"Мемлекеттік органдарының немесе өзге ұйымдарының жанында бұқаралық ақпарат құралдарының және ақпарат агенттіктерінің журналистерін тіркеу туралы" Ережені бекіту туралы

Мәдениет, Ақпарат және Қоғамдық келісім министрлігі 2000 жылғы 5 қаңтардағы N 1 бұйрығы. Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде 2000 жылғы 2 наурызда N 1037 тіркелді. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Мәдениет және ақпарат министрінің 2013 жылғы 21 маусымдағы № 138 бұйрығымен

Ескерту. Күші жойылды - ҚР Мәдениет және ақпарат министрінің 21.06.2013 № 138 бұйрығымен (алғаш ресми жарияланған күннен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

Қазақстан Республикасының "Бұқаралық ақпарат құралдары туралы" Заңын , мемлекеттік органдарының немесе өзге ұйымдарының жанында бұқаралық ақпарат құралдарының және ақпарат агенттіктерінің журналистерін тіркеу ережелерін реттеу мақсатында, сондай-ақ Қазақстан Республикасы Үкіметінің 1999 жылғы 29 сәуірдегі N 499 қаулысымен бекітілген Қазақстан Республикасының Мәдениет, ақпарат және қоғамдық келісім министрлігі туралы Ережеге сәйкес БҰЙЫРАМЫН:
1. Қоса беріліп отырған "Мемлекеттік органдардың немесе басқа ұйымдардың жанындағы бұқаралық ақпарат құралдарының және ақпарат агенттіктерінің журналистерін тіркеу туралы" Ереже бекітілсін.
2. Бұқаралық ақпарат құралдары Департаменті (Омаров Ж.С.) белгіленген заң тәртібімен осы Ережені Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінен, нормативтік құқықтық акт ретінде, мемлекеттік тіркеуден өткізсін.
3. Осы бұйрықтың орындалуына бақылау жасау Ақпарат және мұрағат Комитетінің төрағасы Қ.Қ.Жанахановқа жүктелсін.
Ескерту: 3-тармаққа өзгерістер енгізілді - ҚР Мәдениет, ақпарат және спорт министрінің 2004 жылғы 13 желтоқсандағы N 75 бұйрығымен , 2005 жылғы 24 қарашадағы N 296 бұйрығымен ( қолданысқа енгізілу тәртібін 4-тармақтан қараңыз ).

Министрдің
міндетін атқарушы

Қазақстан Республикасы
Мәдениет, ақпарат және
қоғамдық келісім министрінің
2000 жылғы 5 қаңтардағы
N 1 бұйрығымен
БЕКІТІЛГЕН

Мемлекеттік органдардың немесе өзге ұйымдардың
жанында бұқаралық ақпарат құралдарының және ақпарат
агенттіктерінің журналистерін тіркеу туралы
ЕРЕЖЕ

Осы Ереже Қазақстан Республикасының мемлекеттік органдарының немесе өзге ұйымдарының жанында бұқаралық ақпарат құралдарының және ақпарат агенттіктерінің журналистерін тіркеу тәртібін реттейді.
Ереже "Бұқаралық ақпарат құралдары туралы" Қазақстан Республикасы Заңының негізінде жасалды.
Ескерту: Кіріспеге өзгеріс енгізілді - ҚР Мәдениет, ақпарат және спорт министрінің 2004 жылғы 13 желтоқсандағы N 75 бұйрығымен ( қолданысқа енгізілу тәртібін 4-тармақтан қараңыз ).

1. Жалпы ережелер

1. Бұқаралық ақпарат құралдарының (бұдан әрі БАҚ) және ақпарат агенттіктерінің (бұдан әрі Агенттік) журналистерін тіркеу билік пен басқарудың атқарушы, өкілетті органдарының, сондай-ақ Қазақстан Республикасының өзге де ұйымдарының қызметі туралы жұртшылыққа кеңінен әрі жедел хабарлау мақсатында жүзеге асырылады.

