Қаржы ұйымдары беретін білім беру кредиттерін кепілдендіру қағидаларын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2012 жылғы 21 ақпандағы № 248 Қаулысы. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2023 жылғы 16 тамыздағы № 690 қаулысымен

Ескерту. Күші жойылды - ҚР Үкіметінің 16.08.2023 № 690 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

"Білім туралы" Қазақстан Республикасының 2007 жылғы 27 шілдедегі Заңының 4-бабының 22-1) тармақшасына сәйкес Қазақстан Республикасының Үкіметі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:

1. Қоса беріліп отырған Қаржы ұйымдары беретін білім беру кредиттерін кепілдендіру қағидалары бекітілсін.

2. Осы қаулыға қосымшаға сәйкес Қазақстан Республикасы Үкіметінің кейбір шешімдерінің күші жойылды деп танылсын.

3. Осы қаулы алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгізiледi.

Қазақстан Республикасының
Премьер-Министрі	К. Мәсімов

Қазақстан Республикасы Үкiметінің 2012 жылғы 21 ақпандағы № 248 қаулысымен бекітілген

Қаржы ұйымдары беретін білім беру кредиттерін
кепілдендіру қағидалары
1. Жалпы ережелер

1. Осы Қаржы ұйымдары беретін білім беру кредиттерін кепілдендіру қағидалары (бұдан әрi – Қағидалар) "Білім туралы" Қазақстан Республикасының 2007 жылғы 27 шілдедегі Заңына сәйкес әзiрлендi және қаржы ұйымдары беретін білім беру кредиттерін (бұдан әрi – кредит) кепiлдендіру тәртібін айқындайды.

2. Осы Қағидаларда мынадай ұғымдар пайдаланылады:

1) кредит қабілеттілігін бағалау – қарыз алушының кредитті қайтармау тәуекелін бағалау рәсімі;

2) кепiлдiк мiндеттеме – ұйымның кредитор алдында келісімде көзделген тәртіп пен шарттарда айқындалған кепiлдiк мөлшерi шегiнде кредит шарты бойынша қарыз алушының мiндеттемелердi орындағаны үшін жауап беру мiндеттемесi;

3) келісім – кредиттерге кепiлдiк беру жөніндегі өзара қарым-қатынастардың тәртібін белгiлейтiн кредитор мен ұйым арасында жасалған шарт;

4) дефолт – қарыз алушының кредит шарты бойынша мiндеттемелердi орындамауы, соның нәтижесiнде Қазақстан Республикасының азаматтық заңнамасына сәйкес кепiлдiк мiндеттемелердi орындау рәсiмiнің басталуы;

5) қарыз алушы – кредитор тарапынан кредит берілген жеке тұлға;

6) білім беру кредиті – қаржы ұйымдары мерзімділік, ақылылық және қайтарымдылық шарттарында оқу ақысын төлеу үшін қарыз алушыға беретін ақша;

7) қаржы ұйымы – қарыз операцияларын жүргiзуге лицензиясы бар заңды тұлға (бұдан әрі – кредитор);

8) кепілдік мөлшерін белгілеу әдістемесі – білім беру саласындағы уәкілетті орган белгілейтін кепілдік беру талаптары, кепілдік мөлшерін анықтау өлшемдері мен тәртібі (бұдан әрі – әдістеме).

2. Білім беру кредиттерін кепілдендіру тәртібі

3. Білім беру кредиттерін кепілдендіру Қазақстан Республикасы Үкіметінің шешіміне сәйкес қызметінің негізгі мәні білім беру кредиттері бойынша кепілдіктер беру болып табылатын ұйымдар (бұдан әрі - Ұйым) тарапынан жүргізіледі.

4. Қарыз алушы кредитор белгiлеген талаптар бойынша ұйым кепiлдiк берген кредитті алу үшін кредиторға өтінім береді.

5. Ұйым өз қызметiне қарай қарыз алушымен тiкелей өзара қарым-қатынас жасамайды.

6. Ұйым мен кредиторлардың өзара қарым-қатынасы келісіммен реттеледi.

7. Ұйым қарыз алушылар мен кредиттер үшiн бұқаралық ақпарат құралдарында жариялануға жататын өлшемдердi белгілейді.

8. Ұйыммен келісім жасасу үшiн кредитор ұйым бекiткен нысан бойынша қол қойылған және мөрмен куәландырған өтiнiш бередi. Өтінішке кредитор ұйым бекiткен және бұқаралық ақпарат құралдарында жарияланған тiзбеге сәйкес құжаттарды қоса береді.

