ИПС "Әділет"

ЗҚАИ-ның ескертпесі!
Осы нормативтік қаулының қолданысқа енгізілу тәртібін 2-т. қараңыз.

"Қазақстан Республикасының Конституциялық Соты туралы" 2022 жылғы 5 қарашадағы Конституциялық заңының 2-бабы 2-тармағына, 27-бабы 1-тармағының 8) тармақшасына сәйкес Қазақстан Республикасының Конституциялық Соты ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:

1. Қазақстан Республикасы Конституциялық Сотының Регламенті бекітілсін.

2. Нормативтік қаулы 2023 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының
Конституциялық Соты

Қазақстан Республикасы
Конституциялық Сотының
2023 жылғы 5 қаңтардағы
№ 1 нормативтік қаулысымен
бекітілген

Қазақстан Республикасы Конституциялық Сотының Регламенті

Осы Регламент Қазақстан Республикасының Конституциясы мен "Қазақстан Республикасының Конституциялық Соты туралы" 2022 жылғы 5 қарашадағы Конституциялық заңның (бұдан әрі – Конституциялық заң) негізінде Қазақстан Республикасы Конституциялық Сотының ішкі қызметінің ұйымдастырылуы және тәртібі мәселелерін реттейді.

1-тарау. Қазақстан Республикасы Конституциялық Сотының қызметін ұйымдастырудың жалпы мәселелері

1. Қазақстан Республикасының Конституциялық Соты (бұдан әрі - Конституциялық Сот) оның өкілеттіктеріне кіретін мәселелерді Конституциялық Соттың отырыстарында қарайды және шешеді. Өзге мәселелер бойынша Конституциялық Соттың кеңестері өткізілуі мүмкін.

2. Конституциялық Соттың отырысында конституциялық іс жүргізу тәртібімен шешілетін мәселелерден, Конституциялық Сот судьяларының антын қабылдаудан басқа мына мәселелер:

- Конституциялық Соттың Регламентін бекіту, оған өзгерістер мен толықтырулар енгізу;

- Конституциялық Сот жанындағы Ғылыми-консультативтік кеңес туралы ережені, Ғылыми-консультативтік кеңес хатшысының кандидатурасын және мүшелерін бекіту;

- Қазақстан Республикасы Конституциялық Соты судьясының (бұдан әрі - судья) төсбелгісі, мантиясы туралы ережені, олардың үлгілері мен сипаттамаларын бекіту;

- Конституциялық Соттың Республикадағы конституциялық заңдылықтың жай-күйі туралы жыл сайынғы жолдауын бекіту;

- Конституциялық заңның 25-бабының 3-тармағында көзделген жағдайларда судьялар құрамдарын қалыптастыру;

- Конституциялық заңның 9-бабы 1-тармағының 3), 4), 5) және 6) тармақшаларында көзделген негіздер бойынша судьяның өкілеттігін тоқтату;

- Конституциялық Соттың ұйымдастырылуы мен қызметінің басқа да мәселелері қаралады.

3. Конституциялық Соттың отырыстарына Конституциялық Соттың Аппараты (бұдан әрі - Аппарат) күн тәртібін, қатысушылар тізімін және басқа да материалдарды дайындайды, олар судьяларға және отырысқа қатысатын басқа да адамдарға алдын-ала жіберіледі. Отырыстарға шақырулар мен қажетті материалдар, әдетте, электрондық түрде жіберіледі.

4. Конституциялық Сот отырысының өтетін күні, уақыты мен орны туралы судьялар, конституциялық іс жүргізуге қатысушылар, келу міндетті деп танылған өзге де адамдар мен органдар алдын ала хабардар етіледі.

Отырыс күні Қазақстан Республикасы Конституциялық Соты Төрағасының (бұдан әрі - Төраға) өкімімен ауыстырылуы мүмкін, бұл туралы мүдделі тұлғалар хабардар етіледі.

5. Конституциялық Соттың отырыстары, әдетте, осы мақсат үшін арнайы бөлінген және Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптарына сай рәсімделген үй-жайда өткізіледі. Залда Қазақстан Республикасы Конституциясының басылымы ұдайы орналастырылады.

6. Конституциялық Соттың отырысына бұқаралық ақпарат құралдарының өкілдері және өзге де адамдар шақырылуы мүмкін.

7. Отырыс залында кино және фототүсірілім, бейнежазба, тікелей радио және телетрансляция, Интернет ақпараттық-коммуникациялық желісінде бейнетрансляция жасауға төрағалық етушінің рұқсатымен жол беріледі, ол туралы отырыс хаттамасында көрсетіледі. Бұл әрекеттер отырыстың қалыпты өтуіне кедергі келтірмеуі керек және олар уақыт аралығымен және конституциялық іс жүргізу сатыларымен шектелуі мүмкін.

8. Жабық отырыстарды өткізу және таратылуы шектелген қызметтік ақпаратты немесе мемлекеттік құпияларды қамтитын мәселелерді талқылау құпиялылық режимінің талаптарын сақтай отырып және отырыстарға жіберуді шектей отырып жүзеге асырылады.

9. Конституциялық Соттың отырысы хаттамаланады, қажетіне қарай стенографияланады және ілеспе аудармамен қамтамасыз етіледі.

Отырысты хаттамалауды Аппарат жүзеге асырады, ол хаттаманы судья-баяндамашыға өткен отырыстан кейін 5 жұмыс күні ішінде бұрыштама қою үшін ұсынады.

Конституциялық Сот отырыстарының хаттамаларына төрағалық етуші қол қояды және олар конституциялық іс жүргізу материалдарына қоса тіркеледі.

10. Егер отырыста стенография жүзеге асырылса, Конституциялық Сот отырысының хаттамасы стенограмма мәтіні негізінде жасалады.

Егер отырыс барысында аудио -, бейнежазба құралдары қолданылса, жазбаша нысанда отырыстың қысқаша хаттамасы жасалады. Отырыстың қысқаша хаттамасында Конституциялық Соттың іс-әрекеттері олар болған тәртіппен жазылады және:

1) отырыстың жылы, айы, күні және орны;

2) Конституциялық Соттың атауы және құрамы;

3) өтініш субъектісі туралы деректер;

4) аудио -, бейнежазба құралдарын қолдану туралы мәліметтер;

5) аудио -, бейнежазбасы бар файл атауы;

6) конституциялық іс жүргізуге қатысушылар және отырысқа қатысқан өзге де адамдар туралы мәліметтер;

7) конституциялық іс жүргізуге қатысушылардың және өзге де адамдардың өтініштері, өтінішхаттары мен сөйлеген сөздері; Конституциялық Сот шығарған шешімдер; өзге де материалдарды зерттеу; Конституциялық Соттың кеңесу бөлмесіне кетуі туралы мәліметтер;

8) хаттаманың соңғы нысанда жасалған күні көрсетіледі.

