Мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың жалпы стандарттарын бекіту және "Мемлекеттік қаржылық бақылау стандарттарын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Президентінің 2009 жылғы 7 сәуірдегі № 788 Жарлығының күші жойылды деп тану туралы

Қазақстан Республикасы Президентінің 2016 жылғы 11 қаңтардағы № 167 Жарлығы.

      "Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау туралы" Қазақстан Республикасының 2015 жылғы 12 қарашадағы Заңының 8-бабы 2-тармағының 1) тармақшасына сәйкес ҚАУЛЫ ЕТЕМІН:

      1. Қоса беріліп отырған Мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың жалпы стандарттары бекітілсін.

      2. "Мемлекеттік қаржылық бақылау стандарттарын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Президентінің 2009 жылғы 7 сәуірдегі № 788 Жарлығының күші жойылды деп танылсын (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2009 ж., № 19, 165-құжат).

      3. Осы Жарлық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

      Қазақстан Республикасының
Президенті
Н. Назарбаев

  Қазақстан Республикасы
Президентінің
2016 жылғы 11 қаңтардағы
№ 167 Жарлығымен
БЕКІТІЛГЕН

Мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың
ЖАЛПЫ СТАНДАРТТАРЫ

1. Жалпы ережелер

      1. Осы Мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың жалпы стандарттары (бұдан әрі – Жалпы стандарттар) мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың халықаралық стандарттары ескеріле отырып, "Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау туралы" Қазақстан Республикасының 2015 жылғы 12 қарашадағы Заңының (бұдан әрі – Мемлекеттік аудит туралы заң) 8-бабы 2-тармағының 1) тармақшасына сәйкес әзірленді.

      2. Жалпы стандарттар мемлекеттік аудитті және қаржылық бақылауды жүргізудің тиімділігін, дәйектілігі мен объективтілігін қамтамасыз ету мақсатында, мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдарының қызметіне қойылатын негіз қалаушы талаптарды қамтиды.

      3. Жалпы стандарттарға мыналар жатады:

      1) "Тәуелсіздік";

      2) "Әдептілік";

      3) "Объективтілік";

      4) "Кәсіби құзыреттілік";

      5) "Кәсіби пайым";

      6) "Есептілік";

      7) "Анықтық;

      8) "Ашықтық";

      9) "Жариялылық";

      10) "Құпиялылық";

      11) "Мемлекеттік аудит нәтижелерін өзара тану";

      12) "Басқару";

      13) "Сапа бақылауы".

      4. Жалпы стандарттарды мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдары, мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау жүргізуге тартылған жеке және заңды тұлғалар қолдануға міндетті.

      5. Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау объектілеріне мемлекеттік органдар, мемлекеттік мекемелер, квазимемлекеттік сектор субъектілері, сондай-ақ бюджет қаражатын алушылар (бұдан әрі – мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау объектілері) жатады.

2. "Тәуелсіздік" стандарты

      6. "Тәуелсіздік" стандартының мақсаты мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдарының, мемлекеттік аудиторлардың бағалауы мен ұсынымдарының турашылдығын, объективтілігін, анықтығын қамтамасыз ету, өз қызметін жүзеге асыру кезінде өздерінің тәуелсіздігіне қол сұғатын кез келген араласуға жол бермеу болып табылады.

      7. Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдары, мемлекеттік аудиторлар мемлекеттік аудитті және қаржылық бақылауды жүзеге асыруға байланысты барлық мәселелерде мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау объектілерінен тәуелсіз, сыртқы әсерден, өкімдер мен араласудан қорғалған.

      8. Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдары, мемлекеттік аудиторлар мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау объектілерінен функционалдық, ұйымдық және қаржылық тұрғыдан тәуелсіз.

      9. Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдары, мемлекеттік аудиторлар өздерінің тәуелсіздігі мен объективтілігін шектейтін кез келген іс-қимылға жол бермейді.

      10. Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдары өздері бекіткен мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау объектілерінің тиісті жылға арналған тізбесіне сәйкес мемлекеттік аудитті және қаржылық бақылауды жүзеге асырады.

      11. Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдарының қызметіне мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың тақырыбын, объектісін таңдау, қолданылатын рәсімдер, аудиторлық дәлелдемелердің сипаты мен көлемі, мемлекеттік аудиттің ауқымы, мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау объектілерінің тізбесін қалыптастыру, оны жүргізу, мемлекеттік аудиттің нәтижелері бойынша қабылданатын құжаттарды (бұдан әрі – құжаттар) жасау мен тарату әдістері, мемлекеттік аудиттің қорытындыларын іске асыру тетіктері бойынша араласуға, сондай-ақ саяси, идеологиялық, діни және басқа да себептер бойынша мемлекеттік аудиторлардың тәуелсіздігі мен объективтілігіне әсерін тигізуі мүмкін кез келген әрекетке жол берілмейді.

      12. Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдарының, мемлекеттік аудиторлардың пікірлері, анықтаған фактілері, тұжырымдары, қорытындылары мен ұсынымдары турашыл, объективті, анық, құзыретті, сенімді болуға және үшінші тұлғалар үшін де осындай болып табылуға тиіс.

      13. Мемлекеттік аудиторлар өз өкілеттіктері мен лауазымдық міндеттерін атқару кезінде мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау объектілерінен, өздерінің тәуелсіздігіне қол сұғылатын кез келген сыртқы әсерден тәуелсіздіктерін сақтайды.

      14. Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдары басқарылуын олардың өздері заңнамада белгіленген тәртіппен жүзеге асыратын, қажетті және жеткілікті еңбек, қаржы және материалдық-техникалық ресурстармен қамтамасыз етіледі. Қазақстан Республикасы Жоғары аудиторлық палатасының қаржылық қызметін мемлекеттік бақылауды және қадағалауды мемлекеттік органдар Қазақстан Республикасы Президентінің келісімімен немесе оның тапсырмасы бойынша жүзеге асырады.

