Ескерту. Күші жойылды - ҚР Үкiметiнiң 2012.07.30 № 1004 (2012.07.01 бастап қолданысқа енгізіледі) Қаулысымен.
"Техникалық реттеу туралы" Қазақстан Республикасының 2004 жылғы 9 қарашадағы Заңын іске асыру мақсатында Қазақстан Республикасының Үкіметі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:
1. Қоса беріліп отырған "Балаларға арналған өнімдер мен бұйымдардың қауіпсіздігіне қойылатын талаптар" техникалық регламенті бекітілсін.
2. Осы қаулы ресми жарияланған күнінен бастап алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі.
Қазақстан Республикасының
Премьер-Министрі
Қазақстан Республикасы Үкіметінің
2008 жылғы 27 ақпандағы
N 201 қаулысымен
бекітілген
"Балаларға арналған өнімдер мен бұйымдардың
қауіпсіздігіне қойылатын талаптар" техникалық регламенті 1. Қолданылу саласы
1. Осы Техникалық регламенттің реттеу объектілері мыналар болып табылады:
1) балалардың күтіміне арналған бұйымдар;
2) ойыншықтар;
3) киім, тоқыма материалдардан, теріден, үлбірден жасалған тігін бұйымдары;
4) тоқыма бұйымдар;
5) дайын бөлек тоқыма бұйымдар;
6) аяқ киім, былғары-галантереялық бұйымдар;
7) балалар арбалары, велосипедтер;
8) баспа (оқу, кітап, журнал) өнімдері, электронды оқу басылымдары; мектеп-жазу керек-жарақтары.
Балаларға арналған өнімдердің тізбесі мен оның қауіпсіздігіне қойылатын талаптар осы Техникалық регламенттің 1, 2, 3, 4, 5 және 6-қосымшаларда берілген.
2. Осы Техникалық регламент өнім түріне қарай оның тұтынушының өміріне немесе денсаулығы үшін: химиялық, биологиялық, механикалық, өрт, электрлік, термикалық қауіпсіздігін қамтамасыз ететін талаптарды белгілейді.
3. Осы Техникалық регламенттің қолданысы бұрын қолданылған немесе жеке тапсырыс бойынша жасалған өнімдерге, сондай-ақ:
1) дәрі-дәрмек құралдары саласындағы жекелеген Техникалық регламенттермен және медициналық мақсаттағы техника және бұйым қауіпсіздігімен талаптар белгіленетін медициналық мақсатта қолдану үшін әзірленіп, дайындалған өнімдерге;
2) балалар тамағы азық-түліктерінің қауіпсіздігі саласындағы жекелеген Техникалық регламентпен талаптар белгіленетін балалар тамағына арналған азық-түліктерге;
3) парфюмерлік-косметикалық өнімдер мен оны өндіру саласындағы жекелеген Техникалық регламентпен талаптар белгіленетін парфюмерлік-косметикалық тауарларға;
4) спорт жабдықтары мен мүккәмалын пайдалануға беру саласындағы жекелеген Техникалық регламентпен талаптар белгіленетін спорт бұйымдарына;
5) жиһаз өндіру және өнімдері саласындағы жекелеген Техникалық регламентпен талаптар белгіленетін жиһазға;
6) целлюлоза-қағаз өнеркәсібі өнімдерінің және оны өндіру процестерінің қауіпсіздігі саласындағы жекелеген Техникалық регламентпен талаптар белгіленетін целлюлоза-қағаздан өндірілген санитарлық-гигиеналық мақсаттағы өнімдерге (подгузниктер, балалар күтіміне арналған салфеткалар), мектеп дәптерлеріне қолданылмайды.
2. Терминдер мен анықтамалар
4. Осы Техникалық регламентте мынадай терминдер мен анықтамалар қолданылады:
1) зиянды заттар - әдеттегі пайдалану кезінде бұйымның материалында рұқсат етілген концентрацияның артық болуынан тұтынушының денсаулық жағдайына теріс ықпал етуі мүмкін заттар;
2) биологиялық қауіпсіз басылым - оқу процесінде көру жұмысы үшін оңтайлы жағдай қамтамасыз етілетін, мәтінді көздің қабылдауымен, көздің өткірлігіне күш түсумен, аккомодациямен, көздің қозғалысымен байланысты көзді шаршатпайтын басылым;
3) биологиялық қауіптілік - дайын бұйымның дене қасиеті деңгейінің белгіленген талаптарға сәйкес келмеуінің салдарынан баланың ағзасына кері ықпал етуі;
4) уыттылық индексі - жасуша дақылында in vitro анықтайтын жалпы өткір уыттылықтың интегралдық көрсеткіші;
5) механикалық қауіптілік - дайын бұйымның мөлшерсіздік, артық салмақ, төзімділіктің, тұрақтылықтың жеткіліксіз болуының немесе баланың денсаулығына зиян келтіру қаупін арттыратын бұйымның бетіндегі кедір-бұдырлардың салдарынан тұтынушыға кері ықпал етуі;
6) жаңа туған нәресте - қоса алғанда 28 күнге дейінгі жастағы бала;
7) химиялық қауіптілік - өнімде денсаулыққа зиянды, қауіпті химиялық заттардың концентрациясының шекті рұқсат етілген деңгейінен асуы.
3. Балаларға арналған өнімдер мен бұйымдарды жобалау
кезінде қойылатын қауіпсіздік талаптары
5. Балаларға арналған өнімдер мен бұйымдарды жобалау кезінде өнім мен бұйым жобасының осы Техникалық регламент талаптарына сәйкес келуін қамтамасыз ету қажет.
6. Балаларға арналған өнімдер мен бұйымдарды жобалау кезінде өмірлік циклінің барлық кезеңінде механикалық, химиялық, радиациялық, биологиялық, электрлік, өрт қауіпсіздігімен және балалардың адамгершілік-эмоционалдық салауаттылығымен байланысты барлық қауіптерді сәйкестендіруге тиіс.
7. Балаларға арналған өнімдер мен бұйымдардың қауіптеріне жүргізілген бағалауды ескере отырып, өмірлік циклдің барлық кезеңінде балаларға арналған өнімдер мен бұйымдардың қауіпін жоюға немесе оны рұқсат етілген деңгейге дейін азайтуға (төмендетуге) арналған барлық шаралар кешені анықталуы тиіс.
8. Балаларға арналған өнімдер мен бұйымдарды жобалау кезінде жобалау құжаттамасы әзірленуге тиіс. Жобалау құжаттамасы жобаның техникалық сипаттамасын, балаларға арналған өнімдер мен бұйымдардың егжей-тегжейлі сызбаларын, пайдалану сипаттамаларын, пайдалану жөніндегі нұсқаулықты және өзге де қажетті құжаттарды қамтиды.
4. Балаларға арналған өнімдер мен бұйымдарды өндіру
кезінде қойылатын қауіпсіздік талаптары
9. Өндіру кезінде балаларға арналған өнімдер мен бұйымдарды дайындау процесінің жобалау құжаттамасының, осы Техникалық регламенттің талаптарына сәйкес келуін қамтамасыз ету қажет.
10. Балаларға арналған өнімдер мен бұйымдарды өндіру кезінде өндіруші жобалау құжаттамасында анықталған қауіпсіздікті қамтамасыз ету жөніндегі барлық шаралар кешенін орындауға міндетті.
11. Өндіруші кәсіпорында қабылданған технологиялық процестердің, бақылау жүйесінің, кәсіпорында қолданыстағы сапа менеджменті жүйесінің барлық кешенін ескере отырып, жобалау құжаттамасында көзделген балаларға арналған өнімдер мен бұйымдардың қауіпсіздік талаптарын қамтамасыз етуге талдау жүргізуі тиіс.
12. Өндіру кезінде қауіпсіздік байланысты болатын барлық технологиялық операциялардың орындалуын бақылау мүмкіндігі қамтамасыз етілуі тиіс.
5. Балаларға арналған өнімдер мен бұйымдарды тасымалдау
және сақтау кезінде қойылатын қауіпсіздік талаптары
13. Балаларға арналған өнімдер мен бұйымдарды тасымалдау және сақтау олардың қауіпсіздігін Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптарына сәйкес қамтамасыз ететін жағдайларда жүзеге асырылуы тиіс.
6. Балаларға арналған өнімдер мен бұйымдарды
нарықта орналастыру және айналымда болу кезінде
қойылатын қауіпсіздік талаптары
14. Балаларға арналған өнімдер мен бұйымдар егер мақсаты бойынша пайдалану кезінде олар:
адамның өмірі мен денсаулығына, сондай-ақ қоршаған ортаға қауіп төндірмесе;
баланың адамгершілік-эмоционалдық салауаттылығын сақтаса;
тұтынушыларды адастырмаса, Қазақстан Республикасының нарықта орналастырылуы мүмкін.
7. Балаларға арналған өнімдер мен бұйымдарды нарықтағы айналыстан шығару, оларды кәдеге жарату және жою талаптары
15. Балалардың өмірі мен денсаулығына, қоршаған ортаға қауіп төндіретін немесе осы Техникалық регламенттің қауіпсіздік талаптарына сәйкес келмейтін балаларға арналған қауіпті өнімдер мен бұйымдар өндіру және айналдыру процестерінен шығаруға жатады.
16. Балаларға арналған қауіпті өнімдер мен бұйымдардың иесі осы Техникалық регламентте белгіленген қауіпсіздік талаптарына сәйкессіздікті айқындаған сәттен бастап немесе балаларға арналған өнімдер мен бұйымдардың қауіпсіздігін қамтамасыз ететін мемлекеттік органның ұйғарымының негізінде оны дереу өндіру және (немесе) айналдыру процестерінен шығаруға міндетті.
17. Егер балаларға арналған қауіпті өнімдер мен бұйымдардың иесі оларды өндіру және (немесе) айналдыру процестерінен шығару жөнінде шаралар қабылдамаса, мұндай өнім мен бұйым Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес алынуға жатады.
18. Өндіру, айналу процестерінен шығарылған балаларға арналған өнімдер мен бұйымдар Қазақстан Республикасының техникалық реттеу саласындағы заңнамасында белгіленген тәртіппен өткізілетін тиісті сараптауға жатады. Сараптама нәтижелері бойынша сәйкессіздік расталған кезде сәйкессіздікті жою туралы шешім қабылданады немесе қажет болғанда балаларға арналған өнімдер мен бұйымдарды кәдеге жарату немесе жою туралы шешім қабылданады.
19. Шыққан жері белгісіз және адамның өмірі мен денсаулығына және қоршаған ортаға қауіп төндіретін балаларға арналған өнімдер мен бұйымдар Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен сараптама жүргізілмей алып қоюға және жоюға жатады.
20. Балаларға арналған өнімдер мен бұйымдарды жаңа атаумен одан әрі мақсаты бойынша пайдалану балаларға арналған қауіпті өнімдер мен бұйымдардың сәйкестігін растайтын сараптама нәтижелері бойынша балаларға арналған өнімдер мен бұйымдардың қауіпсіздігін қамтамасыз ететін тиісті мемлекеттік органдардың қорытындысын алғанда ғана мүмкін болады.
21. Балаларға арналған қауіпті өнімдер мен бұйымдарды сараптау, тасымалдау, кәдеге жарату немесе жою шығыстарын олардың иелері төлейді.
22. Кәдеге жаратуға, жоюға жауапты адамдар балаларға арналған өнімдер мен бұйымдарды пайдаланудан шығарудың және кәдеге жаратудың осы Техникалық регламент талаптарына сәйкес келуін қамтамасыз етуге тиіс.
23. Балаларға арналған өнімдер мен бұйымдарды пайдалануды тоқтатқаннан кейін оларды пайдаланудан шығару, кәдеге жарату, жою кезінде:
1) оларды рұқсатсыз пайдалануды болдырмау шаралары қабылдануы тиіс;
2) балаларға арналған өнімдер мен бұйымдарды кәдеге жаратудың, жоюдың барлық кезеңдерін жүргізетін қызметкердің қажетті біліктілігі болуы, тиісті оқудан өтуі және еңбек қауіпсіздігінің барлық талаптарын сақтауы тиіс.
8. Балаларға арналған өнімдер мен бұйымдар
қауіпсіздігінің жалпы талаптары
24. Балаларға арналған өнімдер мен бұйымдар егер оны тікелей мақсатына сәйкес пайдалану кезінде тұтынушының өміріне немесе денсаулығына зиян келтірмесе және өнімді тұтынушыны адастырмаса Қазақстан Республикасының аумағында айналымда бола алады.
25. Аса қауіпті, өте қауіпті зиянды заттар балаларға арналған өнімдер мен бұйымдарды дайындау үшін қолданылмауы тиіс.
Ауыр металдардың концентрациясы (қорғасын, мырыш, күшән, сынап, хром, кобальт, никель), зиянды химиялық заттарды бөліп шығарулары (формальдегид, фенол, бензол, стирол, винилхлорид және т.б.) осы Техникалық регламенттің 1, 2, 3, 4, 5 және 6-қосымшаларда белгіленген нормалардан аспауы тиіс.
26. Судағы уыттылық индексі бұйымның түріне байланысты 70%-дан кем емес және 120%-дан артық емес, әуеде - 80%-дан кем емес және 120%-дан артық емес болуы тиіс.
9. Балалар күтіміне арналған бұйымдар қауіпсіздігіне қойылатын талаптар
27. Балалар күтіміне арналған бұйымдар бала денсаулығына зиян келтіруді болдырмау үшін химиялық, механикалық, биологиялық қауіпсіздікті қамтамасыз етуге тиіс.
28. Балалар күтіміне арналған бұйымдар қауіпсіздікті сипаттайтын көрсеткіштер бойынша осы Техникалық регламенттің 1, 2, 3, 4, 5 және 6-қосымшаларда келтірілген белгіленген талаптарға сәйкес келуге тиіс.
10. Ойыншықтардың қауіпсіздігіне қойылатын талаптар
29. Баланың денсаулығына немесе өміріне зиян келтіруінің алдын алу үшін ойыншықтар бұйымның түріне қарай химиялық, механикалық, биологиялық, өрт, электр, термикалық қауіпсіздікті қамтамасыз етуі тиіс.
30. Ойыншықтар психологиялық-педагогикалық және санитарлық-эпидемиологиялық талаптарға сәйкес келуге тиіс.
Ойыншықтарды психологиялық-педагогикалық талаптарға сәйкес келмейді деп тануға психологиялық-педагогикалық сараптаманың қорытындысы негіз болады.
31. Қауіпсіздікті қамтамасыз ететін көрсеткіштер бойынша ойыншықтар осы Техникалық регламенттің 2-қосымшада белгіленген талаптарға сәйкес келуге тиіс.
11. Тоқыма материалдардан, былғарыдан, үлбірден
жасалған киімдердің, тігін бұйымдарының; трикотаж
бұйымдардың, дайын бөлек тоқыма бұйымдарының
қауіпсіздігіне қойылатын талаптар
32. Тоқыма материалдардан, былғарыдан, үлбірден жасалған киімдердің, тігін бұйымдарының; трикотаж бұйымдардың, дайын бөлек тоқыма бұйымдарының қауіпсіздігі өнімнің түріне және пайдаланушының жасына қарай белгіленген химиялық және физикалық-химиялық қасиеттердің (бояудың орнықтылығы, ылғал сорғыштығы, ауа өткізгіштігі) көрсеткіштер кешенімен сипатталады.
33. Тоқыма материалдар, былғарыдан, үлбірден жасалған киімдер, тігін бұйымдары; трикотаж бұйымдар, дайын бөлек тоқыма бұйымдары олардың қауіпсіздік көрсеткіштерін сипаттайтын көрсеткіштер бойынша осы Техникалық регламенттің 3-қосымша талаптарына сәйкес келуге тиіс.
12. Аяқ киім, былғары-галантерея бұйымдарының
қауіпсіздігіне қойылатын талаптар
34. Аяқ киімнің қауіпсіздігі бояғыш заттардың химиялық орнықтылығымен, зиянды химиялық заттарды бөлу концентрациясымен, механикалық қасиеттердің кешенімен (беріктігі, икемділігі, өзгеруі) бағаланады.
35. Олардың қауіпсіздігін сипаттайтын көрсеткіштер бойынша аяқ-киім, былғары-галантерея бұйымдары 4-қосымша талаптарына сәйкес келуге тиіс.
13. Арбалардың, велосипедтердің қауіпсіздігіне
қойылатын талаптар
36. Арбалар, велосипедтер олардың арналуына сәйкес бұйымдарды пайдалану кезінде пайдаланушылар үшін қауіпсіз болуға тиіс.
37. Арбалар, велосипедтер қауіпсіздік бойынша осы Техникалық регламенттің 5-қосымшада берілген талаптарға сәйкес келуге тиіс.
14. Баспа (оқу, кітап, журнал) өнімдерінің, электронды
оқулық басылымдарының; мектеп-жазу керек-жарақтарының
қауіпсіздігіне қойылатын талаптар
38. Баспа өнімдері, электронды оқу басылымдары, мектеп-жазу керек-жарақтары денсаулық үшін қауіпсіз материалдардан дайындалуға тиіс.
39. Басылымның биологиялық қауіпсіздігі балалардың көру органдарының физиологиялық ерекшеліктеріне сәйкес басылымның түріне, бір мезгілде мәтінді оқу көлеміне және пайдаланушының жасына қарай қаріптік ресімдеу өлшемдерімен және мәтіндерді ресімдеу тәсілдерімен айқындалады.
40. Баспа (оқу, кітап, журнал) өнімдерінің, электронды оқу құралдарының, мектеп-жазу керек-жарақтарының биологиялық, химиялық қауіпсіздігі бойынша талаптар осы Техникалық регламенттің 6-қосымшада келтірілген.
15. Өнімнің нарықтағы айналу шарттары мен оларды таңбалау
41. Өнімнің нарықта айналысының қажетті шарты осы Техникалық регламентпен белгіленген талаптарға сәйкестік болып табылады.
42. Тұтынушыларды өнім қауіпсіздігіне қатысты адастыратын іс-әрекеттерді болдырмау мақсатында сатып алушыларға және (немесе) тұтынушыларға өнім туралы толық және дұрыс ақпаратты таңбалау (сәйкес ақпарат бұйымға ілінетін заттаңбаға, бұйым орамасына, бұйым топтамасының орамасына түсіру немесе өнімге салма-парақ) жолымен жеткізеді.
