ИПС "Әділет"

Ескерту: Бұйрықтың күші жойылды - Қазақстан Республикасы Мәдениет және ақпарат министрінің 2008 жылғы 30 мамырдағы N 173 бұйрығымен.

Үзінді:
Қазақстан Республикасының Мәдениет, ақпарат және спорт министрінің 2005 жылғы 18 қазандағы N 274, Қазақстан Республикасы Мәдениет және ақпарат министрінің 2006 жылғы 3 тамыздағы N 188 және 2006 жылғы 29 қыркүйектегі N 245 бұйрықтарының күші жойылды деп тану туралы

      "Нормативтік құқықтық актілер туралы" Қазақстан Республикасының 1998 жылғы 24 наурыздағы Заңының 27-бабы 1-1-тармағына сәйкес, БҰЙЫРАМЫН:
      1. Күші жойылды деп танылсын:
      1) ...;
      2) ...;
      3) "Қазақстан Республикасындағы телевизия, радио хабарларын тарату және радио байланыс ұйымдарындағы қауіпсіздік және еңбекті қорғау жөніндегі ережелерді бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Мәдениет және ақпарат министрінің 2006 жылғы 29 қыркүйектегі N 245 бұйрығы (Нормативтік құқықтық кесімдерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде N 4440, "Казахстанская правда" газетінде 2006 жылғы 12 желтоқсанда N 264 (25235); 2006 жылғы 14 желтоқсанда N 265 (25236); 2006 жылғы 21 желтоқсанда N 268 (25239)).
      2. Осы бұйрық қол қойылған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі.

Министр М. Құл-Мұхаммед
________________________________________________

      Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің 2005 жылғы 29 қазандағы N 352-ө өкімін жүзеге асыру мақсатында және Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2004 жылғы 11 қарашадағы N 1182 қаулысымен бекітілген Мемлекеттік органдардың еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау жөніндегі нормативтік құқықтық кесімдерді әзірлеу мен бекіту ережесі және Мемлекеттік органдардың еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау жөніндегі салалық нормативтерді әзірлеу мен бекіту ережесіне сәйкес БҰЙЫРАМЫН:
      1. Қоса берілген Қазақстан Республикасындағы телевизия, радио хабарларын тарату және радиобайланыс ұйымдарындағы қауіпсіздік және еңбекті қорғау жөніндегі ережелер бекітілсін.
      2. Ақпарат және мұрағат комитетінің төрағасы Н.М.Нұрғазин:
      1) осы бұйрықты Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінен мемлекеттік тіркеуден өткізуді;
      2) осы бұйрықты белгіленген тәртіпте ресми жариялауды қамтамасыз етсін.
      3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау вице-министр Е.Ж.Бабақұмаровқа жүктелсін.
      4. Осы бұйрық мемлекеттік тіркелген күннен бастап күшіне енеді және ресми жарияланған күннен бастап қолданысқа енгізілді.

Министр

КЕЛІСІЛДІ

      Қазақстан Республикасының
      Еңбек және халықты әлеуметтік
      қорғау министр

"__"_________ 2006 жыл

КЕЛІСІЛДІ

Қазақстан Республикасының
Денсаулық сақтау министрі

"__" ________ 2006 жыл

КЕЛІСІЛДІ

      Қазақстан Республикасының
      Ақпараттандыру және байланыс
      агенттігінің төрағасы

"__" _________ 2006 жыл

                                         Қазақстан Республикасы
                                   Мәдениет және ақпарат министрінің
                                       2006 жылғы 29 қыркүйектегі
                                       N 245 бұйрығымен бекітілді

Қазақстан Республикасындағы телевизия, радио хабарларын
тарату және радиобайланыс ұйымдарындағы қауіпсіздік және
еңбекті қорғау жөніндегі ережелері

1. Жалпы ереже

1. Қазақстан Республикасындағы телевизия, радио хабарларын тарату және радиобайланыс ұйымдарындағы қауіпсіздік және еңбекті қорғау жөніндегі осы ереже (одан әрі - Ереже) "Қауіпсіздік және еңбекті қорғау туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес әзірленген және меншік нысанына қарамастан Қазақстан Республикасындағы телевизия, радио хабарларын тарату және радиобайланыс ұйымдарында қауіпсіздік және еңбекті қорғау жөніндегі негізгі талаптарды бекітеді.

      2. Осы Ереженің талаптарын орындау әкімшілік, инженерлік-техникалық қызметтер мен телевизия, радио хабарларын тарату және радиобайланыс ұйымдарының (одан әрі - ұйымдар) жұмыскерлері үшін міндетті болып есептеледі.
      Осы Ережелерде мынадай ұғымдар пайдаланылады:
      еңбек қауіпсіздігі - еңбек қызметі барысында жұмыскерлердің зиянды және қауіпті ықпалдардан қорғаудағы кешенді шараларымен қамтамасыз етілген жұмыскердің қорғалу жағдайы;
      қоршап тастау - белгілі бір жағдайда қауіптің алдын алу мақсатында немесе оның жоғары кернеудегі бөлшектеріне таянбауды көздеген жағдайларда құрылғы бөлшектерінің қызметін тоқтату немесе шектеуге арналған электротехникалық бұйымның бөлшегі;
      жерге қосқыш - өткізгіш немесе жермен не оның баламасымен жалғанған металл өткізгіштерінің жиынтығы;
      жерге қосушы өткізгіш - жерге қосушы тетікпен жерге қосылуға тиіс бөлшектерді байланыстыратын өткізгіш;
      жерге қосушы құрылғы - құрылымды түрде біріктірілген жерге қосушы тетіктермен өткізгіштер жиынтығы;
      еңбекті қорғау - өзіндік құқықтық, әлеуметтік-экономикалық, ұйымдастырушылық-техникалық, санитарлық-гигиеналық, емдеу-алдын алу, сауықтыру және басқа шаралар мен құралдары бар еңбек қызметі барысындағы жұмыскерлердің өмірі мен денсаулық қауіпсіздігін қамтамасыз ету жүйесі;
      электроқұрылғы - электр қуатын өндіруге, өзгертуге, тоқ кернеуін өзгертуге, тасымалдауға, электр қуатын үлестіруге және қуаттың басқадай түріне ауыстыруға арналған мәшинелер, аппараттар, көмекші жабдықтар (орнатылған құрылыс ғимараттарымен бірге алғанда) жиынтығы;
      наряд - электрқұрылғыларда атқарылатын жұмыстар жөніндегі арнайы үлгідегі бланктарға толтырылған және жұмыстың мазмұны, орыны, жұмыстың басталу және аяқталу уақыты, оның қауіпсіз атқарылу шарттары, бригаданың құрамы және осы жұмыстардың қауіпсіздігіне жауапты адамдардың аты-жөні, және өзге мәліметтер көрсетіліп ресімделген жазбаша тапсырмалар;
      жарлық - электрқұрылғыларда атқарылатын, жарлық беруші немесе жарлықты тікелей ауызша түрінде немесе жарлық берушіден байланыс құралдары арқылы алынып, жедел тіркеу жорналына ресімделген жұмыстар тапсырмалары;
      ағымдық пайдалану деген - жедел (жедел жөндеу) қызметшілер тобының бір ауысым мерзімінде өзіне бекітілген учәскеде осы Ереженің "Ағымдық пайдалану тәртіптері бойынша атқарылатын жұмыстар туралы" тармақтарына сәйкес өз бетінше жүргізілетін жұмыстар; жарлықта жарлықты кім бергені, атқарылатын жұмыстардың орыны, мазмұны және уақыты, қауіпсіздік шараларына қатысты жұмыстар категориялары, жұмыс қауіпсіздігін қамтамасыз ететін ұйымдастыру және техникалық тізбесі, жұмыстардың ойдағыдай атқарылуын ұйымдастыратын адам мен бригада құрамына кіретіндердің аты-жөндері мен олардың электрқауіпсіздігі бойынша кәсіптік санаттары көрсетілуі керек. Жедел тіркеу жорналында жарлық берілген уақыт, жұмыстың басталуы мен аяқталу уақыты туралы белгілер қойылады.

3. Егерде жабдықтар толығымен немесе жартылай кернеулі электрқуатына жалғанып және кез келген сәтте осы жабдықтарға коммутациялық аппараттарды іске қосатын электромагниттік индукция арқылы кернеулі қуат берілетін жағдайда болса, радиокәсіпорындар қызметін атқарып тұрған болып есептеледі.

4. Ұйымдардағы жергілікті жердің және өндірістің жағдайларын ескере отырып қауіпсіздік және еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтар нақты жұмыс түрлеріне ұйымдар басшыларының бекітуімен құрылуы қажет.

5. Ұйымдардағы қауіпсіздік және еңбекті қорғау жөніндегі жұмыстарды басшымен, басшының орынбасарымен және техникалық басшымен іске асырылады.

6. Ұйымдарда қауіпсіздік және еңбекті қорғау жөнінде ағымдағы жұмыстарды ұйымдастыру мен атқару үшін қауіпсіздік және еңбекті қорғау жөніндегі қызметі құрылады немесе келісімшарт негізінде қауіпсіздік және еңбекті қорғау жөніндегі мамандар жұмысқа тартылады.
Ұйымдардағы қауіпсіздік және еңбекті қорғау қызметі жұмыс берушімен анықталады және ол Қазақстан Республикасының "Қауіпсіздік және еңбекті қорғау туралы" Заңының 21-бабына сәйкес болуы тиіс.

7. Осы Ереженің бұзылғанын немесе адамдардың өміріне қауіп төндіретіндей жағдайдағы жабдықтың істен шыққанын байқаған, сонымен қатар қорғаныс құралдарының істен шыққанын немесе олардың тиісті мөлшерде санының жетіспеушілігін байқап қалған әрбір жұмыскер міндетті түрде тез арада тікелей өзінің бастығына хабар беруі керек, ал ол орынында болмаған жағдайда одан да жоғары басшыларға хабарлауы қажет. Егерде білінген ақаулық адам өміріне немесе жабдыққа қауіпті болған жағдайда ақаулықты байқап қалған жұмыскер өзінің тікелей бастығына хабарлай отырып ақауы бар жабдықты дереу ажыратуы керек.

8. Қайғылы оқиға орын алған жағдайда жедел дәрігер шақыртып, зақым шеккен адамға дәрігер келгенше көмек көрсететін шаралар алу керек.

9. Өндірісте жұмыскерлермен орын алған қайғылы оқиғалар Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2001 жылғы 3 наурыздағы N 326 қаулысымен бекітілген тергеу және қайғылы оқиғаларды, еңбек қызметіне байланысты жұмыскерлердің денсаулығы зақымданғанын және басқа жағдайларды тіркеу туралы Ереже талаптарына сәйкес тергеуге, тіркеуге және есепке алынады.

10. Жұмыскерлерге арнайы киім мен арнайы аяқ киімін тегін беру туралы қазіргі күші бар нормативтік-құқықтық кесімдерді мемлекеттік тіркеу Реестрінде N 3456 тіркелген Қазақстан Республикасының Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2005 жылғы 27 қаңтардағы N 22-е бұйрығымен бекітілген қызметкерлерді жеке, ұжымдық қорғау құралдарымен, санитарлық-әлеуметтік бөлмелермен, құрылғылармен және емдеу-профилактикалық жабдықтармен қамтамасыз ету ережесіне сәйкес ұйымдардың қызметкерлері арнайы киімдермен, аяқ киімдермен және қорғаныс жеке заттармен қамтамасыз етілуге тиіс.

11. Сақтық құрылғылары мен көтергіш механизмдер 1-қосымшада көрсетілген нормалар бойынша және белгіленген мерзімдерде сынақтан өткізіліп отыруы керек.

2. Техникалық қызметшілерге қойылатын талаптар

12. Ұйымдардың жабдықтарын қондыруға, оларға техникалық қызмет көрсетуге және жөндеу жұмыстарын атқаруға Қазақстан Республикасының денсаулық сақтау Министрінің нормативтік-құқықтық кесімдердің мемлекеттік тіркеу Реестрінде N 2780 тіркелген 2004 жылғы 12 наурыздағы "Зиянды, міндетті қауіпті және сәтсіз өндірістік факторларға алып келетін жағдайлардан жұмыскерлерді сақтау, алдын алу, мезгіл-мезгіл дәрігерлік бақылау өткізу жөніндегі Нұсқаулық және алдын ала және мезгіл-мезгіл дәрігерлік бақылау, зиянды өндірістік факторлар, мамандықтар туралы" N 243-ші бұйрығына сәйкес дәрігерлік байқаудан өткен, жасы 18-ден төмен емес тұлғалар жіберіледі.

13. Ұйымның басшысының бұйрығы бойынша жасы 18-ге толмаған тәжірибеден өтіп жүрген жоғарғы және орта оқу орындарының практиканттарына жұмыс істеп тұрған электрқондырғылардың маңайында электротехникалық қызметшілер қатарынан тұратын, 1000 Вольтқа дейінгі электрқондырғылар бойынша ІІІ-ші санаттағы, 1000 Вольттан жоғары кернеудегі қондырғылар бойынша ІҮ санаттағы оқытушы тұлғаның қадағалауында ғана болуларына рұқсат етіледі. Жасы 18-ге толмаған тәжірибе өтуші студенттерді өз бетімен жұмыс істеуге жіберуге және электрқауіпсіздігі бойынша ІІІ-тен жоғары санат беруге тыйым салынады

3. Телевизия, радио хабарларын тарату және радио байланыс
ұйымдарындағы электр қондырғыларының классификациясы

      14. Ұйымдардың электрқондырғылары электроқуатты қондырғылар (жабдықтар) және телерадиоқондырғылар (жабдықтар) болып бөлінеді.
      Күш беретін электрқұрылымдар қатарына электр қуаты өндірілетін, тасымалданатын, тоқтың түрлі кернеу мөлшеріне қарай түрлендіретін және 50 ГЦ-тік жиіліктегі өндірістік және тұрақты электрқуатының пайдаланылуын жүзеге асыратын генераторлар, трансформаторлар, тоқты тұрақтандырушы түзеткіштер, электрқозғағыштар, тоқты бөліп таратқыш қондырғылар, күш беретін қалқандар, реле қалқандары мен басқару қалқандары, релелік қорғаныс қондырғылары және екінші кезекті автоматикалық қондырғылар, электр қуатын тасымалдаушы әуелік және кабельдік желілер, электр жарығын беруші тораптар және тағы да соған ұқсас қондырғылар жатады.
      Телерадиоқондырғыларға мыналар жатады: стационарлық, жалғамалық және қозғалмалы телерадио хабарларын таратудың құрал-жабдықтары, көліктік телевизиялық спутниктік станциялар (бұдан әрі - КТСС)2, ұшқыр телевизиялық спутниктік станциялар (бұдан әрі - ҰТСС), хабартаратқыштар, қабылдағыштар, қоздырғыштар, ақырғы аппаратуралар, қадағалау қондырғылары, өлшемдер, коммутациялар, автоматтық қондырғылар, телеметриялық құралдар және өзге де электр қуатын өндіретін тұтыныс және радио немесе дыбыстық жиілік пен өнеркәсіптің жиілік энергиясынан алынатын электрондық қондырғылар мен радиотехникалық қайта қондырғылар.

15. Электрқауіпсіздігі шарттарына байланысты радиоұйымдардың барлық электрқұрылымдары 1000 В-қа дейінгі және 1000 Вольттан жоғары кернеулі электрқұрылымдары болып бөлінеді (қазіргі жұмыс істеп тұрған кернеулік мағыналар бойынша).

16. Телерадио қондырғылар бұғаттауы бар және жоқ болып бөлінеді.

17. Қауіпті кернеудегі тоқкөзін ажыратпайынша кіруге болмайтын қоршаулар мен жабдық шкаптарының есіктерін ашуға мүмкіндік бермейтін бұғаттау құрылғылармен қызмет атқарушы тұлғалар жұмыс істейтін орындар, тоқкөздерін жедел ажырататын тоқ жүріп тұрған құрылғылардың бөлшектері және тағы басқа да қондырғылар (таратқыштар, модуляторлар) жабдықталады.
Бұғаттауы жоқ телерадио қондырғыларға мыналар жатады: стационарлық, жалғанбалы, қозғалмалы, телерадио хабарларын тарату жабдықтары, КТСС, ҰТСС, радиоқабылдағыш қондырғылар, қашықтықтан басқарылатын коммутаторлар, күшейткіштер, дыбыстық күшейткіштер, дыбыстық монупуляторлар, магнитофондар, өлшемдік приборлар, эквиваленттер, жоғары желіктегі қайта қосқыштар, фидерлер мен өзге де қажетті жабдықтар.

4. Өндірістік ғимараттарға қойылатын талаптар.
Жабдықтардың орналастырылуы .

18. Қолданыстағы, сондай-ақ жаңадан салынған және қалпына келтірілген телерадио хабарларын тарату нысанындағы объектілер нормативтік-құқықтық кесімдерді мемлекеттік тіркеудің Реестрінде N 3792 тіркелген (2005 жылғы 8 шілдедегі Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің міндетін атқарушының N 334 бұйрығымен бекітілген "Өндірістік нысандарды жобалауға арналған санитарлық-эпидемиялогиялық талаптар") (бұдан әрі - ТазЕН) санитарлық-эпидемиялогиялық ережелер мен нормалар талаптарына, (қызмет көрсетілмейтін шағын ретротаратқыштардан өзге) Қазақстан Республикасы энергетикалық кәсіпорындары үшін өрт қауіпсіздігі ережесінің талаптарына, Тұтынушылардың электрқондырғыларын пайдалануға беру ережесіне) РД 34 ҚР. 20. 501-04), Тұтынушылардың электрқондырғыларын пайдалануға беру барысындағы қауіпсіздік техникасы ережесіне (20.501-04) және Элетроқондырғыларды қондыру ережесіне сәйкес болу тиіс (ЭҚЕ) Қазақстан Республикасы Энергетика және минералдық ресурстар министрінің 2004 жылғы 26 тамыздағы N 189 бұйрығымен бекітілген.

19. Өндірістік ғимараттар өзара бір бірімен және ауысым бойынша аға қызметші отырған кеңсемен телефон арқылы байланыспен қамтамасыз етілуі керек.

20. Ғимараттардағы табиғи және жасанды жарық көздері Қазақстан Республикасының 2.04-05-2002 "Табиғи және жасанды жарық көздері" құрылыс нормалары мен ережелеріне СанЕН-на сәйкес болуға тиіс.
Табиғи жарық беру коэффициентінің нормаланған мәндері мен аралас және табиғи жарық беру және өндіріс ғимараттарындағы жұмыс кеңістіктерінің жасанды жарықпен қамтамасыз етілу нормалары 2-қосымшада көрсетілген.

21. Өндірістік ғимараттарда жұмыс аумағындағы температура, қатысты ылғалдылық және ауа қозғалысының жылдамдығы нормативтік-құқықтық кесімдерді мемлекеттік тіркеудің Реестрінде N 3789 тіркелген 2005 жылғы 8 шілдедегі Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің міндетін атқарушының N 365 бұйрығымен бекітілген "Өндірістік ғимараттардың ауасына қойылатын санитарлық-эпидемиологиялық талаптар" СанЕН талаптарына сәйкес болады.

22. Өндіріс ғимараттарындағы шуыл деңгейі 2005 жылғы 24 наурыздағы Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің N 139 бұйрығымен бекітілген "Жұмыс орындарындағы шуыл деңгейінің гигиеналық нормативтері" гигиеналық нормативтері талаптарына сәйкес болуға тиіс.

23. Шектен тыс инсоляциямен (күн сәулелерінің ғимаратжай ішіне тікелей түсуі) күресу мақсатында күн сәулесінен қорғайтын перде, жалюздер, күнқағар маңдайшаларды пайдаланылады.

24. Ғимаратжайлар ҚР 04.02-05-2001 "Жылыту, желдеткіш және салқындатқыш жүйелері" СанЕН талаптарына сәйкес жылыту, желдеткіш және салқындатқыш жүйелерімен жабдықталады.

25. Өндірістік ғимаратжайларда қорғаныс құралдары мен сақтану аспаптарын сақтайтын орындар жабдықталады.

26. Өндірістік ғимаратжайларда көрнекті орындарда алғашқы дәрігерлік көмек көрсетуге арналған шағын дәрі қобдишалары орналастырылады. Дәрі-дәрмек қобдишасының іші нормативтік-құқықтық кесімдерді мемлекеттік тіркеу Реестрінде N 3358 тіркелген 2004 жылғы 20 желтоқсандағы Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің N 876 "Халыққа жедел медициналық көмек көрсету үшін алғашқы жәрдемнің дәрі-дәрмек қобдишасының құрамын бекіту туралы" бұйрығында көзделген талаптарға сәйкес болу керек.

