65/229. Біріккен Ұлттар Ұйымының бостандығынан айырудан басқа құқық бұзған әйелдерге жаза қолдану шаралары мен бостандығынан айырылған әйелдердің өтінішіне қатысты ережесі (Бангкоктік ереже)

Біріккен Ұлттар Ұйымының Бас Ассамблеясының 2011 жылғы 16 наурызда қабылдаған № A/RES/65/229 қарары

Бас Ассамблея,
қылмысты ескерту және қылмыстық сот төрелігі саласындағы Біріккен Ұлттар Ұйымының стандарты және нормасына, ең бастысы тұтқындарға қарауға қатысты стандарты және нормасы оның ішінде тұтқындарға қараудың Ең аз стандартты ережелері, Тұтқындарға қараудың ең аз стандартты ережелерін Тиімді орындауға арналған процедуралар, қандайда бір формада болмасын ұсталған немесе тұтқындауға ұшыраған Барлық тұлғаларды қорғау принциптерінің жинағы және тұтқындарға қараудың Негізгі принциптеріне сілтеме жасады,
қылмысты ескерту және қылмыстық сот төрелігі саласындағы Біріккен Ұлттар Ұйымының стандарты және нормасына, оның ішінде баламалы түрмеге қамалуға қатысты, түрмеге қамалуға қатыссыз (Токийлік ереже) көбінде Біріккен Ұлттар Ұйымының шараларына қатысты Ең аз стандартты ережелер және қылмыстық сот төрелігіне қатысты баламалы сот төрелігі бағдарламасына Негізгі принциптерді қолдану тағы сілтеме жасады,
ол өзінің үкіметке, тиісті халықаралық және аймақтық органдарға, ұлттық құқық қорғау орғандарына және үкіметтік емес ұйымдарға түрмедегі әйелдердің жағдайы туралы және түрмеде отырған әйелдердің балаларына көңіл бөлу, жалпы басты проблемаларды анықтап және оларды шешу жолын анықтауға қатысты мәселелерге жоғары көңіл бөлуді ұсынған 2003 жылғы 22 желтоқсандағы 58/183 қарарына одан кейін сілтеме жасады,
Токийлік ережелерде қарастырылған баламалы түрмеге отыруды ескеріп және қылмыстық сот төрелігі жүйесіне байланысқа түскен әйелдердің гендік ерекшеліктеріне көңіл бөлу және түрмеге қамалудан басқаға қатысты шара қолдануға тиісті бастапқы көңіл бөлу қажет,
ол үкіметке, сондай мекемелерге қадала өтініп әйелдерге қатысты зорлықтар себебін жою үшін конструкциялық шаралар қабылдау және тәжірибенің дискриминациялық түрімен және әлеуметтік нормасымен күресу бойынша алдын алу әрекетін нығайту, оның ішінде зорлықпен күресу стратегиясын дайындау кезінде әйелдерге қатысты, мысалы арнайы емдеу мекемесіндегі немесе түрмедегі әйелдерге ерекше көңіл аудару қажеттігі, туралы өзінің 2006 жылғы 19 желтоқсандағы 61/143 қарарын еске алды,
онда ол барлық үкіметті балалар үшін ата-аналарын ұстап және түрмеде отырғызудың кесірінен болған зардабына көңіл аударуға шақырды, көбінде ата-аналарын қамауға алу және түрмеге жабудан боп зардап шеккен сәби мен баланы анықтап және қажеттіліктерін қанағаттандыру әдісімен алдын ала ынталандыру және физикалық, эмоциялық, әлеуметтік және психологиялық дамуын қамтамасыз ету, туралы өзінің 2008 жылғы 24 желтоқсандағы 63/241 қарарын тағыда еске алды,
қылмыс және сот төрелігі туралы Вендік декларацияны назарға ұстап: XXI ғасырдағы шақыруларға жауабы, онда мемлекет-мүшелері міндеттелді, көбінде тұтқындалған және құқық бұзған әйелдердің ерекше қажеттілігін ескеру негізінде, бағдарламалық ұсынымға нақты әрекетті болжамды өңдеу және Декларацияны іске асыру бойынша әрекет жоспары,
қарым-қатынас және жауаптық шаралар туралы Бангкоктік декларацияға көңіл аудару: қылмысты алдын алу және қылмыстық сот төрелігі саласындағы стратегиялық одағы, оның ішінде қамауда жатқан әйелге қатысты және қамауға алуға қатысты немесе қатыссыз шара қолданған әйелдерге қатысты,
Бангкок декларациясындағы қылмысты алдын алу және қылмыстық сот төрелігі бойынша комиссия түрмені басқару және қамалғандардың хал-ахуалына қатысты нақты стандарт пен норма бойынша шолу жүргізу туралы мәселені қарастырып мемлекет-мүшелеріне ұсынғанын, еске салады,
Адамдар құқығы бойынша біріңғай Ұлттық Ұйымдардың Жоғарғы комиссарының ұсынымымен 2008 жылғы 6 мен 12 қазан аралағында «Қамалғандарға арналған адамгершілік және әділдік аптасы» атты аптасы жарияланып, онда әйелдер және бойжеткендердің, адамдар құқығына ерекше көңіл бөлінген мәліметтері ескерілді,
сотталған әйелдер ерекше мұқтаждық және қажеттілігі бар осал топтың біреуін ақылға келтіретіні ескерілді,
барлық әлемде тұтқынға алу орындарының көбі басты негізде сотталған еркектерге арналған, бірақ өткен жылдар бойынша сотталған әйелдердің саны біршама өскен, фактісі ескерілді,
сотталған әйелдер санын анықтау қоғам үшін ешқандай қауіп тудырмайды барлық құқық бұзушылардың жағдайы сияқты, дегенменде олардың түрмеге келуінен қоғамға қайтуу үлкен қиындық келтіретінін мойындау керек,
Біріккен Ұлттар Ұйымы Басқармасының есірткі және қылмыс бойынша жазаны орындау мекемесінің әкімшілігі бойынша Басшылығының және басқа лауазымды тұлғалардың әзірлемесін қолдау: тұтқынға алу мекемесіндегі әйелдер,
2009 жылғы 25 наурыздағы Адам құқығы бойынша кеңестің 10/2 қарарында көрсетілген қосымшада үкіметке, тиісті халықаралық және аймақтық органдарға, ұлттық құқық қорғау орғандарына және үкіметтік емес ұйымдарға түрмедегі әйелдердің және қыздардың жағдайына үлкен көңіл бөлу туралы, оның ішінде балалар және түрмеде отырған әйелдердің жағдайына қатысты, осы проблемаға байланысты гендерлік аспекттілер және факторларды анықтау және есепке алу мақсатында осыны қолдау,
Европалық аймақтық бюросының Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы және Есірткі және қылмыс бойынша Біріккен Ұлттар Басқармасы арасындағы ынтымақтастықты және «Бостандықтан айыру орындарындағы әйелдер денсаулығын сақтау» Киевтік декларациясын мәліметке алуды одан әрі қолдау,
Балаларды баламалы күту бойынша басшылық көрсеткіштерін мәліметке алу,
2009 жылғы 24 сәуірдегі Қылмысты алдын алу және қылмыстық сот төрелігі бойынша комиссияның 18/1 қарарына сілтеме жасап, онда Есірткі және қылмыс бойынша Біріккен Ұлттар Ұйымы Басқармасының атқарушы Директорынан Комиссия тұтқындарға қараудың ең аз стандарттық ережелеріне және Токийлік ережелерге сәйкес, түрмеде қамауда жатқан әйелдердің өтініштерінің арнайы қосымша ережелері және қамауға алуға қатысты немесе қатыссыз әйелдерге шара қолдануға қатысты әзірлеу үшін ашық ұрылымының үкіметаралық сарапшылар тобының 2009 жылғы кеңесін қайта шақыруды өтінді, сарапшылар тобының кеңес жағын қабылдаушы ретінде енуі туралы Тайланд үкіметінің ұсынысын қабылдап және 2010 жылғы 12-19 сәуірдегі Бразилия, Салвадорде болған Қылмысты алдын алу және сарапшылар тобының кеңесінде қылмыстық сот төрелігі бойынша Біріккен Ұлттар Ұйымының он екінші Конгрессінің жұмыс қорытындысы бойынша баяндамасын ұсынуды өтінді,
он екінші Конгрессті дайындау бойынша төрт аймақтық кеңесте түрмеде қамауда жатқан әйелдердің өтініштерінің арнай қосымша ережелері және қамауға алуға қатысты немесе қатыссыз әйелдерге шара қолдануға қатысты арнайы қосымша жинақты әзірлеу қолдау тапқаны ескерілді,
ғаламдық шақырудың жауабы үшін кешенді стратегия туралы Салвадорлық декларация туралы қосымша ескеріліп: өзгермелі әлемде қылмысты алдын алу және қылмыстық сот төрелігі және олардың даму жүйесі, онда мемлекет-мүшелері Қылмысты алдын алу және қылмыстық сот төрелігі комиссиясына бірінші кезектегі тәртіп бойынша сотталған әйелдердің өтініштерін және бас бостандығынан айырудан басқа құқық бұзған әйелдер үшін жаза шараларына қатысты, тиісті қадам қабылдау мақсатында Біріккен Ұлттар Ұйымы ережесінің жобасын қарауды ұсынды,
1. 2009 жылғы 23-26 қарашадағы Бангкокте өткен кеңес және осы кеңес қорытындысы бойынша түрмеде қамауда жатқан әйелдердің өтініштерінің арнайы қосымша ережелері және қамауға алуға қатысты немесе қатыссыз әйелдерге шара қолдануға қатысты арнайы қосымша әзірлеу бойынша сарапшылар тобының жұмысын қанағаттанушылықпен белгілейді;
2. Тайланд үкіметіне кеңесті ұйымдастыру кезіндегі көрсеткен көмегі, қаржылық қолдау және кеңесте сарапшылар тобының қытысушылар жағының қызметін атқарғаны үшін өздерінің шексіз алғысын білдіреді;
3. осы қарардың қосымшасының құрамындағы тұтқындағы әйелдердің өтінішіне және бостандығынан айыруға қатыссыз құқық бұзған әйелдер үшін жаза шараларына қатысты және қылмысты алдын алу және қылмыстық сот төрелігі бойынша Біріккен Ұлттар Ұйымының он екінші Конгрессінің ұсынымын бекітеді, онда осы ережелер «Бангкоктік ереже» деген атау айтылуы керектігі жөніндегі Біріккен Ұлттар Ұйымының Ережесі қабылданады;
4. әлемдегі құқықтық, әлеуметтік, экономикалық және географиялық жағдайдың үлкен әр түрлілігі болса да, барлық елдегі және жағдайдағы қолданылатын барлық ережелер деңгейі тең болмауы мүмкін; бірақта олар тұтқындағы әйелдердің, олардың балалары және олардың қауымының жағдайын жақсарту жолындағы жалпы мақсатына ғаламдық ұмтылысын олар кешенді қамтып, іске асыру жолында тұрған тәжірибелік қиындықтарды тұрақты түрде жеңіп шығуға ұмтылуы тиістігі мойындалады;
5. мемлекет мүшелеріне баламалы түрмеге қамау жүйесін құру туралы заң қабылдау және бірінші кезекте осындай жүйені қаржыландыруға көңіл бөліп, сондай-ақ оларды енгізуге қажетті механизм әзірлеу керектігі ұсынылады;
6. түрмеде жатқан әйелдер немесе баламалы түрмеге қамалған құқық бұзған әйелдерге қатысты заңнама, тәртіп, саясат немесе тәжірибелік шаралар әзірлеген мемлекет мүшелері өздерінде бар ақпаратты басқа мемлекеттерге және тиісті халықаралық, аймақтық және үкіметаралық ұйымдарға, сондай-ақ үкіметтік емес ұйымдарға ұсынып және оларға осындай заңнама, тәртіп, саясат немесе тәжірибелік шараларға қатысты оқулық және басқа да іс-шаралар әзірлеп және іске асыруға көмек көрсету ұсынылады;
7. мемлекет мүшелеріне тиісті заңнама, тәртіп, саясат және әрекет жоспарын әзірлеу кезінде түрмеде қамаудағы әйелдердің нақты қажеттілігін және нақты жағдайын ескере отырып және осындай жағдайда Бангкоктік ережені пайдалану ұсынылады;
8. сондай-ақ мемлекет мүшелеріне тұтқындағы әйелдердің және құқық бұзған әйелдердің кез келген жағдайдағы нақты деректері туралы жинап, өңдеп, талдап және жариялап тұруы ұсынылады;
9. баланың жалғыз ғана немесе басты қамқоршысы боп табылатын жүкті әйел немесе басқа да бір тұлғаға қатысты жаза тағайындау немесе сотқа дейінгі шешім қабылдау кезінде, қылмыс ауыр немесе зорлықпен болған жағдайда ғана бостандықтан айыру түрінде жаза қолданғанмен, мүмкіндігіне және қажеттілік жағдайына қарай түрмеге қамаудан басқа да шара қолдану жағы басым болғаны жөн екенін нақтылаймыз;
10. Есірткі және қылмыс бойынша Біріккен Ұлттар Ұйымының Басқармасы мемлекет мүшелеріне өздерінің өтініші бойынша түрмедегі әйелдерге және құқық бұзған әйелдерге арналған баламалы түрмеге қамауға қатысты заңнама, тәртіп, саясат және тәжірибелі шараларды әзірлеу немесе тиісті жағдайда нығайту мақсатында техникалық көмек және кеңес беру қызмет көрсетуі ұсынылады;
11. Есірткі және қылмыс бойынша Біріккен Ұлттар Ұйымының Басқармасы Тұтқындарға қараудың ең аз стандарттық ережелерін және түрмеге отырғызудан басқа (Токийлік ереже) және осы сала бойынша ақпараттық әрекетті жандандыратын шараға қатысты Біріңғай Ұлттар Ұйымының ең аз стандарттық ережелерін толықтыру түрінде Бангкоктік ереженің кең таралуын қамтамасыз ету үшін тиісті шара қабылдауды тағыда өтінеді;
12. Есірткі және қылмыс бойынша Біріккен Ұлттар Ұйымының Басқармасы елдердің елдер арасындағы ынтымақтастығын және Юг-Юг ынтымақтастығын кеңейту мақсатында Біріккен Ұлттар Ұйымы, үкіметаралық және аймақаралық және үкіметтік емес ұйымдар жүйесімен басқада тиісті органдармен елдерге тиісті көмек көрсету мәселесі бойынша ынтымақтастықты кеңейтуді сұрайды;
13. Біріккен Ұлттар Ұйымы жүйесінің мамандандырылған мекемесі тиісті аймақтық және халықаралық үкіметаралық және үкіметтік емес ұйымдардың Бангкоктік ережені іске асыруына қатысуын ұсынады;
14. Біріккен Ұлттар Ұйымының ережесі және тәртібіне сәйкес мемлекеттік мүшелер және басқа да донорлармен осы мақсаттар үшін бюджеттен тыс салымдар жасауды ұсынамын.