      Ескерту. 14-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Президентінің 26.11.2022 № 5 Жарлығымен.

      15. Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау объектілері мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдарының мемлекеттік аудитті және қаржылық бақылауды жүргізуі үшін барлық құжаттар мен ақпаратқа, соның ішінде мемлекеттік және өзге де ақпараттық жүйелерге еркін, уақтылы және қажетті қол жеткізуін қамтамасыз етеді.

      16. Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдарының мемлекеттік басқару органдарымен, жергілікті өкілді және атқарушы органдармен, ұйымдармен және олардың бірлестіктерімен, сондай-ақ басқа мемлекеттердің органдарымен және олардың халықаралық бірлестіктерімен ынтымақтастығына жол беріледі.

3. "Әдептілік" стандарты

      17. "Әдептілік" стандартының мақсаты мемлекеттік аудиторлардың әдеп талаптарын және кәсіби мінез-құлық қағидаттарын сақтауын қамтамасыз ету болып табылады.

      18. Әдеп нормалары Қазақстан Республикасының мемлекеттік қызмет туралы заңнамасында көзделген мемлекеттік қызметшілерге арналған әдеп талаптарын, сондай-ақ Қазақстан Республикасының мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау туралы заңнамасында көзделген ерекше талаптарды қамтиды.

      19. Мемлекеттік аудиторлардың мінез-құлқында және мемлекеттік аудитті және қаржылық бақылауды жүргізу кезіндегі тәсілдерде әдеп талаптары мен кәсіби мінез-құлық қағидаттарын сақтамады деген күдік пен айыптауға әкеп соғуы мүмкін кез келген іс-қимылға жол берілмегені жөн.

      20. Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдарының, мемлекеттік аудиторлардың тәуелсіздігі мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау объектісімен ізгі ниетті қатынастарда болуға кедергі келтірмейді.

      21. Мемлекеттік аудиторлар даулы жағдайлар туындаған кезде мемлекеттік аудиторлардың кәсіби әдеп қағидаларына сәйкес әрекет етулері қажет.

      22. Мемлекеттік аудиторлар қызметтен тыс уақытта жалпы қабылданған моральдық-әдеп нормаларын ұстанғаны, қоғамға жат мінез-құлық жағдайларына жол бермегені жөн.

      23. Мемлекеттік аудиторлар мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау объектісінің пікірінен, қоғамдық пікірдің әсерінен тәуелсіз болуға, өздерінің әрекетімен қоғам тарапынан негізделген сынға себеп болмауға, сынағаны үшін қудалауға жол бермеуге, сындарлы сынды кемшіліктерін жоюға және өздерінің кәсіби қызметін жақсартуға пайдалануға тиіс.

4. "Объективтілік" стандарты

      24. "Объективтілік" стандартының мақсаты мемлекеттік аудиторлардың мемлекеттік аудитті және қаржылық бақылауды әділ жүргізуін қамтамасыз етуі және оның сапасына қатысты ымыраға жол бермеуі болып табылады.

      25. Мемлекеттік аудиторлар мемлекеттік аудитті және қаржылық бақылауды жүргізген кезде объективті болуға тиіс. Аудиторлық есептер тек мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау объектісінде тікелей жиналған, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңнамасы сақтала отырып, мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау стандартына сәйкес басқа да сенімді көздерден алынған деректер мен құжаттарға (материалдар мен ақпарат) негізделуге тиіс.

      26. Мүдделер қақтығысы туындаған жағдайда, мемлекеттік аудитті және қаржылық бақылауды жүргізуге тыйым салынады.

      27. Мыналардың:

      1) мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау объектісі басшысының, аппарат басшысының, бас бухгалтерінің немесе олардың өкілеттігін жүзеге асыратын өзге де адамның, құрылтайшысының, қатысушысының немесе акционерінің жақын туыстары, жекжаттары немесе сенім білдірілген адамдары болып табылатын;

      2) мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау объектісінде жұмыс істеген не тексерілетін кезеңде мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау объектісі басшысының, аппарат басшысының, бас бухгалтерінің немесе олардың өкілеттігін жүзеге асыратын өзге де адамның, құрылтайшысының, қатысушысының немесе акционерінің жақын туыстары, жекжаттары немесе сенім білдірілген адамдары болып табылатын;

      3) мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау объектісінің құрылтайшылары, қатысушылары немесе акционерлері, лауазымды адамдары арасынан шыққан, онда жеке мүліктік мүдделері бар мемлекеттік аудиторлардың мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау жүргізуіне тыйым салынады.

      Ескерту. 27-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Президентінің 18.01.2021 № 495 (алғаш ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) Жарлығымен.

      28. Мемлекеттік аудитті және қаржылық бақылауды жүзеге асыратын мемлекеттік аудиторлардың тәуелсіздігі мен объективтілігін сақтау мақсатында, осы мемлекеттік аудитор мемлекеттік аудит жүргізген мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау объектілерін ауыстыру қажет.

      29. Осы Жалпы стандарттардың 27-тармағында көрсетілген негіздер болған жағдайда, мемлекеттік аудитор мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың басқа объектісіне ауыстырылуға жатады.

5. "Кәсіби құзыреттілік" стандарты

      30. "Кәсіби құзыреттілік" стандартының мақсаты мемлекеттік аудитті және қаржылық бақылауды тиімді жүзеге асыру үшін мемлекеттік аудиторлардың тиісті кәсіби деңгейін қолдау болып табылады.

      31. Мемлекеттік аудиторлардың мемлекеттік аудитті және қаржылық бақылауды тиімді жүзеге асыру үшін білімі, кәсіби дағдысы, білімі мен тәжірибесі болуға тиіс.

