Алкоголизмге, нашақорлық пен уытқұмарлық дертiне шалдыққан ауруларды ерiксiз емдеу туралы

Қазақстан Республикасының 1995 жылғы 7 сәуiрдегі N 2184 Заңы. Күші жойылды - Қазақстан Республикасының 2020 жылғы 7 шiлдедегi № 360-VI Кодексімен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі)

Ескерту. Күші жойылды - ҚР 07.07.2020 № 360-VI Кодексімен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

МАЗМҰНЫ

Ескерту. Актiнiң нысаны және тақырыбына өзгерту енгізілді, кiрiспе алып тасталды, мәтiнде "Жарлықты", "Жарлықтың", "Жарлық" деген сөздер тиiсінше "Заңды", "Заңның", "Заң" деген сөздермен ауыстырылды - Қазақстан Республикасының 2004.12.20 N 13 (2005 жылғы 1 қаңтардан бастап күшіне енеді) Заңымен.
Ескерту. Бүкіл мәтін бойынша:
"мамандандырылған емдеу-профилактикалық мекемелерінде", "Мамандандырылған емдеу-профилактикалық мекемелерінде", "Мамандандырылған емдеу-профилактикалық мекемелеріне", "мамандандырылған емдеу-профилактикалық мекемесіне", "мамандандырылған емдеу-профилактикалық мекемесінде", "Мамандандырылған емдеу-профилактикалық мекемелерінен", "Мамандандырылған емдеу-профилактикалық мекемесінде", "мамандандырылған емдеу-профилактикалық мекемелеріне", "мамандандырылған емдеу-алдын алу мекемелерінен", "Мамандандырылған емдеу-алдын алу мекемелерінен" деген сөздер тиісінше "мәжбүрлеп емдеуге арналған наркологиялық ұйымдарда", "Мәжбүрлеп емдеуге арналған наркологиялық ұйымдарда", "Мәжбүрлеп емдеуге арналған наркологиялық ұйымдарға", "мәжбүрлеп емдеуге арналған наркологиялық ұйымға", "мәжбүрлеп емдеуге арналған наркологиялық ұйымда", "Мәжбүрлеп емдеуге арналған наркологиялық ұйымдардан", "Мәжбүрлеп емдеуге арналған наркологиялық ұйымда", "мәжбүрлеп емдеуге арналған наркологиялық ұйымдарға", "мәжбүрлеп емдеуге арналған наркологиялық ұйымдардан", "Мәжбүрлеп емдеуге арналған наркологиялық ұйымдардан" деген сөздермен ауыстырылды;
"наркологиялық мекемелеріне", "наркологиялық мекемеге", "Наркологиялық мекемеге", "наркологиялық мекемелерге" деген сөздер тиісінше "наркологиялық ұйымдарына", "наркологиялық ұйымға", "Наркологиялық ұйымға", "наркологиялық ұйымдарға" деген сөздермен ауыстырылды - ҚР 2010.12.29 N 375-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

1-бап. Алкоголизмге, нашақорлық пен уытқұмарлық дертiне шалдығудың әлеуметтiк қауiптiлiгi, оларды емдеу

Алкоголизм, нашақорлық пен уытқұмарлық азаматтардың денсаулығына, елiмiздiң тектiлiк қорына залал келтiретiн және қылмыстың өсуiне себепшi болатын дерттер болып табылады.

Өз еркiмен емделуден жалтарған алкоголизмге, нашақорлық пен уытқұмарлық дертiне шалдыққан ауруларға денсаулық сақтау жүйесiнiң мәжбүрлеп емдеуге арналған наркологиялық ұйымдарда, емдеу кезеңiнде оларды еңбекке тарта отырып, ерiксiз стационарлық ем қолданылуға тиiс.

Денсаулық сақтау жүйесiнiң наркологиялық ұйымдарына ерiксiз емдеуге жiберу сотты болды деп қаралмайды.

1-1-бап. Мәжбүрлеп емдеуге арналған наркологиялық ұйым

Мәжбүрлеп емдеуге арналған наркологиялық ұйым - негізгі міндеті сот оларға қатысты медициналық сипаттағы мәжбүрлеу шараларын қолданған адамдарды емдеу болып табылатын медициналық денсаулық сақтау ұйымы.

Мәжбүрлеп емдеуге арналған наркологиялық ұйымның күзетін ұйымдастыру ұйымның әкімшілігіне жүктеледі және Қазақстан Республикасының күзет қызметі саласындағы заңнамасына сәйкес жүзеге асырылады.

Ескерту. Заң 1-1-баппен толықтырылды - ҚР 2010.12.29 N 375-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

2-бап. Ерiксiз емдеуге жiберiлетiн адамдардың құқықтық жағдайы

Алкоголизмге, нашақорлық пен уытқұмарлық дертiне шалдыққан аурулар ерiксiз емделуге жiберiлген және емделу кезiнде Қазақстан Республикасы азаматтарының құқықтарын емдеу режимiн сақтау қажеттiгiне байланысты шектеулермен пайдаланады.

Олардың құқықтары мен заңды мүдделерiн қорғау үшiн оларға сотта қорғау кепiлдiгi берiледi, сондай-ақ құқықтық және әлеуметтiк көмек көрсетiледi.

Мәжбүрлеп емдеуге арналған наркологиялық ұйымдарда емдеуде болу уақыты еңбек стажын үзбейдi және ол жалпы еңбек стажына қосылып есептеледi.

Ерiксiз емделуге жiберiлген адамдардың бұрынғы тұрған жерi бойынша тұрғын жайға құқығы сақталады.

3-бап. Алкоголизмге, нашақорлық пен уытқұмарлық дертiне шалдыққан деп тану тәртiбi

Алкоголизмге, нашақорлық немесе уытқұмарлық дертiне шалдыққан деп тану Қазақстан Республикасының денсаулық сақтау министрлiгi белгiлеген тәртiппен тиiстi медициналық куәландырудан кейiн мемлекеттiк денсаулық сақтау ұйымдары арқылы жүзеге асырылады.

Ерiксiз емдеуге жiберу туралы мәселенi шешу кезiнде медициналық куәландырудан жалтарған адамдарды ерiксiз тексеру үшiн наркологиялық ұйымға iшкi iстер органдары ықтиярсыз алып келедi.

Алкоголизмге, нашақорлық немесе уытқұмарлық дертiне шалдыққан деп танылған адам мұнымен келiспеген жағдайда бұл шешiмге жоғары тұрған денсаулық сақтау саласын басқару органына немесе сотқа шағым жасауына болады.

Ескерту. 3-бапқа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының 2004.12.20 N 13 (2005 жылғы 1 қаңтардан бастап күшіне енеді) Заңымен.

4-бап. Мәжбүрлеп емдеуге арналған наркологиялық ұйымдарға ерiксiз емдеуге жiберудiң негiздерi

Алкоголизмге, нашақорлық немесе уытқұмарлық дертiне шалдыққан ауруларды ерiксiз емдеуге жiберудi ресiмдеудi аурудың туыстарының, еңбек ұжымдарының, қоғамдық ұйымдардың, iшкi iстер, прокуратура, қорғаншылық және қамқоршылық органдарының бастамасымен медициналық қорытынды бар болған жағдайда мемлекеттiк денсаулық сақтау ұйымдары жүзеге асырады.

Тұрақты тұрған жайы жоқ ауруларды ерiксiз емдеуге ресiмдеудi өтiнiш берiлген кезде тұрып жатқан жерi бойынша iшкi iстер органдары жүзеге асырады.

Ескерту. 4-бапқа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының 2004.12.20 N 13 (2005 жылғы 1 қаңтардан бастап күшіне енеді) Заңымен.

5-бап. Мәжбүрлеп емдеуге арналған наркологиялық ұйымдарға ерiксiз емдеуге жiберудiң тәртiбi

Мәжбүрлеп емдеуге арналған наркологиялық ұйымдарға жiберу туралы мәселенi аурудың тұратын жерi бойынша сот материалдың келiп түскен күнiнен бастап он күн мерзiмнен асырмай оның өзiнiң, сондай-ақ денсаулық сақтау және iшкi iстер органдары өкiлдерiнiң, аурудың туыстарының, еңбек ұжымдары, қоғамдық бiрлестiктер өкiлдерiнiң қатысуымен ашық сот мәжiлiсiнде қарайды.

Мәжбүрлеп емдеуге арналған наркологиялық ұйымдарда болу мерзiмi екi жылдан аспауға, ал қайтара жiберiлген жағдайда үш жылдан аспауға тиiс.