Аудио -, бейнежазбасы бар материалдық жеткізгіш және отырыстың қысқаша хаттамасы іс материалдарына қоса тіркеледі.

11. Конституциялық Сот отырысының барысына қандай да бір араласуға жол берілмейді.

Конституциялық Соттың отырысын өткізу тәртібін қамтамасыз ету мақсатында төрағалық етуші Конституциялық заңның 54-бабында көзделген шараларды қолдануы мүмкін.

Процестік қорғау және жауапкершілік шараларын қолдану отырыс хаттамасында көрсетіледі. Қажет болған жағдайда, отырысты өткізу тәртібін қамтамасыз етуге ішкі істер органдарының қызметкерлері тартылуы мүмкін.

12. Конституциялық Соттың отырыстары бейнеконференцбайланыс және өзге де қолжетімді онлайн-сервистер арқылы, бетпе-бет немесе аралас форматта өткізілуі, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес интернет-ресурста онлайн режимінде таратылуы мүмкін.

2-тарау Қазақстан Республикасының Конституциялық Сотына жүгіну

13. Қазақстан Республикасы Конституциясының 72-бабының 1, 3, 4 және 5-тармақтарында көрсетілген адамдардың өтініштері, сондай-ақ Қазақстан Республикасы Конституциясының 78-бабына сәйкес соттардың ұсыныстары Конституциялық Сотта істерді қарау үшін негіздер болып табылады.

14. Конституциялық заңның 36-бабының 1-тармағында белгіленген конституциялық іс жүргізу тілдерінің бірінде берілуі мүмкін азаматтардың өтініштерін қоспағанда, Конституциялық Сотқа өтініштер жазбаша және (немесе) электрондық нысанда екі тілде (қазақ және орыс) беріледі.

Өтініш Конституциялық заңның 44-бабының және осы Регламенттің талаптарына сәйкес ресімделуге тиіс. Оны қолмен жазуға, машинкамен немесе компьютермен жасауға болады.

Өтінішке Конституциялық заңның 44-бабының 4-тармағында көзделген құжаттар қоса беріледі. Конституциялық іс жүргізу тілдерінде жазылмаған құжаттардың аудармалары нотариалды түрде куәландырылуы тиіс.

15. Өкілдің өкілеттігі заңға сәйкес берілген және ресімделген сенімхатта, не заң консультанты жасасқан заң қызметін көрсету туралы шартта немесе тиісті мемлекеттік органдардың, лауазымды және өзге де адамдардың тапсырмасын куәландыратын өзге де құжатта көрсетілуге тиіс. Егер өтінішті оның атынан уәкілетті адамдар берсе, азаматтың келісімі нотариат куәландырған сенімхатта білдірілуі мүмкін.

Заңмен, жарғымен немесе ережемен осы ұйымдар мүшелерінің құқықтары мен мүдделерін, басқа адамдардың құқықтары мен мүдделерін қорғау құқығы берілген ұйымдардың уәкілетті адамдары осы іс бойынша өкілдікті жүзеге асыруға тапсырманы куәландыратын құжаттарды ұсынуға тиіс.

Адвокаттың нақты істі жүргізуге өкілеттігі "Адвокаттық қызмет және заң көмегі туралы" Қазақстан Республикасының Заңында көзделген адвокат куәлігімен және қорғау (өкілдік ету) туралы жазбаша хабарламамен расталады.

Заң консультанттары заң консультанттары палатасына мүшелігін растайтын құжатты ұсынады. Заңды өкілдер болып табылатын өкілдер өздерінің өкілеттіктерін куәландыратын құжаттарды ұсынады.

16. Өкілдің Конституциялық заңның 42-бабының 3-тармағында көрсетілген процестік әрекеттердің әрқайсысын жасауға өкілеттігі сенімхатта немесе өкілдікке берілген өзге де құжатта арнайы көзделуге тиіс.

3-тарау. Өтініштерді алдын ала қарау және оларды конституциялық іс жүргізуге қабылдау

17. Берілген өтініш Аппаратта тіркеледі. Өтініштерді алдын ала қарауды Аппарат өтініш тіркелген сәттен бастап 15 жұмыс күннен аспайтын мерзімде жүзеге асырады. Мәселені қосымша зерделеу қажет болған жағдайда, бұл мерзімді Аппарат Басшысы ақылға қонымды мерзімге ұзарта алады.

18. Егер өтініш Конституцияның және Конституциялық заңның талаптарына сәйкес келмесе, Аппарат тиісті хабарлама жібереді және оны өтініш берген адамға қайтарады.

Сәйкессіздіктер жойылғаннан кейін жіберілген өтінішті Аппарат белгіленген тәртіппен қайта тіркейді және қарайды.

19. Конституциялық заңның 47-бабының 3-тармағында көзделген жағдайда, өтініш осы тараудың 21-27-тармақтарында белгіленген тәртіппен қаралады.

20. Конституция мен Конституциялық заңның талаптарына сәйкес келетін өтініштер анықтамамен Төрағаға беріледі.

21. Төраға жүктемені, мамандандыруды және өзге де факторларды ескере отырып, 3 жұмыс күннен аспайтын мерзімде өтінішті алдын-ала зерделеу үшін бір немесе бірнеше судьяға жібереді.

22. Өтінішті алдын-ала зерделеу нәтижелері бойынша судья анықтама дайындайды, ол мәселені Конституциялық Сот отырысының күн тәртібіне енгізу үшін Төрағаға беріледі.

Конституциялық іс жүргізуге өтінішті қабылдау туралы мәселені шешу үшін Конституциялық Соттың отырыстарын қажетіне қарай Төраға шақырады.

Өтініштің, судья анықтамасының, Конституциялық Сот шешімі жобасының және өзге де материалдардың көшірмелері оның отырысына қатысатын судьяларға алдын-ала жіберіледі.

23. Өтінішті алдын-ала зерделеуді жүргізген судья оның нәтижелерін Конституциялық Соттың отырысында баяндайды. Отырысқа қатысатын судьялар өз ұсыныстарын енгізе алады.

24. Конституциялық іс жүргізуге өтінішті қабылдау туралы Конституциялық Соттың шешімі әрбір өтініш бойынша жеке тұжырымдалады.

25. Конституциялық іс жүргізуге өтінішті қабылдаудан бас тарту туралы қаулылар Конституциялық заңның 48-бабының 3-тармағында көзделген негіздер болған кезде қабылданады, жеке құжат түрінде жазылады және дәлелді болуға тиіс.

