"Медициналық ұйымдардың қалдықтарын жинауға, пайдалануға, зарарсыздандыруға, тасымалдауға, сақтауға және көмуге қойылатын санитарлық-эпидемиологиялық талаптар" санитарлық-эпидемиологиялық ережелері және нормаларын бекіту туралы

Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау министрлігінің 2004 жылғы 13 қаңтардағы N 19 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2004 жылғы 20 қаңтарда тіркелді. Тіркеу N 2674. Күші жойылды - ҚР Денсаулық сақтау министрлігінің 2008 жылғы 23 маусымдағы N 362 Бұйрығымен.

Ескерту. Бұйрықтың күші жойылды - ҚР Денсаулық сақтау министрлігінің 2008 жылғы 23 маусымдағы N 362 Бұйрығымен.

"Халықтың санитарлық-эпидемиологиялық салауаттылығы туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 17 бабының 13) тармақшасына және 7 бабының 10) тармақшасына сәйкес бұйырамын:
1. Қоса беріліп отырған "Медициналық ұйымдардың қалдықтарын жинауға, пайдалануға, зарарсыздандыруға, тасымалдауға, сақтауға және көмуге қойылатын санитарлық-эпидемиологиялық талаптар" санитарлық-эпидемиологиялық ережелері және нормалары бекітілсін.
2. Осы бұйрықтың орындалуын бақылауды өзіме қалдырамын.
3. Осы бұйрық ресми түрде баспадан шыққан күнінен қолданысқа енгізіледі.

Министрдің міндетін
атқарушы

"Медициналық ұйымдардың
қалдықтарын жинауға, пайдалануға,
зарарсыздандыруға, тасымалдауға,
сақтауға және көмуге қойылатын
санитарлық-эпидемиологиялық
талаптар туралы" санитарлық-
эпидемиологиялық ережелері және
нормаларын бекіту туралы"
Қазақстан Республикасы Денсаулық
сақтау министрінің м.а.
2004 жылғы 13 қаңтардағы
N 19 бұйрығымен бекітілген

"Медициналық ұйымдардың қалдықтарын жинауға, пайдалануға, зарарсыздандыруға, тасымалдауға, сақтауға және көмуге қойылатын санитарлық-эпидемиологиялық талаптар туралы" санитарлық-эпидемиологиялық ережелер және нормалар

1. Жалпы ережелер

1. "Медициналық ұйымдардың қалдықтарын жинауға, пайдалануға, зарарсыздандыруға, тасымалдауға, сақтауға және көмуге санитарлық-эпидемиологиялық талаптар туралы" санитарлық-эпидемиологиялық ережелер және нормалар (бұдан әрі - санитарлық ережелер) медициналық қалдықтарды жинауға, пайдалануға, зарарсыздандыруға, тасымалдауға, сақтауға және көмуге қойылатын санитарлық-эпидемиологиялық талаптардан тұрады.

2. Осы санитарлық ережелер талаптарын сақтауды медициналық ұйымдардың бірінші басшылары қамтамасыз етеді.

3. Осы санитарлық ережелерде төмендегідей терминдер мен анықтамалар қолданылды:
1) медициналық қалдықтар - денсаулық сақтау ұйымдары қызметтің үрдісі барысында пайда болатын қалдықтар;
2) зиянсыздандыру - қалдықтарды адамның денсаулығы мен қоршаған орта үшін қауіпсіз жағдайға келтіру.

2. Медициналық қалдықтардың жіктемесі

4. Медициналық ұйымдар (бұдан әрі - ұйымдар) өз қызметін жүргізу барысында құрамы және эпидемиологиялық, улану және радиациялық қауіптілік дәрежесі бойынша әртүрлі қалдықтарды түзеді. Қалдықтар төмендегідей кластарға бөлінеді (осы санитарлық ережелерге қосымша ):
1) А класы - қауіпсіз қалдықтар;
2) Б класы - эпидемиологиялық тұрғыдан қауіпті және өте қауіпті қалдықтар;
3) В класы - құрамы бойынша өнеркәсіптік қалдықтарға жақын қалдықтар;
4) Г класы - радиоактивті қалдықтар.

3. Қалдықтарды жинау, уақытша сақтау және тасымалдау
жүйесін ұйымдастыру

5. Жататын класына байланысты қалдықтардың айналыс үрдісі мыналардан тұрады: медициналық ұйым ішіндегі қалдықтарды жинау, зарарсыздандыру, оларды контейнерлерге қайта тиеу, ұйым аумағында уақытша сақтау, тасымалдау, зиянсыздандыру, полигондарға көму (қатты тұрмыстық немесе өнеркәсіптік қалдықтарды).

6. Әрбір ұйымда медициналық қалдықтардың айналым жасау сызбасы дайындалуы керек. Қалдықтардың сандық және сапалық құрамын тексерудің негізінде бір жолғы пайдаланылатын қораптарға, контейнерлерге, қалдықтарды сақтауға арналған ыдысқа деген қажеттілік, зарарсыздандырғыш құралдарға және зарарсыздандырғыш ерітінділерге арналған ыдыстарға деген қажеттілік есептеледі.

