ДДҰ-ның Темекiге қарсы күрес жөнiндегi негiздемелiк конвенциясына қол қою туралы

Қазақстан Республикасы Президентінің 2004 жылғы 11 маусымдағы N 1387 Жарлығы

"Президент пен Үкімет
актілерінің жинағында"
жариялануға тиіс

Қаулы етемін:

1. Женевада 2003 жылғы 21 мамырда жасалған ДДҰ-ның Темекiге қарсы күрес жөнiндегi негiздемелiк конвенциясына қол қойылсын.

2. Бiрiккен Ұлттар Ұйымының жанындағы Қазақстан Республикасының Тұрақты өкiлі Ержан Хозеұлы Қазыхановқа Қазақстан Республикасының атынан көрсетiлген Негiздемелiк конвенцияға қол қоюға өкiлеттiк берiлсiн.

3. Осы Жарлық қол қойылған күнiнен бастап күшiне енедi.

Қазақстан Республикасының
Президенті

ДДҰ-ның темекiге қарсы күрес жөнiндегi негiздемелiк
конвенциясы

Кiрiспе

Осы Конвенция тараптары,
адамдар денсаулығын қорғауға деген өз құқығына баса көңiл бөлуге барынша бел байлап,
темекi эпидемиясын тарату адам денсаулығы үшiн айтарлықтай салдары бар және мүмкiндiгiнше барынша кең халықаралық ынтымақтастық пен барлық елдердiң тиiмдi, тиiстi және жан-жақты халықаралық жауапты iс-қимылдарға қатысуын талап ететiн ғаламдық проблема екендiгiн мойындай отырып,
адамдар денсаулығы үшiн зиянды салдарына, темекi пайдаланумен және темекi түтiнiнiң әсерiмен байланысты бүкiл әлемдегi әлеуметтiк, экономикалық және экологиялық салдарларына байланысты халықаралық қоғамдастықтардың алаңдаушылығын көрсете отырып,
бүкiл әлем бойынша, әсiресе дамушы елдерде сигарет пен басқа да темекi өнiмдерiн пайдалану және өндiруге байланысты, сондай-ақ мұның отбасыларына, кедей адамдар мен ұлттық денсаулық сақтау жүйелерiне түсiретiн ауыртпалығына қатысты айтарлықтай алаңдай отырып,
темекi пайдалану мен темекi түтiнiнiң әсерi өлiмнiң, ауру мен мүгедектiктiң себебi болып табылатындығын және темекi шегудiң әсерi мен темекi өнiмдерiн пайдаланудың басқа да түрлерi мен темекiге байланысты ауруларға шалдығудың арасында белгiлi бiр уақыт алшақтығы болатынын ғылыми деректер анық дәлелдеп бергенiн мойындай отырып,
сонымен қатар сигареттер мен құрамында темекi бар басқа да өнiмдер тәуелдiлiк туғызатындай және қолдайтындай етiп жасалған жоғары технологиялық өнiмдер болып табылатындығын және олардағы көптеген құрамдас бөлiктер мен олардан бөлiнетiн түтiн фармакологиялық белсендi, уытты, мутагендi және канцерогендi болып табылатындығын, сондай-ақ темекiге тәуелдiлiк аурулардың негiзгi халықаралық жiктелiмдерiнде жеке бұзылу ретiнде жiктелетiндiгiн мойындай отырып,
қазiргi кезде темекi түтiнiнiң зиянды әсерi балалар денсаулығы мен дамуына қолайсыз жағдай туғызатыны туралы нақты ғылыми деректер бар екенiн мойындай отырып,
бүкiл әлемде балалар мен жасөспiрiмдердiң темекi шегуi мен темекiнiң басқа да түрлерiн пайдалануының таралуына байланысты, әсiресе барған сайын тым ерте жаста темекi шегуге байланысты қатты алаңдатушылық таныта отырып,
бүкiл әлемде әйелдер мен қыздардың темекi шегуi мен темекiнiң басқа да түрлерiн пайдалануының мөлшерi артуына байланысты алаңдатушылық таныта және әйелдердiң саясатты әзiрлеу мен жүзеге асырудың барлық деңгейiне толық қатысуы қажеттiлiгiн, сондай-ақ гендерлiк аспектiлердi ескеретiн темекiге қарсы стратегияларының қажеттiлiгiн назарға ала отырып,
байырғы халықтардың темекi шегуi мен темекiнiң басқа да түрлерiн пайдалануының жоғары деңгейiне байланысты қатты алаңдаушылық таныта отырып,
темекi өнiмдерiн пайдалануды көтермелеу мақсатында сату мен демеушiлiктi ынталандыра отырып, жарнамалардың барлық нысандарының ықпалы тұрғысынан айтарлықтай алаңдатушылық бiлдiре отырып,
контрабанданы, заңсыз өндiру және жасанды көшiрмелердi қоса алғанда, сигареттер мен басқа да темекi өнiмдерiн заңсыз сатудың барлық нысандарын жою үшiн бiрлескен iс-қимылдың қажеттігiн мойындай отырып,
барлық деңгейдегi, әсiресе дамушы елдер мен өтпелi экономикалы елдерде темекiге қарсы күрес жеткiлiктi қаржылық және темекiге қарсы күрес жөнiндегi қызмет үшiн қазiргi кездегi және болжамдалған қажеттiлiктермен шамалас техникалық ресурстарды талап ететiндiгiн түсiне отырып,
темекiге деген сұранымды қысқартудың табысты стратегияларының ұзақ мерзiмдi әлеуметтiк және экономикалық салдарларын қарау үшiн тиiстi тетiктер әзiрлеудiң қажеттілігiн мойындай отырып,
кейбiр дамушы елдердегi және өтпелi экономикалы елдердегi темекiге қарсы күрес бағдарламасының орта мерзiмдi және ұзақ мерзiмдi перспективасында әлеуметтiк және экономикалық қиындықтар туғызуы мүмкiн екендiгiне көңіл бөле отырып және қалыпты даму стратегияларының ұлттық деңгей аясында әзiрленген техникалық және қаржы көмегiне олардың зәрулiгiн мойындай отырып,
темекiге қарсы күрес саласында көптеген мемлекеттердiң жүргiзген табысты жұмыстарын және Дүниежүзiлiк денсаулық сақтау ұйымының жетекшiлiгiн, сондай-ақ Бiрiккен Ұлттар Ұйымының басқа да ұйымдары мен органдарының және темекiге қарсы күрес саласында шаралар әзiрлеу жөнiндегi басқа да халықаралық және өңiрлiк үкiметаралық ұйымдардың күш-жiгерiн мақұлдай, мойындай отырып,
кәсiби денсаулық сақтау органдарының, әйелдер топтарын, жастар топтарын, табиғат қорғау топтары мен тұтынушылар топтарын, академиялық мекемелер мен денсаулық сақтау мекемелерiн қоса алғанда, темекi өнеркәсiбiне байланысы жоқ үкiметтік емес ұйымдар мен басқа да азаматтық қоғам мүшелерiнiң ұлттық және халықаралық деңгейлердегi темекiге қарсы күрес бойынша күш салуға айрықша үлестерiн, сондай-ақ олардың темекiге қарсы күрес бойынша ұлттық және халықаралық күш-жігер жұмсауға қатысуларының өмiрлiк маңызын айрықша атай отырып,
темекi өнеркәсiбiнiң темекiге қарсы күрес бойынша жұмсалған күш-жiгердi бұзуға немесе жоққа шығаруға кез-келген ұмтылыстарына қатысты қырағылық танытудың қажеттiлiгiн және темекiге қарсы күрес бойынша күш-жiгерге терiс ықпал ететiн темекi өнеркәсiбiнiң қызметi туралы хабардар етудiң қажеттілігін мойындай отырып,
әрбiр адамның тән және жан саулығының ең жоғары қолжетiмдi деңгейiне құқығы бар екендiгi туралы айтылатын, Бiрiккен Ұлттар Ұйымының Бас Ассамблеясы 1966 жылғы 16 желтоқсанда қабылдаған Экономикалық, әлеуметтiк және мәдени құқықтар туралы халықаралық пактiнiң 12-бабын еске сала отырып,
сонымен қатар нәсiлiне, дiнiне, саяси сенiмiне, экономикалық немесе әлеуметтiк жағдайына қарамастан барлық адамның денсаулықтың ең жоғары қолжетiмдi деңгейiне ие болуы негiзгi құқықтарының бiрi болып табылатындығы туралы айтылатын Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы Жарғысының кiрiспесiн еске сала отырып,
қазiргi бар және ғылыми-техникалық әрi экономикалық көзқарастарға негiзделген темекiге қарсы күрес шараларына табанды шешiммен жәрдемдесуге,
әйелдерге қатысты кемсiтушілiктiң барлық нысандарын жою туралы Бiрiккен Ұлттар Ұйымының Бас Ассамблеясы 1979 жылғы 18 желтоқсанда қабылдаған Конвенцияда осы Конвенцияға қатысушы мемлекеттердiң медициналық-санитарлық жәрдем саласында әйелдерге қатысты кемсiтушiлiктi жою үшiн тиiстi шаралар қолданатыны көзделгенiн еске сала отырып,
сонымен қатар, бала құқықтары жөнiндегi Бiрiккен Ұлттар Ұйымының Бас Ассамблеясы 1989 жылғы 20 қарашада қабылдаған Конвенцияда осы Конвенцияға қатысушы мемлекеттердiң баланың денсаулықтың ең жоғары қолжетiмдi деңгейiне ие болу құқығын мойындайтынын еске сала отырып,
мыналар туралы келiстi:

I Бөлім: Кіріспе

1-бап
Терминдердi пайдалану

Осы Конвенцияның мақсаты үшiн:
(а) "Заңсыз сауда" заңмен тыйым салынған, осындай қызметке жәрдемдесу мақсаты бар практиканың немесе мiнез-құлықтың кез-келген түрiн қоса алғанда, өндiруге, жiберуге, алуға, иеленуге, бөлуге, сатуға немесе сатып алуға қатысы бар практиканың немесе мiнез-құлықтың кез келген түрiн бiлдiредi.
(b) "Экономикалық ықпалдастықтың өңiрлiк ұйымы" бiрнеше егемен мемлекеттерден тұратын және оның мүше мемлекеттерi бiрқатар мәселелер бойынша, осы мәселелер бойынша мүше мемлекеттерiне мiндеттер жүктейтiн шешiмдер қабылдау құқығын қоса алғанда, өзiнiң өкiлеттiктерiн берген кез-келген ұйымды бiлдiредi.
(с) "Жарнама және темекi сатуды ынталандыру" темекi өнiмдерiн сатуды немесе темекi пайдалануды ынталандырудың тура немесе жанама мақсатымен, нәтижесiмен немесе ықтимал нәтижесiмен коммерциялық ақпараттар, ұсынымдар берудiң кез-келген түрiн немесе әрекет бiлдiредi.
(d) "Темекiге қарсы күрес" халықтың темекi өнiмдерiн пайдалануын жою немесе азайту, сондай-ақ оған темекi түтiннiң әсерiн азайту арқылы оның денсаулығын жақсартуға бағытталған жеткiзiлiм, сұраным және зиянды азайту саласындағы стратегиялардың кең шеңберiн бiлдiредi.
(e) "Темекi өнеркәсiбi" темекi өнiмдерiн дайындаумен, көтерме бөлумен және импортпен айналысатындардың бүкілiн білдiредi.
(f) "Темекi өнiмдерi" шегу, copy, шайнау немесе иiскеу үшiн пайдаланатындай етiп дайындалған шикiзат материалы ретiнде темекi жапырағынан толық немесе iшiнара дайындалған өнiмдердi бiлдiредi.
(g) "Темекiге демеушiлiк" темекi өнiмдерiн сатуды немесе темекi пайдалануды тура немесе жанама ынталандыру мақсатымен, нәтижесiмен немесе ықтимал нәтижесiмен кез-келген оқиғаға, iс-шараларға немесе жеке адамға кез-келген салым түрiн бiлдiредi.

2-бап
Осы Конвенция мен басқа да шарттар мен
заңды құжаттардың арасындағы байланыс

1. Адамдардың денсаулығын үздiк сақтауды қамтамасыз ету мақсатында Тараптар осы Конвенция мен оның хаттамаларында талап етiлгендерден тысқары шараларды жүзеге асыруға бiр-бiрiн көтермелейдi, оның үстiне Тараптарға осы құжаттардағы ештеңе де, олардың ережелерi келiсiлгендiктен әрi халықаралық құқық нормаларына сәйкес келетiндiктен, неғұрлым қатаң талаптар қолдануға кедергi келтiрмейдi.
2. Осы Конвенция мен оның хаттамаларының ережелерi Конвенция мен оның хаттамаларына қатысты немесе осы Конвенция мен оның хаттамалары бойынша осындай келiсiмдер олардың мiндеттемелерiмен сыйымды болып табылған жағдайда оларға қатысты қосымша болып табылатын мәселелер бойынша өңiрлiк немесе қосалқы өңiрлiк келiсiмдердi қоса алғанда, Тараптардың екi жақты немесе көп жақты келiсiмдер жасасу құқығына ешқандай әсерiн тигiзбейдi. Тиiстi Тараптар мұндай келiсiмдер туралы Хатшылық арқылы Тараптар Конференцияларын хабардар етедi.

ІІ Бөлім: Мақсаты, басшылық қағидаттары мен жалпы міндеттер

3-бап
Мақсаты

Осы Конвенция мен оның хаттамаларының мақсаты қазiргi және болашақ ұрпақтарды адам денсаулығы үшiн күйретушi салдарлардан, сондай-ақ темекi пайдаланудың кең таралымдығы мен темекi түтiнiнiң әсерiн тұрақты әрi айтарлықтай қысқарту үшiн Тараптардың ұлттық өңiрлiк және халықаралық деңгейлерде жүзеге асыруына жататын темекiге қарсы күрес шаралары үшiн тиiстi шеңберлер қамтамасыз ету арқылы темекi пайдаланудың таралуы мен темекi түтiнi әсерiнiң әлеуметтiк, экологиялық және экономикалық салдарынан қорғаудан тұрады.

4-бап
Басшылық қағидаттары

Осы Конвенция мен оның хаттамаларының мақсатына қол жеткiзу және оның ережелерiн жүзеге асыру үшiн Тараптар төменде жазылған қағидаттарды басшылыққа алады, атап айтқанда:
1. Темекi пайдалану және темекi түтiнi әсерiнiң денсаулыққа есiрткi сипатындағы салдары мен өлiм қаупi туралы әрбiр адам хабардар болуға тиiс және осыған байланысты адамдарды темекi түтiнiнiң әсерiнен қорғау үшiн тиiстi үкiметтiк деңгейде тиiмдi заңнамалық, атқарушылық, әкiмшiлiк немесе өзге де шаралар қараған жөн.
2. Мыналарды ескере отырып, ұлттық, өңiрлiк және халықаралық деңгейлерде жан-жақты сектораралық шаралар мен үйлестiрiлген жауап iс-қимылдарын әзiрлеу және қолдау iсiн табанды саяси ұстану қажет:
(а) бүкiл адамды темекi түтiні әсерiнен қорғау үшiн шаралар қолданудың қажеттілiгi;
(b) темекi өнiмдерiн пайдалануды қысқарту мен азайтуға кез-келген нысанда жәрдемдесу мен қолдаудың басталуын болдырмау үшiн шаралар қолданудың қажеттілiгi;
(с) тұрғылықты адамдар мен қауымдардың әлеуметтiк әрi мәдени тұрғыдан олардың қажеттiлiгi мен перспективаларына сәйкес келетiн темекiге қарсы күрес бағдарламалар әзiрлеуге, жүзеге асыру мен бағалауға қатысуына жәрдемдесу жөнiнде шаралар қолданудың қажеттiлiгi; және
(d) темекiге қарсы күрес стратегияларын әзiрлеу кезiнде әртүрлi жыныстағылар үшiн тән қауiптердiң есебi бойынша шаралар қолданудың қажеттiлiгi.
3. Жергіліктi мәдени жағдайларды, сондай-ақ экономикалық, саяси және заң факторларын ескере отырып, темекiге қарсы күрестiң тиiмдi бағдарламаларын әзiрлеу мен жүзеге асыру үшiн халықаралық ынтымақтастық әсiресе технологиялар, бiлiм беру және қаржы көмегiн көрсету, сондай-ақ тиiстi сараптамалық қызметтер ұсыну осы Концепцияның маңызды бөлiгi болып табылады.
4. Ұлттық, өңiрлiк және халықаралық деңгейлерде қолданылатын барлық темекi өнiмдерiн пайдалануды қысқарту жөнiндегi жан-жақты көп секторлы шаралар мен жауап iс-шаралар қоғамдық денсаулық сақтау қағидаттарына сәйкес темекi пайдалану мен темекi түтiнiнiң әсерiнен болған аурушаңдықтың, ерте мүгедектiк пен қайтыс болудың алдын алу үшiн қажет.
5. Өзiнiң юрисдикция шегiнде жауапкершiлiкке байланысты мәселелер әрбiр Тараппен қалай айқындалатындығы темекiге қарсы жан-жақты күрестiң маңызды бөлiгi болып табылады.
6. Дамушы елдер болып табылатын Тараптардағы, сондай-ақ өтпелi экономикалы Тараптардағы темекiге қарсы күрес бағдарламасын жүзеге асыру күнкөрiс қаражатына айтарлықтай ықпал ететiндiктен темекi өсiретiн адамдар мен темекi өнеркәсiбi қызметкерлерiнiң экономикалық өтуiне жәрдемдесу үшiн ұлттық деңгейде әзiрленетiн тұрақты даму стратегиясының аясында техникалық және қаржы көмегiнiң мәнiн мойындаған және есепке алған жөн.
7. Конвенция мен оның хаттамаларының мақсатына қол жеткiзу үшiн азаматтық қоғамның қатысуы қажет.