71-ші толық мәжіліс,
2010 жылғы 21 желтоқсан

Қосымша

Тұтқындағы әйелдердің өтінішіне және бостандығынан айырудан басқа құқық бұзған әйелдер үшін жаза шараларына қатысты Біріккен Ұлттар Ұйымының ережесі
(Бангкоктік ереже)

Алдын ала ескертпелер

1. Тұтқындарға қараудың ең аз стандартты ережелері қандайда бір дискриминациясыз барлық тұтқындарға қолданылады, сондықтан оларды пайдалану кезінде барлық тұтқындардың, оның ішінде тұтқындағы әйелдердің ерекше қажеттілігін және нақты жағдайын ескеріп қолданған жөн. Бірақ 50-ден аса жыл бұрын қабылданған Ережеде әйелдердің ерекше қажеттілігіне толық назар аударылмаған. Барлық әлемдегі тұтқындағы әйелдердің санының өсуі тұтқындағы әйелдерге деген қарым-қатынас мәселесіне ерекше маңыздылық және өзектілік тудырып, үлкен нақтылыққа келтіруді қажет етеді.
2. Сотталған және құқық бұзған әйелдерге қатысты ерекше тағайындауларға қатысты баршаға ортақ стандарттарын қабылдау қажеттілігін мойындап, және мемлекет мүшелерін сотталған әйелдер мен түрмедегілердің қажеттілігіне тиісті ретте көңіл аударуға шақыратын Біріккен Ұлттар Ұйымының әртүрлі органдармен қабылданған тиісті қарарларын ескере отырып, құрастырушылар осы ережені Тұтқындарға қараудың ең аз стандартты ережелерін және Бірікен Ұлттар Ұйымының ең аз стандартты ережелерін түрмеге қамаудан басқа (Токийлік ереже) тұтқындағы әйелдер мен баламалы түрмеде қамаудағы құқық бұзған әйелдердің өтініштеріне қатысты шараларды ескеріп толықтыру үшін әзірледі.
3. Осы ереже қандай да бір Тұтқындарға қараудың ең аз стандартты ережелерін немесе Токийлік ережені алмастыра алмайды, және одан кейінгі барлық тиісті ережелер осы екі ереженің жинағының құрамы қандайда бір дискриминациясыз барлық тұтқындар мен құқық бұзушыларға бұрынғыдай қолдануда. Бірақта осы ереженің бөлігі Тұтқындарға қараудың ең аз стандартты ережелері және Токийлік ережелердің қазіргі қағидасына қосымша түсініктеме енгізеді, онда сотталған әйелдер және құқық бұзушылар қолдануға қатысты шаралар басқа жаңа саланы қамтиды.
4. Осы ереже Біріккен Ұлттар Ұйымының әр түрлі конвенциялық және декларациялық құрамдағы қағидаларынан шығады, демек ережемен қолданыстағы халықаралық құқық келіседі. Олар жаза қолдану кезінде түрмеге жабуға қатысы жоқ қауым деңгейінде шара қолдануға қатысатын қылмыстық сот төрелігінің түрме басшылығына және мекемесіне (директивтік және заңнамалық органдар, сотқа дейінгі артына түсу мәселесімен айналысатын, қылмыстық-мерзімінен ерте босататын мекемелерге және сот органдарына қоса), бағытталған.
5. Біріккен Ұлттар Ұйымының әртүрлі контексте құқық бұзған әйелдердің жағдайына көңіл аударуға аса нақты қажеттілігін атады. Мысалы, 1980 жылғы Біріккен Ұлттар Ұйымының қылмысты алдын алу және құқық бұзушылардың өтініші бойынша алтыншы Конгрессінде тұтқындағы әйелдердің ерекше қажеттілігіне қатысты қарар қабылдады¹⁸, онда ол алтыншы Конгрессте қабылдаған қарарды іске асыру кезінде және тұра немесе жанама түрде құқық бұзғандардың өтішіне қатысты тұтқындағы әйелдердің ерекше проблемаларын ескеріп және оларды шешу үшін қажетті құрал ұсынды; бұл әлі қолданыста болмаған елдерде сотталған әйелдер сотталған еркектермен тең баламалы түрмеге қамалу түрінде қолданылатын бағдарлама және қызметпен қамтамасыз етілді; және Біріккен Ұлттар Ұйымы консультативтік статусы бар үкіметтік және үкіметтік емес ұйымдарға, сондай-ақ барлық басқа халықаралық ұйымдарға ұстау, сот үрдісі, үкім шығару және түрмеге қамау кезінде, құқық бұзған әйелдердің жүктілігі және бала күтіміне қатысты проблемаларына ерекше көңіл аударып, оларға құқық бұзған әйелдерге қатысты тең және әділ үкім қабылдануын ұсынды.
6. Тұтқындағы әйелдерге қатысты нақты ұсыныстар жетінші Конгрессте, сегізінші Конгрессте және тоғызыншы Конгрессте енгізілген болатын.
7. Қылмыс және сот төрелігі туралы Вендік декларация: «XXI ғасырдағы шақыруға жауаптар», тоғызыншы Конгрессте қабылданған, мемлекет-мүшелері қылмысты алдын алу және қылмыстық сот төрелігі саласындағы әрине Біріккен Ұлттар Ұйымы бағдарламасының аясында еркектер мен әйелдер үшін бағдарламаларды және саясатты іске асыру үшін әр түрлі салдардан болған көзқарасты қабылдап және проблеманы шешуге міндеттелді, сондай-ақ қылмысты алдын алу және қылмыстық сот төрелігі саласындағы ұлттық стратегия аясында (11 тарау); және тұтқындалған және құқық бұзушылық ретінде әйелдердің ерекше қажеттіліктері есебінің негізінде, бағдарламалық ұсынымның нақты әрекеттеріне бағыттап әзірленді (12 тарау). Вендік декларацияны іске асыру бойынша әрекет жоспарында жеке бөлім бар (XIII бөлім), Декларацияның 11 және 12 тармақтарына сәйкес қабылданған өмірлік міндеттерді жеңу бойынша арналған нақты шаралар ұсынылған, мында мемлекет міндеттерін іске асыру кезінде қажет болған жағдайда өзінің құқықтық жүйесіне сәйкес қылмыстық сот төрелігі жүйесі аясындағы әйелдерге қатысты әділдікті қамтамасыз ету мақсатында қылмыстық мәселелерге қатысты өзінің заңнама, тәртіп, шаралар, және тәжірибесін өзгертуге міндеттенеді.
8. «Сот төрелігіне жіберу кезіндегі адам құқығы» деп аталатын өзінің 2003 жылғы 22 желтоқсандағы 58/183 қарарында, Бас Ассамблея түрмедегі әйелдердің жағдайы туралы, оның ішінде түрмедегі әйелдердің балаларына қатысты мәселеге жоғары көңіл бөліп, басты проблемаларды анықтап және оларды шешу жолдарын анықтау мақсатына шақырды.
9. Бас Ассамблея өзінің 2006 жылғы 19 желтоқсандағы аталған «Әйелдерге қатысты барлық зорлық формасын жою мақсатында күшті қарқындату» 61/143 қарарында қоғамдық және жеке өмірінен ерікті бостандығынан айырғанын қосқанда, әйелдерге физикалық, жыныстық немесе психологиялық залал немесе қайғы әкелетін немесе әкелген, кез келген жыныстық белгілер бойынша жасалған зорлық актісін білдіретін «әйелге қатысты зорлық» мемлекетті орынды болған жағдайда әйелдер үшін дискриминациялық сипаттағы немесе оларға дискриминациялық залал келтіретін кез келген заңды, қаулыны, саясатты, тәжірибені және әдет-ғұрыпты қарап, өзгертіп немесе жоюды қадала қарауға шақырды, сондай-ақ дискриминация жоқ қағидасы бар, адам құқығы аясындағы халықаралық міндеттемелер, міндеттер және қағидалар, тиісті ережені қолданыстағы көптеген құқықтық жүйемен сәйкестігіне қол жеткізу; әйелдерге қатысты зорлық себебін құрылымдық жоюға арналған кооонструкциялық шаралар қабылдау және оның ішінде аса көңіл аударуды қажет ететін әйелдерге қатысты, мысалы арнайы емдеу мекемесіндегі немесе тұтқында жатқан әйелдерге дискриминацияның тәжірибелік және әлеуметтік нормалар түрімен күресі бойынша алдын алу әрекетін күшейту; гендерлік теңдік және әйелдердің құқығына қатысты мәселелер бойынша құқықтық қорғау және соттық органдар қызметкерлері үшін оқу дайындығын және күш-қуатын күшейтуді қамтамасыз етуді баса айтты. Бұл қарар қылмыстық сот төрелігі жүйесіндегі әйелмен байланы үшін әйелге қатысты зорлық аса күшті залал әкелетін фактіні мойындау боп табылады, сондай-ақ тұтқында болу кезінде олардың құқықтары виктимизацияға ұшырамайды. Осы ережеде баяндалған адам құқығын қамтамасыз ету және құқық бұзған әйелдердің жағдайын жақсарту үшін физикалық және психологиялық қауіпсіздік маңызды мағына береді.
10. Соңында өзара әрекеттестік және жауаптық шаралар туралы Бангкоктік декларация: 2005 жылғы 25 сәуірдегі Қылмысты алдын алу және қылмыстық сот төрелігі бойынша Бірікен Ұлттар Ұйымының он бірінші Конгрессте қабылданған «Қылмысты алдын алу және қылмыстық сот төрелігі саласындағы Стратегиялық одақ» мемлекет мүшелері халықаралық стандарттарда (8 тарау); қолданылатындарға сәйкес олар қылмыстық сот төрелігінің әділ және тиімді институттарын құру және қолдауды ұстанатынын, оның ішінде алдын ала қамауға алу орындары немесе түзету мекемелерінде отырған барлық тұлғаларға гуманды қарауды айтты; және олар қылмысты алдын алу және қылмыстық сот төрелігі бойынша комиссияны түрмені басқару және тұтқындардың жағдайына (30 тарау) қатысты стандарттар және нормалық біршама бақылау жүргізу туралы мәселені қарастыруды ұсынды.
11. Тұтқындарға қараудың ең аз стандарттық ережесінің жағдайы әлемдегі қолданыстағы құқықтық, әлеуметтік, экономикалық және географиялық жағдайдың үлкен ерекшеліктеріне байланысты, төменде жүргізілген тәртіптің бәрі тең деңгейде барлық елде және жағдайда қолданылмайды. Бірақ олар оларды іске асыру жолында тұрған тәжірибелік қиындықтарды әрқашан жеңуге тырысуы керек, өйткені бұл ғаламдық талпынысты кешенді түрде ізгілік жолына бастап, Біріккен Ұлттар Ұйымының ойынша жалпы мақсатымыз — тұтқындағы әйелдер, олардың балаларының және олардың қоғамының жағдайын жақсартуға әкелуі тиіс.
12. Осы тәртіптің кейбірінің негізінде ереже әйелдер және олардың балаларының қажеттіліктерінің бастапқы тәртіптеріне қатысты болса да, сотталған еркектерге және әйелдерге қатысты ата-аналық жауапкершілік мәселесі, кейбір медициналық қызмет, тінту шаралары және т.б. қосылған мәселелер қамтылған. Сонда да барлық көңіл тұтқында жатқан балалардың анасына бөлінгенмен бала өміріндегі екі ата-ананың ортақ рөлін мойындау қажет. Сондықтан осы тәртіптің кейбірі әке боп табылатын сотталған және құқық бұзған еркек жыныстыларға да тең қолданылуы тиіс.

