ИПС "Әділет"

Қазақстан Республикасының Үкіметі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:

"Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне азаматтық заңнаманы жетілдіру мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Заңының жобасы Қазақстан Республикасының Парламенті Мәжілісінің қарауына енгізілсін.

Қазақстан Республикасының
Премьер-Министрі

Ә. Смайылов

ЖОБА

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ЗАҢЫ

Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне азаматтық заңнаманы жетілдіру мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы

1-бап. Қазақстан Республикасының мына заңнамалық актілеріне өзгерістер мен толықтырулар енгізілсін:

1. 1994 жылғы 27 желтоқсандағы Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексіне (Жалпы бөлім):

1) 183-баптың 1-тармағындағы "тараптардың медиация туралы шарт жасасуы," деген сөздерден кейін "нотариустың атқарушылық жазба жасауы," деген сөздермен толықтырылсын;

2) 20-тарау мынадай мазмұндағы 351-1-баппен толықтырылсын:

"351-1-бап. Шарттық залалдар

1. Міндеттеме тараптары өздерінің кәсіпкерлік қызметін жүзеге асыруы кезінде әрекеттер жасай отырып, өз келісімінде міндеттемені бұзған борышкер міндеттемені орындамағаны немесе тиісінше орындамағаны үшін кредиторға белгілі бір соманы (шарттық залалдар) төлеуге міндетті деп көздей алады.

Егер тараптардың келiсiмiнде өзгеше көзделмесе, кредитор борышкердің міндеттемені орындамауы немесе тиісінше орындамауы салдарынан өзіне келтірілген залалдардың нақты мөлшеріне қарамастан, шарттық залалдар сомасын төлеуді талап етуге құқылы.

Тараптар арасында шарттық залалдарды төлеу жөніндегі міндеттемелерді көздейтін келісім болған жағдайда, осы Кодекстің 350 және 351-баптарында көзделген залалдарды және тұрақсыздық айыбын өндіріп алу тәртібі қолданылмайды.

2. Егер борышкер шарттық залалдар сомасы міндеттемені бұзу салдарына қарағанда анық мөлшерлес емес және шарттық залалдарды шартта көзделген мөлшерде өндіріп алу кредитордың өз құқығын теріс пайдалануының салдары болып табылатынын дәлелдей алса, шарттық залалдар сомасын ақылға қонымды шекке дейін азайтуға айрықша жағдайларда жол беріледі.

Егер шартты бұзу қасақана сипатта болса, сот шарттық залалдар сомасын азайтуға құқылы емес.

3. Осы баптың ережелері оларға қатысты заңнамада тараптар үшін міндетті ережелер (үлгілік шарттар, ережелер және т.б.) белгіленген жария шарттарға қолданылмайды.";

3) 359-баптың 2-тармағының екінші бөлігіндегі "Заңдарда" деген сөз "Заңнамалық актілерде" деген сөздермен ауыстырылсын;

4) 22-тарау мынадай мазмұндағы 392-1-баппен толықтырылсын:

"392-1-бап. Мән-жайлар туралы куәландыру

1. Шартты жасасушы тараптың шартты жасау, оны орындау немесе тоқтату үшін елеулі маңызы бар екінші тараптың мән-жайлар туралы дәйексіз куәландыруын ақылға қонымды түрде негізге ала отырып, осындай куәландырудың дәйексіздігімен келтірілген өзінің залалдарын немесе шартта көзделген айыпақы төлемін, егер:

1) мән-жайлар туралы куәландыру жазбаша нысанда жасалған және шартта осындай куәландыруды берген тұлғаның осы арқылы өзі үшін міндеттемелер немесе өзге де заңдық салдарлар жасау жөніндегі айқын ниеті бар болса;

2) мән-жайлар туралы дәйексіз куәландыруды берген тарап олардың дәйексіздігі туралы және келісімшарт жасаушы агенттің шарт жасасу кезінде осындай дәйексіз куәландыруға сүйенгендігі туралы білгені немесе білуі тиіс болғаны дәлелденсе, өтеткізіп алуға құқығы бар.

2. Кәсіпкерлік қызметті жүзеге асырумен байланысты дәйексіз куәландыруды берген тұлға, ол өзі берген куәландырудың дәйексіздігін білмесе де және білуге тиіс болмаса да, егер шартта өзгеше белгіленбесе, осы баптың 1-тармағында көзделген жауаптылықта болады. Бұл ретте кәсіпкерлік қызметті жүзеге асырған кезде дәйексіз куәландыруды берген тұлға екінші тараптың осындай куәландыруға сүйенетіндігін білген болып саналады.

3. Өзі үшін елеулі маңызы бар келісімшарт жасаушы агенттің дәйексіз куәландыруына сүйенген тарап, егер тараптардың келісімінде өзгеше көзделмесе, залалдарды өтеу немесе айыпақыны өндіріп алу туралы талаппен бірге шарттан бас тартуға да құқылы.

4. Басқа тарап ұсынған дәйексіз куәландырудан туындаған алдаудың немесе елеулі жаңылыстырудың ықпалымен шарт жасасқан тарап шарттан бас тартудың (осы баптың 3-тармағы) орнына шартты жарамсыз деп тануды (осы Кодекстің 159-бабының 8 және 9-тармақтары) талап етуге құқылы.

5. Шартты жарамсыз деп тану осы баптың 1 және 2-тармақтарында көзделген салдарлардың туындауына кедергі келтірмейді.

6. Осы бапты венчурлік қордың жасалатын шарттарына қатысты қолдану Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес венчурлік қаржыландыру мақсатында жасалатын шарттардың ерекшеліктері ескеріле отырып жүзеге асырылады.";

5) 23-тарау мынадай мазмұндағы 394-1-баппен толықтырылсын:

"394-1-бап. Шартты жасасу туралы келіссөздер

1. Азаматтар және заңды тұлғалар шарт жасасу туралы келіссөздер жүргізуге ерікті, оларды жүргізумен байланысты шығыстарды дербес көтереді және келісімге қол жеткізілмегені үшін жауапты болмайды.

2. Келіссөздерді жүргізу кезінде жосықсыз әрекеттермен келтірілген залалдар осы Кодекстің 921-1-бабында көзделген тәртіппен өтеледі.

3. Тараптар келіссөздерді жүргізу тәртібі туралы келісім жасаса алады. Мұндай келісім келіссөздерді адал жүргізуге қойылатын талаптарды нақтылауы, келіссөздерді жүргізуге шығыстарды бөлу тәртібін белгілеуі, келіссөздерден бас тартқаны үшін төлемді және өзге де ұқсас құқықтар мен міндеттерді көздеуі мүмкін. Келіссөздерді жүргізу тәртібі туралы келісім онда көзделген ережелерді бұзғаны үшін айыпақы белгілей алады.

Осы Кодекстің 921-1-бабында көзделген, келісім тараптарының жосықсыз әрекеттері үшін жауаптылықты шектейтін келіссөздерді жүргізу тәртібі туралы келісімнің шарттары мәнсіз болады.".