9. Ұйым осы Қағидалардың 8-тармағына сәйкес талап етiлетiн құжаттар ұсынылмаған немесе олар тиiсінше ресiмделмей ұсынылған жағдайда кредитордың өтiнiшiн қараудан бас тартады.

10. Ұйым келісім жасасу не өтiнiштi қараудан бас тарту туралы шешiмдi өтініш тіркелген күнінен бастап бес жұмыс күні iшiнде қабылдайды.

11. Келісім:

1) кредитордың кредит қабілеттілігін бағалауды уақтылы және сапалы өткізуi;

2) кредитордың кредит шарты бойынша қарыз алушының мiндеттемелерін орындамауына байланысты кредит шартының тоқтатылғаны туралы ұйымды уақтылы хабардар етуі;

3) кредитордың кредит шарттары жөніндегі мiндеттемелердi ағымдағы орындағаны туралы ақпаратты ұйымға беруі;

4) кредитордың кепілдiк берілген кредиттер бойынша талап ету құқығын беру кезiнде ұйымға жазбаша хабарлама беруі туралы ережелердi қамтиды.

12. Келісім тараптар қол қойған күнiнен бастап қолданысқа енгiзіледi.

13. Ұйым бұқаралық ақпарат құралдарында өзімен келісім жасасқан кредиторлардың тiзбесiн жариялайды.

14. Келісім жасасқан кредитор қарыз алушы оған ұйым кепiлдiк берген кредитті беруге өтiнiш бiлдiргеннен кейiн ұйым бекiткен нысан бойынша кредитке кепiлдiк беруге арналған өтінiмді он жұмыс күні ішінде ұйымға жiбередi.

15. Ұйым кредитордың өтiнiшiн алған күнінен бастап үш жұмыс күнi iшiнде ұсынылған құжаттардың ұйымның талаптарына сәйкестiгiн қарайды және кредиторға қол қойылған және мөрмен куәландырылған кепiлдiк беру мiндеттемесiнің бір данасын немесе кепiлдiк беруден дәлелдi бас тартуды жiбередi.

Кепілдік міндеттемелері ұйымның басқару органы бекіткен кепілдік беру көлемі шегінде ұсынылады.

16. Ұйым:

1) дұрыс толтырылмаған өтінім нысанын ұсынған;

2) қарыз алушы және (немесе) кредит ұйым айқындаған өлшемдерге сәйкес келмеген жағдайларда;

3) келісімде көзделген өзге де жағдайларда кредиторға кепілдік беруден бас тартады.

17. Кредитор ұйым қол қойған және мөрмен куәландырған кепiлдiк мiндеттемесін алғаннан кейiн кредитор мен қарыз алушы кредит шартын жасасады.

18. Дефолт туындаған кезде кредитор келісімде белгiленген тәртiппен қарыз алушының негiзгi мiндеттемесін орындамағаны туралы ұйымды хабардар етедi.

19. Кредитор келісімде белгіленген тәртiппен төлем құжаттарын және кредит бойынша құжаттарды қоса бере отырып, кепілдiк сомасын төлеудi талап етумен құжатты береді.

20. Кредит беру кезiнде кредитор талаптарға сәйкес келетiн кредит қабілеттілігін бағалаған жағдайда, ұйым белгiленген мөлшер шегiнде кепiлдiк сомасын төлейдi.

21. Барлық төлемдер Қазақстан Республикасының ұлттық валютасында жүзеге асырылады.

22. Кредит бойынша кепiлдiк мөлшерi әдістеме арқылы белгiленедi. Кепілдіктің ең төменгі мөлшері негiзгi қарыз сомасының 50 пайызын құрайды.

23. Кредит бойынша кепiлдiк беру мiндеттемесi келісімде көзделген тәртiппен:

1) қарыз алушы мiндеттемелердi орындап, кредит шарты тоқтатылған;

2) кредитор кепiлдiк берiлген кредит жөніндегі келісім шарттарын орындамаған;

3) ұйыммен келісім жасаспаған кредиторға кредит бойынша талап ету құқығы берілген;

4) осы Қағидалардың не келісімнің талаптарына сәйкес келмейтiн кредит қабілеттілігін бағалауды өткізу фактілерi анықталған жағдайларда;

5) Қазақстан Республикасының азаматтық заңнамасында және келісімде көзделген өзге де жағдайларда ұйымның кепiлдiк сомасын төлеуінсіз тоқтатылады.

24. Келісімге кезкелген өзгерістер мен толықтырулар қосымша келісімге қол қою жолымен жүргiзіледi.

25. Әдістеме қайта қаралған жағдайда жаңа шарттар жаңадан кепілдік берілетін кредиттерге қолданылады.

