Отбасының цифрлық картасы негізінде медианалық табысты есептеу әдістемесін бекіту туралы

Қазақстан Республикасының Стратегиялық жоспарлау және реформалар агенттігі Ұлттық статистика бюросы Басшысының 2024 жылғы 14 қарашадағы № 173 бұйрығы

"Мемлекеттік статистика туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 12-бабы 5) тармақшасына және Қазақстан Республикасы Президентінің 2020 жылғы 5 қазандағы № 427 Жарлығымен бекітілген Қазақстан Республикасының Стратегиялық жоспарлау және реформалар агенттігі туралы ереженің 15-тармағы 38) тармақшасына және Қазақстан Республикасы Стратегиялық жоспарлау және реформалар агенттігі төрағасының 2020 жылғы 23 қазандағы № 9-нқ бұйрығымен бекітілген Қазақстан Республикасы Стратегиялық жоспарлау және реформалар агенттігінің Ұлттық статистика бюросы туралы ереженің 15-тармағы 24) тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

1. Қоса беріліп отырған Отбасының цифрлық картасы негізінде медианалық табысты есептеу әдістемесі бекітілсін.

2. Қазақстан Республикасының Стратегиялық жоспарлау және реформалар агенттігі Ұлттық статистика бюросының Еңбек және тұрмыс деңгейі статистикасы департаменті Заң департаментімен бірлесіп заңнамада белгіленген тәртіппен:

1) осы бұйрықты қазақ және орыс тілдерінде ресми жариялау және Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің эталондық бақылау банкіне енгізу үшін Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің "Қазақстан Республикасының Заңнама және құқықтық ақпарат институты" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорнына жіберуді;

2) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Стратегиялық жоспарлау және реформалар агенттігі Ұлттық статистика бюросының интернет-ресурсында орналастыруды қамтамасыз етсін.

3. Қазақстан Республикасының Стратегиялық жоспарлау және реформалар агенттігі Ұлттық статистика бюросының Еңбек және тұрмыс деңгейі статистикасы департаменті осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Стратегиялық жоспарлау және реформалар агенттігі Ұлттық статистика бюросының құрылымдық бөлімшелеріне жұмыс бабында басшылыққа алу және пайдалану үшін жеткізсін.

4. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Қазақстан Республикасы Стратегиялық жоспарлау және реформалар агенттігінің Ұлттық статистика бюросы басшысының жетекшілік ететін орынбасарына жүктелсін.

5. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткенсоң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасы Стратегиялық жоспарлау және реформалар агенттігі Ұлттық статистика бюросының басшысы

М. Тұрлыбаев

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасы Еңбек және

халықты әлеуметтік қорғау министрлігі

Қазақстан Республикасы Стратегиялық жоспарлау және реформалар агенттігінің Ұлттық статистика бюросы басшысының 2024 жылғы 14 қарашадағы № 173 бұйрығымен бекітілген

Отбасының цифрлық картасы негізінде медианалық табысты есептеу әдістемесінің ЖОБАСЫ

1. Жалпы ережелер

1. Осы Отбасының цифрлық картасы негізінде медианалық табысты есептеу әдістемесі (бұдан әрі– Әдістеме) "Мемлекеттік статистика туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 12-бабы 5) тармақшасына және Қазақстан Республикасы Президентінің 2020 жылғы 5 қазандағы № 427 Жарлығымен бекітілген Қазақстан Республикасының Стратегиялық жоспарлау және реформалар агенттігі туралы ереженің 15-тармағы 38) тармақшасына және Қазақстан Республикасы Стратегиялық жоспарлау және реформалар агенттігі төрағасының 2020 жылғы 23 қазандағы № 9-нқ бұйрығымен бекітілген Қазақстан Республикасы Стратегиялық жоспарлау және реформалар агенттігінің Ұлттық статистика бюросы туралы ереженің 15-тармағы 24) тармақшасына сәйкес әзірленіп бекітілді.

2. Осы Әдістеме Отбасының цифрлық картасы негізінде медиандық табысты (бұдан әрі – Медианалық табысты) есептеу алгоритмін айқындайды.

3. Әдістемені мемлекеттік статистика саласындағы уәкілетті орган медианалық табысты есептеу мақсатында қолданады.

4. Медианалық табысты есептеу үшін ақпараттық база Отбасының цифрлық картасының (бұдан әрі – ОЦК) әкімшілік деректері және ауыл шаруашылығы статистикасы бойынша ресми статистикалық ақпарат болып табылады.

