Ұжымдық қауіпсіздік туралы шарт ұйымы ұжымдық қауіпсіздік жүйесінің күштері мен құралдарын қалыптастыру және олардың жұмыс істеу тәртібі туралы келісімге қол қою туралы ұсынысты Қазақстан Республикасы Президентінің қарауына енгізу туралы

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2010 жылғы 8 желтоқсандағы № 1325 Қаулысы

      Қазақстан Республикасының Үкіметі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:
      Ұжымдық қауіпсіздік туралы шарт ұйымы ұжымдық қауіпсіздік жүйесінің күштері мен құралдарын қалыптастыру және олардың жұмыс істеу тәртібі туралы келісімге қол қою туралы ұсыныс Қазақстан Республикасы Президентінің қарауына енгізілсін.

      Қазақстан Республикасының
      Премьер-Министрі                         К. Мәсімов

Жоба

Ұжымдық қауіпсіздік туралы шарт ұйымы ұжымдық қауіпсіздік
жүйесінің күштері мен құралдарын қалыптастыру және олардың
жұмыс істеу тәртібі туралы
КЕЛІСІМ

      Бұдан әрі Тараптар деп аталатын Ұжымдық қауіпсіздік туралы шартқа (бұдан әрі - ҰҚШҰ және/немесе Ұйым) мүше мемлекеттер,
      1992 жылғы 15 мамырдағы Ұжымдық қауіпсіздік туралы шартқа және 2002 жылғы 7 қазандағы Ұжымдық қауіпсіздік туралы шарт ұйымының Жарғысына негізделе отырып,
      барлық Тараптардың Біріккен Ұлттар Ұйымы Жарғысының 51-бабына сәйкес жеке немесе ұжымдық өзін-өзі қорғау құқығын мойындай отырып,
      ұжымдық қауіпсіздік жүйесін коалициялық және өңірлік негізде қалыптастыру қағидатын ескере отырып,
      ҰҚШҰ-ның бір немесе бірнеше Тарапқа қатысты қарулы шабуылға (агрессияға), сондай-ақ басқа да қыр көрсетулер мен қауіп-қатерлерге барабар ден қоюды қамтамасыз ететін ұжымдық қауіпсіздік жүйесін қалыптастыру және жетілдіру жөніндегі практикалық шараларды қабылдау қажеттігіне сүйене отырып,
      халықаралық бейбітшілік пен қауіпсіздікті сақтаудағы Ұйымның рөлін одан әрі нығайтуға, БҰҰ Жарғысының, қару-жарақты бақылау және әскери саладағы сенімді нығайту мәселелері жөніндегі халықаралық құқық пен халықаралық шарттардың жалпыға ортақ қағидаттары мен нормаларының негізінде қақтығыстарды болдырмау мен реттеуде оның тиімділігін арттыруға белсенді және лайықты үлес қосуға өзінің ұмтылысын растай отырып,
      төмендегілер туралы келісті:

1-бап

      Осы Келісімде қолданылатын терминдер мыналарды білдіреді:
      «ҰҚШҰ ұжымдық қауіпсіздік жүйесі» - халықаралық құқық пен ұлттық заңнамаға сәйкес Тараптардың мүдделерін, егемендігі мен аумақтық тұтастығын ұжымдық қорғауды қамтамасыз ететін ҰҚШҰ органдарының және Тараптардың ұлттық мемлекеттік басқару органдарының, сондай-ақ Тараптардың күштері мен құралдарының жиынтығы;
      «ҰҚШҰ-ның жауапкершілік аймағы» - ҰҚШҰ-ға мүше болып табылмайтын басқа мемлекеттерден ішкі суларды, аумақтық теңіз бен олардың әуе кеңістігін қоса алғанда, мемлекеттік шекара учаскелерімен (сыртқы шекаралармен) шектелген, шегінде Тараптардың ұлттық және ұжымдық қауіпсіздігінің мүдделері қамтамасыз етілетін Тараптардың аумақтары;
      «ұжымдық қауіпсіздік өңірі» — шегінде өздерінің ұлттық және ұжымдық қауіпсіздік мүдделері қамтамасыз етілетін бір немесе бірнеше Тараптар аумағының геостратегиялық жағдайын ескере отырып қамтылатын ҰҚШҰ жауапкершілік аймағының бір бөлігі;
      «әскерлердің (күштердің) коалициялық топтамасы» - арнайы мақсаттағы күштердің әскери контингенттері мен құралымдарымен қоса алғанда, Тараптар ҰҚШҰ шеңберінде көпжақты (ұжымдық) негізде құрған әскер (күштер) топтамасы;
      «әскердің (күштердің) өңірлік (біріктірілген) топтамасы» - ұжымдық қауіпсіздіктің тиісті өңірінің шеңберінде екі жақты немесе көп жақты негізде Тараптар құрған әскер (күштер) топтамасы;
      «әскери контингенттер» - әскерлердің (күштердің) коалициялық және/немесе өңірлік (біріктірілген) топтамасының құрамына Тараптар бөлген Тараптардың қарулы күштерінің бірлестіктері, құрамалары, әскери бөлімдері;
      «арнайы мақсаттағы күштердің құралымдары» - әскерлердің (күштердің) коалициялық топтамасына Тараптар бөлген ішкі істер (полиция) органдарының, ішкі әскерлердің, қауіпсіздік органдарының және арнайы қызметтердің, сондай-ақ төтенше жағдайлардың алдын алу және олардың салдарларын жою саласында уәкілеттік берілген органдардың арнайы мақсаттағы бөлімшелері (мамандар топтары);
      «жеке құрам» - әскердің (күштердің) коалициялық және/немесе өңірлік (біріктірілген) топтамасының құрамына Тараптар бөлген немесе уақытша іссапарға жіберілген әскери қызметшілер, қауіпсіздік, ішкі істер (полиция), ішкі әскерлер органдарының, төтенше жағдайлардың алдын алу және салдарларын жою саласындағы уәкілеттік берілген органдардың қызметкерлері, сондай-ақ әскери бөлімдерде, ұйымдар мен мекемелерде жұмыс істейтін адамдар;
      «біріктірілген (бірлескен) әскери жүйелер» - функционалдық арналуы бойынша бірдей және ұжымдық қауіпсіздікті қамтамасыз ету жөніндегі міндеттерді орындау мақсатында Тараптар бөлетін күштер мен құралдардың жиынтығы;
      «ұжымдық бітімгершілік күштері» - Тараптардың бітімгершілік контингенттері құрамынан бітімгершілік операцияларын жүргізу кезеңіне бөлінетін бөлімдер (бөлімшелер);
      «төтенше жағдай» - адамның құрбан болуына, адамдардың денсаулығына немесе қоршаған табиғи ортаға залал келтіруге, елеулі материалдық шығындарға және адамдардың тыныс-тіршілігі жағдайларының бұзылуына әкеп соқтыруы мүмкін немесе әкеп соқтырған авария, қауіпті табиғат құбылысы, апат, дүлей немесе өзге де апат нәтижесінде қалыптасқан жағдай;
      «төтенше жағдайларды жою» - төтенше жағдайлар туындаған кезде жүргізілетін және адамдардың өмірін құтқару мен денсаулығын сақтауға, қоршаған табиғи ортаға залалдың және материалдық шығындардың мөлшерін азайтуға, сондай-ақ төтенше жағдай аймақтарын оқшаулауға, оларға тән қауіпті факторлардың әрекетін тоқтатуға бағытталған авариялық-құтқару және басқа да шұғыл жұмыстар.

2-бап

      ҰҚШҰ ұжымдық күштері жүйесінің мақсаты әлемге төнген қауіп-қатердің алдын алу және жою, соғыстар мен әскери қақтығыстарды оқшаулау, бір немесе бірнеше Тарапқа қатысты қарулы қақтығыстан (агрессиядан) бірлесе қорғану, қауіпсіздіктің басқа да қыр көрсетулер мен қауіп-қатерлеріне қарсы тұру, ал ол болған (басталған) жағдайда - Тараптардың ұлттық және ұжымдық мүдделерін, егемендігі мен аумақтық тұтастығын кепілді қорғауды қамтамасыз ету жолымен Тараптардың орнықты және жан-жақты дамуы үшін қолайлы бейбіт жағдайды қамтамасыз ету болып табылады.
      Осы мақсатты басшылыққа ала отырып, Тараптар:
      бір немесе бірнеше Тараптарға қатысты қарулы шабуылды (агрессияны), өзге де қыр көрсетулер мен қауіп-қатерлерді барлық Тараптарға қатысты қарулы шабуыл (агрессия), өзге де қыр көрсетулер мен қауіп-қатерлер ретінде қарайды және өздерінің қарамағындағы барлық күштер мен құралдарды пайдалана отырып, тиісті қарсы шаралар қолданатын болады;
      халықаралық құқықтың жалпыға танылған нормалары мен қағидаттары негізінде барлық мемлекеттермен және мемлекеттердің одақтарымен өздерінің қарым-қатынастарын орнатады, әскери саладағы сенім шараларын кеңейтуге жәрдемдеседі, соғыстар мен қарулы жанжалдардың алдын алуға бағытталған дәйекі саясат жүргізеді;
      өңірлік және жаһандық деңгейдегі ұжымдық қауіпсіздікті қамтамасыз ету шеңберінде әскери қауіп-қатерлердің алдын алу, оқшаулау және жою үшін әскери-дипломатиялық және өзге де әскери емес құралдарға басымдық береді;
      ұжымдық қауіпсіздік жүйесінің күштері мен құралдарын қалыптастырады.

3-бап

      ҰҚШҰ ұжымдық қауіпсіздік жүйесін қалыптастырудың және олардың жұмыс істеуінің негізгі қағидаттары:
      ұжымдық қауіпсіздік жүйесінің қорғаныстық сипаты;
      барлық Тараптар үшін ұжымдық қауіпсіздікті бөліп-жармау және қауіпсіздіктің тең деңгейі;
      ұжымдық қауіпсіздікті қамтамасыз етуге Тараптардың тең жауапкершілігі;
      қарулы шабуылға (агрессияға) коалициялық және/немесе өңірлік негізде тойтарыс беруге Тараптардың қатысуын көздейтін өзін-өзі қорғау ұжымдығы;
      аумақтық тұтастықты сақтау, егемендік пен ұлттық мүдделерді құрметтеу, бір-бірінің ішкі істеріне араласпау;
      ұжымдық қауіпсіздік жүйесінің күштері мен құралдарын Тараптардың арасындағы дауларды шешу үшін пайдалануға жол бермеу;
      ұжымдық қауіпсіздік жүйесін коалициялық және өңірлік негізде қалыптастыру мен дамыту болып табылады.