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2012 жылғы 21 ақпандағы № 248 қаулысына қосымша

Қазақстан Республикасы Үкіметінің күші жойылған кейбір
шешімдерінің тізбесі

1. "Екiншi деңгейдегі банктердiң берген білім беру кредиттеріне "Қаржы орталығы" акционерлiк қоғамының кепiлдiк беру ережесiн бекiту туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2005 жылғы 19 шілдедегі № 745 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2005 ж., № 30, 386-құжат);

2. "Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2005 жылғы 19 шілдедегі № 745 қаулысына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2006 жылғы 30 маусымдағы № 619 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2006 ж., № 23, 245-құжат);

3. "Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2005 жылғы 19 шілдедегі № 745 қаулысына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2008 жылғы 25 сәуірдегі № 389 қаулысының 2-тармағы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2008 ж., № 22, 206-құжат);

4. "Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2005 жылғы 19 шілдедегі № 745 қаулысына өзгерістер енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2011 жылғы 7 сәуірдегі № 395 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2011 ж., № 33, 394-құжат).

Об утверждении Правил гарантирования образовательных кредитов, предоставляемых финансовыми организациями

Постановление Правительства Республики Казахстан от 21 февраля 2012 года № 248. Утратило силу постановлением Правительства Республики Казахстан от 16 августа 2023 года № 690.

Сноска. Утратило силу постановлением Правительства РК от 16.08.2023 № 690 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

В соответствии с подпунктом 22-1) статьи 4 Закона Республики Казахстан от 27 июля 2007 года "Об образовании" Правительство Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ:

1. Утвердить прилагаемые Правила гарантирования образовательных кредитов, предоставляемых финансовыми организациями.

2. Признать утратившими силу некоторые решения Правительства Республики Казахстан согласно приложению к настоящему постановлению.

3. Настоящее постановление вводится в действие по истечении десяти календарных дней после первого официального опубликования.

Премьер-Министр
Республики Казахстан	К. Масимов

Утверждены постановлением Правительства Республики Казахстан от 21 февраля 2012 года № 248

Правила
гарантирования образовательных кредитов,
предоставляемых финансовыми организациями
1. Общие положения

1. Настоящие Правила гарантирования образовательных кредитов, предоставляемых финансовыми организациями, (далее – Правила) разработаны в соответствии с Законом Республики Казахстан от 27 июля 2007 года "Об образовании" и определяют порядок гарантирования образовательных кредитов (далее – кредит) предоставляемых финансовыми организациями.

2. В настоящих Правилах используются следующие понятия:

1) оценка кредитоспособности – процедура оценки риска невозврата кредита заемщиком;

2) гарантийное обязательство – обязательство организации отвечать перед кредитором за исполнение обязательств заемщика по договору кредита в пределах размера гарантии, определенного в порядке и на условиях, предусмотренных соглашением;

3) соглашение – договор, заключенный между кредитором и организацией, устанавливающий порядок их взаимоотношений по гарантированию кредитов;

4) дефолт – неисполнение заемщиком обязательств по договору кредита, в результате которого начинается процедура исполнения гарантийного обязательства в соответствии с гражданским законодательством Республики Казахстан;

5) заемщик – физическое лицо, которому кредитором предоставлен кредит;

6) образовательный кредит – деньги, предоставляемые заемщику финансовыми организациями для оплаты обучения на условиях срочности, платности и возвратности;

7) финансовая организация – юридическое лицо, имеющее лицензию на проведение заемных операций (далее – кредитор);

8) методика определения размера гарантии – условия гарантирования, критерии и порядок определения размера гарантии, определяемые уполномоченным органом в области образования (далее – методика).

2. Порядок гарантирования образовательных кредитов

3. Гарантирование образовательных кредитов производится организацией, основным предметом деятельности которой, в соответствии с решением Правительства Республики Казахстан, является выдача гарантий по образовательным кредитам (далее – Организация).

4. Заемщик подает заявку кредитору на получение кредита, гарантированного организацией, в соответствии с требованиями, установленными кредитором.

5. Организация в силу своей деятельности не вступает в прямые взаимоотношения с заемщиком.

6. Взаимоотношения организации и кредиторов регулируются соглашением.

7. Организация определяет критерии для заемщиков и кредитов, которые подлежат опубликованию в средствах массовой информации.

8. Для заключения с организацией соглашения кредитор представляет подписанное и заверенное печатью заявление по форме, утвержденной организацией. К заявлению кредитор прилагает документы в соответствии с перечнем, утвержденным организацией и опубликованным в средствах массовой информации.