2. 1999 жылғы 1 шілдедегі Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексіне (Ерекше бөлім):

1) 563-баптың екінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын:

"Шартта осындай жауапкершіліктің басталу талаптары тікелей көзделген жағдайларды қоспағанда, жалға берушi қандай да болсын құқықтары жоқ үшiншi бiр тұлғаның құқыққа сыйымсыз ұстанымымен жол берілген жалға алынған мүлiктi пайдаланудың бұзылғаны үшiн жалға алушының алдында жауапты болмайды.";

2) 712-бап мынадай редакцияда жазылсын:

"712-бап. Ұстап қалу құқығы

Егер шартта өзгеше көзделмесе, экспедитор жүктi тек оның экспедициялық қызмет көрсеткенi үшiн алуы тиiс сыйақының төленбеуiне байланысты ғана ұстап қалуға құқылы.";

3) 740-баптың 1-тармағының үшінші бөлігі мынадай мазмұндағы 3-1) тармақшамен толықтырылсын:

"3-1) осы Кодекстің 39-1-тарауына сәйкес шартты түрде депонирлеу шартының (эскроу) талаптарына байланысты іс бойынша сот актісі бойынша ғана, шартты түрде депонирлеу шартының (эскроу) негізінде банк шоттарындағы ақшаға;";

4) 741-баптың екінші бөлігі мынадай мазмұндағы 3-1) тармақшамен толықтырылсын:

5) 768-баптың 2-тармағындағы "Сақтау шарты" деген сөздерден кейін ", егер тараптардың келісімінде өзгеше көзделмесе," деген сөздермен толықтырылсын;

6) 4-бөлім мынадай мазмұндағы 39-1-тараумен толықтырылсын:

"39-1-тарау. Шартты түрде депонирлеу (эскроу)

802-1-бап. Шартты түрде депонирлеу шарты (эскроу)

1. Шартты түрде депонирлеу шарты (эскроу) бойынша депонент мүлікті пайдасына депонирлеу жүзеге асырылатын басқа тұлғаға (бенефициарға) беруі жөніндегі депоненттің міндеттемесін орындау мақсатында мүлікті эскроу-агентке депонирлеуге беруге міндеттенеді, ал эскроу-агент осы мүліктің сақталуын қамтамасыз етуге және шартта көрсетілген негіздемелер туындаған кезде оны бенефициарға беруге міндеттенеді.

Эскроу шарты депоненттің, бенефициардың және эскроу-агенттің арасында жасалады және онда мүлікті депонирлеу мерзімі көзделуге тиіс. Эскроу шартының қолданылу мерзімі бес жылдан аспауға тиіс. Ұзақ мерзімге немесе мерзімі көрсетілмей жасалған эскроу шарты бес жылға жасалған болып есептеледі.

Эскроу-агенттерге банктер және нотариустар жатады.

Шартты түрде депонирлеу (эскроу) шарты негізінде банк шотына есепке жатқызумен ақшаны және (немесе) құжатсыз бағалы қағаздарды депонирлеу жағдайларын қоспағанда, эскроу шарты нотариаттық куәландырылуға жатады.

2. Мүлікті бенефициарға беру үшін эскроу шартында көрсетілген негіздер туындаған кезде (оның ішінде шартта көзделген мән-жайлар / қойылатын шарттар пайда болған кезде және/немесе бенефициар, депонент немесе үшінші тұлға шартта көзделген іс-әрекеттерді жасаған кезде не шартта белгіленген мерзім немесе оқиға туындаған кезде) эскроу-агент эскроу шартының талаптарына сәйкес депонирленген мүлікті бенефициарға беруге міндетті. Егер эксроу шартында көрсетілген мүлікті бенефициарға берудің негіздері эскроу шартының қолданылу мерзімі ішінде туындамаса, эскроу-агент алынған мүлікті депонентке қайтаруға міндетті.

3. Депонирлеудің объектісі ақша мен банк шоттарындағы ақша, құжатталған және құжатсыз бағалы қағаздар мен құжаттар болуы мүмкін.

4. Егер шартта өзгеше көзделмесе, депонирлеудің объектісін эскроу-агентке бергеннен кейін және эскроу шартының барлық қолданылу кезеңі ішінде депонент осы мүлікке билік етуге құқылы емес.

5. Тараптардың келісімімен өзгеше көзделмесе, мүлікті бенефициарға беру жөніндегі депоненттің міндеттемесі осы мүлікті эскроу-агентке берген кезден бастап орындалған болып есептеледі.

6. Тараптар екіжақты шарт тараптарының бір-біріне беруіне (өзара эскроу) жататын эскроу-агенттің мүлкі депонирленуге тиіс болуын негізге алып шарт жасасуы мүмкін.

7. Бағалы қағаздарды депонирлеу бағалы қағаздар нарығы туралы заңнамаға сәйкес жүзеге асырылады.

8. Банк шотының есебіне жатқызу арқылы ақшаны депонирлеу Қазақстан Республикасының төлемдер және төлем жүйелері туралы заңнамасына сәйкес жүзеге асырылады.

802-2-бап. Эскроу-агенттің сыйақысы

1. Егер шартта өзгеше көзделмесе, эскроу-агент өз міндеттемелерін орындағаны үшін сыйақы төлеуді талап етуге құқылы.

Егер шартта өзгеше көзделмесе, депоненттің және бенефициардың эскроу-агентке сыйақы төлеу жөніндегі міндеттемесі ортақтасқан міндеттеме болып табылады.

2. Егер шартта өзгеше көзделмесе, эскроу-агент депоненттен алынған мүлікті өзінің сыйақысын төлеудің немесе төлемді қамтамасыз етудің есебіне жатқызуға немесе ұстап қалуға құқылы емес.

802-3-бап. Мүлікті бенефициарға беру үшін негіздерді тексеру

Эскроу шартында эскроу-агенттің мүлікті бенефициарға беруі үшін негіздердің бар екендігін тексеру міндеті көзделуі мүмкін.

802-4-бап. Депонирленген мүліктің оқшаулануы

1. Эскроу-агентке депонирлеуге берілген мүлік оның мүлкінен оқшаулануы тиіс. Бұл мүлік Қазақстан Республикасының төлемдер және төлем жүйелері туралы заңнамасына сәйкес шартты түрде депонирлеу (эскроу) шарты негізінде банк шотына аударыла отырып, ақшаны депонирлеу жағдайларын қоспағанда, жеке баланста көрсетіледі және (немесе) ол бойынша оқшауланған есеп жүргізіледі.

2. Эскроу-агенттің өзіне депонирлеуге берілген мүлікті сол тектегі өзге (оның ішінде өзінің) мүлкімен араластыруы эскроу-агенттің депонент және бенефициар алдындағы міндеттемесін тоқтатпайды.

3. Егер шартта өзгеше көзделмесе немесе міндеттеменің мәнінен туындамаса, эскроу-агент оған депонирлеуге берілген мүлікті пайдалануға және оған билік етуге құқылы емес.

802-5-бап. Заттарды депонирлеудің ерекшеліктері

1. Егер заңнамалық актілерде өзгеше көзделмесе, заттарды депонирлеуге берген жағдайда оларды бенефициарға беру үшін негіздер туындайтын күнге дейін депонент оларға меншік құқығын сақтайды, ал көрсетілген күннен кейін депонирленген заттарға меншік құқығы бенефициарға өтеді.

2. Эскроу-агент өзіне депонирлеуге берілген заттардың тиісінше сақталуын қамтамасыз етуге міндетті және, егер бұл мән-жайлардың еңсерілмейтін күштің салдарынан не эскроу-агент оларды депонирлеуге қабылдай отырып, не депоненттің пиғылы немесе өрескел абайсыздығы нәтижесінде білмеген және білуге тиіс болмаған заттардың қасиеттеріне байланысты болғанын дәлелдей алмаса, олардың жоғалғаны, жетіспегені немесе бүлінгені үшін жауап береді.

3. Егер осы тараудың қағидаларында, шартта өзгеше көзделмесе немесе міндеттеменің мәнінен туындамаса, меншік құқығы депонентте сақталатын заттарды депонирлеуге беруді көздейтін эскроу шарты бойынша қатынастарға осы Кодекстің 39-тарауының ережелері қолданылады.

802-6-бап.

Эскроу шарты тараптарына қойылатын талаптар бойынша мүлікке өндіріп алуды қолданудың ерекшеліктері

1. Депонирленген мүлікке өндіріп алуды қолдануға немесе оған қатысты эскроу-агенттің не депоненттің борыштары бойынша қамтамасыз ету шараларын қолдануға жол берілмейді.