Кіріспе

13. Төменде келтірілген ережелер Тұтқындарға қараудың ең аз стандартты ережелері және Токийлік ережені мүмдем алмастыра алмайды. Сондықтан ережелердің осы екі жинағындағы барлық ереже бұрынғыша барлық сотталғандарға және құқық бұзушыларға қандайда бір дискриминациясыз қолданылады.
14. Осы ереженің І бөлімінде бостандығынан айырылған қызмыстық немесе азаматтық іс бойынша соңғы түрмеде жақан және тексерісте ғана жатқан немесе қазір сотталған барлық категориядағы әйелдерге қолданылатын, оған қоса «қауіпсіздік шаралар» объектісі немесе сотпен тағайындалған түзету шаралары боп табылатын мекемелерді жалпы басқаруға қатысты айтылған.
15. Осы ереженің ІІ бөлімінде әр бөлімде айтылатын ерекше категорияларда ғана қолданылатын ережелер баяндалған. Бірақ жазасын өтеуші сотталғандарға қатысты А бөлімшеде баяндалған ережені егер шартты түрде осы әйелдер категориясы үшін дайындалған және соңғы ережені жақсарту тәртібіне қарама-қайшылық тудырмаса, В бөлімшеде айтылған сотталғандар категориясына да тең деңгейде қолдануды қажет етеді.
16. А бөлімшесінде және В бөлімшесіндегі кәмелет жасқа толмаған әйел жыныс тұтқындармен қарым-қатынастың қосымша ережесі баяндалған. Бірақ сотталған категориялармен қарым-қатынас және оларды оңалту кезінде халықаралық стандарттар, оның ішінде көбінде кәмелетке толмағандарға қатысты құқықтық сотқа жіберуге қатысты Біріккен Ұлттар Ұйымының Ең аз стандарттық ережелерімен (Пекиндік ереже) жеке стратегия және саясат әзірлеу қажет, кәмелет жасқа толмағандар арасындағы қылмысты алдын алуға арналған Біріккен Ұлттар Ұйымының қағидасын басқаратын (Эр-Риядтік басқару қағидалары), бостандығынан айырылған кәмелет жасқа толмағандарды қорғауға қатысты Біріккен Ұлттар Ұйымының ережесі және қылмыстық сот төрелігі жүйесіндегі балалар қызығушылығының әрекетіне қатысты қағиданы басқару бірақ та түзету мекемелеріне қамауды болдырмауға тырысу боп табылады.
17. III бөлімде қылмыстық сот үрдісі кезінде қамауға алу және алдын ала істі сотта қарау, үкім шығару және үкім шығарғаннан кейінгі кезеңдер бойынша бостандығынан ауырудан басқа әйелдерге кәмелетке толмаған құқық бұзған әйел жыныстыларға қолданылатын жазаларға қатысты ережеге енгізілген.
18. IV бөлімінде қоғамды ақпараттандыру және ақпаратпен алмасуға қатысты зерттеу, жоспарлау, бағалауға қатысты және ережелерде көрсетілген құқық бұзған әйелдердің барлық категориясында қолданылатын ереже енгізілген.

I. Жалпы қолданылатын ережелер

1. Негізгі қағида

[Тұтқындарға қарау ең аз стандарттық ережесі 6 ережені толықтырады]

1 ереже

Тұтқындарға қарау ең аз стандарттық ереженің 6 ережеде көрсетілген дискриминациясыз қағидасын тәжірибеде қолдану мақсатында, Ережені қолдану кезінде тұтқындағы әйелдердің ерекше қажеттіліктері ескеріледі. Осындай қажеттілікті ескеріп нақты еркек пен әйелдің теңділігін қамтамасыз ету мақсатында дискриминация ескерілмейді.

2. Қабылдау

2 ереже

1. Бұл уақытта әйелдерді және балаларды ерекше әлсіздігіне қарай қабылдау шараларына ерекше көңіл бөлінеді. Жаңадан сотталған әйелдерге туыстарымен байланыс жасауға мүмкіндік беріледі; заңдық көмекке рұқсат беріледі; ішкі тәртіп ереже туралы ақпарат, жазаны орындау тәртіпбі кезінде қажет болған жағдайда өзі білетін тілде өтініш беруге рұқсат етіледі, егер шетел азаматы болса консулге қол жетімділік ұсынылады.
2. Бала күтімін іске асыратын әйелдерді қабылдауға дейін немесе сол кезде осы балаларды күзетке алыну мерзімін ұзарту мүмкіндігін қоса, балалар қызығушылығын жақсы жағынан қамтамасыз ету есебімен орналастыруға рұқсат беріледі.

3. Реестр

[Тұтқындарға қарау ең аз стандарттық ережесі 7 ережені толықтырады]

3 ереже

1. Реестрді қабылдау кезінде қамалу орнына түскен әйелдің балаларының саны және жеке мәліметтері енгізіледі. Жазылымда ана құқығына залал келтірмейтін, бала аты, олардың жасы, егер балалары анасымен бірге болмаса олардың орналасқан жері және қамқоршысының статусы немесе қамқоршылық туралы мәліметтер ғана жазылады.
2. Балаларға қатысты жеке барлық ақпарат құпия сақталады және осындай барлық ақпаратты пайдалану әрқашан балалардың қызығушылығын ескеріп, ерекше талаптарын сақтауды қамтамасыз етеді.

4. Еңгізу

4 ереже

Сотталған әйелдер мүмкіндік болса күту жөніндегі міндеттері есебінде, сондай-ақ әйелдердің жеке қалауы бойынша және тиісті бағдарлама мен қызметке сәйкестігіне қарай олардың үйлерінен немесе әлеуметтік оңалу орнынан алыс емес жердегі қамау орындарына орналасуы керек.

5. Жеке гигиена

[Тұтқындарға қарау ең аз стандарттық ережесі 15 және 16 ережені толықтырады]

5 ереже

Сотталған әйелдерді орналастыратын ғимаратта әйелдердің жеке гигиениялық қажеттілігін қамтамасыз етуге арналған қажетті заттар мен жабдықтар бар, әсіресе тамақ дайындаумен айналысатын әйелдер, жүкті әйелдер, омырау емізетін әйелдер және етеккір келіп жүрген әйелдер тегін ұсынылатын гигиениялық сулықты қосқанда және балалар мен әйелдердің жеке гигиеналық мақсаттарына арналған тұрақты сумен қамтамасыз етілген.

6. Медициналық қызмет көрсету

[Тұтқындарға қарау ең аз стандарттық ережесі 22-26 ережені толықтырады]

а) Түскен кездегі медициналық тексеріп-қарау

[Тұтқындарға қарау ең аз стандарттық ережесі 24 ережені толықтырады]

6 ереже

Тұтқындағы әйелдерді түскен кезінде медициналық тексеріп-қарау медициналық-санитарлық алғашқы көмек қажеттіліктерін анықтау үшін жан-жақты тексеріледі, сондай-ақ мыналарды анықтау үшін:
a) жыныстық жолмен берілетін аурулардың немесе қан арқылы жұғатын аурудың болуын; және де сотталған әйелдердің қауіпті факторына байланысты АИТВ инфекцияның болуын тексеруге арналған тестен өту ұсынылады, тесттен өткенге дейін және өту кезінде консультация жүргізіледі;
b) психикалық ауруларды емдеу қажеттілігі, онда посттравматикалық стресс және өзіне қол жұмсауға және дене мүшесін зақымдауға ұмтылыс;
c) сотталған әйелдің репродуктивтік денсаулық тарихы, онда ағымдағы немесе жақында болған жүктілік, босану және репродуктивтікке қатысты кез келген сұрақтар;
d) есірткіге тәуелділіктің болуы;
e) түрмеге түскенге дейін әйелдің жыныстық зорлану және басқа да зорлық формасы бойынша жағдайдың болуы.

7 ереже

1. Егер түрмеге түскенге дейін немесе түскен кезінде әйелдің жыныстық зорлану және басқа да зорлық формасы бойынша жағдайдың болуы анықталса, сотталған әйелді сот органдарына көмекке жүгіну құқығы түсіндіріледі. Сотталған әйел тиісті шаралар және әрекет туралы толық ақпаратты алуы тиіс. Егер әйел заңда көрсетілген бойынша шара қолдануға келіссе, тиісті қызметкер бұл туралы ақпаратты және істі құзырлы органға тергеу үшін дереу жібереді. Түрме әкімшілігі осындай әйелдерге заңды көмек алуға қолдау жасайды.
2. Әйел заңда қарастырылған әрекетті бойынша іс әрекет етуге шешсе де, шешпегеніне қарамастан түрме әкімшілігі оған дереу арнайы психологиялық көмек немесе кеңес көрсетуді қамтамасыз етуге ұмтылады.
3. Заң бойынша осындай жағдайды айтқан немесе шара қолданған тұлғаға қатысты қандай да бір нысандағы кек алуды болдырмас үшін арнайы шаралар әзірленуде.

8 ереже

Әрқашан дәрігерлік құпияны сақтауға қатысты сотталған әйелдердің құқығы сақталады, онда көбінде оның репродуктивтік денсаулық тарихына қатысты ақпаратты бермеу және қараудан өтпеуі енгізілген.

9 ереже

Егер сотталған әйелмен бала болса, онда бұл бала да медициналық тексеріп-қараудан өтеді, педиатр мамандығы емдеу және медициналық қызмет көрсетуге қажетті кез келген қажеттілікті анықтауға көңіл бөледі. Бұл медициналық қызмет көрсету минимум тұрғылықты жері бойынша ұсынылатын қызметке тең.

b) Гендерлік фактор есебімен медициналық қызмет көрсету

10 ереже

1. Сотталған әйелдерге ұсынылған гендерлік фактор есебіндегі медициналық қызмет көрсету минимум тұрғылықты жері бойынша ұсынылатын қызметке тең.
2. Егер сотталған әйел оны медициналық тексеріп-қарауға апару немесе әйел дәрігердің немесе мейіргердің емдеу жасауын сұраса, егер жылдам медициналық араласу қажет болмаған жағдайда, мүмкіндік болса әйел дәрігер немесе мейіргер ұсынылады. Егер сотталған әйелдерді медициналық тексеріп-қарау кезінде қалауына қарамастан еркек дәрігер жүргізсе, қарау жүргізу кезінде әйел қызметкер қатысады.

11 ереже

1. Медициналық тексеріп-қарау кезінде тек қана медициналық қызметкер қатысады, егер дәрігер қауіпсіздік шаралары үшін түрме қызметкерінің қатысуын өтінген немесе сотталған әйел 10 ереженің 2 тарауында айтылған жағдай бойынша қызметкердің қатысуы керек кезде ғана қатысады.
2. Медициналық тексеріп-қарау кезінде медициналық қызметкер емес түрме қызметкерінің қатысуы қажет болған жағдайда осындай қызметкер әйел болуы тиіс және осындай тексеріп-қарау оқшаулығын кепілдендіріп, абыройын құрметтеп және құпиялылықты сақтап жасалуы керек.

с) Психикалық көмек және денсаулық

12 ереже

Түрмеде отырған немесе бостандығынан айыру шараларына қатыссыз жағдайда пайда болған психикалық денсаулығында проблемасы бар тұтқындағы әйелдер үшін гендерлік факторы ескеріліп және алған стрессті кешенді психикалық емдеу және оңалту бағдарламасы бойынша жеке ұйымдастырылады.

13 ереже

Түрме қызметкерлері олардың жағдайын түсініп және әйелдерге қажетті сауықтыру көмегін қамтамасыз ету үшін әйелдер қай кезеңде аса бір стресске ұшырауы мүмкіндігі туралы хабарлап отырады.

d) АИТВ алдын алу және емдеу, кету және қолдау

14 ереже

Түрмедегі АИТВ/ЖИТС бойынша сақтық шараларына арналған тиісті бағдарламалар және қызметті әзірлеу кезінде әйелдерге деген аса қажеттілік ескеріледі, онда анадан балаға вирустың жұғуын алдын алуда қарастырылған. Осыған орай түрме әкімшілігі АИТВ алдын алу және емдеу және АИТВ жұқтырғандарды күту бойынша әзірленген бастамасын құптап және қолдайды, себебі ағартушылық жұмыстары барлық топтар құрамына бірдей.

e) Есірткіге тәуелділік және токсикоманияны емдеу бағдарламалары

15 ереже

Бостандығынан айыру мекемелерінің медициналық қызметі есірткіге тәуелді немесе токсикоман әйелдерді емдеуге арналған арнайы бағдарламаны ұйымдастырады немесе жүкті әйелдер мен баласы бар әйелдердің ерекше қажеттілігін, сондай-ақ олардың әртүрлі мәдениетін бұрынғы виктимизация есебінде іске асуын қолдайды.

f) Өз-өзіне қол жұмсауды және дене мүшесін жарақаттауды алдын алу

16 ереже

Қамауда отырған әйелдердің психикалық денсаулығын сақтау бойынша кешенді саясат бөлігі психикалық денсаулықты сақтау қызметі және әлеуметтік қамтамасыз ету қызметімен ынтымақтастықты әзірлеу және іске асыру болып табылады — тұтқындағы әйелдер арасындағы өзіне қол жұмсау және дене мүшесін жарақаттауды алдын алу стратегиясында осыған бағынысты әйелдерді қолдауда арнайы гендерлік факторлары ескеріледі.

g) Денсаулықты сақтау бойынша алдын алу жұмыстары

17 ереже

Сотталған әйелдерге АИТВ, жыныстық жолмен берілетін аурулар және басқада қан арқылы таратылатын ауруларын алдын алу, сондай-ақ денсаулық сақтаудың гендерлік аспект бойынша мәселелер жөнінде оқудан өтіп және ақпарат алады.

18 ереже

Сотталған әйелдердің қалауы бойынша денсаулықты сақтау жөніндегі алдын алу шаралары қабылданады, онда қоғамдағы сол жастағы әйелдерге тең әйелдердің организмдеріне қатысты Папаниколау тест және сүт безінің және әйелдердің жыныстық органдарының онкологиялық ауруларының болуын зерттеп-қарайды.