      32. Мемлекеттік аудиторлардың кәсіби, іскерлік қасиеттері мен ықтимал мүмкіндіктерінің жан-жақты және объективті сипаттамасын алу мақсатында, Қазақстан Республикасының мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау туралы заңнамасында айқындалған тәртіппен оларды сертификаттау жүргізіледі.

      33. Мемлекеттік аудитті және қаржылық бақылауды кәсіби білім деңгейі, дағдысы мен тәжірибесі жиынтығында мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың сипатына, ауқымына және күрделілігіне сәйкес келетін мемлекеттік аудиторлар жүзеге асырады.

      34. Мемлекеттік аудиторлар мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау объектілерінің тізбесін қалыптастырудан, мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау объектісін алдын ала зерделеуден бастап, аудиторлық қорытындыда берілген ұсынымдар мен міндетті түрде орындауға жіберілген нұсқамалардың мониторингіне дейінгі мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың барлық кезеңі бойынша тиісті құзыреттілігін көрсетеді.

      35. Мемлекеттік аудиторлардың кәсіби білімі мен дағдысы үздіксіз кәсіби оқу мен өз бетінше білім алу, сондай-ақ мемлекеттік аудиторларды оқытуды, қайта даярлауды және олардың біліктілігін арттыруды мерзімдік ұйымдастыру жолымен жетілдіріліп отырады. Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдары кадрларды оқытуға, олардың біліктілігін арттыруға және оларды қайта даярлауға қажетті жағдайлар жасайды.

6. "Кәсіби пайым" стандарты

      36. "Кәсіби пайым" стандартының мақсаты мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың барлық кезеңдерінде сапаны қамтамасыз ету болып табылады.

      37. Кәсіби пайым мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдарының мемлекеттік аудитті және қаржылық бақылауды және өзге де қызметті жүзеге асыруы кезінде қолданылады.

      38. Мемлекеттік аудиторлар сипаты бойынша мәнді болуы мүмкін мәселелер жөнінде кәсіби пайым жасауға тиіс.

      39. Мемлекеттік аудиторлар, мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың мақсаты, ауқымы, мәні мен өлшемшарттары сияқты сандық және сапалық факторларды қоса алғанда, алдағы жұмыстың маңыздылығының бас аспектілерін назарға алуға тиіс.

      40. Кәсіби пайым негізінде мемлекеттік аудиторлар мемлекеттік аудитті және қаржылық бақылауды аудиторлық дәлелдемелердің жеткіліктілігіне, қолайлылығы мен сенімділігіне деген қисынды сенімшілдігін қамтамасыз ете отырып, тәуекелді қолайлы деңгейге дейін азайтуға мүмкіндік беретін тәсілмен жүргізуге тиіс.

      41. Мемлекеттік аудиторлар алаяқтық тәуекелдерінің болуын айқындау кезінде, соның ішінде ақпараттың анықталған бұрмалануының және нормативтік құқықтық және құқықтық актілердің талаптарына сәйкессіздіктің алаяқтық немесе қателік фактілеріне байланысты болуын айқындаған кезде кәсіби пайымды қолданады.

      42. Кәсіби пайым тиісінше пайымдауға мүмкіндік беретін құзыреттілікпен өзара байланысты. Кәсіби пайым мен құзыреттілік жиынтығында мемлекеттік аудитті және қаржылық бақылауды жүргізуге тартылған барлық адамдардың білімі, дағдысы мен тәжірибесі жиынының пайдаланылуын білдіреді.

      43. Кәсіби пайым мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдарының тұжырымдары, қорытындылары мен ұсынымдары үшін негіз болуға тиіс жинақталатын аудиторлық дәлелдемелердің сипатын, түрін, жинақтау тәсілін айқындау мен сапасын қамтамасыз ету кезінде пайдаланылады.

7. "Есептілік" стандарты

      44. "Есептілік" стандартының мақсаты пайдаланушыларға, соның ішінде жұртшылыққа мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдарының қызметі туралы ақпаратты, құжаттар мен есептерді (бұдан әрі – ақпарат) ұсынуды қамтамасыз ету болып табылады.

      45. Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдары мемлекеттік аудитті және қаржылық бақылауды жүргізеді, мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау стандарттарының талаптарын қоса алғанда, ақпарат ұсыну арқылы есеп беру қағидатын сақтай отырып, жүктелген функциялар мен міндеттерге сәйкес өзге де қызметті жүзеге асырады.

      46. Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдары Қазақстан Республикасының Президентіне, Қазақстан Республикасының Парламентіне, Қазақстан Республикасының Үкіметіне, мемлекеттік органдардың басшыларына, облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың, аудандардың (облыстық маңызы бар қалалардың) мәслихаттары мен әкімдеріне Қазақстан Республикасының мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау туралы заңнамасына сәйкес өз өкілеттіктерін іске асыру және күтілетін нәтижелерге қол жеткізу туралы толыққанды, анық ақпарат ұсынады.

      47. Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдары, мемлекеттік аудиторлар өз күш-жігерлерін тәуекел аймақтарына жұмылдыра отырып, талап етілген мемлекеттік аудитке және қаржылық бақылауға бастамашылық жасайды және жүргізеді, құжаттардың уақтылығы мен сапасын қамтамасыз етеді.

      48. Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдары, мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау стандарттарының талаптарын қоса алғанда, Қазақстан Республикасының мемлекеттік құпиялар туралы заңнамасының талаптарына сәйкес аудиторлық дәлелдемелердің және басқа да ақпараттың құпиялылығын сақтай отырып, пайдаланушылар мен жұртшылыққа ақпарат ұсынады.

      49. Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдары ұйымдар мен адамдарды мемлекеттік аудитті және қаржылық бақылауды жүзеге асыруға тартқан кезде есеп беру қағидатының сақталуын қамтамасыз етеді.