5. Осы Әдістемеде мынадай негізгі ұғымдар қолданылады:

1) жиынтық табыс – ақшалай табыстар мен жеке қосалқы шаруашылықтан (бұдан әрі – ЖҚШ) түсетін үй шаруашылығының табыстар түрлерінің сомасы.

2) жан басына шаққандағы бір айдағы орташа табыс – үй шаруашылығының жиынтық табысын отбасының мүшелерінің санына және кезеңдегі айлар санына бөлу жолымен айқындалатын табыс;

3) ОЦК – әлеуметтік-еңбек саласының бірыңғай ақпараттық жүйесінің ақпараттық-коммуникациялық платформасында іске асырылған талдамалық шешім, бұл отбасылардың (адамдардың) тізімдерін олардың әлеуметтік әл-ауқатының деңгейі бойынша қалыптастыруға және сегменттеуге мүмкіндік береді.

4) медианалық табыс – жанбасына шаққандағы орташа табысты бөлініп сараланған қатарының ортасында тұрған көрсеткіштің мәні;

5) мемлекеттік статистика саласындағы уәкілетті органның ведомствосы – құзыреті шегінде мемлекеттік статистика саласында үйлестіруді, басшылықты және іске асыру функцияларын жүзеге асыратын мемлекеттік орган;

6) халықты әлеуметтік қорғау саласындағы уәкілетті орган – халықты әлеуметтік қорғау саласындағы басшылықты жүзеге асыратын орталық атқарушы орган;

7) жеке қосалқы шаруашылық – ауылдық жерде және қала маңындағы аймақта орналасқан жер учаскесiнде өз мұқтаждарын қанағаттандыруға арналған қызмет түрi.

2. Жиынтық табысты есептеу тәртібі

6. Жиынтық табысты мемлекеттік статистика саласындағы уәкілетті мемлекеттік органның ведомствосы өңірлер бойынша тоқсанда, жылда есептейді.

7. Жиынтық табысты есептеу кезінде мыналар ескеріледі:

1) 1-қосымшаға сәйкес халықты әлеуметтік қорғау саласындағы уәкілетті орган ОЦК-ға енгізілген әкімшілік деректер;

2) ауыл шаруашылығы статистикасы бойынша ресми статистикалық жылдық ақпарат негізінде өңірлер бойынша халықтың ЖҚШ-ның өнімдерінің құнын жете есептеу.

8. Халықтың ЖҚШ өнімінің құнын жете есептеу екі кезеңмен жүзеге асырылады:

1) мал бірлігіне мен жер учаскесі ауданының бірлігіне өнім құны анықталады, өңірлер бойынша теңгемен:

мұндағы:

– ЖҚШ өнімінің мал бірлігіне (мал басына) n немесе жер учаскесі ауданының бірлігіне (гектар) s құны, өңір бойынша теңгемен;

– есептеу сәтінде өзекті ауыл шаруашылығы статистикасы бойынша ресми жылдық статистикалық ақпарат негізінде халықтың мал шаруашылығы (n) немесе өсімдік шаруашылығы (s) өнімінің құны ,өңір бойынша теңгемен;

– есеп барысында ауыл шаруашылығы статистикасы бойынша ресми статистикалық ақпараттың жылдық деректері бойынша мал басының саны (n) немесе жер учаскелерінің ауданы (s), өңірлер бойынша.

2) үй шаруашылығына есептегенде халықтың ЖҚШ өнімінің құны анықталады:

мұндағы:

– үй шаруашылығына ЖҚШ-ның өнім құны, тоқсанға теңгемен;

– мал бірлігіне n (мал басына) немесе жер учаскесі бірлігіне s (гектар) ЖҚШ-ның өнім құны, өңір бойынша теңгемен;

– үй шаруашылығына мал басының (n) саны немесе жер учаскесінің көлемі (s), бұл ретте есептеулерде жер учаскінің мөлшері 0,25 гектардан аспайтын немесе мал басының саны ОЦК-ның әкімшілік деректері бойынша 100 бастан аспайтын болып қабылданады.

9. Үй шаруашылығының жиынтық табысын есептеу формуласы бойынша:

мұндағы:

– үй шаруашылығының жиынтық табысы, теңгемен;

– үй шаруашылығы бойынша ОЦК табыс сомасы, теңгемен;

– үй шаруашылығына ЖҚШ өнім құны, теңге.

10. Кезеңнің бір айындағы орташа жан басына шаққандағы орташа табысты мемлекеттік статистика саласындағы уәкілетті орган бір тоқсандағы, бір жылдағы үй шаруашылығының жиынтық табысын кезеңдегі айлар санына және үй шаруашылығы мүшелерінің санына бөлу жолымен есептейді.

