Мемлекеттік кәсіпорындардың төлем қабілеттілігі жағдайына мониторинг жүргізу ережесін бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Қаржы министрінің 2006 жылғы 31 мамырдағы N 189 Бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2006 жылғы 16 маусымда тіркелді. Тіркеу N 4254. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Қаржы министрінің 2009 жылғы 8 қазандағы N 439 бұйрығымен

      Күші жойылды - ҚР Қаржы министрінің 2009.10.08 N 439 бұйрығымен.

      Қазақстан Республикасы Президентінің 2006 жылғы 30 наурыздағы 
N 80 Жарлығымен бекітілген Қазақстан Республикасы Президентінің 
2006 жылғы 1 наурыздағы "Қазақстанның әлемдегі бәсекеге барынша қабілетті елу елдің қатарына кіру стратегиясы" атты Қазақстан халқына Жолдауын іске асыру жөніндегі іс-шаралардың жалпыұлттық жоспарын және Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2006 - 2008 жылдарға арналған бағдарламасын орындау мақсатында  БҰЙЫРАМЫН:
      1. Қоса беріліп отырған Мемлекеттік кәсіпорындардың төлем қабілеттілігі жағдайына мониторинг жүргізу ережесі бекітілсін.
      2. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Қазақстан Республикасының Қаржы вице-министрі Ә.А.Смайыловқа жүктелсін.
      3. Осы бұйрық Қазақстан Республикасының әділет органдарында тіркелген сәтінен бастап қолданысқа енгізіледі.

       Министр

Қазақстан Республикасы 
Қаржы министрінің   
2006 жылғы 31 мамырдағы
N 189 бұйрығымен  
бекітілген     

  Мемлекеттік кәсіпорындардың төлем қабілеттілігі
жағдайына мониторинг жүргізу ережесі 1. Жалпы ережелер

      1. Осы Мемлекеттік кәсіпорындардың төлем қабілеттілігі жағдайына мониторинг жүргізу ережесі (бұдан әрі - Ереже) мемлекеттік кәсіпорындардың төлем қабілеттілігі мониторингін тұрақты негізде ұйымдастыру және жүргізу тәртібін анықтайды.

      2. Осы Ережеде мынадай ұғымдар пайдаланылады:
      1) мониторинг - ақпаратты жинауға, өңдеуге және төлем қабілеті жоқ мемлекеттік кәсіпорындарға қаржы-экономикалық оңалтуды уақтылы қолдану және мемлекет мүдделерін қорғау мақсатында мемлекеттік кәсіпорындардың төлем қабілеттілігінің қаржы-экономикалық жай-күйіне талдау жүргізуге бағытталған іс-шаралар кешені;
      2) мемлекеттік кәсіпорындарды мемлекеттік басқару органдары - министрліктер, агенттіктер, ведомстволар және Қазақстан Республикасының Үкіметі осыған өкілеттік берген өзге мемлекеттік органдар, сондай-ақ Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі; коммуналдық мемлекеттік кәсіпорындарға қатысты коммуналдық меншіктің құқық субъектісінің функцияларын тиісті әкімшілік-аумақтық бірлік әкімдігі жүзеге асырады;
      3) уәкілетті орган - өзіне берілген өкілеттіктер шегінде банкроттық рәсімдерінің жүргізілуін бақылауды жүзеге асыратын Қазақстан Республикасының Үкіметі өкілеттік берген орган;
      4) мемлекеттік меншікке билік ететін орган - республикалық меншікке билік ету өкілеттігі берілген және республикалық мемлекеттік кәсіпорындарға қатысты республикалық меншіктің құқық субъектісі болып әрекет ететін мемлекеттік орган, коммуналдық меншік кәсіпорындарына қатысты - тиісті әкімшілік-аумақтық бірлік әкімдігі не әкім өкілеттік берген атқарушы орган.

  2. Мониторинг мәні және мақсаты

      3. Мониторинг мәніне мыналар жатады:
      1) өндірістің серпіні және құрылымы;
      2) мемлекеттік кәсіпорындардың қаржылық және экономикалық төлем қабілеттілігі жағдайы.