      50. Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдары, бюджет қаражатын, мемлекет пен квазимемлекеттік сектор субъектілерінің активтерін, байланысты гранттарды, мемлекеттік және мемлекет кепілдік берген қарыздарды, сондай-ақ мемлекеттің кепілгерлігімен тартылған қарыздарды пайдалану туралы есептілікті қалыптастыруды, дәрежесі бойынша тең жоғары қаржы бақылау органдарының өзара тексерулерін, олардың қызметін тәуелсіз бағалаудың басқа да түрлерін жүргізуді, сондай-ақ ақпаратты пайдаланушылармен кері байланысты қолдауды қоса алғанда, есеп беруді басқарудың тиімді әдістерін пайдаланады.

8. "Анықтық" стандарты

      51. "Анықтық" стандартының мақсаты мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдарының құжаттарын пайдаланушылардың барлығын оларда қамтылатын анық ақпаратпен қамтамасыз ету болып табылады.

      52. Мемлекеттік аудиторлар аудиторлық дәлелдемелерге негізделген анық ақпаратты пайдалануға тиіс.

      53. Бұл ретте мемлекеттік аудиторлар мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау объектілері ұсынатын ақпараттың анықтығын айқындауы қажет.

      54. Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдары мемлекеттік аудиттің нәтижелері бойынша өздері қабылдайтын құжаттарға енгізілетін ақпараттың анықтығын қамтамасыз етеді.

9. "Ашықтық" стандарты

      55. "Ашықтық" стандартының мақсаты мәртебесі, өкілеттіктері, стратегиясы, қызметі және оның тиімділігі, сондай-ақ қаржылық басқарылуы туралы анық, нақты және релевантты ақпарат ұсыну жолымен құжаттарды пайдаланушылар, соның ішінде жұртшылық тарапынан ашықтық пен өз қызметіне сенімді қамтамасыз ете отырып, мемлекеттік аудитті және қаржылық бақылауды ашық түрде жүзеге асыруды қамтамасыз ету болып табылады.

      56. Ашылатын ақпарат пен есептердің тізбесі және мазмұны, соның ішінде сыртқы сұрау салулар бойынша құжаттама ұсыну, мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау стандарттарының талаптарын қоса алғанда, Қазақстан Республикасының мемлекеттік құпиялар туралы заңнамасының талаптарына сәйкес айқындалады.

      57. Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдары өз қызметінің ашықтығын қамтамасыз еткен кезде мемлекеттік құпияларды, қызметтік, коммерциялық және заңмен қорғалатын өзге де құпияны құрайтын ақпарат пен мәліметтерге қолжетімділікті ұсыну бойынша алдағы рәсімдерді нақты айқындай отырып, құпиялылық бойынша талаптарды сақтауға тиіс.

      58. Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдары, мемлекеттік аудиторлар мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың барлық кезеңдерінде орындалатын аудиторлық рәсімдердің және пайдаланылатын әдіснаманың ашықтығын және түсініктілігін қамтамасыз етеді.

      59. Мемлекеттік аудитті және қаржылық бақылауды жүргізуге ұйымдар мен жеке тұлғаларды (мамандар мен сарапшыларды) тарту туралы ақпарат мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдарының аудиторлық құжаттамасына және тиісті құжаттарына енгізілуге тиіс.

      60. Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдары ақпаратқа қолжетімділік пен мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың нәтижелері туралы жұртшылықты міндетті түрде хабардар етеді.

      61. Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдары пайдаланушылардың құжаттарға қолжетімділігін ұсынудың тиімді тәсілдерін пайдаланады.

      62. Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдары, мемлекеттік аудиторлар ашылатын ақпараттың анықтығын қамтамасыз етеді.

10. "Жариялылық" стандарты

      63. "Жариялылық" стандартының мақсаты экономиканы басқарудың демократиялық негіздерін іске асыруды қамтамасыз ету, мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың тиімділігін арттыру және қоғамды сыбайлас жемқорлық пен өзге де құқық бұзушылықтардан қорғау болып табылады.

      64. Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдары Қазақстан Республикасының мемлекеттік құпиялар туралы заңнамасының талаптарын сақтай отырып, мемлекеттік аудит нәтижелерін міндетті түрде жариялау жолымен өз қызметін ашық түрде жүзеге асырады.

      65. Жұршылық үшін "Жариялылық" стандарты мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдарының қызметі туралы құжаттар мен өзге де мәліметтерді бұқаралық ақпарат құралдарына, мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдарының интернет-ресурстарына орналастыру, баспасөз конференцияларын, брифинг пен басқа да көпшілік іс-шаралар өткізу жолымен іске асырылады.

      66. "Жариялылық" стандарты осы Жалпы стандарттардың 9-бөлімінде көрсетілген талаптардың сақталуын қамтамасыз ету ескеріле отырып жүзеге асырылады.

11. "Құпиялылық" стандарты

      67. "Құпиялылық" стандартының мақсаты мемлекеттік аудитті және қаржылық бақылауды жүзеге асыру кезінде алынған мемлекеттік құпияларға, қызметтік, коммерциялық және заңмен қорғалатын өзге де құпияға жататын мәліметтердің сақталуы мен жария етілмеуін қамтамасыз ету болып табылады.

      68. Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдары, мемлекеттік аудиторлар заңнамада белгіленген жағдайларда мемлекеттік аудитті және қаржылық бақылауды жүзеге асырған кезде алынған ақпараттың сақталуын және оған қолжетімділіктің шектелуін қамтамасыз етеді.

      69. Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдары, мемлекеттік аудиторлар сұрататын ақпарат тек мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың мақсаты үшін ғана пайдаланылады.

      70. Мемлекеттік аудиторлар мемлекеттік аудитті және қаржылық бақылауды жүзеге асыру кезінде алынған ақпараттан тікелей немесе жанама жеке пайда алуға құқылы емес.

      71. Мемлекеттік аудиторлар мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың қандай да бір аспектілеріне қатысты ақпаратты жария етуге құқылы емес.