      27. Электр тоғының адам өміріне қауіптілік дәрежесіне қарай өндірістік ғимараттар үш категорияға бөлінеді:
      1) аса қауіптілік ықтималдығын туғызатын төмендегі көрсетілген жағдайлардың бірі орын алған болса, қауіптілігі өте жоғары деп есептеледі:
      ылғалдылық (ұзақ мерзім қатысты ылғалдылық 75% құраса) немесе тоқөткізгіш шаң болатын болса;
      едендер тоқөткізгіш болатын болса (металл, қара жер, темірбетон, кірпіш);
      жоғары температура (температура үнемі немесе оқтын-оқтын (бір тәуліктен көп) +35 градустан асып отыратын болса);
      бір жағынан - адамның бір мезгілде жермен жалғасатын ғимараттың металл құрылғыларына, технологиялық аппараттарға, механизмдерге, екінші жағынан - электржабдықтардың металл сұлбаларына соқтығу ықтималдығы;
      2) аса қауіптілік ықтималдығын туғызатын төмендегі көрсетілген жағдайлардың бірі орын алатын болса;
      ерекше ылғалдылық (ұзақ мерзім ауаның қатысты ылғалдылығы 100%-ға жуық болғанда-үйдің төбесі, қабырғалары, едендері және тұрған заттар суланып тұрса);
      химиялық активті орта (оған үнемі және ұзақ уақыт химиялық булар мен түзінділер әсерінен жабдықтардың сырт орамдары және тоқ жүргізгіш бөлшектері жалаңаштанған жағдайлар);
      бір мезгілде аса қауіп төндіретін екі немесе одан да көп қолайсыз жағдайлардың топтасуы;
      3) аса қауіпті жағдайларды туғызатын ерекше қатерлі ықтималдықтың жоқтығы.

28. Ұйымның басшысы барлық өндірістік ғимараттардың қауіптілік деңгейін анықтауға міндетті. Әрбір ғимаратжайдың көрнекті жеріне электртоғымен зақымдалу қауіптілігінің дәрежесі көрсетілген тақтайшалар ілініп, онда еңбек қауіпсіздігін сақтау үшін жауапты адамның аты-жөні қоса көрсетіледі.

29. Жоғары кернеулі тоқ жүргізгіш сымдарды блоктанған ғимаратжайларынан транзитті түрде өткізу қажет болған жағдайларда бұл сымдар металлдан жасалған тұтас қаптамалармен қоршалуы керек (қораптар, тұрбалар) және жерге жалғануы тиіс. Сонымен бірге қоршауда транзит жөніндегі сілтеме мен "Абайлаңыз! Жоғары кернеулі электрқуаты" деген ескертпе таңба орнатылады.

30. Аса қауіпті деп табылған өндірістік ғимараттарда 42 Вольттан аспайтын атаулы кернеудегі электрқұралдары мен қолға ұстайтын электр шамдарын қосуға арналған дербес электрторабы тартылады.

31. Өндірістік ғимараттарда қызметшілердің бір мезгілде бірден жабдықтардың металлдан жасалған сұлбалары мен жылыту жүйесінің құбырларына, су және канализация құбырларына соқтығу ықтималдығы болған жағдайда олардың барлығы тоқ өткізбейтін шарбақтармен қоршалады.

32. Дәнекерлеу жұмыстары жүргізілетін жұмыс жайларындағы жұмыс орындарын ауасорғыш желдеткіштермен жабдықталады.

33. Өндірістік ғимаратжайлардың ғимаратқа жақын орналасқан антенналар мен фидерлік желілерден пайда болған электрмагниттік өрістердің деңгейін төмендету үшін ғимараттың электрмагнит өрістерін тарататын жағына экран тұтылуы керек: қабырғалар жерге жалғанған металл тақталарымен, терезелер - жерге жалғанған металл торларымен немесе арнайы металданған шынылармен қалқаланады.

34. Жабдықтарды қондыру мен орналастыру осы Ереженің 3, 4, 5 қосымшаларындағы талаптар мен нормаларға сәйкес жүзеге асырылады.

5. Радиоқондырғылар қауіпсіздігінің талаптары

      35. Кездейсоқ жанасуға жақын радиоқондырғылардың токәкелуші бөлшектері жабылуы немесе кернеулері асып кеткен жағдайларда қоршау жасалады:
      қауіп қатері өсіп кеткен ғимараттарда - айнымалы тоғы 42 Вольт және тұрақты тоғы 110 Bольт;
      аса қауіпті ғимараттарда - тұрақты тоғы 12 Вольт және айнымалы тоқ 110 В.

36. Кездейсоқ жанасу мүмкіншілігі тартпалы блоктары бар және есіктері ашылатын радиожабдықтардың қасында жабдықтың ұзындығына сәйкес ұзындығымен және мөлшері 0,7 метр диэлектрлі кілемдер салынады. Диэлектрлі кілемдер ток өткізетін бөлмелердің едендерінде радиожабдықтың барлық түрлерінің жанында салынады.

37. Радиоқондырғылардан тарайтын элетромагниттік сәулелер деңгейі 1994 жылғы 22 тамызда қабылданған "0,06-30,0 МГц жиілігіндегі диапазон кеңістігінің электрлік әсер етуінің (ШРД) шектеулі рұқсат етілген деңгейі" СанЕН және осы Ереженің 6, 7, 8 қосымшаларында көрсетілген 1996 жылғы 12 маусымдағы N 3.01.002-96 "Радио техникалық нысандарда болатын электромагниттік кеңістік әсерінен халықты қорғаудың санитарлық ережелері мен нормалары" талаптарымен және 6, 7, 8 қосымшада көрсетілген талаптарға сәйкес болуға тиіс.

38. Жоғары жиілілік қондырғыларға қызмет ету аймағындағы жұмыс орындарында жылына бір рет сәуле шығару қарқындылығын өлшеу жүргізіледі. Максималды пайдаланылатын сәуле алу қуаттылығы бойынша және барлық жоғары жиіліктің қайнар көздері бір уақытта қосқанда өлшеу жұмыстарының орындалады.
Сәуле шығару қарқындылығына ықпал ететін жаңа генераторлы қондырғыларды іске қосқанда, қолданыстағылар қайта құрылғанда, жөндеу жұмыстарынан соң сәуле алу қарқындылығы өлшенеді.

39. Сәуле шығару жеделдігін өлшеу жұмыстарын өндірістік зертханалардың қызметшілері немесе ұйымдардың басшылары тағайындаған тұлғалар және арнайы оқып, даярланған мамандар өндірістік бөлімше басшысы немесе оның орынбасарының қатысуымен атқарады.

Параграф 1. Электрқұрылғыны жерге қосу

      40. Ұйымдарда жерге қосу жүйесінің үш түрі болуы керек:
      1) қорғамалы - қызмет көрсететін қызметкерлердің қауіпсіздігін қамтамасыз ету мақсатында жерге енгізілген құрал-жабдықтар;
      2) жұмыстық - жерге жұмыс істейтін тоқтардың шығу мүмкіндігі бар радио қондырғы аппараттарын қосу мүмкіндігі үшін және элетрқондырғылар әрекетіне байланысты электрлік жалғамаларды құру мақсатындағы жерге енгізілген құрал-жабдықтар;
      3) найзағайдан қорғайтын - жоғары әлеуетті кіргізуден және екінші деңгейлі найзағай әсерінен, сондай-ақ тікелей соққы себебінен орын алған өрт пен механикалық бұзылулардан антендік - мачталық құрылыстардан ғимарат жайларды сақтауды қамтамасыз ету, қызмет істейтін қызметкерлердің қауіпсіздігін сақтау үшін жерге енгізілген құрал-жабдықтар.

41. Электр қуаттылығы күшті құрылғы мен қорғамалы радиоқұрылғыны жерге қосу үшін екеуіне ортақ жерге қосушы бір құрылғы қолданылады.

42. Жерге қосылушы тетіктер мен жерге қосу құрылғыларының арасында жердегі және техникалық ғимарат ішіндегі электрлік іске қосуда тығыздау аспаптарының маңызы зор.

43. Жерге қосу құрылғысы ретінде тек тұрақты жұмысқа қосылып тұрған жерге қосу құрылғысын (жоғары жиілікті) немесе антенналы-фидерлі жерге қосу құрылғысын қолдануға рұқсат етілмейді.

      44. Қорғамалы жерге қондыру құрылғысын немесе электр қондырғыны нөлдік тұйықтыққа тіреуде төмендегі ескертулер орындалады:
      1) 380 Вольт кернеу көрсетілген және ауыспалы тоқ күшінен жоғары және 440 Вольт және де тұрақты тоқ күшінен жоғары болған жағдайлардың барлығын;
      2) сыртқы электр құрылғысы бар және қауіптілігі жоғары, сондай-ақ ерекше қауіптілігі бар ғимарат ішіндегі 42-ден 380 Вольт аралығындағы кернеулігі жоғары ауыспалы тоқ күші мен 110-нан 440 Вольт тұрақты тоқ күші болған жағдайда;
      3) жарылу қауіптілігі бар ғимараттардағы ауыспалы және тұрақты тоқ күшінің қуаттылығын.

      45. Қорғамалы жерге қосу құрылғыларының бөліктеріне төмендегілер жатады:
      1) электр қуаты күшті қондырғының сырт қаңқасы;
      2) радиоқондырғының сырт қаңқасы;
      3) электр аспаптарының жетектері;
      4) өлшеуіш трансформаторларының екінші орамалары;
      5) кабелді муфтылардың металданған сырт қаңқасы, кабелдің экраны мен сауыттары, металды қауыздар, экран сымдары мен металды қауыздар, арналған болат құбырлар мен басқа да металды құрылғылар;
      6) электр қабылдағыш пен құралдардың жалғамалы және жылжымалы металданған сырт қаңқасы;
      7) Егер де трансформатордың бөлінгіш қасиеті болмаса, кернеуі 42 Вольтты қамтитын сырты мен қайта орауына төмендеткіш трансформатордың жерге нық орнатыла қондырылып желіге қосылуы жатады.

      46. Жерге қондыру құрылғысына жатпайтын бөліктер:
      1) егер металл құрылғыларда орнатылған жабдықтар, электр байланысын қамтамасыз ету үшін тіреу беттерінде қорғалған және боялмаған орындар қарастырылмаса;
      2) металды қалқандарға, шкапқа орнатылған, жерге қосылған, бөлінетін құрылғысы бар камералардың қабырғасына орнатылған электр өлшеуіші бар құралдардың сырты;
      3) қос оқшаулағышы бар электрқабылдағыштар;
      4) ашылатын бөліктерінде электр жабдықтары орнатылмаса немесе қондырылған электр жабдығының кернеулі айнымалы тоқ күші 42 Вольт немесе тұрақты тоқ күші 110 Вольттан жоғары болмаған жағдайда тоқ бөліп тарататын құрылығының ашпалы металданған бөлігіне жерге қосу тірегі мен камерасы жатпайды.
      Жарылу қаупі жоқ ғимаратжайлардағы жекелеген станоктарда қондырылған электр қозғағышы аппараттарын жерге қосудың орнына, жабдықтардың қабырғасы мен табаны арасында сенімді байланыс қамтамасыз етілген жағдайда станоктардың қозғалмайтын табанын жерге қосуға болады.

      47. Электр қуаты күшті қондырғыларды жерге қосуды ұйымдастыруда көрсетілетін электр кедергісі ЭҚЕ сәйкес анықталады.
      Ал радиоқондырғыны қорғамалы жерге қосу үшін көрсетілетін электр кедергісі 4 Ом-нан аспауы керек (меншікті кедергі жердің қатты қабығынан 100 Ом.м-ға дейін).
      Жердің меншікті салмақ кедергісі 100 Ом.м-нан жоғары болғанда, жерге қосу құрылғысының кедергілігін 100 есеге жоғарылатуға болады, бірақ оны 10 еседен артыққа көтеруге болмайды.

      48. Жерге қосу құрылғысының техникалық жағдайын айқындау үшін мерзімді:
      жерге қосылған құрылғының кедергісін өлшеу;
      он екі жылда бір рет жердің қатты қабығын аша отырып, жерге қосылған бөліктерін іріктеу тексерісінен өткізіп отыру;
      жерге қосушы электр тізбектері мен жерге қосылатын элементтер аралығының жай-күйін, сонымен бірге табиғи жерге қосқыштардың жерге қосушы құрылғылардың бір-бірімен жалғастығын тексеру;
      жанасу кедергісінің белгілі бір шама бойынша орындалғаны электр қондырғыдағы жанасу кедергісі арқылы өлшенеді.

49. Құрылғыны жинап, қайта құрып, күрделі жөндеуден өткізгеннен кейін, жерге қосушы құрылғының кедергісін жылына бір рет өлшеуден өткізеді. Бұл өлшеулер жердің қатты қабығы біршама кебу мерзімінен өткен сайын толықтырылып отырылады.

50. Электр кедергісінің жанасу өлшемі жерге қосушы қондырғыны жинап, қайта құрып, күрделі жөндеуден өткізгеннен кейін алты жылда бір рет өткізіліп отырылады.
Сонымен бірге, ұйымдарда жыл сайын жерге қосу электр қондырғысы арқылы жерге баратын бір фазалы қысқа тұйықталу тоғын нақтылайды, ЭҚЕ-нің талаптарымен салыстырмалы түрде жанасу кедергісін түзетіп отырады. Қажет болған жағдайда кедергіні төмендету шаралары жүргізіледі.

51. Жерге қосу қондырғысын немесе істен шығарудың қорғамалы құрылғысы ЭҚЕ-нің талаптарына сәйкес келмеген жағдайда және де ол техникалық себептерге байланысты біршама қиындық туғызған жағдайда электр тізбегінен айрылған алаңдарда электр қуаттылығы күшті жабдықтар және радиожабдықтарымен қамтамасыз етуге рұқсат етіледі. Бұл үшін электр жабдығына немесе ғимараттағы басқа да жабдықтардың бір мезгілде жанасуға рұқсат етілмейді.

52. Электр қондырығысының жерге қосылатын немесе нөлдік тұйықтыққа тірелетін әрбір бөлігі сол жерге қосу желісіне немесе нөлдік тұйықтыққа арнайы электр өткізгішінің көмегімен жалғанады. Ал жерге қорғамалы электр тізбегі арқылы қосылатын қондырғы мен нөлдік тұйықтыққа электр қондырығысының жерге қосылатын немесе нөлдік тұйықтыққа апаратын электр тізбегіне артынан қосуға рұқсат етілмейді.

53. Жерге қосу қондырғысы мен нөлдік тұйықтықтың қорғамалы электр тізбегін жерге қосу қондырғыларына, қондырғыдағы электр өткізгіштерінің тұйықталған түйісіне және оның түзілісіне жалғауды дәнекерлеу арқылы жүзеге асырады да, аппарат сыртына, мәшинелер мен әуе жолы электр өткізгіштеріне тіреу болу үшін дәнекерді немесе мықты бұранданы қолданады.
Электр қондырғыларда жерді фазалық немесе нөлдік тұйықтық үшін тоқ өткізгіш сымның кернеулігін 1000 Вольттан артық қолдануға рұқсат етілмейді.

54. Егер ұйымдардың электр қуаты күшті қондырғылары жерге бейтарап әлсіз қосылған желіден қуат алып, сол бөліктердегі электр сымдары тұйықталған жағдайда зақымдалған учәскенің электр желісі автоматты түрде істен шығарылуы қамтамасыз етіледі.
Осы мақсатпен электр қуаты күшті құрылғының кернеулігі 1000 Вольтқа дейінгі жерге бейтарап әлсіз қосылған және бейтарап жерге қосылып трансформатор немесе генератордан қуат алатын, сыртында металды байланысы бар қондырғыда міндетті түрде нөлдік тұйықтық орындалады.

55. Тасымалды электр қабылдағыштарын жерге қосу мен нөлдік тұйықтыққа әкелуде арнайы желісі (үшіншісі-бір фазалы және тұрақты тоғы бар радиоқабылдағыштарға, төртіншісі-үш фазалы тоғы бар радиоқабылдағыштарға) тасымалды электр өткізгішінің фазалы желімен байланысқан жалғыз қабығында орналасады және радиоқабылдағыштың сыртқы корпусына жалғанып, сондай-ақ айырылғыш штепсель айырының арнайы түйісуімен жүзеге асырылады. Бұл электр желісінің қимасы фазалық электр өткізгішінің қимасына тең болуы керек. Бұл мақсатты жүзеге асыру үшін, нөлдік жұмыс жасайтын электр өткізгіштерін, әсіресе, сырты ортақ етіліп орналасқан өткізгіштерді қолдануға болмайды.
Кабельдер мен электр сымдарының желілері 1,5 шаршы/миллиметрден қысқа болмайтындай бүгілмелі, мыс қималардан жасалуы қажет.

      56. Жұмыс барысында орнын ауыстыру мүмкіндігі жоқ тасымалды электр қабылдағышының сыналу және тәжірибелік сынақтық қондырғысын жерге қосу үшін де, жерге тасымалды түрде қосу қондырғысының электр өткізгішін немесе стационарды қолдана отырып жерге қосуға болады.
      Бұл үшін жерге стационарлы жолмен қосылатын электр өткізгіштері ЭҚЕ-нің талабынан шығып, ал тасымалды жерге қосу жүйесі міндетті түрде фазалық электр өткізгіш қимасынан кем түспейтіндей бүгілмелі, мыс қима болады.
      Тасымалды электр қабылдағышының айырылғыш штепселінде, сонымен бірге ұзартылған тоқ өткізгіш сымдар мен кабелдер розеткаға электр өткізгішті қуат көзі жағынан жүргізіп, ал айырға электр қабылдағышы арқылы жіберуге болады. Жерге қосу қондырғысы мен нөлдік қорғама электр өткізгіштерін жалғау үшін штепсель айрылғыштары арнайы түйіліске ие болуы керек. Іске қосылу барысында бұл түйілістер арасындағы тоқ сымдарының бір-бірімен жалғасуы фазалық тоқ өткізгіштердің жанасуы басталғанға дейін құрылады. Бұл түйілістерді істен шығарғанда, сымдардың ажыратылу реті кері жүргізіледі.
      Штепсельді айрылғыш құрылғысында фазалық электр өткізгіштерінің түйілісінде жерге қосу қондырығысының түйілісімен жалғасу мүмкіндігі болмауы керек. Егер штепсельді айрылғыштың сыртқы қабығы металдан болса, ол жерге қосылу түйілісімен электр жүйесі арқылы жалғанады.

57. Жерге қосылғыш электр өткізгіштерін тоттанудан сақтау қажет.

58. Болаттан жасалып, ашық жолға салынған жерге қосу қондырығысының электр өткізгіштері қара түсті болады.

      59. Жабық ғимарат іші мен сыртындағы қондырғылардың жерге қосылу мен нөлдік тұйықтығы және тармақтануы арнайы жасалып отыратын тексеріс байқауларға қолайлы болуы керек. Байқау қолайлылығының талаптары нөлдік желі мен кабелдердің сыртына, темір-бетон конструкциясының арматурасына, сонымен қатар құбыр мен қораптарға салынған жерге қосылушы мен нөлдік қорғама өткізгіштерге, сондай-ақ құрылыс құрылғысының сұлбасына тікелей барып таратыла алмайды.
      Магистралдан кернеулігі 1000 Вольтқа дейінгі электр қабылдағышының тармақтарын агрессиялы ортаның ықпалынан сақтай отырып, тікелей қабырға немесе таза еденнің астына төсеуге болады. Мұндай тармақтар бір-бірімен түйісілмеуі керек.
      Жерге қосу мен нөлдік қорғама өткізгіштері сыртта орналасқан қондырғыларда электр тармақтарын жерге, еден астына, алаңдардың жиегіне, технологиялық қондырғылардың іргетасы аралығына төселеді.
      Ал оқшауланбаған алюминді өткізгіштерді жерге қосу қондырғысы немесе нөлдік қорғама өткізгіштері ретінде қолдануға, жерге төсеуге рұқсат етілмейді.

60. Уақытша жерге қосушылық қасиетіне ие болып тұрған барлық түйілістер тазаланып, арнайы майы жағылып отырылады.

61. Ғимарат ішіндегі жерге қосу өткізгіштерінің қосылған орнында тану белгілері қарастырылады.

62. Жерге қосуға арнайы салынған өткізгіштерді басқа мақсат үшін пайдалануға рұқсат етілмейді.

63. Жерге қосылу мен нөлдік қорғама өткізгіштерінің қосылған аралығын берік электрлік түйісумен қамтамасыз етеді және дәнекерленеді.

64. Жерге қосу құрылғысының әрқайсысында жерге қосылу сызбасы, негізгі техникалық мәліметтері, құрылғының тексерістен өткен қорытындысы, өзгерістер, жөндеу мен түзетулер енгізілгені туралы жазбалары көрсетілген паспорты болады.

6. Электрқондырғыларының қызмет көрсету
барысында қойылатын қауіпсіздік талаптары

§параграф 1. Жедел қызмет көрсету

65. Ұйымдардың электр қондырғыларына жедел қызмет көрсетуді кезекші және жедел жөндеу жасайтын қызметкерлер жүзеге асырады.