7. Әрбір бөлімшеде бұйрықпен медициналық ұйым аумағында қалдықтарды жинауға, оларды сақтауға, және контейнерге дейін тасымалдауға жауапты адам тағайындалады.

8. Ұйымның қызметкері қалдықтарды қауіптілік класына сай қорғанатын киіммен қамтамасыз етілуі, жұмысқа қабылданар алдында халықтың санитарлық-эпидемиологиялық салауаттылығы саласындағы уәкілетті органмен белгіленген тәртіппен алдын ала және кезеңді медициналық тексеруден өтуі керек.

4. Қалдықтарды жинау тәртібі

9. Қалдықтардың қауіптілік класына байланысты оларды жинауға, уақытша сақтауға және тасымалдауға әртүрлі талаптар қойылады. Қалдықтарды жинаудың, сақтаудың және тасымалдаудың барлық сатыларында түрлі класқа жататын қалдықтарды араластыруға болмайды.

10. А класына жататын қалдықтар ұйымның палаталық бөлімшелерінде (жұқпалы ауруларды, тері-венерологиялық, туберкулезді емдейтін, микологиялық бөлімшелерден басқалары); әкімшілік-шаруашылық қызмет жүргізетін үй-жайларда; бөлімнің ас үйінде; буфеттерінде (жұқпалы, тері-венерологиялық, туберкулезді емдейтін, микологиялық бөлімшелерден басқалары); ұйым территориясында түзіледі.

11. А класына жататын қалдықтарды көп рет пайдаланатын ыдыстарға немесе бір рет пайдаланылатын қапшықтарға жинайды. Қалдықтар көп рет пайдаланылатын ыдыстардан оларды жинауға және әкетуге арналған контейнерлерге, ал бір рет пайдаланылатын қапшықтар контейнерлерге қалдықтардан босатылмай-ақ тиеледі. Көп рет пайдаланылатын ыдыс қалдықтан босатқаннан кейін жуылуы, ал тағамдық қалдықтарын жинауға арналған ыдыстар жуылып, зарарсыздандырылуы керек.

12. Б класына жататын қалдықтар ота жасайтын, реанимациялық, ем шара жүргізетін, және диагностикалық үй жайларда, жұқпалы ауруларды емдейтін, тері-венерологиялық, патологоанатомиялық бөлімдерінде және зертханаларда түзіледі.

13. Б класына жататын қалдықтар тығыз жабылған қақпағы бар (темірден жасалған, пластмассалық) ыдысқа салынып, бір рет пайдаланылатын пластикалық қапшықтарда, немесе бір рет пайдаланылатын қатты герметикалық ыдыста жиналады. Бір рет пайдаланылатын ыдыстың төрттен үш бөлігі толғаннан кейін, ол тұмшаланып, байланады.

14. Қалдықтарды зиянсыздандыруға арналған арнайы қондырғыға келіп түсетін қалдықтардан, көмуге жататын жұқпалы емес науқастан түзілетін, органикалық ота жасаудан түзілген қалдықтардан басқа Б класының барлық қалдықтарын жинау алдында алдын ала зарарсыздандыру керек.

15. Бір рет пайдаланылатын медициналық құрал саймандар (піспектер, инелер, ұштықтар, жүйелер және басқа керек-жарақтар) олардың бүтінділігін бұзбай-ақ, бір рет пайдаланылатын қатты қапшыққа салып және алдын ала зарарсыздандырмай-ақ арнайы қондырғыларда күйдіреді немесе зиянсыздандырады.

16. Медициналық керек жарақтарды зарарсыздырғаннан кейін пайдаға асырылуы Қазақстан Республикасы заңнамасымен белгіленген тәртіппен іске асырылады.

17. Жұқпалы материалмен немесе науқаспен жанасқан ірі габаритті қалдықтардың бетін және агрегаттарды зарарсыздандыру керек.

18. Арнайы қондырғыларда күйдіруге немесе зиянсыздандыруға жататын қалдықтардан басқа бір рет пайдаланылатын қапшықтарда жиналған Б класының қалдықтарын аумақтағы контейнерге тиеледі. Б класына жататын сұйық қалдықтар зарарсыздандырылғанан кейін канализацияға құйылады.

19. Медициналық бөлімшеден тыс жерлерге Б класына жататын қалдықтардың барлық түрлерін тасымалдау оны тұмшалағаннан кейін бір рет пайдаланатын қапшықтар арқылы жүзеге асырылады.

20. А класының қалдықтары диагностикалық бөлімшелерде; химиялық ем жасайтын бөлімдерде; патологоанатомиялық бөлімдерде, фармацевтикалық цехтарда, дәріханаларда, қоймаларда; химиялық зертханаларда; әкімшілік-шаруашылық қызмет жүргізетін үй жайларда түзіледі.

21. В класына жататын қалдықтың әрбір түрінің уыттылық дәрежесі қалдықтардың қауіптілік класы жөніндегі қолданыстағы нормативтік құқықтық актілер негізінде анықталады.