26. Конституциялық Сот қабылдаған шешім туралы конституциялық іс жүргізуге қатысушылар бес жұмыс күнінен кешіктірмей хабардар етіледі.

27. Отырыста Қазақстан Республикасы Конституциясының 72-бабының 3, 4 және 5-тармақтарында көрсетілген субъектілердің өтініштерін конституциялық іс жүргізуге қабылдау туралы мәселені қарауды Төрағаның, оның орынбасарының не Төраға тапсырмасы бойынша судьялардың бірінің төрағалығымен Конституциялық Соттың үш судьясы жүзеге асыра алады. Судьялар құрамдарын Төраға айқындайды.

4-тарау. Қазақстан Республикасы Конституциялық Сотының отырысында конституциялық іс жүргізуге қабылданған өтінішті қарау үшін материалдар дайындау

28. Конституциялық іс жүргізуге өтініш қабылданғаннан кейін істерді қарау кезектілігін, олардың күрделілігін, жеделдігін, судьялардың жүктемесін және мамандануын ескере отырып, Төрағаның өкімімен Конституциялық Соттың отырысына материалдар дайындауды жүзеге асыратын судья- баяндамашы (судья-баяндамашылар) айқындалады.

29. Конституциялық іс жүргізуге қабылданған өтініш бойынша судья-баяндамашы Төраға белгілеген мерзімдерде және Конституциялық Соттың Талдаушысымен өзара іс-қимыл жасай отырып, Конституциялық заңның 49-бабының 3-тармағында көзделген Конституциялық Соттың отырысына материалдар дайындау жөнінде шаралар қабылдайды.

30. Судья-баяндамашының тексерулер, сараптамалар мен зерттеулер тағайындау туралы ұйғарымында тиісті мекемелер, сарапшылар (мамандар) көрсетіледі, мәселелер тұжырымдалады және сараптамалық және өзге де қорытындыны ұсыну мерзімі айқындалады. Ұйғарыммен бірге сарапшыларға (мамандарға) тексерулер, сараптамалар мен зерттеулер жүргізу үшін барлық қажетті құжаттар тапсырылады. Сарапшының (маманның) қорытындысы және тексеру актілері жеке құжат түрінде жазылады және оларға тиісті тұлғалар қол қояды.

31. Материалдарды қарауға дайындау барысында конституциялық іс жүргізуге қатысушылар, өтінішті қарау кезінде тартылатын адамдар мен органдар, олардың өкілдері Конституциялық заңның 42-бабының 2, 3, 4, 6 және 8-тармақтарында көзделген өз құқықтарын іске асыру мәселелері бойынша судья-баяндамашыға жүгінеді.

32. Конституциялық Соттың алдына қойылған мәселелерге маманданған құқық қорғау, ғылыми және өзге де ұйымдар мен азаматтар өздерінің қорытындыларын (пікірлерін) Конституциялық Сотқа жібере алады. Мәселені заңдық талдауға негізделген, өтінішті мүдделі және тиісті түрде қарауға ықпал ететін қорытындылар іс жүргізу материалдарына қоса тіркеліп, Конституциялық Соттың интернет-ресурсында жариялануы мүмкін.

33. Дайындық жұмысы аяқталғаннан кейін судья-баяндамашы оның нәтижелерін Төрағаға баяндайды, ол өзінің өкімімен өтініште қойылған мәселелерді мәні бойынша қарау жөніндегі Конституциялық Сот отырысының күнін айқындайды.

Өтініш материалдары белгіленген мерзімде отырысқа қатысатын судьяларға таратылады.

34. Келіп түскен өтініштің ерекше маңыздылығы мен шұғыл болуына байланысты Конституциялық Сот оны жеделдетілген тәртіппен қарау туралы шешім қабылдай алады. Бұл жағдайда Конституциялық Соттың отырысына материалдарды дайындауды судья-баяндамашы Төраға айқындайтын мерзімдерде жүзеге асырады.

5-тарау. Қазақстан Республикасы Конституциялық Сотының отырысында конституциялық іс жүргізуге қабылданған өтінішті қарау

35. Конституциялық Соттың өтініштерді мәні бойынша қарауы оның отырысында жүргізіледі.

36. Конституциялық заңның 25-бабы 2-тармағының талабын ескере отырып өткізілетін Конституциялық Соттың отырыстары Төрағаның төрағалығымен, ал ол болмаған жағдайда - Төрағаның орынбасарының не Төраға тағайындаған судьялардың бірінің төрағалығымен өтеді.

37. Конституциялық Соттың судьясы бас тартатынын білдірген жағдайда оған нақтылайтын сұрақтар қойылуы мүмкін. Бас тарту оны мәлімдеген адамның қатысуынсыз қаралады. Бас тарту қанағаттандырылған жағдайда өтінішті қарау қажетті кворум болған кезде жалғастырылуы мүмкін. Төрағаның бас тартуы қанағаттандырылған кезде отырыста Төрағаның орынбасары төрағалық етеді. Егер төрағалық етуші судьяның бас тартуы қанағаттандырылса, онда Төраға отырыста төрағалық етушіні айқындайды.

38. Отырысты өткізу үшін белгіленген уақытта отырыс залына судьялар кіріп өз орындарын алады.

39. Төрағалық етуші Конституциялық заңның 51-бабының 2-тармағында көзделген әрекеттерді жасай отырып, отырыс барысына басшылық жасайды.

Төрағалық етуші мәселені мәні бойынша қарау басталғанға дейін конституциялық іс жүргізуге қатысушылардан олардың өтінішхаттарының бар жоғы туралы сұрастырады. Мұндай өтінішхаттар жазбаша түрде келіп түскен жағдайда олар Конституциялық Соттың отырысында жария етіледі және қаралатын істің материалдарына қоса тіркеледі, ауызша өтінішхаттар отырыстың хаттамасына енгізіледі.

40. Жиналған материалдарды, өтініштің ерекшеліктерін, судья- баяндамашы және басқа судьялардың ұсыныстарын, келіп түскен өтінішхаттарды талдауды ескере отырып, қажет болған жағдайда конституциялық іс жүргізуге қатысушылар мен басқа да тартылған адамдардың түсіндірмелері мен сөз сөйлеулері тыңдалуы мүмкін. Сөз сөйлегеннен кейін оларға нақтылайтын сұрақтар қойылуы мүмкін.