66. Электр қондырғыларына жедел қызмет көрсетуге жедел қызмет көрсету сұлбаларын, лауазымдық және пайдалану нұсқаулықтарын, жабдықтардың ерекшеліктерін білетін және оқыған және білім тексеруден өткен тұлғаларға рұқсат беріледі.
Электрқондырғыларға қызмет көрсететін қызметшілердің электрқауіпсіздігі жөніндегі санаттық топтары осы Ереженің 9-қосымшасында келтірілген.

67. Кезекші және жедел жөндеу қызметкерлері ұйымның немесе құрылымдық бөлімшенің электр шаруашылығына жауапты тұлғамен бекітілген кесте бойынша жұмыс істейді.
Қажетті жағдайда кестені бекіткен тұлғаның рұқсатымен бір кезекшіні басқа кезекшімен ауыстыруға болады.

68. Жедел жөндеу көрсету қызметкерлер ішіндегі тұлға кезекшілікке келіп, алдындағы кезекшіден ауысымды қабылдау, ал жұмыс аяқталғаннан кейін кестеге сәйкес келесі кезекшіге ауысымды тапсырады.
Ауысымды тапсырмай кезекшіліктен кетуге рұқсат етілмейді. Кейбір жағдайларда жедел жөндеу қызметкерлерді арасындағы жоғары басшының рұқсатымен жұмыс орнынан кетуіне мүмкіндік беріледі.

      69. Ауысымды қабылдау кезінде жедел жөндеу қызметкерлері мынаған міндетті:
      1) нұсқаулықпен белгіленген көлемде, өз учәскесіндегі жабдықтардың қалпымен және жұмыс тәртібімен сұлба бойынша танысуға;
      2) апаттарды немесе олқылықтардың алдын алу үшін мұқият қадағалауды қажет ететін жабдықтар және жөндеуде немесе қорда бар болған жабдықтар туралы мәліметтерді ауысымды тапсырып жатқан кезекшіден алуға;
      3) аспаптар, материалдар, бөлмелердің кілттері, қорғаныс құралдары, шұғыл қызмет көрсету жөніндегі құжаттама мен нұсқаулықтарды тексеріп, қабылдауға;
      4) оның соңғы кезекшілігі кезінде өткен уақыт ішінде жасалған барлық жазбалармен және өкімдермен танысуға;
      5) жорналда, тізімдемеде жазу жазып, сондай-ақ жедел қызмет көрсету сұлбасында ауысымды қабылдайтын тұлғаның және оны тапсыратын тұлғаның қолдарын қойып, қабылдауды ресімдеуге;
      6) ауысым бойынша аға тұлғаға кезекшілікке кірісу туралы және ауысымды қабылдау кезінде байқалған олқылықтар туралы баяндауға.

70. Апатты жою, жабдықтарды ауыстырып қосу немесе оларды қосу және ажырату кезінде ауысымды қабылдауға және тапсыруға рұқсат етілмейді.
Апатты жоюға көп уақыт қажет болғанда ауысымды тапсыру әкімшіліктің рұқсатымен жүзеге асырылады.

71. Жабдықтар ластанған, жұмыс орны мен қызмет көрсету учәскесі жиналмаған болса, ауысымды қабылдауға және тапсыруға рұқсат етілмейді.
Жабдықтар ақаулы болған жағдайда немесе олардың жұмыс тәртібі бұзылған кезде осы электр қондырғысына жауапты тұлғаның немесе жоғары тұрған тұлғаның рұқсатымен ауысымды қабылдауға мүмкіндік беріледі. Ол туралы жедел жорналда жазу жазылады.

72. Жедел қызмет ететін қызметкерлер ішіндегі тұлға өз кезекшілігі кезінде оған тапсырған учәскедегі барлық жабдықтарға түзу қызмет көрсету және апатсыз жұмыс істеу үшін жауапты болып табылады.

73. Жұмыс тәртібі бұзылғанда, электржабдықтар бүлінген немесе апат болған жағдайда жедел қызмет ететін қызметкерлер бағынышты қызметкерлер көмегімен жұмыс тәртібін қалпына келтіру үшін дербес және дереу түрде шара қолдануға және ауысым бойынша аға тұлғаға немесе электр шаруашылығына жауапты тұлғаға болған оқиға туралы тікелей хабарлайды.

74. Кернеуі 1000 вольттан төмен емес радио және телевизиялық хабар беру станцияларында кезекші ауысымның құрамында кемінде 2 адам болуға тиіс. Олардың аға маманының электр қауіпсіздігі бойынша V-ші санат тобы, ал қалған кезекшілерде санат тобы ІІІ-тен төмен болмауға тиіс.
Жабдықтар бірнеше іргелес бөлмелерде орналасқан жағдайда олардың әрқайсысында бір кезекші болуы керек. Олардың біреуі аға маман міндетін атқарады. Егер жабдықтар бірнеше бөлмелерде орналасса, онда жеке кезекшілерге электр қауіпсіздігі бойынша V біліктілік санаты бар бір ортақ кезекші қосылады.

75. Кернеуі 1000 вольтқа дейін радио және телевизиялық хабар беру станцияларында қабылдау радиостансаларында, радиобюрода, радиохабар тарататын коммутациялық-тарату аппараттары (КТА) орналасқан бөлмелерде, радиобақылау орындарында кезекші қызметкерлер ішіндегі тұлғаларда кемінде ІІІ-ші біліктілік санаты, ал ауысымның үлкенінде кемінде ІV-ші біліктілік санаты болуы керек.

76. Жетуге жолы қиын аудандарда орналасқан, қызмет вахталық әдіспен көрсетілетін ретрансляторларды есептемегенде, ұйымдарға (жұмыс көлемі шамалы болған жағдайда), қуаттылығы аз (1 киловаттқа дейін) телевизия ретрансляторларына және қуаттылығы 5 киловаттан аспайтын радиотаратқыштарға шұғыл қызмет көрсету кезінде, сондай-ақ автоматтандырылған және қашықтан басқаратын радиокәсіпорындардың жабдықтарының параметрлері мен жағдайын мезгіл-мезгіл бақылау жүргізу кезінде қызмет көрсету үшін электр қауіпсіздігі бойынша кемінде ІV-ші біліктілік санаты бар бір адамға (жеке өзіне) рұқсат беріледі.

      77. Ұйымның жедел қызмет көрсететін қызметкерлерінің қауіпсіздігін қамтамасыз ететін мына жағдайлар сақталады:
      1) ақаулы жабдықтардың орнына қосылатын қордағы жабдықтар болу;
      2) техникалық құралдар орналасқан бөлмелерде телефондар мен өрт сигнализициясының жабдықтарын орнату;
      3) кезекшінің шақыруы бойынша жабдықтардың бүлінген жерлерін жөндеу үшін авариялық-қалпына келтіру бригадаларын ұйымдастыру.
      Кезекшілер ретінде ұқсас жұмыс орнында еңбек өтінімі бар инженерлік-техникалық қызметкерлер немесе электрмонтерлар тағайындалады.
      Техникалық құралдарға жеке адам жедел қызмет көрсеткен жағдайда қоршаудың артына кіру, блок қойылған учәскелердің ішіне кіру, таратқыштардың немесе басқа жабдықтардың есіктерін ашу, кез келген жөндеу жұмыстарын жүргізу және қандай да бір бүлінген жерлерді жөндеу (оның ішінде таратқыш қоршауының артында орналасқан шамдарды ауыстыру), сонымен бірге қауіптілігі жоғары және аса қауіпті бөлмелерде өлшеу, жылыту және тұрмыстық электр аспаптарын электр жүйесіне қосу құқы берілмей, пайдалану іс-әрекеттерін (қосу, ағытылу, ауыстыру, қор жабдықтарына ауысу) жабдықтар шкаптарының тек қана сыртқы жағынан жасауға рұқсат беріледі.
      Қауіптілігі жоғары бөлмелерде электр желісіне өлшеу, жылыту және тұрмыстық электрқұралдарын қосу жеке орнатылған автоматтандырылған айырғыштар арқылы рұқсат етіледі.
      Жеке жедел қызмет көрсетуге ауысу іс-шараларын орындау кезінде ұйымның басшысының келісімен ұйымның әкімшілігі жүзеге асырады.

      78. Ұйымдардағы жөндеу-алдын алу жұмыстарын құрамында кемінде екі адам бар бригадалар (топтар) орындайды.
      1000 Вольттан жоғары кернеуі бар жабдықтарда жұмыс жүргізгенде бригада (топ) жетекшісінде электр қауіпсіздігі бойынша кемінде V біліктілік санаты, ал 1000 Вольттан төмен кернеуі бар жабдықтарда жұмыс жүргізгенде кемінде ІV біліктілік санаты болуға тиіс.
      Жабдықтарда жұмыс жүргізетін жедел жөндеу қызмет бригадасының (тобының) мүшелерінде электр қауіпсіздігі бойынша кемінде ІІІ-ші біліктілік санаты, ал механикалық (слесарлық, сантехникалық) жұмыстар жүргізетіндерде - кемінде ІІ біліктілік санаты болуы керек.

79. Радиоқондырғыларын байқау және оларды ауыстырып қосу үшін жүргізу кезінде кезекші қызметкерлерге шкаптарды ашуға, 42 Вольт жоғары кернеуі бар ток өткізетін бөлшектеріне жанасу мүмкіндігі болмағанда шамдардың қызу кернеуін түсірмей блоктарды шығаруға рұқсат беріледі.

80. Радиошамдарын ауыстырғанда (қуаты аз, қадалы істіктермен цоколі бар радио шамдарын есептемегенде) бұл шамдардың қызу кернеуі өшіріледі.

81. Суымаған шамдарды ауыстырғанда күйіп қалмау үшін қызмет көрсететін қызметкерлер мақта қолғаптарын немесе биялайын пайдаланады.

82. Радиокәсіпорындардың электр қондырғыларына қызмет көрсету жұмысына қатысы жоқ және наряд немесе өкім бойынша жұмыс жүргізбейтін тұлғалар техникалық бөлмелерге тек қана кезекші ауысымның қызметкері немесе цех басшысы оларды ертіп апарып және қадағалап тұрған жағдайда кіреді.
Станция және цех басшылары болмаған жағдайда ауысымның үлкені тиісті құжаттары бар болғанда инспекторлық және техникалық қызметкерлерді станцияның техникалық бөлмелеріне кіргізуге құқылы.

      83. Электр қондырғыларының барлық түрлерін байқауды бір тұлға жүргізеді:
      1000 Вольт және одан жоғары кернеуі бар қондырғыларда электр қауіпсіздігі бойынша V біліктілік санаты бар, ал 1000 Вольтқа дейін қондырғыларда IV біліктілік санаты бар әкімшілік-техникалық қызметкер;
      осы электр қондырғысына қызмет көрсететін электр қауіпсіздігі бойынша ІІІ біліктілік санаты бар кезекші қызметкерлер ішіндегі жұмыскер.
      Электр қондырғыларына жеке түрде байқауды жүргізуге рұқсат етілетін әкімшілік-техникалық қызметкерлер ішіндегі тұлғалардың тізімі кәсіпорын басшысының өкімімен белгіленеді.

84. 1000 Вольтқа дейін кернеуі бар электр қондырғыларын бір тұлға байқаған кезінде ескеретін плакаттарды және қоршауларды алып тастауға, қоршаудың артына өтуге, ток өткізетін бөлшектеріне тигізуге, оларды сүртуге және тазалауға, тапқан ақаулықтарды жөндеуге рұқсат етілмейді.

85. Кезекші қызметкерлер ішіндегі тұлғаларға электр күшін беретін қалқандар, іске қосу құрылғылары, басқару пульттары мен басқа да 1000 Вольтқа дейінгі электр күшін беретін қондырғылардың есіктерін байқау үшін жеке өзі ашуға рұқсат беріледі. Байқау кезінде сақ болып, ток өткізетін бөлшектерге жанаспай жүру керек. Ағымдағы пайдалану тәртібінде жүргізетін жұмыстарды есептемегенде қандай да бір жұмыстарды жүргізуге рұқсат етілмейді.

86. Байқау барысында бір тұлғамен жөндеуге жатпайтын ақаулықты тапқан жағдайда бұл ақаулықты тапқан қызметкер ол туралы ауысымның үлкеніне дереу түрде хабарлауға және тапқан техникалық ақаулықтар жөніндегі журналда тиісті жазу жазылады.

87. 1000 Вольттан жоғары кернеуі бар қондырғыларды байқаған кезінде ТҚ камераларына жеке өзі кіруге, қоршаулардың артына өтуге, қандай да бір жұмыстарды жүргізуге тыйым салынады. Камераларды босағада немесе кедергінің алдында тұрып, байқау керек. Қоршаулардың артына өтіп, тарату құрылғыларының камералары мен ұяларына байқауды жүргізу үшін, өтетін жерлерде қашықтығы еденнен оқшаулағыштардың төменгі фланецтеріне дейін 2 метрден кем болмаған, 1000 Вольт кернеуі бар қоршамаған ток өткізетін бөлшектеріне дейін 2,5 метрден кем болмаған және 35 киловатт кернеуі бар бөлшектеріне дейін 2,75 метрден кем болмаған жағдайда тек қана электр қауіпсіздігі бойынша кемінде ІV біліктілік тобы бар тұлғаға қажетті жағдайда рұқсат беріледі. Қашықтығы көрсетілген қашықтан аз болса қоршаудың артына өтуге тек қана электр қауіпсіздігі бойынша кемінде ІІІ біліктілік тобы бар тұлғаның қатысуымен осы Ереженің 10-қосымшадағы талаптарды сақтағанда рұқсат беріледі.

88. Электр қондырғылары орнатылған әрбір бөлменің кемінде екі кілт жиынтығы болуы тиіс. Олардың біреуі сақталған болып табылады. ТҚ орнатылған бөлмелердің кілттері ұялар мен камералар есіктеріне келмеуге тиіс.

      89. Кілттер жедел жөндеу қызметкерлердің есебінде болады. Шұғыл қызмет көрсететін тұрақты қызметкерлері жоқ электр қондырғыларының кілттері басқару пунктінде ауысым бойынша жедел қызмет көрсететін қызметкерлер ішіндегі аға тұлғада болады. Кілттер қолхат жазылғаннан соң, беріледі:
      1) байқауды жүргізу кезінде жеке өзі байқауды жүргізуге рұқсат берілген тұлғаларға, сондай-ақ жедел қызмет көрсететін және жөндеу жүргізетін қызметкерлер ішіндегі тұлғаларға, оның ішінде электр бөлмелерінде жұмыс жүргізіп жатқан ауысымға кірмейтін тұлғаларға;
      2) наряд немесе жарлық бойынша жұмыс жүргізу кезінде жұмыс үшін жауапты басшыға, жұмыс жүргізетін тұлғаға немесе қадағалайтын тұлғаға.
      Кілттер кіру рұқсатын рәсімдеу кезінде беріледі және күн сайын жұмыс аяқталғаннан кейін нарядпен бірге қайтарылып отыруға тиіс.
      Шұғыл қызмет көрсететін тұрақты қызметкерлері жоқ электр қондырғыларда жұмыс жүргізу кезінде кілттер жұмыс толық аяқталғаннан кейін келесі күннен кішіктірмей қайтарылуға тиіс.

90. Ауысымды телефон арқылы қабылдайтын және тапсыратын жедел жөндеу қызметкерлері ішіндегі тұлғаларға ғана электр бөлмелеріне кіру үшін жеке кілттерді ұстауға рұқсат етіледі.

Электроқондырғыларда пайдаланылатын қорғаныс
құралдарының сыналу және қолданылуы және оларға
қойылатын техникалық талаптар

91. Кернеуі 1000 Вольтқа дейінгі және жоғары электрқондырғыларында қызмет көрсету кезінде, электр тоғымен зақымданудан, жоғары кернеулі электрлі алаңдардан сақтануда ұжымдық және жекелей, сонымен бірге жеке қорғаныс құралы пайдаланылады.

      92. Электрқорғаныс құралдарына жататындар:
      1) оқшаулаушы штангілердің барлық түрі (жедел, өлшеуіш, жерге қосушылар);
      2) оқшауландыратын және электрөлшеуіш тістемелері;
      3) кернеу көрсеткішінің барлық түрлері (түйіліссіз, импульсті газразрядты шам, қызу лампасы;
      4) кернеу барлығының түйіліссіз сигнализаторлары;
      5) оқшауланған құрал;
      6) диэлектрлі саусақты биялайлар, ботылар мен галоштар, оқшауландырылған тіреулер;
      7) қорғамалы қоршаулар (қалқа, қалқандар, оқшауланған жапсырмалар, қақпақтар);
      8) тасымалды жерге қосқыштар;
      9) электрқондырығыларда сынау және өлшеу жұмыстары жүргізіл барысында еңбек қауіпсіздігін қамтамасыз ететін құрылғылар мен құралдары (фазалардың сәйкестігін тексеретін кернеу көрсеткіші);
      10) плакаттар мен қауіпсіздік белгілері;
      11) басқа да қорғаныс құралдары, кернеуі 1000 Вольт электртораптарда және 110 киловатт және жоғары қондырғыларда кернеу астындағы жөндеу жұмыстарына арналған оқшауландырылған құрылғылар мен құралдар (полимерлі және иілгіш оқшауланғыштар; оқшауланғыш сатылар, шынжыр арқандар, телескоптық мұнаралар мен тіреулердің үстемесі, тасымалға және потенциалды түзеуге арналған штангілер, иілгіш оқшауланған жапсырмалар мен жабулар).

      93. Оқшауланған электрқорғаныс құралдары негізгі және қосымша болып бөлінеді.
      Кернеуі 1000 Вольттан жоғары электрқондырғыларда негізгі электрқорғаныс құралдары-оқшаулауы қондырғының жұмыс кернеуін сенімді ұстап тұратын және олардың көмегімен кернеудің астындағы тоқ келетін бөлікке жансуға болады.
      Қосымша электрқорғаныс құралдары - электр тоғымен зақымданудан қосымша сақтандырғыш қызметін атқаратын және қосымша олардың көмегімен кернеудің астындағы тоқ келетін бөлікке тікелей жансуға болмайды.
      Кернеуі 1000 Вольттан жоғары электрқондырғылардағы негізгі электрқорғаныс құралдарына жататындар:
      1) оқшаулаушы штангілердің барлық түрі;
      2) оқшауландыратын және электрөлшеуіш тістемелері;
      3) кернеу көрсеткіштері;
      4) электрқондырығыларда сынау және өлшеу жұмыстары жүргізілу барысында еңбек қауіпсіздігін қамтамасыз ететін құрылғылар мен құралдары (фазалардың сәйкестігін тексеретін кернеу көрсеткіші, кабель тесуге арналған құрылғы, кабельдің ақауын көрсетуші аспаптар және т.б.);
      5) басқа да қорғаныс құралдары, кернеуі 110 кВ және жоғары қондырғыларда кернеу астындағы жөндеу жұмыстарына арналған оқшауландырылған құрылғылар мен құралдар (полимерлі және иілгіш оқшауланғыштар; оқшауланғыш сатылар және т.с.с.).

      94. Кернеуі 1000 Вольтқа дейінгі электрқондырғыларда жұмыс істейтін қосымша электрқорғаныс құралдарына жататындар:
      1) оқшаулаушы штангілер;
      2) оқшаулайтын және электрөлшейтін қысқыштар;
      3) кернеудің көрсеткіштері;
      4) диэлектрлі перчаткілер;
      5) оқшаулайтын құралдар;

      95. Кернеуі 1000 Вольттан жоғары электрқондырғыларда жұмыс істейтін негізгі электрқорғаныс құралдарына жататындар:
      1) диэлектрлі перчаткілер;
      2) диэлектрлі ботылар;
      3) диэлектрлі кілемдер;
      4) оқшаулаушы жапсырмалар мен тіреулер;
      5) оқшауланған қақпақтар;
      6) тасымалға және потенциалды түзеуге арналған штангілер.

      96. Кернеуі 1000 Вольтқа дейінгі электрқондырғыларда жұмыс істейтін қосымша электрқорғаныс құралдарына жататындар:
      1) диэлектрлі галоштар;
      2) диэлектрлі кілемдер;
      3) оқшауланған жапсырмалар мен тіреулер;
      4) оқшауланған қақпақтар.
      Қорғаныс құралдарының электрлік сынақтарын пайдалану нормалары мен мерзімдері осы Ереженің 11-қосымшасында келтірілген.

параграф 2. Жұмыс жүргізуге қойылатын талаптар

      97. Электр қондырғыларында жүргізетін барлық жұмыстар қауіпсіздік шаралары жағынан:
      кернеу түсіріп орындайтындарға;
      ток өткізетін бөлшектері мен олардың қасында кернеуді түсірмей орындайтындарға;
      кернеуі бар ток өткізетін бөлшектерінен алыс қашықтықта кернеуді түсірмей орындайтындарға бөлінеді.
      1000 Вольтқа дейін және одан жоғары кернеуі бар электр қондырғыларында бір мезгілде жұмыс жүргізгенде жұмыс санаты 1000 Вольттан жоғары кернеуі бар электр қондырғыларына сәйкес анықталады.