Ауру адамды мәжбүрлеп емдеуге арналған наркологиялық ұйымға жiберу, егер алдыңғы емделуi аяқталған күннен кейiн үш жылдан асатын уақыт өтсе, қайталанған болып саналмайды.

Наркологиялық ұйымға ерiксiз емдеуге жiберу туралы өтiнiш жасалған ауру адам сот мәжiлiсiне келуден жалтарған жағдайда оны iшкi iстер органдары ықтиярсыз алып келедi.

Тексеру үшiн ерiксiз ауруханаға жатқызылған уақыт мәжбүрлеп емдеуге арналған наркологиялық ұйымда ерiксiз емдеу кезеңiне қоса есептеледi.

Мәжбүрлеп емдеуге арналған наркологиялық ұйымдарға жiберу кәмелетке толмағандарға, жүктi әйелдерге, белгiленген тәртiппен аналық құқынан айырылмаған, 8 жасқа дейiнгi баласы бар әйелдерге, 1 және 2-топтағы мүгедектерге, сондай-ақ Қазақстан Республикасының Үкіметі бекiткен тiзбедегi медициналық қарсы айғақтары барларға қолданылмайды.

Ескерту. 5-бапқа өзгерту енгізілді - ҚР 2010.12.29 N 375-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

6-бап. Мәжбүрлеп емдеуге арналған наркологиялық ұйымдарда емдеудi ұйымдастыру

Мәжбүрлеп емдеуге арналған наркологиялық ұйымдарға мәжбүрлеп емдеуге жіберілген ауруларды емдеу тәртібі денсаулық сақтау саласындағы уәкілетті орган бекітетін Мәжбүрлеп емдеуге арналған наркологиялық ұйым туралы ережемен регламенттеледі.

Ескерту. 6-бап жаңа редакцияда - ҚР 2010.12.29 N 375-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

6-1-бап. Мәжбүрлеп емдеуге арналған наркологиялық ұйымдағы алкоголизммен, нашақорлықпен және уытқұмарлықпен ауыратындардың тәртіп қағидасы және оларды орналастыру шарттары

1. Мәжбүрлеп емдеуге арналған наркологиялық ұйымда алкоголизммен, нашақорлықпен және уытқұмарлықпен ауыратындардың медициналық ұйғарымдарды орындауын, оларды үнемі қадағалауды қамтамасыз ететін және олардың өз бетімен кетіп қалу мүмкіндігін болғызбайтын шарттар белгіленеді.

2. Алкоголизммен, нашақорлықпен және уытқұмарлықпен ауыратын аурулардың мәжбүрлеп емдеуге арналған наркологиялық ұйымның аумағынан шығуына тек емдеу-диагностикалық, оңалту іс-шараларын жүргізу және еңбек қызметін жүзеге асыру үшін медициналық персоналдың, күзет қызметкерлерінің немесе мәжбүрлеп емдеуге арналған наркологиялық ұйым өкілдерінің бірге ілесіп жүруімен ғана рұқсат етіледі.

3. Алкоголизммен, нашақорлықпен және уытқұмарлықпен ауыратындар қажетті материалдық-тұрмыстық жағдайлармен қамтамасыз етіледі, оларға жеке жатын орын мен төсек жабдығы беріледі. Олар жынысы мен климаттық жағдайлар ескеріле отырып, маусымдық киіммен, іш киіммен және аяқ киіммен қамтамасыз етіледі.

Алкоголизммен, нашақорлықпен және уытқұмарлықпен ауыратындарды тамақтандыру және материалдық-тұрмыстық қамтамасыз ету нормаларын бюджеттік жоспарлау жөніндегі орталық уәкілетті органмен келісу бойынша денсаулық сақтау саласындағы уәкілетті орган белгілейді. Ас қорыту ағзаларының ауруларына шалдыққан адамдар диеталық тамақпен қамтамасыз етіледі.

4. Наркологиялық ұйымда мәжбүрлеп емдеуде жатқан алкоголизммен, нашақорлықпен және уытқұмарлықпен ауыратындарға ақшаны және тізбесін денсаулық сақтау саласындағы уәкілетті орган айқындайтын, сақтауға тыйым салынған заттарды өзімен бірге ұстауға рұқсат етілмейді. Алып қойылған ақша мен сақтауға тыйым салынған заттар туысқандарына қайтарылады, ал олар болмаған жағдайда мәжбүрлеп емдеуге арналған наркологиялық ұйымның сақтау камерасына тапсырылып, науқас шыққанға дейін сақталады.

5. Мәжбүрлеп емдеуге арналған наркологиялық ұйымдағы алкоголизммен, нашақорлықпен және уытқұмарлықпен ауыратындарды ұстау шарттары денсаулық сақтау саласындағы уәкілетті орган бекітетін ішкі тәртіп қағидасында белгіленеді.

6. Наркологиялық ұйымда мәжбүрлеп емдеуде жатқан, ішкі тәртіп қағидасын бұзатын немесе емдеуден жалтарған алкоголизммен, нашақорлықпен және уытқұмарлықпен ауыратындар, егер олардың іс-әрекеті айналасындағылардың өмірі мен денсаулығына немесе тікелей өзіне қауіп төндірсе, арнайы палатаға орналастырылады. Арнайы палатаға орналастыру адамды орналастырған кезден бастап жиырма төрт сағат ішінде прокурорға хабарланып, мәжбүрлеп емдеуге арналған наркологиялық ұйым басшысының жазбаша өкімі бойынша он тәулікке дейінгі мерзімге жүргізіледі. Басшы жұмыс орнында болмаған жағдайда, арнайы палатаға орналастыру туралы шешімді, кейіннен басшыға баяндаухат жаза отырып, мәжбүрлеп емдеуге арналған наркологиялық ұйымның лауазымы жоғары қызметкері қабылдайды, басшы арнайы палатада ұстау мерзімін жазбаша өкіммен айқындайды.

7. Алкоголизммен, нашақорлықпен және уытқұмарлықпен ауыратындардың мәжбүрлеп емдеуге арналған наркологиялық ұйымнан өз бетімен кетіп қалуы, сол сияқты ұйымға белгіленген мерзімде келмеуі емделуден жалтару болып табылады және Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жауаптылыққа әкеп соғады. Оларды мәжбүрлеп емдеуге әкелуді сот қаулысының негізінде Қазақстан Республикасының ішкі істер органдары жүзеге асырады.

Алкоголизммен, нашақорлықпен және уытқұмарлықпен ауыратындардың мәжбүрлеп емдеуге арналған наркологиялық ұйымды өз бетімен тастап кеткен кезеңі емделу мерзіміне есептелмейді.

Ескерту. Заң 6-1-баппен толықтырылды - ҚР 2010.12.29 N 375-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен; өзгеріс енгізілді - ҚР 29.09.2014 N 239-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.

6-2-бап. Наркологиялық ұйымда мәжбүрлеп емдеуде жатқан алкоголизммен, нашақорлықпен және уытқұмарлықпен ауыратындарға медициналық-санитариялық қызмет көрсету

Наркологиялық ұйымда мәжбүрлеп емдеуде жатқан алкоголизммен, нашақорлықпен және уытқұмарлықпен ауыратындарға медициналық-санитариялық қызмет көрсету Қазақстан Республикасының денсаулық сақтау саласындағы заңнамасына сәйкес жүзеге асырылады.

Ескерту. Заң 6-2-баппен толықтырылды - ҚР 2010.12.29 N 375-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

6-3-бап. Наркологиялық ұйымда мәжбүрлеп емдеуде жатқан алкоголизммен, нашақорлықпен және уытқұмарлықпен ауыратындардың еңбек қызметін ұйымдастыру

Наркологиялық ұйымда мәжбүрлеп емдеуде жатқан алкоголизммен, нашақорлықпен және уытқұмарлықпен ауыратындар өздерінің қалауы бойынша жұмыспен қамтамасыз етіледі, оларға Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасы қолданылады.

Ескерту. Заң 6-3-баппен толықтырылды - ҚР 2010.12.29 N 375-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

6-4-бап. Наркологиялық ұйымда мәжбүрлеп емдеуде жатқан алкоголизммен, нашақорлықпен және уытқұмарлықпен ауыратындардың құқықтары мен міндеттері

1. Наркологиялық ұйымда мәжбүрлеп емдеуде жатқан алкоголизммен, нашақорлықпен және уытқұмарлықпен ауыратындар азаматтардың Қазақстан Республикасының Конституциясында көзделген барлық құқықтары мен бостандықтарын пайдаланады.

Наркологиялық ұйымда мәжбүрлеп емдеуде жатқан алкоголизммен, нашақорлықпен және уытқұмарлықпен ауыратындардың құқықтары мен бостандықтарын жүзеге асыруын шектеуге Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген жағдайларда ғана жол беріледі.