7. Қауіпсіздік және сақтау

[Тұтқындарға қарау ең аз стандарттық ереже 27-36 ережені толықтырады]

a) Тінту

19 ереже

Жеке тінту кезінде сотталған әйелдердің абыройын қорғап сыйластық қатынасты қамтамасыз ету үшін тиімді шараларын қабылданып, бекітілген тәртіпке сәйкес тиісті тексеру әдісі бойынша тиісті дайындықтан өткен тек қана әйел қызметкер ғана жасайды.

20 ереже

Толық шешіндіріп тінту және жеке инвазивтік тінту орнына тінтудің баламалы түрі психологиялық жарақаттануды болдырмау және жеке инваздық тінтудің физикалық әрекетін болдырмас үшін сканерден өткізу сияқты әдіс өңделуде.

21 ереже

Түзету мекемелерінің қызметкерлері адамдардың абыройын құрметтеп, тінту кезінде түрмеде отырған өз аналарымен бірге болған балаларды, сондай-ақ тұтқынмен кездесуге келген балаларды тінту кезінде жіті біліктілік, кәсібилік көрсетіп және сыпайылық танытады.

b) Тәртіп және жаза

[Тұтқындарға қарау ең аз стандарттық ереже 27-32 ережені толықтырады]

22 ереже

Жеке құрамдағы немесе айыппұл изоляторы ғимаратында жазаға тартуға қатысты түзету мекемесіндегі жүкті әйел, омырау еметін баласы бар және баласын тамақтандыратын аналар үшін қолданылмайды.

23 ереже

Тұтқындағы әйелдерге қатысты тәртіптік жаза қолдану кезінде отбасымен, әсіресе баласымен байланысына шектеу қою қарастырылмаған.

c) Тыныштандыру құралы

[Тұтқындарға қарау ең аз стандарттық ереже 33 және 34 ережені толықтырады]

24 ереже

Тыныштандыру құралы әйелдер босану сәтіндегі толғақ кезінде, босану және босанғаннан кейін ешқашан қолданылмайды.

d) Тұтқындарға арналған ақпарат және олардың арыз беруі; инспекция

[Тұтқындарға қарау ең аз стандарттық ереже 35 және 36 ережені, 55 ереженің инспекциясына қатысты толықтырады]

25 ереже

1. Қиянат жасалғаны тұралы хабарлаған сотталған әйелдерге дереу қорғау, қолдай және кеңес ұсынылып, олардың арызы құзырлы және тәуелсіз органмен құпиялықты толық сақтау приципі негізінде тексеріледі. Сақтау бойынша шаралар кезінде кек алу қаупі ескеріледі.
2. Жыныстық зорлыққа ұшырап, соның нәтижесінде екі қабат болып қалған сотталған әйелдер тиісті медициналық консультация және кеңес алады, және де оларға қажетті физикалық және психологиялық медициналық қызмет, қолдау және заңдық көмек ұсынылады.
3. Сотталған әйелдердің бақылауда болу жағдайын және арызын бақылау мақсатындаға қатысатын немесе бақылаушы кеңес немесе бақылау органдарының инспекция құрамына әйел кіреді.

8. Сыртқы әлеммен байланыс

[Тұтқындарға қарау ең аз стандарттық ереже 37-39 ережені толықтырады]

26 ереже

Тұтқындағы әйелдердің отбасымен, соның ішінде балаларымен және балаларының қамқоршыларымен және заңды өкілдерімен байланысы барлық саналы әдістермен қолдау табады. Мүмкіндік болса, өз үйінен алыс орналасқан мекемедегі әйелдің қиын жағдайын жеңілдетуге шаралар қолданылады.

27 ереже

Ерлі-зайыптылардың кездесуі рұқсат етілген жағдайда сотталған әйелдердің мүмкіндіктері еркектердің құқықтарымен тең іске асырылады.

28 ереже

Баласымен кездесу кездескеннен жақсы әсер алатындай жағдайда болу үшін, оның ішінде қызметкерде ана мен бала арасында бір-біріне деген байланыс болуға барлық жағдай жасалған. Мүмкіндік болса, балаларымен байланысты ұзарту мақсатында кездесуді қолдаған дұрыс.

9. Түзету мекемелерінің қызметкерлері және кәсіби дайындық

[Тұтқындарға қарау ең аз стандарттық ереже 46-55 ережені толықтырады]

29 ереже

Әйелдердің түзету мекемесінде жұмыс істейтін қызметкерлердің кәсіби дайындығы әлеуметтік реинграцияға байланысты тұтқындағы әйелдердің ерекше қажеттіліктерін қанағаттандыруға мүмкіндік береді және мекемеде қауіпсіз және оңалдандыру жағдайын жасайды. Әйел қызметкерлердің кәсіби деңгейін көтеруді қамтамасыз етуде тұтқындағы әйелдердің өтінішіне қатысты және оларға көмек көрсету саясатты және стратегияны әзірлеуге басты жауапты боп табылатын шараларда жоғары лауазымдарға қол жеткізу енгізілген.

30 ереже

Түрме әкімшілігі жыныстық белгілері және онымен күресу жолында әйел қызметкерлер дискриминацияға түспеу жолын ұстанып нақты және тұрақты көрсетеді.

31 ереже

Түзету мекемелері қызметкерлерінің тұтқындағы әйелдердің кез-келген зорлық, қорлық көру және физикалық немесе ауызша формада жыныстық сексуалдық алымшақтықпен қорлану мінез-құлықтарына қатысты нақты қағидалар әзірленіп және іске асырылуда.

32 ереже

Түзету мекемелерінің әйел қызметкерлері еркек қызметкерлер сияқты дал сондай кәсіби дайындық ала алады және де барлық қызметкер әйелдердің түзету мекемелерін басқаруға қатысады, гендерлік проблемаларды ескеру және дискриминацияға және сексуалдық алымшақтыққа жол бермеу мәселесі бойынша кәсіби дайындықтан өтеді.

33 ереже

1. Сотталған әйелдермен жұмысқа істеуге тағайындалған барлық қызметкерлер, гендерлік факторлар есебінде тұтқындағы әйелдердің қалауы және адам құқығы қанағаттандыру мәселесі бойынша кәсіби дайындықтан өтеді.
2. Әйелдерді түзету мекемесінде жұмыс істейтін түрме қызметкерлері қосымша алғашқы көмек көрсете білу және бастапқы медициналық білім бойынша әйелдер денсаулығына қатысты негізгі сұрақтар бойынша базалық дайындықтан өтеді.
3. Балалар түзету мекемелерінде өз аналарымен қалуға рұқсат етілген кездерден бері, осындай мекеменің қызметкерлері қосымша баланың даму үрдісі туралы ақпарат және қажет болған төтенше жағдай кезінде қажетті шара қабылдау үшін балаларға медициналық күтім жасау мәселесі бойынша базалық дайындықтан өтеді.

34 ереже

Түзету мекемелер қызметкерлерін жүйелі дайындау бөлігі АИТВ мәселесі бойынша ақпараттануды көтеру бағдарламасы болып табылады. АИТВ/ЖИТС алдын алу және емдеу мәселесін толықтыру, еркек пен әйел теңдігі және адам құқығы, олардың байланысындағы АИТВ проблемасына ерекше көңіл бөлу, қоғамдық талқылау және дискриминация сияқты мәселелері оқу бағдарламасына енгізіліп қолдау тапқан.

35 ереже

Түзету мекемелер қызметкерлеріне психикалық ауруларды емдеу және тұтқындағы әйелдер арасындағы дене мүшелерінің қаупін және өз-өзіне қол жұмсауды анықтау және қолдау арқылы көмек көрсету және осындай жағдайды мамандарға хабарлауды үйретеді.

10. Кәмелет жасқа толмаған әйел жынысты тұтқындар

36 ереже

Түзету мекемелерінің әкімшілігі кәмелет жасқа толмаған әйел жынысты тұтқындардың қорғанысы бойынша қажеттілігін қанағаттандыру үшін шаралар қабылданады.

37 ереже

Кәмелет жасқа толмаған әйел жынысты тұтқындар, кәмелет жасқа толмаған еркек жынысты тұтқындарға ұсынылатын білім және кәсіби техникалық білім алуда тең құқылы.

38 ереже

Кәмелет жасқа толмаған әйел жынысты тұтқындар өздерінің жас және жыныстық ерекшеліктерін ескеріп, мысалы сексуалдық қорлық немесе зорлық мәселелері бойынша кеңес алып, грамм және қызметке қол жеткізе алады. Олар әйелдердің денсаулығын сақтау мәселесі бойынша оқудан өтіп және ересек әйел жынысты тұтқындармен қатар тұрақты гинекологтарға бара алады.

39 ереже

Жүкті кәмелет жасқа толмаған әйел жынысты тұтқындар ересек әйел жынысты тұтқындар сияқты сондай қолдау және медициналық көмек ала алады. Медициналық мамандар олардың денсаулығын олар өз жастарына қарамай жүкті болған кездеріндегі болуы мүмкін үлкен қауіпті ауытқулар есебімен бақылайды.

II. Ерекше категорияларға қолданылатын ереже

А. Жазасын өтеп жатқан тұтқындар

1. Жіктеу және жекелеу

[Тұтқындарға қарау ең аз стандарттық ережесі 67-69 ережені толықтырады]

40 ереже

Түрме әкімшілігі тұтқындағы әйелдердің ерекше қажеттілігі және жағдайы есебінде классификация әдісін әзірлеп және енгізуде, онда гендерлік факторлар ескеріліп, бұл тұтқындарды қоғам өміріне ықпалдастыру және түзету және тиісті жеке жоспарлауды қамтамасыз ету үшін және жуық арада оңалту бойынша жұмыстарды іске асырады.

41 ереже

Сотталғандардың гендерлік факторлары және классификациясы есебінде қаупін бағалау:
a) қоршаған орта үшін сотталған әйелдер көп қауіп төндірмейтіні расында да ескеріліп, сондай-ақ қауіпсіздіктің қатаң шаралары және жеке қалудың жоғары деңгейі тұтқындағы әйелдерге әсер етуі мүмкін;
b) жазаны орындау үрдісін орналастыру және жоспарлау кезінде әйелдің өткені туралы маңызды ақпаратты, мысалы олардың зорлануға ұшырау мүмкіндігі туралы, психикалық, есірткіге тәуелділік және токсикомандық ауру тарихы, сондай-ақ ата-аналық және басқада күтім бойынша міндеттерді ескеруге мүмкіндік береді;
c) әйелге жазаны орындау жоспарына олардың гендерлік факторларға негізделген ерекше қажеттілігін ескеріп, оңалу бағдарламасын және қызметін қосуды қамтамасмыз етеді;
d) мекемедегі психикалық денсаулығын сақтауды қажет ететін әйелдің бостандығын шектемеу үшін және олардың психикалық денсаулық проблемасына байланысты мекемедегі күшейтілген күзет тәртібімен жүретін ғимараттағы тиісті емдеу алу орны бостандығын шектемейтіндей аз ғана күзет деңгейлі ғимаратпен қамтамасыз етіледі.

2. Тәртіп және жазаны орындау

[Тұтқындарға қарау ең аз стандарттық ережесі 65, 66 және 70-81 ережені толықтырады]

42 ереже

1. Гендерлік факторларға негізделген олардың ерекше қажеттілігін ескере отырып сотталған әйелдер әрекеттің балансталған және кешенді бағдарламасына қол жеткізе алады.
2. Жүкті әйелдер, омырау емізетін аналар және баласы бар әйелдердің қажеттілігін ескере отырып, жазаны орындау тәртібі біршама икемделген болып табылады. Түзету мекемелері сотталған әйелдердің осындай мекемелерде өткізілетін іс-шараларға қатысуға мүмкіндік беру үшін балаларды күтетін ғимарат немесе жағдай қарастырылған.
3. Түзету мекемелеріндегі жүкті әйелдер, омырау емізетін аналар және баласы бар әйелдер үшін тиісті бағдарламаларды әзірлеу үшін ерекше жағдай ұсынылады.
4. Әсіресе физикалық, психикалық немесе сексуальдық зорлыққа ұшыраған, әлеуметтік-психологиялық қолдауды қажет ететін сотталған әйелдерге тиісті қызмет көрсету үшін ерекше жағдай жасалады.

Сыртқы әлеммен қарым-қатынасы және бостандыққа шыққаннан кейінгі қамқорлық

[Тұтқындарға қарау ең аз стандарттық ережесі 79-81 ережені толықтырады]

43 ереже

Түрме әкімшілігі қолдайды және мүмкіндік болса, тұтқындағы әйелдердің кездесуіне олардың психикалық денсаулығын қамтамасыз ету және әлеуметтік ықпалдасу қажетілігіне маңызды жағдай жасау үшін жеңілдетеді.

44 ереже

Сотталған әйелдер көп жағдайда отбасында зорлыққа ұшыраған болса, онда олармен отбасы мүшелерінің қаншасына және қайсысына келуіне рұқсат етуді анықтау үшін нақты кеңесіліп шешілуі тиіс.

45 ереже

Түрме әкімшілігі көп жағдайда үйге жіберу, ашық түрдегі түрме, түзету-тәрбиелеу орталығы және олардың бостандыққа қайту үрдісін жеңілдету үшін, қоғамдық талқылау деңгейін төмендету және олардың отбасымен байланысын жуық арада қалпына келтіру үшін тұтқындағы әйелдерге арналған қауымдық бағдарламалар және қызмет сияқты мүмкіндіктерді пайдаланады.

