"Әділет органдары туралы" Қазақстан Республикасы Заңының жобасы туралы

Қазақстан Республикасы Үкіметінің қаулысы 2001 жылғы 30 мамыр N 737

Қазақстан Республикасының Үкіметі қаулы етеді:

"Әділет органдары туралы" Қазақстан Республикасы Заңының жобасы

Қазақстан Республикасының Парламенті Мәжілісінің қарауына енгізілсін.

Қазақстан Республикасының

Премьер-Министрі

Жоба

Қазақстан Республикасының Заңы

Әділет органдары туралы

1-тарау. Жалпы ережелер

1-бап. Қазақстан Республикасы әділет органдарының мәртебесі

Қазақстан Республикасының әділет органдары (бұдан әрі - әділет органдары) Қазақстан Республикасы Президентінің алдында жауапты және Қазақстан Республикасының Үкіметіне есеп беретін, өз құзыреті шегінде мемлекеттің қызметін құқықтық қамтамасыз етуді жүзеге асыратын, мемлекеттік органдардың, ұйымдардың, лауазымды адамдар мен азаматтардың жұмысында заңдылық режимін қолдайтын, азаматтар мен ұйымдардың құқықтары мен заңды мүдделерін қорғауды қамтамасыз ететін атқарушы өкімет органдары болып табылады.

2-бап. Әділет органдары қызметінің құқықтық негізі

Әділет органдары қызметінің құқықтық негізін Қазақстан Республикасының Конституциясы, осы Заңның, Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілерінің нормалары мен Қазақстан Республикасының халықаралық шарттары құрайды.

3-бап. Әділет органдарының міндеттері

Әділет органдарының міндеттері:
1) жалпымемлекеттік даму стратегиясын әзірлеу мен іске асыруға қатысу, заң жобалау жұмысын жүргізу, заңдарды талдау, жетілдіру, жүйелеу, нормативтік құқықтық актілерге құқықтық сараптама жасау жолымен адам мен азаматтың құқықтары мен бостандықтарының үстемдігін, Қазақстан Республикасының егемендігін, қазақстандық қоғам мен мемлекеттің тұрақты және үдемелі дамуын қамтамасыз етуге бағытталған ұлттық заңдарды қалыптастыруға қатысу;
2) Республиканың әлемдік қауымдастықтағы беделін қолдау және ұлттық мүдделерін қорғау мақсатында, оның ішінде Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарын дайындау мен жасасу жолымен, Қазақстанның халықаралық аренадағы қызметін құқықтық қамтамасыз ету;
3) жеке және заңды тұлғаларды, мүлікке және онымен жасалатын мәмілелерді мемлекеттік тіркеуді жүзеге асыру;
4) нормативтік құқықтық актілерді тіркеуді және оларды бақылауды, Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілеріне мемлекеттік есеп жүргізуді жүзеге асыру;
5) құқықтық көмекті ұйымдастыру және заң қызметтерін көрсету және құқықтық насихаттауды қамтамасыз ету;
6) сот-сараптама қызметін ұйымдастыру және жүзеге асыру;
7) қылмыстық жазалауды, жазалауды орындайтын органдар мен мекемелерде құқықтық тәртіп пен заңдылықты қамтамасыз етуді орындау;
8) санаткерлік меншік құқықтарын қорғау саласында мемлекеттік саясатты жүзеге асыру;
9) есірткі құралдарының, психотроптық заттардың, прекурсорлардың айналымы саласында мемлекеттік саясатты, олардың заңсыз айналымына және оларды теріс пайдалануға қарсы іс-әрекет жасауды жүзеге асыру;
10) заңдармен жүктелген өзге де міндеттері жүзеге асыру болып табылады.

4-бап. Әділет органдары қызметінің қағидаттары

1. Әділет органдарының қызметі:
1) заңдылық;
2) қорғалу құқығын қамтамасыз ету, барлығының заң алдындағы теңдігі, адам мен азаматтың құқықтары мен бостандықтарын құрметтеу және сақтау;
3) жариялылық, құқық қорғау және басқа да мемлекеттік органдармен,

ұйымдармен және лауазымды адамдармен өзара іс-әрекет жасасу;

4) саяси партиялар мен өзге де қоғамдық бірлестіктерінің қызметіне

тәуелді болмау;

5) гуманизм, демократия, жазалаудың орындалуын саралау мен даралау,

жазалауды түзеу ықпалымен біріктіру;

6) әділет органдары жүйесінің біртұтастығы қағидаттарында құрылады.

2-тарау. Әділет органдарының жүйесі және қызметінің

ұйымдастырылуы

5-бап. Әділет органдарының жүйесі

1. Әділет органдары:

1) Қазақстан Республикасының Әділет министрлігі;

2) Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің Комитеттері;

3) аумақтық әділет органдары;

4) қылмыстық атқару жүйесінің органдары мен мекемелері (ұйымдары);

5) өзге де ведомстволық бағынысты органдар (ұйымдар) кіретін бірегей

жүйені құрайды.

Қазақстан Республикасы Әділет министрлігі аппаратының құрылымдық бөлімшелерін, ведомстволық бағынысты органдарды (ұйымдарды) құруды, қайта құру мен таратуды Қазақстан Республикасының Әділет министрлігі, ал заңдармен көзделген жағдайларда - Қазақстан Республикасының Үкіметі жүзеге асырады.
2. Әділет органдарының штат санын, материалдық-техникалық қамтамасыз етілу шарттарын Қазақстан Республикасының Үкіметі белгілеген штат саны лимиттері мен қаржы бөлу шегінде Қазақстан Республикасының Әділет министрі белгілейді.

6-бап. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігі

1. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігі Қазақстан Республикасы Үкіметінің құрылымына кіретін орталық атқарушы орган болып табылады, оны Республика Премьер-Министрінің ұсынысы бойынша Республика Президенті құрады, таратады және қайта құрады.
2. Әділет министрлігін Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің ұсынысы бойынша Қазақстан Республикасының Президенті қызметке тағайындайтын және қызметтен босататын Министр басқарады.
3. Министрдің Әділет министрінің ұсынысы бойынша Қазақстан Республикасының Үкіметі қызметке тағайындайтын және қызметтен босататын бірінші орынбасары және орынбасарлары (вице-министрлері) болады.

7-бап. Қазақстан Республикасы Әділет министрінің өкілеттіктері

1. Қазақстан Республикасының Әділет министрі (бұдан әрі - Министр) әділет органдарының жұмысын ұйымдастырады әрі басқарады және әділет органдарына жүктелген міндеттердің орындалуына жеке жауап береді.
2. Министр:
1) Әділет министрлігі аппаратының қызметкерлерін, облыстық және соларға теңестірілген әділет бөлімшелерінің, қылмыстық атқару жүйесінің және министрлікке ведомстволық бағынысты ұйымдардың басшыларын, сондай-ақ олардың орынбасарларын қызметке тағайындайды және қызметтен босатады;
2) мемлекеттік органдардың мемлекеттік тіркеуге жататын, бірақ одан өтпеген нормативтік құқықтық актілердің күші жоқ деп тану туралы сотқа талап-арызбен жүгінеді;
3) әділет органдарының орындауына міндетті актілер, сондай-ақ өз құзыретінің шегінде - өзге де мемлекеттік органдар, ұйымдар, лауазымды адамдар мен азаматтардың орындауына міндетті актілер шығарады;
4) қолданылып жүрген заңдарға сәйкес барлық мемлекеттік органдар мен ұйымдарда Министрліктің атынан өкілдік етеді;
5) заңдарға сәйкес арнаулы атақтар, сыныптық шендер береді;
6) өзіне осы Заңмен, Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілерімен жүктелген өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады.

8-бап. Әділет органдарындағы алқалар

1. Министрлік, оның аумақтық органдары мен ведомстволық бағынысты органдары (ұйымдары) қызметінің негізгі мәселелерін қарау, олардың басшыларының есептерін тыңдау үшін Министрліктің жанында консультативтік-кеңесші орган - алқалар құрылады.
2. Алқаның сандық және дербестік құрамын Министр оның

орынбасарларының, министрліктің құрылымдық бөлімшелері басшыларының және

өзге де лауазымды адамдарының ішінен бекітеді.

3. Алқаның шешімдері қаулылармен ресімделеді.

4. Алқаның отырыстарын дайындау мен жүргізу тәртібін Әділет министрі

белгілейді.

9-бап. Аумақтық әділет органдары

1. Облыстық және оларға теңестірілген әділет бөлімшелері, облыстық

(қалалық) қылмыстық-атқару жүйесінің бөлімшелері аумақтық әділет органдары

болып табылады.