мұндағы:

–кезеңнің бір айындағы орташа жан басынашаққандағы табысы;

– i кезеңіндегі үй шаруашылығының жиынтық табысы;

– есепті кезеңдегі айлар саны (3 немесе 12);

– i кезеңінің соңындағы үй шаруашылығы мүшелерінің саны.

11. Өңірлер бойынша сәйкестендірілмеген түрдегі алдыңғы үш айындағы ОЦК әкімшілік деректерін мемлекеттік статистика саласындағы уәкілетті органның ведомствосына Халықты әлеуметтік қорғау саласындағы уәкілетті орган тоқсанның соңғы айының 20-күнінен кешіктірмей ұсынады.

3. Медианалық табысты есептеу тәртібі

12. Медианалық табысты анықтау үшін жан басына шаққандағы орташа табыстың өсуі бойынша адамдарға саралау жүргізіледі. Медианалық табыс жан басына шаққандағы орташа табыстардың деректер базасындағы сараланған адамдар тізімінің ортасында тұрған адамның табысына сәйкес келеді.

13. Егер тізімдегі адамдардың саны тақ болса, онда медиана формула бойынша нөмірі анықталған қатардың орталық мәніне сәйкес келеді:

мұндағы,

–тиісті медианаға сәйкес келетін мән нөмірі (медианалық қатарға сәйкес келетін адамның реттік нөмірі);

N – ОЦК-ның әкімшілік деректер жиынтығындағы мәндер саны (тізімдегі адамдар саны).

14. Егер адамдардың тізімі адамдар санының жұп санынан тұратын болса, онда медианалық табыс бұл жан басына шаққандағы табыстың екі орталық мәнінен арифметикалық орта мәні болып табылады:

мұндағы,

– медианалық табыс;

–өсу бойынша сараланған,жанбасына шаққандағы орташа табыстардың екі орталық мәні.

15. Өңірлер бойынша есепті тоқсандағы медианалық табысты есептеуді мемлекеттік статистика саласындағы уәкілетті органның ведомствосы 11-тармаққа сәйкес мәліметтерді алғаннан кейін жүргізеді және нәтижелерді осы Әдістемеге 2-қосымшаның кестесіне сәйкес есепті тоқсаннан кейінгі (сәуір, шілде, қазан, қаңтар) бірінші айдың 1-күнінде халықты әлеуметтік қорғау саласындағы уәкілетті органға ұсынады.

Отбасының цифрлық картасы негізінде медианалық табысты есептеу әдістемесіне 1-қосымша

Өңірлер бойынша Медианалық табысты есептеу үшін қолданылытын ОЦК әкімшілік деректері

р/с	Әкімшілік деректері
1	Міндетті зейнетақы жарналары негізінде анықтылған кірістер
2	Бір жолғы төлемдерді қоспағанда, зейнетақылар мен жәрдемақылар түрінде алынған кірістер
3	Алынған атаулы әлеуметтік көмектің сомасы
4	Жеткілікті шегінен артық зейнетақы активтерін алу есебінен кіріс
5	Тұрғылықты жері бойынша тіркелген адамдар саны
6	Иеленушілер бойынша тіркелген жер учаскелерінің саны олардың өлшемі
7	Иелері бойынша тіркелген мал басы саны

Отбасының цифрлық картасы негізінде медианалық табысты есептеу әдістемесіне 2-қосымша

Отбасының цифрлық картасы негізінде медианалық табыс (___ жылғы ____ тоқсан) кезеңге

орташа айына жан басына шаққанда теңгемен

Өңірлер	Медианалық табыс
Қазақстан Республикасы
Абай
Ақмола
Ақтөбе
Алматы
Атырау
Батыс Қазақстан
Жамбыл
Жетісу
Қарағанды
Қостанай
Қызылорда
Маңғыстау
Павлодар
Солтүстік Қазақстан
Түркістан
Ұлытау
Шығыс Қазақстан
Астана қаласы
Алматы қаласы
Шымкент қаласы

Об утверждении Методики расчета медианного дохода на основе Цифровой карты семьи

Приказ Руководителя Бюро национальной статистики Агентства по стратегическому планированию и реформам Республики Казахстан от 14 ноября 2024 года № 173

В соответствии с подпунктом 5) статьи 12 Закона Республики Казахстан "О государственной статистике", подпунктом 38) пункта 15 Положения об Агентстве по стратегическому планированию и реформам Республики Казахстан, утвержденного Указом Президента Республики Казахстан от 5 октября 2020 года № 427 и подпунктом 24) пункта 15 Положения о Бюро национальной статистики Агентства по стратегическому планированию и реформам Республики Казахстан, утвержденного приказом Председателя Агентства по стратегическому планированию и реформам Республики Казахстан от 23 октября 2020 года № 9-нқ, ПРИКАЗЫВАЮ:

1. Утвердить прилагаемую Методику расчета медианного дохода на основе Цифровой карты семьи.

