Қазақстан Республикасының Қызыл кiтабын жүргізу қағидаларын бекiту туралы

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2012 жылғы 2 маусымдағы № 734 Қаулысы.

      "Ерекше қорғалатын табиғи аумақтар туралы" Қазақстан Республикасының 2006 жылғы 7 шілдедегі Заңының 7-бабының 4) тармақшасына сәйкес Қазақстан Республикасының Үкiметі ҚАУЛЫ ЕТЕДI:

      1. Қоса берiліп отырған Қазақстан Республикасының Қызыл кiтабын жүргізу қағидалары бекiтiлсiн.

      2. "Қазақстан Республикасының Қызыл кiтабы туралы ереженi бекiту туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2004 жылғы 15 желтоқсандағы № 1330 қаулысының (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2004 ж., № 49, 631-құжат) күші жойылды деп танылсын.

      3. Осы қаулы алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының


Премьер-Министрі

К. Мәсімов


  Қазақстан Республикасы
Үкiметiнiң
2012 жылғы 2 маусымдағы
№ 734 қаулысымен
бекiтiлген

Қазақстан Республикасының Қызыл кiтабын жүргізу қағидалары
1. Жалпы ережелер

      1. Осы Қазақстан Республикасының Қызыл кiтабын жүргізу қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) "Ерекше қорғалатын табиғи аумақтар туралы" Қазақстан Республикасының 2006 жылғы 7 шілдедегі Заңының 7-бабының 4) тармақшасына сәйкес әзірленді және Қазақстан Республикасының Қызыл кiтабын жүргізу тәртібін айқындайды.

      2. Қазақстан Республикасының Қызыл кiтабы (бұдан әрі – Қызыл кітап) Қазақстан Республикасының аумағындағы өсiмдiктер мен жануарлардың сирек кездесетiн және құрып кету қаупi төнген түрлерінің жай-күйі туралы мәліметтер жиынтығын, оларды зерттеу, қорғау, өсiмiн молайту және орнықты пайдалану жөнiндегi қажетті шараларды қамтитын сирек кездесетін және құрып кету қаупі төнген өсімдіктер мен жануарлар түрлері тізбелерінің түрлі-түсті суреттермен безендірілген басылымы болып табылады.

      3. Қазақстан Республикасының аумағында, сондай-ақ Қазақстан Республикасының құрлықтағы қайраңында және айырықша экономикалық аймағында құрлықта, суда, атмосферада және топырақта тұрақты немесе уақытша табиғи еркіндік жағдайында мекендейтін өсімдіктер (сабақты және аласа) мен жануарлардың (омыртқалы және омыртқасыз) сирек кездесетін және құрып кету қаупі төнген түрлері (қосымша түрлері, таралымдары) (бұдан әрі – өсімдіктер мен жануарлар түрлері (қосымша түрлері, таралымдары) осы Қағидаларда белгіленген тәртіппен Қызыл кiтапқа енгiзiледi.

      4. Саны және орнықты өмір сүру жағдайлары олардың өсiмiн молайтуға және табиғи еркiндiк жағдайында тектік қорын сақтауға қатер төндірмейтін шекке дейін қалпына келтірілген өсiмдiктер мен жануарлардың түрлерi (қосымша түрлерi, таралымдары) осы Қағиадаларда белгіленген тәртіппен Қазақстан Республикасының Қызыл кiтабынан алып тастауға жатады.

2. Қазақстан Республикасының Қызыл кiтабын жүргізу тәртібі

      5. Қызыл кiтап екi томнан тұрады: жануарлар (1-том) және өсiмдiктер (2-том). Әрбір том бiр кiтап немесе бiрнеше бөлiк (бөлiмдер топтары немесе жеке бөлiмдер бойынша) түрiнде шығарылады.

      6. Қызыл кiтапқа енгізілген өсiмдiктер мен жануарлардың әрбір түрi (қосымша түрлері, таралымдары) үшін мынадай негізгі мәліметтер келтіріледі:

      1) түрдiң (қосымша түрдің, таралымның) мемлекеттік, орыс және латын тiлдерiндегi атауы;

      2) мәртебесi;

      3) сыртқы түрiнiң бейнесі;

      4) картаға түсiрiлген Қазақстан Республикасында бұдан бұрын және қазiргi таралуы;

      5) саны және оның өзгеру үрдiсi;

      6) мекендеу орындары, лимиттеудiң негізгі факторлары және саны мен таралу аймағының өзгеру себептерi;

      7) биологиясының ерекшеліктері, қолда өсіру мүмкіндігі туралы мәліметтер;

      8) қабылданған және қажетті қорғау шаралары;

      9) зерттеу бойынша ұсыныстар;

      10) ақпарат көздерi.

      Қажет болған жағдайларда, сондай-ақ ағзасының дамуына тән жас және маусымдық ерекшелiктерiнің бейнесі (құрт, жұмыртқа салу, қуыршақ, өсiмдiк бөлiктерi) және басқа да деректер келтірiледi.

