"Ауруханалық, ана мен бала денсаулығын қорғау ұйымдарының құрылымына және оларды пайдалану барысына қойылатын талаптар" санитарлық ережелері мен нормаларын бекіту туралы

Қазақстан Республикасының Мемлекеттік санитарлық бас дәрігерінің 2002 жылғы 24 маусымдағы N 23 бұйрығы. Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде 2002 жылғы 8 шілдеде тіркелді. Тіркеу N 1913. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің м.а. 2010 жылғы 23 шілдедегі № 533 Бұйрығымен.

      Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің м.а. 2010.07.23 № 533 Бұйрығымен.

      "Халықтың санитарлық-эпидемиологиялық салауаттылығы туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 11 бабына сүйене отырып төмендегі көрсетілген тармақтарды орындауды, бұйырамын: Қараныз K090193
     1. Қосымша берілген "Ауруханалық, ана мен бала денсаулығын қорғау ұйымдарының құрылымына және оларды пайдалану барысына қойылатын талаптар" санитарлық ережелер мен нормаларды 2002 жылғы 24 маусымдағы 3.01.083.02 тіркелу номерімен бекітілсін.
     2. Осы бұйрық Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде тіркелгеннен кейін қолданысқа енгізіледі.

     Министр

     Келісілген                            Бекітілген
     Қазақстан Республикасы Экономика      Қазақстан Республикасы
     және сауда министрлігінің             Мемлекеттік санитарлық
     құрылыс істері жөніндегі              Бас дәрігерінің бұйрығымен
     Комитеттің төрағасы 
     2002 жылғы 25 маусым                  2002 жылғы 24 маусым N 23

АУРУХАНАЛЫҚ, АНА МЕН БАЛА ДЕНСАУЛЫҒЫН ҚОРҒАУ
ҰЙЫМДАРЫНЫҢ ҚҰРЫЛЫМЫНА ЖӘНЕ ОЛАРДЫ ПАЙДАЛАНУ БАРЫСЫНА
ҚОЙЫЛАТЫН ТАЛАПТАР Санитарлық ережелер мен нормалар

     1. Жалпы ереже

      1. Осы санитарлық ережелер денсаулық сақтау саласындағы атқарушы органдарға, бақылаушы органдарға, барлық салалардағы аурухана ұйымдарына, арнайы стационарларға, ана мен баланы қорғау ұйымдарына (перинатальдық орталық, перзентхана үйі, перзентхана бөлімшесі) өз басшылығында стационары бар ұйымдарға (әрі қарай - ауруханалар) арналған.

      2. Осы ереже жаңадан салынып жатқан, қайта жаңартылған, сондай-ақ меншік түріне қарамастан, жұмыс істеп жатқан ауруханаларға таратылады.

      3. Санитарлық ережелер мен нормаларды орындау жауапкершілігі, меншік түріне қарамастан, ауруханалардың басшыларына жүктеледі.

      4. Осы санитарлық ережелер мен нормаларда төмендегі терминдер пайдаланылған:
      1) ауруханалық ұйымдар - стационарлық қадағалау, тексеру, емдеу және ауруларды оқшаулауға байланысты жұмыстарды іс жүзіне асырушы денсаулық сақтау жүйесіндегі шаруашылық субъектілері;

      2) ана мен бала денсаулығын қорғау ұйымдары - бұл денсаулық сақтау мекемелерінің, меншік түріне қарамастан, акушерлік және гинекологиялық көмек көрсететін (перзентхана үйі, перзентханалық және гинекологиялық бөлімше, перинатальдық орталық) және педиатриялық көмек көрсететін (балалар ауруханасы, клиникалар, бөлімшелер) әйелдерді босандыратын бөлімшелерге арналған жүйесі;

      3) септикалық бөлімше - іріңді жұқпамен ауырған ауруларға медициналық көмек көрсетуге арналған үй-жайлар;

      4) асептикалық бөлімше - ауруда іріңді жұқпа болмаған жағдайда медициналық көмек көрсетуге арналған үй-жайлар;

      5) обсервациялық бөлімше - жұқпалы аурулардың белгісі бар босанатын әйелдерді жатқызуға арналған перзентхананың, перинатальдық орталық бөлмелері;

      6) тұрғылықты халық тұратын аймақ - елді мекендердегі тұрғын және қоғамдық құрылыстар, жалпы пайдаланымдағы көшелер, алаңдар мен ағаштары бар жер учаскесі;

      7) санитарлық өткізгіш - адамдарды, олардың киімдері мен аяқ киімдерін санитарлық тазалықтан өткізу үшін арнайы жабдықталған немесе бейімделген үй-жай;

      8) шлюз - аурухананың палатасы, бөлімшесі және жалпы дәлізі арасындағы үй-жайдың бөлігі;

      9) эпидемияға қарсы режим - ауруханада жұқпалы және паразиттік аурулардың жұғуы мен таралуының алдын алуға бағытталған шаралар кешені;

      10) зарарсыздандырушы дәрмектер - қоршаған ортадағы, адамдар мен жануарлардың инфекциялық (паразитарлық) ауру қоздырғыштарын жоятын зат;

      11) операциялық блок - аурухананың операция жүргізуге арналған үй-жайының оқшауланған кешені;

      12) физиологиялық бөлімше - жұқпалы аурулары жоқ босанатын әйелдерді жатқызуға арналған перзентхананың үй-жайы;

      13) аурухана ішіндегі жұқпа - ауруды тексеру мен емдеу кезінде стационарда табылған жұқпалы аурулар;

      14) эпидемиологиялық тексеру - эпидемиологтардың, бактериологтардың, санитарлық дәрігерлердің аурухана ішіндегі жұқпаның пайда болу себебін тексеру кезінде жүргізген іс-әрекеттері;

      15) биологиялық қалдықтар - хирургиялық операция және босанған кезде алынған мүшелер мен тіндер;

      16) қызыл сызық - көше мен аурухана аумағының арасындағы шекара;

      17) дефлектор - желдің бағытына қарамастан қолдануға икемделген әр түрлі конструкциялық қалыптағы желдеткіш жүйесінің тарту күшін арттыратын желдеткіш қондырғыларының бөлігі;

      18) перинатальдық орталық - жоғарғы және орта перинатальдық қауіп төнген әйелдерге және олардың жаңа туған балаларына, жүкті болуын жоспарлау кезеңінен бастап босанғаннан кейін, қайта оңалтуға дейін жоғарғы біліктілік, мамандандырылған көмек көрсететін консультативтік, ұйымдық-тәсілдік оқу мекемесі болып табылады.

2. Емдеу мекемелеріне бөлінген жер бөлігіне
және аумағына қойылатын талаптар

      
      5. Елді мекендерді жоспарлаудың бекітілген бас жоспарына және жобасына сай ауруханалар тұрғылықты халық тұратын, көгалдандырылған аймақта немесе қала шетінде орналасуы тиіс. Елді мекендер орналасқан жерлерде ауруханаларды орналастыру үшін емдеу және палаталы корпустарды құрылыстың қызыл сызығынан 30 метр және ауруханалар мен перзетханалар ғимаратының қабатына байланысты тұрғын үйлерден кем дегенде 50 метр алыс орналастыру қажет.
      Арнайы ауруханалар немесе сыйымдылығы 1000 орыннан артық кешендер, аурулар ұзақ уақыт жататын, сондай-ақ ерекше тәртіппен жұмыс жасайтын (туберкулездік, психиатриялық) стационарлар қала шетінде немесе шет аудандарда, көгалдандырылған жерлерде (орман, тоғай), тұрғылықты халық тұратын жерлерден 1000 метрден кем емес қашықтықта орналастырылады.

      1) аурухана ғимаратын орналастыру, ғимараттары мен үй-жайларын қайта жаңарту мен қайта жабдықтау (қайта жобалау) Мемлекеттік санитарлық-эпидемиологиялық органдармен Қазақстан Республикасының "Халықтың санитарлық-эпидемиологиялық салауаттылығы туралы" Заңының негізінде міндетті түрде келісілуі қажет. Қараныз K090193

      2) жер бөлігін таңдаған кезде желдің бас бағытын есепке алу керек. Аурухананы бұрын қоқыс орны болған жерге, ассенизация алаңына, бейіт және мал молалары болған жерлерге, сонымен қатар органикалық, химиялық заттармен бүлінген жерлерге салуға рұқсат етілмейді.

      3) ауруханалардың учаскелері темір жолдардан, аэропорттан, автомагистралдардан және қолданылып жүрген нормативтік құжаттарға сәйкес орындалған физикалық факторларға әсер етудің басқа да қуат көздерінен алыс орналасуы қажет.

      4) ауруханаларға бөлінген жер бөлігінің көлемін қолданыстағы нормативтік құжаттарға сәйкес қабылдау керек. Ауруханалардың аумағы көркейтіліп, көгалдандырылуы қажет. Жасыл желектер мен газондардың учаскелерінің жалпы ауданының 60% құрауы керек, ал бау-бақша алаңының ауданы бір науқасқа есептегенде 25 метр квадрат (әрі қарай - м2) болуы керек. Елді мекеннің, тұрғын үй құрылысының аумағына орналасқан аурухананың жер бөлігінде, екі қатарлы биік ағаштар мен бұталар қатарынан жасыл желектер отырғызылған жолақтың ені 15 метрден кем болмауға тиіс. Үлкен көлеңке беретін ағаштарды отырғызған кезде, олар стационар ғимаратынан 10 метр артық жақын болмауы керек.
      Ауруханалардың жер бөлігі биіктігі 1,6 метрден кем емес қоршаулармен, ал психиатриялық аурулар ауруханасы биіктігі 2,5 метр қоршаумен қоршалуы қажет.

      5) аурухана аумағында қатты заттармен жабылған, тегіс, кіріп-шығуға қолайлы жолдар болуы керек. Жаяу адамдар жүретін жолдар мен ішкі жолдар да сол сияқты тегіс, қатты заттармен жабылуы керек. Жеке автокөлік иелерінің тұрақ орны аурухана аумағынан 40 метр қашықтықта орналасуы қажет.

      6) аурухана аумағы мынандай аймақтарға бөлінуге тиіс: емхана, патологоанатомиялық корпус; шаруашылық жұмыстар, инженерлік және бау-бақша ғимараттары; климатотерапияға, денешынықтыруға арналған алаңдар болуы тиіс. Вивари тұрмыстық үйлерден 100 метр қашықтықта және палатадан 50 метр қашықтықта орналасуы керек.

      7) патологоанатомиялық ғимарат рәсім жасайтын орындармен бірге палаталы корпустан алшақ орналасып, емдеу және босануға қосалқы үй-жайлар, сондай-ақ аурухана учаскесіне жақын орналасқан тұрғын үйлер мен қоғамдық ғимараттардың терезелерінен көрінбеуі қажет. Патологоанатомиялық корпустың палаталық ғимараттардан, ас дайындау блогінің арақашықтығы 30 метрден кем болмауы керек. Рәсім жасайтын орынның бөлек кіріп-шығу жолдары болуы керек.

      8) көп салалы аурухана құрамына кіретін жұқпалы, психосоматикалық, тері-венерология және балалар бөлімі бөлек ғимаратта орналасуы тиіс. Егер ауруханаға бөлінген жер бөлігінде емхана ғимараты орналасқан болса, онда емхана жер бөлігінің шетінде орналасып, кіріп-шығу есігі бөлек болуы керек.

      9) аурухананың аумағында ауруханаға қатысы жоқ тұрғын үй, құрлыстар мен ғимараттарды салуға рұқсат етілмейді.

      10) жұқпалы аурулар ауруханасының аумағы "таза" және "лас" деген бөлікке бөлініп, олар бір-бірінен жасыл желектер қатарымен бөлінуі қажет. "Лас" бөліктен шығар жолда автокөліктерді зарарсыздандырудан өткізетін жабық алаң болуы керек.

      11) аурухана учаскесінде орналасқан ғимараттар мен басқа үй-жайлардың аралығы күн сәулесінің, жарықтың жақсы түсуін қамтамасыз ететін болып, шудан қорғалып, жақсы желдетілуі қажет. Емдеу мекемелері үй-жайларының терезелерін орналастырғанда қолданылып жүрген нормативті құжаттарға сай болуы керек. Ғимараттардағы палата терезесінің ара қашықтығы қолданыстағы нормативтік актілерге, құрылыс нормаларына және ережелерінің талаптарына сай (әрі қарай - ҚНжЕ) негізінде қарсы орналасқан ғимараттың 2,5 биіктігіне тең болуы керек, бірақ 24 метрден кем болмауы тиіс.

      6. Ауланы тазарту жұмыстары күнделікті жүргізіліп отырылуы тиіс. Тұрмыстық қалдықтар мен қоқыс жинауға полиэтиленді қаптарға салынған қоқыс жинағыштар пайдаланылады. Қоқыс жинағыштардың қақпағы болу керек және арнайы бөлінген бетондалған немесе асфальтталынған, тазалауға және зарарсыздандыруға ыңғайлы алаңда орналасуы қажет. Қоқыс жинағыш орналасқан алаң қоршалуға тиіс. Қоқыс жәшігі орналасқан жердің палаталы және емдеу-диагностикалық корпусқа дейінгі аралығы 25 метрден кем болмауы керек. Жиналған қоқысты және тамақ қалдықтарын күн сайын шығарып тұру қажет.

      1) күнделікті қоқыс жинауға арналған жәшіктер ғимараттың есік алдында, демалу орындарында және аулада (әрбір 50 метр сайын) орналасуы керек, олар күнде тазаланып отырылуға тиіс. Қоқыс жәшіктерін қойған кезде, емдеу мекемесінің ағаш отырғызылған ауласының әрбір 700 шаршы метрге бір жәшіктен қойылады. Негізгі аллеяларда қоқыс жәшіктерінің арасы 10 метр болуы керек.

      2) тері-венерологиялық, жұқпалы, онкологиялық, хирургиялық (оның ішінде акушерлік-гинекологиялық) бөлмелердің қалдықтарын бетінде тығыз жабылатын қақпағы бар, саңылауы жоқ қоқыс жинағышқа жинау қажет. Осы ауруханалардың қалдықтары қатты тұрмыс қалдықтарына (қоқысқа) арналған орындарда жойылады.

      3) әрбір аурухана аумағында тиісті нормативтік және құқықтық актілерге сәйкес, бекітілген тәртіппен қалдықтарды өртеп жіберуге арналған қондырғы орналастыруға жол беріледі.

      4) қалдықтарды жағуға арналған пештер сағатына 100 килограмм өнімділігіне дейінгілер аурухананың шаруашылық аумағында 50 метр аралығында, ал сағатына 100 килограмнан өнімділігі жоғарылары тұрғын үйлерден - 100 метр қашықтықта және корпустан 50 метр қашықтықта орналасады. Мемлекеттік санитарлық қадағалаудың аумақтық органдарының талаптары бойынша белгіленген арақашықтық желдің бағытын, пештің қуаттылығын және басқа да жергілікті шарттарды ескере отырып, үлкейтілуі мүмкін. Қалдықтарды жою үшін тиісті қалалық ұйымдар мен кәсіпорындар (крематорийлер) қатысуы мүмкін.

      5) радиоактивті заттары бар қалдықтарды жинау, сақтау және көму жұмыстары, тиісті нормативтік және құқықтық актілерге сәйкес, бекітілген тәртіппен іске асырылуы қажет.

3. Үй-жайлардың, имараттар мен жеке
ғимараттардың жоспарлы-сәулеттік және
құрылымдық шешімдеріне қойылатын талаптар

       7. Аурухана үй-жайларының және ғимараттарының жоспарлы-сәулеттік және құрылымдық шешімдері санитарлық-гигиеналық және эпидемияға қарсы режимді, науқастардың ауруханада болған уақытында жанға жайлы қызмет көрсететін қызметкерлердің, еңбек және демалыс уақытын қамтамасыз етуі тиіс.

      8. Негізгі және қосалқы ғимараттардың ауданы мен құрамы қолданыстағы ҚНжЕ талаптарына сәйкес жоспарлауға арналған тапсырмалармен белгіленеді.

      9. Медициналық жоғарғы оқу орындарының, колледждердің оқу базасы, сондай-ақ денсаулық сақтау жүйесі ғылыми-зерттеу институттарының ғылыми базалары болып табылатын ауруханаларда, перзентханаларда міндетті түрде студенттерге, курсанттарға арналған оқу бөлмесі, мұғалімдер бөлмесі және қосымша бөлмелер (киім шешетін бөлме, әжетхана, қосалқы бөлмелер) болуы керек.

      10. Ғимарат палаталары терезелерінің астыңғы қабатына автокөлік көп келетін травматология пунктін, қабылдау боксын, қабылдау бөліміне кіріп-шығатын есіктерді, ыдыс-аяқ қоятын, жүк тиейтін бөлмелерді орналастыруға рұқсат етілмейді.