2. Аумақтық әділет органдарында әділет органдарына жүктелген

функциялардың орындалуын қамтамасыз ететін тиісті құрылымдық бөлімшелер

құрылады.

10-бап. Әділет жүйесінің органдары (ұйымдары)

Әділет министрлігіне жүктелген міндеттерді шешу және функцияларды

қамтамасыз ету үшін Әділет министрлігінің жанында органдар (ұйымдар), оқу

орындары мен басқа да ұйымдар қызмет етеді.

11-бап. Әділет органдарының қылмыстық атқару жүйесі

Қазақстан Республикасының қылмыстық атқару жүйесі - уәкілетті орган

құрамындағы мекемелер мен органдар жүйесі, соттар тағайындаған қылмыстық

жазалаудың орындалуын қамтамасыз ету жөніндегі атқарушылық және өкімдік

функцияларды жүзеге асырады, сондай-ақ қылмыстық атқару жүйесінің

мекемелері мен органдарының тіршілігін қамтамасыз ететін ұйымдар жүйесі.

12-бап. Қылмыстық атқару жүйесінің құрылымы

1. Қылмыстық-атқару жүйесінің құрылымын:

1) уәкілетті орталық мемлекеттік орган (орталық атқарушы органның

ведомствосы);

2) Қылмыстық-атқару жүйесінің аумақтық органдары;

3) жазаны орындайтын органдар мен мекемелер;

4) қылмыстық-атқару жүйесі объектілерінің, мекемелер мен органдарының жеке құрамының қауіпсіздігін қамтамасыз ететін ұйымдар;
5) ғылыми-зерттеу, емдеу-профилактикалық және білім беру ұйымдары;
6) қылмыстық атқару жүйесі саласында өндірістік қызметті жүзеге асыруға және сотталғандарды еңбекке тартуға арналған ұйымдар мен олардың құрылымдық бөлімшелері құрады.
2. Қылмыстық атқару жүйесінің органдары мен мекемелері әкімшіліктерінің қызметін ұйымдастыру тәртібі, олардың құқықтары мен міндеттері заңдармен және өзге де нормативтік құқықтық актілермен белгіленеді.

13-бап. Әділет органдарының мемлекеттік органдармен,
ұйымдармен және лауазымды адамдармен өзара әрекет жасасуы

1. Әділет органдары орталық және жергілікті мемлекеттік органдармен, оның ішінде құқық қорғаушы және бақылаушы органдармен, сондай-ақ лауазымды адамдармен өзара іс-әрекет жасасады.
2. Мемлекеттік органдар, ұйымдар мен лауазымды адамдар әділет органдарына функционалдық міндеттерін орындауда және адам мен азаматтың, заңды тұлғалардың құқықтарын, еркіндіктерін және мемлекеттің мүдделерін қорғауда жәрдемдесуге міндетті.
3. Әділет органдарының шет мемлекеттердің мемлекеттік органдары мен ұйымдарымен, соның ішінде әділет органдарымен ынтымақтастығы халықаралық шарттардың негізінде жүзеге асырылады.

14-бап. Әділет органдарының актілері

1. Осы Заңмен, Қазақстан Республикасының өзге де заң актілерімен, Қазақстан Республикасы Президенті мен Үкіметінің актілерімен көзделген жағдайларда, Әділет министрі өз құзыреті шегінде Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес мемлекеттік тіркеуге жататын әділет органдары қызметінің мәселелері жөніндегі бұйрықтар, сондай-ақ ұсынымдар шығарады.
2. Әділет министрлігінің ведомстволары мен аумақтық әділет органдарының басшылары өз құзыреті шегінде бұйрықтар мен ұсынымдар шығарады.
3. Әділет органдарының өз құзыреті шегінде қабылдаған және заңдарда көзделген жағдайларда мемлекеттік тіркеуден өткен актілері Қазақстан Республикасының ұйымдары, лауазымды адамдары мен азаматтары үшін орындауға міндетті болады.

15-бап. Әділет органдарының ұсынымы

1. Әділет органдары:
1) әділет органдарында мемлекеттік тіркеуге жататын, бірақ тіркеуден өтпеген, мемлекеттік органдардың нормативтік құқықтық актілеріне қатысты;
2) орталық және жергілікті мемлекеттік органдар қолданатын, Қазақстан Республикасы Конституциясының 4-бабына сәйкес жариялануға тиіс, бірақ белгіленген тәртіппен жарияланбаған, аталған органдардың нормативтік құқықтық актілеріне қатысты;
3) әділет органдарында мемлекеттік тіркеуге жататын, қолданылып

жүрген заңдарға қайшы келетін мемлекеттік органдардың нормативтік құқықтық

актілеріне қатысты;

4) заңдармен белгіленген өзге де жағдайларда заң бұзушылықтарды жою

туралы ұсынымдар енгізуге құқылы.

2. Ұсыным тиісті мемлекеттік органға (лауазымды адамға) не жоғары

тұрған органға (лауазымды адамға) енгізіледі.

3. Ұсыным бір айлық мерзімде мемлекеттік органның не лауазымды

адамның жоғары тұрған органының қарауына жатады.

Әділет органдары ұсынымды қарауға қатысуға құқылы.

4. Мемлекеттік орган не лауазымды адам жолсыздықты жоюға және

қолданған шаралар туралы әділет органдарына хабарлауға міндетті.

3-тарау. Әділет органдарының негізгі функциялары мен құқықтары

16-бап. Әділет органдарының заң жобалау жұмыстарын жүргізу,

заңдарды жетілдіру саласындағы функциялары

Заң жобалау жұмыстарын жүргізу, заңдарды жетілдіру саласында әділет

органдары мынадай функцияларды жүзеге асырады:

1) заң жобалау жұмысы, Қазақстан Республикасы Президенті мен Үкіметінің тапсырмасы бойынша нормативтік құқықтық актілердің жобаларын әзірлеу;
2) Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілеріне құқықтық сараптама жасау;
3) заң жобалау, сараптама, ғылыми-зерттеу жұмыстарын және консультацияларды жүзеге асыру үшін, осы мақсаттарда бюджеттік және бюджеттен тыс қаражаттарды пайдалана отырып, мемлекеттік органдардың, ұйымдардың, соның ішінде шетелдік органдар мен ұйымдардың мамандары мен сарапшыларын тарту;
4) Республика Үкіметі мен Премьер-Министрінің тапсырмасы бойынша және өз бастамасымен Үкіметтің нормативтік құқықтық актілерін ресми түрде түсіндіру;
5) заңдарды құқықтық ақпараттандыру, жүйелеу, қолданыстағы нормативтік құқықтық актілердің эталондық банкісін жүргізу, Қазақстанда біртұтас құқықтық ақпараттың компьютерлік жүйесін жүргізу;
6) заң саласындағы мемлекеттік органдар мен ұйымдардың ғылыми-зерттеу жұмысын үйлестіру.

17-бап. Әділет органдарының халықаралық шарттарды
құқықтық қамтамасыз ету, шетелдік құқықтық көмекті
үйлестіру саласындағы функциялары

Әділет органдары халықаралық шарттарды, шетелдік құқықтық көмекті үйлестіру саласында мынадай функцияларды жүзеге асырады:
1) шет мемлекеттермен құқықтық көмек және құқықтық ынтымақтастық

туралы халықаралық шарттардың заңдарға сәйкес жасалуы мен орындалуын

ұйымдастыру, даярлау;

2) Қазақстан Республикасының кепілдігімен жасалатын заем шарттарына

құқықтық сараптама жасау (Legal Lорiniоn);

3) халықаралық шарттарға сәйкес шет мемлекеттердің сот тапсырмаларын,

өтініштері мен өтініш жасауларын орындау;

4) Қазақстан Республикасы мен шет мемлекеттердің заңдарын үйлестіру,

сәйкестендіру, сондай-ақ Қазақстан таныған халықаралық нормаларды

Қазақстан Республикасының заңдарына имплементациялау мәселелері бойынша

талдау жасау;

5) белгіленген тәртіппен санаткерлік меншік құқықтарын өзара қорғау

туралы халықаралық шарттарды дайындау мен жасасуға, мұндай шарттарға қол

қоюға қатысу;

6) халықаралық шарттардың жобаларын құқықтық сараптама жасау.