      72. Құжаттар қабылданғаннан кейін мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдарының басшылары және (немесе) олар уәкілеттік берген лауазымды адамдар жүргізілген мемлекеттік аудиттің қорытындыларына қатысты ақпарат ұсына алады.

12. "Мемлекеттік аудит нәтижелерін өзара тану" стандарты

      73. "Мемлекеттік аудит нәтижелерін өзара тану" стандартының мақсаты мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың стандарттары сақталған жағдайда, басқа мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдары жүргізген мемлекеттік аудит нәтижелерін мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдарының тануы болып табылады.

      74. Мемлекеттік аудит нәтижелерін өзара тану Қазақстан Республикасының мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау туралы заңнамасына сәйкес жүзеге асырылады.

13. "Басқару" стандарты

      75. "Басқару" стандартының мақсаты мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың мақсатына қол жеткізу, соның ішінде мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдарының жоғары тұрған лауазымды адамдарының мемлекеттік аудиторлардың мемлекеттік аудитті және қаржылық бақылауды объективті және толық көлемде жүргізуін бақылау үшін мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың жұмысқа қабілетті тобын қалыптастыру, оның жұмысын ұйымдастыру мен қадағалауды қамтамасыз ету болып табылады.

      76. Мемлекеттік аудиторлар мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың сапасын, үнемділігін, нәтижелілігі мен тиімділігін қамтамасыз ету үшін өз қызметін тиісінше басқаруды жүзеге асырады.

      77. Мемлекеттік аудитке және оны жүргізуге жауапты лауазымды адамдардың арасындағы міндеттер нақты бөлінуге тиіс.

      78. Мемлекеттік аудиторларға өз білімі мен дағдысын мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау тобын басқаруға қажетті деңгейде ұстау мақсатында, өздерінің тұрақты түрде кәсіби дамуын қамтамасыз еткендері жөн.

      79. Мемлекеттік аудитті және қаржылық бақылауды жүргізудің барлық кезеңдері, сондай-ақ сапа бақылауы басқарылуға жатады.

      80. Аудиторлық топтың немесе жекелеген мемлекеттік аудиторлардың қызметі мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың әр кезеңінде жоғары тұрған лауазымды адамдардың жүйелі түрдегі бақылауымен және қадағалауымен жүзеге асырылады.

      81. Қадағалау мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың, оның нәтижелері бойынша аудиторлық есептерді дайындаудың барлық кезеңдерінде, сондай-ақ мемлекеттік аудит нәтижелерін іске асыру процесінде жүзеге асырылады.

      82. Қадағалау дәрежесі мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың күрделілігіне, мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органының мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау тобының немесе жекелеген мемлекеттік аудиторлардың біліктілігі мен кәсібилігі деңгейіне қарай айқындалады.

      83. Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдарының басшылары қадағалау нысандары мен әдістерін дербес айқындайды.

      84. Мемлекеттік аудитті және қаржылық бақылауды жүзеге асырудың мазмұны, әдістері, бағдарламалық мәселелерді қамтудың толықтығы, сондай-ақ мемлекеттік аудиторлардың мемлекеттік аудит бағдарламасын орындау бойынша әрекеті міндетті түрде қадағалауға жатады.

      85. Қадағалау нұсқама беруді, жиі туындайтын проблемалар туралы ақпарат беруді, орындалған жұмысты бақылауды, мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау тобында пікір қайшылығы болған жағдайларда, дауларды шешуді, сондай-ақ мемлекеттік аудиттің жоспары мен бағдарламасына өзгерістер енгізуді қамтиды.

14. "Сапа бақылауы" стандарты

      86. "Сапа бақылауы" стандартының мақсаты мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдары қызметінің, мемлекеттік аудиторлардың әрекетінің мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау стандарттарына сәйкестігін қамтамасыз ету болып табылады.

      87. Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдарының басшылары сапа бақылауын ұйымдастыруды мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау стандарттарына сәйкестігі мәніне құжаттарды тексеруді тұрақты түрде жүргізу жолымен қамтамасыз етеді.

      88. Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау стандарттарының талаптарына сәйкес келмеген жағдайда, мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау объектісіне шыға отырып, мемлекеттік аудиттің нәтижелерін қайта тексерудің қажеттілігін мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органының басшысы айқындайды.

      89. Сапа бақылауын жүргізудің мерзімдері мен ұзақтығы оның жеделдігі және нәтижелілігін қамтамасыз ету ескеріле отырып айқындалады.

      90. Сапа бақылауына мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдарының аудиторлық, сараптамалық-талдау қызметінің барлық кезеңдері, мемлекеттік аудиторлардың барлық қызметі, соның ішінде құқық қорғау органдары мен сот мамандар ретінде тартқан ішкі мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдарының мемлекеттік аудиторлары жүргізген мемлекеттік аудиттің нәтижелері бойынша берілген материалдар (қорытындылар) жатады.

      91. Сапа бақылауын осы мемлекеттік аудитке және қаржылық бақылауға қатыспаған мемлекеттік аудиторлар жүзеге асырады.

      92. Сапа бақылауын және мониторинг процесін жүзеге асыру тиісті біліктілікке, кәсіби дағдыға ие, мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органында жеткілікті және тиісті тәжірибесі мен өкілеттігі бар адамдарға жүктеледі.

On Approval of the General Standards of State Audit and Financial Control and Annulment of Decree of the President of the Republic of Kazakhstan No. 788 of April 7, 2009 “On Approval of the Standards of State Financial Control”

Decree of the President of the Republic of Kazakhstan dated January 11, 2016 No. 167.

      Unofficial translation

      1. Pursuant to sub-paragraph 1) of paragraph 2 of Article 8 of the Law of the Republic of Kazakhstan of November 12, 2015 “On State Audit and Financial Control” I HEREBY RESOLVE AS FOLLOWS:

      That the attached General Standards of State Audit and Financial Control shall be approved.