4-бап

      Ұжымдық қауіпсіздік жүйесінің күштері мен құралдары:
      бір немесе бірнеше Тарапқа қатысты қауіп-қатерді болдырмауға және қарулы шабуылға (агрессияға) тойтарыс беруге, қарулы акциялар мен жанжалдарды оқшаулауға;
      халықаралық терроризмге, есірткі құралдарының, психотроптық заттар мен олардың прекурсорларының, қару мен оқ-дәрілердің заңсыз айналымына, сондай-ақ трансұлттық ұйымдасқан қылмыстың басқа да түрлеріне қарсы күресті қоса алғанда, Тараптардың қауіпсіздігіне қыр көрсетулер мен қауіп-қатерлерге қарсы тұру жөніндегі іс-шараларға;
      әскери іс-қимылдарды жүргізу кезінде немесе осы іс-қимылдардың салдарынан туындайтын қауіптерден халықты қорғау жөніндегі іс-шараларды орындауға, сондай-ақ төтенше жағдайларды жоюға және төтенше ізгілік көмек көрсетуге;
      Тараптардың мемлекеттік шекараларын, сондай-ақ мемлекеттік және әскери объектілерін күзетуді күшейтуге;
      бітімгершілік операцияларына қатысуға;
      сондай-ақ ҰҚШҰ Ұжымдық қауіпсіздік кеңесі айқындаған өзге де міндеттерді шешуге арналған.

5-бап

      ҰҚШҰ ұжымдық қауіпсіздік жүйесінің күштері мен құралдарының құрамына:
      ұлттық басқару органдарына бағынысты және ҰҚШҰ органдарының шешімі бойынша қолданылатын Тараптардың ұлттық қарулы күштері мен басқа да әскерлерінің әскери бөлімдері мен бөлімшелері, сондай-ақ ішкі істер (полиция) органдарының, ішкі әскерлердің, қауіпсіздік органдарының және арнайы қызметтердің арнайы мақсаттағы бөлімшелері (мамандар топтары), төтенше жағдайлардың алдын алу және олардың салдарларын жою саласында Тараптардың уәкілеттік берілген органдарының құралымдары;
      әскерлердің (күштердің) коалициялық топтамасы;
      әскерлердің (күштердің) өңірлік (біріктірілген) топтамасы;
      біріктірілген (бірлескен) әскери жүйелер топтамасы;
      ұжымдық бітімгершілік күштері.
      Ресей Федерациясының стратегиялық ядролық күштері бір немесе бірнеше Тарапқа қатысты қарулы шабуылды (агрессияны) жүзеге асырудың мүмкін болатын талпыныстарын тежеу функциясын орындайды.

6-бап

      Әскерлердің (күштердің) коалициялық топтамасын Ұйымның ұжымдық қауіпсіздік жүйесі күштері мен құралымдарының тұрақты әзірліктегі құрамдауыны болып табылатын және ҰҚШҰ-ның жауапкершілік аймағындағы қыр көрсетулер мен қауіп-қатерлерге жедел ден қоюға арналған арнайы мақсаттағы күштердің әскери контингенттері мен құралымдарын қоса алғанда, Тараптардың күштері мен құралдары құрайды.
      Әскерлердің (күштердің) коалициялық топтамасын қалыптастыру, олардың жұмыс істеу тәртібін және құрамын ҰҚШҰ Ұжымдық қауіпсіздік кеңесі айқындайды.

7-бап

      Әскерлердің (күштердің) өңірлік (біріктірілген) топтамасын ықтимал қарулы шабуылға (агрессияға) тойтарыс беру үшін бейбіт уақытта орналастырылған немесе қауіпті кезеңде өрістетілген ұжымдық қауіпсіздіктің тиісті өңірі Тараптарының қарулы күштері мен басқа да әскери құралымдарының басқару органдары мен әскерлері (күштері) құрайды.
      Тараптың әскерлерінің (күштерінің) өңірлік (біріктірілген) топтамалары:
      ұжымдық қауіпсіздіктің Шығыс Еуропа өңірі әскерлерінің (күштерінің) өңірлік топтамасын (Беларусь Республикасы мен Ресей Федерациясы Одақтас мемлекеттерінің шеңберінде құрылады);
      ұжымдық қауіпсіздіктің Кавказ өңірі әскерлерінің (күштерінің) біріктірілген топтамасын (Армения Республикасы мен Ресей Федерациясы арасындағы екі жақты келісімдердің негізінде құрылады);
      ұжымдық қауіпсіздіктің Орталық Азия өңірі әскерлерінің топтамасын (ҰҚШҰ-ға мүше мемлекеттер арасындағы екі жақты және көп жақты (өңірлік) келісімдер негізінде құрылады);
      ұжымдық қауіпсіздік өңірлеріндегі (аудандарындағы) біріктірілген (бірлескен) әскери жүйелер топтамасын (ӘШҚ, барлау, байланыс, басқару және т.б.) қарастырады.