46 ереже

Түрме әкімшілігі қылмыстық-мерзімінен ерте босату және әлеуметтік қамтамасыз ету мәселесімен айналысатын, жергілікті қауымдық топтар және үкіметтік емес ұйымдар қызметімен ынтымақтастықта болып және гендерлік факторға негізделген әйелдердің ерекше қажеттіліктерін ескере отырып, босатылғанға дейін және кейін кешенді ықпалдастыру бағдарламасын іске асырады.

47 ереже

Сотталған әйелдерге бостандыққа шыққаннан кейін оларға қоғаммен ынтымақтастық кезінде сәтті әлеуметтік ықпалдастыруды қамтамасыз ету мақсатында психологиялық, медициналық, заңды және тәжірибелі көмек беретін қызметтермен қосымша қолдау көрсетіледі.

3. Түзету мекемелеріндегі жүкті әйелдер, омырау емізетін аналар және баласы бар әйелдер

[Тұтқындарға қарау ең аз стандарттық ережесі 23 ережені толықтырады]

48 ереже

1. Жүкті немесе омырау емізетін сотталған әйелдер білікті медик мамандардың әзірлеген және бақылайтын бағдарлама аясында өздерінің денсаулығына және тамақтануына қатысты кеңес алады. Жүкті әйелдер, сәбилер, балалар және омырау емізетін аналарға ақылы тиісті және уақытылы тағам ұсынылып және денсаулық жағдайы үшін ыңғайлы жағдай және тұрақты физикалық жаттығу сабақтары үшін мүмкіндік жасалады.
2. Сотталған әйелдерге медициналық сипатта ерекше кері көрсеткіштер болмаса өз балаларын омыраумен емізуге кедергі жасалмайды.
3. Түзету жұмыстары бағдарламасында жақында босанған, бірақ балалары олармен бірге түзету мекемесінде жоқ тұтқындағы әйелдерге медициналық қажеттіліктерді және қажетті тамақтануды көрсетеді.

49 ереже

Түзету мекемелерінде балаларды анасымен қалдыру шешім, балалардың қызығушылығын жақсы жағынан қамтамасыз ету мақсатында жасалады. Осындай мекемелерде өз аналарымен жүрген балалар ешқашан сотталғандар қатарына жатпайды.

50 ереже

Балалары өздерімен бірге түзету мекемелерінде жүрген сотталған әйелдерге өз балаларымен уақыт өткізу үшін ең кең мүмкіндіктер ұсынылады.

51 ереже

1. Түзету мекемелерінде өз аналарымен тұрып жатқан балаларға тұрақты түрде медициналық қызмет көрсетіледі, ал олардың дамуын денсаулық сақтау қызметінің қауымымен байланыстағы мамандар бақылайды.
2. Осындай балаларды тәрбиелеу үшін түзету мекемелерінің сыртында тәрбиеленетін балалардың жағдайына едәуір жақын жағдай да жасалады.

52 ереже

1. Бала қай жасында анасынан айырылуы тиіс деген шешім, ішкі тиісті заңнамаға сәйкес жеке бағалау және баланың қызығушылығын жақсы қамтамасыз ету негізінде қабылданады.
2. Баланы түзету мекемелерінен көшіру баланың кетуінің баламалы формасын анықтағаннан кейін ғана сыпайы түрде жасалады — егер сотталған адам шетел азаматы болып табылса — консуль қызметкерлерімен кеңесіп жасалды.
3. Балаларды олардың анасынан ажыратқаннан кейін және олардың отбасымен, туыстарымен кездесу ғимараты, немесе егер балаларының ең жақсы қызығушылығын қамтамасыз ететін болса және қоғамдық қауіпсіздігіне қауіп төндірмесе сотталған әйелдерге өз балаларымен кездесуге арналған оларды күтудің баламалы орындарының ең кең мүмкіндіктері және жағдайлары ұсынылады.

4. Шетел азаматтары

[Тұтқындарға қарау ең аз стандарттық ережесі 38 ережені толықтырады]

53 ереже

1. Шетел азаматы болып табылатын және тұрақты тұрғын емес тұтқындағы әйелдерді тұған еліне ауыстыру туралы, әсіресее оларда отанында баласы болған жағдайда, тиісті әйелден өтініш түскен кезде немесе қалаулы келісім алынысымен мүмкіндігінше жазаны өтеудің ерте мерзімінде оларды тиісті екі жақты немесе көп жақты келісімшарт болған жағдайда қарастырылады.
2. Егер сотталған әйелмен бірге тұрып жатқан бала, шетел азаматы және тұрақты тұрғын емес болса, түзету мекемесінен ауыстыруды қажет етеді, баланың қызығушылығын өте жақсылап қамтамасыз ету есебінде және оның анасымен ақылдасып оны өз отанына жіберу туралы мәселе қарастырылуы керек.

5. Аздылық және халықтың түп тамыры

54 ереже

Түрме әкімшілігі басқа діни көзқарастағы және мәдени ортадағы сотталған әйелдер өзгеше қажеттіліктері бар және гендерлік және мәдени факторларды ескере отырып тиісті бағдарлама және қызметке қол жеткізу жолында әртүрлі дискриминация формасымен қақтығысатынын мойындайды. Осыған орай түзету мекемелерінің әкімшілігі тұтқындағы әйелдердің тиісті топтарының өзімен кеңесіп, осы қажеттілікті толықтыратын кешенді бағдарлама және қызметті ұсынады.

55 ереже

Бостандыққа шыққанға дейін және шыққаннан кейін көрсетілетін қызмет, тиісті топтармен кеңесіп, этникалық және нәсілдік топтарға жататын тұтқындағы әйелдерге және түп тамыры бір халықтан тараған тұтқындағы әйелдер үшін олардың қабылдаушылығын және қол жетімділігін қамтамасыз ету мақсатында қарастырылады.

В. Қамауда жатқан немесе сот үкімін күтіп отырған тұтқындар

[Тұтқындарға қарау ең аз стандарттық ережесі 84-93 ережені толықтырады]

56 ереже

Тиісті органдар сот үрдісі басталғанға дейін қамауға алынған жағдайдағы кезеңде әйелдерді пайдаланудың аса қауіпті кезеңіне ұшырайдынын мойындайды және осы кезеңде әйелдердің қауіпсіздігін қамтамасыз етудің тиісті бағдарламалары және тәжірибелік шаралары қабылдануда. (58 ережені қарау, онда төмендегі айтылған, сот үрдісі басталғанға дейін қамауға алынған баламалы тұтқындауға қатысты)

III. Бас бостандығынан айыруға қатыссыз шаралар

57 ереже

Құқық бұзған әйелдерге қолданылатын тиісті шаралар Токийлік тәртіп ережесімен реттеліп әзірленеді және іске асады. Мемлекеттік мүшелердің құқықтық жүйесі аясында көптеген әйелдердің олардың күту бойынша міндеттеріне байланысты, қылмыстық жазаны сот үрдісі басталғанға дейін баламалы қамауға алынып және алдыңғы виктимизация тарихы есебіндегі сот шешімімен жазаны бостандығынан айырудан басқа да түзету әрекеті түрімен алмастыруды қарастыратын, гендерлік факторларды ескере отырып шаралар нұсқасымен әзірленеді.

58 ереже

Токийлік тәртіптің 2.3 тәртібінің ережесінде сотталған әйелдерді міндетті кестелік есебі және отбасылық байланысына бола оларды өз отбасынан және қауымнан ажыратпайды. Мүмкіндігі бойынша құқық бұзған әйелдер сот үрдісі басталғанға дейін және сот үкім шығарылғанға дейін баламалы қамауға алынып және қылмыстық жазаны бостандығынан айыруды басқа түрлі түзету әрекет түрімен алмастыруды қарастыратын шаралар негізінде сәйкестігіне және мүмкіндігінше баламалы әрекет ету әдісі қолданылады.

59 ереже

Расында осындай қорғанысты қажет ететін әйелді қорғау үшін бостандығынан айырудан басқа мысалы, тәуелсіз органдар, үкіметтік емес ұйымдар немесе басқа қауымдық қызметтерге қарасты баспаналық ғимаратта орналасады. Әйелді қорғау мақсатында қорғаныс жасауға байланысты қамауға алуға қатысты уақытша шаралар әйелдің өзінің қалауы бойынша қажет жағдайда ғана қолданылады, барлық жағдайда бұл бақылаушы сот немесе басқа құзырлы органдардың қадағалауымен іске асады. Осындай қорғаныс шаралары әйелдің өзінің еркінен тыс жасалмайды.

60 ереже

Сотталған әйелдер үшін тиімді альтернатив әзірлеу үшін бастандығынан айыруға қатыссыз шараларды үлестіру мақсатында қылмыстық сот төрелігі жүйесімен әйелді байланысқа әкелу үшін маңызды жалпы проблемаларды шешу бойынша шаралармен тиісті ресурстар бөлінеді. Бұнда тұрмыстық жағдайда қорлық көрген және сексуальдық зорланған зәбірленушілерге кеңес беру және терапия курсын; психикалық ауру тұлғаларды тиісті емдеу; және жұмысқа орналасу болашағын жақсарту үшін білім беру және оқыту бағдарламалары өткізу жатады. Осындай бағдарламалар балаларды күту қажеттілігін ескеріп және тек қана әйелге бағынталған қызметті ұсынады.

61 ереже

Құқық бұзған әйелдердің бұрын қылмыс жасамағаны және жасаған құқыққа қарсы әрекетінің сипаты және болмысы соншалықты қауіпті болмаса және де әйелдің күту жөніндегі міндеттері және жалпы мінез-құлқы ескеріліп қатысты үкім шығару кезінде сот жағдайды жеңілдетуді назарға алуға құқылы.

62 ереже

Қоғамдағы тек қана әйелдерге ғана бағытталған гендерлік факторлар және өткерген стрессті ескеретін, есірткіге тәуелділік және токсикоманияны емдеу және әйелдердің осындай емдеуге қол жеткізуі қылмысты алдын алуы, сондай-ақ қылмыстық жазаны бас бостандығынан айырудың басқа түрімен түзету бойынша әрекетінің мақсаты және соттың баламалы үкім шығаруын дайындау бағдарламасын аса тиімді іске асыру бойынша шаралар қабылдануда.

1. Үкім шығарғаннан кейін әрекет ететін жағдай

63 ереже

Шартты-мерзімінен ерте шығару туралы шешім шығарған кезде тұтқындағы әйелдердің күту бойынша міндеттері, сондай-ақ олардың әлеуметтік ықпалдасуына қатысты аса қажеттілігі ескеріледі.

2. Жүкті әйелдер және асырауындағы баласы бар әйелдер

64 ереже

Жүкті әйелдерді және қарауында баласы бар әйелдерді бас бостандығынан айырудан басқа жазаға тартқан кезде, мүмкіндік болса және мақсатқа сай бас бостандығынан айыруға қатысты жаза тағайындау кезінде егер қылмыс ауыр немесе зорлықпен жасалса немесе әйел қоғам үшін әрқашан қауіп төндірсе ғана, сәби немесе баланың қызығушылығын өте жақсы қамтамасыз ету және осындай балаларға қажетті күтім ұйымдастырылған соң ғана қарастырылады.

3. Кәмелет жасқа толмаған құқық бұзған әйел жыныстылар

65 ереже

Жалпы заңға қайшы келген, түзету мекемелеріне көп жағдайда балаларды мүмкіндік болса орналастырмаған жөн. Шешім қабылдаған кезде гендерлік факторға негізделген, кәмелет жасқа толмаған құқық бұзушы әйел жыныстының әлсіздігін ескерген жөн.

4. Шетел азаматтары

66 ереже

Трансұлттық қылмысты ұйымдастыруға қарсы Біріккен Ұлттар Ұйымының Конвенциясын және Трансұлттық қылмысты ұйымдастыруға қарсы Біріккен Ұлттар Ұйымының Конвенциясын Толықтыратын адамдарды, әсіресе әйелдер мен балаларды сатуды ескерту және алдын алу және сол үшін жазалау туралы Хаттамасын ратификациялау үшін және олардың ережесін толық іске асыруда осындай сауданың құрбандарын барынша мол қорғау мақсатында және ел азаматтары болып табылатын көптеген әйелдердің қайта виктимизациясын болдырмас үшін барынша мол күш жұмсалады.

IV. Зерттеу, жоспарлау, бағалау және қоғамды ақпараттандыру

1. Зерттеу, жоспарлау және бағалау

67 ереже

Әйелдер жасаған құқық бұзушылықтары, әйелдердің қылмыстық сот төрелігі жүйесіне дау тудыратын себептер, әйелдердің қайта криминализациясы және түрмеге қамалуын тудыратын себептер, құқық бұзған әйелдердің келбеттік сипаттамасын жан-жақты және нысаналы нақты нәтижесін зерттеу, сондай-ақ әйелдер арасындағы құқық бұзушылық рецидивтерді қысқартуға бағытталған бағдарламалар және тиімді жоспарлау үшін негіз ретінде әлеуметтік ықпалдастыруда сотталған әйелдердің қажеттілігі есебінде бағдарлама дайындау және саясатты тудыру ұйымдастыру және қолдау үшін күш жұмсалуда.

