Жүргізушілердің еңбегі мен демалысын ұйымдастыру ережесін, автокөлік құралдарын еңбек және демалыс режимін тіркеудің бақылау құрылғыларымен (тахографтармен) жарақтандыру бойынша талаптарды бекіту туралы

Көлік және коммуникациялар министрлігінің 2004 жылғы 19 қаңтардағы N 16-І бұйрығы. Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде 2004 жылғы 18 ақпанда тіркелді. Тіркеу N 2708. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Көлік және коммуникация министрінің міндетін атқарушының 2011 жылғы 6 тамыздағы № 496 бұйрығымен

      Күші жойылды - ҚР Көлік және коммуникация министрінің міндетін атқарушының 2011.08.06 № 496 (қол қойылған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      "Автомобиль көлігі туралы" Қазақстан Республикасының 2003 жылғы 4 шілдедегі N 476 Заңының және "Қазақстан Республикасының 1970 жылғы Халықаралық автомобиль тасымалын жүзеге асыратын көлік құралдары экипаждарының жұмысына қатысты Еуропа келісіміне қосылуы туралы" Қазақстан Республикасы Президентінің 1995 жылғы 12 мамырдағы N 2272 Жарлығының ережелерін іске асыру мақсатында, сондай-ақ автомобиль тасымалдарын жүргізушілердің еңбек және демалыс режимін бақылау арқылы жүзеге асырған кезде жол қозғалысы қауіпсіздігін арттыру мақсатында Бұйырамын:
      1. Қоса беріліп отырған Жүргізушілердің еңбегі мен демалысын ұйымдастыру ережесі, автокөлік құралдарын еңбек және демалыс режимін тіркеудің бақылау құрылғыларымен (тахографтармен) жарақтандыру бойынша талаптар бекітілсін.
      2. Автомобиль көлігі басқармасы (Ш.Қ.Маханов) Ережені мемлекеттік тіркеу үшін Қазақстан Республикасының Әділет министрлігіне ұсынуды қамтамасыз етсін.
      3. Қазақстан Республикасы Көлік және коммуникациялар министрінің мынадай бұйрықтарының күші жойылған деп танылсын:
      1) "Қазақстан Республикасында халықаралық автомобиль тасымалдарын жүзеге асыру кезінде тахографтарды қолданудың ережесін бекіту туралы" 2000 жылғы 3 қарашадағы N 437-1 (Қазақстан Республикасы Көлік және коммуникациялар министрінің 2002 жылғы 16 қыркүйектегі N 308-1 бұйрығымен енгізілген өзгерістермен бірге Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2000 жылғы 2 желтоқсанда N 1317 тіркелді);
      2) "Қазақстан Республикасында халықаралық автомобиль тасымалдарын жүзеге асыру кезіндегі тахографтарды қолданудың ережесін бекіту туралы Қазақстан Республикасы Көлік және коммуникациялар министрінің 2000 жылғы 3 қарашадағы N 437-1 бұйрығына өзгеріс енгізу туралы" 2002 жылғы 16 қыркүйектегі N 308-1 (Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2002 жылғы 10 қазанда N 2002 тіркелді, "Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерінің бюллетенінде" жарияланды, 2002 ж., N 45-46).
      4. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Көлік және коммуникациялар вице-министрі Е.Ж.Қошановқа жүктелсін.
      5. Осы бұйрық ресми жарияланған күнінен бастап күшіне енеді.

     Министрдің
     міндетін атқарушы

Қазақстан Республикасы  
Көлік және коммуникациялар 
министрінің міндетін атқарушының
2004 жылғы 19 қаңтардағы N 16-1
бұйрығымен бекітілген  

Жүргізушілердің еңбегі мен демалысын ұйымдастыру ережесі, автокөлік құралдарын еңбек және демалыс режимін тіркеудің бақылау құрылғыларымен (тахографтармен) жарақтандыру бойынша талаптар 1. Жалпы ережелер

      1. Осы Жүргізушілердің еңбегі мен демалысын ұйымдастыру ережесі, автокөлік құралдарын еңбек және демалыс режимін тіркеудің бақылау құрылғыларымен (тахографтармен) жарақтандыру бойынша талаптар (бұдан әрі - Ереже) "Автомобиль көлігі туралы" Қазақстан Республикасының Заңына және "Қазақстан Республикасының 1970 жылғы Халықаралық автомобиль тасымалын жүзеге асыратын көлік құралдары экипаждарының жұмысына қатысты Еуропа келісіміне қосылуы туралы" Қазақстан Республикасы Президентінің 1995 жылғы 12 мамырдағы N 2272Жарлығына сәйкес әзірленді және жолаушылар мен жүктерді тасымалдауды жүзеге асыратын жүргізушілердің еңбегі мен демалысын ұйымдастырудың жалпы тәртібін және еңбек және демалыс режимін тіркеудің бақылау құрылғыларын, осы құрылғылармен жабдықталуға тиісті автокөлік құралдарына орнату және пайдалану бойынша талаптарды анықтайды.

      2. Ережеде мынадай негізгі ұғымдар пайдаланылады:
      1) тахограф - автокөлік құралының жүрген жолы мен қозғалыс жылдамдығы, жүргізушінің еңбек және демалыс уақыты туралы мәліметтерді арнайы диаграммалық дискілерде (бұдан әрі - диаграммалық дискілер) немесе тіркеу парақтарында автоматты немесе жартылай автоматты режимде үздіксіз тіркеу мақсатында автокөлік құралдарына орнатылуға арналған бақылау құрылғысы;
      2) диаграммалық дискі - бақылау құрылғысына енгізілетін және тіркелуге жататын ақпаратты үздіксіз жазу мен сақтауға арналған дискі;
      3) тексеру - мемлекеттік метрологиялық бақылау жүргізу;
      4) жүргізуші - жалдау бойынша немесе басқаша жұмыс істейтіндігіне қарамастан автокөлік құралын басқаратын немесе автокөлік құралында қажет болған кезде оны басқару үшін болатын және Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес бiлiктiлiгiн және кәсiби жарамдылығын растайтын құжаттары бар тұлға;
      5) басқарудың күнделікті ұзақтығы - күнделікті демалыстың кез келген екі кезеңі немесе күнделікті және апталық демалыс кезеңдері арасындағы басқару ұзақтығы;
      6) апта - дүйсенбідегі сағат 00.00-ден бастап жексенбідегі сағат 24.00-ге дейінгі уақыт мерзімі;
      7) демалыс - жүргізуші өз уақытын еркін пайдалана алатын, ұзақтығы кемінде бір сағат, кез келген үздіксіз кезең;
      8) доңғалақтар шиналарының тиімді шеңбері - автокөлік құралының бірнеше жетекші доңғалақтарының, сынақтардың қалыпты жағдайы кезіндегі бір толық айналымда өткен қашықтықтарының орташа мәні.