1-1. Мемлекеттік органдардың және өзге ұйымдардың, сондай-ақ тіркелген журналистердің құқықтары мен міндеттері адалдық, парасаттық пен әділеттік (құқық ұқсастығы), сондай-ақ кәсіби және іскерлік этика ережесін сақтау талаптарын негізге ала отырып, Қазақстан Республикасының заңдарымен реттеледі.
Ескерту: 1-1-тармақпен толықтырылды, өзгерту енгізілді - ҚР Мәдениет, ақпарат және спорт министрінің 2004 жылғы 13 желтоқсандағы N 75 бұйрығымен , 2005 жылғы 24 қарашадағы N 296 бұйрығымен ( қолданысқа енгізілу тәртібін 4-тармақтан қараңыз ).

2. Мемлекеттік орган немесе өзге ұйым (бұдан әрі - тіркеуші ұйым), БАҚ немесе Агенттіктің меншік иесі осы органдармен немесе ұйымдармен өз журналистерін келісім бойынша тіркелетін жағдайда, журналистерді тіркеуді жүзеге асырады.
Ескерту: 2-тармаққа өзгерту енгізілді - ҚР Мәдениет, ақпарат және спорт министрінің 2005 жылғы 24 қарашадағы N 296 бұйрығымен ( қолданысқа енгізілу тәртібін 4-тармақтан қараңыз ).

3. Тіркелген журналист тіркеуші ұйымнан осы органның немесе ұйымның бірінші басшысы немесе бірінші басшының міндетін атқару ресми түрде жүктелген тұлға қол қойған тіркеу туралы куәлігін алады.
Ескерту: 3-тармақ жаңа редакцияда жазылды - ҚР Мәдениет, ақпарат және спорт министрлігінің 2005 жылғы 24 қарашадағы N 296 бұйрығымен ( қолданысқа енгізілу тәртібін 4-тармақтан қараңыз ).

4. Мемлекеттік органдардың немесе өзге ұйымдардың жанында тіркелген БАҚ немесе Агенттік журналистерінің құқықтық дәрежесі мен кәсіптік қызметі Қазақстан Республикасының заң актілерімен және осы Ережемен реттелінеді.

5. Тіркеу тұрақты негізде бір жыл мерзімде беріліп, әрі қарай тағы осындай мерзімге ұзартылуы мүмкін.
Уақытша тіркеу алты ай мерзімге дейін жүзеге асырылуы мүмкін.

5-1. Тіркеуші ұйым тіркелген журналисті жиналыстар, мәжілістер және өзге де шаралар туралы үш күн бұрын мерзімде алдын-ала хабарлауға, хаттамалармен, мемлекеттік және орыс тіліндегі өзге де құжаттармен қамтамасыз етуге міндетті.
Ескерту: 5-1-тармақпен толықтырылды - ҚР Мәдениет, ақпарат және спорт министрлігінің 2005 жылғы 24 қарашадағы N 296 бұйрығымен ( қолданысқа енгізілу тәртібін 4-тармақтан қараңыз ).

6. Мемлекеттік органдардың немесе өзге ұйымдардың жанында олардың мекен-жайларына қарамастан, тіркеуге тұратын журналистер ретінде БАҚ немесе Агенттіктің меншік иесі не БАҚ меншік иесінің өкілетті редакциясы арқылы журналистерді, олардың тұрақты тұрып жатқан жеріне қарамастан тіркеуге болады.