68 ереже

Балалардың ерекше қызығушылығын қамтамасыз ету есебінде, аналары қылмыстық сот төрелігі жүйесіне дау тудыру нәтижесінде зардап шеккен балалардың санына қатысты, әсіресе бас бостандығынан айыру себебінен осы балалар үшін оның келтірген салдарын зерттеуді ұйымдастыру және қолдау үшін саяси өңдеу және бағдарламаны дайындауды қолдау мақсатында жасалған.

69 ереже

Әйелдердің құқыққа қарсы мінез-құлықтарына байланысты және құқық бұзған әйелдердің қажеттіліктерін қамтамасыз ету бойынша тиімділік шаралары, сондай-ақ осы әйелдердің қылмыстық сот төрелігі жүйесіне дау тудыруынан қоғамдық талқылау және кері әсерді азайту мақсатында олардың балаларын әлеуметтік ықпалдастыру негізінде тенденция жариялануын бағалау және тарату, проблемалар және факторларды қайта-қайта шолу үшін күш жұмсалады.

2. Қоғамды ақпараттандыру, ақпаратпен алмасы және кәсіби дайындық

70 ереже

1. Бұқаралық және қауымдық ақпарат құралы қылмыстық сот төрелігі жүйесіне әйелдердің тап болуы себебі туралы және олардың балаларының қызығушылығын тым жақсы қамтамасыз ету есебінде әйелдерді әлеуметтік ықпалдастыруға мүмкіндік жасау мақсатында тиімді көңіл аудару әдісін жасау үшін хабарлайды.
2. Құқық бұзған әйелдерге қатысты қылмыстық сот төрелігі қолданылатын шаралардың қорытынды көрсеткіштерін жақсарту және әділдігін қамтамасыз етуге бағытталған кешенді саяси элементтер және әйелдерге және олардың балаларына қатысты зерттеу нәтижесі және тиімді тәжірибенің мысалы жариялау және таратуды қажет етеді.
3. Бұқаралық және қауымдық ақпарат құралы және тұтқындағы және құқық бұзған әйелдерге осы ережеде айтылған және олардың орындалуы жөніндегі мәселелер бойынша тұрақты түрде нақты ақпарат ұсынуға кім кәсіби жауап береді.
4. Қылмыстық сот төрелігі жүйесінің тиісті лауазымды тұлғалары үшін олардың ақпараттануын көтеру және олардың ұстап отырған ережеге аса тиянақты қарауын ояту үшін осы тәртіп және зерттеулер нәтижесі бойынша оқу бағдарламасы әзірленіп және іске асады.

United Nations Rules for the Treatment of Women Prisoners and Non-custodial Measures for Women Offenders (the Bangkok Rules)

Resolution 16 March 2011 № A/RES/65/229

The Economic and Social Council
Recommends to the General Assembly the adoption of the following draft resolution:
“The General Assembly,
Recalling the United Nations standards and norms in crime prevention and criminal justice primarily related to the treatment of prisoners, in particular the Standard Minimum Rules for the Treatment of Prisoners, the procedures for the effective implementation of the Standard Minimum Rules for the Treatment of Prisoners, the Body of Principles for the Protection of All Persons under Any Form of Detention or Imprisonment and the Basic Principles for the Treatment of Prisoners,
Recalling also the United Nations standards and norms in crime prevention and criminal justice primarily related to alternatives to imprisonment, in particular the United Nations Standard Minimum Rules for Non-custodial Measures (the Tokyo Rules) and the basic principles on the use of restorative justice programmes in criminal matters,
Recalling further its resolution 58/183 of 22 December 2003, in which it invited Governments, relevant international and regional bodies, national human rights institutions and non-governmental organizations to devote increased attention to the issue of women in prison, including the children of women in prison, with a view to identifying the key problems and the ways in which they can be addressed,
Considering the alternatives to imprisonment as provided for in the Tokyo Rules, and taking into consideration the gender specificities of, and the consequent need to give priority to applying non-custodial measures to, women who have come into contact with the criminal justice system,
Mindful of its resolution 61/143 of 19 December 2006, in which it urged States to, inter alia, take positive measures to address structural causes of violence against women and to strengthen prevention efforts that address discriminatory practices and social norms, including with regard to women who need special attention in the development of policies to address violence such as women in institutions or in detention,
Mindful also of its resolution 63/241 of 24 December 2008, in which it called upon all States to give attention to the impact of parental detention and imprisonment on children and, in particular, to identify and promote good practices in relation to the needs and physical, emotional, social and psychological development of babies and children affected by parental detention and imprisonment,
Taking into consideration the Vienna Declaration on Crime and Justice: Meeting the Challenges of the Twenty-first Century, in which Member States committed themselves, inter alia, to the development of action-oriented policy recommendations based on the special needs of women as prisoners and offenders, and the plans of action for the implementation of the Declaration,
Calling attention to the Bangkok Declaration on Synergies and Responses: Strategic Alliances in Crime Prevention and Criminal Justice, as it relates specifically to women in detention and in custodial and non-custodial settings,
Recalling that, in the Bangkok Declaration, Member States recommended to the Commission on Crime Prevention and Criminal Justice that it give consideration to reviewing the adequacy of standards and norms in relation to prison management and prisoners,
Having taken note of the initiative of the United Nations High Commissioner for Human Rights to designate the week from 6 to 12 October 2008 as Dignity and Justice for Detainees Week, which placed particular emphasis on the human rights of women and girls,
Considering that women prisoners belong to one of the vulnerable groups that have specific needs and requirements,
Aware of the fact that many existing prison facilities worldwide were designed primarily for male prisoners, whereas the number of female prisoners has significantly increased over the years,
Recognizing that a number of female offenders do not pose a risk to society and, as with all offenders, their imprisonment may render their social reintegration more difficult,
Welcoming the development by the United Nations Office on Drugs and Crime of the Handbook for Prison Managers and Policymakers on Women and Imprisonment,
Welcoming also the invitation contained in Human Rights Council resolution 10/2 of 25 March 2009 to governments, relevant international and regional bodies, national human rights institutions and non-governmental organizations to devote greater attention to the issue of women and girls in prison, including issues relating to the children of women in prison, with a view to identifying and addressing the gender-specific aspects and challenges related to this problem,
Welcoming further the collaboration between the World Health Organization Regional Office for Europe and the United Nations Office on Drugs and Crime, and taking note of the Kyiv Declaration on Women’s Health in Prisons,
Taking note of the Guidelines for the Alternative Care of Children,
Recalling Commission on Crime Prevention and Criminal Justice resolution 18/1 of 24 April 2009, in which the Commission requested the Executive Director of the United Nations Office on Drugs and Crime to convene in 2009 an open-ended intergovernmental expert group meeting to develop, consistent with the Standard Minimum Rules for the Treatment of Prisoners and the Tokyo Rules, supplementary rules specific to the treatment of women in detention and in custodial and non-custodial settings, welcomed the offer by the Government of Thailand to act as host to the expert group meeting, and requested the expert group meeting to submit the outcome of its work to the Twelfth United Nations Congress on Crime Prevention and Criminal Justice, subsequently held in Salvador, Brazil, from 12 to 19 April 2010,
Recalling also that the participants of the four regional preparatory meetings for the Twelfth United Nations Congress on Crime Prevention and Criminal Justice welcomed the development of a set of supplementary rules specific to the treatment of women in detention and in custodial and non custodial settings,
Recalling further the Salvador Declaration on Comprehensive Strategies for Global Challenges: Crime Prevention and Criminal Justice Systems and Their Development in a Changing World,
in which Member States recommended that the Commission on Crime Prevention and Criminal Justice consider the draft United Nations Rules for the Treatment of Women Prisoners and Non-custodial Measures for Women Offenders as a matter of priority for appropriate action,
1. Notes with appreciation the work of the expert group, at its meeting held in Bangkok from 23 to 26 November 2009, to develop supplementary rules specific to the treatment of women in detention and in custodial and non custodial settings, and the outcome of that meeting;
2. Expresses its gratitude to the Government of Thailand for having acted as host to the meeting of the expert group and for the financial support provided for the organization of the meeting;
3. Adopts the United Nations Rules for the Treatment of Women Prisoners and Non-custodial Measures for Women Offenders, annexed to the present resolution, and approves the recommendation of the Twelfth United Nations Congress on Crime Prevention and Criminal Justice that the Rules should be known as „the Bangkok Rules?;
4. Recognizes that, in view of the great variety of legal, social, economic and geographical conditions in the world, not all of the rules can be applied equally in all places and at all times, and that they should, however, serve to stimulate a constant endeavour to overcome practical difficulties in their application, in the knowledge that they represent, as a whole, global aspirations amenable to the common goal of improving outcomes for women prisoners, their children and their communities;
5. Encourages Member States to adopt legislation to establish alternatives to imprisonment and to give priority to the financing of such systems, as well as to the development of the mechanisms needed for their implementation;
6. Encourages Member States that have developed legislation, procedures, policies or practices on women in prison or on alternatives to imprisonment for women offenders to make information available to other States and relevant international, regional and intergovernmental organizations, as well as non-governmental organizations, and to assist them in developing and implementing training or other activities in relation to such legislation, procedures, policies or practices;
7. Invites Member States to take into consideration the specific needs and realities of women as prisoners when developing relevant legislation, procedures, policies and action plans and to draw, as appropriate, on the Bangkok Rules;
8. Also invites Member States to collect, maintain, analyse and publish, a appropriate, specific data on women in prison and women offenders;
9. Emphasizes that, when sentencing or deciding on pretrial measures for a pregnant woman or a child’s sole or primary caretaker, non-custodial measures should be preferred where possible and appropriate, with custodial sentences being considered when the offence is serious or violent;
10. Requests the United Nations Office on Drugs and Crime to provide technical assistance and advisory services to Member States, upon request, in order to develop or strengthen, as appropriate, legislation, procedures, policies and practices on women in prison and on alternatives to imprisonment for women offenders;
11. Also requests the United Nations Office on Drugs and Crime to take steps, as appropriate, to ensure broad dissemination of the Bangkok Rules, as a supplement to the Standard Minimum Rules for the Treatment of Prisoners and
the United Nations Standard Minimum Rules for Non-custodial Measures (the Tokyo Rules),81 and to ensure the intensification of information activities in this area;
12. Further requests the United Nations Office on Drugs and Crime to increase its cooperation with other relevant United Nations entities, intergovernmental and regional organizations and non-governmental organizations in the provision of relevant assistance to countries and to identify needs and capacities of countries in order to increase country-to country and South-South cooperation;
13. Invites specialized agencies of the United Nations system and relevant regional and international intergovernmental and non-governmental organizations to engage in the implementation of the Bangkok Rules;
14. Invites Member States and other donors to provide extrabudgetary contributions for such purposes, in accordance with the rules and procedures of the United Nations.

Annex

United Nations Rules for the Treatment of Women Prisoners and Non-custodial Measures for Women Offenders

(the Bangkok Rules)