5-бап
Жалпы міндеттер

1. Өздерi Тараптары болып табылатын осы Конвенция мен оның хаттамаларына сәйкес әрбiр Тарап темекiге қарсы күрес жөнiндегi жан-жақты көп секторлы ұлттық стратегияларды, жоспарлар мен бағдарламалар әзiрлейдi, жүзеге асырады, дүркiн-дүркiн жаңартады және қайта қарайды.
2. Осы мақсатқа жету үшiн әрбiр Тарап өздерiнiң мүмкiндiктерiне сәйкес:
(а) темекiге қарсы күрес жөнiндегi ұлттық үйлестiру тетiгiн немесе үйлестiру органдарын құрады немесе нығайтады және қаржыландырады; және
(b) тиiмдi заңнамалық, атқарушылық, әкiмшiлiк және/немесе өзге де шаралар қолданады әрi жүзеге асырады және тиiстi жағдайларда темекi пайдаланудың, никотиндiк тәуелділiк пен темекi түтiнiнiң әсерiнiң алдын алу және қысқарту үшiн тиістi саясатты әзiрлеуге басқа Тараптармен ынтымақтасады.
3. Темекiге қарсы күрес жөнiндегi қоғамдық денсаулық сақтауда өзiнiң саясатын әзiрлеу мен жүзеге асыру кезiнде Тараптар ұлттық заңына сәйкес темекi өнеркәсiбiнiң коммерциялық және корпорациялық мүдделерi ықпалынан өзiнiң саясатын қорғайтындай етiп iс-қимыл жасайды.
4. Өздерi Тараптары болып табылатын осы Конвенция мен хаттамалардың жүзеге асырудың ұсынылған шараларын, ресiмдерi мен басшылық қағидаттарын әзiрлеуде Тараптар ынтымақтасады.
5. Тараптар тиiстi жағдайларда өздерi Тараптары болып табылатын осы Конвенция мен хаттамалардың мақсаттарына қол жеткiзу үшiн құзыреттi халықаралық және өңiрлiк үкiметаралық ұйымдармен және басқа да органдармен ынтымақтасады.
6. Тараптар өздерiнiң иелiгiндегi қаражаттар мен ресурстар шегiнде қаржыландырудың екi жақты және көп жақты тетiктерiнiң көмегiмен осы Конвенцияны тиiмдi жүзеге асыру үшiн қаржы ресурстарын жұмылдыру мақсатында ынтымақтасады.

III Бөлім: Темекіге сұранымды қысқартуға қатысты шаралар

6-бап
Темекіге сұранымды қысқарту жөніндегі
баға және салық шаралар

1. Тараптар баға және салық шаралары халықтың әртүрлi топтарының, әсiресе жастардың темекi пайдалануын қысқартудың тиiмдi және маңызды құралы екендiгiн мойындайды.
2. Тараптардың егемен құқықтары үшiн өзiнiң салық салу саясатын зиянсыз айқындауда және белгiлеуде әрбiр Тарап темекiге қарсы күреске қатысты денсаулық сақтау саласындағы өзiнiң ұлттық мақсаттарын ескеруге тиiс және тиiстi жағдайларда мыналар қамтылуы мүмкiн шаралар енгiзудi немесе сақтауды ескеруге тиiс:
(а) салық саясатын және орынды болған жағдайда денсаулық сақтау саласында темекi пайдалануды қысқартуға бағытталған мақсаттарға қол жеткiзуге жәрдемдесу үшiн темекi өнiмдерiне қатысты баға саясатын жүзеге асыру; және
(b) тиiстi жағдайларда халықаралық сапарларды жүзеге асыратын адамдардың темекi өнiмдерiн салықсыз және баж салығынсыз сатуына және/немесе олардың осы өнiмдердi әкелуiне тыйым салу немесе шектеу.
3. 21-бапқа сәйкес Тараптар Конференциясында Тараптар кезеңдiк баяндамаларында темекi өнiмдерiне салық салу ставкалары мен темекi пайдаланудағы үрдiстер туралы ақпарат ұсынады.

7-бап
Темекiге сұранымды қысқарту жөнiндегi бағадан тыс шаралар

Тараптар жан-жақты бағадан тыс шаралар темекi пайдалануды қысқартудың тиiмдi әрi маңызды құралы болып табылатындығын мойындайды. Әрбiр Тарап 8-13-баптар бойынша өзiнiң мiндеттерiн сақтау үшiн қажеттi тиiмдi заңнамалық, атқарушылық, әкiмшiлiк және/немесе өзге де шараларды қолданады әрi жүзеге асырады және тиiстi жағдайларда оларды жүзеге асыру мақсатында басқа Тараптармен тiкелей немесе құзыреттi халықаралық ұйымдар арқылы ынтымақтасады. Тараптар Конференциясы осы Баптардың ережелерiн жүзеге асыру үшiн тиiстi басшылық қағидаттар ұсынады.

8-бап
Темекi түтiнiнiң әсерiнен қорғау

1. Тараптар ғылыми деректер темекi түтiнiнiң әсерi өлiмнiң, аурулар мен мүгедектіктiң себебi болып табылатындығын анық дәлелдейтiнiн мойындайды.
2. Әрбiр Тарап ұлттық заңнамамен айқындалған қолданыстағы ұлттық юрисдикция саласында үй-жайлардың iшiндегi жұмыс орындарында, қоғамдық көлiк пен жабық қоғамдық орындарда және тиiстi жағдайларда басқа да қоғамдық орындарда темекi түтiнiнiң әсерiнен қорғауды қамтамасыз ететiн тиiмдi заңнамалық, атқарушылық, әкiмшiлiк және/немесе өзге де шаралар қолданады әрi жүзеге асырады және юрисдикцияның басқа деңгейлерiнде де қолданылуына әрi жүзеге асырылуына белсендi ықпал етедi.

9-бап
Темекi өнiмдерiнiң құрамын реттеу

Тараптар Конференциясы құзыреттi халықаралық органдармен консультацияға темекi өнiмдерiнiң құрамы мен олар бөлiп шығаратын өнiмдердi сынау мен өлшеудiң басшылық қағидаттарын, сондай-ақ осы құрам мен бөлiп шығарылған өнiмдердi реттеудi ұсынады. Әрбiр Тарап құзыреттi ұлттық органдар мақұлдаған жағдайларда осындай сынау мен өлшеу жөнiнде, сондай-ақ осындай реттеу жөнiнде тиiмдi заңнамалық атқарушылық, әкiмшiлiк және өзге де шаралар қолданады әрi жүзеге асырады.

10-бап
Темекi өнiмдерiнiң құрамын ашуды реттеу

Әрбiр Тарап үкiметтiк органдарға темекi өнiмдерiн дайындаушылар мен импортерлерден темекi өнiмдерiнiң құрамы мен олар бөлiп шығаратын өнiмдер туралы ақпаратты ашып көрсетуiн талап ететiн өзiнiң ұлттық заңына сәйкес заңнамалық, атқарушылық, әкiмшiлiк және өзге де шаралар қолданады әрi жүзеге асырады. Одан басқа, әрбiр Тарап темекi өнiмдерi мен өнiмдерiнен бөлiнiп шығатын уыттық құрам туралы көпшiлiктi хабардар ету жөнiнде тиiмдi шаралар қолданады әрi жүзеге асырады.

11-бап
Темекi өнiмдерiн бумалау және таңбалау

1. Әрбiр Тарап осы Конвенция күшiне енген сәттен бастап үш жыл кезеңi iшiнде өзiнiң ұлттық заңына сәйкес осы Тарап үшiн:
(а) темекi өнiмдерiн бумалау мен таңбалау жалған, адастыратын немесе алдау болып табылатын немесе кез-келген терминдi, сипаттауды, сауда маркасын, белгiлi темекi өнiмiнiң басқа темекi өнiмдерiне қарағанда зиянының аз екендiгiн белгiлейтiн тура және жанама жалған әсер туғызатын символдық немесе кез-келген өзге белгiсiн қоса алғанда, оның сипаттамасы, денсаулыққа әсерi, қаупi немесе бөлiп шығаратын өнiмдерi туралы терiс әсер туғызатын кез-келген жолмен темекi өнiмдерiн сатуға ынталандырмайтын; Олар "құрамында смолалары аз", "жеңіл", "өте жеңiл" немесе "жұмсақ" деген терминдердi енгiзуi мүмкiн; және
(b) темекi өнiмдерiнiң әрбiр қорабы мен бумасында және кез-келген сыртқы бумада және осы сияқты өнiмдердiң таңбалауында сонымен қатар темекi пайдаланудың зиянды салдарын сипаттайтын денсаулық үшiн зияны туралы ескертуден тұруы, және басқа да тиiстi хабарламалар келтiрілуi; Олар мынадай ескертулер мен хабарламалар:
(i) құзыреттi ұлттық органдар арқылы бекiтiледi,
(іі) дүркiн-дүркiн өзгередi,
(iii) iрi, нақты, айқын және жеңiл оқылатын болып табылады,
(iv) негiзгi таңбаланған үстiңгi бет 50%-тi немесе одан аса алып жатады, бiрақ ешқандай жағдайда негiзгi таңбаланған үстiңгi беттiң 30%-iнен кем емес,
(v) суреттер немесе пиктограмма түрiнде орындалуы мүмкiн, немесе оларды енгiзілуi үшiн тиiмдi шаралар қолданады әрi жүзеге асырады.
2. Темекi өнiмдерiнiң әрбiр қорабы мен бумасында және кез-келген сыртқы бумада және осы сияқты өнiмдерiнiң таңбалауында, осы Баптың 1 (b)-тармағында көзделген ескертулерге қосымшада ұлттық органда айқындалған темекi өнiмдерiнiң мен олар бөлiп шығаратын өнiмдердiң сәйкес құрамдас бөлiктерi туралы ақпарат болуға тиiс.
3. Әрбiр Тарап осы Баптың 1 (b)-тармағы мен 2-тармағында көрсетiлген ескертулер мен басқа да мәтiндiк ақпарат темекi өнiмдерiнiң әрбiр қорабы мен бумасында және кез-келген сыртқы бумада және осы сияқты өнiмдердiң таңбалауында оның негiзгi тiлi мен негiзгi тiлдерде айшықталуын талап етедi.
4. Осы Баптың мақсаттары үшiн "сыртқы бума мен таңбалау" терминi осы өнiмнiң бөлшек саудада пайдаланылатын кез-келген бума мен таңбалаудағы темекi өнiмдерiне қатысты қолданылады.

12-бап
Халықты aғарту, ақпарат беру, даярлау және хабардар ету

Әрбiр Тарап тиiстi жағдайларда барлық қолданыстағы ақпарат беру құралдарын пайдалана отырып, темекiге қарсы күрес мәселесi бойынша халықты ақпараттандыру жүйесiн қолдайды және нығайтады. Осы мақсатта әрбiр Тарап:
(а) дағдылануды қоса алғанда, темекi пайдалану мен темекi түтiнiнiң денсаулыққа әсер ету қаупi туралы халықты ақпараттандырып, ағартудың тиiмдi және жан-жақты бағдарламаларына кеңiнен қолжетiмдiлiгiне;
(b) халықты темекi пайдалану мен темекi түтiнiнiң әсер етуi денсаулыққа төндiретiн қауiпi, сондай-ақ 14.2-бапта көрсетiлгендей темекiнi пайдалануды тоқтатудың, темекiге тәуелсiз кездегi өмiр сүру өзгешелiгiнiң басымдықтары туралы халықты ақпараттандыруға;
(с) ұлттық заңнамаға сәйкес осы Конвенцияның мақсатына жататын темекi өнеркәсiбi туралы әртүрлi ақпараттарға халықтың қолжетiмдiлiгiне;
(d) денсаулық сақтау қызметкерлерiне, қауымдастық қызметкерлерiне, әлеуметтiк қызметкерлерге, бұқаралық ақпарат құралдарының кәсiби қызметкерлерiне, оқытушыларға, шешiм қабылдайтын адамдарға, басшылар мен өзге де тиiстi адамдарға бағдарланған темекiге қарсы күрес жөнiндегi тиiмдi және тиiсiнше бағдарламаларға немесе ақпараттылығы мен ағартушылық көтеру жөнiндегi бағдарламаларға;
(е) мемлекеттiк және жеке мекемелердi, темекi өнеркәсiбiмен байланысы жоқ үкiметтiк емес ұйымдарды ақпараттандыруға және оларды темекiге қарсы күрес саласында сектораралық бағдарламалар мен стратегияларды әзiрлеуге әрi iске асыруға қатысуға; және
(f) халықты темекiнi өндiру мен тұтынудың адам денсаулығына керi әсер ету себептерi, сондай-ақ оның экономикалық және экологиялық зардаптары туралы ақпараттандыруға және осындай ақпараттарға қолжетiмдiлiгiне тиiмдi заңнамалық, атқарушылық, әкiмшілiк және жәрдемдесуге бағытталған өзге де шаралар қолданады әрi жүзеге асырады.

13-бап
Темекi өнiмдерiн жарнамалау, сатуды ынталандыру
және демеушілiк

1. Тараптар жарнамалауды, сатуды ынталандыру мен демеушiлiктi толық тоқтату темекi өнiмдерiн тұтынудың қысқаруына әкелiп соғатынын мойындайды.
2. Әрбiр Тарап өзiнiң конституциясы немесе конституциялық қағидаттарына сәйкес барлық темекi өнiмдерiн жарнамалауға, сатуды ынталандыруға және демеушілiкке толық тыйым салу енгiзедi. Бұл сол Тарапта бар құқық шарттарын сақтай және қолда бар техникалық құралдардың болуын ескере отырып, оның аумағынан шығатын барлық трансшекаралық жарнамаға, сатуды ынталандыру мен демеушiлiкке толық тыйым салуды қамтиды. Осыған байланысты әрбiр Тарап осы Тарап үшiн Конвенция өз күшiне енгеннен кейiнгi бес жыл ішінде тиiстi заңнамалық, атқарушылық, әкiмшілiк және/немесе өзге де шаралар қабылдайды және 21-бапқа сәйкес тиiстi баяндамалар ұсынады.
3. Өз конституциясының күшiне немесе конституциялық қағидаттарға сәйкес толық тыйым салуға мүмкiндiгi жоқ Тарап барлық жарнамаға, темекi өнiмдерiн сатуды ынталандыру мен демеушiлiкке шектеу қолданады. Бұл сол Тарапта бар құқық шарттарын сақтай және қолда бар техникалық құралдардың болуын ескере отырып, оның аумағынан шығатын және трансшекаралық әсерi бар трансшекаралық жарнамаға, сатуды ынталандыру мен демеушiлiкке шектеу қоюды немесе толық тыйым салуды қамтиды. Осыған байланысты әрбiр Тарап тиiстi заңнамалық, орындаушылық, әкiмшiлiк және/немесе өзге де шаралар және 21-бапқа сәйкес тиiстi баяндамалар ұсынады.
4. Кемiнде және өздерiнiң конституцияларына немесе конституциялық қағидаттарына сәйкес Тараптар:
(а) темекi өнiмдерiн рынокқа жалған, адастыратын немесе алдамшы өзге жолмен немесе адам денсаулығына керi әсер ететiн, қауiптi немесе бөлiнетiн өнiмдерi туралы олардың сипаттамалары бұрыс түсiнiк туғызатын құралдармен келген жарнамалаудың, темекi өнiмдерiн сату мен демеушiлiктiң барлық түрлерiне тиым салады;
(b) денсаулыққа зияны туралы ескертулер немесе өзге де тиiстi ескертулер темекi өнiмдерiн жарнамалаудың кез-келген түрiнде болуын, тиiстi жағдайларда сатуды және демеушiлiктi ескертудi талап етедi;
(с) халықтың темекi өнiмдерiн алуын көтермелейтiн тiкелей немесе жанама ынталандыруды пайдалануды шектейдi;
(d) темекi өнеркәсiбiнiң, егер ол әлi толық тыйым салу енгiзбесе, әлi тыйым салынбаған жарнамаға, сатуды ынталандыру мен демеушiлiкке шығыстары туралы тиiстi мемлекеттiк органдарға ақпараттар ашуын талап етедi. Бұл органдар осы мәлiметтердi қоғамның және 21-бапты орындау үшiн Тараптардың Конференциясының билiгiне беру туралы ұлттық заңнамаларға сәйкес шешiм қабылдай алады;
(е) Толық тыйым салады немесе өздерiнiң конституциясының немесе конституциялық қағидаттарының күшiне сәйкес Тараптар толық тыйым сала алмайтын жағдайда, радио, телевидение, бұқаралық ақпарат құралдарының баспа басылымдары, тиiстi жағдайларда Интернет сияқты басқа да ақпарат құралдарында жарнаманы, темекi өнiмдерiн сату мен оны демеушiлiктi бес жылдық кезең iшiне шектейдi; және
(f) Тыйым салады немесе Тараптар өзiнiң конституциясының немесе конституциялық қағидаттарының күшiне сәйкес тыйым сала алмайтын жағдайда, халықаралық оқиғалар, iс-шаралар немесе қатысушылар арасында темекi өнiмдерiне демеушiлiк жасауды шектейдi.
5. Тараптар 4-тармақта көрсетiлген мiндеттемелер шегiнен шығатын шараларды iске асырғаны үшiн бiр-бiрiн көтермелейдi.
6. Тараптар трансшекаралық жарнамаларды жоюға қажеттi технологиялар мен өзге де құралдарды әзiрлеу жөнiнде ынтымақтасады.
7. Темекi жарнамалауға, оларды сату мен демеушiлiктi ынталандыру мен демеушiлiктiң кейбiр нысандарына тыйым салған Тараптар, өз аумағына түскен трансшекаралық жарнаманың, сатуды ынталандыру мен демеушiлiктiң өз аумағынан шыққан iшкi жарнамаға, сатуды ынталандыру мен демеушiлiкке қолданылатын санкция салу сияқты өз ұлттық заңнамасына сәйкес тыйым салу нысандарына егемен құқығы бар. Осы тармақ қандайда бiр нақты санкцияны мақұлдауды немесе бекiтудi бiлдiрмейдi.
8. Тараптар трансшекаралық жарнамаға, сату мен демеушiлiктi ынталандыруға толық тыйым салу мақсатында халықаралық ынтымақтастықты талап ететiн тиiстi шаралар баяндалған хаттама әзiрлеу туралы мәселе қарайды.