2. Наркологиялық ұйымда мәжбүрлеп емдеуде жатқан алкоголизммен, нашақорлықпен және уытқұмарлықпен ауыратындардың:

1) мәжбүрлеп емдеуге арналған наркологиялық ұйымның ішкі тәртіп қағидаларымен және осы мекемеде болу тәртібін регламенттейтін өзге де құжаттармен танысуға;

2) тамақтануға, оларға материалдық-тұрмыстық және медициналық қызмет көрсетілуіне;

3) Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасына сәйкес жұмысқа орналасуға;

4) дербес жеке шотындағы қаражаты есебінен тамақ өнімдерін және бірінші кезектегі қажеттілік заттарын, сондай-ақ мәжбүрлеп емдеуге арналған наркологиялық ұйымның аумағында сақтауға және пайдалануға тыйым салынбаған өзге де заттарды сатып алуға;

5) ішкі тәртіп қағидаларында айқындалған тәртіппен жақын туысқандарымен кездесуге;

6) шектеусіз хат-хабар алмасуға;

7) ішкі тәртіп қағидаларында айқындалған тәртіппен сәлемдемелер алуға, жөнелтімдер жіберуге және алуға;

8) өздерінің жеке шотына аударылатын ақша аударымдарын алуға;

9) емдеу нәтижелі болған жағдайда, он тәулікке дейінгі қысқа мерзімді демалыс алуға;

10) ішкі тәртіп қағидаларының және мәжбүрлеп емдеуге арналған наркологиялық ұйымда ұсталушы басқа да адамдардың құқықтарының

сақталуы шартымен діни жоралар жасауға;

11) күн сайын серуендеуге;

12) ұйым қызметкерлерінің іс-әрекеттеріне (әрекетсіздігіне) денсаулық сақтау саласындағы уәкілетті органға, прокуратура органдарына, сотқа шағымдануға құқығы бар.

3. Наркологиялық ұйымда мәжбүрлеп емдеуде жатқан алкоголизммен, нашақорлықпен және уытқұмарлықпен ауыратындар:

1) белгіленген ішкі тәртіп қағидаларын сақтауға;

2) мәжбүрлеп емдеуге арналған наркологиялық ұйым әкімшілігінің және медициналық персоналдың заңды талаптарын орындауға;

3) белгіленген емді қабылдауға;

4) ұйымның мүлкіне ұқыпты қарауға;

5) мәжбүрлеп емдеуге арналған наркологиялық ұйымда тазалық пен тәртіп сақтауға, сондай-ақ оның аумағында аптасына екі сағаттан аспайтын жинау жұмыстарын жүзеге асыруға;

6) жеке гигиенаны сақтауға міндетті.

4. Наркологиялық ұйымда мәжбүрлеп емдеуде жатқан алкоголизммен, нашақорлықпен және уытқұмарлықпен ауыратындар құқық бұзушылықтар жасағаны және (немесе) материалдық нұқсан келтіргені үшін Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген жауаптылықта болады.

Ескерту. Заң 6-4-баппен толықтырылды - ҚР 2010.12.29 N 375-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

7-бап. Алкоголизммен, нашақорлықпен және уытқұмарлықпен ауыратындарды мәжбүрлеп емдеуді тоқтату негіздері мен тәртібі

1. Алкоголизммен, нашақорлықпен және уытқұмарлықпен ауыратындар мәжбүрлеп емдеуге арналған наркологиялық ұйымдардан:

1) сот айқындаған мәжбүрлеп емдеу мерзімі аяқталғаннан кейін;

2) соттың қаулысы бойынша - мәжбүрлеп емдеуді жүргізуге кедергі келтіретін ілеспелі ауыр аурулардың анықталуына байланысты;

3) соттың қаулысы бойынша - нәтижелі емделуіне байланысты мерзімінен бұрын, бірақ кемінде алты айдан кейін шығарылады.

Мәжбүрлеп емдеуге арналған наркологиялық ұйымда жатқан алкоголизммен, нашақорлықпен және уытқұмарлықпен ауыратындар емделуден жалтарған жағдайда, наркологиялық ұйым әкімшілігінің медициналық қорытындыға негізделген өтініші негізінде олардың болу мерзімі соттың шешімі бойынша бір жылдан аспайтын мерзімге ұзартылуы мүмкін. Бұл ретте наркологиялық ұйымда болу уақыты екі жылдан аспауға тиіс.

2. Мәжбүрлеп емдеуге арналған наркологиялық ұйымнан шығарылған адамдарға олардан алып қойылған және ұйымның сақтау камерасында сақталған құжаттары, ақшасы мен заттары қайтарылады.

Еңбек кітапшасында мәжбүрлеп емдеуге арналған наркологиялық ұйымда болған кезеңіндегі еңбек қызметі туралы белгі қойылады, ал еңбек кітапшасы болмаған жағдайда анықтама беріледі.

3. Ұйым әкімшілігі тұрмыстық жағдайына және еңбекке орналастыруда көмек көрсету үшін тұрғылықты жері бойынша жергілікті атқарушы органға және байқауды қамтамасыз ету үшін тұрғылықты жері бойынша денсаулық сақтау ұйымына мәжбүрлеп емдеуге арналған наркологиялық ұйымнан босатылатын адамдар туралы хабарлайды.

Ескерту. 7-бап жаңа редакцияда - ҚР 2010.12.29 N 375-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

8-бап. Есепке алу және сүйемелдеп емдеу

Алкоголизмнен, нашақорлық пен уытқұмарлықтан мәжбүрлеп емдеуге алынған адамдар мәжбүрлеп емдеуге арналған наркологиялық ұйымдардан шығарылған соң, соттың қаулысы бойынша мерзімінен бұрын емделіп шыққандардан басқасы, тұратын жері бойынша наркологиялық ұйымдарда есепке тұруға және оларда Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау министрлiгi белгілейтін тәртiппен сүйемелдеп емдеуден өтуге тиiс.

Есепке тұрудан және сүйемелдеп емдеуден жалтарған адамдарды iшкi iстер органдары ықтиярсыз алып келуi мүмкiн.

Ескерту. 8-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2004.12.20 N 13 (2005.01.01 бастап күшіне енеді), 2012.04.27 N 15-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

9-бап. Мәжбүрлеп емдеуге арналған наркологиялық ұйымдардан шыққан адамдарды жұмысқа және тұрмыстық орналастыру

Мәжбүрлеп емдеуге арналған наркологиялық ұйымдардан шыққан адамдарды жұмысқа және тұрмыстық орналастыру тұрғылықты жерi бойынша жүзеге асырылады және аудандардың (облыстық маңызы бар қалалардың), республикалық маңызы бар қалалардың, астананың жергiлiктi атқарушы органдарына жүктеледі.

Ескерту. 9-бап жаңа редакцияда – ҚР 2004.12.20 N 13 (01.01.2005 бастап күшіне енеді); өзгеріс енгізілді - ҚР 28.12.2018 № 210-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

10-бап. Мәжбүрлеп емдеуге арналған наркологиялық ұйымдарда заңдылықты сақталуын қадағалау

Мәжбүрлеп емдеуге арналған наркологиялық ұйымдарда заңдылықты қадағалауды Қазақстан Республикасының прокуратура органдары жүзеге асырады.

Ескерту. 10-бапқа өзгерту енгізілді – ҚР 2004.12.20 N 13 (01.01.2005 бастап күшіне енеді) Заңымен.

10-1-бап. Ұлттық алдын алу тетiгi

1. Ұлттық алдын алу тетiгi ұлттық алдын алу тетiгi қатысушыларының қызметі арқылы жұмыс істейтін, азаптаудың және басқа да қатыгез, адамгершiлiкке жатпайтын немесе ар-намысты қорлайтын iс-әрекеттер мен жазалау түрлерiнiң алдын алу жүйесі түрінде қолданылады.

2. Ұлттық алдын алу тетiгiнің қатысушылары өз қызметі шеңберінде мәжбүрлеп емдеуге арналған наркологиялық ұйымдарда және осы қатысушылардың болуы (бұдан әрі – алдын ала болу) үшін Қазақстан Республикасының заңдарында айқындалатын өзге де ұйымдарда болады.

3. Адам құқықтары жөнiндегi уәкiл, сондай-ақ Үйлестіру кеңесі іріктейтін, азаматтардың құқықтарын, заңды мүдделерін қорғау жөніндегі қызметті жүзеге асыратын қоғамдық байқаушы комиссиялардың және қоғамдық бiрлестiктердiң мүшелерi заңгерлер, әлеуметтік қызметкерлер, дәрігерлер ұлттық алдын алу тетiгiнің қатысушылары болып табылады.