      3. Осы Ереже Қазақстан Республикасының аумағы бойынша жолаушыларды, теңдеме жүкті, жүктерді немесе почтаны тасымалдауды Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жүзеге асыратын заңды және жеке тұлғаларға таралады.

      4. Ережені бұзу Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген жауапкершілікке әкеп соғады.

      5. Егер Қазақстан Республикасы бекіткен халықаралық шарттарда осы Ережеде белгіленгеннен өзгеше ережелер белгіленсе, онда халықаралық шарттардың ережелері қолданылады.

2. Жүргізушілердің еңбек және демалыс режимі

      6. Автокөлік құралын басқарудың күнделікті ұзақтығы 9 сағаттан аспауы тиіс. Ол кез келген аптаның ішінде 10 сағатқа дейін екі рет көбейтілуі мүмкін (1-қосымша).

      7. Автокөлік құралын басқарудың жалпы ұзақтығы кез келген екі аптаның ішінде 90 сағаттан аспауы тиіс.

      8. Автокөлік құралын үздіксіз төрт жарым сағат басқарғаннан кейін, егер демалыс уақыты келмесе, кемінде 45 минут үзіліс жасауы тиіс.

      9. Бұл үзіліс қосындысы 45 минуттан кем болмайтындай етіп басқару кезеңі ішінде үлестірілетін, әрқайсысы ұзақтығы кемінде 15 минут үзілістермен ауыстырылуы мүмкін.

      10. Осы үзілістердің кезінде жүргізуші басқа ешқандай жұмыс орындамайды.

      11. Үзілістердің күнделікті демалыс кезеңдері ретінде қаралуы мүмкін емес.

      12. Әрбір 24 сағат ішінде жүргізушінің ұзақтығы кемінде 12 сағат күнделікті демалысы болады.

      13. Егер әрбір 30 сағат ішінде автокөлік құралын кем дегенде екі жүргізуші басқарса, онда әрбір жүргізушінің қатарынан ұзақтығы кемінде 8 сағат демалысы болады.

      14. Егер автокөлік құралында жататын орын болса және автокөлік құралы тұрақта тұрса, онда күнделікті демалыс кезеңі пайдаланылуы мүмкін.

      15. Жүргізуші бағыт учаскесінде паромда немесе темір жолмен тасымалданатын автокөлік құралын алып жүрген жағдайларда, оның жататын орны болуы тиіс және күнделікті демалысы бір реттен артық үзілуі мүмкін. Бұл үзіліс тиеуге дейін және түсіруден кейін 1 сағаттан аспауы тиіс. Бұл ретте кедендік ресімдеу жөніндегі операциялар тиеу және түсіру бойынша операцияларға кіреді, ал үзілетін демалыстың күнделікті кезеңі екі сағатқа ұлғайтылады.

      16. Әрбір жұмыс аптасының ішінде жүргізушінің ұзақтығы 45 жүйелі сағатты құрайтын апталық демалысы болуы тиіс. Егер демалыс автокөлік құралының не жүргізушінің тіркелген жерінде қолданылса, ол 36 сағатқа дейін қысқартылуы мүмкін, егер ол басқа жерде қолданылса, 24 сағатқа дейін қысқартылуы мүмкін. Демалыс ұзақтығының кез келген қысқартылуы үш аптаның ішінде тиісті демалыс уақытын беру арқылы өтелуі тиіс.

      17. Апталық демалыс, автокөлік құралын басқарудың алты күнделікті кезеңдерінен кейін, егер осы күндер ішінде басқарудың жалпы ұзақтығы басқарудың алты күнделікті кезеңдеріне сәйкес келетін ең ұзақ уақыттан аспайтын болса, алтыншы күннің соңына дейін кейінге қалдырылуы мүмкін.

      18. Жол жүру қауіпсіздігіне қауіп төндірмеу және қолайлы тұрақ орнына қол жеткізу үшін жүргізуші автокөлік құралында бар тұлғалардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін қажетті мөлшерде осы Ереженің талаптарынан ауытқуы мүмкін. Жүргізуші ережелерден ауытқудың сипаты мен себептерін тіркеу парағы мен диаграммалық дискіде көрсетуі тиіс.

3. Жүргізушілердің еңбек және демалыс
режимін тіркеу бойынша талаптар

      19. Жүргізушілердің еңбек және демалыс режимін тіркеудің бақылау құрылғыларымен (тахографтармен):
      1) қауіпті жүктердің автомобиль тасымалдарын;
      2) жолаушылардың, багаждың және жүктердің халықаралық автомобиль тасымалдарын;
      3) жолаушылардың және багаждың қалааралық облысаралық тұрақты және тұрақты емес тасымалдарын жүзеге асыру кезінде пайдаланылатын жүк, соның ішінде мамандандырылған автомобильдер жабдықталуы тиіс.
      "Автомобиль көлігі туралы" Қазақстан Республикасы Заңының  55-бабына сәйкес осы тармақтың 3) тармақшасы 2005 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгізіледі.

      20. ЕСТР-ге қатысушы болып табылатын мемлекеттің аумағында тіркелген автокөлік құралдары Қазақстан Республикасының аумағы бойынша халықаралық автомобиль тасымалдарын жүзеге асырған кезде, егер Қазақстан Республикасы бекіткен халықаралық шарттарда өзгеше белгіленбесе, тахографтармен жабдықталуы тиіс.

      21. ЕСТР-ге қатысушы болып табылмайтын мемлекеттің аумағында тіркелген автокөлік құралдары Қазақстан Республикасының аумағы бойынша халықаралық автомобиль тасымалдарын жүзеге асырған кезде осы автокөлік құралдары жүргізушілеріне еңбек және демалыс режимінің күнделікті тіркеу парақтарын жүргізуге рұқсат беріледі.