41. Конституциялық іс жүргізуге қатысушылардың мүдделерін лауазымы бойынша білдіретін адамдар, сондай-ақ Конституциялық Сотта сенімхат немесе олардың өкілеттіктерін куәландыратын өзге де құжат бойынша сөз сөйлейтін өкілдер, егер мұндай құқық оларда айтылса, Конституциялық Соттың отырысы барысында мәселені қарау нәтижелеріне қарай қаралатын мәселе бойынша өз ұстанымын түзетуге құқылы.

42. Отырысқа қатысушылардың сөз сөйлеулері аяқталғаннан кейін өтінішхат келіп түскен кезде конституциялық іс жүргізуге қатысушылардың қорытынды сөз сөйлеулері тыңдалады. Конституциялық Сот оларға қорытынды сөз сөйлеуге дайындалуға уақыт бере алады.

43. Егер мәселе жеткілікті түрде нақтыланған болса, төрағалық етуші құрамның кеңесу бөлмесіне кетуі және қорытынды шешім әзірлеу үшін судьялар кеңесінің ашылуы туралы хабарлайды. Егер кеңесу бөлмесінде Конституциялық Сот өтінішті дұрыс шешу үшін маңызды жаңа мән-жайларды анықтауды немесе жаңа құжаттар мен материалдарды зерттеуді қажет деп тапса, ол отырыста материалдарды қарауды қайта бастауы мүмкін.

44. Төрағаның шешімі бойынша отырыста азаматтардың өтініштерін қарауды Конституциялық Сот бес судья санында қалыптастыратын судьялар құрамы жүзеге асыруы мүмкін. Судьялар құрамдарына кіретін судьялар және олардың төрағалық етушілері Конституциялық Соттың отырысында бекітіледі. Өтінішті, әдетте, судья-баяндамашы енген судьялар құрамы қарайды.

45. Конституциялық Сот өтінішті конституциялық іс жүргізуге қатысушыларды және өзге де адамдарды шақырмай және тыңдаулар өткізбей қарауға құқылы.

46. Конституциялық Соттың отырысы барысында Конституциялық заңның 52-бабының 1-тармағында көзделген жағдайларда үзіліс болуы мүмкін, ол туралы қаулы шығарылады. Бұл ретте Конституциялық Сот келген адамдардың түсіндірмелерін тыңдауға құқылы. Қатысушылар отырыстың қайта басталу уақыты туралы алдын-ала хабардар етіледі.

6-тарау. Қазақстан Республикасы Конституциялық Сотының шешімдері

47. Конституциялық Сот Конституциялық заңның 25-бабының 3-тармағында және 58-бабында белгіленген тәртіппен шешімдерді алқалы түрде қабылдайды.

48. Конституциялық Сот нормативтік қаулысының және қорытындысының мазмұны Конституциялық заңның 57-бабы 1-тармағының талаптарына сәйкес келуге тиіс. Оларды ресімдеу кезінде "Құқықтық актілер туралы" 2016 жылғы 6 сәуірдегі Қазақстан Республикасы Заңының, Қазақстан Республикасының Конституциялық Сотында құжаттау және құжаттаманы басқару қағидаларының талаптары ескерілуі мүмкін.

49. Конституциялық Соттың шешімі бойынша Конституциялық Соттың нормативтік қаулысын, қорытындысын не олардың қарар бөлігін төрағалық етуші судьялардың, ал қажет болған жағдайда, отырысқа қатысушылардың және өзге де адамдардың қатысуымен жария етеді.

50. Қорытынды шешіммен келіспеген судья бес жұмыс күні ішінде өз пікірін жазбаша түрде баяндап, конституциялық іс жүргізу материалдарына қоса тіркеу үшін төрағалық етушіге ұсынуға құқылы.

51. Өтініштері бойынша конституциялық іс жүргізу қозғалған азаматтарға Конституциялық Сот қабылдаған шешім және оны жариялау көзі туралы хабарланады. Тиісті өтінішхат болған кезде оларға Конституциялық Сот шешімінің расталған көшірмесі берілуі мүмкін.

52. Барлық өтінішхаттар және өзге де рәсімдік мәселелер бойынша Конституциялық Сот шешімдер қабылдайды, олар қаулы нысанында ресімделеді немесе отырыстың хаттамасына енгізіледі.

53. Аппарат Конституциялық Соттың қорытынды шешімдерінің орындалуы туралы жылдық ақпараттық есепті дайындайды, сондай-ақ Конституциялық Соттың шешімдерінің орындалуын бақылауды жүзеге асырады.

54. Конституциялық Соттың жыл сайынғы жолдауының жобасын судьялар, Аппаратты қатыстыра отырып, дайындайды.

Конституциялық Сот жолдауының жобасын дайындау үшін Төрағаның өкімімен жұмыс тобы құрылуы мүмкін.

Жолдаудың жобасын дайындау барысында Конституциялық Сот тиісті мемлекеттік органдар мен лауазымды адамдардан қажетті құжаттар мен өзге де ақпаратты талап етуге құқылы.

Конституциялық Сот жолдауының мәтіні Конституциялық Соттың отырысында бекітіледі.

7-тарау. Қосымша шешім қабылдау және Қазақстан Республикасы Конституциялық Сотының шешімін қайта қарау

55. Конституциялық іс жүргізу Конституциялық заңның 60 және 61-баптарында көзделген жағдайларда қозғалуы мүмкін, ол туралы қаулы шығарылады.

56. Конституциялық Сот шешімін түсіндіру туралы өтінішхаттың нысаны мен мазмұны өтініштерді дайындаудың жалпы қағидаларымен айқындалады. Өтініште сондай-ақ Конституциялық Соттың шешімін түсіндіру туралы мәселе қоюға негіз болған мәліметтер көрсетілуге тиіс.

57. Конституциялық Соттың қосымша шешімін қабылдау немесе Конституциялық Соттың шешімін қайта қарау бойынша конституциялық іс жүргізуді қозғау, сондай-ақ Конституциялық Соттың отырысына материалдар дайындау тәртібі осы Регламенттің 3-тарауының 21-27-тармақтарымен және 4-тарауымен айқындалады.

Конституциялық Соттың отырысы осы Регламенттің 5-тарауында белгіленген тәртіппен өткізіледі.

58. Конституциялық Соттың шешімі конституциялық іс жүргізу қозғалған күннен бастап бір ай ішінде қабылданады. Бұл мерзімді қажет болған жағдайда Конституциялық Сот ұзартуы мүмкін.

Конституциялық Соттың қабылданған шешімі қажет болған жағдайда жарияланады және тиісті мемлекеттік органдарға, лауазымды адамдарға және өзге де субъектілерге жіберіледі.