2. Департаменту статистики труда и уровня жизни совместно с Юридическим департаментом Бюро национальной статистики Агентства по стратегическому планированию и реформам Республики Казахстан обеспечить в установленном законодательством порядке:

1) направление настоящего приказа на казахском и русском языках в Республиканское государственное предприятие на праве хозяйственного ведения "Институт законодательства и правовой информации Республики Казахстан" Министерства юстиции Республики Казахстан для официального опубликования и включения в Эталонный контрольный банк нормативных правовых актов Республики Казахстан;

2) размещение настоящего приказа на интернет-ресурсе Бюро национальной статистики Агентства по стратегическому планированию и реформам Республики Казахстан.

3. Департаменту статистики труда и уровня жизни Бюро национальной статистики Агентства по стратегическому планированию и реформам Республики Казахстан довести настоящий приказ до структурных подразделений Бюро национальной статистики Агентства по стратегическому планированию и реформам Республики Казахстан для руководства и использования в работе.

4. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на курирующего заместителя руководителя Бюро национальной статистики Агентства по стратегическому планированию и реформам Республики Казахстан.

5. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Руководитель Бюро национальной статистики Агентства по стратегическому планированию и реформам Республики Казахстан

М. Турлубаев

"СОГЛАСОВАН"
Министерство труда и социальной
защиты населения Республики Казахстан

Утвержден приказом Руководителя Бюро национальной статистики Агентства стратегического планирования и реформам Республики Казахстан от 14 ноября 2024 года № 173

Методика расчета медианного дохода на основе Цифровой карты семьи

1. Общие положения

1. Настоящая Методика расчета медианного дохода на основе Цифровой карты семьи (далее – Методика), разработана и утверждена в соответствии с подпунктом 5) статьи 12 Закона Республики Казахстан "О государственной статистике", подпунктом 38) пункта 15 Положения об Агентстве по стратегическому планированию и реформам Республики Казахстан, утвержденного Указом Президента Республики Казахстан от 5 октября 2020 года № 427 и подпунктом 24) пункта 15 Положения о Бюро национальной статистики Агентства по стратегическому планированию и реформам Республики Казахстан, утвержденного приказом Председателя Агентства по стратегическому планированию и реформам Республики Казахстан от 23 октября 2020 года № 9-нқ.

2. Настоящая Методика определяет алгоритм расчета Медианного дохода на основе Цифровой карты семьи (далее – Медианного дохода).

3. Методика применяется ведомством уполномоченного органа в области государственной статистики для расчета Медианного дохода.

4. Информационной базой для расчета Медианного дохода являются административные данные Цифровой карты семьи (далее – ЦКС) и официальные статистическая информация по статистике сельского хозяйства.

5. В настоящей Методике используются следующие основные понятия:

1) совокупный доход – сумма видов доходов домашнего хозяйства, включающая в себя денежные доходы и доходы от личного подсобного хозяйства (далее – ЛПХ);

2) среднедушевой доход в среднем за месяц – доход, определяемый путем деления совокупного дохода домашнего хозяйства на количество его членов и на количество месяцев в периоде;

3) ЦКС – аналитическое решение, реализованное на информационно-коммуникационной платформе единой информационной системы социально-трудовой сферы, которое позволяет формировать и сегментировать списки семей (лиц) по уровню их социального благополучия;

4) медианный доход – значение показателя, стоящего в центре ранжированного ряда распределения среднедушевых доходов;

5) ведомство уполномоченного органа в области государственной статистики – государственный орган, осуществляющий в пределах компетенции координацию, руководство и реализационные функции в области государственной статистики;

6) уполномоченный орган в области социальной защиты населения – центральный исполнительный орган, осуществляющий руководство в области социальной защиты населения;

7) личное подсобное хозяйство – вид деятельности для удовлетворения собственных нужд на земельном участке, расположенном в сельской местности и пригородной зоне.

2. Порядок расчета совокупного дохода

6. Совокупный доход рассчитывается ведомством уполномоченного органа в области государственной статистики за квартал, год по регионам.

7. При исчислении совокупного дохода используются:

1) административные данные, включенные в ЦКС уполномоченным органом в области социальной защиты населения согласно Приложения 1;

2) досчет на стоимость продукции ЛПХ населения по регионам на основе годовой официальной статистической информация по статистике сельского хозяйства.