22. Қалдықтарды сақтау және тасымалдау кезінде пайдаланыста болған люминесценттік шамдарды, құрамында сынабы бар құралдарды және жабдықтарды сынуды болдырмайтын аузы жабық қораптарда жинау керек. Люминесценттік шамдар, құрамында сынабы бар құралдар және жабдықтар сынған жағдайда, олар тұмшаланған қораптарда жиналады. Пайдаланылған люминесценттік шамдар, құрамында сынабы бар құралдар мен жабдықтары бар қораптарды уақытша сақтау ұйымның қосымша үй жайларында жүргізу керек, қалдықтарды мамандандырылған ұйымға әкету Қазақстан Республикасы заңнамасымен белгіленген тәртіппен жүзеге асырылады.

23. Қауіптілігі 1-2 кластары қалдықтарға жататын цитостатикалық дәрмектерді жинау, сақтау өнеркәсіптік қалдықтардың уыттылық жіктемесіне және қолданыстағы басқа да нормативтік құқықтық актілерге сай жүзеге асырылуы керек.

24. Өнеркәсіптік қалдықтардың уыттылық жіктемесіне сай қауіптілігі 2-3 кластарына жататын В класының қалдықтары қатты қорапқа, ал 4 класқа жататын қалдықтар жұмсақ қорапқа салынып, жиналады.

25. Г класына жататын қалдықтар диагностикалық зертханаларда (бөлімдерде), радиоизотопты зертханаларда және рентгенге түсіретін кабинеттерде түзіледі. Г класына жататын қалдықтарды жинау, сақтау радиоактивті заттармен және басқа иондағыш сәуле көздерімен жұмыс жасау тәртібі талаптарына, радиациялық қауіпсіздік нормаларына және радиоактивті заттармен жұмыс жасауды реттейтін басқа да қолданыстағы нормативтік құқықтық актілерге сай жүргізіледі.

26. Б класына жататын қалдықтарды бір ыдыстан екінші ыдысқа ауыстыруға, кез келген қалдықтарды қолмен тығыздауға, оларды қолғапсыз жинауға болмайды.

5. Құрал-саймандарға және қалдықтар мен оларды
жинайтын ыдыстарға зарарсыздандыру жүргізу тәртібіне
қойылатын талаптар

27. Б класындағы қалдықтарды зарарсыздандыру үшін төмендегідей әдістер қолданылады:
1) ыстықпен (қайнату, автоклавпен өңдеу, камералық өңдеу);
2) бір рет қолданылатын қаптамаға жинап салу алдында арнайы бөлінген зарарсыздандыратын ерітіндіге батыру;
3) сұйық қалдықтарға зарарсыздандыратын құрғақ заттар себу;
4) басқа әдістер (өте жоғары жиілікте сәуле көзімен, гамма сәуле көзімен).

28. Б класындағы қалдықтарды зарарсыздандыру патогендігі 1-4 топтағы қоздырғыштармен жүргізілетін жұмыс режиміне сәйкес, Қазақстан Республикасы заңнамасымен белгіленген тәртіпте жүзеге асырылады. Зарарсыздандыру жұмыстарын жүргізу үшін Қазақстан Республикасында қолдануға рұқсат етілген заттар, оларға қосылып берілген нұсқаулықтарға сәйкес қолданылуға тиіс.

29. А класына жататын тағамдық қалдықтарды жинауға арналған бірнеше рет қолданылатын ыдыстарды зарарсыздандыру жұмыстары ұйымның күшімен күнделікті жүргізіледі.

30. Б класына жататын қалдықтарды жинауға арналған контейнерлерді зарарсыздандыруды қалдықтарды тасымалдайтын автокөлік ұйымдары аптасына кем дегенде бір рет жүргізеді. Апатты жағдай орын алғанда, Б класында жататын қалдықтардың контейнердің ішінде немесе автокөлікте қаптамасыз жатқаны анықталғанда контейнерлердің іші және автокөлік тез арада зарасыздандырудан өткізілуі керек.

31. Қалдықтарды жинауға арналған бір рет қолданылатын пакеттер немесе сыйымдылықтар тығыз жабылуға тиіс және арнайы белгісі немесе түсті бояулармен белгіленуі керек.

32. Қалдықтарды жинауға арналған контейнерлердің қақпағы тығыз жабылып, алаңда немесе оқшау үй-жайларда орналасуға тиіс. Контейнерлерді орналастыруға арналған алаңдардың бетінде су өтпейтін қабаты (асфальт, бетон) болып, автокөліктің келіп, тиеу-түсіру жұмыстарын жүргізуге ыңғайлы болып, емдеу корпустарынан кем дегенде 25 метр қашықтықта орналасуы керек.

33. Медициналық қалдықтарды жинау және жоюдың негізгі жүйесі, жинағыштарды "алмастыру" жүйесі болып табылып, бұл жағдайда медициналық қалдықтар, олар тасымалдауға арналған контейнерлермен жабдықталған автокөліктермен шығарылады.