      2. That Decree of the President of the Republic of Kazakhstan № 788 dated April 7, 2009 "On Approval of the Standards of the State Financial Control" (Collected Acts of the President and the Government of the Republic of Kazakhstan, 2009, № 19, article 165) shall be deemed to have lost force.

      3. That this Decree shall be put into effect upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication.

      President of the Republic of Kazakhstan N. NAZARBAYEV

  APPROVED BY
Decree of the President
of the Republic of
Kazakhstan President
№ 167 of January 11, 2016

GENERAL STANDARDS
of state audit and financial control
1. General provisions

      1. These General Standards of State Audit and Financial Control (hereinafter - General Standards) are developed in conformity with sub-paragraph 1) of paragraph 2 of Article 8 of the Law of the Republic of Kazakhstan dated November 12, 2015 “On State Audit and Financial Control” (hereinafter - the Law on State Audit), with due regard for the principles of international standards of state audit and financial control.

      2. The General Standards shall contain the fundamental requirements for the activities of the state audit and financial control bodies in order to ensure the effectiveness, consistency and objectivity of state audit and financial control.

      3. The General Standards shall include the following standards:

      1) “Independence”;

      2) “Ethics”;

      3) “Objectivity”;

      4) “Professional Competence”;

      5) “Professional Judgement”;

      6) “Accountability”;

      7) “Reliability”;

      8) “Transparency”;

      9) “Visibility”;

      10) “Confidentiality”;

      11) “Mutual Recognition of State Audit Results”;

      12) “Governance”;

      13) “Quality Control”.

      4. The General Standards shall be mandatory for state audit and financial control bodies, natural and legal persons involved in state audit and financial control.

      5. The objects of state audit and financial control shall include state agencies, state institutions, quasi-public sector entities, as well as recipients of budgetary funds (hereinafter referred to as objects of state audit and financial control).

2. “Independence” Standard

      6. The objective of the “Independence” Standard shall be to ensure the impartiality, objectivity, reliability of assessments and recommendations of state audit and financial control bodies and public auditors and to prevent any interference with their independence in carrying out their activities.

      7. State audit and financial control bodies and state auditors in all matters related to the implementation of state audit and financial control shall be independent from the objects of state audit and financial control, protected from external influences, orders and interventions.

      8. The state audit and financial control bodies and state auditors shall be functionally, organisationally and financially independent from the objects of state audit and financial control.

      9. The state audit and financial control bodies and state auditors shall prohibit any actions limiting their independence and objectivity.

      10. The state audit and financial control bodies shall carry out state audit and financial control in conformity with their approved lists of the objects of state audit and financial control for the relevant year.

      11. It shall be prohibited to interfere with the activities of the state audit and financial control bodies on the choice of the subject matter, object of state audit and financial control, applicable procedures, nature and scope of audit evidence, scale of state audit, methods of forming the list of objects of state audit and financial control, drawing up and distribution of documents adopted based on the results of state audit (hereinafter - documents), mechanisms for implementing the results of state audit as well as any actions that may affect the independence and objectivity of state auditors for political, ideological, religious and other reasons.

      12. The judgments, findings, conclusions and recommendations of the state audit and financial control bodies and the state auditors shall be impartial, objective, reliable, authentic, competent and trustworthy and be binding on third parties.

      13. In carrying out their duties and functions, state auditors shall maintain independence from the objects of state audit and financial control and any external influences undermining their independence.

      14. State audit and financial control bodies shall be provided with necessary and sufficient labor, financial and material and technical resources, which they shall manage independently in accordance with the procedure established by the legislation. State control and supervision over the financial activities of the Supreme Audit Chamber of the Republic of Kazakhstan shall be carried out by state bodies with the consent or on the instruction of the President of the Republic of Kazakhstan.

      Footnote. Paragraph 14 – as amended by the Decree of the President of the Republic of Kazakhstan dated 26.11.2022 № 5.

      15. The objects of state audit and financial control shall ensure free, timely access to all documents and information, including state and other information systems, necessary for the performance of state audit and financial control by the state audit and financial control bodies.

      16. Cooperation of the state audit and financial control bodies with the state administration bodies, local representative and executive bodies, organizations and their associations, as well as bodies of other states and their international associations shall be prohibited.

3. “Ethics” Standard

      17. The objective of the “Ethics” Standard shall be to ensure compliance with ethical requirements and principles of professional conduct by state auditors.

      18. Ethical standards shall include ethical requirements for civil servants stipulated by the legislation of the Republic of Kazakhstan on public service, as well as special requirements stipulated by the legislation of the Republic of Kazakhstan on state audit and financial control.

      19. State auditors' conduct and approach in conducting state audits and financial control shall exclude any action that may lead to the suspicion and accusation of non-compliance with ethical requirements and principles of professional conduct.

      20. The independence of the state audit and financial control bodies and state auditors shall not impede the maintenance of friendly relations with the object of the state audit and financial control.

      21. In case of conflict situations state auditors shall act in compliance with the rules of professional ethics of state auditors.

      22. State auditors shall adhere to generally accepted moral and ethical standards and prevent anti-social behaviour outside office hours.

      23. State auditors shall be independent of the opinion of the object of state audit and financial control, influence of public opinion, their activities shall not give rise to justified criticism by the society, avoid persecution for criticism, and use constructive criticism to eliminate shortcomings and improve their professional activity.

4. “Objectivity” Standard

      24. The objective of the Objectivity Standard shall be to ensure that state auditors conduct public audits and financial control in an impartial manner and do not compromise on their quality.

      25. In carrying out state audits and financial control, state auditors shall be objective. Audit reports shall be based solely on the data and documents (materials and information), collected directly from the object of state audit and financial control, as well as obtained from other reliable sources in compliance with the legislation of the Republic of Kazakhstan and pursuant to the standards of state audit and financial control.