2. Эскроу шарты тоқтатылған, осы Кодекстің 802-1-бабының 1-тармағында көзделген оның қолданылу мерзімі өткен не ол бойынша міндеттемелер бұзылған жағдайларда депоненттің борыштары бойынша өндіріп алу депоненттің бенефициарға немесе эскроу-агентке құқығына (талап етуіне) қолданылуы мүмкін.

3. Бенефициардың борыштары бойынша өндіріп алу оның депонирленген мүлікті беру туралы эскроу-агентке құқығына (талабына) қолданылуы мүмкін.

802-7-бап. Эскроу шартын тоқтату

1. Эскроу шарты эскроу-агент болып табылатын нотариустың өкілеттіктерін тоқтату, заңды тұлға болып табылатын эскроу-агенттің таратылуы, эскроу шарты мерзімінің аяқталуы салдарынан, сондай-ақ тараптардың келісімі бойынша көзделген өзге де негіздер бойынша тоқтатылады.

Депонент пен бенефициар бас тарту туралы жазбаша нысанда немесе эскроу шартында көзделген өзге тәсілмен эскроу-агентке бірлескен хабарлама жібере отырып, эскроу шартынан бас тартуы мүмкін.

2. Егер депонент пен бенефициардың келісімінде өзгеше көзделмесе, эскроу шарты тоқтатылған кезде депонирленген мүлік депонентке қайтарылуға жатады, ал осы мүлікті бенефициарға беру үшін негіздер туындаған кезде бенефициарға беруге жатады.

3. Осы бапта көзделген мән-жайлар туындағанға дейін тараптардың келісімі бойынша банк шотының есебіне жатқызу арқылы ақшаны депонирлеумен байланысты емес эскроу шарты бойынша эскроу-агенттің міндеттемелері шартта көзделгендей талаптарда не тараптармен келісілген өзгерістер енгізіле отырып, басқа эскроу-агентке берілуі мүмкін.

Егер эскроу-агенттің міндеттемелері басқа эскроу-агентке берілмеген болса, депонирленген мүлік депонентке қайтарылуға жатады, ал осы мүлікті бенефициарға беру үшін негіздер туындаған кезде бенефициарға беруге жатады.";

7) 4-бөлім мынадай мазмұндағы 43-1-тараумен толықтырылсын:

"43-1-тарау. Агенттік шарт

882-1-бап. Агенттік шарт

1. Агенттік шарт бойынша бір тұлға (принципал) кәсіпкер ретінде дербес қызметпен тұрақты айналысатын басқа тұлғаға (коммерциялық агентке) тауарларды (жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді) сатып алу туралы келіссөздер жүргізу кезінде және/немесе мәміле талаптарын талқылауда және принципал атынан мәміле жасасуда принципал атынан және оның есебінен үшінші тұлғалармен қарым-қатынас жасауға тапсырма береді.

Агенттік шарт бірнеше коммерциялық агентпен жасалуы мүмкін.

2. Кәсіпкерлік қызметті жүзеге асыратын жеке тұлғалар да, заңды тұлғалар да коммерциялық агент болуы мүмкін.

3. Коммерциялық агенттер ұғымына мыналар:

1) қор немесе тауар биржаларының жұмыскерлері мен лауазымды адамдары;

2) кәмелетке толмаған және әрекетке қабiлетсіз адамдардың заңды өкілі болып табылатын адамдар;

3) заңды тұлғалардың лауазымды адамдары;

4) делдалдық қызметті өтеусіз жүзеге асыратын тұлғалар;

5) "Оңалту және банкроттық туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес өкілеттіктерді жүзеге асыратын әкімшілер;

6) принципалмен еңбек шартын жасасқан тұлғалар;

7) тендерді, аукционды және Қазақстан Республикасының заңнамалық актілерінде белгіленген сауда-саттықтың өзге де нысандарын ұйымдастырған және өткізген кезде агенттік қызмет көрсететін тұлғалар;

8) сақтандыру агенттерінің тізіліміне енгізілген және бір немесе бірнеше сақтандыру ұйымының атынан және тапсырмасы бойынша сақтандыру шарттарын жасасу бойынша делдалдық қызметті жүзеге асыратын тұлғалар кірмейді.

Егер шартта, осы Кодексте және Қазақстан Республикасының өзге де заңнамалық актілерінде өзгеше көзделмесе, агенттік шарт жасаспаған делдалдық қызметпен немесе басқа тұлғалардың мүддесінде мәмілелер жасаумен айналысатын тұлғаларға осы тараудың қағидалары қолданылмайды.

4. Агенттік шарт жазбаша нысанда жасалады.

5. Агенттік шарт белгілі бір мерзімге немесе оның қолданылу мерзімі көрсетілмей жасалуы мүмкін.

6. Сыйақының мөлшері және оны төлеу тәртібі агенттік шартта айқындалады.

Егер шартта коммерциялық агент сыйақысының мөлшері көзделмеген болса және оны шарт талаптарын негізге ала отырып айқындау мүмкін болмаса, сыйақы ұқсас тауарларды, жұмыстарды немесе көрсетілетін қызметтерді өткізу кезіндегі шарт бойынша агент функцияларын жүзеге асыру үшін әдетте салыстырмалы мән-жайлар кезінде алынатын баға бойынша айқындалатын мөлшерде төленуге жатады.

7. Заңнамалық актілерде кәсіпкерлік қызметтің жекелеген түрлерін жүзеге асыру кезінде агенттік шарттың ерекшеліктері көзделуі мүмкін.

882-2-бап. Коммерциялық агенттің міндеттері

1. Коммерциялық агент:

1) принципалдың заңды мүдделерін сақтай отырып, оның агенті ретінде принципалдың атынан мәмілелер жасасуға ақылға қонымды күш-жігерін салуға немесе жасасуға;

2) жасасқан шарттар туралы принципалды хабардар етуге;

3) агенттік шартта көрсетілген, жасалған мәмілелер туралы қажетті ақпаратты принципалға хабарлауға;

4) ұсынылған өкілеттіктер шеңберінде берілген принципалдың өкімдерін орындауға;

5) өз есебінен немесе басқа принципалдың есебінен принципалдың тауарларына, жұмыстарына және көрсетілген қызметтеріне ұқсас тауарларды, жұмыстар мен көрсетілетін қызметтерді ұсынуға принципалдың алдын ала келісімін алуға міндетті.

2. Коммерциялық агентке шартпен өзге де міндеттер жүктелуі мүмкін.

3. Коммерциялық агент бір мезгілде мынадай шарттар болған кезде:

1) міндеттеме жазбаша нысанда жазылған болса;

2) ол нақты айқындалған мәмілеге не белгілі бір тұлғалармен бірнеше мәмілеге қолданылса;

3) міндеттемеде сыйақы мөлшеріне және төлеу мерзіміне нұсқау қамтылса, принципалға немесе үшінші тұлғаға қатысты мәмілені (делькредерені) орындау үшін міндеттемені өзіне қабылдаған болып есептеледі.

4. Осы баптың 3-тармағының қағидаларына сәйкес келмейтін мәмілелерді (делькредерені) орындағаны үшін міндеттемені қабылдау туралы келісім жасалмаған болып есептеледі.

882-3-бап. Принципалдың міндеттері

1. Принципал:

1) коммерциялық агентке суреттерді, прейскуранттарды, жарнама проспектілерін қоса алғанда, тауарлар, жұмыстар және көрсетілетін қызметтер туралы қажетті ақпаратты және мәміле шарттарын ұсынуға;

2) коммерциялық агентті делдалдық туралы шартты орындау үшін қажетті ақпаратпен қамтамасыз етуге;

3) коммерциялық агентті жасалатын мәміленің көлемі туралы, егер әдеттегі айналым кезінде коммерциялық агент өзі шамалап отырған көлемнен оның едәуір айырмашылығы болса, ақылға қонымды мерзімде ескертуге;

4) коммерциялық агент ұсынған мәмілелердің қабылдануы, қабылданбауы немесе орындалмауы туралы оны ақылға қонымды мерзімде хабардар етуге;

5) коммерциялық агентке сыйақы төлеуге міндетті.