4. Адам құқықтары жөнiндегi уәкiл ұлттық алдын алу тетiгi қатысушыларының қызметін үйлестіреді, ұлттық алдын алу тетiгi қатысушыларының қажетті әлеуеті мен кәсіптік білімін қамтамасыз ету үшін Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес шаралар қолданады.

5. Ұлттық алдын алу тетiгi қатысушыларының алдын ала болу бойынша шығыстарын өтеу Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайтын тәртіппен бюджет қаражатынан жүзеге асырылады.

Ескерту. Заң 10-1-баппен толықтырылды - ҚР 02.07.2013 № 111-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

10-2-бап. Үйлестіру кеңесі

1. Ұлттық алдын алу тетiгiнің қызметін тиімді үйлестіруді қамтамасыз ету мақсатында Адам құқықтары жөнiндегi уәкiлдің жанынан Үйлестіру кеңесі құрылады.

Адам құқықтары жөнiндегi уәкiлді қоспағанда, Үйлестіру кеңесінің мүшелерін Адам құқықтары жөнiндегi уәкiл құратын комиссия Қазақстан Республикасы азаматтарының қатарынан сайлайды.

2. Адам құқықтары жөнiндегi уәкiл:

Адам құқықтары жөнiндегi уәкiлдің жанындағы Үйлестіру кеңесі туралы ережені;

ұлттық алдын алу тетiгiнің қатысушыларын іріктеу тәртібін;

алдын ала болу үшін ұлттық алдын алу тетiгiнің қатысушыларынан топтар құру тәртібін;

алдын ала болу жөніндегі әдістемелік ұсынымдарды;

алдын ала болу қорытындылары бойынша жыл сайынғы жинақталған баяндаманы дайындау тәртібін бекітеді.

3. Үйлестіру кеңесі Біріккен Ұлттар Ұйымы Азаптауға қарсы комитетінің Азаптаудың және басқа да қатыгез, адамгершілікке жатпайтын немесе ар-намысты қорлайтын іс-әрекеттер мен жазалау түрлерінің алдын алу жөніндегі кіші комитетімен өзара іс-қимыл жасайды.

Ескерту. Заң 10-2-баппен толықтырылды - ҚР 02.07.2013 № 111-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

10-3-бап. Ұлттық алдын алу тетігінің қатысушыларына қойылатын талаптар

1. Мынадай:

1) заңда белгіленген тәртіппен жойылмаған немесе алынбаған соттылығы бар;

2) қылмыс жасады деп күдік келтірілген немесе айыпталған;

3) сот әрекетке қабiлетсiз немесе әрекет қабілеті шектеулі деп таныған адамдар;

4) судьялар, адвокаттар, мемлекеттік қызметшілер және әскери қызметшілер, сондай-ақ құқық қорғау және арнаулы мемлекеттік органдар қызметкерлері;

5) психиатрда және (немесе) наркологта есепте тұратын адамдар ұлттық алдын алу тетігінің қатысушылары бола алмайды.

2. Қасақана қылмыс жасағаны үшін ақталмайтын негіздер бойынша қылмыстық жауаптылықтан босатылған; теріс себептер бойынша мемлекеттік немесе әскери қызметтен, құқық қорғау және арнаулы мемлекеттік органдардан, соттардан босатылған немесе адвокаттар алқасынан шығарылған; адвокаттық қызметпен айналысуға арналған лицензиядан айырылған адамдар да ұлттық алдын алу тетігінің қатысушылары бола алмайды.

Ескерту. Заң 10-3-баппен толықтырылды - ҚР 02.07.2013 № 111-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

10-4-бап. Ұлттық алдын алу тетiгi қатысушысының құқықтары

1. Ұлттық алдын алу тетiгiнің қатысушысы:

1) алдын ала болуға жататын ұйымдарда ұсталатын адамдардың саны, осындай ұйымдардың саны және олардың орналасқан жері туралы ақпарат алуға;

2) алдын ала болуға жататын ұйымдарда ұсталатын адамдармен қарым-қатынас жасауға, сондай-ақ оларды ұстау жағдайларына қатысты ақпаратқа қол жеткізе алуға;

3) алдын ала болуды құрылған топтардың құрамында белгіленген тәртіппен жүзеге асыруға;

4) алдын ала болуға жататын ұйымдарда ұсталатын адамдармен және (немесе) олардың заңды өкілдерімен куәларсыз, жеке өзі немесе қажет болған кезде аудармашы арқылы, сондай-ақ ұлттық алдын алу тетiгi қатысушысының пiкiрi бойынша тиiстi ақпарат бере алатын кез келген басқа адаммен әңгімелесулер өткiзуге;

5) алдын ала болуға жататын ұйымдарды кедергісіз таңдауға және оларда болуға;

6) азаптаудың және басқа да қатыгез, адамгершiлiкке жатпайтын немесе ар-намысты қорлайтын iс-әрекеттер мен жазалау түрлерінің қолданылғаны туралы хабарламалар мен шағымдарды қабылдауға құқылы.

2. Ұлттық алдын алу тетігінің қатысушысы заңды қызметін жүзеге асырған кезде тәуелсіз болып табылады.

Ескерту. Заң 10-4-баппен толықтырылды - ҚР 02.07.2013 № 111-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

10-5-бап. Ұлттық алдын алу тетігі қатысушыларының міндеттері

1. Ұлттық алдын алу тетігінің қатысушылары өз өкілеттіктерін атқару кезінде Қазақстан Республикасының заңнамасын сақтауға міндетті.

2. Ұлттық алдын алу тетігі қатысушыларының алдын ала болуға жататын ұйымдардың қызметіне араласуына жол берілмейді.

3. Алдын ала болу жөніндегі топқа кіретін ұлттық алдын алу тетігі қатысушысының турашылдығына күмән туғызатын мән-жайлар болған кезде, ол алдын ала болуға қатысудан бас тартуға міндетті.

4. Ұлттық алдын алу тетігінің қатысушылары азаптаудың және басқа да қатыгез, адамгершiлiкке жатпайтын немесе ар-намысты қорлайтын iс-әрекеттер мен жазалау түрлерінің қолданылғаны туралы қабылданатын хабарламалар мен шағымдарды Адам құқықтары жөнiндегi уәкiл айқындайтын тәртіппен тіркеуге міндетті.

Қабылданған хабарламалар мен шағымдар Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген тәртіппен Адам құқықтары жөнiндегi уәкiлдің қарауына беріледі.

Қабылданған және берілген хабарламалар мен шағымдар туралы ақпарат алдын ала болу нәтижелері жөніндегі есепке енгізіледі.

5. Осы Заңның ережелерін бұзған ұлттық алдын алу тетігінің қатысушылары Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген жауаптылықта болады.

Ескерту. Заң 10-5-баппен толықтырылды - ҚР 02.07.2013 № 111-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

10-6-бап. Ұлттық алдын алу тетiгi қатысушысының өкілеттіктерін тоқтату

Ұлттық алдын алу тетiгi қатысушысының өкілеттіктері:

1) осы Заңның ережелері бұзылған;

2) өз өкілеттіктерін доғару туралы жазбаша өтініш берілген;

3) ол қайтыс болған не оны қайтыс болды деп жариялау туралы сот шешімі заңды күшіне енген;

4) Қазақстан Республикасының шегінен тыс жерге тұрақты тұруға кеткен;

5) Қазақстан Республикасының азаматтығын жоғалтқан;

6) соттың айыптау үкімі заңды күшіне енген;

7) Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген өзге де жағдайлар басталған кезде тоқтатылады.

Ескерту. Заң 10-6-баппен толықтырылды - ҚР 02.07.2013 № 111-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

10-7-бап. Алдын ала болудың түрлері мен кезеңділігі

1. Ұлттық алдын алу тетiгi қатысушыларының алдын ала болуы мыналарға бөлінеді:

1) төрт жылда кемінде бір рет, ұдайы негізде жүргізілетін кезеңдік алдын ала болу;

2) алдыңғы кезеңдік алдын ала болу нәтижелері бойынша ұсынымдарды іске асыру мониторингі, сондай-ақ ұлттық алдын алу тетiгiнің қатысушылары әңгімелесулер өткізген адамдарды алдын ала болуға жататын ұйымдардың әкімшіліктері тарапынан қудалаудың алдын алу мақсатында кезеңдік алдын ала болулар аралығындағы кезеңде жүргізілетін аралық алдын ала болу;

3) азаптаудың және басқа да қатыгез, адамгершiлiкке жатпайтын немесе ар-намысты қорлайтын iс-әрекеттер мен жазалау түрлерінің қолданылғаны туралы келіп түскен хабарламалардың негізінде жүргізілетін арнаулы алдын ала болу.