      26. State audit and financial control shall be prohibited where there is a conflict of interest.

      27. The auditors of the state audit and financial control system shall be prohibited to carry out state audit and financial control:

      1) being close relatives, proprietors or proxies of the head, chief of staff, chief accountant or other person exercising their powers, founder, participant or shareholder of the object of state audit and financial control;

      2) who worked in the object of state audit and financial control or who have been close relatives, proprietors or proxies of the head, chief of staff, chief accountant or other person who exercised their powers, founder, participant or shareholder of the object of state audit and financial control in the period under review;

      3) who are from among the founders, participants or shareholders, officials of the object of state audit and financial control who have personal property interests therein.

      Footnote. Paragraph 27 as amended with the Decree of the President of the RK dated 18.01.2021 № 495 (shall be enforced after the day of its first official publication).

      28. In order to preserve the independence and objectivity of state auditors carrying out state audits and financial control, the objects of state audit and financial control on which the state audit is carried out by this state auditor shall be changed.

      29. In the presence of the grounds specified in paragraph 27 of these General Standards, the state auditor shall be subject to transfer to another object of state audit and financial control.

5. “Professional Competence” Standard

      30. The objective of the “Professional Competence” Standard shall be to maintain an appropriate professional level of state auditors for the effective implementation of state audit and financial control.

      31. State auditors shall have relevant education, professional skills, knowledge and experience to effectively carry out public audit and financial control.

      32. In order to obtain a comprehensive and objective characteristic of professional, business qualities and potentialities of state auditors, their certification shall be carried out in the order determined by the legislation of the Republic of Kazakhstan on state audit and financial control.

      33. State audit and financial control shall be carried out by the state auditors, whose level of professional knowledge, skills and experience in the aggregate correspond to nature, scale and complexity of state audit and financial control.

      34. State auditors shall demonstrate due diligence in all phases of state audit and financial control, from drawing up the list of the objects of state audit and financial control, the preliminary examination of the object of state audit and financial control to monitoring the recommendations given in the audit report and the instructions sent for binding instructions.

      35. The professional knowledge and skills of state auditors shall be improved through continuous professional training and self-education, as well as through periodic training, retraining and qualification improvement of state auditors. The state audit and financial control authorities shall create the necessary conditions for training, professional development and re-training.

6. “Professional Judgement” Standard

      36. The objective of the “Professional Judgment” Standard shall be to ensure quality at all stages of state audit and financial control.

      37. Professional judgement shall be applied in the performance of state audit and financial control and other activities of state audit and financial control bodies.

      38. State auditors shall exercise professional judgement on matters that may be significant in nature.

      39. State auditors shall reckon with the key aspects of the importance of the work to be performed, including quantitative and qualitative factors such as the objective, scope, subject matter and criteria of state audit and financial control.

      40. The state auditors shall perform state audits and financial control in a manner that reduces the risk to an acceptable level by providing reasonable assurance as to the adequacy, acceptability and reliability of the audit evidence, based on professional judgement.

      41. State auditors shall apply professional judgement in determining the existence of risks of fraud, including determining whether the identified misstatements and non-compliance with statutory and regulatory requirements were due to fraud or error.

      42. Professional judgement shall be interlinked with competence, which enables the exercise of sound judgement. Professional judgement and competence shall jointly imply the use of a set of knowledge, skills and experience of all persons involved in state audit and financial control.

      43. Professional judgement shall be used in determining the nature, type, manner of collection and quality assurance of collected audit evidence that serves as the basis for the findings, conclusions and recommendations of state audit and financial control bodies.

7. “Accountability” Standard

      44. The objective of the “Accountability” Standard shall be to ensure that information, documentation and reports on the activities of state audit and financial control bodies are available to users (hereinafter referred to as information), including the public.

      45. The state audit and financial control bodies shall carry out public audit and financial control, other activities in accordance with the assigned functions and objectives, including the requirements of state audit and financial control standards, respecting the principle of accountability through the provision of information.

      46. The state audit and financial control bodies shall submit exhaustive, reliable information to the President of the Republic of Kazakhstan, the Parliament of the Republic of Kazakhstan, the Government of the Republic of Kazakhstan, heads of state bodies, maslikhats and akims of regions, cities of republican status, the capital, regions (cities of regional status) on implementation of their powers and achievement of expected results in concordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan on state audit and financial control.

      47. The state audit and financial control bodies and state auditors shall initiate and conduct demand-driven state audit and financial control, concentrating their efforts on risk areas, and ensure the timeliness and quality of documents.

      48. The state audit and financial control bodies shall provide information to users and the public, observing confidentiality of audit evidence and other information in conformity with the requirements of the legislation of the Republic of Kazakhstan on state secrets, including the requirements of the standards of state audit and financial control.

      49. When engaging organizations and persons in performance of state audit and financial control, the bodies of state audit and financial control shall ensure compliance with the principle of accountability.

      50. The state audit and financial control bodies shall use effective methods to manage accountability, including reporting on the use of budgetary funds, public and quasi-public sector assets, tied grants, public and publicly guaranteed loans and loans guaranteed by the state, peer reviews by supreme audit institutions, other types of independent evaluation of their performance, as well as support for feedback from users of information.

8. “Reliability” Standard

      51. The objective of the “Reliability” Standard shall be to ensure that all users of state audit and financial control documents are provided with the correct information contained therein.

      52. State auditors shall use reliable information that is based on audit evidence.

      53. In doing so, state auditors shall determine the reliability of the information provided by the objects of state audit and financial control.

      54. The state audit and financial control bodies shall ensure the reliability of the information included in the documents they adopt based on the results of the state audit.

9. “Transparency” Standard

      55. The objective of the “Transparency” Standard shall be to ensure that state audit and financial control is exercised in an open manner, ensuring transparency and credibility with document users, including the public, by providing true, clear and relevant information on the status, mandate, strategy, operations and their effectiveness, as well as financial management.