      11. Емдеу және диагностикалық ғимараттардың ең төменгі және цоколды қабатында мына бөлмелер орналасуына рұқсат етіледі: қойма бөлмесі (шаруашылық заттарын сақтайтын қойма), қызметкерлердің санитарлық-тұрмыс бөлмелері (шешіну орны, себезгі), санитарлық өткізгіш, науқастардың заттарын сақтайтын бөлме, буфет және асхана қызметкерлері үшін, орталық кір жинау және сорттау бөлмесі, төсек орнын және клеенкаларды зарарсыздандыру және зарарсыздандыру дәрмектерін сақтау бөлмесі.
      Ауруханалардың төменгі және цоколь қабатында мына бөлмелер орналасуға рұқсат етілмейді: шеберхана, улы, қатты әсер ететін, тез жанатын сұйықтар мен жанар май, аккумулятор сақтайтын бөлмелер, қабылдау бөлмесі.

      12. Желдеткіш жабдықтарын, жылу тораптарына арналған бөлмелерді, машина бөлімшесімен бірге орналастырылған салқындататын камераларды, электрқалқанды машина бөлімшелері мен лифт шахтасын, шуыл мен дірілдің көзі болып табылатын басқа да үй-жайларды, сондай-ақ автоклавтар мен дезкамераларды, палаталармен, емдеу және ем қабылдау кабинеттерімен араластырып, сондай-ақ олардың үсті мен астыңғы қабаттарына орналастыруға рұқсат етілмейді.

      13. Рентген бөлмесін, радиоактивті заттармен жұмыс істеуге арналған бөлмелерді орналастыру қолданылып жүрген нормативтік актілерге сәйкес іске асырылады.

      14. Науқастардың төсек орнын кеңейтуге және науқастарды секциялар немесе басқа да үй-жайлар палаталарының коридорларына орналастыруға, сондай-ақ қосымша жоспарда көрсетілген орыннан артық төсек орнын көбейтуге тыйым салынады.

      15. Операция жасайтын бөліктер жеке орналасқан қосымша бөлікте (стационар мен коридор арқылы байланысқан бөлек ғимаратта немесе жеке секцияда) орналасуы қажет және барынша тікелей коммуникациядан алыс (лифт, шахта, қоқыс құбыры) орналасқаны жөн. Операция бөлмелеріне персоналдар санитарлық өткізгіш арқылы, ал науқастар шлюз арқылы кіргізілуі қажет.
      Операциялық блок бөлек орналасқан, өтуге рұқсат етілмейтін екі бөлімшеден - ішкі бөлмелері қатаң сақталған, септикалық және асептикалық бөлімдерден тұрады. Операциялық бөліктерді орналастырғанда, септикалық операция жасау блогын асептикалықтан жоғары орналастыру қажет. Операция бөлмелеріндегі ағын, негізінен: хирург пен операцияға қатысатын мейірбикеге арналған есікте - "стерильденген", науқасты жеткізетін, анестезиологтің, кіші және техникалық персоналдар жүретін есікте "таза" және қалдықтарды тастайтын, пайдаланылған төсек әбзелдері мен іш киімдерді қоюға арналған есікте - "лас" - деп бөлінуі тиіс. Ағындар тоқтатылмауы немесе жанаспауы керек.

      16. Перзентханалардың (бөлімдердің) қабылдау бөлімшелерінде босанатын және жүкті әйелдерді санитарлық тексеру екі түрлі жекешеленген ағын арқылы жүргізіледі: физиологиялық бөлімшеде, жүкті әйелдер патологиясы бөлімшесі мен обсервациялық бөлімшеде.

      17. Обсервация бөлімі 1 қабатта орналасады және мүмкіндігінше негізгі ғимаратта (қосымша құрылыста), жүкті әйелдер патологиясы, гинекологиялық және физиологиялық бөлімшелердің үстіңгі қабатына орналастырылады. Вестибюль мен сүзгіштен басқа, барлық үй-жайларды физиологиялық және обсервациялық бөлімдер үшін бөлек орналастыру қажет.

4. Үй-жайлардың ішін әрлеуге қойылатын талаптар

       18. Үй-жайлардың ішкі бетін әрлеу олардың функционалдық тағайындауларына сәйкес орындалуы тиіс. Қабырғалардың, арақабырғалар мен төбе беттері тегіс, ылғалды тазалау мен зарарсыздандыру үшін қолайлы болуы керек.

      19. Үй-жайлардың ішкі беттерін әрлеу үшін, ауа арнасы, желдету жүйелері, сондай-ақ сүзгі үшін қолданылатын барлық материалдарға Мемлекеттік санитарлық эпидемиологиялық қадағалау органдарының рұқсаты керек.

      20. Палаталар, дәрігерлер бөлмесі, холл, вестибюль, асхана, физиотерапевтік және басқа емдеу кабинеттерінің қабырғаларын силикаттық бояумен (керек болғанда майлы сырмен) құрғақ режимде бояу ұсынылады. Нитробояуларды қолдануға тыйым салынады.
      Осы үй-жайлардың төбелерін әрлеу үшін әкті немесе сулы эмульсияны қолдануға болады; еденінде жылуоқшаулағыш заттар (паркет, паркет тақтасы, майлы сырмен сырланған ағаш еден) төселуі керек. Вестибюльде еденге механикалық әсерге төзімді заттар (мрамор қиқымы, мрамор, таскесте (мозайка) еден) төсеу қажет.

      21. Ылғалды тазалық жұмысын жүргізетін, сондай-ақ ылғалды ағымдағы зарарсыздандыруды (операция, таңып-байлау, операцияға дейінгі бөлме, сонымен бірге ванна, себезгі, әжетхана, клизма жасайтын бөлме, таза емес төсек әбзелдерін, іш киімдер сақтайтын үй-жайлар) үй-жайларда қабырғаларын толығымен глазурленген тақтайшамен (плиткамен) және басқа да ылғалға төзімді материалдармен қаптаған жөн. Еденді жабу үшін су өткізбейтін құрылыс материалдарын қолдану қажет. Операция жасайтын, наркоз беретін, босануға арналған бөлменің едендері (жырығы, тесігі болмай) тегіс, жымы барынша толық жабысуы керек.
      Линолеумнің бір-біріне жалғасатын жымы мінсіз тегіс болуы керек. Линолеум шеті қабырға бетіндегі, еденкемерінің (плинтус) астына кіргізіліп, тегіс етіп бекітілуі керек.

      22. Қол жуғышты және басқа да санитарлық-техникалық қондырғыларды, жабдықтарды орналастыратын жерлерде, қабырғалар мен арақабырғаларының ылғалдануына байланысты, қабырғаларда еденнен есептегенде биіктігі 1,6 метр болатын глазурленген тақтайшалармен немесе ылғалға төзімді құрылыс материалдарынан жасалуы қажет және әрбір жабдықтың екі жағында ені 20 сантиметр ашық жер болуға тиіс.

      23. Радиоактивті заттармен және рентгенкабинеттердің иондық сәуле көздерімен жұмыс істеуге арналған үй-жайларды, сондай-ақ электр жарығымен емдеу, тіс жөндеу, офтальмологиялық кабинеттерді, клиникалық және биохимиялық лабораторияларды және басқа қызмет істеуге арналған кабинеттерді әрлеу нормативтік актілерге сәйкес орындалады.

      24. Әртүрлі құрылымдардағы аспалы төбелерді қолдану вестибюльдерде, дәліздерде, холлдарда және операциялық, босанатын, таңып-байлайтын, ем жасайтын үй-жайларға жанаспайтын басқа да қосалқы үй-жайларда қолдануға болады. Құрылымдар мен аспалы төбелерге қажетті материалдар, оларды жинау, тазалау және зарарсыздандыру жүргізу үшін ыңғайлы болуы керек.

5. Санитарлық-техникалық, медициналық,
технологиялық жабдықтарға, жиһаздарға,
керек-жарақтарға қойылатын талаптар

       25. Жаңадан салынып жатқан және жұмыс істеп тұрған ауруханалар су құбырымен, канализациямен, орталықтандырылған ыстық сумен, жылумен, желдеткішпен (керек болған жағдайда ауаны кондициялау жүйесiмен) жабдықталуы керек. Биіктігі екі және одан да жоғары қабаттан тұратын ғимараттар лифтпен, қоқыс өткiзгiш жолдармен бірге қоқыс жинайтын камерамен, көтеру құрылғыларымен жабдықталуға тиіс.

      26. Ауруханалардан шыққан ағынды суларды тазалау және зарарсыздандыру жалпы қалалық канализациялық тазартқыш имараттарда жүргізілуі керек. Жұқпалы аурулар ауруханасының жергілікті тазартатын имараттары болуы керек. Жалпы қалалық тазартқыш имараттар болмаған жағдайда, ауруханалардың ағынды сулары жергілікті тазарту имараттарында тазартылып және зарарсыздандырылуы қажет.

      27. Жаңадан салынып жатқан ауруханалар, сондай-ақ істен шығып қайта жаңартуға жататын немесе алдын-ала жөндеу жұмыстарын қажет ететін ысты сумен қамтамасыз ету жүйелері үшiн резервте (апаттық) ыстық сумен қамтамасыз ету қарастырылуы қажет; апатты жағдайда қамтамасыз ету үшiн, жұмыс істеп жатқан мекемелерге - санитарлық кіріп-шығуға рұқсат беретін пункттерге, операция алдындағы және босану залдарына, емшара жүргiзетiн, жаңа туған нәрестелер және 1 жасқа дейінгі балалар бөлiмшелерiне, санитарлық-тұрмыстық бөлмелерге, жуатын бөлмелерге, буфеттерге, тарататын бөлмелерге, ас блоктарына және басқа да ерекше санитарлық-гигиеналық және эпидемияға қарсы режимді қажет ететін қызметтiк үй-жайларға су жылыту үшiн үзiлiссiз жұмыс істейтiн электр қондырғылары орнатылады.

      28. Ауруханадағы барлық технологиялық, санитарлық-техникалық, инженерлік және басқа да жабдықтар, жиһаздар және құралдар қолданылып жүрген актiлерге сәйкес келiп, дұрыс жұмыс қалпында болуы керек.

      29. Науқастарға арналған палатада (балалар және жаңа туған нәрестелер палатасында) дәрігерлер кабинеттерiнде, персоналдың бөлмелерi мен кабинеттерiнде, дәретханаларда, бокс және жартылай бокс шлюздерiнде, балалар бөлімшесiндегі аналар бөлмесінде, емшара жүргiзетiн, таңып-байлау және қосымша үй-жайларда ыстық және салқын суды араластырғышпен жабдықталған қол жуғыш орнатылуы керек.

      1) операцияға дейінгі, байлап-таңу, босану залдары, емшара жүргiзетiн кабинеттер, нәрестелер палатасының қасына орналасқан мейiрбикелер посттары және басқа да қызмет жасайтын медицина қызметкерлерінен қолдарының ерекше тәртіп пен тазалықта болуын талап ететiн үй-жайларды шынтақ шүмектерi орнатылған араластырғышы бар қолжуғышпен жабдықтау қажет. Аталған үй-жайлармен қатар жұқпалы аурулар, туберкулез, тері - мерез аурулары бөлімшелерінде, бокстар, жартылай бокстар шлюздерiнде және персоналға арналған дәретханаларда шынтақ шүмектерi орнатылған араластырғышы бар қолжуғыштар орнатып, сол сияқты барлық дәретханалардың шаю бачоктарын аяқпен басып су ағызатын педальмен жабдықтау керек.

      2) нәрестелер палатасында, балаларды жуындыруға жағдай туғызатын астауы кең және араластырғышы бар раковина орнатылуы тиіс.

      3) палаталы бөлімшелердің санитарлық бөлмелерiнде судналар мен клеенкаларды кептіру мен тазарту үшін кішігірім механикаландырылған құралмен жабдықталуы тиіс.

      4) соматикалық ауруханадағы палаталы бөлімшелердің науқастарына арналған санитарлық құралдардың санын мына есеппен алу керек - ерлер дәретханасында 15 адамға бір құрал, ал әйелдер дәретханасында 10 адамға бір құрал. Ерлер дәретханасындағы кіші дәрет орынының саны, унитаз санына тең болуы тиіс.

      5) қызмет көрсететін персоналдарға арналған санитарлық-тұрмыстық үй-жайларда: санитарлық құралдар саны екі құралдан кем емес және жуынатын себезгi орнатылған әйелдердiң гигиеналық кабинасы және ерлерге арналған бір құрал болуы тиiс; жуынатын себезгiсi бар кабина саны мына есеппен алынады: - жұқпалы аурулар және туберкулез аурулары бөлімшелерінде 10 адамға бір жуынатын себезгi кабинасы, басқа бөлімшелерде кезекпен жұмыс істеуі басым орта және төменгі персоналдардың 15 адамына бір жуынатын себезгi кабинасы. Егер персонал саны аз болған жағдайда бір бөлімшеге бір жуынатын себезгi кабинасы қарастырылады. Операция блогындағы персоналдарға (ерлер және әйелдерге) арналған санитарлық өткізгіштердiң әрқайсысының құрамына жеке үй киiмдерiн және арнайы киiмдерiн сақтау үшiн жапсарлас екі бөлме жоспарлануы керек. Жуынатын себезгi кабиналары (әр санитарлық өткізгіште 2-4 операция жасайтын бригадаға бір жуынатын себезгi кабинасы есебінен) шығатын есік жақта орналастырылып, "Қоғамдық ғимараттар мен құрылыстар", негiзiнде iшке солар арқылы өту керек.

      30. Палатадағы аурухана төсектері ҚНжЕ талаптарында көрсетілген көлемге сәйкес, бірақ 4 төсектен артық болмауға тиіс. Бір жасқа дейінгі балалар палатасында, сонымен қатар обсервациялық акушерлік бөлімшелердің нәрестелер палатасының орны екi төсектен артық болмауы керек. Палатадағы төсекті терезе қабырғасына паралель орналастыру қажет. Терезесі бар қабырғадан төсекке дейiнгi ара қашықтығы 0,9 метрден кем болмауы керек. Төрт орынды палатадағы төсектердің ортасы, төсек пен қабырға арасы, 2-3 орынды палатада 1,2 метрден болмауы тиіс. Төсектiң жан-жағының арасы 0,8 метр, ал балаларды жеделдетiп емдеу палатасында 1,2 метрден аз болмауы керек.
      Әрбір бөлімше кішігiрм механикаландырылған құралдармен (каталка, дәрі-дәрмек, тамақ, төсек тасымалдайтын арба) қамтамасыз етiлуге тиіс.

      31. Бөлімшедегі киім, төсек әбзелдерін сақтайтын қойма, ылғалды тазалау және зарарсыздандыруға ыңғайлы гигиеналық жолмен жабылған сөрелермен жабдықталуы тиіс. Жалпы киім, төсек әбзелдері стеллажбен, сорттау және қабылдау үшiн столдармен жабдықталуы қажет.

6. Үй-жайды жылытуға, желдетуге және оның
      микроклиматы мен ауа ортасына қойылатын талаптар

      32. Жылу беру, желдету жүйелерi және ауаны кондиционерлеу үй-жайлардағы микроклимат пен ауа ортасындағы жағдайларды гигиеналық нормалардың талаптарына сәйкес қамтамасыз етуi тиiс. Жылу беру, желдету жүйелерi және ауаны кондициялау құрылыстарын жобалауда, салуда (қайта жаңарту) және пайдалануда қолданылып жүрген нормативті құжаттардың ҚНжЕ негізгі ережелерін басшылыққа алу керек.

      1) аурухана ғимараттарының жұқпалы аурулар бөлiмшесiнен басқаларында механикалық қоздырғышпен жалғасқан сору-желдету жүйелерi жабдықталуы керек. Жұқпалы аурулар ауруханасында (бөлімшесiнің) бокс және жартылай боксты бөлмелерiнде сору желдеткіші, ал әрбір палаталық секцияларында дефлектор қою арқылы гравитациялық қоздырғышпен қосылуы тиiс. Палатадан сору-желдету және жеке каналдар арқылы жүзеге асырылып, тiк шығатын ауаның ауысуын болдырмауы керек.
      Операция жасайтын бөлмелерден басқа үй-жайлардың барлығында сорып-шығаратын механикалық қондырғышпен қосылған желдеткiштен басқа табиғи желдету болуы тиiс. Терезенiң фрамугалары, форточкалары қолдануға жарамды (бұзық емес), дұрыс болуы керек.

      2) желдету және кондициялау жүйелерi үшiн сырттан сорылатын ауа кем дегенде жерден 1,0-2,0 метр биіктікте, таза зонадан алынады. Сырттан қондырғы арқылы iшке берiлетiн ауа сүзгi арқылы тазалануға тиiс.
      Операция жасайтын, наркоз беретiн, әйелдердi босандыратын, реанимациялық, операциядан кейінгі, қарқынды терапиямен емдеу, тері күйігі науқастарының палаталарына берілетін ауа бактерицидтік сүзгіш арқылы тазартылып, берілуге тиіс.

      3) операция жасайтын, қарқынды терапиямен емдеу палаталары, реанимация, әйелдердi босандыратын, емшара жүргiзетiн және басқа бөлмелерде жүргiзiлген медициналық-технологиялық үдерiстер барысында ауаға бөлінiп шығатын зиянды заттарды сору үшiн қажеттiлiгiне қарай жергiлiктi сорғыш құралдармен немесе сору шкафтарымен жабдықталуы тиіс.