2. Үйлестіру кеңесі бөлінген бюджет қаражаты шегінде алдын ала болу мерзімдерін және алдын ала болуға жататын ұйымдардың тізбесін айқындайды.

Ескерту. Заң 10-7-баппен толықтырылды - ҚР 02.07.2013 № 111-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

10-8-бап. Алдын ала болу тәртібі

1. Алдын ала болуды Адам құқықтары жөніндегі уәкілдің келісуі бойынша Қазақстан Республикасының Үкіметі бекітетін қағидаларға сәйкес Үйлестіру кеңесі ұлттық алдын алу тетігінің қатысушыларынан құратын топтар жүргізеді.

2. Алдын ала болу үшін топтар құру кезінде ұлттық алдын алу тетiгi қатысушыларының ешқайсысын тегіне, әлеуметтік, лауазымдық және мүліктік жағдайына, жынысына, нәсіліне, ұлтына, тіліне, дінге көзқарасына, нанымына, тұрғылықты жеріне қатысты себептер бойынша немесе кез келген өзге де мән-жайлар бойынша қандай да бір кемсітуге болмайды.

3. Ұлттық алдын алу тетiгi қатысушыларының қауіпсіздігін қамтамасыз ету алдын ала болуға жататын ұйымдардың әкімшілігіне жүктеледі. Ұлттық алдын алу тетiгi қатысушыларының құқыққа сыйымсыз әрекеттері орын алған жағдайда, алдын ала болуға жататын ұйымдар әкімшілігінің басшысы Адам құқықтары жөніндегі уәкілді жазбаша хабардар етеді.

4. Әрбір алдын ала болудың нәтижелері бойынша топтың атынан Үйлестіру кеңесі бекіткен нысанда жазбаша есеп жасалады, оған алдын ала болуды жүзеге асырған топтың барлық мүшелері қол қояды. Ерекше пікірі бар топ мүшесі оны жазбаша түрде ресімдейді және есепке қоса береді.

Ескерту. Заң 10-8-баппен толықтырылды - ҚР 02.07.2013 № 111-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

10-9-бап. Ұлттық алдын алу тетiгi қатысушыларының жыл сайынғы жинақталған баяндамасы

1. Үйлестіру кеңесі ұлттық алдын алу тетiгi қатысушыларының жыл сайынғы жинақталған баяндамасын олардың алдын ала болу нәтижелері бойынша есептерін ескере отырып дайындайды.

2. Ұлттық алдын алу тетiгi қатысушыларының жыл сайынғы жинақталған баяндамасына:

уәкілетті мемлекеттік органдарға алдын ала болуға жататын ұйымдарда ұсталатын адамдармен қарым-қатынас жағдайларын жақсарту және азаптаудың және басқа да қатыгез, адамгершiлiкке жатпайтын немесе ар-намысты қорлайтын iс-әрекеттер мен жазалау түрлерінің алдын алу бойынша ұсынымдар;

Қазақстан Республикасының заңнамасын жетілдіру бойынша ұсыныстар да енгізіледі.

Ұлттық алдын алу тетiгi қатысушыларының жыл сайынғы жинақталған баяндамасына өткен жылғы алдын ала болу жөніндегі қаржылық есеп қоса беріледі.

3. Ұлттық алдын алу тетiгi қатысушыларының жыл сайынғы жинақталған баяндамасы қарау үшін уәкілетті мемлекеттік органдарға жіберіледі және оны Үйлестіру кеңесі бекіткен күннен бастап бір айдан кешіктірілмейтін мерзімде Адам құқықтары жөніндегі уәкілдің интернет-ресурсында орналастырылады.

Ескерту. Заң 10-9-баппен толықтырылды - ҚР 02.07.2013 № 111-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

10-10-бап. Құпиялылық

1. Ұлттық алдын алу тетiгiнің қатысушылары алдын ала болу барысында адамның жеке өмірі туралы өздеріне белгілі болған мәліметтерді осы адамның келісуінсіз жария етуге құқылы емес.

2. Ұлттық алдын алу тетiгi қатысушыларының алдын ала болу барысында адамның жеке өмірі туралы өздеріне белгілі болған мәліметтерді осы адамның келісуінсіз жария етуі Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген жауаптылыққа әкеп соғады.

Ескерту. Заң 10-10-баппен толықтырылды - ҚР 02.07.2013 № 111-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

10-11-бап. Уәкілетті мемлекеттік органдардың ұлттық алдын алу тетігінің қатысушыларымен өзара іс-қимылы

1. Мемлекеттік органдар және олардың лауазымды адамдары ұлттық алдын алу тетігінің қатысушыларына заңды қызметін жүзеге асыруына жәрдем көрсетеді.

Бірде-бір мемлекеттік орган немесе лауазымды адам азаптауды және басқа да қатыгез, адамгершiлiкке жатпайтын немесе ар-намысты қорлайтын iс-әрекеттер мен жазалау түрлерiн қолдану фактілері туралы ұлттық алдын алу тетігінің қатысушыларына хабарлағаны үшін азаматтардың құқықтары мен бостандықтарын шектеуге құқылы емес.

Ұлттық алдын алу тетігі қатысушыларының заңды қызметіне кедергі келтіретін лауазымды адамдар Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген жауаптылықта болады.

2. Уәкілетті мемлекеттік органдар ұлттық алдын алу тетiгi қатысушыларының жыл сайынғы жинақталған баяндамасын алған күннен бастап үш ай ішінде Адам құқықтары жөніндегі уәкілді алынған баяндамаларды қарау нәтижелері бойынша қолданылған шаралар туралы жазбаша нысанда хабардар етеді.

3. Ұлттық алдын алу тетігі қатысушыларының алдын ала болу нәтижелері бойынша есептері негізінде Адам құқықтары жөніндегі уәкілдің Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен уәкілетті мемлекеттік органдарға немесе лауазымды адамдарға адамның және азаматтың құқықтары мен бостандықтарын бұзған лауазымды адамға қатысты тәртіптік немесе әкімшілік іс жүргізуді не қылмыстық істі қозғау туралы өтінішхат беруге құқығы бар.

Ескерту. Заң 10-11-баппен толықтырылды - ҚР 02.07.2013 № 111-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

11-бап. Осы Заңның күшiне ену тәртiбi

Осы Заң жарияланған күнiнен бастап күшiне енедi.

Қазақстан Республикасының Президентi

О пpинудительном лечении больных алкоголизмом, наpкоманией и токсикоманией

Закон Республики Казахстан от 7 апpеля 1995 года N 2184. Утратил силу Кодексом Республики Казахстан от 7 июля 2020 года № 360-VI.

ОГЛАВЛЕНИЕ

Сноска. Утратил силу Кодексом РК от 07.07.2020 № 360-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).
Сноска. Форма акта и заголовок в редакции; преамбула исключена; в тексте слова "Указа", "Указ" заменены соответственно словами "Закона", "Закон" - Законом РК от 20.12.2004 № 13.
Сноска. По всему тексту:
слова "специализированных лечебно-профилактических учреждениях", "специализированные лечебно-профилактические учреждения", "специализированном лечебно-профилактическом учреждении", "специализированного лечебно-профилактического учреждения", "специализированных лечебно-профилактических учреждений" заменены соответственно словами "наркологических организациях для принудительного лечения", "наркологические организации для принудительного лечения", "наркологической организации для принудительного лечения", "наркологических организаций для принудительного лечения";
слова "наркологические учреждения", "наркологическое учреждение", "наркологических учреждениях" заменены соответственно словами "наркологические организации", "наркологическую организацию", "наркологических организациях" Законом РК от 29.12.2010 № 375-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).

Статья 1. Социальная опасность заболевания алкоголизмом, наркоманией и токсикоманией, их лечение

Алкоголизм, наркомания и токсикомания являются заболеваниями, наносящими вред здоровью граждан, генофонду страны и способствующими росту преступности.

Больные алкоголизмом, наркоманией и токсикоманией, уклоняющиеся от добровольного лечения, подлежат принудительному стационарному лечению в наркологических организациях для принудительного лечения системы здравоохранения с привлечением к труду на период прохождения лечения.

Направление на принудительное лечение в наркологические организации системы здравоохранения не влечет судимости.

Статья 1-1. Наркологическая организация для принудительного лечения

Наркологическая организация для принудительного лечения - медицинская организация здравоохранения, основной задачей которой является лечение лиц, в отношении которых судом применены принудительные меры медицинского характера.