      56. The list and content of disclosed information and documents, including the submission of documentation on external requests, shall be determined in compliance with the requirements of the legislation of the Republic of Kazakhstan on state secrets, including the requirements of the standards of state audit and financial control.

      57. The state audit and financial control bodies, when ensuring the transparency of their activities, must comply with confidentiality requirements, clearly defining further procedures for granting access to information and data constituting state secrets, official, commercial or other legally protected secrets.

      58. The state audit and financial control bodies and state auditors shall ensure openness and comprehensibility of audit procedures performed at all stages of state audit and financial control and the methodology used.

      59. Information on the involvement of organisations and individuals (specialists and experts) in state audit and financial control shall be included in the audit documentation and relevant documents of state audit and financial control bodies.

      60. The bodies of state audit and financial control shall inform the public on a mandatory basis on the access to information and results of state audit and financial control.

      61. The state audit and financial control bodies shall use effective ways to provide access to documents for users.

      62. The state audit and financial control bodies and public auditors shall ensure the accuracy of the information disclosed.

10. “Visibility” Standard

      63. The objective of the Visibility” Standard shall be to ensure the implementation of the democratic framework for economic governance, to improve the effectiveness of state audit and financial control and to protect society against corruption and other wrongdoing.

      64. The bodies of state audit and financial control shall carry out their activity openly by obligatory publication of the results of state audit with observance of requirements of the legislation of the Republic of Kazakhstan on state secrets.

      65. For the public, the “Visibility ”Standard shall be implemented by placing documents and other information on the activities of state audit and financial control bodies in the mass media, on the Internet resources of state audit and financial control bodies, holding press conferences, briefings and other public events.

      66. The “Visibility” Standard shall be implemented ensuring compliance with the requirements specified in Section 9 of these General Standards.

11. “Confidentiality” Standard

      67. The objective of the “Confidentiality” Standard shall be to ensure the integrity and non-disclosure of information relating to state secrets, official, commercial or other legally protected secrets obtained in the course of state audit and financial control.

      68. In cases prescribed by the legislation, the bodies of state audit and financial control, state auditors shall ensure safety of information, obtained in the course of performing state audit and financial control, and restricted access thereto.

      69. The information requested by the state audit and financial control bodies and the state auditors shall be used only for the purposes of state audit and financial control.

      70. State auditors may not gain direct or indirect personal benefit from the information obtained in the course of performing state audit and financial control.

      71. State auditors shall have no right to disclose information relating to any aspects of the state audit and financial control.

      72. After receipt of the documents, the heads of the state audit and financial control bodies and/or their authorised officials may provide information concerning the results of the state audit.

12. “Mutual Recognition of State Audit Results” Standard

      73. The objective of the “Mutual Recognition of State Audit Results” Standard shall be the recognition by state audit and financial control bodies of the results of government audits carried out by other government audit and financial control bodies, subject to compliance with government audit and financial control standards.

      74. Mutual recognition of the results of state audit shall be carried out in conformity with the legislation of the Republic of Kazakhstan on the state audit and financial control.

13. “Governance” Standard

      75. The objective of the “Governance” Standard shall be to establish a sound state audit and financial control team, to ensure that its work is organised and monitored to achieve the objectives of state audit and financial control, including supervision by superior officers of state audit and financial control bodies of the conduct of public audit and financial control by state auditors in an objective and fully executed manner.

      76. State auditors shall carry out appropriate management of their activities to ensure the quality, economy, efficiency and effectiveness of state audit and financial control.

      77. The responsibilities between the officials responsible for state audit and its implementation shall be clearly determined.

      78. State auditors shall ensure their continuing professional development in order to maintain their knowledge and skills at a level required for the management of the state audit and financial control unit.

      79. All stages of state audit and financial control shall be managed, and quality control shall be ensured.

      80. The activities of the audit team or individual public auditors at each stage of public audit and financial control shall be systematically monitored and supervised by higher-ranking officials.

      81. Supervision shall be carried out at all stages of state audit and financial control, preparation of audit reports on its results, as well as in the process of implementation of the results of state audit.

      82. The degree of supervision shall be determined depending on the complexity of state audit and financial control, level of qualification and professionalism of the group of state audit and financial control or individual state auditors of the state audit and financial control authority.

      83. The heads of state audit and financial control bodies shall independently determine the forms and methods of observation.

      84. The content, methods of implementation of state audit and financial control, completeness of coverage of program issues, as well as actions of state auditors on implementation of the program of state audit shall be subject to mandatory supervision.

      85. Supervision shall include coaching, reporting on the most frequent problems encountered, monitoring the work done, settling disputes in cases of divergent opinions within the public audit and financial control unit, and amending the public audit plan and programme.

14. “Quality Control” Standard

      86. The objective of the “Quality Control” Standard shall be to ensure that the activities of state audit and financial control bodies and the actions of state auditors comply with state audit and financial control standards.

      87. The heads of state audit and financial control bodies shall ensure the organisation of quality control by carrying out continuous checks of documents for compliance with the standards of state audit and financial control.

      88. The need to recheck the results of state audit in case of non-compliance with the standards of state audit and financial control with an on-site visit to the of state audit and financial control shall be determined by the head of the state audit and financial control body.

      89. Timing and duration of quality control shall be determined with due regard for the provision of its efficiency and effectiveness.

      90. Any stages of auditing, expert and analytical activities of state audit and financial control bodies, any activities of state auditors, including materials (opinions) issued based on the results of state audit, carried out by state auditors of internal state audit and financial control bodies, engaged as specialists by law enforcement agencies and the court shall be subject to quality control.

      91. Quality control shall be carried out by state auditors who have not been involved in the state audit and financial control.

      92. The implementation of quality control and the monitoring process shall be entrusted to persons with relevant qualifications, professional skills, sufficient and appropriate experience and competences within the state audit and financial control body.