18-бап. Әділет органдарының сот-сараптама қызметі, анықтау

және әкімшілік іс өндірісі саласындағы функциялары

Әділет органдары сот-сараптама қызметі, анықтау және әкімшілік іс өндірісі саласында мынадай функцияларды жүзеге асырады:
1) сот сарапшыларының кадрларын іріктеу және орналастыру;
2) сот сараптама қызметін ұйымдастыру және заңдармен белгіленген тәртіппен сот сарапшыларына лицензиялар беру;
3) сот-сараптама ұйымдарын материалдық-техникалық қамтамасыз ету;
4) сот сараптамасы саласында ғылыми-зерттеу жұмысын үйлестіру;
5) әділет органдарының құзырына жатқызылған қылмыстар туралы іс бойынша анықтауды жүзеге асыру;
6) мемлекеттік органдар мен ұйымдардың құқық бұзушылықтардың және қылмыстардың алдын-алу саласындағы ғылыми-зерттеу жұмыстарын үйлестіру;
7) заңға сәйкес әкімшілік құқық бұзушылық туралы істер бойынша іс жүргізуді жүзеге асыру;

19-бап. Әділет органдарының мемлекеттік тіркеуді жүзеге
асыру саласындағы функциялары

Әділет органдары мемлекеттік тіркеуді жүзеге асыру саласында мынадай функцияларды жүзеге асырады:
1) орталық мемлекеттік органдардың нормативтік құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеу, мәслихаттардың, әкімияттардың және әкімдердің нормативтік құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеу;
2) заңды тұлғаларды, филиалдар мен өкілдіктерді мемлекеттік тіркеу,

сондай-ақ заңды тұлғалардың біртұтас мемлекеттік тіркелімін және филиалдар

мен өкілдіктердің тізілімін жүргізу;

3) жеке тұлғаларды, соның ішінде олардың азаматтық хал актілерін

мемлекеттік тіркеу;

4) тіркелген нормативтік құқықтық актілердің тізбесін жалпы мәлімет

үшін жариялау;

5) жылжымайтын мүлікке құқықтарды және олармен жасалатын мәмілелерді

мемлекеттік тіркеу, жылжымайтын мүлікке Құқықтық кадастр жүргізу,

жылжымалы мүліктің кепілін тіркеу және жылжымалы мүлік кепілінің тізілімін

жүргізу;

6) Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің

мемлекеттік тізілімін жүргізу.

20-бап. Әділет органдарының құқықтық көмекті ұйымдастыру

және заң қызметтерін көрсету, құқықтық насихат

салаларындағы функциялары

1. Әділет органдары құқықтық көмекті ұйымдастыру және заң қызметтерін көрсету, құқықтық насихат салаларында мынадай функцияларды жүзеге асырады:
1) мемлекеттік нотариаттың кадрларын іріктеу, аттестациялау және орналастыру, заңдармен белгіленген тәртіппен адвокаттар мен нотариустардың лицензияларын беру, кері қайтарып алу, тоқтата тұру және тоқтату;
2) мемлекеттік нотариаттық кеңселердің қызметін басқару, жеке нотариаттың дамуына жәрдемдесу, нотариаттық іс жүргізу және жеке нотариустардың нотариаттық іс-әрекеттер жасау тәртібі жөніндегі қағидаттарын сақтауын бақылау;
3) нотариаттық және адвокаттық қызметті, ақылы заңгерлік қызмет көрсету жөніндегі қызметті лицензиялау, адвокаттық қызметке байланысты емес ақылы заңгерлік қызмет көрсету жөніндегі қызметті лицензиялау, бағалау қызметін лицензиялау;
4) азаматтық хал актілері жазу органдарының қызметін қамтамасыз ету;
5) орталық атқарушы органдардың заңгерлік қызметтерінің қызметін үйлестіру және әдістемелік басшылық жасау, облыстардың, Астана және Алматы қалаларының әкімдері аппараттарының заң қызметтерімен өзара іс-қимыл жасау;
6) нотариаттық кеңселердің, АХАЖ органдарының, адвокатураның заңды және жеке тұлғаларға көрсететін заңгерлік қызметтерінің сапасын бақылау;
7) АХАЖ органдарының кадрларын аттестациялау, іріктеу және орналастыру, АХАЖ органдарын ұйымдық, әдістемелік басқару, олардың қызметіндегі бірыңғай құқық қолдану тәжірибесін қамтамасыз ету.
2. Әділет органдары құқықтық насихат саласында мынадай функцияларды

жүзеге асырады:

1) құқықтық насихатты ұйымдастыруды ведомствоаралық үйлестіру,

заңдарды түсіндіруге қатысу;

2) шарттық негізде эталондық заң актілерін және өзге де нормативтік

құқықтық актілерді, ақпараттық және анықтамалық-әдістемелік материалдарды,

соның ішінде автоматтандырылған құқықтық ақпарат жүйесін пайдалана отырып

беру;

3) баспа қызметі, заңгерлік әдебиет, құқықтық насихат проблемалары

жөніндегі әдебиет тапсырушысының функциялары;

4) заңгерлік газеттер мен журналдар шығару.

21-бап. Әдiлет органдарының қылмыстық жазалауды орындау

саласындағы функциялары

Әдiлет органдары қылмыстық жазалауды орындау саласында мынадай

функцияларды жүзеге асырады:

1) соттардың үкiмдерiне, қаулылары мен ұйғарымдарына сәйкес сотталғандарды жазалауды орындайтын органдар мен мекемелер орналастыруды ұйымдастыру;
2) сотталғандарға қатысты соттар үкімдерін, қаулылары мен ұйғарымдарын бақылау және орындау, жазалауды орындайтын органдар мен мекемелерде режимдiк талаптардың орындалуын қамтамасыз ету;
3) жазалауды орындайтын органдар мен мекемелердi қорғау, сотталғандар мен қызметкерлердiң қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету, Жазалауды орындайтын органдар мен мекемелерде оперативтiк жағдайды бақылау;
4) сотталғандарды босатуға дайындау жөнiндегi жұмысты ұйымдастыруды, рақымшылық және кешiрiм жасау актiлерiн атқаруды, жазалауды орындайтын мекемелер мен органдардың басқа да құқық қорғау органдарымен, мемлекеттiк басқару органдарымен және қоғамдық ұйымдармен сотталғандарды түзеу нәтижелерiн бекiту, оларды еңбек және тұрмыстық жағынан орналастыру жөнінде іс әрекет жасасуын қамтамасыз ету;
5) жазалауды орындау мекемелерiнде жедел-iздестiру қызметi;
6) қылмыстық-атқарушылық жүйенi дамыту, нығайту және жетiлдiру бағдарламаларын әзiрлеу және iске асыру;
7) қылмыстық жазалауды орындау саласындағы мемлекеттiк органдар мен ұйымдардың ғылыми зерттеулерiн үйлестiру.

22-бап. Әдiлет органдарының санаткерлiк меншiк
құқықтарын қамтамасыз ету саласындағы функциялары

Әдiлет органдары санаткерлiк меншiк құқықтарын қамтамасыз ету саласында мынадай функцияларды жүзеге асырады:
1) санаткерлiк меншiктi қорғау саласындағы заңдардың қолданылу тәжірибесін қорыту, сондай-ақ осы саладағы заңдарды жетiлдiру жөніндегі ұсыныстарды әзірлеу;
2) санаткерлік меншік объектілерін құқықтық қорғау және пайдалану саласындағы ғылыми-зерттеу және басқа да жұмыстарды ұйымдастыруды және өткізуді қамтамасыз ету;
3) санаткерлік меншік объектілерін қорғау және пайдалану мәселелері жөніндегі халықаралық ынтымақтастық;
4) шығармаларды пайдаланушылардың авторлық құқық пен сабақтас құқықтар нормаларын сақтауға және авторлық құқық пен сабақтас құқықтарды қорғау саласындағы халықаралық шарттарды орындауға байланысты қатынастарды мемлекеттік реттеу;
5) мүліктік құқықтарын ұжымдық негізде басқаратын ұйымдардың қызметіне бақылау;
6) авторлық құқықты ресми тізілімдерде тіркеуді қамтамасыз ету;
7) мүліктік құқықтарын ұжымдық негізде басқаратын ұйымдардың және шығармаларды пайдаланудың тиісті тәсілдерін пайдаланушылардың және сабақтас құқық объектілерінің араларында жасалған лицензиялық шарттарды тіркеу және тиісті үлгідегі мемлекеттік тіркеу куәліктерін беру;
8) шығармаларды пайдалануға құқықтарды импорттау мен экспорттауды ұйымдастыруға жәрдемдесу;
9) өнеркәсіп меншік объектілеріне, селекциялық жетістіктерге, интегралдық микросхем топологияларына қорғау құжаттарын беруге тапсырыстарды тіркеуді қамтамасыз ету;
10) қорғау құжаттарын беруге тапсырыстарға мемлекеттік сараптама өткізуді ұйымдастыру, өнеркәсіп меншік объектілерінің, селекциялық жетістіктердің, интегралдық микросхем топологияларының мемлекеттік тізілімін жүргізу, қорғау құжаттарын беру және оларды күшінде сақтау жөніндегі шараларды жүзеге асыру;
11) патенттік сараптаманы жүзеге асыратын ұйымдардың қызметін бақылау;
12) өнеркәсіп меншік объектілерін, селекциялық жетістіктерді, интегралдық микросхем топологияларын, ашық лицензияларды және қорғау құжаттарының жеңілдік шарттарын пайдалануға лицензиялық шарттарды тіркеуді қамтамасыз ету;
13) әділет органдарына санаткерлік меншік құқықтарын қамтамасыз ету саласында заңдармен жүктелген өзге де функцияларды орындау.

