ИПС "Әділет"

Заңнамадағы өзгерістерге және Қазақстан Республикасының Қылмыстық кодексінің 259-бабын қолдану бойынша сот практикасында туындаған мәселелерге байланысты Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының жалпы отырысы қаулы етеді:

"Есірткі, психотроптық және улы заттарды заңсыз айналымға түсіру жөніндегі істер бойынша заңдарды қолдану туралы" Қазақстан Республикасы Жоғарғы Соты Пленумының 1998 жылғы 14 мамырдағы N 3 қаулысына мынадай өзгерістер мен толықтырулар енгізілсін:

1. Қаулының атауындағы "Пленумының қаулысы" деген сөздер "нормативтік қаулысы" деген сөздермен ауыстырылсын.

2. Кіріспедегі "Пленумы" деген сөз "жалпы отырысы" деген сөздермен ауыстырылсын.

3. 1-тармақта:

"сонымен қатар улы заттарды заңсыз айналымға түсіргені үшін, заңдар негізіне сәйкес, тек Қазақстан Үкіметінің 1998 жылғы 9 наурыздағы N 186 қаулысымен бекітілген Есірткіні қадағалайтын Қазақстан Республикасы Мемлекеттік комиссиясының тізіміне (бұдан әрі - Тізім) енгізілген заттар" деген сөздер "2002 жылғы 8 тамызда күшіне енген "Қазақстан Республикасында бақылауға жататын есірткі құралдары, психотроптық заттар және прекурсорлар тізіміне енгізілген заттар" деген сөздермен ауыстырылсын ("Есірткі, психотроптық заттар, прекурсорлар және олардың заңсыз айналымы мен теріс пайдаланылуына қарсы іс-қимыл шаралары туралы" Қазақстан Республикасының Заңына 1-қосымша").

4. Мынадай мазмұндағы 1-1-тармақпен толықтырылсын:

"1-1. Есірткі немесе психотроптық заттарды өткізу мақсатын көздемей шағын мөлшерде заңсыз иемденіп алуда, сақтауда, тасымалдауда қылмыстық жазалауға жататын әрекет белгілері болмайды.

Көрсетілген әрекеттерді жасауға кінәлілер Қазақстан Республикасының Әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодексінің 320-бабының негізінде әкімшілік жауаптылыққа тартылуы мүмкін.".

5. Мынадай мазмұндағы 2-1-тармақпен толықтырылсын:

"2-1. Есірткі немесе психотроптық заттарды заңсыз иемденіп алу:

а) егер осы әрекет есірткі немесе психотроптық заттарға қатысты ірі мөлшерде өткізу мақсатынсыз жасалса ҚК-нің 259-бабының 1-бөлігі бойынша;

б) егер осы әрекет есірткі немесе психотроптық заттарға қатысты шағын мөлшерде өткізу мақсатымен жасалса не өткізу мақсатынсыз, бірақ есірткі немесе психотроптық заттарға қатысты аса ірі мөлшерде жасалса ҚК-нің 259-бабының 2-бөлігі бойынша;

в) егер осы әрекет есірткі немесе психотроптық заттарға қатысты ірі мөлшерде өткізу мақсатымен жасалса не шағын немесе ірі мөлшерде өткізу мақсатымен адамдар тобы алдын ала сөз байласып жасаса немесе бірнеше рет өткізу мақсатымен жасаса ҚК-нің 259-бабының 3-бөлігі бойынша;

г) егер осы әрекет есірткі немесе психотроптық заттарға қатысты аса ірі мөлшерде өткізу мақсатымен жасалса не ұйымдасқан топ немесе қылмыстық қауымдастық есірткі немесе психотроптық заттарға қатысты шағын немесе ірі мөлшерде өткізу мақсатымен жасаса ҚК-нің 259-бабының 4-бөлігі бойынша дәрежелеуге жатады.".