2. Журналистерді тіркеу тәртібі

7. Мемлекеттік органдардың немесе өзге ұйымдардың жанында өз журналистерін тіркеу үшін БАҚ немесе Агенттік иесі не БАҚ меншік иесінің өкілетті редакциясы өтініш береді және онда төмендегідей мәліметтер көрсетілуі керек:
журналист тіркелетін органның немесе ұйымның атауы;
БАҚ немесе Агенттіктің атауы;
БАҚ немесе Агенттіктің орналасқан жері;
ұйымдық-құқықтық нысаны және БАҚ немесе Агенттік меншік иесінің атауы, оның орналасқан жері;
Бұқаралық ақпарат құралдары істері жөніндегі уәкілетті орган берген БАҚ немесе Агенттікті есепке қою туралы куәліктің берілген уақытымен нөмірі;
тіркелген журналистің аты-жөні, оның лауазымы;
БАҚ немесе Агенттік журналисінің қызмет және үй телефондары.
Өтінішке тіркелетін журналистің қызмет куәлігінің көшірмесі және екі 3,5 х 4,5 көлемдегі фотосуреті қоса беріледі.
Егер өтініш БАҚ редакциясы тарапынан берілетін болса, онда өтінішке журналисті тіркетуге қажетті жұмыстар жүргізу үшін БАҚ меншік иесінің сенімхаты қоса беріледі.
8. БАҚ немесе Агенттік журналисін тіркеу жөніндегі өтініш тіркеуші ұйымға түскен күннен бастап он жұмыс күні ішінде қаралуға тиіс.
Ескерту: 8-тармаққа өзгертулер енгізілді - ҚР Мәдениет, ақпарат және спорт министрлігінің 2005 жылғы 24 қарашадағы N 296 бұйрығымен ( қолданысқа енгізілу тәртібін 4-тармақтан қараңыз ).

9. Өтінішті қарағаннан кейін тіркеуші ұйым журналисті тіркеу жөнінде немесе төмендегі негіздер бойынша тіркеуден бас тарту жөнінде шешім қабылдайды:
өтініштің мазмұны осы Ереженің 7-тармағының талаптарына сәйкес келмейді;
тіркеуші ұйым бұдан бұрын сол журналисті тіркеу туралы куәлік берген және оның жаңа өтініш түскен кезде әлі күші бар;
тіркелген журналист бұрын тіркеу ережесін бұзғаны үшін не өзін тіркеген органның немесе өзге ұйымның ар-намысы мен қадір-қасиетіне нұқсан келтіргені үшін тіркеуден босатылған.
Ескерту: 9-тармаққа өзгертулер енгізілді - ҚР Мәдениет, ақпарат және спорт министрлігінің 2005 жылғы 24 қарашадағы N 296 бұйрығымен ( қолданысқа енгізілу тәртібін 4-тармақтан қараңыз ).

10. Журналисті тіркеу туралы шешім қабылдаған жағдайда тіркеуші ұйым оған осы Ереженің 12-тармағында көрсетілген талаптарға сәйкес тіркеу туралы куәлігін береді.
Ескерту: 10-тармаққа өзгертулер енгізілді - ҚР Мәдениет, ақпарат және спорт министрлігінің 2005 жылғы 24 қарашадағы N 296 бұйрығымен ( қолданысқа енгізілу тәртібін 4-тармақтан қараңыз ).

11. Куәлік бір жыл мерзімге беріледі және тіркелу мерзіміне әрі қарай ұзартылады. Егер журналист алты ай мерзімге дейін ғана тіркелсе, онда оған нақты мерзімі көрсетілген уақытша куәлік беріледі.
Журналисті тіркеу туралы куәлік мемлекеттік және орыс тілдерінде беріледі.
Ескерту: 11-тармақ өзгертілді - ҚР Мәдениет, ақпарат және спорт министрінің 2004 жылғы 13 желтоқсандағы N 75 бұйрығымен .

11-1. Егер БАҚ пен Агенттіктің меншік иесі ауысқан жағдайда, немесе БАҚ меншік иесінің уәкілеттігі бойынша редакция тіркелген журналисті басқа журналиспен ауыстырған жағдайда оны тіркеу Ереженің осы тарауында көрсетілген тәртіппен жүргізіледі.
Журналисті тіркеу туралы бұған дейін берілген куәлік өтінішке қоса беріледі.
Ескерту: 11-1-тармақпен толықтырылсын - ҚР Мәдениет, ақпарат және спорт министрлігінің 2005 жылғы 24 қарашадағы N 296 бұйрығымен ( қолданысқа енгізілу тәртібін 4-тармақтан қараңыз ).