23-бап. Әділет органдарының есірткі құралдары, психотроптық
заттар, прекурсорлар айналымы және олардың заңсыз
айналымы мен теріс пайдаланылуына қарсы әрекет
саласындағы функциялары

Әділет органдары есірткі құралдары, психотроптық заттар, прекурсорлар айналымы және олардың заңсыз айналымы мен теріс пайдаланылуына қарсы әрекет саласында мынадай функцияларды жүзеге асырады:
1) есірткі құралдары, психотроптық заттар, прекурсорлар айналымы саласындағы қызметтің барлық түрлерін бақылау және заңдарға сәйкес лицензиялауды жүзеге асыру, сондай-ақ экспорттық және импорттық операциялар туралы шешімдерді келісу;
2) өз құзыреті шегінде есірткі құралдары, психотроптық заттар, прекурсорлар айналымы және олардың заңсыз айналымы мен теріс пайдаланылуына қарсы әрекет саласына келiп түсетiн техникалық көмек пен инвестициялардың мақсатты пайдаланылуына бақылау;
3) есiрткi құралдары, психотроптық заттар, прекурсорлар айналымы және олардың заңсыз айналымы мен терiс пайдаланылуына қарсы әрекет саласындағы мемлекеттiк саясат пен стратегияны құзыреттi және өзге де мемлекеттiк органдармен бiрлесiп әзiрлеуге қатысу және iске асыру;
4) Қазақстан Республикасында нашақорлық жағдайды және даму үрдiстерiн талдау нашақорлыққа және есiрткi бизнесiне қарсы күрес стратегиясы мен мемлекеттiк бағдарламаларының iске асырылуының барысы туралы талдау материалдарын дайындау;
5) нашақорлыққа және есiрткi бизнесiне қарсы күрес стратегиясы мен мемлекеттiк бағдарламаларын iске асыруды, оның ішiнде тиiстi мемлекеттiк органдардың қызметiн үйлестiру арқылы қамтамасыз ету;
6) нашақорлыққа және есiрткi бизнесiне қарсы күрес жөнiндегi аймақтық комиссиялар қызметiн үйлестiрудi, сондай-ақ олардың нашақорлыққа және есiрткi бизнесiне қарсы күрестiң аймақтық бағдарламаларын орындау;
7) нашақорлықпен және уытқұмарлықпен ауыратын адамдарға арнайы-дәрiгерлiк көмек көрсетуде және оны көрсету кезiнде азаматтардың құқықтары мен бостандықтарын қамтамасыз етуде денсаулық сақтау органдарына жәрдемдесу;
8) есiрткi құралдары, психотроптық заттар, прекурсорлар айналымы және олардың заңсыз айналымы мен терiс пайдаланылуына қарсы әрекет саласында халықаралық ынтымақтасу;
9) есiрткi құралдары, психотроптық заттар, прекурсорлар айналымы және олардың заңсыз айналымы мен терiс пайдаланылуына қарсы әрекет саласындағы заңдардың қолданылу практикасын талдау және қорыту оны жетiлдiру жөнiнде ұсыныстар әзiрлеу және енгiзу;
10) есiрткi құралдары, психотроптық заттар, прекурсорлар айналымы және олардың заңсыз айналымы мен терiс пайдаланылуына қарсы әрекет саласында жұмыс iстеу үшiн кадрларды, сондай-ақ есiрткi құралдары мен психотроптық заттарды тұтынатын және тұтынуға бейiм адамдарды, профилактика жасауды, емдеудi, әлеуметтiк оңалтуды ұйымдастыру саласындағы мамандарды оқытуды және білiктiлігін арттыруды құзыретті және өзге де мемлекеттік органдармен бірлесіп жүзеге асыру және үйлестiру;
11) есiрткi құралдары, психотроптық заттар, прекурсорлар айналымы және олардың заңсыз айналымы мен терiс пайдаланылуына қарсы әрекет саласында құзыретті мемлекеттік органдармен бірлесіп ғылыми зерттеулердi үйлестiру.

24-бап. Әділет органдарының өз функцияларын жүзеге
асырудың ерекшеліктері мен тәртібі

Әділет органдарының өз функцияларын жүзеге асырудың ерекшеліктері мен тәртібінің өзге де заң актілерімен, сондай-ақ заңи нормативтік құқықтық актілермен анықталады.

25-бап. Әділет органдарының міндеттері

1. Әділет органдары:
1) адамның және азаматтың, ұйымдар мен мемлекеттің құқықтарын, бостандықтары мен заңды мүдделерін сақтауға және қорғауға;
2) өздеріне басқа да мемлекеттік органдар мен ұйымдар берген, мемлекеттік құпияларды құрайтын мәліметтердің, сондай-ақ олар құпияландырған мәліметтердің қорғалуын қамтамасыз етуге;
3) әділет органдары құзыретіне қатысты мәселелер бойынша азаматтар мен заңды тұлғалардың өтініштеріне тексерулер жүргізуге;
4) өз қызметі салаларында қолданылып жүрген заңдарды қолдану практикасын талдауға және қорытуға және заңдарды жетілдіру, заңдар талаптарының бұзылуына ықпал ететін себептер мен жағдайларды жою жөнінде тиісті ұсыныстар енгізуге;
5) стратегия мен мемлекеттік бағдарламалардың іске асырылуын

қамтамасыз етуге;

6) жазалауды орындайтын органдар мен мекемелерде құқықтық тәртіп пен

заңдылықты қамтамасыз етілуге;

7) өз құзыреті шегінде мемлекеттік органдарға ғылыми-әдістемелік және

құқықтық көмек көрсетуге міндетті.

26-бап. Әділет органдары мен лауазымды

адамдарының құқықтары

Әділет органдары мен олардың лауазымды адамдарының өз құзыретінің

шегінде:

1) орталық және жергілікті мемлекеттік органдар мен ұйымдардың, лауазымды адамдар мен азаматтардың міндетті түрде орындауына жататын нормативтік құқықтық актілер шығаруға;
2) олардың құзыретіне кіретін мәселелер бойынша ведомствоаралық үйлестіру мен бақылауды жүзеге асыруға;
3) мемлекеттік органдардан, ұйымдардан, олардың лауазымды адамдарынан заңдармен белгіленген тәртіппен қажетті ақпарат пен материалдарды сұратуға және алуға;
4) орталық мемлекеттік органдарда, сондай-ақ жергілікті мәслихаттар мен әкімияттарда мемлекеттік тіркеуге жататын нормативтік құқықтық актілерді тексеруді жүзеге асыруға;
5) азаматтардың құқықтарын, бостандықтарын және заңмен қорғалатын

мүдделерiн, сондай-ақ Қазақстан Республикасы Азаматтық іс жүргiзу

кодексiнiң 56-бабымен белгiленген тәртiппен қоғамдық немесе мемлекеттiк

мүдделерiн қорғау үшiн талап арызбен сотқа жүгiнуге;

6) өзiне берiлген мүлiктi басқаруды жүзеге асыруға;

7) лицензиялауды жүзеге асыруға;

8) ведомстволық бағынысты ұйымдарды құру қайта құру және тарату

мәселелерi бойынша ұсыныстар енгізуге;

9) баспа қызметiн жүзеге асыруға;

10) жазалауды орындайтын мекемелер мен органдарда төтенше оқиғалар

жағдайларына қызметтiк тексерулер жүргiзуге және олардың себептерiн

талдауға, мұндай жағдайлардың алдын алу жөнiнде шаралар қабылдауға;

11) жазалауды орындайтын мекемелер мен органдарда айрықша жағдайлар

режимiн енгiзуге;

12) заңмен белгіленген жағдайлар мен тәртiпте әкiмшiлiк құқық

бұзушылықтар туралы хаттамалар құрастыруға және істердi қарауға, өз

құзыретiнiң шегiнде әкiмшiлiк жазалауды қолдануға;

13) заңдармен берiлген өзге де өкiлеттiктердi жүзеге асыруға құқылы.