8-тарау. Қазақстан Республикасы Конституциялық Сотының ұйымдастырылуы мен қызметінің өзге де мәселелері

59. Конституциялық Соттың кеңестерін Төраға не оның тапсырмасы бойынша Төрағаның орынбасары шақырады.

Конституциялық Соттың кеңесі, егер оған судьялардың жалпы санының көпшілігі қатысса, заңды болады. Кеңестегі шешім оған қатысатын судьялардың көпшілік даусымен қабылданады.

Конституциялық Сот кеңесінде қабылданған шешімдер судьялар мен Аппарат қызметкерлері үшін міндетті сипатқа ие.

Конституциялық Соттың кеңесі хаттамалануы мүмкін. Кеңестердің хаттамаларына олар өткізілген күннен бастап 2 (екі) жұмыс күні ішінде қол қойылады.

Кеңестерді өткізу тәртібі осы Регламенттің 1-тарауының 3 және 4-тармақтарында белгіленген отырыстарды ұйымдастыру мен өткізудің жалпы қағидаларымен айқындалады.

60. Конституциялық Cоттың қызметіне қатысты мәселелерді алдын-ала зерделеу және шешімдердің жобаларын дайындау үшін Төрағаның өкімімен судьялар мен Аппарат қызметкерлері қатарынан комиссиялар немесе жұмыс топтары құрылуы мүмкін.

61. Төраға, Төрағаның орынбасары және судьялар, сондай-ақ Аппарат қызметкерлері Қазақстан Республикасының Конституциясын және қазіргі заманғы конституционализм қағидаттарын, олардың ережелерінің қолданыстағы заңнамада іске асырылуын насихаттау, сондай-ақ Конституциялық Соттың құқықтық ұстанымдары мен жыл сайынғы жолдауларын түсіндіру мақсатында конференцияларға, дөңгелек үстелдерге, кеңестерге және басқа да іс-шараларға, оның ішінде халықаралық сипаттағы іс-шараларға, қатысады.

62. Конституциялық Сот судьяларына қатысты іссапарға жіберу, демалыс беру, Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген төлемдерді төлеуді жүзеге асыру мәселелерін Төраға шешеді.

63. Конституциялық Сот қызметкерлерін мемлекеттік, ведомстволық және өзге де наградалармен марапаттау қолданыстағы заңнамада белгіленген тәртіппен жүзеге асырылады. Марапаттау туралы ұсыныстарды Төраға мен судьялар, сондай-ақ Аппарат басшысы енгізеді. Наградтау үшін кандидатуралар Конституциялық Соттың және мемлекеттік, ведомстволық және өзге де наградалар жөніндегі комиссияның отырысында алдын ала қаралуы мүмкін.

64. Аппарат құрылымында Конституциялық Соттың талдаушылар қызметі құрылады және жұмыс атқарады.

Өтініштерді Конституциялық Соттың талдаушылары арасында бөлу олардың жүктемесін, мамандануын және өзге де факторларды ескере отырып жүзеге асырылады.

Конституциялық заңның 19-бабының 2-тармағына сәйкес Конституциялық Соттың талдаушысы судья-баяндамашымен өзара іс-қимыл жасай отырып, Конституциялық Соттың отырысына материалдар дайындау жөнінде қажетті шаралар қабылдайды.

Конституциялық Сот талдаушысының баяндамасында Республиканың қолданыстағы құқығына, құқық қолдану практикасына, доктринаға, халықаралық тәжірибеге және өтініш нысанасы бойынша өзге де материалдарға жан-жақты талдау болуға тиіс.

Конституциялық Соттың талдаушылары өтініштерді алдын-ала қарауға және зерделеуге, конституциялық іс жүргізуді қозғауға байланысты мәселелерді талдауға және Аппарат алдында тұрған өзге де міндеттерді шешуге тартылуы мүмкін.

65. Конституциялық Соттың хабарламалары, шақырулары мен хабарлаулары қолға берілуі, қолма-қол табыс етілуі, құжат айналымы жүйелері, пошта, электрондық пошта мекенжайы немесе ұялы байланыстың абоненттік нөмірі бойынша, сондай-ақ оларды тіркеуді қамтамасыз ететін өзге де электрондық байланыс құралдарын пайдалана отырып жіберілуі мүмкін.

В соответствии с пунктом 2 статьи 2, подпунктом 8) пункта 1 статьи 27 Конституционного закона от 5 ноября 2022 года "О Конституционном Суде Республики Казахстан" Конституционный Суд Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ:

1. Утвердить Регламент Конституционного Суда Республики Казахстан.

2. Нормативное постановление вводится в действие с 1 января 2023 года.

Конституционный Суд Республики Казахстан

Утвержден
нормативным постановлением
Конституционного Суда
Республики Казахстан
от 5 января 2023 года
№ 1

Регламент Конституционного Суда Республики Казахстан

Настоящий Регламент на основе Конституции Республики Казахстан и Конституционного закона от 5 ноября 2022 года "О Конституционном Суде Республики Казахстан" (далее – Конституционный закон) регулирует вопросы организации и порядка внутренней деятельности Конституционного Суда Республики Казахстан.

Глава 1. Общие вопросы организации деятельности Конституционного Суда Республики Казахстан

1. Конституционный Суд Республики Казахстан (далее – Конституционный Суд) рассматривает и разрешает входящие в его полномочия вопросы на заседаниях Конституционного Суда. По иным вопросам могут проводиться совещания Конституционного Суда.

2. На заседании Конституционного Суда помимо вопросов, разрешаемых в порядке конституционного производства, принесения присяги судьями Конституционного Суда, также рассматриваются вопросы:

- об утверждении Регламента Конституционного Суда, внесении в него изменений и дополнений;

- об утверждении положения о Научно-консультативном совете при Конституционном Суде, кандидатуры секретаря и членов Научно-консультативного совета;

- об утверждении Положения о нагрудном знаке, мантии судьи Конституционного Суда Республики Казахстан (далее - судья), их образцов и описаний;

- об утверждении ежегодного послания Конституционного Суда о состоянии конституционной законности в Республике;

- о формировании составов судей в случаях, предусмотренных пунктом 3 статьи 25 Конституционного закона;

- о прекращении полномочий судьи по основаниям, предусмотренным подпунктами 3), 4), 5) и 6) пункта 1 статьи 9 Конституционного закона;

- другие вопросы организации и деятельности Конституционного Суда.

3. К заседаниям Конституционного Суда Аппарат Конституционного Суда (далее - Аппарат) готовит повестку дня, список участников и другие материалы, которые заблаговременно рассылаются судьям Конституционного Суда и другим лицам, участвующим в заседании. Приглашения на заседания и необходимые материалы направляются, как правило, в электронном виде.