Preliminary observations

1. The Standard Minimum Rules for the Treatment of Prisoners apply to all prisoners without discrimination; therefore, the specific needs and realities of all prisoners, including of women prisoners, should be taken into account in their application. The Rules, adopted more than 50 years ago, did not, however, draw sufficient attention to women’s particular needs. With the increase in the number of women prisoners worldwide, the need to bring more clarity to considerations that should apply to the treatment of women prisoners has acquired importance and urgency.
2. Recognizing the need to provide global standards with regard to the distinct considerations that should apply to women prisoners and offenders and taking into account a number of relevant resolutions adopted by different Unite Nations bodies, in which Member States were called on to respond appropriately to the needs of women offenders and prisoners, the present rules have been developed to complement and supplement, as appropriate, the Standard Minimum Rules for the Treatment of Prisoners and the United Nations Standard Minimum Rules for Non-custodial Measures (the Tokyo Rules) in connection with the treatment of women prisoners and alternatives to imprisonment for women offenders.
3. The present rules do not in any way replace the Standard Minimum Rules for the Treatment of Prisoners or the Tokyo Rules and, therefore, all relevant provisions contained in those two sets of rules continue to apply to all prisoners and offenders without discrimination. While some of the present rules bring further clarity to existing provisions in the Standard Minimum Rules for the Treatment of Prisoners and in the Tokyo Rules in their application to women prisoners and offenders, others cover new areas.
4. These rules are inspired by principles contained in various United Nations conventions and declarations and are therefore consistent with the provisions of existing international law. They are addressed to prison authorities and criminal justice agencies (including policymakers, legislators, the prosecution service, the judiciary and the probation service) involved in the administration of non-custodial sanctions and community-based measures.
The specific requirements for addressing the situation of women offenders have been emphasized at the United Nations in various contexts. For example, in 1980, the Sixth United Nations Congress on the Prevention of Crime and the Treatment of Offenders adopted a resolution on the specific needs of women prisoners, in which it recommended that, in the implementation of the resolutions adopted by the Sixth Congress directly or indirectly relevant to the treatment of offenders, recognition should be given to the specific problems of women prisoners and the need to provide the means for their solution; that, in countries where it was not yet done, programmes and services used as alternatives to imprisonment should be made available to women offenders on an equal basis with male offenders; and that the United Nations, the governmental and non-governmental organizations in consultative status with it and all other international organizations should make continuing efforts to ensure that the woman offender was treated fairly and equally during arrest, trial, sentence and imprisonment, particular attention being paid to the special problems which women offenders encounter, such as pregnancy and child care.
6. The Seventh Congress, the Eighth Congress and the Ninth Congress also made specific recommendations concerning women prisoners.
7. In the Vienna Declaration on Crime and Justice: Meeting the Challenges of the Twenty-first Century, adopted also by the Tenth Congress, Member States committed themselves to taking into account and addressing, within the United Nations crime prevention and criminal justice programme, as well as within national crime prevention and criminal justice strategies, any disparate impact of programmes and policies on women and men (para. 11); and to the development of action-oriented policy recommendations based on the special needs of women as prisoners and offenders (para. 12). The plans of action for the implementation of the Vienna Declaration contain a separate section (sect. XIII) devoted to specific recommended measures to follow up on the commitments undertaken in paragraphs 11 and 12 of the Declaration, including that of States reviewing, evaluating and, if necessary, modifying their legislation, policies, procedures and practices relating to criminal matters, in a manner consistent with their legal systems, in order to ensure that women are treated fairly by the criminal justice system.
8. The General Assembly, in its resolution 58/183 of 22 December 2003, entitled “Human rights in the administration of justice”, called for increased attention to be devoted to the issue of women in prison, including the children of women in prison, with a view to identifying the key problems and ways in which they could be addressed.
9. In its resolution 61/143 of 19 December 2006, entitled “Intensification of efforts to eliminate all forms of violence against women”, the General Assembly stressed that “violence against women” meant any act of genderbased violence resulting in, or likely to result in, physical, sexual or psychological harm or suffering to women, including arbitrary deprivation of liberty, whether occurring in public or in private life, and urged States to review and, where appropriate, revise, amend or abolish all laws, regulations, policies, practices and customs discriminating against women or having a discriminatory impact on women, and ensure that provisions of multiple legal systems, where they existed, complied with international human rights obligations, commitments and principles, including the principle of non- discrimination; to take positive measures to address structural causes of violence against women and to strengthen prevention efforts addressing discriminatory practices and social norms, including with regard to women in need of special attention, such as women in institutions or in detention; and to provide training and capacity-building on gender equality and women’s rights for law enforcement personnel and the judiciary. The resolution is an acknowledgement of the fact that violence against women has specific implications for women’s contact with the criminal justice system, as well as their right to be free of victimization while imprisoned.
Physical and psychological safety is critical to ensuring human rights and improving outcomes for women offenders, of which the present rules take account.
10. Finally, in the Bangkok Declaration on Synergies and Responses: Strategic Alliances in Crime Prevention and Criminal Justice, adopted by the Eleventh United Nations Congress on Crime Prevention and Criminal Justice on 25 April 2005,60 Member States declared that they were committed to the development and maintenance of fair and efficient criminal justice institutions, including the humane treatment of all those in pretrial and correctional facilities, in accordance with applicable international standards (para. 8); and they recommended that the Commission on Crime Prevention and Criminal Justice should give consideration to reviewing the adequacy of standards and norms in relation to prison management and prisoners (para. 30).
11. As with the Standard Minimum Rules for the Treatment of Prisoners, in view of the great variety of legal, social, economic and geographical conditions worldwide, it is evident that not all of the following rules can be equally applied in all places and at all times. They should, however, serve to stimulate a constant endeavour to overcome practical difficulties in how they are applied, in the knowledge that they represent, as a whole, the global aspirations considered by the United Nations as leading to the common goal of improving outcomes for women prisoners, their children and their communities.
12. Some of these rules address issues applicable to both men and women prisoners, including those relating to parental responsibilities, some medical services, searching procedures and the like, although the rules are mainly concerned with the needs of women and their children. However, as the focus includes the children of imprisoned mothers, there is a need to recognize the central role of both parents in the lives of children. Accordingly, some of these rules would apply equally to male prisoners and offenders who are fathers.

Introduction

13. The following rules do not in any way replace the Standard Minimum Rules for the Treatment of Prisoners and the Tokyo Rules. Therefore, all provisions contained in those two sets of rules continue to apply to all prisoners and offenders without discrimination.
14. Section I of the present rules, covering the general management of institutions, is applicable to all categories of women deprived of their liberty, including criminal or civil, untried or convicted women prisoners, as well as women subject to “security measures” or corrective measures ordered by a judge.
15. Section II contains rules applicable only to the special categories dealt with in each subsection. Nevertheless, the rules under subsection A, applicable to prisoners under sentence, shall be equally applicable to the category of prisoners dealt with in subsection B, provided they do not conflict with the rules governing that category of women and are for their benefit.
16. Subsections A and B both provide additional rules for the treatment of juvenile female prisoners. It is important to note, however, that separate strategies and policies in accordance with international standards, in particular the United Nations Standard Minimum Rules for the Administration of Juvenile Justice (Beijing Rules), the United Nations Guidelines for the Prevention of Juvenile Delinquency (the Riyadh Guidelines), the United Nations Rules for the Protection of Juveniles Deprived of their Liberty and the Guidelines for Action need to be designed for the treatment and rehabilitation of this category of prisoners, while institutionalization shall be avoided to the maximum possible extent.
17. Section III contains rules covering the application of non-custodial sanctions and measures for women and juvenile female offenders, including on arrest and at the pretrial, sentencing and post-sentencing stages of the criminal justice process.
18. Section IV contains rules on research, planning, evaluation, public awareness-raising and sharing of information, and is applicable to all categories of female offenders covered in these rules.

I. Rules of general application

1. Basic principle

[Supplements rule 6 of the Standard Minimum Rules for the Treatment of Prisoners]

Rule 1

In order for the principle of non-discrimination, embodied in rule 6 of the Standard Minimum Rules for the Treatment of Prisoners to be put into practice, account shall be taken of the distinctive needs of women prisoners in the application of the Rules. Providing for such needs in order to accomplish substantial gender equality shall not be regarded as discriminatory.

Rule 2

1. Adequate attention shall be paid to the admission procedures for women and children, due to their particular vulnerability at this time. Newly arrived women prisoners shall be provided with facilities to contact their relatives; access to legal advice; information about prison rules and regulations, the prison regime and where to seek help when in need in a language that they understand; and, in the case of foreign nationals, access to consular representatives as well.
2. Prior to or on admission, women with caretaking responsibilities for children shall be permitted to make arrangements for those children, including the possibility of a reasonable suspension of detention, taking into account the best interests of the children.

3. Register

[Supplements rule 7 of the Standard Minimum Rules for the Treatment of Prisoners]

Rule 3

1. The number and personal details of the children of a woman being admitted to prison shall be recorded at the time of admission. The records shall include, without prejudicing the rights of the mother, at least the names of the children, their ages and, if not accompanying the mother, their location and custody or guardianship status.
2. All information relating to the children’s identity shall be kept confidential, and the use of such information shall always comply with the requirement to take into account the best interests of the children.

4. Allocation

Rule 4

Women prisoners shall be allocated, to the extent possible, to prisons close to their home or place of social rehabilitation, taking account of their caretaking responsibilities, as well as the individual woman’s preference and the availability of appropriate programmes and services.

5. Personal hygiene

[Supplements rules 15 and 16 of the Standard Minimum Rules for the Treatment of Prisoners]

Rule 5

The accommodation of women prisoners shall have facilities and materials required to meet women’s specific hygiene needs, including sanitary towels provided free of charge and a regular supply of water to be made available for the personal care of children and women, in particular women involved in cooking and those who are pregnant, breastfeeding or menstruating.

6. Health-care services

[Supplements rules 22 to 26 of the Standard Minimum Rules forthe Treatment of Prisoners]

(a) Medical screening on entry

[Supplements rule 24 of the Standard Minimum Rules for the Treatment of Prisoners]

Rule 6

The health screening of women prisoners shall include comprehensive screening to determine primary health care needs, and also shall determine:
(a) The presence of sexually transmitted diseases or blood-borne diseases; and, depending on risk factors, women prisoners may also be offered testing for HIV, with pre- and post-test counselling;
(b) Mental health care needs, including post-traumatic stress disorder and risk of suicide and self-harm;
(c) The reproductive health history of the woman prisoner, including current or recent pregnancies, childbirth and any related reproductive health issues;
(d) The existence of drug dependency;
(e) Sexual abuse and other forms of violence that may have been suffered prior to admission.

Rule 7

1. If the existence of sexual abuse or other forms of violence before or during detention is diagnosed, the woman prisoner shall be informed of her right to seek recourse from judicial authorities. The woman prisoner should be fully informed of the procedures and steps involved. If the woman prisoner agrees to take legal action, appropriate staff shall be informed and immediately refer the case to the competent authority for investigation. Prison authorities shall help such women to access legal assistance.
2. Whether or not the woman chooses to take legal action, prison authorities shall endeavour to ensure that she has immediate access to specialized psychological support or counselling.
3. Specific measures shall be developed to avoid any form of retaliation against those making such reports or taking legal action.

Rule 8

The right of women prisoners to medical confidentiality, including specifically the right not to share information and not to undergo screening in relation to their reproductive health history, shall be respected at all times.

Rule 9

If the woman prisoner is accompanied by a child, that child shall also undergo health screening, preferably by a child health specialist, to determine any treatment and medical needs. Suitable health care, at least equivalent to that in the community, shall be provided.

(b) Gender-specific health care

Rule 10

1. Gender-specific health-care services at least equivalent to those available in the community shall be provided to women prisoners.
2. If a woman prisoner requests that she be examined or treated by a woman physician or nurse, a woman physician or nurse shall be made available to the extent possible, except for situations requiring urgent medical intervention. If a male medical practitioner undertakes the examination contrary to the wishes of the woman prisoner, a woman staff member shall be present during the examination.

Rule 11

1. Only medical staff shall be present during medical examinations unless the doctor is of the view that exceptional circumstances exist or the doctor requests a member of the prison staff to be present for security reasons or the woman prisoner specifically requests the presence of a member of staff as indicated in rule 10, paragraph 2 above.
2. If it is necessary for non-medical prison staff to be present during medical examinations, such staff should be women and examinations shall be carried out in a manner that safeguards privacy, dignity and confidentiality.

(c) Mental health and care

Rule 12

Individualized, gender-sensitive, trauma-informed and comprehensive mental health care and rehabilitation programmes shall be made available for women prisoners with mental health care needs in prison or in non-custodial settings.

Rule 13

Prison staff shall be made aware of times when women may feel particular distress, so as to be sensitive to their situation and ensure that the women are provided appropriate support.

(d) HIV prevention, treatment, care and support

Rule 14

In developing responses to HIV/AIDS in penal institutions, programmes and services shall be responsive to the specific needs of women, including prevention of mother-to-child transmission. In this context, prison authorities shall encourage and support the development of initiatives on HIV prevention, treatment and care, such as peer-based education.

(e) Substance abuse treatment programmes

Rule 15

Prison health services shall provide or facilitate specialized treatment programmes designed for women substance abusers, taking into account prior victimization, the special needs of pregnant women and women with children, as well as their diverse cultural backgrounds.

(f) Suicide and self-harm prevention

Rule 16

Developing and implementing strategies, in consultation with mental health care and social welfare services, to prevent suicide and self-harm among women prisoners and providing appropriate, gender-specific and specialized support to those at risk shall be part of a comprehensive policy of mental health care in women’s prisons.

(g) Preventive health care services

Rule 17

Women prisoners shall receive education and information about preventive health care measures, including from HIV, sexually transmitted diseases and other, blood-borne diseases, as well as gender-specific health conditions.

Rule 18

Preventive health care measures of particular relevance to women, such as Papanicolaou tests and screening for breast and gynaecological cancer, shall be offered to women prisoners on an equal basis with women of the same age in the community.

7. Safety and security

[Supplements rules 27 to 36 of the Standard Minimum Rules for the Treatment of Prisoners]

(a) Searches

Rule 19

Effective measures shall be taken to ensure that women prisoners’ dignity and respect are protected during personal searches, which shall only be carried out by women staff who have been properly trained in appropriate searching methods and in accordance with established procedures.

Rule 20

Alternative screening methods, such as scans, shall be developed to replace strip searches and invasive body searches, in order to avoid the harmful psychological and possible physical impact of invasive body searches.

Rule 21

Prison staff shall demonstrate competence, professionalism and sensitivity and shall preserve respect and dignity when searching both children in prison with their mother and children visiting prisoners.

(b) Discipline and punishment

[Supplements rules 27 to 32 of the Standard Minimum Rules for the Treatment of Prisoners]

Rule 22

Punishment by close confinement or disciplinary segregation shall not be applied to pregnant women, women with infants and breastfeeding mothers in prison.

Rule 23

Disciplinary sanctions for women prisoners shall not include a prohibition of family contact, especially with children.

(c) Instruments of restraint

[Supplements rules 33 and 34 of the Standard Minimum Rules for the Treatment of Prisoners]

Rule 24

Instruments of restraint shall never be used on women during labour, during birth and immediately after birth.

(d) Information to and complaints by prisoners; inspections

[Supplements rules 35 and 36 and, with regard to inspection, rule 55 of the Standard Minimum Rules for the Treatment of Prisoners]

Rule 25

1. Women prisoners who report abuse shall be provided immediate protection, support and counselling, and their claims shall be investigated by competent and independent authorities, with full respect for the principle of confidentiality. Protection measures shall take into account specifically the risks of retaliation.
2. Women prisoners who have been subjected to sexual abuse, and especially those who have become pregnant as a result, shall receive appropriate medical advice and counselling and shall be provided with the requisite physical and mental health care, support and legal aid.
3. In order to monitor the conditions of detention and treatment of women prisoners, inspectorates, visiting or monitoring boards or supervisory bodies shall include women members.

8. Contact with the outside world

[Supplements rules 37 to 39 of the Standard Minimum Rules for the Treatment of Prisoners]

Rule 26

Women prisoners’ contact with their families, including their children, their children’s guardians and legal representatives shall be encouraged and facilitated by all reasonable means. Where possible, measures shall be taken to counterbalance disadvantages faced by women detained in institutions located far from their homes.