      4. Мониторинг мақсаттары:
      төлем қабілеті жоқ кәсіпорындарға қаржы-экономикалық оңалту шараларын уақтылы қолдану;
      жаңа технологиялар мен қайта ұйымдастырудың түрлі нысандарын пайдалана отырып, жаңа өндірістерді құруға бағытталған ұсынымдар әзірлеу, төлем қабілеті жоқ мемлекеттік кәсіпорындарды сенімгерлік басқаруға, бәсекелес ортаға және шағын кәсіпкерлік субъектілеріне беру болып табылады.

  3. Мониторинг жүргізу тәртібі

      5. Мемлекеттік меншікке билік ететін орган есептіден кейінгі жылдың 30 сәуіріне дейінгі мерзімде мемлекеттік кәсіпорындардың қаржылық жағдайы, қызметінің нәтижелері және қаржылық жағдайындағы өзгерістер туралы мемлекеттік кәсіпорындар беретін ақпаратты уәкілетті органға жібереді.
      Ақпарат көздері теңгерім, кірістер мен шығыстар туралы есеп, ақша қозғалысы туралы есеп, меншікті капиталындағы өзгерістер туралы есеп және түсіндірме жазба болып табылады.

      6. Қажет болған кезде уәкілетті органның мемлекеттік кәсіпорындарды мемлекеттік басқару органдарынан уәкілетті органның сұрау салуы түскен күннен бастап он күнтізбелік күннен кешіктірілмейтін мерзімде берілуі тиіс қосымша ақпаратты сұратуға құқығы бар.

      7. Уәкілетті орган берілген ақпарат негізінде бухгалтерлік теңгерім құрылымының қанағаттандырушылығын бағалауды жүргізеді.

      8. Мемлекеттік кәсіпорындардың бухгалтерлік теңгерімі құрылымының қанағаттандырушылығын бағалау ағымдағы өтімділік коэффициенті мен меншікті айналым қаражатымен қамтамасыз етілу коэффициенті бойынша мемлекеттік кәсіпорындардың төлем қабілеттілігіне талдау жүргізу арқылы белгіленеді.

      9. Ағымдағы өтімділік коэффициенті бойынша мемлекеттік кәсіпорынның төлем қабілеттілігіне талдау жүргізу кезінде ұйымның шаруашылық қызметін жүргізу және мерзімді міндеттемелерін уақтылы өтеу үшін ұйымның меншікті айналым қаражатымен жалпы қамтамасыз етілуі анықталады. Ағымдағы өтімділік коэффициенті ұйымда бар тауарлық-материалдық қор, ақша қаражаты, дебиторлық берешек, болашақ кезең шығыстары, қысқа мерзімді қаржы инвестициялары ретіндегі ағымдағы активтердің және өзге де ағымдағы активтердің банктердің қысқа мерзімді кредиттері, овердрафт, салық бойынша берешек, күтпеген жағдайлар бойынша есептелген төлемдерді, ұзақ мерзімді кредиттердің ағымдағы бөлігін, кредиторлық берешекті төлеуге есептелген шығыстар түріндегі ұйымның ағымдағы міндеттемелеріне нақты құнының қатынасы ретінде есептеледі.

      10. Меншікті айналым қаражатымен қамтамасыз етілу коэффициенті бойынша мемлекеттік кәсіпорынның төлем қабілеттілігіне талдау жүргізу кезінде ұйымның қаржылық тұрақтылығына қажетті меншікті айналым қаражатының болуы анықталады. Меншікті айналым қаражатымен қамтамасыз етілу коэффициенті ұйымда бар тауарлық-материалдық қор, болашақ кезең шығыстары, қысқа мерзімді қаржы инвестициялары, ақша қаражаты, дебиторлық берешек түріндегі ағымдағы активтердің нақты құнына меншікті капитал мен ұзақ мерзімді активтердің нақты құнының арасындағы айырмашылық қатынас ретінде есептеледі.

      11. Мемлекеттік кәсіпорынның бухгалтерлік тенгерімі құрылымының қанағаттандырушылығын және төлем қабілеттілігін бағалау нәтижелері бойынша уәкілетті орган мына шарттардың бірі болған кезде төлем қабілеті жоқ мемлекеттік кәсіпорындардың тізбесін (бұдан әрі - тізбе) қалыптастырады:
      ағымдағы өтімділік коэффициенті есепті кезеңнің соңына 2,0-ден кем мәнге ие болса;
      меншікті айналым қаражатымен қамтамасыз етілу коэффициенті есепті кезеңнің соңына 0,1-ден кем мәнге ие болса.