Таңбалау дұрыс, тексерілетін, оқылатын болуы керек.
43. Таңбалау мынадай міндетті ақпаратты қамтуға тиіс:
1) өнім дайындалған ел;
2) дайындаушының (сатушының немесе шетелдік дайындаушының уәкілетті өкілінің) фирмалық атауы;
3) дайындаушының, сатушының немесе шетелдік дайындаушының уәкілетті өкілінің мекенжайы;
4) бұйымның атауы және (немесе) негізгі арналуы;
5) нарыққа сәйкестік белгісі;
6) өнімнің (қажет жағдайда) жарамдылық белгісі;
7) егер нарық айналымына бұйымның партиясы ұсынылса, өнім партиясының нөмірі.
Ақпарат мемлекеттік тілде және орыс тілінде ұсынылуға тиіс.
Импорттық өнім үшін өнім дайындалған елді, дайындаушының фирмалық атауын, шетелдік дайындаушының мекенжайын латын әліпбиін пайдалана отырып белгілеуге рұқсат етіледі.
Пайдаланушыға арналған қосымша ақпарат: пайдалану жөніндегі нұсқаулық, өнімді пайдаланған кезде ерекше сақтық шаралары; бастапқы шикізаттың түрі мен салмақтық үлесі, күтіп ұстау тәсілдері және бұйымды дұрыс қолдану тәсілдері туралы мәлімет; бұйымның мөлшері, бұйым арналған пайдаланушының жасы немесе салмағы, және басқа да қажетті ақпарат - осы Техникалық регламенттің 1, 2, 3, 4, 5 және 6-қосымшаларға сәйкес өнімнің түріне байланысты беріледі.
16. Өнімнің осы Техникалық регламент талаптарына
сәйкестігін растау
44. Үйлестірілген стандарттарға сәйкесетін балаларға арналған өнімдер мен бұйымдар, олардың өмірлік циклінің процестері осы Техникалық регламент талаптарына сәйкесетін деп есептеледі.
45. Балаларға арналған өнімдер мен бұйымдардың осы Техникалық регламент талаптарына сәйкестігін растау Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңдарына сәйкес жүзеге асырылады.
17. Нарықтағы сәйкестік белгісі
46. Осы Техникалық регламентте көзделген тәртіппен сәйкестігі осы Техникалық регламенттің талаптарымен расталған балаларға арналған өнім нарықтағы сәйкестік белгісімен таңбаланады.
47. Өнімді нарықтағы сәйкестік белгісімен таңбалауды сәйкестік туралы сертификаттың немесе декларацияның негізінде дайындаушы (сатушы) жүзеге асырады.
48. Өнімді нарықтағы сәйкестік белгісімен таңбалауды оның нақты бейнеленуін қамтамасыз ететін тәсілдермен жүзеге асыру керек. Белгінің бейнесі басып шығарумен, ойып, күйдірумен немесе басқа тәсілмен орындалуға тиіс.
18. Үйлестірілген стандарттар тізбесі
Үйлестірілген стандарттар тізілімі мыналарды қамтиды:
1) "Балалар ойынына және ойыншықтарға қойылатын санитарлық-эпидемиологиялық талаптар" атты санитарлық- эпидемиологиялық ережелер мен нормаларды бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің 2004 жылғы 3 желтоқсандағы N 838 бұйрығы;
2) "Жеңіл өнеркәсіптің балалар тауарларына қойылатын санитарлық-эпидемиологиялық талаптар" коммуналдық және балалар мен өспірімдердің гигиенасы жөніндегі санитарлық-эпидемиологиялық ереже мен нормаларды бекіту туралы" Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау министрінің міндетін атқарушының 2004 жылғы 18 тамыздағы N 631 бұйрығы;
3) ГОСТ ИСО 8124-2-2001 "Ойыншықтар. Қауіпсіздіктің жалпы талаптары мен сынау әдістері. Тұтанғыштық";
4) ГОСТ 8124-3-2001 "Ойыншықтар. Қауіпсіздіктің жалпы талаптары мен сынау әдістері. Бала денсаулығы үшін зиянды элементтердің бөлінуі";
5) ГОСТ 30782-2001 "Ойыншықтар. Қауіпсіздіктің жалпы талаптары мен сынау әдістері. Жас мөлшерін графикалық шартты белгілеу";
6) ГОСТ 29152-91 "Балалар арбасына арналған қаптамалық жасанды былғары. Жалпы техникалық шарттар";
7) ГОСТ 7474-88 "Әйелдер мен қыз балаларға арналған сыртқы тоқыма бұйымдар";
8) ГОСТ 26456.2-91 "Типтік дене пішіндері. Шөлке-шұлық бұйымдарын жобалауға арналған өлшемдік белгілер. Емшектегі, бөбекхана, мектеп жасына дейінгі ұл бала мен қыз бала дене пішіндері";
9) ГОСТ 26456.3-91 "Типтік дене пішіндері. Шөлке-шұлық бұйымдарын жобалауға арналған өлшемдік белгілер. Мектеп және жасөспірім жас шамасындағы ұл балалар мен бозбалалар дене пішіндері";
10) ГОСТ 26456-93 "Типтік дене пішіндері. Шөлке-шұлық бұйымдарын жобалауға арналған өлшемдік белгілер. Мектеп және жасөспірім жас шамасындағы қыздар мен бойжеткендер дене пішіндері";
11) ГОСТ 19245-93 "Балалар арбасы. Жалпы техникалық шарттар";
12) ГОСТ 19301.2-94 "Балалар жиһазы. Кереуеттердің атқарымдық өлшемдері";
13) ГОСТ 23380-83 "Оқушы мен оқытушы үстелдері. Сынау әдістері";
14) ГОСТ 23381-89 "Оқушы және бала орындықтары. Сынау әдістері";
15) ГОСТ 26682-85 "Мектеп жасына дейінгі мекемелерге арналған жиһаз. Атқарымдық өлшемдер";
16) ГОСТ ИСО 8124-2-2001 "Ойыншықтар. Қауіпсіздіктің жалпы талаптары мен сынау әдістері. Тұтанғыштық";
17) ГОСТ ИСО 8124-3-2001 "Ойыншықтар. Қауіпсіздіктің жалпы талаптары мен сынау әдістері. Бала денсаулығы үшін зиянды заттардың бөлінуі";
18) ГОСТ 25779-90 "Ойыншықтар. Қауіпсіздіктің жалпы талаптары мен бақылау әдістері";
19) ГОСТ 30782-2001 "Ойыншықтар. Қауіпсіздіктің жалпы талаптары мен сынау әдістері. Жас мөлшерін азаматтық шарттық белгілеу".
19. Өтпелі кезең
49. Осы Техникалық регламенттің қолданысқа енген сәтінен бастап Қазақстан Республикасының аумағында қолданыстағы нормативтік құқықтық актілер мен нормативтік техникалық құжаттар оларды осы Техникалық регламентке сәйкес келтіргенге дейін осы Техникалық регламентке қайшы келмейтін бөлікте қолданылады.
"Балаларға арналған өнімдер
мен бұйымдар қауіпсіздігіне
қойылатын талаптар"
техникалық регламентіне
1-қосымша
Ескерту. 1-қосымшаға өзгерту енгізілді - ҚР Үкіметінің 2009.01.16. N 13 Қаулысымен.
Балалар күтіміне арналған өнімдердің тізбесі және
бұйымдардың қауіпсіздігіне қойылатын талаптар 1. Жалпы ережелер
1. Осы талаптар балалар күтіміне арналған өнімдердің мынадай топтарына қолданылады:
сүт емізіктері, жай емізік;
санитарлық-гигиеналық, галантерея бұйымдары;
ыдыс-аяқ, ас үй заттары;
тіс щеткалары, қызыл иекке арналған массажерлар;
бір жолғы пайдаланылатын санитарлық-гигиеналық бұйымдар.
2. Сулы (дистилденген) ортада айқындалатын өнімнің уыттылық индексі қоса алғанда 70 %-ден 120 % аралығында, ауада - қоса алғанда 80 %-нен 120 % аралығында болуға тиіс.
3. Балалар күтіміне арналған өнімдер тобының тізбесі, сипаттамасы 1-кестеде келтірілген.
1-кесте
Өнім топтарының атауы |
Бұйымның сипаттамасы. |
1 |
2 |
Емізіктер, жай емізіктер |
Латекстен, резинадан немесе силиконнан |
Санитарлық-гигиеналық, |
Балалар күтіміне арналған санитарлық- |
Ыдыс-аяқ, ас үй заттары |
пластмассадан, |
Тіс щеткалары, қызыл |
96 7717 |
Бір жолғы пайдаланылатын |
Гель тәріздес, ылғал тартатын |
2. Сүт емізіктері, жай емізіктер; латекстен,
резеңкеден немесе силиконнан жасалған
санитарлық-гигиеналық бұйымдар
4. Сүт емізіктер, жай емізіктердің сырты және ішкі беті тегіс болуға тиіс. Емізіктердің үстіңгі беті қайнаған дистилденген суда бес рет дезинфекциялағаннан кейін жабыспауға тиіс.
5. Жай емізікте қалқанша болуға тиіс. Баланың аузына емізіктің ену ұзындығы 35 мм-ден аспауға тиіс.
6. Жай емізіктегі кішкентай баллонның сақинамен қосылу беріктігі кемінде 40 Н болуға тиіс.
7. Емізікті ұстап тұратындар (таспа, тоқыма бау, шынжыр) баланың денсаулығы үшін қауіпсіз болуға тиіс, ең жоғары ұзындығы - 220 мм. Тоқыма бұйымдардың ылғалдың әсерінен беріктігі (түсінің өзгеруі және бояғыштың ауысуы) - кемінде эталонның сұр шәкілі бойынша кемінде 4 балл. Химиялық элементтердің өзгеріп отыратын бақылаудағы өлшемі материалдың түріне және шикізат құрамына қарай белгіленеді.
8. Сүт емізіктері, жай емізіктер жабық орамда сатылуға тиіс. Таңбалануы (орамдағы), бұйымды пайдалану және гигиеналық күтіп-ұстау жөнінде түсінікті оқылатын нұсқаулығы болуға тиіс.
9. Балалар күтіміне арналған санитарлық-гигиеналық бұйымдар бес есе залалсыздандыруға тұрақты болуы, сыртқы түрін сақтауы, жабыспауы тиіс. Жылытқыш түріндегі бұйым қымталған (суды өткізбеуі) болуы тиіс.
10. Бұйымдардың химиялық қауіпсіздігі зиянды химиялық заттардың модельдік ортаға бөлінуімен сипатталады. Денсаулық үшін зиянды химиялық заттардың бөлінуі 2-кестеде көрсетілген нормалардан аспауы тиіс. Сулы сығындының рН өзгерісі + 1,0 аспауы тиіс.
2-кесте
Бұйымның атауы |
Анықталатын зиянды заттың атауы |
Модельдік ортаға бөліну нормативі |
1 |
2 |
3 |
Сүт емізіктері, |
Қорғасын, күшән |
Рұқсат етілмейді |
Мырыш |
1,0 мг/дм 3 аспайды |
|
Антиоксидант (Агидол-2) |
2,0 мг/дм 3 аспайды |
|
М-нитрозоаминдер (хлорлы |
10,0 мкг/кг |
|
N-нитрозқұраушы (жасанды |
200,0 мкг/кг |
|
Цимат |
Рұқсат етілмейді |
|
Фтал ангидриді |
0,2 мг/дм 3 аспайды |
|
Фенол |
0,05 мг/дм 3 аспайды |
|
Сүт емізіктері, силиконды құрғақ емізіктер |
Қорғасын, күшән |
Рұқсат етілмейді |
Мырыш |
1,0 мг/дм 3 аспайды |
|
Антиоксидант (Агидол-2) |
2,0 мг/дм 3 аспайды |
|
Фенол |
0,05 мг/дм 3 аспайды |
|
Формальдегид |
Рұқсат етілмейді |
|
Метил спирті |
Рұқсат етілмейді |
|
Триметилсиланол |
Рұқсат етілмейді |
|
Бутил спирті |
Рұқсат етілмейді |
|
Резеңкеден |
Қорғасын |
0,03 мг/дм 3 аспайды |
Күшән |
0,05 мг/дм 3 аспайды |
|
Мырыш |
1,0 мг/дм 3 аспайды |
|
Фенол |
0,05 мг/дм 3 аспайды |
|
Формальдегид |
0,1 мг/дм 3 аспайды |
|
Антиоксиданттар |
0,5 мг/дм 3 аспайды |
|
Ыстықтай жабыстырылған |
||
0,4 мг/дм 3 аспайды |
||
тиурам класы |
0,5 мг/дм 3 аспайды |
|
Пластификаторлар: |
0,2 мг/дм 3 аспайды |
|
2,0 мг/дм 3 аспайды |
3. Пластмассадан жасалған ыдыс, асхана аспаптары
11. Бұйымның өткір жиектері (кесетін, шаншитын), шеті, егер бұл бұйымның қызметімен анықталмаса, болмауы тиіс. Тіреуіш бетінің үстінен арықшаның шығыңқы болуына рұқсат етілмейді.
12. Қорғағыш-көрнекі әшекейлі жабындылары сілекейге төзімді болып, ылғал сіңірмеуі тиіс.
13. Тамақ өнімдерімен байланысқа арналған бұйым 1 % күкірт қышқылы және (60+5) о С температураға дейін қыздырылған сабынды-сілтілі ерітіндіге шыдамды болуы; сыртқы түрі мен бояуын сақтауы, (70+5) о С температурадағы сумен әсері кезінде бұзылмауы және шытынамауы тиіс.
14. Бөтелкелердің қақпағы және басқа да ұқсас бұйымдар олардың қымталғандығын қамтамасыз етуі, бөтелкеге тығыз киілуі және суды өткізбеуі тиіс. Бұйымның мықтылығы су толтырылған бұйым 120 см биіктіктен 5 рет құлағанда бұзылмауы, сызат түспеуі, сынбауы керек.
15. Тамақ өнімдерімен байланысқа арналған бұйымдардың иісі, дәмі, су соруымен түрінің өзгеруіне рұқсат етілмейді.
16. Бұйымдардың ұстағышы және әшекейлі әсемдеу элементтері мықты бекітілуі керек.
17. 3-кестеде көрсетілген өнімдердің химиялық қауіпсіздігіне қойылатын талаптарды, бақыланатын көрсеткіштерді дайын бұйым материалының түріне қатысты белгілейді.
3-кесте
Бұйым материал- |
Анықталынатын |
Модельдік ортаға |
1 |
2 |
3 |
Акрилонитрилбутадиен |
а-метилстирол |
0,1 |
акрилонитрил |
рұқсат етілмейді |
|
бензальдегид |
0,003 |
|
Бензол |
рұқсат етілмейді |
|
ксилолдар |
0,05 |
|
Стирол |
рұқсат етілмейді |
|
Толуол |
0,5 |
|
этилбензол |
0,01 |
|
Полистирол және |
акрилонитрил |
рұқсат етілмейді |
ацетальдегид |
0,2 |
|
Ацетон |
0,1 |
|
бензальдегид |
0,003 |
|
Бензол |
рұқсат етілмейді |
|
ксилолдар |
0,05 |
|
кумол |
0,1 |
|
метилметакрилат |
рұқсат етілмейді |
|
бутил спирті |
рұқсат етілмейді |
|
метил спирт |
рұқсат етілмейді |
|
Стирол |
рұқсат етілмейді |
|
Толуол |
0,5 |
|
формальдегид |
рұқсат етілмейді |
|
этилбензол |
0,01 |
|
Полиолефиндер |
ацетальдегид |
0,2 |
ацетон |
0,1 |
|
гексан |
0,1 |
|
гептан |
0,1 |
|
изопропил спирті |
0,1 |
|
бутил спирті |
рұқсат етілмейді |
|
изобутил спирті |
рұқсат етілмейді |
|
метил спирті |
рұқсат етілмейді |
|
пропил спирті |
0,1 |
|
Формальдегид |
рұқсат етілмейді |
|
Этилацетат |
рұқсат етілмейді |
|
Винилацетат |
Ацетальдегид |
0,2 |
Винилацетат |
рұқсат етілмейді |
|
Гексан |
0,1 |
|
Гептан |
0,1 |
|
Формальдегид |
рұқсат етілмейді |
|
Поливинилхлоридтер |
Ацетальдегид |
0,2 |
Ацетон |
0,1 |
|
Бензол |
рұқсат етілмейді |
|
Винилхлорид |
рұқсат етілмейді |
|
Дибутилфталат |
рұқсат етілмейді |
|
Диметилтерефталат |
рұқсат етілмейді |
|
диметилфталат |
рұқсат етілмейді |
|
дидодецилфталат |
2,0 |
|
диизододецилфталат |
2,0 |
|
диоктилфталат |
2,0 |
|
диэтилфталат |
рұқсат етілмейді |
|
бутил спирті |
рұқсат етілмейді |
|
изобутил спирті |
рұқсат етілмейді |
|
изопропил спирті |
0,1 |
|
метил спирті |
рұқсат етілмейді |
|
пропил спирті |
0,1 |
|
толуол |
0,5 |
|
фенол |
0,05 |
|
мырыш |
1,0 |
|
қалайы |
2,0 |
|
Полиуретандар |
ацетальдегид |
0,2 |
ацетон |
0,1 |
|
бензол |
рұқсат етілмейді |
|
бутилацетат |
0,1 |
|
изопропил спирті |
0,1 |
|
метил спирті |
рұқсат етілмейді |
|
пропил спирті |
0,1 |
|
толуол |
0,5 |
|
формальдегид |
рұқсат етілмейді |
|
этилацетат |
рұқсат етілмейді |
|
этиленгликоль |
1,0 |
|
Полиамидтер |
бензол |
рұқсат етілмейді |
гексаметилендиамин |
рұқсат етілмейді |
|
Е-капролактам |
0,5 |
|
метил спирті |
рұқсат етілмейді |
|
фенол |
0,05 |
|
Полиакрилат |
акрилонитрил |
рұқсат етілмейді |
бутилакрилат |
0,01 |
|
гексан |
0,1 |
|
гептан |
0,1 |
|
метилметакрилат |
рұқсат етілмейді |
|
метилакрилат |
0,02 |
|
Полиэфирлер |
ацетальдегид |
0,2 |
ацетон |
0,1 |
|
метилацетат |
рұқсат етілмейді |
|
метил спирті |
рұқсат етілмейді |
|
пропил спирті |
0,1 |
|
фенол |
0,05 |
|
формальдегид |
рұқсат етілмейді |
|
Полифениленсульфид |
ацетальдегид |
0,2 |
дихлорбензол |
0,002 |
|
метил спирті |
рұқсат етілмейді |
|
фенол |
0,05 |
|
бор |
рұқсат етілмейді |
|
Полиэтилентерефталат |
ацетальдегид |
0,2 |
ацетон |
0,1 |
|
диметилтерефталат |
1,5 |
|
бутил спирті |
рұқсат етілмейді |
|
изобутил спирті |
рұқсат етілмейді |
|
метил спирті |
рұқсат етілмейді |
|
формальдегид |
рұқсат етілмейді |
|
этиленгликоль |
1,0 |
|
Поликарбонат |
дифенилолпропан |
0,01 |
метиленхлорид |
7,5 |
|
фенол |
0,05 |
|
хлорбензол |
0,02 |
|
Ренопластар және |
ацетальдегид |
0,2 |
фенол |
0,05 |
|
формальдегид |
рұқсат етілмейді |
|
ацетальдегид |
0,2 |
|
Эпоксидті шайыр |
ацетальдегид |
0,2 |
дифенилолпропан |
0,01 |
|
фенол |
0,05 |
|
формальдегид |
рұқсат етілмейді |
|
эпихлоргидрин |
рұқсат етілмейді |
18. Тамақ өнімдерімен байланысқа арналған бұйымдардың "Тамақ өнімдеріне арналған" түріндегі, тамақ өнімдерінің қай түріне (ыстық, суық, сусымалы) қолданылатындығы көрсетіле отырып, таңбасы болуы мүмкін немесе олардың нақты арналуын көрсетеді немесе тамақ өнімдерімен байланысты материалдар мен өнімдерді білдіру үшін қабылданған белгілермен таңбалайды.
