"Коммуналдық мақсаттағы объектілерге қойылатын cанитариялық-эпидемиологиялық талаптар" санитариялық қағидаларын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2012 жылғы 17 қаңтардағы № 94 Қаулысы. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2015 жылғы 8 қыркүйектегі № 754 қаулысымен

Ескерту. Күші жойылды - ҚР Үкіметінің 08.09.2015 № 754 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі).

БАСПАСӨЗ РЕЛИЗІ

РҚАО-ның ескертпесі.
ҚР мемлекеттік басқару деңгейлері арасындағы өкілеттіктердің аражігін ажырату мәселелері бойынша 2014 жылғы 29 қыркүйектегі № 239-V ҚРЗ Заңына сәйкес ҚР Ұлттық экономика министрінің 2015 жылғы 3 наурыздағы № 183 бұйрығын қараңыз.

"Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы" Қазақстан Республикасының 2009 жылғы 18 қыркүйектегі Кодексінің 6-бабының 2) тармақшасына сәйкес Қазақстан Республикасының ҮкiметiҚАУЛЫ ЕТЕДІ:
1. Қоса беріліп отырған "Коммуналдық мақсаттағы объектілерге қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар" санитариялық қағидалары бекітілсін.
2. Осы қаулы алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының
Премьер-Министрі К. Мәсімов

Қазақстан Республикасы
Үкіметінің
2012 жыл 17 қаңтардағы
№ 94 қаулысымен
бекітілген

"Коммуналдық мақсаттағы объектілерге қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар" санитариялық
қағидалары

1. Негізгі ережелер

1. Осы "Коммуналдық мақсаттағы объектілерге қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар" санитариялық қағидалары (бұдан әрі – Санитариялық қағидалар) коммуналдық мақсаттағы объектілерді жобалауға, орналастыруға, сумен жабдықтауға, су бұру жолдарына, жарықтандыруға, желдетуге, үй-жайларды, жабдықтарды күтіп-ұстауға қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптарды белгілейді.
2. Осы Санитариялық қағидалар жобаланатын, салынып жатқан, қайта жаңартылатын және жұмыс істеп тұрған коммуналдық мақсаттағы объектілерге қолданылады.
3. Осы Санитариялық қағидаларда мынадай терминдер мен анықтамалар пайдаланылды:
1) коммуналдық мақсаттағы объектілер (бұдан әрі – объектілер) – бұл әлеуметтік мақсаттағы, тұрмыстық қызмет көрсету және халыққа қызмет көрсететін объектілер: қонақүйлер, жатақханалар, моншалар, сауналар, жүзу бассейндері, кір жуу орындары, химиялық тазарту (бұдан әрі - химтазарту), шаштараз және косметикалық қызметтер, парфюмерлік-косметикалық өнімдерді, ауыз қуысы гигиенасының құралдарын өндіру, өткізу және сақтау объектілері, сондай-ақ зираттар және жерлеу мақсатындағы объектілер;
2) парфюмерлік-косметикалық өнім (бұдан әрі – ПКӨ) – адамның сыртқы денесіне немесе тісіне және ауыз қуысының шырышты қабығына олардың сыртқы түрін өзгерту, жағымды иістендіру немесе оларды тазалау, күту мақсатында тікелей жағуға арналған заттар немесе заттар қоспасы;
3) ауыз қуысы гигиенасы құралдары (бұдан әрі – АҚГҚ) – тазалау, иіс кетіру және профилактика мақсатында тіспен және ауыз қуысының шырышты қабығымен жанастыруға арналған құралдар;
4) зират – мәйіттерді жерлеу үшін арнайы бөлінген аумақ;
5) зираттық кезең – мәйіттердің минералдану үдерістері аяқталатын уақыт;
6) мәйіт сүйегі – мәйіттің шірімеген қалдығы;
7) көму (жерлеу) – санитариялық, табиғатты қорғау, қала құрылысы және өзге де қағидалар мен нормаларға қайшы келмейтін, қайтыс болған адамның тілегіне, діни сеніміне, әдет-ғұрыпқа және салт-дәстүрге сәйкес қайтыс болған адамның денесін (мәйіт сүйегін) жерге (зиратқа, сағанаға) жерлеу немесе отқа жағу (кремациялау) арқылы сүйегі (күлі) бар урнаны зиратқа, сағанаға жерлеуді ғұрып бойынша рәсімдеу әрекеті;
8) жерлеу бюросы, жерлеу қызметін көрсететін бюро-дүкендер - азалы рәсімдер жүргізу үшін тауарларды өткізу жөніндегі қызмет көрсету объектілері.

2. Жалпы санитариялық-эпидемиологиялық талаптар

4. Орналастыруға және құрылысқа жер учаскелерін бөлуге және беруге, сондай-ақ құрылыс үшін жобалау құжаттамасын қарауға аумақтық мемлекеттік санитариялық-эпидемиологиялық қадағалау органдары берген санитариялық-эпидемиологиялық қорытынды болған жағдайда жол беріледі.
5. Объектілердің Қазақстан Республикасының Үкіметі бекіткен санитариялық қағидаларға сәйкес санитариялық-қорғаныш аймағы болуы тиіс.
6. Объектінің аумағы қоршалады, абаттандырылады, көгалдандырылады, жарықтандырылады және тазалықта күтіп-ұсталады. Аумақты жинау күн сайын жүргізіледі, адамдар жүретін немесе көліктер қозғалатын орындарға жылдың жылы кезеңінде су себіледі, қысқы уақытта қар мен мұздан тазартылады.
Зираттардың аумағын қоспағанда, көлікпен кіру жолдары мен жаяу жүретін сүрлеулердің атмосфералық жауын-шашындарды суағарларға бұратын қатты жабыны болуы тиіс.
7. Жобалау кезінде мүмкіндіктері шектеулі адамдар (мүгедектер) үшін құрылғылар көзделеді.
8. Объектілердің ғимараттары жылумен жабдықтау, сумен жабдықтау, су бұру, желдету, ауа баптау жүйелерімен қамтамасыз етіледі.
Ыстық және суық сумен қамтамасыз ету жүйелері Қазақстан Республикасының Үкіметі бекіткен тиісті санитариялық қағидаларға сәйкес судың берілуін қамтамасыз етуі тиіс.
Су бұру жүйелері сарқынды судың қауіпсіз ағуын қамтамасыз етуі тиіс. Санитариялық-техникалық желілер, құрылғылар және аспаптар жарамды күйде болуы тиіс.
9. Кәрізделмеген аудандарда ауладағы дәретханалар ғимараттан 25 метрден (бұдан әрі – м) алыс қашықтықта су өтпейтін шұңқырымен қоса орналастырылады. Қазылған шұңқырлар, септиктер көлемінің кемінде үштен екі бөлігі толған соң, дер кезінде тазаланып, дезинфекцияланады. Жергілікті тазарту құрылғылары өндірушінің техникалық құжаттамасына сәйкес жабдықталады.
10. Табиғи және жасанды жарықтандыру деңгейлері, сондай-ақ жұмыс орындарының ауасындағы зиянды заттар Қазақстан Республикасының Үкіметі бекіткен санитариялық қағидаларға сәйкес келуі тиіс.
11. Адамдар тұрақты болатын үй-жайларда табиғи желдету және табиғи жарықтандыру болуы тиіс. Үй-жайларды және баспалдақ алаңдарын желдету ашылатын терезе және есік ойықтары арқылы, табиғи жарықтандыру терезе ойықтары арқылы қамтамасыз етіледі. Барлық өндірістік және қосалқы үй-жайлар жасанды жарықтандырылуы тиіс.
Жарықтандыру аспаптары ластанудан дер кезінде тазартылады, күйген шамдар ауыстырылады. Шырақтар қорғаныш плафондарымен тұмшаланып жабылады.
12. Қазақстан Республикасының Үкіметі бекіткен санитариялық қағидаларға сәйкес артық шу, діріл, ультракүлгін, инфрақызыл, электромагниттік сәулелену көзі болып табылатын жабдықтарды пайдалануға тыйым салынады.
13. Үй-жайларды тікелей функционалдық мақсатынан тыс пайдалануға тыйым салынады.
14. Объектілердің барлық үй-жайларында жуу, тазарту құралдарын қолдана отырып күн сайын ылғалды жинау жүргізіледі. Дезинфекциялау құралдарын қолдана отырып, 7 күн сайын бір реттен сиретпей күрделі жинау жұмыстары жүргізіледі. Жинау мүкәммалы таңбаланады және үй-жайлардың функционалдық мақсатына қарай қолданылады, сөрелермен немесе стеллаждармен жабдықталған, арнайы бөлінген орында (үй-жайда) сақталады. Дәретханаларға арналған жинау мүкәммалы басқа жинау мүкәммалынан бөлек сақталады.
15. Пайдаланылған төсек жабдықтары мен жұмыс киімдерін жуу кір жуатын орындарда немесе ыстық және суық су келтірілген, бөлінген үй-жай, арнайы жабдық болған жағдайда тікелей объектілерде жүргізіледі. Жеке кір жуатын орынды жабдықтаған жағдайда, кір және таза заттардың қарсы ағымы мен қиылысуына жол бермейтін, жуу технологиялық үдерісінің тізбектілігі (ағындылығы) көзделеді.
16. Дезинфекциялау ерітінділері заттың атауы, ерітіндінің қоюлануы мен дайындау мерзімі көрсетілген таңбасы бар сыйымдылықтарда сақталады. Дайындалған дезинфекциялау ерітінділері дезинфекциялау құралдарын қолдану жөніндегі нұсқаулыққа сәйкес белгіленген шоғырлануға сәйкес болуы тиіс.
17. Дератизациялау және дезинсекциялау бойынша іс-шараларды осы қызмет түрімен айналысуға лицензиясы бар заңды және жеке тұлғалар жүргізеді. Дератизациялау және дезинсекциялауды жүргізу мерзімі, қолданылатын құралдардың атауы мен мөлшері объектілердің есепке алу құжаттамасында тіркеледі.
18. Объектілерде жұмыскерлерге арналған демалу және ас ішу бөлмелері (орындар), жеке және арнайы киімдерді бөлек сақтауға арналған жағдайлар, себезгі бөлмесі мен дәретхана болуы тиіс.
19. Өндірістік және тұрмыстық үй-жайлар қол жууға арналған раковиналармен жабдықталады.
20. Ғимаратқа кіре берісте қоқысқа арналған урналар орнатылады.
21. Қоқыс жинау үшін үш жағынан қоршалған, қатты жабыны бар алаңда орнатылған контейнерлер қолданылады. Қоршаудың биіктігі орнатылған контейнердің биіктігінен аласа болмауы тиіс. Алаң ғимараттардан, балаларға арналған ойын алаңдарынан, демалу және спортпен айналысу орындарынан кемінде 25 м қашықтықта орналастырылады.
22. Үй-жайларды, аумақты жинаумен айналысатын жұмыскерлер жұмыс киімдерімен қамтамасыз етіледі және жұмыс киімімен жұмыс істеуге міндетті.
23. Объект басшылығы декреттелген топтың жұмысқа орналасу алдында алдын ала және мерзімдік медициналық тексеріп-қараудан, гигиеналық оқудан өтулерін қамтамасыз етуге міндетті. Жұмысқа жіберілгені туралы белгі қойылған жеке медициналық кітапшалар жұмыс орындарында сақталады.
24. Жұмыс орны болып табылатын үй-жайларда темекі шегуге тыйым салынады. Темекі шегуге тыйым салынған орындарда темекі шегуге тыйым салынатындығы туралы белгі орнатылуы тиіс.

3. Қонақүйлерге қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар

25. Қонақүйлер бөлек тұрған ғимараттарда орналастырылады немесе көп функциялы ғимараттар және жеке кіретін есігі бар өзге мақсаттағы ғимараттар құрамына енуі мүмкін.
26. Көп функциялы ғимараттар құрамындағы қонақүйлерді жобалау кезінде және қонақүйлердің үй-жайлары басқа да ұйымдармен біріктірілген жағдайда, қонақүйлер жоспарлы түрде бөлектенеді, оқшауланады және жеке кіру есіктерімен қамтамасыз етіледі.
27. Қонақүйлердің тұрғын үй-жайларын жертөле және цокольді қабаттарда орналастыруға тыйым салынады.
28. Үш және одан көп қабатты қонақүйлер ғимараттарында қоқыс салғыш құбырлар жобаланады. Қоқыс салғыш құбырлардың өзегі құрылыс конструкцияларынан ауа және дыбыс өтпейтіндей оқшаулануы тиіс және адамдар тұрақты тұратын тұрғын және қызмет үй-жайларына жапсарлас салынбауы тиіс. Қоқыс жинау камерасын тұрғын бөлмелер астына немесе олармен аралас және үнемі адамдар болатын үй-жайлар астына орналастыруға тыйым салынады.
29. Нөмірлерде санитариялық торап, киім ілетін орындар көзделеді. Тұру алаңы бір тұрғынға шаққанда 6 шаршы метрден (бұдан әрі – м²) кем болмауы тиіс.
30. Тұрғын үй-жайлардың шудан оқшаулануын сақтаған жағдайда қонақүйлердің тұрғын қабаттарында қоғамдық тамақтану үй-жайларын (барлар, кафелер, буфеттер) орналастыруға жол беріледі.
31. Қонақүйлердің барлық нөмірлері мен баспалдақ алаңдары табиғи және жасанды жарықтандырылуы тиіс. Жарықтандырылу нормативі осы Санитариялық қағидаларға 1-қосымшада келтірілген.
32. Қонақүйлер ғимараттарында ауа баптау жүйесі болмаған жағдайда сору-сыртқа тарату желдеткіші болуы тиіс.
33. Қонақүйлердің дәретханалары жуынатын раковиналармен, қол сүртуге арналған электр сүлгімен немесе жеке сүлгілерімен, жуғыш құралмен, дәретхана қағазын ұстағышпен, унитаз тазалау үшін сыйымдылыққа салынған щеткамен, қоқысқа арналған себетпен жабдықталады.
34. Қонақүйлердің нөмірлері мен ортақ пайдаланылатын орындарында күн сайын ылғалды жинау және желдету жұмыстары жүргізіледі. Кілем бұйымдары шаңнан тазартылады, жұмсақ жиһаздар шаңсорғышпен немесе арнайы щеткамен тазартылады.
Қонақүй нөмірінің дәретханаларын жинау жұмыстары нөмірдің барлық басқа аймақтарын жинау аяқталғаннан кейін жүзеге асырылады.
35. Нөмірлер мен ортақ пайдалану орындарын күрделі жинау кемінде айына бір рет жүргізіледі.
36. Ванналар, унитаз отырғыштары мен қақпақтары, биде, су ағызу және дәретхана есіктерінің тұтқалары дезинфекциялау ерітіндісімен күн сайын өңделеді.
Қонақүй дәретханасының унитаздары және писсуаралары ыстық сумен шайылып, дезинфекциялау ерітіндісімен өңделген арнайы щетка (ерш) көмегімен дезинфекциялау құралдарын пайдалана отырып жуылады.
37. Қонақүй жұмыскерлері арнайы киімнің кемінде 2 жиынтығымен қамтамасыз етіледі.
38. Қонақүйде тұратындар үшін бір орынға кемінде төрт төсек жабдығының жиынтығы көзделеді. Қонақүйлердегі төсек жабдықтары мен сүлгілерді ауыстыру күн сайын жүргізіледі. Тұрған қонақтар кеткеннен кейін нөмірде ылғалды жинау жүргізіледі.
39. Әрбір бөлме жинаушы таза және пайдаланылған төсек жабдықтарын, нөмірлерді жинау құралдарын тасымалдауға арналған арбалармен, қоқыс жинауға арналған, бір рет қолданылатын полиэтилен пакеттермен қамтамасыз етіледі.
Арбаларды жабдықтау жеке үй-жайда жүргізіледі, пайдаланылған төсек жабдықтары пакеттерге және қаптарға жиналады. Таза төсек жабдықтары ашық күйде тасымалдауға жол берілмейді.