34. Б класындағы қалдықтар жинақталған жерінде бір тәуліктей ғана, ал арнайы алаңшалардағы контейнерлерде немесе қалдықтар бар ыдыстарды уақытша сақтауға арналған үй-жайларда үш тәуліктей сақталуға тиіс. Б класындағы биологиялық қалдықтар және тамақ қалдықтары плюс 5 ^о С-тан аспайтын температурада сақталуы тиіс. Қалдықтарды аумақтан әкету контейнердің үштен екі бөлігі толған кезде, алайда кемінде үш күнде бір рет жүзеге асырылуға тиіс.
Ескерту: 34-тармақ жаңа редакцияда жазылды - ҚР Денсаулық сақтау министрінің 2004 жылғы 18 наурыздағы N 262 бұйрығымен .

35. Қалдықтарды жинайтын ыдыстарды уақытша сақтауға арналған үй-жай төмендегідей жабдықталуға тиіс: кранмен жабдықталған қолжуғыш, ағынды су ағатын жолмен, бактерия жойғыш сәуле көзімен, желдеткішпен, биологиялық және тағамдық қалдықтарды сақтауға арналған салқындатылатын қондырғылармен.
Үй-жайдың едені, қабырғасы, төбесі жуғыш және зарарсыздандырғыш заттарға шыдамды, кеуексіз материалдардан жасалуға тиіс.

36. В класына жататын қалдықтарды сақтау осы мақсатқа арнайы бөлінген қосымша үй-жайларда жүргізіледі.

6. Қалдықтарды тасымалдауға, зиянсыздандыруға және
орналастыруға қойылатын талаптар

37. Ірі медициналық ұйымдарда қалдықтар салынған пакеттер мен ыдыстарды аумақтағы контейнерге дейін жеткізуді орталықтандыру үшін шағын механикалық құралдарды қолдану керек (арбалар, доңғалақты қондырғыларға орналасқан бактар, жылжымалы контейнерлер).

38. Б класына жататын қалдықтарды медициналық ұйымдардан тыс жерлерде тасымалдау, қоқыс шығарумен айналысатын автокөлікпен, контейнерлер тығыз жабылған жағдайда жүргізілуге тиіс. Қолданылатын көлік жол жүргенде қоқыстардың шашылуын және қоршаған ортаны ластау мүмкіндігін болдырмайтындай етіп, тиеу-түсірудің ыңғайлы жағдайын қамтамасыз ету керек.

39. В класына жататын қалдықтарды тасымалдау, зиянсыздандыру және көму уытты өнеркәсіптік қалдықтарды тасымалдау, зиянсыздандыру және оларды көмуге қойылатын гигиеналық талаптарға сәйкес жүргізіледі.

40. Г класына жататын қалдықтарды тасымалдау, зиянсыздандыру және оларды көму қолданыстағы халықтың санитарлық-эпидемиологиялық салауаттылығы саласындағы нормативтік құқықтық актілері талаптарына сәйкес жүзеге асырылады.

41. А класына жататын қалдықтарды көму қатты тұрмыстық қалдықтарды көметін кәдімгі полигондарда жүргізуге болады.

42. Б класына жататын қалдықтар түрлеріне қарай:
1) арнайы қондырғыларда зиянсыздандырылып, содан кейін қатты тұрмыстық қалдықтар тасталатын полигондарға шығарылуы керек. Арнайы қондырғыларға медициналық қалдықтарды зиянсыздандыруға мүмкіндік тудыратын, өртеу арқылы, автоклав арқылы, қысқа толқынды және плазмалық өңдеуді қажет ететін, химиялық әсер арқылы және басқа әдістерді қолдануға мүмкіндік беретін қондырғылар жатады;
2) қатты тұрмыстық қалдықтар тасталатын полигонға шығарылуы керек (материалдар және құрал-саймандар, пациенттерден бөлінген заттар, осы санитарлық ережелердің 5-бөліміне сәйкес жүргізілген зарарсыздандырудан кейінгі микробиологиялық зертханалық қалдықтары);
3) арнайы бөлінген қорымдарда көмілуі керек (отаудан кейінгі органикалық қалдықтар (органдар, тіндер), жұқпалы аурулардан кейін жүргізілген зарарсыздардырылғын, жұқпалы емес аурулардан кейінгі зарарсыздандырылмаған, қолданыстағы халықтың санитарлық-эпидемиологиялық салауаттылығы саласындағы нормативтік құқықтық актілері талаптарына сәйкес зиянсыздандырылған патологоанатомиялық қалдықтар).

43. Б класына жататын қалдықтарды арнайы қондырғыларда зиянсыздандырудың орталықтандырылған немесе орталықтандырылмаған әдістері арқылы жүзеге асырылуы керек.

44. Орталықтандырылған әдісті пайдаланғанда медициналық қалдықтар қоқыс өртейтін зауыттардың пешінде, крематорияларда немесе арнайы қондырғыларда зиянсыздандырылады. Көрсетілген зауыттардың орналасуы, пайдалану жағдайы, қоршаған ортаға әсер ету деңгейі тиісті нормативтік құқықтық актілермен реттеледі.