      12. Уәкілетті орган мониторинг қорытындылары бойынша есептіден кейінгі жылдың 1 тамызына дейінгі мерзімде Қазақстан Республикасының Үкіметіне (республикалық меншік кәсіпорындары бойынша) немесе тиісті әкімдікке (коммуналдық меншік кәсіпорындары бойынша) тиісті шаралар қабылдау үшін төлем қабілеті жоқ мемлекеттік кәсіпорындарды қаржы-экономикалық оңалту бойынша мынадай ұсыныстарды қоса бере отырып, тізімді жолдайды:
      1) салық органдарының төлем қабілеттілігін қалпына келтіру мүмкін болмаған жағдайда шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорындардың банкроттығы рәсіміне бастамашылық жасау, қазыналық кәсіпорындар бойынша - кейіннен банкроттық рәсімін жүргізу үшін оларды қайта ұйымдастыру туралы мәселені қарау;
      2) оңалту рәсімін қолдану;
      3) сырттай қадағалау рәсімін енгізу;
      4) сенімгерлік басқаруға немесе шағын кәсіпкерлік субъектілерінің меншігіне беру;
      5) бәсекелес ортаға беру.

Об утверждении Правил проведения мониторинга состояния платежеспособности государственных предприятий

Приказ Министра финансов Республики Казахстан от 31 мая 2006 года № 189. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 16 июня 2006 года № 4254. Утратил силу приказом Министра финансов Республики Казахстан 8 октября 2009 года № 439

      Сноска. Утратил силу приказом Министра финансов РК 08.10.2009 № 439.

      В целях исполнения Общенационального плана мероприятий по реализации Послания Президента Республики Казахстан народу Казахстана от 1 марта 2006 года "Стратегия вхождения Казахстана в число пятидесяти наиболее конкурентоспособных стран мира" и Программы Правительства Республики Казахстан на 2006 - 2008 годы, утвержденных  Указом Президента Республики Казахстан от 30 марта 2006 года N 80,  ПРИКАЗЫВАЮ:

      1. Утвердить прилагаемые Правила проведения мониторинга состояния платежеспособности государственных предприятий.

      2. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на вице-министра финансов Республики Казахстан Смаилова А.А.

      3. Настоящий приказ вводится в действие с момента регистрации в органах юстиции Республики Казахстан.

      Министр

Утверждены           
приказом Министра финансов   
Республики Казахстан      
от 31 мая 2006 года N 189   

  Правила проведения мониторинга
состояния платежеспособности государственных предприятий

  1. Общие положения

      1. Настоящие Правила проведения мониторинга состояния платежеспособности государственных предприятий (далее - Правила) определяют порядок организации и ведения на постоянной основе мониторинга платежеспособности государственных предприятий.

      2. В настоящих Правилах используются следующие понятия:
      1) мониторинг - комплекс мероприятий, направленных на сбор, обработку информации и проведение анализа финансово-экономического состояния платежеспособности государственных предприятий, в целях своевременного применения к неплатежеспособным государственным предприятиям финансово-экономического оздоровления и защиты интересов государства;
      2) органы государственного управления государственными предприятиями - министерства, агентства, ведомства и иные уполномоченные на это Правительством Республики Казахстан государственные органы, а также Национальный Банк Республики Казахстан; функции субъекта права коммунальной собственности по отношению к коммунальным государственным предприятиям осуществляет акимат соответствующей административно-территориальной единицы;
      3) уполномоченный орган - орган, уполномоченный Правительством Республики Казахстан, осуществляющий в пределах предоставленных ему полномочий контроль за проведением процедур банкротства;
      4) орган по распоряжению государственной собственностью - государственный орган, уполномоченный на распоряжение республиканской собственностью и выступающий субъектом права республиканской собственности по отношению к республиканским государственным предприятиям, в отношении предприятий коммунальной собственности - акимат соответствующей административно- территориальной единицы либо уполномоченный акимом исполнительный орган.