      4) ауруханалардың операция жасайтын, қарқынды терапиямен емдеу палаталарында, реанимация, әйелдердi босандыратын, емшара жүргiзетiн және басқа бөлмелерiндегi ауаның құрамындағы зиянды заттар 1-ші қосымшада көрсетiлген рұқсат етiлген қанықпа мөлшерінен аспауы керек.

      5) операция жасайтын, наркоз беретiн, әйелдердi босандыратын, операциядан кейінгі, қарқынды терапиямен емдеу, реанимациялық палаталарда, тері күйігі ауруларына арналған бiр және екi орындық бөлмелерде, жаңа туған, шала туған және жарақат алған балалар палатасында ауаны кондициялау қажет. Кювезбен жабдықталған палаталарда ауаны кондициялау қарастырылмайды.

      6) үй-жайлардағы ауаны алмастыру еселiгi нормативті құжаттарға сәйкес есепке алынуы тиiс, бұл жағдайда ауаның салыстырмалы ылғалдығы 55-60% аралығында болып, ал ауа қозғалысының жылдамдылығы 0,15 метр секундтан аспауы керек.

      7) ауа жүргізетiн, тарататын торлар, желдеткіш камералар, желдеткіш қондырғылар және басқа құрылғылар таза күйінде ұсталынып, механикалық зақымдануына, таттануына, герметикалық қабатының бұзылуына жол берiлмеуi тиiс.
      Барлық дросселдермен жұмыс iстейтiн құрылғылар жеңiл қозғалатын және олардың жабылу дәрежесiн анықтайтын көрсеткiштер болуы керек.

      8) жұмыс iстеп тұрған желдеткіштер мен электрлі қозғалтқышы реттелген, ырғақты жүрiсi бар, жайсыз шу шығармайтын, қондырғының дiрiлiн туғызбауы керек.

      9) бөлiмшелер мен палаталардағы ауаны алмастыру барысында палаталық бөлiмшелер, палаталар арасында, жапсарлас қабаттар арасында ауаның ауысуын барынша шектеу қажет.

      10) палатада ауаның оқшауланған тәртiбiмен қамтамасыз етудi жасау үшiн, оларды сыртқа шығару мүмкiндiгi басым келетiн санитарлық тораппен қатысы бар шлюзбен қосып жобалау керек.

      11) баспалдақты-лифт қораптарынан палаталық бөлімшелерге ауаның соғуын болдыртпау үшін олардың аралығында ауаны ұстайтын орталық зонаны қалыптастыру қажет (желдеткіштер дыбысвибрациялық қорғану есебімен, талаптарға сәйкес орнатылуы керек).
      Баспалдақтар торы, лифт шахтасы, көтергіш дiңгектерi, кiрлеген төсек-жабдықтарын, киiм-кешектердi жинау үшiн қаралған орталықтандырылған бөлме сыртқа сорып шығару қызметi басым ауа алмастыратын автономды сорып-шығару желдеткішімен жабдықталуы қажет.

      12) сәулеттiк-жоспарлау шешімдерi және ауаны алмастыру жүйелерi палаталық бөлімшелерден және басқа үй-жайлардан операция блогына және ерекше тазалықты талап ететiн басқа да бөлмелерге, жұқпаның тасымалдануын болдырмауы тиіс.

      13) баспалдақты-лифт торабынан, палаталық бөлімшелерден, және басқа бөлмелерден операция блогына ауа массасының соғуын болдырмау үшін, аталған үй-жайлар мен операция блогының аралығында ауаны ұстайтын құрылғы - шлюз орнатылуы керек.

      14) ауа ағысының қозғалысы операция жасайтын бөлмеден оған жалғасып жатқан бөлмеге (операцияға дейінгi, наркоз беретiн), ол жерден коридорға шығуы қамтамасыз етiлуi керек. Дәлiзде сорып, сыртқа шығаратын желдеткіш құрылғысын орналастыру қажет.

      15) операция жасайтын бөлменiң төменгі зонасынан шығарылатын ауаның көлемi 60%, ал жоғарғы зонадан 40% болуы тиіс. Таза ауа жоғарғы зона арқылы берiледi. Бұл жағдайда кiретiн таза ауаның көлемi шығатын ауаның көлемiнен 20%-ке артық болуы керек.

      16) таза және іріңдi операциялар жасайтын бөлмелерде, әйелдердi босандыру блоктарында, реанимация бөлімшесінде, таңу-байлау, палаталық секциялар бөлімшелерінде, рентгенге түсiретiн және басқа да арнайы кабинеттерде өз алдына оқшауланған (бөлек) желдеткіштер жүйесiнiң болуын қарастыру қажет.

      17) әрбір мекемеде ауаны кондициялау және желдету жүйелерiн пайдалану барысына жауапты адам мекеме бұйрығымен белгiленуi тиiс.

      18) ауаны кондициялау, оны өткiзу және желдету жүйелерiне алдын-ала тексеру, жөндеу жұмыстары бекітілген кесте бойынша жүргізілуі тиіс, бiрақ жылына екi реттен кем емес. Iстен шыққан жарамсыз тетiктер мен ақаулар кiдiрiссiз жойылып, тез арада жөнделуі қажет. Айына бір рет сүзгішті қарап, тазалап, ауыстыру жұмыстарын жүргізу керек.

      19) операция жасайтын, операциядан кейiнгi палаталар, әйелдердi босандыратын, қарқынды терапиямен, физиотерапиямен емдеу палаталарында, қатты әсерi бар улы заттарды сақтайтын бөлмелерде, дәрi-дәрмектiк қоймаларда, дәрi-дәрмектердi дайындайтын бөлмелерде, лабораторияларда, тiс емдеу бөлiмшелерiнде, амальгам дайындайтын, радиологиялық бөлiмшелердiң арнайы үй-жайларында және басқа жайлардағы температураны, ылғалдықты және ауа ортасының химиялық заттармен ластануын, желдету жүйелерiнiң жұмысын бақылап және ауа алмасуының еселiгiне тексеру жүргiзiлуi тиiс. Сонымен қатар химиялық және басқа заттар мен қосылыстарды қолдану арқылы адамдардың денсаулығына зиянды әсерi бар үй-жайларда 3 айда бір рет; жұқпалы аурулар және туберкулездi емдейтiн ауруханаларда (бөлiмшелерде), вирусологиялық лабораторияларда, рентген кабинеттерiн 6 айда бір рет, ал қалған үй-жайларда 12 айда бір рет тексеру жүргiзiп, оның қорытындысы актiмен рәсiмделiп, мекемеде сақталуы керек.

      33. Аурухана, перзентхана үй-жайлары мен басқа да стационарлар температураларының есептеу параметрлері нормативтік актілерге сәйкес алынуы керек.

      34. Емдеу мекемелерінде жылу жүйесi үй-жайлардың iшiндегi ауаның бір қалыпты жылытылуын барлық жылу беру кезеңiнде қамтамасыз етуі тиіс, зиянды заттармен және иiспен ауаның ластануын болдырмай, шуды рұқсат етiлген деңгейден асырмай, ағымдағы жөндеу және қызмет көрсету жұмыстарын реттеп отыратын ыңғайлы құрылғымен қамтамасыз етiлуi керек.

      1) жылу беретiн қондырығылар сыртқа қарайтын қабырғаға, терезенiң астына, қоршаусыз орналастырылады, әкiмшiлiк-шаруашылық үй-жайларында, балалар ауруханасында және басқа да мамандандырылған бөлiмшелерде орналасқан жылу қондырғылары өрнектелген ағашпен, тормен, немесе жылу шығаратын тесiгi бар материалмен қапталады. Көрсетілген қорғаушы қондырғыларды орнатқанда жылу қондырғысының бетін 15%-тен артық үлкейту қажеттiлiгi тумауы тиiс. Бұл күнделікті жұмыста қолдануда және қондырғыларды тазалауда еркiн өту мүмкiндiгiн қамтамасыз етуi керек. Қондырғылардың беті тегіс, сырланған, ылғалды тазалау жұмыстарын жүргiзуге қолайлы болып және таза ұсталынуы керек.

      2) ауруханалар мен перзентханалардың орталықтандырылған жылу жүйесiнде жылу тасымалдаушы болып, қыздыру құралындағы температурасының шегi 85 С су пайдаланылады. Емдеу және әйелдердi босандыруға көмектесетiн мекемелерде, жылу жүйесiнiң ашық түрiнде жылу тасымалдауға әртүрлі сұйықтарды және ертiндiлердi (антифриз) қолдану ҚНжЕ сәйкес тыйым салынады.

7. Табиғи және жасанды жарықтандыруға
қойылатын гигиеналық талаптар

      35. Аурухананың барлық үй-жайлары табиғи және жасанды жарықпен ҚНжЕ-ге сәйкес қамтамасыз етiлуi тиіс.

      1) екінші жарық немесе жасанды жарықты пайдалану технологиясы мен ережесі табиғи жарықты талап етпейтін қоймалық үй-жайларда, палаталардағы санитарлық тораптарда, гигиеналық ваннада, клизма жасау, жеке бастың тазалығына арналған бөлмелерде, қызметкерлерге арналған жуынатын себезгi және киiм шешетiн бөлмелерiнде, термостаттық, операцияға дейінгі және операция жасайтын, аппараттық, наркоз беретiн бөлмелерде, сурет лабораториясы және кейбiр басқа үй-жайларда қолдануға рұқсат етiледi.

      2) палаталық секциялардың (бөлімше) дәліздерін табиғи жарықпен қамтамасыз ету ғимараттың шеткi қабырғаларына және жарық қалтасына орналасқан (холл) терезелер арқылы жүзеге асырылады. Жарық берушi қалталар арасы 24 метрден және қалтаға дейін 36 метрден аспауы керек. Емдеу диагностикалық және қосымша бөлiмшелердiң дәлiздерiнiң шет жағынан немесе қапталынан түсетiн жарығы болуы тиіс.

      3) жазғы уақытта тікелей түскен күн сәулесінiң көз қарықтырар әсерiнен және қызып кетуден сақтану үшiн, 3 және 4 климаттық аудандарда орналасқан ауруханалардың жарық түсiретiн ойықтары көкжиектiң солтүстiк кеңдiктегi 70-290 градус секторына бағытталған жағдайда, күн сәулесінен қорғану құралдарымен (күнқағар, жалюзи) жабдықталуы керек.

      4) жасанды жарық жеткілікті көлемде, реттелетiн, қауіпсiз, көз шағылыстырмайтын және адамға басқалай зияны болмауы керек.

      5) жалпы жасанды жарықтандыру барлық үй-жайларда, қарастырылуы керек. Сонымен қатар жекеленген қызметтiк жұмыс зонасы мен жұмыс орны жергiлiктi жарықтандырумен қамтамасыз етілуге тиiс.

      6) үй-жайларға жасанды жарық люминесценттік шамдар және жай шамдар арқылы жүзеге асырылады. Ұсынылатын жарықтандыру түрi, жарық көзі, шамның түрлерi қолданыстағы нормативтік құжаттарға сәйкес алынады. Орнатуға және қолдануға қарастырылған люминесценттi шамдар шу шығаруы ерекше төменгi деңгейде, қосып-ажырататын реттеу аппаратымен жабдықталуы керек.

      7) үй-жайдың төбесiне орнатылған жалпы жарықтандырушы шамдар жарықты тұтас (жабық), шашыратып беруi керек. Палатаға жарық беру үшiн (балалар мен психиатрия бөлімшесінен басқа) қабырғаға еденнен 1.7 метр биiктiкте, әр төсектiң тұсында орнатылған ыңғайлы шамдар (жалпы және жергiлiктi) қолданылуы тиiс.

      8) әр палатада одан басқа түнде жарық беретiн арнайы шамдар болуы тиiс. Дәрігерлердiң ауруды қабылдайтын кабинетіне науқастарды қарау үшiн қабырғалық шамдар орнатылуы қажет.

8. Ауруханада жұмыс iстейтiн қызметкерлердiң
еңбек және тұрмыс жағдайларына қойылатын
гигиеналық талаптар

     36. Негiзгi қызметтiк, өндiрiстiк үй-жайларда және жұмыс орындарында қызмет көрсетушi медициналық және басқа қызметкерлер микроклиматтың және ауа ортасының нормативтi параметрлерiмен, сол сияқты ауаның алмасуы және акустикалық тәртіппен ҚНжЕ-ге сәйкес қамтамасыз етiлуi керек.
      Палаталар, операция жасайтын бөлмелер, дәрiгерлер кабинеттерiнде дыбыс деңгейі сағат 7-мен 23 аралығында шамамен 35 децибел A (әрі қарай - дБА), ал сағат 23.00 пен 7.00 аралығында шамамен 25 дБА болуы тиіс.

      37. Жабдықтарды орналастыру және пайдалану қатаң түрде еңбектi қорғау мен техника қауіпсіздігінiң ережесіне сәйкес жүргiзiлуi керек.

      1) операция жасайтын, әйелдердi босандыратын блоктарда наркоз беретiн және басқа аппараттарды дем алатын ауа кеңiстiгiне түсетiн есiрткi буларын сiңiретiн және шығаратын құрылғыларсыз, сол сияқты газ беру жүйесiнiң герметизациясы бұзылған жағдайда қолдануға рұқсат етiлмейдi.

      2) емшара жүргiзетiн, аэрозольдi-ингаляциялық кабинеттерде, таңып-байлау, стерилизациялау бөлімшелерінде уыттылығы жоғары дәрi-дәрмектердi қолдануға байланысты манипуляция жасау үшiн раковинамен және канализациямен жабдықталған сору шкафтары қарастырылуы қажет.

      38. қызмет етушi персоналдарға арналған санитарлық-тұрмыстық үй-жайлар ҚНжЕ-ге сәйкес жабдықталуға тиіс.
      1) қызмет көрсететiн персоналдарды ыстық тамақпен қамтамасыз ету үшiн асхана немесе буфет қарастырылуы қажет. Асхана немесе буфеттегi тамақтанатын орын 100 жұмыскерге шаққанда 10-12 орын есебiнен қарастырылуға тиiс.

      2) әрбір құрылымдық бөлімшеде персоналдарға арналған ауданы 12 шаршы метрден кем емес, тоңазытқыш, су жылытатын қондырғы және қол жуатын раковинамен жабдықталған бөлмелер қарастырылуы керек.

      3) жекеленген мамандандырылған бөлімшелер және кабинеттердiң (дәрiхана, клиникалық, микробиологиялық және вирусологиялық лабораториялар, орталық стерилизациялау бөлімшесі, физиотерапевтiк бөлімшелер, рентген кабинеттер, ас блогы, кiр жуатын бөлме, зарарсыздандыру камералары) жұмысы жағдайына қойылатын нақты санитарлық-гигиеналық талаптар Мемлекеттік санитарлық-эпидемиологиялық қадағалау қызметімен анықталады.

      39. Медициналық персоналдар, оның iшiнде зиянды химиялық заттармен жұмыс iстейтiн немесе жағымсыз өндiрiстiк факторлардың әсері ұшырайтын қызметкерлер міндетті түрде алдын-ала және кезең-кезеңмен қараудан арнайы медициналық тексеруден бекітілген тәртіпке сай өтiп отырулары тиіс.

9. Үй-жайлар, жабдықтар, құрал-саймандардың
санитарлық жағдайын қалыптастыру

      40. Барлық үй-жайлар, жабдықтар, медициналық құрал-саймандар таза ұсталуы тиiс. Бөлмелерде ылғалды тазарту жұмыстары (едендердi жуу, жиҺаздарды, жабдықтарды, терезенiң алдын, есіктердiң шаңын сүрту) тәулігіне екi рет, қажет болған жағдайда санитарлық-эпидемиологиялық қадағалау органдарымен рұқсат етiлген жуғыш және зарарсыздандыратын заттарды қолдана отырып, жиiрек жүргiзiледi. Терезенiң әйнегiн айына бір рет iшкi жағынан және сырт жағынан ластануына қарай, бiрақ кем дегенде 4-6 айда бір рет жуылып тұрылуы керек. Барлық тазарту жұмыстарына қажеттi керек-жарақтар (шелек, леген, жуатын, сүртетiн шүберек, швабра) болып, қолданылатын үй-жайы, қатысатын жұмысының түрi көрсетiлген нақты таңбалары болып, қатаң түрде белгiленген мақсатқа қолданылуы және бөлек сақталуы керек.

      41. Кабинеттерде, операция жасайтын блоктарда жалпы тазарту жұмыстары аптасына бiр рет жүргiзiледi. Үй-жайдың (еден, панелдер) iшi зарарсыздандыратын препараттардың тиiмдi әсерi болуы мақсатында алдын-ала сабынды-содалы ертiндiмен жуылып, артынан Қазақстан Республикасы Мемлекеттік санитарлық-эпидемиологиялық қадағалау органдарымен рұқсат етiлген зарарсыздандыратын дәрмектермен зарарсыздандырылады. Белгiленген экспозициядан кейiн үй-жайды таза сумен бір рет қолданылатын шүберектермен жуып, және ультракүлгiн сәулесiмен екі сағат бойы (тiкелей немесе шағылыстырып) өңдейдi.
      Тазарту жұмыстарын жүргiзу үшiн персонал таза халат, аяқ киiм, бет перде, немесе қажет болған жағдайда шаңтұтқыш, қорғаушы көзәйнек, клеенкадан тiгiлген алжапқыш, резеңке қолғап киедi. Басқа кабинеттерде жалпы тазарту жұмыстары эпидемиологиялық көрсеткiштерге сәйкес айына бір рет жүргiзiледi.