6. Мынадай мазмұндағы 3-1-тармақпен толықтырылсын:

"3-1. Есірткі немесе психотроптық заттарды заңсыз сақтау:

б) егер осы әрекет есірткі немесе психотроптық заттарға қатысты аса ірі мөлшерде өткізу мақсатынсыз жасалса не есірткі немесе психотроптық заттарға қатысты шағын мөлшерде өткізу мақсатымен жасалса ҚК-нің 259-бабының 2-бөлігі бойынша;

7. Мынадай мазмұндағы 4-1-тармақпен толықтырылсын:

"4-1. Есірткі немесе психотроптық заттарды өткізу мақсатымен немесе онсыз заңсыз дайындау:

а) егер осы әрекет есірткі немесе психотроптық заттарға қатысты шағын мөлшерде жасалса ҚК-нің 259-бабының 2-бөлігі бойынша;

б) егер осы әрекет есірткі немесе психотроптық заттарға қатысты ірі мөлшерде жасалса не шағын немесе ірі мөлшерде адамдар тобы алдын ала сөз байласып жасаса немесе бірнеше рет жасаса ҚК-нің 259-бабының 3-бөлігі бойынша;

в) егер осы әрекетті ұйымдасқан топ немесе қылмыстық қауымдастық есірткі немесе психотроптық заттарға қатысты шағын немесе ірі мөлшерде жасаса, сондай-ақ ол есірткі немесе психотроптық заттарға қатысты аса ірі мөлшерде жасалса ҚК-нің 259-бабының 4-бөлігі бойынша дәрежелеуге жатады.".

8. Мынадай мазмұндағы 6-1-тармақпен толықтырылсын:

"6-1. Есірткі немесе психотроптық заттарды өткізу мақсатымен немесе онсыз заңсыз ұқсатуға байланысты жасалған әрекеттер үшін жауаптылық:

а) егер осы әрекеттер есірткі немесе психотроптық заттарға қатысты шағын мөлшерде жасалса ҚК-нің 259-бабының 2-бөлігі бойынша;

б) егер осы әрекеттер есірткі немесе психотроптық заттарға қатысты ірі мөлшерде жасалса не шағын немесе ірі мөлшерде адамдар тобы алдын ала сөз байласып жасаса немесе бірнеше рет жасаса ҚК-нің 259-бабының 3-бөлігі бойынша;

в) егер осы әрекеттерді ұйымдасқан топ немесе қылмыстық қауымдастық есірткі немесе психотроптық заттарға қатысты шағын немесе ірі мөлшерде жасаса, сондай-ақ егер олар есірткі немесе психотроптық заттарға қатысты аса ірі мөлшерде жасалса ҚК-нің 259-бабының 4-бөлігі бойынша белгіленген.".

9. 7-тармақта:

мынадай мазмұндағы үшінші, төртінші және бесінші абзацтармен толықтырылсын:

"Есірткі немесе психотроптық заттарды өткізу мақсатымен немесе онсыз заңсыз тасымалдау:

а) егер осы әрекет ірі мөлшерде өткізу мақсатынсыз жасалса ҚК-нің 259-бабының 1-бөлігі бойынша;

б) егер осы әрекет есірткі немесе психотроптық заттарға қатысты шағын мөлшерде өткізу мақсатымен не аса ірі мөлшерде өткізу мақсатынсыз жасалса ҚК-нің 259-бабының 2-бөлігі бойынша;

г) егер осы әрекетті ұйымдасқан топ немесе қылмыстық қауымдастық есірткі немесе психотроптық заттарға қатысты шағын немесе ірі мөлшерде өткізу мақсатымен жасаса, сондай-ақ егер әрекет есірткі немесе психотроптық заттарға қатысты аса ірі мөлшерде өткізу мақсатымен жасалса ҚК-нің 259-бабының 4-бөлігі бойынша дәрежелеуге жатады.

Есірткі, психотроптық заттарды және прекурсорларды тасымалдау олар тасымалдана бастаған сәттен бастап аяқталды деп есептеу қажет.

Адамның өзінің жеке басының пайдалануына арналған есірткі немесе психотроптық заттарды сапарға шыққан кезінде шағын мөлшерде сақтауы заңсыз тасымалдау деп дәрежеленуге тиіс емес.".

Үшінші абзац алтыншы абзац деп есептелсін;

мынадай мазмұндағы жетінші және сегізінші абзацтармен толықтырылсын:

"Есірткі немесе психотроптық заттарды өткізу мақсатымен немесе онсыз заңсыз жөнелту:

в) егер осы әрекетті ұйымдасқан топ немесе қылмыстық қауымдастық есірткі немесе психотроптық заттарға қатысты шағын немесе ірі мөлшерде жасаса, сондай-ақ егер әрекет есірткі немесе психотроптық заттарға қатысты аса ірі мөлшерде жасалса ҚК-нің 259-бабының 4-бөлігі бойынша дәрежелеуге жатады.