2. Шартта, осы Кодексте және Қазақстан Республикасының өзге де заңнамалық актілерінде принципалдың өзге де міндеттері көзделуі мүмкін.

882-4-бап. Агенттік шартты тоқтату

1. Агенттік шарт міндеттемелерді тоқтатудың жалпы негіздерімен қатар:

1) тараптардың бірі қолданылуының аяқталу мерзімі айқындалмай жасалған шартты орындаудан бас тартқан;

2) коммерциялық агент және (немесе) принципиал қайтыс болған, ол әрекетке қабiлетсіз, әрекетке қабiлеттiлігі шектеулi немесе хабар-ошарсыз кеткен деп танылған;

3) коммерциялық агент немесе принципиал болып табылатын заңды тұлға немесе жеке кәсіпкер дәрменсiз (банкрот) деп танылған;

4) осы Кодекстің 49-бабында көзделген негіздер бойынша коммерциялық агент немесе принципал болып табылатын заңды тұлға таратылған өзге де жағдайларда тоқтатылады.

882-5-бап. Коммерциялық агентке өтемақы

1. Егер шартта өзгеше көзделмесе, шарттың қолданылуы тоқтатылғаннан кейін коммерциялық агент мынадай шарттар болған кезде:

1) принципалдың агенттік шарт тоқтатылғаннан кейін де коммерциялық агент тартқан жаңа клиенттермен іскерлік байланыстан айтарлықтай пайдасы болса;

2) коммерциялық агент агенттік шарттың аяқталуы салдарынан өзі тартқан клиенттермен жасалып қойған немесе болашақта жүзеге асырылуы мүмкін мәмілелердің жалғасуы кезінде иеленуі мүмкін сыйақы алуға құқығын жоғалтса;

3) барлық мән-жайлар ескеріле отырып, өтемақы төлеу ақылға сыйымдылық пен әдiлеттiлiк талаптарына сәйкес келсе, өтемақы алуға құқығы бар.

2. Өтемақы қызмет кезеңі үшін сыйақының орташа шамасын құрайды.

3. Өтемақы:

1) егер принципал коммерциялық агенттің шарттық міндеттемелерді орындамауы салдарынан шартты бұзса;

2) коммерциялық агент делдалдық шарт бойынша өзінің құқықтары мен міндеттерін принципалдың келісуімен үшінші тұлғаға берген кезде;

3) коммерциялық агент агенттік шарт бойынша өзінің құқықтары мен міндеттерін принципалдың келісуімен басқа тұлғаға бергенде, төленбейді.

4. Коммерциялық агенттің өтемақы алу құқығы болашаққа алынып тасталмайды. Егер тараптардың келісімімен өзгеше мерзім белгіленбесе, оны делдалдық шарты тоқтатылғаннан кейін бір жыл ішінде талап етуге болады.";

8) 47-тарау мынадай мазмұндағы 921-1-баппен толықтырылсын:

"921-1-бап.

Шарт жасасу туралы келіссөздер жүргізу кезінде жосықсыз әрекеттерден келтірілген зиян үшін жауапкершілік

1. Шарт жасасу туралы келіссөздер жүргізу кезінде жосықсыз әрекеттерден келтірілген зиянды зиян келтірген тұлға осы баптың 2-тармағында көзделген мөлшерде өтеуге тиіс.

Келіссөздер жүргізу кезіндегі жосықсыз әрекеттер:

1) контрагентке көрінеу дәйексіз ақпарат ұсыну немесе шарттың сипатына байланысты контрагенттің назарына жеткізілуге тиіс қолда бар ақпаратты бермеу;

2) шарт жасасу туралы келіссөздер барысында алынған құпия ақпаратты ашу және (немесе) тиісінше пайдаланбау;

3) екінші тараптың шарт жасасу туралы күтілетін ниеті болмаған кезде тараптардың бірінің шарт жасасу туралы келіссөздерді негізсіз тоқтатуы болып табылады.

2. Келіссөздер жүргізу кезінде жосықсыз әрекеттерден келтірілген зиянды өтеу нәтижесінде жәбірленушінің жосықсыз контрагентпен келіссөздерді бастамай тұрғандағы жағдайы қалпына келтірілуге тиіс.

Жосықсыз тараптың өтеуіне жататын залал деп екінші тараптың шарт жасасу туралы келіссөздер жүргізуге байланысты шеккен шығыстары танылады.

3. Тұлғаның шарт жасасу туралы келіссөздер жүргізу кезінде жосықсыз әрекеттерден келтірілген зиянды өтеу міндеті туралы осы баптың ережелері "Тұтынушылардың құқықтарын қорғау туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес тұтынушылар деп танылатын азаматтарға қолданылмайды.".

3. 2015 жылғы 31 қазандағы Қазақстан Республикасының Азаматтық процестік кодексіне:

156-баптың бірінші бөлігі 1) тармақшасының екінші абзацы "банктік шоттардағы ақшаға нотариус депозиті шарттарында енгізілген," деген сөздерден кейін "шартты депонирлеу шартының (эскроу) талаптарына байланысты іс бойынша сот актісі бойынша ғана, Қазақстан Республикасы Азаматтық кодексінің 39-1-тарауына сәйкес шартты депонирлеу шартының (эскроу) негізінде банк шоттарындағы ақшаға," деген сөздермен толықтырылсын.

4. "Қазақстан Республикасындағы кедендік реттеу туралы" 2017 жылғы 26 желтоқсандағы Қазақстан Республикасының Кодексіне:

125-баптың 2-тармағының бірінші бөлігінің 2) тармақшасындағы "еңбек шарты бойынша жұмыс істейтін адамдармен жұмыстан шығу жәрдемақыларын төлеу және еңбегіне ақы төлеу, авторлық шарт бойынша сыйақылар төлеу, клиенттің бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорына міндетті зейнетақы жарналарын, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналарын аудару және Мемлекеттік әлеуметтік сақтандыру қорына әлеуметтік аударымдарды, әлеуметтік медициналық сақтандыру қорына міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдарды және (немесе) жарналарды төлеу жөніндегі міндеттемелері бойынша есеп айырысу үшін ақшаны алып қоюды көздейтін атқару құжаттары бойынша;" деген абзацтан кейін мынадай мазмұндағы абзацпен толықтырылсын:

"Қазақстан Республикасы Азаматтық кодексінің 39-1-тарауына сәйкес жасалған шартты депонирлеу шарттары (эскроу) бойынша;".

5. "Қазақстан Республикасындағы көлiк туралы" 1994 жылғы 21 қыркүйектегі Қазақстан Республикасының Заңына:

17-баптың алтыншы бөлігінің бірінші абзацы мынадай редакцияда жазылсын:

"Егер шартта залалдардың толық сомасын өтеу көзделмесе, жүктi немесе багажды тасымалдау кезiнде келтiрiлген залал:".

