"Қазақстан Республикасының машина жасауды дамыту жөніндегі 2010 - 2014 жылдарға арналған бағдарламаны бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2010 жылғы 30 қыркүйектегі № 1002 қаулысына өзгерістер енгізу туралы

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2013 жылғы 31 желтоқсандағы № 1469 қаулысы

Қазақстан Республикасының Үкіметі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:
1. «Қазақстан Республикасының машина жасауды дамыту жөніндегі 2010 – 2014 жылдарға арналған бағдарламаны бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2010 жылғы 30 қыркүйектегі № 1002 қаулысына мынадай өзгерістер енгізілсін:
тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:
«Қазақстан Республикасында машина жасауды дамыту жөніндегі 2010 – 2014 жылдарға арналған бағдарламаны бекіту туралы»;
көрсетілген қаулымен бекітілген Қазақстан Республикасында машина жасауды дамыту жөніндегі 2010 – 2014 жылдарға арналған бағдарламада:
«Бағдарламаның паспорты» деген 1-бөлімде:
«Нысаналы индикаторлар» деген кіші бөлім мынадай редакцияда жазылсын:
«1. Машина жасаудағы жалпы қосылған құнды нақты мәнде 2008 жылғы деңгейге қарағанда 70 %-ға ұлғайту.
2. Машина жасау саласындағы еңбек өнімділігін нақты мәнде 2008 жылғы деңгейге қарағанда 2,3 есеге ұлғайту.
3. Сала ресурстарының жалпы көлеміндегі отандық машина жасау өндірісі үлесінің 2008 жылғы деңгейге қарағанда 1,5 есеге өсуін қамтамасыз ету.»;
«Ағымдағы жағдайды талдау» деген 3-бөлімде:
3.3.6-кіші бөлім мынадай редакцияда жазылсын:
«3.3.6 Автомобиль жасау
Автомобиль паркі
Қазақстан Республикасының автомобиль жасау сегментi саладағы ең үлкен iшкi сұранысқа ие және 2008 жылы жалпы машина жасау өнiмдерi көлемiнің 16 %-ын құраған, бұл ретте 2004 – 2007 жылдар кезеңiнде халық табысының ұлғаюы және соның салдары ретінде жеңiл автомобильдердi сатып алуының арқасында нарық 28 %-ға өстi.
Қазақстан Республикасында көлік құралдарының жалпы саны 1991 жылғы 1,4 млн автомобильден 2011 жылы 4 млн автомобильге дейін ұлғайды, оның ішінде 3,5 млн. жеңіл автомобиль, 414 мың жүк автомобильдері және 98 мың автобус.
Қазақстан Республикасында 1000 тұрғынға шаққандағы автомобиль құралдарымен қамтамасыз ету 242 бірлікті құрайды, бұл көрсеткіш басқа елдермен салыстырғанда төмен болып табылады және өсім үшін әлеуеттің болуы туралы куәландырады. Жалпы ішкі өнім (бұдан әрі – ЖІӨ) өсімінің оң серпінін және Қазақстан Республикасы халқының әл-ауқатының артуын ескере отырып, автомобиль техникасын ішкі тұтынуды ұлғайтуға оң алғышарттар бар.

11-кесте. Кейбір елдерде 2012 жылы автомобиль құралдарымен қамтамасыз етілу, 1000 тұрғынға шаққанда автомобиль құралдарының бірлігі

Ел	Бірлік	Ел	Бірлік
Монако	908	Суринам	282
АҚШ	802	Мексика	276
Исландия	746	Ресей	271
Люксембург	739	Сербия	252
Жаңа Зеландия	718	Қазақстан	242
Франция	598	Таиланд	165
Германия	564	Украина	158
Ұлыбритания	523	Қытай	47

Ақпарат көзі: «Автостат» АА

Жеңіл автомобильдер
Қазақстан Республикасы автомобиль нарығының қалыптасуы мыналардың есебінен болады:
автомобильдердің ішкі өндірісі;
жаңа автомобильдер импорты;
қолданыста болған автомобильдер импорты.
2007 – 2010 жылдар кезеңінде Қазақстан Республикасының автомобиль нарығы ұлттық экономиканың өсу қарқынын бәсеңдеткен әлемдік қаржы-экономикалық дағдарыстың келеңсіз әсеріне ұшырады. Айталық, 2009 жылдың қорытындылары бойынша республикада жаңа жеңіл автомобильдер өткізу көлемі теріс рекорд – сатылған 14,8 бірлікті көрсетті. Тұтыну белсенділігін кейіннен қалпына келтіру және Кеден одағының шеңберінде кеден-тариф режимін өзгерту 2010 – 2012 жылдар кезеңінде нарықтың бес есеге өсуін қамтамасыз етті.
Пайдалану мерзімі бөлінісіндегі парк құрылымы
Пайдалану мерзімі бөлінісіндегі жеңіл автомобильдер паркінің құрылымы кестеде ұсынылған.

11-1-кесте. Пайдалану мерзімі бөлінісіндегі жеңіл автомобильдер саны, мың бірлік

Ел	Барлығы	3 жылдан аспайтын	3 жылдан асатын, бірақ 7 жылдан аспайтын	7 жылдан асатын, бірақ 10 жылдан аспайтын	10 жылдан асатын	өзгелері
Қазақстан Республикасы	3503	108,4	360,5	247,0	2 774,9	12,3

Ақпарат көзі: ҚР Ішкі істер министрлігі.

Шағарылған жылы бойынша Қазақстан Республикасының автопаркі негізінен қызмет ету мерзімі 10 жылдан асатын автомобильдерден тұрады, 10 жылдан аса пайдалануда болған автокөлік құралдарының үлес салмағы 79 %-ды құрайды. Пайдалану мерзімі 3 жылдан асатын, бірақ 7 жылдан аспайтын автомобильдер үлесі 10 %-ға тең. Пайдалану мерзімі 7 жылдан асатын, бірақ 10 жылдан аспайтын автомобильдер үлесіне шамамен автомобиль паркінің 7 %-ы келеді.
Пайдалану мерзімі 3 жылдан аспайтын автомобильдердің саны жалпы санның 3 %-ын құрайды.
Жаңа автомобильдерді сату
2010 жылға қарағанда сатылымның өсу қарқыны ұлғайды. 2011 жыл ішінде Қазақстан Республикасында ресми ұсынылған автомобильдердің 37409-ы өткізілді, бұл 2010 жылға қарағанда 116,1 %-ға көп. 2012 жылы жаңа автомобильдердің ресми сатылымы 85,7 мың бірлікті құрады.
Қазақстан Республикасының ресми дилерлерінің сатуын бренд иесі болып табылатын елдердің бөлінісінде салыстырсақ, мынадай үрдіс байқалады:
Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығы (бұдан әрі – ТМД) елдерінен әкелінетін автомобильдер сатылымының жоғары өсімі. Сатылымдардың елеулі үлесін өзінің құнына және ҚР аумағында өндірілуіне байланысты «Lada» автомобильдері алады;
«Chevrolet», «KIA» және «Ssang Yong» сияқты брендтердің ҚР аумағындағы өндірісінің және өндірісі Ресей Федерациясында (бұдан әрі – РФ) жолға қойылған «Hyundai Accent» және «КІА Rіо» бюджеттік седанның нарыққа шығуының арқасында автомобильдердің кореялық маркалары сатылымының өсуі.
Сатылым құрылымы
2012 жыл ішінде ең көп сатылатын автомобильдер «С класс», «В класс», және SUV сегменттерінде шоғырланған болатын. «В класс», «С класс» сегментіне мынадай модельдер кіреді: «Lada Priora» – 13,99 %, «Lada Samara» – 13,42 %, «Daewoo Nexia» – 6,95 %, «Lada Granta» – 5,54 %, «Hyundai Accent» – 4,93 %, «Toyota Corolla» – 1,45 %, «Kia Cerato» – 2,53 %, «ZAZ Chance» – 2,24 %, «Chevrolet Aveo» – 0,93 %, «Chevrolet Cruze» – 2,12 %.
2012 жылы өтімділігі жоғары болған автомобильдер арасында «ықшам» SUV сұранысқа ие болды, онда «Lada 4х4» көшбасшы болып табылды – 5,3 %, бұдан әрі көшбасшы модельдер «NIVA Chevrolet» – 1,46 %, «Hyundai Tucson» – 0,97 %, «Nissan Juke» – 1,43 % болып табылды.
«Орташа мөлшерлі» SUV арасындағы барынша көп сатылымдар былайша бөлінді: «Toyota Prado» – 1,72 %, «Ssang Yong Kyron» – 1,31 %, «KIA Sorento» - 0,9 %, «UAZ Hunter» – 0,79 %.
Жеңіл автомобильдер импорты
2010 жылдың басына дейін Қазақстан Республикасының автомобиль нарығы ТМД елдері арасындағы ең либералды нарықтардың бірі болды. Бұл әкелу баждарының төмен деңгейімен, алыс шетелден бұрын қолданыста болған автомобильдерді әкелуге кедергінің болмауымен, парктің жаңаруын ынталандыратын салық жүйесінің болмауымен түсіндіріледі. Бұл Қазақстан Республикасының автомобиль нарығында алыс шетелден әкелінетін, бұрын қолданыста болған автомобильдердің басым болуына әкеп соқтырды.

11-2-кесте. 2006 – 2012 жылдарда жеңіл автомобильдер импортының серпіні, бірлік

Көрсеткіш атауы		2006	2007	2008	2009	2010	2011	2012
Жаңа автомобильдер	Саны, бірлік	43,8	79,4	35,7	20,5	22,6	40,5	74,7
	Өсім, %	18,9	81,34	-56	-43	10	79	85
Бұрын қолданыста болғандар автомобильдер	Саны, бірлік	353,2	309,2	119,6	91,2	150	200,1	6,4
	Өсім, %	76,3	-12,4	17	-24	64	33	-97

Елдің Кеден одағына кіруіне және Бірыңғай кедендік тарифтің күшіне енуіне дейін жаңа автомобильдер нарығы бұрын қолданыста болған автомобильдер тарапынан қысым көре отырып, барынша баяу дамыды. Елдің Кеден одағына кіруі Қазақстан Республикасының автомобиль нарығына негізінен жаңа автомобильдер сатуға қайта бағдарлануға және соның салдары ретінде паркті жаңғыртуды жеделдетуге, Қазақстан Республикасының ішінде автомобильдер өндірісін ұлғайтуға мүмкіндік берді.
Қазақстан Республикасы нарығында жаңа жеңіл автомобильдер сатуға әсер ететін факторлар.
Автомобиль техникасына деген сұранысқа экономикалық, әлеуметтік факторлар, сондай-ақ кедендік режимді өзгерту елеулі әсер көрсетеді. Айталық, 2008 жылы қаржы дағдарысына қатысты Қазақстан Республикасында пессимистік күтулер болды, оның нәтижесінде автомобильді пайдалану айтарлықтай төмендеді. 2010 жылы өткізілген автомобильдер саны 2009 жылы өткізілгенмен салыстырарлықтай болды. Бұл ретте құлдырау серпіні өсімге ауысты. 2010 және 2011 жылдардағы статистикалық деректер сатылымның тұрақты өскенін көрсетеді. Бұл ретте, сұраныс жаңа автомобильдер тарапына қарай ауады. Бұл үрдіс 2012 жылы бұдан да анығырақ байқалды.
Қазақстан Республикасының автомобиль нарығына тікелей әсер еткен негізгі оқиғалар:
1. Қазақстан Республикасы экономикасының дағдарыстан кейінгі қалпына келуі және осының салдары ретінде халықтың сатып алу белсенділігінің артуы.
2. Қолданыста болған автомобильдерді әкелуге кедергі болатын баждардың белгіленуі, сондай-ақ Қазақстан Республикасының Кеден одағына ықпалдасуымен байланысты басқа да өзгерістер.
3. Әйгілі маркалар модельдерінің өндірісін дамыту.
4. Рулі оң жақта орналасқан автомобильдерді әкелуге тыйым салу.
5. Отандық автомобильдерді мемлекеттік органдармен сатып алу.
Коммерциялық автомобильдер
Жүк автомобильдерінің паркі
Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігінің деректері бойынша 2011 жылғы 1 желтоқсандағы жағдай бойынша Қазақстан Республикасының автомобиль паркі жүк автокөлігі құралдарының саны 414 мың бірлік болған. Оның 58,2 %-ын жеке иеліктегі жүк автомобильдері құрады.

11-3-кесте. Қазақстан Республикасындағы жүк автомобильдері, бірлік.

Ел	2003 ж.	2004 ж.	2005 ж.	2006 ж.	2007 ж.	2008 ж.	2009 ж.	2010 ж.	2011 ж.
Қазақстан Республикасы	223 063	224 872	281 538	311 828	359 194	414 332	410 793	397 598	414 018

Ақпарат көзі: ҚР Статистика агенттігі

Автобустар паркі
2011 жылы Қазақстан Республикасында автобустар паркі 98 441 бірлікті құрады. 2003 жылдан 2011 жылға дейінгі кезеңде Қазақстан Республикасында автобустар санының тұрақты өсімі байқалады. Аталған кезеңде автобустар саны 60 %-ға ұлғайды.

11-4-кесте. Қазақстан Республикасындағы автобустар, бірлік.