      22. Тахографтармен жабдықтау мынадай автокөлік құралдарымен тасымалдарды жүзеге асырған кезде талап етілмейді:
      1) жалпы жабдықталған салмағы тіркемелердің немесе жартылай тіркемелердің салмағын қоса алғанда, 3,5 тоннадан аспайтын, қауіпті жүктерді тасымалдауды жүзеге асыратын автокөлік құралдарын қоса алғанда, жүк, соның ішінде мамандандырылған (жүктердің белгілі бір түрлерін тасымалдауға арналған) автомобильдермен;
      2) жолаушылар мен жүктерді, соның ішінде қауіпті жүктерді ұзақтығы 50 км аспайтын тұрақты желілерде тасымалдау үшін қолданылатын автокөлік құралдарымен;
      3) рұқсат етілген ең жоғарғы жылдамдығы 30 км-ден аспайтын автокөлік құралдарымен;
      4) қарулы күштер, азаматтық қорғаныс органдары, өрт сөндіру қызметі мен қоғамдық тәртіпті қолдау күштерінің басқаруындағы автокөлік құралдарымен;
      5) төтенше жағдайларда немесе құтқару операциялары барысында пайдаланылатын автокөлік құралдарымен;
      6) медициналық мақсатта пайдаланылатын арнайы автокөлік құралдарымен;
      7) қауіпті жүктердің өндірісі, қайта өңделуі, сақталуы, қолданылуы немесе жойылуы жүзеге асырылатын ұйымдардың аумақтары ішінде олардың технологиялық қозғалысын жүзеге асыратын автокөлік құралдарымен, егер мұндай қозғалыстар жалпы пайдаланымдағы автомобиль жолдарына, сондай-ақ қалалар мен елді мекендердің көшелеріне, жалпы пайдаланымдағы автокөлік құралдарының қозғалысы рұқсат етілетін ведомстволық жолдарға шығусыз жүзеге асырылатын болса;
      8) қауіпті жүктерді, мұндай жүктер Қауіпті жүктерді халықаралық тасымалдау туралы еуропалық келісіммен (бұдан әрі - ҚЖХЖТ) реттелген көлемдерден аспайтын мөлшерде бөлшек саудада сату үшін буылып-түйілген және тікелей тұтынуға, тұрмыста пайдалануға, демалысқа немесе спортқа арналған жағдайда, олардың тасымалдарын жүзеге асыратын автокөлік құралдарымен;
      9) ҚЖХЖТ-ға сәйкес анықталған қоршаған ортаға, адамдардың денсаулығына әсер етуі мүмкін емес және қауіпті емес жүктердің тасымалы деп есептеуге болатын қауіпті заттардың шектеулі мөлшерін бір автокөлік құралында тасымалдауды жүзеге асыратын автокөлік құралдарымен тасымалдауды қауіпті жүкті тасымалдау емес деп есептеуге болады;
      10) Қазақстан Республикасының аумағы бойынша көлік құралдары болып табылмайтын және ішкі немесе пайдалану жабдығында қауіпті жүктері бар машиналар мен тетіктерді тасымалдауды жүзеге асыратын автокөлік құралдарымен.

      23. Қазақстан Республикасындағы автокөлік құралдарында қолданылатын тахографтар ЕСТР-дің талаптарына сәйкес болуы тиіс және заңнамада белгіленген тәртіппен Қазақстан Республикасында тахографтарды қолдануға рұқсат беретін өлшеу құралдары үлгісін бекіту туралы сертификат, сондай-ақ, олардың мемлекеттік метрологиялық бақылаудан (тексеруден) өткені туралы куәлігі немесе тексеру белгісі болуы тиіс.

4. Тахографтарды орнату мен пайдалануға
қойылатын талаптар

      24. Көлік құралдарында тахографтарды орнату осы бақылау құрылғыларын орнату жөніндегі талаптарды реттейтін нормативтік құжаттарға сәйкес жүргізіледі.

      25. Тахограф, автокөлік құралында жүргізуші өз орнынан спидометр, жүріс есептеуіш пен сағаттың көрсетулеріне бақылау жасай алатындай етіп орнатылуы тиіс. Тахограф, жетекші элементтерді қоса алғанда, кездейсоқ сынудан қорғалуы тиіс.

      26. Тахограф, орнату кезінде тексерілгеннен кейін, автокөлік құралында құрылғының жанында немесе құрылғының өзінде көрінетін жерде орнатылуы туралы мәліметтері бар тақтайша орнатылуы тиіс. Әрбір тексеруден кейін, құрылғының мәліметтерін өзгерту қажет болған жағдайда, бұрынғы тақтайшаның орнына жаңа тақтайша орнатылады.

      27. Мерзімді тексерулер екі жылдың ішінде кемінде бір рет жүргізіледі және көлік құралдарының техникалық байқауымен бір уақытта өткізілуі мүмкін және мынадай тексерулерді қамтуы тиіс:
      1) бақылау құрылғысы жұмысының дұрыстығы;
      2) бақылау құрылғысында үлгісінің ресми бекітілу белгісінің бар болуы;
      3) орнату немесе тексеру туралы тақтайшаның бар болуы;
      4) доңғалақтар шиналарының тиімді шеңберінің нақты мәні;
      5) бақылау құрылғысы мен басқа да бөліктердегі пломбалардың бүтіндігі.

      28. Пайдалану барысында тахографтармен өлшенетін нақты параметрлердің барынша рұқсат етілген параметрлерден ауытқуын тексеру стандарттау, метрология және сертификаттау жөніндегі уәкілетті орган белгілеген мерзімдерден сиретілмей өткізілуі тиіс. Бұл сынақтар барысында орнату мәліметтері бар тақтайшаларды ауыстыру жүргізілуі тиіс.

      29. Тахографты тексерудің оң нәтижесі оның тексеруден өткені туралы куәлікпен немесе тексеру белгісімен куәландырылады. Тахографты тексеру туралы куәлік белгіленген мерзім ішінде сақталып және бақылау органдарының талабы бойынша ұсынылады.

      30. Диаграммалық дискілер (2-қосымша) бақылау құрылғысының қалыпты қолданылуын қиындатпайтындай, ал онда бар жазбалар өшірілмейтін және жеңіл оқылатындай болуы тиіс.

      31. Диаграммалық дискілер өзінің көлемі мен оған түсірілген жазбаларды, дымқылдық пен температураның қалыпты жағдайларында, кемінде бір жыл бойы сақтауы тиіс.