14-бап
Темекiге тәуелдiлiкке қатысты сұранысты қысқарту
және темекi тұтынуды тоқтату жөнiндегi шаралар

1. Әрбiр Тарап темекiнi тұтынуды тоқтатуға жәрдемдесу мен темекiге тәуелдiлiктен барабар емделудi қамтамасыз ету үшiн ұлттық жағдайлар мен басымдықтарды ескере отырып, ғылыми деректер мен үздiк практикаға негiзделген тиiсiнше, жан-жақты әрi кешендi басқару қағидаттарын әзiрлейдi және таратады.
2. Осы мақсатқа қол жеткiзу үшiн әрбiр Тарап:
(а) темекiнi тұтынуды, соның iшiнде оқу орындары, медициналық-санитарлық мекемелер, жұмыс орындары мен спорт шараларын өткiзетiн орындарда тоқтатуға жәрдемдесуге бағытталған тиiмдi бағдарламалар әзiрлеуге және iске асыруға;
(b) темекiге тәуелдiктiң диагностикасы мен емдеудi және темекi шегудi тоқтатуға қатысты консультация беру жөнiндегi қызмет көрсетулердi денсаулық сақтау саласында және тиiстi жағдайларда денсаулық сақтау қызметкерлерiн, қауымдастықтардағы қызметкерлер мен әлеуметтiк сала қызметкерлерiнiң қатысуымен ағартушылықты ұлттық бағдарламаларға, жоспарлар мен стратегияларға енгiзуге;
(с) медициналық-санитарлық жәрдем мен оңалту орталықтарында диагностика, консультация беру, темекiге тәуелділіктiң алдын алу мен емдеу жөнiнде бағдарламалар жасауға;
(d) емделуге қол жеткiзудi жеңiлдету және 22-бапқа сәйкес фармацевтикалық препараттарды қоса алғанда, темекiге тәуелдiлiктен емделу бағасы бойынша қолжетiмдiлiкте өзге Тараптармен ынтымақтасуға ұмтылады; мұндай препараттар мен олардың құрамдас бөлiктерi дәрiлiк заттарды енгiзуге, сондай-ақ тиiстi жағдайларда диагностика үшiн пайдаланылатын дәрiлiк заттарды, препараттарды қамтуы мүмкiн.

IY Бөлім. Темекі жеткізілімін қысқартуға қатысты шаралар

15-бап
Темекi өнiмдерiн заңсыз сату

1. Тараптар, контрабанданы, заңсыз өндiру мен қолдан жасауды, сондай-ақ субөңiрлiк, өңiрлiк және ғаламдық келiсiмдерден басқа, тиiстi ұлттық заңнаманы әзiрлеу мен жүзеге асыруды қоса алғанда, темекi өнiмдерiн заңсыз сатудың барлық нысандарын жою темекiге қарсы күрестiң қажеттi құрамдас бөлiктерi екенiн Тараптар мойындайды.
2. Әрбiр Тарап темекi өнiмдерiнiң шыққан жерiн айқындауда Тараптарға көмек беру үшiн темекi өнiмдерiнiң барлық қораптары мен орамдары және мұндай бұйымдардың сыртқы орамдары таңбалануын қамтамасыз ету және ұлттық заңдар мен екiжақты және көпжақты келiсiмдерге сәйкес, ауытқу нүктесiн, сондай-ақ темекi өнiмдерiнiң мониторингiн, құжаттандырылуы мен қозғалысын бақылауды және заңды мәртебесiн белгiлеуде Тараптарға көмектесу үшiн тиiмдi заңнамалық, атқарушылық, әкiмшiлiк немесе өзге де шаралар қолданады әрi жүзеге асырады. Мұнан басқа, әрбiр Тарап:
а) темекi өнiмдерiнiң әрбiр жеке қорабы мен орамында мынадай мәтiндегi жазу болуын: "Тек қана мынадай жағдайда сатуға рұқсат етiледi (елдiң, субұлттық, өңiрлiк немесе федералдық аумақтық бiрлiгi қамтылады)" немесе баратын соңғы нүктесiн көрсететiн немесе аталған өнiмнiң iшкi рынокқа оның iшкi рыногында бөлшек және көтерме саудада сату үшiн темекi сату үшiн заңды негiзде түскен-түспегенiн органдарға айқындауға көмектесетiн кез-келген басқа тиiмдi таңбалануы болуын талап етедi; және
b) тиiстi жағдайларда бөлу жүйесiн одан әрi қорғайтын және заңсыз сауда жағдайларын тергеуге көмектесетiн практикалық назарда ұстау мен назарда ұстау режимi жүйесiн құру туралы мәселенi қарайды.
3. Әрбiр Тарап осы Баптың 2-тармағында көрсетiлген орамдағы немесе таңбалаудағы ақпараттың анық және/немесе негiзгi тiлде немесе негiзгi тiлдерде болуын талап етедi.
4. Темекi өнiмдерiн заңсыз сатуды жою мақсатында әрбiр Тарап:
а) заңсыз сатуды қоса алғанда, темекi өнiмдерiн трансшекаралық сату туралы мониторинг пен деректер жинауды жүзеге асырады, сондай-ақ, тиiстi жағдайларда кеден, салық және өзге де органдар арасында ұлттық заңдарға және қолданыстағы екi жақты немесе көп жақты келісімдерге сәйкес ақпараттар алмасады;
b) темекi өнiмдерiн заңсыз сатуға қарсы, соның iшiнде қолдан жасалған және контрабандалық сигареттердi сатуға бағытталған заңнаманы тиiстi санкциялармен және түзету шараларымен қабылдайды немесе нығайтады;
с) тәркiленген барлық өндiрiстiк құралдарды, қолдан жасалған және контрабандалық сигареттер мен өзге де темекi өнiмдерiн жойылуы үшiн, iс жүзiнде жүзеге асыруға болатын жағдайда, экологиялық таза әдiстердi пайдалана отырып немесе iшкi заңдарға сәйкес аластауды қамтамасыз ету жөнiнде қажеттi қадамдар жасайды;
d) өзiнiң заңдық шегiнде салықсыз немесе баж салығынсыз режимде сақталып қойылатын және тасымалданатын темекi өнiмдерiн сақталуы мен бөлiнуiне мониторинг, құжаттандыру және бақылау жүргiзу мақсатында шаралар қабылдайды және iске асырады;
е) темекi өнiмдерiн заңсыз сатудан түскен кiрiстi тәркiлеу мақсатында қажеттi шаралар қолданады.
5. Осы Баптың 4(а) және 4(d) тармақшаларына сәйкес жиналған ақпараттарды Тараптар тиiстi жағдайларда 21-бапқа сәйкес жинақталған түрде өздерiнiң кезеңдiк баяндамаларында Тараптардың Конференциясына ұсынады.
6. Тараптар темекi өнiмдерiн заңсыз сатуды жою мақсатында тиiстi жағдайларда және ұлттық заңнамаға сәйкес, ұлттық мекемелер, сондай-ақ тиiстi өңiрлiк және халықаралық үкiметаралық ұйымдар арасындағы ынтымақтастыққа бұл тергеуге, сот қудалауы мен рәсiмдерiне қандай дәрежеде қатысты екенiне қарай жәрдемдеседi. Негiзгi назар темекi өнiмдерiн заңсыз сатумен күрес мақсатында өңiрлiк және субөңiрлiк деңгейдегi ынтымақтастыққа ерекше назар аударылады.
7. Әрбiр Тарап заңсыз сауданың алдын алу мақсатында тиiстi жағдайларда темекi өнiмдерiн бақылау немесе өндiрiсiн реттеу және бөлу үшiн лицензиялауды қоса алғанда, одан әрi шаралар қолдануға әрi жүзеге асыруға ұмтылады.

16-бап
Кәмелеттiк жасқа толмағандарға сату және
кәмелеттік жасқа толмағандардың сатуы

1. Әрбiр Тарап iшкi заңнамада, ұлттық заңнамада белгіленген жасқа немесе он сегiз жасқа толмаған адамдарға темекi өнiмдерiн сатуға тыйым салу үшiн тиiмдi заңнамалық, атқару, әкiмшілiк немесе шараларды тиiстi үкiметтiк деңгейде шаралар қолданады және жүзеге асырады:
Бұл шаралар:
(а) темекi өнiмiн сатушылардың барлығынан өздерiнiң сату нүктесiнiң iшiнде көрiнетiн жерде кәмелеттiк жасқа толмағандарға темекi өнiмдерiн сатуға тыйым салынғаны туралы хабарландыру iлу талабын, егер күдiк болған жағдайда, олардан заңмен белгiленген кәмелеттiк жасқа жеткенiн айғақтайтын құжатты талап етудi;
(b) темекi өнiмдерiн кез келген тәсiлмен, мәселен мұндай өнiмдерге дүкеннiң сөрелерiнен тiкелей қол жеткiзудi қамтамасыз ететiн тәсiлмен сатуға тыйым салуды;
(d) кәмпиттердi, тiскебасарларды, ойыншықтарды немесе өзге де заттарды кәмелетке толмағандардың көңiлiн аударатын темекi өнiмдерi түрiнде жасауға және сатуға тыйым салуды; және
(с) темекi өнiмдерiн сататын өзiнiң заңдық құзырындағы автоматтарға кәмелетке толмағандардың қолы жетпейтiндей және кәмелетке толмағандарға темекi өнiмдерiн сатуды ынталандырмайтындай болатын жағдайды қамтамасыз етудi қамтиды.
2. Әрбiр Тарап тегiн темекi өнiмдерiнiң халықтың, әсiресе кәмелетке толмағандардың арасында таратуға тыйым салады және тыйым салуға ықпал етедi.
3. Әрбiр Тарап сигареттiң кәмелетке толмағандарға қолжетiмдi болуын ұлғайтатындай бiр данадан немесе шағын қаптамалармен сатуға тыйым салуға ұмтылады.
4. Тараптар кәмелетке толмағандарға темекi өнiмдерiн сатуға алдын алу жөнiндегi шаралардың тиiмдiлiгiн күшейту үшiн, қажет болған жағдайда осы Конвенцияда қамтылған өзге де ережелермен үндестiкте жүзеге асырылуға тиiс екенiн таниды.
5. Тараптар Конвенцияға қол қойған, бекiткен, қабылдаған не оған қосылған кезде, немесе Тарап кез келген уақытта кейiннен мiндетті күшi бар жазбаша өтiнiштiң көмегiмен өзiнiң заңдық құзырының шегiндегi темекi өнiмдерiн сататын автоматтарды iске қосуға тыйым салуға мiндеттенуiн, немесе тиiстi жағдайларда темекi өнiмдерiн сататын автоматтарға толық тыйым салуды енгiзудi мiндеттенуiн көрсете алады. Осы Баптың негiзiнде жасалған мәлiмдеменi Конвенцияның барлық Тараптарына Депозитарий жолдайды.
6. Әрбiр Тарап осы Баптың 1-5-тармақтарында қамтылған мiндеттемелердi қамтамасыз ету мақсатында, көтерме және бөлшек сауда жасаушыларға қарсы санкцияларды қоса алғанда, тиiмдi заңнамалық, атқарушылық, әкiмшiлiк немесе өзге де шаралар қолданады және жүзеге асырады.
7. Әрбiр Тарап тиiстi жағдайларда iшкi заңнамада, ұлттық заңнамада белгiленген жасқа немесе он сегiз жасқа толмағандарға темекi өнiмдерiн сатуға тыйым салу мақсатында атын шараларды немесе тиiмдi заңнамалық, атқарушылық, әкiмшiлiк шараларды қолдануы және жүзеге асыруы керек.

17-бап
Экономикалық өмiршең қызметтiң балама түрлерiн қолдау

Тараптар басқа Тараптармен, халықаралық және өңiрлiк үкiметаралық ұйымдармен ынтымақтастықта, темекi өндiрумен және өсiрумен айналысатын адамдардың және тиiстi жағдайларда жеке сатушылардың мүддесiнде экономикалық өмiршең басқа баламаларға ықпал етедi.

Y Бөлім: Қоршаған ортаны қорғау

18-бап
Қоршаған ортаны қорғау және адамдардың денсаулығы

Осы Конвенция бойынша Тараптар өз аумағында темекi өсiру мен оны өндiруге қатысты өздерiнiң мiндеттемелерiн орындау кезiнде қоршаған ортаны қорғау мен қоршаған ортаны қорғаумен байланысты адамдардың денсаулығын сақтау мәселелерiн тиiстi деңгейде ескеруге келiседi.

YI Бөлім: Жауапкершілікке байланысты мәселелер

19-бап
Жауапкершiлiк

1. Темекiге қарсы күрес мақсатында Тараптар қажет кезiнде тиiстi жағдайлардағы өтемақыны қоса алғанда, қылмыстық және азаматтық жауапкершілiк мәселелерiн шешу үшiн заңнамалық шараларды қабылдау немесе қолданыстағы заңнаманы дамыту мүмкiндiгiн қарайды.
2. Тараптар 21-бапқа сәйкес Тараптардың Конференциялары арқылы бiр-бiрiмен ақпарат алмасу жөнiнде ынтымақтасады, оның iшiнде:
(а) темекi өнiмдерiн пайдаланудың денсаулыққа келтiретiн және 20.3(а)-бапқа сәйкес темекi түтiнi әсерiнiң салдары жайында ақпарат алмасады; және
(b)қолданыстағы заңнама мен ережелер, сондай-ақ тиiстi сот практикасы туралы ақпарат алмасады.
3. Тараптар тиiстi жағдайларда және өзара келiсе отырып, бiр-бiрiне ұлттық заңнама, саясат, құқықтық практика және де осы Конвенцияға сәйкес азаматтық және қылмыстық жауапкершілікке қатысты iс жүргiзу қимылдарын жүзеге асыруда қолданылып, iске қосылатын атын шарт тетiктерi шеңберiнде көмек бередi.
4. Конвенция Тараптардың бiр-бiрiнiң сот органдарына қол жеткiзу құқықтарына, мұндай құқықтар бар жерде оларға ешқандай қол сұқпайды немесе шектемейдi.
5. Тараптардың Конференциясы тиiстi халықаралық форумдарда жүргiзілетiн жұмысты ескере отырып, осы мәселелерге тиiсiнше халықаралық тұрғыдан келу және Тараптарға қолдау көрсету жөнiндегi тиiстi құралдарды қоса алғанда, олардың өтiнiшi бойынша, осы Бапқа сәйкес олардың заңнамалық және өзге де қызметiнде жауапкершілікке қатысты мәселелердi мүмкiндiгiнше ертерек сатысында қарауы мүмкiн.