8-бап

      Біріктірілген (бірлескен) әскери жүйелер топтамаларын Тараптар функционалдық арналуы бойынша (әуе шабуылына қарсы қорғаныс, барлау, байланыс, күштерді (құралдарды) автоматтандырылған басқару, зымыран шабуылы туралы ескерту, химиялық радиациялық және биологиялық жағдайды атқылау, ғарыш кеңістігін бақылау және басқалар) бірдей ұлттық күштер мен құралдар бөлімдерін ұйымдастыру-техникалық біріктіру жолымен қалыптастырады.
      Біріктірілген (бірлескен) әскери жүйелердің негізгі міндеттері, оларды қалыптастыру мен қолдану қағидаттарын ҰҚШҰ Ұжымдық қауіпсіздік кеңесі айқындайды.

9-бап

      Әскерлердің (күштердің) өңірлік (біріктірілген) топтамасы мен біріктірілген (бірлескен) әскери жүйелердің құрамын ұжымдық қауіпсіздіктің тиісті өңіріне кіретін Тараптар айқындайды.
      Әскерлердің өңірлік топтамасы мен біріктірілген (бірлескен) әскери жүйелерінің құрамына бөлінетін бірлестіктердің, құрамалар мен әскери бөлімдердің тізбесін ұжымдық қауіпсіздік өңірінің мемлекет басшылары бекітеді.
      Қалыптасқан әскери-стратегиялық жағдайға байланысты әскерлердің өңірлік топтамасы мен біріктірілген (бірлескен) әскери жүйелерінің құрамына бөлінетін бірлестіктердің, құрамалар мен әскери бөлімдердің тізбесі ұжымдық қауіпсіздіктің тиісті өңірінің (ауданының) Тараптар күштері мен құралдары есебінен нақтылануы және толықтырылуы мүмкін.

10-бап

      Бітімгершілік операцияларына қатысу үшін Тараптар жұмыс істеуі тиісті Келісіммен регламенттелетін ҰҚШҰ Ұжымдық бітімгершілік күштерін құрады.

11-бап

      Ұжымдық қауіпсіздік жүйесінің күштері мен құралдарын жасақтау Тараптардың ұлттық заңнамасына, ҰҚШҰ шеңберінде қабылданған халықаралық шарттарға, ҰҚШҰ органдарының шешімдеріне және Тараптар қатысушысы болып табылатын басқа да халықаралық шарттарға сәйкес жүзеге асырылады.
      Арнайы мақсаттағы күштердің әскери контингенттері мен құралымдары әскерлердің (күштердің) коалициялық және/немесе өңірлік (біріктірілген) топтамасын, сондай-ақ біріктірілген (бірлескен) әскери жүйелерді өрістетуге және қолдануға шешім қабылдағанға дейін тұрақты орналасу пункттеріндегі ұлттық заңды құзырында болады және олардың қойылған міндеттерді орындауға әзірлігінің қажетті деңгейін қамтамасыз ететін Тараптардың тиісті министрліктері мен ведомстволарының тікелей бағынысында қалады.
      Коалициялық және/немесе өңірлік топтама мен біріктірілген (бірлескен) әскери жүйелердің басқару органдары мен әскерлерінің күштерінің жауынгерлік әзірлігін ұстау мақсатында келісілген жоспарларға сәйкес жүзеге асырылатын арнайы мақсаттағы күштердің әскери контингенттері мен құралымдарын жедел (жауынгерлік) даярлау ұйымдастырылады және жүргізіледі.

12-бап

      Ұжымдық қауіпсіздік жүйесінің күштері мен құралдарының құрамы, өрістету және қолдану мерзімдері туралы шешімді ҰҚШҰ Жарғысына немесе  ҰҚШҰ ұжымдық қауіпсіздік жүйесінің күштері мен құралдарының жұмыс істеуін регламенттейтін басқа да халықаралық шарттарда белгіленген тәртіппен бір немесе бірнеше Тараптың ресми өтініші негізінде ҰҚШҰ-ның Ұжымдық қауіпсіздік кеңесі қабылдайды.
      Әскерлердің (күштердің) коалициялық және/немесе өңірлік (біріккен) топтамасы мен біріктірілген (бірлескен) әскери жүйелерді өрістету тиісінше ҰҚШҰ Ұжымдық қауіпсіздік кеңесі немесе Ұжымдық қауіпсіздік өңірі ұжымдық қауіпсіздік кеңесінің мүшелері бекітетін алдын ала әзірленген жоспарларға сәйкес әскери қақтығыстың басталуына тікелей ықпал ететін жағдайдың шиеленісуі кезеңінде жүзеге асырылады. Жоспардың құрылымын, мазмұнын, оны әзірлеу, сақтау және нақтылау тәртібін мүдделі Тараптардың қорғаныс министрлері және/немесе қауіпсіздік кеңестерінің хатшылары айқындайды.
      Ұжымдық қауіпсіздік жүйесінің күштері мен құралдарын жауынгерлік әзірліктің жоғары дәрежесіне келтіру, ұлттық құрамдауыштарды коалициялық және/немесе өңірлік (біріктірілген) қолбасшылыққа қайта бағындыру, әскерлердің (күштердің) коалициялық топтамасын және/немесе өңірлік (біріктірілген) топтамасын және біріккен жүйелерді өрістету және қолдану тәртібі жекелеген ережелермен айқындалады.