4-тарау. Әдiлет органдарының кадрлары және

олардың құқықтық жағдайы

27-бап. Әдiлет органдарының кадрлары

1. Заң актiсiне сәйкес өзгеше мәртебе иеленетiн Әдiлет министрлiгiнiң қылмыстық-атқару жүйесi органдарының, мекемелерi мен ұйымдарының қызметкерлерiн қоспағанда, Әдiлет министрлiгiнiң, Әдiлет министрлiгi аумақтық бөлiмшелерiнiң, ведомстволық бағынысты органдарының қызметкерлерi мемлекеттiк қызметшiлер болып табылады және оларға "Мемлекеттiк қызмет туралы" Заңның күшi қолданылады.
2. Әдiлет органдарының лауазымды адамдары Қазақстан Республикасының нормативтiк құқықтық актiлерiмен белгiленген тәртiппен аттестациялауға жатады.

28-бап. Қылмыстық-атқару жүйесi қызметкерлерiнiң

құқықтық жағдайы

1. Қылмыстық-атқару жүйесінің қызметкерлерi мемлекеттiк өкіметтің өкілдері болып табылады және мемлекеттің қорғауында болады.
2. Қылмыстық-атқару жүйесі қызметінде немесе кадрларында тұратын адамдар қылмыстық-атқару жүйесінің қызметкерлері болып табылады.
3. Қылмыстық-атқару жүйесiнiң қызметкерлерiне олардың жеке басы мен өкілеттіктерін куәландыру үшін белгіленген үлгідегі куәліктер мен жетондар берiледi.
4. Қылмыстық-атқару жүйесiнiң қызметкерлерiн әлеуметтiк қорғау мен материалдық қамтамасыз ету заң және өзге де нормативтiк құқықтық актiлерiмен белгiленедi.

29-бап. Әдiлет органдары қызметкерлерiнiң арнайы
атақтары мен нысанды киiмдерi

1. Әдiлет министрлiгiнiң Қылмыстық-атқару жүйесi мен анықтау органдарының қызметкерлерiне атқаратын қызметiне бiлiктiлiгiне және еңбек сiңірген жылдарына сәйкес, белгiленген тәртiппен арнайы атақтар берiледi. Қылмыстық-атқару жүйесi қызметкерлерiнiң арнайы атақтарының тiзбесi мен оларды берудiң тәртiбi заңдарға сәйкес анықталады.
2. Арнайы атақтар берiлген адамдар үлгiлерi мен тиесiлiлiк нормаларын Қазақстан Республикасының Yкiметi белгiлейтiн нысандық киiммен тегiн қамтамасыз етiледi.
3. Арнайы атақтары бар адамдарға заңдарға сәйкес лауазымдық жалақыларына қосымша төлем белгiленедi.

30-бап. Еңбектi құқықтық реттеу

Әдiлет органдары қызметкерлерiнiң еңбек қатынастары осы Заңмен және өзге де нормативтiк құқықтық актiлермен, ал осы Заңмен және "Мемлекеттiк қызмет туралы" Қазақстан Республикасының Заңымен реттелмеген бөлiгiнде еңбек туралы заң актiлерiмен реттеледi.

31-бап. Әдiлет органдары қызметкерлерiнiң жауапкершiлiгi

Жасаған тәртiптiк терiс қылықтары мен құқық бұзушылықтары, өз мiндеттерiн орындамағаны немесе тиiсiнше орындамағаны үшiн әдiлет органдарының қызметкерлерi заң актiлерiмен белгiленген шарттар мен тәртiптi жауапкершiлiк көтередi.

32-бап. Әділет органдары қызметкерлерiн материалдық және
әлеуметтік қамтамасыз ету

1. Әдiлет органдарының қызметкерлеріне еңбек ақы төлеу Қазақстан Республикасының Президенті бекітетін еңбекке ақы төлеудің бірыңғай жүйесіне сәйкес жүзеге асырылады.
2. Әдiлет органдары қызметкерлерiне ұзақтығы отыз күнтiзбелiк күн жыл сайынғы демалыстар берiледi.
3. Әдiлет органдары қызметкерлерiнiң өзгеше мәртебесi бар әдiлет органдары қызметкерлерiн материалдық және әлеуметтiк қамтамасыз ету Қазақстан Республикасының заң және өзге де құқықтық актiлерiмен белгiленедi.

33-бап. Әдiлет органдары үшiн кадрлар даярлау

Әділет органдары үшiн кадрлар даярлау, қайта даярлау және бiлiктiлiгiн көтеру заң актiлерiне сәйкес жүзеге асырылады.

34-бап. Мәжбүрлеу шараларын қолдану

1. Заңдармен көзделген жағдайларда және тәртiпте, жүктелген мiндеттердi орындау үшiн әдiлет органдарының лауазымды адамдарының жекелеген санаттарының мәжбүрлеу шараларын, оның ішiнде арнайы құралдар мен атыс қаруын қолдануға құқығы бар.
2. Қылмыстық-атқару жүйесi қызметтері мен әдiлет анықтау органдары

қызметкерлерiнiң атыс қаруы мен оқ-дәрiлер ұстау мен сақтауға құқығы бар.

3. Арнайы құралдарды, атыс қаруын қолданудың тәртiбi мен шарттары

Қазақстан Республикасының нормативтiк құқықтық актiлерiмен реттеледi.

4. Қару қолданған жағдайларда әдiлет органының қызметкерi айналадағы

азаматтардың қауiпсiздiгiн қамтамасыз етуге, жәбiрленушiлерге шұғыл

медициналық көмек көрсетуге және жоғары тұрған әдiлет органдарын хабардар

етуге қажеттi шаралар қолдануға міндеттi.

5-тарау. Әдiлет органдарының ұйымдастырылуы мен

қызмет етуiнiң өзге де мәселелерi

35-бап. Әдiлет органдарын қаржыландыру, материалдық-техникалық

қамтамасыз ету

Әдiлет органдарын қаржыландыру, материалдық-техникалық қамтамасыз ету

республикалық бюджет қаражаттары есебiнен жүзеге асырылады.

Қазақстан Республикасының

Президенті

Мамандар:

Багарова Ж.А.,

Жұманазарова А.Б.

О проекте Закона Республики Казахстан "Об органах юстиции"

Постановление Правительства Республики Казахстан от 30 мая 2001 года N 737

Правительство Республики Казахстан постановляет:
Внести на рассмотрение Мажилиса Парламента Республики Казахстан проект Закона Республики Казахстан "Об органах юстиции".

Премьер-Министр

Республики Казахстан

проект

Закон Республики Казахстан
Об органах юстиции

Глава 1. Общие положения

Статья 1. Статус органов юстиции Республики Казахстан

Органы юстиции Республики Казахстан (в дальнейшем - органы юстиции) являются органами исполнительной власти, ответственны перед Президентом Республики Казахстан и подотчетными Правительству Республики Казахстан, в пределах своей компетенции осуществляющими правовое обеспечение деятельности государства, поддерживающими режим законности в работе в работе государственных органов, организаций, должностных лиц и граждан, обеспечивающими защиту прав и законных интересов граждан и организаций.

Статья 2. Правовая основа деятельности органов юстиции

Правовую основу деятельности органов юстиции составляют Конституция Республики Казахстан, нормы настоящего Закона, иных нормативных правовых актов Республики Казахстан и международные договоры Республики Казахстан.

Статья 3. Задачи органов юстиции

Задачами органов юстиции являются:
1) участие в формировании национального законодательства, направленного на обеспечение верховенства прав и свобод человека и гражданина, суверенитета Республики Казахстан, устойчивого и поступательного развития казахстанского общества и государства, путем участия в разработке и реализации общегосударственной стратегии развития, ведения законопроектной работы, анализа, совершенствования, систематизации законодательства, правовой экспертизы нормативных правовых актов;
2) правовое обеспечение деятельности Казахстана на международной арене и целях защиты его национальных интересов и поддержания авторитета Республики в мировом сообществе, в том числе путем подготовки и заключения международных договоров Республики Казахстан;
3) осуществление государственной регистрации физических и юридических лиц, прав на имущество и сделок с ним;
4) осуществление регистрации нормативных правовых актов и контроля за ними, государственный учет нормативных правовых актов Республики Казахстан;
5) организация правовой помощи и оказания юридических услуг и обеспечение правовой пропаганды;
6) организация и осуществление судебно-экспертной деятельности;
7) исполнение уголовных наказаний, обеспечения правопорядка и законности в органах и учреждениях, исполняющих наказания;
8) осуществление государственной политики в области защиты прав интеллектуальной собственности;
9) осуществление государственной политики в области оборота наркотических средств, психотропных веществ, прекурсоров и противодействие их незаконному обороту и злоупотреблению ими;
10) осуществление иных задач, возложенных законодательством.