ҮІІ Бөлім: Ғылыми-техникалық
ынтымақтастық және ақпарат беру

20-бап
Ғылыми зерттеулер, эпидқадағалау және ақпарат алмасу

1. Тараптар темекiге қарсы күрес саласындағы ұлттық зерттеулердi дамыту мен оларға жәрдемдесу және ғылыми-зерттеу бағдарламаларын үйлестiру жөнiндегi шараларды өңiрлiк әрi ғаламдық деңгейлерде қабылдайды. Бұл мақсатқа қол жеткiзу үшiн Тарап:
(а) зерттеулер және ғылыми бағалаулар жүргiзуде тiкелей немесе құзыреттi халықаралық және өңiрлiк үкiметаралық ұйымдар мен басқа органдар арқылы ынтымақтастыққа бастамашылық жасайды әрi жүзеге асырады және бұл ретте темекi тұтынуды қозғаушы себептерi мен зардаптары және темекi түтiнiнiң әсерiн зерделеуге бағытталған, сондай-ақ балама дақылдарды анықтауға бағытталған зерттеулерге жәрдемдеседi және қолдау көрсетедi; және
(b) құзыреттi халықаралық және өңiрлiк үкiметаралық ұйымдар мен басқа органдардың қолдауымен ғылыми зерттеулердi қоса алғанда, темекiге қарсы күрес жөнiндегi қызметпен айналысатындардың барлығын даярлау және қолдау көрсетудi, жүзеге асыруды және бағалауды дамытады әрi нығайтады.
2. Тараптар тиiстi жағдайларда темекi тұтынудың зардаптары мен темекi түтiнi әсерiнiң ауқымын, құрылымдарын, қозғаушы себептерiн ұлттық, өңiрлiк және ғаламдық эпидқадағалау бағдарламаларын жасайды. Осы мақсатта Тараптар темекiнi эпидқадағалау бағдарламасын өңiрлiк және халықаралық деңгейлердегi деректердiң салыстырмалылығы мен талдаудың мүмкiндiгiн тиiстi жағдайларда қамтамасыз ету үшiн денсаулық жай-күйiн эпидқадағалаудың ұлттық, өңiрлiк және ғаламдық бағдарламаларына енгiзедi.
3. Тараптар халықаралық және өңiрлiк үкiметаралық ұйымдар мен басқа да органдар тарапынан қаржылық және техникалық көмектiң маңызын таниды. Әрбiр Тарап:
(а) темекi тұтынуды эпидемиологиялық қадағалаудың ұлттық жүйесiн және тиiстi әлеуметтiк және экономикалық көрсеткiштердi және денсаулық көрсеткiштерiн кезең-кезеңiмен жасауға;
(b) темекiнi өңiрлiк және ғаламдық эпидқадағалауда және осы Баптың 3(а)-тармағында көрсетiлген көрсеткiштер туралы ақпарат алмасуда үкiметтiк және бейүкiметтiк ұйымдарды қоса алғанда, құзыретті халықаралық және өңiрлiк үкiметаралық ұйымдармен және басқа да органдармен ынтымақтасуға;
(с) темекiге байланысты эпидқадағалау деректерiн жинау, талдау және таратуды айқындауға арналған жалпы басшылық қағидаттарды немесе рәсiмдердi әзiрлеуде Дүниежүзiлiк денсаулық сақтау ұйымымен ынтымақтасуға ұмтылады.
4. Тараптар өзiнiң ұлттық заңнамасына сәйкес ашық ғылыми-техникалық, әлеуметтiк-экономикалық, коммерциялық және заңдық ақпаратпен, сондай-ақ осы Конвенцияға қатысы бар темекi өнеркәсiбi мен темекi өсiру практикасына қатысты ақпарат алмасуға жәрдемдеседi және оны жеңiлдетедi, бұл ретте дамушы елдер болып табылатын Тараптар мен өтпелi экономикасы бар Тараптардың айрықша қажеттiлiктерiн ескередi және қарайды. Әрбiр Тарап:
(а) құрамында темекiге қарсы күрестi регламенттейтiн заңдар мен ережелер бар жаңартылған дерекқорды және тиiстi жағдайларда олардың сақталуын қамтамасыз ету, сондай-ақ тиiстi сот практикасы туралы ақпаратты кезең-кезеңiмен жасау әрi қолдау мен темекiге қарсы күрес саласындағы бағдарламаларды өңiрлiк және ғаламдық деңгейлерде әзiрлеуде ынтымақтасуға;
(b) осы Баптың 3(а)-тармағына сәйкес эпидқадағалаудың ұлттық бағдарламаларынан алынған жаңартылған дерекқорын кезең-кезеңiмен жасауға және қолдауға;
(с) құзыреттi халықаралық ұйымдармен темекi өндiру және темекi өнiмдерiн дайындау туралы, сондай-ақ осы Конвенцияға немесе темекiге қарсы күрес жөнiндегi ұлттық қызметке ықпал ететiн темекi өнеркәсiбi қызметi туралы ақпаратты тұрақты жинау және тарату үшiн ғаламдық жүйенi кезең-кезеңмен жасау және қолдау мақсатында ынтымақтасуға ұмтылады.
5. Тараптар өңiрлiк және халықаралық үкiметаралық ұйымдардың және қаржы мекемелердiң, сондай-ақ өздерi мүшелерi болып табылатын дамыту мәселелерiмен айналысатын мекемелер шеңберiнде, дамушы елдер болып табылатын Тараптар мен өтпелi экономикасы бар Тараптарға олардың зерттеулер, эпидқадағалау және ақпарат алмасу жөнiндегi мiндеттемелерiн орындауда көмек көрсету үшiн Хатшылыққа жәрдемдесу әрi техникалық және қаржы ресурстарын берудi көтермелеу мақсатында ынтымақтасуы керек.

21-бап
Есептiлiк және ақпарат алмасу

1. Әрбiр Тарап Хатшылық арқылы Тараптар Конференциясына өзiнiң Конвенцияны орындағаны туралы мерзiмдiк баяндамаларын ұсынады, онда мыналар қамтылады:
(а) Конвенцияны жүзеге асыру мақсатында қабылданған заңнамалық, атқарушылық, әкiмшiлiк немесе өзге де шаралар туралы ақпарат;
(b) тиiстi жағдайларда Конвенцияны жүзеге асыруда кездескен кез-келген кедергiлер мен тосқауылдар туралы және осы тосқауылдарды жою үшiн қабылданған шаралар туралы ақпарат;
(с) темекiге қарсы күрес жөнiндегi қызмет үшiн берілген немесе алынған қаржылық және техникалық көмек туралы тиiстi жағдайларда ақпарат;
(д) 20-бапта көрсетiлгендей, эпидқадағалау және зерттеулер туралы ақпарат; және
(e) 6.3, 13.2, 13.3, 13.4(4), 15.5 және 19.2-баптарда көрсетiлген ақпарат.
2. Мұндай баяндамаларды барлық Тараптардың ұсынуының жиiлiгi мен нысанын Тараптардың Конференциясы айқындайды. Әрбiр Тарап аталған Тарап үшiн Конвенция күшiне енгеннен кейiн екi жыл iшiнде өзiнiң бастапқы баяндамасын дайындайды.
3. Тараптар Конференциясы 22 және 26-баптарға сәйкес дамушы елдер болып табылатын Тараптар мен өтпелi экономикасы бар Тараптарға, олардың өтiнiшi бойынша, осы Баптағы олардың өз мiндеттемелерiн орындауда көмек көрсету жөнiндегi шараларды қарайды.
4. Осы Конвенция бойынша баяндамалар ұсыну және ақпарат алмасу жеке өмiрiнiң құпиялылығын және қол сұғылмауын қамтамасыз ету тұрғысындағы ұлттық заңнамаға сәйкес жүзеге асырылады. Тараптар өзара келiсiм бойынша алмасатын кез-келген құпия ақпараттың қорғалуын қамтамасыз етедi.

22-бап
Ғылыми-техникалық және заң салаларындағы
ынтымақтастық және тиiстi тәжiрибенi ұсыну

1. Тараптар дамушы елдер болып табылатын Тараптардың және өтпелi экономикасы бар Тараптардың қажеттiлiктерiн ескере отырып, осы Конвенциядан туындайтын мiндеттемелердi орындау жөнiндегi өзiнiң әлеуетiн нығайту мақсатында тiкелей немесе құзыреттi халықаралық органдар арқылы ынтымақтасады. Мұндай ынтымақтастықтың темекiге қарсы күрес саласындағы ұлттық стратегияларды, жоспарлар мен бағдарламаларды әзiрлеу және нығайту үшiн өзара келiсiм бойынша ғылыми-техникалық және заңдық тәжiрибенi және технологияны беруге жәрдемдесу, атап айтқанда, мыналарға бағытталған мақсаты болады:
(а) темекiге қарсы күреске байланысты технологияларды, бiлiмдi, дағдыны, әлеуеттi және тәжiрибенi әзiрлеуге, беруге және алуға жәрдемдесуге;
(b) Мыналар:
(i) тиiстi өтiнiш бойынша тұғырлы заңнамалық негiздi, сондай-ақ темекiнi тұтынуды бастаудың алдын алу, оны тұтынуды тоқтатуға және темекi түтiнiнiң әсерiнен қорғауға жәрдемдесу жөнiндегi бағдарламаларды қоса алғанда, техникалық бағдарламаларды жасауда көмек көрсету;
(іі) темекi секторында жұмыс iстейтiн адамдарға тиiстi жағдайларда экономикалық тұрғыдан өмiршең құралдарды қамтамасыз етудiң тиiстi экономикалық және заңдық тұрғыдан өмiршең балама тәсiлдерiн әзiрлеуде көмек көрсету;
(ііі) темекi өсiрумен айналысатын адамдарға тиiстi жағдайларда ауыл шаруашылығы өндiрiсiн экономикалық тұрғыдан өмiршең балама дақылдарға ауыстыруға көмек көрсету арқылы Конвенцияны жүзеге асыруға бағытталған темекiге қарсы күрес саласындағы ұлттық стратегияларды, жоспарлар мен бағдарламаларды жасау әрi нығайту үшiн ғылыми-техникалық, заңдық және өзге де тәжiрибелердi ұсыну;
(с) 12-бапқа сәйкес тиiстi қызметкердi даярлаудың тиiстi бағдарламаларын қолдау немесе ақпараттануын арттыру;
(d) тиiстi жағдайларда темекiге қарсы күрес саласындағы стратегиялар, жоспарлар мен бағдарламалар үшiн қажеттi материалдарды, жабдықты беру және материалдық-техникалық қолдау көрсету;
(е) никотинге тәуелдiлiктi жан-жақты емдеудi қоса алғанда, темекiге қарсы күрестiң әдiстерiн айқындау;
(f) никотинге тәуелдiлiктi жан-жақты емдеудiң қол жетiмдiлiгiн арттыру мақсатында тиiстi жағдайларда ғылыми зерттеулерге жәрдемдесу.
2. Тараптар Конференциясы ғылыми-техникалық және заң тәжiрибесi мен технологияны беруде жәрдемдеседi және осылай берудi 26-бапқа сәйкес көрсетiлетiн қаржылай қолдау кезiнде жеңiлдетедi.

YIІІ Бөлім: Ұйымдастыру шаралары және қаржы ресурстары

23-бап
Тараптар Конференциясы

1. Тараптар Конференциясы осымен бекiтiледi. Конференцияның бiрiншi сессиясын Дүниежүзiлiк денсаулық сақтау ұйымы осы Конвенция күшiне енгеннен кейiн бiр жылдан кешiктiрмей шақырады. Конференция өзiнiң бiрiншi сессиясында келесi кезектi сессиялардың өтетiн орны мен уақытын белгiлейдi.
2. Тараптар Конференциясының кезектен тыс сессиялары Конференция қажет деп тапқан немесе бұл талап туралы ақпаратты Конвенцияның Хатшылығы оларға берiлген сәтiнен бастап алты ай iшiнде Тараптардың кемiнде үштен бiрi қолдайтын жағдайда кез келген Тараптың жазбаша талабы бойынша басқа мерзiмдерде өткiзiледi.
3. Тараптар Конференциясы өзiнiң бiрiншi сессиясында өзара келiсiммен рәсiмiнiң Ережесiн қабылдайды.
4. Тараптар Конференциясы өзара келiсiммен өзiнiң ережелерiн, сондай-ақ ол құра алатын кез-келген қосалқы органдарды қаржыландыруды регламенттейтiн ережелердi, сондай-ақ Хатшылықтың жұмысын регламенттейтiн қаржы ережелерiн қабылдайды. Ол әрбiр кезектi сессияда келесi кезектi сессияға дейiнгi қаржылық кезеңге арналған бюджеттi бекiтедi.
5. Тараптар Конференциясы осы Конвенцияның жүзеге асырылуын тұрақты қарайды әрі оны тиiмдi жүзеге асыруға жәрдемдесу үшiн қажеттi шешiмдердi қабылдайды және 28, 29 және 33-баптарға сәйкес Конвенцияға хаттамаларды, қосымшалар мен түзетулердi қабылдай алады. Ол осы мақсатта:
(а) 20 және 21-баптарға сәйкес ақпарат алмасуға жәрдемдеседi және жеңiлдетедi;
(b) осы Конвенцияны жүзеге асыруға қатысты, 20-бапта көзделгендердi толықтыруға ғылыми зерттеулердi салыстырмалы әдiснамаларын әзiрлеуге және деректер жинағын мерзiмдiк жетiлдiруге жәрдемдеседi және жiбередi;
(с) стратегияларды, жоспарлар мен бағдарламаларды, сондай-ақ саясатты, заңнаманы және басқа да шараларды әзiрлеуге, жүзеге асыруға және бағалауға тиiстi жағдайларда жәрдемдеседi;
(d) осы Конвенцияның 21-бабына сәйкес Тараптар ұсынған баяндамаларды қарайды және Конвенцияның жүзеге асырылуы туралы тұрақты баяндамаларды бекiтедi;
(e) 26-бапқа сәйкес осы Конвенцияны жүзеге асыруға арналған қаржы ресурстарын жұмылдыруға жәрдемдеседi және ықпал етедi;
(f) осы Конвенцияның мақсаттарына қол жеткiзу үшiн қажетті қосалқы органдарды бекiтедi;
(g) тиiстi жағдайларда құзыреттi және тиiстi ұйымдардың әрi Бiрiккен Ұлттар Ұйымы жүйесi органдарынан және басқа халықаралық әрi өңiрлiк үкiметаралық ұйымдар мен бейүкiметтiк ұйымдардың және органдардың Конвенцияны жүзеге асыру жөнiндегi жұмыстарды нығайту құралы ретiнде қызмет көрсету және ынтымақтасу, сондай-ақ ақпарат ұсыну туралы өтiнiш жасайды; және
(һ) тиiстi жағдайларда осы Конвенцияның мақсатына қол жеткiзу үшiн оны жүзеге асыру процесiнде жинақталған тәжiрибе аясында басқа да iс-қимылдарды қарайды.
6. Тараптар Конференциясы оның жұмысына бақылаушылардың қатысу өлшемдерiн белгiлейдi.

24-бап
Хатшылық

1. Тараптар Конференциясы тұрақты хатшылық тағайындайды және оның жұмыс iстеу жағдайларын қамтамасыз етедi. Тараптардың Конференциясы мұны өзiнiң бiрiншi сессиясында орындауға ұмтылады.
2. Тұрақты хатшылықты тағайындалған және бекiтiлген сәтке дейiн хатшылықтың функциясын осы Конвенцияға сәйкес Дүниежүзiлiк денсаулық сақтау ұйымы қамтамасыз етедi.
3. Хатшылықтың функциялары:
(а) Тараптар Конференциясының және кез келген қосалқы органдардың сессияларын ұйымдастыру мен оларды қажетті қызметтер көрсетумен қамтамасыз ету;
(b) осы Конвенцияға сәйкес өздерi алған баяндамаларды беру;
(с) Тараптарға, әсiресе, дамушы елдер болып табылатын Тараптар мен өтпелi экономикасы бар Тараптарға олардың сұрауы бойынша осы Конвенцияның ережелерiне сәйкес талап етiлетiн ақпаратты жинау мен беруге көмек көрсету;
(d) Тараптар Конференциясының басшылығымен Конвенцияға сәйкес өзiнiң қызметi туралы баяндамалар дайындау және оларды Тараптар Конференциясына ұсыну;
(е) Тараптар Конференциясының басшылығымен құзыреттi халықаралық және өңiрлiк үкiметаралық ұйымдармен және басқа да органдармен қажеттi үйлестiрудi қамтамасыз ету;
(f) Тараптар Конференциясының басшылығымен оның функцияларын тиiмдi жүзеге асыру үшiн талап етiлyi мүмкiн мұндай әкiмшілік немесе келiсiмшарттар жасасу;
(g) Конвенцияда және оның кез-келген хаттамаларында көрсетiлген басқа да хатшылық функцияларын, сондай-ақ Тараптар Конференциясы айқындауы мүмкiн осындай басқа да функцияларды орындау болып табылады.

25-бап
Тараптар Конференциясы мен үкіметаралық
ұйымдардың арасындағы қарым-қатынас

Осы Конвенцияның мақсаттарына қол жеткiзуде техникалық және қаржылық ынтымақтастықты қамтамасыз ету үшiн Тараптар Конференциясы, қаржы мекемелерiн және даму мәселелерiмен айналысатын мекемелердi қоса алғанда, құзыреттi халықаралық және өңiрлiк үкiметаралық ұйымдарға ынтымақтастық туралы өтiнiш жасай алады.

26-бап
Қаржы ресурстары

1. Тараптар осы Конвенцияның мақсаттарына қол жеткiзуде қаржы ресурстарының маңызды рөл атқаратынын таниды.
2. Әрбiр Тарап өзiнiң ұлттық жоспарларына, басымдықтары мен бағдарламаларына сәйкес осы Конвенцияның мақсаттарына қол жеткiзуге бағытталған, өзiнiң ұлттық қызметiне қатысты қаржылай қолдауды қамтамасыз етедi.
3. Тараптар дамушы елдер болып табылатын Тараптар мен өтпелi экономикасы бар Тараптардың темекiге қарсы күрестiң көп салалы жан-жақты бағдарламаларын әзiрлеудi және нығайтуды қаржыландыруды қамтамасыз ету үшiн тиiсті жағдайларда екiжақты, өңiрлiк, қосалқы өңiрлiк және басқа да көпжақты арналарды пайдалануға жәрдемдеседi. Тиiсiнше, ұлттық деңгейде әзiрленетiн тұрлаулы даму стратегияларының аясында дақылдарды әртараптандыруды қоса алғанда, темекi өндiрiсiнiң экономикалық өмiршең баламаларын қарау және қолдау керек.
4. Тиiстi өңiрлiк және халықаралық үкiметаралық ұйымдарда, сондай-ақ қаржы мекемелерiнде және даму мәселелерiмен айналысатын мекемелерде өкiлдiк ететiн Тараптар, дамушы елдер болып табылатын Тараптар мен өтпелi экономикасы бар Тараптарға бұл ұйымдарда қатысу құқығын шектемей, олардың осы Конвенция бойынша өз мiндеттемелерiн орындауға көмек көрсету мақсатында осы ұйымдар мен мекемелердiң қаржылай қолдаумен қамтамасыз етуiн көтермелейдi.
5. Тараптар мыналарға келiседi.
(а) Тараптарға осы Конвенция бойынша өз мiндеттемелерiн орындауға көмек көрсету үшiн барлық Тараптардың, әсiресе, дамушы елдер болып табылатын Тараптар мен өтпелi экономикасы бар Тараптардың игiлiгi үшiн барлық тиiстi ықтимал және қолда бар қаржылай, техникалық немесе темекiге қарсы күрес жөнiндегi іс-шаралар үшiн қолжетiмдi өзге де мемлекеттiк және жекеше ресурстарды жұмылдыру әрi пайдалану керек.
(b) Хатшылық дамушы елдер болып табылатын Тараптар мен өтпелi экономикасы бар Тараптарға, олардың өтiнiшi бойынша, осы Конвенциядағы олардың өз мiндеттемелерiн орындауын жеңiлдету үшiн қаржыландырудың қолда бар көздерi туралы кеңес бередi.
(с) Тараптар Конференциясы өзiнiң бiрiншi сессиясында Хатшылық жүргiзген зерттеулердiң және басқа да тиiстi ақпараттың негiзiнде қолда бар және ықтимал көздер мен тетiктерге шолу жүргiзедi және олардың сәйкестiгiн қарайды.
(d) бұл шолудың нәтижелерiн Тараптар Конференциясы қолда бар тетiктердi нығайту немесе қажет кезiнде қосымша қаржы ресурстарын дамушы елдер болып табылатын Тараптар мен өтпелi экономикасы бар Тараптарға жiберу үшiн осы Конвенцияның мақсаттарына қол жеткiзуде оларға көмек көрсету үшiн ерiктi ғаламдық қорды құрудың не өзге де тиісті қаржы тетiктерiн жасаудың қажеттiлiгiн айқындау кезiнде ескеретiн болады.