      42. Операция жасайтын блоктарда, таңып-байлайтын, әйелдердi босандыратын залдар, реанимациялық палаталар, жаңа туған және шала туған және бір жасқа дейiнгi балалар палаталары, емшара жүргiзетiн бөлмелер, жұқпалы аурулар бокстары, сүт бөлмелерiндегi ауаны зарарсыздандыру үшiн әрбiр тазарту жұмыстарынан кейiн, сол сияқты күнделiктi пайдалану барысында ультракүлгiн сәулелi шамдармен 30 минут бойы сәулелеу керек.

      1) экрандалмаған бактерицидтік шам мынандай есеппен: үй-жайдың бір текше метр көлемiне қуаты 2,0-2,5 ватт жұмсайды.

      2) экрандалған бактерицидтік шам мынандай есеппен: үй-жайдың 1 текше метр көлемiне қуаты 1 вт болатын сәуле жұмсап, еденнен 1,8-2,0 м биiктiкте орналастырылып және сәуле бөлме iшiндегi адамдарға тiкелей бағытталмауы керек. Шамның жұмысын есепке алу арнайы журналда жүргiзiледi. Шамның сөндіргiштерi бөлмеге кiретiн жерде орналасып, "Кіруге болмайды, бактерицидті шам iске қосылған" деген жарықтандырылған көрсеткiш тақтаға қосылуы тиiс. Бөлмеге персоналдың кiруiне УҚС шамы өшiрiлiп, желдетiлгеннен кейiн 30 мин өткен соң рұқсат етiледi. Ерекше жағдайда УҚС шамы қосылып тұрғанда персонал мiндеттi түрде көз әйнек киiп, аз уақытқа кіріп шығуына болады.

      43. Аурухана әкiмшiлiгi стационарлардың үй-жайларында жәндіктер мен кемiргiштерге қарсы алдын-алу, тазарту жұмыстарын тұрақты жүргiзiп отыруы керек.

      44. Ауруханалар Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2002 жылғы 26 қаңтардағы N 128 қаулысына және басқа да қолданыстағы нормативтік құқықтық актілерге сәйкес төсек әбзелдері және киім-кешекпен қамтамасыз етілуі керек.

      1) аурулардың киім-кешегi ластануына байланысты ауыстырылып тұру керек, бiрақ 7 күнде бір реттен сирек емес. Науқастардың жұғындысымен былғанған төсек әбзелдерi, киiм-кешектер кiдiрiссiз ауыстыруға жатады. Жаңадан босанған әйелдердiң төсек әбзелдерiн әр 3 күн сайын, iш киiмi мен сүлгілерін, салып қолданатын салфетканы күн сайын қажеттiлiгiне қарай ауыстырып отыру керек.

      2) акушерлік стационарларда (әйелдердi босандыру блогында және асептикалық тәртіптегi жаңа туған балаларға арналған үй-жайларда) стерильденген төсек әбзелдері мен киім-кешектер қолданылуы керек.

      3) бөлімшелердегі аурулардың кiрлеген киімдерi мен төсек әбзелдері арнайы жабық ыдысқа (клеенкадан немесе полиэтиоленнен жасалған қаптар, арнайы кiрлеген киiм-кешектi жинауға жабдықталған арбалар) жиналып, кiрлеген төсек әбзелдері мен киiмдердi жинақтайтын орталыққа тапсырылуы керек. Бөлімшеде жиналған кiр жабдықтары мен киімдердi талдауға рұқсат етiлмейдi.

      4) бөлімшеде жиналған кiр жабдықтары мен iш киімдердi уақытша (12 сағаттан артық емес) санитарлық бөлмеде немесе арнайы белгiленген жерде жабық ыдыста (зарарсыздандыруға болатын темір, пластмасса күбiшелер, жабық жәшіктер және басқа ыдыстарда) сақтау керек.
      Кiрлеген төсек әбзелдері және киім-кешекпен жұмыс iстеу үшiн персонал ауыстырып киетiн санитарлық киіммен қамтамасыз етілуге тиіс (халат, орамал, қолғап, бет перде).

      5) таза киім-кешек пен төсек әбзелдері арнайы бөлінген үй-жайда сақталуы тиіс. Бөлімшеде бір күнге жететiн таза төсек әбзелдері, киім-кешектiң қоры арнайы бөлiнген шкафтарда сақталуы керек. Үй-жайларда арнайы оларды сақтау үшiн бейiмделген орындар немесе кәдiмгi шкафтарда сақталуы тиiс.
      Төсек әбзелдері мен киім-кешектер және оларды салатын ыдыстар таңбалануы керек.

      6) аурулардың төсек әбзелдері мен киім-кешектерi ауруханадағы кір жуатын орнында жуылуы тиіс. Аурухананың төсек әбзелдері мен киiм-кешектерiн қалалық коммуналдық кiр жуатын жерлерде жуу, ауруханалық емес кiр заттармен араласуына жол бермейтiн, арнайы технологиялық желiлер бөлiнген жағдайда рұқсат етiледi. Жұқпалы аурулар, обсервациялық және iрiңдi-хирургиялық бөлiмшелердiң төсек әбзелдері мен киiм-кешектерi жуудың алдында зарарсыздандырылуы керек.

      7) таза және кiрлеген төсек әбзелдері мен киім-кешектер арнайы бөлiнген көлiкпен, кiр жуатын жерге, оралған күйiнде, тығыз матадан жасалған қаптарға немесе контейнерлерге салынып тасымалданады. Аталған жабдықтарды тасымалдау кезінде былғанбас үшiн ыдыстың ақаулары болмауы керек, және оның сыртында мекеменiң атауы, "таза" немесе "кiрлеген төсек әбзелдері мен киім-кешектер" деп жазылған таңбасы болуы тиiс.

      8) емделiп шыққан немесе қайтыс болған әрбiр аурудан кейін, сол сияқты кiрлеуiне байланысты матрас, жастық, көрпені ауыстырып, одан кейiн зарарсыздандыруға жатады.

      45. Стационарға түскен аурулар қабылдау бөлімшесінде арнайы санитарлық тазалаудан өтедi. Санитарлық тазалаудан өткеннен кейiн ауруға таза iш киiм комплектiсi, пижама, аяқ киiм (тапочка) беріледі. Аурудың өзiнiң киiмдерi мен аяқ киiмi iлгiшiмен, арнайы ыдысқа салынып сақтауға, немесе iлесiп келген адамға сақтауға берiледi. Стационарда ауруларға және жүкті әйелдерге өзiнiң киімін пайдалануға рұқсат етiледi.

      46. Бөлімшеде әр ауруға жеке қолдану құралдары бөлiнедi: палатада жеке басының тазалығы үшiн қолданылатын заттарды пайдалануына рұқсат етiледi. Ауруларды гигиеналық жуындыру 7 күнде 1 рет жүргiзiледi.

      47. Медициналық көмек көрсететiн қызметкерлер күнделiктi жұмыс бабында ауыстыратын санитарлық жұмыс киімінiң комплектiсiмен: халат, қалпақ немесе орамал, ауыстырып киетiн аяқ киіммен (тапочкамен) жеткiлiктi көлемде қамтамасыз етiлуi қажет. Олар жеке шкафтарда сақталуға тиiс. Қажет болған жағдайда тез ауыстыру үшiн санитарлық киiмнiң таза комплектiсi дайын тұруы керек. Санитарлық киімдер орталықтандырылған кiр жуатын жерде, аурулардың киiмдерiнен бөлек жуылуы керек.

      48. Басқа бөлiмшелердегi кеңес беретiн немесе басқалай көмек көрсететiн медициналық персоналдар, стационарлық бөлімшелерде техникалық, әкiмшiлiк-шаруашылық қызмет көрсетушi (оның iшiнде уақытша) персоналдар ауыстырып киетiн жұмыс киiмi және аяқ киімiмен қамтамасыз етiлуi тиіс.

      1) қызметкерлердiң жұмыстағы халатымен және аяқ киімiмен емдеу немесе әйелдердi босандыру мекемелерiнен сырт жерлерге шығуына тиым салынады.

      2) жұқпалы аурулар, әйелдердi босандыратын бөлiмшелер, операция жасайтын блоктарда практикадан өтушi студенттер емдеу мекемесiнiң арнайы ауыстыратын киімдерiмен қамтамасыз етiлуi керек.

      49. Дәрігерлер, акушерлер, мейiрбикелер әрбiр ауруды (босанатын, босанған әйелдер) қарар немесе емшара жүргiзер алдында, сол сияқты "кiр шараларды" (бөлменi тазалау, аурулардың төсек-жабдықтарын ауыстыру, дәретханаға барып-шығу) атқарғаннан кейiн қолдарын екі рет сабындап жууы керек. Хирургиялық операцияға қатысатын және жараны байлап-таңатын персоналдың, акушерлiк стационардағы персоналдың және басқа асептика және антисептика қатаң сақталатын жағдайда жұмыс iстейтiн медицина қызметкерлерiнiң қолын тазартып жууы Қазақстан Республикасы заңнамаларына сәйкес жүргiзiледi.

  10. Ас блогына және буфеттiк бөлiмшелерге
қойылатын санитарлық-гигиеналық талаптар

      50. Ас блогы, жұқпалы аурулар бөлiмiнен басқа корпустармен және бас корпуспен ыңғайлы жер асты және жер үстi көлiк қатынасы бар, бөлек тұрған ғимаратта орналасуы тиіс.

      51. Ас блогының қолданылуына, құрылымына, жабдықтарға, буфеттiк бөлімшелерге, тағам өнiмдерiн кулинарлық өңдеуден өткiзуге және сатуға қойылатын санитарлық-гигиеналық талаптар қолданыстағы нормативтік құқықтық актілерге сай қойылады.

      1) тамақ өнiмдерiн дайындаған кезде, өндірістiң үздiксiз үдерiсiн қатаң сақтау керек. Дайын өнімдер мен шикізаттардың бірдей өңделуiне орын бермеу керек.

      2) барлық ыдыс жуғыштарда (буфеттік бөлімшелерде) ыстық суы құбырмен келіп, ыдыс жуатын ваннаға қосылған және резерв ретінде электрлі титан орнатылуы қажет. Барлық жуғыш ванналар канализация жүйесiне қосылып, су ағысы мен оны қабылдайтын жоғарғы құйығының арасы 20 милиметр болу керек.

      3) ас блогына келiп түсетiн азық-түлiк өнімдері қолданылып жүрген нормативті-техникалық құжаттарға сәйкес болып, өнімнің сапасын растайтын iлеспе құжаты бiрге жүруi керек. Тағам өнімдерінiң iлеспе құжаты жоқ, сақтау мерзімі өткен, бұзылған белгiлерi болған жағдайда Қазақстан Республикасының "Сертификаттау туралы" Заңының негiзiнде оларды қолдануға рұқсат етiлмейдi. Қараныз Z040000603

      52. Тамақ түрлерiнiң мәзiрiн жасағанда белгiленген тәртiп бойынша жасалған тамақтану нормасы есепке алынуы қажет. Аурулардың тағамы әртүрлі болып, химиялық құрамы, энергиялық құндылығы, азық-түлiк түрлерi, тамақтану тәртiбi жағынан емдеу көрсеткішіне сәйкес болуы керек.
      Тамақ түрлерiнiң мәзiрiн жоспарлау барысында, сол сияқты азық-түлiк түрлерiн ауыстыратын күндерi олардың химиялық құрамы мен нәрлiлiгi есепке алынуы керек.

      53. Бөлiмшелерге тағамды таратар алдында оның сапасы тамақты дайындаған аспазшымен, сонымен қатар сапасыз өнiмдi iрiктеушi комиссиямен тексерiлуi тиiс. Сапасыз өнiмдi iрiктеушi комиссияның құрамына дәрігер-диетолог (дәрiгер болмаған жағдайда - диетбике), өндіріс меңгерушiсi (бас аспазшы) ауруханадағы кезекші дәрігер кiредi.

      54. Күнделiктi ас блогында пiсiрiлген тамақтың тәуліктік сынамасы қалдырылуы керек.

      55. Тамақты таратар кезде, бірінші тамақтың және ыстық сусындардың температурасы 75 С, екінші - 65 С төмен болмауы, салқын тағамдар мен сусындар 7 С-тан 14 С дейiн болуы керек. Таратарға дейiн бірінші және екінші тағамдардың ыстық плитада екi сағатқа дейін тұруына болады. Күнi бұрын дайындалған тамақтың қалдықтарын сол күнi жаңа пiскен тамаққа араластыруға тыйым салынады.

      56. Ас блогында бөлімшелерден түскен ыдыстарды, құралдарды жууға рұқсат етiлмейдi.

      57. Ас блогының қоймалық үй-жайларында айналымдағы ыдыстар мен тағам таситын контейнер - арбаларды жуатын бөлме қарастырылуы тиiс. Ішiнде жүргiзiледi, ол жерде шайынды суы канализацияға қосылған алаң қарастырылуы қажет.

      58. Дайын тамақты буфеттік бөлімшелерге тасығанда термостар, арнайы арбалар немесе қақпағы қатты жабылатын ыдыстар пайдаланылады. Ас блогы мен буфеттік бөлімшелерде зақымданған (эмалi түскен) эмальды ыдыстарда (шелек, кастрюль) дайын тамақ пен азық-түлікті тасымалдауға және сақтауға тыйым салынады.

      59. Нанды полиэтиленді және пленкалы қаптарға салып тасу керек, бірақ оларда нанды сақтауға рұқсат етілмейді.

      60. Ас блогында жууға және зарарсыздандыруға қолданатын заттар мен тазартуға қажеттi құралдарды сақтайтын бөлме болу тиiс. Тазартуға қолданылатын құралдар таңбаланып, ал жуғыш және зарарсыздандыратын заттар таңбаланған ыдыстарда сақталуға тиiс.

      61. Ас блогы мен буфет бөлімшелерінiң арнайы жұмыс киімдерi тек кір жуатын орындарда жуылуы керек. Киімдерді ас блогының үй-жайларында немесе үйде жууға тыйым салынады.

      62. Буфеттік бөлімшелерде бөлек екі бөлме (9 шаршы метрден кем емес) және ыдыс жуатын үш ұялы ванна орнатылған бөлме (6 шаршы метрден кем емес) қарастырылуы керек.

      63. Ауруларға тағамды буфетші немесе бөлімшенің кезекші мейірбикелері тағамды пiсiрiп, бөлімшелерге әкелгеннен кейiн, екi сағат ішінде таратуы қажет.

      64. Тағамның белгiленген емдәмге сәйкес таратылуына аға мейірбике бақылау жүргізеді. Тағамды кіші медициналық қызмет атқарушы персоналға таратуға рұқсат етілмейді.

      65. Бөлiмшелердегi ауруларға арналған сәлемдеменi қабылдайтын жерлерде рұқсат етiлетiн және тыйым салынатын азық-түлiк түрлерiнiң тiзбесi (көлемi, саны көрсетiлiп) iлiнiп қойылуы керек. Бөлімшедегi кезекші мейірбике күнделікті тоңазытқыштар мен тумбалардағы тағамдардың сақталу мерзiмiнiң орындалуын тексерiп отыруы керек.

      1) ауруларға арналған үйiнен келетiн тамақ түрлерi целлофан пакеттерге салынып, сыртында науқастың аты-жөні, берiлген күнi жазылып, берілуi керек. Сақтау мерзімі өткен, целлофан пакетке салынбаған (тоңазытқыштардағы), науқастың аты-жөні көрсетілмеген, бұзыла бастаған тамақтар анықталған жағдайда, олар алынып, тамақтың қалдықтарына тасталады.

      2) үйден келген тамақтың сақталу ережесімен ауру бөлімшеге келген уақытта таныстырылуы тиiс. Бөлімшелердегі кезекші мейірбикелер үйден әкелінген тамақтың емдәмге сәйкестігін, оның санын, сапасын тексерулерi керек.

11. Аурухананың ішіндегі жұқпаны
бақылауды ұйымдастыру

      66. Ауруханада ауырудың пайда болу жағдайларын анықтау мен тіркеу, оларға эпидемиологиялық зерттеу жүргізу, жұғудың механизімі мен себебін, қоздырғыштарды анықтау, оларды жоюға арналған шараларды дайындау кiретiн аурухана ішіндегі жұқпаларға жұқпаны бақылау жүйесі енгізілуі керек.

      67. Аурухана ішіндегі жұқпанының (3 және одан да көп жағдайлар) бір топ жағдайларын және әрбір сепсис жағдайын эпидемиологиялық тексеру Мемлекеттік санитарлық-эпидемиологиялық қадағалау органдарымен бірге жүргізіледі.