9. Организация отказывает кредитору в рассмотрении заявления в случае непредставления или представления ненадлежащим образом оформленных документов, требуемых в соответствии с пунктом 8 настоящих Правил.

10. Решение о заключении соглашения либо об отказе в рассмотрении заявления принимается организацией в течение пяти рабочих дней со дня его регистрации.

11. Соглашение включает положения о:

1) своевременном и качественном проведении кредитором оценки кредитоспособности;

2) своевременном уведомлении кредитором организации о прекращении договора кредита, вызванном исполнением обязательств заемщиком по договору кредита;

3) представлении кредитором в организацию информации о текущем исполнении обязательств по договорам кредитов;

4) представлении кредитором в организацию письменного уведомления при уступке права требования по гарантированным кредитам.

12. Соглашение вступает в действие со дня его подписания сторонами.

13. Организация публикует в средствах массовой информации перечень кредиторов, заключивших с ним соглашение.

14. Кредитор, заключивший соглашение, после обращения к нему заемщика за выдачей кредита, гарантированного организацией, в течение десяти рабочих дней направляет заявку на гарантирование кредита в организацию по утвержденной ею форме.

15. Организация в течение трех рабочих дней со дня получения заявки кредитора рассматривает представленные документы на соответствие требованиям организации и направляет кредитору подписанное и заверенное печатью гарантийное обязательство в одном экземпляре, либо мотивированный отказ в предоставлении гарантии.

Гарантийные обязательства предоставляются в пределах объемов гарантирования, утвержденных органом управления организации.

16. Организация отказывает кредитору в предоставлении гарантии в случаях:

1) представления неверно заполненной формы заявки;

2) несоответствия заемщика и (или) кредита критериям, определенным организацией;

3) иных случаях, предусмотренных соглашением.

17. После получения кредитором подписанного и заверенного печатью организации гарантийного обязательства кредитор и заемщик заключают договор кредита.

18. При наступлении дефолта кредитор уведомляет организацию о невыполнении основного обязательства заемщика в порядке, установленном соглашением.

19. Кредитор представляет документ с требованием выплаты суммы гарантии с приложением платежных документов и документов по кредиту в порядке, установленном соглашением.

20. В случае проведения кредитором при выдаче кредита оценки кредитоспособности, соответствующей требованиям, организация выплачивает сумму гарантии в пределах установленного размера.

21. Все платежи осуществляются в национальной валюте Республики Казахстан.

22. Размер гарантии по кредиту устанавливается методикой. Минимальный размер гарантии составляет 50 процентов от суммы основного долга.

23. Гарантийное обязательство по кредиту прекращается в порядке, предусмотренном соглашением, без выплаты организацией суммы гарантии в случаях:

1) прекращения договора кредита исполнением обязательств заемщиком;

2) невыполнения кредитором условий соглашения по гарантированному кредиту;

3) уступки права требования по кредитам кредитору, не заключившему соглашение с организацией;

4) выявления фактов проведения оценки кредитоспособности, несоответствующей требованиям настоящих Правил либо соглашения;

5) в иных случаях, предусмотренных гражданским законодательством Республики Казахстан и соглашением.

24. Любые изменения и дополнения к соглашению, производятся путем подписания дополнительного соглашения.

25. В случае пересмотра методики, новые условия применяются к вновь гарантируемым кредитам.

Приложение к постановлению Правительства Республики Казахстан от 21 февраля 2012 года № 248

Перечень
утративших силу некоторых решений Правительства
Республики Казахстан

1. Постановление Правительства Республики Казахстан от 19 июля 2005 года № 745 "Об утверждении Правил гарантирования акционерным обществом "Финансовый центр" образовательных кредитов, предоставленных банками второго уровня" (САПП Республики Казахстан, 2005 г., № 30, ст. 386);

2. Постановление Правительства Республики Казахстан от 30 июня 2006 года № 619 "О внесении изменений и дополнений в постановление Правительства Республики Казахстан от 19 июля 2005 года № 745" (САПП Республики Казахстан, 2006 г., № 23, ст.245);

3. Пункт 2 постановления Правительства Республики Казахстан от 25 апреля 2008 года № 389 "О внесении изменений и дополнений в постановления Правительства Республики Казахстан от 1 июня 2005 года № 541 и от 19 июля 2005 года № 745" (САПП Республики Казахстан, 2008 г., № 22, ст.206);

4. Постановление Правительства Республики Казахстан от 7 апреля 2011 года № 395 "О внесении изменений в постановление Правительства Республики Казахстан от 19 июля 2005 года № 745" (САПП Республики Казахстан, 2011 г., № 33, ст. 394).