IX Бөлім: Дауларды реттеу

27-бап
Дауларды реттеу

1. Екi не одан да көп Тараптардың арасында осы Конвенцияны түсiндiруге немесе қолдануға қатысты дау туындаған жағдайда тиiстi Тараптар қайырымдылық қызметтердi, делдалдықты немесе татуласуды қоса алғанда, келiссөздер немесе олардың таңдауымен кез келген басқа бейбiт жолдар арқылы дипломатиялық арналар бойынша дауды реттеуге ұмтылады.
2. Осы Конвенцияны бекiту, қабылдау, негiздеу не ресми мақұлдау немесе оған қосылу кезiнде не бұдан кейiн кез келген уақытта мемлекет немесе экономикалық ықпалдастық өңiрлiк ұйымы Депозитарийге осы Баптың 1-тармағына сәйкес шешiлуi мүмкiн емес дауға қатысты өзара келiсiм негiзiнде Тараптар Конференциясының қабылдауына жататын рәсiмдерге сәйкес арнайы төрелiк жасауға өздерiнiң мәжбүрлi шара ретiнде келiсетiн жазбаша мәлiмдей алады.
3. Осы Баптың ережелерi, егер онда өзгеше көзделмесе, осы хаттаманың тараптар арасындағы дауға қолданылатын кез-келген хаттамасына қатысты қолданылады.

X Бөлім: Конвенцияны одан әрі әзірлеу

28-бап
Конвенцияға түзетулер

1. Кез келген Тарап осы Конвенцияға түзетулер ұсына алады. Мұндай түзетулердi Тараптар Конференциясы қарайтын болады.
2. Конвенцияға түзетулердi Тараптар Конференциясы қарайды. Конвенцияға ұсынылатын кез келген түзетудiң мәтiнi оны қабылдау үшiн ол ұсынылатын сессияға дейiн кемiнде алты ай бұрын Хатшылық Тараптарға алдын ала жөнелтедi. Хатшылық ұсынылатын түзетулердiң мәтiнiн Конвенцияға қол қойған Тараптарға және ақпарат үшiн - Депозитарийге де жолдайды.
3. Тараптар өзара келiсiм негiзiнде осы Конвенцияға ұсынылатын кез келген түзетулер бойынша келiсiмге қол жеткiзу үшiн барлық күш-жiгерiн жұмсайды. Егер өзара келiсiмге қол жеткiзудегi барлық күш-жiгер жұмсалып, ал келiсiмге қол жеткiзiлмесе, онда соңғы шара ретiнде түзету отырысқа қатысушы және дауыс беруге қатысушы Тараптардың төрттен үшiнiң көпшiлiк даусымен қабылданады. Осы Баптың мақсаттары үшiн отырысқа қатысушы және дауыс беруге қатысушы Тараптар деп отырысқа қатысушы және "иә" немесе "жоқ" деп дауыс берушi Тараптар түсiніледi.
4. Түзетулердi қабылдау туралы құжаттар Депозитарийге сақтауға тапсырылады. Осы Баптың 3-тармағына сәйкес қабылданған түзету оны қабылдаған Тараптар үшiн осы Конвенцияны кем дегенде үш Тарап қабылдау туралы құжатты Депозитарий алған күнiнен кейiн тоқсаныншы күнi күшiне енедi.
5. Түзету кез келген басқа Тарап үшiн осы Тараптың аталған түзетудi қабылдағаны туралы өз құжатын Депозитарийге сақтауға берген күнiнен кейiн тоқсаныншы күнi күшiне енедi.

29-бап
Конвенцияға қосымшаларды қабылдау және
оған түзетулер енгiзу

1. Осы Конвенцияға қосымшалар мен оларға түзетулер 28-бапта белгiленген рәсiмге сәйкес ұсынылады, қабылданады және күшiне енедi.
2. Осы Конвенцияға қосымшалар оның ажырамас бөлiгiн құрайды және егер онда тiкелей өзгеше көзделмесе, Конвенцияға сiлтеме сонымен қатар оның кез келген қосымшасына сiлтеме болып табылады.
3. Қосымшалар тiзiмдермен, нысандармен және рәсiмдiк, ғылыми, техникалық және әкiмшілiк мәселелерге қатысты өзге де сипаттамалық материалдармен шектеледi.

XI Бөлім: Қорытынды ережелер

30-бап
Ескертпелер

Осы Конвенцияға ешқандай ескертпелер жасауға болмайды.

31-бап
Шығу

1. Қандай да бiр Тарап үшiн осы Конвенция күшiне енген күнiнен екi жыл өткеннен кейiн кез келген уақытта бұл Тараптың Депозитарийге жазбаша хабарлама жiбере отырып, Конвенциядан шығуына болады.
2. Кез келген осындай шығу Депозитарийдiң шығуы туралы хабарлама алған күнiнен бастап бiр жыл өткеннен кейiн немесе шығу туралы хабарламада көрсетілуi мүмкiн неғұрлым кешiрек уақытта күшiне енедi.
3. Осы Конвенциядан шығатын кез келген Тарап, ол Тарапы болып табылатын кез келген хаттамадан да шыққан болып саналады.

32-бап
Дауыс беру құқығы

1. Осы Конвенцияның әрбiр Тарапы осы Баптың 2-тармағында көзделген жағдайдан басқа бiр дауысқа ие болады.
2. Өңiрлiк экономикалық ықпалдастық ұйымдары өздерiнiң құзыретiне енетiн мәселелерде осы Конвенция Тараптарының мүше-мемлекеттерiнiң санына тең дауыстарға ие бола отырып, өзiнiң дауыс беру құқығын пайдаланады. Мұндай ұйым, егер оның мүшесi болып табылатын қандай да бiр мемлекет өз құқығын пайдаланса және керiсiнше пайдаланбаса, өзiнiң дауыс беру құқығын пайдаланбайды.

33-бап
Хаттамалар

1. Кез келген Тарап хаттамалар ұсына алады. Мұндай ұсыныстарды Тараптардың Конференциясы қарайды.
2. Тараптардың Конференциясы Конвенцияға хаттамаларды қабылдауы мүмкiн. Ол хаттамаларды қабылдау кезiнде өзара келiсiмге қол жеткiзу үшiн барлық күш-жiгер жұмсалады. Егер өзара келiсiмге қол жеткiзуге күш-жiгер жұмсалып, ал келiсiмге қол жеткiзiлмесе, соңғы шара ретiнде хаттама отырысқа қатысқан және дауыс беруге қатысқан Тараптардың төрттен үшiнiң көпшiлiк даусымен қабылданады. Осы баптың мақсаттары үшiн, отырысқа қатысқан және дауыс беруге қатысқан Тараптар деп отырысқа қатысқан және "иә" немесе "жоқ" дауыс берген Тараптар түсiнiледi.
3. Ұсынылған хаттаманың кез келген мәтiнiн Хатшылық Тараптарға оны қабылдауға ұсынатын сессияға дейiн кемiнде алты айдан кешiктiрмей жолдайды.
4. Хаттаманың Тараптары осы Конвенцияның Тараптары ғана болуы мүмкiн.
5. Осы Конвенцияға кез келген хаттама тиiстi хаттаманың тараптары үшiн ғана мiндеттi болып табылады. Қандай да бiр хаттамаға ғана қатысты мәселелер жөнiндегi шешімдi осы хаттаманың тараптары ғана қабылдайды.
6. Кез келген хаттаманың күшiне ену шарттары осы хаттамамен белгіленедi.

34-бап
Қол қою

Осы Конвенция Дүниежүзiлiк денсаулық сақтау ұйымына мүше барлық мемлекеттер мен Дүниежүзiлiк денсаулық сақтау ұйымының мүшесi болып табылмайтын, бiрақ Бiрiккен Ұлттар Ұйымының мүшелерi болып табылатын кез келген мемлекет және Дүниежүзiлiк денсаулық сақтау ұйымының Женевадағы штаб-пәтерiнде 2003 жылғы 16-22 маусым аралығында, кейiннен Бiрiккен Ұлттар Ұйымының Нью-Йорктегi штаб-пәтерiнде 2003 жылғы 30 маусым - 2004 жылғы 29 маусым аралығында өңiрлiк экономикалық ықпалдастық ұйымдарының қол қоюы үшiн ашық болады.

35-бап
Бекiту, қабылдау, негiздеу, ресми мақұлдау немесе қосылу

1. Осы Конвенцияны мемлекеттер бекiтуге, қабылдауға, негiздеуге немесе қосылуға, сондай-ақ өңiрлiк экономикалық ықпалдастық ұйымдары ресми мақұлдауға немесе оған қосылуға тиiс. Ол Конвенцияға қол қою жабылатын күнiнен кейiнгi күнiнде қосылу үшiн ашылады. Бекіту, қабылдау, негiздеу, ресми мақұлдау немесе қосылу туралы құжаттар Депозитарийге сақтау үшiн тапсырылады.
2. Осы Конвенцияның Тарапы болатын кез келген өңiрлiк экономикалық ықпалдастық ұйымы оған мүше-мемлекеттiң бiрде бiрi Тарап болып табылмайтын жағдайда Конвенция бойынша барлық мiндеттердi алады. Осындай ұйымдарға мүше-мемлекеттердiң бipeуi немесе бiрнешеуi Конвенцияның Тарапы болған жағдайда, бұл ұйым мен оның мүшелерi болып табылатын мемлекеттер Конвенция бойынша өзiнiң мiндеттерiн орындау жөнiндегi олардың тиiстi мiндеттерiне қатысты шешiм қабылдайды. Мұндай жағдайларда ұйымдар мен мүше-мемлекеттер Конвенциядан туындайтын құқықтарды олармен қатар жүзеге асыра алмайды.
3. Өңiрлiк экономикалық ықпалдастық ұйымдары өздерiнiң ресми мақұлдау туралы құжаттарында немесе өздерiнiң қосылу туралы құжаттарында осы Конвенциямен реттелетiн мәселелердегi өз құзыретiнiң шегi туралы өтiнiш жасайды. Бұл ұйымдар Депозитарийдi де хабардар етедi, ол өз кезегiнде олардың құзыретi шегiнiң кез келген елеулi өзгерiсi туралы хабардар етедi.

36-бап
Күшiне ену

1. Осы Конвенция бекiту, қабылдау, негiздеу, ресми мақұлдау немесе қосылу туралы қырқыншы құжатты Депозитарийге сақтауға тапсырған күнiнен кейiнгi тоқсаныншы күнi күшiне енедi.
2. Осы Конвенцияны бекiтетiн, қабылдайтын, негiздейтiн немесе Күшiне ену туралы осы Баптың 1-тармағында жазылған шарттар орындалғаннан кейiн оған қосылатын әрбiр мемлекет үшiн Конвенция оның бекiту, қабылдау немесе қосылу туралы құжатты сақтауға тапсырған уақыттан кейiнгi тоқсаныншы күнi күшiне енедi.
3. Күшiне ену туралы осы баптың 1-тармағында жазылған шарттар орындалғаннан кейiн ресми мақұлдау туралы құжатты немесе қосылу туралы құжатты сақтауға тапсырған әрбiр өңiрлiк экономикалық ықпалдастық ұйымы үшiн осы Конвенция оның ресми мақұлдау немесе қосылу туралы құжатты тапсырған уақыттан кейiнгi тоқсаныншы күнi күшiне енедi.
4. Осы Баптың мақсаттары үшiн өңiрлiк экономикалық ықпалдастық ұйымы сақтауға тапсырған кез келген құжат осы ұйымға мүше-мемлекеттер сақтауға тапсырған құжаттарға қосымша деп саналмайды.

37-бап
Депозитарий

Осы Конвенцияның және оған түзетулердiң, сондай-ақ 28, 29 және 33-баптарға сәйкес қабылданған хаттамалар мен қосымшалардың Депозитарийi Бiрiккен Ұлттар Ұйымының Бас хатшысы болып табылады.

38-бап
Мәтiннiң дәлме-дәлдiгi

Осы Конвенцияның ағылшын, apaб, испан, қытай, орыс және француз тiлдерiндегi түпнұсқасы дәлме-дәл сәйкес болып табылады, Бiрiккен Ұлттар Ұйымының Бас хатшысына сақтауға тапсырылады.

Оны куәландыруға оған тиiсiнше уәкiлеттi, төменде қол қоюшылар осы Конвенцияға қол қойды.

Екi мың үшiншi жылғы жиырма бiрiншi мамырда Женевада жасалды.

О подписании Рамочной конвенции ВОЗ по борьбе против табака

Указ Президента Республики Казахстан от 11 июня 2004 года N 1387

Подлежит опубликованию в
"Собрании актов Президента
и Правительства"

Постановляю:
1. Подписать Рамочную конвенцию ВОЗ по борьбе против табака, совершенную в Женеве 21 мая 2003 года.
2. Уполномочить Казыханова Ержана Хозеевича - Постоянного представителя Республики Казахстан при Организации Объединенных Наций подписать от имени Республики Казахстан указанную Рамочную конвенцию.
3. Настоящий Указ вступает в силу со дня подписания.

Президент
Республики Казахстан

Рамочная Конвенция ВОЗ
по борьбе против табака

Преамбула

Стороны настоящей Конвенции,
преисполненные решимости уделять приоритетное внимание своему праву на защиту здоровья людей,
признавая , что распространение табачной эпидемии является глобальной проблемой, которая имеет серьезные последствия для здоровья людей и которая требует как можно более широкого международного сотрудничества и участия всех стран в эффективных, надлежащих и всесторонних международных ответных действиях,
отражая обеспокоенность международного сообщества по поводу разрушительных последствий для здоровья людей, а также социальных, экономических и экологических последствий во всем мире, связанных с употреблением табака и воздействием табачного дыма,
проявляя серьезное беспокойство по поводу увеличения во всем мире потребления и производства сигарет и других табачных изделий, особенно в развивающихся странах, а также в отношении того бремени, которое это налагает на семьи, бедных людей и национальные системы здравоохранения,
признавая , что научные данные недвусмысленно подтверждают, что потребление табака и воздействие табачного дыма являются причиной смерти, болезни и инвалидности и что между воздействием курения и другими видами употребления табачных изделий и наступлением болезней, связанных с табаком, существует определенный разрыв во времени,
признавая также , что сигареты и некоторые другие изделия, содержащие табак, являются высокотехнологичными изделиями, разработанными таким образом, чтобы создавать и поддерживать зависимость, и что многие содержащиеся в них компоненты и выделяемый ими дым являются фармакологически активными, токсичными, мутагенными и канцерогенными, а также что зависимость от табака классифицируется в основных международных классификациях болезней как отдельное расстройство,
признавая , что в настоящее время имеются четкие научные данные о том, что пренатальное воздействие табачного дыма вызывает неблагоприятные состояния здоровья и развития детей,
проявляя глубокую обеспокоенность по поводу распространения курения и других видов употребления табака детьми и подростками во всем мире, особенно по поводу курения во все более раннем возрасте,
проявляя тревогу в связи с расширением масштабов курения и других видов употребления табака женщинами и девушками во всем мире и принимая во внимание необходимость полного участия женщин на всех уровнях разработки и осуществления политики, а также необходимость в стратегиях борьбы против табака, учитывающих гендерные аспекты,
проявляя глубокую обеспокоенность по поводу высоких уровней курения и других видов употребления табака коренными народами,
проявляя серьезную обеспокоенность по поводу воздействия всех форм рекламы, стимулирования продажи и спонсорства в целях поощрения употребления табачных изделий,
признавая , что для ликвидации всех форм незаконной торговли сигаретами и другими табачными изделиями, включая контрабанду, незаконное производство и подделку, необходимы совместные действия,
осознавая , что борьба против табака на всех уровнях, и особенна в развивающихся странах и странах с переходной экономикой, требует достаточных финансовых и технических ресурсов, соизмеримых с нынешними и прогнозируемыми потребностями для деятельности по борьбе против табака,
признавая необходимость разработки надлежащих механизмов для рассмотрения долгосрочных социальных и экономических последствий успешных стратегий сокращения спроса на табак,
принимая во внимание социальные и экономические трудности, которые могут вызвать в среднесрочной и долгосрочной перспективе программы борьбы против табака в некоторых развивающихся странах и странах с переходной экономикой и признавая их потребности в технической и финансовой помощи в контексте разработанных на национальном уровне стратегий устойчивого развития,
осознавая ценную работу, проводимую многими государствами в области борьбы против табака, и одобряя лидерство Всемирной организации здравоохранения, а также усилия других организаций и органов системы Организации Объединенных Наций и других международных и региональных межправительственных организаций по разработке мер в области борьбы против табака,
подчеркивая особый вклад неправительственных организаций и других членов гражданского общества, не связанных с табачной промышленностью, включая профессиональные органы здравоохранения, женские группы, группы молодежи, природоохранные группы и группы потребителей, академические учреждения и учреждения здравоохранения, в усилия по борьбе против табака на национальном и международном уровнях, а также жизненно важное значение их участия в национальных и международных усилиях по борьбе против табака,
признавая необходимость проявлять бдительность в отношении любых попыток табачной промышленности подорвать или свести на нет усилия по борьбе против табака и необходимость в осведомленности о деятельности табачной промышленности, которая оказывает негативное воздействие на усилия по борьбе против табака,
напоминая Статью 12 Международного пакта об экономических, социальных и культурных правах, принятого Генеральной Ассамблеей Организации Объединенных Наций 16 декабря 1966 г., в которой говорится, что каждый человек имеет право на наивысший достижимый уровень физического и психического здоровья,
напоминая также преамбулу Устава Всемирной организации здравоохранения, в которой говорится, что обладание наивысшим достижимым уровнем здоровья является одним из основных прав всякого человека без различия расы, религии, политических убеждений, экономического или социального положения,
преисполненные решимости способствовать мерам борьбы против табака, основанным на существующих в настоящее время и соответствующих научно-технических и экономических соображениях,
напоминая , что Конвенция о ликвидации всех форм дискриминации в отношении женщин, принятая Генеральной Ассамблеей ООН 18 декабря 1979 г., предусматривает, что государства-участники этой Конвенции принимают надлежащие меры для ликвидации дискриминации в отношении женщин в области медико-санитарной помощи,
напоминая также , что Конвенция по правам ребенка, принятая Генеральной Ассамблеей ООН 20 ноября 1989 г., предусматривает, что государства-участники этой Конвенции признают право ребенка на обладание наивысшим достижимым уровнем здоровья,
договорились о следующем:

Часть I: Введение

Статья 1
Использование терминов

Для целей настоящей Конвенции:
a) "Незаконная торговля" означает любой запрещенный законом вид практики или поведения, который имеет отношение к производству, отправке, получению, владению, распределению, продаже или приобретению, включая любой вид практики или поведения, имеющий целью способствовать такой деятельности.
b) "Региональная организация экономической интеграции" означает любую организацию, которая состоит из нескольких суверенных государств и которой ее государства-члены передали свои полномочия по ряду вопросов, включая право принимать решения, налагающие обязательства на ее государства-члены в отношении этих вопросов.
c) "Реклама и стимулирование продажи табака" означает любой вид передачи коммерческой информации, рекомендации или действия с целью, результатом или вероятным результатом стимулирования продажи табачного изделия или употребления табака, прямо или косвенно.
d) "Борьба против табака" означает широкий круг стратегий в области поставок, спроса и уменьшения вреда, которые направлены на улучшение здоровья населения посредством ликвидации или уменьшения потребления им табачных изделий, а также воздействия на него табачного дыма.
e) "Табачная промышленность" означает всех тех, кто занимается изготовлением, оптовым распределением и импортом табачных изделий.
f) "Табачные изделия" означают продукты, полностью или частично изготовленные из табачного листа в качестве сырьевого материала, приготовленного таким образом, чтобы использовать для курения, сосания, жевания или нюханья.
g) "Спонсорство табака" означает любой вид вклада в любое событие, мероприятие или отдельное лицо с целью, результатом или вероятным результатом стимулирования продажи табачного изделия или употребления табака, прямо или косвенно.

Статья 2
Связь между настоящей Конвенцией и другими договорами
и юридическими документами

1. В целях обеспечения лучшей охраны здоровья людей Стороны поощряются к осуществлению мер, помимо требуемых настоящей Конвенцией и ее протоколами, причем ничто в этих документах не препятствует Сторонам принимать более строгие требования, которые согласуются с их положениями и соответствуют нормам международного права.
2. Положения настоящей Конвенции и ее протоколов никоим образом не влияют на право Сторон заключать двусторонние или многосторонние соглашения, включая региональные или субрегиональные соглашения, по вопросам, относящимся к Конвенции и ее протоколам или являющимся дополнительными по отношению к ним, при условии, что такие соглашения являются совместимыми с их обязательствами по настоящей Конвенции и ее протоколам. Соответствующие Стороны сообщают, о таких соглашениях Конференции Сторон через Секретариат.

Часть II: Цель, руководящие принципы и общие обязательства

Статья 3
Цель

Цель настоящей Конвенции и ее протоколов состоит в защите нынешнего и будущих поколений от разрушительных последствий для здоровья людей, а также социальных, экологических и экономических последствий потребления табака и воздействия табачного дыма посредством обеспечения соответствующих рамок для мер борьбы против табака, подлежащих осуществлению Сторонами на национальном, региональном и международном уровнях, с тем чтобы постоянно и существенно сокращать распространенность употребления табака и воздействия табачного дыма.

Статья 4
Руководящие принципы

Для достижения цели настоящей Конвенции и ее протоколов и осуществления ее положений Стороны руководствуются, в частности, принципами, изложенными ниже:
1. Каждый человек должен быть проинформирован о последствиях для здоровья, наркотическом характере и смертельной опасности в результате употребления табака и воздействия табачного дыма, и в этой связи для защиты всех людей от воздействия табачного дыма следует рассмотреть на соответствующем правительственном уровне эффективные законодательные, исполнительные, административные или иные меры.
2. Необходима решительная политическая приверженность делу разработки и поддержки на национальном, региональном и международном уровнях всесторонних межсекторальных мер и скоординированных ответных действий с учетом:
a) необходимости принятия мер для защиты всех людей от воздействия табачного дыма;
b) необходимости принятия мер для предотвращения начала, содействия и поддержки прекращения и уменьшения употребления табачных изделий в любой форме;
c) необходимости принятия мер по содействию участию коренных лиц и общин в разработке, осуществлении и оценке программ борьбы против табака, которые в социальном и культурном плане соответствуют их потребностям и перспективам; и
d) необходимости принятия мер по учету опасностей, специфичных для различных полов, при разработке стратегий борьбы против табака.
3. Международное сотрудничество, особенно передача технологии, знаний и оказание финансовой помощи, а также предоставление соответствующих экспертных услуг для создания и осуществления эффективных программ борьбы против табака с учетом местных культурных условий, а также социальных, экономических, политических и юридических факторов является важной частью настоящей Конвенции.
4. Всесторонние многосекторальные меры и ответные действия по сокращению потребления всех табачных изделий, предпринимаемые на национальном, региональном и международном уровнях, необходимы для предотвращения в соответствии с принципами общественного здравоохранения заболеваемости, преждевременной инвалидности и смертности, вызываемых потреблением табака и воздействием табачного дыма.
5. Вопросы, связанные с ответственностью, как они определяются каждой Стороной в пределах своей юрисдикции, являются важной частью всесторонней борьбы против табака.
6. Значение технической и финансовой помощи для содействия экономическому переходу лиц, выращивающих табак, и работников табачной промышленности на средства к существованию которых серьезное воздействие оказывает осуществление программ борьбы против табака в Сторонах, являющихся развивающимися странами, а также в Сторонах с переходной экономикой следует признать и учитывать в контексте стратегий устойчивого развития, разрабатываемых на национальном уровне.
7. Для достижения цели Конвенции и ее протоколов необходимо участие гражданского общества.

Статья 5
Общие обязательства

1. Каждая Сторона разрабатывает, осуществляет, периодически обновляет и пересматривает всесторонние многосекторальные национальные стратегии, планы и программы по борьбе против табака в соответствии с настоящей Конвенцией и протоколами, Стороной которых она является.
2. Для достижения этой цели каждая Сторона, в соответствии со своими возможностями:
a) создает или укрепляет и финансирует национальный координационный механизм или координационные органы по борьбе против табака; и
b) принимает и осуществляет эффективные законодательные, исполнительные, административные и/или иные меры и в соответствующих случаях сотрудничает с другими Сторонами в разработке соответствующей политики для предупреждения и сокращения потребления табака, никотиновой зависимости и воздействия табачного дыма.
3. При разработке и осуществлении своей политики общественного здравоохранения по борьбе против табака Стороны действуют таким образом, чтобы защитить свою политику от воздействия коммерческих и других корпоративных интересов табачной промышленности в соответствии с национальным законодательством.
4. Стороны сотрудничают в разработке предлагаемых мер, процедур и руководящих принципов осуществления настоящей Конвенции и протоколов, Сторонами которых они являются.
5. Стороны в соответствующих случаях сотрудничают с компетентными международными и региональными межправительственными организациями и другими органами для достижения целей настоящей Конвенции и протоколов, Сторонами которых они являются.
6. Стороны, в пределах имеющихся в их распоряжении средств и ресурсов, сотрудничают в целях мобилизации финансовых ресурсов для эффективного осуществления настоящей Конвенции с помощью двусторонних и многосторонних механизмов финансирования.

Часть III: Меры, касающиеся сокращения спроса на табак

Статья 6
Ценовые и налоговые меры по сокращению
спроса на табак

1. Стороны признают, что ценовые и налоговые меры являются эффективным и важным средством сокращения потребления табака различными группами населения, особенно молодежью.
2. Без ущерба для суверенного права Сторон определять и устанавливать свою политику налогообложения каждая Сторона должна учитывать свои национальные цели в области здравоохранения, касающиеся борьбы против табака, и в соответствующих случаях вводить или сохранять меры, которые могут включать:
a) осуществление налоговой политики и, в случае целесообразности, ценовой политики в отношении табачных изделий, с тем чтобы содействовать достижению целей в области здравоохранения, направленных на сокращение потребления табака; и
b) запрещение или ограничение, в соответствующих случаях, продажи безналоговых и беспошлинных табачных изделий лицам, осуществляющим международные поездки, и/или ввоза ими этих изделий.
3. Стороны представляют информацию о ставках налогообложения табачных изделий и тенденциях в потреблении табака в своих периодических докладах Конференции Сторон в соответствии со Статьей 21.

Статья 7
Неценовые меры по сокращению спроса на табак

Стороны признают, что всесторонние неценовые меры являются эффективным и важным средством сокращения потребления табака. Каждая Сторона принимает и осуществляет эффективные законодательные, исполнительные, административные или иные меры, необходимые для соблюдения своих обязательств по Статьям 8-13, и в соответствующих случаях сотрудничает с другими Сторонами непосредственно или через компетентные международные органы с целью их осуществления. Конференция Сторон предлагает надлежащие руководящие принципы для осуществления положений этих Статей.

Статья 8
Защита от воздействия табачного дыма

1. Стороны признают, что научные данные недвусмысленно подтверждают, что воздействие табачного дыма является причиной смерти, болезней и инвалидности.
2. Каждая Сторона принимает и осуществляет в областях существующей национальной юрисдикции, определенных национальным законодательством, и активно содействует на других уровнях юрисдикции принятию и осуществлению эффективных законодательных, исполнительных, административных и/или иных мер, обеспечивающих защиту от воздействия табачного дыма на рабочих местах внутри помещений, общественном транспорте и в закрытых общественных местах и в соответствующих случаях в других общественных местах.

Статья 9
Регулирование состава табачных изделий

Конференция Сторон в консультации с компетентными международными органами предлагает руководящие принципы испытания и измерения состава табачных изделий и выделяемых ими продуктов, а также регулирования этого состава и выделяемых продуктов. Каждая Сторона принимает и осуществляет в случаях, одобренных компетентными национальными органами, эффективные законодательные, исполнительные, административные или иные меры по такому испытанию и измерению, а также по такому регулированию.

Статья 10
Регулирование раскрытия состава табачных изделий

Каждая Сторона, в соответствии со своим национальным законодательством, принимает и осуществляет эффективные законодательные, исполнительные, административные или иные меры, требующие от изготовителей и импортеров табачных изделий раскрывать правительственным органам информацию о составе табачных изделий и выделяемых ими продуктах. Кроме того, каждая Сторона принимает и осуществляет эффективные меры по информированию общественности о токсических составляющих табачных изделий и продуктах, которые они могут выделять.

Статья 11
Упаковка и маркировка табачных изделий

1. Каждая Сторона в течение периода трех лет с момента вступления настоящей Конвенции в силу для данной Стороны в соответствии со своим национальным законодательством принимает и осуществляет эффективные меры, с тем чтобы:
a) упаковка и маркировка табачных изделий не стимулировали продажу табачного изделия любым путем, который является ложным, вводящим в заблуждение или обманным, либо создающим неправильное впечатление о его характеристиках, воздействии на здоровье, опасностях или выделяемых продуктах, включая любой термин, описание, торговую марку, символический или любой иной знак, которые прямо или косвенно создают ложное впечатление о том, что определенное табачное изделие является менее вредным, чем другие табачные изделия. Они могут включать такие термины, как "с низким содержанием смол", "легкие", "очень легкие" или "мягкие"; и
b) на каждой пачке и упаковке табачных изделий и на любой внешней упаковке и в маркировке таких изделий также содержались предупреждения о вреде для здоровья, описывающие пагубные последствия использования табака, и могли приводиться другие соответствующие сообщения. Такие предупреждения и сообщения:
i) утверждаются компетентными национальными органами,
ii) периодически меняются,
iii) являются крупными, четкими, видимыми и легко читаемыми,
iv) занимают 50% основной маркированной поверхности или
более, но ни в коем случае не менее 30% основной
маркированной поверхности,
v) могут быть выполнены в виде рисунков или пиктограмм, либо
включать их.
2. На каждой пачке и упаковке табачных изделий и на любой внешней упаковке и в маркировке таких изделий, в дополнение к предупреждениям, предусмотренным в пункте 1(b) настоящей Статьи, должна содержаться информация о соответствующих компонентах табачных изделий и выделяемых ими продуктах, как это определено национальными органами.
3. Каждая Сторона требует, чтобы предупреждения и другая текстуальная информация, указанные в пункте 1 (b) и в пункте 2 настоящей Статьи, фигурировали на каждой пачке и упаковке табачных изделий и на любой внешней упаковке и в маркировке таких изделий на ее основном языке или основных языках.
4. Для целей настоящей Статьи термин "внешняя упаковка и маркировка" применяется в отношении табачных изделий к любой упаковке и маркировке, используемой в розничной продаже данного изделия.

Статья 12
Просвещение, передача информации, подготовка и
информирование населения

Каждая Сторона поддерживает и укрепляет систему информирования населения по вопросам борьбы против табака, используя в соответствующих случаях все имеющиеся средства передачи информации. В этих целях каждая Сторона принимает и осуществляет эффективные законодательные, исполнительные, административные или иные меры, направленные на содействие:
a) широкому доступу к эффективным и всесторонним программам просвещения и информирования населения об опасностях для здоровья потребления табака и воздействия табачного дыма, включая привыкание;
b) информированию населения об опасностях для здоровья потребления табака и воздействия табачного дыма, а также о преимуществах прекращения употребления табака и образа жизни, свободного от табака, как это указано в Статье 14.2;
c) доступу населения, в соответствии с национальным законодательством, к самой разнообразной информации о табачной промышленности, относящейся к цели настоящей Конвенции;
d) эффективным и надлежащим программам подготовки по борьбе против табака или программам повышения информированности и просвещения, ориентированным на таких лиц, как работники здравоохранения, работники в общинах, социальные работники, профессиональные работники средств массовой информации, преподаватели, лица, принимающие решения, руководители и другие соответствующие лица;
e) информированию и участию государственных и частных учреждений и неправительственных организаций, не связанных с табачной промышленностью, в разработке и осуществлении межсекторальных программ и стратегий в области борьбы против табака; и
f) информированию населения и доступу к информации об отрицательных последствиях производства и потребления табака для здоровья людей, а также о его отрицательных экономических и экологических последствиях.