8. Досчет на стоимость продукции ЛПХ населения осуществляется в два этапа:

1) определяется стоимость продукции на единицу скота или единицу площади земельного участка, по региону в тенге:

где:

– стоимость продукции ЛПХ на единицу скота n (голову) или единицу площади земельного участка s (гектар), по региону в тенге;

– стоимость продукции животноводства (n) или растениеводства (s) населения по актуальным на момент расчета годовой официальной статистической информация по статистике сельского хозяйства, по региону в тенге;

– численность голов скота (n) или площадь земельных участков (s) по актуальным на момент расчета годовым официальным статистическим информациям по статистике сельского хозяйства, по региону.

2) определяется стоимость продукции ЛПХ населения в расчете на домашнее хозяйство:

где:

– стоимость продукции ЛПХ на домашнее хозяйство в квартал, в тенге;

– стоимость продукции ЛПХ на единицу скота n (голову) или s земельного участка (гектар) по региону в тенге;

– численность голов скота (n) или размер земельного участка (s) на домашнее хозяйство, при этом в расчетах принимается, что размер земельного участка не более 0,25 гектар или численность голов скота не более 100 голов по административным данным ЦКС.

9. Совокупный доход домашнего хозяйства рассчитывается по формуле:

где:

– совокупный доход домашнего хозяйства, в тенге;

– сумма доходов в ЦКС по домашнему хозяйству, в тенге;

– стоимость продукции ЛПХ на домашнее хозяйство, тенге.

10. Среднедушевой доход в среднем за месяц периода рассчитывается уполномоченным органом в области государственной статистики путем деления совокупного дохода домашнего хозяйства за период на количество месяцев в периоде и на количество членов домашнего хозяйства.

где:

– среднедушевой доход в среднем за месяц периода;

– совокупный доход домашнего хозяйства за период i;

– количество месяцев за отчетный период (3 или 12);

– количество членов домашнего хозяйства на конец периода i.

11. Административные данные ЦКС за предыдущие три месяца в деидентифицированном виде по регионам предоставляются ведомству уполномоченного органа в области государственной статистики уполномоченным органом в области социальной защиты населения не позднее 20 числа последнего месяца квартала.

3. Порядок расчета медианного дохода

12. Для определения медианного дохода производится ранжирование лиц по возрастанию среднедушевого дохода. Медианный доход соответствует доходу лица, находящегося в центре ранжированного списка лиц базы данных среднедушевых доходов.

13. Если количество лиц в списке нечетное, то медиана будет соответствовать центральному значению ряда, номер которого определяется по формуле:

где,

– номер значения, соответствующего медиане (порядковый номер лица, соответствующего медианному ряду);

N – количество значений в совокупности административным данным ЦКС (количество лиц в списке).

14. Если список лиц состоит из четного количества лиц, то медианным доходом является средняя арифметическая из двух центральных значений среднедушевых доходов:

где,

– медианный доход;

– два центральных значения ряда среднедушевых доходов,

ранжированного по вазрастанию.

15. Расчет медианного дохода за отчетный квартал по регионам производится ведомством уполномоченного органа в области государственной статистики после получения сведений согласно п. 11 и результаты предоставляются в уполномоченный орган в области социальной защиты населения 1 числа первого месяца следующего за отчетным кварталом (апрель, июль, октябрь, январь) в соответствии с таблицей в приложении 2 к настоящей Методике.

Приложение 1 к Методике расчета медианного дохода на основе Цифровой карты семьи

Административные данные ЦКС
используемые для расчета Медианного дохода по регионам

п/п	Административные данные
1	Доходы, определенные на основе обязательных пенсионных взносов
2	Доходы, полученные в виде пенсий и пособий, за исключением единовременных выплат
3	Сумма полученной адресной социальной помощи
4	Доход за счет изъятия пенсионных активов сверх порога достаточности
5	Количество зарегистрированных лиц по месту проживанию
6	Количество зарегистрированных земельных участков по владельцам и их размер
7	Количество зарегистрированных голов скота по владельцам

Приложение 2 к Методике расчета медианного дохода на основе Цифровой карты семьи

Медианный доход на основе Цифровой карты семьи на период __квартал ____года

в среднем за месяц на душу, тенге

Регионы	Медианный доход
Республика Казахстан
Абай
Акмолинская
Актюбинская
Алматинская
Атырауская
Западно-Казахстанская
Жамбылская
Жетісу
Карагандинская
Костанайская
Кызылординская
Мангистауская
Павлодарская
Северо-Казахстанская
Туркестанская
Ұлытау
Восточно-Казахстанская
г. Астана
г. Алматы
г. Шымкент