4. Жатақханаларға қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар

40. Жатақханаларды жобалау және салу кезінде дәлізді жүйедегі тұрғын бөлмелер 10 бөлмеден аспайтын және пәтерлі жүйедегі 3 бөлмеден аспайтын блоктарға топталады. Әр блокта бірнеше блокқа ортақ болуы мүмкін ас үйі мен санитариялық торап, себезгі бөлмелері көзделеді.
41. Отбасылық үлгідегі жатақханаларда балалардың ойын бөлмелері жобаланады.
42. Жатақхана ғимараттарында:
1) тұрғын бөлмелердің үстіңгі қабаттарында және оларға тікелей жапсарлас санитариялық тораптар, қол жуғыштар, себезгі бөлмелерін орналастыруға;
2) тұрғын үй-жайлар астында қоқыс камерасын орналастыруға;
3) қоқыс салғыш құбырлар мен электр қалқандарын тұрғын бөлмелерге жанастыруға;
4) санитариялық-техникалық аспаптарды тұрғын бөлмелердің қоршау қабырғаларына тікелей бекітуге тыйым салынады.
43. Жатақханалардың тұрғын бөлмелерінің алаңы бір адамға шаққанда 6,0 м² кем болмауы тиіс.
44. Көп қабатты жатақханалардағы қосалқы және санитариялық-тұрмыстық үй-жайлар, атап айтқанда дәретханалар, қол жуатын бөлмелер, кір жууға және кептіруге арналған үй-жайлар, ортақ ас үйлер, жинау мүкәммалын сақтауға арналған үй-жайлар (орын) әр қабатта болуы тиіс.
45. Медициналық пункт үй-жайлары 1-қабатта орналастырылады, мәдени-көпшілік іс-шараларға, тұрмыстық қызмет көрсетуге арналған үй-жайлар 1 немесе 2-қабаттарда тұрғын үй-жайлардан оқшау орналастырылады.
46. Кір жуу бөлмелері дәлізден шлюз арқылы бөлектенеді, суық су мен ыстық су жүргізілген ванналармен, ылғалға төзімді жабыны бар орындықтармен немесе үстелдермен, стеллаждармен, легендермен; кір және киім кептіруге арналған үй-жайлар кірді кептіруге және үтіктеуге арналған құрылғылармен жабдықталады.
47. Ас үйлер плиталармен, жуу ұяшығымен, үстелдермен жабдықталады.
48. Кір жууға және кептіруге арналған үй-жайлар, себезгі бөлмелері, санитариялық тораптар механикалық сору-сыртқа тарату желдеткішімен жабдықталады.
49. Объектілер үй-жайларындағы салыстырмалы ылғалдылық пен ауа қозғалысының жылдамдығы, температурасы мен ауа алмасу жиілігінің параметрлері осы Санитариялық қағидаларға 2-қосымшада белгіленген.
50. Жатақханалардың барлық тұрғын үй-жайлары, сондай-ақ ортақ дәліздері мен холлдары табиғи жарықтандырылуы тиіс. Санитариялық тораптарды, себезгі бөлмелерін, қоймалар мен адамдар аз уақыт болатын басқа да қосалқы үй-жайларды табиғи жарықсыз орналастыруға жол беріледі.
51. Терезе әйнектері таза күтіп-ұсталады, ластануына байланысты тазартылады.
52. Жатақханалардың үй-жайларында қоқысқа арналған урналар, ас үйлерде тағам қалдықтарына арналған қақпағы тығыз жабылатын, толуына байланысты тазартылатын сыйымдылықтар қойылады.
Ортақ қолданылатын үй-жайлар мен дәліздерге қоқыс шығаруға және қалдықтар салынған сыйымдылықтарды сақтауға жол берілмейді.
53. Жұмсақ мүкәммал (матрацтар, көрпелер, жастықтар) эпидемиялық айғақтары бойынша дезинфекцияланады.
Матрацтардың ластануына қарай жуылатын ауыстырмалы сыртқы тысы болуы тиіс. Төсек жабдықтары ластануына қарай, бірақ 7 күн сайын кемінде бір рет ауыстырылады.
54. Төсек жабдықтарының қосымша жиынтығы (матрацтардың тыстары, жастықтар, көрпелер) бөлек шкафтарда (стеллаждарда) сақталады.

5. Моншалар мен сауналарға қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар

55. Моншалар мен сауналар жеке тұрған ғимараттарда немесе жеке кіретін есігі болған жағдайда кір жуу орнымен бір ғимаратта, сондай-ақ қоғамдық ғимараттар мен өнеркәсіп кәсіпорындарының тұрмыстық корпустарында орналастырылады. Монша мен сауналарды тұрғын ғимараттарда орналастырған жағдайда қабатаралық жабындар будан, жылудан, ылғалдан және дыбыстан оқшаулауды қамтамасыз етуі тиіс.
56. Монша және сауна үй-жайларының құрамына: киім ілетін орны бар вестибюль, шешіну-киіну бөлмесі, санитариялық тораптар, жуынып-шайыну және себезгі бөлмелері, бу қабылдау бөлмесі, жұмыскерлерге арналған тұрмыстық үй-жайлар, жуу және дезинфекциялау құралдарын, жинау мүкәммалын сақтауға арналған қоймалар кіреді.
57. Моншаларда шаштараз, массаж, косметикалық кабинеттерді, қоғамдық тамақтану объектілерін, жеке гигиена заттары мен басқа да тауарларды сатуға арналған дүңгіршектерді, жеке заттарды сақтау қоймаларын орналастыруға жол беріледі.
58. Моншаларда ауа айналымынсыз ішке сору желдеткішімен біріктірілген ауа арқылы жылыту көздерін жайғастыруға жол беріледі. Сыйымдылығы 200 және одан да көп орындық моншаларда сору-сыртқа тарату желдеткіші көзделеді.
59. Бу қабылдау үй-жайларында ауа температурасын бақылауды жүзеге асыру мақсатында термометр көзделеді.
60. Терезе ойықтарында ашылатын фрамугалар немесе желкөздер көзделеді.
61. Моншалар мен сауналарда жуу және дезинфекциялау құралдарына төзімді материалдардан жасалған жартылай қатты және қатты жиһаздар, шешіну-киіну және себезгі бөлмелерінде резеңке кілемшелер қолданылады. Ағаш траптарды пайдалануға тыйым салынады.
62. Жуыну үшін жоғары температура әсеріне төзімді және оңай жуылатын және өңделетін легендер қолданылады.
63. Моншалар мен сауналарда қолданылатын заттар (ақжаймалар, сүлгілер) таза, құрғақ және жеке пайдалануға арналуы тиіс.
64. Моншалар мен сауналардың барлық үй-жайларында тазалық үнемі сақталады. Кәріз траптарының бітеліп қалуына және еденде лас судың жиналуына жол берілмейді.
65. Әр келушіден кейін резеңке аяқ-киім фунгицидтік әсері бар дезинфекциялау құралдарымен өңделеді. Резеңке бұйымдарын өңдеу үшін таңбаланған сыйымдылықтар бөлінеді. Дезинфекциялаудан кейін аяқ киім кептіріліп, пакеттерге салынып беріледі.
66. Жуыну бөлімшелеріндегі легендерді, ванналарды өңдеу үшін дезинфекциялау ерітінділері бар сыйымдылықтар, тазартушы заттар, щеткалар мен шүберектер болуы тиіс. Легендер, ванналар дезинфекцияланады және сумен шайылады.
67. Күн сайын жұмыс аяқталғаннан кейін үй-жайларды желдету, үй-жайларды, мүкәммалды және жабдықтарды жинау, дезинфекциялау жүргізіледі.
68. Моншалар мен сауналардың, бу қабылдау бөлмесін қоспағанда, үй-жайлары қоқыс салатын урналармен қамтамасыз етіледі.
69. Монша мен сауналардың жуынып-шайыну және себезгі бөлмелерінде кір жууға және кір кептіруге тыйым салынады.

6. Жүзу бассейндеріне қойылатын
санитариялық-эпидемиологиялық талаптар

70. Бассейндер бөлек тұрған ғимараттарда, қоғамдық ғимараттарға жапсарластыра салынған (ішіне салынған) үй-жайларда орналастырылады. Бассейндер тұрғын ғимараттарда орналастырылған жағдайда қабатаралық жабындар будан, жылудан, ылғалдан және дыбыстан оқшаулауды қамтамасыз етуі тиіс.
71. Аквапарктер тұрғын, саябақтық немесе рекреациялық аймақтың шет орналасқан аумағында орналастырылады.
72. Бассейн үй-жайларының құрамына: киім ілетін орны бар вестибюль, ерлер мен әйелдерге арналған шешіну-киіну орындары, себезгі бөлмелері, санитариялық тораптар, ваннасы бар зал, персоналға арналған тұрмыстық үй-жайлар, спорт мүкәммалын сақтауға арналған қоймалар, жинау мүкәммалын, жуу және дезинфекциялау құралдарын сақтауға арналған қоймалар, әкімшілік үй-жайлар, медициналық персоналға арналған кабинет кіреді.
73. Бассейн үй-жайлары ішін жоспарлау келушілердің тізбектік (шешіну-киіну орны - себезгі бөлмесі - бассейн ваннасы) қозғалысын қамтамасыз етуі тиіс.
74. Бассейн ванналарының көлемі бассейнге келуші ересектер үшін бір адамға шаққанда кемінде 5 м², балалар үшін кемінде 4 м² болуы тиіс.
75. Шешіну-киіну орындары киім сақтауға арналған жеке шкафтармен және отыруға арналған орындықтармен жабдықталады.
76. Айналма жолдар, бассейн ваннасының қабырғалары мен түбі су өтпейтін материалдардан жасалынады, ванна зал құрылысының ішкі беті ылғалға төзімді материалдардан жасалады. Айналма жолдардың үстіңгі, бассейн ваннасының түбінің жабын материалдары оларды тазалау және дезинфекциялау мүмкіндігін көздеуі, қолданылатын химиялық реагенттер мен дезинфекциялау құралдарының әсеріне төзімді болуы тиіс.
77. Себезгіден бассейн ваннасына дейінгі жүретін жолда ағынды сулы аяқ ваннасы орналастырылады, олардың көлемі айналып өту мүмкіндігін болдырмауы тиіс. Бассейннің себезгі бөлмесінен айналып өту жолына тікелей шығатын жағдайда аяқ ваннасының болмауына жол беріледі.
78. Бассейн себезгілері өтпелі болуы және шешінетін орыннан айналма жолына баратын бағытта орналасуы тиіс, кабиналармен, жеке араластырғыштармен, ыстық және суық су желісімен, гигиена заттарына, сүлгілер мен жөкелер арналған құрылғылармен жабдықталады.
79. Судың ластанған жоғарғы қабатын тазарту суды ауыстырып құятын науалармен су бұру жүйелеріне жіберу арқылы жүргізіледі.
80. Теңіз суы толтырылатын бассейндер үшін су алу орнын таңдау, нөсерлі жаңбыр суынан және сарқынды судан, өзендерден, порттардан, айлақтар мен жағажайлардан шығатын ластанған су көздерінің әсерінен тыс жердегі теңіз учаскесінің санитариялық жағдайы және судың сапасы ескеріле отырып жүргізіледі.
81. Бассейндерде рециркуляциялық немесе су ауыстырудың ағынды жүйесі қолданылады немесе бір мезетте бассейнді дезинфекциялай отырып, 7 күнде кемінде бір рет судың толық ауыстырылуы қамтамасыз етіледі. Теңіз суы толтырылатын бассейндерде рециркуляциялық жүйені пайдалануға жол берілмейді.
Спорттық-сауықтыру бассейндерінде су алмастырудың рециркуляциялық жүйесі, шағын бассейндерде (ванна көлемі 70 м аспаса) судың толассыз ағысы қолданылады.
82. Рециркуляциялық ауыстыру жағдайында бассейн жұмысының әрбір 8 сағат сайын кемінде 10 пайыз (бұдан әрі - %) су құбырының таза суын үздіксіз қоса отырып, су тазаланады және зарарсыздандырылады.
83. Суды тазалау, зарарсыздандыру және тарату құрылыстары бассейннің тиімді және қауіпсіз жұмысын қамтамасыз етуі тиіс. Әрбір ваннаның реагенттерді автоматты түрде дозалауды және судың тұрақты температурасын қамтамасыз ететін су дайындау жүйесі болуы тиіс.
84. Ванналарға жіберілетін су зарарсыздандырылуы (хлорлануы, бромдалуы, озондалуы, ультракүлгін сәулесімен сәулеленуі) тиіс.
85. Суы үздіксіз ағатын бассейндерде зарарсыздандырудың физикалық әдісі (ультракүлгін сәулемен сәулелендіру) қолданылады.
86. Ванналар оған жұмсалатын, рециркуляция жүйесіне түсетін, қосылатын таза су шығындарын есептеуші өлшеуіштермен, зерттеу үшін су сынамасын алуға арналған шүмектермен жабдықталады.
87. Ванна түбі су бұру желісінен төмен орналасқан жағдайда ваннаны босату сорғының көмегімен жүзеге асырылады.
88. Су бұру жүйесінен ванналарға су ағынының кері ағып келуіне жол берілмейді.
89. Жылумен қамтамасыз ету, ауаны желдету және баптау жүйелері осы Санитариялық қағидаларға 3-қосымшада көрсетілген жүзу бассейндері үй-жайларындағы микроклимат пен ауа ортасы параметрлерін қамтамасыз етуі тиіс.
90. Бассейн ванналарының залдары, дайындық сабақтарына арналған залдар, хлорлау немесе озондау үй-жайлары сору және сыртқа тарату желдеткішінің жеке жүйелерімен жабдықталады.
91. Ауадағы жүзушілердің тыныс алу аймағындағы бос хлор шоғырлануы бір текше метрге 0,1 миллиграммнан (бұдан әрі - мг/м³), озон - 0,16 мг/м³ аспауы тиіс.
92. Ваннасы бар бассейн залы табиғи жарықтандырылады. Жарық ойықтарының көлемі су үсті көлемін қоса алғандағы бассейн үй-жайлары көлемінің 20 %-нан кем болмауы тиіс. Жарық ойықтарының басым бөлігі фрамугалармен немесе желкөздермен жабдықталады.
93. Су бетінің неғұрлым аз жарықтандырылуы 100 люкс (бұдан әрі - лк), суға секіру бассейндерінде - 150 лк., су добы үшін 200 лк. болуы тиіс. Барлық бассейндерде іске қосылған жарықтандырудан басқа су бетін 5 лк. кем емес жарықтандыруды қамтамасыз ететін автономды авариялық жарықтандыру көзделуі тиіс.
94. Күрделі және ағымдағы жөндеулер, инженерлік жабдықтарды ауыстыру, суды ағызу және ваннаға жаңа су толтыру олардың санитариялық-техникалық күйіне, зертханалық бақылау нәтижелеріне және мемлекеттік санитариялық-эпидемиологиялық қадағалау органдарының ұйғарымдарына (қаулыларына) байланысты жүргізіледі.
95. Реагенттер, сумен жанасатын материалдар сапасы мен қауіпсіздігі жөніндегі құжаттары болғанда қолданылады.
96. Маусымдық бассейндерде су құбырынан келетін су болмаған жағдайда жер үсті немесе жер асты көздерінің суын, оны күн сайын ауыстырып отырған жағдайда, қолдануға жол беріледі.
97. Ванна суды ауыстырып құятын науалардың ернеуіне дейін толтырылады, ол толық толтырылмаған жағдайда қолдануға тыйым салынады.
98. Залда шу деңгейі 60 децибелден (бұдан әрі - дБА) аспауы керек, сабақтар өткізу және жарыстар уақытында тиісінше 82 дБА және 110 дБА-ға дейін.
99. Әрбір жүзу сабағы өтер алдында ваннасы бар зал мен шешіну-киіну орындарындағы температура мен салыстырмалы ауа ылғалдылығы, бассейн суының температурасы мен ванна суындағы дезинфекциялау құралдарының қалдық шоғырлануы көрсеткіштеріне бақылау жүргізіледі.
100. Бассейн ваннасын дезинфекциялау су ағызылғаннан кейін және дезинфекциялау құралдарымен екі рет шаю әдісімен ваннаны механикалық тазалау арқылы жүргізіледі. Активті хлор ерітіндісін шаю, оны жаққаннан кейін бір сағат өткен соң, жылы сумен жүргізіледі.
101. Бассейннің рециркуляциялық үлгідегі ваннасын дезинфекциялау 7 күнде бір реттен сиретпей жүргізіледі.
102. Бассейннің рециркуляциялық үлгідегі ваннасын зарарсыздандыру кезінде судың 1 адамға шаққандағы шығыны:
1) суды хлорлау және бромдау кезінде – сағатына 2 текше метрден (бұдан әрі - м³/с) кем емес;
2) суды ультракүлгін сәулемен өңдегенде – 1,8 м³/с кем емес;
3) суды озондағанда – 1,6 м³/с кем емес болуы тиіс.
103. Бассейннің ағынды үлгідегі ваннасындағы бір сағаттық су шығыны жүзуге үйрету ваннасының көлемінің кемінде 20–25 %-ын, қалған жағдайда ванна көлемінің кемінде 15%-ын құрауы тиіс.
104. Бассейнді пайдалану үзілісі ұзақ болған кезде (6 және одан ұзақ уақыт) бассейн ванналарының суындағы дезинфекциялау құралдары бос хлордың қалдық шоғырлануынан текше дециметрге 1,5 миллиграммнан (бұдан әрі - мг/дм³⁾) аспауы тиіс.
105. Бассейнге келуші адамдарды қабылдауды бастар алдында бассейндегі судың сапа көрсеткіштері осы Санитариялық қағидаларға 4-қосымшада көрсетілген деңгейлерден аспауы тиіс.
Суды ас тұзы электролизімен алынатын натрий гипохлоритімен зарарсыздандырған кезде бассейн ваннасындағы хлоридтердің 700 мг/дм³ дейінгі құрамына жол беріледі.
106. Бассейннің үй-жайлары мен ванналарын күн сайын жинау жұмыс күнінің соңында, қажет болған жағдайда, ауысым арасындағы үзіліс кезінде жүргізіледі. Үй-жайларды жинаумен қоса айналма жолдарды, еденді, орындықтарды, кілемшелерді, есік тұтқаларын, тұтқаларды және басқаларды дезинфекциялау жүзеге асырылады.
107. Бассейндердің үй-жайлары мен ванналарды күрделі жинау айына бір реттен сиретпей жүргізіледі.
108. Бассейнде жүзумен айналысатын тұлғалардың шомылатын киімі (плавки, купальник), ылғалға төзімді материалдан жасалған ауыстырылатын аяқ киімі, сүлгісі, денесін жууға арналған жуғыш заттары, губкасы (жөкесі), резеңке бас киімі (бассейн ванналарының суын шашпен ластауға жол бермес үшін) болуы тиіс, бассейн залына шығар алдында жуынуға арналған заттарды қолдану арқылы жуып-шайынуы тиіс (шомылуға арналған киімсіз).
Жүзумен айналысатын адамдардың гигиена қағидаларын сақтауын бассейн әкімшілігі және медициналық қызметкер бақылайды.
109. Бассейн суының сапасын өндірістік зертханалық бақылауды осы Санитариялық қағидаларға 5-қосымшаға сәйкес көрсеткіштерін анықтау және сынама алу жиілігімен бассейннің өндірістік зертханасы немесе өзге акредиттелген зертхана жүргізеді.
110. Су сынамалары екі нүктеден - бассейн ванналарының судың бетінен 25-30 см терең және тайыз тереңдіктегі бөлігінен алынады.
111. Өндірістік зертханалық бақылау тәртібімен жүргізілген талдаулардың нәтижелері қанағаттанарлықсыз болған жағдайда, аумақтық мемлекеттік санитариялық-эпидемиологиялық қадағалау органына 24 сағат ішінде міндетті түрде ақпарат жіберіледі, қажет болған жағдайда қайталап қосымша микробиологиялық және паразитологиялық зерттеулер, күрделі жинау жүргізіледі немесе бассейн жабылады.