98. Кернеуді түсіріп жүргізетін жұмыстарға тоқ өткізетін барлық бөлшектерінен кернеуі түсірілген электр қондырғысында (немесе оның бөлшегінде) жүргізетін жұмыстар жатады.

      99. Тоқ өткізетін бөлшектерде және олардың қасында кернеуді түсірмей жүргізетін жұмыстардың қатарына бұл бөлшектерінде тікелей жүргізетін жұмыстар жатады.
      3-35 киловатт кернеуі бар электр қондырғыларында бұл жұмыстарға адамдардан және олардың қолданылатын аспаптары мен айлабұйымдарынан, уақытша қоршаулардан ток өткізетін бөлшектеріне дейін 0,6 метрден кем қашықтықта; жұмыс істеп және тасымалдап жүрген тетіктер мен жүк көтергіш машиналардан, жүк ұстайтын айлабұйымдар мен жүктердің арқандарынан - 1,0 метрден кем қашықтықта жүргізетін жұмыстар жатады.
      Ток өткізетін бөлшектерде және олардың қасында кернеуін түсірмей жүргізетін жұмыстарды кемінде екі тұлға орындауға тиіс. Олардың ішінде жұмыс жүргізетін тұлғада электр қауіпсіздігі бойынша кемінде IV біліктілік тобы, ал басқалардың кемінде IІІ біліктілік тобы болу тиіс.

100. Кернеуі бар ток өткізетін бөлшектерден қашық жерде кернеуді түсірмей жүргізетін жұмыстарға жұмыс істейтін адамдардың және олардың пайдаланатын жөндеу жабдықтары мен аспаптарының Ереженің 99 тармағында көрсетілген қашықтықтан кемірек кездейсоқ жақындау мүмкіндігі жоқ және ондай жақындаудың алдын алу үшін техникалық және ұйымдастыру шараларын қолдауға (мысалы, үнемі қадағалауға) талап етпейтін жұмыстар жатады.

      101. Электр қондырғыларындағы жұмыс келесідей шарттарды сақтап, жүргізілуге тиіс:
      1) жұмыс жүргізу үшін уәкілетті тұлғаның өкімі (ауызша, телефон арқылы, жазбаша, наряд арқылы) берілуге тиіс. Кезекші қызметкерлердің ағымдағы пайдалану тәртібінде жүргізілетін жұмыстары есептелмейді;
      2) жұмыс бастамай тұрып жұмыс істейтіндердің қауіпсіздігін қамтамасыз ететін техникалық және ұйымдастыру іс-шаралары орындалады.
      Ағымдағы пайдалану тәртібінде жүргізетін жұмыстардың тізбесін бас инженер бекітеді.

102. Қызметкерлерге кернеу жойылғаннан кейін оның қалыпты және апатты жағдайда да ескертусіз электр қондырғыларына берілу мүмкіндігін берік түрде есте сақтаулары керек.

103. Ұзын заттарды (баспалдақтарды) ток өткізетін бөлшектері қоршамаған тарату қондырғыларына аса сақ болып, екеулеп кіргізіп және жұмыс жүргізу үшін пайдаланып, жұмыс басшысының тұрақты қадағалауымен жүру керек.

104. Сақтандырғыштарды қою және алу негізінен кернеу түсірген кезінде жүргізіледі. Кернеуі бар, бірақ қуаты жоқ жағдайда сұлбасында коммутация аспаптары жоқ қосылыстарға сақтандырғыштарды қоюға және алуға рұқсат беріледі.
Кернеуі мен қуаты бар жағдайда 1000 Вольт кернеуі бар электр қондырғыларында кернеу трансформаторының сақтандырғыштарын және тығын түрдегі сақтандырғыштарды алуға және қоюға рұқсат беріледі.

      105. Кернеуі бар сақтандырғыштарды алу және қою кезінде төмендегілерді пайдалану қажет:
      1000 Вольттан жоғары кернеуі бар электр қондырғыларында оқшауландыратын тістеуікті (штанганы), диэлектрикалық қолғапты және қорғайтын көзілдірікті (масканы);
      1000 Вольтқа дейін кернеуі бар электр қондырғыларында оқшауландыратын тістеуікті немесе диэлектрикалық қолғапты, ал ашық ерігіш кірістірме бар болғанда қорғайтын көзілдірікті (масканы).

106. 1000 Вольттан жоғары кернеуі бар электр қондырғыларында ток өткізетін бөлшектерінде және олардың қасында кернеуді түсірмеген жағдайда жұмыстар адамды ток өткізетін бөлшектерінен немесе жерден оқшаулау үшін қорғаныс құралдарын пайдаланумен жүргізіледі.

      107. 1000 Вольтқа дейін кернеуі бар электр қондырғыларында ток өткізетін бөлшектерінде және олардың қасында кернеуді түсірмеген жағдайда жұмыс жүргізгенде төмендегіні істеу қажет:
      жұмыс орнының қасында орналасқан, кездейсоқ жанасу ықтималдығы бар кернеулі ток өткізетін басқа бөлшектерін қоршау;
      диэлектрикалық галоштарды киіп немесе оқшауландыратын түпқоймада әлде диэлектрикалық алашада тұрып жұмыс істеу;
      оқшауландыратын сабы бар аспаптарды қолдану (бұрауыштардың өзегі де оқшауландырылуы тиіс), ондай аспап болмаған жағдайда диэлектірлік қолғапты пайдалану.

      108. Ток өткізетін бөлшектерінде кернеуді түсірмей оқшауландыратын қорғаныс құралдарының көмегімен жұмыс жүргізгенде төмендегіні істеу қажет:
      қорғаныс құралдарының оқшауландыратын бөлшектерін сабынан шектеме сақинаға дейін ұстау;
      қорғаныс құралдарының оқшауландыратын бөлшектерін екі фазаның ток өткізетін бөлшектері арасында оқшаулағыштың үстіңгі бойымен түйісу немесе жерге тұйықталу қауіпсіздігі пайда болмауы үшін орналастыру;
      құрғақ және таза оқшауландыратын бөлшектері және бүлінбеген лакпен зақымдалмаған қорғаныс құралдарын пайдалану.

109. Электр қорғаныс құралдарын (оқшауландыратын штангалар мен тістеуіктер, электр өлшеуіш тістеуіктер, кернеу көрсеткіштері) пайдаланып жұмыс жүргізгенде бұл құралдардың оқшауландырылған бөлшегінің ұзындығымен белгіленетін қашықтыққа ток өткізетін бөлшектеріне адамға жақындауға рұқсат беріледі

110. Егер электр қондырғыларында адам тік тұрған кезінде ток өткізгіш бөлшектерге дейінгі арақашықтық 0,6 метрден кем болған жағдайда бұл жерде еңкейіп жұмыс істеуге тыйым салынады. Қоршалмаған ток өткізгіш бөлшектердің жанында жұмыс жүргізу барысында бұл бөлшектердің артында немесе екі жағында тұруға тыйым салынады.

111. Жоғары қауіпсіздігі бар бөлмелерде наряд немесе өкім беретін тұлғалармен анықталатын қосымша қауіпсіздік шараларын қолданып, ажыратылмаған тоқ өткізгіш бөлшектерде жұмыс жүргізіледі.
Жұмыс аса қауіпті емес бөлмелерде ажыратылмаған тоқ өткізгіш бөлшектерінің кернеуі 12 Вольттан аспаған жағдайда жүргізіледі.

параграф 3. Еңбек қауіпсіздігін қамтамасыз
ететін ұйымдастыру шаралары

      112. Еңбек қауіпсіздігін қамтамасыз ететін ұйымдастыру шаралары осы Ереженің 12-қосымшасына сәйкес орындалады.
      Электрқұрылғыларда атқарылатын жұмыстардың қауіпсіздігін қамтамасыз ететін ұйымдастыру шаралар қатарына жататындар:
      1) жұмыстарды наряд - жұмысқа жіберу рұқсаттамасы;
      2) жұмысқа жіберу туралы рұқсаттама;
      3)жұмыс барысындағы тұрақты қадағалау;
      4) жұмыс барысындағы үзілістерді, басқа жұмысқа ауыстыру туралы жарлықтарды, жұмыстың аяқталу мезгілін ресімдеу.

      113. Наряд бойынша атқарылатын электрқұрылғыларға қызмет көрсету жұмыстары мынадай:
      1) кернеудің қуатын азайтып барып атқаратын жұмыстар;
      2) тоқ жүріп тұрған бөлшектер мен оның айналасында жұмысты тоқ кернеуін азайтпай атқаратын жұмыстар.

114. Жұмыстың қауіпсіздігіне наряд беретін тұлға, учаске (ауысым) бастығы болып саналады.

      115. Наряд беруге құқылы адамдардың тізімі бас инженермен немесе ұйымның электршаруашылығына жауапты тұлғамен бекітіледі.
      Аталған тұлғалар кернеуі 1000 вольттан жоғары электрқондырғыларда V және кернеуі 1000 вольтқа электрқондырғыларда IV төмен электрқауіпсіздік бойынша топтары болуға тиіс.
      Сонымен бірге электрқауіпсіздігі бойынша IV кем емес тұлғаларға тізілімі бас инженермен белгіленген бірқатар жұмыстарды жасауға нұсқаулар беруге құқылы.
      Учаскенің (ауысым) бастағы кернеуі 1000 вольттан жоғары электрқондырғыларда жұмыс жасаған кезде электрқауіпсіздігі IV топтан, кернеу 1000 вольттан төмен электрқондырғыларда ІІІ төмен кем болмауы тиіс.

116. Жұмыс толық аяқталған соң жұмыс орны тәртіпке келтіріледі, жұмыстың аяқталғаны туралы нарядтқа қол қоятын учаске (ауысым) бастығымен қабылданып алынады және кезекші қызметшіге нарядты тапсырады.

параграф 4. Тоқ жүріп тұрған немесе соған жақын жерлердегі
кернеуді алып тастап жүргізілетін жұмыстардың
қауіпсіздігін қамтамасыз ететін техникалық шаралар

      117. Кернеуді алып тастау кезінде ережеге сай жұмыс орнын дайындау үшін көрсетілген тәртіпте мынадай тиісті техникалық іс-шаралар орындалады:
      1) коммутациялық аппарат өздігінен іске қосылып немесе кернеуді жіберуде кеткен кемшіліктер мен кедергілер болған жағдайда тоқты тез арада тоқтату шараларын қолға алу;
      2) қол жетегі және алыстан басқарылатын коммутациялық аппараттарда тыйым салынған плакаттар ілу;
      3) жерге қосу қондырғысын орнатуда тұрғандарды (адамды) электр тоғымен зақымданудан сақтау үшін, тоқ келетін бөліктердегі кернеудің алынып тасталғанын тексеру;
      4) жерге қосу қондырғысын салу (жерге қосылатын аяқтарын орнатып, ол жоқ жерлерге тасымалды түрін орнату);
      5) сақтандыру плакаттары ілініп, қажет болған жағдайда тоқ жүріп тұрған жоғары кернеулі бөліктер жұмыс талаптарына сәйкес жерге қосу қондырғысы салынғаннан кейін немесе салынғанға дейін қоршау.
      Электр қондырғысын орнату барысында қажеттілік туғанда, екі немесе одан да көп қызметкерлер жедел қызмет көрсетеді, ал негізінде сол пункттің түгенделген ауысымындағы тиісті жұмысты екі адам атқаруы керек. Ал кернеуі 1000 Вольттан жоғары электр қондырғысына тасымалды жерге қосу құрылғысын салып қайта қосып не болмаса қате жасалған құрылғылардан тоқты ажырату мүмкіндігі қажет болмаса, қондырғы бойынша жалғыз тұлға қызмет көрсете алады.

      118. Кернеулігі 1000 Вольттан жоғары электр қондырғылары бар өндіріс орындарындағы кернеуді ажырату жұмыстары жүргізілгенде төмендегі нұсқаулар орындалуы керек:
      1) жұмыс түрлері жүзеге асырылатын тоқ жүргізілген бөліктер;
      2) Ереженің 106 тармағында көрсетілгеніндей жөндеу жұмыстарын жүргізіп, жабдықтауға арналған құрал-сайманы, жүк машиналары бар жұмыскерлер жүргенде, қоршалмаған бөліктердегі жүріп тұрған тоқтың өшірілуі.

119. Жұмыс орнына коммутациялы аппараттардың көмегімен кернеу түсетін және де кернеуі 1000 Вольттан жоғары электр қондырғысының әрбір қырында аппараттың өзіне қондырылып, серіппелердің көмегімен автоматты түрде іске қосатын ажыратқыштардан басқа, тоқ өткізгіш сымдар мен шиналардың шешіліп, ағытылуынан, ажырағыштардың өшірілуінен, сақтандырғыштан алынуынан, сымдардың ажыратылуынан, қуат сөндіргішінен алынғанынан пайда болған тоқтан ажыратылған жер көрініп тұруы керек.
Электрқондырғымен жұмыс істеуге бөлінген өндіріс учаскелерінде кернеулі трансфоматорлар мен қуаты күшті трансформаторларда айнымалы тоқтың кері өзгерісін жою үшін де, кернеуі 1000 Вольтқа дейінгі қондырғылар да тоқтан ажыратылуы керек.

      120. Кернеуі 1000 Вольттан жоғары электрқондырғыларының жұмыс орнына кернеу түсіп, коммутациялық аппарат істен шығып немесе өздігінен тоққа қосылуының алдын алуда орындалатын іс-шаралар:
      тоқ қуатының ажыратқыштары, бөлінгіштері және тоқтан өшіретін тетігіндегі қол жетектері істен шыққан күйі механикалық құлыпқа салынуы керек;
      оперативті штангімен басқарылатын стационарлы қоршаулардың тоқтан ажыратқыш құрылғыларында механикалық құлып болады;
      алыстан басқарылатын коммутациялы аппараттардың тартпаларындағы қуаты күшті және жедел іске қосылушы тоқтың тізбектерін бір-бірінен ажыратылады.
      Ауа толтыратын жетектерде, одан басқа тоқты тартып жеткізетін тұрбадағы сығылған ауаны жауып, клапанды механикалық құлыпқа салып, одан сығылған ауа шықса да, төмен түсіретін тығыны ашылған күйі қалады;
      ауыр салмақты және серіппелі жетектерде тоққа қосылған салмақ немесе серіппелері жұмысқа жарамсыз күйде болады.

      121. Кернеуі 1000 Вольтқа дейінгі жұмыс жүргізілетін бөлікте орналасқан электр қондырғылардың кернеуі жан-жақтан коммутациялық аппараттардан қол жетектері арқылы тоқтан ажыратылуы керек, ал ажыратылмаған жағдайда сызбадағы сақтандырғыштың соңғысынан бастап ағытады.
      Сақтандырғыш сызбасы жоқ коммутациялық аппараттардың қателесіп қосылуының алдын алу үшін, тұтқалар мен шкаф есіктерін жауып, батырмаларды орап, тоқтан ажыратылған түйілістер арасындағы бастырмаларды (жапсыру) қондыру шаралары жасалуы керек. Іске қосқыш катушкалардың жоқтығынан алыстан басқарылатын коммутациялы аппараттың тоқ кернеуін тоқтан ажыратуға рұқсат етіледі.
      Егер аппараттардың құрылыс қызметі мен жұмыс сипаты мүмкіндік берсе, жоғарыдағы іс-шаралардың барлығын кабельдердің соңын тоқ өткізгіштен ажырату арқылы және де жұмыс жүргізілуге тиіс жерлердегі жабдықтардың немесе коммутациялы аппараттың тоқ өткізгіштерін ажырата отырып орнын ауыстыруға болады.
      Электр сымдарын және кабельдердің соңын тоқтан ажыратуды басшылықтың рұқсатымен санаты электр қауіпсіздігі жөнінен ІІІ-тен төмен емес санат дәрежесі қызметкер жүзеге асыра алады. Жазатайым жанасу қаупі бар жұмыс орнына жақын орналасқан тоғы бар жерлердің кернеуін тоқтан ажыратып немесе қоршалады.

122. Кернеу қуаты 1000 Вольттан жоғары жетектердегі ажыратқыштарды, бөлінгіштерді және тоқ өшіргіштерді қажетті істен шығару жұмыстары аяқталысымен, алыстан басқарылатын құрылғының батырмасы мен кілттеріне, жұмыс орнын дайындау барысында тоқтан ажыратылған, бірақ кернеуі 1000 Вольтқа дейінгі коммутациялы аппараттарда "Қосуға болмайды. Жұмыс істеп жатыр" деген плакаттар ілінеді.
Кернеуі 1000 Вольтқа дейінгі электр қондырғы учаскелерінде тоқтан бөлінгіштер, автоматтар болмағандықтан, ескерту плакаттарын орнату барысында кернеу түсу қаупінен сақтау үшін, тоқтан ажыратылған сақтандырғыштың өзіне ілінеді.

      123. Жазатайым жанасу қаупі бар тоқтан ажыратылмаған бөліктерді жұмыс жүріп жатқан уақытта қоршап қою керек. Уақытша қоршауға ағаштан немесе басқа да ажыратқыш қасиеті бар материалдан жасалған кедергі қалқанды пайдаланылады.
      Уақытша қоршалған жер мен тоқ жүріп тұрған бөліктердің ара қашықтығы Ереженің 99 тармағында көрсетілгеніндей болу керек. 6-15 кВ кернеуі бар электрқондырғылардағы бұл ара қашықтықты қажет болған жағдайда 0,35 метрден азайтуға болады.
      Уақытша қоршаудың қажеттілігі, оның түрі, тәсілдері жергілікті жердің шарттарына, жұмыс сипатына орай, жұмыс орнын дайындаған және сол жұмысқа жауапты тұлғаның қатысуымен анықталады.
      Уақытша қоршау орындарында "Тоқта. Кернеу" деп жазылған плакаттар ілінуі керек.

124. Торланған, еңкіш қалқан тәрізді арнайы жылжымалы қоршауларды пайдалануға рұқсат етіледі, егер де олардың құрылысы қондыру барысында қауіпсіздікті, беріктік пен орнықтылықты қамтамасыз етер болса.

125. Егер электр қондырғы жабық түрде болса, оның жұмыс орнына жақын немесе қарсы жерінің торлы және толық қоршалған ұяшықтарына "Тоқта. Кернеу" деп жазылған плакаттар ілінуі керек. Егер бұл ұяшықтар қоршалмай, оның үстіне жанынан жұмыскерлер өтетін жол болмаса, оларды сақтандыру плакаттары ілінген жылжымалы қалқандармен қоршау қажет. Бұл жылжымалы қалқандар қауіп төнген жағдайда қызметкердің ғимаратжайдан шығып кетуіне бөгет жасамайды.

126. Тоқты бөліп таратқыш құрылғылардың ашық түрінде, сонымен бірге май толтырылған жабдықтардың ашық қондырғыларында тоқ жерден бастап жүргізіледі, ал егер жабдықтар құрылыс пен іргетастарға қондырылса, онда жұмыс орны "Тоқта. Кернеу" деп жазылған плакаттары ілінген арқанмен қоршалуы керек. Плакаттағы жазулар қоршалған кеңістіктің ішіне қаратылып ілінуі керек. Қоршалған кеңістік ішінде жұмыс істейтіндер үшін жол қалдырылады.
Егер тоқты бөліп таратқыш құрылғылардың өткізгіштері мен барлық жабдықтарынан кернеу алынып тасталып, тек сызықтық ажыратқыштарда қалса, оларды "Тоқта. Кернеу" деген плакаттары бар арқандармен қоршайды. Бұл плакаттар қоршалған кеңістіктің сыртына қарап тұрады.

      127. Көрші жердегі кернеу астында жұмыс жүріп жатқан бөлікке өту үшін тоқты ашық бөліп тарататын құрылғыларының жалпы құрылысында /мысалы портты түрінде/ немесе май толтырылған жабдықтардың ашық қондырғыларының ұяшықтарына "Тоқта. Кернеу" деп жазылған плакаттарды көрінетін жерлерге ілінеді. Бұл плакаттарды басшылықтың рұқсаты бойынша электрқауіпсіздігі жөнінен санаты ІІІ-тен төмен емес жедел жөндеу немесе жөндеу қызметкерлері құра алады.
      Жұмысты жүзеге асыратын маман көтерілетін құрылыстың төменгі жағына "Мінуге болмайды. Тоқ бар" деген плакат ілінуі керек.
      Жұмыс орнына көтерілетін құрылыс пен стационарлы баспалдаққа "Мінетін жер-осы" деген плакат ілінуі керек.

128. Жұмыс істеуге дайындалған жерлердің бәріне жерге қосу қондырғысы салынып және сол орындар қоршалғаннан кейін "Жұмыс істеуге рұқсат" деген плакат ілінеді.