      68. Паталогоанатомиялық қызмет ай сайын тұрғылықты жердегi амбулаториялық-емханалық мекемелерге аурухана ішіндегі жұқпа талдауындағы пациенттердiң ауруы және жұқпадан қайтыс болған аурулар туралы мәліметтерді жiберiп отырады.

      69. Аурухананың персоналдары жұқпаны бақылау бойынша дайындығы болып және бұл салада өзінің біліктілігін тұрақты арттырып отыру керек.

      70. Ауруханалар өзінiң құрамында микробиологиялық лабораториялары болуы керек және тiкелей "аурудан" зерттеу жүргізу мақсатында зарарсыздандыру, стерилизацилау тәртібінiң сапасын сақтауға мониторинг жүргізуі қажет.

      71. Ауруханаға өзiнiң бактериологиялық лабораториясы жығынды әдісімен ай сайын, хирургиялық және таңғыш заттарға жетісіне бір рет бақылау жүргiзiп отырады.

      72. Медицина қызметкерлері медициналық емшаралар (ине егу, қан алу және тексеру, құю, тамырға түтік сүңгі қою) жүргізу кезінде қолғаптар киюі керек. Қолданылған инелерге қайтадан қалпағын кигізуге; инені майыстыруға және сындыруға, инені ауыстырып емшара жасауға тыйым салынады. Қолданылған шприцтердi, инелерді, системаларды арнайы, төзімді ыдысқа салып, күйдiру арқылы немесе өндірістік өңдеуден өткiзу арқылы пайдаға асыру жүргiзiледi.

      73. Әр науқасқа емшара жүргізгеннен кейін қолды сабынмен жылы суға екі рет жуып, қолғапты шешіп қолды қайта жуу керек. Қол сүртуге күнде ауыстырылатын орамал немесе бір рет қолданатын салфетка қолданылуы тиiс. Қол қанмен, сілекеймен былғанған жағдайда, оны Мемлекеттік санитарлық-эпидемиологиялық қадағалау органдары рұқсат еткен зарарсыздандыратын ерітінділердің біріне малынған тампонмен кiдiрiссiз тазалау қажет.

      74. Лабораториялық тексерулердің номенклатурасы 1, 2, 3қосымшаларға сәйкес жүргізіледі.

                                "Ауруханалық, ана мен бала денсаулығын
                                  қорғау ұйымдарының құрылымына және
                                  оларды пайдалану барысына қойылатын
                                  талаптар туралы" санитарлық ережелер
                                  мен нормаларға
                                  1-қосымша
 

      Емдеу-профилактикалық ұйымдарының ауасының құрамын бақылауды
     қажет ететін заттардың тізімі және олардың жіберілетін шеткі
   концентрациясы (әрі қарай - ЖШК әсер ететін шамадағы қауіпсіздік
                       деңгейі (әрі қарай - ӘШҚД)
__________________________________________________________________________
N  |       Заттардың      |Жұмыс аумағын. |Елді мекендердегі| Қауіпсіздік
   |         атауы        |дағы ауаға қой.|атмосфералық ауа.|     тобы   
   |                      |ылатын жалпы   |ны ластайтын зат.|
   |                      |санитарлық-    |тардың шекті жі. |
   |                      |гигиеналық     |берілген концен. |
   |                      |Талаптар       |трациясы (N 3086-|
   |                      |(кубтік мили.  |84 мг/м3)        |
   |                      |грамм әрі қарай|                 |
   |                      |- мг/м3))      |                 |
___|______________________|_______________|_________________|_____________
1 |          2           |       3       |       4         |       5     
___|______________________|_______________|_________________|_____________
1    Азот диоксиді              2,0              0,085          III/III
2    Азот оксиді                5,0              0,6              III
     (N02 арн. қайта
     есептеу)
3    Ампициллин                 0,1              0,005 (ӘШҚД)      II
4    Аминазин (Диметил-         0,3                                II
     аминопропил-) 3-
     хлорфенотиазин-
     хлоргидрат)
5    Аммиак                    20,0              0,2               IV
6    Ацетон                   200,0              0,35              IV
7    Бензилпенициллин           0,1                                II
8    Бензол                    15,0              1,5               II
9    Сутегі хлориді             5,0              0,2               II
10   Диэтильді эфир           300,0                                IV
11   Ингалан (1,1-дифтор-     200,0                                IV
     2,2-дахлорэтилмети-
     ловый эфир)
12   Күкірт қышқылы             1,0              0,3               II
13   Сірке қышқылы              5,0              0,2               III
14   Ксилол                    50,0              0,2               III
15   Меркаптандар               0,8             9.10.6             II
16   Метилметакрилат           10,0              0,1               III
17   Озон                       0,1              0,16              I
18   Тотығу                 Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау
                            министрлігінің 1997 жылғы 18 тамыздағы N
                            408 бұйрығымен бекітілген методикалық
                            ұсыныстарға сәйкес
19   Оксациллин                 0,05                               I
20   Шаң                        6.0              0,5               IV
21   Сынап                      0,01             0,0003            I
22   Қорғасын                   0,01             0,0003            I
23   Күкіртсутек               10,0              0,008             II
24   Стирол                    30,0              0,04            III/II
25   Стрептомицин               0,1              0,005 (ОБУВ)       I
26   Тетрациклин                0,1              0,01              II
27   Толуол                   150,0              0,6               III
28   Трихлорэтилен             10,0              4,0               III
29   Көмірсутек диоксині    Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау
                            министрлігінің 1997 жылғы 18 тамыздағы N
                            408 бұйрығымен бекітілген методикалық
                            ұсыныстарға сәйкес
30   Фторотан (1,11-           20,0                                III
     Трифтор-
     2-хлорбромэтан)
31   Флоримицин                 0,1                                II
32   Формальдегид               0,5              0,035             II
33.  Фенол                      0,3              0,01              II
34.  Хлорлы этил               50,0                                IV
35.  Күйдіргіш сілтілер         0,5              0,01(ӘШҚД)        II
     (NaOH қайта есептеу)

___________________________________________________________________________

                                 "Ауруханалық, ана мен бала денсаулығын  
                                  қорғау ұйымдарының құрылымына және      
                                  оларды пайдалану барысына қойылатын     
                                  талаптар туралы" санитарлық ережелер
                                  мен нормаларға
                                  2-қосымша

      Аурухана үй-жайларына санитариялық-гигиеналық тексеру жүргізу
___________________________________________________________________________
  !Бөлімше. !                 Анықталатын көрсеткіштер
  !лер      !______________________________________________________________
  !         !Ауа  !              Химиялық зиянды заттар       
  !         !ауы- !________________________________________________________
  !         !судың!Көмі!Тоты.!ан. !Сынап!ОЗО !То.  !Шаң !Көмір!Қорға.!Ам. !
  !         !микро!р-  !ғу   !ти. !     !    !тық. !    !сутек!сын   !миак!
  !         !клима!қыш.!     !био.!     !    !қан  !    !-ң   !      !    !
  !         !ты,  !қыл !     !тик !     !    !азот !    !ОККГ-!      !    !
  !         !есе. !газы!     !    !     !    !     !    !і    !      !    !
  !         !лігі !    !     !    !     !    !     !    !     !      !    !
  !         !     !    !     !    !     !    !     !    !     !      !    !
  !         !     !    !     !    !     !    !     !    !     !      !    !
__!_________!_____!____!_____!____!_____!____!_____!____!_____!______!____!
1  Опера.      +    -     -    -     -     +    +     -    -      -     -
   циялық  
2  Операция    +    +     +    -     -     +    +     -    -      -     -
   жасар алды
3  Стерили.    +    +     +    -     -     +    +     -    -      -     -
   зациялық 
4  Ақылы       -    +     +    -     -     +    +     -    -      -     +
   бөлімшелер
   (палаталар,
   ем қолданатын
   бөлмелер)
5  Реанима.    +    +     +    -     -     +    +     -    -      -     +
   циялық,  
   операция.
   дан кейінгі,
   күйгендерге
   арналған
   палаталар
6  Клиника.    +    +     -    -     -     +    +     -    +      -     +
   лық-
   диагнос.
   тикалық 
   лаборато.
   риялар
7  Патолого.   +    +     +    -     -     -    -     -    -      -     +
   анатомиялық
   бөлімшелер
   (лаборато.
   риялар)
8  Рентген     +    -     -    -     -     +    +     -    -      +     -
   кабинеттер
9  Функциональ.+    +     +    -     -     +    +     -    -      -     -
   диагнос.
   тика
10 Физиоте.    +    +     +    -     +     +    +     -    -      -     -
   рапевтикалық
   кабинет
___________________________________________________________________________

таблицаның жалғасы:
__________________________________________________    
  !Бөлімше. !                                     !
  !лер      !_____________________________________!
  !         !                                     !
  !         !_____________________________________!
  !         !Көмірсутек !Меркаптаны!Сілті қышқыл. !
  !         !           !          !дары, органи. !
  !         !           !          !калық еріткіш.!
  !         !           !          !тер           !
__!_________!___________!__________!______________!
1  Опера.         -          -           -    
   циялық  
2  Операция       -          -           -    
   жасар алды
3  Стерили.       -          -           -    
   зациялық 
4  Ақылы          -          -           -    
   бөлімшелер
   (палаталар,
   ем қолданатын
   бөлмелер)
5  Реанима.       +          +           -
   циялық,  
   операция.
   дан кейінгі,
   күйгендерге
   арналған
   палаталар
6  Клиника.       -          -           +
   лық-
   диагнос.
   тикалық 
   лаборато.
   риялар
7  Патолого.      -          +           -
   анатомиялық
   бөлімшелер
   (лаборато.
   риялар)
8  Рентген        -          -           -    
   кабинеттер
9  Функциональ.   -          -           -    
   диагнос.
   тика
10 Физиоте.       +          -           -
   рапевтикалық
   кабинет
__________________________________________________

                                 "Ауруханалық, ана мен бала денсаулығын  
                                  қорғау ұйымдарының құрылымына және      
                                  оларды пайдалану барысына қойылатын     
                                  талаптар туралы" санитарлық ережелер
                                  мен нормаларға
                                  3-қосымша
 

            Аурухана үй-жайларындағы физикалық және радиациялық
                         факторлардың өлшемдері
___________________________________________________________________________
N  ! Бөлімшелері     !   Анықталатын көрсеткіштер физикалық және
   !                 !          радиациялық факторлар
   !                 !_____________________________________________________
   !                 !шуыл!эл. стат !   Электрлі-магниттік өріс   !
   !                 !    !өрістің  !_____________________________!________
   !                 !    !кернеуі  !0,06-300  !ӨЖЖ ағын.!лазерлік!Рентген.
   !                 !    !         !МГц       !ның тығыз!сәуленің!дік сәу.
   !                 !    !         !диап. ЖЖ  !дығы     !деңгейі !ленің  
   !                 !    !         !деңгейі   !         !        !деңгейі
   !                 !    !         !          !         !        !   
___!_________________!____!_________!__________!_________!________!________
1.   Операциялық       -       -         -          -        +        +
2.   Операция алдында  -       -         -          -        -        -
3.   Стерилизациялан.
     ғандар            +       -         -          -        -        -
4.   Палаталы бөлім    +       -         -          -        -        -
     (палата, емдеу
     бөлмелері)
5.   Реанимациялық,    +       -         -          -        -        -
     операциядан кейі.
     нгі, күйгендерге
     арналған пала.
     талар
6.   Лабораториялар     +       +         +          -        -        -
7.   Рентген-кабинеті  +       -                    -        -        +
8.   Функционалдық     +       +         +          +        +        +
     диогностика  
     бөлімшесі
9.   Физиотерапевтік   -       +         +          +        +        +
     кабинет
________________________________________________________________________

      Мамандар:
             Омарбекова А.Т.
             Қасымбеков Б.А.

Об утверждении санитарных правил и норм "Требования к устройству и содержанию больничных организаций и организаций охраны материнства и детства"

Приказ Главного государственного санитарного врача Республики Казахстан от 24 июня 2002 года N 23. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 8 июля 2002 года N 1913. Утратил силу приказом и.о. Министра здравоохранения Республики Казахстан от 23 июля 2010 года N 533

      Сноска. Утратил силу приказом и.о. Министра здравоохранения РК от 23.07.2010 N 533 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      В соответствии со статьей 11 Закона Республики Казахстан "О санитарно-эпидемиологическом благополучии населения", приказываю: см. K090193

      1. Утвердить прилагаемые санитарные правила и нормы "Требования к устройству и содержанию больничных организаций и организаций охраны материнства и детства", с присвоенным регистрационным номером 3.01.083.02 от 24 июня 2002 года.

      2. Настоящий приказ вводится в действие после государственной регистрации в Министерстве юстиции Республики Казахстан.

     Главный государственный
        санитарный врач
      Республики Казахстан              

          Согласовано                           Утверждены
  Председатель Комитета по делам                 приказом
    строительства Министерства           Главного государственного
       экономики и торговли                  санитарного врача
       Республики Казахстан                 Республики Казахстан
        25 июня 2002 года                 от 24 июня 2002 года N 23

                      Санитарные правила и нормы
           "Требования к устройству и содержанию больничных
        организаций и организаций охраны материнства и детства"

                         1. Общие положения

      1. Санитарные правила предназначены для больничных организаций всех профилей, контролирующих органов, специализированных стационаров, организаций охраны материнства и детства (перинатальный центр, родильный дом, родильное отделение), организаций, имеющих в своем ведении стационары (далее - больницы).
      2. Настоящие правила распространяются на все вновь строящиеся, реконструируемые, а также действующие больницы независимо от форм собственности.
      3. Ответственность за соблюдение санитарных правил возлагается на первых руководителей больниц всех форм собственности.
      4. В настоящих санитарных правилах и нормах использованы следующие термины:
      1) больничные организации - хозяйствующие субъекты системы здравоохранения, осуществляющие свою деятельность, связанную со стационарным наблюдением, обследованием, лечением и изоляцией больных;
      2) организация охраны материнства и детства - это учреждение системы здравоохранения всех форм собственности, предназначенные для оказания акушерской, гинекологической помощи (родильный дом, родильное и гинекологическое отделение, перинатальный центр) и педиатрической помощи (детские больницы, клиники, отделения);
      3) септическое отделение - помещения для оказания медицинской помощи больным с гнойной инфекцией;
      4) асептическое отделение - помещения для оказания медицинской помощи при отсутствии у больного гнойной инфекции;
      5) обсервационное отделение - помещения родильного дома, перинатального центра для госпитализации родильниц с признаками инфекционного заболевания;
      6) селитебная зона - земельные участки в населенных пунктах, занятые жилой и общественной застройкой, улицами, площадями и зелеными насаждениями общего пользования;
      7) санитарный пропускник - специально оборудованное помещение для санитарной обработки людей, их одежды и обуви;
      8) шлюз - часть помещения между палатой, отделением и общим коридором больницы;
      9) противоэпидемический режим - комплекс мероприятий по предупреждению заноса и распространения в больнице инфекционных и паразитарных заболеваний;
      10) дезинфекционное средство - вещество, уничтожающее возбудителей инфекционных (паразитарных) заболеваний человека и животных во внешней среде;
      11) операционный блок - изолированный комплекс помещений больницы для проведения операций;
      12) физиологическое отделение - помещение родильного дома, перинатального центра для госпитализации родильниц без признаков инфекционного заболевания;
      13) внутрибольничные инфекции - инфекционные заболевания, возникшие в стационаре при обследовании и лечении больного;
      14) эпидемиологическое расследование - действие эпидемиологов, бактериологов, санитарных врачей по выяснению причин возникновения внутрибольничных инфекций;
      15) биологические отходы - органы, ткани, удаленные из организма при проведении хирургических операций и приемах родов;
      16) красная линия - граница между улицей и территорией больничной организации;
      17) дефлектор - часть вентиляционной системы в виде насадки различной формы, конструкция которой позволяет использовать для усиления тяги ветер независимо от его направления;
      18) перинатальный центр - является консультативным, организационно-методическим и учебным учреждением, оказывающим высококвалифицированную специализированную помощь женщинам высокого и среднего перинатального риска и их новорожденным детям, начиная от этапа планирования беременности до реабилитации их после родов.