7. Кір жуу орындарына қойылатын
санитариялық-эпидемиологиялық талаптар

112. Өзіне өзі қызмет көрсету кір жуу орны мен кірді қабылдау-беру пункттерін қоспағанда, кір жуу орындарын тұрғын үйлерде орналастыруға тыйым салынады. Кірді қабылдау-беру пункттері тұрғын ғимараттарда орналасқан жағдайда, олардың үй-жайларының тұрғын бөліктен оқшауланған кіру есігі және кір және таза заттарды қабылдауға, сақтауға және беруге арналған бөлек үй-жайлары болуы тиіс.
113. Кір жуу орындарының сәулеттендіру - жоспарлау шешімі технологиялық үдеріс ағындылығының сақталуын көздеуі және таза және кір заттардың жанасуына, қиылысуына жол бермейтіндей болуы тиіс.
114. Жылумен қамтамасыз ету, желдету және ауа баптау жүйелері ауа сапасының гигиеналық нормативтерін, шу мен діріл деңгейлерін, сонымен қатар кір жуу үй-жайларының жылу беру маусымындағы жол берілетін микроклимат параметрлерін: ауа температурасының плюс 18-22 Цельсий градус (бұдан әрі – ⁰C), салыстырмалы ылғалдылықтың 30-65 % болуын қамтамасыз етуі тиіс.
115. Кір жуатын орынның үстіндегі қабатаралық жабындар басқа үй-жайларды будан, жылудан және дыбыстан оқшаулауды қамтамасыз етуі тиіс.
116. Кір жуатын орынның үстінде қоғамдық үй-жайлардың терезелері орналасқан жағдайда, кір жуатын және кептіретін үй-жайлардың терезелері фрамугалар мен желкөзсіз қатты жабылуы тиіс.
117. Аурухана төсек жабдықтарын жуу кезінде, аурухана төсек жабдықтарының басқа заттармен жанасу мүмкіндігін болдырмайтын арнайы технологиялық желі бөлінеді.
Таза және кір заттарды сақтау үй-жайларында стационарлардың функционалдық бөлімшелерінің атауы көрсетілген стеллаждар бөлінеді. Терапиялық, хирургиялық, обсервациялық, инфекциялық бейіндегі бөлімшелердің заттары бір-бірінен бөлек сақталуы тиіс. Төсек жабдықтарын ауыстырған сайын стеллаждар мен жабдықтардың үсті дезинфекцияланады.
118. Инфекция жұқтырылған киім-кешектер, заттар өңделетін кір жуу орындары мынадай талаптарға сәйкес келуі тиіс:
1) инфекция жұқтырылған киім-кешектерді, төсек әбзелдерін қабылдауға арналған үй-жайлар басқа үй-жайлардан оқшауландырылады;
2) киім-кешекті қабылдау, іріктеу және жуу үй-жайлары дербес сыртқа тарату желдеткішімен жабдықталады;
3) инфекция жұқтырылған киім-кешектерді суға малып қою киім-кешекті іріктеу бөлмесінде жүргізіледі;
4) жуылар алдында және жуу кезінде киім-кешектер зарарсыздандырылады.
119. Кір және таза киім-кешекті тасуға арналған жекелеген легендер, арбалар таңбаланады және мақсат бойынша қолданылады.
120. Тұтынушыға беру кезінде бұйым оралады.

8. Химиялық тазарту орындарына қойылатын
санитариялық-эпидемиологиялық талаптар

121. Химтазарту орындары жеке тұрған ғимараттарда, сондай-ақ тұрмыстық қызмет кәсіпорындары кешенінің, ұйымдар мен өнеркәсіптік кәсіпорындардың құрамында жеке үй-жайда орналастырылады. Химтазарту тұрғын ғимараттарда орналастырылған жағдайда қабатаралық жабындар будан, жылудан, ылғалдан және дыбыстан оқшаулауды қамтамасыз етуі тиіс.
122. Ірі сауда-ойын-сауық орталықтарында, қонақүй кешендерінде және гипермаркеттерде орналасқан шағын-химтазарту орындарының кіретін және шығатын жеке есігі, дербес желдету жүйесі болуы қажет. Жеке кіріп-шығу есіктерін жайғастыру мүмкін болмаған жағдайда, шағын-химтазарту орындары азық-түлік және балаларға арналған тауарларды, сондай-ақ дәрілік заттар мен науқастарды күтуге арналған заттар сатылмайтын аймақта орналастырылады.
123. Химтазарту орындарының өндірістік үй-жайлары (цехтары) жеке тұрған ғимараттарда немесе ғимараттардың тік жоспарлануын және тітіркендіргіш әсер беретін, қолданылатын химиялық заттарды ескере отырып, сондай-ақ таза және кір бұйымдар қозғалысы ағынының қиылысуын болдырмау үшін қоғамдық үй-жайлардың бірінші қабатында орналастырылады.
124. Өндірістік үй-жайларының алаңын технологиялық үдерістердің сипатына, санына, өндірістік жабдықтардың типіне және жұмыскерлердің санына қарай анықтайды.
125. Есіктердің сыртқы ойықтары мен қақпалар жылдың суық мезгілінде ауаны жылыту үшін тамбурлармен және жылы ауа перделерімен жабдықталады.
126. Негізгі және қосалқы өндірістік үй-жайлардың қабырғасы, төбесі және едені зиянды химиялық заттардың жиналуына жол бермейтін, сіңірмейтін материалдармен өңделеді.
127. Еден жабуға арналған материалдар химиялық берік болуы және су өткізбеуі тиіс, еден құрылысы сұйық зат төгілуі және үй-жайларды ылғалды жинау кезінде ағынның бұрылуын көздеуі тиіс.
128. Өндірістік, қосалқы және санитариялық-тұрмыстық үй-жайлар сору-сыртқа тарату желдеткішімен жабдықталады. Басқа мақсаттағы ғимараттарда орналасқан химтазарту орнының желдету жүйесі осы ғимараттың желдету жүйесінен дербес жабдықталады.
129. Химиялық заттар бөлу көздерімен жұмыс жасайтын жұмыс орындарындағы, сондай-ақ дақтарды кетіру, ылғалды-жылумен өңдеу жұмыстары жергілікті сыртқа тарату құрылғылары болған жағдайда жүргізіледі.
130. Шламды автоматты түсіру жүйесімен жабдықталмаған машиналарда шламды қолмен түсіру кезінде, ерітінді буын сыртқа шығару жүйесімен жабдықталған машиналарды қоспағанда, машиналардың артқы қабырғасы үстінен жергілікті сыртқа тарату құрылғысы, машинаның алдыңғы қабырғасы жанынан барабан ашылған кезде іске қосылатын жергілікті сыртқа тарату құрылғысы жабдықталады.
131. Химтазарту орнында ауа рециркуляциясына жол берілмейді.
132. Желдеткіш жабдықтары желдеткіш камераларда орнатылады, шудан оқшаулау және дірілді басу құрылғыларымен жабдықталады.
133. Технологиялық механикалық сыртқа тарату желдеткіш жүйесінің тиімділігі жылына 1 рет, жалпы алмасу механикалық желдету жүйесінің тиімділігі 3 жылда 1 рет бақыланады.
134. Өндірістік үй-жайлар жалпы жарықтандыру және/немесе құрамдастырылған жарықтандыру және авариялық жарықтандыру жүйелерімен жабдықталады.
135. Жабдықтардан сарқынды суды ағызу жабық тәсілмен жүргізіледі. Сарқынды суды өндірістік үй-жайлардың еденіне, су бұру жүйесіне ағызуға арналған ашық науаларға жіберуге тыйым салынады.
Химтазарту машиналарының су бөлгіштерінен шыққан құрамында еріткіштердің буы бар су шлам ретінде пайдаланылады.
136. Еріткіштерді қолдану арқылы бұйымдарды құрғақ химтазалауды жүргізу үздіксіз және тұйық айналым бойынша барлық операциялардың орындалуын қамтамасыз етуі тиіс.
137. Жабдыққа қызмет көрсету, еріткіштерді жеткізу, мөлшерлеу және салу, сүзуге арналған ұнтақтарды жағу және сүзгі элементтерін механикалық жолмен тазалау бойынша өндірістік операциялар жеке қорғаныш құралдарын қолдану арқылы жүргізіледі.
138. Технологиялық жабдықтардың сыртқы бетінің температурасы 43 ⁰C аспауы тиіс.
139. Бұйымдарды химиялық тазартудың технологиялық үдірістерінде қолданылатын реагенттердің, заттардың және препараттардың сапасы және қауіпсіздігі туралы құжаттары болуы тиіс.
140. Химиялық реагенттер, заттар мен препараттар жергілікті сыртқа тарату желдеткішімен, стеллаждармен, тұғырықтармен жабдықталған, қышқылдар мен сілтілердің әсеріне төзімді едені бар қоймаларда сақталады.
141. Өндірістік учаскелерде химиялық материалдардың бір тәуліктік мөлшері сақталады.
142. Бұйымдар тасымалдау кезінде жабық қаптар немесе пакеттерге салынады. Тұтынушыға бұйым ораулы күйінде беріледі.
143. Персонал арнайы киіммен және аяқ киіммен, жеке қорғаныш құралымен қамтамасыз етіледі.

9. Халыққа шаштараздық және косметикалық қызмет көрсету объектілеріне қойылатын санитарлық-эпидемиологиялық талаптар

144. Осы Санитариялық қағидалардың талаптары қайта жаңарту-пластикалық хирургия, тері және тері асты ауруларын емдеу медициналық қызметтеріне, косметологиялық, массаж кабинеттеріне және денсаулық сақтау объектілері құрамындағы солярий объектілеріне қолданылмайды.
145. Объектілер тұрғын бөлігінен оқшауланған кiру есiгi және дербес желдету жүйесі болған жағдайда тұрғын үй ғимараттарының бірінші және цокольді қабаттарына орналастырылады.
Жертөле қабаттарды қосалқы және көмекшi үй-жайлар ретінде қолдануға жол беріледі.
146. Ғимараттар мен үй-жайлардың көлемдi-жоспарлау және конструктивтiк шешiмдері көрсетілетiн қызметтер тiзбесі және олардың қуаттылығымен анықталады. Объектілерде ыстық және суық су жүргізілген раковинамен жабдықталған, дезинфекциялауға, құралдарды стерилдеу алдында тазартуға және стерилдеуге арналған үй-жай немесе арнайы орын бөлінеді.
147. 3 жұмыс орнына дейiнгі шаштараздық залдарда қосымша 6 м²аудан бар болған жағдайда маникюр үшін бiр жұмыс орнын орналастыруға жол берiледi. Объектілердің үй-жай ауданы осы Санитариялық қағидаларға 6-қосымшаға сәйкес болуы тиiс.
148. Солярийлерде УФ-С ультракүлгін сәулелі диапазонды жабдықтарды қолдануға тыйым салынады. Солярийлер техникалық паспорттары мен нұсқаулықтарына сәйкес пайдаланылады.
149. Солярийдің жалпы ауданы техникалық сипаттамаға сәйкес аппарат алатын орыннан және ауданы 3,0 м² кем емес шешіну аймағынан тұрады. Солярий қызметі оператордың көмегімен ұсынылатын жағдайда, операторға арналған кемінде 6,0 м² қосымша аймақ бөлінеді.
150. Солярийлерді пайдалануға арналған үй-жай механикалық іске қосылатын сору-сыртқа тарату желдеткішімен жабдықталады. Жеке желдету жүйесімен жабдықталған үлгілерді орнатқан жағдайда үй-жайға ауаның табиғи ағынының келуі ұйымдастырылады.
151. Солярий шамдары журналда міндетті түрде белгілей отырып, шамдардың техникалық паспортында көрсетілген сағаттың нормативті орындалуы жағдайында ауыстырылады. Істен шыққан шамдар қауіпсіз кәдеге жаратылады.
152. Әрбір сеанстан кейін келуші жанасқан солярий кабинасының барлық үстіңгі беттері дезинфекциялау құралдарымен өңделеді. Тік солярийді қолданған кезде келушілерге жеке сүлгі мен аяқ киім ұсынылады.
153. Аппарат ішіндегі желдеткіш тесіктері ластанған сайын әлсін-әлсін тазартылып отырады.
154. Солярий персоналы мен келушілерге әсер ететін физикалық факторлар деңгейі мынадай гигиеналық нормативтерден:
1) электромагниттік өрістің кернеуі 25 вольтметрден артық болмауы;
2) токтың электрлік өрісінің өнеркәсіптік жиілігінің кернеуі (50 Гц) – 0,5 киловольтметрден артық болмауы тиіс.
155. Сәулелік әсері бар тұрмыстық мақсаттағы бұйымдар үшін ультракүлгін сәулесінің рұқсат етілген қарқындылығы 280-315 нанометр (бұдан әрі – нм) диапазонда 1,9 ватметр шаршыдан (бұдан әрі – Вт м²) және 315-400 нм диапазонда 10 Вт м² аспауы қажет. 200-280 нм дипазонында сәулеленуге жол берілмейді.
156. Арнайы көзілдіріксіз, сондай-ақ алғашқы екі сеанс арасында 48 сағаттық үзіліс сақталмаған жағдайда, келушілерге солярийге кіруге тыйым салынады.
157. ПКӨ-ні және шашты, тырнақты, теріні күту құралдарын қолдану, сақтау және келушілерге өткізу қолданылатын өнімнің қауіпсіздігін растайтын құжаттары, құралдардың мемлекеттік тіркелгендігі туралы куәлігі болған жағдайда жүргізіледі.
158. 3 жұмыс орнына дейiн желкөз және фрамуга көмегiмен табиғи желдету, 3-тен жоғары жұмыс орындарында жасанды іске қосылатын сыртқа тарату желдеткiші көзделеді. Қосалқы және санитариялық-тұрмыстық үй-жайларды қоспағанда, барлық үй-жайлар үшін желдету жүйесі ортақ болуы мүмкін.
Тырнақты ұзарту шеберінің жұмыс орны жергілікті ықтиярсыз сыртқа тарату желдеткішімен жабдықталады.
159. Маникюр және педикюр кабинеттерінің жұмыс орындары жалпы және жергілікті жарықтандыруды ұйымдастыру жолымен жарықтандырылады.
160. Ерлер мен әйелдер залдарында шаштараздардың қолын жууға арналған раковина жабдықталады.
161. Балаларға қызмет көрсетуге арналған креслолар өз өлшемi және құрылымы бойынша олардың жасына және бойына сәйкес келуі тиiс.
162. Косметикалық кабинет, маникюр және педикюр кабинеттерi қолды және құралдарды жууға арналған раковиналармен жабдықталады.
163. Бір ауысымдағы жұмыскерлер саны 10 адамнан аспайтын жағдайда персоналға арналған ас ішу бөлмесі мен киім ілетін орынды біріктіруге жол беріледі, сондай-ақ келушілерге арналған киім ілетін орны бар вестибюль мен күту залын біріктіруге жол беріледі.
164. Таза киім және порфюмерлік-косметикалық заттарды сақтауға арналған үй-жайлар стеллаждармен немесе шкафтармен, кір заттар үшін қақпағы бар сыйымдылықтармен жабдықталады. Қолданылған кір және таза заттарды араластыруға тыйым салынады.
165. Қию жұмыстары оқшауланған үй-жайда жүргізілуі тиіс, оның алаңы және жабдық жиынтығы жүргізілетін жұмыстың көлемі мен сипаты ескеріле отырып, бір жұмыс орны 4,5 м² кем болмауы көзделеді.
166. Косметикалық, маникюр және педикюр кабинеттерi жабық үлгідегi бактерицидті ультракүлгiн сәулелендіргіштермен жабдықталады. Сәулелендіргіштердің жұмыс режімі мен уақыты қатаң есепке алынуы тиіс.
167. Физиотерапиялық аппаратура кабинетке кемінде бiр аппараттан деген есеппен арнайы жабдықталған кабинеттерде орналастырылады. Кабинет алаңы 1 кушеткаға 6 м², бiрақ кемінде 12 м² есебiмен қабылданады.
168. Қауiптiлiгі 1-ші және 2-сыныпты лазерлiк қондырғылар ортақ үй-жайларда орналастырылуы мүмкін. Қауiптiлiгi 3 және 4-сыныпты лазерлiк қондырғылар бөлек немесе қоршалған үй-жайларда орналастырылады. Есiкке лазерлiк қауiптiлiк белгiсі және автоматты түрде қосылатын "Қауiптi, лазер iске қосулы!" деген жарық таблосы iлiнедi.
Ашық үлгідегi лазер қондырғыларымен жұмыс істеу кезіндегі қауiпсiздiк көзді жеке қорғаныш құралдарын (жарық фильтрлі қорғаныс көзілдіріктері, бет қорғаушы қалқанша) қолдану жолымен қамтамасыз етiледi.
3-ші және 4-сыныпты лазерлік қондырғыларды жергілікті сыртқа тарату құрылғысынсыз қолдануға тыйым салынады.
169. Келушiлерге қызмет көрсету үшiн тек таза заттар қолданылады. Таза заттар қоры (сүлгiлер, сулықтар, ақжаймалар және басқалары) әрбiр келушi үшiн жеке қолдануды қамтамасыз етуi тиiс. Таза, қолданылған заттар, парфюмерлік-косметикалық заттар, сондай-ақ жуу және дезинфекциялау құралдары бөлек сақталады.
Пеньюарлар тек таза сулықпен немесе бір рет қолданылатын жаға астылық лентамен қолданылады.
170. Қолданылған заттарды және жұмыс киімдерін жуу кір жуатын орындарда немесе арнайы жабдықталған жеке бөлінген үй-жай бар болған жағдайда тікелей объектіде жүргізіледі. Персоналдың жұмыс және жеке киімдері бөлек сақталуы тиіс.
171. Клиенттің мойнындағы және бетіндегі қиылған шашты алу таза жеке сулықпен немесе мақталы тампонмен жүргізіледі. Қиылған шаштарды алу үшін шашақты қолдануға тыйым салынады.
172. Қиылған шаштарды кресло жанынан жабылатын қалақпен жинайды және оларды тұмшаланған сыйымдылыққа салады, кейін оны тұрмыстық қалдық ретінде шығарады.
173. Әсемдеу косметикасын жағу үшiн бiр рет қолданылатын құралдар пайдаланылады. Қарындаштар әрбiр клиенттен кейiн ұшталады немесе кесiледi, далап, тушь, тень және опа бiр рет қолданылатын кистілермен жағылады. Косметикалық рәсімдер үшін бір рет қолданылатын мақта дискілер және спонждар пайдаланылады.
Шаш бояу және химиялық бұйралау кезiнде шашты сулау әрбiр келушiден кейiн ауыстырылатын тампонмен немесе шашақпен жүргiзiледi.
174. Қысқыштарды, бигудилерді, қалпақтар мен шашты химиялық бұйралауға арналған торларды, шашты іріктеп бояуға арналған бас киімдерді әр клиенттен соң жуу құралдарымен ағынды су астында жуады. Таза жиынтықтарды қаптамаланған күйінде жұмыс орындарында сақтайды.
175. Тарақтар, щеткалар, шаш қиюға арналған қайшыларды әрбір клиенттен кейін ағынды сумен жуады, қолдану жөніндегі нұсқаулығы бар стерилизаторларға немесе дезинфекциялау ерітіндісіне салады.
176. Электр ұстараларының алынатын пышақтарын, косметикалық жабдыққа және аспаптарға қоса жүретін электродтарды дезинфекциялау ерітіндісіне салынған тампондармен (15 минут сайын) екі рет сүртеді.
177. Педикюр жүргiзу кезiнде аяқ астына салынатын жастықша әрбiр қолданудан кейiн дезинфекциялау ерiтiндiсiне салынған шүберекпен сүртіледі.
178. Аяққа және қолға арналған ванналар әрбiр клиенттен соң дезинфекцияланады.
179. Маникюр мен педикюрді бiр рет қолданылатын сулықтармен және стерилденген жиынтықтармен жасаған жағдайда, олар алдын ала дезинфекциялау жүргізілгеннен кейін кәдеге жаратылуға жіберіледі.
180. Маникюр, педикюр, пирсинг, пилинг, татуаж жасау, косметикалық қызмет көрсету (көрсетілетін косметикалық қызмет түріне қарай) құрамында кемінде үш жинағы бар жеке жиынтықтар болған жағдайда жүргізіледі.
Тері, шырышты беттердің зақымдалуы мүмкін манипуляция жүргізудің барлық кезеңдері клиент үшін қауіпсіз болуы тиіс. Маникюрді, педикюрді, пирсингті, татуажды жүргізуден бұрын және одан кейін тері беті және зақымдалған жерлер зарарсыздандырылады.
181. Маникюр, педикюр, татуаж, пирсинг, пилинг құралдарын, мата сулықтарын, мақта түйірлерін, сондай-ақ басқа да жұмсалатын материалдарды бу, ауа немесе стерилдеудің химиялық әдісімен стерилдегеннен кейін микроорганизмдермен екінші рет байланыспайтындай жағдайларда сақтайды.
Бір рет қолданылатын стерилденген тұтыну материалдарын қолданған жағдайда әр келуші үшін қор қамтамасыз етіліп, олар кейін кәдеге жаратылады.
182. Тері беті немесе шырышты қабық зақымдалуы мүмкін манипуляцияларда (маникюр, педикюр, пирсинг, пилинг, татуаж, косметикалық қызметтер) пайдаланылатын құралдар әр клиенттен соң алдын ала сумен шайылмастан дезинфекциялау ерітіндісіне салынады. Дезинфекция аяқталғаннан кейін құралдар стерилдеу алды тазалауға және стерилдеуге жатады.
Құралдарды стерилдеу алды тазалау, дезинфекциялау және стерилдеу осындай мақсаттар үшін жабдықталған арнайы үй-жайда жүргізіледі. Құралдарды өндеуге арналған үй-жай "лас аймаққа" және "таза аймаққа" функционалды бөлiнедi. "Лас аймақта" құралдарды алдын ала тазалау, "таза аймақта" құралдарды дезинфекциялау және стерилдеу жүргiзiледi.
183. Құралдарды стерилдеу үшін пайдаланылатын жабдықтардың, аппаратуралардың және материалдардың оларды қолдану жөніндегі нұсқаулықтары болуы тиіс.
184. Эпидемияға қарсы режімді ұйымдастыру мен бақылау және маникюр, педикюр, татуаж, пирсинг, пилинг және косметикалық қызмет көрсету кезінде қолданылатын құралдарды дезинфекциялау, стерилдеу алдында тазалау және стерилдеу режімін күн сайын бақылау объект әкімшілігіне немесе шаруашылық жүргізуші субъектіге жүктеледі.
185. Терi бетi тұтастығының бұзылуы арқылы манипуляцияларды жүзеге асыратын объектiлердің жұмыскерлерi жұмысқа кiру кезiнде және жыл сайын В және С вирусты гепатит маркерлеріне тексерiледi.
186. Парентералдық гепатитін және адамның иммун тапшылығы вирусын жұқтырудың алдын алу мақсатында, жүргізілу барысында қолдың қанмен ластануы мүмкін барлық манипуляциялар резеңке қолғаптармен жүргізіледі. Персоналда ашық микрожаралар, сызаттар, жарықшақтар, іріңді аурулар болған жағдайда қорғаныш заттарымен (саусаққа кигішпен, лейкопластырьмен) оқшауланбаған жұмыскерлер клиенттермен жұмыс істеуге жіберілмейді.
187. Жұмыскерлер жеке бас гигиенасының мына:
1) клиентке қызмет көрсетер алдында және қызмет көрсеткеннен кейін сабынмен қолды мұқият жуу;
2) косметикалық кабинеттерде қолдарды өңдеу үшін тері антисептиктерін қолдану, қорғаныш бетперделерімен, экрандармен, бір рет қолданылатын резеңке, латекс қолғаптармен жұмыс жасау;
3) шаш бояуды қолғаптармен жүргізу;
4) жұмыс орнында темекі шекпеу және ас ішпеу;
5) арнайы киіммен жұмыс жасау;
6) жеке және арнайы киімді бөлек сақтау қағидаларын сақтауы тиіс.
188. Қанмен немесе сарысумен ластанған қол немесе қолғаптар сабынды қолдана отырып, ағынды сумен жуылады, соңынан дезинфекциялау құралдарымен өңдейді.