129. Жұмыс уақытында қызметкерлерге уақытша қондырылған қоршаулар мен плакаттарды алып тастауға немесе орнын ауыстыруға, сондай-ақ тиісті учаскелердің аумағына кіруге тыйым салынады.

130. Электрқондырғыларында кернеуді алып тастау жұмыстарының барлық түрі басталмай тұрып, жұмыс жүретін учаскелерде тоқ кернеуінің жоқтығын тексеріп алу керек. Электрқондырғыларды орнату бөлігін жүзеге асыру жұмыс орындарындағы тоқтың ажыратылып, барлық фазалар мен әрбір фаза және жер немесе нөлдік тоқ өткізгіш сымдар арасында тоқ кернеуінің жоқтығын тексеру жұмыстарына тыйым салынған плакаттар ілінгеннен кейін ғана рұқсат етіледі.

      131. Электрқондырғыларында тоқ кернеуінің жоқтығын тексеру үшін, зауытта жасап шығарылған аспап қолданылу керек. Ал аспаптың дұрыстығын қолданбай тұрып, арнайы құралдармен немесе кернеу астында орналасқан тоқ жүріп тұрған бөліктерге жақындату арқылы тексеруге болады.
      Кернеуі 1000 Вольтқа дейінгі электрқондырғыларында тоқ кернеуінің жоқтығын тексеру үшін, барлық фазалар мен әрбір фазалар арасындағы кернеу мен жерге қосылған қондырғылар жабдығы немесе жерге қосушы (нөлдік тұйықтыққа тіреуші) тоқ өткізгіштері арқылы қадағаланады. Алдын ала тексерістен өткен вольтметр қолдануға рұқсат етілгенмен, бақылау шамдарына рұқсат етілмейді.
      Кернеуі 1000 Вольттан жоғары электрқондырғыларында кернеу көрсеткіш аспапты міндетті түрде диэлектрлік биялаймен ұстау керек.
      Егер жақын жерде кернеу астында орналасқан тоқ жүретін бөліктер болмай немесе басқа жағдайлар болып, кернеу көрсеткіш аспаптың дұрыстығын сол жұмыс орнында тексеру мүмкіндігі жоқ болса, оны басқа жерде орналасқан электрқондырғысында тексеруге болады.
      Егер осындай жолмен тексерілген аспаптың соғылғаны анықталса, оны қайта тексеріп алмай қолдануға тыйым салынады. Тоқтан ажырытылған техникалық жабдықтағы кернеудің жоқтығын барлық фазада жүзеге асырып, ал тоқ үзгіш пен айырғыштың түгел алты фазасынан қысқаш арқылы тексеру қажет.
      Егер жұмыс орнында электр тізбегінің үзілген жері болса, кернеудің жоқтығы үзілген жердің екі жағынан тоқ жүріп тұрған бөліктерде тексеріледі.
      Үнемі тұратын қоршаулар кернеудің жоқтығын тексермей тұрып ашылып және алынып отырылады.

132. Аппараттардың тоқтан ажыратылып тұрғанынан белгі беріп тұратын стационарлы құрылғылар (үнемі қосылып тұратын вольтметр) сол көрсеткіштердің немесе әрекеттердің негізінде кернеудің жоқтығына ықпал жасай алмайтын қосымша құралдар ғана.
Кернеудің бар екенін білдіретін аспаптардың нұсқауы сол электрқондырғысының жанына жақындауға болмайтынының міндетті белгісі болып табылады.

133. Электрқондырғылардағы тоқ кернеуінің жоқтығын тексеру 1000 Вольттан жоғары кернеуі бар жерде жұмыс істей алатын электр қауіпсіздігі жөнінен санаты ІV-тен төмен емес және кернеуі 1000 Вольтқа дейінгі қондырғысы бар жерде жұмыс істейтін санаты ІІІ-тен төмен емес бір қызметкеріне рұқсат беріледі.

134. Абайсызда кернеу берілген жағдайда жұмыс істеп жүргендерді тоқпен зақымданудан сақтау мақсатында, жерге қосу құрылғысын электрқондырғының жан-жағынан кернеу түсуі мүмкін деп, сонымен бірге кернеудің айнымалы өзгерісінің болдырмау үшін ажыратылған бөліктерінің әрбір фазасына салады. Әрбір жағынан салынған бір жерге қосу құралы жеткілікті болып саналады.

135. Жерге қосу құралдарын орнату жерлері таңдалғанда, олар кернеу астында орналасқан тоқ жүретін бөліктерден жерге қосу құрылғысы көрінетін сызығымен бөлініп тұруы керек.
Тасымалды жерге қосу қондырғылары орналасқан жерлер кернеу астында қалып, тоқ жүріп тұрған бөліктерден жерге қосқыштың салынуы қауіпсіз болатындай ара қашықтықта орналасуы керек.

136. Тоқты бөліп таратқыш құрылғылардың жабық түріне жерге қосудың қондырғысына арналған орындардағы тоқ жүріп тұрған бөліктеріне салу қажет. Ол орындарды бояуынан тазаланып және қара сызықтармен белгіленеді.

137. Қауіпті немесе жерге қосу құрылғысын салу мүмкін болмайтын электрқондырғылардағы тоқты бөліп таратқыш жәшіктер, жекелеген типтердің жинақталған ажыратқыш құрылғылар жұмыс орнын барысында қауіпсіздік шаралары қабылданады. Ол шаралар: тоқтан айрылғыш жетекті құлыппен бекіту, жоғары ажыратқыштардың түйіскен жерін резеңке қалпақтармен немесе тоқ өткізбейтін материалдан жасалған қатты жапсырмамен қоршау.
Ондай электрқондырғылардың тізімін ұйымның бас инженері анықтап және бекітеді.

138. Егер де электрқондырғыларға басқа тоқ көздері немесе тоқтың айнымалы өзгерісі әсер етіп, кернеу түсуі мүмкін деп табылып, электрқондырығын барлық жағындағы кабелдер, шиналар мен тоқ өткізгіш сымдар тоқтан ажыратылатын болса, сонымен бірге жабдықталған жерге тоқ кернеуі жүргізілмесе, ол жерге жерге қосу құралы қажет болмайды. Ал ажыратылған шиналар, кабелдер мен тоқ өткізгіш сымдарының соңы өте қысқа бекітіліп және жерге қосылуы керек.

      139. Кернеуі 1000 Вольттан жоғары электрқондырғыларында:
      пышақ іспеттес жерге қосқыш аспаптарды қосу рұқсаты санаты ІV-тен төмен емес жедел немесе жедел жөндеу тобының қызметкерлерінің біреуіне беріледі;
      тасымалды жерге қосу құрылғысын салу үшін ІІІ-тен төмен емес электрқондырғының сызбасымен танысқан және қажетті тапсырмаларды орындаған жөндеу қызметкерінен болады;
      пышақ іспеттес жерге қосу құралын тоқтан үзу және тасымалды жерге қосу құралын алып тастауды санаты ІІІ-тен төмен емес жедел немесе жедел жөндеу қызметкері жүзеге асырады.

140. Кернеуі 1000 Вольтқа дейінгі электрқондырғыларындағы жерге қосу құралын сал және алып тастау операцияларының барлығын санаты ІІІ-тен төмен емес электр қауіпсіздігі жөніндегі топтың жедел немесе жедел жөндеу тобының бір қызметкеріне рұқсат беріледі.

      141. Жерге қосу құралы тоқ кернеуінің жоқтығы тексерілгеннен кейін салынады.
      Кернеудің жоқтығын тексермес бұрын іштей қарау арқылы тексерілген тасымалды жерге қосу құралының жинақтары жерге қосу құралы салынуға дайындалған жерден табылып және "Жер" деп жазылған қысқышқа жалғанады.
      Тасымалды жерге қосу құралдарының қысқыштары жерге қосыла тоқ жүретін бөліктерге ажыратқыш штангілердің көмегімен салынады. Ол қысқыштар сол штангімен немесе қолмен бекітіледі, бірақ бекіту барысында міндетті түрде диэлектрлік саусақты биялайды, ажыратушы құралдар болады.

142. Жерге қосу құралы үшін ондай шараға қатысы жоқ басқа да бір тоқ өткізгіш сымдарды пайдалануға болмайды, сонымен қатар жерге қосуды бұраумен жалғауға рұқсат етілмейді.

143. Жерге қосуды ағыту жұмысы кері тәртіппен жүзеге асады: бірінші - тоқ жүріп тұрған бөліктерден жерге қосылу процесі алынады, екінші - жерге қосылушы құрылғыдан үзіледі.

144. Егер атқарылып жатқан жұмыс сипаты қажет етсе, онда жұмыс орнын дайындау барысында салынған жерге қосу құралдарын уақытша ағытуға болады. Жұмыс жасау кезінде ол бола тұра жұмыс орындалмаса жерге қосу құрылғылары алынады. Жерге қосу құралын уақытша алып тастау және орнату жұмысын санаты ІІІ-тен төмен емес электр қауіпсіздігі жөніндегі топтың жедел қызметкері немесе сол топтың басқаруымен бригада мүшесінің өкілі жүзеге асырады.
Кернеуі 1000 Вольттан жоғары электр қондырғыларындағы жерге қосу құралын уақытша алу және қайта қондыру жұмыстары жедел қызметкерсіз жүзеге аспайды. Басшы жедел жөндеу қызметкері болмаған жағдайда ол жұмысты жауапты жетекші немесе сол жұмысты жасаушы маман немесе сол маманның басқаруындағы санаты ІІІ-тен төмен емес топтың бригада мүшелері атқара алады.

145. Тасымалды жерге қосу құралдарының кешені нөмірленіп және сол үшін белгіленген орындарда сақталады. Тасымалды жерге қосу құралдарын бөліп өлшеу және төсеуге арналған орындар сол жинақтардағы нөмірмен сәйкес келетіндей нөмірмен қамтамасыз етіледі.

146. Жерге қосу құралдарының салынуы мен ажыратылуы туралы, пышақ іспеттес құрылғының тоққа қосылып және ажыратылғаны туралы толық мәлімет жедел тіркеу журналы мен нарядқа алынуы керек.
Барлық тасымалды жерге қосу құралдары нөмірлері бойынша салынған жерлері көрсетіліп есепке алынады.

7. Шығырлармен жабдықталған радиоқұрылғыларға
қызмет көрсету барысында қойылатын талаптар

Параграф 1. Бұғаттаумен қамтамасыз жабдықтарды пайдалану

147. Жабдықтар сенімді және дұрыс орнатылған қоршаулары бар, есіктері жабылған және бұғаттары ішке енгізілген, дұрыс және шығырлары тоққа қосылған жағдайда ғана пайдаланылуы керек. Жабдықты пайдалану барысында кезекші қызметшілерге болтпен немесе бұранда арқылы біріктірілген қоршау панелдерін алып тастауларына рұқсат етілмейді.

148. Жабдықты тоқ желісіне қосқан сайын кезекші қызметшілер қоршауда адамның жоқтығына көзін жеткізіп, есіктерді жауып, бұғаттарды ішке енгізіп және механикалық бұғаттардың орнына орнатылатын бөлгіш кілттерін орнына қайта қондырғаннан кейін ғана әрекет жасалады.

149. Қажет болған жағдайда жабдық басқа қабаттарда бөлек-бөлек және әртүрлі жайларда орналастырылған болса, кезекші қызметші жабдықты қашықтан қосу түймесін 5-6 секунд бұрын 2-3 секунттық қашықтан қосылатын жабдықтардың маңайында жүрген адамдарға қауіпті ескертетін электрдыбыстық белгі береді. Дыбыстық белгі беру құралдары (сиреналар, "өкірмелер", қоңыраулар) қашықтан қосылатын жабдықтар орналасқан ғимаратжайдың түкпір-түкпірінен жақсы естілетіндей болып қондырылады.

150. Бұғаттау қою мерзімі өтіп кетпесе жабдықтарға жедел қызмет көрсету (таратушы аспаптарды қайта орнату) жұмыстарын атқару барысында қоршау ішіне кіру, бұғаттарды тартып шығару немесе шкаптарды ашу қажет болмаса, наряд толтырмай-ақ пайдалану құжаттамаларына жазу арқылы ғана істеуге болады.

      151. Қоршау ішіне кіріп, шкаптарды ашу арқылы жұмыс атқаратын кезекші қызметшінің жұмыс бастар алдындағы міндеттері:
      1) механикалық бұғаттардың бөлгіштері (МБА) тоқ көзінен ажыратылғанына, ал пышақ іспетті МБА-лар "Ажыратылған" қалыбында тұрғандығына көз жеткізіп алуы керек;
      2) осы Ережелердің талаптарына сәйкес жұмыс жүргізілетін учәскелерде кернеудің жоқтығын тексеруі керек;
      3) қалдық тоқ кернеуі болуы мүмкін сүзекілердің конденсаторларын және жабдық тораптарын разрядтау;
      4) жұмыс жүргізілу жоспарланған учәскеде кернеу түсіргіш ілгек іліп қоюға міндетті;
      5) антенналық жолдың тоқ желісінен ажыратылғанына және антенналық коммутатор немесе антенна жағынан жоғары жиіліктегі кернеу жабдыққа жетпейтініне көз жеткізілуі керек.

152. Жабдықты қарап шығу және оны қайта құрау кезінде тетіктерін айырбастау үшін кезекші қызметшілерге бұғаттарды тартып шығаруға, шкаптарды ашуға және шамдардың қызу кернеуін, басқару жүйесінің қорек көзінің кернеуін алдын ала түсіріп алмайынша қоршау шеңберіне кіруге, кернеу астында қалған тоқжүргізгіш бөлшектерге таяну ықтималдығы жоқ жағдайда шығырлар мен дыбыстық белгі беру жүйесінің кешенімен жұмыс істеуге рұқсат етіледі.
Радиошамдарының қызулық кернеу және басқару жүйесінің жабдықтарын тазалау және жөндеу барысында бұғаттаулар мен дыбыстық белгі беру құралдары тоқ көздерінен ажыратылады.

153. Түзеткіш аспап сүзекісінің сақтандырғыштарын ауыстырғанда кезекші қызметші кернеу түсіргіш ілгек арқылы сақтандырғышы істен шыққан конденсатордың кернеуін түсіріп, кернеу түсіргіш ілгекті конденсаторлар батареясының ортақ сымына қондырылады.

Параграф 2. Бұғаттауды пайдалану тәртіптері

154. Төменде көрсетілген таратқыштардан басқасының барлығында тәуелсіз электрлік және механикалық бұғаттау болады.
Түзеткіштердің жұмыс кернеуі 1000 В-тан кем емес және 5 киловатт қуатты пайдаланатын таратқыштарда тек қана жалғыз механикалық бұғаттау қоюға рұқсат етіледі

      155. Бұғаттардың басқару және белгі беру жүйелерінің тізбектерінің электрқуатымен қоректенуі бөлгіш трансформаторлар арқылы таратқыштардың ортақ торабынан жүзеге асырылуы керек. Бұл трансформаторларға УБС жүйесіне жатпайтын тоқ өнімін тұтынушылар жалғанбауға тиісті.
      Электрлік бұғаттау тізбектерінің қоректенетін кернеулік мөлшері 220 Вольттан аспауы қажет.
      Электр бұғаттары тізбектерінің оқшаулану қалпын әрбір сым мен жерге жалғаған нүктелер арасында тұрақты бақылау 5 мА-дан аспайтын тоқ тұтынғыш екі вольтметр арқылы жүзеге асырылады.
      Керекті жерлерге қол жеткізу құралдарының құлыптары таратқыш аспаптармен бірге жеткізілетін арнайы кілттермен ашылып жабылатын болуы керек.
      Аспаптар бөлмесінде орналастырылған таратқыштарға қол жеткізу құралдарының құлыптарының кілттері басқа таратқыш құралдарының құлыптарын ашпауы керек.

156. Электр бұғаттарының тізбектерінің оқшаулау кедергілері 500 КОМ-нан кем болмауы керек.

157. "Тоқкөзінен ажыратылған" қалпында тұрған ҰТ(ДВ), ОТ(СВ) және УҚТ(УКВ)- диапазондықтар таратқыштың жоғары жиіліктегі фидерлердің шығар ауыздағы жерге қосқыштарын қамтамасыз етуі керек.

      158. Бұғаттардың қызмет атқару жағдайын екі айда бір реттен сирек емес, еңбек қауіпсіздігі жөніндегі қоғамдық инспекторын қатыстыра отырып оқтын-оқтын мына көлемде тексеріп отырады:
      механикалық бұғаттар тетіктерінің, құлыптар мен кілттерінің, жетектерінің сыртқы жай-күйін қарап отыру;
      бұғаттардың электр тізбектерінің оқшаулық кедергілерін тексеріп отыру;
      сүзекілердің разрядтау құрылғыларының дұрыстығын тексеру;
      бұғаттар қызметінің дұрыстығының іс жүзінде тексерілуі;
      Электрлік және механикалық бұғаттар қызметінің дұрыстығын іс жүзінде тексеруді жөндеу тобының (бригаданың) неғұрлым тәжірибелі инженері және кезекші ауысымның аға маманы әрбір профилактикалық байқаудан кейін, бұғаттау арқылы тұйықтау әрекеттерінен соң, жөндеу және үйлестіру жұмыстарынан кейін жүзеге асырылып отыруы керек. Бұғаттаудың дұрыстығы есіктердің біртіндеп ашылуы немесе тоқкөздеріне толығымен қосылып тұрған жабдықтардың "телефон" режимінде "сығымдалу қалыбында" немесе модуляция бермей-ақ "телеграф" режимінде сақтық кілтін пайдалану арқылы тексеріледі.
      Бұғаттаудың мезгілдік тексеру нәтижелері осы Ереженің 13-қосымшасында көрсетілген тиісті кесімдермен рәсімделеді. Бұғаттардың профилактикалық және жөндеу жұмыстарынан кейін жүргізілген мезгілдік тексерістерінің нәтижелері жедел тіркеу жорналына жазылады.
      Бұғаттаудың тексеріс кезінде мәлім болған барлық ақаулары қолма қол жөнделуге тиісті.

159. Бұғаттау жүйесінде жүргізілген электромеханикалық немесе электромонтаждау жұмыстарынан кейін, сонымен қатар бұғаттау немесе олардың басқа бөлек тізбелері жаңылыс істеген жағдайда толық көлемді тексеріс пен сынақтар жүргізіледі.

160. Егер пайдалану барысында бұғаттау жүйесінде ақаулық мәлім болған жағдайда ауысым бойынша аға қызметші қолма қол ақаулықты жөндеу үшін шара қолдануы керек. Егер ақаулықтарды жедел түрде жөндеу мүмкіншілігі болмайтын болса, ішінара немесе толық ажыратылған бұғаттаумен уақытша жұмыс істеуге рұқсат беріледі. Бұғаттау жүйесінің бірі (электрлік немесе механикалық) істен шыққан жағдайда ауысымның аға қызметшісі тиісті есіктер мен шкаптарға "Тоқта! Жоғары кернеу" деген ескертпе плакат іліп, ол жөнінде стансаның (ұйымның) техникалық басшысына баяндап және жедел тіркеу жорналына тиісті жазба жасауы керек. Электрлік немесе механикалық шығырлар (немесе электр шығыры жоқ жабдықтың құрамына кіретін механикалық шығырлар) бір мезгілде істен шығатын болса ауысымның аға қызметшісі жоғарыда аталған шаралардан басқа кезекші қызметшілердің біріне шығыры істен шыққан жабдықтың жанынан шықпастан жабдыққа жақындап келе жатқан адамдарды істен шыққан жабдық туралы ескертіп тұруды қатаң тапсыруға тиіс. Пайдалану барысында байқалған шығырлардың ақаулары жабдықтың жуық арадағы үзілісінде жөндеуге тиісті. Бұғаттаулардың ақауларын жуық арадағы үзілісте жөндеу мүмкіндігі болмаған ерекше жағдайларда бас инженердің (цех басшысының) рұқсатымен ескерту плакаттары ілініп, ал жедел тіркеу жорналында шығырнаманы айналып өту қажеттілігі туралы жазба жасалып, содан кейін жабдық қайтадан іске қосылады. Ақаулықтарды жөндеу кезінде бұғаттауларды кезектен тыс тексеру толығымен жүргізіледі және сол туралы кесім жасалады.

161. Механикалық бұғаттаудың сақтық кілттері мен тарату құрамына кіретін май толтырылған қондырғылардың ашық қоршаулы құлыптары арнайы жәшікте сақталады да кілттер ауысымның аға маманының қолында жүреді. Кезекшілік тапсырылғанда сақтық кілттері тізім бойынша құжатталып өткізіледі.

162. Бұғаттау жүйесін тексеру таратқыштардың қоректендіруші кернеу көзінен ажыратылғанында және электр бұғаттаулардың түйіскен жерлерінің тұйықталғанында жүргізіледі. Ондай жағдайда электр бұғаттаулардың оқшаулану қалпын тексеретін ішке енгізіліп орнатылған вольтметрлер және конденсаторлар жерден ажыратылуы керек. 500 Вольт немесе 1000 Вольттік оқшаулықтар кедергісін өлшеу мегомметр арқылы жасалуы қажет. Тізбектердің оқшаулықтарының 42 Вольттен аспайтын номиналды кернеуін өлшеу жұмыстарын төменвольттік мегомметр арқылы жүргізуге болады.