Статья 13
Реклама, стимулирование продажи и
спонсорство табачных изделий

1. Стороны признают, что полный запрет на рекламу, стимулирование продажи и спонсорство приведет к сокращению потребления табачных изделий.
2. Каждая Сторона, в соответствии со своей конституцией или конституционными принципами, вводит полный запрет на всю рекламу, стимулирование продажи и спонсорство табачных изделий. Это включает с учетом соблюдения правовых условий и наличия технических средств, имеющихся у этой Стороны, полный запрет на трансграничную рекламу, стимулирование продажи и спонсорство, исходящие с ее территории. В этой связи каждая Сторона, принимает в течение пяти лет после вступления Конвенции в силу для этой Стороны, соответствующие законодательные, исполнительные, административные и/или иные меры и представляет соответствующие доклады в соответствии со Статьей 21.
3. Сторона, не имеющая возможности ввести полный запрет в силу своей конституции или конституционных принципов, применяет ограничения всей рекламы, стимулирования продажи и спонсорства табачных изделий. Это включает, с учетом соблюдения правовых условий и наличия технических средств, имеющихся у этой Стороны, ограничения или полный запрет на рекламу, стимулирование продажи и спонсорство, исходящие с ее территории и имеющие трансграничный эффект. В этой связи каждая Сторона принимает соответствующие законодательные, исполнительные, административные и/или иные меры и представляет соответствующие доклады в соответствии со Статьей 21.
4. Как минимум и в соответствии со своей конституцией или конституционными принципами каждая Сторона:
a) запрещает все формы рекламы, стимулирования продажи и спонсорства табачных изделий, продвигающих табачные изделия на рынок такими средствами, которые являются ложными, вводящими в заблуждение или иным образом обманными или которые могут создать неправильное представление об их характеристиках, воздействии на здоровье, опасностях или выделяемых продуктах;
b) требует, чтобы предупреждение о вреде для здоровья или другое соответствующее предупреждение сопровождало любую рекламу табачных изделий и, в соответствующих случаях, стимулирование продажи и спонсорство;
c) ограничивает использование прямых или косвенных стимулов, которые поощряют приобретение табачных изделий населением;
d) требует, если она не ввела полного запрета, раскрытия соответствующим государственным органам информации о расходах табачной промышленности на рекламу, стимулирование продажи и спонсорство, которые еще не запрещены. Эти органы могут принять решение, в соответствии с национальным законодательством, о предоставлении этих данных в распоряжение общественности и Конференции Сторон во исполнение Статьи 21;
e) вводит полный запрет или, в случае Стороны, которая не может ввести полный запрет в силу своей конституции или конституционных принципов, ограничивает рекламу, стимулирование продажи и спонсорство по радио, телевидению, в печатных средствах массовой информации и, в соответствующих случаях, в других средствах информации, таких как Интернет, в течение пятилетнего периода; и
f) запрещает или, в случае Стороны, которая не может запретить в силу своей конституции или конституционных принципов, ограничивает спонсорство табачных изделий во время международных событий, мероприятий или среди их участников.
5. Стороны поощряются осуществлять меры, выходящие за пределы обязательств, изложенных в пункте 4.
6. Стороны сотрудничают в разработке технологий и других средств, необходимых для содействия ликвидации трансграничной рекламы.
7. Стороны, которые уже ввели запрет на некоторые формы табачной рекламы, стимулирования продажи и спонсорства, имеют суверенное право запретить такие формы трансграничной рекламы, стимулирования продажи и спонсорства, поступающие на ее территорию, и налагать такие же санкции, как и те, которые применяются к внутренней рекламе, стимулированию продажи и спонсорству, исходящих из ее территории, в соответствии со своим национальным законодательством. Настоящий пункт не означает одобрения или утверждения какой-либо конкретной санкции.
8. Стороны рассмотрят вопрос о разработке протокола с изложением соответствующих мер, которые требуют международного сотрудничества в целях полного запрета на трансграничную рекламу, стимулирование продажи и спонсорство.

Статья 14
Меры по сокращению спроса, касающиеся табачной зависимости
и прекращения употребления табака

1. Каждая Сторона разрабатывает и распространяет надлежащие, всесторонние и комплексные руководящие принципы, основанные на научных данных и наилучшей практике, с учетом национальных обстоятельств и приоритетов и принимает эффективные меры для содействия прекращению употребления табака и обеспечения адекватного лечения табачной зависимости.
2. Для достижения этой цели каждая Сторона стремится:
a) разработать и осуществить эффективные программы, направленные на содействие прекращению употребления табака, в том числе в таких местах, как учебные заведения, медико-санитарные учреждения, рабочие места и места проведения спортивных мероприятий;
b) включать диагностику и лечение табачной зависимости и услуги по консультированию в отношении прекращения употребления табака в национальные программы, планы и стратегии в области здравоохранения и просвещения при участии, в соответствующих случаях, работников здравоохранения, работников в общинах и социальных работников;
c) создать в учреждениях медико-санитарной помощи и центрах реабилитации программы по диагностике, консультированию, профилактике и лечению табачной зависимости; и
d) сотрудничать с другими Сторонами в облегчении доступа к лечению и доступности по цене лечения табачной зависимости, включая фармацевтические препараты, в соответствии со Статьей 22. Такие препараты и их компоненты могут включать лекарственные средства, препараты, используемые для введения лекарственных средств, а также для диагностики в соответствующих случаях.

Часть IV: Меры, касающиеся сокращения поставок табака

Статья 15
Незаконная торговля табачными изделиями

1. Стороны признают, что ликвидация всех форм незаконной торговли табачными изделиями, включая контрабанду, незаконное производство и подделку, а также разработка и осуществление соответствующего национального законодательства, помимо субрегиональных,региональных и глобальных соглашений, являются необходимыми компонентами борьбы против табака.
2. Каждая Сторона принимает и осуществляет эффективные законодательные, исполнительные, административные или иные меры для обеспечения того, чтобы все пачки и упаковки табачных изделий и любая внешняя упаковка таких изделий были маркированы для оказания Сторонам помощи в определении происхождения табачных изделий и, в соответствии с национальным законодательством и соответствующими двусторонними и многосторонними соглашениями, оказания Сторонам помощи в установлении точки отклонения, а также мониторинга, документирования и контроля за движением табачных изделий и их юридическим статусом. Кроме того, каждая Сторона:
а) требует, чтобы все отдельные пачки и упаковки табачных изделий для розничной и оптовой реализации, которые продаются на ее внутреннем рынке, содержали следующий текст: "Продажа разрешается только в (включить название страны, субнациональной, региональной или федеральной территориальной единицы)" или содержали любую другую эффективную маркировку, указывающую конечный пункт назначения или помогающую органам определить, поступило ли данное изделие на законном основании для продажи на внутреннем рынке; и
b) рассматривает в соответствующих случаях вопрос о создании системы практического отслеживания и режима отслеживания, которая далее защитит систему распределения и поможет расследованию случаев незаконной торговли.
3. Каждая Сторона требует, чтобы информация на упаковке или маркировка, указанная в пункте 2 настоящей Статьи, была представлена разборчиво и/или на основном языке или основных языках.
4. В целях ликвидации незаконной торговли табачными изделиями каждая Сторона:
a) осуществляет мониторинг и сбор данных о трансграничной торговле табачными изделиями, включая незаконную торговлю, а также, в соответствующих случаях, обменивается информацией между таможенными, налоговыми и иными органами согласной национальному законодательству и применимым двусторонним или многосторонним соглашениям;
b) принимает или укрепляет законодательство с соответствующими санкциями и исправительными мерами, направленное против незаконной торговли табачными изделиями, в том числе поддельными и контрабандными сигаретами;
c) предпринимает необходимые шаги по обеспечению того, чтобы все конфискованное производственное оборудование, поддельные и контрабандные сигареты и другие табачные изделия уничтожались, используя, в случае практической осуществимости, экологически чистые методы, или удалялись в соответствии с внутренним законодательством;
d) принимает и осуществляет меры в целях мониторинга, документирования и контроля за хранением и распределением складируемых или транспортируемых в безналоговом или беспошлинном режиме табачных изделий в пределах своей юрисдикции; и
e) принимает необходимые меры в целях конфискации доходов от незаконной торговли табачными изделиями.
5. Информация, собранная на основании подпунктов 4(а) и 4(d) настоящей Статьи, в соответствующих случаях представляется в сводном виде Сторонами в их периодических докладах Конференции Сторон в соответствии со Статьей 21.
6. Стороны, в соответствующих случаях и согласно национальному законодательству, содействуют сотрудничеству между национальными учреждениями, а также соответствующими региональными и международными межправительственными организациями в той мере, в какой это относится к расследованиям, судебным преследованиям и процедурам, в целях ликвидации незаконной торговли табачными изделиями. Особое внимание обращается на сотрудничество на региональном и субрегиональном уровнях в целях борьбы с незаконной торговлей табачными изделиями.
7. Каждая Сторона стремится принять и осуществить дальнейшие меры, включая в соответствующих случаях лицензирование, для контроля или регулирования производства и распределения табачных изделий в целях предотвращения незаконной торговли.

Статья 16
Продажа несовершеннолетним и несовершеннолетними

1. Каждая Сторона принимает и осуществляет эффективные законодательные, исполнительные, административные или иные меры на соответствующем правительственном уровне для запрещения продажи табачных изделий лицам, не достигшим возраста, установленного внутренним законодательством, национальным законодательством, или восемнадцати лет. Эти меры могут включать:
а) требование, чтобы все продавцы табачных изделий помещали на видном месте четкое объявление внутри их пункта продажи о запрете продажи табачных изделий несовершеннолетним и, в случае сомнения, требовали у каждого покупателя табачных изделий предъявить документ, подтверждающий достижение им совершеннолетия, установленного законом;
b) запрещение продажи табачных изделий любым способом, который обеспечивает прямой доступ к таким изделиям, например с полок магазинов;
c) запрещение изготовления и продажи конфет, закусок, игрушек или иных предметов в форме табачных изделий, которые привлекают внимание несовершеннолетних; и
d) обеспечение такого положения, при котором автоматы по продаже табачных изделий, находящиеся под ее юрисдикцией, были бы недоступны для несовершеннолетних и не стимулировали продажу табачных изделий несовершеннолетним.
2. Каждая Сторона запрещает или способствует запрещению распространения бесплатных табачных изделий среди населения и особенно среди несовершеннолетних.
3. Каждая Сторона стремится запретить продажу сигарет поштучно или в небольших упаковках, которые увеличивают доступность таких изделий для несовершеннолетних.
4. Стороны признают, что для повышения эффективности меры по предотвращению продажи табачных изделий несовершеннолетним в случае необходимости должны осуществляться в сочетании с другими положениями, содержащимися в настоящей Конвенции.
5. При подписании, ратификации, принятии, утверждении Конвенции или присоединении к ней, или в любое время впоследствии Сторона с помощью письменного заявления, имеющего обязательную силу, может указать, что она обязуется запретить ввод в эксплуатацию автоматов по продаже табачных изделий в пределах своей юрисдикции или, в соответствующих случаях, ввести полный запрет на автоматы по продаже табачных изделий. Заявление, сделанное на основании настоящей Статьи, препровождается Депозитарием всем Сторонам Конвенции.
6. Каждая Сторона принимает и осуществляет эффективные законодательные, исполнительные, административные или иные меры, включая санкции против розничных и оптовых торговцев, в целях обеспечения соблюдения обязательств, содержащихся в пунктах 1-5 настоящей Статьи.
7. Каждой Стороне в соответствующих случаях следует принимать и осуществлять эффективные законодательные, исполнительные, административные или иные меры в целях запрещения продажи табачных изделий лицами, не достигшими возраста, установленного внутренним законодательством, национальным законодательством, или восемнадцати лет.

Статья 17
Поддержка альтернативных видов экономически
жизнеспособной деятельности

Стороны, в сотрудничестве с другими Сторонами и компетентными международными и региональными межправительственными организациями, способствуют при необходимости другим экономически жизнеспособным альтернативам в интересах лиц, занимающихся производством и выращиванием табака, и в соответствующих случаях - индивидуальных продавцов.

Часть V: Охрана окружающей среды

Статья 18
Охрана окружающей среды и здоровья людей

При выполнении своих обязательств по настоящей Конвенции в отношении выращивания табака и производства табачных изделий на своей территории Стороны соглашаются должным образом учитывать вопросы защиты окружающей среды и здоровья людей, связанного с окружающей средой.

Часть VI: Вопросы, связанные с ответственностью

Статья 19
Ответственность

1. В целях борьбы против табака Стороны рассматривают возможность принятия законодательных мер или развития существующего законодательства для решения, при необходимости, вопросов уголовной и гражданской ответственности, включая в соответствующих случаях компенсацию.
2. Стороны сотрудничают друг с другом в обмене информацией через посредство Конференции Сторон в соответствии со Статьей 21, в том числе:
a) информацией о последствиях для здоровья потребления табачных изделий и воздействия табачного дыма в соответствии со Статьей 20.3(а); и
b) информацией о действующих законодательстве и правилах, а также о соответствующей судебной практике.
3. Стороны, в соответствующих случаях и по взаимному согласию, оказывают друг другу помощь в рамках национального законодательства, политики, правовой практики и применимых существующих договорных механизмов в осуществлении процессуальных действий, касающихся гражданской и уголовной ответственности, согласно настоящей Конвенции.
4. Конвенция никоим образом не затрагивает или не ограничивает прав доступа Сторон к судебным органам друг друга, там где такие права существуют.
5. Конференция Сторон может рассмотреть, по возможности на ранней стадии с учетом работы, проводимой в соответствующих международных форумах, вопросы, связанные с ответственностью, включая надлежащие международные подходы к этим вопросам и надлежащие средства по оказанию поддержки Сторонам, по их просьбе, в их законодательной и иной деятельности в соответствии с настоящей Статьей.

Часть VII: Научно-техническое сотрудничество и передача информации

Статья 20
Научные исследования, эпиднадзор и обмен информацией

1. Стороны принимают меры по развитию и содействию национальным исследованиям и по координации научно-исследовательских программ в области борьбы против табака на региональном и глобальном уровнях. Для достижения этой цели каждая Сторона:
а) инициирует и осуществляет сотрудничество, непосредственно или через компетентные международные и региональные межправительственные организации и другие органы, в проведении исследований и научных оценок и при этом содействует и оказывает поддержку исследованиям, которые направлены на изучение детерминант и последствий потребления табака и воздействия табачного дыма, а также исследованиям, направленным па выявление альтернативных культур; и
b) развивает и укрепляет, при поддержке компетентных международных и региональных межправительственных организаций и других органов, подготовку и оказание поддержки всем тем, кто занимается деятельностью по борьбе против табака, включая научные исследования, осуществление и оценку.
2. Стороны в соответствующих случаях создают программы национального, регионального и глобального эпиднадзора за масштабами, структурами, детерминантами и последствиями потребления табака и воздействия табачного дыма. С этой целью Стороны включают программы эпиднадзора за табаком в национальные, региональные и глобальные программы эпиднадзора за состоянием здоровья, с тем чтобы обеспечить в соответствующих случаях сопоставимость и возможность анализа данных на региональном и международном уровнях.
3. Стороны признают значение финансовой и технической помощи со стороны международных и региональных межправительственных организаций и других органов. Каждая Сторона стремится:
a) постепенно создать национальную систему эпидемиологического надзора за потреблением табака и соответствующих социальных и экономических показателей и показателей здоровья;
b) сотрудничать с компетентными международными и региональными межправительственными организациями и другими органами, включая правительственные и неправительственные учреждения, в региональном и глобальном эпиднадзоре за табаком и в обмене информацией о показателях, указанных в пункте 3(а) настоящей Статьи; и
c) сотрудничать со Всемирной организацией здравоохранения в разработке общих руководящих принципов или процедур для определения сбора, анализа и распространения данных эпиднадзора, связанных с табаком.
4. Стороны, в соответствии со своим национальным законодательством, содействуют и облегчают обмен открытой научно-технической, социально-экономической, коммерческой и юридической информацией, а также информацией в отношении практики табачной промышленности и выращивания табака, которая имеет отношение к настоящей Конвенции, и при этом учитывают и рассматривают особые потребности Сторон, являющихся развивающимися странами, и Сторон с переходной экономикой. Каждая Сторона стремится:
a) постепенно создать и поддерживать обновленную базу данных, содержащую законы и правила, регламентирующие борьбу против табака, и, в соответствующих случаях, информацию об обеспечении их соблюдения, а также о соответствующей судебной практике, и сотрудничать в разработке программ в области борьбы против табака на региональном и глобальном уровнях;
b) постепенно создать и поддерживать обновленную базу данных, получаемых от национальных программ эпиднадзора, в соответствии с пунктом 3(а) настоящей Статьи; и
c) сотрудничать с компетентными международными организациями в целях постепенного создания и поддержки глобальной системы для регулярного сбора и распространения информации о производстве табака и изготовлении табачных изделий, а также о деятельности табачной промышленности, которая оказывает воздействие на настоящую Конвенцию или национальную деятельность по борьбе против табака.
5. Сторонам следует сотрудничать в рамках региональных и международных межправительственных организаций и финансовых учреждений, а также учреждений, занимающихся вопросами развития, членами которых они являются, с целью содействовать и поощрять предоставление технических и финансовых ресурсов Секретариату для оказания помощи Сторонам, являющимся развивающимися странами, и Сторонам с переходной экономикой в выполнении ими своих обязательств по исследованиям, эпиднадзору и обмену информацией.

Статья 21
Отчетность и обмен информацией

1. Каждая Сторона представляет Конференции Сторон через Секретариат периодические доклады о выполнении ею Конвенции, которые должны включать следующее:
a) информацию о законодательных, исполнительных, административных или иных мерах, принятых в целях осуществления Конвенции;
b) информацию, в соответствующих случаях, о любых препятствиях или барьерах, встретившихся при осуществлении Конвенции, и о мерах, принятых для преодоления этих барьеров;
c) информацию, в соответствующих случаях, о финансовой и технической помощи, предоставленной или полученной для деятельности по борьбе против табака;
d) информацию об эпиднадзоре и исследованиях, как указано в Статье 20; и
e) информацию, указанную в Статьях 6.3, 13.2, 13.3, 13.4(d), 15.5 и 19.2.
2. Частота и форма представления таких докладов всеми Сторонами определяется Конференцией Сторон. Каждая Сторона подготовит свой первоначальный доклад в течение двух лет после вступления Конвенции в силу для данной Стороны.
3. Конференция Сторон, в соответствии со Статьями 22 и 26, рассматривает меры по оказанию помощи Сторонам, являющимся развивающимися странами, и Сторонам с переходной экономикой, по их просьбе, в выполнении ими своих обязательств по настоящей Статье.
4. Представление докладов и обмен информацией по настоящей Конвенции осуществляются в соответствии с национальным законодательством в части обеспечения конфиденциальности и неприкосновенности частной жизни. Стороны, по взаимному согласию, обеспечивают защиту любой конфиденциальной информации, которой они обмениваются.