45. Қалдықтарды зиянсыздандыратын арнайы қондырғыларды емдеу ұйымдардың немесе денсаулық сақтау ұйымы орналасқан ұйымның аумағында орналастыру (орталықтандырылмаған) аумақтық мемлекеттік санитарлық-эпидемиологиялық қадағалау органдарының санитарлық-эпидемиологиялық қорытындысына және аталған қондырғының нормативтік-техникалық құжаттарына сәйкес жүргізіледі.

"Медициналық ұйымдардың
қалдықтарын жинауға, пайдалануға,
зарарсыздандыруға, тасымалдауға,
сақтауға және көмуге қойылатын
санитарлық-эпидемиологиялық
талаптар" туралы санитарлық
ережелер және нормаларға қосымша

Қалдықтарды жіктеу

__________________________________________________________________
А класы | Б класы |В класы | Г класы
Қауіпсіз | Эпидемиологиялық қауіпті|құрамы | радиоактивті
қалдықтар | қалдықтары |бойынша | қалдықтары
___________|_________________________| |
|қауіпті | өте қауіпті |өнеркәсіптік |
| | |қалдықтарға |
| | |жақын |
| | |қалдықтар |
___________|_________|_______________|______________|_____________
Пациенттер. Жұқпаға Аса қауіпті жә. Мерзімі өткен Құрамында ра.
дің және күдікті не карантинді дәрі-дәрмектік диоактивті ком.
жұқпалы ау. қалдық. жұқпалы ауру. заттар ненттер бар
рулардың тар лармен жанас. қалдықтың бар.
биология. қан материал. Дәрі-дәрмек. лық түлері
лық сұйық. Аурудан дар тердің және
тықтары бөлін. диагностика.
мен жана. ген Патогенді 1-2 лық препарат.
суда бол. заттар. топқа жататын тардың қал.
маған мен микроорганизм. дықтары
қалдықтар және дермен жұмыс
биоло. істейтін зерт. Қолдануға
Уытсыз гиялық ханалардың болмайтын,
қалдықтар сұйықтық. қалдықтары мерзімі өткен
жұқпалы тар зарарсыздан.
оның мен лас. Фтизиатрлық, дырғыш заттар
ішінде танған микологиялық
тері-ве. мате. ауруханалар. Цитостатисти.
нероло. риалдар дың қалдық. калық және
гиялық және тары басқа химия.
және құрал. лық препарат.
фтизи. дар тар
атрлық,
миколо. Патоло. Анаэробты Құрамында сы.
гиялық гоана. жұқпасы бар набы бар құ.
бөлім. томия. аурулардың рал-саймандар
шелері. лық қал. қалдықтары және жабдық.
нен бас. дықтар тар
қа ұйым.
нан шық. Жұқпалы
қан қал. стацио.
дықтар. нарлар.
дан бас. дың
қа тағам. (бөлім.
дық қал. шелер.
дықтар дің)
барлық
Жиһаз. қалдық.
дар, құ. тары
рал-сай.
мандар, Патоген.
құра. ділі
мында 3-4 топ.
уытты тағы
элемент. микро.
тер жоқ орга.
істен низмдер.
шыққан мен жұ.
диагнос. мыс іс.
тикалық тейтін
жабдық. микро.
тар биоло.
Жұқпа. гиялық,
сыз қа. вирусо.
ғаздар, логия.
қалдық. лық сол
тар сияқты
сероло.
гиялық
биохи.
миялық
және
клини.
ко-ди.
агнос.
тика.
лық
зерт.
хана.
лардың
қалдық.
тары
__________________________________________________________________

Об утверждении санитарно-эпидемиологических правил и норм "Санитарно-эпидемиологические требования к сбору, использованию, обезвреживанию, транспортировке, хранению и захоронению отходов медицинских организаций"

Приказ и.о. Министра здравоохранения Республики Казахстан от 13 января 2004 года N 19. Зарегистрирован Министерством юстиции Республики Казахстан 20 января 2004 года N 2674. Утратил силу приказом и.о. Министра здравоохранения Республики Казахстан от 23 июня 2008 года N 362

Сноска. Утратил силу приказом и.о. Министра здравоохранения РК от 23.06.2008 N 362 (порядок введения в действие см. п. 6 ).

В соответствии с подпунктом 13) статьи 17 и подпунктом 10) статьи 7 Закона Республики Казахстан "О санитарно-эпидемиологическом благополучии населения" приказываю:

1. Утвердить прилагаемые санитарно-эпидемиологические правила и нормы "Санитарно-эпидемиологические требования к сбору, использованию, обезвреживанию, транспортировке, хранению и захоронению отходов медицинских организаций".

2. Контроль за исполнением настоящего приказа оставляю за собой.

3. Настоящий приказ вводится в действие со дня официального опубликования.