13-бап

      Әскерлердің (күштердің) коалициялық және/немесе өңірлік (біріктірілген) топтамасының құрамына бөлінген Тараптардың күштері мен құралдарын өрістетуге және қолдануға ҰҚШҰ Ұжымдық қауіпсіздік кеңесінің шешімдерін іске асыру, оларды операцияларды дайындау мен өткізу кезінде басқару, Тараптардың мүдделі министрліктері мен ведомстволарымен өзара іс-қимылды ұйымдастыру үшін қолбасшылықтар құрылады.
      Операцияны жүргізу үшін күштер мен құралдарды өрістетуге және қолдануға шешім қабылданған жағдайда әскерлердің (күштердің) коалициялық топтамасы қолбасшылығының жалпы санын, оны қалыптастыру, өрістету мен орналастыру тәртібін ҰҚШҰ Ұжымдық қауіпсіздік кеңесі айқындайды.
      Әскерлердің (күштердің) өңірлік (біріктірілген) топтамасы қолбасшылығын қалыптастыру, қаржыландыру және қызметін ұйымдастыру тәртібін тиісті ұжымдық қауіпсіздік өңірінің Тараптары алдын ала айқындайды.

14-бап

      Тараптар өздерінің әскери контингенттері мен арнайы мақсаттағы күштер құралымдарын техникалық және тылдық қамтамасыз етуді дербес жүзеге асырады, материалдық құралдар қорларын жасайды және белгіленген тәртіпке сәйкес келісілген нормаларға дейін толықтырады. Техникалық және тылдық қамтамасыз етудің өзге тәртібі Тараптардың келісімі бойынша әрбір нақты жағдайда белгіленуі мүмкін.

15-бап

      Осы Келісім оның күшіне енуі үшін қажетті мемлекетішілік рәсімдерді оған қол қойған Тараптардың орындағаны туралы төртінші жазбаша хабарламаны депозитарий алған күннен бастап күшіне енеді. Мемлекетішілік рәсімдерді кешіктіріп орындаған Тараптар үшін осы Келісім депозитарийдің тиісті жазбаша хабарламаны алған Күнінен бастап күшіне енеді.
      Осы Келісім күшіне енісімен 2001 жылғы 25 мамырда қол қойылған 1992 жылғы 15 мамырдағы Ұжымдық қауіпсіздік туралы шартқа қатысушы мемлекеттердің ұжымдық қауіпсіздік жүйесінің күштері мен құралдарын қалыптастыру және олардың жұмыс істеу тәртібі туралы хаттама қолданылуын тоқтатады.

16-бап

      Осы Келісімді түсіндіруге және/немесе қолдануға байланысты туындауы мүмкін даулы мәселелер мен келіспеушіліктерді Тараптар келіссөздер мен консультациялар жолымен шешеді.

17-бап

      Осы Келісімге Тараптардың кез келгенінің ұсынысы бойынша және басқа Тараптардың келісімімен оның ажырамас бөлігі болып табылатын, осы Келісімнің 15-бабында көзделген тәртіппен күшіне енетін жеке хаттамамен ресімделетін өзгерістер мен толықтырулар енгізілуі мүмкін.

      Мәскеу қаласында 2010 жылғы «__» ____ ________ орыс тілінде бір түпнұсқа данада жасалды. Осы Келісімнің түпнұсқа данасы осы Келісімге қол қойған әрбір мемлекетке оның расталған көшірмесін жіберетін Ұжымдық қауіпсіздік туралы шарт ұйымының Хатшылығында сақталады.

      Армения Республикасы үшін      Ресей Федерациясы үшін

      Беларусь Республикасы үшін     Тәжікстан Республикасы үшін

      Қазақстан Республикасы үшін    Өзбекстан Республикасы үшін

      Қырғыз Республикасы үшін

О внесении на рассмотрение Президента Республики Казахстан предложения о подписании Соглашения о порядке формирования и функционирования сил и средств системы коллективной безопасности Организации Договора о коллективной безопасности

Постановление Правительства Республики Казахстан от 8 декабря 2010 года № 1325

      Правительство Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ:
      внести на рассмотрение Президента Республики Казахстан предложение о подписании Соглашения о порядке формирования и функционирования сил и средств системы коллективной безопасности Организации Договора о коллективной безопасности.