      32. Жұмыс күнінің басында, тәуліктік жұмыс аяқталғаннан кейін, сондай-ақ автокөлік құралы ауыстырылған жағдайда, бір жұмыс күні ішінде әрбір жүргізуші диаграммалық дискіге тиісті жазулар жазады (3-қосымша). Жалпы алғанда, дискі үш автокөлік құралына дейін ауыстыру туралы жазуды қамтамасыз етеді.

      33. Дискілердегі жазбалардың ең төменгі мүмкін ұзақтығы, олардың нысанына қарамастан, 24 сағатты құрауы тиіс.

5. Тахографтарды қолдану кезіндегі
жүргізушілердің іс-қимылы

      34. Автокөлік құралдарының жүргізушілері:
      1) тахографтардың дұрыс пайдаланылуын, оның уақтылы қосылуын және тахограф тұтқаларының жұмыстың тиісті режимдеріне ауыстырылуын қамтамасыз етеді;
      2) диаграммалық дискілердің уақтылы орнатылуын, ауыстырылуын және тиісті толтырылуын жүргізеді, сондай-ақ олардың сақталуын қамтамасыз етеді. Ластанған немесе зақымдалған диаграммалық дискілерді пайдалануға рұқсат етілмейді. Бұл жағдайда диаграммалық дискілер сенімді сақталуы тиіс. Жазбалары бар диаграммалық дискі зақымдалған жағдайда, жүргізуші зақымдалған дискіні оны ауыстыру үшін пайдаланылатын қосымша дискіге қосады;
      3) диаграммалық дискіні, оны қабылдап алған күннен бастап жүргізуші автокөлік құралын басқарған әр күн сайын пайдаланады;
      4) тахограф істен шыққан кезде, еңбек және демалыс режимінің жазбасын диаграммалық дискінің сыртқы жағында оған түсірілген тиісті графикалық белгілерді пайдалана отырып жүргізеді және қысқа уақытта ақауларды жою шараларын қабылдайды. Жүргізушілер автокөлік құралынан тысқары болып, бақылау құрылғысын пайдалана алмаған жағдайда, олар өздерінің диаграммалық дискілеріне іс-әрекеттері мен демалысы туралы мәліметтерді қолмен енгізеді;
      5) көліктік бақылау жүргізуге уәкілетті мемлекеттік органның қызметкерлеріне ағымдағы аптада және алдыңғы аптаның соңғы күнінде толтырылған диаграммалық дискілерін, өлшеу құралдарының үлгісін бекіту туралы сертификатты, сондай-ақ тахографты тексеру жүргізілгені туралы куәлікті көрсетеді.

6. Тахографты пайдалана отырып, автомобиль көлігімен
тасымалдарды жүзеге асыратын тасымалдаушылардың
іс-қимылы

      35. Тасымалдаушы:
      1) автокөлік құралдары жабдықталған тахографтарда пайдалану үшін жарамды, белгіленген үлгідегі диаграммалық дискілердің, олардың пайдалану ұзақтығын және бүліну немесе бақылау органдары алып қойған жағдайда ауыстыру мүмкіндігін ескере отырып, жеткілікті санын жүргізушілерге береді;
      2) әрбір жүргізушінің толтырылған диаграммалық дискілерін соңғы жазылған күнінен бастап кемінде 12 ай бойы және тахографтарды тексеру туралы куәліктерді, оларды берген сәттен бастап 3 жыл бойы сақтайды;
      3) қолдарында бар толтырылған диаграммалық дискілерді пайдалана отырып, жүргізушілердің автокөлік құралдарын басқарудың уақыт нормаларын, басқа жұмыс пен демалыс кезеңдерін сақтауын үнемі бақылайды, диаграммалық дискілердегі мәліметтерді талдайды және бұзушылықтарды анықтаған жағдайда, оларды жою шараларын қабылдайды;
      4) осы тармақтың 2) тармақшасында көрсетілген құжаттарды көліктік бақылау жүргізуге уәкілетті мемлекеттік органның қызметкерлеріне ұсынады.

7. Тахографтарды пайдалануды бақылау

      36. Бақылауға мыналар жатады:
      1) тахографтардың бар болуы, дұрыстығы және 23-тармақтың талаптарына сәйкестігі, сондай-ақ жүргізушінің осы Ереженің 34-тармағында көрсетілген оны пайдалану шарттарын сақтауы;
      2) жүргізуші автокөлік құралын басқарған ағымдағы аптаға және алдыңғы аптаның соңғы күніне диаграммалық дискілердегі жазбалар (қозғалыстың жылдамдық режимдерін, еңбек және демалыс режимін сақтау);
      3) тахографтағы белгі бедерлемесінің жай-күйі, жөндеп күйге келтіру параметрлері бар тақтайшаның болуы.
 

      37. Тасымалдаушылардың ЕСТР-дің және осы Ереженің талаптарын бұзушылықтары анықталған жағдайда, көліктік бақылау жүргізуге уәкілетті мемлекеттік органдардың қызметкерлері Қазақстан Республикасының заңнамасына  сәйкес шаралар қабылдайды.

Жүргізушілердің еңбегі мен демалысын
ұйымдастыру ережесіне,   
автокөлік құралдарын еңбек және демалыс
режимін тіркеудің бақылау  
құрылғыларымен (тахографтармен) 
жарақтандыру бойынша талаптарға 
1-қосымша         

Жүргізушілердің еңбек және демалыс
режимдерінің кестесі
(кестеде көрсетілген таңбалы белгілерді
қағаз мәтіннен қараңыз)

___________________________________________________________________
Жүргі.|Режим  |Үздіксіз|Үзіліс.|Тәулік  | Апта      |Күнде.|Апталық
зуші. |       |басқа.  |тің ең |ішіндегі| ішіндегі  |лікті |демалыс.
лердің|       |рудың   |аз уа. |басқару.| басқарудың|дема. |тың ең
саны  |       |ең ұзақ |қыты   |дың ең  | ең ұзақ   |лыстың|аз уақы.
      |       |уақыты  |       |ұзақ    | уақыты    |ең аз |ты
      |       |        |       |уақыты  |           |уақыты|
______|_______|________|_______|________|___________|______|_______
1 жүр. нормасы 4,5 са.  45 ми.  9 сағат  Кез келген  12 са.  45
гізуші рұқсат  ғат      нут     аптасына апта ішінде ғат    сағат
       етіледі          15 ми.  екі күн, 90 сағат           - шоғыр.
                        нуттан  10 сағат.                   лану
                        қысқа   тан                         жерінде
                        емес                                36 са.
                        интер.                              ғат;
                        валдар.                             - кез
                        ға бөлу                             келген
                                                            басқа
                                                            жерде
                                                            24 сағат