6. "Қазақстан Республикасындағы банктер және банк қызметі туралы" 1995 жылғы 31 тамыздағы Қазақстан Республикасының Заңына:

1) 36-баптың 2-тармағының бірінші абзацындағы "Қазақстан Республикасының мемлекеттік-жекешелік әріптестік саласындағы және концессиялар туралы заңнамасына сәйкес инвестициялық шығындардың өтемақысын есепке жатқызуға арналған банктік шоттардағы ақшаны," деген сөздерден кейін "шартты депонирлеу шартының (эскроу) талаптарына байланысты іс бойынша сот актісі бойынша ғана, Қазақстан Республикасы Азаматтық кодексінің 39-1-тарауына сәйкес шартты депонирлеу шартының (эскроу) негізінде банк шоттарындағы ақшаны," деген сөздермен толықтырылсын;

2) 51-баптың 1-тармағының екінші бөлігі мынадай мазмұндағы 3-1) тармақшамен толықтырылсын:

"3-1) шартты депонирлеу (эскроу) талаптарына байланысты іс бойынша сот актісі бойынша ғана, Қазақстан Республикасы Азаматтық кодексінің 39-1-тарауына сәйкес шартты депонирлеу шартының (эскроу) негізінде банк шоттарындағы ақшаға;".

7. "Нотариат туралы" 1997 жылғы 14 шiлдедегі Қазақстан Республикасының Заңына:

1) 13-тараудың тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:

"13-тарау.

Жеке және заңды тұлғалардың өтініштерін беру. Ақшаны депозитке қабылдау. Мүлікті шартты депонирлеуге (эскроу) қабылдау";

2) 13-тарау мынадай мазмұндағы 86-1-баппен толықтырылсын:

"86-1 бап. Мүлікті шартты депонирлеуге (эскроу) қабылдау

Заңнамада көзделген жағдайларда, нотариус кредитор мен борышкердің бірлескен өтініші негізінде қолма-қол ақшаны, құжатталған және құжатсыз бағалы қағаздар мен құжаттарды шартты депонирлеуге (эскроу) қабылдайды.".

8. "Теміржол көлігі туралы" 2001 жылғы 8 желтоқсандағы Қазақстан Республикасының Заңына:

1) 37-баптың 4-тармағының екінші бөлігіндегі "Қазақстан Республикасының заңнамалық актілерінде" деген сөздерден кейін ", сондай-ақ олардың негізінде жасалатын шарттарда" деген сөздермен толықтырылсын;

2) 76-баптың 5-тармағындағы "Тасымалдаушы осы баптың 3 және 4-тармақтарында көзделген зиянның орнын толтырумен бiрге," деген сөздер "Егер шартта залалдардың толық сомасын өтеу көзделмесе, тасымалдаушы осы баптың 3 және 4-тармақтарында көзделген зиянның орнын толтырумен бiрге," деген сөздермен ауыстырылсын.

9. "Сауда мақсатында теңізде жүзу туралы" 2002 жылғы 17 қаңтардағы Қазақстан Республикасының Заңына:

1) 91-баптың 1-тармағының бірінші бөлігіндегі "Жүктi тасымалдау үшiн" деген сөздер "Егер шартта өзгеше көзделмесе, жүкті тасымалдау үшін" деген сөздермен ауыстырылсын;

2) 103-баптың 2-тармағындағы "Жүктiң жоғалуы, кем шығуы немесе зақымдануы" деген сөздер "Егер шартта залалдардың толық сомасын өтеу көзделмесе, жүктiң жоғалуы, кем шығуы немесе зақымдануы" деген сөздермен ауыстырылсын.

10. "Атқарушылық іс жүргізу және сот орындаушыларының мәртебесі туралы" 2010 жылғы 2 сәуірдегі Қазақстан Республикасының Заңына:

1) 58-баптың 2-тармағының екінші бөлігі мынадай мазмұндағы 4-1) тармақшамен толықтырылсын:

"4-1) шартты депонирлеу шартының (эскроу) талаптарына байланысты іс бойынша сот актісі бойынша ғана, Қазақстан Республикасы Азаматтық кодексінің 39-1-тарауына сәйкес шартты депонирлеу шартының (эскроу) негізінде банк шоттарындағы ақшаға;";

2) 62-баптың 3-тармағының екінші бөлігі мынадай мазмұндағы 4-1) тармақшамен толықтырылсын:

3) 98-баптың бірінші бөлігі мынадай мазмұндағы 19-2) тармақшамен толықтырылсын:

"19-2) Қазақстан Республикасы Азаматтық кодексінің 39-1-тарауына сәйкес шартты депонирлеу шартының (эскроу) талаптарына байланысты іс бойынша сот актісі бойынша ғана, шартты депонирлеу шартының (эскроу) негізінде банк шоттарындағы ақшадан;".

11. "Мемлекеттік мүлік туралы" 2011 жылғы 1 наурыздағы Қазақстан Республикасының Заңына:

195-баптағы "мәмілесін сот ол жасалған кезден бастап жарамсыз деп тануы мүмкін." деген сөздер "мәмілесі маңызсыз болып табылады." деген сөздермен ауыстырылсын.

2-бап. Осы Заң алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының
Президенті

Правительство Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ:

внести на рассмотрение Мажилиса Парламента Республики Казахстан проект Закона Республики Казахстан "О внесении изменений и дополнений в некоторые законодательные акты Республики Казахстан по вопросам совершенствования гражданского законодательства".

Премьер-Министр
Республики Казахстан

А. Смаилов

ПРОЕКТ

ЗАКОН РЕСПУБЛИКИ КАЗАХСТАН

О внесении изменений и дополнений в некоторые законодательные акты Республики Казахстан по вопросам совершенствования гражданского законодательства

Статья 1. Внести изменения и дополнения в следующие законодательные акты Республики Казахстан:

1. В Гражданский кодекс Республики Казахстан (Общая часть) от 27 декабря 1994 года:

1) в пункте 1 статьи 183 после слов "договора о медиации," дополнить словами "совершением нотариусом исполнительной надписи,";

2) главу 20 дополнить статьей 351-1 следующего содержания:

"Статья 351-1. Договорные убытки

1. Стороны обязательства, действуя при осуществлении ими предпринимательской деятельности, могут своим соглашением предусмотреть, что должник, нарушивший обязательство, обязан уплатить кредитору за неисполнение или ненадлежащее исполнение обязательства определенную сумму (договорные убытки).

Кредитор вправе требовать уплату суммы договорных убытков независимо от фактического размера причиненных ему убытков вследствие неисполнения или ненадлежащего исполнения должником обязательства, если иное не предусмотрено соглашением сторон.

В случае наличия между сторонами соглашения, предусматривающего обязательства по уплате договорных убытков, порядок взыскания убытков и неустойки, предусмотренный статьями 350 и 351 настоящего Кодекса, не применяется.

2. Уменьшение суммы договорных убытков до разумного предела допускается в исключительных случаях, если должником будет доказано, что сумма договорных убытков явно несоразмерна последствиям нарушения обязательства, и взыскание договорных убытков в предусмотренном договором размере является следствием злоупотребления кредитором своим правом.

Если нарушение договора носило умышленный характер, суд не вправе снижать сумму договорных убытков.

3. Положения настоящей статьи не распространяются на публичные договоры, в отношении которых законодательством установлены обязательные для сторон правила (типовые договоры, положения и т.п.).";

3) в части второй пункта 2 статьи 359 слово "законодательством" заменить словами "законодательными актами";

4) главу 22 дополнить статьей 392-1 следующего содержания:

"Статья 392-1. Заверения об обстоятельствах

1. Сторона, заключившая договор, разумно основываясь на заверениях другой стороны об обстоятельствах, имеющих для такой стороны существенное значение для заключения договора, его исполнения или прекращения, имеет право на возмещение ей убытков, причиненных недостоверностью таких заверений, или уплаты предусмотренной договором неустойки, если:

1) заверения об обстоятельствах совершены в письменной форме, и договор содержит ясное намерение лица, предоставившего такие заверения, создать для себя тем самым обязательства или иные юридические последствия;

2) будет доказано, что сторона, предоставившая недостоверные заверения об обстоятельствах, знала или должна была знать об их недостоверности и о том, что контрагент полагается на такие недостоверные заверения при заключении договора.