4. О дате, времени и месте заседания Конституционного Суда заблаговременно уведомляются судьи, участники конституционного производства, иные лица и органы, явка которых признана обязательной.

Дата заседания распоряжением Председателя Конституционного Суда Республики Казахстан (далее - Председатель) может быть перенесена, о чем уведомляются заинтересованные лица.

5. Заседания Конституционного Суда проводятся, как правило, в специально отведенном для этой цели помещении, оформленном в соответствии с требованиями законодательства Республики Казахстан. В зале постоянно размещается издание Конституции Республики Казахстан.

6. На заседание Конституционного Суда могут быть приглашены представители средств массовой информации и иные лица.

7. Кино- и фотосъемка, видеозапись, прямая радио- и телетрансляция, видеотрансляция в информационно-коммуникационной сети Интернет допускаются в зале заседания с разрешения председательствующего, о чем указывается в протоколе заседания. Эти действия не должны мешать нормальному ходу заседания и могут быть ограничены во времени и стадиями конституционного производства.

8. Проведение закрытых заседаний и обсуждение вопросов, содержащих служебную информацию ограниченного распространения или государственные секреты, осуществляются с соблюдением требований режима секретности и ограничением допуска на заседания.

9. Заседание Конституционного Суда протоколируется, по мере необходимости стенографируется и обеспечивается синхронным переводом.

Протоколирование заседания осуществляется Аппаратом, который представляет протокол судье-докладчику для визирования в течение 5 рабочих дней после состоявшегося заседания.

Протоколы заседаний Конституционного Суда подписываются председательствующим и приобщаются к материалам конституционного производства.

10. Если в заседании осуществляется стенографирование, протокол заседания Конституционного Суда составляется на основании текста стенограммы.

Если во время заседания применялись средства аудио-, видеозаписи, составляется краткий протокол заседания в письменной форме. В кратком протоколе заседания отражаются действия Конституционного Суда в том порядке, в каком они имели место, и указываются:

1) год, месяц, число и место заседания;

2) наименование и состав Конституционного Суда;

3) данные о субъекте обращения;

4) сведения о применении средств аудио-, видеозаписи;

5) наименование файла, содержащего аудио-, видеозапись;

6) сведения об участниках конституционного производства и иных лицах, участвовавших в заседании;

7) сведения о заявлениях, ходатайствах и выступлениях участников конституционного производства и иных лиц; вынесенных Конституционным Судом решениях; исследовании иных материалов; удалении Конституционного Суда в совещательную комнату;

8) дата составления протокола в окончательной форме.

Материальный носитель, содержащий аудио-, видеозапись, и краткий протокол заседания приобщаются к материалам дела.

11. Не допускается какое-либо вмешательство в ход заседания Конституционного Суда.

С целью обеспечения порядка проведения заседания Конституционного Суда председательствующим могут применяться меры, предусмотренные статьей 54 Конституционного закона.

Применение мер процессуальной защиты и ответственности отражается в протоколе заседания. При необходимости, к обеспечению порядка проведения заседания могут привлекаться сотрудники органов внутренних дел.

12. Заседания Конституционного Суда могут проводиться посредством видеоконференцсвязи и иных доступных онлайн-сервисов, в очном или смешанном форматах, а также транслироваться в режиме онлайн на интернет-ресурсе в соответствии с законодательством Республики Казахстан.

Глава 2 Обращение в Конституционный Суд Республики Казахстан

13. Основаниями для рассмотрения дел в Конституционном Суде являются обращения указанных в пунктах 1, 3, 4 и 5 статьи 72 Конституции Республики Казахстан лиц, а также представления судов в соответствии со статьей 78 Конституции Республики Казахстан.

14. Обращения в Конституционный Суд подаются в письменной и (или) электронной форме на двух языках (казахском и русском), за исключением обращений граждан, которые могут подаваться на одном из языков конституционного производства, установленных в пункте 1 статьи 36 Конституционного закона.

Обращение должно быть оформлено в соответствии с требованиями статьи 44 Конституционного закона и настоящего Регламента. Оно может быть написано от руки, изготовлено машинописным либо компьютерным способом.

К обращению прилагаются документы, указанные в пункте 4 статьи 44 Конституционного закона. Переводы документов, изложенных не на языках конституционного производства, должны быть нотариально удостоверены.

15. Полномочия представителя должны быть выражены в доверенности, выданной и оформленной в соответствии с законом, или заключенном юридическим консультантом договоре об оказании юридической помощи либо ином документе, удостоверяющем поручение соответствующих государственных органов, должностных и иных лиц. Согласие гражданина, если обращение подается от его имени уполномоченными лицами, может быть выражено в нотариально удостоверенной доверенности.

Уполномоченные лица организаций, которым законом, уставом или положением предоставлено право защищать права и интересы членов этих организаций, права и интересы других лиц, должны представить документы, удостоверяющие поручение на осуществление представительства по данному делу.

Полномочия адвоката на ведение конкретного дела подтверждаются удостоверением адвоката и письменным уведомлением о защите (представительстве), предусмотренными Законом Республики Казахстан "Об адвокатской деятельности и юридической помощи".

Юридическими консультантами представляется документ, подтверждающий членство в палате юридических консультантов. Представители, являющиеся законными представителями, представляют документы, удостоверяющие их полномочия.

16. Полномочия представителя на совершение каждого из указанных в пункте 3 статьи 42 Конституционного закона процессуальных действий должны быть специально предусмотрены в доверенности или ином документе, выданном представляемым.

Глава 3. Предварительное рассмотрение обращений и принятие их к конституционному производству

17. Поданное обращение регистрируется в Аппарате. Предварительное рассмотрение обращений осуществляется Аппаратом в срок, не превышающий 15 рабочих дней с момента регистрации обращения. При необходимости дополнительного изучения вопроса данный срок может быть продлен Руководителем Аппарата на разумный срок.

18. Если обращение не соответствует требованиям Конституции и Конституционного закона, Аппарат направляет соответствующее уведомление и возвращает его обратившемуся лицу.

Направленное после устранения несоответствий обращение заново регистрируется и рассматривается Аппаратом в установленном порядке.

19. В случае, предусмотренном пунктом 3 статьи 47 Конституционного закона, обращение рассматривается в порядке, установленном пунктами 21-27 настоящей главы.

20. Обращение, соответствующее требованиям Конституции и Конституционного закона, вместе со справкой передается Председателю.

21. Председатель с учетом нагрузки, специализации и иных факторов в срок не более 3 рабочих дней направляет обращение одному или нескольким судьям для предварительного изучения.