И.о. Министра

Утверждены
приказом И.о. Министра
здравоохранения Республики Казахстан
от 13 января 2004 года N 19
"Об утверждении санитарно-эпидемиологических
правил и норм "Санитарно-эпидемиологические
требования к сбору, использованию,
обезвреживанию, транспортировке,
хранению и захоронению отходов
медицинских организаций"

Санитарно-эпидемиологические правила и нормы
"Санитарно-эпидемиологические требования к сбору, использованию,
обезвреживанию, транспортировке, хранению и захоронению
отходов медицинских организаций"

1. Общие положения

1. Санитарно-эпидемиологические правила и нормы "Санитарно-эпидемиологические требования к сбору, использованию, обезвреживанию, транспортировке, хранению и захоронению отходов медицинских организаций" (далее - санитарные правила) содержат санитарно-эпидемиологические требования к сбору, использованию, обезвреживанию, транспортировке, хранению и захоронению отходов медицинских организаций.
2. Первые руководители медицинских организаций обеспечивают соблюдение требований настоящих санитарных правил.
3. В настоящих санитарных правилах использованы следующие термины и определения:
1) медицинские отходы - отходы, образующиеся в процессе деятельности организаций здравоохранения;
2) обезвреживание - приведение отходов в безопасное состояние для здоровья человека и окружающей среды.

2. Классификация медицинских отходов

4. Медицинские организации (далее - организации) в результате своей деятельности образуют различные по составу и степени эпидемиологической, токсикологической и радиационной опасности отходы, которые разделяются на следующие классы (приложение к настоящим санитарным правилам):
1) класс А - неопасные отходы;
2) класс Б - эпидемиологически опасные и чрезвычайно опасные отходы;
3) класс В - отходы, по составу близкие к промышленным отходам;
4) класс Г - радиоактивные отходы.

3. Требования к организации сбора,
временного хранения и транспортирования отходов

5. В зависимости от класса процесс обращения с отходами состоит из: сбора отходов внутри организации, дезинфекции, перегрузки их в контейнеры, временного хранения на территории организации, транспортирования, обезвреживания, захоронения на полигонах (для твердых бытовых или промышленных отходов).
6. В каждой организации должна быть разработана схема обращения с медицинскими отходами. На основании анализа количественного и качественного состава отходов рассчитывается потребность в одноразовых упаковках, контейнерах, емкостях для сбора отходов, потребность в дезинфицирующих средствах и емкостях для дезинфицирующих растворов.
7. В каждом структурном подразделении организации должно быть ответственное лицо за сбор отходов, их временное хранение и последующую транспортировку до контейнера на территории медицинской организации.
8. Персонал организации должен обеспечиваться защитной одеждой в соответствии с классом опасности отходов, проходить предварительный при поступлении на работу и периодический медицинский осмотр в порядке, установленном уполномоченным органом в области санитарно-эпидемиологического благополучия.

4. Требования к сбору отходов

9. К отходам, в зависимости от их класса опасности, предъявляются различные требования по сбору, временному хранению и транспортированию. Смешение отходов различных классов на всех стадиях их сбора, хранения и транспортирования запрещается.
10. Отходы класса А образуются: в палатных отделениях организаций (кроме инфекционных, кожно-венерологических, фтизиатрических, микологических); административно-хозяйственных помещениях; пищеблоках, буфетах отделений (кроме инфекционных, кожно-венерологических, фтизиатрических, микологических); на территории организации.
11. Сбор отходов класса А осуществляется в многоразовые емкости или в одноразовые пакеты. Отходы из многоразовых емкостей перегружаются в контейнеры, предназначенные для их сбора и вывоза, а одноразовые пакеты помещаются в них без освобождения от отходов. Многоразовая тара после опорожнения подлежит мытью, для сбора пищевых отходов - мытью и дезинфекции.
12. Отходы класса Б, образуются в операционных, реанимационных, процедурных, перевязочных и других процедурных и диагностических помещениях; инфекционных, кожно-венерологических, патологоанатомических отделениях и лабораториях.
13. Отходы класса Б собираются в одноразовые пластиковые пакеты, вложенные в емкости (металлические, пластмассовые) с плотно закрывающимися крышками, либо в одноразовую твердую герметичную емкость. Одноразовые пакеты при заполнении на три четверти герметизируются (завязываются).
14. Предварительной дезинфекции перед сбором подвергаются все отходы класса Б, за исключением отходов, поступающих на специальные установки по их обезвреживанию, а также органических операционных отходов (органы, ткани) от неинфекционных больных, которые подлежат захоронению.
15. Медицинский инструментарий одноразового пользования (шприцы, иглы, перья, системы и другой инструментарий) собирается без разбора в одноразовую твердую упаковку и без предварительной дезинфекции подвергается сжиганию или обезвреживанию на специальных установках с разрушением целостности инструментария.
16. Утилизация медицинского инструментария проводится в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.
17. Поверхности и агрегаты крупногабаритных отходов, имевшие контакт с инфицированным материалом или больными, должны подвергаться дезинфекции.
18. Собранные в одноразовые упаковки отходы класса Б, за исключением подлежащих сжиганию или обезвреживанию на специальных установках, вместе с одноразовыми упаковками помещаются в контейнер на территории. Жидкие отходы класса Б после дезинфекции сливаются в канализацию.
19. Транспортирование всех видов отходов класса Б вне пределов медицинского подразделения осуществляется только в одноразовой упаковке после еҰ герметизации.
20. Отходы класса В образуются в диагностических подразделениях; отделениях химиотерапии; патологоанатомических отделениях, фармацевтических цехах, аптеках, складах; химических лабораториях; административно-хозяйственных помещениях.
21. Степень токсичности каждого вида отходов класса В определяется на основе действующих нормативных правовых актов по определению класса опасности отходов.
22. Использованные люминесцентные лампы, ртутьсодержащие приборы и оборудование собираются в закрытые упаковки, предотвращающие бой во время хранения и транспортировки. В случае боя люминесцентные лампы, ртутьсодержащие приборы и оборудование собираются в герметичные упаковки. Временное хранение упаковок с использованными люминесцентными лампами, ртутьсодержащими приборами и оборудованием проводится во вспомогательных помещениях организаций, вывоз производится в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан в специализированные организации.
23. Сбор, хранение цитостатических средств, относящихся к отходам 1-2 классов токсичности, должны осуществляться в соответствии с классификатором токсичных промышленных отходов и другими действующими нормативными правовыми актами.
24. Отходы класса В, относящиеся ко 2 и 3 классу токсичности в соответствии с классификатором токсичных промышленных отходов, собираются и упаковываются в твердую упаковку, 4 класса - в мягкую.
25. Отходы класса Г образуются: в диагностических лабораториях (отделениях), радиоизотопных лабораториях и рентгеновских кабинетах. Сбор, хранение, удаление отходов класса Г осуществляется в соответствии с требованиями правил работы с радиоактивными веществами и другими источниками ионизирующих излучений, нормами радиационной безопасности и другими действующими нормативными правовыми актами, которые регламентируют обращение с радиоактивными веществами.
26. Запрещается: пересыпать отходы класса Б из одной емкости в другую, утрамбовывать любые отходы руками, осуществлять сбор отходов без перчаток.