4. Пластмассадан жасалған санитарлық-гигиеналық,
галантерея бұйымдары
19. Бұйымның өткір жиектері (кесетін, шаншитын), егер бұл бұйымның қызметімен анықталмаса, болмауы тиіс. Құрайтын элемент іздерінің үшкір шеті, (кесетін, тесетін) болмауы керек.
20. Санитарлық-гигиеналық бұйым сыртқы түрін және бояуын сақтауы, (70+5) о С температурадағы су әсері кезінде бұзылмауы және шытынамауы тиіс. Бұйымды ысқылаған кезде бояудың іруі байқалмауы тиіс.
21. Жинақ бұйымдарының бөлшектері жиналым сызбасының талаптарына сәйкес жанасуы тиіс.
22. Ұстағыш бекітпелері мықты болуы және сыйымдылық массасы кемінде екі еседен асатын статистикалық жүктемелерді көтеруі тиіс.
23. Бала ваннасының су толтырылған көлемі бойынша 3 / 4 биіктігінің бұзылуы 1,5 % аспауы тиіс.
24. Бұйымдардан химиялық заттың бөлінуі материалдың түріне, модельдік сулы ортаға және ауа қабатына байланысты 4-кестеде көрсетілген нормадан аспауы тиіс.
4-кесте
Бұйым материалдардың |
Анықталатын |
Сулы |
Ауа |
1 |
2 |
3 |
4 |
Акрилонитрилбутад |
a-метилстирол |
0,1 |
0,04 |
акрилонитрил |
0,02 |
0,03 |
|
Бензол |
0,01 |
0,1 |
|
ксилолы (изомерлер қоспасы) |
0,05 |
0,2 |
|
Стирол |
0,02 |
0,002 |
|
Толуол |
0,5 |
0,6 |
|
Полистирол және |
акрилонитрил |
0,02 |
0,03 |
а-метилстирол |
0,1 |
0,04 |
|
ацетальдегид |
0,2 |
0,01 |
|
Бензол |
0,01 |
0,1 |
|
ксилол (изомерлер қоспасы) |
0,05 |
0,2 |
|
метилметакрилат |
0,25 |
0,01 |
|
Стирол |
0,02 |
0,002 |
|
Толуол |
0,5 |
0,6 |
|
формальдегид |
0,1 |
0,003 |
|
Полиолефиндер |
ацетальдегид |
0,2 |
0,01 |
изопропил спирті |
0,1 |
0,6 |
|
метил спирті |
0,2 |
0,5 |
|
формальдегид |
0,1 |
0,003 |
|
Этилацетат |
0,1 |
0,1 |
|
Винилацетат негізінде |
ацетальдегид |
0,2 |
0,01 |
винилацетат |
0,2 |
0,15 |
|
формальдегид |
0,1 |
0,003 |
|
Поливинилхлоридтер |
ацетальдегид |
0,2 |
0,01 |
Ацетон |
0,1 |
0,35 |
|
Бензол |
0,01 |
0,1 |
|
винилхлорид |
дайын бұйым |
0,01 |
|
дибутилфталат |
0,2 |
0,05 |
|
диметилфталат |
0,3 |
0,007 |
|
диоктилфталат |
2,0 |
0,02 |
|
диэтилфталат |
3,0 |
0,01 |
|
Толуол |
0,5 |
0,6 |
|
Фенол |
0,05 |
0,003 |
|
Полиуретандар |
ацетальдегид |
0,2 |
0,01 |
Ацетон |
0,1 |
0,35 |
|
Бензол |
0,01 |
0,1 |
|
изопропил спирті |
0,1 |
0,6 |
|
Метил спирті |
0,2 |
0,5 |
|
Пропил спирті |
0,1 |
0,3 |
|
толуол |
0,5 |
0,6 |
|
формальдегид |
0,1 |
0,003 |
|
этилацетат |
0,1 |
0,1 |
|
этиленгликоль |
1,0 |
1,0 |
|
Полиамидтер |
бензол |
0,01 |
0,1 |
гексаметилендиамин |
0,01 |
0,001 |
|
Е-капролактам |
0,5 |
0,006 |
|
Метил спирті |
0,2 |
0,5 |
|
фенол |
0,05 |
0,003 |
|
Полиакрилат |
акрилонитрил |
0,02 |
0,03 |
метилметакрилат |
0,25 |
0,001 |
|
Полиэфирлер |
ацетальдегид |
0,2 |
0,01 |
ацетон |
0,1 |
0,35 |
|
Метил спирті |
0,2 |
0,5 |
|
Пропил спирті |
0,1 |
0,3 |
|
фенол |
0,05 |
0,003 |
|
формальдегид |
0,1 |
0,003 |
|
Терефталды қышқыл |
ацетальдегид |
0,2 |
0,01 |
ацетон |
0,1 |
0,35 |
|
диметилтерефталат |
1,5 |
0,05 |
|
Метил спирті |
0,2 |
0,5 |
|
формальдегид |
0,1 |
0,003 |
|
этиленгликоль |
1,0 |
1,0 |
|
Поликарбонат |
дифенилолпропан |
0,01 |
0,04 |
метиленхлорид |
7,5 |
- |
|
фенол |
0,05 |
0,003 |
|
хлорбензол |
0,02 |
0,1 |
|
Фенопластар мен |
ацетальдегид |
0,2 |
0,01 |
фенол |
0,05 |
0,003 |
|
формальдегид |
0,1 |
0,03 |
|
Эпоксидті шайырдың |
ацетальдегид |
0,2 |
0,01 |
дифенилолпропан |
0,01 |
0,04 |
|
фенол |
0,05 |
0,003 |
|
эпихлоргидрин |
0,1 |
0,2 |
|
Мырыш |
1,0 |
- |
|
формальдегид |
0,1 |
0,003 |
5. Шыны және керамика ыдыстар, асхана аспаптары
25. Ыстық тамаққа арналған ыдыс, асхана аспаптары термикалық төзімді болуы, (95-70-20) о С температура ауысуында; балалар тамағына арналған бөтелкелер мен банкалар - (95-45) о С температура ауысуында; сүт тағамдарының бөтелкелері - (65-25) о С температура ауысуында сынбауы тиіс. Түрлі-түсті глазурлі фаянс ыдыстың термотөзімділігі - 115 о С-тан, түссіз эмалдінікі - 125 о С-тан кем болмауы тиіс.
26. Азық-түлік өнімдерімен жанасатын бұйымның ішкі жағына жағылған жағынды қышқылға төзімді болуы тиіс. Шыны ыдыстың ішкі жағына жағынды жағуға рұқсат етілмейді.
27. Бұйымның жоғарғы шетінің сыртқы жағы жұмсақ болуы тиіс. Бұйымда: сынықтардың, кесілген жиектердің, шынының жабысып қалған сынықтарының, жан-жағы жарылған өзге де қосындылардың болуына рұқсат етілмейді.
28. Әсемдеп безендірілген бұйымдар мен элементтердің тұтқасы берік бекітілуі тиіс. Шыны ыдыс үшін - тұтқа 1 минут бойы тұтқасынан көтеру кезінде бұйымның тең сыйымдылық жүктемесін көтеруі тиіс. Керамикалық ыдыс үшін - тұтқа бұйым толтырылған судың салмағынан екі есе салмақтың тұтқасынан көтеру әдісімен бір реттік жүктемесін көтеруі тиіс.
29. Керамикалық, шыныкерамикалық және шыны бұйымдардың қауіпсіздігі моделдік ортадағы зиянды заттардың миграциясымен сипатталады. Бұйымнан зиянды заттардың бөлінуі 5-кестеде көрсетілген нормалардан аспауы тиіс.
5-кесте
Бұйымның атауы |
Анықталатын зиянды |
Норматив, |
1 |
2 |
3 |
Шыныдан жасалған бұйым |
Бор |
0,10 |
Фарфор мен фаянстан |
Қорғасын |
*) |
Майоликтер мен қыштан жасалған бұйым |
Бор |
0,5 |
Ескертпе:
*) Кадмий мен қорғасынның болуы 30 тармаққа сәйкес.
30. Қорғасын мен кадмийдің болуы 6-кестеде көрсетілген нормалардан аспауы тиіс. Қорғасын мен кадмийдің болуын анықтауды өнімді 4 % сірке қышқылының ерітіндісінде сынау кезінде жүргізіледі, бұл ретте барынша әсем қабаттағы бұйым таңдалады.
6-кесте
Ыдыс түрі |
Өлшем |
Шекті рұқсат етілген саны |
|
қорғасын |
кадмий |
||
Жайпақ ыдыс (іші кемінде |
мг/дм 2 |
0,8 |
0,07 |
Кішкене шұңғыл ыдыс (іші |
мг/дм 3 |
2 |
0,5 |
Үлкен шұңғыл ыдыс (іші |
мг/дм 3 |
1 |
0,25 |
Тамақ азық-түліктерін |
мг/дм 3 |
0,5 |
0,25 |
Табақтар, кружкалар |
мг/дм 3 |
0,5 |
0,05 |
Тамақ азық-түліктерін |
мг/дм 3 |
0,5 |
0,05 |
6. Металдан жасалған ыдыс, асхана аспаптары,
санитарлық-гигиеналық, галантереялық бұйымдар
31. Металдан жасалған бұйым жегіге төзімді болуы тиіс.
32. Тұтқаларды, әсемдік безендірілген элементтерді, қаптамаларды бекіту берік болуы тиіс.
33. Металдан жасалған, азық-түлік өнімдерімен байланысқа арналған ыдыстар, асхана аспаптары олармен жанасатын ерітінді бөлмеуі тиіс, ұқсататын азық-түлік өнімдері, зиянды заттар, артық болатын нормативтер 7-кестеде көрсетілген.
7-кесте
Бұйымның атауы |
Анықталатын зиянды |
Норматив, |
Жегіге-төзімді болаттан |
Темір |
0,3 |
Беті желінген, кварцталған, |
Фтор |
0,5 |
Беті плакирленген |
Қалайы |
0,5 |
Күміс немесе алтын жалатылған |
Қорғасын |
0,03 |
Болат эмальды ыдыс |
Бор |
0,10 |
34. Металл санитарлық-гигиеналық бұйымдардың, галантериялық бұйымдардың зиянды заттарының миграциясы 8-кестеде көрсетілген нормативтерден аспауы тиіс.
8-кесте
Бұйымның атауы |
Анықталатын зиянды |
Норматив, |
Металдан жасалған |
Темір |
0,30 |
7. Тіс щеткалары, қызыл иекке арналған
массажерлар және басқа да ұқсас бұйымдар
35. Щетка бұталарын бекіту беріктігі кемінде 15Н болуы тиіс.
36. Қиманың орнындағы бұйымның қалыбы кемінде 0,40 Дж жүктемені көтеруі тиіс.
38. Тіс щеткаларының жұмыс істейтін бөлігінің қатаңдығы кемінде 70 шарт. бірл. болуы тиіс.
39. Щетка бұталарындағы синтетикалық жіптер жаңқаларсыз бекітілген және шеті дөңгеленіп жасалған болуы тиіс.
40. Бұйымның полимерлік бөліктерінен бұйымның материалының түріне байланысты дистилденген суға зиянды заттардың миграциясы 9-кестеде көрсетілген нормативтерден аспауы тиіс.
9-кесте
Бұйым материалының |
Анықталатын зиянды |
Норматив, мг/дм 3 , |
1 |
2 |
3 |
Акрилонитрилбутадиенсти- |
а-метилстирол |
0,1 |
акрилонитрил |
рұқсат етілмейді |
|
Бензол |
рұқсат етілмейді |
|
ксилолдар |
0,05 |
|
Стирол |
рұқсат етілмейді |
|
Толуол |
0,5 |
|
Полистирол және стирол |
акрилонитрил |
рұқсат етілмейді |
а-метилстирол |
0,1 |
|
ацетальдегид |
0,2 |
|
Бензол |
рұқсат етілмейді |
|
ксилолдар |
0,05 |
|
метилметакрилат |
рұқсат етілмейді |
|
Стирол |
рұқсат етілмейді |
|
Толуол |
0,5 |
|
формальдегид |
рұқсат етілмейді |
|
Метил спирті |
рұқсат етілмейді |
|
бутил спирті |
рұқсат етілмейді |
|
Полиолефиндер |
ацетальдегид |
0,2 |
изопропил спирті |
0,1 |
|
Метил спирті |
рұқсат етілмейді |
|
формальдегид |
рұқсат етілмейді |
|
Этилацетат |
рұқсат етілмейді |
|
Қалайы |
0,5 |
|
бутил спирті |
рұқсат етілмейді |
|
изобутил спирті |
рұқсат етілмейді |
|
Хром |
0,1 |
|
Винилацетаттар |
ацетальдегид |
0,2 |
Винилацетат |
рұқсат етілмейді |
|
формальдегид |
рұқсат етілмейді |
|
Поливинилхлоридтер |
ацеталальдегид |
0,2 |
Ацетон |
0,1 |
|
Бензол |
рұқсат етілмейді |
|
винилхлорид |
рұқсат етілмейді |
|
дибутилфталат |
рұқсат етілмейді |
|
диметилтерефталат |
рұқсат етілмейді |
|
диметилфталат |
рұқсат етілмейді |
|
диоктилфталат |
2,0 |
|
диэтилфталат |
рұқсат етілмейді |
|
бутил спирті |
рұқсат етілмейді |
|
изобутил спирті |
рұқсат етілмейді |
|
Метил спирті |
рұқсат етілмейді |
|
Толуол |
0,5 |
|
Фенол |
0,05 |
|
Мырыш |
1,0 |
|
қалайы |
2,0 |
|
Полиамидтер |
Бензол |
рұқсат етілмейді |
гексаметилендиамин |
рұқсат етілмейді |
|
Е-капролактам |
0,5 |
|
Метил спирті |
рұқсат етілмейді |
|
Фенол |
0,05 |
|
Полиэтилентерефталат |
ацетальдегид |
0,2 |
Ацетон |
0,1 |
|
диметилтерефталат |
1,5 |
|
Метил спирті |
рұқсат етілмейді |
|
формальдегид |
рұқсат етілмейді |
|
бутил спирті |
рұқсат етілмейді |
|
Изобутил спирті |
рұқсат етілмейді |
|
этиленгликоль |
1,0 |
|
Поликарбонат |
дифенилолпропан |
0,01 |
метиленхлорид |
7,5 |
|
Фенол |
0,05 |
|
Хлорбензол |
0,02 |
|
эпихлоргидрин |
0,1 |
41. Микробиологиялық көрсеткіштер бойынша тіс щеткалары, қызыл иекке арналған массажерлар мен ауыз қуысының күтіміне арналған басқа да ұқсас бұйымдар 10-кестеде ұсынылған талаптарға сәйкес болуы тиіс.
10-кесте
Мезофильдік |
Ашытқылар, |
Enterobac- |
Патогенді |
Pseudomonаs- |
КТБ* 1 г (см 2 ) өнімде |
1 г (см 2 ) өнімде |
|||
10 2 артық емес |
болмауы |
болмауы |
болмауы |
болмауы |
* КТБ - 1 г немесе 1 СМ 2 өнімдегі колонатүзуші бірлік |
||||
8. Санитарлық-гигиеналық бір рет пайдалану бұйымдары
42. Гель тәріздес ылғал тартқыш материалдарды қамтитын санитарлық-гигиеналық бұйымдар 24 сағат бойы сенсибилизациялайтын әсер (компрессиялық әдіспен) көрсетпеуі тиіс.
43. Көпқабатты жаялықшаның ылғал тартқыш қабатының 100 мл тестілік сұйықтықты сіңіру уақыты 3 с. аспауы тиіс.
44. Тұтынушыларға арналған нұсқаулықта мақсаты, бұйымның түрін және мөлшерін дұрыс таңдау жөніндегі ұсыным, күту (қажет болған кезде) және кәдеге жарату тәсілдері көрсетілген ақпарат қамтылуы тиіс.
45. Гель тәріздес ылғал тартқыш материалдарды қамтитын санитарлық-гигиеналық бұйымдар химиялық қауіпсіздік бойынша 11-кестеде көрсетілген талаптарға сәйкес болуы тиіс.