10. Парфюмерлiк-косметикалық өнiмдер мен ауыз қуысы гигиенасының құралдарын өндiруге, өткізуге және сақтауға қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар

189. Өндіруші және сатушы шығарылатын ПКӨ өнімнің қауіпсіздігін қамтамасыз етеді және олардың осы санитариялық қағидалардың талаптарына және қолданыстағы нормативтік және/немесе техникалық құжаттамаларға сәйкес келуіне кепілдік береді.
190. Өндірістік үй-жайлардың ішінде орналасқан үй-жай ауасына зиянды немесе қатты иісті заттар бөліп шығаратын бастапқы өнімдердің, жартылай өнімдердің ауысымдық қорларын жинау орындары желдеткішпен жабдықталады. Желдету жүйесінің жұмыстарын бақылау кәсіпорын қызметімен және жылына кемінде 1 рет мамандандырылған ұйымдармен жүргізіледі.
191. Қабырға, еден, төбе жууға немесе басқа да жинау жұмыстарын жүргізуге жеңіл, зиянды және қатты иісі бар заттарды сіңірмейтін материалдардан жасалуы тиіс.
192. Өндірістік үй-жайлар ауаны тазалау және зарарсыздандыру жабдығымен қамтамасыз етіледі.
193. Өндірістік үй-жайлар санитариялық-тұрмыстық, қызметтік, әкімшілік үй-жайлардан оқшау болуы тиіс. Өндірістік үй-жайларда ас ішуге тыйым салынады.
194. Шикізатты, дайын өнімдерді және қаптамалау материалдарын сақтауға арналған үй-жайлар, микроклимат параметрлері өнім сапасына қолайсыз әсер етпеуі тиіс.
195. ПКӨ өндіруге арналған жабдықтар:
1) ампулалы өнімдерді өндіруде стерилділік жағдайына кепілдік беруі;
2) шаң мен кірдің жинақталуының алдын алу үшін тиімді жинауға жол беруі тиіс.
196. Жабдықтардың элементтері тотығуға, сілтіленуге ұшырамауы тиіс, олардың құрамында жұмыс аймағының ауасына бөлінуі мүмкін немесе ПКӨ құрамына сіңуі мүмкін заттар болмауы тиіс.
197. Үй-жайларды сығымдалған ауамен жинауға тыйым салынады.
198. Үй-жайларды және жұмыс жасайтын үстіңгі беттерді жуу үшін органикалық еріткіштерді қолдануға тыйым салынады. Жинауды жеңіл-белсенді заттардың сулы ерітінділерін қолдану арқылы жүргізген дұрыс.
199. ПКӨ өнімін өндіруші-кәсіпорынның әр шикізат, қосалқы материал түрлеріне және реактивтерге бекітілген нормативтік немесе техникалық құжаттамалары болуы тиіс.
200. Кәсіпорын алатын шикізаттардың, материалдардың, реактивтердің әрбір партиясы қаптаманың бүтіндігін, таңбасын және сапасы мен қауіпсіздігін куәландыратын құжаттардың болуын тексеру арқылы кіре берісте бақылануы тиіс.
201. Шикізаттар, материалдар, реактивтер олардың регламенттелген сақтау мерзімі бойына бүтіндігін қамтамасыз ететін және араласуының және ластануының алдын алу жағдайларын сақтау арқылы негізгі өндірістен оқшауланған арнайы үй-жайларда сақталуы тиіс.
202. Шикізаттардың, материалдар мен реактивтердің жарамсыз деп танылған партиялары таңбалануы тиіс және олардың өндірістік үдеріске кездейсоқ түсіп кетуінің алдын алу үшін бөлек сақталуы тиіс.
203. Қойма үй-жайларының шығарылатын өнім, қосалқы материал және шикізат номенклатурасына сәйкес келетін қуаты болуы тиіс. Көлемі, құрылысы және орналасуы өнімді ұтымды орналастыруға, жинау жұмыстарын жүргізуге және басқа да қажетті техникалық операцияларды жүргізуге мүмкіндік беруі тиіс. Дайын өнім стеллаждарда және/немесе тұғырықтарда сақталуы тиіс.
204. Шикізаттарды, жарамсыз деп танылған шикізаттарды қабылдау және орналастыру, дайын өнімді тұтынушыға жібергенге дейін сақтау үшін бөлек үй-жайларды (немесе аймақтарды) көздеген жөн.
205. Қоймада уытты және тез тұтанғыш заттарды сақтауға арналған бөлек үй-жайлар (аймақтар) көзделуі тиіс.
206. Өндіріс аймағына кірушілердің барлығы, оның ішінде уақытша және тұрақты жұмыс істейтін жұмыскерлер, кәсіпорында жұмыс істемейтіндер жеке гигиена қағидаларын сақтауы тиіс.
207. Өндірістік үй-жайларда санитариялық немесе арнайы киімдерді киіп жүру керек. Санитариялық киімдерді, арнайы киімдерді, үй киімдерін бірге сақтауға тыйым салынады.
208. ПКӨ өнімді, АҚГҚ-ны өткізу өткізілетін өнімнің қауіпсіздігін растайтын құжаттары болған жағдайда мамандандырылған сауда объектілері немесе бөлімдері арқылы жүзеге асырылады.
209. ПКӨ өнімді және АҚГҚ-ны қоймада және өткізу нүктелерінде сақтау және тасымалдау кезінде өнімнің сапасы мен қауіпсіздігін қамтамасыз ететін жағдайлар сақталуы тиіс.
210. ПКӨ өнімді және АҚГҚ-ны сақтау және өткізу тағам өнімдерінен, құрылыс және әрлеу материалдарынан, автобөлшектерден, жанар-жағар май материалдарынан бөлек жүзеге асырылады.
211. ПКӨ және АҚГҚ белгіленген жарамдылық мерзімі бойына дайын өнім қасиетінің сақталуын қамтамасыз ететін тұтынушылық ыдысы болған жағдайда өткізіледі.
212. Жарамдылық мерзімі өткен, тұтынушылық ыдысында ақауы бар және сақтау жағдайлары бұзылған ПКӨ мен АҚГҚ-ны өткізуге тыйым салынады.

11. Зираттарға және жерлеу мақсатындағы объектілерге
қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар

213. Зиратты мына:
1) сумен жабдықтау көздері және минералды көздердің санитариялық қорғаныш аймақтарының бірінші және екінші белдеулерінде;
2) курорттардың бірінші санитариялық қорғаныш аймағында;
3) су басатын, шөгу және опырылуға ұшырайтын, батпақты учаскелерге;
4) шаруашылық-тұрмыстық қажеттілік, шомылу және басқа да мәдени-сауықтыру іс-шаралары үшін халық пайдаланатын І және ІІ санаттағы су қоймаларының жағалауларында;
5) күйдіргі ауруы бойынша стационарлық қолайсыз пункттерде;
6) гамма-сәуленің тиімді дозасының қуаты ашық жерлерде доза қуатынан сағатына 0,2 микроЗиверттен асатын аумақтарда орналастыруға жол берілмейді.
214. Зираттар зираттың қоршауынан есептегенде:
1) бірінші тұрғын үй-қоғамдық ғимараттарға, спорттық-сауықтыру және санаторийлік-курорттық аймақтарға дейін – кемінде 300 метр;
2) су көзінің санитариялық қорғаныш аймақтарының белдеулерін есептеу қашықтығының жеткіліктілігін және сүзгілеу уақытын растай отырып, халықты ауызсумен жабдықтау көзіне дейін – кемінде 1000 метр қашықтықта орналастырылады.
215. Жабық зираттарға арналған санитариялық қорғаныш аймағының көлемі зираттық кезең аяқталғаннан кейін де қысқартылмауы тиіс.
216. Жерлеудің жалпы алаңы зираттың жалпы алаңының 65-70 % есебінен қабылданады.
217. Зиратқа арналған учаскенің тұрған орны және оның көлемі елді мекенді жоспарлау және салу жобасында, зират аумағын тікелей жабылғаннан кейін саябақ немесе бақ салуға пайдалану мүмкіндігін ескере отырып көзделеді.
218. Жерлеу бюролары, жерлеу рәсімі қызметін көрсететін бюро-дүкендер тұрғын үйлерден және қоғамдық ғимараттардан кемінде 50 метр қашықтықта бөлек тұрған ғимараттарға орналастырылуы тиіс.
219. Зират аумағы және жерлеу рәсімі қызметін көрсететін ғимараттардың кіреберісі қоқыс жинауға арналған урналармен, қоқысжинағыштарға өту жолы бар алаңдармен қамтамасыз етіледі.
Қоқысжинағыштарға арналған алаңдар қоршалады және қатты жабыны болады.
220. Қабір түбінен жер асты сулары тұратын деңгейге дейін кемінде 0,5 м болуы тиіс
221. Қайта жерлеуге қайтыс болған адамда аса қауіпті инфекциялық ауру (күйдіргі ауруы, конго-қырым геморрагиялық қызбасы және басқалары) болмаған жағдайда, жерленген сәтінен бастап алғашқы екі апта ішінде кейіннен жерленген сәтінен бастап кемінде үш жылдан соң, құмдауыт жерлерде кемінде бір жылдан соң және санитариялық-эпидемиологиялық қорытындысы болған жағдайда жол беріледі.
222. Мәйіттің сүйегі алынған жағдайда қабір дезинфекцияланады және топырақ себіледі, ал қабірден алынған мәйіттің сүйегі қақпақты жәшіктерде тасымалданады, табыт жәшікке салынады және жаңа орынға тасымалданады. Жерлеу жүргізілген табыт зақымданған (сақталмаған) жағдайда табыттың қалдықтары арнайы бөлінген орындарда өртеледі.
223. Қайта жерлеумен айналысатын адамдар:
1) сіреспеге және күйдіргіге қарсы егілуі;
2) арнайы киіммен және аяқ қиіммен, жеке қорғаныш құралдарымен (резеңке етіктер, резеңке қолғаптар, респиратор немесе ауыз бен мұрынды жабатын дәке таңғыштар, комбинезон) қамтамасыз етілуі тиіс.
224. Арнайы киімді үй жағдайларында жууға және зарарсыздандыруға жол берілмейді, ал жұмыс жүргізу кезінде қолданылатын құрал зираттан тыс шығарылмауы тиіс.
225. Арнайы киім және арнайы аяқ киім эксгумация бойынша жұмыс аяқталғаннан кейін арнайы бөлінген орындарда тазартылуға және дезинфекциялануға жатады немесе өртеледі. Дәке таңғыштар эксгумация бойынша жұмыс аяқталғаннан кейін өртеледі.
226. Эксгумацияланған қалдықтарды тасымалдағаннан кейін көлік дезинфекциялануға жатады.
227. Этиологиясы белгісіз инфекциялардан және аса қауіпті инфекциялардан қайтыс болған адамдарды жерлеу мырышталған, тұмшаланып дәнекерленген табыттарда жүргізіледі.
228. Зиратты және қабірлерді көшіру кезінде аумақтарды (учаскелерді) рекультивациялау жүргізілуі тиіс. Тұрғын үй аумағын жоспарлау үшін қабірлердің жойылатын орындарының топырақтарын пайдалануға жол берілмейді.
229. Құрылыс жұмыстарын жүргізу кезінде бұрын белгісіз болған қабірлер анықталған жағдайларда мәйіттің сүйектерін қайта көму және аумақты рекультивациялау қажет.
230. Зираттардың аумағын пайдалануға оны көшірген сәттен бастап жиырма жыл өткен соң жол беріледі. Аумақ бұл жағдайларда жерге ағаш отырғызу үшін ғана пайдаланылады.