Жөнелтуді ресімдеу кезін, демек жүкті байланыс кәсіпорнының немесе көлік ұйымының ресми өкіліне не жөнелтуді жүзеге асыратын адамға өткізу сәтін осы заттарды жөнелту аяқталған сәт деп есептеу қажет.".

10. Мынадай мазмұндағы 8-тармақпен толықтырылсын:

"8. Есірткі немесе психотроптық заттарды өткізу мақсатымен заңсыз иемденіп алған, тасымалдаған немесе сақтаған не өткізу мақсатымен немесе онсыз, есірткі немесе психотроптық заттарды дайындаған, ұқсатқан, жөнелткен не өткізген адамдардың әрекеттері, егер ол көрсетілген қоғамдық қауіпті әрекеттердің бірін немесе бірнешеуін бұрын жасаған және бұл үшін сотталмаған болса, қылмыстардың бірнеше мәрте жасалу белгісі бойынша ҚК-нің 259-бабының 3-бөлігінің "б" тармағы бойынша дәрежеленетіні соттарға түсіндірілсін. Егер адам бұрын жасаған қылмысы үшін заңмен белгіленген тәртіп бойынша қылмыстық жауаптылықтан босатылған болса не адамның бұрын жасаған қылмысы үшін соттылығы жойылған немесе алынған болса, немесе мұндай қылмыс үшін қылмыстық жауапқа тарту мерзімі өтіп кетсе, қылмыс бірнеше рет жасалған деп танылмайды.

Бір адамның есірткіні, психотроптық заттарды бірнеше сатып алушыға сатуы, оның ішінде біраз уақыт өткізіп барып сатуы, егер кінәлінің өткізген сайын сатудың әрбір фактісі бойынша өзінің осындай пиғылды көздегені анықталса, есірткі немесе психотроптық заттарды бірнеше мәрте сату деп дәрежеленеді.".

11. Мынадай мазмұндағы 9-1-тармақпен толықтырылсын:

"9-1. Есірткі немесе психотроптық заттарды өткізу:

а) егер өткізу есірткі немесе психотроптық заттарға қатысты шағын мөлшерде жасалса ҚК-нің 259-бабының 2-бөлігі бойынша;

б) егер өткізу есірткі немесе психотроптық заттарға қатысты ірі мөлшерде жасалса не шағын немесе ірі мөлшерде адамдар тобы алдын ала сөз байласып жасаса немесе бірнеше рет жасаса ҚК-нің 259-бабының 3-бөлігі бойынша;

в) егер өткізуді ұйымдасқан топ немесе қылмыстық қауымдастық есірткі немесе психотроптық заттарға қатысты шағын немесе ірі мөлшерде жасаса, сондай-ақ, егер өткізу есірткі немесе психотроптық заттарға қатысты аса ірі мөлшерде жасалса ҚК-нің 259-бабының 4-бөлігі бойынша дәрежелеуге жатады.

Кінәлі адам есірткі немесе психотроптық заттар деген желеумен басқа заттарды өткізіп, осы арқылы сатып алушыны адастырса, онда оның әрекетін алаяқтық деп дәрежелеген жөн.

Алдаудың әсерімен осындай заттарды сатып алған адамның әрекеті есірткіні немесе психотроптық заттарды иемденіп алуға оқталу деп дәрежеленуге тиіс.

Егер кінәлі адам есірткі немесе психотроптық заттардың және прекурсорлардың иесінің өтініші бойынша оның осыларды сатуына көмектессе, онда оның әрекетін өткізуге көмектесу деп дәрежелеу қажет.

Үшінші бір адамдар үшін олардың өтініші бойынша есірткіні немесе психотроптық заттарды сатып алған адамның әрекетін, есірткілердің кімнің қаражатына сатылып алынғанына қарамастан, есірткі немесе психотроптық заттарды өткізу мақсатынсыз иемденіп алуға көмектесу деп, демек, ҚК-нің 259-бабының 1-бөлігі бойынша дәрежелеген жөн. Қатысу түрлері мен нысаны туралы мәселе әрбір нақтылы жағдайда істің мән-жайы негізге алына отырып шешілуге тиіс.