Статья 4. Принципы деятельности органов юстиции

1. Деятельность органов юстиции строится на принципах:
1) законности;
2) обеспечения права на защиту, равенства всех перед законом, уважения и соблюдения прав и свобод человека и гражданина;
3) гласности, взаимодействия с правоохранительными и другими

государственными органами, организациями и должностными лицами;

4) независимости от деятельности политических партий и иных

общественных объединений;

5) гуманизма, демократии, дифференциации и индивидуализации

исполнения наказаний, соединения наказания с исправительным воздействием;

6) единства системы органов юстиции.

Глава 2. Система и организация деятельности органов юстиции

Статья 5. Система органов юстиции

1. Единую систему юстиции составляют:

1) органы юстиции, включающие:

Министерство юстиции Республики Казахстан;

Комитеты Министерства юстиции Республики Казахстан;

территориальные органы юстиции;

органы уголовно-исполнительной системы;

2) учреждения (организации) уголовно-исполнительной системы и иные

подведомственные организации.

Создание, реорганизация и ликвидация структурных подразделений Министерства юстиции Республики Казахстан осуществляется Министерством юстиции Республики Казахстан, а в случаях, предусмотренных законодательством - Правительством Республики Казахстан.
2. Структура, штатная численность, условия материально-технического обеспечения органов юстиции определяются Министром юстиции Республики Казахстан в пределах лимитов штатной численности, установленных Правительством Республики Казахстан, и средств, предусмотренных в республиканском бюджете на содержание органов юстиции.

Статья 6. Министерство юстиции Республики Казахстан

1. Министерство юстиции Республики Казахстан является центральным исполнительным органом, входящим в структуру Правительства Республики Казахстан, образуемым, упраздняемым и реорганизуемым Президентом Республики по предложению Премьер-Министра Республики.
2. Министерство юстиции возглавляет Министр, назначаемый на должность и освобождаемый от должности Президентом Республики Казахстан по представлению Премьер-Министра Республики Казахстан.
3. Министр имеет первого заместителя и заместителей (вице-министров), назначаемых на должность и освобождаемых от должности Правительством Республики Казахстан по представлению Министра юстиции.

Статья 7. Полномочия Министра юстиции Республики Казахстан

1. Министр юстиции Республики Казахстан (далее - Министр) организует и руководит работой органов юстиции и несет персональную ответственность за выполнение возложенных на органы юстиции задач.
2. Министр:
1) назначает на должность и освобождает от должности работников аппарата Министерства юстиции, руководителей областных и приравненных к ним подразделений юстиции, уголовно-исполнительной системы и подведомственных министерству организаций, а также их заместителей;
2) обращается с исковым заявлением в суд о признании нормативных правовых актов государственных органов, подлежащих государственной регистрации, но не прошедших ее, не действительными;
3) издает акты, обязательные к исполнению органами юстиции, а также в пределах своей компетенции - акты, обязательные к исполнению иными государственными органами, организациями, должностными лицами и гражданами;
4) представляет Министерство во всех государственных органах и организациях в соответствии с действующим законодательством;
5) в соответствии с законодательством присваивает специальные звания;
6) осуществляет иные полномочия, возложенные на него настоящим Законом, иными нормативными правовыми актами Республики Казахстан.

Статья 8. Коллегии в органах юстиции

1. Для рассмотрения основных вопросов деятельности Министерства, его территориальных и подведомственных органов (организаций), заслушивания отчетов их руководителей, при Министерстве юстиции образуются коллегии консультативно-совещательный орган.
2. Численный и персональный состав коллегии утверждается Министром юстиции из числа его заместителей, руководителей структурных подразделений министерства и иных должностных лиц.
3. Решения коллегии оформляются постановлениями.
4. Порядок подготовки и проведения заседаний коллегии определяется Министром юстиции.

Статья 9. Территориальные органы юстиции

1. Территориальными органами юстиции являются областные и приравненные к ним подразделения юстиции, областные (городские) подразделения уголовно-исполнительной системы.
2. В территориальных органах юстиции образуются соответствующие структурные подразделения, обеспечивающие исполнение функций, возложенных на органы юстиции.

Статья 10. Органы (организации) системы юстиции

Для решения задач и обеспечения функций, возложенных на Министерство юстиции, при Министерстве действуют органы (организации), учебные заведения и другие организации.

Статья 11. Уголовно-исполнительная система органов юстиции

Уголовно-исполнительная система органов юстиции Республики Казахстан - система учреждений и органов в составе уполномоченного органа, осуществляет исполнительные и распорядительные функции по обеспечению исполнения уголовных наказаний назначенных судами, а также организаций, обеспечивающих жизнедеятельность органов и учреждений, исполняющих наказания.

Статья 12. Структура уголовно-исполнительной системы

1. Структуру уголовно-исполнительной системы образуют:
1) уполномоченный орган (ведомство центрального исполнительного органа);
2) территориальные органы уголовно-исполнительной системы;
3) органы и учреждения, исполняющие наказания;
4) организации, обеспечивающие безопасность объектов, персонала учреждений и органов уголовно-исполнительной системы;
5) научно-исследовательские, лечебно-профилактические и образовательные организации;
6) организации, предназначенные для осуществления производственной деятельности в области уголовно-исполнительной системы, и привлечения осужденных к труду и их структурные подразделения.
2. Порядок организации деятельности, права и обязанности органов и администрации учреждений уголовно-исполнительной системы устанавливаются законодательными и иными нормативными правовыми актами.

Статья 13. Взаимодействие органов юстиции с государственными
органами, организациями и должностными лицами

1. Органы юстиции взаимодействуют с центральными и местными государственными органами, в том числе с правоохранительными и контролирующими, а также с должностными лицами.
2. Государственные органы, организации и должностные лица обязаны оказывать содействие органам юстиции в выполнении функциональных задач и защите прав, свобод человека и гражданина, юридических лиц и интересов государства.
3. Сотрудничество органов юстиции с государственными органами и организациями иностранных государств, в том числе с органами юстиции, осуществляется на основе международных договоров.

Статья 14. Акты органов юстиции

1. В случаях, предусмотренных настоящим Законом, иными законодательными актами Республики Казахстан, актами Президента и Правительства Республики Казахстан, Министр юстиции в пределах своей компетенции издает приказы по вопросам деятельности органов юстиции, подлежащие государственной регистрации в соответствии с законодательством Республики Казахстан, а также представления.
2. Руководители ведомств и территориальных органов юстиции Министерства юстиции в пределах своей компетенции издают приказы и представления.
3. Акты органов юстиции, принятые в пределах их компетенции и прошедшие в случаях, предусмотренных законодательством, государственную регистрацию, обязательны к исполнению организациями, должностными лицами и гражданами Республики Казахстан.

Статья 15. Представление органов юстиции

1. Органы юстиции вправе выносить представления об устранении нарушений закона:
1) в отношении нормативных правовых актов государственных органов, подлежащих государственной регистрации в органах юстиции, но не прошедших ее;
2) в отношении нормативных правовых актов центральных и местных государственных органов, применяемых ими, но неопубликованных в установленном порядке, опубликование которых обязательно в соответствии со статьей 4 Конституции Республики Казахстан;
3) в отношении нормативных правовых актов государственных органов, подлежащих государственной регистрации в органах юстиции, противоречащих действующему законодательству;
4) в иных случаях, установленных законодательством.
2. Представление вносится в соответствующий государственный орган (должностному лицу) либо в вышестоящий орган (должностному лицу).
3. Представление подлежит рассмотрению государственным органом либо должностным лицом вышестоящего органа в месячный срок.
Органы юстиции вправе участвовать в рассмотрении представления.
4. Государственный орган либо должностное лицо обязан устранить нарушение и о принятых мерах сообщить в органы юстиции.

Глава 3. Основные функции и права органов юстиции

Статья 16. Функции органов юстиции в сфере ведения законопроектной
работы, совершенствовании законодательства

В сфере ведения законопроектной работы, совершенствования законодательства органы юстиции осуществляют следующие функции:
1) законопроектная работа, разработка проектов нормативных правовых актов по поручению Президента и Правительства Республики Казахстан;
2) правовая экспертиза проектов нормативных правовых актов Республики Казахстан;
3) привлечение для осуществления законопроектных, экспертных, научно-исследовательских работ и консультаций специалистов и экспертов государственных органов, организаций, в том числе зарубежных, с использованием в этих целях бюджетных и имеющихся внебюджетных средств;
4) официальное разъяснение нормативных правовых актов Правительства по поручению Правительства и Премьер-Министра Республики и по собственной инициативе;
5) правовая информатизация, систематизация законодательства, ведение эталонного банка действующих нормативных правовых актов, ведение единой в Казахстане компьютерной системы правовой информации;
6) координация научно-исследовательской работы государственных органов и организаций в сфере законодательства.