2 жүр.         осындай  осындай осындай  90 сағат    30 са. осындай
гізуші                                               ғат
                                                     жұмыс
                                                     ішінде
                                                     әрбір
                                                     жүргі.
                                                     зуші.
                                                     нің
                                                     үздік.
                                                     сіз 8
                                                     сағат.
                                                     тан
                                                     кем
                                                     емес
                                                     дема.
                                                     лысы
                                                     болуы
                                                     тиіс
___________________________________________________________________

Жүргізушілердің еңбегі мен демалысын
ұйымдастыру ережесіне,    
автокөлік құралдарын еңбек және демалыс
режимін тіркеудің бақылау   
құрылғыларымен (тахографтармен)
жарақтандыру бойынша талаптарға 
2-қосымша         

Диаграммалық дискі
(бет жағы)

      Қағаз мәтінді қараңыз

Диаграммалық дискі
(сыртқы жағы)

      Қағаз мәтінді қараңыз

Жүргізушілердің еңбегі мен демалысын
ұйымдастыру ережесіне,   
автокөлік құралдарын еңбек және демалыс
режимін тіркеудің бақылау  
құрылғыларымен (тахографтармен)
жарақтандыру бойынша талаптарға
3-қосымша         

Диаграммалық дискіні толтыру тәртібі
(Толтыру тәртібінде көрсетілген таңбалы белгілерді
қағаз мәтіннен қараңыз)

      1. Жұмыс күнінің басында әрбір жүргізуші алдын ала жаңа диаграммалық дискінің орта бөлігін, қолмен мыналарды жазып толтыруы тиіс:
      1) - тегі, аты және әкесінің аты;
      2) - жөнелту пункті;
      3) Dat. - дискіні орнату күні (сызықтың үстінде);
      4) NO - автокөлік құралының тіркеу нөмірі;
      5) - жүріс есептеуіштің бастапқы көрсеткіші;
      2. Тәуліктік жұмыс аяқталғаннан кейін диаграммалық дискіні бақылау құрылғысынан алу және мынадай жазбалармен толықтыру керек:
      6) - келу пункті;
      7) Dat. - дискіні алу күні (сызықтың астында);
      8) - жүріс есептеуіштің соңғы көрсеткіші;
      9) КМ - сапар бойындағы есептелген жүріс;
      3. Бір жұмыс күні ішінде автомобильді ауыстыру кезінде диаграммалық дискінің сыртқы жағының орта бөлігі қолмен толтырылады:
      1) - автокөлік құралын ауыстыру уақыты;
      2) NO - жаңа автокөлік құралының тіркеу нөмірі;
      3) - жүріс есептеуіштің бастапқы көрсеткіші;
      Осылай толтырылған диаграммалық дискі басқа автомобильдің бақылау құрылғысына көшіріледі. Сапар аяқталған соң дискіні мынадай жазумен толтыру керек:
      4) - жүріс есептеуіштің соңғы көрсеткіші;
      5) КМ - сапар бойындағы есептелген жүріс.

Об утверждении Правил организации труда и отдыха водителей, требований по оснащению автотранспортных средств контрольными устройствами регистрации режима труда и отдыха (тахографами)

Приказ и.о. Министра транспорта и коммуникаций Республики Казахстан от 19 января 2004 года № 16-I. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 18 февраля 2004 года № 2708. Утратил силу приказом и.о. Министра транспорта и коммуникаций Республики Казахстан от 6 августа 2011 года № 496

      Сноска. Утратил силу приказом и.о. Министра транспорта и коммуникаций РК от 06.08.2011 № 496.

      В целях реализации положений Закона Республики Казахстан от 4 июля 2003 года N 476 "Об автомобильном транспорте" и Указа Президента Республики Казахстан от 12 мая 1995 года N 2272 "О присоединении Республики Казахстан к Европейскому соглашению, касающемуся работы экипажей транспортных средств, производящих международные автомобильные перевозки, (ЕСТР) 1970 года", а также с целью повышения безопасности дорожного движения при осуществлении автомобильных перевозок путем контроля за режимом труда и отдыха водителей, приказываю:

      1. Утвердить прилагаемые Правила организации труда и отдыха водителей, требования по оснащению автотранспортных средств контрольными устройствами регистрации режима труда и отдыха (тахографами).

      2. Управлению автомобильного транспорта (Маханов Ш.К.) обеспечить представление Правил для государственной регистрации в Министерство юстиции Республики Казахстан.

      3. Признать утратившими силу следующие приказы Министра транспорта и коммуникаций Республики Казахстан:
      1) от 3 ноября 2000 года N 437-I "Об утверждении Правил применения тахографов при осуществлении международных автомобильных перевозок в Республике Казахстан" (зарегистрирован Министерством юстиции Республики Казахстан 2 декабря 2000 года N 1317, с изменениями, внесенными приказом Министра транспорта и коммуникаций Республики Казахстан от 16 сентября 2002 года N 308-I);
      2) от 16 сентября 2002 года N 308-I "О внесении изменения в приказ Министра транспорта и коммуникаций Республики Казахстан от 3 ноября 2000 года N 437-1 "Об утверждении Правил применения тахографов при осуществлении международных автомобильных перевозок в Республике Казахстан" (зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 10 октября 2002 года N 2002, опубликован: "Бюллетень нормативных правовых актов Республики Казахстан", 2002 г., N 45-46).

      4. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на вице-Министра транспорта и коммуникаций Кошанова Е.Ж.

      5. Настоящий приказ вступает в силу со дня официального опубликования.