"Коммуналдық мақсаттағы объектілерге
қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық
талаптар" санитариялық қағидаларына
1-қосымша

Қонақүйлердің үй-жайларын жасанды жарықпен
жарықтандырудың ең төменгі нормалары

р/н	Үй-жайлардың атауы	Шамдарды жаққандағы ең аз жарықтандыру (люкстерде)		Нормативтің қатысы бар беті
		қызуы	люминисценттік
1	Нөмірлер (тұрғын үй-жайлар)	30	75	еденнен 0,8 м
2	Вестибюль	50	100	Еден
3	Ортақ қонақ бөлмелер, холлдар, буфеттер, барлар және басқалар	75	150	еден
4	Қызмет көрсету бюросы, әкімшілік үй-жайлар, тұрғындарға қызмет көрсету үй-жайлары	75	200	еденнен 0,8 м
5	Негізгі баспалдақтар, ортақ дәліздер, орталық киім кептіру орны, шеберханалар, тазалау және үтіктеу бөлмелері	30 (50)*	100	еден
6	Ортақ санитариялық тораптар, нөмірлердегі (үй-жайлардағы) санитариялық тораптар	30	75	еден
7	Ортақ себезгілер	50	-	еден
8	Қызмет көрсететін персоналға арналған үй-жай	75	150	еденнен 0,8 м
9	Қойма үй-жайлары	20	-	еденнен 0,8 м
10	Техникалық үй-жайлар	30	-	еден

^*жақша ішіндегі сан – шеберханалар үшін

"Коммуналдық мақсаттағы объектілерге
қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық
талаптар" санитариялық қағидаларына
2-қосымша

Жатақхана үй-жайларындағы ауаның есептелген
параметрлері мен ауа алмасу жиілігі

Р/н	Үй-жайлар	Жылдың салқын мезгіліндегі ауаның рұқсат етілген температурасы, оС, төмен емес	Ауа алмасу жиілігі
			Ішке сору	Сыртқа тарату
1	Жатақхананың тұрғын бөлмесі	18	1 м2-ге кемінде 3 м3 /с	-
2	Электр плитасы және газ плитасы бар жатақхананың ас үйі	16	-	кемінде 60 м3/с 2 конфорлы плита бар болғанда кемінде 60 м3/с; 3 конфорлы плита бар болғанда кемінде 75 м3/с; 4 конфорлы плита бар болғанда кемінде 90 м3/с;
		16	-
3	Жуыну бөлмесі	22	-	25 м3/с
4	Дәретхана	18	-	25 м3/с
5	Ортақ қолданылатын санитариялық торап	18	-	1 унитазға 50 м3/с
				1 писсуарға 25 м3/с
6	Себезгі	22	-	5 есе
7	Киім тазалайтын және үтіктейтін гардеробтық бөлме	18	-	1,5 есе
8	Вестибюль, ортақ дәліз, жатақхананың баспалдақ алаңы	16	-	-
9	Кір жуатын орын	15	5 есе	5 есе
10	Жатақханадағы кір кептіру, үтіктеу орындары	15	есептеу бойынша, бірақ кемінде 3 есе	3 есе
11	Жатақханалардағы шаруашылық және төсек жабдықтарын қоятын орындар	12	-	1,5 есе
12	Қоқыс жинау камерасы	5	-	1 есе (қоқыс жіберу құбырының өзегі арқылы)
13	Жаттығу залы	16	3 есе	3 есе
14	Кітапхана	18	-	0,5 есе

"Коммуналдық мақсаттағы объектілерге
қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық
талаптар" санитариялық қағидаларына
3-қосымша

Жабық жүзу бассейндерінің негізгі үй-жайларының микроклиматы параметрлеріне қойылатын талаптар

Р/н	Үй-жай	Су температурасы, 0С	Ауа температурасы,0С	Салыстырмалы ылғалдылық %	1 сағаттағы ауа алмасу параметрлері		Ауа қозғалысының жылдамдығы (м/сек)
					ішке сору	сыртқа тарату
1	Ересектерге арналған ванна	24-26	-	-	-	-	-
2	Балаларға арналған ванна	30	-	-	-	-	-
3	Бассейн ванналарының залдары	-	Су температурасынан 1-2 жоғары	60% көп емес	1 келушіге кемінде 80 м3/сағ, 1 көрерменге кемінде 20 м3/сағ.	0,5 көп емес	-
4	Оқу-дайындалу залы	-	18	-	1 келушіге кемінде 80 м3/сағ	0,2 көп емес	-
	1 сағаттағы ауа алмасу жиілігі
5	Шешіну орны	-	25	-	Себезгілерді есепке ала отырып, тенгерім бойынша	2 (себезгілерден)	-
6	Себезгілер	-	25	-	5	10	-
7	Массаж бөлмесі	-	22	-	4	5	-
8	Сауна камералары	-	120-дан көп емес	-	-	5 (адам жоқ кезде мерзімдік іске қосылатын)	-
9	Судың анализіне арналған зертхана	-	18	-	2	3	-

Ескертпе:
Ашық бассейндердегі судың температурасы жаз мезгілінде плюс 27^оС, ал қыс мезгілінде плюс 28^оС, үйренушілер үшін плюс 29^оС болуы тиіс

"Коммуналдық мақсаттағы объектілерге
қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық
талаптар" санитариялық қағидаларына
4-қосымша

Бассейн суы сапасының көрсеткіштері

№	Көрсеткіш	Өлшем бірліктері	Норматив
1	Лайсаңдығы	литрге миллиграмм (бұдан әрі - мг/л)	2,0-ден көп емес
2	Түсі	град	20-дан көп емес
3	Иісі	балл	3-тен көп емес
4	рН сутегі иондарының шоғырлануы	-	6,5-9,0 шегінде
5	Қалдық байланысқан хлор	мг/л	1,2-ден көп емес
6	Қалдық бос хлор	мг/л	1-6 жасқа дейінгі балалар үшін 0,1-0,3; ересектер үшін 0,3-0,6
7	Аммонийлік азот (азот бойынша)	мг/л	0,2-ден көп емес
8	Озон (озондау кезінде)	мг/л	0,3-тен көп емес
9	Перманганатты тотықтану	мг/л	5,0-ден көп емес
10	Хлороформ	мг/л	0,2-ден көп емес
11	Формальдегид (озондау кезінде)	мг/л	0,05-тен көп емес
12	Жалпы микробтар саны (ЖМС)	1 мл-де	100-ден көп емес
13	Жалпы колиформдық бактериялар (ЖКБ)	100 мл-де	жоқ
14	Термотолерантты колиформдық бактериялар (ТКБ)	100 мл-де	жоқ
15	Колифагтар	100 мл-де	жоқ
16	Алтын тәріздес стафилококк (Staphylococcus aureus)	100 мл-де	жоқ
17	Ішек инфекцияларын қоздырғыштар	1000 мл-де	жоқ
18	Көк іріңді таяқша (Pseudomonas aeruginosa)	100 мл-де	жоқ
19	Циста лямблийлері	50 л-де	жоқ
20	Гельминт жұмыртқалары мен личинкалары	50 л-де	жоқ
21	Легионелла (Legionella pheumophilia)	100 мл-де	жоқ

"Коммуналдық мақсаттағы объектілерге
қойылатын санитариялық-
эпидемиологиялық талаптар"
санитариялық қағидаларына
5-қосымша

Өндірістік бақылау жүргізудің ұсынылатын жиілігі

№	Көрсеткіш	Бақылау жиілігі
	Бассейн суы
1	Лайсаңдығы	1 рет жұмыс уақытында
2	Түсі
3	Иісі
4	Температурасы
5	Сутектік көрсеткіш	Жұмыс басталар алдында және әрбір 4 сағат сайын
6	Қалдық байланысқан хлор
7	Қалдық бос хлор
8	Озон (озондау кезінде)
9	Перманганатты тотықтану	Айына 1 рет
10	Хлороформ
11	Формальдегид (озондау кезінде)
12	Аммоний азоты
13	Жалпы микроб саны (бұдан әрі - ЖМС)	Айына 1 рет
14	Жалпы колиформдық бактериялар (бұдан әрі - ЖКБ)
15	Термолерантты колиформдық бактериялар (бұдан әрі - ТКБ)
16	Колифагтар
17	Алтын тәріздес стафилококк (Staphylococcus aureus)
18	Ішек инфекцияларын қоздырғыштар	ЖМС, ЖКБ және/немесе ТКБ-ға талдаудың қанағаттанарлықсыз болуы кезінде
19	Көк іріңді таяқша (Pseudomonas aeruginosa)
20	Лямблий цистиддері
21	Гельминт жұмыртқалары мен личинкалары
22	Легионелла (Legionella pheumophilia)
	Су аймағының ауасы
23	Хлороформ	Судағы хлороформ шоғырлануы 0,2 мг/л көп болған кезде
24	Хлор
25	Температура	1 рет жұмыс уақытында
26	Салыстырмалы ылғалдылық	Ашылу алдында және желдету құрылғыларын жөндеуден/алмастырудан кейін
27	Ауа қозғалысының жылдамдығы

"Коммуналдық мақсаттағы объектілерге
қойылатын санитариялық-
эпидемиологиялық талаптар"
санитариялық қағидаларына
6-қосымша

Шаштараздық және косметикалық қызмет көрсету
объектілері үй-жайларының алаңы

№	Үй-жайлардың атауы	1 жұмыс орнына белгіленген алаң, м2	Ескертпе
1	Келушілерге арналған үй-жайлар: - күту залы - келушілер киім ілетін орын	3,0 -тен 10 жұмыс орнына дейін 1,5 – одан кейінгі әрқайсысына 0,3	күту залы мен киім ілетін орын алаңы кемінде 6 м2
2	Шаштараздық қызмет көрсету залы: - шебер-шаштараздың әмбебап жұмыс орны	7,0	бейініне қарамастан бір жұмыс орнына кемінде 15,0 м2
3	Косметикалық кабинет	әр жұмыс орнына 8,0, бірақ 12,0-ден кем емес
4	Маникюр кабинеті	6,0	әйелдер залында маникюр үстелін орналастыру кезінде – қосымша 6,0 м2 шаштараз
5	Педикюр кабинеті	8,0
6	Косметологиялық кабинет	әр жұмыс орнына 8,0 бірақ 12,0-ден кем емес
7	Массаж кабинеті	9,0
8	Қию жұмыстарын жүргізуге арналған үй-жай	8,0	әрбір қосымша жұмыс орнына 4,0 м2
9	Кір жуу орны	9,0-дан жоғары (жуғыш машиналарының типін ескергенде)	орталықтандырылған кір жуу кезінде көзделмеуі тиіс
10	Ас ішу және демалу үй-жайлары	6,0
11	Қосалқы үй-жайлар: - жабдықтау жиынтығын сақтайтын орын; - жинастыру мүкәммалы мен қиылған шашты сақтау орны	6,0 2,0
12	Парфюмерлік-космети калық өнімдер, дезинфекциялау, жуу құралдарын сақтауға арналған үй-жайлар	4,0
13	Мед.қалдықтарды уақытша сақтайтын үй-жайлар	4,0
14	Стерилдеу бөлмесі	8,0
15	Киім ілетін орын	1 жұмыс орнына 0,3 м2

Об утверждении Санитарных правил "Санитарно-эпидемиологические требования к объектам коммунального назначения"

Постановление Правительства Республики Казахстан от 17 января 2012 года № 94. Утратило силу постановлением Правительства Республики Казахстан от 8 сентября 2015 года № 754

Сноска. Утратило силу постановлением Правительства РК от 08.09.2015 № 754 (вводится в действие со дня его первого официального опубликования).

ПРЕСС-РЕЛИЗ

Примечание РЦПИ.
В соответствии с Законом РК от 29.09.2014 г. № 239-V ЗРК по вопросам разграничения полномочий между уровнями государственного управления см. приказ Министра национальной экономики Республики Казахстан от 3 марта 2015 года № 183.

В соответствии с подпунктом 2) статьи 6 Кодекса Республики Казахстан от 18 сентября 2009 года "О здоровье народа и системе здравоохранения" Правительство Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ:
1. Утвердить прилагаемые Санитарные правила "Санитарно-эпидемиологические требования к объектам коммунального назначения".
2. Настоящее постановление вводится в действие по истечении десяти календарных дней после первого официального опубликования.

Премьер-Министр
Республики Казахстан К. Масимов

Утверждены
постановлением Правительства
Республики Казахстан
от 17 января 2012 года № 94

Санитарные правила
"Санитарно-эпидемиологические требования к объектам
коммунального назначения"

1. Основные положения

1. Настоящие Санитарные правила "Санитарно-эпидемиологические требования к объектам коммунального назначения" (далее - Санитарные правила) устанавливают санитарно-эпидемиологические требования к проектированию, размещению, водоснабжению, водоотведению, освещению, вентиляции, содержанию помещений, оборудования объектов коммунального назначения.
2. Настоящие Санитарные правила распространяются на проектируемые, строящиеся, реконструируемые и действующие объекты коммунального назначения.
3. В настоящих Санитарных правилах использованы следующие термины и определения:
1) объекты коммунального назначения (далее - объекты) - это объекты социального назначения, бытового обслуживания и оказывающие услуги населению: гостиницы, общежития, бани, сауны, плавательные бассейны, прачечные, химические чистки (далее - химчистки), парикмахерские и косметические услуги, объекты производства, реализации и хранения парфюмерно-косметической продукции, средств гигиены полости рта, а также кладбища и объекты похоронного назначения;
2) парфюмерно-косметическая продукция (далее - ПКП) - вещества или смеси веществ, предназначенные для нанесения непосредственно на внешний покров человека или на зубы и слизистую оболочку полости рта с целью их очищения, изменения их внешнего вида, придания приятного запаха или ухода за ними;
3) средства гигиены полости рта (далее - СГПР) - средства, предназначенные для контакта с зубами и слизистой оболочкой ротовой полости с целью очищения, дезодорирования и профилактики;
4) кладбище - территория, специально выделенная для захоронения трупов;
5) кладбищенский период - время, в течение которого завершаются процессы минерализации трупов;
6) останки - неразложившиеся остатки трупа;
7) погребение (похороны) - обрядовые действия по захоронению тела (останков) умершего в землю (могилу, склеп) или преданию огню (кремации) с захоронением урны с прахом (пеплом) в могилу, склеп в соответствии с волеизъявлением покойного, вероисповеданием, обычаями и традициями, не противоречащими санитарным, природоохранным, градостроительным и иным правилам и нормам;
8) похоронное бюро, бюро-магазины похоронного обслуживания - объекты, по реализации товаров и оказания услуг для проведения траурных обрядов.

2. Общие санитарно-эпидемиологические требования

4. Отвод и выделение земельных участков под размещение и строительство, а также рассмотрение проектной документации на строительство допускается при наличии санитарно-эпидемиологического заключения, выданного территориальными органами государственного санитарно-эпидемиологического надзора.
5. Объекты должны иметь санитарно-защитную зону, соответствующую санитарным правилам, утвержденным Правительством Республики Казахстан.
6. Территория объекта ограждается, благоустраивается, озеленяется, освещается и содержится в чистоте. Уборка территории проводится ежедневно, места передвижения людей или транспорта в теплое время года поливается, в зимнее время очищается от снега и льда.
За исключением территорий кладбищ, подъездные пути и пешеходные дорожки должны иметь твердое покрытие с отводом атмосферных осадков к водостокам.
7. При проектировании предусматриваются устройства для доступа людей с ограниченными возможностями (инвалидов).
8. Здания объектов обеспечиваются системами теплоснабжения, водоснабжения, водоотведения, вентиляции, кондиционирования.
Системы холодного и горячего водоснабжения должны обеспечивать подачу воды, соответствующей санитарным правилам, утвержденным Правительством Республики Казахстан.
Система водоотведения должна обеспечивать безопасный отвод сточных вод. Санитарно-технические сети, устройства и приборы должны находиться в исправном состоянии.
9. В неканализованных районах надворные туалеты устраиваются с водонепроницаемым выгребом и устанавливаются на расстоянии не ближе 25 метров (далее - м) от здания. Выгребные ямы, септики своевременно очищаются по заполнению не более двух трети от объема, дезинфицируются. Локальные очистные установки оборудуются согласно технической документации производителя.
10. Уровни естественного и искусственного освещения, а также содержание вредных веществ в воздухе рабочих мест должны соответствовать санитарным правилам, утвержденным Правительством Республики Казахстан.
11. В помещениях с постоянным пребыванием людей должно быть естественное проветривание и естественное освещение. Проветривание помещений и лестничных площадок обеспечивается через открывающиеся оконные и дверные проемы, естественное освещение через оконные проемы. Все производственные и вспомогательные помещения должны иметь искусственное освещение.
Осветительные приборы своевременно очищаются от загрязнения, перегоревшие лампы заменяются. Светильники герметично закрываются защитными плафонами.
12. Запрещается использование оборудования, являющегося источником повышенного шума, вибрации, ультрафиолетового, инфракрасного, электромагнитного излучений, в соответствии с санитарными правилами, утвержденными Правительством Республики Казахстан.
13. Запрещается использование помещений не по прямому функциональному назначению.
14. Влажная уборка всех помещений объектов проводится ежедневно с применением моющих, чистящих средств. Генеральная уборка с применением дезинфицирующих средств проводится не реже одного раза в 7 дней. Уборочный инвентарь маркируется и применяется по функциональному назначению помещений, хранится в отведенном месте (помещении), оборудованном полками или стеллажами. Уборочный инвентарь для туалетов хранится отдельно от другого уборочного инвентаря.
15. Стирка использованного белья и рабочей одежды проводится в прачечных или непосредственно на объектах при наличии выделенного помещения с подводкой горячей и холодной воды, специального оборудования. При оборудовании собственной прачечной соблюдается последовательность (поточность) технологических процессов стирки, исключающая встречные потоки и перекресты грязного и чистого белья.
16. Дезинфицирующие растворы хранятся в емкостях, имеющих маркировку с указанием названия средства, концентрацией раствора и даты его приготовления. Приготовленные дезинфицирующие растворы должны соответствовать заданной концентрации согласно инструкции по применению дезинфицирующего средства.
17. Мероприятия по дезинсекции и дератизации выполняются юридическими и физическими лицами, имеющими лицензию на занятие данным видом деятельности. Даты проведения дезинсекции и дератизации, название и количество применяемых средств регистрируются в учетной документации объектов.
18. На объектах должны быть комнаты (места) отдыха и приема пищи для работников, условия для раздельного хранения личной и специальной одежды, душевая и туалет.
19. Производственные и бытовые помещения оборудуются раковинами для мытья рук.
20. При входе в здание устанавливаются урны для мусора.
21. Для сбора мусора используются контейнеры, установленные на площадке с твердым покрытием, которая ограждается с трех сторон. Высота ограждения не должна быть менее высоты установленного контейнера. Площадка размещается на расстоянии не менее 25 м от зданий, детских игровых площадок, мест отдыха и занятий спортом.
22. Работники, занятые уборкой помещений, территорий обеспечиваются и обязаны работать в рабочей одежде.
23. Руководство объекта обязано обеспечить прохождение декретированной группой предварительного при поступлении на работу и периодического медицинского осмотра, гигиенического обучения. Личные медицинские книжки с допуском к работе хранятся на рабочих местах.
24. Запрещается курение в помещениях, являющихся рабочими местами. В местах, запрещенных для курения, должны быть размещены знаки о запрете курения.