Организация охраны наркологической организации для принудительного лечения возлагается на администрацию организации и осуществляется в соответствии с законодательством Республики Казахстан в области охранной деятельности.

Сноска. Закон дополнен статьей 1-1 в соответствии с Законом РК от 29.12.2010 № 375-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).

Статья 2. Правовое положение больных, направляемых на принудительное лечение

Больные алкоголизмом, наркоманией и токсикоманией при направлении на принудительное лечение и его прохождении пользуются правами граждан Республики Казахстан с ограничениями, связанными с необходимостью соблюдения режима лечения.

Для охраны их прав и законных интересов им гарантируется судебная защита, а также предоставляется правовая и социальная помощь.

Время пребывания на принудительном лечении больных в наркологических организациях для принудительного лечения не прерывает трудового стажа и засчитывается в общий трудовой стаж.

За больными, направленными на принудительное лечение, сохраняется право на жилую площадь по прежнему месту жительства.

Статья 3. Порядок признания лица больным алкоголизмом, наркоманией и токсикоманией

Признание лица больным алкоголизмом, наркоманией и токсикоманией осуществляется государственными организациями здравоохранения после соответствующего медицинского освидетельствования в порядке, установленном Министерством здравоохранения Республики Казахстан.

Лица, уклоняющиеся от медицинского освидетельствования при решении вопроса о направлении на принудительное лечение, подвергаются приводу органами внутренних дел в наркологическую организацию для принудительного обследования.

В случае несогласия лица с признанием его больным алкоголизмом, наркоманией и токсикоманией такое решение может быть обжаловано в вышестоящий орган управления здравоохранением или в суд. <*>

Сноска. В статью 3 внесены изменения - Законом РК от 20 декабря 2004 г. N 13.

Статья 4. Основания направления на принудительное лечение в наркологические организации для принудительного лечения

Оформление больных алкоголизмом, наркоманией или токсикоманией на принудительное лечение осуществляется государственными организациями здравоохранения по инициативе родственников больного, трудовых коллективов, общественных организаций, органов внутренних дел, прокуратуры, опеки и попечительства только при наличии медицинских заключений.

Оформление на принудительное лечение больных, не имеющих постоянного места жительства, осуществляется органами внутренних дел по месту нахождения в момент возбуждения ходатайства. <*>

Сноска. В статью 4 внесены изменения - Законом РК от 20 декабря 2004 г. N 13.

Статья 5. Порядок направления на принудительное лечение в наркологические организации для принудительного лечения

Вопрос о направлении в наркологические организации для принудительного лечения рассматривается судом по месту жительства больного в срок не свыше десяти дней со дня поступления материалов, на открытом судебном заседании с его участием, а также представителей органов здравоохранения и внутренних дел, родственников больного, представителей трудовых коллективов, общественных объединений.

Срок пребывания в наркологических организациях для принудительного лечения не должен превышать двух лет, а в случае повторного направления - трех лет.

Направление лица в наркологические организации для принудительного лечения не считается повторным, если со дня его окончания прошло не менее трех лет.

В случае уклонения от явки на судебное заседание больного, в отношении которого возбуждено ходатайство о направлении на принудительное лечение в наркологическую организацию, он подвергается приводу органами внутренних дел.

В период принудительного лечения в наркологической организации для принудительного лечения засчитывается время принудительной госпитализации для обследования.

Направление в наркологические организации для принудительного лечения не применяется к несовершеннолетним, беременным женщинам, женщинам, имеющим детей в возрасте до 8 лет, не лишенным в установленном порядке родительских прав, инвалидам 1 и 2 групп, а также имеющим медицинские противопоказания, перечень которых утверждается Правительством Республики Казахстан.

Сноска. Статья 5 с изменениями, внесенными Законом РК от 29.12.2010 № 375-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).

Статья 6. Организация лечения в наркологических организациях для принудительного лечения

Порядок лечения больных, направленных на принудительное лечение в наркологические организации для принудительного лечения, регламентируется Положением о наркологической организации для принудительного лечения, утверждаемым уполномоченным органом в области здравоохранения.

Сноска. Статья 6 в редакции Закона РК от 29.12.2010 № 375-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).

Статья 6-1. Правила поведения и условия размещения больных алкоголизмом, наркоманией и токсикоманией в наркологической организации для принудительного лечения

1. В наркологической организации для принудительного лечения устанавливаются условия, обеспечивающие выполнение медицинских предписаний больными алкоголизмом, наркоманией и токсикоманией, постоянный надзор за ними и исключающие возможность их самовольного ухода.

2. Выход больных алкоголизмом, наркоманией и токсикоманией с территории наркологической организации для принудительного лечения разрешается только для проведения лечебно-диагностических, реабилитационных мероприятий и осуществления трудовой деятельности в сопровождении медицинского персонала, сотрудников охраны или представителей наркологической организации для принудительного лечения.

3. Больные алкоголизмом, наркоманией и токсикоманией обеспечиваются необходимыми материально-бытовыми условиями, им предоставляются индивидуальные спальные места и постельные принадлежности. Они обеспечиваются одеждой, бельем и обувью по сезону с учетом пола и климатических условий.

Нормы питания и материально-бытового обеспечения больных алкоголизмом, наркоманией и токсикоманией устанавливаются уполномоченным органом в области здравоохранения по согласованию с центральным уполномоченным органом по бюджетному планированию. Лица, страдающие болезнями органов пищеварения, обеспечиваются диетическим питанием.

4. Больным алкоголизмом, наркоманией и токсикоманией, находящимся на принудительном лечении в наркологической организации, не разрешается иметь при себе деньги и вещи, запрещенные к хранению, перечень которых определяется уполномоченным органом в области здравоохранения. Изъятые деньги и вещи, запрещенные к хранению, возвращаются родственникам, а при их отсутствии сдаются в камеру хранения наркологической организации для принудительного лечения, где хранятся до их выписки.

5. Условия содержания больных алкоголизмом, наркоманией и токсикоманией в наркологической организации для принудительного лечения устанавливаются правилами внутреннего распорядка, утверждаемыми уполномоченным органом в области здравоохранения.

6. Больные алкоголизмом, наркоманией и токсикоманией, находящиеся на принудительном лечении в наркологической организации, нарушающие правила внутреннего распорядка или уклоняющиеся от лечения, помещаются в специальную палату, если их действия угрожают жизни и здоровью окружающих или непосредственно себе. Помещение в специальную палату производится по письменному распоряжению руководителя наркологической организации для принудительного лечения сроком до десяти суток с уведомлением прокурора в течение двадцати четырех часов с момента помещения лица. В случае отсутствия руководителя на рабочем месте решение о помещении в специальную палату принимается старшим по должности сотрудником наркологической организации для принудительного лечения с последующим докладом руководителю, который определяет письменным распоряжением сроки содержания в специальной палате.

7. Самовольный уход больных алкоголизмом, наркоманией и токсикоманией из наркологической организации для принудительного лечения, а равно неприбытие в организацию к установленному сроку являются уклонением от лечения и влекут ответственность в соответствии с законами Республики Казахстан. Доставление их на принудительное лечение осуществляется органами внутренних дел Республики Казахстан на основании постановления суда.

Период самовольного отсутствия больных алкоголизмом, наркоманией и токсикоманией в наркологической организации для принудительного лечения в срок лечения не засчитывается.

Сноска. Закон дополнен статьей 6-1 в соответствии с Законом РК от 29.12.2010 № 375-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); с изменениями, внесенными Законом РК от 29.09.2014 № 239-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 6-2. Медико-санитарное обслуживание больных алкоголизмом, наркоманией и токсикоманией, находящихся на принудительном лечении в наркологической организации

Медико-санитарное обслуживание больных алкоголизмом, наркоманией и токсикоманией, находящихся на принудительном лечении в наркологической организации, осуществляется в соответствии с законодательством Республики Казахстан в области здравоохранения.

Сноска. Закон дополнен статьей 6-2 в соответствии с Законом РК от 29.12.2010 № 375-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).

Статья 6-3. Организация трудовой деятельности больных алкоголизмом, наркоманией и токсикоманией, находящихся на принудительном лечении в наркологической организации

Больные алкоголизмом, наркоманией и токсикоманией, находящиеся на принудительном лечении в наркологической организации, по их желанию обеспечиваются работой, на них распространяется действие трудового законодательства Республики Казахстан.

Сноска. Закон дополнен статьей 6-3 в соответствии с Законом РК от 29.12.2010 № 375-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).