2. Лицо, предоставившее недостоверные заверения при осуществлении предпринимательской деятельности, несет ответственность, предусмотренную пунктом 1 настоящей статьи, даже если оно не знало и не должно было знать о недостоверности предоставленных им заверений, если иное не установлено в договоре. При этом предполагается, что лицо, предоставившее недостоверные заверения, при осуществлении предпринимательской деятельности знало, что другая сторона будет полагаться на такие заверения.

3. Сторона, полагавшаяся на заверения контрагента, имеющие для нее существенное значение, наряду с требованием о возмещении убытков или взыскании неустойки также вправе отказаться от договора, если иное не предусмотрено соглашением сторон.

4. Сторона, заключившая договор под влиянием обмана или существенного заблуждения, вызванного недостоверными заверениями, данными другой стороной, вправе вместо отказа от договора (пункт 3 настоящей статьи) требовать признания договора недействительным (пункты 8 и 9 статьи 159 настоящего Кодекса).

5. Признание договора недействительным не препятствует наступлению последствий, предусмотренных пунктами 1 и 2 настоящей статьи.

6. Применение данной статьи в отношении заключаемых договоров венчурного фонда осуществляется с учетом особенностей договоров, заключаемых в целях венчурного финансирования в соответствии с законодательством Республики Казахстан.";

5) главу 23 дополнить статьей 394-1 следующего содержания:

"Статья 394-1. Переговоры о заключении договора

1. Граждане и юридические лица свободны в проведении переговоров о заключении договора, самостоятельно несут расходы, связанные с их проведением, и не отвечают за то, что соглашение не достигнуто.

2. Вред, причиненный недобросовестными действиями при проведении переговоров, возмещается в порядке, предусмотренном статьей 921-1 настоящего Кодекса.

3. Стороны могут заключить соглашение о порядке ведения переговоров. Такое соглашение может конкретизировать требования к добросовестному ведению переговоров, устанавливать порядок распределения расходов на ведение переговоров, предусматривать плату за отказ от переговоров и иные подобные права и обязанности. Соглашение о порядке ведения переговоров может устанавливать неустойку за нарушение предусмотренных в нем положений.

Условия соглашения о порядке ведения переговоров, ограничивающие ответственность за недобросовестные действия сторон соглашения, предусмотренную статьей 921-1 настоящего Кодекса, ничтожны.".

2. В Гражданский кодекс Республики Казахстан (Особенная часть) от 1 июля 1999 года:

1) часть вторую статьи 563 изложить в следующей редакции:

"На наймодателе не лежит ответственность перед нанимателем за нарушения пользования, которые допускают своим неправомерным поведением третьи лица, не имеющие каких-либо прав на нанятое имущество, за исключением случаев, когда договором прямо предусмотрены условия наступления такой ответственности.";

2) статью 712 изложить в следующей редакции:

"Статья 712. Право удержания

Если иное не предусмотрено договором, экспедитор вправе удерживать груз только в связи с невыплатой вознаграждения, которое он должен получить за экспедиционные услуги.";

3) часть третью пункта 1 статьи 740 дополнить подпунктом 3-1) следующего содержания:

"3-1) на деньги, находящиеся на банковских счетах на основании договора условного депонирования (эскроу) в соответствии с главой 39-1 настоящего Кодекса, иначе как по судебному акту по делу, связанному с условиями договора условного депонирования (эскроу);";

4) часть вторую статьи 741 дополнить подпунктом 3-1) следующего содержания:

5) пункт 2 статьи 768 после слов "передачи вещи на хранение" дополнить словами ", если иное не предусмотрено соглашением сторон.";

6) раздел 4 дополнить главой 39-1 следующего содержания:

"Глава 39-1. Условное депонирование (эскроу)

Статья 802-1. Договор условного депонирования (эскроу)

1. По договору условного депонирования (эскроу) депонент обязуется передать на депонирование эскроу-агенту имущество в целях исполнения обязательства депонента по его передаче другому лицу, в пользу которого осуществляется депонирование имущества (бенефициару), а эскроу-агент обязуется обеспечить сохранность этого имущества и передать его бенефициару при возникновении указанных в договоре оснований.

Договор эскроу заключается между депонентом, бенефициаром и эскроу-агентом и должен предусматривать срок депонирования имущества. Срок действия договора эскроу не может превышать пять лет. Договор эскроу, заключенный на больший срок или без указания срока, считается заключенным на пять лет.

К эскроу-агентам относятся банки и нотариусы.

Договор эскроу подлежит нотариальному удостоверению, за исключением случаев депонирования денег с зачислением на банковский счет на основании договора условного депонирования (эскроу) и (или) бездокументарных ценных бумаг.

2. При возникновении указанных в договоре эскроу оснований для передачи имущества бенефициару (в том числе при наступлении предусмотренных в договоре обстоятельств / условий и/или при совершении бенефициаром, депонентом или третьим лицом предусмотренных договором действий либо наступлении установленных договором срока или события) эскроу-агент обязан передать депонированное имущество бенефициару в соответствии с условиями договора эскроу. Если указанные в договоре эскроу основания передачи имущества бенефициару в течение срока действия договора эскроу не возникают, эскроу-агент обязан вернуть полученное имущество депоненту.

3. Объектом депонирования могут быть деньги и деньги, находящиеся на банковских счетах, документарные и бездокументарные ценные бумаги и документы.

4. После передачи объекта депонирования эскроу-агенту и в течение всего периода действия договора эскроу депонент не вправе распоряжаться данным имуществом, если иное не предусмотрено договором.

5. Обязательство депонента по передаче бенефициару имущества считается исполненным с момента передачи этого имущества эскроу-агенту, если иное не предусмотрено соглашением сторон.

6. Сторонами может быть заключен договор, на основании которого у эскроу-агента должно быть депонировано имущество, подлежащее передаче сторонами двустороннего договора друг другу (взаимное эскроу).

7. Депонирование ценных бумаг осуществляется в соответствии с законодательством о рынке ценных бумаг.

8. Депонирование денег с зачислением на банковский счет осуществляется в соответствии с законодательством Республики Казахстан о платежах и платежных системах.

Статья 802-2. Вознаграждение эскроу-агента

1. Эскроу-агент вправе требовать уплаты вознаграждения за исполнение своих обязательств, если иное не предусмотрено договором.

Обязательство депонента и бенефициара по уплате вознаграждения эскроу-агенту является солидарным, если иное не предусмотрено договором.

2. Эскроу-агент не вправе засчитывать или удерживать полученное от депонента имущество в счет оплаты или обеспечения оплаты своего вознаграждения, если иное не предусмотрено договором.

Статья 802-3. Проверка оснований для передачи имущества бенефициару

Договором эскроу может быть предусмотрена обязанность эскроу-агента проверить наличие оснований для передачи имущества бенефициару.

Статья 802-4. Обособление депонированного имущества

1. Имущество, переданное на депонирование эскроу-агенту, должно быть обособлено от его имущества. Это имущество отражается на отдельном балансе и (или) по нему ведется обособленный учет, за исключением случаев депонирования денег с зачислением на банковский счет на основании договора условного депонирования (эскроу) в соответствии с законодательством Республики Казахстан о платежах и платежных системах.

2. Смешение эскроу-агентом переданного ему на депонирование имущества с иным (в том числе своим) имуществом того же рода не прекращает обязательства эскроу-агента перед депонентом и бенефициаром.

3. Если иное не предусмотрено договором или не вытекает из существа обязательства, эскроу-агент не вправе использовать переданное ему на депонирование имущество и распоряжаться им.

Статья 802-5. Особенности депонирования вещей

1. Если иное не предусмотрено законодательными актами, в случае передачи на депонирование вещей депонент сохраняет право собственности на них до даты возникновения оснований для их передачи бенефициару, а после указанной даты право собственности на депонированные вещи переходит к бенефициару.