      Премьер-Министр
      Республики Казахстан                       К. Масимов

Проект

СОГЛАШЕНИЕ
о порядке формирования и функционирования
сил и средств системы коллективной безопасности
Организации Договора о коллективной безопасности

      Государства-члены Организации Договора о коллективной безопасности (далее - ОДКБ и/или Организация), далее именуемые Сторонами,
      основываясь на Договоре о коллективной безопасности от 15 мая 1992 года и Уставе Организации Договора о коллективной безопасности от 7 октября 2002 года,
      признавая право всех Сторон на индивидуальную или коллективную самооборону в соответствии со статьей 51 Устава Организации Объединенных Наций,
      учитывая принцип формирования системы коллективной безопасности на коалиционной и региональной основе;
      исходя из необходимости принятия практических мер по формированию и совершенствованию системы коллективной безопасности ОДКБ, обеспечивающей адекватное реагирование на вооруженное нападение (агрессию), а также на другие вызовы и угрозы в отношении одной или нескольких Сторон,
      подтверждая свое стремление вносить активный и достойный вклад в дальнейшее укрепление роли Организации в поддержании международного мира и безопасности, повышение ее эффективности в предотвращении и урегулировании конфликтов на основе Устава ООН, общепринятых принципов и норм международного права и международных договоров по вопросам контроля над вооружениями и укрепления доверия в военной сфере,
      согласились о нижеследующем:

Статья 1

      Используемые в настоящем Соглашении термины означают:
      "система коллективной безопасности ОДКБ" - совокупность органов ОДКБ и национальных органов государственного управления Сторон, а также сил и средств Сторон, обеспечивающих в соответствии с международным правом и национальным законодательством коллективную защиту интересов, суверенитета и территориальной целостности Сторон;
      "зона ответственности ОДКБ" - территории Сторон, ограниченные участками государственной границы с другими государствами, не являющимися членами ОДКБ (внешними границами), включая внутренние воды, территориальное море и воздушное пространство над ними, в пределах которых обеспечиваются интересы национальной и коллективной безопасности Сторон;
      "регион коллективной безопасности" - часть зоны ответственности ОДКБ, включающая с учетом геостратегического положения территории одной или нескольких Сторон, в пределах которых обеспечиваются интересы их национальной и коллективной безопасности;
      "коалиционная группировка войск (сил)" - группировка войск (сил), созданная Сторонами на многосторонней (коллективной) основе в рамках ОДКБ, включая воинские контингента и формирования сил специального назначения;
      "региональная (объединенная) группировка войск (сил)" - группировка войск (сил), созданная Сторонами на двусторонней или многосторонней основе в рамках соответствующего региона коллективной безопасности;
      "воинские контингента" - выделенные Сторонами в состав коалиционной и/или региональной (объединенной) группировки войск (сил) объединения, соединения, воинские части вооруженных сил Сторон;
      "формирования сил специального назначения" - выделенные Сторонами в состав коалиционной группировки войск (сил) подразделения специального назначения (группы специалистов) органов внутренних дел (полиции), внутренних войск, органов безопасности и специальных служб, а также органов, уполномоченных в сфере предупреждения и ликвидации последствий чрезвычайных ситуаций;
      "личный состав" - военнослужащие, сотрудники органов безопасности, внутренних дел (полиции), внутренних войск, органов, уполномоченных в сфере предупреждения и ликвидации последствий чрезвычайных ситуаций, а также лица, работающие в воинских частях, организациях и учреждениях, выделенных Сторонами или временно командированных в состав коалиционной и/или региональной (объединенной) группировки войск (сил);
      "объединенные (совместные) военные системы" - совокупность сил и средств, однородных по функциональному предназначению, и выделяемых Сторонами в целях выполнения задач по обеспечению коллективной безопасности;
      "коллективные миротворческие силы" - части (подразделения) из состава миротворческих контингентов Сторон, выделяемые на период проведения миротворческой операции;
      "чрезвычайная ситуация" - обстановка, сложившаяся в результате аварии, опасного природного явления, катастрофы, стихийного или иного бедствия, которые могут повлечь или повлекли за собой человеческие жертвы, ущерб здоровью людей или окружающей природной среде, значительные материальные потери и нарушение условий жизнедеятельности людей;
      "ликвидация чрезвычайных ситуаций" - аварийно-спасательные и другие неотложные работы, проводимые при возникновении чрезвычайных ситуаций и направленные на спасение жизни и сохранение здоровья людей, снижение размеров ущерба окружающей природной среде и материальных потерь, а также на локализацию зон чрезвычайных ситуаций, прекращение действия характерных для них опасных факторов.

Статья 2

      Система коллективной безопасности ОДКБ имеет целью обеспечение благоприятных мирных условий для устойчивого и всестороннего развития Сторон путем предотвращения и устранения угрозы миру, локализации войн и военных конфликтов, совместной защиты от вооруженного нападения (агрессии) в отношении одной или нескольких Сторон, противодействия другим вызовам и угрозам безопасности, а в случае их развязывания (наступления) - обеспечение гарантированной защиты национальных и коллективных интересов, суверенитета и территориальной целостности Сторон.
      Руководствуясь этой целью, Стороны:
      рассматривают вооруженное нападение (агрессию), иные вызовы и угрозы в отношении одной или нескольких Сторон как вооруженное нападение (агрессию), иные вызовы и угрозы в отношении всех Сторон и будут предпринимать соответствующие ответные меры с использованием всех сил и средств, находящихся в их распоряжении;
      строят свои отношения со всеми государствами и союзами государств на основе общепризнанных норм и принципов международного права, содействуют расширению мер доверия в военной области, проводят последовательную политику, направленную на предотвращение войн и вооруженных конфликтов;
      отдают предпочтение политико-дипломатическим и иным невоенным средствам Предотвращения, локализации и нейтрализации военных угроз в рамках обеспечения коллективной безопасности на региональном и глобальном уровне;
      формируют силы и средства системы коллективной безопасности.