2. Требования к участку и территории

      5. Больницы должны располагаться в селитебной или пригородной зонах в соответствии с утвержденным генеральным планом и проектами планировки населенного пункта. При размещении больниц в селитебной зоне населенного пункта лечебные и палатные корпуса необходимо размещать не ближе 30 метров от красной линии застройки и не менее 50 метров от жилых зданий:
      1) больницы мощностью свыше 1000 коек, для пребывания больных в течение длительного времени, а также стационары с особым режимом указанной мощности (психиатрические, туберкулезные) следует располагать в пригородной зоне или окраинных районах, в зеленых массивах (лесопосадка, кустарники), с соблюдением разрывов от селитебной территории не менее 1000 метров;
      2) выбор земельного участка для размещения зданий больниц, проект реконструкции, переоборудования, перепланировки зданий и помещений подлежат обязательному согласованию с органами и учреждениями государственного санитарно-эпидемиологического надзора на основании Закона Республики Казахстан "О санитарно-эпидемиологическом благополучии населения"; см. K090193
      3) при выборе участка следует учитывать господствующее направление ветров. Запрещается размещение больничных учреждений на участках, использовавшихся ранее под свалки, поля ассенизации, скотомогильники, кладбища, а также имеющих загрязнение почвы органического, химического и другого характера;
      4) участки больниц должны быть удалены от железных дорог, аэропортов, скоростных автомагистралей и других мощных источников воздействия физических факторов на основании расчетов, выполненных в соответствии с действующими нормативными документами;
      5) размеры земельных участков больниц следует принимать в соответствии с действующими нормативными документами. Территория участка больницы должна быть благоустроена и озеленена. Площадь зеленых насаждений и газонов должна составлять не менее 60% общей площади участка, а площадь садово-парковой зоны из расчета 25 квадратных метров (далее - м2) на одного больного. Участок больницы, расположенный на территории жилой застройки населенного пункта, должен иметь по периметру полосу зеленых насаждений шириной не менее 15 метров из двухрядной посадки высокоствольных деревьев и ряда кустарников. Деревья с широкой кроной должны сажаться не ближе 10 метров от стены здания стационара.
      Участки больниц огораживаются ограждением с высотой не менее 1,6 метров, для психиатрических больниц высотой 2,5 метров;
      6) подъездные пути к больнице должны быть удобные, иметь твердое покрытие. Твердые покрытия должны иметь внутренние проезды и пешеходные дорожки. Временные стоянки автотранспорта индивидуального пользования следует размещать на расстоянии не ближе 40 метров от территории;
      7) на территории больницы должны быть выделены зоны: поликлиники, патологоанатомического корпуса; хозяйственной деятельности, инженерных сооружений и садово-парковая, оборудованы площадки для климатотерапии и физической культуры. Виварий должен располагаться на расстоянии не менее 50 метров от палат и 100 метров от жилья;
      8) патологоанатомический корпус с ритуальной зоной должен быть изолирован от палатных корпусов и не просматриваться из окон лечебных и родовспомогательных помещений, а также жилых и общественных зданий, расположенных вблизи больничного участка. Расстояние от патологоанатомического корпуса до палатных корпусов, пищеблоков должно быть не менее 30 метров. Ритуальная зона должна иметь изолированный въезд и выезд;
      9) инфекционные, психосоматические, кожно-венерологические отделения, входящие в состав многопрофильных больниц, должны размещаться в отдельных зданиях. При размещении на участке больницы поликлинического корпуса, последний должен быть приближен к периферии участка, иметь самостоятельный вход;
      10) на территории больницы не допускается размещение жилья, построек и сооружений, не связанных функционально с больницей;
      11) на территории инфекционной больницы (корпуса) должны быть выделены "чистая" и "грязная" зоны, изолированные друг от друга полосой зеленых насаждений. На выезде из "грязной" зоны должна быть предусмотрена крытая площадка для дезинфекции транспорта;
      12) расстояния между корпусами и другими зданиями на больничном участке должны обеспечивать условия инсоляции, освещенности, проветривания и защиты от шума. Ориентацию окон помещений в больницах следует принимать в соответствии с требованиями действующих нормативных документов. Расстояние между корпусами с окнами палат должно быть равным 2,5 высоты противостоящего здания, но не менее 24 метров, на основании действующих строительных норм и правил (далее - СНиП).
      6. Уборка территории должна проводиться ежедневно. Сбор мусора и бытовых отходов осуществляется в мусоросборники с вложенными в них полиэтиленовыми мешками. Мусоросборники должны иметь крышки и должны быть установлены на специальных площадках с асфальтовым или бетонированным покрытием, позволяющим проводить дезинфекцию. Площадки с мусоросборниками должны быть огорожены. Расстояние от площадки с мусоросборниками до палатных и диагностических корпусов должно быть не менее 25 метра. Вывоз мусора и бытовых отходов должен осуществляться ежедневно:
      1) для текущего сбора мусора у входов в здания, в местах отдыха и на территории (через каждые 50 метров) должны быть установлены урны, которые должны очищаться от мусора ежедневно. При определении числа урн следует исходить из расчета: одна урна на каждые 700 м2 территории больницы;
      2) собирать отходы из кожно-венерологических, инфекционных, онкологических, хирургических (в том числе акушерско-гинекологических) отделений следует в герметичные емкости с плотно закрывающимися крышками. Отходы этих больниц уничтожаются на специально выделенных участках полигонов для твердых бытовых отходов (свалок);
      3) на территории больниц допускается установка печи по сжиганию отходов, расположение которых регламентируется соответствующими нормативными и правовыми актами в установленном порядке;
      4) печи для сжигания отходов производительностью до 100 килограммов в час (далее - кг/час) размещаются на территории хозяйственной зоны больницы на расстоянии 50 метров, а печи производительностью более 100 кг/час - 100 метров от жилых зданий и 50 метров от корпусов. Указанные расстояния по требованию территориальных органов и учреждений государственного санитарного надзора могут быть увеличены, учитывая направление ветров, мощность печи и другие местные условия. Могут использоваться для уничтожения отходов соответствующие городские организации и предприятия (крематории);
      5) сбор, хранение, удаление и захоронение отходов, содержащих радиоактивные вещества и биологические отходы должны осуществляться в соответствии с нормативными и правовыми актами в установленном порядке.

3. Требования к архитектурно-планировочным и конструктивным
решениям зданий, сооружений и отдельных помещений

      7. Архитектурно-планировочные и конструктивные решения зданий и помещений больниц должны обеспечивать соблюдение санитарно-гигиенических и противоэпидемических режимов и благоприятных для условий пребывания больных, труда и отдыха обслуживающего персонала.
      8. Состав и площади основных и вспомогательных помещений должны определяться заданием на проектирование, в соответствии с требованиями действующих СНиП.
      9. В больницах, родильных домах, являющихся учебными базами медицинских вузов, колледжей, а также научными базами научно-исследовательских институтов системы здравоохранения должны быть дополнительно предусмотрены учебные помещения для студентов, курсантов, кабинеты для преподавательского состава; вспомогательные помещения (раздевалки, туалеты, кладовые), обособленные от функциональных основных подразделений учреждения.
      10. Не допускается размещение под окнами палат: травматологических пунктов, приемно-смотровых боксов, входов в приемное отделение, тарных, загрузочных, экспедиционных и других помещений, к которым имеется подъезд автомашин.
      11. В подвальных и цокольных этажах лечебных и диагностических корпусов допускается размещение помещений: складских (кладовые хозяйственного инвентаря), санитарно-бытовых для персонала (гардеробные, душевые), для хранения вещей больных, буфетов и столовых для персонала, центральных бельевых, для сбора и сортировки грязного белья, хранения дезинфекционных средств.
      Не допускается размещение в подвальных и цокольных этажах больниц, мастерских, складов ядовитых, сильно действующих, легковоспламеняющихся и горючих жидкостей, аккумуляторных, а также приемных отделений.
      12. Помещения для вентиляционного оборудования, тепловых узлов, охлаждаемые камеры с машинными отделениями, шахты лифтов, подъемников и другие помещения, являющиеся источниками шума и вибрации, а также автоклавные и дезинфекционные камеры не допускается размещать смежно с палатами, лечебными и процедурными кабинетами, а также над и под ними.
      13. Размещение рентгеновских кабинетов, помещений, связанных с работой с радиоактивными веществами, осуществляется согласно действующим нормативным актам.
      14. Запрещается развертывать больничные койки и размещать больных в коридорах палатных секций или других помещениях, а также любое другое дополнительное развертывание больничных коек сверх предусмотренной проектом мощности учреждения.
      15. Операционные блоки должны размещаться в изолированном блоке (отдельном здании или изолированных секциях, соединенных со стационаром переходами или коридорами). Входы в операционные блоки персонала должны быть организованы через санитарные пропускники, а для больных - через шлюзы.
      Операционный блок должен иметь два изолированных непроходных отделения - септическое и асептическое. При размещении операционных друг над другом, септические операционные следует размещать выше асептических. Потоки в операционном блоке, как правило, должны быть разделены на "стерильный" - проход хирургов, операционных сестер, "чистый" - для доставки больного, прохода анестезиологов, младшего и технического персонала и "грязный" - для удаления отходов, использованного белья. Потоки не должны перекрещиваться или соприкасаться.
      16. В приемном отделении родильного дома (родильного отделения) санитарная обработка поступающих родильниц и беременных должна проводиться двумя изолированными потоками - в физиологическое отделение, отделение патологии беременности и обсервационное отделение.
      17. Обсервационные отделения должны быть размещены на первом этаже и смещены относительно основного здания (в пристройке) или на верхнем этаже над отделениями патологии беременных, физиологическим и гинекологическим. Все помещения, кроме вестибюля и фильтра, необходимо предусматривать отдельно для физиологического и обсервационного отделений.

4. Требования к внутренней отделке помещений

      18. Внутренняя отделка помещений должна быть выполнена в соответствии с их функциональным назначением. Поверхность стен, перегородок и потолков должна быть гладкой, легкодоступной для влажной уборки и дезинфекции.
      19. Все применяемые материалы для внутренней отделки помещений, воздуховодов, вентиляционных систем, а также фильтров должны быть только из числа разрешенных органами и учреждениями государственного санитарно-эпидемиологического надзора.
      20. Стены палат, кабинетов врачей, холлов, вестибюлей, столовых, физиотерапевтических и других лечебно-диагностических кабинетов с сухим режимом должны быть окрашены силикатными красками или в сочетании с масляными. Применение нитрокрасок запрещается.
      Для отделки потолков в этих помещениях может применяться известковая или водоэмульсионная побелка; полы должны обладать повышенными теплоизоляционными свойствами (паркет, паркетная доска, деревянные полы, окрашенные масляной краской). В вестибюлях следует делать полы, устойчивые к механическому воздействию (мраморная крошка, мрамор, мозаичные полы).
      21. В помещениях с влажным режимом работы, а также подвергающихся влажной текущей дезинфекции (операционные, перевязочные, родовые, предоперационные, наркозные, процедурные, а также ванные, душевые, санитарные узлы, клизменные, помещения для хранения и разборки грязного белья), стены следует облицовывать глазурованной плиткой и другими влагостойкими материалами на полную высоту. Для покрытия пола следует применять водонепроницаемые материалы. Полы в операционных, наркозных, родовых должны быть безыскровые, антистатические. Потолки в помещениях с влажным режимом должны окрашиваться водостойкими красками.
      Линолеумные покрытия пола должны быть целыми, гладкими, плотно пригнанными к основанию. Швы примыкающих друг к другу листов линолеума должны быть тщательно припаяны, края линолеума у стен подведены под плинтуса и плотно закреплены (без щелей) между стеной и полом.
      22. В местах установки раковин и других санитарно-технических приборов, а также оборудования, эксплуатация которых связана с возможным увлажнением стен и перегородок, следует предусматривать отделку последних глазурованной плиткой или другими влагостойкими материалами на высоту 1,6 метров от пола и на ширину более 20 сантиметров от оборудования и приборов с каждой стороны.
      23. Отделка помещений, связанных с работой с радиоактивными веществами и другими источниками ионизирующих излучений, рентгеновских кабинетов, кабинетов электросветолечения, зубоврачебных, офтальмологических, клинических и биохимических лабораторий и других функциональных помещений должна быть выполнена в соответствии с действующими нормативными актами.
      24. Применение подвесных потолков допускается в вестибюлях, коридорах, холлах и других подсобных помещениях, непосредственно не примыкающих к операционным, родовым, перевязочным и процедурным помещениям. Конструкции и материалы подвесных потолков должны обеспечивать возможность проведения их очистки и дезинфекции.

       5. Требования к санитарно-техническому, медицинскому,
          технологическому оборудованию, мебели, инвентарю

      25. Все вновь строящиеся и действующие больницы должны быть оборудованы водопроводом, канализацией, централизованным горячим водоснабжением, теплоснабжением, вентиляцией (при необходимости системами кондиционирования воздуха). Здания высотой два и более этажей должны быть оборудованы лифтами, мусоропроводами с камерой для сбора мусора, подъемными устройствами.
      26. Очистка и обеззараживание сточных вод больниц должны осуществляться на общегородских канализационных очистных сооружениях. Инфекционные больницы должны иметь локальные очистные сооружения. При отсутствии общегородских очистных сооружений, сточные воды больниц должны подвергаться очистке и обеззараживанию на локальных очистных сооружениях.
      27. Для вновь строящихся больниц, а также подвергающихся реконструкции на случай выхода из строя или профилактического ремонта системы горячего водоснабжения должно быть предусмотрено резервное (аварийное) горячее водоснабжение; для существующих учреждений - в качестве аварийного устанавливаются электрические устройства непрерывного действия для нагрева воды в санитарных пропускниках, предоперационных и родовых залах, процедурных, отделениях новорожденных и детей до одного года, санитарно-бытовых комнатах, моечных, буфетах, раздаточных, пищеблоках и других функциональных помещениях, требующих особого санитарно-гигиенического и противоэпидемического режима.
      28. Все имеющееся в больнице технологическое, санитарно-техническое, инженерное и другое оборудование, мебель и инвентарь должны соответствовать действующим нормативным актам и находиться в исправном состоянии.
      29. В палатах для больных (в том числе в детских палатах и палатах новорожденных), врачебных кабинетах, комнатах и кабинетах персонала, в туалетах, в шлюзах боксов и полубоксов, в материнских комнатах при детских отделениях, процедурных, перевязочных и вспомогательных помещениях должны быть установлены умывальники с подводкой горячей и холодной воды, оборудованные смесителями:
      1) предоперационные, перевязочные, родовые залы, процедурные кабинеты, посты медсестер при палатах новорожденных и другие помещения, требующие соблюдения особого режима и чистоты рук обслуживающего медперсонала, следует оборудовать умывальниками с установкой локтевых кранов со смесителями. В инфекционных, туберкулезных, кожно-венерических отделениях наряду с указанными помещениями необходимо устанавливать умывальники с локтевыми кранами в шлюзах боксов, полубоксов и туалетах для персонала, а также оборудовать педальные спуски для смывных бачков во всех туалетах;
      2) в палатах новорожденных устанавливаются раковины с широкой чашей и со смесителями, обеспечивающими удобство при подмывании детей;
      3) санитарные комнаты палатных отделений должны быть оборудованы средствами малой механизации для обработки и сушки суден, клеенок;
      4) количество санитарных приборов для больных в палатных отделениях соматических больниц следует принимать из расчета - один прибор на 15 человек в мужских уборных и на 10 человек - в женских, но не менее одного прибора. Количество писсуаров в мужских уборных должно быть равно количеству унитазов;
      5) в санитарно-бытовых помещениях для обслуживающего персонала: количество санитарных приборов должно быть - из расчета не менее двух приборов и кабина гигиены женщин с восходящим душем и одного прибора для мужчин; количество душевых кабин - из расчета: одна душевая кабина на 10 человек в инфекционных и туберкулезных отделениях, а в остальных отделениях - одна душевая кабина на 15 человек работающих в наибольшей смене среднего и младшего персонала. При меньшем числе персонала следует предусматривать одну душевую кабину на отделение. В операционных блоках санитарные пропускники для персонала (мужской и женский) следует проектировать каждый в составе двух смежных помещений - для хранения личной и специальной одежды. Душевые (из расчета одна кабина в каждом санпропускнике на 2-4 операционные бригады) должны быть размещены таким образом, чтобы проход через них был на выходе, на основании действующих СНиП.
      30. В палатах больничные койки должны быть установлены в строгом соответствии с площадью согласно действующим СНиП, но не более четырех коек в каждой палате. Вместимость палат для детей до одного года, а также для новорожденных в обсервационном акушерском отделении рекомендуется не более чем на две койки. Койки в палатах следует размещать рядами параллельно стенам с окнами. Расстояние от коек до стен с окнами должно быть не менее 0,9 метров. Расстояние между торцами коек в четырех коечных палатах, а также между торцами коек и стеной в 2-3 коечных палатах должно быть не менее 1,2 метров. Расстояние между сторонами коек должно быть не менее 0,8 метров, а в детских палатах и палатах восстановительного лечения - не менее 1,2 метров. В палатах должны быть прикроватные тумбочки и стулья по числу коек.
      Каждое отделение должно быть оснащено средствами малой механизации (каталки, тележки для транспортировки лекарств, белья, пищи).
      31. Кладовые для хранения белья в отделениях оборудуются полками с гигиеническим покрытием доступным для влажной уборки и дезинфекции. Общие бельевые оборудуются стеллажами, а также столами для подборки и сортировки белья.