параграф 3. Үйлестіру және алдын ала жөндеу жұмыстары

      163. Алдын ала жөндеу жұмыстарын бастамас бұрын барлық қажет (жұмыстың қандай түріне жататындығына байланысты) ұйымдастыру және техникалық шаралар орындалады.
      Үйлестіруші бригаданың басшысы мен оның орынбасарының электрқауіпсіздігі жөнінен Ү-ші, топ жетекшісінің ІҮ-шіден кем емес, ал бригада мүшелерінің санаты ІІІ санаттан кем болмайды
      Үйлестіру жұмыстары 1000 Вольттан жоғары кернеу астында атқарылатын жағдайда электрлік және механикалық бұғаттаулардың барлығы толығымен алдын ала сынақтан өткізіліп, ол жөнінде алдын ала сынақ кесімінде жазылғаннан соң іске қосылады.
      Жұмысқа жіберуге рұқсатты ауысымның аға қызметшісі береді және ол туралы жедел тіркеу жорналына тіркеп ауысымның аға қызметшісінің және жөндеу бригадасының бригадирінің қолдары қойылады. Жұмысқа жіберер алдында ауысымның аға қызметшісі үйлестіруші бригаданың құрамын, оның мүшелерінің электрқауіпсіздігі жөнінде санаттарын тексереді және нұсқаулық жасайды.
      Ауысымның аға қызметкері жөндеу-алдын алу жұмыстарына станса толық тоқтағаннан кейін араласа алады.

164. Жедел тіркеу жорналына рәсімдеп барып ауысым басшысы механикалық бұғаттардың сақтық кілттерін жұмыс ұйымдастырушының қолына табыс етеді.
Техникалық бақылауды немесе үйлестіру жұмыстары аяқталғаннан соң ауысымның аға қызметшісі жедел тіркеу жорналына жаза отырып сақтық кілттерін қабылдап алады.

165. Пайдалану мен әкімшілік қызметшілеріне жабдықтың бұғатталған учәскелерінің кілттерін жеке ұстауға рұқсат етілмейді.

166. Радиоқондырғылардың жаңа бекітілген жиіліктерге бейімдеп ауыстыру жұмыстары (хабар тарату торабы өзгергенде) электрқауіпсіздігі жөнінде Ү-ші санаты бар ИТЖ-ның осы жабдықтарына жауапты адамның басқаруымен атқарылады; бригада мүшелерінің электрқауіпсіздік жөнінде ІІІ-тен төмен емес санаттары болуы керек.

      167. 1000 Вольттан жоғары кернеуді қосуды талап етпейтін үйлестіру жұмыстары (басқару жүйесін, шығырлау және дабыл жүйесін, аз қуаттағы каскадтар), сонымен қатар үйлестірілетін механикалық және монтаждау жұмыстары электрқауіпсіздігі жөнінде ІҮ-тен төмен емес санаттағы инженерлік-техникалық қызметкердің басшылығымен атқарылуға тиіс.
      1000 Вольттан жоғары кернеуді қосуды талап ететін үйлестіру жұмыстарын электрқауіпсіздігі жөнінде Ү-ші санаттағы инженерлік-техникалық қызметкердің басшылығымен атқаруға рұқсат етіледі.
      Үйлестіру жұмыстарының үзіліссіз атқарылу уақыты 7 сағаттан аспай және мүмкіндігінше күндізгі мезгілде атқарылады.

168. Жабдықтың құрылымдық ерекшеліктерін ескере отырып (тартпалы шығырлар, панелдер) үйлестіру жұмыстары мен тартпалы шығырлардың, панелдердің ақауларын анықтау 1000 Вольттан аспайтын кернеу астында жүргізіледі (жалғамалы түтіктердің көмегімен).

169. Үйлестіру жұмыстарының үзілістері арасында (жұмыс күні аяқталып немесе басқа да себептермен) барлық кернеу көздері ажыратылып, ажыратқыштар мен айырмалар тоқ көздерінен ажыратылғаннан кейін, және айырмалар мен ажыратқыштардың жетектерінде "Тоққа жалғауға болмайды - адамдар жұмыс істеп жатыр" деген ескертпе плакаттар ілініп қойылады.

170. Тартпалы шығырнамалар кестесі жүйесіне өлшегіш аспаптарды жалғағанда қоршау сыртына қауіпті кернеудің шығып кетпеуін қадағалау керек, ашып айтқанда - адамның өміріне қауіп төндіретін сымдар, құралдар және тағы басқалар жерге және бір біріне қатысты жоғары кернеу астында қалып қоймауын қатаң қадағаланады. Сонымен бірге кернеу астындағы өлшегіш аспаптарға таянуға рұқсат етілмейді.
Қалыпты жағдайлардан тыс уақытта үйлестіру жұмыстары жүріп жатқанда 1000 Вольт немесе одан да жоғары кернеудегі тоқ көздеріне шығыры алынған есіктің біреуі ашық болса арнайы сыртқа шығаратын түтік арқылы бөлек шығырды іске қосуға рұқсат етіледі. Бұндай жағдайда үйлестіру - жөндеу жұмыстарынан өтіп жатқан жабдық ғимараттың қалған басқа бөлмелерінен тасымал қоршаулармен бөлініп қоршалып қойылуы керек және қоршауларда "Тоқта. Жоғары кернеу" деген плакаттар ілініп тұруы қажет.

параграф 4. Құрылыс - монтаж ұйымдары атқаратын
үйлестіру - жөндеу жұмыстары

171. Үйлестіру жұмыстарының алдында учаске бастығы (прораб) жедел тіркеу жорналына тиісті рәсімдеу жазбаларын енгізіп, үйлестіру бригадасының басшысын, оның орынбасарын, топ жетекшілерін тағайындауға және бригада құрамын анықтауға міндетті. Кәсіпорында кезекші қызметшілер жоқ болған жағдайда жедел тіркеу жорналы үйлестіру бригадасының басшысында сақталады.

172. Үйлестіру жұмыстары бригада (топ) жетекшісінің немесе оның орынбасарының нарядынсыз атқарыла береді.
Үйлестірме - жөндеу бригадасының (топтың) жетекшісі мен оның орынбасары екеуі бірдей болмаған жағдайда үйлестіру - реттеу жұмыстарын атқаруға тыйым салынады.

      173. Таратқыш құрамына кіретін май толтырылған ашық жабдықтардың қоршауларына және жабдықтың жалпы қоршау ішіне құрылыс - монтаждау жұмыстарын атқару үшін жұмыс атқарушы адамдарды үйлестіру бригадасының басшысы (немесе үйлесірме - жөндеу бригадасы басшысының рұқсатымен топ жетекшісі) жүзеге асыра алады. Басшы жұмыс жүргізілетін жабдықты кернеу көзінен ажыратып және оның қапылыста қосылуының алдын алатын шараларды қолданылады.
      Жұмысқа жіберу әрекеті жұмыстың басталған уақытын бригада жетекшісінің қолында сақталатын жедел тіркеу жорналына жазу арқылы рәсімделеді.
      Жұмыстардың атқарылғаны үшін жауапты адам (прораб, бригадир) жұмыстың қабылданғанын жазбаша түрде жорналға енгізіп растауы керек.
      Үйлестірме - жөндеу жұмыстары жүргізілетін жабдықтарда монтаждау және құрылыс жұмыстары жұмысқа жіберу туралы рұқсат берілгеннен кейін ғана атқарылуға тиіс.

174. Үйлестіру - жөндеу жұмыстары жүргізілуге тиісті жабдықтарда құрылыс және монтаждау жұмыстары аяқталғаннан кейін жауапты атқарушы жұмыскерлерді жұмыс орнынан алып шығып, жұмыс орнын тазалап, ретке келтіргеннен кейін жұмыстың аяқталған уақытын көрсетіп, жорналға жазады.

      175. Жұмысқа жіберуге рұқсат етуші адам (бригада, топ жетекшісі) қажетті қауіпсіздік шараларының орындалуына, сонымен қатар жұмыс белгіленген учәскеде қапылыста кернеу қосылып кетпеуіне қоса жауап береді. Жұмыс аяқталғаннан кейін жұмысқа рұқсат беруші қоршау ішінде немесе жабдықтың бұғатталған учәскелерінде адам немесе бөгде заттардың болмауын тексеріп, кейіннен жабдықты кернеу көзіне қосуға дайындайды.
      Жабдықты кернеу көзіне тек жоғарыда аталған шарттарды орындап және құрылыс - монтаждау жұмыстарының аяқталғандығы туралы мәліметті жорналға жауапты орындаушы тіркегеннен кейін ғана қосуға рұқсат етіледі.
      Жұмысқа жіберу туралы рұқсат және жұмыс аяқталғандық туралы рәсімдеу әрекеттерін бастан аяқ бір тұлғалар ғана жүзеге асырады.

176. Үйлестіру жұмыстары жүріп жатқан жақын маңайларда қандай да болмасын құрылыс - монтаждау жұмыстарын (сырлау, сылақ, слесарлық) жүргізуге рұқсат етілмейді.

177. Егерде жабдықты реттеу және үйлестіру барысында механикалық немесе монтаждау жұмыстарына қажеттілік туындаған жағдайда үйлестірме - жөндеу бригадаларының құрамына электрқауіпсіздігі жөнінде санаты ІІІ-тен кем емес жөндеу қызметшілері тартылуы мүмкін. Бұл жұмыстарды атқару барысында еңбек қауіпсіздігін қамтамасыз етуге қажет шаралар қолданылады.

Параграф 5. Радиоқондырғылардағы апатты жағдайларды
қалыпқа келтіру жұмыстары

      178. Апат болған жағдайда немесе кейбір жабдықтардың ақауын жөндеуді кейінгіге қалдыруға болмайтын ал қалдырған жағдайда апатқа ұшырататын жұмыстарды ретке келтіруге наряд жазбаса да рұқсат беріледі:
      1) кезекші қызметкерге (кернеуі 1000 Вольттан жоғары қондырғыларда жұмыс істейтін екіден төмен емес);
      2) егер нарядтың жазылуы мен дайындалуы апат салдарын жою жұмыстарының ұзаққа созылуымен байланысты болса, кезекші қызметкердің бақылауындағы жөндеу қызметкеріне;
      3) кезекші қызметкер бос болмаған жағдайда жұмысты жөндеу қызметкеріне атқару рұқсаты беріледі. Ол үшін сол радиоқондырғыда қызмет атқаратын, V санаты бар электрқауіпсіздігі жөніндегі техникалық әкімшілік қызметкерінің жауапкершілігімен бақылауы міндетті түрде қажет болып табылады.

179. Жұмыстар жұмыс атқарушылардың қауіпсіздігін қамтамасыз ететіндей, барлық техникалық шаралардың орындалуы арқылы жүзеге асырылуы керек.
Кезекші қызметкердің апат салдарын жоюға арналған жұмыстарға қатысуы үшін (қатысып немесе нарядсыз жұмыс істеп жүрген жұмыскерлерді бақылап жүрсе де) лауазымы жоғары қызметкер рұқсат беруі керек.

180. Жабдықтау барысындағы тоқтап қалу жұмыстарын қысқартып, апаттар мен зақымдануды жою үшін, айналма тізбектер мен уақытша жалғау құрылғыларын қолдануға рұқсат етіледі.

181. Уақытша жалғанған жерлер мен айналма тізбектер жабдықтаудың электрлік және механикалық бұғаттауларының кестесін бұзбау керек.

182. Уақытша жалғанған жерлер мен айналма тізбектерді құру барысында кернеуі 1000 Вольттан жоғары тоқ өткізгіш сымдар толығымен жабдықталған жердегі қоршау сыртына салынып немесе 2,5 метрден төмен емес биіктікке берік етіп ілінуі қажет.
Егер мұндай жалғанған жерлер үшін металл қабығы бар кабелдер қолданылса, ол кабелдің әр сымының ұшы жерге берік орнатылуы керек.

183. Уақытша жалғанған жерлер мен айналма тізбектерді құру үшін қолданылатын кабельдер мен тоқ өткізгіш сымдарында зақымдалған тізбектегі кернеу мен тоққа сәйкес оқшаулағыш мен қимасы болу керек.

184. Кезекпен жұмыс істейтін қызметкер уақытша жалғанған жерлер, айналма тізбектер және басқа де апатты жоюда атқарылған жұмыстар жайында жедел тіркеу журналына толығымен түсіру керек. Сондай-ақ, кезекші қызметкер өз ауысымында уақытша қалыпқа келтірілген жабдықтау учаскесін қауіпсіз пайдалану ережесімен танысады да, ал кезекті тапсыру кезінде қызметкерлердің назарын оны қауіпсіз пайдалану ережесіне аударады.

185. Уақытша қалыпқа келтірілген жабдықтау бөлімдеріне техникалық байқау қайта жүргізілмей тұрып, уақытша жалғанған жерлер мен айналма тізбектерді тоқтан ажырату керек. Уақытша жалғанған жерлер мен айналма тізбектердің тоқтан ажыратылғаны туралы мәлімет жедел тіркеу журналына алынуы қажет.

8. Жер серігі байланыс стансалары және
жылжымалы радиостансаларына қызмет көрсетудегі
еңбек қорғау талаптары

параграф§1. Жер серігі байланыс стансалары

186. Антенналық құрылым жүйесі бойынша техникалық қызмет көрсету барысындағы жұмыстарды құрамы екі адамнан төмен емес бригада атқаруы керек.

      187. Тіректі-бұрмалы құрылғыны (ТБҚ) құру алдындағы қажетті шаралар:
      1) ағытып тастау:
      электржетек жүйелерінің қажетті жабдықтарының барлығын;
      тіректі-бұрмалы құрылғысының сыртындағы жетек бұғаттарын;
      2) жетек бұғаттарының тоқ үзерлерінде, жетекпен басқарылатын бағандарда "Қосуға рұқсат етілмейді - Жұмыс жүріп жатыр" деген плакаттар ілінуі керек.

      188. Жұмыс жүргізбес бұрын антенна айнасына:
      1) антеннаны тігінен қою арқылы қондыру: ("Зените")
      2) 186, 187 тармақтардың талаптарын орындау;
      3) тоқ таратқыштардағы электрлік және механикалық жүйелерді ажырату;
      - ДСЖ қуатының азығын тоқтан өшіру (діңгектің сигналды жарығы);
      - көшіргі құралдарының азығын ажырату;
      4) тоқ таратқыштарға, ДСЖ коммутациялық аппараттарына және көшіргілерге "Қосуға рұқсат етілмейді - Жұмыс жүріп жатыр" деген плакаттар ілінуі керек.
      Жұмыс жүріп жатқан уақыт ішінде аппаратты тоқ таратқыш құрылғыларда кезекші жүруі керек. РМБ кілттері жұмысқа жетекшілік ететін қызметкерде болады.

189. Антенна айнасындағы жұмыстарды қас қарайған кезде және сақтандырғыш белдікті, арқанды және қорғамалы касканы пайдалана отырып жүзеге асыру керек. Антенналық жүйе құрылысына көтерілген кезде арнайы қажетті құрал-саймандары мен бекіту монтер сөмкесінде болады.

190. Антенна айнасындағы қарды тазалау жұмыстары 190 тармағындағы талаптардың орындалу шартымен жүзеге асырылады.
Жұмысты жүзеге асыру барысында тұтқасы ұзын етіп жасалған мәуесектер мен бекіткіштерді қолдану қажет. Қызмет көрсетуші маманның үстінде арнайы тігілген киім мен қорғау каскасы болу керек. Еңкіш орнатылған антенна айнасының астында тұруға тыйым салынады.

191. Кез келген жұмыстың алдында қызмет көрсету алаңдары мен баспалдақтары қардан, мұздан, кір мен майдан тазартылуы керек. Қызмет көрсету алаңдарына көтерілу жұмыстары аяқталған соң, люктарды жауып қою керек.

192. Антенналық жүйе құрылымында техникалық қызмет көрсету жылдамдығы жел жылдамдығының секундына 10 метрден көп болмауы керек.

193. Аппаратты жөндеу және қызмет көрсетуде кернеуі 42 Вольттан жоғары емес, дәнекерлеуші және тасымалды электр шамдарын пайдалану керек.

194. Электр жүйелері, және ТБҚ-ның сырты сияқты барлық құралдар жерге қосу құрылғысының тұйықталған түйісімен берік жалғануы керек. Жабдықтану мен жерге қосылғының тұйықталған түйісі арасындағы өтпелі кедергінің барынша маңыздылығы 0,1-4 Ом-на көп болмауы тиіс. Өтпелі кедергіні тексерістен өткізу жұмысы жылына бір рет, сонымен бірге әрбір жөндеу немесе жабдықтардың орнын ауыстырған кезде де тексерілуі керек.

195. Жинақтық жұмыстарды жүргізген кезде міндетті түрде алдын ала қарастырылған жүк көтергіш құралдар мен ілгектерді қолдану қажет.

      196. Антенналық жүйе бойынша техникалық қызмет көрсету барысында рұқсат етілмейтін шаралар:
      1) антеннада жұмысты жалғыз жүргізуге;
      2) антенна маңында атқарылатын жұмысқа тікелей қатысы жоқ тұлғалардың қатысуына;
      3) хабартаратқыштан немесе өзге де тоқ көздерінен (өлшемді генератор) антеннаға қуат беру барысындағы кез-келген жұмыстарды жүргізу;
      4) электржалғағыш көмегімен антеннаны бұрау барысындағы жұмыстарды атқаруға.

параграф 2. Жылжымалы телевизиялық стансалар, жылжымалы
дыбысжазу стансалар, ұшқыр телевизиялық спутниктік
стансалар және жылжымалы радио стансалар

197. Зақымдау қаупінің дәрежесіне байланысты жылжымалы телевизиялық станциялар, жылжымалы дыбысжазу станциялары, ұшқыр телевизиялық спутниктік станциялар және жылжымалы радиостансалар (бұдан әрі - станса) орналасқан ғимаратжайлар өте қауіпті болып саналады.

198. Стансалар бойынша қызмет көрсетушілердің қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін, тоқ жүрмейтін металды электрқондырғы бөліктері тоқтан ажыратылу барысында зақымдалуына байланысты кернеу астында қалуы мүмкін болғандықтан жерге қосылу керек.

199. Жерге қосу құрылғысының тұйықталған түйісін өлшеу жұмыстары жылжымалы радиостансалар күшейіп өрістеген сайын атқарылып отырады. Егер радиостанса бір орында жылдан артық тіркеуде болған жағдайда, жерге қосу құрылғысының тұйықталған түйісін жер қыртысының тоқты неғұрлым аз өткізу мерзімінде жылына бір рет өлшейді.

200. Дизельді қондырғыларда қызмет көрсететін механик шу естіртпейтін құлақшын киюі керек. Жерге қосылған шанағы жоқ машинада жұмыс істеуге рұқсат етілмейді.

201. Отынның толық жанып кетуінен сақтану үшін, қуаты азайған аккумулятордан азық алып, қыздырылған құралдарды пайдалануға рұқсат етілмейді.

      202. Қыздыру қондырғысын пайдалану барысында, міндетті түрде, түтін шығатын тұрбасы бар қыздырылған құрал мен тұншықтырғышы бар көліктің түтін шығатын тұрба қозғаушысының жалғанған жерінің саңылаусыз екендігіне ерекше назар аударылу қажет.
      Көлік қозғаушысымен жұмыс істеу барысында шанақтың есігін және люкты міндетті түрде жабылады.
      Қыздырғыштың люгын жұмыс істеу барысында ашуға болмайды.

9. Фидерлі және діңгекті-антенналы құрылысты
пайдалану барысындағы қауіпсіздік талаптары

параграф 1. Жалпы талаптар

203. Діңгекті-аннтеналы құрылысты жөндеу және қызмет көрсету (ДАҚ) осы Ереженің талаптарын орындай отырып, бас инженермен бекітілген қызмет көрсету немесе нұсқаулық жобаларына сәйкес жүргізілуге тиіс.
Биіктікке жұмыс істеуге жұмыстың осы түріне рұқсаты бар, сондай-ақ осы Ереженің 12-тармағына сәйкес келетін тұлғалар жіберіледі.