Статья 3

      Основными принципами формирования и функционирования системы коллективной безопасности ОДКБ являются:
      оборонительный характер системы коллективной безопасности;
      неделимость коллективной безопасности и равный уровень безопасности для всех Сторон;
      равная ответственность Сторон за обеспечение коллективной безопасности;
      коллективность самообороны, предусматривающая участие Сторон в отражении вооруженного нападения (агрессии) на коалиционной и/или региональной основе;
      соблюдение территориальной целостности, уважение суверенитета и национальных интересов, невмешательство во внутренние дела друг друга;
      недопустимость использования сил и средств системы коллективной безопасности для разрешения споров между Сторонами;
      формирование и развитие системы коллективной безопасности на коалиционной и региональной основе.

Статья 4

      Силы и средства системы коллективной безопасности предназначены для участия:
      в предотвращении угрозы и отражении вооруженного нападения (агрессии) в отношении одной или нескольких Сторон, локализации вооруженных акций и конфликтов;
      в мероприятиях по противодействию вызовам и угрозам безопасности Сторон, включая борьбу с международным терроризмом, незаконным оборотом наркотических средств, психотропных веществ и их прекурсоров, оружия и боеприпасов, другими видами транснациональной организованной преступности;
      в выполнении мероприятий по защите населения от опасностей, возникающих при ведении военных действий или вследствие этих действий, в ликвидации чрезвычайных ситуаций и оказании чрезвычайной гуманитарной помощи;
      в усилении охраны государственных границ, а также государственных и военных объектов Сторон;
      в миротворческих операциях;
      а также для решения иных задач, определенных Советом коллективной безопасности ОДКБ.

Статья 5

      В состав сил и средств системы коллективной безопасности ОДКБ входят:
      объединения, соединения, воинские части и подразделения национальных вооруженных сил и других войск Сторон, а также подразделения специального назначения (группы специалистов) органов внутренних дел (полиции), внутренних войск, органов безопасности и специальных служб, формирования органов, уполномоченных в сфере предупреждения и ликвидации последствий чрезвычайных ситуаций Сторон, подчиненные национальным органам управления и используемые по решению органов ОДКБ;
      коалиционная группировка войск (сил);
      региональные (объединенные) группировки войск (сил);
      группировки объединенных (совместных) военных систем;
      коллективные миротворческие силы.
      Стратегические ядерные силы Российской Федерации выполняют функцию сдерживания от возможных попыток осуществления вооруженного нападения (агрессии) в отношении одной или нескольких Сторон.

Статья 6

      Коалиционную группировку войск (сил) составляют силы и средства Сторон, включая воинские контингенты и формирования сил специального назначения, которые являются компонентом постоянной готовности сил и средств системы коллективной безопасности Организации и предназначены для оперативного реагирования на вызовы и угрозы в зоне ответственности ОДКБ.
      Порядок формирования, функционирования и состав коалиционной группировки войск (сил) определяются Советом коллективной безопасности ОДКБ.

Статья 7

      Региональную (объединенную) группировку войск (сил) составляют дислоцированные в мирное время или развернутые в угрожаемый период для отражения возможного вооруженного нападения (агрессии) органы управления и войска (силы) вооруженных сил и других воинских формирований Сторон соответствующего региона коллективной безопасности.
      Региональными (объединенными) Группировками войск (сил) Стороны рассматривают:
      региональную группировку войск (сил) Восточноевропейского региона коллективной безопасности (формируется в рамках Союзного государства Республики Беларусь и Российской Федерации);
      объединенную группировку войск (сил) Кавказского региона коллективной безопасности (формируется на основе двусторонних соглашений между Республикой Армения и Российской Федерацией);
      группировку войск (сил) Центральноазиатского региона коллективной безопасности (формируется на основе двусторонних и многосторонних (региональных) соглашений между государствами - членами ОДКБ);
      группировки объединенных (совместных) военных систем (ПВО, разведки, связи, управления и др.) в регионах (районах) коллективной безопасности.

Статья 8

      Группировки объединенных (совместных) военных систем формируются Сторонами путем организационно-технического объединения части национальных сил и средств, однородных по функциональному предназначению (противовоздушной обороны, разведки, связи, автоматизированного управления силами (средствами), предупреждения о ракетном нападении, контроля химической радиационной и биологической обстановки, контроля космического пространства и других) для совместного использования в интересах коллективной безопасности.
      Основные задачи, принципы формирования и применения объединенных (совместных) военных систем определяются Советом коллективной безопасности ОДКБ.

Статья 9

      Состав региональной (объединенной) группировки войск (сил) и объединенных (совместных) военных систем определяются Сторонами, входящими в соответствующий регион коллективной безопасности.
      Перечень объединений, соединений и воинских частей, выделяемых в состав региональной (объединенной) группировки войск и объединенных (совместных) военных систем, утверждаются главами государств региона коллективной безопасности.
      В зависимости от складывающейся военно-стратегической обстановки перечень объединений, соединений и воинских частей, выделяемых в состав региональной (объединенной) группировки войск и объединенных (совместных) военных систем, может уточняться и дополняться за счет сил и средств Сторон соответствующего региона (района) коллективной безопасности.