Егер осындай адамның әрекеттерінде есірткіні немесе психотроптық заттарды иемденіп алуға басқаларды бейімдеу пиғылы байқалса, онда жасалған әрекетті есірткіні немесе психотроптық заттарды өткізу мақсатынсыз иемденіп алуға көмектесу деп дәрежелеу қажет.

Адамның тұтынушыға тиесілі есірткі немесе психотроптық заттарды сол тұтынушының өтініші бойынша оған егуі заңсыз өткізу деп дәрежеленуге тиіс емес.".

12. 11-тармақта:

бірінші абзац мынадай редакцияда жазылсын:

"Есірткі немесе психотроптық заттардың, күшті әсер ететін, улы заттардың, прекурсорлардың нақтылы түрін, атауын, мөлшерін, салмағын және көлемін анықтау, сондай-ақ оларды дайындау үшін қолданылатын заттардың, құрал-саймандардың немесе жабдықтардың жарамдылығын анықтау үшін сараптама жүргізу қажет.

2002 жылғы 8 тамызда күшіне енген көрсетілген заттардың шағын, ірі және өте ірі мөлшерін заңсыз айналымда жүргені анықталған есірткі, психотроптық заттар мен прекурсорларды шағын, ірі және өте ірі мөлшерге жатқызу туралы жиынтық кестеге сәйкес белгілеген жөн ("Есірткі, психотроптық заттар, прекурсорлар және олардың заңсыз айналымы мен теріс пайдаланылуына қарсы іс-қимыл шаралары туралы" Қазақстан Республикасының Заңына 2-қосымша).

Егер қылмыс сол көрсетілген күнге дейін жасалса, онда осы заттардың мөлшерін анықтау кезінде "Бақылауға жататын есірткі, психотроптық заттар және прекурсорлар туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 1998 жылғы 9 наурыздағы N 186 қаулысымен бекітілген және 1998 жылғы 29 сәуірден бастап күшіне енген Тізімді және Жиынтық кестені басшылыққа алу қажет, ал егер әрекет одан бұрын жасалса - КСРО Денсаулық сақтау министрлігінің жанындағы Есірткі заттарды қадағалау жөніндегі тұрақты комитеттің 1990 жылғы 19 желтоқсандағы N 16 Қорытындысын негізге алу керек.

Осы орайда, егер жаңадан бекітілген Тізім мен Жиынтық кестеге сәйкес жауаптылық немесе жаза жеңілдетілсе немесе қылмыс жасаған адамның жағдайы өзгедей жақсарса, онда осы ереженің кері күші қолданылатынын назарда ұстау қажет.

Жиынтық кесте әр есірткінің немесе психотроптық заттың мөлшері мен түрін жеке-жеке анықтайтындықтан, егер тұлға әр түрлі есірткімен немесе психотроптық заттармен ұсталса, онда кінәлінің әрекетін дәрежелеу кезінде әр түрлі есірткінің немесе психотроптық заттардың жалпы салмағын қосып есептеуге жол берілмейді.

Жұлынған зығыр өсімдіктері мен апиын көкнәрінен тұратын есірткі мен психотроптық заттардың мөлшері мен салмағын анықтау кезінде оның есірткісі жоқ бөліктерін (топырақ, тамырлар және т.б.) қоспай, бөліп тастаулары қажет.

Адамнан құрамында есірткі бар (күшті әсер ететін) ерітінділер табылған кезде ерітіндінің осы мөлшерін алу үшін есірткінің немесе психотроптық заттың ірі немесе аса ірі мөлшерде пайдаланылғаны сараптама жасау жолымен анықталған жағдайда ғана қылмыстық жауаптылық туындайтынын соттар назарда ұстаулары қажет.".

13. Мынадай мазмұндағы 17-1-тармақпен толықтырылсын:

"17-1. ҚК-нің 259-бабының 1-бөлігінің санкциясы жазаның баламалы түрлерімен толықтырылуына байланысты, сот үкім шығарған кезде, жасалған қылмыстың сипаты мен қоғамдық қауіптілік дәрежесін, сотталғанның жеке басын, сондай-ақ кінәлінің жауаптылығы мен жазасын жеңілдететін және ауырлататын мән-жайларды ескере отырып, жаза тағайындау туралы шешімін негіздеуге тиіс.