2. Эскроу-агент обязан обеспечить надлежащее хранение переданных ему на депонирование вещей, и отвечает за их утрату, недостачу или повреждение, если не докажет, что эти обстоятельства произошли вследствие непреодолимой силы либо из-за свойств вещей, о которых эскроу-агент, принимая их на депонирование, не знал и не должен был знать, либо в результате умысла или грубой неосторожности депонента.

3. К отношениям по договору эскроу, предусматривающему передачу на депонирование вещей, право собственности на которые сохраняется за депонентом, применяются положения главы 39 настоящего Кодекса, если иное не предусмотрено правилами настоящей главы, договором или не вытекает из существа обязательства.

Статья 802-6. Особенности обращения взыскания на имущество по требованиям к сторонам договора эскроу

1. Обращение взыскания на депонированное имущество или принятие в отношении его обеспечительных мер по долгам эскроу-агента либо депонента не допускаются.

2. Взыскание по долгам депонента может быть обращено на право (требование) депонента к бенефициару или к эскроу-агенту в случаях прекращения договора эскроу, истечения срока его действия, предусмотренного пунктом 1 статьи 802-1 настоящего Кодекса, либо нарушения обязательств по нему.

3. По долгам бенефициара взыскание может быть обращено на его право (требование) к эскроу-агенту о передаче депонированного имущества.

Статья 802-7. Прекращение договора эскроу

1. Договор эскроу прекращается вследствие прекращения полномочий нотариуса, являющегося эскроу-агентом, ликвидации эскроу-агента, являющегося юридическим лицом, истечения срока договора эскроу, а также иных оснований, предусмотренных по соглашению сторон.

Депонент и бенефициар могут отказаться от договора эскроу, направив совместное уведомление об этом эскроу-агенту в письменной форме или иным способом, предусмотренным договором эскроу.

2. При прекращении договора эскроу депонированное имущество, если иное не предусмотрено соглашением депонента и бенефициара, подлежит возврату депоненту, а при возникновении оснований для передачи этого имущества бенефициару подлежит передаче бенефициару.

3. До наступления предусмотренных настоящей статьей обстоятельств по соглашению сторон обязательства эскроу-агента по договору эскроу, не связанному с депонированием денег с зачислением на банковский счет, могут быть переданы другому эскроу-агенту на тех же условиях, какие были предусмотрены договором, либо с внесением изменений, согласованных сторонами.

Если обязательства эскроу-агента не были переданы другому эскроу-агенту, депонированное имущество подлежит возврату депоненту, а при возникновении оснований для передачи этого имущества бенефициару подлежит передаче бенефициару.";

7) раздел 4 дополнить главой 43-1 следующего содержания:

"Глава 43-1. Агентский договор

Статья 882-1. Агентский договор

1. По агентскому договору одно лицо (принципал) дает поручение другому лицу, занимающемуся регулярной самостоятельной деятельностью в качестве предпринимателя, (коммерческому агенту) выступать в отношениях с третьими лицами от имени и за счет принципала при ведении переговоров о приобретении товаров (работ, услуг) и/или обсуждении условий сделок и заключении сделок от имени принципала.

Агентский договор может быть заключен с несколькими коммерческими агентами.

2. Коммерческим агентом могут быть как физические, так и юридические лица, осуществляющие предпринимательскую деятельность.

3. Под понятия коммерческих агентов не подпадают:

1) работники и должностные лица фондовой или товарной биржи;

2) лица, являющиеся законными представителями несовершеннолетних и недееспособных лиц;

3) должностные лица юридических лиц;

4) лица, осуществляющие посредническую деятельность безвозмездно;

5) администраторы, осуществляющие полномочия в соответствии с Законом Республики Казахстан "О реабилитации и банкротстве";

6) лица, заключившие трудовой договор с принципалом;

7) лица, оказывающие агентские услуги при организации и проведении тендера, аукциона и иных форм торгов, установленных законодательными актами Республики Казахстан;

8) лица, включенные в реестр страховых агентов и осуществляющие посредническую деятельность по заключению договоров страхования от имени и по поручению одной или нескольких страховых организаций.

К лицам, занимающимся посреднической деятельностью или совершением сделок в интересах других лиц, не заключивших агентский договор, правила настоящей главы не применяются, если иное не предусмотрено договором, настоящим Кодексом и иными законодательными актами Республики Казахстан.

4. Агентский договор заключается в письменной форме.

5. Агентский договор может быть заключен на определенный срок или без указания срока его действия.

6. Размер вознаграждения и порядок его уплаты определяются агентским договором.

Если в договоре размер вознаграждения коммерческого агента не предусмотрен и он не может быть определен исходя из условий договора, вознаграждение подлежит уплате в размере, определяемом по цене, которая при сравнимых обстоятельствах обычно взимается за осуществление функций агента по договору при реализации аналогичных товаров, работ или услуг.

7. Законодательными актами могут быть предусмотрены особенности агентского договора при осуществлении отдельных видов предпринимательской деятельности.

Статья 882-2. Обязанности коммерческого агента

1. Коммерческий агент обязан:

1) прилагать разумные усилия к совершению или совершать от имени принципала сделки в качестве агента принципала, соблюдая его законные интересы;

2) уведомлять принципала о заключенных договорах;

3) сообщать принципалу необходимую информацию о совершенных сделках, указанную в агентском договоре;

4) выполнять распоряжения принципала, данные в рамках предоставленных полномочий;

5) получать предварительное согласие принципала на предложение товаров, работ и услуг, схожих с товарами, работами и услугами принципала, за свой счет или за счет другого принципала.

2. Договором на коммерческого агента могут быть возложены и иные обязанности.

3. Коммерческий агент считается принявшим на себя обязательство за исполнение сделки (делькредере) в отношении принципала или третьего лица при одновременном наличии следующих условий:

1) обязательство изложено в письменной форме;

2) оно распространяется на точно определенную сделку либо на несколько сделок с определенными лицами;

3) обязательство содержит указание на размер и сроки выплаты вознаграждения.

4. Соглашение о принятии обязательства за исполнение сделки (делькредере), не соответствующее правилам пункта 3 настоящей статьи, считается незаключенным.

Статья 882-3. Обязанности принципала

1. Принципал обязан:

1) предоставлять коммерческому агенту необходимую информацию о товарах, работах или услугах, включая рисунки, прейскуранты, рекламные проспекты и условия сделок;

2) обеспечить коммерческого агента информацией, необходимой для выполнения договора о посредничестве;

3) в разумный срок предупредить коммерческого агента об объеме заключаемых сделок, если он будет существенно отличаться от того, на который коммерческий агент мог рассчитывать при обычном обороте;

4) в разумные сроки уведомить коммерческого агента о принятии, отклонении или неисполнении сделок, предложенных последним;

5) уплатить коммерческому агенту вознаграждение.

2. Договором, настоящим Кодексом и иными законодательными актами Республики Казахстан могут быть предусмотрены иные обязанности принципала.

Статья 882-4. Прекращение агентского договора

Агентский договор прекращается наряду с общими основаниями прекращения обязательств в случаях:

отказа одной из сторон от исполнения договора, заключенного без определения срока окончания его действия;

смерти коммерческого агента и (или) принципала, признания его недееспособным, ограниченно дееспособным или безвестно отсутствующим;

признания юридического лица или индивидуального предпринимателя, являющегося коммерческим агентом или принципалом, несостоятельным (банкротом);

ликвидации юридического лица, являющегося коммерческим агентом или принципалом, по основаниям, предусмотренным статьей 49 настоящего Кодекса.

Статья 882-5. Компенсация коммерческому агенту

1. Если иное не предусмотрено договором, после прекращения действия договора коммерческий агент имеет право на получение компенсации при наличии следующих условий:

принципал и после прекращения агентского договора имеет значительную выгоду из деловой связи с новыми клиентами, которых привлек коммерческий агент;

коммерческий агент вследствие окончания агентского договора утрачивает право на вознаграждение, которое он имел бы при продолжении таковых с уже заключенных или осуществимых в будущем сделок с привлеченными им клиентами;

выплата компенсации с учетом всех обстоятельств соответствует требованиям разумности и справедливости.