5. Требования к инвентарю и порядок проведения дезинфекции
отходов и емкостей для их сбора

27. Для дезинфекции отходов класса Б используются следующие методы:
1) термические (кипячение, автоклавирование, камерная обработка);
2) погружение в дезинфицирующий раствор в специально выделенной для этой цели емкости перед сбором в одноразовую упаковку;
3) засыпка сухим дезинфицирующим средством жидких отходов;
4) другие методы (облучение сверхвысокой частоты, облучение гамма лучами).
28. Дезинфекция отходов Б должна осуществляться в соответствии с режимом работы с возбудителями 1-4 групп патогенности в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан. Для дезинфекции должны использоваться средства, разрешенные к применению в Республике Казахстан в соответствии с прилагаемыми к ним инструкциями.
29. Дезинфекция многоразовых емкостей для пищевых отходов класса А производится ежедневно.
30. Дезинфекцию контейнеров для сбора отходов классов Б не реже одного раза в неделю производит организация, вывозящая отходы. В случае аварийных ситуаций, при обнаружении открытого нахождения отходов класса Б внутри контейнеров или автотранспорта дезинфекция контейнеров и кузовов машин производится немедленно.
31. Одноразовые пакеты или емкости, используемые для сбора отходов, должны быть герметичными, иметь маркировку или различную окраску.
32. Контейнеры для сбора отходов должны быть герметичными с плотно закрывающимися крышками, располагаться на площадке или в изолированном помещении. Площадка для установки контейнеров должна иметь твердое водонепроницаемое покрытие (асфальт, бетон), быть удобной для подъезда автотранспорта, проведения погрузочно-разгрузочных работ и располагаться на расстоянии не менее 25 метров от лечебных корпусов.
33. Основной системой сбора и удаления медицинских отходов является система "сменяемых" сборников, при которой медицинские отходы в контейнерах вывозятся автотранспортом, предназначенным только для вывоза отходов.
34. Отходы класса Б должны храниться по месту образования не более суток, а в контейнерах на специальных площадках или в помещениях для временного хранения емкостей с отходами не более трех суток. Биологические отходы класса Б и пищевые отходы должны храниться при температуре не выше плюс 5 ^о С. Вывоз отходов с территории должен осуществляться при заполнении контейнера на две трети, но не реже одного раза в три дня. <*>
Сноска. Пункт 34 в новой редакции - приказом Министра здравоохранения Республики Казахстан от 18 марта 2004 года N 262 .
35. Помещение для временного хранения емкостей с отходами должно оборудоваться: умывальником; поливочным краном, трапом для стока воды, бактерицидным облучателем, вентиляцией, холодильными установками для хранения биологических и пищевых отходов.
Пол, стены, потолок помещений должны выполняться из не пористых материалов, устойчивых к моющим и дезинфицирующим средствам.
36. Хранение отходов класса В должно производиться в специально отведенных для этой цели вспомогательных помещениях.