3. Санитарно-эпидемиологические требования к гостиницам

25. Гостиницы размещаются в отдельно стоящих зданиях, или могут входить в состав многофункциональных зданий и зданий иного назначения с самостоятельным входом.
26. При проектировании гостиниц в составе многофункциональных зданий и в случаях совмещения помещений гостиниц с другими организациями, гостиницы планировочно отделяются, изолируются и обеспечиваются самостоятельными входами.
27. Запрещается размещение жилых помещений гостиницы в подвальных и цокольных этажах.
28. Мусоропроводы проектируются в 3-этажных и более зданиях гостиниц. Ствол мусоропровода должен быть воздухонепроницаемым и звукоизолированным от строительных конструкций и не примыкать к жилым и служебным помещениям с постоянным пребыванием людей. Запрещается располагать мусоросборную камеру под жилыми комнатами или смежно с ними и под помещениями с постоянным пребыванием людей.
29. В номерах предусматриваются санитарные узлы, гардероб. Жилая площадь на одного проживающего должна составлять не менее 6 квадратных метров (далее - м²).
30. На жилых этажах гостиниц допускается устройство помещений общественного питания (бары, кафе, буфеты), при соблюдении шумовой изоляции жилых помещений.
31. Все номера и лестничные площадки гостиниц должны иметь естественное и искусственное освещение. Нормативы освещенности приведены в приложении 1 к настоящим санитарным правилам.
32. При отсутствии систем кондиционирования в здании гостиницы должна быть приточно-вытяжная вентиляция.
33. Туалеты гостиниц оборудуются умывальными раковинами, электрополотенцами или индивидуальными салфетками для вытирания рук, моющим средством, держателем для туалетной бумаги, ершом для унитаза в емкости, корзиной для мусора.
34. В номерах и местах общего пользования проводится ежедневная влажная уборка и проветривание. Ковровые изделия обеспыливаются, мягкая мебель чистится пылесосом или специальной щеткой.
Уборка туалета в номере гостиницы осуществляется после окончания уборки всех других зон номера.
35. Генеральная уборка номеров и мест общего пользования, проводится не реже одного раза в месяц.
36. Ванные, сидения и крышки унитаза, биде, ручки для спуска воды и дверей туалетов гостиницы ежедневно обрабатываются дезинфицирующим раствором.
Унитазы и писсуары туалетов гостиницы промываются горячей водой, средствами дезинфекции с помощью специальных щеток (ершей), обработанных дезинфицирующим раствором.
37. Работники гостиницы обеспечиваются спецодеждой не менее чем по 2 комплекта.
38. Для проживающих в гостинице предусматривается не менее четырех комплектов постельного белья на одно место. Смена постельного белья и полотенец в гостиницах проводится ежедневно. После выбытия проживающих в номере проводится влажная уборка.
39. Каждая горничная обеспечивается тележкой для транспортировки чистого и использованного белья, средств уборки номеров, одноразовыми пакетами для сбора мусора.
Экипировка тележки производится в отдельном помещении, использованное белье собирается в пакеты и мешки. Транспортировка чистого белья в открытом виде не допускается.

4. Санитарно-эпидемиологические требования к общежитиям

40. При проектировании и строительстве общежитий жилые комнаты группируются в блоки не более чем по 10 комнат при коридорной системе и не более чем по 3 комнаты при квартирной системе. В каждом блоке предусматриваются кухня и санитарный узел, душевые, которые могут быть общими для нескольких блоков.
41. В общежитиях семейного типа проектируются детские игровые комнаты.
42. В зданиях общежитий запрещается:
1) размещение санузлов, умывальных, душевых над жилыми комнатами и непосредственно примыкающие к жилым комнатам;
2) размещение мусорокамер под жилыми помещениями;
3) примыкание мусоропроводов и электрощитовых к жилым комнатам;
4) крепление санитарно-технических приборов непосредственно к стенам, ограждающим жилые комнаты.
43. Площадь жилых комнат общежитий, определяется из расчета не менее 6 м² на одного человека.
44. Вспомогательные и санитарно-бытовые помещения в многоэтажных общежитиях, в частности, туалеты, умывальные, помещения для стирки и сушки белья, общие кухни, помещения (место) для хранения уборочного инвентаря должны быть на каждом этаже.
45. Помещения медицинского пункта размещаются на 1-ом этаже, помещения для культурно-массовых мероприятий, бытового обслуживания размещаются на 1-ом или 2-ом этажах с изоляцией от жилых помещений.
46. Помещения для стирки белья отделяется от коридоров шлюзом, оборудуются ваннами с подведением холодной и горячей воды, скамейками или столами с влагостойким покрытием, стеллажами, тазами; помещения для сушки белья и одежды - устройствами для сушки и глажения белья.
47. Кухни оснащаются плитами, мойками, столами.
48. Приточно-вытяжной механической вентиляцией оборудуются помещения для стирки и сушки белья, душевые, санитарные узлы.
49. Параметры относительной влажности и скорости движения воздуха, температуры и кратности воздухообмена в помещениях объектов установлены в приложении 2 к настоящим санитарным правилам.
50. Все жилые помещения общежитий, а также общие коридоры и холлы должны иметь естественное освещение. Без естественного освещения допускается размещать санитарные узлы, душевые, кладовые и другие вспомогательные помещения с кратковременным пребыванием людей.
51. Оконные стекла содержатся в чистоте, очищаются по мере загрязнения.
52. В помещениях общежитий устанавливаются урны для мусора, на кухнях плотно закрывающиеся емкости для пищевых отходов, которые освобождаются по мере наполнения.
Запрещается вынос мусора и хранение емкостей с отходами в коридорах и помещениях общего пользования.
53. Мягкий инвентарь (матрацы, подушки, одеяла) по эпидемическим показаниям подвергаются дезинфекции.
Матрацы должны иметь сменные наматрасники, которые стираются по мере загрязнения. Смена постельного белья производится по мере загрязнения, но не реже одного раза в 7 дней.
54. Дополнительные комплекты постельных принадлежностей (наматрасники, подушки, одеяла) хранятся в отдельных шкафах (стеллажах).

5. Санитарно-эпидемиологические требования к баням и саунам

55. Бани и сауны размещаются в отдельно стоящих зданиях, либо в одном здании с прачечными, а также в общественных зданиях и бытовых корпусах промышленных предприятий при наличии отдельного входа. В случае размещения бань и саун в жилых зданиях, междуэтажные перекрытия должны обеспечивать изоляцию от пара, тепла, сырости и звука.
56. В состав помещений бань и саун входят: вестибюль с гардеробом, раздевальные, санитарные узлы, помывочные, душевые, парильни, бытовые помещения для работников, кладовые для уборочного инвентаря, моющих и дезинфицирующих средств.
57. Допускается размещение в банях парикмахерских, массажных, косметических кабинетов, объектов общественного питания, киосков по продаже предметов личной гигиены и других товаров, камер хранения личных вещей.
58. Для бань допускается устройство воздушного теплоснабжения, совмещенного с приточной вентиляцией, без рециркуляции воздуха. В банях вместимостью 200 и более мест предусматривается система приточно-вытяжной вентиляции.
59. В целях осуществления контроля температуры воздуха в помещениях парилен предусматривается термометр.
60. В оконных проемах предусматриваются открывающиеся фрамуги или форточки.
61. В банях и саунах устанавливаются жесткая или полужесткая мебель, изготовленная из материалов, устойчивых к моющим и дезинфицирующим средствам, в раздевальнях и душевых, используются резиновые коврики. Запрещается использование деревянных трапов.
62. Для мытья используются тазы, устойчивые к действию высоких температур и легко подвергающиеся мытью и обработке.
63. Белье (простыни, полотенца), используемое в банях и саунах, должны быть чистыми, сухими и индивидуального применения.
64. Во всех помещениях бань и саун поддерживается чистота. Запрещается засорение канализационных трапов и застой грязной воды на полу.
65. После каждого посетителя резиновая обувь обрабатывается дезинфицирующими средствами с фунгицидным действием. Для обработки резиновых изделий выделяются промаркированные емкости. После дезинфекции обувь высушивается и выдается в пакетах.
66. Для обработки тазов, ванн в мыльных отделениях должны быть емкости с дезинфицирующими растворами, чистящие средства, щетки, ветоши. Тазы, ванны дезинфицируются и промываются водой.
67. Ежедневно после закрытия проводится проветривание, уборка, дезинфекция помещений, инвентаря и оборудования.
68. Помещения бань и саун, за исключением парилен, обеспечиваются урнами для мусора.
69. В помывочных и душевых помещениях бань и саун запрещается стирка и сушка белья.

6. Санитарно-эпидемиологические требования
к плавательным бассейнам

70. Бассейны размещаются в отдельно стоящих зданиях, в пристроенных (или встроенных) помещениях общественных зданий. В случае размещения бассейнов в жилых зданиях, междуэтажные перекрытия должны обеспечивать изоляцию от пара, тепла, сырости и звука.
71. Аквапарки размещаются на обособленной территории в жилой, парковой или рекреационной зоне.
72. В состав помещений бассейна входят: вестибюль с гардеробом, мужские и женские раздевальные, душевые, санитарные узлы, зал с ванной, бытовые помещения для персонала, кладовые для хранения спортивного инвентаря, кладовые для уборочного инвентаря, моющих и дезинфицирующих средств, административные помещения, кабинет для медицинского персонала.
73. Внутренняя планировка помещений бассейна должна обеспечивать последовательность продвижения посетителей (раздевалка-душевая-ванна бассейна).
74. Размеры ванн бассейнов рассчитываются на одного человека, занимающегося в бассейне: для взрослых не менее 5 м², для детей не менее 4 м².
75. Раздевальные оборудуются индивидуальными шкафами для хранения одежды и скамейками для сидения.
76. Обходные дорожки, стенки и дно ванны бассейна выполняются из водонепроницаемых материалов, внутренняя поверхность конструкций залов ванн - из влагостойких материалов. Материалы покрытия обходных дорожек, дна ванны бассейна должны предусматривать возможность их очистки и дезинфекции, быть устойчивыми к воздействию применяемых химических реагентов и дезинфицирующих средств.
77. На пути движения от душа к ванне бассейна размещаются ножные ванны с проточной водой, размеры которых должны исключать возможность их обхода. Допускается отсутствие ножных ванн при непосредственном выходе из душевых на обходную дорожку бассейна.
78. Душевые бассейна должны быть проходными и располагаться на пути движения из раздевальни к обходной дорожке, оборудуются кабинами, индивидуальными смесителями с подводкой холодной и горячей воды, устройствами для средств гигиены, полотенец и мочалок.
79. Удаление загрязненного верхнего слоя воды осуществляется через переливные желоба, в систему водоотведения.
80. Для бассейнов с морской водой выбор места водозабора проводится с учетом санитарной ситуации и качества воды на участках моря, которые находятся вне влияния источников загрязнения выпусков ливневых и сточных вод, выносов рек, загрязнений от портов, причалов, пляжей.
81. В бассейнах применяется рециркуляционная или проточная система обмена воды или применяется полная смена воды с периодичностью не реже одного раза в 7 дней, с одновременной дезинфекцией бассейна. В бассейнах с морской водой использование рециркуляционных систем не допускается.
В спортивно-оздоровительных бассейнах используется рециркуляционная система смены воды, в малых бассейнах (площадь ванны не более 70 м) используется непрерывный проток воды.
82. При рециркуляционном обмене, вода очищается, обеззараживается с непрерывным добавлением свежей водопроводной воды не менее 10 процентов (далее - %) в расчете на каждые 8 часов работы бассейна.
83. Сооружения для очистки, обеззараживания и распределения воды должны обеспечивать эффективность и безопасность работы. Каждая ванна должна иметь свою систему водоподготовки, обеспечивающую постоянство температуры воды и автоматическое дозирование реагентов.
84. Вода, подаваемая в ванны, должна быть обеззараженной (хлорирование, бромирование, озонирование, ультрафиолетовое излучение).
85. Для бассейнов с непрерывным протоком воды используются физические методы обеззараживания (ультрафиолетовое излучение).
86. Ванны оборудуются расходомерами по учету воды, подаваемой в ванну, поступающей в рециркуляционную систему, добавляемой свежей воды и кранами для отбора проб воды для исследования.
87. При расположении дна ванны ниже водоотводной сети опорожнение ванны осуществляется при помощи насосов.
88. Запрещается обратное попадание стока воды из системы водоотведения в ванны.
89. Системы теплоснабжения, вентиляции и кондиционирования воздуха должны обеспечивать параметры микроклимата и воздушной среды помещений плавательных бассейнов, указанных в приложении 3 к настоящим санитарным правилам.
90. Для залов ванн бассейнов, залов для подготовительных занятий, помещений хлораторной или озонаторной оборудуются самостоятельными системами приточной и вытяжной вентиляции.
91. Концентрация свободного хлора в воздухе в зоне дыхания пловцов допускается не более 0,1 миллиграмм на кубический метр (далее - мг/м³), озона не более 0,16 мг/м³.
92. Зал бассейна с ванной должен иметь естественное освещение. Площадь световых проемов должна составлять не менее 20 % от площади помещения бассейна, включая площадь поверхности воды. Большая часть световых проемов оборудуется фрамугами или форточками.
93. Наименьшая освещенность поверхности воды должна быть 100 люкс (далее - лк), в бассейнах для прыжков в воду - 150 лк, для водного поло - 200 лк. Во всех бассейнах, кроме рабочего освещения, должно предусматриваться автономное аварийное освещение, обеспечивающее освещенность поверхности воды не менее 5 лк.
94. Капитальный и текущий ремонты, замена инженерного оборудования, слив воды и новое заполнение ванны водой проводится в зависимости от их санитарно-технического состояния, результатов лабораторного контроля и предписаниям (постановлениям) органов государственного санитарно-эпидемиологического надзора.
95. Реагенты, материалы, контактирующие с водой применяются при наличии документов о качестве и безопасности.
96. В сезонных бассейнах, при отсутствии водопроводной воды, допускается использование воды поверхностных или подземных источников при условии ежедневной ее смены.
97. Ванна наполняется до края переливных желобов, использование ее при неполном заполнении запрещается.
98. Уровень шума в залах не должен превышать 60 децибел (далее - дБА), при проведении занятий и во время соревнований соответственно до 82 дБА и 110 дБА.
99. Перед каждым занятием по плаванию проводится контроль показателей: температуры и относительной влажности воздуха в зале с ванной и раздевальнях, температуры воды и остаточной концентрации средств дезинфекции в воде ванны бассейна.
100. Дезинфекция ванны бассейна проводится после слива воды и механической чистки ванны методом двукратного орошения дезинфицирующими средствами. Смыв раствора активного хлора производится теплой водой не ранее чем через один час после его нанесения.
101. Дезинфекция ванн бассейнов рециркуляционного типа проводится не реже одного раза в 7 дней.
102. При обеззараживании воды в ванне бассейна рециркуляционного типа расход воды на одного человека должен составлять:
1) при хлорировании и бромировании воды - не менее 2 кубических метров в час (далее - м³/ч);
2) при обработке воды ультрафиолетовым излучением - не менее 1,8 м³/ч;
3) при озонировании воды - не менее 1,6 м³/ч.
103. Расход воды в ванне бассейна проточного типа за один час должен составлять не менее 20-25 % объема ванны для обучения плаванию, в остальных случаях не менее 15 % объема ванны.
104. В период продолжительного перерыва в эксплуатации бассейна (от 6 часов и более) содержание средств дезинфекции в воде ванн бассейнов не должно превышать остаточной концентрации свободного хлора - 1,5 миллиграмм на дециметров кубических (далее - мг/дм³).
105. К началу приема лиц, занимающихся в бассейне, показатели качества воды в бассейне не должно превышать уровней, указанных в приложении 4 к настоящим санитарным правилам.
При обеззараживании воды гипохлоритом натрия, получаемым электролизом поваренной соли, содержание хлоридов в воде ванны бассейна допускается до 700 мг/дм³.
106. Ежедневная уборка помещений и ванн бассейна проводится в конце рабочего дня, при необходимости в перерывах между сменами. Одновременно с уборкой помещений осуществляется дезинфекция обходных дорожек, пола, скамеек, ковриков, дверных ручек, поручней и другого.
107. Генеральная уборка помещений и ванн бассейна проводится не реже одного раза в месяц.
108. Лица, занимающиеся в бассейне должны иметь купальный костюм (плавки, купальник), сменную обувь из влагостойких материалов, полотенце, моющее средство для тела, губку (мочалку), резиновую шапочку (для предотвращения засорения волосами воды ванн бассейнов), перед выходом в зал бассейна принимать душ (без купального костюма) с использованием моющих средств.
Контроль за соблюдением занимающимися правил гигиены обеспечивают администрация и медицинский работник бассейна.
109. Производственный лабораторный контроль качества воды бассейнов проводится производственной лабораторией бассейна или иной аккредитованной лабораторией с определением показателей и кратностью отбора проб согласно приложению 5 к настоящим санитарным правилам.
110. Отбор проб воды производится в двух точках - мелкой и глубокой частях ванны бассейна на глубине 25-30 сантиметров от поверхности воды.
111. При получении неудовлетворительных результатов анализов, проведенных в порядке производственного лабораторного контроля информация в течении 24 часов обязательно направляется в территориальный орган государственного санитарно-эпидемиологического надзора, проводятся повторные, при необходимости, дополнительные микробиологические и паразитологические исследования, генеральная уборка или закрытие бассейна.