Ел	2003 ж.	2004 ж.	2005 ж.	2006 ж.	2007 ж.	2008 ж.	2009 ж.	2010 ж.	2011 ж.
Қазақстан Республикасы	61 391	62 894	65 698	75 042	83 372	89 220	94 824	93 956	98 441

Ақпарат көзі: ҚР Статистика агенттігі

Коммерциялық техниканың 2011 жылғы импорты
2011 жылы Қазақстан Республикасына жалпы сомасы 783 622,7 мың АҚШ долларына 25 773 бірлік көлемінде коммерциялық техника импортталды. Жаңа коммерциялық техника жалпы сомасы 766 474 мың АҚШ долларына 19107 бірлік көлемінде импортталды.
Жаңа коммерциялық техника импортында Ресей Федерациясы мен Қытай ең үлкен үлеске ие болды. Көрсетілген елдердің жалпы үлесі импорттың жалпы көлемінің 79,4 %-ын құрады.
Саны 6666 бірлік бұрын қолданыста болған коммерциялық техника жалпы сомасы 17 148 мың АҚШ долларына импортталды.
Бұрын қолданыста болған коммерциялық техника импортында ең көп үлеске АҚШ, Германия және Ресей Федерациясы ие болды. Көрсетілген елдердің жалпы үлесі импорттың жалпы көлемінің 94,4 %-на тең.

1-диаграмма. 2010 – 2011 жылдардағы коммерциялық техника импортының серпіні, бірлік.

Дереккөз:
2010 ж. – Кеден одағы елдерімен сыртқы және өзара сауда бойынша ақпарат – ҚР Қаржымині Кедендiк бақылау комитетi
2011 ж. - Кеден одағы елдерімен сыртқы және өзара сауда бойынша ақпарат – ҚР Қаржымині Кедендiк бақылау комитетi
2011 жылғы шілдеден бастап - Кеден одағы елдерімен сыртқы сауда бойынша ақпарат – ҚР Статистика агенттігі

Қазақстандық автомобиль өнеркәсібінің ағымдағы жағдайы.
Көлік құралдарының жеке өндірісінің ұлғаюына қарамастан, өндіріс көлемі салыстырмалы түрде төмен күйінде қалуда және көлікті импорттау жалпы сұраныстың 80 %-ынан кемін құрайды. Қазақстан Республикасында көлік құралдарын шығару бойынша өндірістік қуаттың көлемі жылына 80 мыңнан астам бірлікті құрайды, автомобиль компаниялары өскелең сұранысқа сәйкес көлік шығару көлемдерін ұлғайтуды жоспарлап отыр.
Қазақстан Республикасында жұмыс істейтін автоқұрастыру өндірістері қазіргі кезеңде SKD өндірісін (ірі торапты жинақтау) жүзеге асырады, ол қозғалтқышты, трансмиссияны, жүру бөлігін, автомобиль шанағына шығу жүйесін, кейіннен құю және автомобильдің барлық жүйелерін диагностикалау және сынақтан өткізе отырып, электр сымдарын коммутациялау және гидрожүйелерді қосуды монтаждау бойынша жинақтау операцияларын қамтиды. Бұған автобусты дәнекерлеу мен шанағын бояйтын автобустар өндірісі кірмейді.
Аталған кезең әлемдік өндірушілердің техникаларын лицензиялық құрастыруды жүзеге асыратын кәсіпорындар бастапқы, негізгі кезең болып табылады. Қазіргі уақытта құрастыруға арналған барлық автоқұрамдауыштар іс жүзінде басты автоқұрастыру кәсіпорындарынан импортталады.
Автомобиль жасаудың негiзгi өнiмдерiн өндiру 11-5-кестеде көрсетiлген.

11-5-кесте. Автомобиль жасау өнiмдерiнің өндiрiсi

Көрсеткiш атауы	2008	2009	2010	2011	2012
1	2	3	4	5	6
Жеңiл жолаушы автомобильдерi, дана	3 271	1 245	3 176	8 195	19 256
Он немесе одан көп адам тасымалдайтын автомобильдер, дана	115	2	40	98	107
Жүк автомобильдерi, дана	1 013	353	501	795	1 698
Арнайы және мамандандырылған автомобильдер, дана	61	80	114	183	199
Тiркемелер және жартылай тiркемелер; контейнерлер, дана	57	38	46	50	53

11-6-кесте. Жұмыс істеп тұрған автомобиль өндірісі

Компания	Ағымдағы жағдайы
	Технологиясы	Модельдік қатар	Жобалық қуаты	Шығару көлемі	Оқшаулау
«АЗИЯ АВТО» Жеңіл автомобильдер 2002 жылы құрылған	SKD	Модельдер саны - 22 Lada 4х4; Љkoda Octavia; Rapid; Superb; Yeti; Fabia. Chevrolet; Cruze; Aveo; Orlando; Captiva; Treker Malibu. KIA Picanto; Rio; Cerato; Sorento; Mohave; Cadenza; Sportage; Soul; Оptima; Quoris.	60 000 бірл./жыл	2011 – 7500 бірл. 2012 – 16513 бірл.	Үлгісіне байланысты адвалорлық үлесі бойынша 25-31 %. Құрамдауыш базасы бойынша өте төмен
«Агромаш Холдинг» Жеңіл автомобильдер 2003 жылы құрылған Автомобильдер өндірісі 2010 жылы іске қосылған	SKD	Модельдер саны - 7 Ssang Yong Actyon; Actyon Sports; New Actyon; Rexton; Kyron; Chairman. ZAZ Chance.	7 000 бірл./жыл	2011 – 869 бірл. 2012 – 2581 бірл.	Үлгісіне байланысты адвалорлық үлесі бойынша 25-31 %. Құрамдауыш базасы бойынша өте төмен
«Daewoo Bus Kazakhstan» Автобустар 2007 жылы құрылған	СKD	Модельдер саны - 4 Daewoo BS090; «BS106»; «BS 106А»; «BC 212MA»	1 200 бірл./жыл	2011 - 98 бірл. 2012 - 141 бірл.	Дәнекерлеу, бояу және шанағын, рамасын, шанақ бөлшектерін құрастыру есебінен 25 %
«СемАЗ» Кіші тонналы жүк автомобильдері 2006 жылы құрылған	SKD	Модельдер саны - 2 «FAWCA 1041 A және К»	2 000 бірл./жыл	2011 – 39 бірл. 2012 – 74 бірл.	Адвалорлық үлесі бойынша 20 %. Құрамдауыш базасы бойынша өте төмен
«КАМАЗ-Инжиниринг» Ірі тонналы жүк автомобильдері және арнайы техника 2005 жылы құрылған	SKD	Модельдер мен түрленімдер саны - 25 КАМАЗ жүк автомобильдері және КАМАЗ шассиі негізіндегі арнайы техника	2 000 бірл./жыл	2011 – 795 бірл. 2012 – 978 бірл.	Адвалорлық үлесі бойынша 23 %. Құрамдауыш базасы бойынша өте төмен
«Hyundai Auto Trans» Кіші, орта, ірі тоннажды жүк автомобильдері және арнайы техника, автобустар 2010 жылы құрылған	SKD	Модельдер саны - 9 Hyundai County шасси базасындағы коммерциялық техника, Hyundai HD45, HD65, HD72, HD78, HD120, HD 170, HD 270, Hyundai Porter,	10 000 бірл./жыл	2011 – 64 бірл. 2012 – 755 бірл.	Адвалорлық үлесі бойынша 20 %, шанағын бояу, жинақтау операциялары
«СарыАрқа Автопром» Жеңіл автомобильдер Кіші тонналы жүк автомобильдері және автобустар 2011 жылы құрылған	SKD	УАЗ Патриот, Пикап. IVECO Power Daily	18 000 бірл./жыл	2011 – 0 бірл. 2012 – 59 бірл.	Адвалорлық үлесі бойынша 13,8 % – 23,7 %. Құрамдауыш базасы бойынша өте төмен
«КазБелАЗ» Ірі тонналы карьерлік өзіаударғыштар 2010 жылы құрылған	SKD	KAZBELAZ жүк көтерімділігі 35-40 т.	35 бірл./жыл	2011 – 2 бірл.	Адвалорлық үлесі бойынша 20 %. Құрамдауыш базасы бойынша өте төмен

Қазақстан Республикасының автомобиль нарығын дамытудың базалық сценарийі оның 2020 жылға дейінгі өсімі болып табылады. 2020 жылға қарай жаңа автомобильдердің ішкі сатылымы жылына 300 мың бірлікті құрайды, ал бұрын қолданыста болған автомобильдер сатылымы 62,5 мың бірлікті құрайды.

11-7-кесте. Қазақстан Республикасының нарығында жаңа автомобильдерді сату болжамы, мың бірл.

Автомобиль құралдарының түрі	2013	2014	2015	2016	2017	2018	2019	2020
Жеңіл	112,2	125,4	141,5	162,7	183,6	201,8	230,9	258,3
Коммерциялық көлік	13,6	16,4	19,4	24,5	27,9	32,5	36,7	41,4
Барлығы	125,8	141,8	160,9	187,2	211,5	234,5	267,6	299,7

Ескертпе: Коммерциялық көлік: арнайы көлік құралдарын қамтитын автобустар мен жүк автомобильдері

Бейтарап сценарийге сәйкес Қазақстан Республикасының экономикасы қаржы дағдарысына дейін болған өсім қарқынын көрсетеді.
Сценарийді іске асыру шарттары:
Автомобиль өнеркәсібі экономиканың салалық құрылымын жетілдіру үшін қолдау табатын стратегиялық салалар қатарына қосылған. Қазақстан Республикасының Үкіметі Бүкіләлемдік сауда ұйымына кіргеннен кейін өтпелі кезең ішінде 12 жыл бұрын шығарылған қолданылған автокөлік құралдарын кәдеге жарата отырып, жаңа автомобильдерді сатып алуға субсидия береді.
Қазақстан Республикасында шығарылатын автокөлік құралдарын мемлекеттік сатып алу ұлғаюда. Жеке қаржы компаниялары кредит берудің жоғары мүмкіндіктері бар тұтынушылар үшін төменгі пайыздық мөлшерлемелер бойынша қарыз береді. Қазақстан Республикасының автоөндірушілері инновациялар есебінен құрастыру тиімділігін арттырады, білікті қызметкерлердің еңбек өнімділігін арттырады және өндіріс ауқымдылығын үнемдеу есебінен бағаның бәсекеге қабілеттілігін арттырады.»;
3.3.7-кіші бөліммен толықтырылсын;
«3.3.7. Нысаналы технологиялық бағдарламалар арқылы іске асырылатын күрделі технологиялар тізбесін қоса алғанда, саланың (сектордың) инновациялық-техникалық дамуын талдау».
Машина жасау саласында инновациялық саясатты іске асыруда басымдық түрінде технологиялық міндеттерді шешуге және жаңа озық, оның ішінде мынадай күрделі технологияларды технологиялық болжау қорытындылары бойынша айқындалған ғылыми-технологиялық бағыттарды дамытуға игерілетін болады: механикалық активтеу технологиясы, композиттік бөлшектерді өндіру, материалдарды механикалық әсерлерден, химиялық әсерден, термиялық әсерден қорғау, 3D-принтинг технологиясы, тораптарды жинау, жеке тораптар мен агрегаттарды, жинақтауыш өндіру, тұтас илемделген доңғалақтар мен орталықтарды әзірлеу, газ-турбиналық қозғалтқыштарды қалпына келтіру мен сынау.
«Бағдарламаның мақсаты, міндеттері, нысаналы индикаторлары және оны іске асыру нәтижелерінің көрсеткіштері» деген 4-бөлімде:
«Нысаналы индикаторлар» деген кіші бөлім мынадай редакцияда жазылсын:
«Нысаналы индикаторлар
1. Машина жасаудағы жалпы қосылған құнды нақты көріністе 2008 жылғы деңгейге қарағанда 70 %-ға ұлғайту.
2. Машина жасау саласындағы еңбек өнімділігін нақты көріністе 2008 жылғы деңгейге қарағанда 2,3 есеге ұлғайту.
3. Сала ресурстарының жалпы көлеміндегі отандық машина жасау өндірісі үлесінің 2008 жылғы деңгейге қарағанда 1,5 есеге өсуін қамтамасыз ету.
Бағдарламаны іске асырудан күтілетін нәтижелер көрсеткіштері 12-кестеде келтіріледі.

12-кесте. Бағдарламаны іске асырудан күтілетін нәтижелер көрсеткіштері

№	Негізгі көрсеткіштер	Өлшем бірл.	Күтілетін нәтижелер
			2010	2011	2012	2013	2014
1	Көлік машинасын жасау, оның ішінде:
	жеңіл автомобильдер мен жинақтауыштарды өндіруді оқшаулау деңгейі	%	-	5	10	20	30
	мамандандырылған платформа өндіру	бірл.	-	70	100	150	200
	хоппер-вагон өндіру	бірл.	-	-	200	400	600
2	Ауыл шаруашылығы машинасын жасау, соның ішінде:
	комбайндар өндіру	бірл.	-	258	565	590	650
	тракторлар өндіру*	бірл.	1000	1000	1000	1000	1000

Ескертпе: *жыл сайынғы жоспарланған өндіріс

»;

«5. Саланы дамытудың негізгі бағыттары» деген бөлімнің тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:
«5. Бағдарламаны іске асыру кезеңдері»;
«5. Бағдарламаны іске асыру кезеңдері» деген бөлім мынадай редакцияда жазылсын:
«5. Бағдарламаны іске асыру кезеңдері
Бағдарламаны орындау оны іске асыру жөніндегі іс-шаралар жоспары арқылы жүзеге асырылады.
Бірінші кезең (2010 – 2011 жылдар) – машина жасау кәсіпорындарының технологиялық аудитін жүргізу, салалық конструкторлық бюролар құру және саланың инфрақұрылымын бекіту.
Бірінші кезеңнің мақсаттары мен нәтижелері:
жалпы қосылған құнды 2012 жылға қарай 10 %-ға ұлғайту (13-кесте);
машина жасау өнімі өндірісі көлемін 2012 жылға қарай 10 %-ға ұлғайту (13-кесте);
саладағы еңбек өнімділігін 2012 жылға қарай 64 %-ға ұлғайту (13-кесте).
Екінші кезең (2012 – 2014 жылдар) – машина жасау кәсіпорындарының әлеуетін іске асыру, қарқынды өсу. Бұл кезеңде бірінші кезеңде алынған оң нәтижелерді тарату, саланы қолдау үшін қолданыстағы инфрақұрылымдарды жүйелі нығайту және жаңасын құру, саланы жүйелі нығайту, мұнай-газ, тау-кен металлургиясы, ауыл шаруашылығы, электр-техникалық және теміржол машинасын жасау үшін жаңа өнім түрлері игерілетін болады.
Екінші кезеңнің мақсаттары мен нәтижелері:
жалпы қосылған құнды 70 %-ға ұлғайту (13-кесте);
сала ресурстарының жалпы көлемінде отандық машина жасау өндірісі үлесінің 2008 жылғы деңгейге қарағанда 1,5 есеге өсімін қамтамасыз ету (13-кесте);
саладағы еңбек өнімділігін 2,3 есеге ұлғайту (13-кесте).