6. Требования к транспортированию, обезвреживанию
и захоронению отходов

37. В крупных медицинских организациях для централизованного сбора емкостей, пакетов с отходами и вывоза их до контейнеров на территории должны использоваться средства малой механизации (тележки, баки на колесах, передвижные контейнеры).
38. Транспортирование отходов класса Б за пределами медицинской организации должно осуществляться автотранспортом, применяемым для вывоза отходов, при соблюдении герметичности контейнера. Используемый транспорт должен исключать возможность потерь по пути следования и загрязнения окружающей среды, обеспечивать удобства при перегрузке.
39. Транспортирование, обезвреживание и захоронение отходов класса В осуществляется в соответствии с требованиями, предъявляемыми к порядку накопления, транспортирования, обезвреживания и захоронения токсичных промышленных отходов.
40. Транспортирование, обезвреживание и захоронение отходов класса Г осуществляется в соответствии с требованиями действующих нормативных правовых актов в области санитарно-эпидемиологического благополучия населения.
41. Отходы класса А могут быть захоронены на обычных полигонах по захоронению твердых бытовых отходов.
42. В зависимости от вида отходов класса Б, они могут быть:
1) обезврежены на специальных установках, после чего вывезены на полигоны твердых бытовых отходов. Специальными установками является оборудование, позволяющее достигнуть обезвреживание медицинских отходов, использующее сжигание, автоклавирование, микроволновую обработку, плазменную обработку, химическое воздействие и другие методы;
2) вывезены на полигоны твердых бытовых отходов (материалы и инструменты, выделения пациентов, отходы из микробиологических лабораторий после дезинфекции, проведенной в соответствии с главой 5 настоящих санитарных правил);
3) захоронены на кладбищах в специально отведенных могилах (органические операционные отходы (органы, ткани) от инфекционных больных после дезинфекции, от неинфекционных больных без предварительной дезинфекции, обеззараженные патологоанатомические отходы в соответствии с требованиями действующих нормативных правовых актов в области санитарно-эпидемиологического благополучия населения).
43. Обезвреживание на специальных установках отходов классов Б может осуществляться децентрализованным или централизованным способами.
44. При централизованном способе медицинские отходы обезвреживаются в печах крупных мусоросжигательных заводов, крематориях, либо на специальных установках. Месторасположение, условия эксплуатации, уровни воздействия на окружающую среду данных заводов регламентируются соответствующими нормативными правовыми актами.
45. Размещение специальных установок по обезвреживанию отходов на территории медицинской организации или на территории организации, в чьем ведении находится организация здравоохранения (децентрализованный способ) производиться в соответствии с санитарно-эпидемиологическим заключением государственного органа санитарно-эпидемиологической службы на соответствующей территории и нормативно-технической документацией к данным установкам.

Приложение к санитарно-эпидемиологическим
правилам и нормам "Санитарно-эпидемиологические
требования к сбору, использованию,
обезвреживанию, транспортировке, хранению и
захоронению медицинских организаций"

Классификация отходов

___________________________________________________________________
класс А отходы| класс Б отходы |класс В отходы,|класс Г |
неопасные |эпидемиологически опасные|по составу |отходы |
|_________________________|близкие к |радиоак- |
| опасные |чрезвычайно |промышленным |тивные |
| | опасные | | |
______________|____________|____________|_______________|_________|
Отходы, не Потенциально Материалы, Лекарственные Все виды
имеющие инфициро- контакти- средства отходов,
контакта с ванные рующие с с истекшим содержащие
биологическими отходы. больными сроком радиак-
жидкостями особо годности. тивные
пациентов и Материалы и опасными и компоненты.
инфекционными инструменты, карантинными Отходы от
больными. загрязненные инфекциями. лекарственых
выделениями и диагности-
Нетоксичные больных и Отходы из ческих
отходы. биологичес- лабораторий, препаратов.
кими работающих с
Пищевые жидкостями. микроорга-
отходы всех низмами 1-2 Дезинфи-
подразделений Патологоана- групп пато- цирующие
организации, томические генности. средства, не
кроме отходы. подлежащие
инфекционных использованию
в том числе Все отходы и с истекшим
кожно-венеро- из инфек- сроком
логических и ционных Отходы годности.
фтизиатричес- стационаров фтизиат-
ких, миколо- (отделений). рических,
гических. миколо-
гических
Мебель, больниц.
инвентарь, Отходы из
неисправное микробиоло- Цитостатики
диагности- гических, Отходы от и другие
ческое вирусоло- пациентов химические
оборудование, гических, с анаэроб- препараты
не содержащие работающих с ной
токсичных микроорга- инфекцией.
элементов. низмами 3-4
групп пато-
Неинфициро- генности,
ванная а так же
бумага, мусор серологичес-
ких, биохи-
мических и
других
клинико-
диагнос-
тических
лабораторий.

Органические Ртутьсо-
операционные держащие
отходы предметы,
(органы, приборы и
ткани). оборудование.
___________________________________________________________________