Статья 22
Сотрудничество в научно-технической
и юридической областях и предоставление
соответствующего опыта

1. Стороны сотрудничают непосредственно или через компетентные международные органы в целях укрепления своего потенциала по выполнению обязательств, вытекающих из настоящей Конвенции, с учетом потребностей Сторон, являющихся развивающимися странами, и Сторон с переходной экономикой. Такое сотрудничество имеет целью содействие передаче научно-технического и юридического опыта и технологии, по взаимному согласию, для разработки и укрепления национальных стратегий, планов и программ в области борьбы против табака, направленных, в частности, на:
a) содействие разработке, передаче и приобретению технологий, знаний, навыков, потенциала и опыта, связанных с борьбой против табака;
b) предоставление научно-технического, юридического и иного опыта для создания и укрепления национальных стратегий, планов и программ в области борьбы против табака, направленных на осуществление Конвенции посредством, в частности:
i) оказания помощи, по соответствующей просьбе, в создании прочной законодательной основы, а также технических программ, включая программы по предупреждению начала употребления табака, содействию прекращению его употребления и защите от воздействия табачного дыма;
ii) оказания, в соответствующих случаях, помощи лицам, занятым в табачном секторе, в разработке надлежащих экономически и юридически жизнеспособных альтернативных способов обеспечения средств к существованию экономически жизнеспособным образом; и
iii) оказания, в соответствующих случаях, помощи лицам, занимающимся выращиванием табака, в переключении сельскохозяйственного производства на альтернативные культуры экономически жизнеспособным образом;
c) поддержка соответствующих программ подготовки или повышения информированности соответствующего персонала в соответствии со Статьей 12;
d) предоставление, в соответствующих случаях, необходимых материалов, оборудования и материально-технической поддержки для стратегий, планов и программ в области борьбы против табака;
e) определение методов борьбы против табака, включая всестороннее лечение никотиновой зависимости; и
f) содействие, в соответствующих случаях, научным исследованиям в целях повышения доступности всестороннего лечения никотиновой зависимости.
2. Конференция Сторон содействует передаче научно-технического и юридического опыта и технологии и облегчает такую передачу при финансовой поддержке, оказываемой в соответствии со Статьей 26.

Часть VIII: Организационные меры и финансовые ресурсы

Статья 23
Конференция Сторон

1. Настоящим учреждается Конференция Сторон. Первая сессия Конференции созывается Всемирной организацией здравоохранения не позднее, чем через один год после вступления в силу настоящей Конвенции. Конференция на своей первой сессии определит место и время проведения следующих очередных сессий.
2. Внеочередные сессии Конференции Сторон проводятся в такие другие сроки, которые Конференция сочтет необходимыми, или по письменному требованию любой Стороны, при условии что в течение шести месяцев с момента передачи им Секретариатом Конвенции информации об этом требовании оно будет поддержано по крайней мере одной третью Сторон.
3. Конференция Сторон на своей первой сессии принимает консенсусом свои Правила процедуры.
4. Конференция Сторон принимает консенсусом свои финансовые правила, а также правила, регламентирующие финансирование любых вспомогательных органов, которые она может создать, а также финансовые положения, регламентирующие функционирование Секретариата. На каждой очередной сессии она утверждает бюджет на финансовый период до следующей очередной сессии.
5. Конференция Сторон регулярно рассматривает осуществление настоящей Конвенции и принимает решения, необходимые для содействия ее эффективному осуществлению, и может принимать протоколы, приложения и поправки к Конвенции в соответствии со Статьями 28, 29 и 33. С этой целью она:
а) содействует и облегчает обмен информацией в соответствии со Статьями 20 и 21;
b) содействует и направляет разработку и периодическое совершенствование сопоставимых методологий научных исследований и сбора данных в дополнение к предусмотренным в Статье 20, которые относятся к осуществлению настоящей Конвенции;
c) содействует, в соответствующих случаях, разработке, осуществлению и оценке стратегии, планов и программ, а также политики, законодательства и других мер;
d) рассматривает доклады, представленные Сторонами в соответствии со Статьей 21 настоящей Конвенции, и утверждает регулярные доклады об осуществлении Конвенции;
e) содействует и способствует мобилизации финансовых ресурсов для осуществления настоящей Конвенции в соответствии со Статьей 26;
f) учреждает такие вспомогательные органы, которые необходимы для достижения цели настоящей Конвенции;
g) обращается, в соответствующих случаях, с просьбой об оказании услуг и сотрудничестве, а также о предоставлении информации компетентными и соответствующими организациями и органами системы Организации Объединенных Наций и другими международными и региональными межправительственными организациями и неправительственными организациями и органами в качестве средства укрепления работы по осуществлению Конвенции; и
h) рассматривает, в соответствующих случаях, другие действия для достижения цели настоящей Конвенции в свете опыта, накопленного в процессе ее осуществления.
6. Конференция Сторон устанавливает критерии участия наблюдателей в ее работе.

Статья 24
Секретариат

1. Конференция Сторон назначает постоянный секретариат и обеспечивает условия его функционирования. Конференция Сторон стремится сделать это на своей первой сессии.
2. До момента назначения и учреждения постоянного секретариата функции секретариата, в соответствии с настоящей Конвенцией, обеспечивает Всемирная организация здравоохранения.
3. Функциями Секретариата являются:
a) организация сессий Конференции Сторон и любых вспомогательных органов и обеспечение их необходимыми услугами;
b) передача докладов, полученных им в соответствии с настоящей Конвенцией;
c) оказание помощи Сторонам, особенно Сторонам, являющимся развивающимися странами, и Сторонам с переходной экономикой, по их просьбе, в сборе и передаче информации, требуемой в соответствии с положениями настоящей Конвенции;
d) подготовка докладов о своей деятельности, в соответствии с Конвенцией под руководством Конференции Сторон, и их представление Конференции Сторон;
e) обеспечение, под руководством Конференции Сторон, необходимой координации с компетентными международными и региональными межправительственными организациями и другими органами;
f) заключение, под руководством Конференции Сторон, таких административных или контрактных соглашений, которые могут потребоваться для эффективного осуществления его функций; и
g) выполнение других секретариатских функций, указанных в Конвенции и в любом из ee протоколов, а также таких других функций, которые могут быть определены Конференцией Сторон.

Статья 25
Отношения между Конференцией Сторон
и межправительственными организациями

Для обеспечения технического и финансового сотрудничества в достижении цели настоящей Конвенции Конференция Сторон может обращаться с просьбой о сотрудничестве к компетентным международным и региональным межправительственным организациям, включая финансовые учреждения и учреждения, занимающиеся вопросами развития.

Статья 26
Финансовые ресурсы

1. Стороны признают важную роль, которую играют финансовые ресурсы в достижении цели настоящей Конвенции.
2. Каждая Сторона обеспечивает финансовую поддержку в отношении своей национальной деятельности, направленной на достижение цели настоящей Конвенции, в соответствии со своими национальными планами, приоритетами и программами.
3. Стороны содействуют, в соответствующих случаях, использованию двухсторонних, региональных, субрегиональных и других многосторонних каналов для обеспечения финансирования разработки и укрепления многосекторальных всесторонних программ борьбы против табака Сторон, являющихся развивающимися странами, и Сторон с переходной экономикой. Соответственно, в контексте стратегий устойчивого развития, разрабатываемых на национальном уровне, следует рассматривать и поддерживать экономически жизнеспособные альтернативы производству табака, включая диверсификацию культур.
4. Стороны, представленные в соответствующих региональных и международных межправительственных организациях, а также финансовых учреждениях и учреждениях, занимающихся вопросами развития, поощряют обеспечение этими организациями и учреждениями финансовой поддержки Сторонам, являющимся развивающимися странами, и Сторонам с переходной экономикой в целях оказания им помощи в соблюдении ими своих обязательств по настоящей Конвенции без ограничения прав участия в этих организациях.
5. Стороны соглашаются с тем, что:
a) для оказания Сторонам помощи в соблюдении ими своих обязательств по настоящей Конвенции следует мобилизовать и использовать на благо всех Сторон, особенно развивающихся стран и стран с переходной экономикой, все соответствующие потенциальные и существующие ресурсы - финансовые, технические или иные, как государственные, так и частные, которые доступны для мероприятий по борьбе против табака.
b) Секретариат консультирует Стороны, являющиеся развивающимися странами, и Стороны с переходной экономикой, по их просьбе, об имеющихся источниках финансирования для облегчения соблюдения ими своих обязательств по настоящей Конвенции.
c) Конференция Сторон на своей первой сессии проведет обзор существующих и потенциальных источников и механизмов помощи на основе исследования, проведенного Секретариатом, и другой соответствующей информации и рассмотрит их соответствие.
d) результаты этого обзора будут учтены Конференцией Сторон при определении необходимости укрепления существующих механизмов или создания добровольного глобального фонда или иных соответствующих финансовых механизмов для направления, при необходимости, дополнительных финансовых ресурсов Сторонам, являющимся развивающимися странами, и Сторонам с переходной экономикой для оказания им помощи в достижении целей настоящей Конвенции.

Часть IX: Урегулирование споров

Статья 27
Урегулирование споров

1. В случае возникновения спора между двумя или более Сторонами в отношении толкования или применения настоящей Конвенции соответствующие Стороны стремятся урегулировать спор по дипломатическим каналам посредством переговоров или любых других мирных средств по их выбору, включая добрые услуги, посредничество или примирение. В случае невозможности достичь согласия посредством добрых услуг, посредничества или примирения стороны спора не освобождаются от обязанности продолжить поиск его решения.
2. При ратификации, принятии, утверждении или официальном одобрении настоящей Конвенции или присоединении к ней или в любое время после этого государство или региональная организация экономической интеграции может письменно заявить Депозитарию, что в отношении спора, который не может быть разрешен в соответствии с пунктом 1 настоящей Статьи, они согласны, в порядке принудительной меры, на проведение специального арбитража, в соответствии с процедурами, подлежащими принятию Конференцией Сторон на основе консенсуса.
3. Положения настоящей Статьи применяются в отношении любого протокола применительно к спору между сторонами этого протокола, если в нем не предусмотрено иное.

Часть X: Дальнейшая разработка Конвенции

Статья 28
Поправки к Конвенции

1. Любая Сторона может предлагать поправки к настоящей Конвенции. Такие поправки будут рассматриваться Конференцией Сторон.
2. Поправки к Конвенции принимаются Конференцией Сторон. Текст любой предлагаемой поправки к Конвенции препровождается Сторонам Секретариатом по меньшей мере за шесть месяцев до сессии, на которой она предлагается для принятия. Секретариат также препровождает текст предлагаемых поправок Сторонам, подписавшим Конвенцию, и для информации - Депозитарию.
3. Стороны прилагают все усилия для достижения согласия по любой предлагаемой поправке к настоящей Конвенции на основе консенсуса. Если все усилия по достижению консенсуса исчерпаны, а согласие не достигнуто, то в качестве последней меры поправка принимается большинством в три четверти голосов Сторон, присутствующих на заседании и участвующих в голосовании. Для целей настоящей статьи под Сторонами, присутствующими на заседании и участвующими в голосовании, подразумеваются Стороны, присутствующие на заседании и голосующие "за" или "против". Любая принятая поправка препровождается Секретариатом Депозитарию, который рассылает его всем Сторонам для принятия.
4. Документы о принятии поправки сдаются на хранение Депозитарию. Поправка, принятая в соответствии с пунктом 3 настоящей Статьи, вступает в силу для тех Сторон, которые ее приняли, на девяностый день после даты получения Депозитарием документа о принятии по крайней мере двумя третями Сторон настоящей Конвенции.
5. Поправка вступает в силу для любой другой Стороны на девяностый день после даты передачи данной Стороной на хранение Депозитарию своего документа о принятии упомянутой поправки.

Статья 29
Принятие приложений к Конвенции и
внесение в них поправок

1. Приложения к настоящей Конвенции и поправки к ним предлагаются, принимаются и вступают в силу в соответствии с процедурой, установленной в Статье 28.
2. Приложения к настоящей Конвенции составляют ее неотъемлемую часть, и, если прямо не предусмотрено иное, ссылка на Конвенцию является в то же время ссылкой на любые приложения к ней.
3. Приложения ограничиваются списками, формами и любым иным описательным материалом, относящимся к процедурным, научным, техническим или административным вопросам.

Часть XI: Заключительные положения

Статья 30
Оговорки

Никакие оговорки к настоящей Конвенции не допускаются.

Статья 31
Выход

1. В любое время по истечении двух лет после даты вступления в силу настоящей Конвенции для какой-либо Стороны эта Сторона может выйти из Конвенции, направив письменное уведомление Депозитарию.
2. Любой такой выход вступает в силу по истечении одного года со дня получения Депозитарием уведомления о выходе или в такую более позднюю дату, которая может быть указана в уведомлении о выходе.
3. Любая Сторона, которая выходит из настоящей Конвенции, считается также вышедшей из любого протокола, Стороной которого она является.

Статья 32
Право голоса

1. Каждая Сторона настоящей Конвенции имеет один голос, за исключением случая, предусмотренного в пункте 2 настоящей Статьи.
2. Региональные организации экономической интеграции в вопросах, входящих в их компетенцию, используют свое право голоса, располагая числом голосов, равным числу их государств-членов, являющихся Сторонами настоящей Конвенции. Такая организация не использует свое право голоса, если какое-либо из ее государств-членов использует свое право, и наоборот.

Статья 33
Протоколы

1. Любая Сторона может предлагать протоколы. Такие предложения рассматриваются Конференцией Сторон.
2. Конференция Сторон может принимать протоколы к Конвенции. При принятии этих протоколов предпринимаются все усилия для достижения консенсуса. Если все усилия по достижению консенсуса исчерпаны, а согласие не достигнуто, то в качестве последней меры протокол принимается большинством в три четверти голосов Сторон, присутствующих на заседании и участвующих в голосовании. Для целей настоящей статьи под Сторонами, присутствующими на заседании и участвующими в голосовании, подразумеваются Стороны, присутствующие на заседании и голосующие "за" или "против".
3. Текст любого предложенного протокола препровождается Сторонам Секретариатом не позднее чем за шесть месяцев до сессии, на которой предлагается его принятие.
4. Сторонами протокола могут быть только Стороны настоящей Конвенции.
5. Любой протокол к настоящей Конвенции является обязательным только для сторон соответствующего протокола. Решения по вопросам, касающимся исключительно какого-либо протокола, принимаются только сторонами данного протокола.
6. Условия вступления в силу любого протокола устанавливаются этим протоколом.

Статья 34
Подписание

Настоящая Конвенция открыта для подписания всеми государствами-членами Всемирной организации здравоохранения и любыми государствами, которые не являются членами Всемирной организации здравоохранения, но которые являются членами Организации Объединенных Наций, и региональными организациями экономической интеграции в штаб-квартире Всемирной организации здравоохранения в Женеве с 16 июня 2003 года по 22 июня 2003 года, а впоследствии в штаб-квартире Организации Объединенных Наций в Нью-Йорке с 30 июня 2003 года по 29 июня 2004 года.

Статья 35
Ратификация, принятие, утверждение,
официальное одобрение или присоединение

1. Настоящая Конвенция подлежит ратификации, принятию, утверждению или присоединению государствами, а также официальному одобрению или присоединению региональными организациями экономической интеграции. Она открывается для присоединения на следующий день после даты, на которую Конвенция закрывается для подписания. Документы о ратификации, принятии, утверждении, официальном одобрении или присоединении сдаются на хранение Депозитарию.
2. Любая региональная организация экономической интеграции, которая становится Стороной настоящей Конвенции, в тех случаях, когда ни одно из ее государств-членов не является Стороной, несет все обязательства по Конвенции. В случае, когда одно или более государств-членов таких организаций являются Сторонами Конвенции, эта организация и ее государства-члены принимают решение в отношении их соответствующих обязанностей по выполнению своих обязательств по Конвенции. В таких случаях организация и государства-члены не могут параллельно осуществлять права, вытекающие из Конвенции.
3. В своих документах об официальном одобрении или в своих документах о присоединении региональные организации экономической интеграции заявляют о пределах своей компетенции в вопросах, регулируемых настоящей Конвенцией. Эти организации также информируют Депозитария, который, в свою очередь, информирует Стороны, о любом существенном изменении пределов их компетенции.

Статья 36
Вступление в силу

1. Настоящая Конвенция вступает в силу на девяностый день после даты сдачи на хранение Депозитарию сорокового документа о ратификации, принятии, утверждении, официальном одобрении или присоединении.
2. Для каждого государства, которое ратифицирует, принимает или утверждает настоящую Конвенцию или присоединяется к ней после выполнения условий, изложенных в пункте 1 настоящей Статьи о вступлении в силу, Конвенция вступает в силу на девяностый день после даты сдачи им на хранение документа о ратификации, принятии, утверждении или присоединении.
3. Для каждой региональной организации экономической интеграции, сдающей на хранение документ об официальном одобрении или документ о присоединении после выполнения условий, изложенных в пункте 1 настоящей статьи о вступлении в силу, настоящая Конвенция вступает в силу на девяностый день после даты сдачи ею документа об официальном одобрении или присоединении.
4. Для целей настоящей Статьи любой документ, сданный на хранение региональной организацией экономической интеграции, не считается дополнительным к документам, сданным на хранение государствами-членами этой организации.

Статья 37
Депозитарий

Депозитарием настоящей Конвенции и поправок к ней, а также протоколов и приложений, принятых в соответствии со Статьями 28, 29 и 33, является Генеральный секретарь Организации Объединенных Наций.

Статья 38
Аутентичные тексты

Подлинник настоящей Конвенции, тексты которой на английском, арабском, испанском, китайском, русском и французском языках являются равно аутентичными, сдается на хранение Генеральному секретарю Организации Объединенных Наций.
В Удостоверении чего нижеподписавшиеся, должным образом на то уполномоченные, подписали настоящую Конвенцию.

Совершено в Женеве двадцать первого мая две тысячи третьего года.