Бұл орайда, егер жазаның жеңіл түрі жазаның мақсатына қол жеткізуге мүмкіндік бермеген жағдайда, жасалған қылмыс үшін көзделген жазалардың ішінен жазаның әлдеқайда ауыр түрі қолданылады.".

14. Мынадай мазмұндағы 19-1-тармақпен толықтырылсын:

"19-1. Соттар тергеудің заңсыз тәсілдері туралы сотталушылардың арыздарын мұқият әрі жан-жақты тексеруге тиіс. Бұл орайда қылмыстық қудалау органдарының қылмыстық істер жүргізу заңын бұзу және бұрмалау жолымен алынған дәлелдемелерін анықтау мақсатында олардың жедел-іздестіру өндірісінің және тергеу амалдарының тәртібін реттейтін қылмыстық-заңнама талаптарын сақтауына ерекше назар аудару қажет.

Арызда көрсетілген уәждер анықталған жағдайда осындай жолмен алынған дәлелдемелер алып тастауға жатады.".

15. 21-тармақта:

"күшті әсер ететін" деген сөздер алынып тасталсын;

"тарату көздерін" деген сөздерден кейін үтір қойылып, "есірткі немесе психотроптық заттардың заңсыз айналымының нәтижесінде алынған ақша қаражаттары мен мүліктерді заңдастырудың көздері мен жолдарын" деген сөздермен толықтырылсын.

16. Қазақстан Республикасы Конституциясының 4-бабына сәйкес, осы нормативтік қаулы қолданыстағы құқық құрамына енгізіледі және жалпыға бірдей міндетті болып табылады әрі ол ресми жарияланған күннен бастап күшіне енеді.

Қазақстан Республикасы
Жоғарғы Сотының Төрағасы
Қазақстан Республикасы
Жоғарғы Сотының судьясы,
жалпы отырыс хатшысы

В связи с изменениями в законодательстве и возникшими в судебной практике вопросами по применению статьи 259 Уголовного Кодекса Республики Казахстан, пленарное заседание Верховного Суда Республики Казахстан, постановляет:

внести в постановление Пленума Верховного Суда Республики Казахстан "О применении законодательства по делам, связанным с незаконным оборотом наркотических средств, психотропных и ядовитых веществ" N 3 от 14 мая 1998 года следующие изменения и дополнения:

1. В наименовании слова "Постановление Пленума" заменить словами "Нормативное постановление".

2. В преамбуле слово "Пленум" заменить словами "Пленарное заседание".

3. В пункте 1:

слова "а также ядовитых веществ, которые включены в утвержденные постановлением Правительства Республики Казахстан N 186 от 9 марта 1998 года списки Государственной комиссии Республики Казахстан по контролю за наркотиками (далее - Список)" заменить словами "которые включены в Список наркотических средств, психотропных веществ и прекурсоров, подлежащих контролю в Республике Казахстан", вступивший в силу 8 августа 2002 года (приложение 1 к Закону Республики Казахстан "О наркотических средствах, психотропных веществах, прекурсорах и мерах противодействия их незаконному обороту и злоупотреблению ими").

4. Дополнить пунктом 1-1 следующего содержания:

"1-1. Незаконные приобретение, хранение, перевозка, без цели сбыта наркотических средств или психотропных веществ в небольших размерах, не имеют признаков уголовно наказуемого деяния.

Виновные в совершении указанных действий могут быть привлечены к административной ответственности на основании статьи 320 Кодекса Республики Казахстан об административных правонарушениях.".

5. Дополнить пунктом 2-1 следующего содержания:

"2-1. Незаконное приобретение наркотических средств или психотропных веществ надлежит квалифицировать:

а) по части 1 статьи 259 УК, если оно совершено без цели сбыта в отношении наркотических средств или психотропных веществ в крупном размере;

б) по части 2 статьи 259 УК, если оно совершено с целью сбыта в отношении наркотических средств или психотропных веществ в небольшом размере либо если совершено без цели сбыта, но в отношении наркотических средств или психотропных веществ в особо крупном размере;

в) по части 3 статьи 259 УК, если оно совершено с целью сбыта в отношении наркотических средств или психотропных веществ в крупном размере либо совершено с целью сбыта группой лиц по предварительному сговору или с целью сбыта неоднократно в отношении наркотических средств или психотропных веществ в небольшом или крупном размерах;

г) по части 4 статьи 259 УК, если оно совершено с целью сбыта в отношении наркотических средств или психотропных веществ в особо крупном размере либо совершено с целью сбыта организованной группой или преступным сообществом в отношении наркотических средств или психотропных веществ в небольшом или крупном размерах.".