22. По результатам предварительного изучения обращения судья готовит справку, которая передается Председателю для внесения вопроса в повестку дня заседания Конституционного Суда.

Заседания Конституционного Суда для решения вопроса о принятии обращения к конституционному производству созываются по мере необходимости Председателем.

Копии обращения, справки судьи, проекта решения Конституционного Суда и иных материалов заблаговременно рассылаются судьям, участвующим в его заседании.

23. Судья, проводивший предварительное изучение обращения, докладывает его результаты на заседании Конституционного Суда. Судьи, участвующие в заседании, могут вносить свои предложения.

24. Решение Конституционного Суда о принятии обращения к конституционному производству формулируется по каждому обращению отдельно.

25. Постановления об отказе в принятии обращения к конституционному производству принимаются при наличии оснований, предусмотренных в пункте 3 статьи 48 Конституционного закона, излагаются в виде отдельного документа и должны быть мотивированными.

26. О принятом Конституционным Судом решении не позднее пяти рабочих дней уведомляются участники конституционного производства.

27. Рассмотрение на заседании вопроса о принятии к конституционному производству обращения субъектов, указанных в пунктах 3, 4 и 5 статьи 72 Конституции Республики Казахстан, может осуществляться тремя судьями Конституционного Суда под председательством Председателя, его заместителя либо одного из судей по поручению Председателя. Составы судей определяются Председателем.

Глава 4. Подготовка материалов для рассмотрения принятого к конституционному производству обращения на заседании Конституционного Суда Республики Казахстан

28. После принятия обращения к конституционному производству распоряжением Председателя с учетом очередности рассмотрения дел, их сложности, срочности, загруженности и специализации судей определяется судья-докладчик (судьи-докладчики), осуществляющий подготовку материалов к заседанию Конституционного Суда.

29. По принятому к конституционному производству обращению судья-докладчик в установленные Председателем сроки и во взаимодействии с Аналитиком Конституционного Суда принимает меры по подготовке материалов к заседанию Конституционного Суда, предусмотренные в пункте 3 статьи 49 Конституционного закона.

30. В определении судьи-докладчика о назначении проверок, экспертиз и исследований указываются соответствующие учреждения, эксперты (специалисты), формулируются вопросы и определяется срок представления экспертного и иного заключения. Вместе с определением в распоряжение экспертов (специалистов) представляются все необходимые документы для производства проверок, экспертиз и исследований. Заключение эксперта (специалиста) и акты проверок излагаются в виде отдельного документа и подписываются соответствующими лицами.

31. В ходе подготовки материалов к рассмотрению участники конституционного производства, лица и органы, привлекаемые при рассмотрении обращения, их представители по вопросам реализации своих прав, предусмотренных пунктами 2, 3, 4, 6 и 8 статьи 42 Конституционного закона, обращаются к судье - докладчику.

32. Правозащитные, научные и иные организации и граждане, специализирующиеся на вопросах, поставленных перед Конституционным Судом, могут направлять в Конституционный Суд свои заключения (мнения). Заключения, основанные на юридическом анализе вопроса, представляющие интерес и способствующие надлежащему рассмотрению обращения, могут быть приобщены к материалам производства и опубликованы на интернет-ресурсе Конституционного Суда.

33. После завершения подготовительной работы судья - докладчик докладывает его результаты Председателю, который своим распоряжением определяет дату заседания Конституционного Суда по рассмотрению по существу вопросов, поставленных в обращении.

Материалы обращения в установленный срок рассылаются судьям, участвующим в заседании.

34. Ввиду особой важности и срочности поступившего обращения Конституционный Суд может принять решение о его рассмотрении в ускоренном порядке. В этом случае подготовка материалов к заседанию Конституционного Суда осуществляется судьей - докладчиком в сроки, определяемые Председателем.

Глава 5. Рассмотрение принятого к конституционному производству обращения на заседании Конституционного Суда Республики Казахстан

35. Рассмотрение обращений по существу Конституционным Судом производится на его заседании.

36. Заседания Конституционного Суда, проводимые с учетом требования пункта 2 статьи 25 Конституционного закона, проходят под председательством Председателя, а в случае его отсутствия - под председательством заместителя Председателя либо назначенного Председателем одного из судей.

37. В случае заявления судьей Конституционного Суда самоотвода ему могут быть заданы уточняющие вопросы. Самоотвод рассматривается без участия лица, заявившего самоотвод. В случае удовлетворения самоотвода рассмотрение обращения может быть продолжено при наличии необходимого кворума. При удовлетворении самоотвода Председателя на заседании председательствует заместитель Председателя. Если удовлетворен самоотвод председательствующего судьи, то Председатель определяет председательствующего на заседании.

38. В назначенное для проведения заседания время в зал заседаний входят судьи и занимают свои места.

39. Председательствующий руководит ходом заседания, совершая действия, предусмотренные в пункте 2 статьи 51 Конституционного закона.

Председательствующий до начала рассмотрения вопроса по существу опрашивает участников конституционного производства о наличии у них ходатайств. В случае поступления таких ходатайств в письменном виде они оглашаются в заседании Конституционного Суда и приобщаются к материалам рассматриваемого дела, устные ходатайства заносятся в протокол заседания.

40. С учетом анализа собранных материалов, особенностей обращения, предложений судьи-докладчика и других судей, поступивших ходатайств при необходимости могут быть выслушаны объяснения и выступления участников конституционного производства и других привлеченных лиц. После выступлений им могут быть заданы уточняющие вопросы.

41. Лица, представляющие интересы участников конституционного производства по должности, а также представители, выступающие в Конституционном Суде по доверенности или иному документу, удостоверяющему их полномочия, если такое право оговорено в них, вправе скорректировать свою позицию по рассматриваемому вопросу в зависимости от результатов рассмотрения вопроса в ходе заседания Конституционного Суда.

42. По окончании выступлений участников заседания при поступлении ходатайства заслушиваются заключительные выступления участников конституционного производства. Конституционный Суд может предоставить им время для подготовки к заключительным выступлениям.

43. Если вопрос достаточно выяснен, председательствующий объявляет об удалении состава в совещательную комнату и открытии совещания судей для выработки итогового решения. Если Конституционный Суд в совещательной комнате признает необходимым выяснить новые обстоятельства, имеющие существенное значение для правильного разрешения обращения, или исследовать новые документы и материалы, он может возобновить рассмотрение материалов на заседании.

44. По решению Председателя рассмотрение обращений граждан на заседании может осуществляться составами судей, формируемыми Конституционным Судом в количестве пяти судей. Судьи, входящие в составы судей, и их председательствующие утверждаются на заседании Конституционного Суда. Обращение, как правило, рассматривается составом судей, в котором состоит судья-докладчик.