6. Требования к отоплению, вентиляции, микроклимату
и воздушной среде помещений

      32. Системы отопления, вентиляции и кондиционирования воздуха должны обеспечивать условия, соответствующие требованиям гигиенических норм, микроклимата и воздушной среды помещений. При проектировании, строительстве (реконструкции) и эксплуатации систем отопления, вентиляции кондиционирования воздуха следует руководствоваться основными положениями действующих нормативных документов и СНиП:
      1) здания больниц должны быть оборудованы системами приточно-вытяжной вентиляции с механическим побуждением, за исключением инфекционных отделений. В инфекционных больницах (отделениях) вытяжная вентиляция должна быть в каждом боксе и полубоксе, в палатной секции отдельно с гравитационным побуждением и с установкой дефлектора. Вытяжная вентиляция из палат должна осуществляться посредством индивидуальных каналов, исключающих перетекание воздуха.
      Во всех помещениях, кроме операционных, помимо приточно-вытяжной вентиляции с механическим побуждением, должна быть естественная вентиляция. Фрамуги, форточки, окна должны находиться в исправном состоянии;
      2) забор наружного воздуха для систем вентиляции и кондиционирования должен производиться из чистой зоны на высоте не менее 1,0-2,0 метров от поверхности земли. Наружный воздух, подаваемый приточными установками, должен очищаться фильтрами.
      Воздух, подаваемый в операционные, наркозные, родовые, реанимационные, послеоперационные палаты, палаты интенсивной терапии, а также в палаты для больных с ожогами кожи, должен очищаться на бактерицидных фильтрах;
      3) помещения операционных, палат интенсивной терапии, реанимации, родовых, процедурных и других помещений, медико-технологический процесс которых сопровождается выделением в воздух вредных веществ, должны быть оборудованы местными отсосами или вытяжными шкафами;
      4) вредные вещества в воздухе операционных, родовых палатах, палатах интенсивной терапии, реанимации, процедурных и других помещениях больниц не должны превышать допустимых концентраций, приведенных в приложении 1;
      5) кондиционирование воздуха следует предусматривать в операционных, наркозных, родовых, послеоперационных палатах, палатах интенсивной терапии, реанимационных; в палатах для больных с ожогами кожи, в палатах для новорожденных, недоношенных и травмированных детей. В палатах, оборудованных кювезами, кондиционирование не предусматривается;
      6) расчетные кратности воздухообмена в помещениях следует принимать в соответствии с нормативными документами, при этом относительная влажность должна быть в пределах 55-60%, а скорость движения воздуха не превышать 0,15 метров в секунду;
      7) воздуховоды, решетки, вентиляционные камеры, вентиляционные установки и другие устройства должны содержаться в чистоте, не должны иметь механических повреждений, следов коррозии, нарушения герметичности.
      Все дросселирующие устройства должны быть легкоподвижными и иметь указатели степени их закрытия;
      8) работающие вентиляторы и электродвигатели должны быть отрегулированы, иметь плавный ход без посторонних шумов и не вызывать вибрацию конструкций;
      9) воздухообмен в палатах и отделениях должен быть организован так, чтобы ограничить обмен воздуха между палатными отделениями, палатами, смежными этажами;
      10) для создания изолированного воздушного режима палат их следует проектировать со шлюзом, имеющим сообщение с санузлом, с преобладанием вытяжки в последнем;
      11) для исключения возможности поступления воздушных масс из лестнично-лифтовых узлов в палатные отделения необходимо создать между ними центральную зону с обеспечением в ней подпора воздуха (вентиляторы должны устанавливаться с учетом шумовиброзащитных требований и расчетов).
      Лестничные клетки, шахты лифтов, стволы подъемников, централизованные бельевые грязного белья должны быть оборудованы автономной приточно-вытяжной вентиляцией с преобладанием вытяжки;
      12) архитектурно-планировочные решения и системы воздухообмена в операционных блоках должны исключать перенос инфекций из палатных отделений и других помещений в операционный блок и другие помещения, требующие особой чистоты воздуха;
      13) для исключения возможности поступления воздушных масс из палатных отделений, лестнично-лифтового узла и других помещений в операционный блок, необходимо устройство между указанными помещениями и операционным блоком шлюза с подпором воздуха;
      14) движение воздушных потоков должно быть обеспечено из операционных в прилегающие к ним помещения (предоперационные, наркозные), а из этих помещений в коридор. В коридорах необходимо устройство вытяжной вентиляции;
      15) количество удаляемого воздуха из нижней зоны операционных должно составлять 60%, из верхней зоны - 40%. Подача свежего воздуха осуществляется через верхнюю зону. При этом приток должен не менее чем на 20% преобладать над вытяжкой;
      16) для чистых и гнойных операционных, родильных блоков, реанимационных отделений, перевязочных, отделений палатных секций, рентгеновских и других специальных кабинетов должны быть предусмотрены обособленные (изолированные) системы вентиляции;
      17) в каждом учреждении приказом должно быть назначено лицо, ответственное за эксплуатацию систем вентиляции и кондиционирования воздуха;
      18) профилактический осмотр и ремонт систем вентиляции и кондиционирования воздуха воздуховодов должен проводиться согласно утвержденному графику, но не реже двух раз в год. Устранение текущих неисправностей, дефектов должно проводиться безотлагательно. Не реже одного раза в месяц следует производить осмотр фильтров, их чистку, замену;
      19) должен осуществляться контроль за температурой, влажностью и загрязненностью химическими веществами воздушной среды, работой вентиляционных систем и кратностью воздухообмена в операционных, послеоперационных, родовых, палатах интенсивной терапии, физиотерапевтических отделениях, помещениях для хранения сильнодействующих и ядовитых веществ, аптечных складах, помещениях для приготовления лекарственных средств, лабораториях, отделении терапевтической стоматологии, специальных помещениях радиологических отделений и в других помещениях, где используют и химические и другие вещества, соединения, могущие оказывать вредное воздействие на здоровье людей - один раз в три месяца; инфекционных и туберкулезных больницах (отделениях), бактериологических, вирусологических лабораториях, рентгеновских кабинетах - один раз в шесть месяцев; в остальных помещениях - один раз в 12 месяцев. Результаты оформляются актом, хранящимся в учреждении.
      33. Расчетные параметры температуры для помещений больниц, родильных домов и других стационаров следует принимать в соответствии с нормативными актами.
      34. Системы отопления в лечебных учреждениях должны обеспечивать равномерное нагревание воздуха в помещениях в течение всего отопительного периода, исключать загрязнение воздуха вредными веществами и запахами, не создавать шума, превышающего допустимые уровни, должны быть обеспечены регулирующими устройствами и быть удобными для текущего обслуживания и ремонта:
      1) нагревательные приборы следует размещать у наружных стен, под окнами, без ограждений, в административно-хозяйственных помещениях, в детских больницах и в ряде специализированных отделениях отопительные приборы ограждаются декоративными решетками, сетками или перфорированными стенками. Указанные защитные приспособления устанавливают так, чтобы не возникла необходимость увеличения поверхности приборов более чем на 15%. При этом должен быть обеспечен свободный доступ для текущей эксплуатации и уборки приборов. Поверхности приборов должны быть гладкими, окрашенными, легко подвергающимися влажной уборке и содержаться в чистоте;
      2) в качестве теплоносителя в системах центрального отопления больниц и родильных домов используется вода с предельной температурой в нагревательных приборах 85 оС. Использование других жидкостей и растворов (антифриза) в качестве теплоносителя в открытых системах отопления лечебных и родовспомогательных учреждений запрещается, в соответствии с действующими СНиП.

7. Требования к естественному и искусственному освещению

      35. Освещение всех помещений больниц должны иметь естественное и искусственное освещение в соответствии с действующими СНиП:
      1) освещение вторым светом или только искусственное освещение допускается в помещении кладовых, санитарных узлов при палатах, гигиенических ванн, клизменных, комнатах личной гигиены, душевых и гардеробных для персонала, термостатных, предоперационных и операционных, аппаратных, наркозных, фотолабораторий и некоторых других помещениях, технология и правила, эксплуатация которых не требует естественного освещения;
      2) коридоры палатных секций (отделений) должны иметь естественное освещение, осуществляемое через окна в торцовых стенах зданий и в световых карманах (холлах). Расстояние между световыми карманами не должно превышать 24 метров и до кармана не более 36 метров. Коридоры лечебно-диагностических и вспомогательных подразделений должны иметь торцовое или боковое освещение;
      3) для защиты от слепящего действия прямых солнечных лучей и перегрева в летнее время в больницах, расположенных в третьем и четвертом климатических районах, светопроемы, обращенные на сектор горизонта 70-290 градусов северной широты, должны оборудоваться солнцезащитными средствами (козырьки, жалюзи);
      4) искусственное освещение должно быть достаточным, регулируемым и безопасным, не оказывать слепящего действия и другого неблагоприятного влияния на человека;
      5) общее искусственное освещение должно быть предусмотрено во всех помещениях. Для освещения отдельных функциональных зон и рабочих мест, кроме того, устанавливается местное освещение;
      6) искусственное освещение помещений осуществляется люминесцентными лампами и лампами накаливания. Рекомендуемая освещенность, источник света, тип лампы принимается в соответствии с действующими нормативными документами. Предусматриваемые для установки и применяемые люминесцентные светильники должны быть укомплектованы пускорегулирующими аппаратами с особо низким уровнем шума;
      7) светильники общего освещения помещений, размещаемые на потолках, должны быть со сплошными (закрытыми) рассеивателями. Для освещения палат (кроме детских и психиатрических отделений) следует применять настенные комбинированные светильники (общего и местного освещения), устанавливаемые у каждой койки на высоте 1,7 метров от уровня пола;
      8) в каждой палате, кроме того, должен быть специальный светильник ночного освещения. Во врачебных смотровых кабинетах необходимо устанавливать настенные светильники для осмотра больного.

8. Гигиенические требования к условиям труда
и быта медицинского персонала, работающего в больницах

      36. В функциональных основных производственных помещениях и на рабочих местах обслуживающего медицинского и другого персонала должны быть обеспечены нормативные параметры микроклимата и воздушной среды, а также нормативный воздухообмен и акустический режим в соответствии с действующими СНиП.
      В палатах, операционных, кабинетах врачей - уровни шума с 7.00 до 23.00 часов должны быть в пределах 35 децибел А (далее - дБА), с 23.00 до 7.00 часов должны быть в пределах 25 дБА.
      37. Расстановка оборудования и его эксплуатация должны проводиться в строгом соответствии с правилами техники безопасности и охраны труда:
      1) в операционных, родильных блоках не допускается применение наркозных и других аппаратов без устройств по поглощению и удалению вредных веществ, а также с нарушенной герметизацией системы подачи газов;
      2) в процедурных, ингаляционных кабинетах, перевязочных и стерилизационных отделениях должны быть предусмотрены вытяжные шкафы для выполнения манипуляций, связанных с применением высокотоксичных медикаментов, оборудованные раковиной и сливом в канализацию.
      38. Санитарно-бытовые помещения для обслуживающего персонала больниц должны быть оборудованы в соответствии с действующими СНиП:
      1) для обеспечения обслуживающего персонала горячим питанием в больницах должны быть предусмотрены столовые или буфеты. Количество посадочных мест в столовых или буфетах следует предусматривать из расчета 10-12 мест на 100 работающих;
      2) в каждом структурном подразделении должны быть предусмотрены комнаты для персонала площадью не менее 12 м2, оборудованные холодильниками, устройствами для подогрева воды, раковинами для мытья рук;
      3) требования в части санитарно-гигиенических условий труда отдельных специализированных подразделений и кабинетов (аптек, клинических, микробиологических и вирусологических лабораторий, центральных стерилизационных отделений, физиотерапевтических отделений, рентгеновских кабинетов, пищеблоков, прачечных, дезинфекционных камер) устанавливаются государственной санитарно-эпидемиологической службой.
      39. Медицинский персонал, в том числе сотрудники, работающие с вредными химическими веществами или подвергающийся воздействию неблагоприятных производственных факторов, должен проходить предварительные и периодические осмотры, специальные медицинские обследования в установленном порядке.

9. Санитарное содержание помещений,
оборудования, инвентаря

      40. Все помещения, оборудование, медицинский и другой инвентарь должны содержаться в чистоте. Влажная уборка помещений (мытье пола, протирка мебели, оборудования, подоконников, дверей) должна осуществляться не менее двух раз в сутки, а при необходимости чаще, с применением моющих и дезинфицирующих средств, разрешенных органами и учреждениями Государственного санитарно-эпидемиологического надзора. Протирка оконных стекол должна проводиться не реже одного раза в месяц изнутри и по мере загрязнения, но не реже одного раза в 4-6 месяцев снаружи. Весь уборочный инвентарь (ведра, тазы, ветошь, швабры) должен иметь четкую маркировку с указанием помещений и видов уборочных работ, использоваться строго по назначению и храниться раздельно.
      41. Генеральная уборка кабинетов операционных блоков проводится один раз в неделю. Помещения (пол, панели) предварительно промываются мыльно-содовым раствором с последующей обработкой дезинфицирующими препаратами, разрешенными органами и учреждениями государственного санитарно-эпидемиологического надзора Республики Казахстан. После установленной экспозиции помещение моют водой разовой ветошью и облучают ультрафиолетовым светом (прямым или отраженным) в течение двух часов.
      Персонал для проведения уборки надевает чистый халат, обувь, маски, или, при необходимости, респираторы, защитные очки, клеенчатый фартук, резиновые перчатки. Генеральную уборку остальных кабинетов проводят один раз в месяц и по эпидемиологическим показаниям.
      42. Для обеззараживания воздуха в операционных, перевязочных, родильных залах, палатах реанимации, палатах новорожденных и недоношенных детей и детей до одного года, процедурных, инфекционных боксах, молочных комнатах, следует после каждой уборки и в процессе текущей эксплуатации в течение 30 минут облучать ультрафиолетовыми лампами:
      1) неэкранированные передвижные бактерицидные лампы устанавливаются из расчета мощности 2,0-2,5 ватт (далее - вт) на один кубический метр (далее - м3) объема помещения;
      2) экранированные бактерицидные лампы из расчета мощности 1,0 вт на один м3 помещения устанавливаются на высоте 1,8-2,0 метров от пола и при условии ненаправленного излучения на находящихся в помещении людей. Учет работы ламп должен фиксироваться в специальном журнале. Выключатель для ламп должен находиться перед входом в помещение и сблокирован со световым табло "Не входить, включен бактерицидный облучатель". Вход в помещение персонала разрешается только через 30 минут после отключения бактерицидной установки и проветривания помещения. В исключительных случаях допускается кратковременное присутствие персонала, обязательно в очках-консервах, при включенном ультрафиолетовом облучателе.
      43. Администрация больницы должна организовать постоянное проведение профилактической обработки помещений стационаров против насекомых и грызунов.
      44. Больницы должны быть обеспечены бельем в соответствии с    постановлением Правительства Республики Казахстан "Об утверждении натуральных норм на питание и минимальных норм оснащения мягким инвентарем государственных организаций здравоохранения республики" от 26 января 2002 года N 128 и иными нормативными правовыми актами:
      1) смена белья больным должна проводиться по мере загрязнения, не реже одного раза в семь дней. Загрязненное выделениями больных белье подлежит замене незамедлительно. Смену постельного белья родильницам следует проводить каждые три дня, нательного белья, полотенец и подкладных салфеток - ежедневно по необходимости;
      2) в акушерских стационарах (родильных блоках и в помещениях с асептическим режимом для новорожденных) должно применяться стерильное белье;
      3) сбор грязного белья от больных в отделениях должен осуществляться в плотную специальную тару (клеенчатые или полиэтиленовые мешки или оборудованные бельевые тележки) и передаваться в центральную грязную бельевую. Запрещается разборка грязного белья в отделениях;
      4) временное хранение (не более 12 часов) грязного белья в отделениях следует осуществлять в санитарных комнатах или других специально отведенных для этой цели помещениях в закрытой таре (металлических, пластмассовых бачках, плотных ящиках, легко подвергающихся мойке и дезинфекции).
      Для работы с грязным бельем персонал должен быть обеспечен сменной санитарной одеждой (халат, косынка, перчатки, маска);
      5) чистое белье должно храниться в специально выделенных помещениях. В отделениях хранится суточный запас чистого белья в специально выделенных для этой цели шкафах. Белье и тара должны быть промаркированы;
      6) стирка больничного белья должна осуществляться в прачечных при больницах. Допускается стирка больничного белья в прачечных всех форм собственности при условии выделения специальных технологических линий, исключающих возможность контакта больничного белья с внебольничным. Белье инфекционных, обсервационных и гнойно-хирургических отделений перед стиркой должно подвергаться дезинфекции;
      7) доставка чистого и грязного белья в прачечную должна осуществляться специально выделенными транспортными средствами в упакованном виде в закрытой таре из плотной ткани или контейнерах. Тара не должна иметь дефектов, способствующих загрязнению белья при транспортировке и иметь маркировку с указанием "чистое" или "грязное" белье;
      8) после выписки каждого больного или умершего, а также по мере загрязнения матрацы, подушки, одеяла должны подвергаться замене с последующей обработкой в дезинфекционной камере.
      45. При поступлении в стационар больные проходят санитарную обработку в приемном отделении. После санитарной обработки больному выдается комплект чистого нательного белья, пижама, тапочки. Личная одежда и обувь отдается на хранение в специальной таре с вешалками или передается на хранение сопровождающему лицу. Допускается нахождение больных и беременных в стационарах в домашней одежде.
      46. В отделении больному выделяются индивидуальные средства ухода: допускается использование личных предметов гигиены. Гигиеническое мытье больных должно осуществляться не реже одного раза в семь дней.
      47. Обслуживающий медицинский персонал больниц должен быть обеспечен комплектами сменной рабочей одежды: халатами, шапочками или косынками, сменной обувью в количестве, обеспечивающем ежедневную смену санитарной одежды. Хранение ее надлежит осуществлять в индивидуальных шкафчиках. В наличии постоянно должен быть комплект санитарной одежды для экстренной ее замены в случае загрязнения. Стирка санитарной одежды должна осуществляться централизованно и раздельно от белья больных.
      48. Медицинский персонал других подразделений, оказывающий консультативную и другую помощь, технический, административно-хозяйственный персонал, выполняющий работу (временную) в подразделениях стационаров должен обеспечиваться сменной одеждой и обувью:
      1) нахождение рабочих в халатах и обуви за пределами лечебного или родовспомогательного учреждения запрещается;
      2) студенты, занимающиеся в отделениях родовспоможения, инфекционных, операционных блоках должны быть обеспечены сменной санитарной одеждой лечебного учреждения.
      49. Врачи, медицинские сестры, акушерки должны обязательно мыть руки путем двухкратного намыливания перед осмотром каждого больного (роженицы, родильницы) или выполнением процедур, а также после выполнения "грязных процедур" (уборки помещений, смены белья больным, посещения туалета). Обработка рук хирургического персонала, участвующего в операциях и перевязках ран, персонала акушерских стационаров и других медицинских работников, работающих в условиях соблюдения строгой асептики и антисептики, осуществляется в соответствии с действующим законодательством Республики Казахстан.