13-кесте. Бағдарламаны іске асыру кезеңдері

№	Негізгі көрсеткіштер	2008	2009	Күтілетін нәтижелер
				2010	2011	2012	2013	2014
1	Жалпы қосылған құнның 2008 жылғы деңгейге қарағанда өсуі, %	100	83,6	111,2	131,1	151,7	162,1	170
2	Еңбек өнімділігінің 2008 жылғы деңгейге қарағанда өсуі, %	100	94,1	137,3	168,9	212,5	222,1	231
3	Сала ресурстарының жалпы көлемінде отандық машина жасау өндірісінің 2008 жылғы деңгейге қарағанда үлесі, %	8,1	7,2	8,9	11,5	11,7	11,9	12,1

Нәтижелердің көрсеткіштеріне қол жеткізу үшін саланы дамыту жөніндегі мынадай негізгі іс-шараларды орындау қажет:
1. Шығарылатын ассортиментті кеңейту бойынша икемді өндірістерді құру мақсатында жұмыс істеп тұрған кәсіпорындарды жаңғырту және машина жасау өнімінің жаңа түрлерін игеру.
Жұмыс істеп тұрған кәсіпорындарды жаңғырту және қолданыстағы кәсіпорындарды қайта құрылымдау перспективалы технологияларды сатып алуға/енгізуге арналған инновациялық гранттарды беру, өндірістік процестерді оңтайландыруды қамтамасыз ететін басқарушылық технологияларды енгізу арқылы машина жасау кәсіпорындарының технологиялық аудитін жүргізу нәтижелері бойынша жүзеге асырылады.
2014 жылға қарай «Өскемен арматура зауыты» АҚ, Өскемен қаласы, өндірістік қуаты жаңғыртылады.
Сондай-ақ «Агромашхолдинг» АҚ, Қостанай қаласы, ауыл шаруашылығы техникасына қызмет көрсету жөніндегі сауда-сервистік орталықтар жаңғыртылады.
2. Бөлшектер мен жинақтауыш өндірісін игеру арқылы оқшаулау деңгейін ұлғайта отырып, ірі құрастыру өндірістерін ұйымдастыру.
Қазақстанды индустрияландырудың 2010 – 2014 жылдарға арналған картасына енгізілген инвестициялық жобалардың шеңберінде бөлшектер мен жинақтауыштар өндірісін игеру арқылы оқшаулау деңгейін ұлғайта отырып, мынадай ірі құрастыру өндірістерін ұйымдастыру жобаларын іске асыру көзделеді: «Жолаушы вагондарының өндірісі», «Электровоздар өндірісін ұйымдастыру», «Өскемен қаласында толық циклді автозауытты және автоқұрамдауыштар шығаратын технопарк салу». Саладағы негізгі инвестициялық жобалар осы Бағдарламаға 2-қосымшада келтірілген.
3. Қосылған құны жоғары машина жасау өнімінің өндірісі және сервистік көрсетілетін қызметтерді (инжиниринг) дамыту жөніндегі қазіргі заманғы жаңа кәсіпорындар құру.
Көлік машинасын жасауда 2015 жылға қарай оқшаулау деңгейін 30 %-ға дейін жеткізе отырып, жеңіл автомобильдер және жинақтауыштарды құрастыру өндірісі ұйымдастырылады.
Қазақстанды индустрияландырудың 2010 – 2014 жылдарға арналған картасына енгізілген инвестициялық жобалардың шеңберінде «Азия Авто» АҚ базасында Өскемен қаласында инвестициялық жобаны іске асыру жоспарланып отыр, онда жинақтауыштар, оның ішінде: пластиктен жасалған бұйымдар (бампер, панель), резеңке техникалық бұйымдар, пайдаланылған газдар, отын бактарының өндірісі ұйымдастырылады. Аталған жобаны іске асыруға арналған инвестициялар көлемі 74 млрд. теңгені құрайды.
Теміржол машинасын жасауда локомотивтердің, жүк вагондардың өндірісі ұлғайтылады. Кейіннен қуатын жылына 200 бірлікке дейін, хопперді вагондарды жылына 600 бірлікке дейін ұлғайта отырып, мамандандырылған платформа өндірісі игеріледі. Теміржол машинасын жасау мұқтаждары үшін болат құю өндірісі ұйымдастырылады.
«Қазақстан вагон құрастыру компаниясы» ЖШС, Екібастұз қаласы қуаты жылына 2500 бірлік болатын жүк вагондарының өндірісі. Инвестициялар көлемі 7,6 млрд. теңгені құрайды.
«Электровоз құрастыру зауыты» ЖШС, Астана қаласы, қуаты жылына 50 бірлік болатын электровоздарды құрастыру өндірісі. Инвестициялар көлемі 9,9 млрд. астам теңгені құрайды.
Бұдан басқа, Астана қаласында «Локомотив құрастыру зауыты» АҚ локомотивтер өндірісі ұлғайтылады.
Петропавл қаласында «ЗИКСТО» АҚ базасында қуаты жылына 200 бірлікке дейін мамандандырылған платформа, жылына 600 бірлікке дейін хоппер-вагон өндірісі игеріледі.
Өскемен қаласында «Шығысмашзауыт» АҚ базасында ірі габаритті құйма, оның ішінде: теміржол машинасын жасаудың мұқтажы үшін бүйір рамаларының, рессор үсті балкаларының өндірісі ұйымдастырылады.
Тікұшақтарды жинау өндірісінде жергілікті қамту ұлғайтылады.
2015 жылға қарай қос мақсаттағы пилотсыз ұшу аппараттарын (ПҰА) жинау мен оларға техникалық қызмет көрсету жөніндегі орталықты ұйымдастыру мәселесі пысықталады.
Ауыл шаруашылығы машинасын жасауда 2015 жылға қарай өнім шығару 2 есеге ұлғаяды.
Қостанай қаласында «Агромашхолдинг» АҚ базасында «Essil» комбайндарының өндірісі жылына 650 бірлікке дейін ұлғаяды.
Семей қаласында «СемАз» ЖШС базасында қуаты жылына 1 мың бірлік «Беларусь» тракторларының өндірісі ұйымдастырылады. Инвестициялар көлемі 1,36 млрд. теңгені құрайды.
Ауыл шаруашылығы техникасына қызмет көрсету мақсатында елдің ірі облыстарында тоғыз сауда-сервистік орталықтан тұратын желі құрылады, атап айтқанда: Солтүстік Қазақстан облысында екеу, Шығыс Қазақстан облысында біреу, Ақмола облысында үшеу, Қостанай, Батыс Қазақстан және Алматы облыстарында бір-бірден.
Мұнай-газ машинасын жасауда 2015 жылға қарай құбыржол арматурасының, сұйықтық сорғылар мен бұрғылау машиналарының өндірісі ұлғайтылады.
Алматы қаласында «Алматы ауыр машина жасау зауыты» АҚ, «Белкамит» бірлескен кәсіпорны» АҚ, «Имсталькон» АҚ базаларында; Өскемен қаласында «Өскемен арматура зауыты» АҚ, «Шығысмашзауыт» АҚ, «Машзауыт» АҚ базаларында; Петропавл қаласында «Петропавл ауыр машина жасау зауыты» АҚ, «Мұнаймаш» АҚ, «Қазмұнайгазмаш» АҚ базаларында; Ақтөбе қаласында «Ақтөбе мұнай құрылғылары зауыты» АҚ базасында құбыржол өткізу арматурасының, сұйықтық сорғылар мен ұтқыр-бұрғылау қондырғыларының өндірісі дамитын болады.
Атырау қаласында «ҚазТурбоЖөндеу сервистік орталығы» ЖШС базасында газ-турбиналық қондырғылар мен жабдықтарды жөндеу мен оларға сервистік қызмет көрсету, оның ішінде 18 күрделі және 12 ағымдағы жөндеу ұйымдастырылатын болады. Аталған жоба «ҚазТурбоЖөндеу» ЖШС компаниясы және «Siemens» Германия компаниясы арасындағы лицензиялық келісімді іске асыру арқылы енгізіледі.
Тау-кен металлургиясы машинасын жасауда 2015 жылға қарай «Алматы ауыр машина жасау зауыты» АҚ, «Целингормаш» ЖШС (Степногорск қаласы) сияқты машина жасау кәсіпорындары мен Қарағанды машина жасау консорциумының кәсіпорындары өндірісін дамыту есебінен кен өндіру өнеркәсібіне арналған үшін жабдықтар өндірісі ұлғайтылады.
Электр-техникалық машинасын жасауда 2015 жылға қарай аккумуляторлар, трансформаторлар және оқшаулағышпен оралған сымдар өндірісі ұлғайтылады, кернеулік класы 110-220 кВ трансформаторлар өндірісі игеріледі.
Талдықорған қаласында «Қайнар АКБ» ЖШС қуаты 600 мың бірлік қорғасын аккумуляторларының өндірісі ұлғайтылады. Бұл өндіріске инвестициялар көлемі 570 млн. теңгені құрайды.
Кентау қаласында «ҚазТрансформатор» АҚ-та трансформаторлар өндірісі 2010 жылғы 2 млн. кВА-тан 2014 жылы 4 млн. кВА-ға дейін ұлғаяды, сондай-ақ кернеулігі 220 вольт және одан да жоғары, қуаты 1 млн. кВА дейін трансформаторлар шығару игеріледі.
Павлодар қаласында «Қазэнергокабель» АҚ базасында және Саран қаласында «Қазцентрэлектропровод» ЖШС базасында, «EAST INDUSTRY CОMPANY ltd» ЖШС базасында қуаты жылына 33 600 км оқшаулағышпен оралған сымдар өндірісі ұлғаяды. Инвестициялар көлемі 753 млн. теңгені құрайды.
Автомобиль құрастыруда бәсекеге қабілетті артықшылықтарды құру мақсатында автомобиль өнеркәсібінің экожүйесін қалыптастыру мәселесі пысықталатын болады.
Қазақстан Республикасында құрылатын автомобиль өнеркәсібінің негізін өнеркәсіптік құрастыру туралы келісімі бар жұмыс істеп тұрған кәсіпорындар құрайды.
Инновацияларды қолдау, байланысты қамтамасыз ету және өндіріс тиімділігін арттыру үшін қолданыстағы автоқұрастыру кәсіпорындарының, өндірушілер мен автоқұрамдауыштарды жеткізушілердің базасында автомобиль кластерін құру қажет.
Шетелдік автоөндірушілердің тікелей инвестициялары үшін жағдайлар жасалуы тиіс. Бұл ретте қазақстандық және шетелдік автоөндірушілердің бірлескен кәсіпорындарын құруға бағытталу қажет.
Жаңадан құрылатын өндірістер үшін Кеден одағы бойынша әріптес елдермен келісілген жағдайлар жасалатын болады.
Елдің автомобиль құрастыру компаниялары өнімдерді ішкі және сыртқы нарықтарға жылжыту бойынша жеке маркетингтік стратегияларға сәйкес дамитын болады.
Ұзақ мерзімді перспективада құралдардың қажетті шоғырлануы мен инвестициялардың тиімділігін қамтамасыз ету үшін кәсіпорындар өндірісі болашақта оқшаулаудың жоғары деңгейінде жүзеге асырылатын жеңіл автомобильдердің, SUV, автобустардың, жеңіл жүк автомобильдерінің және ауыр техникалардың стратегиялық үлгілерін айқындауы қажет.
Автоқұрамдауыштар өндірісі автоқұрамдауыштардың тәуелсіз жеткізушілерінің тікелей ықпалдасқан жүйелерін құру арқылы дамуы мүмкін. Автоқұрамдауыштар өндірісінің сапалы, сол сияқты сандық көрсеткіштері автомобиль өнеркәсібіндегі нақты қосылған құнға қол жеткізу мақсатында құрастыру өндірістерінің өсу серпініне байланысты өзгеруі тиіс.
Автоқұрамдауыштар өндірісіне мемлекеттік қолдау көрсету жөніндегі мәселелер, оның ішінде инфрақұрылыммен қамтамасыз етілген жер учаскелерін беру арқылы, ескі автомобильдерді жаңасына (траде-ин) ауыстыру операцияларын жүзеге асыру кезінде қосылған құн салығына қосарланған салық салуды алып тастау жөніндегі мәселе пысықталады.
Халықаралық нормалар мен ережелерге сәйкес автомобильдердің сертификаттау және сынақ жұмыстарын жүргізу үшін меншікті базаны құру жөніндегі мәселе пысықталады, бұл: шығарылатын автомобильдер сапасының деңгейін әлемдік деңгейге дейін көтеруге, шетелдік сертификаттау және сынақ орталықтарына тәуелділіктен арылуға, техникалық реттеу бойынша жұмыс сапасын арттыруға мүмкіндік береді.
Автомобильдерді жинаудың, сақтаудың және кәдеге жаратудың ұйымдық процестерін қамтитын автомобильдерді кәдеге жарату жүйесін құру мәселесі пысықталады.
Мынадай:
банктік қарыз шарттары бойынша Қарыз алушылар төлейтін отандық өндірістің жаңа жеңіл автомобильдерін сатып алуға арналған кредиттер бойынша сыйақының бір бөлігін өтеу мүмкіндігі.
банктік қарыз шарттары және Қаржы лизингі шарттары бойынша сыйақы ретінде қарыз алушылар/лизинг алушылар төлейтін жаңа отандық автомобиль техникасын сатып алуға лизингтік мәмілелерді субсидиялау мүмкіндігі мәселелері пысықталады.