      И.о. Министра

Утверждены                       
приказом и.о. Министра транспорта          
и коммуникаций Республики Казахстан         
от 19 января 2004 года N 16-I            

Правила организации труда и отдыха водителей, требования
по оснащению автотранспортных средств контрольными устройствами
регистрации режима труда и отдыха (тахографами) 1. Общие положения

      1. Настоящие Правила организации труда и отдыха водителей, требования по оснащению автотранспортных средств контрольными устройствами регистрации режима труда и отдыха (тахографами) (далее - Правила) разработаны в соответствии с Законом Республики Казахстан "Об автомобильном транспорте" и Указом Президента Республики Казахстан от 12 мая 1995 года N 2272 "О присоединении Республики Казахстан к Европейскому соглашению, касающемуся работы экипажей транспортных средств, производящих международные автомобильные перевозки, (ЕСТР) 1970 года" и определяют общий порядок организации труда и отдыха водителей, осуществляющих автомобильные перевозки пассажиров и грузов, и требования по установке и эксплуатации контрольных устройств регистрации режима труда и отдыха водителей на автотранспортных средствах, подлежащих оборудованию данными устройствами.
      2. В Правилах используются следующие основные понятия:
      1) тахограф - контрольное устройство, предназначенное для установки на автотранспортных средствах в целях непрерывной регистрации в автоматическом или полуавтоматическом режиме на специальных диаграммных дисках или регистрационных листах (далее - диаграммные диски) данных о пройденном пути и скорости движения автотранспортного средства, времени работы и отдыха водителя;
      2) диаграммный диск - диск, который вводится в контрольное устройство и предназначен для непрерывной записи и хранения информации, подлежащей регистрации;
      3) поверка - проведение государственного метрологического контроля;
      4) водитель - любое лицо, независимо от того работает ли оно по найму или нет, управляющее автотранспортным средством или находящееся на автотранспортном средстве для того, чтобы управлять им в случае необходимости, и имеющее документы, подтверждающие его квалификацию и профессиональную пригодность в соответствии с законодательством  Республики Казахстан;
      5) ежедневная продолжительность управления - продолжительность управления между любыми двумя периодами ежедневного отдыха или периодами ежедневного и еженедельного отдыха;
      6) неделя - период времени с 00.00 час. в понедельник до 24.00 час. в воскресенье;
      7) отдых - любой непрерывный период, продолжительностью не менее часа, в течение которого водитель может свободно располагать своим временем;
      8) эффективная окружность шин колес - среднее значение расстояний, пройденных несколькими ведущими колесами автотранспортного средства за один полный их оборот при нормальных условиях испытаний.
      3. Настоящие Правила распространяются на физических и юридических лиц, осуществляющих в соответствии с законодательством Республики Казахстан перевозки пассажиров, багажа, грузов или почты по территории Республики Казахстан.
      4. Нарушение Правил влечет ответственность, установленную законами Республики Казахстан.
      5. Если международными договорами, ратифицированными Республикой Казахстан устанавливаются иные правила, чем те, которые устанавливаются настоящими Правилами, то применяются правила международных договоров.

2. Режим труда и отдыха водителей

      6. Ежедневная продолжительность управления автотранспортным средством не должна превышать 9 часов. Она может быть увеличена дважды в течение любой одной недели до 10 часов (приложение 1).
      7. Общая продолжительность управления автотранспортным средством в течение любых двух недель не должна превышать 90 часов.
      8. После непрерывного управления автотранспортным средством в течение четырех с половиной часов водитель делает перерыв не менее, чем на 45 минут, если не наступает период отдыха.
      9. Этот перерыв может быть заменен перерывами, продолжительностью не менее 15 минут каждый, распределяемыми в течение периода управления так, чтобы в сумме они составляли не менее 45 минут.
      10. В течение этих перерывов водитель не выполняет никакой другой работы.
      11. Перерывы не могут рассматриваться в качестве периодов ежедневного отдыха.
      12. В течение каждых 24 часов водитель имеет непрерывный ежедневный отдых продолжительностью не менее 12 часов.
      13. Если в течение каждых 30 часов автотранспортным средством управляли, по крайней мере, два водителя, каждый водитель имеет период отдыха продолжительностью не менее 8 часов подряд.
      14. Ежедневный период отдыха может использоваться на автотранспортном средстве, если на нем имеется спальное место и автотранспортное средство находится на стоянке.
      15. В случаях, когда водитель на участке маршрута сопровождает автотранспортное средство, перевозимое на пароме или по железной дороге, он должен располагать спальным местом, и его ежедневный отдых может прерываться не более одного раза. Этот перерыв не должен превышать 1 часа до погрузки и после выгрузки. При этом операции по таможенному оформлению включаются в операции по погрузке или выгрузке, а прерываемый ежедневный период отдыха увеличивается на два часа.
      16. В течение каждой рабочей недели водитель должен иметь еженедельный отдых, который должен составлять 45 последовательных часов. Этот период отдыха может быть сокращен до 36 часов, если он используется в месте приписки автотранспортного средства или в месте приписки водителя, или до 24 часов, если он используется в любом другом месте. Любое сокращение продолжительности отдыха должно быть компенсировано предоставлением соответствующего времени отдыха в течение трех недель.
      17. Еженедельный отдых может быть отложен до конца шестого дня после шести ежедневных периодов управления автотранспортным средством, если общая продолжительность управления в течение этих дней не превышает максимального времени, соответствующего шести ежедневным периодам управления.
      18. Для того, чтобы не ставить под угрозу безопасность дорожного движения и достичь удобного места стоянки, водитель может отходить от положений настоящих Правил в той мере, в которой это необходимо для обеспечения безопасности находящихся на автотранспортном средстве лиц, автотранспортного средства или находящегося на нем груза. Водитель должен указать характер и причину отхода от этих положений в регистрационном листе или диаграммном диске.