      7. Өсімдіктер мен жануарлар түрлерін Қызыл кiтапқа енгізу және одан шығару жөнінде ұсыныстар әзірлеу үшін ведомствоаралық ботаникалық және зоологиялық комиссиялар (бұдан әрі – комиссиялар) құрылады.

      8. Комиссиялардың құрамы мен ережелерін ерекше қорғалатын табиғи аумақтар саласындағы уәкілетті орган (бұдан әрі – уәкілетті орган) бекітеді.

      9. Өсiмдiктер мен жануарлардың таралуы, мекендеу орындары, тіршілік ету салты, биологиясы, саны, лимиттеу факторлары туралы, мекендеу жағдайларының өзгеруі туралы, сондай-ақ өлім-жітімге ұшырау, ауру жағдайлары туралы мәліметтерді жинау мен талдауды өсімдіктер мен жануарлар дүниесі объектілері жай-күйінің ғылыми зерттеулері мен мониторингінің нәтижелері бойынша уәкілетті органның ведомствосы қамтамасыз етеді.

      10. Өсiмдiктер мен жануарлар түрлері туралы мәліметтер жинауды ғылым саласындағы уәкілетті органның мамандандырылған ғылыми ұйымдары, өздерінің қызмет түрі бойынша өсiмдiктер мен жануарлар дүниесінің түрлерін зерттеумен және қорғаумен байланысты жеке және заңды тұлғалар жүзеге асырады.

      Бұл орайда анықталған өсiмдiктер мен жануарлар түрлері (қосымша түрлері, таралымдары) санының қысқаруы, олардың таралу аймағының азаюы, оларды қорғау жөнінде шаралар қолдану қажеттігіне айғақ болатын тіршілік ету жағдайларының жайсыз өзгерістері туралы деректер уәкілетті органның ведомствосына жіберіледі.

      11. Уәкілетті органның ведомствосы алынған деректерді комиссиялардың өсімдіктер мен жануарлар түрлерін (қосымша түрлерін, таралымдарын) Қызыл кітапқа енгізу немесе одан алып тастау туралы ұсыныстар әзірлеуі үшін олардың қарауына жіберу туралы бір ай мерзім ішінде шешім қабылдайды.

      12. Комиссиялар уәкілетті органға өсімдіктер мен жануарлардың белгілі бір түрлерін (қосымша түрлерін, таралымдарын) Қызыл кітапқа енгізу немесе одан алып тастау туралы ұсыныстар енгізеді.

      13. Уәкілетті орган комиссиялардың ұсыныстары бойынша Қазақстан Республикасы Үкіметінің қарауына өсiмдiктер мен жануарлар түрлерін (қосымша түрлерін, таралымдарын) өсiмдiктер мен жануарлардың сирек кездесетiн және құрып кету қаупi төнген түрлерiнің тізбесіне енгізуді көздейтін Қазақстан Республикасы Үкіметі қаулысының жобасын енгізеді.

      14. Қызыл кітапты жүргізуді уәкілетті орган бюджет қаражатының және Қазақстан Республикасының заңнамасы тыйым салмаған көздер есебінен жүзеге асырады.

      15. Қызыл кітап мемлекеттік және орыс тілдерінде шығарылады, сондай-ақ кез келген басқа тілде шығарылуы мүмкін.

      16. Қызыл кiтап түпнұсқасының күшi бiрдей үш данада дайындалады, бұл ретте: екі данасы – уәкілеттi органның ведомствосында, үшiншiсi – ғылым саласындағы уәкiлеттi органда болады.

      Қызыл кітапқа толықтырулар мен өзгерістер бір мезгілде үш данаға енгізіледі. Қалған даналардың барлығы Қызыл кітаптың телнұсқалары болып табылады және Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жеке және заңды тұлғалар қайта басып шығаруы мүмкін.

      Қызыл кітап он жылда бір рет кезеңділікпен қайта басылады.

      17. Қызыл кітапқа енгізілген өсiмдiктер мен жануарлардың сирек кездесетiн және құрып кету қаупi төнген түрлерiнің түрлі-түсті суреттері берілген тізбелері ресми жарияланады, сондай-ақ уәкілетті органның интернет-ресурсында орналастырылады.

On approval of the Rules of maintaining the Red Book of the Republic of Kazakhstan

Resolution No. 734 of the Government of the Republic of Kazakhstan dated June 2, 2012

      Unofficial translation

      In accordance with subparagraph 4) of Article 7 of the Law of the Republic of Kazakhstan dated July 7, 2006 “On Specially Protected Natural Areas”, the Government of the Republic of Kazakhstan hereby RESOLVES:

      1. To approve the attached Rules of maintaining the Red Book of the Republic of Kazakhstan.

      2. To invalidate Resolution No. 1330 of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 15, 2004 “On approval of the Regulation on the Red Book of the Republic of Kazakhstan” (Collected Acts of the President and the Government of the Republic of Kazakhstan, 2004, No. 49, Art. 631).