6. Дополнить пунктом 3-1 следующего содержания:

"3-1. Незаконное хранение наркотических средств или психотропных веществ влечет ответственность:

а) по части 1 статьи 259 УК, если оно совершено без цели сбыта в отношении наркотических средств, психотропных веществ в крупном размере;

б) по части 2 статьи 259 УК, если оно совершено без цели сбыта в отношении наркотических средств или психотропных веществ в особо крупном размере либо если оно совершено с целью сбыта в отношении наркотических средств или психотропных веществ в небольшом размере;

в) по части 3 статьи 259 УК, если оно совершено с целью сбыта в отношении наркотических средств или психотропных веществ в крупном размере либо если оно совершено с целью сбыта группой лиц по предварительному сговору или с целью сбыта неоднократно в отношении наркотических средств или психотропных веществ в небольшом или крупном размерах;

г) по части 4 статьи 259 УК, если оно совершено с целью сбыта в отношении наркотических средств или психотропных веществ в особо крупном размере либо если оно совершено с целью сбыта организованной группой или преступным сообществом в отношении наркотических средств или психотропных веществ в небольшом или крупном размерах.".

7. Дополнить пунктом 4-1 следующего содержания:

"4-1. Незаконное изготовление наркотических средств или психотропных веществ, совершенное с целью сбыта или без таковой подлежит квалификации:

а) по части 2 статьи 259 УК, если оно совершено в отношении наркотических средств или психотропных веществ в небольшом размере;

б) по части 3 статьи 259 УК, если оно совершено в отношении наркотических средств или психотропных веществ в крупном размере, а также, если оно совершено неоднократно, либо группой лиц по предварительному сговору в отношении наркотических средств или психотропных веществ в небольшом или крупном размерах;

в) по части 4 статьи 259 УК, если оно совершено организованной группой или преступным сообществом в отношении наркотических средств или психотропных веществ в небольшом или крупном размерах, а также, если оно совершено в отношении наркотических средств или психотропных веществ в особо крупном размере.".

8. Дополнить пунктом 6-1 следующего содержания:

"6-1. Ответственность за деяния, связанные с незаконной переработкой наркотических средств или психотропных веществ, совершенные с целью сбыта или без таковой, установлена:

а) частью 2 статьи 259 УК, если они совершены в отношении наркотических средств или психотропных веществ в небольшом размере;

б) частью 3 статьи 259 УК, если они совершены в отношении наркотических средств или психотропных веществ в крупном размере, а также, если они совершены неоднократно либо группой лиц по предварительному сговору в отношении наркотических средств или психотропных веществ в небольшом или крупном размерах;

в) по части 4 статьи 259 УК, если они совершены организованной группой или преступным сообществом в отношении наркотических средств или психотропных веществ в небольшом или крупном размерах, а также, если они совершены в отношении наркотических средств или психотропных веществ в особо крупном размере.".

9. В пункте 7:

дополнить абзацами третьим, четвертым и пятым следующего содержания:

"Незаконная перевозка наркотических средств или психотропных веществ, совершенная с целью сбыта или без таковой, подлежит квалификации:

а) по части 1 статьи 259 УК, если она совершена без цели сбыта в крупном размере;

б) по части 2 статьи 259 УК, если она совершена с целью сбыта в отношении наркотических средств или психотропных веществ в небольшом размере либо без цели сбыта в особо крупном размере;

в) по части 3 статьи 259 УК, если она совершена с целью сбыта в отношении наркотических средств или психотропных веществ в крупном размере, а также, если она совершена с целью сбыта неоднократно либо с целью сбыта группой лиц по предварительному сговору в отношении наркотических средств или психотропных веществ в небольшом или крупном размерах;

г) по части 4 статьи 259 УК, если она совершена с целью сбыта организованной группой или преступным сообществом в отношении наркотических средств или психотропных веществ в небольшом или крупном размерах, а также, если она совершена с целью сбыта в отношении наркотических средств или психотропных веществ в особо крупном размере.