Автобус паркін жаңарту үшін жаңа отандық автобустарды сатып алуға лизингтік мәмілелерді субсидиялау мүмкіндігі және отандық автобустарды сатып алу міндеттемесін белгілей отырып, жолаушыларды қалалық маршруттарда 12 жылға дейін, ал қалааралық маршруттарда 15 жылға дейін тасымалдау үшін автобустарды пайдалану мерзімін шектеу мәселесі пысықталады.
Шетел өндірушілері тарапынан жосықсыз баға бәсекелестігін шектеу мақсатында тиісті мемлекеттік органдар демпингке қарсы тексерулер жүргізеді.
Инвестициялық жобаларды іске асыру
Қазақстанның 2010 – 2014 жылдарға арналған Индустрияландыру картасының шеңберінде мынадай инвестициялық жобалар іске асырылатын болады:
1) локомотив құрастыру зауыты, Астана қаласы – жылына 100 локомотив және Астана қаласы ЖЭА аумағында бөлшектер мен жинақтауыштар өндіру;
2) автомобильдердің құрастырмалы өндірісі, Шығыс Қазақстан облысы – жылына 120 000 автомобиль және бөлшектер мен жинақтауыштарды өндіру бойынша технопарк.
Саладағы іске асыруға ұсынылатын негізгі инвестициялық жобалар осы Бағдарламаға 2-қосымшада көрсетілген.
Қорғаныс өнеркәсібінде 2015 жылға қарай қолданыстағы проблемаларды шешуге және республиканың мемлекеттік қорғаныс тапсырысындағы жергілікті қамтудың үлесін айтарлықтай ұлғайту үшін нақты әлеует құруға бағытталған бағдарламалық шаралар іске асырылатын болады.
Қазақстанның қорғаныс-өнеркәсіптік кешені кәсіпорындарын дамытудың негізгі бағыттары мемлекеттің әскери ұйымының әскери мақсаттағы тауарларға деген неғұрлым перспективалы қажеттіліктерімен айқындалатын болады.
Мемлекеттік органдар мен қорғаныс кәсіпорындары қазақстандық әскери мақсаттағы өнімдердің экспортын ұлғайту жөнінде тиімді, келісілген шаралар қабылдайтын болады.
Мемлекет пен қорғаныс кешенінің қорғаныс өндірісі саласындағы ҒЗТКЖ саны мен сапасын арттыруға бағытталған өзара іс-қимылы жанданатын болады.
Қорғаныс өнеркәсібін дамыту бойынша шараларды қорғаныс өнеркәсібі саласындағы мемлекеттік саясатты жүзеге асыратын уәкілетті мемлекеттік орган қабылдайды.
Мемлекеттік қолдаудың секторлық және жобалық шаралары
Инженерлік инфрақұрылыммен қамтамасыз ету
Шығыс Қазақстан облысында автозауыт пен автоқұрамдауыштар шығаратын технопарк құрылысын қажетті жер учаскесімен және инженерлік инфрақұрылыммен қамтамасыз ету мәселелері пысықталатын болады.
Каспий өңірінде кеме жасауды дамыту үшін инфрақұрылымды ұйымдастыру мәселелері пысықталатын болады.
Білікті кадр ресурстарымен қамтамасыз ету
Білім беру жүйесі басым кіші саланың ағымдағы қажеттілігін қажетті кадрлар санымен қамтамасыз етеді. Алайда, перспективалы қажеттіліктерді қанағаттандыру үшін басым кіші салалардағы жаңа жобаларды іске асыру үшін кадрлық қажеттіліктер туралы деректерді ескеру қажет.
Осылайша, білім беру жүйесі бүгінгі күннің ғана емес, сондай-ақ саланың тұтастай алғанда болашақтағы дамуын да білікті кадрлармен басым кіші салаларды қамтамасыз етуі тиіс.
Жаңа ірі кәсіпорындарды ашу кезінде саланы қарқынды дамыту қажеттіліктері білікті кадрлардың қосымша санын қажет етеді.
Машина жасау саласы үшін мамандықтар бойынша кадрларға қажеттілік Қазақстанның ЖОО-ларында және ТжКБ оқу орындарында кадрлар даярлау есебінен қамтамасыз етіледі.
Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің 005 «Білім және ғылым объектілерінің салу және қайта жаңарту» бағдарламасы бойынша республикалық бюджеттен бөлінген қаражат шеңберінде Өскемен қаласында 2010 жылы 700 оқушы орынға арналған машина жасау саласы үшін Өңіраралық кадрлар даярлау және қайта даярлау орталығының құрылысы басталады.
2012 жылы жылына 15000 адамды оқыту мүмкіндігі бар «Қазақстан темір жолы» ұлттық компаниясы» акционерлік қоғамының «Көліктегі технологиялар орталығы» пайдалануға беріледі.
Жергілікті жерлерде жеке басшыларды бекіте отырып, өндірістік кәсіпорындарда 3 ай мерзімге өндірістік практикадан өткізу жүйесі енгізілетін болады.
Дамыған елдердің алдыңғы қатарлы машина жасау кәсіпорындарында басқарушы кадрлардың біліктілігін жоғарылату кәсіпорындардың меншікті қаражаты есебінен қамтамасыз етіледі.
Мәселен, «Агромашхолдинг» АҚ басқарушы кадрлары «SsangYong» компаниясында (Оңтүстік Корея), «АЗИЯ АВТО» АҚ, «Volkswagen» концернінің зауыттарында (Германия), «Daewoo Bus Қазақстан» АҚ, «Daewoo Bus Global Corporation» компаниясында (Оңтүстік Корея), «Lokomotiv-leasing» ЖШС «General Electric» компаниясында (АҚШ) және т.б. өз біліктілігін жоғарылатады.
Машина жасау саласы бойынша ірі инвестициялық жобаларға кадрлық қажеттілік осы Бағдарламаға 1-қосымшада көрсетілген.
Техникалық регламенттерді енгізу
Экспортталатын өнімнің сапасын әлемдік ұқсас деңгейге дейін арттыру, шетелде отандық өнімнің тартымдылығын арттыру мақсатында технологиялық регламенттерді енгізу, халықаралық талаптарға сәйкес мемлекеттік стандарттарды әзірлеу мен енгізу болжанады.
2010 – 2014 жылдар аралығындағы кезеңде 013 «Техникалық реттеу және метрология саласындағы қызметтер» бюджеттік бағдарламасы шеңберінде автокөлік құралдарының; объектілерді қорғауға арналған өрт сөндіру техникасының; желдету жүйелерінің, төмен вольтті жабдықтардың; ауыл шаруашылығы және ағаш дайындау тракторларының, тіркемелер мен машиналардың; мұнай-газ кәсіпшілігінің; бұрғылау, геологиялық барлау және геофизикалық жабдықтардың; стационарлық компрессорлық тоңазыту қондырғыларының; ауыл шаруашылығы шикізатын және өсімдік шаруашылығының өнімдерін өңдейтін жабдықтардың; ауыл шаруашылығы шикізатын және мал шаруашылығының өнімдерін өңдейтін жабдықтардың, су жылытатын және бу қазандықтарының, шахталық көтеру қондырғыларының; көтергіш көлік құралдарының; қысыммен жұмыс істейтін жабдықтардың; лифтілердің қауіпсіздігіне қойылатын талаптар бойынша 14 техникалық регламент, сондай-ақ 169 стандарт әзірленіп, енгізіледі.
Техникалық реттеу және сапа инфрақұрылымын құру жөніндегі бағдарламаның шеңберінде машина жасау өнімін өндіруді метрологиялық қамтамасыз ету және оның қауіпсіздігі мен сапасын бақылау үшін геометриялық шамалар мен физика-химиялық өлшемдердің мемлекеттік эталондары жаңғыртылатын болады.
Техникалық регламенттер мен стандарттар, сондай-ақ оларды орындамағаны үшін жауапкершілік шаралары өз қызметінде пайдалану үшін машина жасау өнімін өндіретін және тұтынатын өнеркәсіп кәсіпорындарына, мамандандырылған орталықтар мен зертханаларға жіберілетін болады. Аталған құжаттар Қазақстан Республикасы Индустрия және жаңа технологиялар министрлігінің сайтында орналастырылады.
Қазақстан Республикасының тиісті мемлекеттік органдары Кеден одағының шеңберінде техникалық регламенттерді әзірлеу кезінде отандық өндірушілердің мүдделерін қолдау бойынша белсенді саясат жүргізетін болады.
Инновацияларды дамыту және технологиялық жаңғыртуға жәрдемдесу
Инновацияларды дамыту және технологиялық жаңғыртуға жәрдемдесу мақсатында Ғылымды, инновацияларды дамыту және технологиялық жаңғыртуға жәрдемдесу бағдарламасы шеңберінде ауыл шаруашылығы, тау-кен металлургиясы, көлік және мұнай-газ машина жасау және аспап жасау сегменттері бойынша кәсіпорындардың қажеттіліктеріне қызмет көрсету үшін 5 конструкторлық бюро құрылатын болады.
Машина жасау кәсіпорындарының негізгі қорларын жаңарту және технологиялық қайта жарақтандыру үшін жеңілдікті шарттармен жабдықтар лизингі ұйымдастырылады.
Жыл сайын «Қазақстанның Даму Банкі» АҚ, «ДАМУ» кәсіпкерлікті дамыту қоры» АҚ арқылы жабдықтарды ауыстыруға кредиттер бойынша жеңілдікпен кредит беруге мөлшерлемелерді субсидиялау және жеңілдікті шарттармен жабдықтарды лизингке беру үшін қаражат бөлінетін болады.
Қазақстан Республикасының ғылым саласындағы уәкілетті органның қорытындысы бойынша ғылыми-зерттеу, ғылыми-техникалық және (немесе) тәжірибелік-конструкторлық деп танылған жұмыстарды орындауға іс жүзінде бұрын шеккен шығыстарды салық салу табысының 50 %-ын азайту ҒЗТҚЖ ынталандырады.
Тікелей инвестициялар үшін тартымды жағдай жасау
Саланың дамуын қолдау жер қойнауын пайдаланушылардың, ұлттық компаниялардың және мемлекеттік органдардың сала кәсіпорындарының тауарларын, жұмыстарын және көрсетілетін қызметтерін басымдықпен сатып алуы үшін «Отандық әлеуетті өнім берушілердің санаттарын мемлекеттік қолдау шараларын айқындау туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2007 жылғы 29 желтоқсандағы № 1353 қаулысының орындалуын мониторинг арқылы жүзеге асырылады.
Ауыл шаруашылығы техникасына ішкі сұраныс «ҚазАгроҚаржы» акционерлік қоғамының базасында отандық өндірістің техникасын жеңілдікті шарттармен лизингке алу есебінен қамтамасыз етіледі.
Отандық машина жасау өніміне ішкі сұраныс отандық машина жасау өнімін сатып алуға арналған кредиттер бойынша сыйақының бір бөлігін өтеу тетігін пысықтау арқылы, сондай-ақ жаңа отандық автомобиль техникасын сатып алуға даму институттары арқылы лизингтік қаржыландыру құралдарын енгізу мәселесін пысықтау арқылы қамтамасыз етілетін болады.
Автомобиль машинасын жасау өніміне атқарушы биліктің мемлекеттік органдары, олардың аумақтық органдары мен ведомстволық бағынысты мекемелері үшін автомобиль техникасын сатып алу мәселелері «Отандық әлеуетті өнім берушілердің санаттарын мемлекеттік қолдау шараларын айқындау туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2007 жылғы 29 желтоқсандағы № 1353 қаулысының орындалуын бақылау және оған мониторингті күшейту арқылы пысықталады.
«Астана – жаңа қала» АЭА аумағында тікелей инвестицияларды қолдау мақсатында арнайы және қосарланған мақсаттағы өнімдер өндірісі орналасады.
Сауда саясаты
Қазақстандық машина жасау өнімдерін Өзбекстан, Қырғызстан, Тәжікстан, Түрікменстан және Ауғанстан нарықтарына ілгерілету.
Қазақстандық машина жасау өнімінің экспортын ілгерілету үшін қаржылық ынталандыруды ұсыну.»;
«Қазақстан Республикасында машина жасауды дамыту жөніндегі 2010 – 2014 арналған бағдарламаны іске асыру жөніндегі іс-шаралар жоспары» деген 7-бөлім мынадай редакцияда жазылсын:
«7. Қазақстан Республикасында машина жасауды дамыту жөніндегі 2010 – 2014 жылдарға арналған бағдарламаны іске асыру жөніндегі іс-шаралар жоспары»