12. Куәлікте мыналар көрсетілуі тиіс:
журналисті тіркеген мемлекеттік органның немесе өзге ұйымның атауы;
журналистің аты-жөні;
журналист мүддесін білдіретін БАҚ немесе Агенттіктің атауы;
куәліктің нөмірі мен қол қойылған күні.

13. Куәлік жоғалған немесе бүлінген жағдайда, тіркелген журналист бұл туралы өзін тіркеуші ұйымға үш күннен кешіктірмей хабарлауға міндетті.
Жаңа куәлік беру тіркеген орган куәлік жоғалды немесе бүлінді деген хабар алғаннан кейінгі жеті күн ішінде жүзеге асырылады.
Ескерту: 13-тармаққа өзгертулер енгізілді - ҚР Мәдениет, ақпарат және спорт министрлігінің 2005 жылғы 24 қарашадағы N 296 бұйрығымен ( қолданысқа енгізілу тәртібін 4-тармақтан қараңыз ).

3. Тіркелген журналистің құқықтары мен
міндеттері

Ескерту: 3-тарау (14-16-тармақтар) алынып тасталды - ҚР Мәдениет, ақпарат және спорт министрінің 2004 жылғы 13 желтоқсандағы N 75 бұйрығымен .

4. Қорытынды ережелер

17. Келіспеушіліктер (даулар) туындаған жағдайда, тіркеуші ұйым және БАҚ немесе Агенттіктің меншік иесі не тіркелген журналист оны келіссөздер арқылы шешеді.
Егер туындаған даулар мен келіспеушіліктерді келіссөздер арқылы шешу мүмкін болмаса, онда олар сот тәртібімен шешілу тиіс.
Ескерту: 17-тармаққа өзгертулер енгізілді - ҚР Мәдениет, ақпарат және спорт министрлігінің 2005 жылғы 24 қарашадағы N 296 бұйрығымен .
18. Мемлекеттік органдар және өзге ұйымдар, сондай-ақ тіркелген журналистер осы Ережені бұзғаны үшін Қазақстан Республикасының заң актілерінде белгіленген жауапкершілік алады.

Об утверждении Правил "Об аккредитации журналистов средств массовой информации и информационных агентств при государственных органах или иных организациях"

Приказ Министра культуры, информации и общественного согласия Республики Казахстан от 5 января 2000 года № 1. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 3 февраля 2000 года № 1037. Утратил силу приказом Министра культуры и информации Республики Казахстан от 21 июня 2013 года № 138

Сноска. Приказ утратил силу приказом Министра культуры и информации РК от 21.06.2013 № 138 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

В целях реализации Закона Республики Казахстан "О средствах массовой информации", регламентации правил аккредитации журналистов средств массовой информации и информационных агентств при государственных органах или иных организациях, а также согласно Положению о Министерстве культуры, информации и общественного согласия Республики Казахстан, утвержденному постановлением Правительства Республики Казахстан от 29 апреля 1999 года N 499, приказываю:

1. Утвердить прилагаемые Правила "Об аккредитации журналистов средств массовой информации и информационных агентств при государственных органах или иных организациях".
2. Департаменту средств массовой информации (Омаров Ж.С.) в установленном законодательством порядке провести государственную регистрацию данных Правил, как нормативного правового акта, в Министерстве юстиции Республики Казахстан.
3. Контроль за исполнением настоящего Приказа возложить на Председателя Комитета информации и архивов Джанаханова К.К. <*>
Сноска. Пункт 3 с изменениями - приказом Министра культуры, информации и спорта РК от 13 декабря 2004 года N 75 .; приказом и.о. Министра культуры, информации и спорта Республики Казахстан от 24 ноября 2005 года N 296.