11-кесте
Анықталатын зиянды |
Миграция нормативі, |
1 |
2 |
Акрилонитрил |
0,02 |
Ацетальдегид |
0,2 |
Ацетон |
0,1 |
Бензол |
0,01 |
Гексан |
0,1 |
п-Крезол |
0,004 |
м-Крезол |
0,04 |
Метил спирті |
0,2 |
Пропил спирті |
0,1 |
Толуол |
0,5 |
Фенол |
0,05 |
Формальдегид |
0,1 |
Этилацетат |
0,1 |
Қорғасын |
0,03 |
Мырыш |
1,0 |
Күшән |
0,05 |
Хром (III, VI) |
жиынтығы 0,1 |
46. Гель тәріздес ылғал тартқыш материалдарды қамтитын бұйымдар, гигиеналық мақта таяқшалар, шариктер микробиологиялық көрсеткіштер бойынша 12-кестеде көрсетілген талаптарға сәйкес болуы тиіс.
12-кесте
Мезофильдік |
Ашытқылар, |
Enterobac- |
Патогенді |
Pseudomonаs- |
КТБ* 1 г (см 3 ) өнімде |
1 г (см 2 ) өнімде |
|||
10 2 артық |
болмауы |
болмауы |
болмауы |
болмауы |
* КТБ - 1 г немесе 1 см 3 өнімдегі колонатүзуші бірлік |
||||
47. (47-тармақ - алынып тасталды - ҚР Үкіметінің 2009.01.16. N 13 Қаулысымен).
"Балаларға арналған өнімдер
мен бұйымдар қауіпсіздігіне
қойылатын талаптар"
техникалық регламентіне
2-қосымша
Ескерту. 2-қосымшаға өзгерту енгізілді - ҚР Үкіметінің 2009.01.16. N 13 Қаулысымен.
Өнімдердің тізбесі және ойыншықтар қауіпсіздігінің талаптары 1. Өнімдердің тізбесі
1. Осы қауіпсіздік талаптары ойыншықтарға таратылады.
2. Өнімдердің қауіпсіздік талаптары мынадай ойыншықтарға қолданылады: металдан, ағаштан, пластмассадан жасалған, іші толтырылған, резеңке, қағаздан, картоннан, папье-машеден, қыштан жасалған және тағы басқа, оның ішінде: электрлендірілген, ірі ауқымды, механикалық, қуыршақтар, адамдар мен жануарлардың пішіндері, музыкалық, оптикалық, тәжірибелер жинақтары, балалар шығармашылығына, ойын дағдыларына арналған заттар, үстел үстінде ойналатын, үстел үстіне қойып ойнауға арналған баспалық ойындар, карнавал костюмдері, маскалар, тәждер, париктер, сақалдар, мұрттар және басқа да осыған ұқсас бұйымдар.
3. Қауіпсіздік талаптары қолданылатын өнімдердің номенклатуралық тізбесі 1-кестеде берілген. Ойыншықтардың біртектес топтары мен біріздендіруін қалыптастыру бұйымдардың құрылымдық ерекшеліктері, пайдаланылған материалдары, жинақталуы ескере отырып, кемінде бес санды пайдалана отырып СЭҚ ТН коды бойынша жүргізіледі.
1-кесте
Өнімдер топтарының атауы |
СЭҚ ТН коды |
Ойыншықтар: |
950100 |
4. Осы бөлімде белгіленген талаптар мынадай бұйым түрлеріне:
1) жаңа жылдық шырша әшекейлерін қоса алғанда (жасанды шыршалар, оған керек-жарақтар, электр гирляндалар), мерекелік ойыншықтарға;
2) ойын алаңдарында ұжымдық пайдалануға арналған жабдықтар мен жарақтарға;
3) табыс табу мақсатында қоғамдық орындарда орнатылатын ойыншықтарға;
4) ойыншық бу қозғалтқыштарын, іштен жану қозғалтқыштары бар тетіктерге;
5) мамандарға арналған 500-ден астам құрам бірліктері бар басқатырғыштарға немесе суреті жоқ басқатырғыштарға;
6) пневматикалық қаруға, атыс қаруының дәл көшірмесіне;
7) айырсадақтарға, сақпандар мен катапульталарға;
8) металл ұштары бар нысанаға лақтыруға арналған жебелерге;
9) балаларға арналған бижутерия бұйымдарға;
10) ойыншықтарда пайдалану үшін арнайы құрастырылған ұрмалы капсюльдерді қоспағанда, ұрмалы капсюльдерді қамтитын фейерверктерге;
11) үйдегі тұрмыстық заттарды имитациялайтын, жиырма төрт вольттан жоғары белгіленген кернеуде жұмыс істейтін электр пештері мен басқа да бұйымдарға;
12) қыздыру элементтері бар, оқу процесінде ересек адамның бақылауымен пайдаланылатын бұйымдарға;
13) 24 вольттан жоғары белгіленген кернеуде жұмыс істейтін бейне мониторларға қосылатын бейне ойыншықтарға;
14) бала емізіктері мен жәй емізіктерге;
15) ересек коллекционерлерге арналған, егжей-тегжейлі әзірленген, кішірейтілген модельдерге;
16) спорт жабдықтарына, спорттық және жол (серуендеу) велосипедтеріне, үлкен тереңдікте пайдалануға арналған навигациялық жарақтарға;
17) фольклорлық және сәндік сипаттағы қуыршақтарды және ересек коллекционерлерге арналған басқа да сол сияқты бұйымдарға қолданылмайды.
5. Ойыншықтардың қауіпсіздігі механикалық, электрлік, өрт, биологиялық, химиялық және радиациялық қауіпсіздіктері көрсеткіштерімен сипатталады. Ойыншықтардың осы Техникалық регламентпен үйлестірілген стандарттар талаптарына сәйкес келуі олардың осы бөлімнің оған тиісті бөлігінің талаптарына сәйкес келуі презумпциясын көздейді.
2. Ойыншықтар қауіпсіздігінің жалпы талаптары
6. Ойыншықтар мен олар дайындалатын материалдардың сырты таза және жәндіктермен, тат басумен және басқа да осыған ұқсас бүлінулермен зақымдалмауы тиіс. Материалдың сыртқы тазалығы көзбен тексеріледі.
7. Эмальдің, лак пен бояудың және басқа да қабаттардың қатпарлануы болмауы қажет.
8. 3 жасқа дейінгі балаларға арналған ойыншықтарға аң терісін, былғарыны, шыныны, қылшықтарды: резеңке, картон, қағаз қолдануға жол берілмейді.
9. Ойыншықтардың барлық түрлерінде: қалыңдығы 0,038 мм-ден кем емес полимерлік қайталанбаған үлдірді; құрт жеген және бұтақты ағашты, 3 жасқа дейінгі балалар үшін, ойыншықтың қызметін атқару қажет болған жағдайды қоспағанда, шыныны, целлулоидты, ойыншықтың сыртқы қабаты болып табылмайтын ішкі қабықшасыз пайдаланылатын көлемі 3 мм және одан кем толтырғыш түйіршіктерді, қатты немесе өткір басқа заттарды (шегелер, инелер, металл жоңқалар, жаңқалар, шынының сынықтары немесе пластмассалар және т.б.) қамтитын толтырғыш материалдарды, жанғыш газдар мен жанғыш сұйықтықтарды пайдалануға жол берілмейді.
10. Құрастыруды қажет ететін ойыншықтар нұсқаулықпен жабдықталуы қажет.
11. Тұтынушы ойыншықтан туындайтын әлеуетті қауіп туралы және сақтандыру шаралары туралы хабарландырылуы қажет. Пайдалану жөніндегі нұсқаулық белгілі бір ойыншық түріне қатысты ескерту ақпаратын қамтуы тиіс.
12. Кірер тесігінің периметрі 380 мм-ден асатын ойыншықтарды орау үшін пайдаланылатын полимер пленкадан жасалған пакеттің қалыңдығы 0,038 мм-ден кем болмайтын пленкасы (термо отырғызылған және бүрмеленген үлдірден басқа) болуы қажет; қысып буылатын баудың, таспаның және т.б. көмегімен жабылмауы тиіс.
3. Ойыншықтардың механикалық қауіпсіздігі талаптары
13. Ойыншықтардың механикалық қауіпсіздігінің жалпы талаптары 2-кестеде берілген.
14. Баланың денесінің салмағын көтермейтін, салмағы 5 кг-нан аспайтын ауыр жылжымалы еден үсті ойыншықтары орнықты болуы қажет.
15. Бетті қорғайтын барлық қатты материалдардың (қорғаныш көзілдіріктер, шлемдер, маскалар және т.б.) айналу сәттері, созылу, құлау, соққы және қысым сынақтары өткізілгеннен кейін өткір жиектері, ұштары немесе көзге түсуі мүмкін бекітілмеген бөліктері болмауы қажет.
2-кесте
Қауіпсіздік |
Өнімге қойылатын талаптар |
1 |
2 |
1. Жиектердің қол жетімділігі және үшкірлігі |
1. Қол жетімді жиектер үшкір болмауы |
2. Саңылау |
1. Қосымша талаптарсыз 0,7 мм-ден |
3. Бекітпе бөлшектердің |
1. Өткір ұштарға жол берілмейді |
4. Ойыншықтардың, сымдар |
1. Үшкір шеттер қол жетпейтіндей |
5. Сымдар мен өткізгіштер- |
Сымдар мен өткізгіштер иілгіш және |
6. Ойыншықтардың, корпустың беріктілігі |
Ойыншықтар, корпус, іші жұмсақ |
7. Қатаң деталдарды |
1. Қатаң деталдарда қорғаныс |
8. Жиналмалы құрылғылардағы |
Жиналған түрінде кемінде 12 мм |
9. Қосу кезіндегі өткізгіш |
3 жасқа дейінгі балалар үшін күш |
10. Өткізгіш тетіктердің |
Өткізгіш тетіктерге баланың қолы |
11. Қол жетімді |
Мынадай жағдайларда қорғалуы тиіс: |
12. Семсерлесуге арналған |
Тесіктердің мөлшері - рапираның |
13. Конструкторлар мен |
10 жасқа дейінгі балалардың жинауы |
16. 3 жасқа дейінгі балаларға арналған ойыншықтардың механикалық қауіпсіздігінің арнайы талаптары 3-кестеде жазылған.
3-кесте
Қауіпсіздік |
Өнімге қойылатын талаптар |
1 |
2 |
1. Алынбалы деталдардың |
Кез келген жағдайда Ө 31,7 мм |
1.1. Алынбайтын деталдарды |
Бала оларды тісімен немесе қолымен |
1.2. Алынбайтын деталдарды |
Алынбайтын деталдар егер олар |
2. Ойыншықты бесікке, |
1. Бос баулардың (соның ішінде, 25 Н |
3. Сусымалы түйіндердің |
Өздерімен бірге тартып ойнауға |
4. 3 жасқа дейінгі |
2 мм-ден кем болмауы және ұшында |
5. Баланың аузымен |
Ойыншықтарда, егер оны ауызға алуға |
Емшек жасындағы балаларға арналған ойыншықтар |
|
6. Шылдырлауықтардың |
100 грамнан кем емес |
7. Бетін бояу және жазу |
Рұқсат етілмейді |
8. Шылдырлауықтардың |
Ұрғанға берік болуы тиіс |
9. Сұйықтық толтырылған |
Рұқсат етілмейді |
17. Балалар сыйып кететін ойыншықтардың механикалық қауіпсіздігінің арнайы талаптары 4-кестеде жазылған.
4-кесте
Қауіпсіздік |
Өнімге қойылатын талаптар |
1. Ойыншықтардың |
1. Ойыншықтар ашылуы тиіс және есігі, |
2. Есіктерді, қақпақтарды |
Сырттан ашу күшінің шамасы кем |
18. Баланың әрекетімен немесе электр сымымен жүргізілетін және бала денесінің салмағын көтеретін ойыншықтардың - самокаттар, тікелей басқыштармен қозғалатын тұтас дөңгелекті велосипедтер; автомобильдер және тағы да басқалардың механикалық қауіпсіздігінің арнайы талаптары 5-кестеде жазылған.
5-кесте
Қауіпсіздік |
Өнімге қойылатын талаптар |
1 |
2 |
1. Беріктік және орнықтылық |
Берік және орнықты болуы тиіс. |
2. Тежегіш құрылғының болуы |
|
2.1. Механикалық түрде |
1. Тежегіш құрылғысы болуы тиіс. |
2.2. Электр сымы бар |
Әсер етуді тоқтату кезінде ондағы |
3. Шынжыр өткізгіштері бар |
1. Қалқандар: баланың аяғының |
4. Дөңгелектердің түрі |
Тікелей басқышпен қозғалысқа түсетін |
5. Ойыншықтың дөңгелектері |
Ойыншықтың дөңгелектері мен |
6. Спортроллердің қорғаныс |
Пайдалану кезінде аяқтың сырғанауын |
7. Рөлдік колонканың |
Алдыңғы дөңгелектің бұрышқа (90 + 5) о |
2.1 Электр өткізгішпен |
8 км/сағ-тан аспауы тиіс. |
19. Бала денесінің салмағын көтеретін және мінуге арналмаған ойыншықтардың: аспалы әткеншектерді қоспағанда, әткеншек ат, балалар сырғанағы және т.б. механикалық қауіпсіздігінің арнайы талаптары 6-кестеде келтірілген.
6-кесте
Қауіпсіздік |
Өнімге қойылатын талаптар |
1. Беріктік |
Берік болуы тиіс. |
2. Аударылып кетпеу үшін |
Аударылып кетпеу үшін орнықты |
3. Конструкция |
Ойыншықтан суды шығару |
20. Аспалы әткеншектердің механикалық қауіпсіздігінің арнайы талаптары 7-кестеде келтірілген.
7-кесте
Қауіпсіздік |
Өнімге қойылатын талаптар |
1. Тростардың, шынжырлардың |
Кемінде 10 мм болуы тиіс |
2. Шынжырдағы тесіктердің |
5 мм аспауы тиіс |
3. Әткеншектер ілінетін |
540 о майыстырылған болуы тиіс немесе |
4. Әткеншек отырғыштарын |
3 жасқа дейінгі балаларға арналған |
21. Ауада еркін ұшуға жіберуге арналған жарықшақтары бар ойыншықтардың механикалық қауіпсіздігінің талаптары 8-кестеде келтірілген.
8-кесте
Қауіпсіздік |
Өнімге қойылатын талаптар |
1 |
2 |
1. Жалпы талаптар |
|
1.2. Қатаң жарықшақтар |
Ұшында радиусы 2 мм дөңгелек болуы |
1.2. Метал жарықшақтар |
Диаметрі кемінде 20 мм металл емес |
1.3. Лақтыратын жарықшақ- |
Берік болуы тиіс |
2. Кинетикалық энергияны бала қосатын жарықшақтары бар ойыншықтар |
|
2.1. Жарықшақтардың ұштары |
1. Бітеу болуы немесе алаңы кемінде |
2.2. Серіппелердің немесе |
Сыртын қоршап тұратын |
3. Кинетикалық энергия ойыншықтың өзінен |
|
3.1. Жарықшақтың |
1. 0,08 Дж артық емес - серпінді |
3.2. 0,08 Дж-дан асатын ең |
1. Эластикалық материалдан жасалған |
22. Суда ойнауға арналған ойыншықтардың механикалық қауіпсіздігінің арнайы талаптары 9-кестеде келтірілген.
9-кесте
Қауіпсіздік |
Өнімге қойылатын талаптар |
1. Қайырылмайтын клапандардың |
Ойыншықтардың герметикалылығын |
2. Дәнекерленген жіктердің |
Дәнекерленген жіктер төзімді болуы |
3. Жабылатын тығын |
Ойыншықтар үрленген жағдайда |
4. Тығынның көлемі |
Ө 31,7 мм ұсақ бөлшектерге арналған |
23. Жылу көздерін қамтитын ойыншықтардың термиялық қауіпсіздігінің талаптары 10-кестеде келтірілген.
10-кесте
Қауіпсіздік |
Өнімге қойылатын талаптар |
1 |
2 |
1. Баланың қолмен ұстап |
1. Металл бөліктер үшін - кемінде |
2. Ойыншықтардың басқа да |
Ойыншықтардың басқа да қолжетімді |
24. Ойыншықтардың: жұмсақ ойыншықтар, карнавал атрибуттары, маскарад костюмдері, шатырлар, тоқыма үйлер және осыларға ұқсас өнімдерге өрт қауіпсіздігінің талаптары 11-кестеде келтірілген.
11-кесте
Қауіпсіздік |
Өнімге қойылатын талаптар |
1. Жалынның таралу |
30 мм/с-тан кем |
2.1 Жалынның әсері |
Бұйымның сыртынан 50 мм немесе одан |
2.2. Ең ұзақ жанбаған |
1. Алғашқы ұзындығы 150 мм-ге тең |
3.1. Жалынның ықпалы |
Бұйымның сыртынан 50 мм немесе одан |
3.2 Өртенген аймақтың ең |
70 мм-нен аспауы қажет (жалынның |
4. Материалдың өртенген |
Жол берілмейді |
25. Электрлендірілген ойыншықтардың электр қауіпсіздігі талаптары 12-кестеде келтірілген.
12-кесте
Қауіпсіздік |
Өнімге қойылатын талаптар |
1. Ойыншықтардың |
Кемінде 24 В |
2. Электромонтаж сымдарына |
Ойыншықтардың жылжымалы бөліктеріне |
3. Ойыншықтардың электр |
Тұрмыстық электр желілерінің электр |
4. Токтың химиялық |
1. Бекіту дәнекерлеуді пайдаланбауы |
5. Элементтің теріс шығуын |
1. Серіппелі болуы қажет |
6. Жалғастырушы және |
Пайдалану кезінде тотығуды |
7. Радиобегеуілдерді басуға |
Дәнекерлеу немесе пісіру әдісімен |
8. Ұшатын ойыншықтардың |
Металл емес болуы қажет |
26. Ойыншықтардың биологиялық қауіпсіздігі талаптары 13, 14-кестелерде келтірілген.