№	Iс-шаралар	Аяқтау нысаны	Жауапты орындаушылар	Орындау мерзiмi	Болжанатын шығыстар, млн. тг.						Қаржыландыру көздерi	Бюджеттiк бағдарламаның № (бар болса)
					2010	2011	2012	2013	2014	барлығы
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13
1. Бiлiктi кадр ресурстарымен қамтамасыз ету
1	Өскемен қаласында 700 оқушы орынға арналған Машина жасау саласы үшiн кадрлар даярлау және қайта даярлау жөнiндегi өңiраралық орталық салу	Пайдалануға беру	БҒМ, ШҚО әкiмдiгі	2012 - 2014	республикалық бюджеттен көзделген қаражат шегінде							№ 005 «Білім және ғылым объектілерін салу және қайта құрастыру»
2	Дамыған елдердiң озық машина жасау кәсiпорындарында басқарушылық кадрлардың бiлiктiлiгiн жоғарылату	Бiлiктiлiктi жоғарылату туралы сертификат	ИЖТМ	жыл сайын ақпан, шiлде	-	-	-	-	-	-	Кәсiпорындардың меншікті қаражаты
2. Техникалық реттеу
3	Автокөлiк құралдарының; объектілерді қорғауға арналған өрт сөндіру техникасының; желдету жүйелерінің, төмен вольтті жабдықтардың; ауыл шаруашылығы және ағаш дайындау тракторларының, тіркемелер мен машиналардың; мұнай-газ кәсіпшілігінің; бұрғылау, геологиялық барлау және геофизикалық жабдықтардың; стационарлық компрессорлық тоңазыту қондырғыларының; ауыл шаруашылығы шикізатын және өсімдік шаруашылығының өнімдерін өңдейтін жабдықтардың; ауыл шаруашылығы шикізатын және мал шаруашылығының өнімдерін өңдейтін жабдықтардың, су жылытатын және бу қазандықтарының, шахталық көтеру қондырғыларының; көтергіш көлік құралдарының; қысыммен жұмыс істейтін жабдықтардың; лифтілердің қауіпсіздігіне қойылатын талаптар бойынша 14 техникалық регламент енгізу	ЭБЖТ-ге ақпарат	ИЖТМ	2012 жылғы IV тоқсан	-	-	-	-	-	-	Талап етiлмейдi
4	169 стандарт әзірлеу және енгiзу	ЭБЖМ-ге ақпарат	ИЖТМ	2014 жылғы IV тоқсан	-	-	-	-	-	-	Талап етiлмейдi
5	Машина жасау өнімін өндіруді метрологиялық қамтамасыз ету және оның қауіпсіздігі мен сапасын бақылау үшін геометриялық шамалар мен физика-химиялық өлшемдердің мемлекеттік эталондарын жаңғырту	ЭБЖМ-ге ақпарат	ИЖТМ	2014 жылғы IV тоқсан	-	-	-	-	-	-	Талап етiлмейдi
6	Автомобильдердің сертификаттық және сынақ жұмыстарын жүргізу үшін меншікті базаны құру мәселесін пысықтау	ЭБЖМ-ге ақпарат	ИЖТМ	2014 жылғы IV тоқсан	-	-	-	-	-	-	Талап етiлмейдi
3. Инновацияларды дамыту және технологиялық жаңғыртуға жәрдемдесу
7	Ауыл шаруашылығы, электр-техникалық, тау-кен, көлiк және мұнай-газ машиналарын жасау сегменттері бойынша кәсiпорындардың қажеттiлiктерiне қызмет көрсету үшiн 5 конструкторлық бюро құру	Пайдалануға беру	ИЖТМ	2011 – 2014 жылғы ақпан	-	-	-	-	-	-	Талап етiлмейдi
4. Тiкелей инвестициялар үшiн тартымды жағдайлар жасау
8	Орталық және жергілікті атқарушы органдарға, облыстарға және республикалық маңызы бар қалаларға автомобиль техникасын басымдықпен сатып алу жөніндегі мәселені пысықтау	ЭБЖМ-ге ақпарат	ИЖТМ	Жыл сайын, ақпан, шілде	-	-	-	-	-	-	Талап етiлмейдi
9	Жер қойнауын пайдаланушылардың, ұлттық компаниялардың және мемлекеттік органдардың сала кәсіпорындарының тауарларын, жұмыстарын және көрсетілетін қызметтерін басымдықпен сатып алуы жөніндегі мәселені пысықтау	ЭБЖМ-ге ұсыныстар	ИЖТМ, «Самұрық- Қазына ҰӘҚ» АҚ, (келiсiм бойынша)	Жыл сайын, ақпан, шiлде	-	-	-	-	-	-	Талап етiлмейдi
10	Отандық өндірістің жаңа жеңіл автомобильдерін сатып алуға арналған несиелер бойынша сыйақы бөлігін субсидиялауды енгізу жөніндегі мәселені пысықтау	ҚР Үкіметіне ұсыныстар	ИЖТМ, ЭБЖМ, Қаржымині	2014 жылғы III тоқсан	-	-	-	-	-	-	Талап етiлмейдi
11	Отандық жаңа автомобиль техникасын сатып алуға лизингтік мәмілелерді субсидиялауды ендіру жөніндегі мәселені пысықтау	ҚР Үкіметіне ұсыныстар	ИЖТМ, ЭБЖМ, Қаржымині	2014 жылғы III тоқсан	-	-	-	-	-	-	Талап етiлмейдi
5. Сауда саясаты
12	Машина жасау өнiмiнiң экспортын ілгерілету	ИЖТМ-ге есеп беру	«КАZNEХ INVEST» АҚ (келiсiм бойынша)	Жыл сайын, ақпан, шiлде	-	-	-	-	-	-	Талап етiлмейдi
13	Шетел өндірушілері тарапынан жосықсыз баға бәсекелестігін шектеу жөніндегі мәселені пысықтау	ҚР Үкіметіне ақпарат	ЭБЖМ, ИЖТМ,	2014 жылғы II тоқсан	-	-	-	-	-	-	Талап етiлмейдi
14	Ескі автомобильдерді жаңасына (траде-ин) ауыстыру операцияларын жүзеге асыру кезінде ҚҚС бойынша қосарланған салық салуды алып тастау жөніндегі мәселені пысықтау	ҚР Үкіметіне ақпарат	ЭБЖМ	2014 жылғы IV тоқсан	-	-	-	-	-	-	Талап етiлмейдi
6. Инвестициялық жобаларды іске асыру
15	Машина жасау саласындағы инвестициялық жобаларды iске асыру	ЭБЖМ-ге ақпарат	ИЖТМ, облыстардың, Астана және Алматы қалаларының әкiмдiктерi	жыл сайын, ақпан	22773,4	263830	54380	9261	75097,75	425342,15	100-РБ, (2010 жыл) қалғаны - меншiктi және қарыз қаражаты
7. Ескі автомобильдерді кәдеге жарату
16	Автомобильдерді кәдеге жарату жүйесін құру мәселесін пысықтау	ҚР Үкіметіне ақпарат	ИЖТМ, ҚОСРМ	2014 жылғы IV тоқсан	-	-	-	-	-	-	Талап етiлмейдi

Ескертпе: аббревиатуралардың толық жазылуы:

ҚР	–	Қазақстан Республикасы
ИЖТМ	–	Қазақстан Республикасы Индустрия және жаңа технологиялар министрлiгi
ЭБЖМ	–	Қазақстан Республикасы Экономика және бюджеттік жоспарлау министрлiгi
БҒМ	–	Қазақстан Республикасы Бiлiм және ғылым министрлiгi
ҚОСРМ	–	Қазақстан Республикасы Қоршаған орта және су ресурстары министрлігі
Қаржымині	–	Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігі
ТРМК	–	Техникалық реттеу және метрология комитеті
«Самұрық-Қазына» ҰӘҚ» АҚ	–	«Самұрық-Қазына» ұлттық әл-ауқат қоры» акционерлiк қоғамы
«КАZNEХ INVEST» АҚ	–	«КАZNEХ INVEST» экспорт және инвестициялар бойынша ұлттық агенттiгi» акционерлiк қоғамы
ШҚО әкiмдiгi	–	Шығыс Қазақстан облысының әкiмдiгi».

2. Осы қаулы қол қойған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының
Премьер-Министрі С. Ахметов

О внесении изменений в постановление Правительства Республики Казахстан от 30 сентября 2010 года № 1002 "Об утверждении Программы по развитию машиностроения в Республике Казахстан на 2010 - 2014 годы"

Постановление Правительства Республики Казахстан от 31 декабря 2013 года № 1469

Правительство Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ:
1. Внести в постановление Правительства Республики Казахстан от 30 сентября 2010 года № 1002 «Об утверждении Программы по развитию машиностроения в Республике Казахстан на 2010 – 2014 годы» следующие изменения:
в текст заголовка внесены изменения на государственном языке, текст на русском языке не изменяется;
в Программе по развитию машиностроения в Республике Казахстан на 2010 – 2014 годы, утвержденной указанным постановлением:
в разделе 1. «Паспорт программы»:
подраздел «Целевые индикаторы» изложить в следующей редакции:
«1. Увеличение валовой добавленной стоимости в машиностроении на 70 % в реальном выражении к уровню 2008 года.
2. Увеличение производительности труда в отрасли машиностроения в 2,3 раза в реальном выражении к уровню 2008 года.
3. Обеспечение прироста доли отечественного производства машиностроения в общем объеме ресурсов отрасли в 1,5 раза к уровню 2008 года.»;
в разделе 3. «Анализ текущей ситуации»:
подраздел 3.3.6 изложить в следующей редакции:
«3.3.6 Автомобилестроение
Автомобильный парк
Сегмент автомобилестроения Республики Казахстан обладает наибольшим внутренним спросом в отрасли, и в 2008 году составил 16 % от всего объема машиностроительной продукции, при этом в период 2004 – 2007 годы рынок рос на 28 % в год благодаря увеличению доходов населения, и как следствие, покупкам легковых автомобилей.
Общее количество транспортных средств в Республике Казахстан увеличилось с 1,4 млн. автомобилей в 1991 году до 4 млн. автомобилей в 2011 году, в том числе 3,5 млн. легковых автомобилей, 414 тыс. грузовиков и 98 тыс. автобусов.
Обеспеченность автотранспортными средствами на 1000 жителей в Республике Казахстан составляет 242 ед., данный показатель в сравнении с другими странами является низким и свидетельствует о наличии потенциала для роста. С учетом положительной динамики роста валового внутреннего продукта (далее – ВВП) и повышения благосостояния населения Республики Казахстан имеются положительные предпосылки к увеличению внутреннего потребления автомобильной техники.
Таблица 11. Обеспеченность автотранспортными средствами на 1000 жителей в некоторых странах в 2012 году, ед.

Страна	Ед.	Страна	Ед.
Монако	908	Суринам	282
США	802	Мексика	276
Исландия	746	Россия	271
Люксембург	739	Сербия	252
Новая Зеландия	718	Казахстан	242
Франция	598	Таиланд	165
Германия	564	Украина	158
Великобритания	523	Китай	47

Источник: АА «Автостат»

Легковые автомобили
Формирование автомобильного рынка Республики Казахстан происходит за счет:
внутреннего производства автомобилей;
импорта новых автомобилей;
импорта подержанных автомобилей.
В период 2007 – 2010 гг. автомобильный рынок Республики Казахстан испытывал негативное влияние мирового финансово-экономического кризиса, замедлившего темпы роста национальной экономики. Так, по итогам 2009 года объемы сбыта новых легковых автомобилей в республике продемонстрировали отрицательный рекорд – 14,8 реализованных единиц. Последующее восстановление потребительской активности и изменение таможенно-тарифного режима в рамках Таможенного союза обеспечили пятикратный рост рынка в период с 2010 по 2012 годы.
Структура парка в разрезе сроков эксплуатации
Структура парка легковых автомобилей в разрезе сроков эксплуатации представлена в таблице.

Таблица 11-1. Количество легковых автомобилей в разрезе срока эксплуатации, тыс. ед.

Страна	Всего	не более 3 лет	более 3 лет, но не более 7 лет	более 7, но не более 10 лет	более 10 лет	прочие
Республика Казахстан	3 503	108,4	360,5	247,0	2 774,9	12,3

Источник: Министерство внутренних дел РК.

По возрастному составу автопарк Республики Казахстан в основном состоит из автомобилей, срок службы которых свыше 10 лет, удельный вес автотранспортных средств, находящихся в эксплуатации свыше 10 лет, составляет 79 %. Доля автомобилей со сроком эксплуатации более 3 лет, но не более 7 лет равна 10 %. На долю автомобилей со сроком эксплуатации более 7, но не более 10 лет приходится порядка 7 % парка автомобилей.
Количество автомобилей со сроком эксплуатации не более 3 лет составляет 3 % от общего количества.
Продажа новых автомобилей
Темпы роста продаж по отношению к 2010 году увеличились. За 2011 год в Республике Казахстан было реализовано 37 409 официально представленных автомобилей, что на 116,1 % больше чем в 2010 году. В 2012 году официальные продажи новых автомобилей составили 85,7 тыс. ед.
Сравнивая продажи официальных дилеров Республики Казахстан в разрезе по странам, к которым относится бренд, заметна следующая тенденция:
высокий рост продаж автомобилей из стран Содружества независимых государств (далее – СНГ). Существенную долю продаж занимает «Lada» из-за своей стоимости и производства на территории РК;
рост продаж корейских марок автомобилей, благодаря производству на территории Республики Казахстан таких брендов, как «Chevrolet», «KIA» и «Ssang Yong», и выходу на рынок бюджетного седана «Hyundai Accent» и «KIA Rio», производство которого налажено в Российской Федерации (далее – РФ).
Структура продаж
За 2012 год наиболее продаваемые автомобили были сосредоточены в сегменте «С класс», «В класс», и SUV. В сегмент «В класс», «С класс» входят следующие модели: «Lada Priora» – 13,99 %, «Lada Samara» – 13,42 %, «Daewoo Nexia» – 6,95 %, «Lada Granta» – 5,54 %, «Hyundai Accent» – 4,93 %, «Kia Cerato» – 2,53 %, «ZAZ Chance» – 2,24 %, «Chevrolet Cruze» – 2,12 %, «Toyota Corolla» – 1,45 %, «Chevrolet Aveo» – 0,93 %,
За 2012 год среди автомобилей повышенной проходимости спросом пользовались «компактные» SUV, где лидером являлась «Lada 4х4» – 5,3 %, далее одной из моделей-лидеров являлась «NIVA Chevrolet» – 1,46 %, «Nissan Juke» – 1,43 %, «Hyundai Tucson» – 0,97 %.
Наибольшие продажи среди «среднеразмерных» SUV распределились следующим образом: «Toyota Prado» – 1,72 %, «SsangYong Kyron» – 1,31 %, «KIA Sorento» – 0,9 %, «UAZ Hunter» – 0,79 %.
Импорт легковых автомобилей
До начала 2010 года автомобильный рынок Республики Казахстан представлял собой один из самых либеральных рынков среди стран СНГ. Это объяснялось низким уровнем ввозных пошлин, отсутствием барьеров на ввоз автомобилей бывших в эксплуатации из дальнего зарубежья, отсутствием налоговой системы, стимулирующей обновление парка. Это привело к доминированию на автомобильном рынке Республики Казахстан автомобилей бывших в эксплуатации, ввозимых из стран дальнего зарубежья.