Статья 6-4. Права и обязанности больных алкоголизмом, наркоманией и токсикоманией, находящихся на принудительном лечении в наркологической организации

1. Больные алкоголизмом, наркоманией и токсикоманией, находящиеся на принудительном лечении в наркологической организации, обладают всеми правами и свободами граждан, предусмотренными Конституцией Республики Казахстан.

Ограничение осуществления прав и свобод больных алкоголизмом, наркоманией и токсикоманией, находящихся на принудительном лечении в наркологической организации, допустимо лишь в случаях, предусмотренных законами Республики Казахстан.

2. Больные алкоголизмом, наркоманией и токсикоманией, находящиеся на принудительном лечении в наркологической организации, имеют право:

1) на ознакомление с правилами внутреннего распорядка наркологической организации для принудительного лечения и иными документами, регламентирующими порядок пребывания в данном учреждении;

2) получать питание, материально-бытовое и медицинское обслуживание;

3) на трудовое устройство в соответствии с трудовым законодательством Республики Казахстан;

4) приобретать за счет средств, находящихся на персональном лицевом счете, продукты питания и предметы первой необходимости, а также иные вещи, не запрещенные к хранению и использованию на территории наркологической организации для принудительного лечения;

5) иметь встречи с близкими родственниками в порядке, определенном правилами внутреннего распорядка;

6) вести переписку без ограничения;

7) получать передачи, отправлять и получать посылки в порядке, определенном правилами внутреннего распорядка;

8) получать денежные переводы, которые зачисляются на их лицевой счет;

9) получать краткосрочный отдых сроком до десяти суток в случае успешного лечения;

10) отправлять религиозные обряды при условии соблюдения правил внутреннего распорядка и прав других лиц, содержащихся в наркологической организации для принудительного лечения;

11) на ежедневную прогулку;

12) подавать жалобы на действия (бездействие) сотрудников организаций в уполномоченный орган в области здравоохранения, органы прокуратуры, суд.

3. Больные алкоголизмом, наркоманией и токсикоманией, находящиеся на принудительном лечении в наркологической организации, обязаны:

1) соблюдать установленные правила внутреннего распорядка;

2) выполнять законные требования администрации наркологической организации для принудительного лечения и медицинского персонала;

3) принимать назначенное лечение;

4) бережно относиться к имуществу организации;

5) поддерживать чистоту и порядок в наркологической организации для принудительного лечения, а также осуществлять уборку на ее территории не более двух часов в неделю;

6) соблюдать личную гигиену.

4. За совершение правонарушений и (или) причинение материального ущерба больные алкоголизмом, наркоманией и токсикоманией, находящиеся на принудительном лечении в наркологической организации, несут ответственность, установленную законами Республики Казахстан.

Сноска. Закон дополнен статьей 6-4 в соответствии с Законом РК от 29.12.2010 № 375-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).

Статья 7. Основания и порядок прекращения принудительного лечения больных алкоголизмом, наркоманией и токсикоманией

1. Больные алкоголизмом, наркоманией и токсикоманией выписываются из наркологических организаций для принудительного лечения:

1) по истечении срока принудительного лечения, определенного судом;

2) в связи с выявлением сопутствующих тяжких заболеваний, препятствующих проведению принудительного лечения, - по постановлению суда;

3) досрочно в связи с успешным излечением, но не ранее чем через шесть месяцев, - по постановлению суда.

В случае уклонения от лечения больных алкоголизмом, наркоманией и токсикоманией, находящихся в наркологической организации для принудительного лечения, срок пребывания может быть продлен по решению суда на основании обращения администрации наркологической организации, основанного на медицинском заключении, но не более чем на один год. При этом время нахождения в наркологической организации не должно превышать два года.

2. Лицам, выписанным из наркологической организации для принудительного лечения, возвращаются документы, деньги и вещи, изъятые и хранящиеся в камере хранения организации.

В трудовой книжке делается отметка о трудовой деятельности в период нахождения в наркологической организации для принудительного лечения, а при отсутствии трудовой книжки выдается справка.

3. О лицах, освобождающихся из наркологической организации для принудительного лечения, администрация организации сообщает местному исполнительному органу по месту жительства для оказания содействия в бытовом и трудовом устройстве и в организацию здравоохранения по месту жительства для обеспечения наблюдения.

Сноска. Статья 7 в редакции Закона РК от 29.12.2010 № 375-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).

Статья 8. Учет и поддерживающее лечение

Лица, подвергавшиеся принудительному лечению от алкоголизма, наркомании и токсикомании, после выписки из наркологических организаций для принудительного лечения, кроме выписанных по постановлению суда как излечившиеся досрочно, обязаны встать на учет в наркологических организациях по месту жительства и проходить в них поддерживающее лечение в порядке, устанавливаемом Министерством здравоохранения Республики Казахстан.

В случае уклонения от постановки на учет и прохождения поддерживающего лечения лица могут быть подвергнуты принудительному приводу органами внутренних дел.

Сноска. Статья с изменениями, внесенными законами РК от 20.12.2004 N 13; от 27.04.2012 № 15-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).

Статья 9. Трудовое и бытовое устройство лиц, выписанных из наркологических организаций для принудительного лечения

Трудовое и бытовое устройство лиц, выписанных из наркологических организаций для принудительного лечения, осуществляется по месту жительства и возлагается на местные исполнительные органы районов (городов областного значения), городов республиканского значения, столицы.

Сноска. Статья 9 в редакции Закона РК от 20.12.2004 № 13; с изменением, внесенным Законом РК от 28.12.2018 № 210-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 10. Надзор за соблюдением законности в наркологических организациях для принудительного лечения

Надзор за соблюдением законности в наркологических организациях для принудительного лечения осуществляется органами прокуратуры Республики Казахстан.

Сноска. В статью 3 внесены изменения - Законом РК от 20 декабря 2004 г. N 13.

Статья 10-1. Национальный превентивный механизм

1. Национальный превентивный механизм действует в виде системы предупреждения пыток и других жестоких, бесчеловечных или унижающих достоинство видов обращения и наказания, функционирующей посредством деятельности участников национального превентивного механизма.

2. В рамках своей деятельности участники национального превентивного механизма посещают наркологические организации для принудительного лечения и иные организации, определяемые законами Республики Казахстан для посещения данными участниками (далее – превентивные посещения).

3. Участниками национального превентивного механизма являются Уполномоченный по правам человека, а также отбираемые Координационным советом члены общественных наблюдательных комиссий и общественных объединений, осуществляющих деятельность по защите прав, законных интересов граждан, юристы, социальные работники, врачи.

4. Уполномоченный по правам человека координирует деятельность участников национального превентивного механизма, принимает в соответствии с законодательством Республики Казахстан меры для обеспечения необходимого потенциала и профессиональных знаний участников национального превентивного механизма.

5. Возмещение расходов участников национального превентивного механизма по превентивным посещениям осуществляется из бюджетных средств в порядке, определяемом Правительством Республики Казахстан.

Сноска. Закон дополнен статьей 10-1 в соответствии с Законом РК от 02.07.2013 № 111-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).

Статья 10-2. Координационный совет

1. В целях обеспечения эффективной координации деятельности национального превентивного механизма при Уполномоченном по правам человека создается Координационный совет.

Члены Координационного совета, за исключением Уполномоченного по правам человека, избираются комиссией, создаваемой Уполномоченным по правам человека, из числа граждан Республики Казахстан.

2. Уполномоченный по правам человека утверждает:

положение о Координационном совете при Уполномоченном по правам человека;

порядок отбора участников национального превентивного механизма;

порядок формирования групп из участников национального превентивного механизма для превентивных посещений;

методические рекомендации по превентивным посещениям;

порядок подготовки ежегодного консолидированного доклада по итогам превентивных посещений.

3. Координационный совет взаимодействует с Подкомитетом по предупреждению пыток и других жестоких, бесчеловечных или унижающих достоинство видов обращения и наказания Комитета Организации Объединенных Наций против пыток.

Сноска. Закон дополнен статьей 10-2 в соответствии с Законом РК от 02.07.2013 № 111-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).

Статья 10-3. Требования к участникам национального превентивного механизма

1. Участниками национального превентивного механизма не могут быть лица:

1) имеющие не погашенную или не снятую в установленном законом порядке судимость;

2) подозреваемые или обвиняемые в совершении преступления;

3) признанные судом недееспособными или ограниченно дееспособными;

4) судьи, адвокаты, государственные служащие и военнослужащие, а также работники правоохранительных и специальных государственных органов;

5) состоящие на учете у психиатра и (или) нарколога.

2. Участниками национального превентивного механизма также не могут быть лица, освобожденные от уголовной ответственности по нереабилитирующим основаниям за совершение умышленного преступления; уволенные с государственной или воинской службы, из правоохранительных и специальных государственных органов, судов или исключенные из коллегии адвокатов по отрицательным мотивам; лишенные лицензии на занятие адвокатской деятельностью.