Rule 27

Where conjugal visits are allowed, women prisoners shall be able to exercise this right on an equal basis with men.

Rule 28

Visits involving children shall take place in an environment that is conducive to a positive visiting experience, including with regard to staff attitudes, and shall allow open contact between mother and child. Visits involving extended contact with children should be encouraged, where possible.

9. Institutional personnel and training

[Supplements rules 46 to 55 of the Standard Minimum Rules for the Treatment of Prisoners]

Rule 29

Capacity-building for staff employed in women?s prisons shall enable them to address the special social reintegration requirements of women prisoners and manage safe and rehabilitative facilities. Capacity-building measures for women staff shall also include access to senior positions with key responsibility for the development of policies and strategies relating to the treatment and care of women prisoners.

Rule 30

There shall be a clear and sustained commitment at the managerial level in prison administrations to prevent and address gender-based discrimination against women staff.

Rule 31

Clear policies and regulations on the conduct of prison staff aimed at providing maximum protection for women prisoners from any gender-based physical or verbal violence, abuse and sexual harassment shall be developed and implemented.

Rule 32

Women prison staff shall receive equal access to training as male staff, and all staff involved in the management of women’s prisons shall receive training on gender sensitivity and prohibition of discrimination and sexual harassment.

Rule 33

1. All staff assigned to work with women prisoners shall receive training relating to the gender-specific needs and human rights of women prisoners.
2. Basic training shall be provided for prison staff working in women’s prisons on the main issues relating to women’s health, in addition to first aid and basic medicine.
3. Where children are allowed to stay with their mothers in prison, awareness-raising on child development and basic training on the health care of children shall also be provided to prison staff, in order for them to respond appropriately in times of need and emergencies.

Rule 34

Capacity-building programmes on HIV shall be included as part of the regular training curricula of prison staff. In addition to HIV/AIDS prevention, treatment, care and support, issues such as gender and human rights, with a particular focus on their link to HIV, stigma and discrimination, shall also be part of the curriculum.

Rule 35

Prison staff shall be trained to detect mental health care needs and risk of self-harm and suicide among women prisoners and to offer assistance by providing support and referring such cases to specialists.

10. Juvenile female prisoners

Rule 36

Prison authorities shall put in place measures to meet the protection needs of juvenile female prisoners.

Rule 37

Juvenile female prisoners shall have equal access to education and vocational training that are available to juvenile male prisoners.

Rule 38

Juvenile female prisoners shall have access to age- and gender-specific programmes and services, such as counselling for sexual abuse or violence. They shall receive education on women?s health care and have regular access to gynaecologists, similar to adult female prisoners.

Rule 39

Pregnant juvenile female prisoners shall receive support and medical care equivalent to that provided for adult female prisoners. Their health shall be monitored by a medical specialist, taking account of the fact that they may be at greater risk of health complications during pregnancy due to their age.

II. Rules applicable to special categories

A. Prisoners under sentence

1. Classification and individualization

[Supplements rules 67 to 69 of the Standard Minimum Rules for the Treatment of Prisoners]

Rule 40

Prison administrators shall develop and implement classification methods addressing the gender-specific needs and circumstances of women prisoners to ensure appropriate and individualized planning and implementation towards those prisoners’ early rehabilitation, treatment and reintegration into society.

Rule 41

The gender-sensitive risk assessment and classification of prisoners shall:
(a) Take into account the generally lower risk posed by women prisoners to others, as well as the particularly harmful effects that high security measures and increased levels of isolation can have on women prisoners;
(b) Enable essential information about women’s backgrounds, such as violence they may have experienced, history of mental disability and substance abuse, as well as parental and other caretaking responsibilities, to be taken into account in the allocation and sentence planning process;
(c) Ensure that women’s sentence plans include rehabilitative programmes and services that match their gender-specific needs;
(d) Ensure that those with mental health care needs are housed in accommodation which is not restrictive, and at the lowest possible security level, and receive appropriate treatment, rather than being placed in higher security level facilities solely due to their mental health problems.

2. Prison regime

[Supplements rules 65, 66 and 70 to 81 of the Standard Minimum Rules for the Treatment of Prisoners]

Rule 42

1. Women prisoners shall have access to a balanced and comprehensive programme of activities, which take account of gender appropriate needs.
2. The regime of the prison shall be flexible enough to respond to the needs of pregnant women, nursing mothers and women with children. Childcare facilities or arrangements shall be provided in prisons in order to enable women prisoners to participate in prison activities.
3. Particular efforts shall be made to provide appropriate programmes for pregnant women, nursing mothers and women with children in prison.
4. Particular efforts shall be made to provide appropriate services for women prisoners who have psychosocial support needs, especially those who have been subjected to physical, mental or sexual abuse.

Social relations and aftercare

[Supplements rules 79 to 81 of the Standard Minimum Rules for the Treatment of Prisoners]

Rule 43

Prison authorities shall encourage and, where possible, also facilitate visits to women prisoners as an important prerequisite to ensuring their mental well-being and social reintegration.

Rule 44

In view of women prisoners? disproportionate experience of domestic violence, they shall be properly consulted as to who, including which family members, is allowed to visit them.

Rule 45

Prison authorities shall utilize options such as home leave, open prisons, halfway houses and community-based programmes and services to the maximum possible extent for women prisoners, to ease their transition from prison to liberty, to reduce stigma and to re-establish their contact with their families at the earliest possible stage.

Rule 46

Prison authorities, in cooperation with probation and/or social welfare services, local community groups and non-governmental organizations, shall design and implement comprehensive pre- and post-release reintegration programmes which take into account the gender-specific needs of women.

Rule 47

Additional support following release shall be provided to released women prisoners who need psychological, medical, legal and practical help to ensure their successful social reintegration, in cooperation with services in the community.

3. Pregnant women, breastfeeding mothers and mothers with children in prison

[Supplements rule 23 of the Standard Minimum Rules for the Treatment of Prisoners]

Rule 48

1. Pregnant or breastfeeding women prisoners shall receive advice on their health and diet under a programme to be drawn up and monitored by qualified health practitioner. Adequate and timely food, a healthy environment and regular exercise opportunities shall be provided free of charge for pregnant women, babies, children and breastfeeding mothers.
2. Women prisoners shall not be discouraged from breastfeeding their children, unless there are specific health reasons to do so.
3. The medical and nutritional needs of women prisoners who have recently given birth, but whose babies are not with them in prison, shall be included in treatment programmes.

Rule 49

Decisions to allow children to stay with their mothers in prison shall be based on the best interests of the children. Children in prison with their mothers shall never be treated as prisoners.

Rule 50

Women prisoners whose children are in prison with them shall be provided with the maximum possible opportunities to spend time with their children.

Rule 51

1. Children living with their mothers in prison shall be provided with ongoing health-care services and their development shall be monitored by specialists, in collaboration with community health services.
2. The environment provided for such children’s upbringing shall be as close as possible to that of a child outside prison.

Rule 52

1. Decisions as to when a child is to be separated from its mother shall be based on individual assessments and the best interests of the child within the scope of relevant national laws.
2. The removal of the child from prison shall be undertaken with sensitivity, only when alternative care arrangements for the child have been identified and, in the case of foreign-national prisoners, in consultation with consular officials.
3. After children are separated from their mothers and placed with family or relatives or in other alternative care, women prisoners shall be given the maximum possible opportunity and facilities to meet with their children, when it is in the best interests of the children and when public safety is not compromised.

4. Foreign nationals

[Supplements rule 38 of the Standard Minimum Rules for the Treatment of Prisoners]

Rule 53

1. Where relevant bilateral or multilateral agreements are in place, the transfer of non-resident foreign-national women prisoners to their home country, especially if they have children in their home country, shall be considered as early as possible during their imprisonment, following the application or informed consent of the woman concerned.
2. Where a child living with a non-resident foreign-national woman prisoner is to be removed from prison, consideration should be given to relocation of the child to its home country, taking into account the best interests of the child and in consultation with the mother.

5. Minorities and indigenous peoples

Rule 54

Prison authorities shall recognize that women prisoners from different religious and cultural backgrounds have distinctive needs and may face multiple forms of discrimination in their access to gender- and culture-relevant programmes and services. Accordingly, prison authorities shall provide comprehensive programmes and services that address these needs, in consultation with women prisoners themselves and the relevant groups.

Rule 55

Pre- and post-release services shall be reviewed to ensure that they are appropriate and accessible to indigenous women prisoners and to women prisoners from ethnic and racial groups, in consultation with the relevant groups.

B. Prisoners under arrest or awaiting trial

[Supplements rules 84 to 93 of the Standard Minimum Rules for the Treatment of Prisoners]

Rule 56

The particular risk of abuse that women face in pretrial detention shall be recognized by relevant authorities, which shall adopt appropriate measures in policies and practice to guarantee such women’s safety at this time. (See also rule 58 below, with regard to alternatives to pretrial detention.)

III. Non-custodial measures

Rule 57

The provisions of the Tokyo Rules shall guide the development and implementation of appropriate responses to women offenders. Gender-specific options for diversionary measures and pretrial and sentencing alternatives shall be developed within Member States? legal systems, taking account of the history of victimization of many women offenders and their caretaking responsibilities.

Rule 58

Taking into account the provisions of rule 2.3 of the Tokyo Rules, women offenders shall not be separated from their families and communities without due consideration being given to their backgrounds and family ties. Alternative ways of managing women who commit offences, such as diversionary measures and pretrial and sentencing alternatives, shall be implemented wherever appropriate and possible.

Rule 59

Generally, non-custodial means of protection, for example in shelters managed by independent bodies, non-governmental organizations or other community services, shall be used to protect women who need such protection. Temporary measures involving custody to protect a woman shall only be applied when necessary and expressly requested by the woman concerned and shall in all cases be supervised by judicial or other competent authorities. Such protective measures shall not be continued against the will of the woman concerned.

Rule 60

Appropriate resources shall be made available to devise suitable alternatives for women offenders in order to combine non-custodial measures with interventions to address the most common problems leading to women’s contact with the criminal justice system. These may include therapeutic courses and counselling for victims of domestic violence and sexual abuse; suitable treatment for those with mental disability; and educational and training programmes to improve employment prospects. Such programmes shall take account of the need to provide care for children and women-only services.

Rule 61

When sentencing women offenders, courts shall have the power to consider mitigating factors such as lack of criminal history and relative nonseverity and nature of the criminal conduct, in the light of women’s caretaking responsibilities and typical backgrounds.

Rule 62

The provision of gender-sensitive, trauma-informed, women-only substance abuse treatment programmes in the community and women’s access to such treatment shall be improved, for crime prevention as well as for diversion and alternative sentencing purposes.

1. Post-sentencing dispositions

Rule 63

Decisions regarding early conditional release (parole) shall favourably take into account women prisoners? caretaking responsibilities, as well as their specific social reintegration needs.

2. Pregnant women and women with dependent children

Rule 64

Non-custodial sentences for pregnant women and women with dependent children shall be preferred where possible and appropriate, with custodial sentences being considered when the offence is serious or violent or the woman represents a continuing danger, and after taking into account the best interests of the child or children, while ensuring that appropriate provision has been made for the care of such children.

3. Juvenile female offenders

Rule 65

Institutionalization of children in conflict with the law shall be avoided to the maximum extent possible. The gender-based vulnerability of juvenile female offenders shall be taken into account in decision-making.

4. Foreign nationals

Rule 66

Maximum effort shall be made to ratify the United Nations Convention against Transnational Organized Crime and the Protocol to Prevent, Suppress and Punish Trafficking in Persons, Especially Women and Children, supplementing that Convention to fully implement their provisions so as to provide maximum protection to victims of trafficking in order to avoid secondary victimization of many foreign-national women.

IV. Research, planning, evaluation and public awareness-raising

1. Research, planning and evaluation

Rule 67

Efforts shall be made to organize and promote comprehensive, result oriented research on the offences committed by women, the reasons that trigger women’s confrontation with the criminal justice system, the impact of secondary criminalization and imprisonment on women, the characteristics of women offenders, as well as programmes designed to reduce reoffending by women, as a basis for effective planning, programme development and policy formulation to respond to the social reintegration needs of women offenders.

Rule 68

Efforts shall be made to organize and promote research on the number of children affected by their mothers? confrontation with the criminal justice system, and imprisonment in particular, and the impact of this on the children, in order to contribute to policy formulation and programme development, taking into account the best interests of the children.

Rule 69

Efforts shall be made to review, evaluate and make public periodically the trends, problems and factors associated with offending behaviour in women and the effectiveness in responding to the social reintegration needs of women offenders, as well as their children, in order to reduce the stigmatization and negative impact of those women’s confrontation with the criminal justice system on them.

Rule 70

1. The media and the public shall be informed about the reasons that lead to women’s entrapment in the criminal justice system and the most effective ways to respond to it, in order to enable women’s social reintegration, taking into account the best interests of their children.
2. Publication and dissemination of research and good practice examples shall form comprehensive elements of policies that aim to improve the outcomes and the fairness to women and their children of criminal justice responses to women offenders.
3. The media, the public and those with professional responsibility in matters concerning women prisoners and offenders shall be provided regularly with factual information about the matters covered in these rules and about their implementation.
4. Training programmes on the present rules and the results of research shall be developed and implemented for relevant criminal justice officials to raise their awareness and sensitize them to their provisions contained therein.”

45th plenary meeting

22 July 2010