2. Компенсация составляет среднюю величину вознаграждения за период деятельности.

3. Компенсация не выплачивается:

если принципал расторг договор вследствие неисполнения договорных обязательств коммерческим агентом;

при передаче коммерческим агентом с согласия принципала прав и обязанностей по договору посредничества третьему лицу;

когда коммерческий агент передает с согласия принципала свои права и обязанности по агентскому договору другому лицу.

4. Право коммерческого агента на компенсацию не может быть исключено на будущее. Его можно предъявить в течение года после прекращения договора посредничества, если иной срок не установлен соглашением сторон.";

8) главу 47 дополнить статьей 921-1 следующего содержания:

"Статья 921-1. Ответственность за вред, причиненный недобросовестными действиями при проведении переговоров о заключении договора

1. Вред, причиненный недобросовестными действиями при проведении переговоров о заключении договора, подлежит возмещению лицом, причинившим вред, в объеме, предусмотренном пунктом 2 настоящей статьи.

Недобросовестными действиями при проведении переговоров являются:

1) предоставление контрагенту заведомо недостоверной информации или непредставление имеющейся информации, которая в силу характера договора должна быть доведена до сведения контрагента;

2) раскрытие и (или) использование ненадлежащим образом конфиденциальной информации, полученной в ходе переговоров о заключении договора;

3) необоснованное прекращение переговоров о заключении договора одной из сторон при отсутствии на это ожидаемого намерения другой стороны.

2. В результате возмещения вреда, причиненного недобросовестными действиями при проведении переговоров, потерпевший должен быть поставлен в положение, в котором он находился бы, если бы не вступал в переговоры с недобросовестным контрагентом.

Убытками, подлежащими возмещению недобросовестной стороной, признаются расходы, понесенные другой стороной в связи с ведением переговоров о заключении договора.

3. Положения настоящей статьи об обязанности лица возместить вред, причиненный недобросовестными действиями при проведении переговоров о заключении договора, не применяются к гражданам, признаваемым потребителями в соответствии с Законом Республики Казахстан "О защите прав потребителей".".

3. В Гражданский процессуальный кодекс Республики Казахстан от 31 октября 2015 года:

абзац второй подпункта 1) части первой статьи 156 после слов "в целях проведения капитального ремонта общего имущества объекта кондоминиума," дополнить словами "на деньги, находящиеся на банковских счетах на основании договора условного депонирования (эскроу) в соответствии с главой 39-1 Гражданского кодекса Республики Казахстан, иначе как по судебному акту по делу, связанному с условиями договора условного депонирования (эскроу),".

4. В Кодекс Республики Казахстан от 26 декабря 2017 года "О таможенном регулировании в Республике Казахстан":

подпункт 2) части первой пункта 2 статьи 125 после абзаца "исполнительным документам, предусматривающим изъятие денег для расчетов по выплате выходных пособий и оплате труда с лицами, работающими по трудовому договору, выплате вознаграждений по авторскому договору, обязательствам клиента по перечислению обязательных пенсионных взносов, обязательных пенсионных взносов работодателя, обязательных профессиональных пенсионных взносов в единый накопительный пенсионный фонд и уплате социальных отчислений в Государственный фонд социального страхования, отчислений и (или) взносов на обязательное социальное медицинское страхование в фонд социального медицинского страхования;" дополнить абзацем следующего содержания:

"договорам условного депонирования (эскроу), заключенным в соответствии с главой 39-1 Гражданского кодекса Республики Казахстан;".

5. В Закон Республики Казахстан от 21 сентября 1994 года "О транспорте в Республике Казахстан":

абзац первый части шестой статьи 17 изложить в следующей редакции:

"Если договором не предусмотрено возмещение полной суммы убытков, ущерб, причиненный при перевозке груза или багажа, возмещается:".

6. В Закон Республики Казахстан от 31 августа 1995 года "О банках и банковской деятельности в Республике Казахстан":

1) абзац первый пункта 2 статьи 36 после слов "денег, находящихся на банковских счетах, предназначенных для зачисления компенсации инвестиционных затрат в соответствии с законодательством Республики Казахстан в области государственно-частного партнерства и о концессиях," дополнить словами "денег, находящихся на банковских счетах на основании договора условного депонирования (эскроу) в соответствии с главой 39-1 Гражданского кодекса Республики Казахстан, иначе как по судебному акту по делу, связанному с условиями договора условного депонирования (эскроу),";

2) часть вторую пункта 1 статьи 51 дополнить подпунктом 3-1) следующего содержания:

"3-1) на деньги, находящиеся на банковских счетах на основании договора условного депонирования (эскроу) в соответствии с главой 39-1 Гражданского кодекса Республики Казахстан, иначе как по судебному акту по делу, связанному с условиями договора условного депонирования (эскроу);".

7. В Закон Республики Казахстан от 14 июля 1997 года "О нотариате":

1) заголовок главы 13 изложить в следующей редакции:

"Глава 13. Передача заявлений физических и юридических лиц. Принятие в депозит денег. Принятие имущества на условное депонирование (эскроу)";

2) главу 13 дополнить статьей 86-1 следующего содержания:

"Статья 86-1. Принятие имущества на условное депонирование (эскроу)

Нотариус в случаях, предусмотренных законодательством, принимает на условное депонирование (эскроу) наличные деньги, документарные и бездокументарные ценные бумаги и документы на основании совместного заявления кредитора и должника.".

8. В Закон Республики Казахстан от 8 декабря 2001 года "О железнодорожном транспорте":

1) часть вторую пункта 4 статьи 37 после слов "актами Республики Казахстан." дополнить словами ", а также заключаемыми на их основе договорами.";

2) в пункте 5 статьи 76 слова "Перевозчик, помимо возмещения ущерба," заменить словами "Если договором не предусмотрено возмещение полной суммы убытков, перевозчик, помимо возмещения ущерба,".

9. В Закон Республики Казахстан от 17 января 2002 года "О торговом мореплавании":

1) в части первой пункта 1 статьи 91 слова "При предоставлении всего судна" заменить словами "Если иное не предусмотрено договором, при предоставлении всего судна";

2) в пункте 2 статьи 103 слова "Наряду с возмещением установленного ущерба," заменить словами "Если договором не предусмотрено возмещение полной суммы убытков, наряду с возмещением установленного ущерба,".

10. В Закон Республики Казахстан от 2 апреля 2010 года "Об исполнительном производстве и статусе судебных исполнителей":

1) часть вторую пункта 2 статьи 58 дополнить подпунктом 4-1) следующего содержания:

"4-1) на деньги, находящиеся на банковских счетах на основании договора условного депонирования (эскроу) в соответствии с главой 39-1 Гражданского кодекса Республики Казахстан, иначе как по судебному акту по делу, связанному с условиями договора условного депонирования (эскроу);";

2) часть вторую пункта 3 статьи 62 дополнить подпунктом 4-1) следующего содержания:

3) часть первую статьи 98 дополнить подпунктом 19-2) следующего содержания:

"19-2) деньги, находящиеся на банковских счетах на основании договора условного депонирования (эскроу) в соответствии с главой 39-1 Гражданского кодекса Республики Казахстан, иначе как по судебному акту по делу, связанному с условиями договора условного депонирования (эскроу);".

11. В Закон Республики Казахстан от 1 марта 2011 года "О государственном имуществе":

в статье 195 слова ", может быть признана судом недействительной с момента ее совершения." заменить словами ", является ничтожной.".

Статья 2. Настоящий Закон вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Президент
Республики Казахстан