13-кесте
Өнімнің |
Қауіпсіздік |
Өнімге қойылатын |
1. Оптикалық |
1.1. Оптикалық ойыншықтардың |
2,8 мм-ден кем емес |
1.2. Көруді түзетуге болатын |
Фокустауды өз бетінше |
|
1.3. Көруді түзетуге |
250 мм-ден кем емес |
|
1.4. Көруді түзетуге |
Ауытқуға жол берілмейді |
|
1.5. Жылжымалы оптикалық |
Құрылғының болуы |
|
1.6. Жылжымалы оптикалық |
50 мм-ден 64 мм-ге |
|
1.7. Жарықты шашыратып |
Кемінде 0,5 |
|
1.8. Фильмоскоп шыныларының |
Кемінде 6 х рет |
|
1.9. Оптикалық ойыншықтарда |
Қалқалағыштың көзге |
|
1.10. Қалқалағыштан көзге |
Кемінде 15 мм және 30 мм |
|
2. Үстел |
2.1. Баспаның сапасы |
Ойындардың суреттері |
14-кесте
Ойыншықтардың түрлері және |
Қауіпсіздік |
Әсер етуінің |
Импульстік шу шығаратын |
Дыбыстың балама |
|
3 жасқа дейін |
60 |
|
3 жастан 6 жасқа дейін |
65 |
|
6 жастан жоғары |
70 |
|
ашық ауада ойнауға арналған |
75 |
|
Импульстік шу шығаратын |
Дыбыс деңгейінің |
95 |
Ескертпе: |
||
4. Ойыншықтардың химиялық қауіпсіздігі талаптары
27. Денсаулыққа зиянды химиялық заттарды бөліп шығару 15, 16-кестелерде белгіленген нормалардан аспауы қажет. Бақылауға алынатын химиялық органикалық қосылыстардың (заттардың) тізбесі ойыншықтар материалдарының химиялық құрамына байланысты белгіленеді.
Сулы ортадағы ойыншықтардың уыттылығының индексі (сүзіп тазартылған су) 70 %-120 %, ауа ортасында 80 %-120 % болуы қажет.
28. Шылдырлауықтардың бетін бояуға және жазу жазуға болмайды.
29. Үстел үстіне қойып ойналатын баспа ойындарындағы қағазға және картонға бояулардың сіңуіне жол берілмейді.
30. Ойыншықтардың көрнекі әшекейленген немесе қорғайтын жабындылары сілекейдің, тердің және ылғалға төзімді болуы керек. Балалардың аузымен жанасатын ойыншықтардың (ысқырғыш, сырнай және де басқа өнімдер) бетін бояуға жол берілмейді.
15-кесте
Материалдардың |
Анықталған |
Сулы ортада |
Ауа қабатында |
Нормативі |
Нормативі |
||
1 |
2 |
3 |
4 |
Акрилонитрилбут |
а-метилстирол |
0,1 |
0,04 |
Акрилонитрил |
0,02 |
0,03 |
|
Бензальдегид |
0,003 |
0,04 |
|
Бензол |
0,01 |
0,1 |
|
ксилолдар |
0,05 |
0,2 |
|
Стирол |
0,01 |
0,002 |
|
Толуол |
0,5 |
0,6 |
|
Этилбензол |
0,01 |
0,02 |
|
Полистирол және |
Акрилонитрил |
0,02 |
0,03 |
Ацетальдегид |
0,2 |
0,01 |
|
Ацетон |
0,1 |
0,35 |
|
Бензальдегид |
0,003 |
0,04 |
|
Бензол |
0,01 |
0,1 |
|
Бутадиен |
0,050 |
1,0 |
|
ксилолдар |
0,05 |
0,2 |
|
кумол |
0,1 |
0,014 |
|
Метилметакрилат |
0,25 |
0,01 |
|
бутил спирті |
0,5 |
0,1 |
|
метил спирті |
0,2 |
0,5 |
|
Стирол |
0,01 |
0,002 |
|
Толуол |
0,5 |
0,6 |
|
Формальдегид |
0,1 |
0,003 |
|
Этилбензол |
0,01 |
0,02 |
|
Полиолефиндер |
Ацетальдегид |
0,2 |
0,01 |
Ацетон |
0,1 |
0,35 |
|
Гексан |
0,1 |
- |
|
Гексен |
- |
0,085 |
|
Гептен |
- |
0,065 |
|
изопропил спирті |
0,1 |
0,6 |
|
бутил спирті |
0,5 |
0,1 |
|
изобутил спирті |
0,5 |
0,1 |
|
метил спирті |
0,2 |
0,5 |
|
пропил спирті |
0,1 |
0,3 |
|
Формальдегид |
0,1 |
0,003 |
|
Этилацетат |
0,1 |
0,1 |
|
Винилацетат |
Ацетальдегид |
0,2 |
0,01 |
Винилацетат |
0,2 |
0,15 |
|
Гексан |
0,1 |
- |
|
Гептан |
0,1 |
- |
|
Формальдегид |
0,1 |
0,003 |
|
Поливинилхлоридтер |
Ацетальдегид |
0,2 |
0,01 |
Ацетон |
0,1 |
0,35 |
|
Бензол |
0,01 |
0,1 |
|
Винилхлорид |
0,01 |
0,01 |
|
Дибутилфталат |
рұқсат |
рұқсат |
|
диметилтерефталат |
1,5 |
0,05 |
|
Диметилфталат |
0,3 |
0,007 |
|
Диоктилфталат |
2,0 |
0,02 |
|
Диэтилфталат |
3,0 |
0,01 |
|
бутил спирті |
0,5 |
0,1 |
|
изобутил спирті |
0,5 |
0,1 |
|
изопропил спирті |
0,1 |
0,6 |
|
метил спирті |
0,2 |
0,5 |
|
пропил спирті |
0,1 |
0,3 |
|
Толуол |
0,5 |
0,6 |
|
Фенол |
0,05 |
0,003 |
|
Мырыш |
1,0 |
- |
|
Қалайы |
2,0 |
- |
|
Полиуретандар |
ацетальдегид |
0,2 |
0,01 |
ацетон |
0,1 |
0,35 |
|
бензол |
0,01 |
0,1 |
|
бутилацетат |
0,1 |
0,1 |
|
изопропил спирті |
0,1 |
0,6 |
|
метил спирті |
0,2 |
0,5 |
|
пропил спирті |
0,1 |
0,3 |
|
Толуол |
0,5 |
0,6 |
|
Формальдегид |
0,1 |
0,003 |
|
Этилацетат |
0,1 |
0,1 |
|
Этиленгликоль |
1,0 |
1,0 |
|
Полиамидтер |
Бензол |
0,01 |
0,1 |
Гексаметилендиамин |
0,01 |
0,001 |
|
Е-капролактам |
0,5 |
0,06 |
|
метил спирті |
0,2 |
0,5 |
|
Фенол |
0,05 |
0,003 |
|
Полиакрилат |
Акрилонитрил |
0,02 |
0,03 |
Гексан |
0,01 |
0,0075 |
|
гептан |
0,1 |
- |
|
Метиметакрил |
0,25 |
0,01 |
|
Полиэфирлер |
Ацетальдегид |
0,2 |
0,01 |
Ацетон |
0,1 |
0,35 |
|
Метилацетат |
0,1 |
0,07 |
|
метил спирті |
0,2 |
0,5 |
|
пропил спирті |
0,1 |
0,3 |
|
Фенол |
0,05 |
0,003 |
|
Формальдегид |
0,1 |
0,003 |
|
Полиэтилентер |
Ацетальдегид |
0,2 |
0,01 |
Ацетон |
0,1 |
0,35 |
|
Диметилтерефталат |
1,5 |
0,05 |
|
бутил спирті |
0,5 |
0,1 |
|
изобутил спирті |
0,5 |
0,1 |
|
метил спирті |
0,2 |
0,5 |
|
Формальдегид |
0,1 |
0,003 |
|
Этиленгликоль |
1,0 |
1,0 |
|
Поликарбонат |
Дифенилолпропан |
0,01 |
0,04 |
Метиленхлорид |
7,5 |
- |
|
Фенол |
0,05 |
0,003 |
|
Хлорбензол |
0,02 |
0,1 |
|
Фенопластер және |
Ацетальдегид |
0,2 |
0,01 |
Фенол |
0,05 |
0,003 |
|
Формальдегид |
0,1 |
0,003 |
|
Эпоксидтік смола |
Ацетальдегид |
0,2 |
0,01 |
Дифенилолпропан |
0,01 |
0,04 |
|
Фенол |
0,05 |
0,003 |
|
Формальдегид |
0,1 |
0,003 |
|
Эпихлоргидрин |
0,1 |
0,2 |
|
Парафиндер және |
ацетальдегид |
0,2 |
0,01 |
ацетон |
0,1 |
0,35 |
|
бенз(а)пирен |
рұқсат етілмейді |
||
Гексан |
0,1 |
- |
|
Гептан |
0,1 |
- |
|
бутил спирті |
0,5 |
0,1 |
|
метил спирті |
0,2 |
0,5 |
|
Толуол |
0,5 |
0,6 |
|
Формальдегид |
0,1 |
0,003 |
|
Резина-латекстік |
агидол 2 |
2,0 |
- |
агидол 40 |
1,0 |
- |
|
Акрилонитрил |
0,02 |
0,03 |
|
Альтакс |
0,4 |
- |
|
Ацетофенон |
0,1 |
0,003 |
|
бенз(а)пирен |
рұқсат етілмейді |
||
вулкацит (мырыш |
1,0 |
- |
|
мырыштың |
0,6 |
- |
|
мырыштың |
0,5 |
- |
|
Диметилфталат |
0,3 |
0,007 |
|
Дибутилфталат |
0,2 |
0,05 |
|
Диоктилфталат |
2,0 |
0,02 |
|
Резина-латекстік |
Диэтилфталат |
3,0 |
0,01 |
диметилтерефталат |
1,5 |
0,05 |
|
Дифенилгуанидин |
0,5 |
- |
|
изопрен (2- |
0,01 |
0,5 |
|
Каптакс (2 мер- |
0,4 |
- |
|
стирол |
0,01 |
0,002 |
|
сульфенамид Ц |
0,4 |
- |
|
тиурам Д |
0,5 |
- |
|
тиурам Е |
- |
||
(тетраэтилтиурам |
0,5 |
- |
|
мырыш |
1,0 |
- |
|
Силикондар |
ацетальдегид |
0,2 |
0,01 |
бензол |
0,01 |
0,1 |
|
бутил спирті |
0,5 |
0,1 |
|
метил спирті |
0,2 |
0,5 |
|
фенол |
0,05 |
0,003 |
|
триметилсиланол |
рұқсат етілмейді |
||
формальдегид |
0,1 |
0,003 |
|
Қағаз, картон |
ацетальдегид |
0,2 |
0,01 |
ацетон |
0,1 |
0,35 |
|
бензол |
0,01 |
0,1 |
|
бутилацетат |
0,1 |
0,1 |
|
ксилолдар |
0,05 |
0,2 |
|
бутил спирті |
0,5 |
0,1 |
|
изобутил спирті |
0,5 |
0,1 |
|
метил спирті |
0,2 |
0,5 |
|
изопропил спирті |
0,1 |
0,6 |
|
толуол |
0,5 |
0,6 |
|
формальдегид |
0,1 |
0,003 |
|
этилацетат |
0,1 |
0,1 |
|
мырыш |
1,0 |
- |
|
Сүрек |
ацетальдегид |
0,2 |
0,01 |
бутил спирті |
0,5 |
0,1 |
|
изобутил спирті |
0,5 |
0,1 |
|
метил спирті |
0,2 |
0,5 |
|
изопропил спирті |
0,1 |
0,6 |
|
фенол |
0,05 |
0,003 |
|
формальдегид |
0,1 |
0,003 |
|
Керамика, шыны |
алюминий |
0,5 |
- |
бор |
0,5 |
- |
|
мырыш |
1,0 |
- |
|
титан |
0,1 |
- |
|
Үлбір және тоқыма |
акрилонитрил |
0,02 |
0,03 |
ацетон |
0,1 |
0,35 |
|
бензол |
0,01 |
0,1 |
|
винилацетат |
0,2 |
0,15 |
|
метил спирті |
0,2 |
0,5 |
|
толуол |
0,5 |
0,6 |
|
фенол |
0,05 |
0,003 |
|
формальдегид |
50 мкг/г |
0,003 |
|
Бояулар, |
фенол |
0,05 |
0,003 |
16-кесте
Материалдар- |
1 г материалдан бөлінетін элементтің |
|||||||
сүр- |
кү- |
ба- |
кад- |
хром |
қор- |
сынап |
селен |
|
Саусақтың |
60 |
25 |
1000 |
75 |
60 |
90 |
60 |
500 |
Саусақтың |
60 |
25 |
250 |
50 |
25 |
90 |
25 |
500 |
31. Ойыншықтар мен олардың бөлшектерінде, сондай-ақ олардың бөлшек сауда үшін салынатын орамасында буынып қалу қатері барынша аз болуға тиіс.
32. Ойыншықтар баланы:
1) агрессиялық іс-әрекеттерге;
2) қатыгездік танытуға;
3) өнегесіз іс-әрекеттер мен зорлық-зомбылыққа;
4) баланың жас ерекшелігі құзыретінің аясынан шығатын сексуалдық проблемаларға жағымсыз қызығушылыққа;
5) балалар мен ересектердің нәсілдік ерекшеліктеріне және денесінің кемшіліктеріне менсінбей және теріс қарауға итермелемеуге тиіс.
33. Осы Техникалық регламенттің 26-тармағының міндетті талаптарына қосымша ойыншықтарды таңбалау, ойыншық ұсынылатын баланың жасы көрсетілуі тиіс.
34. Ойыншықтың түріне байланысты қосымша ақпаратта мыналар қамтылуы мүмкін: пайдалану қауіпсіздігі үшін ескерту ақпаратын қамтитын ойыншықты құрастыру, пайдалану және күту жөніндегі нұсқамасы; баланың өзіндегі салмағын көтеретін ойыншықтар үшін - ойыншық жүктемесі (баланың салмағы) үшін шекті жол берілуі. Мынадай ескертетін жазбалар пайдалану ұсынылады:
жасы 3 жасқа дейінгі балалар үшін қауіп тудыратын ойыншықтар үшін - "3 жасқа дейінгі балаларға ұсынылмайды" немесе "36 айлық жастан кіші балаларға арналмаған";
балалар үшін қауіп тудыратын атқарымдық мақсаттағы ойыншықтар үшін - "Назар аударыңыз! Ересектердің тікелей қадағалауымен ғана пайдалану" немесе "Назар аударыңыз";
қорғау құралдарын имитациялайтын ойыншықтар үшін - "Назар аударыңыз! Жазатайым жағдайлар кезінде қорғауды қамтамасыз етпейді" немесе "ультракүлгін сәулелерден қорғауды қамтамасыз етпейді";
ұшатын ойыншықтар үшін - "Назар аударыңыз! Электр беру желілеріне жақын пайдалануға болмайды";
роликті конькилер, роликті тақтайшалар үшін - "Назар аударыңыз! Пайдалану кезінде қорғану жарақтарын кию қажет!" немесе "Назар аударыңыз! Қорғану керек-жарағын пайдалану қажет";
суда ойнауға арналған ойыншықтар үшін - "Назар аударыңыз! Таяз суға және ересектердің қадағалауы үшін ойындарға арналған";
пистондармен ататын ойыншықтар үшін - "Назар аударыңыз! Көзге немесе құлаққа атуға болмайды! Тапаншаны қалтада қорапсыз алып жүруге болмайды!";
бесікте, бала керуетінде немесе арбада пайдаланылатын ойыншықтар үшін - "Абайлаңыз! Баланы шатастырмау үшін бала қолымен және тізесімен көтерілген кезде ойыншықты шешіңіз!";
сұйық толтырылған тістердің жарып шығуына арналған доңғалақтар үшін - "тек үй мұздатқышында сақтау керек!" Тоңазытқыш камераларына салуға болмайды.
"Осторожно! Огнеопасно!" - для маскарадных костюмов и игрушек, которые могут вместить ребенка, имеющих при горении скорость распространения пламени 10-30 мм/с.
Ескерту. Соңғы абзацтың қазақ тіліндегі мәтіні берілмегендіктен орыс тіліндегі мәтіні қойылды.
35. (35-тармақ - алынып тасталды - ҚР Үкіметінің 2009.01.16. N 13 Қаулысымен).
"Балаларға арналған өнімдер
мен бұйымдар қауіпсіздігіне
қойылатын талаптар"
техникалық регламентіне
3-қосымша
Ескерту. 3-қосымшаға өзгерту енгізілді - ҚР Үкіметінің 2009.01.16. N 13 Қаулысымен.
Тоқыма материалдардан, теріден, үлбірден жасалған
киімнің тігін бұйымдарының; трикотаж бұйымдарының; дайын
бөлек тоқыма бұйымдары өнімдерінің тізбесі және оның
қауіпсіздік талаптары 1. Өнімдердің тізбесі
1. Осы талап: киімдерге және тоқыма материалдарынан, теріден, үлбірден; трикотаж бұйымдарынан; дайын бөлек тігін бұйымдарынан жасалған киімдерге және тігін бұйымдарына қолданылады. Өнімдер тобының, өнімдер сипатының тізбесі 1-кестеде келтірілген.
1-кесте
Өнімдер тобының атауы |
Бұйымдардың сипаты. |
1 |
2 |
Тоқыма материалдарынан, |
Пальто, қысқа пальто, плащтар, |
Үлбірден жасалған киімдер: |
Пальто, қысқа пальто, костюмдер, |
Трикотаж бұйымдары: іш-киім, |
Пальто, жакеттер, жемпірлер, |
Дайын бөлек тоқыма бұйымдары |
Көрпе, сүлгі және т.б. |
2. Біртектес топтарды қалыптастыру және өнімдерді сәйкестендіру: СЭҚ ТН кодымен өнім атауына, шикізат құрамына, пайдаланушының жас белгісіне сәйкес келтіруге әкеледі.
3. Өнімнің биологиялық және химиялық қауіпсіздігін сипаттайтын көрсеткіштер пайдаланушының жасына және киімнің атқарымдық мақсатына байланысты белгіленді. Киім атқарымдық мақсатына байланысты: бірінші қатардағы киім, екінші қатардағы және үшінші қатардағы киімдер болып бөлінеді.
4. Бірінші қатардағы киімге байланысы тікелей былғары қатыстырылып пайдаланатын бұйымдар жатқызылады. Бұл топқа бұйымның мынадай түрлері жатады: іш киім және төсек жарақтары; корсеттік, жүзу бұйымдары; бас киімдер (жаздық); шұлық-ұйық бұйымдары; қол орамалдар мен орамалдар және т.б.
Екінші қатардағы киімге баланың денесіне байланысы шектеулі бұйымдар жатқызылады. Бұл топқа көйлек, жейде, сыртқы жейде, шалбар, юбка, көйлек-костюм, свитер, жемпір және осыған ұқсас бұйымдар жатқызылады.