      204. Қоршалмаған құрылыстағы және қоршау сыртына шығып істейтін жұмыстарды биіктікке шығатын топ атқарады.
      Өздігінен жоғары шығатын жұмыстарға жасы 18-ден кіші емес, медициналық тексерістен өтіп, жарамды болып саналған, осы сала бойынша жылдан төмен емес еңбек өтілі және 3-тен төмен емес тарифтік разряды бар арнайы мамандар жіберіледі. Биіктікте атқарылатын жұмыстарға бірінші рет жіберіліп отырғандар бір жыл бойы кәсіпорын басшысының бұйрығымен тағайындалған тәжірибелі мамандардың тікелей бақылауында жұмыс істейді.
      Биіктікте атқарылатын жұмыстарға жер бетінен 5 метр биіктікте орындалатын, төменгі жағында жұмыс жүріп жататын жоғарғы жерге бекіткіштер мен төсеулер салу, құрылысқа тікелей қатысы бар монтаждау немесе жөндеу шаралары кіреді. Жұмысты атқаратын қызметкерлердің биіктен құлап кетуінен сақтаудың негізгі құралы-сақтандырғыш белдік болып табылады.

      205. Діңгек пен мұнара айналасын пайдалануда шекарасы тіреу негізінің 1/3 биіктігіне тең болатын қашықтықта орналасқан зона қауіпті болып табылады.
      Мұндай қауіпті зонада жұмыс істеу рұқсаты сондай жұмыстармен тікелей байланысы бар, әрі қорғамалы дулығаны қолданатын мамандарға беріледі.
      Радиостансаларды, телеорталықтарды, теледидарлық ретрансляторларды тарататын антенна алаңдарында, сол сала бойынша қызмет көрсету жұмысымен байланысы жоқ мамандардың қатысуына рұқсат етілмейді.

      206. ДАҚ-қа көтерілуге тыйым салынатын жағдайлар:
      42 Вольттан жоғары кернеу ажыратылмаса;
      нажағай жарқылдап тұрған уақытта;
      көктайғақта, қатты жауында, қар көшкіні немесе тұман кезінде;
      сақтандырғыш белдігі карабин бесікшесіне ілгектелмесе;
      желдің жылдамдығы секундын 10 метрден жоғары болса;
      қас қарайған уақытта;
      қайта сынау мерзімі өткен жүк көтергіш құрылғысында;
      жарамсыз шынжырлы арқандарда;
      орнықты емес шығырларда;
      сақтандырғыш белдік пен қорғамалы дулыға болмаса.
      Қайырма люкпен, тұтас жабулармен қоршалған тұрбалы тіреулер (бағандар) аралығына бір уақытта біреуден артық маманның кіруіне рұқсат етілмейді. Оның үстіне люктар жабық болуы керек.

207. Қараңғы мезгілде бағандарда (тіреу) апатты және басқа жағдайларды болдырмау жұмыстарын атқару үшін жоғары ұйым басшысының рұқсаты қажет және тиісті жарық көзімен қамтамасыз етіледі.

      208. Антеннаға жауапты маман мыналарды орындауы керек:
      1) сақтандырғыш белдігін киіп және бағанда жұмыс істеу уақыты ішінде құрылысқа шынжырмен бекітіліп тұруы керек. Діңгекке тырнақтармен көтерілу барысында тартпалары бекітілген бугельден қауіпсіз өту үшін, қос шынжырлы белдікті қолдануы қажет;
      2) тіректерде қажетті жөндеу жұмыстары баған құрылысына сақтандырғыш белдікпен бекітілгеннен кейін ғана жүргізіледі. Бағандарды (тіректерді) сырлау жұмыстары сатыдан, төсеме астынан немесе бесікшелерден басталады;
      3) металды шегесіз табаны бар арнайы аяқ киім және қорғамалы дулығамен жұмыс істеуі керек. Ондай киімдерді кимеу рұқсаты шеберханаларда атқарылатын жұмыстарда, ал жер бетінде қауіпті емес зоналарда ғана беріледі.

209. Фидерлі-антенналы құрылғыларда жұмыс істеу кезінде брезент қолғаптарды қолдану керек.

210. ДАҚ-тағы жоғары шығатын жұмыстарды екі діңгекші маман жүзеге асыратын болса, оның біреуі бақылаушылық қызмет атқарады.
Бақылаушы маман қауіпті емес жерде тұрып, ағаш бағандарда жұмыс болып қалатын жағдайда өзімен монтер белдігі мен тырнақтары болу керек.

211. Дәнекерлеу жұмыстарын жүк көтеретін құрылғының инвентарлы бесікшесінен бастап жүзеге асыруға рұқсат етіледі. Ол жұмысты жүзеге асыру үшін ИТ түрі бар изолятор арқылы жүк таситын шынжырлы арқанға бесікшенің ілінуі мен оның құлап қалмауын қадағалайтын шаралар орындалуы керек.

212. Күн бұлттанып нажағай жарқылдаған уақытта жерге қосқыштардың жанында тұруға тыйым салынады. Сонымен бірге, антенна алаңындағы жұмыстар доғарылып, адамдарды ғимарат ішіне көшіру қажет. Жерге қосу құрылғылары бар жерлерге "Тоқта. Кернеу" деп жазылған ескерту плакаттары орнатылады.

213. Бір мезгілде бірнеше таратқышы бар радиоорталықтарында, бағандарда, антенна және фидерлердегі жұмыстар сол орынға ЭДС-ң аз мөлшердегі үйлесімін қамтамасыз ететін тасымалды жерге қосқыштар орнатылғаннан кейін жүзеге асырылады.

214. Қабылдау орталықтарының антенна-фидерлі құрылғыларға нарядсыз, жедел жорналда жазылу арқылы жүзеге асырылады.

215. Антенналық құрылғылардағы жұмыстың алдында ауысымдағы кезекшінің үлкені осы Ереженің 14 қосымшасында көрсетілген нарядқа сай техникалық шараларды алдын ала орындап, жұмыс жүргізіліп жатқан жерге кіруге рұқсат береді.

216. Антеннаның коммутаторына тоқты ағытушы маман "Тоқты қосуға болмайды. Жұмыс жүріп жатыр." деп жазылған тыйым салу плакаттарын іледі.

      217. Егер бір антенналы таратқыш аспап пен фидерлі антеннадағы жұмыстарды тоқтан ажыратылған таратқыштарда атқаратын болса, онда бұл жұмыстар нарядсыз, жедел тіркеу жорналына жазылуы арқылы орындала алады.
      Мұндай жағдай болған кезде ауысымдағы кезекшінің үлкені таратқыштың механикалық бұғаттың ажырағышы мен тоқ үзерін істен алып және оған "Қосуға болмайды. Жұмыс жүріп жатыр" деп жазылған ескерту плакаттарын іледі.
      Сабы бар шығырлы таратқышта шығырдың тоқтан үзер немесе ажыратқыш құлпының кілтін жұмысқа жауапты жетекшісіне жедел тіркеу жорналына қол қойғыза отырып беріледі.

      218. Бірнеше фидерлі порталдар мен фидерлі тіректердің біреуі ғана кернеу астында болса, ондай жерде наряд бойынша екі адам жұмыс істеуі керек. Олардың біріншісінде электрқауіпсіздігі жөнінен IV-тен төмен емес, ал екіншісінде ІІІ-тен төмен емес санат дәрежесі болуы керек.
      Жұмыс жүріп жатқан таратқыш антенналарының фидерлі учаскесіндегі қарсы фазалы тоқ өткізгіш сымдар екі жағынан өзара қысқартылып және жерге қосылуы керек.
      Егер төменгі фидер кернеу астында болса, онда жоғары фидерде жөндеу және басқа да жұмыстарға рұқсат етілмейді.

      219. Коммутацияның сызбасы мен кез келген коммутаторларда антеннаны қайта қоспас бұрын, алдын ал таратқыштағы анод кернеуін тоқтан ажырату керек. Қызметкер маман антенна алаңындағы, антенна күркелерінің ішіндегі немесе техникалық мекемелердегі фидерлі сызықтарды қайта қосу жұмыстарын радиоорталықтағы коммутация жүйесі мен сонда орнатылған жабдықтардың ерекшелігі қарастырылған нұсқауға лайық етіп жасалады.
      Фидерлі бағанда немесе бөлек ғимаратжайдағы антеннаны қайта қосар алдында кезекші маман таратқыштағы анод кернеуін тоқтан ажыратып, фидерге жерге қосу құрылығысын салғаннан кейін, шығыр ажыратқышына "Қосуға болмайды. Жұмыс жүріп жатыр" делінген плакат ілінеді.
      Штурвалды жетекпен жабдықталған, басқа антеннаға өту жұмысы қайта қосқышсыз жүзеге асырылса, онда жерге қосу құрылғысы фидерге салынады.
      Таратқышқа анодты кернеу наряд жабылғаннан кейін түсуі мүмкін. Кезекші жерге қосқышты ажыратып және тыйым салынған плакаттарды алады.

      220. Хабар таратушы радиоорталықтарындағы фидерлі-антенналы құрылғыларды жөнге келтіріп және кернеу астындағы антеннаның немесе фидердің бөліктеріне жетектермен байланысын өлшеу жұмысын электрқауіпсіздігі жөнінде ІІІ, IV санат дәрежесі бар мамандар атқара алады.
      Жұмыстар наряд бойынша орындалады.
      Жөнге келтіру немесе өлшеу жұмыстарының алдында электрқауіпсіздігі жөнінде IV санаты бар маман антеннада және фидерде тұрақты кернеудің жоқтығына және статистикалық зарядтардың ағылуына бағытталған жиілігі жоғары дроссельдердің жұмысқа жарамдылығына (дұрыстығына) көз жеткізуі керек.
      Хабар таратушы радиоорталықтарындағы АФҚ-ны жөнге келтіруде қолданылатын өлшеуші құралдар мен индикаторлардың айрылғыш тұтқалары болуы керек.

221. Телевизияға, УКВ ЧМ таратқыштарына, радиорелелі стансаларға қатысты қоса атқарылатын фидерлі-антенналы құрылғының тірегіндегі жұмыстардың орындалу реті жұмыс орнындағы ЭВП кернеуі белгіленген нормадан аспаған жағдайда жүзеге асырылады. Басқа жағдайларда тиісті жұмыстар лайықты таратқыш құрылғылар тоқтан ажыратылғанда жүзеге асырылуы керек.

222. Ағаш діңгектер, зәкір және фидерлі бағандардың жер бетіндегі шіріген қабатының қалыңдығы 10% диаметр және одан көп болған жағдайда, ауыстыруға болатын жұмыстар жүзеге асырылады.

223. Шіріген зәкірлерді, тартпаларды ауыстыра отырып, оларды алдын ала ескі зәкірге жақын етіп орналастырылған жаңа орынға көшіру керек.

224. Тұрақты тартпаларды уақытша тартпалар орнатылғаннан кейін ғана алып тастау керек. Тіреулерде тартпаны ретке келтіру жұмыстары жүргізіліп жатқан уақытта аталған жерде болуға тыйым салынады.

225. Жерден ажыратылған діңгекті-антенналар негізі жабылатын есігі бар қоршаулармен қоршалуы керек. Қоршауға "Тоқта. Жоғары кернеу" деген ескертпе плакаттар ілінуі керек. Қоршаудың есігінің кілті кезекші ауысымның бастығында болады және жедел тіркеу жорналына жазып, қол қойылғаннан кейін ғана басқа адамға табыс етіледі.

226. Антеннаға жауапты діңгекші маман қажет болған жағдайда қабылдап - жеткізуші радиостансамен, мегафонмен немесе телефон сияқты байланыс құралдарымен қамтамасыз етілуі керек.

227. Биіктігі 16 метрден жоғары емес тіреулерге "тырнақтармен" көтерілуге ғана рұқсат етіледі. Биіктігі 16 метрден асатын тіреулерге қол немесе электржетекпен жұмыс істейтін көтермелердің бесікшесімен ғана (егер тіреудің ұзындығы 60 метрден асатын жағдайда), лифтімен (бар болатын болса) немесе арнайы соғылған баспалдақтармен көтерілуге рұқсат етіледі.

228. Фидер, сонымен қатар, басқа да құрылғылардың сымдары мен жерге дейінгі қашықтық осы Ереженің 15-қосымшадағы талаптарына сәйкес болуы тиіс.

      229. Діңгекті-антеннада жұмыс істеу кезінде бесікшеде жұмыс істеп жатқанда оның құралдары бесікшенің құрылғыларына байланып қойылуы керек.
      Ұсақ құралдар мен тетіктер бесікшеге бекітіліп қойылған монтер сөмкесінде жатуы керек.
      Тіреудің құрылғыларына құралдарды, басқа да заттарды қоюға болмайды.

      230. Антен өрістерінде және хабар таратушы радиостансалардың ғимаратжайларында күшейткіш тербелмелі металдан жасалған құрылғылардың, шынжырбаулардың және сымдардың электрмагнитті өрістер бағыттаған электрқуатының көзінен мүмкін болатын тұтанғыш заттардың жануы мен жарылуының адамдарды зақымдамайтындай шараларды қолданып отырып жұмыс атқаруға міндетті.
      Электрмагниттік өрістерден өрбуі ықтимал қауіпті жағдайлардың алдын алу мақсатында техникалық құралдардың жұмыс кестесімен сәйкестендіріп барып жұмыстарды атқарған дұрыс.
      Қауіпті аймақтарда жарылғыш - тез тұтанғыш материалдардың сақталуына, ұңғыма - жарылғы жұмыстарды жүргізуге тыйым салынуы керек.
      Бағытты кернеулерден сақтану үшін қызметшілер мен жабдықтарды қорғау әдісі ретінде төмендегілерді пайдаланған жөн:
      монтаждау крандарының жүк арқан жиілігіндегі негізгі салмақты көтеретін шынжырбауларды оқшаулау (оқшаулағыштар арқылы секцияларға бөліп тастау);
      металлқұрылғыларын және құрылғылардың оқшауланбаған (ашық) бөліктерін, сымдардың орамаларын жерге қосу;
      электртізбектерін конденсаторлар арқылы шунттау;
      Тоқөткізгіш тізбектерге және жоғары жиіліктегі нұсқалар мен элементтерге жалғау;
      жабдықтар мен құрылғылардың экрандалуы.

Параграф 2. Жүк көтергіш құрылғылар

231. Жүк көтергіш көтерме құрылғыларда қолмен немесе электрқуатымен іске қосылатын жетектер қолданылады. Бұндай жетек көлденең кеңістік бетіне қондырылып және екі есе максималды жұмыс жүктемесін көтере алатындай болуы керек. Жетектер мен бағытбұрғыш шығырлар тұрақты (пайдалану) немесе монтаждау айналмалы бөліктерге (якорь - зәкірлерге) бекітілуге тиіс. Шынжырарқанды бұрғыштары бар ескі айналмалы бөліктерді (якорь - зәкірлерді) пайдалануға тыйым салынады. Бірнеше аралары жақын орналасқан тіреулерге қызмет жасау үшін тиісті зәкір - қадаға шана немесе доңғалақпен қондырылған жылжымалы жүк көтергіштерді пайдалануға болады.

232. Электрлік жүк көтерменің электрқозғағышының белдігі мен барабан белдігінің бір бірімен жалғануы тісті және червякті беріліс арқылы жүзеге асырылуы керек. Қайысты және фрикциялық берілістегі, фрикциялық және жұдырықша муфталы жүк көтермелерін бірге пайдалануға жол берілмеуі керек.

233. Көтерме тетіктерінің рұқсат етілетін жарамдылығы осы механизмді пайдалану және орнату жөніндегі ережелер мен төлқұжаттарға сәйкес айқындалады.

234. Электркөтерменің басқару пульті өзінен 3 м ұзамайтын қашықтықта орнатылуы керек. Электркөтерменің басқару пультін электрқуатын беріп тұрған желіге пульттің сыртқы жағынан бекітілген, басқару түймесі "жабысып" қалған жағдайда тоқ көзінен шұғыл ажыратуға оңтайлы жерде ажыратқыш арқылы орнатқан дұрыс.

235. Электркөтермелердің барлық тоқ өткізбейтін бөліктері міндетті түрде жерге қосылуы керек.

236. Электркөтермемен жүк көтеру барысында антеннаға жауапты діңгекші маманды көтеріп - түсіруге арналған бесікшені немесе антенна құрылғыларының шығыңқы бөліктеріне абайсыз соқтығу ықтималдығы болатын болса, сонымен қатар бесікшені көтеру жылдамдығы секундына 0,33 метрден асып кеткенде тартпалы шынжыр арқанның немесе (иілмелі не қатты) бұрғыштар орнату қажет. Иілмелі бұрғыштардың көлденең, еңкіш және тігінен орнатылулары мүмкін, ал олардың ұштары құрылғыларға берік орнатылуы керек. Діңгек құрылғысының бесікше шынжырбауларының немесе антенна төсеміне тимеуін ескерген жөн.

237. Діңгекшілерді жалғыз бағанды діңгектерге қол көтерме арқылы көтеріп түсіруге арналған бесікшелер қалыңдығы 50 миллиметр және мөлшері 600 x 300 миллиметр құрғақ шырша немесе емен тақтайларынан қоршаусыз-ақ жасала беріледі.
Бесікшені тақтайға бекіту үшін тақтайдың бұрыштарына шеттерінен 50 миллиметр шегініп диаметрі 7,7-ден 8,7 миллиметрге дейінгі шынжырбау өтетіндей етіп төрт тесік жасалады. Шынжырбаудың ұштарын тақтайдың астымен қиғаштап 200 милиметрлік ұзындықтан кемітпей және әрбір жағынан 5,5-тен кемітпей шегелеп, өрме арқылы бекітеді. Айқастырғаннан кейін тақтайдың үстінен шынжырбаулардың әрқайсысының ұзындығы 1,2 метрден қалдырылып, көтерме шынжырбаумен тікелей шиеленіп түйілу арқылы бекітілуі керек. Көтерме шынжырбаудың ұшы үш қысқыш арқылы бекітіледі.

238. Бесікше мен каретканың (жылжыма бөлігі) бір біріне жалғасып бекіген тіркемесі қапыда ажырап кетпейтіндей болуы керек.

239. Адамдарды жоғары көтеру үшін қолданылатын әрбір шығыр, қапсырма немесе ілгек шығарушы зауыттың төлқұжаты мен белгілі тәртіпте бекіген сынақ хаттамасымен жасақталуы керек.

240. Атқарылатын жұмысқа қатысы жоқ болса электрмеханикалық жетек жүйесіндегі монтаждау шығырларының төлкелерін (втулка), электіркөтерменің көмегімен діңгекшілерді көтеріп және түсіруге ағаштан жасалған бесікшелерді, бесікшелерге кабель, түтік және басқа заттарды асып іліп қоюға рұқсат етілмейді.

241. Таратушы аспаптар жұмыс істеп тұрғанда таратушы антенналарда көтерме құрылғыларының жұмыс шынжырлары болмауы керек. Бұндай жағдайларда шұғыл көтерме шынжырбаудың сақтығына арналған көтерме шығырдан смола жағылған жіп өткізілуі керек. Монтаждау немесе басқа жұмыс түрлері жүргізіліп жатқан антенналық құрылымдар осы жұмыс түрлері жүргізілетін мерзім бойына пайдаланудан шығарылуға тиіс.

      242. Пайдалануға бермес бұрын, сонымен қатар әрбір он екі ай сайын (көктемде) барлық адамдар мен жүктерді АМС тіреулеріне көтеруге арналған көтерме құрылғылар мен олардың көмекші құралдары осы құрылғыларды пайдаланып отырған ұйымның құрамына антендік топтың жетекшісі мен антенші - діңгекші кіретін комиссиясы тексеріп, толық техникалық сипаттама құжаттары жасалуы керек.
      Егер де тексеріс барысында қауіпті ақаулықтар анықталып жатса, онда көтерме құрылғы мен көмекші құралды пайдалануға рұқсат берілмейді.
      Тексеріс және қарап шығу нәтижелері кәсіпорынның техникалық басшысы бекіткен кесімге (акт) енгізіледі.
      Адамдарды көтеруге арналған көтерме құрылғы статикалық салмақ арту арқылы сынақтан кейінгі 10 минөт ішінде құрылғының жүк көтеру қабілетінен 1,5 есе және динамикалық 10%-де пайдалануға бере беруге болады.
      Жүк көтеруге арналған көтермелердің техникалық сипаттамасы бойынша талаптар осы Ереженің 16-қосымшасында көрсетілген.

      243. Көтерме құрылғылардың төменде көрсетілген жарақтары болуы керек:
      1) мерзімдік тексеріс жорналы;
      көтермелердің түрі, атқаратын жұмыс бағыты, шығарушы зауыт туралы мәлімет, шығарылған жылы, зауыттық нөмірі, көтеретін жүк салмағының мөлшері, тежегіш түрі, электірқозғағыш жөніндегі мәлімет, барабанның диаметрі, электірсымдарының электіржүйелік кестесі (электіржетекті көтермелер үшін);
      2) бұғаттардың төлқұжаттары;
      3) көтерме және бағыттаушы шынжырбаулардың, сонымен қатар шығырлардың бекітпе тартпаларының орналасқан орны көрсетілген қондырғылық сызбалары.

244. Діңгекші антен маманын қол жетекті көтермемен көтеру жұмыстарына екі арнайы үйретілген немесе нұсқау алған қызметшілер жіберілуі керек. Электр жетекті көтермеге жалғыз адам қызмет көрсетеді. Көтермеге қызмет көрсететін мамандарға діңгекші антен маманы діңгекке шығып тұрғанда жұмыс орнын тастап кетуге тыйым салынады.