и.о. Министра

ПРАВИЛА
об аккредитации журналистов средств массовой информации
и информационных агентств при государственных органах
или иных организациях

Настоящие Правила регулируют порядок аккредитации журналистов средств массовой информации и информационных агентств при государственных органах или иных организациях Республики Казахстан.
Правила разработаны в соответствии с требованиями Закона Республики Казахстан "О средствах массовой информации". <*>
Сноска. Преамбула с изменениями - приказом Министра культуры, информации и спорта РК от 13 декабря 2004 года N 75 .

1. ОБЩИЕ ПОЛОЖЕНИЯ

1. Аккредитация журналистов средств массовой информации (далее - СМИ) и информационных агентств (далее - Агентство) осуществляется с целью широкого и оперативного информирования общественности о деятельности исполнительных, представительных органов власти и управления, а также иных организаций Республики Казахстан.

1-1. Права и обязанности государственных органов и иных организаций, а также и аккредитованных журналистов регулируются законами Республики Казахстан, исходя из требований добросовестности, разумности и справедливости (аналогия права), а также соблюдения правил профессиональной и деловой этики. <*>
Сноска. Глава дополнена пунктом 1-1 - приказом Министра культуры, информации и спорта РК от 13 декабря 2004 года N 75 ; приказом и.о. Министра культуры, информации и спорта Республики Казахстан от 24 ноября 2005 года N 296.

2. Аккредитация журналистов осуществляется государственным органом или иной организацией (далее - аккредитующая организация), при которых собственник СМИ или Агентства по согласованию с этими органами и организациями аккредитует своих журналистов.
Сноска. Пункт 2 с изменениями - приказом и.о. Министра культуры, информации и спорта Республики Казахстан от 24 ноября 2005 года N 296.

3. Аккредитованный журналист получает в аккредитующей организации удостоверение об аккредитации, подписанное первым руководителем или лицом, на которое официально возложено исполнение обязанностей первого руководителя данного органа или организации.
Сноска. Пункт 3 в редакции - приказом и.о. Министра культуры, информации и спорта Республики Казахстан от 24 ноября 2005 года N 296.

4. Правовое положение и профессиональная деятельность аккредитованных при государственных органах и иных организациях журналистов СМИ и Агентств регулируются законодательными актами Республики Казахстан и настоящими Правилами.

5. Аккредитация может быть осуществлена на постоянной основе сроком на один год с последующей пролонгацией на такой же срок.

Временная аккредитация может быть осуществлена сроком до шести месяцев.

5-1. Аккредитующая организация обязана предварительно не позднее трех дней извещать аккредитованного журналиста о заседаниях, совещаниях и иных мероприятиях, обеспечивать протоколами и иными документами на государственном и русском языках.
Сноска. Правила дополнены пунктом 5-1 - приказом и.о. Министра культуры, информации и спорта Республики Казахстан от 24 ноября 2005 года N 296.

6. В качестве аккредитуемых журналистов СМИ и Агентств при государственных органах и иных организациях независимо от их местонахождения, собственником СМИ или Агентства, либо редакцией по уполномочию собственника СМИ, могут быть аккредитованы журналисты независимо от их постоянного места проживания.

2. ПОРЯДОК АККРЕДИТАЦИИ ЖУРНАЛИСТОВ

7. Для аккредитации своего журналиста при государственном органе или иной организации собственником СМИ или Агентства, либо редакцией по уполномочию собственника СМИ подается заявление, в котором должны быть указаны следующие сведения:
название органа или организации, при которой аккредитуется журналист;
название СМИ или Агентства;
местонахождение СМИ или Агентства;
организационно-правовая форма и название собственника СМИ или Агентства, его местонахождение;
номер и дата выдачи свидетельства о постановке на учет СМИ или Агентства, выданного Уполномоченным органом по делам средств массовой информации;
фамилия, имя и отчество аккредитуемого журналиста, его должность;
служебный и домашний телефон журналиста СМИ или Агентства.

К заявлению прилагаются копия служебного удостоверения аккредитуемого журналиста и две фотографии размером 3,5 х 4,5.

В случае, если заявление подается от редакции СМИ, к заявлению дополнительно прилагается доверенность собственника СМИ на проведение необходимых процедур аккредитации журналиста.