      3. Требования по регистрации режима труда и отдыха водителей

      19. Оборудованию контрольными устройствами регистрации режима труда и отдыха водителей (тахографами) подлежат автобусы, грузовые, в том числе специализированные, автомобили, используемые при осуществлении:
      1) автомобильных перевозок опасных грузов;
      2) международных автомобильных перевозок пассажиров, багажа и грузов;
      3) междугородных межобластных регулярных и нерегулярных автомобильных перевозок пассажиров и багажа.
      В соответствии со статьей 55 Закона Республики Казахстан "Об автомобильном транспорте" подпункт 3) данного пункта вводится в действие с 1 января 2005 года.
      20. Автотранспортные средства, зарегистрированные на территории государства, являющегося участником ЕСТР, при осуществлении международных автомобильных перевозок по территории Республики Казахстан, должны быть оборудованы тахографами, если международными договорами, ратифицированными Республикой Казахстан не установлено иное.
      21. При осуществлении международных автомобильных перевозок по территории Республики Казахстан автотранспортными средствами, зарегистрированными на территории государства, не являющегося участником ЕСТР, допускается ведение водителями данных автотранспортных средств ежедневных регистрационных листков режима труда и отдыха.
      22. Оборудование тахографами не требуется при осуществлении перевозок следующими автотранспортными средствами:
      1) грузовыми автомобилями, в том числе специализированными (предназначенными для перевозки определенных видов грузов), общая снаряженная масса которых, включая вес прицепов или полуприцепов, не превышает 3,5 тонн, за исключением автотранспортных средств, осуществляющих перевозки опасных грузов;
      2) автотранспортными средствами, которые используются для перевозки пассажиров и грузов, в том числе опасных грузов, на регулярных линиях, протяженность которых не превышает 50 км;
      3) автотранспортными средствами, разрешенная максимальная скорость которых не превышает 30 км в час;
      4) автотранспортными средствами, которые находятся в ведении вооруженных сил, органов гражданской обороны, пожарной службы и сил поддержания общественного порядка;
      5) автотранспортными средствами, которые используются в чрезвычайных обстоятельствах или в ходе спасательных операций;
      6) специальными автотранспортными средствами, которые используются в медицинских целях;
      7) автотранспортными средствами, осуществляющими технологические перемещения опасных грузов внутри территорий организаций, на которых осуществляется их производство, переработка, хранение, применение или уничтожение, если такие перемещения осуществляются без выхода на автомобильные дороги общего пользования, а также улицы городов и населенных пунктов, ведомственные дороги, по которым разрешается движение автотранспортных средств общего пользования;
      8) автотранспортными средствами, осуществляющими перевозки опасных грузов, когда такие грузы упакованы для розничной продажи в количествах, не превышающих объемов, регламентированных Европейским соглашением о международной дорожной перевозке опасных грузов (далее - ДОПОГ), и предназначены для непосредственного потребления, использования в быту, для досуга или спорта;
      9) автотранспортными средствами, осуществляющими перевозки ограниченного количества опасных веществ на одном автотранспортном средстве в размерах, которые в соответствии с ДОПОГ определяют груз как не влияющий отрицательно на окружающую среду и здоровье людей и при которых перевозку груза можно считать как перевозку не опасного груза;
      10) автотранспортными средствами, осуществляющими по территории Республики Казахстан перевозки машин и механизмов, не являющихся транспортными средствами и содержащих опасные грузы во внутреннем или эксплуатационном оборудовании.
      23. Тахографы, применяемые на автотранспортных средствах в Республике Казахстан, должны соответствовать требованиям ЕСТР и иметь выданный в установленном законодательством порядке сертификат об утверждении типа средств измерений, допускающий тахографы к применению в Республике Казахстан, а также действующее свидетельство о проведении их государственного метрологического контроля (поверки) или поверительное клеймо.

      4. Требования, предъявляемые к установке и эксплуатации тахографов

      24. Установка тахографов на транспортных средствах производится в соответствии с нормативными документами, регламентирующими требования по установке данных контрольных устройств.
      25. Тахограф должен быть установлен на автотранспортном средстве таким образом, чтобы водитель мог со своего места наблюдать за показаниями спидометра, счетчика пробега и часов. Тахограф, включая приводные элементы, должен быть защищен от случайной поломки.
      26. После проверки тахографа, проводимой при его установке, на автотранспортном средстве рядом с устройством или на самом устройстве на видном месте должна укрепляться табличка с данными об установке. После каждого осмотра, когда требуется изменение данных самой установки, на месте предыдущей таблички должна быть установлена новая табличка.
      27. Периодические проверки проводятся не реже одного раза в два года и могут проводиться одновременно с техническими осмотрами автотранспортных средств и должны включать следующие проверки:
      1) правильность работы контрольного устройства;
      2) наличие на контрольном устройстве знака официального утверждения типа;
      3) наличия таблички с данными об установке или поверке;
      4) фактическое значение эффективной окружности шин колес;
      5) целостность пломб на контрольном устройстве и на других частях.
      28. Поверки отклонения в ходе эксплуатации измеряемых тахографом фактических параметров от максимально допустимых должна проводиться не реже сроков, установленных уполномоченным органом по стандартизации, метрологии и сертификации. В ходе этих испытаний должна производиться замена таблички с данными об установке.
      29. Положительные результаты поверок тахографа удостоверяются свидетельством о его поверке или поверительным клеймом. Свидетельство о поверке тахографа хранится в течение установленного срока и предъявляется по требованию контролирующих органов.
      30. Диаграммные диски (приложение 2) должны быть такими, чтобы они не затрудняли нормальное использование контрольного устройства, а содержащиеся на них записи были не стираемыми и легко читаемыми.
      31. Диаграммные диски должны сохранять свои размеры и все нанесенные на них записи, при нормальных условиях влажности и температуры, в течение не менее одного года.
      32. В начале рабочего дня, после завершения суточной работы, а также в случае замены автотранспортного средства в течение одного рабочего дня каждый водитель вносит в диаграммный диск соответствующие записи (приложение 3). В общей сложности диск обеспечивает возможность записей о замене до трех автотранспортных средств.
      33. Минимальная возможная продолжительность записи на дисках, независимо от их формы, должна составлять 24 часа.

5. Действия водителей при использовании тахографов

      34. Водители автотранспортных средств:
      1) обеспечивают правильную эксплуатацию тахографа, его своевременное включение и переключение ручек тахографа на соответствующие режимы работы;
      2) своевременно производят установку, замену и надлежащее заполнение диаграммных дисков, а также обеспечивают их сохранность. Не допускается использование загрязненных или поврежденных диаграммных дисков. В этом отношении диаграммные диски должны быть надежно защищены. В случае повреждения диаграммного диска с внесенными в него записями водитель прикладывает поврежденный диск к дополнительному диску, используемому для его замены;
      3) использует диаграммные диски каждый день, в течение которого водитель управлял транспортным средством, начиная с момента его приемки;
      4) при выходе тахографа из строя ведет запись режима труда и отдыха на обороте своего диаграммного диска от руки с использованием нанесенной на него сетки с соответствующими графическими обозначениями и принимает меры по устранению неисправностей в кратчайшие сроки. В случае, когда водители находятся вне автотранспортного средства и не могут использовать контрольное устройство, они также вносят от руки в свой диаграммный диск сведения об их деятельности и отдыхе;
      5) предъявляют сотрудникам государственного органа, уполномоченного проводить транспортный контроль, заполненные диаграммные диски за текущую неделю и за последний день предшествующей недели, сертификат об утверждении типа средств измерений, а также свидетельство о проведении поверки тахографа.