Үшінші қатардағы киімге пальто, қысқа пальто, куртка, плащ, костюм (астары бар), басқа да осыған ұқсас бұйымдар.
5. Пайдаланушыға арналған ақпарат:
бұйымның сыртқы және астарындағы (ұсынылады) материалында табиғи және химиялық шикізаттың (пайыздық құрамы) салмақтық үлесі мен түрі. Шикізаттың нақты мәндерінен ауытқуы және пайыздық құрамы 5 %-дан аспауы тиіс. Үлбір бұйымдары үшін: үлбірдің түрі, өңдеу түрі (боялған немесе боялмаған) көрсетіледі;
бұйымның мөлшері Қазақстан Республикасындағы қабылданған үлгі мөлшерлік шәкілге сәйкес;
бұйымдар, материалдар үшін күтіп-баптау бойынша символдарға;
Пайдалану немесе қолдану (қажет болғанда) процесінде бұйымды күту ерекшелігі бойынша нұсқамасы. Жаңа туған нәрестелерге арналған іш-киім бұйымдары үшін "Алдын ала жуу міндетті" деп көрсетіле отырып толықтырылуы тиіс.
6. Тоқыма материалдарынан, трикотаж бұйымдарынан жасалған киімдер, тігін бұйымдары биологиялық қауіпсіздікті сипаттайтын көрсеткіштері бойынша 2, 3-кестеде көрсетілген нормаларға сәйкес болуы тиіс.
2-кесте
Үлгілік |
Су жұтқыштығы, |
Ауа |
Бос формаль- |
1 |
2 |
3 |
4 |
1. Іш киім және төсек жарақтары; корсеттік, жүзу бұйымдары; |
|||
62-74/40-48 |
14 |
150 |
рұқсат етілмейді |
74-98/48-60 |
9 |
150 |
20 |
98-122/52-60 |
9 |
100 |
75 |
122-176/60-84 |
7 |
100 |
75 |
158-194/88-104 |
2 |
100 |
75 |
2. Екінші қатардағы киімдер, |
|||
62-74/40-48 |
10 |
100 |
20 |
74-98/48-60 |
8 |
100 |
75 |
98-122/52-60 |
6 (эпизодтық |
70 |
300 |
122-176/60-84 |
4 |
70 |
300 |
158-194/88-104 |
2 |
70 |
300 |
3. Үшінші қатардағы киімдер |
|||
62-98/40-60 |
- |
70 (астар) |
300 |
52-84/98-176 |
- |
70 (астар) |
300 |
88-104/164-194 |
- |
- |
1000 |
4. Стеган көрпе, жастықтар, төсек керек-жарақтары, шарфтар |
|||
Балалар көрпесі |
4 (астар) |
70 (астар) |
75 (астар) |
Балалар жастығы |
- |
- |
75 |
Төсек керек- |
2 (пайдалану- |
70 |
75 |
Балалар шарфы |
- |
- |
300 |
5. Дайын бөлек тоқыма бұйымдары (сүлгі, көрпе және т.б.) |
|||
Балалар сүлгісі |
Су |
- |
75 |
Балалар көрпесі |
- |
70 |
75 |
Ескертпе:
1) жүзу киімдерінің су сіңіргіштігі; шұлық-ұйық бұйымдары ауа өткізгіштігі анықталмайды.
2) қолғаптарда, биялайларда, бас киімдерде - ылғал жұтқыштығы, ауа өткізгіштігі анықталмайды.
7. Жаңа туған нәрестелерге арналған іш-киімдер табиғи шикізаттан (мақта, зығыр, жүн) дайындалуы тиіс. Жаңа туған балаларға арналған іш-киімдердің қосылған тігісі сыртынан болуы керек. Шала туған балаларға арналған бұйымдардың конструкциясында баланың басы мен денесі түймелерге, кнопкаларға көрсетілген бөлшектерге жанасуы мүмкін жерлерде тігістері мен қиықтары болмауы керек.
Бала денесімен жанаспайтын жерлерде химиялық жіптермен тігістерге арналған талшықтарды қолдануға рұқсат етіледі.
Аз уақытқа арналған (кемінде екі сағат) бұйымдарда химиялық материалдардан (шілтерлер, тігіс, кестелер, жапсырмалар) әрлеуге рұқсат етіледі. Әрлеу баланың терісіне тікелей жанаспауы тиіс.
8. Үшінші қатардағы киімді қолданған кезде астарсыз балалар бұйымдарындағы ауа өткізгіштігі үстінен 10 дм 3 /м 2 с үстіңгі материалдарда ауа алмасуды қамтамасыз ету үшін құрамды элементтер қарастырылуы тиіс.
9. Бұйымдар боялуының тұрақтылығы 3-кестеде көрсетілген нормадан кем болмауы керек.
3-кесте
Өнімнің атауы |
Әсер ету түрі |
Боялуды |
Ақ |
1 |
2 |
3 |
4 |
Киім, тігін |
|||
іш-киім, жейде, |
Жуу, |
3-4 |
3-4 |
жасанды "тер", |
3-4 |
3-4 |
|
Құрғақ ысқылау |
- |
3-4 |
|
астар екінші |
Жуу, |
3 |
3 |
жасанды "тер", |
3 |
3 |
|
құрғақ ысқылау |
- |
3 |
|
үшінші қатардағы |
Жуу (тазалау), |
4 |
3-4 |
Құрғақ ысқылау, |
- |
3-4 |
|
дистилденген су |
4 |
3-4 |
|
Трикотаж: |
|||
іш киім, |
Жуу, |
4 |
3 |
жасанды "тер", |
4 |
3 |
|
Құрғақ ысқылау |
- |
3 |
|
сыртқы, |
Жуу, |
3 |
3 |
жасанды "тер", |
3 |
3 |
|
ысқылау, |
- |
3 |
|
дистилденген су |
3 |
3 |
|
шұлық-ұйық, |
Жуу, |
3-4 |
- |
жасанды "тер", |
3 |
3 |
|
Құрғақ ысқылау |
- |
3 |
|
жүзу киімдері |
Жуу, |
4 |
3 |
жасанды "тер", |
4 |
3 |
|
теңіз суы |
4 |
3 |
|
Тоқыма көрпелер, |
Құрғақ ысқылау |
- |
3 |
Құрғақ ысқылау, |
- |
3 |
|
Жуу |
4 |
4 |
10. "Балалар" деген таңбамен мақсатты көрсетіліммен нарықта айналымға келіп түскен тоқыма материалдар қауіпсіздігі бойынша материалдың мақсаты мен түріне байланысты 2, 3, 6, 7-кестенің талаптарына сәйкес келуі тиіс.
2. Былғарыдан жасалған киім мен бұйымға қойылатын талаптар
11. Балаларға арналған өнімдерді жасау үшін былғарының қауіпсіздігін сипаттайтын көрсеткіштердің номенклатурасы мен нормасы 4-кестеде келтірілген.
4-кесте
Бұйымның атауы |
Қасиеттер көрсеткішінің |
Көрсеткіштің |
Сыртқы киім, |
Бояудың құрғақ ысқылауға |
кемінде 3 |
Формальдегидтің салмақ |
артық емес 20 |
|
Үлбірдегі су сіңіретін |
рұқсат етілмейді |
3. Үлбірден жасалған киім мен бұйымға қойылатын талаптар
12. Үлбірден жасалған киім мен бұйымға қойылатын қауіпсіздік көрсеткіштерінің номенклатурасы мен нормасы 5-кестеде келтірілген.
5-кесте
Үлгілік фигураның |
Қасиеттер |
Көрсеткіштің |
1. Сыртқы киім, конвертерлер, бас киімдер, |
||
40/64 |
Бояудың құрғақ |
кемінде 4 |
Былғары матадағы |
рұқсат |
|
Былғары матадағы |
рұқсат |
|
Былғары матаның рН |
кемінде 3,5 |
|
Үлбірдің былғары |
кемінде 50 |
|
Ауа өткізгіштік |
кемінде 70 |
|
Бос формальдегидтің |
75 артық емес |
|
1 жастан асқан |
Бояудың құрғақ |
кемінде 4 |
Былғары матадағы |
артық емес 20 |
|
Былғары матадағы |
артық емес 0,003 |
|
Былғары матаның рН |
кемінде 3,5 |
|
Үлбірдің былғары |
кемінде 50 |
|
Ауа өткізгіштік |
кемінде 70 |
|
Бос формальдегидтің |
артық емес 300 |
|
13. Тоқыма материалдардан жасалған киімдерден зиянды химиялық заттардың бөлінуі 6-кестеде жазылған нормалардан аспауы тиіс. Бақыланатын химиялық заттардың тізбесін материалдың химиялық құрамына және өнімнің түріне байланысты анықтайды: бірінші және екінші қабаттағы бұйымдарда - су ортасында, үшінші қабаттағы бұйымдарда (жаңа туған және 1 жасқа дейінгі балаларға арналған бұйымдардан басқа) - әуе ортасында. Жаңа туған және 1 жасқа дейінгі балаларға арналған үшінші қабаттағы бұйымдарда бақыланатын зиянды химиялық заттар су және әуе ортасында анықтайды. Су ортасындағы уыттылық индексі қоса алғанда 70 %-дан 120 %-ға дейін, әуе ортасында қоса алғанда - 80 %-дан 120 %-ға дейін болуы тиіс.
6-кесте
Материалдар |
Бөлінетін |
Су |
Әуе ортасында |
Өсімдік |
Формальдегид |
* |
0,003 |
Жасанды: |
Формальдегид |
* |
0,003 |
Полиэфирлі |
Диметилтерефталат |
1,5 мг/дм 3 |
0,05 |
Полиамидті |
Капролактам |
0,5 мг/дм 3 |
0,06 |
Полиакринитрилді |
Акрилонитрил |
0,02 мг/дм 3 |
0,03 |
Поливинилхлоридті |
Винилхлорид |
1,0 мг/кг бұйым |
0,01 |
Винилспиртті |
Винилацетат |
0,2 мг/дм 3 |
0,15 |
Полиолефинді |
Формальдегид |
* |
0,003 |
Полиуретандтар |
Этиленгликоль |
1,0 мг/дм 3 |
1,0 |
Экстрагирленетін |
Сынап (Hg)** |
0,02 |
- |
Күшән (Аs) |
1,0 мкг/кг |
- |
|
Қорғасын (Рb) |
1,0 мкг/кг |
- |
|
Хром (Сr) |
2,0 мкг/кг |
- |
|
Кобальт (Со) |
4,0 мкг/кг |
- |
|
Мыс (Сu) |
50,0 мкг/кг |
- |
|
Никель (Ni) |
4,0 мкг/кг |
- |
Ескертпе:
1) су - дистилденген су
*) 3.2-кестенің нормативтеріне сәйкес бос формальдегидтердің салмақ үлесі.
**) табиғи талшықтардан жасалған материалдар үшін ғана.
14. Бірінші және екінші қабатталған бұйымдарда және оларды дайындауға арналған материалдарда болуы өндіру процесінде аппреттерді қолданумен негізделген ұшпа химиялық зиянды заттардың санын анықтайды. Химиялық ұшпа заттарды бөлу 7-кестеде көрсетілген нормалардан аспауы тиіс.
7-кесте
Бөлінетін заттың атауы |
Су, мг/дм 3 , артық емес |
Бензидин |
рұқсат етілмейді |
Метилакрилат |
0,02 |
Метилметакрилат |
0,25 |
Стирол |
0,02 |
Ксилол (изомерлер қоспасы) |
0,05 |
Винилацетат |
0,2 |
Метил спирті |
0,2 |
Бутил спирті |
0,5 |
Фенол |
0,05 |
Ацетальдегид |
0,2 |
Толуол |
0,5 |
15. (15-тармақ - алынып тасталды - ҚР Үкіметінің 2009.01.16. N 13 Қаулысымен).
16. (16-тармақ - алынып тасталды - ҚР Үкіметінің 2009.01.16. N 13 Қаулысымен).
"Балаларға арналған өнімдер
мен бұйымдар қауіпсіздігіне
қойылатын талаптар"
техникалық регламентіне
4-қосымша
Ескерту. 4-қосымшаға өзгерту енгізілді - ҚР Үкіметінің 2009.01.16. N 13 Қаулысымен.
Аяқ киім, былғары-галантериялық бұйым
өнімдерінің тізбесі және қауіпсіздік талаптары 1. Өнім тізбесі
1. Осы қауіпсіздік талаптары балаларға арналған аяқ киім, былғары галантериялық бұйымға қолданылады. Топтар тізбесі, өнім сипаттамасы 1-кестеде келтірілген.
1-кесте
Өнім топтарының |
Өнім сипаттамасы СЭҚ ТН Коды |
Балалар аяқ киімі |
Юфтадан, хром былғарыдан, тоқыма синтетикалық |
Былғары-галантерея |
Портфелдер, арқаға асатын сөмкелер, |
2. Аяқ-киімнің қауіпсіздігін қамтамасыз ететін көрсеткіштерге қойылатын талаптар балалардың жыныс-жас топтарына байланысты белгіленеді.
3. Осы Техникалық регламенттің 26-тармағына сәйкес ұсынылған, пайдалануға арналған ақпарат бұйымның мөлшерін, моделін және (немесе) артикулын көрсете отырып толықтырылуы тиіс.
4. Аяқ-киімнің пайдалану процесіндегі қауіпсіздігін қамтамасыз ететін химиялық және физика-механикалық көрсеткіштерінің нормативі 2-кестеде келтірілген.
2-кесте
N |
Өнімнің атауы. |
Ерекшеліктер |
Нормаланатын |
1 |
2 |
3 |
4 |
1 |
Аяқ киім 1 дейінгі |
Су шайғыш хромның |
рұқсат |
1 жастан асқан |
Су шайғыш хромның |
рұқсат етілмейді кемінде 4 |
|
2 |
Аяқ киім 1 жасқа |
Аяқ-киімнің |
кемінде 60 |
1 жастан 3 жасқа |
|||
күнделікті |
кемінде 120 |
||
жаздық, |
кемінде 60 |
||
Үйге киетін |
|||
3 жастан 4 жасқа |
|||
күнделікті |
кемінде 300 |
||
жаздық, |
кемінде 150 |
||
Үйге киетін |
кемінде 60 |
||
5 жастан 6 жасқа |
|||
күнделікті |
кемінде 380 |
||
жаздық, |
кемінде 200 |
||
Үйге киетін |
кемінде 70 |
||
3 |
Аяқ киім 1 жастан 3 |
Икемділігі Н/см |
кемінде 6 |
кемінде 18 |
|||
7 жастан 18 жасқа |
кемінде 21 |
||
4 |
Аяқ киім 1 жастан |
Өкшесінің биіктігі, мм |
кемінде 5 |
3 жастан 6 жасқа |
кемінде 10 |
||
7 жастан 16 жасқа |
кемінде 20 |
||
16 жастан 18 жасқа |
кемінде 30 |
||
5 |
Барлық жыныс-жас |
Тұмсығының |
|
6 |
Барлық жыныс-жас |
Күлшіннің |
|
7 |
16 жастан 18 жасқа |
Өкшесінің |
кемінде 850 |
8 |
7 жастан 18 жасқа |
Химиялық тәсілмен кеуектенбеген 10 жоғары 25 мм |
кемінде 29 |
16 жастан 18 жасқа |
кемінде 36 |
||
7 жастан 18 жасқа |
кемінде 32 |
||
16 жастан 18 жасқа |
кемінде 46 |
||
7 жастан 18 жасқа дейінгі аяқ киім балаларға арналған |
кемінде 34 |
||
16 жастан 18 жасқа |
кемінде 44 |
||
7 жастан 18 жасқа |
кемінде 46 |
||
16 жастан 18 жасқа |
кемінде 58 |
||
7 жастан 18 жасқа |
кемінде 60 |
||
16 жастан 18 жасқа |
кемінде 75 |
||
9 |
Барлық жыныс-жас |
Жіптік және |
|
өкшені тағандай |
кемінде 30 |
||
10 |
Барлық жыныс-жас |
Су өткізбейтін |
Аяқ-киімнің ішкі |
11 |
Барлық жыныс-жас |
Жұп аяқ-киімнің |
кемінде 700 |
5. Рұқсат етілмейді:
5 жасқа дейінгі балаларға арналған аяқ киімдерде өкше бөлігінің ашық болуын қоса алғанда;
барлық жыныс-жас топтарындағы балаларға арналған жабық аяқ-киімдерде жасанды және/немесе синтетикалық былғарыдан жасалған астары.
6. Балаларға арналған былғары галантерея бұйымдарының қауіпсіздік талаптары 3-кестеде келтірілген.
3-кесте
Өнімнің атауы |
Ерекшеліктер |
Нормаланатын |
1 |
2 |
3 |
Арқаға асатын сөмкелер, |
Бұйым салмағы, г |
кемінде 1000 |
Ұстағыштарды бекіту |
кемінде 70 |
|
Боялуды өзгертетін |
кемінде 3 |
|
Биялайлар, қолғаптар, |
Боялуды өзгертетін |
|
7. Кіші мектеп жасындағы балаларға арналған оқушылардың арқаға асатын сөмкелері нық анатомиялық арқалықпен жабдықталуы тиіс.
8. Былғары-галантерея бұйымдарынан жасалған аяқ-киім материалдарының зиянды химиялық заттарды бөлуі материалдың түріне байланысты нормативке сәйкес болуы тиіс, 5-кесте - үлбірлерге арналған, 2-кесте - былғарыға арналған, 4-кесте - полимерлік материалдарға арналған.
9. Үйге және жүзуге киетін аяқ-киімнен, биялайлардан, қолғаптардан, майда былғары галантереядан зиянды заттардың бөлінуін бақылау, сулы ортада, аяқ-киімнің қалған түрлері мен былғары галантерея бұйымдары - ауа қабатында жүргізіледі.