  2. Предмет и цели мониторинга

      3. К предмету мониторинга относятся:
      1) динамика и структура производства;
      2) финансовое и экономическое состояние платежеспособности государственных предприятий.

      4. Целями мониторинга являются:
      своевременное применение мер финансово-экономического оздоровления к неплатежеспособным предприятиям;
      выработка предложений, направленных на создание новых производств с применением новых технологий и различных форм реорганизации, передача в доверительное управление, конкурентную среду и субъектам малого предпринимательства неплатежеспособных государственных предприятий.

  3. Порядок проведения мониторинга

      5. Орган по распоряжению государственной собственностью в срок до 30 апреля года, следующего за отчетным, направляет уполномоченному органу представляемую государственными предприятиями информацию о финансовом положении, результатах деятельности и изменениях в финансовом положении государственных предприятий.
      Источниками информации являются баланс, отчет о доходах и расходах, отчет о движении денег, отчет об изменениях в собственном капитале и пояснительная записка.

      6. При необходимости уполномоченный орган имеет право запрашивать от органов государственного управления государственными предприятиями дополнительную информацию, которая должна быть представлена ими в срок не позднее десяти календарных дней со дня поступления запроса уполномоченного органа.
      7. Уполномоченный орган на основании представленной информации проводит оценку удовлетворительности структуры бухгалтерского баланса.

      8. Оценка удовлетворительности структуры бухгалтерского баланса государственных предприятий устанавливается посредством проведения анализа платежеспособности государственного предприятия по коэффициенту текущей ликвидности и коэффициенту обеспеченности собственными оборотными средствами.

      9. При проведении анализа платежеспособности государственного предприятия по коэффициенту текущей ликвидности определяется общая обеспеченность организации собственными оборотными средствами для ведения хозяйственной деятельности и своевременного погашения срочных обязательств организации. Коэффициент текущей ликвидности рассчитывается как отношение фактической стоимости находящихся в наличии у организации текущих активов в виде товарно-материальных запасов, денежных средств, дебиторской задолженности, расходов будущих периодов, краткосрочных финансовых инвестиций и прочих текущих активов к текущим обязательствам организации в виде краткосрочных кредитов банков, овердрафта, задолженности по налогам, начисленных расходов к оплате, начисленных платежей по непредвиденным обстоятельствам, текущей части долгосрочных кредитов, кредиторской задолженности.

      10. При проведении анализа платежеспособности государственного предприятия по коэффициенту обеспеченности собственными оборотными средствами определяется наличие у организации собственных оборотных средств, необходимых для ее финансовой устойчивости. Коэффициент обеспеченности собственными оборотными средствами рассчитывается как отношение разности между собственным капиталом и фактической стоимостью долгосрочных активов к фактической стоимости находящихся в наличии у организации текущих активов в виде товарно-материальных запасов, расходов будущих периодов, краткосрочных финансовых инвестиций, денежных средств, дебиторской задолженности.

      11. По результатам оценки удовлетворительности структуры бухгалтерского баланса и платежеспособности государственного предприятия уполномоченный орган формирует перечень неплатежеспособных государственных предприятий (далее - перечень) при наличии одного из следующих условий:
      коэффициент текущей ликвидности на конец отчетного периода имеет значение менее 2,0;
      коэффициент обеспеченности собственными оборотными средствами на конец отчетного периода имеет значение менее 0,1.

      12. Уполномоченным органом по итогам мониторинга в срок до 1 августа года, следующего за отчетным, в Правительство Республики Казахстан (по предприятиям республиканской собственности) или соответствующий акимат (по предприятиям коммунальной собственности) направляется перечень с приложением следующих предложений по финансово-экономическому оздоровлению неплатежеспособных государственных предприятий для принятия соответствующих мер:
      1) инициирование налоговыми органами процедуры банкротства государственных предприятий на праве хозяйственного ведения, в случае невозможности восстановления платежеспособности, по казенным предприятиям - рассмотрение вопроса об их реорганизации для последующего проведения процедуры банкротства;
      2) применение процедуры реабилитации;
      3) введение процедуры внешнего наблюдения;
      4) передача в доверительное управление или в собственность субъектам малого предпринимательства;
      5) передача в конкурентную среду.