Таблица 11-2. Динамика импорта легковых автомобилей за 2006 – 2012 годы, ед.

Наименование показателя		2006	2007	2008	2009	2010	2011	2012
Новые автомобили	Количество, ед.	43,8	79,4	35,7	20,5	22,6	40,5	74,7
	Рост, %	18,9	81,34	-56	-43	10	79	85
Автомобили бывшие в эксплуатации	Количество, ед.	353,2	309,2	119,6	91,2	150	200,1	6,4
	Рост, %	76,3	-12,4	17	-24	64	33	-97

До вступления страны в Таможенный союз и вступления в силу Единых таможенных тарифов рынок новых автомобилей развивался достаточно медленно, испытывая давление со стороны автомобилей бывших в эксплуатации. Вступление страны в Таможенный союз позволило автомобильному рынку Республики Казахстан переориентироваться на продажу в основном новых автомобилей, и как следствие, ускорить модернизацию парка, увеличить производство автомобилей внутри Республики Казахстан.
Факторы, влияющие на продажи новых легковых автомобилей на рынке Республики Казахстан
На спрос автомобильной техники существенное влияние оказывают экономические, социальные факторы, а также изменения таможенного режима. Так, в 2008 году в Республике Казахстан существовали пессимистические ожидания в отношении финансового кризиса, в результате чего существенно снизилось потребление автомобилей. В 2010 году количество реализованных автомобилей было сопоставимо с реализацией в 2009 году. При этом динамика спада поменялась на рост. Статистические данные за 2010 и 2011 годы показывают стабильный рост продаж. При этом спрос смещается в сторону новых автомобилей. Еще более явно эта тенденция наблюдалась в 2012 году.
Основные события, оказавшие прямое влияние на автомобильный рынок Республики Казахстан:
1. Посткризисное восстановление экономики Республики Казахстан и как следствие повышение покупательской активности населения.
2. Установление заградительных пошлин на ввоз поддержанных автомобилей, а также другие изменения, связанные с интеграцией Республики Казахстан в Таможенном союзе.
3. Развитие производства моделей популярных марок.
4. Запрет на ввоз автомобилей с правым расположением руля.
5. Закуп государственными органами отечественных автомобилей.
Коммерческие автомобили
Парк грузовых автомобилей
По данным Министерства внутренних дел Республики Казахстан по состоянию на 1 декабря 2011 года автомобильный парк Республики Казахстан насчитывал 414 тыс. ед. грузовых автотранспортных средств. Из них 58,2 % составляли грузовые автомобили, находящиеся в индивидуальном владении.

Таблица 11-3. Наличие грузовых автомобилей в Республике Казахстан, ед.

Страна	2003 г.	2004 г.	2005 г.	2006 г.	2007 г.	2008 г.	2009 г.	2010 г.	2011 г.
Республика Казахстан	223 063	224 872	281 538	311 828	359 194	414 332	410 793	397 598	414 018

Источник: Агентство по статистике РК.

Парк автобусов
В 2011 году в Республике Казахстан автобусный парк составлял 98 441 ед. За период с 2003 по 2011 годы наблюдается стабильный рост количества автобусов в Республике Казахстан. За указанный период количество автобусов увеличилось на 60 %.

Таблица 11-4. Наличие автобусов в Республике Казахстан, ед.

Страна	2003 г.	2004 г.	2005 г.	2006 г.	2007 г.	2008 г.	2009 г.	2010 г.	2011 г.
Республика Казахстан	61 391	62 894	65 698	75 042	83 372	89 220	94 824	93 956	98 441

Источник: Агентство по статистике РК.

Импорт коммерческой техники в 2011 году
В 2011 году в Республике Казахстан импортировано коммерческой техники в количестве 25 773 ед., на общую сумму 783 622,7 тыс. долл. США. Новой коммерческой техники импортировано в количестве 19 107 ед., на общую сумму 766 474 тыс. долл. США.
Наибольшую долю в импорте новой коммерческой техники занимали Российская Федерация и Китай. Общая доля указанных стран составила 79,4 % от общего объема импорта.
Бывшей в эксплуатации коммерческой техники импортировано в количестве 6 666 ед., на общую сумму 17 148 тыс. долл. США.
Наибольшую долю в импорте бывшей в эксплуатации коммерческой техники занимают США, Германия и Российская Федерация. Общая доля указанных стран равна 94,4 % от общего объема импорта.

Диаграмма 1. Динамика импорта коммерческой техники за 2010 – 2011 годы, ед.

Источник:
2010 г. – данные по внешней и взаимной торговле со странами Таможенного союза – Комитет таможенного контроля МФ РК
2011 г.– данные по внешней и взаимной торговле со странами Таможенного союза – Комитет таможенного контроля МФ РК
С июля 2011 года – данные по взаимной торговле со странами Таможенного союза – Агентство по статистике РК.

Текущее состояние казахстанской автомобильной промышленности
Несмотря на увеличение собственного производства транспортных средств, объемы производства остаются сравнительно низкими, и импорт транспорта составляет немногим менее 80 % от общего спроса. Объем производственной мощности по выпуску транспортных средств в Республике Казахстан составляет более 80 тыс. ед. в год, автомобильные компании планируют увеличить свои объемы выпуска в соответствии с возрастающим спросом.
Существующие в Республике Казахстан автосборочные производства на данном этапе осуществляют SKD производство (крупноузловая сборка), включающее в себя сборочные операции по монтажу двигателя, трансмиссии, ходовой части, системы выпуска в кузов автомобиля, коммутации электропроводки и соединения гидросистем с последующей заправкой и диагностикой всех систем и испытания автомобиля. Исключением является производство автобусов, где производится сварка и окраска кузова автобуса.
Данный этап является начальным, базовым этапом для предприятий, осуществляющих лицензионную сборку техники мировых производителей. В настоящее время фактически все автокомпоненты, предназначенные для сборки, импортируются с головных автосборочных предприятий.
Производство основных видов продукции автомобилестроения приводится в таблице 11-5.

Таблица 11-5. Производство продукции автомобилестроения

Наименование показателя	2008	2009	2010	2011	2012
Автомобили легковые пассажирские, штук	3 271	1 245	3 176	8 195	19 256
Автомобили для перевозки десяти или более человек, штук	115	2	40	98	107
Автомобили грузовые, штук	1 013	353	501	795	1 698
Автомобили специальные и специализированные, штук	61	80	114	183	199
Прицепы и полуприцепы; контейнеры, штук	57	38	46	50	53

Таблица 11-6. Действующие автомобильные производства

Компания	Текущее состояние
	Техно- логия	Модельный ряд	Проект- ная мощность	Объем выпуска	Локализация
«АЗИЯ АВТО» Легковые автомобили Образовано в 2002 году	SKD	Количество моделей - 22 Lada 4х4. Љkoda Octavia; Rapid; Superb; Yeti; Fabia. Chevrolet; Cruze; Aveo; Orlando; Captiva; Treker; Malibu. KIA Picanto; Rio; Cerato; Sorento; Mohave; Cadenza; Sportage; Soul; Оptima; Quoris.	60 000 ед./год	2011 – 7500 ед. 2012 – 16513 ед.	По адвалорной доле 25-31 % в зависимости от модели. По компонентной базе очень низкая
«Агромаш Холдинг» Легковые автомобили Образовано в 2003 году Производство автомобилей запущено в 2010 году	SKD	Количество моделей - 7 Ssang Yong Actyon; Actyon Sports; New Actyon; Rexton; Kyron; Chairman. ZAZ Chance.	7 000 ед./год	2011 – 869 ед. 2012 – 2581 ед.	По адвалорной доле 25-31 % в зависимости от модели По компонентной базе очень низкая
«Daewoo Bus Kazakhstan» Автобусы Образовано в 2007 году	СKD	Количество моделей - 4 «Daewoo BS090»; «BS106»; «BS 106А»; «BC 212MA»	1 200 ед./год	2011 – 98 ед. 2012 – 141 ед.	25 % за счет сварки, окраски и сборки кузова, рамы и элементов кузова
«СемАЗ» Малотоннажные грузовые автомобили Образовано в 2006 году	SKD	Количество моделей - 2 «FAWCA 1041 A и К»	2 000 ед./год	2011 – 39 ед. 2012 – 74 ед.	По адвалорной доле 20 % По компонентной базе очень низкая
«КАМАЗ- Инжиниринг» Крупнотоннажные грузовые автомобили и специальная техника Образовано в 2005 году	SKD	Количество моделей и модификаций - 25 Грузовые автомобили КАМАЗ и спецтехника на шасси КАМАЗ	2000 ед./год	2011 – 795 ед. 2012 – 978 ед.	По адвалорной доле 23 % в зависимости от модели По компонентной базе очень низкая
«Hyundai Auto Trans» -Мало, -средне, крупнотоннажные грузовые автомобили, специальная техника и автобусы Образовано в 2010 году	SKD	Количество моделей - 9 Hyundai County Коммерческая техника на базе шасси Hyundai HD45, HD65, HD72, HD78, HD120, HD 170, HD 270, Hyundai Porter,	10 000 ед./год	2011 – 64 ед. 2012 – 755 ед.	По адвалорной доле 20 %, окраска кузова, сборочные операции
«СарыАрка Автопром» Легковые автомобили Малотоннажные грузовые автомобили и автобусы Образовано в 2011 году	SKD	УАЗ Патриот, Пикап. IVECO Power Daily	18 000 ед./год	2011 – 0 ед. 2012 – 59 ед.	По адвалорной доле 13,8 %- 23,7 % в зависимости от модели. По компонентной базе очень низкая
«КазБелАЗ» Крупнотоннажные карьерные самосвалы Образовано в 2010 году	SKD	KAZBELAZ грузоподъемностью 35-40 т.	35 ед./год	2011 – 2 ед.	По адвалорной доле 20 % По компонентной базе очень низкая

Базовым сценарием развития автомобильного рынка Республики Казахстан является его рост до 2020 года. К 2020 году внутренние продажи новых автомобилей составят 300 тыс. ед. в год, а продажи автомобилей бывших в эксплуатации составят 62,5 тыс. ед.

Таблица 11-7. Прогноз продаж новых автомобилей на рынке Республике Казахстан, тыс. ед.

Вид автотранспортных средств	2013	2014	2015	2016	2017	2018	2019	2020
Легковые автомобили	112,2	125,4	141,5	162,7	183,6	201,8	230,9	258,3
Коммерческий транспорт	13,6	16,4	19,4	24,5	27,9	32,5	36,7	41,4
Итого	125,8	141,8	160,9	187,2	211,5	234,5	267,6	299,7

Примечание: Коммерческий транспорт: автобусы и грузовые автомобили, которые включают специальные транспортные средства

В соответствии с нейтральным сценарием экономика Республики Казахстан будет демонстрировать темпы роста, имевшиеся до финансового кризиса.
Условия для реализации сценария:
Автомобильная промышленность включена в число стратегических отраслей, которые поддерживаются для совершенствования отраслевой структуры экономики. Правительство Республики Казахстан предоставляет субсидии на покупку новых автомобилей с утилизацией подержанных транспортных средств возрастом более 12 лет в течении переходного периода после вступления во Всемирную торговую организацию.
Увеличиваются государственные закупки автотранспортных средств, которые производятся в Республике Казахстан. Частные финансовые компании предоставляют займы по низким процентным ставкам для потребителей с высокими возможностями кредитования. Автопроизводители Республики Казахстан повышают эффективность сборки за счет инноваций, повышают производительность труда квалифицированных сотрудников и укрепляют конкурентоспособность цен за счет экономии от масштаба производства.»;
дополнить подразделом 3.3.7:
«3.3.7. Анализ инновационно-технического развития отрасли (сектора), включая перечень критических технологий, реализуемых через целевые технологические программы».
При реализации инновационной политики в отрасли машиностроения приоритет будет отдан решению ключевых технологических задач и развитию новых передовых научно-технологических направлений, в том числе определенных по итогам технологического прогнозирования следующих критических технологий: технологии механоактивации, производства композитных деталей, защиты материалов от механических, химических, термических воздействий, технологии 3D-принтинга, сборки узлов, производство отдельных узлов и агрегатов, комплектующих, изготовления цельнокатаных колес и центров, восстановления и испытаний газотурбинных двигателей.
в разделе 4. «Цель, задачи, целевые индикаторы и показатели результатов реализации Программы»:
подраздел «Целевые индикаторы» изложить в следующей редакции:
«Целевые индикаторы
1. Увеличение валовой добавленной стоимости в машиностроении на 70 % в реальном выражении к уровню 2008 года.
2. Увеличение производительности труда в отрасли машиностроения в 2,3 раза в реальном выражении к уровню 2008 года.
3. Обеспечение прироста доли отечественного производства машиностроения в общем объеме ресурсов отрасли в 1,5 раза к уровню 2008 года.
Ожидаемые показатели результатов от реализации Программы приводятся в таблице 12.