4-кесте
Материалдың |
Зиянды заттың атауы |
Норматив |
|
Сулы ортада |
Ауа қабатында |
||
1 |
2 |
3 |
4 |
Полиамидтер |
Капролактам |
0,5 |
0,06 |
Гексаметилендиамин |
0,01 |
0,001 |
|
Полиуретандар |
Формальдегид |
300 мг/кг |
0,003 |
Толуилендиизоцианат |
- |
0,002 |
|
Ацетальдегид |
0,2 |
0,01 |
|
Полиэфирлер |
Формальдегид |
300 мг/кг |
0,003 |
Диметилтерефталат |
1,5 |
0,05 |
|
Ацетальдегид |
0,2 |
0,01 |
|
Полиакрилаттар |
Акрилонитрил |
0,02 |
0,03 |
Метилметакрилат |
0,25 |
0,01 |
|
Поливинилхло- |
Ацетальдегид |
0,2 |
0,01 |
Диоктилфталат |
2,0 |
0,05 |
|
Дибутилфталат |
рұқсат |
рұқсат |
|
Акрилонитрил |
2,0 |
0,03 |
|
Резеңкелік |
Тиурам Е |
0,5 |
- |
Мырыш |
1,0 |
- |
|
Диоктилфталат |
2,0 |
0,05 |
|
Дибутилфталат |
рұқсат |
рұқсат |
|
Винилацетаттар |
Формальдегид |
300 мг/кг |
0,003 |
Винилацетат |
0,2 |
0,15 |
|
Диоктилфталат |
2,0 |
0,05 |
|
Дибутилфталат |
рұқсат |
рұқсат |
|
Сулы ортадағы бұйымның уыттылық индексі 70 %-дан 120 % дейін; |
|||
10. Аяқ киімді сәйкестендіру және біртектес өнімдер тобын жасақтау атауы, түрі, жыныс-жас құрамы, аяқ-киімнің үстіне және төменгі бөлшектеріне арналған қолданылу материалдары, маусымы бойынша жүргізіледі.
11. (11-тармақ - алынып тасталды - ҚР Үкіметінің 2009.01.16. N 13 Қаулысымен).
"Балаларға арналған өнімдер
мен бұйымдар қауіпсіздігіне
қойылатын талаптар"
техникалық регламентіне
5-қосымша
Ескерту. 5-қосымшаға өзгерту енгізілді - ҚР Үкіметінің 2009.01.16. N 13 Қаулысымен.
Арбалардың, велосипедтердің қауіпсіздік талаптары 1. Өнім тізбесі
1. Осы талап балаларды тасымалдауға арналған коляскаларға, велосипедтер мектеп жасына дейінгі, мектеп жасындағы балаларға белгіленеді.
2. Біртектес өнім топтарының тізбесі 1-кестеде СЭҚ ТН өнімдердің жіктемелеріне сәйкес көрсетілген.
1-кесте
Өнімнің атауы |
СЭҚ ТН |
Арбалар |
96 9240 |
Велосипедтер |
45 2990 |
2. Арбалардың қауіпсіздік талаптары
3. Бұйым деңгейлес және еңкіш тегіс беті (бұрышынан 100) берік, пайдаланған кезде сенімді болуы тиіс.
4. Бұйым баламен қарым-қатынас жасағанда бөлшектерінің өткір жиектері, қуыстары болмауы тиіс. Баланың саусақтарына зақым келмеуі үшін ашық саңылауларының, тесіктерінің диаметрлері: 5 мм көп және 12 мм кем болмауы тиіс. Ашық балалар арбасының баланың құлап қалмауына арналған құрылғысы (қауіпсіздік, ұстап тұру белдігі және т.б.) болуға тиіс, балалар арбасының арқалығы нық болуға тиіс.
5. Балалар арбасының тежегіш, тұйықтау жүйесіне баланың қолы жетпеуге тиіс немесе оларды ашып-жабу бір мезгілде екі қолмен, немесе арнайы аспаптарды қолдану арқылы жүзеге асырылуға тиіс. Жылжымалы (жиналмалы тұтқалар) және (шанақтың) алмалы-салмалы бөлшектерді жұмыс жағдайынан өз бетімен алуға жол берілмейді.
6. Бұйымның тоқыма материалдары берік болуға тиіс, эталонның сұр шәкілі бойынша кемінде 3 балл бояудың өңі беруі орнықты болуы керек. Балалар арбасының жабық шанағының сыртқы қаптамасы су өтпейтіндей немесе су өтпейтін чехолы болуға тиіс.
7. Тасымалдауға арналған тұтқалар, белдіктер, қапсырамалар мен өзгеде құралдар 30 кг салмақты жүкті көтеруге тиіс. Реттегіштер мен құлыпты қосқанда, қауіпсіздік белдігінің беріктігі кемінде 15 даН болуға тиіс.
8. Материалдың түріне қарай бұйымның химиялық қауіпсіздігі мына нормаларға сәйкес келуге тиіс:
тоқыма материалдары: осы Техникалық регламенттің 8, 9-тармақтары 3-қосымшасының 6, 7-кестелері;
полимер материалдар: осы Техникалық регламенттің 8-тармағы 4-қосымшасының 4-кестесі.
9. Бұйымында бұйым арналған баланың жасы (немесе салмағы) көрсетілген қолдану; бұйымды құрастыру, орнату, реттеу және сақтау жөніндегі нұсқаулығы, бұйымды қауіпсіз пайдалану жөніндегі ұсынымдары болуға тиіс.
10. (10-тармақ - алынып тасталды - ҚР Үкіметінің 2009.01.16. N 13 Қаулысымен).
3. Велосипедтердің қауіпсіздігіне қойылатын талаптар
11. Осы талап ершіктің биіктігі 435-тен 635 мм мектеп жасына дейінгі балаларға арналған велосипедтерге; ершігі 635 мм биіктікте реттелетін мектеп жасындағы балаларға және жасөспірімдерге арналған көлік велосипедтеріне қолданылады.
12. Велосипедтің бөлшектері мен тораптарының конструкциялары берік болуға және осы бұйымды пайдаланған уақытта баланың қауіпсіздігін қамтамасыз етуге тиіс. Шынжырмен жүретін велосипед тежегіш жүйемен немесе тежегіш жүйелерімен жабдықталуға тиіс. Жұлдызша тістерінің үстінде шынжырдың жинақталуына және шынжырды лақтырып тастауына жол берілмейді.
13. Мініп жүру процесінде баланың денесі тиетін бұйымның шығып тұрған бөлшектерінің айналасы үшкір болмауға тиіс. Ұзындығы 8 мм-ден асатын шеткі бөлшектері дөңгеленген болуға тиіс. Раманың үстіңгі құбырында шығыңқы жерлер болмауға тиіс.
14. Мектеп жасына дейінгі балаларға арналған тежегіші қолмен басылатын велосипедте тежегіштің тұтқасына 90 Н күш түсіргенде тежегіш күші кемінде 90 Н болуға тиіс. Аяқпен тежелетін велосипедте басқышқа түсетін күштің тежегіш күшіне арақатысы 2:1 аспауға тиіс.
15. Тежегіш жүйесі жасөспірімдерге арналған велосипедті массасы 70 кг, мектеп оқушыларынікін - 60 кг-мен жүк тиеп тежегіш жүйесін сынаған кезде "іркіліссіз" жұмыс істеуге тиіс. Дөңгелектерді толық бөгеуге рұқсат етілмейді. Тежегішке түскен күшті босатқан кезде тежегіш жүйесінің барлық элементтері бастапқы күйіне келуге тиіс.
16. Рульдік басқару велосипедті нық әрі сенімді басқаруды қамтамасыз етуге тиіс. Рульдің шеттері кемінде 70 Н тарту күшіне шыдайтын тұтқалармен немесе тығындармен жабдықталуға тиіс.
Рульмен басқару мектепке дейінгі балалар үшін екі жағынан да кемінде 600 және 750-ден аспайтын бұрышта дөңгелектің еркін айналуын қамтамасыз етуге тиіс (алдыңғы дөңгелекке қосылатын үш дөңгелекті велоспиедтен басқа). Мектеп оқушылары мен жасөсіпірімдерге арналған велосипедтің басқышы мен дөңгелектің (немесе алдыңғы дөңгелектің шиткасы) арасы кемінде 89 мм болуға тиіс.
"Руль - алдыңғы айыр" торабын сынаған кезде мектепке дейінгілерге арналған велосипедте көзге көрінетін жарықтар болмауға, руль өзегі сынбауға тиіс. Қалдық деформация дөңгеленген сәтте 500 Н - статикалық жүк, 30 Н.м. тең күш салғанда 20 мм-ден 100 мм-ге аспауға тиіс; рульдің екі жағынан 130 Н-тан жүк салғанда өзекке қатысты руль алынбауы тиіс.
Велосипедтің "руль - алдыңғы айыр" торабын сынаған кезде көзге көрінетін жарықтар болмауға тиіс. Мектеп оқушыларына арналған велосипедтерді кемінде 13,5 кг түсіп келе жатқан салмақпен сынаған кезде және торапқа кемінде 130 Н күш түсіргенде; жасөспірімдерге арналған велосипедтерді кемінде 22,5 кг салмақпен сынаған кезде және 200 н күш түсірген кезде - айыр мен раманың ұшы арасындағы өлшенетін тораптың қалдық деформациясы 40 мм-ден аспауға тиіс.
Рульдің өзегі мектеп оқушыларының велосипедін сынаған кезде кемінде 50 Н м, жасөспірімдерге арналған велосипедте кемінде 108 Н м болғанда айналған сәтте күш түсіргенде сынбауға тиіс. 150 Н м мектеп оқушыларының велосипедін, кемінде 25 Н м жасөспірімдерге арналған велосипедтерді сынаған кезде "руль өзегі - алдыңғы айыр" торабына айналған сәтте күш түсіргенде жарықтарға, сынықтарға және 4 мм-ден асатын сынақ валын араластыруға жол берілмейді.
17. Ершік пен ершікті ұстағыш велосипедке нық орнатылуға тиіс. Мектеп жасына дейінгі балаларға арналған велосипедке тігінен төменге бағытталған 300 Н тең салмақ түскен кезде ершікті ұстағышқа қатысты айналып кетпеуге тиіс; ершікке көлденең салмақпен 100 Н тең салмақ түсірген кезде рамаға қатысты ершік ұстағыш айналып кетпеуге тиіс.
Мектеп жасындағы балаларға арналған велосипедтерді сынаған кезде тиісінше ершікке кемінде 600 Н және 700 Н тігінен салмақ және 150 Н пен 200 Н көлденең салмақ түсірген кезде ершік ұстағышқа қатысты ершік және ершікке қатысты ершікті ұстағыш айналып кетпеуге тиіс.
18. "Рама-айыр" торабы берік болуға тиіс. Мектеп жасына дейінгі балаларға арналған велосипедтерді 50 мм биіктіктен салмағы 22,5 кг түсіп келе жатқан жүкпен және салмағы 30 кг жүкпен "рама-айыр" торабынан еркін құлатып сынаған кезде - көзге көрінетін жарық болмауға тиіс, айырдың аяқ жағы мен раманың арасындағы өлшенетін тораптың қалдық деформациясы 20 мм-ден аспауға тиіс.
19. "Басқыш-шатун" торабы динамикалық жүктемелерге шыдамды болуға тиіс. Динамикалық сынақ кезінде басқыштың немесе шатунның қиылысында қызып кетпеуге және көзге көрінетін жарықтар болмауға тиіс. Велосипедтің сымы басқышқа тігінен кемінде 600 Н (мектеп жасындағы балаларға арналған велосипедтерде), кемінде 1500 Н (жасөспірімдерге арналған велосипедтерде) күш түсірген кезде жұмыс істеуге тиіс.
20. Басқыштар мектепке дейінгі жастағы балаларға арналған велосипедте - 200, мектеп жасындағы балаларға арналған велосипедте - 250 тік күйінде жүк тиелген велосипедпен орнынан қозғалғанда жерге тимеуге тиіс.
Велосипед шынжырдың негізгі жұлдызшамен қосылатын сыртқы бетін жабатын қорғаныш құрылғымен жабдықталуға тиіс.
21. Дөңгелектің айырдан өз бетімен түсіп қалуына жол берілмейді. Мектеп оқушыларына арналған велосипедтердің радиалды және бетіндегі дөңгелектері 4,0 аспауға, дөңгелектер жазықтығының араласуы - 7,0 аспауға тиіс.
22. Мектеп жасына дейінгі балаларға арналған велосипедтерге орнатылатын ұстап тұратын роликтер салмағы 30 кг жүкті тігінен қойғанда 25 мм артық иілмеуі, қалдық деформация 15 мм-ден артық болмауға тиіс. Велосипед пен әрбір роликтің ішкі тік беті симметриясының жазықтығы арасындағы көлденең қашықтығы кемінде 175 мм болуға тиіс.
23. Велосипедке жарық беру жүйесін жүргізген кезде электр сымы қозғалатын бөліктен немесе өткір жиектен басқа жағына орналастырылуға тиіс. Барлық қосылыстар 10 Н тартылыс күшіне шыдауға тиіс.
24. Әрбір велосипедте мынадай ақпаратты:
жинау және күтіп ұстау жөніндегі нұсқаулықты;
велосипедпен жүрген кезде қауіпсіздік шаралары туралы нұсқаулықты қамтитын нұсқаулық болуға тиіс.
25. (25-тармақ - алынып тасталды - ҚР Үкіметінің 2009.01.16. N 13 Қаулысымен).
"Балаларға арналған өнімдер
мен бұйымдар қауіпсіздігіне
қойылатын талаптар"
техникалық регламентіне
6-қосымша
Ескерту. 6-қосымшаға өзгерту енгізілді - ҚР Үкіметінің 2009.01.16. N 13 Қаулысымен.
Баспа (оқу, кітап, журнал) өнімдерінің, электронды
оқу басылымдарының; мектеп-жазу заттарының
қауіпсіздігіне қойылатын талаптар
1. Өнімнің тізбесі
1. Осы қауіпсіздік талаптары:
оқу басылымдарына, соның ішінде, жалпы және бастауыш кәсіби білім беруге арналған электронды басылымдарға;
кітап, журнал басылымдарына;
балаларға арналған мектеп-жазу керек-жарақтарына қолданылады.
Өнімдер тобының тізбесі 1-кестеде келтірілген.
1-кесте
Өнімнің атауы |
Өнімнің сипаттамасы |
Кітаптар және брошюралар |
Оқу басылымдары |
Бағдарламалық-ақпараттық |
Электрондық оқу баспалары |
Мектеп-жазу керек-жарақтары |
кеңсе (қаламдар, сызғыштар және т.б.), |
2. Баспа өнімдерінің биологиялық және химиялық
қауіпсіздігіне қойылатын жалпы талаптар
1. Егер баспа екі немесе үш жас топтарына есептелсе, баспа жас топтарының оқырмандар мекенжайында көрсетілгендердің ішінен кішісіне қойылатын талаптарға сәйкес келуге тиіс.
2. Мәтінді түрлі-түсті, сұр фонда, бояуы көп безендірілген күйде шығарған кезде фонның оптикалық тығыздығы кемінде 0,3; қаріпті теріс басып шығарған кезде - кемінде 0,4 болуға тиіс. Басылымдарды дайындау үшін кемінде 74 % аппақ көрсеткіш қағазды және қайтадан пайдалануға арналған басылымдардан (емтихан билеттері, тапсырмалары бар карточкалар, тест тапсырмалары, кроссвордтар) басқа, газет қағаздарын пайдалануға рұқсат етілмейді.
3. Басылымдарда қаріпті кішірек сызуға рұқсат етілмейді.
4. Мектепке дейінгі және мектеп жасына арналған басылымдағы сөздердің арасындағы бос жер қаріптің кегліне тең болуға тиіс.
5. Әріп, сан және химиялық формулаларды ресімдеу кезінде формулалардың көмекші элементтерінің қаріп кеглі кемінде 6 тармақ болуға тиіс.
6. Баспа жайылып тұрған кездегі түбір жолақ кемінде 26 мм болуға тиіс. Парақтардың жолақтарына шартты белгілерді, көрнекі бейнелерді салуға рұқсат етілмейді, көлемі 50 белгіден аспайтын мәтіннің жолақтан ара қашықтығы кемінде 5 мм.
7. Қара бояумен басқан кезде басылымда мәтіндегі және қағаздағы бейнелер элементтерінің оптикалық тығыздығы кемінде 0,7 болуға тиіс. Анық емес белгілердің ("үзік-үзік") сызықтарымен мәтінді басуға жол берілмейді.
8. Басылым 2-кестеде көрсетілгеннен асатын санда үлгілі ортаға (су және/немесе ауа) зиянды заттар бөлмеуге тиіс.
2-кесте
Зиян заттың атауы |
Сулы ортада |
Ауа қабатында |
Норматив, |
Норматив, |
|
Фенол |
0,05 |
0,003 |
Формальдегид |
0,1 |
0,003 |
Қорғасын |
0,03 |
- |
Мырыш |
1,0 |
- |
Күшән |
0,05 |
- |
Хром (III, ІҮ) |
0,1 тең |
- |
9. Басылымдардың қаріптік ресімдеу өлшемдері типометрикалық Дидо жүйесінде берілген (1 тармақ = 0,376 мм).
10. Баспаның шығарылым мәліметтерінде мынадай ақпарат болуға тиіс: авторлар туралы мәлімет, басылымның тақырыбы, серияның тақырыбы, серияның шығарылым нөмірі, оқырмандарға арналған мәлімет, басылымның нысаналық мақсаты, шығарушының аты және оның мекенжайы, басылымның шығарылған жылы, полиграфиялық кәсіпорынның аты және жылы, басуға қол қойылған күні, басылымның форматы, қағаздың түрі, негізгі мәтін қарпінің гарнитурасы, баспаның түрі, таралымы, полиграфиялық кәсіпорын тапсырысының нөмірі.
4 жасқа дейінгі балаларға арналған басылымның шығарылым мәліметінде "Үлкендердің балалармен бірге оқуына арналған" деген оқырмандарға арналған ақпарат болуға тиіс.
3. Кітап оқу басылымдарына қойылатын қауіпсіздік талаптары
11. Бастауыш кәсіби білім беруге арналған оқу басылымдарының қаріптік ресімделуі 10-11 сыныптарға арналған оқу басылымдарына белгіленген талаптарға сәйкес келуге тиіс.
12. Оқу басылымының салмағы аспауға тиіс:
300 г - 1-4 сыныптарға;
400 г - 5-6 сыныптарға;
500 г - 7-9 сыныптарға;
600 г - 10-11 сыныптарға.
13. Оқулық басылымдарында:
негізгі, қосымша мәтіндер мен ерекше бөліп көрсетулер үшін қаріпті айналдыру мен түрлі түсті бояуларды;
жазу қағаздары мен жұмыс дәптерлерінің жазуға арналған бөліктерінде түрлі түсті және күлгін фондарды;
негізгі және қосымша мәтіндерді үш және одан көп бағандарда теруді;
бекітудің тігілмейтін тәсілдерін пайдалануға болмайды.