8. Заявление об аккредитации журналиста СМИ или Агентства подлежит рассмотрению в течение десяти рабочих дней со дня поступления в аккредитующую организацию.
Сноска. Пункт 8 с изменениями - приказом и.о. Министра культуры, информации и спорта Республики Казахстан от 24 ноября 2005 года N 296.

9. После рассмотрения заявления аккредитующая организация принимает решение об аккредитации журналиста либо об отказе, основаниями которого могут быть следующие:
содержание заявления не соответствует требованиям пункта 7 настоящих Правил;
аккредитуемой организацией ранее выдано удостоверение об аккредитации данного журналиста и оно имеет силу на момент поступления нового заявления;
аккредитуемый журналист был ранее лишен аккредитации за нарушение правил аккредитации либо распространение сведений, порочащих честь и достоинство аккредитовавшего его государственного органа или иной организации.
Сноска. Пункт 9 с изменениями - приказом и.о. Министра культуры, информации и спорта Республики Казахстан от 24 ноября 2005 года N 296.

10. При принятии решения об аккредитации журналиста, аккредитующая организация выдает аккредитуемому журналисту удостоверение согласно требованиям, указанным в пункте 12 настоящих Правил.
Сноска. Пункт 10 с изменениями - приказом и.о. Министра культуры, информации и спорта Республики Казахстан от 24 ноября 2005 года N 296.

11. Удостоверение выдается сроком на один год и продлевается на срок пролонгации аккредитации. В случае аккредитации журналиста до шести месяцев, аккредитованному журналисту выдается временное удостоверение, с указанием конкретных сроков.

Удостоверение об аккредитации журналиста выдается на государственном и русском языках. <*>
Сноска. Пункт 11 с изменениями - приказом Министра культуры, информации и спорта РК от 13 декабря 2004 года N 75 .

11-1. В случае замены собственником СМИ или Агентства, либо редакцией по уполномочию собственника СМИ аккредитованного журналиста другим журналистом его аккредитация производится в порядке, предусмотренном настоящей главой Правил.

Ранее выданное удостоверение об аккредитации журналиста прилагается к заявлению.
Сноска. Правила дополнены пунктом 11-1 - приказом и.о. Министра культуры, информации и спорта Республики Казахстан от 24 ноября 2005 года N 296.

12. В удостоверении должны быть указаны:
название государственного органа или иной организации, при которой аккредитуется журналист;
фамилия, имя и отчество журналиста;
название СМИ или Агентства, которые журналист представляет;
номер удостоверения и дата его подписания.

13. В случае утраты или порчи удостоверения, аккредитованный журналист обязан сообщить об этом в аккредитовавшую его организацию не позднее трех дней.

Выдача нового удостоверения производится в течение семи дней со дня получения аккредитующим органом сообщения об утере или порче.
Сноска. Пункт 13 с изменениями - приказом и.о. Министра культуры, информации и спорта Республики Казахстан от 24 ноября 2005 года N 296.

3. ПРАВА И ОБЯЗАННОСТИ АККРЕДИТОВАННОГО ЖУРНАЛИСТА <*>
Сноска. Глава исключена - приказом Министра культуры, информации и спорта РК от 13 декабря 2004 года N 75 .

4. ЗАКЛЮЧИТЕЛЬНЫЕ ПОЛОЖЕНИЯ

17. В случае возникновения разногласий (споров), аккредитующая организация и собственник СМИ или Агентства либо аккредитуемый журналист разрешают их путем переговоров.

Если возникшие споры и разногласия невозможно решить путем переговоров, данные споры подлежат разрешению в судебном порядке.
Сноска. Пункт 17 с изменениями - приказом и.о. Министра культуры, информации и спорта Республики Казахстан от 24 ноября 2005 года N 296.

18. Государственные органы и иные организации, а также аккредитуемые журналисты за нарушение настоящих Правил несут ответственность, установленную законодательством Республики Казахстан.