Перевозку наркотических средств, психотропных веществ и прекурсоров следует считать оконченной в момент начала их транспортировки.

Хранение лицом во время поездки наркотического средства, психотропного вещества в небольшом количестве, предназначенного для личного употребления не может квалифицироваться как незаконная перевозка.";

абзац третий считать абзацем шестым;

дополнить абзацами седьмым и восьмым следующего содержания:

"Незаконную пересылку наркотических средств или психотропных веществ, совершенную с целью сбыта или без таковой, подлежит квалифицировать:

а) по части 2 статьи 259 УК, если она совершена в отношении наркотических средств или психотропных веществ в небольшом размере;

б) по части 3 статьи 259 УК, если она совершена в отношении наркотических средств или психотропных веществ в крупном размере, а также, если она совершена неоднократно либо группой лиц по предварительному сговору в отношении наркотических средств или психотропных веществ в небольшом или крупном размерах;

в) по части 4 статьи 259 УК, если она совершена организованной группой или преступным сообществом в отношении наркотических средств или психотропных веществ в небольшом или крупном размерах, а также, если она совершена в отношении наркотических средств или психотропных веществ в особо крупном размере.

Пересылку этих веществ следует считать оконченной в момент оформления пересылки, т.е. сдачи багажа официальному представителю предприятий связи или транспортных организаций либо лицу через которое осуществляется пересылка.".

10. Дополнить пунктом 8 следующего содержания:

"8. Разъяснить судам, что по пункту "б" части 3 статьи 259 Уголовного Кодекса по признаку неоднократности квалифицируются действия лица, которое незаконно приобрело, перевозило или хранило с целью сбыта, либо изготовило, переработало, переслало наркотические средства, психотропные вещества с целью сбыта или без таковой, или сбыло их, если оно ранее совершило одно или несколько из указанных общественно-опасных деяний и не было за это осуждено. Преступление не признается совершенным неоднократно, если за ранее совершенное преступление лицо было в установленном законом порядке освобождено от уголовной ответственности, либо судимость за ранее совершенное лицом преступление была погашена или снята, или истекли сроки давности привлечения за такое преступление к уголовной ответственности.

Продажа наркотических средств, психотропных веществ одним лицом нескольким покупателям, в том числе, через небольшой промежуток времени может квалифицироваться, как неоднократная продажа наркотических средств или психотропных веществ, если будет установлено, что каждый факт продажи осуществлялся виновным в соответствии с самостоятельным умыслом на совершение каждого факта сбыта.".

11. Дополнить пунктом 9-1 следующего содержания:

"9-1. Сбыт наркотических средств или психотропных веществ надлежит квалифицировать:

а) по части 2 статьи 259 УК, если сбыт совершен в отношении наркотических средств или психотропных веществ в небольшом размере;

б) по части 3 статьи 259 УК, если сбыт совершен в отношении наркотических средств или психотропных веществ в крупном размере, а также, если он совершен неоднократно либо группой лиц по предварительному сговору в отношении наркотических средств или психотропных веществ в небольшом или крупном размерах;

в) по части 4 статьи 259 УК, если сбыт совершен организованной группой или преступным сообществом в отношении наркотических средств или психотропных веществ в небольшом или крупном размерах, а также, если он совершен в отношении наркотических средств или психотропных веществ в особо крупном размере.

В случаях, когда виновное лицо, введя покупателя в заблуждение, под видом наркотических средств или психотропных веществ сбывает иные вещества, его действия надлежит квалифицировать как мошенничество.

Действия лица, совершившего под воздействием обмана покупку таких веществ, надлежит квалифицировать как покушение на приобретение наркотических средств или психотропных веществ.

Если виновное лицо по просьбе фактического владельца наркотических средств, психотропных веществ или прекурсоров содействует в их реализации, то его действия подлежат квалификации как пособничество в сбыте.

Действия лица, которое покупает наркотические средства или психотропные вещества для третьих лиц по их просьбе, независимо от того на чьи средства приобретаются наркотики, следует квалифицировать, как соучастие в приобретении наркотических средств или психотропных веществ без цели сбыта. Вопрос о видах и форме соучастия должен решаться в каждом конкретном случае, исходя из обстоятельств дела.