      6. Действия перевозчиков, осуществляющих перевозки
автомобильным транспортом с использованием тахографов

      35. Перевозчик:
      1) выдает водителям достаточное количество диаграммных дисков установленного образца, пригодных для использования в тахографе, которым оборудовано автотранспортное средство, с учетом продолжительности их использования и возможности замены в случае повреждения или изъятия их контролирующими органами;
      2) хранит заполненные диаграммные диски каждого водителя в течение не менее чем 12 месяцев со дня последней записи и свидетельства о поверках тахографов - в течение 3 лет с момента их выдачи;
      3) постоянно контролирует соблюдение водителями норм времени управления автотранспортными средствами, периодов другой работы и отдыха, используя имеющиеся в их распоряжении заполненные диаграммные диски, проводит анализ данных в диаграммных дисках и, в случае установления нарушений, принимает меры по их пресечению;
      4) предъявляет указанные в подпункте 2) настоящего пункта документы сотрудникам государственного органа, уполномоченного проводить транспортный контроль.

      7. Контроль за использованием тахографа

      36. Контролю подлежат:
      1) наличие, исправность и соответствие тахографа требованиям пункта 23, а также соблюдение водителем условий его использования, указанных в пункте 34 настоящих Правил;
      2) записи на диаграммных дисках за текущую неделю и за последний день предшествовавшей недели, в течение которого водитель управлял автотранспортным средством (соблюдение скоростных режимов движения, режима труда и отдыха);
      3) состояние оттиска клейма на тахографе, наличие табличек с параметрами настройки.
      37. В случае выявления нарушений требований ЕСТР и настоящих Правил, допущенных перевозчиками, сотрудники государственного органа, уполномоченного проводить транспортный контроль, принимают меры, в соответствии с законодательством Республики Казахстан.

Приложение 1                          
к Правилам организации труда                 
и отдыха водителей, требованиям                
по оснащению автотранспортных средств            
контрольными устройствами регистрации            
режима труда и отдыха (тахографами),            
утвержденных приказом и.о. Министра             
транспорта и коммуникаций                  
Республики Казахстан                     
от 19 января 2004 года N 16-I                

                            Таблица
               режимов труда и отдыха водителей

_______________________________________________________________
Кол-во | Режим | Макс.  | Мин.  | Макс. | Макс.  | Мин.  | Мин.
води-  |       | время  | время | время | время  | время | время
телей  |       | непре- | пере- | управ-| управ- | ежед- | ежене-
       |       | рывного| рыва  | ления | ления в| нев-  | дель-
       |       | управ- |       | в     | неделю | ного  | ного
       |       | ления  |       | сутки |        | отдыха| отдыха
       |       |        |       |       |        |       |
       |       |           См. бумажный вариант          |
---------------------------------------------------------------------
1-води-| норма |4,5 часа|  45   |9 часов|90 часов|  12   | 45 часов-
тель   | допус-|        | минут |по 10  |в тече- | часов | 36 часов
       | кается|        | разде-|часов  |ние     |       | на месте
       |       |        | ление |х 2 дня|любых   |       | базиро-
       |       |        | на ин-|в не-  |2-х не- |       | вания;
       |       |        | терва-|делю   |дель    |       | -24 часа
       |       |        | лы не |       |        |       | в любом
       |       |        | короче|       |        |       | другом
       |       |        | 15    |       |        |       | месте
       |       |        | минут |       |        |       |
---------------------------------------------------------------------
2-води-|       |  тоже  | тоже  | тоже  |90 часов|в те-  | тоже
теля   |       |        |       |       |        |чение  |
       |       |        |       |       |        |30 ча- |
       |       |        |       |       |        |сов    |
       |       |        |       |       |        |работы |
       |       |        |       |       |        |каждый |
       |       |        |       |       |        |води-  |
       |       |        |       |       |        |тель   |
       |       |        |       |       |        |должен |
       |       |        |       |       |        |иметь  |
       |       |        |       |       |        |отдых  |
       |       |        |       |       |        |не ме- |
       |       |        |       |       |        |нее 8  |
       |       |        |       |       |        |часов  |
       |       |        |       |       |        |непре- |
       |       |        |       |       |        |рывно  |
---------------------------------------------------------------------

Приложение 2                          
к Правилам организации труда                 
и отдыха водителей, требованиям                
по оснащению автотранспортных средств            
контрольными устройствами регистрации            
режима труда и отдыха (тахографами),            
утвержденных приказом и.о. Министра             
транспорта и коммуникаций                  
Республики Казахстан                     
от 19 января 2004 года N 16-I                 

Диаграммный диск
(лицевая сторона)

      См. бумажный вариант

      Диаграммный диск
(оборотная сторона)

      См. бумажный вариант

Приложение 3                          
к Правилам организации труда                 
и отдыха водителей, требованиям                
по оснащению автотранспортных средств            
контрольными устройствами регистрации            
режима труда и отдыха (тахографами),            
утвержденных приказом и.о. Министра             
транспорта и коммуникаций                  
Республики Казахстан                     
от 19 января 2004 года N 16-I                

Порядок
заполнения диаграммного диска

См. бумажный вариант

      1. В начале рабочего дня каждый водитель должен предварительно заполнить среднюю часть нового диаграммного диска, вписав от руки:
      1) - фамилию, имя и отчество;
      2) - пункт отправления;
      3) Dat. - дату установки диска (над чертой);
      4) NО   - регистрационный номер автотранспортного средства;
      5) - начальные показания счетчика пробега;
 
      2. После завершения суточной работы диаграммный диск следует вынуть из контрольного устройства и дополнить следующими записями:
      6)  - пункт прибытия;
      7) Dat. - дата снятия диска (под чертой);
      8) - конечные показания счетчика пробега;
      9) КМ - вычисленный пробег за поездку.
      3. При замене автотранспортного средства в течение одного рабочего дня заполняется от руки средняя часть оборотной стороны диаграммного диска:
      1) - время замены автотранспортного средства;
      2) NО - регистрационный номер нового автотранспортного средства;
      3) - начальные показания счетчика пробега;
 
      Заполненный таким образом диаграммный диск переносится в контрольное устройство другого автотранспортного средства. После завершения поездки диск следует дополнить данными:
      4) - конечные показания счетчика пробега;
      5) КМ - вычисленный пробег за поездку.