      3. This resolution shall take effect upon expiry of ten calendar days from the date of the first official publication.

      Prime Minister of the Republic of Kazakhstan K. Massimov

  Approved by
  Resolution No. 734
  of the Government
  of the Republic of Kazakhstan
  dated June 2, 2012

Rules of maintaining the Red Book of the Republic of Kazakhstan 1. General Provisions

      1. These Rules of maintaining the Red Book of the Republic of Kazakhstan (hereinafter - the Rules) are developed in accordance with subparagraph 4) of Article 7 of the Law of the Republic of Kazakhstan dated July 7, 2006 “On Specially Protected Natural Areas” and govern the procedure of maintaining the Red Book of the Republic of Kazakhstan.

      2. The Red Book of the Republic of Kazakhstan (hereinafter - the Red Book) is an illustrated publication of lists of rare and endangered species of plants and animals, containing a body of information about the status of rare and endangered species of plants and animals in the Republic of Kazakhstan, the required measures for their studying, protection, reproduction and sustainable use.

      3. Rare and endangered species (subspecies, populations) of plants (higher and lower) and animals (vertebrates and invertebrates) (hereinafter, species (subspecies, populations) of plants and animals) living in a state of natural freedom permanently or temporarily on land, in water, atmosphere and soil on the territory of the Republic of Kazakhstan, and also in the continental shelf and exclusive economic zone of the Republic of Kazakhstan, shall be listed in the Red Book in accordance with the procedure established by these Rules.

      4. Species (subspecies, populations) of plants and animals, the number and conditions of sustainable existence of which are restored to the extent that exclude the threat to their reproduction and preservation of the gene pool in a state of natural freedom, shall be excluded from the Red Book in accordance with the procedure established by these Rules.

2. Procedure of maintaining the Red Book of the Republic of Kazakhstan

      5. The Red Book consists of two volumes: animals (volume 1) and plants (volume 2). Each volume is published in the form of a single book or several parts (by groups of sections or in separate sections).

      6. For each species (subspecies, population) of plants and animals listed in the Red Book, the following basic information shall be provided:

      1) the name of the species (subspecies, population) in the National, Russian and Latin languages;

      2) status;

      3) image of appearance;

      4) the past and present distribution in the Republic of Kazakhstan, mapped;

      5) the number and tendencies of its change;

      6) habitats, the main limiting factors and causes of changes in the number and range;

      7) features of biology, information about the possibility of artificial breeding;

      8) adopted and required security measures;

      9) research proposals;

      10) information sources.

      If necessary, an image of the characteristic age and seasonal characteristics of the development of the organism (larva, egg laying, pupa, parts of the plant) and other data shall also be provided.

      7. To develop recommendations on inclusion of plant and animal species in the Red Book and exclusion from it, interdepartmental botanical and zoological commissions shall be established (hereinafter - commissions).

      8. The composition and provisions of the commissions shall be approved by the authorized body in the field of specially protected natural areas (hereinafter - the authorized body).

      9. Collection and analysis of information on the distribution, habitat, way of life, biology, number, limiting factors, changes in habitability conditions, as well as cases of death, diseases of plants and animals, shall be provided by the authorized body upon results of scientific research and monitoring of the state of flora and fauna resources.

      10. Collection of information on plant and animal species shall be carried out by specialized scientific organizations of the authorized body in the field of science, individuals and legal entities related by the nature of their activities to the study and protection of flora and fauna species.

      The data revealed thereby about decrease in the number of species (subspecies, populations) of plants and animals, decrease in their range, adverse changes in the existence conditions, pointing to the need for measures to protect them, shall be directed to the authorized body.

      11. Within one month the office of the authorized body shall take a decision on directing the data for examination by the commissions to develop recommendations on the inclusion of species (subspecies, populations) of plants and animals in the Red Book or exclusion from it.

      12. The commissions shall make recommendations to the authorized body on inclusion of certain species (subspecies, populations) of plants and animals in the Red Book or exclusion from it.

      13. Upon recommendations of the commissions, the authorized body shall move to the Government of the Republic of Kazakhstan a draft resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan providing for the inclusion of species (subspecies, populations) of plants and animals in the lists of rare and endangered species of plants and animals and exclusion from them.

      14. The Red Book shall be maintained by the authorized body at the expense of budget funds and other sources not prohibited by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

      15. The Red Book shall be published in the National and Russian languages, and can also be published in any other language.

      16. The Red Book shall be made in three copies, having the same original power, while stored: two copies with the authorized body, the third copy - with the authorized body in the field of science.

      Additions and changes to the Red Book shall be made simultaneously in three copies. All other copies are duplicates of the Red Book and can be reprinted by individuals and legal entities in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan.

      The Red Book shall be reprinted once every ten years.

      17. Lists with illustrations of rare and endangered species of plants and animals entered in the Red Book shall be officially published and also posted on the Internet resource of the authorized body.