14. Жазуға алғашқы дағдыларды қалыптастыруға арналған жазу үлгілеріндегі (әріп элементтері, әріптер, әріптер арасындағы байланыстырушы элементтер, жеке сөздер) әріп жолдарына арналған көлденең сызықтардың арасындағы ара қашықтық 8 мм-ден аспауы және 5 мм-ден кем болмауы қажет.
Жазу дағдысын нығайтуға арналған жазу үлгілеріндегі (жеке сөздер және сөйлемдер) әріп жолдарына арналған көлденең сызықтар арасындағы ара қашықтық 4 мм-ден кем болмауы қажет.
Жолдар арасындағы ара қашықтық 8 мм-ден кем болмауы тиіс.
Әріптердің үлгілері мен олардың элементтерінің бейнесі үшін нүктелерді пайдалануға болмайды.
15. Оқу пәніне, баспа түріне және оның оқырманына байланысты оқулық басылымдарын қаріптік ресімдеу өлшемі 3, 4, 5, 6, 7 және 8-кестелерде белгіленген.
1-4 сыныптарға арналған гуманитарлық пәндер бойынша
оқулық басылымдарын қаріптік ресімдеу талаптары
3-кесте
Сыныптар |
Кегль, |
Интер- |
Жолдың |
Қаріптің сипаттамасы |
|
Тобы |
Кескіні |
||||
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
Бірінші, |
36* |
2 |
117 |
ұсақ |
қалыпты |
Екінші |
16 |
2 |
117 |
аздап |
ашық |
Үшінші және |
14 |
2 |
108 |
қалыпты |
|
12*** |
2 |
81 |
қалыпты |
||
Ескертпе:
* әліппенің бөліктеріндегі жекелеген әріптер үшін - асты сызылып жартылай қарайтылған немесе қою, тік;
** әліппе бөлімі үшін қалыпты ұсақ, жартылай қарайтылған немесе қою, тік кескінделген топтағы қаріптерге рұқсат етіледі;
*** Көлемі 200 белгіден аспайтын қосымша мәтін үшін ғана жол беріледі.
5-11 сыныптарға арналған гуманитарлық пәндер бойынша
оқулық басылымдарын қаріптік ресімдеу талаптары
4-кесте
Сынып- |
Функцио- |
Кегль, |
Интерлиньяж, |
Жолдың |
Қаріпті |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
5-6 |
Оқулықтар |
12 |
регламент- |
63 |
қалыпты немесе |
10* |
2 |
63 |
қалыпты немесе |
||
9** |
2 |
54 |
қалыпты |
||
Практика- |
10 |
2 |
63 |
қалыпты немесе |
|
9** |
2 |
54 |
қалыпты |
||
7-9 |
Оқулықтар |
10 |
2 |
72 |
қалыпты |
9* |
2 |
54 |
қалыпты немесе |
||
8** |
2 |
50 |
қалыпты |
||
Практика- |
10 |
2 |
54 |
қалыпты немесе |
|
9* |
2 |
54 |
қалыпты немесе |
||
8** |
2 |
50 |
қалыпты |
||
10-11 |
Оқулықтар |
12 |
Регламент- телмеген |
81 |
қалыпты немесе |
10 |
2 |
72 |
қалыпты немесе |
||
9* |
2 |
54 |
қалыпты немесе |
||
8** |
2 |
50 |
қалыпты |
||
Практика- |
9 |
1 |
54 |
қалыпты немесе |
|
8* |
1 |
54 |
қалыпты немесе |
||
8** |
1 |
50 |
қалыпты |
Ескертпе:
* тіл ғылымы бойынша баспаларға ғана рұқсат етіледі;
** көлемі 5-6 сыныптар үшін 1000 белгіден, 7-9 сыныптар үшін 1500 белгіден, 10-11 сыныптар үшін 2000 белгіден аспайтын қосымша мәтіндерге ғана рұқсат етіледі.
1-11 сыныптарға арналған математика пәні бойынша оқулық
басылымдарын қаріптік ресімдеу талаптары
5-кесте
Сы- |
Кегль, |
Интерли- |
Жолдың |
Қаріптің тобы/ |
1 |
14 |
2 |
90 |
ұсақ/қалыпты немесе |
2-4 |
14 |
2 |
90 |
ұсақ, жаңаша аздап |
12 |
2 |
90 |
ұсақ/қалыпты немесе |
|
5-6 |
10 |
регламент- |
50 |
қалыпты немесе қалың; |
9* |
1 |
50 |
қалыпты |
|
7-11 |
9 |
1 |
50 |
қалыпты немесе қалың; |
8* |
1 |
50 |
қалыпты |
Ескертпе:
* тек қосымша мәтіндерге ғана рұқсат етіледі
1-11 сыныптарға арналған жаратылыстану пәндері бойынша
оқулық басылымдарын қаріптік ресімдеу талаптары
6-кесте
Сы- |
Кегль, |
Интерли- |
Жолдың |
Қаріптің тобы/ |
1-2 |
14 |
2 |
108 |
ұсақ, жаңаша аздап |
3-4 |
12 |
2 |
81 |
|
10* |
2 |
81 |
ұсақ, жаңаша аздап |
|
5-6 |
10 |
2 |
50 |
қалыпты ашық тік |
9* |
1 |
50 |
қалыпты |
|
7-9 |
10 |
1 |
50 |
қалыпты ашық тік |
8* |
1 |
50 |
қалыпты |
|
10-11 |
9 |
2 |
50 |
қалыпты ашық тік |
8* |
2 |
50 |
қалыпты |
Ескертпе :
* көлемі 1-4 сыныптарға арналған басылымдарда 200 белгіден аспайтын, 5-6 сыныптарға арналған басылымдарда 1000 белгіден аспайтын, 7-9 сыныптарға арналған басылымдарда 1500 белгіден аспайтын, 10-11 сыныптарға арналған басылымдарда 2000 белгіден аспайтын қосымша мәтіндерге ғана рұқсат етіледі.
Оқулық басылымдарында мәтінді екі және
одан көп бағандарда ресімдеу талаптары*
7-кесте
Пән- |
Сынып |
Екі |
Бағандар |
Жолдың ұзын- |
Көп |
Бағандар |
Жолдың |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
Гума |
1-4 |
тек |
9 |
- |
мәтін- |
12 |
63 |
5-6 |
тек тіл |
9 |
63 |
6 |
50 |
||
7-11 |
Негізгі |
9 |
63 |
6 |
32 |
||
Қосымша |
9; 6** |
63 |
|||||
1-11 |
басы- |
9; 6** |
- |
- |
- |
- |
|
- |
- |
- |
сөздер- |
12; 6** |
- |
||
Мате- |
1-4 |
- |
- |
- |
мысал- |
12; 9** |
- |
5-11 |
Негізгі |
9 |
50 |
мысал- |
9; 6** |
- |
|
Қосымша |
9; 6** |
50 |
|||||
Жара- |
1-4 |
- |
- |
- |
мәтін- |
12 |
63 |
5-6 |
тек |
9 |
63 |
6 |
50 |
||
7-11 |
Негізгі |
9 |
63 |
6 |
32 |
||
Қосымша |
9; 6** |
Ескертпе:
* жолдың ұзындығынан басқа қаріптік ресімдеу өлшемдері 6.3-6.6-кестелердің талаптарына сәйкес келуі тиіс.
** бөлуші сызық болған жағдайда
Жалпы білім беретін мектептерге арналған көрнекі
құралдар қаріптерінің көлеміне қойылатын талаптар
8-кесте
Жасына қарай топтары |
Бақылау ара |
Қаріптің көлемі |
Мектеп жасына |
30 |
16 |
50 |
37 |
|
300 |
180 |
|
1-сынып |
30 |
14 |
50 |
29 |
|
300 |
175 |
|
2-сынып |
30 |
12 |
50 |
25 |
|
300 |
150 |
|
3-4 сыныптар |
30 |
10 |
50 |
21 |
|
300 |
125 |
|
5-6 сыныптар |
30 |
9 |
50 |
19 |
|
300 |
112 |
|
7-11 сыныптар |
30 |
8 |
50 |
17 |
|
300 |
100 |
4. Кітап және журнал басылымдарының қауіпсіздік талаптары
1. Әдеби-көркем және ғылыми-көпшілік басылымдардағы мәтіндер үшін түрлі түсті бояуларды және қаріпті айналдыруды қолдануға болмайды.
2. Анықтамалық және тынығуға арналған басылымдарда түрлі түсті фонда түрлі түсті бояулармен басылған жағдайда қаріптің кеглі 20 тармақтан, мәтіннің көлемі 200 белгіден аспауы тиіс.
3. Түрлі түсті бояулардағы сурет элементтерінің ең үлкен көлемі 5 мм-ден кем болмауы қажет.
4. Кітап және журнал басылымдарын басылым түріне, бір мезгілде оқылатын мәтіннің көлемі мен оқырманына байланысты қаріптік ресімдеу өлшемдері 6.9-6.14 кестелерде белгіленген.
5. Аралас басылымдардың (мәтінмен бірге ойыншықтарды, кеңсе тауарларын, СD-дискілерді қамтитын басылымдар) мәтіндік бөліктерін қаріптік ресімдеу өлшемдері 9-14 кестелерде белгіленген талаптарға сәйкес келуі тиіс.
Аралас басылымдардың химиялық және биологиялық қауіпсіздігі 2-қосымшадағы 14, 15, 16-кестелерде белгіленген талаптарға сәйкес келуі тиіс.
5. Электрондық оқу басылымдарының, мектепке арналған
жазу құралдарының қауіпсіздігі талаптары
1. Стандартты бейнелеу құралы ретінде 15 немесе 17 дюйм диагональды электрлі-сәулелі түтігі бар мониторды тану қажет.
2. Электрондық басылымдар мәтіндерін балаларды мектепке даярлау үшін білімді дамытушы оқу құралы ретінде пайдалануға жол берілмейді.
3. Электрондық басылымда мәтіндік және/немесе белгілік ақпарат үшін:
қаріптің жіңішке және/немесе курсивті кескінделген түрлерін;
бір электрондық бетте әртүрлі ұзындықтағы толқынды төрттен артық түсті;
қызыл фонды;
көлденең және тігінен "жылжитын" жолдарды пайдалануға болмайды.
4. Электрондық басылым шеңберінде қаріптің жіңішке және курсивті түрлерінен басқа әртүрлі кескіндерінің біреуін ғана пайдалануға жол беріледі.
5. Электрондық беттерді оқырманы мен бір мезгілде оқылатын мәтін көлеміне байланысты жарқын сипаттамасымен және қаріппен ресімдеу талаптары 15-кестеде белгіленген.
6. Мектепке арналған жазу құралдарының
қауіпсіздігі талаптары
1. Мектепке арналған жазу құралдарының химиялық қауіпсіздігі талаптары 2-қосымшаның 15, 16-кестелерінде белгіленген талаптарына сәйкес келуі тиіс.
2. (2-тармақ алынып тасталды - ҚР Үкіметінің 2009.01.16. N 13 Қаулысымен).
Жоғары мектеп жасына дейінгі жастағы (4-6 жас)
балаларға арналған кітап және журнал басылымдарды
қаріптермен ресімдеу талаптары
9-кесте
Қаріптің |
Интерлиньяж, |
Жолдың |
Қаріптің тобы/ |
20 және одан жоғары |
2 |
117 |
ұсақ, жаңаша аздап |
16, 18 |
4 |
||
14 |
4 |
108 |
ұсақ/қалыпты қалың |
12* |
2 |
90 |
Ескертпе:
* бір беттегі 200 белгі және одан аз мәтін көлемі үшін
Кіші мектеп жасындағы (7-10 жас) балаларға арналған
кітап және жорнал басылымдарындағы мәтінді қаріптік
рәсімдеу талаптары
10-кесте
Баспа |
Мәтінді |
Кегль, |
Интерли- |
Жолдың |
Қаріптің |
Әдеби |
600 астам |
14 |
2 |
81 |
ұсақ, жаңаша |
12 |
2 |
81 |
Ұсақ, жаңаша |
||
кемінде |
10 |
2 |
41 |
ұсақ/қалыпты |
|
Анықта- |
600 |
14 |
2 |
81 |
ұсақ, жаңаша |
12 |
2 |
81 |
ұсақ/қалыпты |
||
200-ден |
10 |
2 |
41 |
ұсақ/қалыпты |
|
200 |
12* |
2 |
41 |
ұсақ/қалыпты |
|
10 |
- |
- |
қалыпты тік |
Ескертпе:
* қаріпті әзірлеу және мәтінді басу түрлі-түсті бояумен рұқсат етіледі
Орта мектеп балаларына (11-14 жас)
арналған кітап және жорнал басылымдарын
қаріптік ресімдеу талаптары
11-кесте
Баспа |
Мәтінді |
Кегль, |
Интерли- |
Жолдың |
Қаріптің |
Әдеби ғылыми таны- |
1500 |
10 |
2 |
72 |
қалыпты |
1500 |
9 |
2 |
41 |
қалыпты |
|
Анықта-ма және |
1500 |
10 |
2 |
72 |
қалыпты немесе қалың ашық тік |
1000-нан |
10* |
2 |
41 |
ұсақ/қалыпты |
|
9 |
Регламент- |
41 |
қалыпты |
||
600-ден |
8 |
2 |
41 |
қалыпты тік |
|
600 |
8 |
Регламент- |
Регламент- |
қалыпты |
Ескертпе:
* қаріпті әзірлеу және мәтінді басу түрлі-түсті бояумен рұқсат етіледі
Жоғарғы мектеп жасындағы (15-17 жас)
балаларға арналған кітап және жорнал басылымдарын
қаріптік ресімдеу талаптары
12-кесте
Баспа түрі |
Мәтінді |
Кегль, |
Интерли- |
Жолдың |
Қаріпті |
Әдеби |
2000 |
10 |
2 |
63 |
қалыпты |
10 |
интерлиньяж |
68 |
|||
9 |
2 |
63 |
|||
2000 |
8 |
2 |
41 |
қалыпты |
|
Анық- |
2000 астам |
10 |
2 |
63 |
қалыпты |
10 |
интерлиньяж |
68 |
|||
9 |
2 |
63 |
|||
1000-нан |
10* |
2 |
41 |
қалыпты |
|
8 |
2 |
41 |
қалыпты тік |
||
600-ден |
8 |
Регламент- |
Регламент- |
қалыпты тік |
|
600 |
8 |
Регламент- |
Регламент- |
қалыпты |
Ескертпе:
* қаріпті айналдыруға рұқсат етіледі.
Кітап және жорнал басылымдарында мәтінді
екі және үш бағанда теру кезінде ресімдеуге
қойылатын талаптар*
13-кесте
Жыныс-жас |
Екі бағанда |
Бағандар |
Үш бағанда |
Баған |
Мектепке |
өлеңдер үшін |
12 |
- |
- |
Кіші мектеп |
өлеңдер үшін |
12 |
- |
- |
ғылыми-танымал |
9 |
- |
- |
|
анықтама |
9; 6** |
- |
- |
|
Орташа мектеп |
өлеңдер үшін |
9 |
- |
- |
ғылыми-танымал, |
9; 6** |
анықтама |
9; 6** |
|
Жоғарғы |
Басылымның |
9; 6** |
анықтама |
6 |
Ескертпе:
* қаріптік ресімдеу өлшемдері 7.8-7.13 кестеде жазылған тиісті талаптарға сәйкес болуы тиіс
** бөліну желісі болған кезде
Түрлі-түсті, сұр фонда, боялған безендірілгендерді
басып шығарған кезде кітап-журнал басылымдарында
мәтіндерді қаріптік ресімдеуге қойылатын тараптар
14-кесте
Жас тобы |
Мәтінді |
Қаріп |
Интер- |
Жолдың |
Қаріптің |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
Мектепке |
200 және |
18 |
4 |
117 |
ұсақ/қалыпты |
200 |
14 |
4 |
регламент- |
||
Кіші |
600 және |
14 |
2 |
81 |
ұсақ/қалыпты |
200-ден |
14 |
2 |
41 |
||
200 |
12 |
2 |
41 |
||
Орташа |
1500 және |
12 |
2 |
72 |
қалыпты |
1000-нан 15000-ға |
10 |
2 |
41 |
қалыпты ашық |
|
1000-нан |
9 |
2 |
41 |
қалыпты |
|
600-ден |
9 |
регламент- |
41 |
қалыпты |
|
600 |
9 |
регламент- |
регламент- |
қалыпты |
|
Жоғарғы |
2000 және |
9 |
2 |
63 |
қалыпты |
1000-нан |
8 |
2 |
41 |
қалыпты |
|
600-ден 1000-ға дейін |
8 |
регламент- |
регламент- |
қалыпты |
|
600 кемінде |
8 |
регламент- |
регламент- |
қалыпты |
Электрондық оқу басылымдарын ресімдеу талаптары
15-кесте
Сыныптар |
Мәтінді |
Қаріп |
Жазба |
Қаріп топтары |
1-4 |
50 |
14 |
3,50 |
ұсақ |
100 |
16 |
4,00 |
||
5-9 |
150 |
12 |
3,00 |
ұсақ немесе кертпе |
200 |
12 |
3,00 |
ұсақ |
|
250 |
14 |
3,50 |
ұсақ |
|
10-11 |
150 |
12 |
3,00 |
ұсақ немесе кертпе |
200 |
12 |
3,00 |
ұсақ |
|
300 |
14 |
3,50 |
ұсақ |
кестенің жалғасы
Сынып- |
Жолдың |
Электрондық беттің |
Электрондық беттің |
1-4 |
100 |
20% |
Барлық жыныс-жас |
5-9 |
100 |
40% |
|
10-11 |
50 |
60% |
Ескертпе:
* қаріп гарнитурасының жіңішке немесе курсивті сызбасын қолдануға рұқсат етілмейді.
"Балаларға арналған өнімдер
мен бұйымдар қауіпсіздігіне
қойылатын талаптар"
техникалық регламентіне
7-қосымша
Өнімнің техникалық регламенттің талаптарына
сәйкестігін міндетті түрде растау сызбасы
(Ескерту. 7-қосымша алынып тасталды - ҚР Үкіметінің 2009.01.16. N 13 Қаулысымен).