7. Санитарно-эпидемиологические требования к прачечным

112. Запрещается размещение прачечных в жилых домах, за исключением прачечных самообслуживания и пунктов приема-выдачи белья. При размещении пунктов приема-выдачи в жилых зданиях их помещения должны иметь входы, изолированные от жилой части и раздельные помещения для приема, хранения и выдачи грязного и чистого белья.
113. Архитектурно - планировочное решение прачечных должно предусматривать соблюдение поточности технологического процесса и исключение пересечения и соприкосновения чистого и грязного белья.
114. Системы теплоснабжения, вентиляции и кондиционирования воздуха должны обеспечивать гигиенические нормативы качества воздуха, уровней шума и вибрации, а также допустимые параметры микроклимата в помещениях прачечной в отопительный период: температура воздуха плюс 18 - 22 градусов Цельсия (далее - ⁰C); относительная влажность 30 - 65 %.
115. Междуэтажные перекрытия над прачечными должны обеспечивать изоляцию от пара, тепла и звука других помещений.
116. Окна стиральных и сушильных помещений прачечных, в случае расположения над ними окон общественных помещений, устраиваются глухими, без откидных фрамуг и форточек.
117. При стирке больничного белья выделяется специальная технологическая линия, исключающая возможность контакта больничного белья с другим бельем.
В помещениях хранения чистого и грязного белья выделяются стеллажи с указанием функциональных подразделений стационаров. Хранение белья отделений терапевтического, хирургического, обсервационного, инфекционного профилей должно быть раздельным. После каждой смены белья проводится дезинфекция поверхностей стеллажей и оборудования.
118. Прачечные, в которых проводится обработка инфицированного белья, должны соответствовать следующим требованиям:
1) помещения приема инфицированного белья изолируются от остальных помещений;
2) помещения приема, разборки и стирки белья обеспечиваются самостоятельной вытяжной вентиляцией;
3) загрузка инфицированного белья для замачивания производится из комнаты разбора белья;
4) перед и во время стирки белье подвергается обеззараживанию.
119. Отдельные тазы, тележки для переноса грязного и чистого белья маркируются и используются по назначению.
120. Изделия при выдаче потребителю упаковываются.

8. Санитарно-эпидемиологические требования к химчистке

121. Химчистки размещаются как в отдельно стоящих зданиях, так и в отдельных помещениях в составе комплексных предприятий службы быта, организаций и промышленных предприятий. В случае размещения химчисток в жилых зданиях, междуэтажные перекрытия должны обеспечивать изоляцию от пара, тепла, сырости и звука.
122. Мини-химчистки, расположенные в крупных торгово-развлекательных центрах, гостиничных комплексах и гипермаркетах должны иметь автономную систему вентиляции, отдельный вход и выход. В случае невозможности обустройства отдельного входа-выхода мини-химчистка располагается в зоне, где не производится торговля продовольственными и детскими товарами, а также лекарственными средствами и предметами ухода за больными.
123. Производственные помещения (цеха) химчистки располагаются в отдельно стоящих или на первых этажах общественных зданий, с учетом вертикальной планировки здания и применяемых химических веществ раздражающего действия, а также недопущения перекрещивания потоков движения грязных и чистых изделий.
124. Площади производственных помещений определяют исходя из характера технологических процессов, количества, типа производственного оборудования и численности работающих.
125. Наружные дверные проемы и ворота оборудуются тамбурами и воздушно-тепловыми завесами для подогрева воздуха в холодный период года.
126. В основных и вспомогательных производственных помещениях отделка стен, потолка и пола проводится не сорбирующими материалами, исключающими накопление вредных химических веществ.
127. Материалы для покрытия пола должны быть химически стойкими и обеспечивать водонепроницаемость, конструкция полов должна иметь отвод стоков при проливах и влажной уборке помещений.
128. Производственные, вспомогательные и санитарно-бытовые помещения оборудуются приточно-вытяжной вентиляцией. Системы вентиляции химчисток, расположенных в зданиях иного назначения, оборудуются автономно от систем вентиляции этих зданий.
129. Рабочие места с источниками выделения химических веществ, а также работы по выведению пятен, влажно-тепловые обработки проводятся при наличии местных вытяжных устройств.
130. При выгрузке шлама вручную на машинах, не оборудованных системами автоматической выгрузки шлама, над задней стенкой машины оборудуется местный вытяжной отсос, у передней стенки машины местный вытяжной отсос, сблокированный с открытием барабана, за исключением машин, оборудованных системами удаления паров растворителей.
131. Рециркуляция воздуха в химчистке не допускается.
132. Вентиляционное оборудование устанавливается в вентиляционных камерах, оборудуются шумоизолирующими и виброгасящими устройствами.
133. Эффективность системы технологической механической вытяжной вентиляции контролируется 1 раз в год, общеобменной механической вентиляции 1 раз в 3 года.
134. Производственные помещения оборудуются системами общего освещения и/или системами комбинированного и аварийного освещения.
135. Спуск сточных вод из оборудования производится закрытым способом. Запрещается спуск сточных вод на пол производственного помещения, открытых желобов для стока в систему водоотведения.
Сброс контактной воды из водоотделителей машин химчистки, содержащей пары растворителей утилизируется как шлам.
136. Проведение сухой химчистки изделий с применением растворителей должна обеспечивать выполнение всех операций по непрерывному и замкнутому циклу.
137. Производственные операции по обслуживанию оборудования, доставка, дозировка и загрузка растворителей, нанесение фильтровальных порошков и механическая очистка элементов фильтров осуществляются с использованием средств индивидуальной защиты.
138. Температура наружных поверхностей технологического оборудования не должна быть выше 43 ⁰C.
139. Применяемые в технологическом процессе химчистки изделий реагенты, вещества и препараты должны иметь документы о качестве и безопасности.
140. Химические реагенты, вещества и препараты хранятся на складах, оборудованных местной вытяжной вентиляцией, имеющих полы, стойких к воздействию кислот и щелочей, оборудованных стеллажами, поддонами.
141. Химические материалы на производственном участке, хранятся в количестве не более суточной нормы.
142. Перевозка изделий осуществляется в закрытых мешках или пакетах. Потребителю изделия выдаются в упакованном виде.
143. Персонал обеспечивается специальной одеждой и обувью, средствами индивидуальной защиты.

9. Санитарно-эпидемиологические требования к объектам по
оказанию парикмахерских и косметических услуг населению

144. Требования настоящих санитарных правил не распространяются на объекты по оказанию медицинских услуг реконструктивно-пластической хирургии, лечению заболеваний кожи и подкожной клетчатки, косметологические, массажные кабинеты и солярии в составе объектов здравоохранения.
145. На первых и цокольных этажах жилых зданий объекты размещаются при наличии изолированного входа от жилой части и автономной системы вентиляции.
Подвальные этажи допускается использовать под подсобные и вспомогательные помещения.
146. Объемно-планировочные и конструктивные решения зданий и помещений определяются перечнем оказываемых услуг и их мощностью. На объектах выделяется помещение, либо специальное место для дезинфекции, предстерилизационной очистки и стерилизации инструментов, оборудованное раковиной с подводкой горячей и холодной воды.
147. В парикмахерских залах до 3-х рабочих мест допускается размещение одного рабочего места для маникюра при наличии дополнительной площади не менее 6,0 м². Площади помещений объектов должны соответствовать приложению 6 к настоящим санитарным правилам.
148. В соляриях запрещается применение оборудования с диапазоном ультрафиолетового излучения УФ-С. Эксплуатация соляриев осуществляется в соответствии с их техническими паспортами и инструкциями.
149. Общая площадь солярия состоит из площади, занимаемой самим аппаратом, согласно техническому описанию и зоны раздевания, не менее 3,0 м². При предоставлении услуг солярия с помощью оператора дополнительно выделяется зона для оператора не менее 6,0 м².
150. Помещение для эксплуатации соляриев оборудуется приточно-вытяжной вентиляцией с механическим побуждением. В случае установки моделей, оборудованных собственной системой вентиляции, организуется естественный приток воздуха в помещение.
151. Замена ламп соляриев производится при нормативной выработке часов, указанной в техническом паспорте, с обязательной отметкой в журнале. Отработанные лампы подлежат безопасной утилизации.
152. После каждого сеанса все поверхности кабины солярия, с которыми контактировал посетитель, обрабатываются дезинфицирующими средствами. При использовании вертикального солярия посетителям предоставляются индивидуальные полотенца и тапочки.
153. По мере загрязнения вентиляционных отверстий внутри аппарата проводят периодическую очистку.
154. Уровни физических факторов, воздействующих на персонал и посетителей соляриев, не должны превышать следующие гигиенические нормативы:
1) напряженность электромагнитного поля не более 25 вольтметр;
2) напряженность электрического поля тока промышленной частоты (50 Гц) - не более 0,5 киловольтметр.
155. Допустимая интенсивность ультрафиолетового излучения для изделий бытового назначения облучательного действия не должна превышать 1,9 ватметр в квадрате (далее - Вт м²) в диапазоне 280-315 нанометров (далее - нм) и 10 Вт м² в диапазоне 315-400 нм. Излучение в диапазоне 200-280 нм не допускается.
156. Запрещается допуск посетителей солярия без специальных очков, а также без соблюдения 48-часового интервала между двумя первыми сеансами.
157. Применение, хранение и реализация посетителям ПКП и средств по уходу за волосами, ногтями, кожей проводится при наличии документов, подтверждающих безопасность используемой продукции, свидетельства о государственной регистрации средств.
158. При числе рабочих мест до трех, допускается естественная вентиляция с помощью форточек и фрамуг, свыше трех вытяжная вентиляция на искусственном побуждении. Система вентиляции для всех помещений может быть общей, за исключением подсобных и санитарно-бытовых помещений.
Рабочее место мастера по наращиванию ногтей оборудуется местной принудительной вытяжной вентиляцией.
159. Рабочие места маникюрных и педикюрных кабинетов освещаются путем организации общего и местного освещения.
160. В мужском и женском залах оборудуется раковина для мытья рук парикмахеров.
161. Кресла, используемые для обслуживания детей, по своим размерам и устройству должны соответствовать их росту и возрасту.
162. Косметический кабинет, кабинеты маникюра и педикюра оборудуются раковинами для мытья рук и инструментов.
163. Допускается совмещение комнаты приема пищи с гардеробной для персонала при численности работников в смене менее 10 человек, а также совмещение вестибюля с гардеробом для посетителей и залом ожидания.
164. Помещения для хранения чистого белья и парфюмерно-косметических средств оборудуются стеллажами или шкафами, для грязного белья - емкостями с крышками. Запрещается смешивание использованного и чистого белья.
165. Постижерные работы должны проводиться в изолированном помещении, площадь которого и набор оборудования принимаются с учетом объема и характера проводимых работ и должна быть не менее 4,5 м² на одно рабочее место.
166. Косметические, маникюрные и педикюрные кабинеты оборудуются бактерицидными ультрафиолетовыми облучателями закрытого типа. Должен вестись учет за режимом и временем работы облучателей.
167. Физиотерапевтическая аппаратура размещается в специально оборудованных кабинетах не более одного аппарата в кабинете. Площадь кабинета принимается из расчета 6 м² на одну кушетку, но не менее 12 м².
168. Лазерные установки 1-го и 2-го класса опасности могут размещаться в общем помещении. Лазерные установки 3-го и 4-го класса опасности размещаются в отдельном или огороженном помещении. На двери размещается знак лазерной опасности и автоматически включающееся световое табло "Опасно, работает лазер!".
Безопасность при работе с лазерными установками открытого типа обеспечивается путем применения средств индивидуальной защиты глаз (защитные очки со светофильтрами, защитный лицевой щиток).
Использование лазерных установок 3-го и 4-го класса без местного вытяжного устройства запрещается.
169. Для обслуживания клиентов используется только чистое белье. Запас чистого белья (полотенца, салфетки, простыни и другое) должен обеспечивать его индивидуальное применение для каждого клиента. Чистое, использованное белье, парфюмерно-косметические, а также моющие и дезинфицирующие средства хранятся раздельно.
Пеньюары должны применяться только с чистой салфеткой или одноразовым подворотничком.
170. Стирка использованного белья и рабочей одежды проводится в прачечных или непосредственно на объекте при наличии отдельно выделенного помещения со специальным оборудованием. Рабочая и личная одежда персонала должна храниться раздельно.
171. Удаление остриженных волос с шеи и лица клиента должно проводиться чистой индивидуальной салфеткой или ватным тампоном. Запрещается использование кисточек для удаления остриженных волос.
172. Остриженные волосы собирают в закрывающийся совок непосредственно у кресла и складывают в герметичные емкости, а затем удаляют как бытовые отходы.
173. Для нанесения декоративной косметики используются одноразовые инструменты. Карандаш после каждого клиента обтачивается или срезается, помада, тушь, тени и пудра наносятся одноразовыми кисточками. Для косметических процедур используют одноразовые ватные диски и спонжи.
Окраска волос и смачивание волос при химической завивке проводится тампоном или кисточкой, сменяемыми после каждого посетителя.
174. Зажимы, бигуди, колпаки и сетки для химической завивки волос, шапочки для мелирования моют под проточной водой с моющими средствами после каждого клиента. Чистые комплекты хранят в упакованном виде на рабочих местах.
175. Расчески, щетки, ножницы для стрижки волос моют под проточной водой после каждого клиента, помещают в стерилизаторы, имеющие инструкцию по применению, или в дезинфицирующие растворы.
176. Съемные ножи электрических бритв, электроды к косметическому оборудованию и приборам протирают дважды (с интервалом 15 минут) тампоном, смоченным в дезинфицирующем растворе.
177. Подушка, подкладываемая под ногу при проведении педикюра, после каждого использования протирается ветошью, смоченной дезинфицирующим раствором.
178. Ванны для ног и ванночки для рук после каждого клиента подвергаются дезинфекции.
179. При выполнении маникюра и педикюра разовыми салфетками и стерильными наборами, они подлежат утилизации после предварительной дезинфекции.
180. Маникюр, педикюр, пирсинг, пилинг, татуаж, косметические услуги проводят при наличии индивидуальных наборов (по виду косметической услуги) но не менее трех комплектов.
Все этапы проведения манипуляции, при которых возможно повреждение кожных, слизистых поверхностей, должны быть безопасными для клиента. До и после проведения маникюра, педикюра, пирсинга, татуажа поверхность кожи и раневого канала подвергается обеззараживанию.
181. Инструменты для маникюра, педикюра, татуажа, пирсинга, пилинга, марлевые салфетки, ватные шарики, а также другие расходные материалы стерилизуют паровым, воздушным или химическим методом стерилизации, с последующим хранением в условиях, исключающих вторичную контаминацию микроорганизмами.
При использовании разовых стерильных расходных материалов обеспечивается запас для каждого посетителя с последующей утилизацией.
182. Инструменты, используемые для манипуляций, при которых возможно повреждение кожных покровов или слизистых оболочек (маникюр, педикюр, татуаж, пирсинг, пилинг, косметические услуги) после каждого клиента без предварительного промывания водой помещают в дезинфицирующий раствор. После окончания дезинфекции инструменты подвергают предстерилизационной очистке и стерилизации.
Предстерилизационная очистка, дезинфекция и стерилизация инструментов проводятся в специальном помещении, оснащенным оборудованием для этих целей. Помещение для обработки инструментов функционально разделяется на "грязную зону" и "чистую зону". В "грязной зоне" проводится предварительная очистка инструментария, в "чистой зоне" проводится дезинфекция и стерилизация инструментов.
183. Оборудование, аппаратура и материалы, используемые для стерилизации инструментов, должны иметь инструкцию по эксплуатации.
184. Организация и контроль противоэпидемического режима и повседневного контроля режима дезинфекции, предстерилизационной очистки и стерилизации инструментов, используемых при маникюре, педикюре, татуаже, пирсинге, пилинге и косметических услугах возлагаются на администрацию объекта или хозяйствующего субъекта.
185. Работники объектов, осуществляющие манипуляции с нарушением целостности кожных покровов при поступлении на работу и ежегодно обследуются на маркеры вирусных гепатитов B и C.
186. С целью профилактики заражения парентеральными гепатитами и вируса имуннодефицита человека все манипуляции, при которых может произойти загрязнение рук кровью, проводятся в резиновых перчатках. При наличии открытых микротравм, царапин, ссадин, трещин, гнойничковых заболеваний персонал не допускается к работе с клиентами, без защитной изоляции (напальчники, лейкопластырь).
187. Работники обязаны соблюдать следующие правила личной гигиены:
1) перед началом и после окончания обслуживания клиента тщательно мыть руки мылом;
2) в косметических кабинетах для обработки рук применять кожные антисептики, работать в защитных масках, экранах, одноразовых резиновых, латексных перчатках;
3) осуществлять окраску волос в перчатках;
4) не курить и не принимать пищу на рабочих местах;
5) работать в специальной одежде;
6) раздельно хранить личную и специальную одежду.
188. Руки или перчатки, загрязненные кровью или сывороткой моются проточной водой с мылом с последующей обработкой дезинфицирующими средствами.