Если в действиях такого лица усматривается умысел на склонение к приобретению наркотических средств или психотропных веществ, то содеянное следует квалифицировать, как пособничество в приобретении наркотических средств или психотропных веществ без цели сбыта.

Введение по его просьбе одним лицом другому лицу инъекции наркотического средства или психотропного вещества не может квалифицироваться, как незаконный сбыт, если указанное средство или вещество принадлежит самому потребителю.".

12. В пункте 11:

абзац первый изложить в следующей редакции:

"Для установления конкретного вида, названия, размеров, веса и объема наркотических средств, психотропных, сильнодействующих, ядовитых веществ, прекурсоров, а также для установления факта пригодности веществ, инструментов или оборудования, используемых для их изготовления, необходимо производство экспертизы.

Небольшой, крупный и особо крупные размеры указанных веществ или средств следует определять в соответствии с Сводной таблицей об отнесении наркотических средств, психотропных веществ и прекурсоров к небольшим, крупным и особо крупным размерам, обнаруженных в незаконном обороте (приложение 2 к Закону Республики Казахстан "О наркотических средствах, психотропных веществах, прекурсорах и мерах противодействия их незаконному обороту и злоупотреблению ими"), вступившей в силу 8 августа 2002 года.

Если же преступление совершено до указанной даты, то при определении размера этих веществ следует руководствоваться Списком и Сводными таблицами, утвержденными постановлением Правительства Республики Казахстан N 186 от 9 марта 1998 года "О наркотических веществах, психотропных средствах и прекурсорах, подлежащих контролю", которые были введены в действие 29 апреля 1998 года, а если деяние совершено ранее - на основании Заключения Постоянного комитета по контролю наркотиков при Минздраве СССР N 16 от 19 декабря 1990 года.

При этом следует иметь в виду, что если в соответствии с вновь утвержденными Списком и Сводными таблицами смягчаются ответственность или наказание или иным образом улучшается положение лица, совершившего преступление, то этим положениям придается обратная сила.

В связи с тем, что Сводная таблица определяет отдельно размер и вид каждого наркотического вещества или психотропного средства, в случае, если лицо задержано с разными наркотическими средствами или психотропными веществами то при квалификации действий виновного суммирование общего веса разных наркотических средств или психотропных веществ не допускается.

При определении размера и веса наркотических средств и психотропных веществ, состоящих из сорванных растений конопли и опийного мака, необходимо отделять части, не содержащие наркотические вещества (грунт, корневища и т.п.).

Судам следует иметь ввиду, что при обнаружении у лица наркосодержащих (сильнодействующих) растворов уголовная ответственность может наступить лишь в тех случаях, когда экспертным путем установлено, что для получения данного количества раствора было использовано наркотическое средство или психотропное вещество в крупном или особо крупном размере.".

13. Дополнить пунктом 17-1 следующего содержания:

"17-1. В связи с тем, что санкция части 1 статьи 259 УК дополнена альтернативными видами наказания, то при постановлении приговора суд, с учетом характера и степени общественной опасности, совершенного преступления, личности осужденного, а также обстоятельств, смягчающих и отягчающих ответственность виновного, должен обосновать мотивы принятого решения о назначении меры наказания.

При этом более строгий вид наказания из числа предусмотренных за совершение преступления назначается лишь в случаях, если менее строгий вид не сможет обеспечить достижения целей наказания.".

14. Дополнить пунктом 19-1 следующего содержания:

"19-1. Суды должны тщательно и всесторонне проверять заявления подсудимых о незаконных методах следствия. При этом особое внимание необходимо обращать на соблюдение органами уголовного преследования требований уголовно-процессуального законодательства, регламентирующих порядок производства оперативно-розыскных и следственных действий в целях выявления недопустимых доказательств, в том числе их фальсификации.

В случае подтверждения доводов заявления, доказательства, полученные подобным образом, подлежат исключению.".

15. В пункте 21:

слово "сильнодействующих" исключить;

после слова "веществ" дополнить словами: "выяснению источников и путей легализации денежных средств или имущества, добытых в результате незаконного оборота наркотических средств или психотропных веществ.".

16. Согласно статье 4 Конституции Республики Казахстан настоящее нормативное постановление включается в состав действующего права, а также является общеобязательным и вступает в силу со дня официального опубликования.

Председатель Верховного Суда
Республики Казахстан