Статья 17. Функции органов юстиции в сфере правового обеспечения
международных договоров, координации иностранной правовой
помощи

В сфере правового обеспечения международных договоров, координации иностранной правовой помощи органы юстиции осуществляют следующие функции:
1) подготовка, организация заключения и исполнения в соответствии с законодательством международных договоров о правовой помощи и правовом сотрудничестве с иностранными государствами;
2) правовая экспертиза договоров займа, заключаемых под гарантии Республики Казахстан (Leqal Lорiniоn);
3) исполнение судебных поручений, просьб и ходатайств иностранных государств в соответствии с международными договорами;
4) проведение анализа по вопросам гармонизации, унификации законодательства Республики Казахстан и иностранных государств, а также имплементации признанных Казахстаном международных норм в законодательство Республики Казахстан;
5) участие в установленном порядке в подготовке и заключении международных договоров о взаимной охране прав интеллектуальной собственности, в подписании таких договоров;
6) правовая экспертиза проектов международных договоров.

Статья 18. Функции органов юстиции в сфере судебно-экспертной
деятельности, дознания и административного производства

В сфере судебно-экспертной деятельности, дознания и административного производства органы юстиции осуществляют следующие функции:
1) подбор и расстановка кадров судебных экспертов;
2) организация судебно-экспертной деятельности и выдача лицензий судебным экспертам в установленном законодательством порядке;
3) материально-техническое обеспечение судебно-экспертных организаций;
4) координация научно-исследовательской работы в сфере судебной экспертизы;
5) осуществление дознания по делам о преступлениях, отнесенных к компетенции органов юстиции;
6) координация научно-исследовательской работы государственных органов и организаций в сфере предупреждения правонарушений и преступлений;
7) в соответствии с законом осуществление производства по делам об административных правонарушениях.

Статья 19. Функции органов юстиции в сфере осуществления
государственной регистрации

В сфере осуществления государственной регистрации органы юстиции осуществляют следующие функции:
1) государственная регистрация нормативных правовых актов центральных государственных органов, государственная регистрация нормативных правовых актов маслихатов, акиматов и акимов;
2) государственная регистрация юридических лиц, филиалов и представительств, а также ведение единого государственного регистра юридических лиц и реестра филиалов и представительств;
3) государственная регистрация физических лиц, в том числе актов их гражданского состояния;
4) публикация для всеобщего сведения перечня зарегистрированных нормативных правовых актов государственных органов;
5) государственная регистрация прав на недвижимое имущество и сделок с ним, ведение Правового кадастра на недвижимое имущество, регистрация залога движимого имущества и ведение реестра залога движимого имущества;
6) ведение государственного реестра нормативных правовых актов Республики Казахстан.

Статья 20. Функции органов юстиции в сферах организации правовой
помощи и оказания юридических услуг, правовой пропаганды

1. В сфере организации правовой помощи и оказания юридических услуг органы юстиции осуществляют следующие функции:
1) подбор, аттестация и расстановка кадров государственного нотариата, выдача, отзыв, приостановление и прекращение в установленном законодательством порядке лицензий адвокатов и нотариусов;
2) руководство деятельностью государственных нотариальных контор, содействие развитию частного нотариата, контроль за соблюдением правил по нотариальному делопроизводству и порядку совершения нотариальных действий частными нотариусами;
3) лицензирование нотариальной и адвокатской деятельности, деятельности по оказанию платных юридических услуг, лицензирование деятельности по оказанию платных юридических услуг, не связанных с адвокатской деятельностью, лицензирование оценочной деятельности;
4) обеспечение деятельности органов записи актов гражданского состояния;
5) координация и методологическое руководство деятельностью юридических служб центральных исполнительных органов, взаимодействие с юридическими службами аппаратов акимов областей, городов Астаны и Алматы;
6) контроль за качеством юридических услуг, оказываемых юридическим и физическим лицам нотариальными конторами, органами ЗАГСа, адвокатурой;
7) аттестация, подбор и расстановка кадров органов ЗАГСа, организационное, методическое руководство органами ЗАГСа, обеспечение единой правоприменительной практики в их деятельности.
2. В сфере правовой пропаганды органы юстиции осуществляют следующие функции:
1) межведомственная координация организации правовой пропаганды, участие в разъяснении законодательства;
2) предоставление на договорной основе эталонных законодательных актов и иных нормативных правовых актов, информационных и справочно-методических материалов, в том числе с использованием автоматизированной системы правовой информации;
3) издательскую деятельность, функций заказчика юридической литературы, литературы по проблемам правовой пропаганды;
4) издание юридических газет и журналов.

Статья 21. Функции органов юстиции в сфере исполнения уголовных
наказаний

В сфере исполнения уголовных наказаний органы юстиции осуществляют следующие функции:
1) в соответствии с приговорами, постановлениями и определениями судов организация размещения осужденных в органах и учреждениях, исполняющих наказания;
2) контроль и исполнение приговоров, постановлений и определений судов в отношении осужденных, обеспечение выполнения режимных требований в органах и учреждениях, исполняющих наказания;
3) охрана органов и учреждений, исполняющих наказания, обеспечение безопасности осужденных и персонала. Контроль за оперативной обстановкой в органах и учреждениях, исполняющих наказания;
4) обеспечение организации работы по подготовке осужденных к освобождению, исполнение актов амнистии и помилования, взаимодействие учреждений и органов, исполняющих наказания с другими правоохранительными органами, органами государственного управления и общественными объединениями по закреплению результатов исправления осужденных, их трудовому и бытовому устройству;
5) оперативно-розыскная деятельность в учреждениях, исполняющих наказания;
6) разработка и реализация программ развития, укрепления и совершенствования уголовно-исполнительной системы;
7) координация научных исследований государственных органов и организаций в сфере исполнения уголовных наказаний.

Статья 22. Функции органов юстиции в сфере обеспечения прав
интеллектуальной собственности

В сфере обеспечения прав интеллектуальной собственности органы юстиции осуществляют следующие функции:
1) обобщение практики применения законодательства в области охраны интеллектуальной собственности, а также выработка предложений по совершенствованию законодательства в этой области;
2) обеспечение организации и проведения научно-исследовательских и других работ в области правовой охраны и использования объектов интеллектуальной собственности;
3) международное сотрудничество по вопросам охраны и использования объектов интеллектуальной собственности;
4) государственное регулирование отношений, связанных с соблюдением норм авторского права и смежных прав пользователями произведений и с исполнением международных договоров в области охраны авторских и смежных прав;
5) контроль за деятельностью организаций, управляющих имущественными правами на коллективной основе;
6) обеспечение регистрации авторского права в официальных реестрах;
7) регистрация лицензионных договоров, заключенных между организациями, управляющими имущественными правами на коллективной основе, и пользователями на соответствующие способы использования произведений и объектов смежных прав и выдача государственных регистрационных удостоверений;
8) содействие организации импорта и экспорта прав на использование произведений;
9) обеспечение регистрации заявок на выдачу охранных документов на объекты промышленной собственности, селекционные достижения, топологии интегральных микросхем;
10) организация проведения государственной экспертизы заявок на выдачу охранных документов, ведение государственных реестров объектов промышленной собственности, селекционных достижений, топологий интегральных микросхем, выдача охранных документов и осуществление мер по поддержанию их в силе;
11) контроль за деятельностью организаций, осуществляющих патентную экспертизу;
12) обеспечение регистрации лицензионных договоров на использование объектов промышленной собственности, селекционных достижений, топологий интегральных микросхем, открытых лицензий и договоров уступки охранных документов;
13) выполнение иных, возложенных законодательством на органы юстиции функций в сфере обеспечения прав интеллектуальной собственности.