Таблица 12. Ожидаемые показатели результатов от реализации Программы

№	Основные показатели	Ед. изм.	Ожидаемые результаты
1	Транспортное машиностроение, в том числе		2010	2011	2012	2013	2014
	уровень локализации производства легковых автомобилей и комплектующих	%	-	5	10	20	30
	производство специализированной платформы	ед.	-	70	100	150	200
	производство вагона-хоппера	ед.	-	-	200	400	600
2	Сельскохозяйственное машиностроение, в том числе
	производство комбайнов	ед.	-	258	565	590	650
	производство тракторов*	ед.	1000	1000	1000	1000	1000

Примечание: * ежегодное планируемое производство»;
заголовок раздела «5. Основные направления развития отрасли» изложить в следующей редакции:
«5. Этапы реализации Программы»;
раздел «5. Этапы реализации Программы» изложить в следующей редакции:
«5. Этапы реализации Программы
Выполнение Программы будет осуществляться посредством Плана мероприятий по ее реализации.
Первый этап (2010 – 2011 годы) – проведение технологического аудита машиностроительных предприятий, создание отраслевых конструкторских бюро и укрепление инфраструктуры отрасли.
Цели и результаты первого этапа:
увеличение валовой добавленной стоимости на 10 % к 2012 году (таблица 13);
прирост объема производства машиностроительной продукции на 10 % к 2012 году (таблица 13);
увеличение производительности труда в отрасли на 64 % к 2012 году (таблица 13).
Второй этап (2012 – 2014 годы) – реализация потенциала машиностроительных предприятий, интенсивный рост. На этом этапе происходят распространение полученных на первом этапе позитивных результатов, системное укрепление существующих и создание новых инфраструктур для поддержки отрасли, системное укрепление отрасли, освоение новых видов продукции для нефтегазового, горно-металлургического, сельскохозяйственного, электротехнического и железнодорожного машиностроения.
Цели и результаты второго этапа:
увеличение валовой добавленной стоимости на 70 % (таблица 13);
прирост доли отечественного производства машиностроения в общем объеме ресурсов отрасли в 1,5 раза к уровню 2008 года % (таблица 13);
увеличение производительности труда в отрасли в 2,3 раза (таблица 13).

Таблица 13. Этапы реализации Программы

№	Основные показатели	2008	2009	Ожидаемые результаты
				2010	2011	2012	2013	2014
1	Увеличение валовой добавленной стоимости к уровню 2008 года, %	100	83,6	111,2	131,1	151,7	162,1	170
2	Увеличение производительности труда, к уровню 2008 года, %	100	94,1	137,3	168,9	212,5	222,1	231
3	Доля отечественного производства машиностроения в общем объеме ресурсов отрасли к уровню 2008 года, %	8,1	7,2	8,9	11,5	11,7	11,9	12,1

Для достижения показателей результатов необходимо выполнение следующих основных мероприятий по развитию отрасли:
1. Модернизация действующих предприятий с целью создания гибких производств по расширению выпускаемого ассортимента и освоение новых видов машиностроительной продукции.
Модернизация действующих предприятий и реструктуризация существующих предприятий будет осуществляться по результатам проведения технологического аудита машиностроительных предприятий, путем предоставления инновационных грантов на покупку/внедрение перспективных технологий, внедрения управленческих технологий, обеспечивающих оптимизацию производственных процессов.
К 2014 году будут модернизированы производственные мощности АО «Усть-Каменогорский арматурный завод», город Усть-Каменогорск.
Также будут модернизированы торгово-сервисные центры по обслуживанию сельскохозяйственной техники АО «АгромашХолдинг», город Костанай.
2. Организация крупных сборочных производств с увеличением уровня локализации через освоение производства деталей и комплектующих.
В рамках инвестиционных проектов, вошедших в Карту индустриализации Казахстана на 2010 – 2014 годы, предусматривается реализация проектов по организации крупных сборочных производств с увеличением уровня локализации через освоение производства деталей и комплектующих, такие как: «Производство пассажирских вагонов», «Организация производства электровозов», «Строительство автозавода полного цикла и технопарка по производству автокомпонентов в городе Усть-Каменогорск». Основные инвестиционные проекты в отрасли приведены в приложении 2 к настоящей Программе.
3. Создание новых современных предприятий по производству машиностроительной продукции с высокой добавленной стоимостью и развитию сервисных услуг (инжиниринга).
В транспортном машиностроении к 2015 году будет организовано сборочное производство легковых автомобилей и комплектующих с доведением уровня локализации до 30 %.
В рамках инвестиционных проектов, вошедших в Карту индустриализации Казахстана на 2010 – 2014 годы, планируется реализация инвестиционного проекта в городе Усть-Каменогорске на базе АО «АЗИЯ АВТО», где будет организовано производство комплектующих, в том числе: изделий из пластика (бампера, панели), резинотехнические изделия, выхлопные системы, топливные баки. Объем инвестиций на реализацию данного проекта составит 74 млрд. тенге.
В железнодорожном машиностроении будет увеличено производство локомотивов, грузовых вагонов. Будет освоено производство специализированной платформы с последующим увеличением мощности до 200 единиц в год, вагона-хоппера до 600 единиц в год. Будет организовано производство стального литья для нужд железнодорожного машиностроения.
ТОО «Казахстанская вагоностроительная компания», город Экибастуз по производству грузовых вагонов, мощностью 2500 единиц в год. Объем инвестиций составит 7,6 млрд. тенге.
ТОО «Электровоз құрастыру зауыты», город Астана, по сборочному производству электровозов, мощностью 50 единиц в год. Объем инвестиций составит более 9,9 млрд. тенге.
Кроме того, в городе Астане АО «Локомотив құрастыру зауыты» будет увеличено производство локомотивов.
В городе Петропавловске на базе АО «ЗИКСТО» будет освоено производство специализированной платформы мощностью до 200 единиц в год, вагона-хоппера до 600 единиц в год.
В городе Усть-Каменогорске на базе АО «Востокмашзавод» будет организовано производство крупногабаритного литья, в том числе: рамы боковой, балки надрессорной для нужд железнодорожного машиностроения.
Будет увеличено местное содержание в сборочном производстве вертолетов.
К 2015 году будет проработан вопрос организации центра по сборке и техническому обслуживанию беспилотных летательных аппаратов (БПЛА) двойного назначения.
В сельскохозяйственном машиностроении к 2015 году будет увеличен выпуск продукции в 2 раза.
В городе Костанай на базе АО «АгромашХолдинг» будет увеличено производство комбайнов «Essil» до 650 единиц в год.
В городе Семей на базе ТОО «СемАз» будет организовано производство тракторов «Беларусь» мощностью 1 тыс. единиц в год. Объем инвестиций составит 1,36 млрд. тенге.
В целях обслуживания сельскохозяйственной техники будет создана сеть из девяти торгово-сервисных центров в крупных областях страны, а именно: два в Северо-Казахстанской области, одно в Восточно-Казахстанской области, три в Акмолинской области, по одному в Костанайской, Западно-Казахстанской и Алматинской областях.
В нефтегазовом машиностроении к 2015 году будет увеличено производство трубопроводной арматуры, жидкостных насосов и бурильных машин.
В городе Алматы на базах АО «Алматинский завод тяжелого машиностроения», АО «Совместное предприятие «Белкамит», АО «Имсталькон»; в городе Усть-Каменогорске на базах АО «Усть-Каменогорский арматурный завод», АО «Востокмашзавод», ТОО «Машзавод»; в городе Петропавловске на базах АО «Петропавловский завод тяжелого машиностроения», АО «Мунаймаш», АО «Казнефтегазмаш»; в городе Актобе на базе АО «Актюбинский завод нефтяного оборудования» будет развиваться производство трубопроводной арматуры, жидкостных насосов и мобильно-буровых установок.
В городе Атырау на базе ТОО «Сервисный центр «КазТурбоРемонт» будет организован ремонт и сервисное обслуживание газотурбинных установок и оборудования, в том числе 18 капитальных и 12 текущих ремонтов. Данный проект будет введен путем реализации лицензионного соглашения между компаниями ТОО «КазТурбоРемонт» и германской компанией «Siemens».
В горно-металлургическом машиностроении к 2015 году будет увеличено производство оборудования для горнодобывающей промышленности за счет развития производства машиностроительных предприятий, таких как АО «Алматинский завод тяжелого машиностроения», ТОО «Целингормаш» (город Степногорск) и предприятиями Карагандинского машиностроительного консорциума.
В электротехническом машиностроении к 2015 году будет увеличено производство аккумуляторов, трансформаторов и изолированных проводов, освоено производство трансформаторов класса напряжения 110 – 220 кВ.
В городе Талдыкорган на ТОО «Кайнар АКБ» будет увеличен производство свинцовых аккумуляторов, мощностью 600 тысяч штук. Объем инвестиций в данное производство составит 570 млн. тенге.
В городе Кентау на АО «КазТрансформатор» будет увеличено производство трансформаторов с 2 млн. кВА в 2010 году до 4 млн. кВА в 2014 году, а также освоено производство трансформаторов напряжением 220 киловольт и выше, мощностью до 1 млн. кВА.
В городе Павлодар на базе АО «Казэнергокабель» и в городе Сарань на базе ТОО «Казцентрэлектропровод», ТОО «EAST INDUSTRY COMPANY ltd» будет увеличено производство изолированных проводов мощностью 33 600 километров в год. Объем инвестиций составит 753 млн. тенге.
В автомобилестроении в целях создания конкурентоспособных преимуществ будет проработан вопрос формирования экосистемы автомобильной промышленности.
Основу создаваемой автомобильной промышленности в Республике Казахстан составляют действующие предприятия, имеющие соглашения о промышленной сборке.
Для содействия инновациям, обеспечения связи и повышения эффективности производства необходимо создание автомобильного кластера на базе существующих автосборочных предприятий, производителей и поставщиков автокомпонентов.
Должны быть созданы условия для прямых инвестиций иностранных автопроизводителей. При этом необходимо ориентироваться на создание совместных предприятий казахстанских и зарубежных автопроизводителей.
Для вновь создаваемых производств будут выработаны условия, согласованные со странами-партнерами по Таможенному союзу.
Автомобилестроительные компании страны будут развиваться в соответствии с собственными маркетинговыми стратегиями по продвижению продуктов на внутреннем и внешних рынках.
Для обеспечения необходимой концентрации средств и эффективности инвестиций в долгосрочной перспективе предприятиям необходимо определить стратегические модели легковых автомобилей, SUV, автобусов, легких грузовых автомобилей и тяжелой техники, производство которых в дальнейшем будет осуществляться с высоким уровнем локализации.
Производство автокомпонентов может быть развито посредством создания вертикально интегрированной системы независимых поставщиков автокомпонентов. Как качественные, так и количественные показатели производства автокомпонентов должны изменяться в зависимости от динамики роста сборочных производств, в целях достижения реальной добавленной стоимости в автомобильной промышленности.
Будут проработаны вопросы по предоставлению государственной поддержки производству автокомпонентов, в том числе через предоставление земельных участков, обеспеченных инфраструктурой, а также по исключению двойного налогообложения по налогу на добавленную стоимость при осуществлении операции обмена старых автомобилей на новые (траде-ин).
Будет проработан вопрос по созданию собственной базы для проведения сертификационных и испытательных работ автомобилей в соответствии с международными нормами и правилами, что позволит: поднять уровень качества выпускаемых автомобилей до мирового уровня, избежать зависимости от зарубежных сертификационных и испытательных центров, повысить качество работ по техническому регулированию.
Будет проработан вопрос создания системы утилизации автомобилей, которая должна включать в себя организационные процессы сбора, хранения и утилизации автомобилей.
Будут проработаны вопросы:
возможности возмещения части вознаграждения по кредитам на приобретение новых легковых автомобилей отечественного производства, уплачиваемых заемщиками по Договорам банковского займа.
возможности субсидирования лизинговых сделок на приобретение новой отечественной автомобильной техники, уплачиваемых заемщиками/лизингополучателями в качестве вознаграждения по Договорам банковского займа и Договорам финансового лизинга.
Для обновления автобусного парка будет проработан вопрос возможности субсидирования лизинговых сделок на приобретение новых отечественных автобусов и ограничения срока эксплуатации автобусов для перевозки пассажиров на городских маршрутах до 12 лет, а на междугородних до 15 лет, с установлением обязательства приобретения отечественных автобусов.
В целях ограничения недобросовестной ценовой конкуренции со стороны иностранных производителей, будут проводиться соответствующими государственными органами антидемпинговые расследования.
Реализация инвестиционных проектов
В рамках Карты индустриализации Казахстана на 2010 – 2014 годы будут реализованы инвестиционные проекты:
1) локомотивосборочный завод, город Астана – 100 локомотивов в год и производство деталей и комплектующих на территории СЭЗ города Астаны;
2) сборочное производство автомобилей, Восточно-Казахстанская область – 120 000 автомобилей в год и технопарк по производству деталей и комплектующих.
Основные инвестиционные проекты в отрасли, предлагаемые к реализации, отражены в приложении 2 к настоящей Программе.
В оборонной промышленности к 2015 году будут реализованы программные меры, направленные на решение существующих проблем и создание реального потенциала для значительного увеличения доли местного содержания в государственном оборонном заказе республики.
Основные направления развития предприятий оборонно-промышленного комплекса Казахстана будут определяться наиболее перспективными потребностями в товарах военного назначения военной организации государства.
Государственными органами и оборонными предприятиями будут предприняты эффективные, согласованные меры по увеличению экспорта казахстанской продукции военного назначения.
Будет активизировано взаимодействие государства и оборонного комплекса, направленное на увеличение количества и качества НИОКР в сфере оборонного производства.
Меры по развитию оборонной промышленности будут приняты уполномоченным государственным органом, осуществляющим государственную политику в сфере оборонной промышленности.
Секторальные и проектные меры государственной поддержки
Обеспечение инженерной инфраструктурой
Будут проработаны вопросы обеспечения необходимым земельным участком и инженерной инфраструктурой строительства автозавода и технопарка по производству автокомпонентов в Восточно-Казахстанской области.
Будут проработаны вопросы организации инфраструктуры для развития судостроения в Каспийском регионе.
Обеспечение квалифицированными кадровыми ресурсами
Система образования обеспечивает текущие потребности приоритетней подотрасли необходимым количеством кадров. Однако для удовлетворения перспективных потребностей необходимо учесть данные о кадровых потребностях для реализации новых проектов в приоритетных подотраслях.
Таким образом, система образования должна обеспечить квалифицированными кадрами приоритетные подотрасли не только для сегодняшнего, но и будущего развития отрасли в целом.
Потребности интенсивного развития отрасли при открытии новых крупных предприятий потребуют дополнительного количества квалифицированных кадров.
Потребность в кадрах по специальностям для машиностроительной отрасли обеспечивается за счет подготовки кадров в ВУЗах и учебных заведениях ТиПО Казахстана.
В рамках выделенных средств из Республиканского бюджета по программе 005 «Строительство и реконструкция объектов образования и науки» Министерства образования и науки Республики Казахстан в городе Усть-Каменогорске в 2010 году будет начато строительство Межрегионального центра по подготовке и переподготовке кадров для машиностроительной отрасли на 700 ученических мест в городе Усть-Каменогорске.
В 2012 году будет введен в эксплуатацию «Центр технологий на транспорте» акционерного общества «Национальная компания «Қазақстан темір жолы» с возможностью обучения до 15 000 человек в год.
Будет внедрена система прохождения производственной практики на производственных предприятиях сроком на 3 месяца с закреплением индивидуальных руководителей на местах.
Повышение квалификации управленческих кадров на передовых машиностроительных предприятиях развитых стран будет обеспечено за счет собственных средств предприятий.
Так например, управленческие кадры АО «Агромаш Холдинг» будут повышать свою квалификацию в компании «Ssang Yong» (Южная Корея), АО «АЗИЯ АВТО» на заводах концерна «Volkswagen» (Германия),
АО «Daewoo Bus Казахстан» в компании «DaewooBusGlobalCorporation» (Южная Корея), ТОО «Электровоз құрастыру зауыты» в компании «General Electric» (США) и т.д.
Кадровая потребность крупных инвестиционных проектов по отрасли машиностроение приведена в приложении 1 к настоящей Программе.
Внедрение технических регламентов
В целях повышения качества экспортируемой продукции до уровня мировых аналогов, повышения привлекательности отечественной продукции за рубежом предполагается внедрение технологических регламентов, разработка и внедрение государственных стандартов в соответствии с международными требованиями.
В период с 2010 по 2014 годы в рамках бюджетной программы 013 «Услуги в сфере технического регулирования и метрологии» будут разработаны и внедрены 14 технических регламентов по требованиям к безопасности: автотранспортных средств; пожарной техники для защиты объектов; вентиляционных систем, низковольтного оборудования; сельскохозяйственных и лесозаготовительных тракторов, прицепов и машин; нефтегазопромыслового, бурового, геологоразведочного и геофизического оборудования; стационарных компрессорных холодильных установок; оборудования для переработки сельскохозяйственного сырья и продукции растениеводства; оборудования для переработки сельскохозяйственного сырья и продукция животноводства; водогрейных и паровых котлов; шахтных подъемных установок, подъемно-транспортных средств; оборудования, работающего под давлением; лифтов, а также 169 стандартов.
В рамках Программы по техническому регулированию и созданию инфраструктуры качества будут модернизированы государственные эталоны геометрических величин и физико-химических измерений для метрологического обеспечения производства и контроля безопасности и качества продукции машиностроения.
Технические регламенты и стандарты, а также меры ответственности за их неисполнение будут направлены промышленным предприятиям, производящим и потребляющим продукцию машиностроения, специализированным центрам и лабораториям для использования в своей деятельности. Данные документы будут размещены на сайте Министерства индустрии и новых технологий Республики Казахстан.
Соответствующими государственными органами Республики Казахстан будет проводиться активная политика по поддержке интересов отечественных производителей при разработке технических регламентов в рамках Таможенного союза.
Развитие инноваций и содействие технологической модернизации
В целях развития инноваций и содействия технологической модернизации в рамках Программы развития науки, инноваций и содействия технологической модернизации будут созданы 5 конструкторских бюро для обслуживания потребностей предприятий по сегментам: сельскохозяйственное, горно-металлургическое, транспортное и нефтегазовое машиностроение и приборостроение.
Для обновления основных фондов и технологического перевооружения предприятий машиностроения будет организован лизинг оборудования на льготных условиях.
Ежегодно будут выделяться средства для субсидирования ставок по кредитам на замену оборудования, льготного кредитования через АО «Банк Развития Казахстана», АО «Фонд развития предпринимательства «ДАМУ» и предоставления в лизинг оборудования на льготных условиях.
Уменьшение налогооблагаемого дохода на 50 % от фактически ранее понесенных расходов на выполнение работ, признанных по заключению уполномоченного органа Республики Казахстан в области науки научно-исследовательскими, научно-техническими и (или) опытно-конструкторскими, будет стимулировать развитие НИОКР.
Создание привлекательных условий для прямых инвестиций
Поддержка развития отрасли будет осуществляться путем мониторинга исполнения постановления Правительства Республики Казахстан от 29 декабря 2007 года № 1353 «Об определении мер государственной поддержки категорий отечественных потенциальных поставщиков» для приоритетного закупа товаров, работ и услуг предприятий отрасли недропользователями, национальными компаниями и государственными органами.
Внутренний спрос на сельскохозяйственную технику будет обеспечен за счет приобретения в лизинг техники отечественного производства на льготных условиях на базе акционерного общества «КазАгроФинанс».
Внутренний спрос на отечественную машиностроительную продукцию будет обеспечен через проработку механизма возмещения части вознаграждения по кредитам на приобретение продукции отечественного машиностроения, а также путем проработки вопроса внедрения инструментов лизингового финансирования через институты развития на приобретение новой отечественной автомобильной техники.
На продукцию автомобильного машиностроения будут проработаны вопросы закупа автомобильной техники для государственных органов исполнительной власти, их территориальных органов и подведомственных учреждений путем мониторинга исполнения постановления Правительства Республики Казахстан от 29 декабря 2007 года № 1353 «Об определении мер государственной поддержки категорий отечественных потенциальных поставщиков».
В целях поддержки прямых инвестиций на территории СЭЗ «Астана – новый город» будет размещено производство продукции специального и двойного назначения.
Торговая политика
Продвижение казахстанской машиностроительной продукции на рынки Узбекистана, Кыргызстана, Таджикистана, Туркменистана, Афганистана.
Предоставление финансовых стимулов для продвижения экспорта казахстанской машиностроительной продукции.»;
раздел 7. «План мероприятий по реализации Программы по развитию машиностроения в Республике Казахстан на 2010 – 2014 годы» изложить в следующей редакции:
«7. План мероприятий по реализации Программы по развитию машиностроения в Республике Казахстан на 2010 – 2014 годы»