10. Санитарно-гигиенические требования
к пищеблоку и буфетным отделениям

      50. Пищеблок следует размещать в отдельно стоящем здании, соединенном с главным корпусом удобными наземными и подземными транспортными связями (галереями) с корпусами, за исключением инфекционных отделений.
      51. Санитарно-гигиенические требования к устройству, оборудованию, содержанию пищеблока, буфетных отделений, кулинарной обработке и реализации пищевых продуктов производятся согласно действующим нормативным правовым актам:
      1) при приготовлении блюд необходимо строго соблюдать поточность производственного процесса. Нельзя допускать встречных потоков сырья и готовой продукции;
      2) во всех посудомоечных (буфетных отделениях) должны быть установлены резервные электрические титаны с подводкой воды к моечным ваннам. Все моечные ванны должны присоединяться к канализационной сети с разрывом струи не менее 20 миллиметров от верхней приемной воронки;
      3) пищевые продукты, поступающие на пищеблок, должны соответствовать требованиям действующей нормативной документации и сопровождаться документами, подтверждающими их качество и безопасность. Не допускаются к приему пищевые продукты без сопроводительных документов, с истекшим сроком хранения, с признаками порчи на основании Закона Республики Казахстан "О сертификации". см. Z040000603
      52. При составлении меню-раскладки должны учитываться нормы питания, утвержденные в установленном порядке. Питание больных должно быть разнообразным и соответствовать лечебным показаниям по химическому составу, энергетической ценности, набору продуктов, режиму питания.
      При разработке меню, а также в дни замены продуктов и блюд должен осуществляться подсчет химического состава и калорийности диет.
      53. До начала выдачи пищи в отделения качество готовых блюд должно проверяться поваром, готовившим блюдо, а также бракеражной комиссией. В состав комиссии входят врач-диетолог (при его отсутствии диетическая сестра), заведующий производством (шеф-повар), дежурный врач по больнице.
      54. Ежедневно на пищевом блоке должна оставляться суточная проба приготовленных блюд.
      55. При раздаче первые блюда и горячие напитки должны иметь температуру не ниже 75 оС, вторые - не ниже 65 оС, холодные блюда и напитки - от 7 до 14 оС. До момента раздачи первые и вторые блюда могут находиться на горячей плите до двух часов. Категорически запрещается смешивание пищи с остатками от предыдущего дня и пищей, изготовленной в более ранние сроки того же дня.
      56. На пищевом блоке не разрешается проводить мытье посуды и приборов из отделений.
      57. В складских помещениях пищеблока должно быть предусмотрено помещение для мытья оборотной тары, контейнеров-тележек для транспортирования пищи.
      58. Для доставки готовой пищи в буфетные отделения больницы должны использоваться термосы, тележки или плотно закрывающаяся крышками посуда. Категорически запрещается использование на пищевом блоке и в буфетных отделениях больницы, для перевозки и хранения готовой пищи и пищевых продуктов, эмалированной посуды (ведер, кастрюль) с поврежденной эмалью (отбитой).
      59. Транспортировка хлеба должна осуществляться в чистых полиэтиленовых или клеенчатых мешках, хранение хлеба в них не разрешается.
      60. На пищевом блоке должно быть выделено помещение для хранения моющих и дезинфицирующих средств, уборочного инвентаря. Уборочный инвентарь должен быть промаркирован, моющие и дезинфицирующие средства должны храниться в промаркированных емкостях.
      61. Санитарная одежда из пищеблока и буфетных отделений должна стираться в прачечных. Запрещается стирка одежды на дому или в помещениях пищеблока.
      62. В буфетных отделениях должно быть предусмотрено два раздельных помещения (не менее 9 м2) и комната для мытья посуды (не менее 6 м2) с установкой трехгнездной ванны.
      63. Раздачу готовой пищи производят буфетчицы и дежурные медицинские сестры отделения в течение двух часов, прошедших после ее изготовления и времени доставки пищи в отделение.
      64. Контроль раздачи пищи в соответствии с назначенными диетами осуществляет старшая медицинская сестра. Не допускается к раздаче пищи младший обслуживающий персонал.
      65. В местах приема передач и в отделениях должны быть вывешены списки разрешенных (с указанием их количества) и запрещенных для передачи продуктов. Ежедневно дежурная медицинская сестра отделения должна проверять соблюдение правил и сроков хранения пищевых продуктов, хранящихся в холодильниках и в тумбочках больных:
      1) передачи для больных должны передаваться в целлофановых пакетах с указанием фамилии, имени больного, даты передачи. При обнаружении пищевых продуктов с истекшим сроком хранения, хранящихся без целлофановых пакетов (в холодильниках), без указания фамилии и имени больного, а также имеющихся признаках порчи, должны выбрасываться в пищевые отходы;
      2) о правилах хранения передач больной должен быть информирован при поступлении в отделение. В отделениях дежурные медицинские сестры должны осуществлять контроль за передаваемыми пищевыми продуктами соответственно диете больного, их количеством, доброкачественностью.

11. Организации инфекционного контроля
за внутрибольничными инфекциями

      66. В больнице должна быть разработана система инфекционного контроля за внутрибольничными инфекциями, который включает выявление и регистрацию случаев заболеваний, их эпидемиологическое расследование, выявление причин и механизмов заражения, определение возбудителя, разработку мероприятий.
      67. Эпидемиологическое расследование групповых случаев внутрибольничных инфекций (три и более случаев), и каждого случая сепсиса проводится совместно с органами и учреждениями государственного санитарно-эпидемиологического надзора.
      68. Патологоанатомическая служба должна ежемесячно направлять в амбулаторно-поликлиническое учреждение по месту жительства пациентов с внутрибольничными инфекциями данные о заболеваемости и летальности от внутрибольничных инфекций.
      69. Персонал больницы должен пройти подготовку по инфекционному контролю и постоянно повышать свою квалификацию в этой области.
      70. Больница в своем составе должна иметь микробиологическую лабораторию и проводить мониторинг за качеством дезинфекционного и стерилизационного режимов, проведения исследований "от больного". Больница может привлекать для проведения лабораторных и инструментальных исследований другие лаборатории на договорной основе.
      71. Самоконтроль методом смывов осуществляется ежемесячно, а контроль за стерильностью хирургического и перевязочного материала один раз в неделю.
      72. Медицинские работники больниц при проведении медицинских процедур (инъекции, взятие и исследование крови, трансфузии, катетеризация сосудов) должны использовать перчатки. Запрещается надевать повторно колпачок на использованные иглы, сгибать и ломать их; проводить процедуру замены игл. Необходимо помещать отработанные шприцы, иглы, системы в специальные емкости, прочные на прокол, с последующей утилизацией путем сжигания или подвергать промышленной переработке.
      73. После проведения процедуры или осмотра больного необходимо проводить двукратное мытье рук, с мылом не снимая перчаток и повторное мытье после их снятия. В случае загрязнения рук кровью, слюной они должны быть немедленно обработаны тампоном, смоченным одним из дезинфицирующих растворов, разрешенные органами и учреждениями государственного санитарно-эпидемиологического надзора.
      74. Номенклатура лабораторных исследований проводится в соответствии с приложениями 1, 2, 3.


                                 Приложение 1
                               к санитарным правилам и нормам
                               "Требования к устройству и содержанию
                               больничных организаций и организаций
                               охраны материнства и детства"

              Список веществ, содержание которых необходимо
         контролировать в воздухе больничных организаций и их
            предельно допустимые концентрации (далее - ПДК)
     (ориентировочные безопасные уровни воздействия (далее - ОБУВ)
__________________________________________________________________________
N  |       Название       |    Общие      |   Предельно-    |   Класс   
   |       веществ        |  санитарно-   |допустимые кон-  | опасности
   |                      |гигиенические  |центрации загряз-|
   |                      |требования к   |няющих веществ   |
   |                      |воздуху рабочей|в атмосферном    |
   |                      |зоны (милиграмм|воздухе населен- |
   |                      |на метр куби-  |ных мест (N 3086-|
   |                      |ческий (далее -|84 мг/м3)        | 
   |                      |мг/м3)         |                 |
___|______________________|_______________|_________________|_____________
1 |          2           |       3       |       4         |       5     
___|______________________|_______________|_________________|_____________
1    Азота диоксид              2,0              0,085          III/III
2    Азота оксиды               5,0              0,6              III
     (в пересчете на N02)
3    Ампициллин                 0,1              0,005 (ОБУВ)      II
4    Аминазин (Диметил-         0,3                                II
     аминопропил-) 3-
     хлорфенотиазин-
     хлоргидрат)
5    Аммиак                    20,0              0,2               IV
6    Ацетон                   200,0              0,35              IV
7    Бензилпенициллин           0,1                                II
8    Бензол                    15,0              1,5               II
9    Водорода хлорид            5,0              0,2               II
10   Диэтиловый эфир          300,0                                IV
11   Ингалан (1,1-дифтор-     200,0                                IV
     2,2-дахлорэтилмети-
     ловый эфир)
12   Кислота серная             1,0              0,3               II
13   Кислота уксусная           5,0              0,2               III
14   Ксилол                    50,0              0,2               III
15   Меркаптаны                 0,8             9.10.6             II
16   Метилметакрилат           10,0              0,1               III
17   Озон                       0,1              0,16              I
18   Окисляемость              Согласно методическим рекомендациям,
                               утвержденным приказом Министерства
                               здравоохранения Республики Казахстан 
                               от 18 августа 1997 года N 408
19   Оксациллин                 0,05                               I
20   Пыль                       6.0              0,5               IV
21   Ртуть                      0,01             0,0003            I
22   Свинец                     0,01             0,0003            I
23   Сероводород               10,0              0,008             II
24   Стирол                    30,0              0,04            III/II
25   Стрептомицин               0,1              0,005 (ОБУВ)       I
26   Тетрациклин                0,1              0,01              II
27   Толуол                   150,0              0,6               III
28   Трихлорэтилен             10,0              4,0               III
29   Углерода диоксин          Согласно методическим рекомендациям,
                               утвержденным приказом Министерства
                               здравоохранения Республики Казахстан 
                               от 18 августа 1997 года N 408
30   Фторотан (1,11-           20,0                                III
     Трифтор-
     2-хлорбромэтан)
31   Флоримицин                 0,1                                II
32   Формальдегид               0,5              0,035             II
33.  Фенол                      0,3              0,01              II
34.  Хлористый этил            50,0                                IV
35.  Щелочи едкие               0,5              0,01(ОБУВ)        II
     (в пересчете на NaOH)
___________________________________________________________________________
 

                                     Приложение 2
                                     к санитарным правилам и нормам
                                     "Требования к устройству и содержанию
                                     больничных организаций и организаций
                                     охраны материнства и детства"

         Санитарно-гигиенические исследования в помещениях больниц
___________________________________________________________________________
N !Подразде-!                 Определяемые показатели
п !ления    !______________________________________________________________
  !         !мик- !              Вредные химические вещества
  !         !ро-  !________________________________________________________
  !         !кли- !уг- !окис-!ан- !ртуть!озон!окис-!пыль!окись!свинец!ам- !
  !         !мат, !ле- !ляе- !ти- !     !    !лы   !    !угле-!      !миак!
  !         !крат-!кис-!мость!био-!     !    !азота!    !рода !      !    !
  !         !ность!лый !     !тики!     !    !     !    !     !      !    !
  !         !воз- !газ !     !    !     !    !     !    !     !      !    !
  !         !духо-!    !     !    !     !    !     !    !     !      !    !
  !         !обме-!    !     !    !     !    !     !    !     !      !    !
  !         !на   !    !     !    !     !    !     !    !     !      !    !
__!_________!_____!____!_____!____!_____!____!_____!____!_____!______!____!
1  Опера-      +    -     -    -     -     +    +     -    -      -     -
   ционные
2  Предопе-    +    +     +    -     -     +    +     -    -      -     -
   рационные
3  Стерили-    +    +     +    -     -     +    +     -    -      -     -
   зационные
4  Палатные    -    +     +    -     -     +    +     -    -      -     +
   отделения
   (палаты,
   процедур-
   ные)
5  Реанима-    +    +     +    -     -     +    +     -    -      -     +
   ционные,
   послеопе-
   рационные,
   ожоговые
   палаты
6  Клинико-    +    +     -    -     -     +    +     -    +      -     +
   диагнос-
   тические
   лаборато-
   рии
7  Патолого-   +    +     +    -     -     -    -     -    -      -     +
   анатомичес-
   кие отде-
   ления (ла-
   боратории)
8  Рентген-    +    -     -    -     -     +    +     -    -      +     -
   кабинет
9  Отделение   +    +     +    -     -     +    +     -    -      -     -
   функцио-
   нальной
   диагнос-
   тики
10 Физиоте-    +    +     +    -     +     +    +     -    -      -     -
   рапевти-
   ческий
   кабинет
___________________________________________________________________________

     Продолжение таблицы
__________________________________________________    
N !Подразде-!                                     !
п !ления    !_____________________________________!
  !         !                                     !
  !         !_____________________________________!
  !         !сероводород!меркаптаны!кислоты щелочи!
  !         !           !          ! органические !
  !         !           !          ! растворители !
__!_________!___________!__________!______________!
1  Опера-         -           -            -      !
   ционные                                        !
2  Предопе-       -           -            -      !
   рационные                                      !
3  Стерили-       -           -            -      !
   зационные                                      !
4  Палатные       -           -            -      !
   отделения                                      !
   (палаты,                                       !
   процедур-                                      !
   ные)                                           !
5  Реанима-        +           +           -      !
   ционные,                                       !
   послеопе-                                      !
   рационные,                                     !
   ожоговые                                       !
   палаты                                         !
6  Клинико-        -           -           +      !
   диагнос-                                       !
   тические                                       !
   лаборато-                                      !
   рии                                            !
7  Патолого-       -            +          -      !
   анатомичес-                                    !
   кие отде-                                      !
   ления (ла-                                     !
   боратории)                                     !
8  Рентген-        -             -         -      !
   кабинет                                        !
9  Отделение       -             -         -      !
   функцио-                                       !
   нальной                                        !
   диагнос-                                       !
   тики                                           !
10 Физиоте-        +             -         -      !
   рапевти-                                       !
   ческий                                         !
   кабинет                                        !
__________________________________________________!

                                     Приложение 3
                                     к санитарным правилам и нормам
                                     "Требования к устройству и содержанию
                                     больничных организаций и организаций
                                     охраны материнства и детства"

               Замеры физических и радиационных факторов
                         в помещениях больниц
___________________________________________________________________________
N  !Помещения больниц!                     Показатели
   !                 !          физических и радиационных факторов
   !                 !_____________________________________________________
   !                 !уро-!напряжен-!   Электромагнитные поля     !
   !                 !вень!ность    !_____________________________!________
   !                 !шума!электро- !уровень ВЧ!Плотность!уровень !уровень
   !                 !    !стати-   !диапазон  !потока   !лазерно-!рентге-
   !                 !    !ческого  !0,06-300  !СВЧ      !го излу-!новского
   !                 !    !поля     !МГц       !         !чения   !излуче-
   !                 !    !         !          !         !        !ние
___!_________________!____!_________!__________!_________!________!________
1.   Операционные      -       -         -          -        +        +
2.   Предоперационные  -       -         -          -        -        -
3.   Стерилизационные  +       -         -          -        -        -
4.   Палатные отделе-  +       -         -          -        -        -
     ния (палаты,
     процедурные)
5.   Реанимационные,   +       -         -          -        -        -
     послеоперацион-
     ные, ожоговые
     палаты
6.   Лаборатории       +       +         +          -        -        -
7.   Рентген-кабинет   +       -                    -        -        +
8.   Отделение         +       +         +          +        +        +
     функциональной
9.   Физиотерапевти-   -       +         +          +        +        +
     ческий кабинет
___________________________________________________________________________