Статья 23. Функции органов юстиции в сфере оборота наркотических
средств, психотропных веществ, прекурсоров и
противодействия их незаконному обороту и злоупотреблению
ими

В сфере оборота наркотических средств, психотропных веществ, прекурсоров и противодействия их незаконному обороту и злоупотреблению ими органы юстиции осуществляют следующие функции:
1) контроль и осуществление в соответствии с законодательством лицензирования видов деятельности в сфере оборота наркотических средств, психотропных веществ и прекурсоров, а также согласование решения об экспортных и импортных операциях с ними;
2) контроль, в пределах своей компетенции, за целевым использованием технической помощи и инвестиций, поступающих в сферу оборота наркотических средств, психотропных веществ, прекурсоров и противодействия их незаконному обороту и злоупотреблению ими;
3) участие в разработке и реализации совместно с государственными органами государственную политику и стратегию в сфере оборота наркотических средств, психотропных веществ, прекурсоров и противодействия их незаконному обороту и злоупотреблению ими;
4) анализ состояния и тенденции развития наркоситуации в Республике Казахстан, подготовка информационно-аналитических материалов о ходе реализации стратегий и государственных программ в области борьбы с наркоманией и наркобизнесом;
5) координация деятельности региональных комиссий по борьбе с наркоманией и наркобизнесом, а также выполнения ими региональных программ борьбы с наркоманией и наркобизнесом;
6) оказание содействия органам здравоохранения в организации медико- социальной помощи лицам, больным наркоманией и токсикоманией, и обеспечении гарантий прав и свобод граждан при ее оказании;
7) международное сотрудничество в сфере оборота наркотических средств, психотропных веществ, прекурсоров и противодействия их незаконному обороту и злоупотреблению ими;
8) анализ и обобщение практики применения законодательства в сфере оборота наркотических средств, психотропных веществ, прекурсоров и противодействия их незаконному обороту и злоупотреблению ими, разработка и внесение предложений по его совершенствованию;
9) организация совместно с иными государственными органами и координация обучения и повышения квалификации специалистов для работы в сфере оборота наркотических средств, психотропных веществ, прекурсоров и противодействия их незаконному обороту и злоупотреблению ими, а также специалистов в сфере организации профилактики, лечения, социальной реабилитации лиц, употребляющих и склонных к употреблению наркотических средств и психотропных веществ;
10) координация совместно с компетентными государственными органами научных исследований в сфере оборота наркотических средств, психотропных веществ, прекурсоров и противодействия их незаконному обороту и злоупотреблению ими.

Статья 24. Особенности и порядок осуществления функций органами
юстиции своих функций

Особенности и порядок осуществления органами юстиции своих функций определяются иными законодательными, а также подзаконными нормативными правовыми актами.

Статья 25. Обязанности органов юстиции

1. Органы юстиции обязаны:
1) соблюдать и защищать права, свободы и законные интересы человека и гражданина, организаций и государства;
2) обеспечивать защиту переданных им другими государственными органами и организациями сведений, составляющих государственные секреты, а также сведений, засекреченных им;
3) проводить проверки обращений граждан и юридических лиц по вопросам, относящимся к компетенции органов юстиции;
4) анализировать и обобщать практику применения действующего законодательства в сферах своей деятельности и вносить соответствующие предложения по его совершенствованию, устранению причин и условий, способствующих нарушению законодательства;
5) обеспечивать реализацию стратегий и государственных программ;
6) обеспечивать законность и правопорядок в органах и учреждениях, исполняющих наказания;
7) в пределах своей компетенции оказывать научно-методическую и правовую помощь государственным органам.

Статья 26. Права органов юстиции и должностных лиц

Органы юстиции и их должностные лица в пределах своей компетенции вправе:
1) издавать нормативные правовые акты, подлежащие обязательному исполнению центральными и местными государственными органами, организациями, должностными лицами и гражданами;
2) осуществлять межведомственную координацию и контроль по вопросам, входящим в их компетенцию;
3) запрашивать и получать в установленном законодательством порядке от государственных органов, организации, их должностных лиц необходимую информацию и материалы;
4) осуществлять в центральных государственных органах, а также в маслихатах и акиматах проверку нормативных правовых актов, подлежащих государственной регистрации;
5) обращаться с иском в суд в защиту прав, свобод и охраняемых

законом интересов граждан, а также общественных или государственных

интересов в порядке, установленном статьей 56 Гражданского процессуального

кодекса Республики Казахстан;

6) осуществлять управление переданным ему имуществом;

7) осуществлять лицензирование;

8) вносить предложения по вопросам создания, реорганизации и

ликвидации подведомственных организаций;

9) осуществлять издательскую деятельность;

10) проводить служебные расследования случаев чрезвычайных

происшествий в органах и учреждениях, исполняющих наказания, устанавливать

и анализировать их причины, принимать меры по предотвращению подобных

случаев;

11) вводить в органах и учреждениях, исполняющих наказания, режим

особых условий;

12) в установленных законом случаях и в порядке осуществлять

дознание, составлять протоколы и рассматривать дела об административных

правонарушениях, налагать административные взыскания в пределах своей

компетенции;

13) осуществлять иные правомочия, предоставленные законодательством.

Глава 4. Кадры органов юстиции и их правовое положение

Статья 27. Кадры органов юстиции

1. Работники органов юстиции являются государственными служащими и на них распространяется действие Закона "О государственной службе", за исключением сотрудников органов, учреждений и организаций уголовно- исполнительной системы и службы дознания Министерства юстиции, обладающих в соответствии с законодательным актом иным правовым статусом.
2. Должностные лица органов юстиции подлежат аттестации, в порядке определяемом нормативными правовыми актами Республики Казахстан.

Статья 28. Правовое положение сотрудников уголовно-исполнительной
системы

1. Сотрудники уголовно-исполнительной системы являются представителями государственной власти и находятся под защитой государства.
2. Сотрудниками уголовно-исполнительной системы являются лица, состоящие на службе или в кадрах уголовно-исполнительной системы.
3. Сотрудникам уголовно-исполнительной системы в подтверждение их личности и полномочий выдаются удостоверения и жетоны установленного образца.
4. Условия и порядок прохождения службы в уголовно-исполнительной системе определяется законодательными и иными нормативными правовыми актами.

Статья 29. Специальные звания и форменная одежда отдельных категорий
работников органов юстиции

1. Работникам служб уголовно-исполнительной системы и дознания Министерства юстиции в соответствии с занимаемой должностью, квалификацией и выслугой лет в установленном порядке присваиваются специальные звания. Перечень специальных званий сотрудников уголовной исполнительной системы и порядок их присвоения определяется законодательством.
2. Лица, которым присвоены специальные звания, бесплатно обеспечиваются форменной одеждой, образцы и нормы положенности которой устанавливаются Правительством Республики Казахстан.
3. Лицам, имеющим специальные звания, в соответствии с законодательством устанавливается доплата к должностному окладу.

Статья 30. Правовое регулирование труда

Трудовые отношения сотрудников органов юстиции регулируются настоящим Законом и иными нормативными правовыми актами, а в части, не урегулированной настоящим Законом и Законом Республики Казахстан "О государственной службе", законодательными актами о труде.

Статья 31. Ответственность работников органов юстиции

За совершенные дисциплинарные проступки и правонарушения, невыполнение или ненадлежащее выполнение своих обязанностей работники органов юстиции несут ответственность на условиях и в порядке, установленном законодательными актами.

Статья 32. Материальное и социальное обеспечение работников органов
юстиции

1. Оплата труда работников органов юстиции осуществляется в соответствии с Единой системой оплаты труда, утверждаемой Президентом Республики Казахстан.
2. Работникам органов юстиции предоставляются ежегодные отпуска продолжительностью тридцать календарных дней.
3. Материальное обеспечение и социальная защита работников органов юстиции, имеющих иной правовой статус, устанавливается законодательными и иными нормативными правовыми актами Республики Казахстан.

Статья 33. Подготовка кадров для органов юстиции

Подготовка, переподготовка и повышение квалификации кадров для органов юстиции осуществляется в соответствии с законодательством.

Статья 34. Применение мер принуждения

1. В случаях и порядке, предусмотренных законодательством, для выполнения возложенных задач отдельные категории должностных лиц органов юстиции имеют право применять меры принуждения, в том числе специальные средства и огнестрельное оружие.
2. Работники служб уголовно-исполнительной системы и дознания органов юстиции имеют право на ношение и хранение огнестрельного оружия и боеприпасов.
3. Порядок и условия применения специальных средств, огнестрельного оружия, регламентируются законодательными актами Республики Казахстан.
4. В случаях применения оружия, специальных средств работник органа

юстиции обязан принять необходимые меры для обеспечения безопасности

окружающих граждан, оказания неотложной медицинской помощи пострадавшим и

информирования вышестоящих органов юстиции и прокурора.

Глава 5. Иные вопросы организации и деятельности органов юстиции

Статья 35. Финансирование, материально-техническое обеспечение

органов юстиции

Финансирование, материально-техническое обеспечение органов юстиции

осуществляется за счет средств республиканского бюджета.

Президент

Республики Казахстан

(Специалисты: Умбетова А.М.,

Склярова И.В.)