№	Мероприятия	Форма завершения	Ответственные исполнители	Срок исполнения	Предполагаемые расходы, млн. тг						Источники финансирования	№ бюджетной программы (если есть)
					2010	2011	2012	2013	2014	всего
1. Обеспечение квалифицированными кадровыми ресурсами
1	Строительство межрегионального центра по подготовке и переподготовке кадров для машиностроительной отрасли на 700 ученических мест в городе Усть-Каменогорске	Сдача в эксплуатацию	МОН, акимат ВКО	2012-2014	в пределах предусмотренных средств из республиканского бюджета							№ 005 «Строительство и реконструкция объектов образования и науки»
2	Повышение квалификации управленческих кадров на передовых машиностроительных предприятиях развитых стран	Сертификат о повышении квалификации	МИНТ	февраль, июль ежегодно	-	-	-	-	-	-	Собственные средства предприятий
2. Техническое регулирование
3	Внедрение 14 технических регламентов по требованиям к безопасности: автотранспортных средств; пожарной техники для защиты объектов; вентиляционных систем, низковольтного оборудования; сельскохозяйственных и лесозаготовительных тракторов, прицепов и машин, нефтегазопромыслового; бурового, геологоразведочного и геофизического оборудования; стационарных компрессорных холодильных установок; оборудования для переработки сельскохозяйственного сырья и продукции растениеводства; оборудования для переработки сельскохозяйственного сырья и продукции животноводства; водогрейных и паровых котлов; к шахтным подъемным установкам, подъемно-транспортных средств; оборудования, работающего под давлением; лифтов	Информация в МЭБП	МИНТ	IV квартал 2012 года	-	-	-	-	-	-	Не требуется
	Разработка и внедрение 169 стандартов	Информация в МЭБП	МИНТ	IV квартал 2014 года	-	-	-	-	-	-	Не требуется
5	Модернизация государственных эталонов геометрических величин и физико-химических измерений для метрологического обеспечения производства и контроля безопасности и качества продукции машиностроения	Информация в МЭБП	МИНТ	IV квартал 2014 года	-	-	-	-	-	-	Не требуется
6	Проработка вопроса по созданию собственной базы для проведения сертификационных и испытательных работ автомобилей	Информация в МЭБП	МИНТ	IV квартал 2014 года	-	-	-	-	-	-	Не требуется
3. Развитие инноваций и содействие технологической модернизации
7	Создание 5 конструкторских бюро для обслуживания потребностей предприятий по сегментам - сельскохозяйственное, электротехническое, горнорудное, транспортное и нефтегазовое машиностроение	Сдача в эксплуатацию	МИНТ	февраль 2011-2014 годы	-	-	-	-	-	-	Не требуется
4. Создание привлекательных условий для прямых инвестиций
8	Проработка вопроса по приоритетному закупу автомобильной техники для центральных и местных исполнительных органов, областей и городов республиканского значения	Информация в МЭБП	МИНТ	февраль, июль ежегодно	-	-	-	-	-	-	Не требуется
9	Проработка вопроса по приоритетному закупу товаров, работ и услуг предприятий отрасли недропользователями, национальными компаниями и государственными органами	Предложение в МЭБП	МИНТ, АО «ФНБ «Самрук- Казына» (по согласованию)	февраль, июль ежегодно	-	-	-	-	-	-	Не требуется
10	Проработка вопроса по внедрению субсидирования части вознаграждения по кредитам на приобретение новых легковых автомобилей отечественного производства	Предложение в Правительство РК	МИНТ МЭБП МФ	III квартал 2014 года	-	-	-	-	-		Не требуется
11	Проработка вопроса по внедрению субсидирования лизинговых сделок на приобретение новой отечественной автомобильной техники	Предложение в Правительство РК	МИНТ МЭБП МФ	III квартал 2014 года	-	-	-	-	-		Не требуется
5. Торговая политика
12	Продвижение экспорта машиностроительной продукции	Отчет в МИНТ	АО «KAZ NEX INVE ST» (по согласованию)	февраль, июль ежегодно	-	-	-	-	-	-	Не требуется
13	Проработать вопрос по ограничению недобросовестной ценовой конкуренции со стороны иностранных производителей	Информация в Правительство РК	МЭБП МИНТ	II квартал 2014 года	-	-	-	-	-	-	Не требуется
14	Проработать вопрос по исключению двойного налогообложению по НДС при осуществлении операции обмена старых автомобилей на новые (траде-ин)	Информация в Правительство РК	МЭБП	IV квартал 2014 года	-	-	-	-	-	-	Не требуется
6. Реализация инвестиционных проектов
15	Реализация инвестиционных проектов в отрасли машиностроения	Информация в МЭБП	МИНТ акиматы областей, городов Астаны и Алматы	февраль, ежегодно	22773,4	263830	54380	9261	75097,75	425342,15	100 – РБ (2010 год), остальные- собственные и заемные средства
7. Утилизация старых автомобилей
16	Проработать вопрос создания системы утилизации автомобилей	Информация в Правительство РК	МИНТ МОСВР	IV квартал 2014 года	-	-	-	-	-	-	Не требуется

Примечание: расшифровка аббревиатур:

РК	–	Республика Казахстан
МИНТ	–	Министерство индустрии и новых технологий Республики Казахстан
МЭБП	–	Министерство экономического и бюджетного планирования Республики Казахстан
МОН	–	Министерство образования и науки Республики Казахстан
МОСВР	–	Министерство окружающей среды и водных ресурсов Республики Казахстан
МФ	–	Министерство финансов Республики Казахстан
КТРМ	–	Комитет технического регулирования и метрологии
АО «ФНБ «Самрук-Казына»	–	акционерное общество «Фонд национального благосостояния «Самрук-Казына»
АО «KAZNEX INVEST»	–	акционерное общество «Национальное агентство по экспорту и инвестициям «KAZNEX INVEST»
Акимат ВКО	–	акимат Восточно-Казахстанской области

».

2. Настоящее постановление вводится в действие со дня подписания.

Премьер-Министр
Республики Казахстан С. Ахметов