45. Конституционный Суд вправе рассмотреть обращение без приглашения участников конституционного производства и иных лиц и проведения слушаний.

46. Заседание Конституционного Суда может быть прервано в случаях, предусмотренных в пункте 1 статьи 52 Конституционного закона, о чем выносится постановление. При этом Конституционный Суд вправе выслушать объяснения явившихся лиц. Участники заблаговременно уведомляются о времени возобновления заседания.

Глава 6. Решения Конституционного Суда Республики Казахстан

47. Конституционный Суд принимает решения коллегиально в порядке, установленном пунктом 3 статьи 25 и статьей 58 Конституционного закона.

48. Содержание нормативного постановления и заключения Конституционного Суда должно соответствовать требованиям пункта 1 статьи 57 Конституционного закона. При их оформлении могут учитываться требования Закона Республики Казахстан от 6 апреля 2016 года "О правовых актах", Правил документирования и управления документацией в Конституционном Суде Республики Казахстан.

49. По решению Конституционного Суда нормативное постановление, заключение Конституционного Суда либо их резолютивная часть оглашается председательствующим в присутствии судей, а при необходимости, участников заседания и иных лиц.

50. Судья, не согласный с итоговым решением, вправе в течение пяти рабочих дней свое мнение изложить в письменном виде и представить председательствующему для приобщения к материалам конституционного производства.

51. Граждане, по обращениям которых было возбуждено конституционное производство, уведомляются о принятом Конституционным Судом решении и источнике его опубликования. При наличии соответствующего ходатайства, им может быть выдана заверенная копия решения Конституционного Суда.

52. По всем ходатайствам и иным процедурным вопросам Конституционный Суд принимает решения, которые оформляются в форме постановлений или заносятся в протокол заседания.

53. Аппарат готовит годовой информационный отчет об исполнении итоговых решений Конституционного Суда, а также осуществляет контроль за исполнением решений Конституционного Суда.

54. Проект ежегодного послания Конституционного Суда готовится судьями с привлечением Аппарата.

Для подготовки проекта послания Конституционного Суда распоряжением Председателя может быть создана рабочая группа.

В ходе подготовки проекта послания Конституционный Суд вправе истребовать необходимые документы и иную информацию от соответствующих государственных органов и должностных лиц.

Текст послания Конституционного Суда утверждается на заседании Конституционного Суда.

Глава 7. Принятие дополнительного решения и пересмотр решения Конституционного Суда Республики Казахстан

55. Конституционное производство может быть возбуждено в случаях, предусмотренных статьями 60 и 61 Конституционного закона, о чем выносится постановление.

56. Форма и содержание ходатайства об истолковании решения Конституционного Суда определяются общими правилами подготовки обращений. В ходатайстве также должны быть указаны сведения, послужившие основанием для постановки вопроса об истолковании решения Конституционного Суда.

57. Порядок возбуждения конституционного производства по принятию дополнительного решения Конституционного Суда или пересмотру решения Конституционного Суда, а также подготовки материалов к заседанию Конституционного Суда определяется пунктами 21-27 главы 3 и главой 4 настоящего Регламента.

Заседание Конституционного Суда проводится в порядке, установленном главой 5 настоящего Регламента.

58. Решение Конституционного Суда принимается в течение месяца со дня возбуждения конституционного производства. Этот срок при необходимости может быть продлен Конституционным Судом.

Принятое решение Конституционного Суда при необходимости публикуется и направляется соответствующим государственным органам, должностным лицам и иным субъектам.

Глава 8. Иные вопросы организации и деятельности Конституционного Суда Республики Казахстан

59. Совещания Конституционного Суда созываются Председателем либо по его поручению – заместителем Председателя.

Совещание Конституционного Суда правомочно, если на нем присутствует большинство от общего числа судей. Решение на совещании принимается большинством голосов участвующих в нем судей.

Решения, принятые на совещании Конституционного Суда, имеют обязательный характер для судей и сотрудников Аппарата.

Совещание Конституционного Суда может протоколироваться. Протоколы совещаний подписываются в течение 2 (двух) рабочих дней со дня их проведения.

Порядок проведения совещаний определяется общими правилами организации и проведения заседаний, установленными пунктами 3 и 4 главы 1 настоящего Регламента.

60. Для предварительного изучения вопросов и подготовки проектов решений, касающихся деятельности Конституционного Суда, распоряжением Председателя могут создаваться комиссии или рабочие группы из числа судей и работников аппарата.

61. Председатель, заместитель Председателя и судьи, а также сотрудники Аппарата в целях пропаганды Конституции Республики Казахстан и принципов современного конституционализма, воплощения их положений в действующем законодательстве, а также разъяснения правовых позиций и ежегодных посланий Конституционного Суда принимают участие в конференциях, круглых столах, совещаниях и других мероприятиях, в том числе международного характера.

62. В отношении судей Конституционного Суда вопросы командирования, предоставления отпусков, осуществления выплат, предусмотренных законодательством Республики Казахстан, решаются Председателем.

63. Награждение сотрудников Конституционного Суда государственными, ведомственными и иными наградами осуществляется в порядке, установленном действующим законодательством. Предложения о награждении вносятся Председателем и судьями, а также Руководителем Аппарата. Кандидатуры для награждения предварительно могут рассматриваться на заседании Конституционного Суда и Комиссии по государственным, ведомственным и иным наградам.

64. В структуре Аппарата создается и осуществляет деятельность служба аналитиков Конституционного Суда.

Распределение обращений между аналитиками Конституционного Суда осуществляется с учетом их нагрузки, специализации и иных факторов.

В соответствии с пунктом 2 статьи 19 Конституционного закона аналитик Конституционного Суда во взаимодействии с судьей-докладчиком принимает необходимые меры по подготовке материалов к заседанию Конституционного Суда.

Доклад аналитика Конституционного Суда должен содержать всесторонний анализ действующего права Республики, правоприменительной практики, доктрины, международного опыта и иных материалов по предмету обращения.

Аналитики Конституционного Суда могут привлекаться к предварительному рассмотрению и изучению обращений, анализу вопросов, связанных с возбуждением конституционного производства, и решению иных задач, стоящих перед Аппаратом.

65. Уведомления, вызовы и извещения Конституционного Суда могут выдаваться на руки, доставляться нарочно, направляться по системам документооборота, почте, по адресу электронной почты или абонентскому номеру сотовой связи, а также с использованием иных электронных средств связи, обеспечивающих их фиксирование.

Қазақстан Республикасы Конституциялық Сотының Регламентін бекіту туралы