10. Санитарно-эпидемиологические требования к производству,
реализации и хранению парфюмерно-косметической
продукции и средств гигиены полости рта

189. Производитель и продавец обеспечивают безопасность выпускаемой ПКП продукции и гарантируют, соответствие ее требованиям настоящих санитарных правил и действующей нормативной и/или технической документации.
190. Расположенные внутри производственных помещений места складирования сменных запасов исходных продуктов, полупродуктов, выделяющих в воздух помещений вредные или сильно пахнущие вещества оборудуются вентиляцией. Контроль работы вентиляционных систем осуществляется службами предприятия и специализированными организациями не менее 1-го раза в год.
191. Стены, пол, потолок должны легко подвергаться мытью или другим видам уборки и быть изготовлены из материалов, не сорбирующих вредные и сильно пахнущие вещества.
192. Производственные помещения обеспечиваются оборудованием для очистки и обеззараживания воздуха.
193. Производственные помещения должны быть изолированы от санитарно-бытовых, служебных, административных помещений. Прием пищи в производственных помещениях запрещен.
194. Помещения для хранения сырья, готовой продукции и упаковочных материалов, параметры микроклимата не должны оказывать неблагоприятного воздействия на качество продукции.
195. Оборудование для производства ПКП продукции должны:
1) гарантировать условия стерильности при производстве ампульной продукции;
2) допускать эффективную уборку для предупреждения накопления пыли и грязи.
196. Элементы оборудования не должны подвергаться коррозии, окислению, защелачиванию, содержать вещества, которые могут выделяться в воздух рабочей зоны или вымываться в состав ПКП продукции.
197. Запрещается проведение уборки помещений сжатым воздухом.
198. Запрещается использование органических растворителей для мытья помещений и рабочих поверхностей. Уборку следует проводить с использованием водных растворов поверхностно-активных веществ.
199. На каждый вид сырья, вспомогательных материалов и реактивов предприятие-изготовитель ПКП продукции должно иметь утвержденную нормативную или техническую документацию.
200. Каждая партия сырья, материалов, реактивов получаемая предприятием подлежит входному контролю с проверкой целостности упаковки, маркировки и наличия документов, удостоверяющих качество и безопасность.
201. Сырье, материалы, реактивы должны храниться в специальных помещениях, изолированных от основного производства, с соблюдением условий, обеспечивающих их сохранность в течение регламентированных сроков хранения и предотвращающих смешивание и загрязнение.
202. Забракованные партии сырья, материалов и реактивов должны быть промаркированы и храниться отдельно для предотвращения их случайного попадания в производственный процесс.
203. Складские помещения должны иметь мощности, соответствующие номенклатуре выпускаемой продукции, вспомогательных материалов и сырья. Размеры, конструкции и расположение должны позволять рационально размещать продукцию, проводить уборку и другие необходимые технические операции. Готовая продукция должна храниться на стеллажах и/или поддонах.
204. Необходимо предусмотреть отдельные помещения (или зоны) для приема и размещения сырья, отбракованного сырья, для хранения готовой продукции до отгрузки потребителю.
205. На складе должно быть предусмотрено отдельное помещение (зоны) для хранения токсичных и легковоспламеняющихся веществ.
206. Правила личной гигиены должны соблюдаться всеми входящими в зону производств, в том числе временными и постоянными работниками, неработающими на предприятии.
207. В производственных помещениях необходимо носить санитарную или специальную одежду. Запрещается совместное хранение санитарной одежды, спецодежды, домашней одежды.
208. Реализация ПКП продукции, СГПР осуществляется через специализированные объекты торговли или отделы при наличии документов подтверждающих безопасность реализуемой продукции.
209. Хранение и транспортировка ПКП продукции и СГПР в складах и точках реализации должны соблюдать условия, обеспечивающее качество и безопасность продукции.
210. Хранение и реализация ПКП продукции и СГПР осуществляется отдельно от пищевых продуктов, строительных и отделочных материалов, автозапчастей, горюче-смазочных материалов.
211. ПКП и СГПР реализуются при наличии потребительской тары, обеспечивающей сохранность свойств готовой продукции в течение установленных сроков годности.
212. Запрещается к реализации ПКП продукция и СГПР с просроченными сроками годности, с дефектами потребительской тары и нарушениями условий хранения.

11. Санитарно-эпидемиологические требования к кладбищам
и объектам похоронного назначения

213. Не допускается размещать кладбища на территориях:
1) первого и второго поясов зон санитарной охраны источников водоснабжения и минеральных источников;
2) первой зоны санитарной охраны курортов;
3) затапливаемых, подверженных оползням и обвалам, заболоченных участках;
4) на берегах водоемов I и II категории, используемых населением для хозяйственно-бытовых нужд, купания и других культурно-оздоровительных мероприятий;
5) стационарно неблагополучных пунктов по сибирской язве;
6) с мощностью эффективной дозы гамма-излучения превышающей мощность дозы на открытой местности более чем на 0,2 микроЗиверт в час.
214. Кладбища размещаются на расстоянии, считая от ограждения кладбищ:
1) не менее 300 м - до первых жилых и общественных зданий, спортивно-оздоровительных и санаторно-курортных зон;
2) не менее 1000 м - до источника питьевого водоснабжения населения с подтверждением достаточности расстояния расчетами поясов зон санитарной охраны водоисточника и времени фильтрации.
215. Размер санитарно-защитной зоны для закрытых кладбищ не должен сокращаться по истечении кладбищенского периода.
216. Общая площадь захоронения принимается из расчета 65-70% от общей площади кладбища.
217. Месторасположение участка для кладбища и его размеры предусматриваются в проекте планировки и застройки населенного пункта с учетом возможности использования территории кладбища непосредственно после его закрытия под устройство парка или сада.
218. Похоронные бюро, бюро-магазины похоронного обслуживания должны размещаться в отдельно стоящих зданиях на расстоянии не менее 50 м от жилых и общественных зданий.
219. Территория кладбища и входы в здания похоронного обслуживания обеспечиваются урнами для сбора мусора, площадками для мусоросборников с подъездами к ним.
Площадки для мусоросборников ограждаются и имеют твердое покрытие.
220. От дна могилы до уровня стояния грунтовых вод должно быть не менее 0,5 м.
221. Перезахоронение допускается при отсутствии особо опасных инфекционных заболеваний (сибирская язва, конго-крымская геморрагическая лихорадка и другие) у умерших людей в течение двух первых недель с момента погребения в последующем не ранее трех лет с момента погребения, в песчаных грунтах не ранее одного года и наличии санитарно-эпидемиологического заключения.
222. Могила в случае извлечения останков дезинфицируется и засыпается землей, а останки из могил переносятся в ящиках с крышкой, гроб укладывается в ящик и переносится на новое место. При повреждении (не сохранности) гроба, в котором производилось захоронение, остатки гроба сжигаются в специально отведенных местах.
223. Лица, занимающиеся перезахоронением, должны быть:
1) привиты против столбняка и сибирской язвы;
2) обеспечены специальной одеждой и специальной обувью, средствами индивидуальной защиты (резиновые сапоги, резиновые рукавицы, респиратор или марлевая повязка, закрывающая рот и нос, комбинезон).
224. Стирка и обезвреживание специальной одежды в домашних условиях не допускается, а инструмент, применяемый при производстве работ, не должен выноситься за пределы кладбища.
225. Специальная одежда и обувь по окончании работ по эксгумации подвергаются очистке и дезинфекции в отведенных местах или сжигаются. Марлевые повязки после окончания работ по эксгумации сжигаются.
226. Транспорт после перевозки эксгумированных останков подлежит дезинфекции.
227. Погребение умерших людей от инфекций неясной этиологии и особо опасных инфекций совершаются в оцинкованных, герметически запаянных гробах.
228. При переносе кладбищ и захоронений должна быть проведена рекультивация территорий (участков). Использование грунтов с ликвидируемых мест захоронений для планировки жилой территории не допускается.
229. В случаях обнаружения при проведении строительных работ ранее неизвестных захоронений, должно быть проведено перезахоронение останков трупа и рекультивация территории.
230. Использование территории кладбищ допускается по истечении двадцати лет с момента его переноса. Территория в этих случаях используется только под земельные насаждения.

Приложение 1
к Санитарным правилам "Санитарно-
эпидемиологические требования
к объектам коммунального назначения"

Минимальные нормы
освещенности помещений гостиниц искусственным светом

п/н	Наименование помещений	Наименьшая освещенность (в люксах) при лампах		Поверхность, к которой относится норматив
		накаливания	люминесцентные
1	Номера (жилые помещения)	30	75	0,8 м от пола
2	Вестибюль	50	100	пол
3	Общие гостиные, холлы, буфеты, бары и другое	75	150	пол
4	Бюро обслуживания, административные помещения, помещения обслуживания проживающих	75	200	0,8 м от пола
5	Основные лестницы, общие коридоры, центральная бельевая, мастерские, комнаты и глаженья	30 (50)*	100	пол
6	Общие санузлы, санузлы в помещениях	30	75	пол
7	Общие душевые	50	-	пол
8	Помещения обслуживающего персонала	75	150	0,8 м от пола
9	Складские помещения	20	-	0,8 м от пола
10	Технические помещения	30	-	пол

* число в скобках - для мастерских.

Приложение 2
к Санитарным правилам "Санитарно-
эпидемиологические требования
к объектам коммунального назначения"

Расчетные параметры
воздуха и кратность воздухообмена в помещениях общежитий

	Помещения	Допустимая температу- ра воздуха в холодный период года, 0С, не ниже	Кратность воздухообмена
			приток	вытяжка
1	жилая комната общежития	18	не менее 3 м3/ч на 1 м2	-
2	Кухня общежития с электроплитами с газовыми плитами	16 16	- -	Не менее 60 м3/ч Не менее 60 м3/ч при 2-конфорочных плитах; не менее 75 м3/ч при 3-конфорочных плитах; не менее 90 м3/ч при 4-конфорочных плитах.
3	Ванная комната	22	-	25 м3 /ч
4	Туалет	18	-	25 м3/ч
5	Санузел общего пользования	18	-	50 м3/ч на 1 унитаз 25 м3/ч на 1 писсуар
6	Душевая	22	-	5-кратн.
7	Гардеробная комната для чистки и глажения одежды	18	-	1,5-кратн.
8	Вестибюль, общий коридор, лестничная клетка в общежитии	16	-	-
9	Постирочная	15	5-кратн.	5-кратн.
10	Гладильная, сушильная в общежитии	15	по расчету, но не менее 3-кратн.	3-кратн.
11	Хозяйственные и бельевые в общежитиях	12	-	1,5-кратн
12	Мусоросборная камера	5	-	1-кратн (через ствол мусоропровода)
13	Тренажерный зал	16	3-кратн.	3-кратн.
14	Библиотека	18	-	0,5-кратн.

Приложение 3
к Санитарным правилам "Санитарно-
эпидемиологические требования
к объектам коммунального назначения"

Требования к параметрам микроклимата основных помещений
закрытых плавательных бассейнов

№	Помещения	Тем- пера- тура воды, 0С	Темпе- татура возду- ха, 0С	Относи- тельная влаж- ность, %	параметры воздухообмена в 1 час		скорость движения воздуха м/сек
					приток	вытяжка
1	Ванны для взрослых	24-26	-	-	-	-	-
2	Ванны для детей	30	-	-	-	-	-
3	Залы ванн бассейнов	-	на 1-2 выше температуры воды	не более 60 %	не менее 80 м3/час на 1 занимающегося и не менее 20 м3/час на 1 зрителя	не более 0,5	-
4	Залы подготов- ки занятий	-	18	-	не менее 80 м3/час на 1 занимающегося	не более 0,2	-
	Кратность воздухообмена в 1 час
5	Разде- вальни	-	25	-	По балансу с учетом душевых	2 (из душевых)	-
6	Душевые	-	25	-	5	10	-
7	Массажные	-	22	-	4	5	-
8	Камера сауны	-	не более 120	-	-	5 (перио- дичес- кого дейст- вия при отсут- ствии людей)	-
9	Лаборато- рия для анализов воды	-	18	-	2	3	-

Примечание:
температура воды в открытых бассейнах должна поддерживаться летом на уровне плюс 27⁰С, зимой плюс 28⁰С, для обучающихся плавать плюс 29⁰С

Приложение 4
к Санитарным правилам "Санитарно-
эпидемиологические требования
к объектам коммунального назначения"

Показатели качества бассейновой воды

№	Показатель	Единица измерения	Норматив
1	Мутность	миллиграмм на литр (далее - мг/л)	не более 2,0
2	Цветность	градус	не более 20
3	Запах	балл	не более 3
4	Концентрация ионов водорода рН	-	В пределах от 6 до 9
5	Остаточный связанный хлор	мг/л	не более 1,2
6	Остаточный свободный хлор	мг/л	Для детей в возрасте от 1 до 6 лет - 0,1–0,3; для взрослых не более 0,3-0,6
7	Азот аммонийный (по азоту)	мг/л	не более 2.0
8	Озон (при озонировании)	мг/л	не более 0.3
9	Перманганатная окисляемость	мг/л	не более 5.0
10	Хлороформ	мг/л	не более 0,2
11	Формальдегид (при озонировании)	мг/л	не более 0,05
12	Общее микробное число (ОМЧ)	в 1 мл	не более 100
13	Общие колиформные бактерии (ОКБ)	в 100 мл	отсутствие
14	Термотолерантные колиформные бактерии (ТКБ)	в 100 мл	отсутствие
15	Колифаги	в 100 мл	отсутствие
16	Золотистый стафилококк (Staphylococcus aureus)	в 100 мл	отсутствие
17	Возбудители кишечных инфекций	в 1000 мл	отсутствие
18	Синегнойная палочка (Pseudomonas aeroginosae)	в 100 мл	отсутствие
19	Цисты лямблий	в 50 л	отсутствие
20	Яйца и личинки гельминтов	в 50 л	отсутствие
21	Легионелла (Legionella pheumophilia)	в 100 мл	отсутствие

Приложение 5
к Санитарным правилам "Санитарно-
эпидемиологические требования
к объектам коммунального назначения"

Рекомендуемая кратность проведения производственного контроля

№	Показатель	Частота контроля
	Бассейновая вода
1	Мутность	1 раз в рабочие часы
2	Цветность
3	Запах
4	Температура
5	Водородный показатель	Перед началом работы и далее каждые 4 часа
6	Остаточный связанный хлор
7	Остаточных свободный хлор
8	Озон (при озонировании)
9	Перманганатная окисляемость	1 раз в месяц
10	Хлороформ
11	Формальдегид (при озонировании)
12	Азот аммонийный
13	Общее микробное число (далее - ОМЧ)	1 раз в неделю
14	Общие колиформные бактерии (далее - ОКБ)
15	Термотолерантные колиформные бактерии (далее - ТКБ)
16	Колифаги
17	Золотистый стафилококк (Staphylococcus aureus)
18	Возбудители кишечных инфекций	При неудовлетворительных анализах на ОМЧ, ОКБ и/или ТКБ
19	Синегнойная палочка (Pseudomonas aeruginosa)
20	Цисты лямблий
21	Яйца и личинки гельминтов
22	Легионелла (Legionella pheumophilia)
	Воздух водной зоны
23	Хлороформ	При концентрации хлороформа в воде более 0,2 мг/л.
24	Хлор
25	Температура	1 раз в рабочие часы
26	Влажность относительная
27	Скорость движения воздуха	Перед открытием и после ремонта/замены вентиляционного оборудования

Приложение 6
к Санитарным правилам "Санитарно-
эпидемиологические требования
к объектам коммунального назначения"

Площади помещений объектов по оказанию парикмахерских и
косметических услуг

№	Наименование помещений	Площадь на 1 рабочее место, м2	Примечание
1	Помещения для посетителей: - зал ожидания - гардероб для посетителей	3,0 до 10 рабочих мест 1,5 – на каждое последующее 0,3	Площадь зала ожидания и гардероба не менее 6 м2
2	Залы парикмахерского обслуживания: - универсальное рабочее место мастера-парикмахера	7,0	Парикмахерская на 1 рабочее место не менее 15,0 м2 независимо от профиля
3	Косметический кабинет	8,0 на каждое рабочее место, но не менее 12,0
4	Кабинет маникюра	6,0	При установке маникюрного столика в женском зале – дополнительно 6,0 м2
5	Кабинет педикюра	8,0
6	Косметологический кабинет	8,0 на каждое рабочее место, но не менее 12,0
7	Массажный кабинет	9,0
8	Помещение для проведения постижерных работ	8,0	4,0 м2 на каждое дополнительное рабочее место
9	Прачечная	от 9,0 (с учетом типа стиральной машины)	Не предусматривать при централизованной стирке белья
10	Помещение для отдыха и приема пищи	6,0
11	Подсобные помещения: кладовые для белья; для уборочного инвентаря и хранения остриженных волос	6,0 2,0
12	Помещения для хранения парфюмерно-косметических, дезинфицирующих, моющих средств	4,0
13	Помещении для временного хранения мед.отходов	4,0
14	Стерилизационная	8,0
15	Гардеробные	0,3 м2 на 1 рабочее место