Статья 10

      Для участия в миротворческих операциях Стороны создают Коллективные миротворческие силы ОДКБ, функционирование которых регламентируется соответствующим Соглашением.

Статья 11

      Комплектование сил и средств системы коллективной безопасности осуществляется в соответствии с национальным законодательством Сторон, международными договорами, принятыми в рамках ОДКБ, решениями органов ОДКБ и другими международными договорами, участниками которых Стороны являются.
      Воинские контингенты и формирования сил специального назначения до принятия решения на развертывание и применение коалиционной и/или региональной (объединенной) группировки войск (сил), а также объединенных (совместных) военных систем, находятся под национальной юрисдикцией в пунктах постоянной дислокации и остаются в непосредственном подчинении соответствующих министерств и ведомств Сторон, которые обеспечивают необходимую степень их готовности к выполнению поставленных задач.
      В целях поддержания боевой готовности органов управления и войск (сил) коалиционной и/или региональной группировки и объединенных (совместных) военных систем организуется и проводится оперативная (боевая) подготовка воинских контингентов и формирований сил специального назначения, которая осуществляется в соответствии с согласованными планами.

Статья 12

      Решение о составе, сроках развертывания и применения сил и средств системы коллективной безопасности принимается Советом коллективной безопасности ОДКБ на основании официального обращения одной или нескольких Сторон в соответствии с Уставом ОДКБ, либо с порядком, определяемым другими международными договорами, регламентирующими функционирование сил и средств системы коллективной безопасности ОДКБ.
      Развертывание коалиционной и/или региональной (объединенной) группировки войск (сил) и объединенных (совместных) военных систем осуществляется в период обострения обстановки, непосредственно предшествующего началу конфликта, в соответствии с заблаговременно разработанными планами, утверждаемыми соответственно Советом коллективной безопасности ОДКБ или членами Совета коллективной безопасности региона коллективной безопасности. Структура, содержание, порядок разработки, хранения и уточнения Плана определяются министрами обороны и/или секретарями советов безопасности заинтересованных Сторон.
      Порядок приведения сил и средств системы коллективной безопасности в высшие степени боевой готовности, переподчинения национальных компонентов коалиционному и/или региональному (объединенному) командованию, развертывания и применения коалиционной группировки и/или региональной (объединенной) группировки войск (сил) и объединенных систем определяется отдельными положениями.

Статья 13

      Для реализации решений Совета коллективной безопасности ОДКБ на развертывание и применение сил и средств Сторон, выделенных в состав коалиционной и/или региональной (объединенной) группировки войск (сил), управления ими при подготовке и проведении операций, организации взаимодействия с заинтересованными министерствами и ведомствами Сторон создаются командования.
      Общая численность командования коалиционной группировки войск (сил), порядок его формирования, развертывания и размещения определяются Советом коллективной безопасности ОДКБ при принятии решения на развертывание и применение сил и средств для проведения операции.
      Порядок формирования, финансирования и организации деятельности командования региональной (объединенной) группировки войск (сил) определяется заблаговременно Сторонами соответствующего региона коллективной безопасности.

Статья 14

      Стороны самостоятельно осуществляют техническое и тыловое обеспечение своих воинских контингентов и формирований сил специального назначения, создают и пополняют запасы материальных средств до согласованных норм в соответствии с установленным порядком.
      Иной порядок технического и тылового обеспечения может устанавливаться в каждом конкретном случае по согласованию Сторон.

Статья 15

      Настоящее Соглашение вступает в силу с даты получения депозитарием четвертого письменного уведомления о выполнении подписавшими его Сторонами внутригосударственных процедур, необходимых для его вступления в силу.
      Для Сторон, выполнивших внутригосударственные процедуры позднее, настоящее Соглашение вступает в силу с даты получения депозитарием соответствующего письменного уведомления.
      С вступлением в силу настоящего Соглашения прекращает действие Протокол о порядке формирования и функционирования сил и средств системы коллективной безопасности государств - участников Договора о коллективной безопасности от 15 мая 1992 года, подписанный 25 мая 2001 года.

Статья 16

      Спорные вопросы и разногласия, которые могут возникнуть в связи с толкованием и/или применением настоящего Соглашения, Стороны разрешают путем переговоров и консультаций.

Статья 17

      По предложению любой из Сторон и с согласия других Сторон в настоящее Соглашение могут быть внесены изменения и дополнения, являющиеся его неотъемлемой частью, которые оформляются отдельным протоколом, вступающим в силу в порядке, предусмотренном статьей 15 настоящего Соглашения.
      Совершено в городе Москве "___" _________ 2010 года в одном подлинном экземпляре на русском языке. Подлинный экземпляр настоящего Соглашения хранится в Секретариате Организации Договора о коллективной безопасности, который направит каждому государству, подписавшему настоящее Соглашение, его заверенную копию.

      За Республику Армения                 За Российскую Федерацию

      За Республику Беларусь                За Республику Таджикистан

      За Республику Казахстан               За Республику Узбекистан

      За Кыргызскую Республику