Сноска. Закон дополнен статьей 10-3 в соответствии с Законом РК от 02.07.2013 № 111-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).

Статья 10-4. Права участника национального превентивного механизма

1. Участник национального превентивного механизма вправе:

1) получать информацию о количестве лиц, содержащихся в организациях, подлежащих превентивному посещению, количестве таких организаций и их месте нахождения;

2) иметь доступ к информации, касающейся обращения с лицами, содержащимися в организациях, подлежащих превентивному посещению, а также условий их содержания;

3) осуществлять превентивные посещения в установленном порядке в составе сформированных групп;

4) проводить беседы с лицами, содержащимися в организациях, подлежащих превентивным посещениям, и (или) их законными представителями без свидетелей, лично или при необходимости через переводчика, а также с любым другим лицом, которое по мнению участника национального превентивного механизма может предоставить соответствующую информацию;

5) беспрепятственно выбирать и посещать организации, подлежащие превентивному посещению;

6) принимать сообщения и жалобы о применении пыток и других жестоких, бесчеловечных или унижающих достоинство видов обращения и наказания.

2. Участник национального превентивного механизма является независимым при осуществлении законной деятельности.

Сноска. Закон дополнен статьей 10-4 в соответствии с Законом РК от 02.07.2013 № 111-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).

Статья 10-5. Обязанности участников национального превентивного механизма

1. При исполнении своих полномочий участники национального превентивного механизма обязаны соблюдать законодательство Республики Казахстан.

2. Не допускается вмешательство участников национального превентивного механизма в деятельность организаций, подлежащих превентивному посещению.

3. При наличии обстоятельств, вызывающих сомнение в беспристрастности участника национального превентивного механизма, входящего в группу по превентивному посещению, он обязан отказаться от участия в превентивном посещении.

4. Участники национального превентивного механизма обязаны регистрировать принимаемые сообщения и жалобы о применении пыток и других жестоких, бесчеловечных или унижающих достоинство видов обращения и наказания в порядке, определяемом Уполномоченным по правам человека.

Принятые сообщения и жалобы передаются на рассмотрение Уполномоченному по правам человека в порядке, предусмотренном законодательством Республики Казахстан.

Информация о принятых и переданных сообщениях и жалобах включается в отчет по результатам превентивных посещений.

5. Участники национального превентивного механизма, нарушившие положения настоящего Закона, несут ответственность, установленную законами Республики Казахстан.

Сноска. Закон дополнен статьей 10-5 в соответствии с Законом РК от 02.07.2013 № 111-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).

Статья 10-6. Прекращение полномочий участника национального превентивного механизма

Полномочия участника национального превентивного механизма прекращаются при:

1) нарушении положений настоящего Закона;

2) письменном заявлении о сложении своих полномочий;

3) его смерти либо вступлении в законную силу решения суда об объявлении его умершим;

4) выезде на постоянное жительство за пределы Республики Казахстан;

5) утрате гражданства Республики Казахстан;

6) вступлении в законную силу обвинительного приговора суда;

7) наступлении иных случаев, предусмотренных законами Республики Казахстан.

Сноска. Закон дополнен статьей 10-6 в соответствии с Законом РК от 02.07.2013 № 111-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).

Статья 10-7. Виды и периодичность превентивных посещений

1. Превентивные посещения участников национального превентивного механизма подразделяются на:

1) периодические превентивные посещения, проводимые на регулярной основе не реже одного раза в четыре года;

2) промежуточные превентивные посещения, проводимые в период между периодическими превентивными посещениями с целью мониторинга реализации рекомендаций по результатам предыдущего периодического превентивного посещения, а также предупреждения преследования лиц, с которыми участники национального превентивного механизма проводили беседы, со стороны администраций организаций, подлежащих превентивному посещению;

3) специальные превентивные посещения, проводимые на основании поступивших сообщений о применении пыток и других жестоких, бесчеловечных или унижающих достоинство видов обращения и наказания.

2. Координационный совет определяет сроки и перечень организаций, подлежащих превентивным посещениям, в пределах выделенных бюджетных средств.

Сноска. Закон дополнен статьей 10-7 в соответствии с Законом РК от 02.07.2013 № 111-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).

Статья 10-8. Порядок превентивных посещений

1. Превентивные посещения проводятся группами, формируемыми Координационным советом из участников национального превентивного механизма, в соответствии с правилами, утверждаемыми Правительством Республики Казахстан по согласованию с Уполномоченным по правам человека.

2. При формировании групп для превентивных посещений никто из участников национального превентивного механизма не может подвергаться какой-либо дискриминации по мотивам происхождения, социального, должностного и имущественного положения, пола, расы, национальности, языка, отношения к религии, убеждений, места жительства или по любым иным обстоятельствам.

3. Обеспечение безопасности участников национального превентивного механизма возлагается на администрацию организаций, подлежащих превентивному посещению. В случае неправомерных действий участников национального превентивного механизма руководитель администрации организаций, подлежащих превентивному посещению, письменно информирует Уполномоченного по правам человека.

4. По результатам каждого превентивного посещения от имени группы составляется письменный отчет по форме, утвержденной Координационным советом, который подписывается всеми членами группы, осуществившей превентивное посещение. Член группы, имеющий особое мнение, оформляет его письменно и прилагает к отчету.

Сноска. Закон дополнен статьей 10-8 в соответствии с Законом РК от 02.07.2013 № 111-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).

Статья 10-9. Ежегодный консолидированный доклад участников национального превентивного механизма

1. Координационный совет готовит ежегодный консолидированный доклад участников национального превентивного механизма с учетом их отчетов по результатам превентивных посещений.

2. В ежегодный консолидированный доклад участников национального превентивного механизма также включаются:

рекомендации уполномоченным государственным органам по улучшению условий обращения с лицами, содержащимися в организациях, подлежащих превентивному посещению, и предупреждению пыток и других жестоких, бесчеловечных или унижающих достоинство видов обращения и наказания;

предложения по совершенствованию законодательства Республики Казахстан.

К ежегодному консолидированному докладу участников национального превентивного механизма прилагается финансовый отчет по превентивным посещениям за прошедший год.

3. Ежегодный консолидированный доклад участников национального превентивного механизма направляется для рассмотрения уполномоченным государственным органам и размещается на интернет-ресурсе Уполномоченного по правам человека в срок не позднее одного месяца со дня его утверждения Координационным советом.

Сноска. Закон дополнен статьей 10-9 в соответствии с Законом РК от 02.07.2013 № 111-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).

Статья 10-10. Конфиденциальность

1. Участники национального превентивного механизма не вправе разглашать сведения о частной жизни лица, ставшие известными им в ходе превентивных посещений, без согласия данного лица.

2. Разглашение участниками национального превентивного механизма сведений о частной жизни лица, ставших известными им в ходе превентивных посещений, без согласия данного лица влечет ответственность, установленную законами Республики Казахстан.

Сноска. Закон дополнен статьей 10-10 в соответствии с Законом РК от 02.07.2013 № 111-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).

Статья 10-11. Взаимодействие уполномоченных государственных органов с участниками национального превентивного механизма

1. Государственные органы и их должностные лица оказывают содействие участникам национального превентивного механизма в осуществлении ими законной деятельности.

Ни один государственный орган или должностное лицо не вправе ограничивать права и свободы граждан за сообщение участникам национального превентивного механизма о фактах применения пыток и других жестоких, бесчеловечных или унижающих достоинство видов обращения и наказания.

Должностные лица, воспрепятствующие законной деятельности участников национального превентивного механизма, несут ответственность, установленную законами Республики Казахстан.

2. Уполномоченные государственные органы в течение трех месяцев со дня получения ежегодного консолидированного доклада участников национального превентивного механизма в письменной форме информируют Уполномоченного по правам человека о мерах, принятых по результатам рассмотрения полученных докладов.

3. На основании отчетов участников национального превентивного механизма по результатам превентивных посещений Уполномоченный по правам человека в установленном законодательством Республики Казахстан порядке имеет право обращаться к уполномоченным государственным органам или должностным лицам с ходатайством о возбуждении дисциплинарного или административного производства либо уголовного дела в отношении должностного лица, нарушившего права и свободы человека и гражданина.

Сноска. Закон дополнен статьей 10-11 в соответствии с Законом РК от 02.07.2013 № 111-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).

Статья 11. Порядок вступления в силу настоящего Закона

Настоящий Закон вступает в силу со дня опубликования.

Президент Республики Казахстан