245. Көтермеге шынжырбау көлденең жалғанған болса, ол электіркөтерменің барабанына жоғарыдан оралуы керек, ал қол көтерменің астынан оралуы керек.

246. Көтерменің электіржетегін басқару "Көтеру" немесе "Түсіру" әрекеттеріне арналған түймелерді нығарламай қол алмастан басу арқылы жүзеге асырылуы керек. Түймені босатқанда электіржетек тоқ көзінен ажыратылуға тиіс.

      247. Мыналарға рұқсат етілмейді:
      бесікшеден бұйрық бергенше адамдарды көтеріп - түсіру (жүкті көтеріп - түсіруге бұйрықты тек бір ғана жауапты адам бере алады);
      бесікшеде адам барында жөндеу жұмыстарын атқаруға немесе пультті тоқ көзінен ажыратуға;
      шынжырбауды қолмен бұруға;
      барабанға қарай бет алған шынжырбаудың үстінде тұруға;
      көтерме жұмыс істеп тұрғанда тазалауға, майлауға немесе жөндеуге;
      бесікшемен екі адамнан артық тасымалдауға;
      қол көтермесінің храповикті дөңгелегінің ілгешегін ағытып қоюға.

248. Көтермен қауіпсіз аймаққа орнатылады.

      249. Тіреуге әрбір көтерілген сайын:
      жүк көтермесін қарап, храповикті механизмнің қалпын, тісті доңғалақтарды, көтерменің рама бекітпесін және раманың зәкір бекітпесін, ілгешектерін;
      сақтандырып қою барысында көтерме шынжырбауларды қарап отыру керек.
      Құрал қарау кезінде тоттанудан, сымдардың үзілуінен және ұшқындардан зақымдалуы мүмкін көтерме шынжырбаулардың жай-күйіне баса назар аудару керек.

250. Қол көтермелерін пайдаланғанда жүктің көтеру-түсіру жылдамдығын тек қана тұтқаның айналу жылдамдығын өзгерту арқылы реттеуге болады.

10 . Суытқыш құрылғыларға қызмет көрсету барысында
қолданылатын қауіпсіздік талаптары

§ Параграф 1. Компрессорлық, сорғылық, желдеткі құрылғылар
және ішкі, сыртқы түтікті өткізгіш тораптар мен
ауаөткізгіштер

251. Суытқыш құрылғыларға қызметжасау жұмыстарына электрқауіпсіздігі жөнінде ІІІ-тен кем емес санаттағы арнайы оқу мен білімін тексеруден өткен мамандар жіберіледі.

252. Радиоқондырғылардың уытқыш құрылғыларының қатарына: компрессорлық, сорғы, желдеткі құрылғылар, сыртқы және ішкі түтікті өткізгіш тораптар және ауаөткізгіштер, градирналар, бу конденсаторлары, суытатын әуіздер жатады.

253. Компрессорлық, сорғы, желдеткі құрылғылар мен көмекші құралдарды барлық бұрандалар, қақпақтар, итерме жапқыштар өтуге арналған өткелдердің ендері 0,7 метрден кем болмауы керек.

254. Компрессорларға, сорғыларға және желдеткілерге, сонымен қатар агрегаттардың қимыл үстіндегі барлық ашық бөлшектеріне металл қаптамалар кигізіліп, қоршалуы керек және оларды жұмыс барысында қозғап, шешуге болмайды. Айналмалы бөліктерінің қаптамаларына тетіктердің айналу бағытын көрсететін белгілер салынып қойылуы керек. Электірқозғағыштардың орамаларының ұштары да қаптамалармен жабылып тұруы керек.
Моторлар мен желдеткілердің шуылын азайту мақсатында құрылғылар міндетті түрде үйлестіріліп, реттеліп және амортизаторларға орнатылулары керек; ауаөткізгіштер дыбысбәсеңдеткіш материалдармен жабдықталуға тиіс; желдеткі ұштарының ауаөткізіштерімен түйісетін жалғамалар брезенттен немесе резеңке түтіктерден жасалуы керек. Желдеткілер мен моторларды оқшауланған камераларда орналастыру қажет. Металдан жасалған ауа өткізгіштер жерге қосылуы керек.

255. Компрессорлар, желдеткілер мен сорғылар орналастырылған ғимаратжайлардың едендеріндегі барлық ашық саңылаулар, өткелшелер мен көпірлер 1 метрден кем емес биіктіктегі таяныш қанаттармен, қоршау табанының деңгейі мен ортадағы аралық элементбиіктігі 0,15 метр төмен емес жақтаумен қоршалуы керек. Алаңдардың едендері мен баспалдақтары беті бұдырланған құрыштан жасалуы керек.

      256. Шамдарды суытқыш дербес ауаужелдеткілерін интегралды шуыл деңгейі рұқсат етілген нормалардан асып түскен жағдайда аппарат (шкап пен тұғырлар) бөлмелерінен сыртқа шығарылуға нұсқау беріледі және оларды міндетті түрде қаптап қою қажет. Желдеткілердің корпустары, олардың тоқүзерлері жерге қосылуы керек. Ауа беріп тұратын түтіктер шамдардың радиаторларына жанаспай орналастырылуы керек.
      Басқа бөлмелерден қашықтан басқарып отыратын құрылғысы бар желдеткі агрегаттарды, сорғылардың электірмоторларын және компрессорларды апатты жағдайда шұғыл тоқтату мақсатында және алдын ала жөндеу жұмыстарын жүргізу үшін жергілікті жерден тоқ көздерінен ажырататын тоқүзерлер орнатылуы керек.
      257. Центрден тепкіш желдеткілердің ашық тесіктері көздерінің өлшемі 20 x 20 миллиметрлік металл торкөзімен қоршалуы тиіс.

258. Компрессорлардың, сорғылардың және желдеткілердің электірқозғағыштарын қолмен іске қосатын тетіктер орналасқан бөлмелердің едендерінде диэлектрикалық кілемшелер төселіп, ал ылғалды жайлардың едендері тұтас оқшаулау төсенішімен жабылуы қажет.

259. Компрессорларды, сорғыларды және желдеткілерді тазалау, сүрту және жөндеу жұмыстарын жүргізуге (оның ішінде бұрандаларды бекіту) агрегат жұмыс істеп тұрғанда тыйым салынады.

260. Компрессорларды, сорғылар мен желдеткілерді тазалап, жөндеу жұмыстарын жасағанда, оларды іске қосатын электірқозғағыштар тоқтан ажыратылуы керек; сорғылар мен компрессорлар жүйеден ағытылуы керек және олардың қысымдары түсірілуге тиіс. Резервтегі сорғы қосылып негізгі сорғымен қосарласа жұмыс істеп тұрса, жөндеу жұмыстарын жөндеуге жататын сорғының турбинасын тоқтату мақсатында шаралар қолданылғаннан кейін ғана бастаған жөн (сорғыш және итерме жапқылардың барлығын жауып қою керек).

261. Сүртуге арналған шүберектер компрессор және сорғы орналасқан бөлмелерде жабылатын темір жәшіктерде сақталуға тиіс.

262. Құбырлар мен ауа құбырларының бұрандалары мен жапқыштары ғимаратжайдың еденінен немесе қауіпсіз баспалдақтар мен арнайы алаңқайлардан тез қол жететін жерлерге орналастырылуы керек.

263. Құдықтар, тұйық бөлмелер (камералар), туннельдер жайларды кернеуі 12 Вольттан аспайтын тасымалы электіршамдарымен немесе жарылмау амалдары қарастырылған аккумуляторлық шамдармен жарықтандыру қажет.

264. Құбырлардың барлық жұмыс түрлерін қысым келу жолдарын жапқы арматурамен тиянақтап бекітіп барыпқысымды түсіргесін ғана бастау керек. Жапқы арматураның сабына "Ашуға болмайды - жұмыс жүріп жатыр" деген ескертпе плакат ілінеді.
Ауа құбырын майдан өртеу арқылы тазалауға қатаң тыйым салынады.

265. Маңайында жұмыс жүргізіліп жатқан жабдықтың қозғалмалы және тоқ жүргізгіш бөліктері қоршалып немесе тоқ көзінен ажыратылуы керек.

266. Жүйені сынақтан өткізу барысында құбырларда қандай да болмасын жұмыс істеуге, сонымен қатар құбырларды қағуға рұқсат етілмейді.

11. Жұмыстардың жеке түрлерін атқару
барысында қойылатын талаптар

Параграф 1. Жүкті тиеп-түсіру жұмыстары

267. Жүкті тиеп-түсіру жұмыстары арнайы бөлінген қатты да тегіс төсеніш үстінде атқарылады.

268. Жүкті тиеп-түсіру жұмыстарын көтергі - тасымал жабдықтарының (крандар, тиегіштер) және шағын механикалық құралдарының (шығырлар, жүк көтергіштер) көмегімен механикаландырылған әдіспен жүргізіледі.

269. Жүктің салмағы 20 килограмнан асқан жағдайда, сонымен қатар жүкті 3 метрден жоғары көтеретін болғанда жүкті тиеп-түсіру механикалық әдіспен атқарылуы міндетті болмақ.

270. Жүкті тегіс және жазық кеңістік үстімен қолша тасу нормасының шегі жасы 18-ден асқан ер адамдар үшін 20 килограмнан аспауы керек. Жүкті қолмен көтеру немесе тасу нормаларының шегі жасы 18-ден асқан әйелдер үшін осы Ереженің 17-қосымшасына сәйкес болуы керек.

271. Трансформаторларды, мәшинелерді және басқа да ауыр салмақты жабдықтарды көтерер бұрын алдын ала арқандау (строповка) сызба - кестесі әзірленуі керек. Тростың шынжырбауы жабдықтың қаңқасына, рамасына немесе осы мақсатта қарастырылған тетіктерге (сақиналар, қапсырмалар) бекітілуі керек.

272. Ауырсалмақты жүктерді тегістік үстімен сырғыма құралдар көмегімен жылжытуға болады.

273. Сырғымалы құрылғылар арқылы жүкті тасымасбұрын жүк өтетін жолдарды барлық бөгде заттардан тазалап алған жөн. Сырғымалы құрылғылардың ұштарының жүк астынан шығу мөлшері 0,5 метрден аспауы керек. Жүк астына сырғымалы құрылғыларды сүймен (лом) немесе домкраттар арқылы жіберу керек. Жүктің аунап кетпесі үшін жүктің алдыңғы жағынан тиянақтап, қосымша сырғыма құрылғыларды пайдаланған жөн.

274. Жүктің өз салмағымен сырғанап немесе аударылып кетпеу үшін еңкіш тегістік бетінен жүкті түсіру барысында тежегіш құралдарды пайдалану қажет.

275. Бір орыннан екінші орынға ауыстырылып, көтеріліп немесе түсіріліп жатқан жүктің астында тұруға болмайды.

276. Бүкіл тиеу-түсіру жұмыстарын қолғап киіп, ал жүк көтергіш каскалармен атқарылатын жұмыстарды дулыға қалпақ киіп істеу керек.

Параграф 2. Биіктікте атқарылатын жұмыстар

277. Биіктікте атқарылатын жұмыстар арнайы құрылғылардың: баспалдақтар, тасымалы баспалдақтар және басқа да құралдар көмегімен істеледі. Кейбір жұмыс түрлерінің жағдайы мен жұмыс ерекшелігіне қарай басқа да түрлі құралдар қолданылуы мүмкін. Кездейсоқ тіреулерге, таяныштарға (жәшік, кірпіш) уақытша төсеніштер пайдалануға рұқсат етілмейді.

278. Ағаш баспалдақтар құрғақ бұтақтары, жарылған іздері жоқ қылқан жапырақты немесе қарағай тақтайларынан жасалады. Пайдаланылған тақтайлардың қалыңдығы 50 миллиметрден аспауы керек.

279. Баспалдақтардың бет тақтайшалары ені 1 метрден кем емес тегіс болуы керек, тақтайлар аралығындағы саңылаулар 5 миллиметрден аспауы керек. Тақтайлар жүктің ең ауыр салмақ мөлшерінде 20 мм көп майыспауы керек. Орнатылып жатқан құрылғылар мен төсеме шетінің аралығындағы қашықтық 50 мм-ден аспауы керек. Өңдеу жұмыстары жүргізілген кезде саңылау 150 миллиметрге тең болғаны жөн (оның ішінде жұмыс жүргізілмейтін уақытта ағаш құрылғылар мен ғимарат аралығындағы саңылауларды жауып қойған дұрыс).

280. Баспалдақтардың таяныш тіреулері, жақтау тақтайлары және бір аралық көлденең элементі болуы керек. Таяныш тіреулерінің биіктігі 1 метр, шеттері - 0,15 метрден кем болмағаны жөн. Таяныш тіреулердің аралық алшақтығы 2 метрден аспауы керек.
Жақтау тақтайларын баспалдаққа орнатып, ал таяныш тіреулерін бағандардың ішкі жағынан бекіту керек. Ағаштан жасалған таяныш тіреулердің жаңқалары болмағаны жөн.

281. Электірқұрылғыларды жөндеу және басқа күтім қызметтерін көрсеткенде темір баспалдақтар мен сатыларды пайдалануға рұқсат етілмейді. Тасымалы баспалдақтар мен сатылар әбден құрғаған қылқан жапырақты бұтақсыз тақтайлардан жасалуы керек. Баспалдақтар мен сатылардың барлық бөлшектері әбден тазаланып, сүргіленуі керек.

282. Баспалдақтардың және сатылардың басқыштары адырналарға кіріктіріліп жасалуы керек. Басқыштардың ара қашықтығы 0,25 метрден асып, 0,4 метрден кем болмауы керек.

283. Баспалдақтар мен сатылардың адырналары әрбір 2 метр сайын, сонымен қатар астыңғы және үстіңгі басқыштарымен қоса 8 миллиметрлік біріктіргіш бұрандалармен бекітілуі керек.

284. Сүйемелі сатымен жұмыс істегенде жұмыскер басып тұрған баспалдақ сатының ең жоғарғы ұшынан 1 метрдей қашықтықта болып, жұмыс істеуге ыңғайлы болғаны дұрыс. Сатының ұзындығы 5 метрден аспауы керек.
Сатының ұзындығы жеткіліксіз болған жағдайда тіреу құрылғыларын бөшкеден, жәшіктен жасауға тыйым салынады. Жиылмалы басқыш сатыларын негіздеу жазықтығынан 70-75 градус орнату керек. Сатының жоғарғы бөлігінде қосымша бекіткіш құралы қолданылмаса, 75 градустан артық бұрыштап орнатуға рұқсат етілмейді.

285. Жерге орнатылатын жылжымалы сатылардың төменгі бөліктерінде үшкір ұшты құрсаулары болуы керек. Ол сатыны жұмсақ және кедір-бұдырлы еденде (паркетті, плиталы, бетонды) қолданылатын болса, оған тайғанамайтын немесе резеңкеден башмақ кигізу керек. Қажет болған жағдайда сатылардың жоғарғы жағы ұштарында арнайы ілгегі болуы керек. Жиылмалы басқыш сатымен 1,3 метр артық биіктікте жұмыс істеген кезде, құрылғы конструкциясына немесе сатыға сақтандырғыш белдікті қолдану керек.

      286. Алаңды басқыштар шошақ (пирамидалы) пішіндес, орнықты және жеңіл жылжытылатын болуы керек.
      Дөңгелекті басқыш жұмыс істеу барысында дөңгелегінің қозғалуын болдырмау үшін, ілмекті құрылғымен жабдықталуы керек.
      Биіктігі 1,0 метр және одан артық басқыштар алаңы қоршалуы керек (тірек, таяныш).

287. Қозғалмалы саты-басқыштардың жұмыс барысында өздігінен қозғалып кетуін болдырмайтын ілмекті құрылғысы болуы керек.

288. Биікте тұрып жиылмалы басқыш сатымен немесе басқышпен екінші бір сатыға немесе басқышқа ауысуға тыйым салынады.

      289. Мынадай жағдайларда сатыда жұмыс істеуге рұқсат етілмейді:
      тегершіктердің, белдіктердің және жүк тасушы құралдардың жанында және жұмыс істеп жүрген машиналардың астында;
      биікте тұрып сымдарды және ауыр бөлшектерді сүйеу үшін механизмделген саймандарды қолданып (саңылауды пневматикалық және электрлі балғаман тесу);
      тасымалды электр сайманымен (құралымен).
      Мұндай жұмыстардың орындалуы үшін тірегі бар арнайы сатылар немесе басқыштарды пайдалану керек.

290. Сатыда жасалатын жұмыстарға кіріспес бұрын оның орнықтылығын қамтамасыз етіп, содан кейін тексеру және сынап көру арқылы тайғанап және абайсызда қозғалып кетпейтініне көз жеткізу керек.

291. Егер сатының жоғарғы жағын мықтап бекіту мүмкін болмаса, сондай-ақ оның металды ұшы немесе резеңке башмағына қарамастан, адам көп жүрген жерде сатының абайсызда құлап кетуі мүмкіндігін ескерту қиын болған жағдайда, сатыны екінші бір жұмыскер демеп тұруы керек.

292. Биіктегі жұмыстар үшін саты шабақтарының аралық бөлігіне арнайы төсеулер құрылуы керек.

      293. Ағаш сатылар мен басқыштарды тексерген кезде, ағаштың жағдайына ағаштың қаттылығына, оның техникалық талаптарға сай екендігіне назар аудару керек.
      Баспалдақтар мен адырналардың тақтайларында ұзына бойлай түскен жарықшақтардың ұзындығы 100 миллиметрден және тереңдігі 5 миллиметрден аспауы керек. Сонымен бірге, жарықшақтардың орналасу орны мен бағыты адырналар мен баспалдақтардың осал тартуына әкеп тіремеуін қадағалаған жөн. Жарықшақтар мен шытынап сынған жерлерді сылап, желімдеп немесе басқа жолмен бітеуге рұқсат етілмейді.
      Көлденең түскен жарықшақтарға жол берілмейді.
      Баспалдақтар мен сатылардың металдан жасалған тетіктерінің жарығы, қабыршақтары және өткір бұрыштары болмауы керек.
      Адырнаның төменгі тіреуіш бөліктері мен шығып тұрған сүйеулер жіті тексеріліп отыруы керек. Сүйеулер адырнаға тығыз бекітіліп және арасында ешқандай да саңылау болуға жол берілмеуі керек. Резеңке тетіктері тозығы жеткенде ауыстырылып, ал мұқалған кертіктер қайралып отыру керек.

294. Баспалдақтар мен сатыларды жаңадан жасап немесе толық жөндеуден өткізгеннен кейін жай тұрғанда 150 килограмм/сантиметр, ал пайдалану барысында 120 килограмм/сантиметр статикалық салмақпен сынақтан өткізіледі. Аталған жүк 20 минөтке қабырғаға немесе құрылғыға сүйеп қойған баспалдақ немесе сатының тиянақталмаған жазықтыққа 75 градус қатысты етіп орта тұсына салынып, сыналады. Жүкті түсіргеннен кейін баспалдақтарда және олардың адырнаға кіріктірген тұстарында ақаулар болмауы керек.

295. Егер сатының баспалдақтары біріктірілген қос иінінде де болса, бірінші иінін сынаған тәсілмен екінші иінді де сынау керек.

296. Кәсіпорын ағаш баспалдақтар мен сатылардың мерзімдік сынақ мезгілдерін пайдалану жиілігіне сәйкес, бірақ алты айда бір реттен кем емес етіп белгілейді.

297. Сынақ барысы кәсіпорынның техникалық басшысы бекіткен кесім арқылы рәсімделіп, арнайы жорналға тіркеледі. Баспалдақтардың (сатылардың) кезекті сынақ мерзімі адырналарға жазылады.

298. Әрбір пайдаланымдағы баспалдақ пен сатыға (мүліктік) инвентарлық нөмір қойылады. Бұл нөмір, сонымен қатар қай цехқа, учәскеге жататыны көрсетіліп, адырналарға белгіленеді.

12. Электрқұралмен, электрлі қол машиналармен
және электрлі қол шырақтармен жұмыс істеудегі
қауіпсіздік шаралары

299. Электрқұралдары және электрлі қол машиналары талаптарына лайық болуы керек. Тоққа түсу қаупі өте жоғары ғимараттар мен олардың сырттарына электр құралымен және 1-кластық электрлі қол машиналарымен жұмыс істеуге электр қауіпсіздігі жөнінен ІІ-ден төмен емес санат дәрежесі бар қызметкерге ғана беріледі.
Қосымша жабдықтау бөлшегін (трансформатор, жиілікті түрлендіруші аспап, қорғамалы тоқтан ажыратқыш құрылғы) торапқа (желіге) қосу немесе ажырату жұмысын электр қауіпсіздігі жөнінен ІІІ-тен төмен емес санаты бар маман жүзеге асыра алады.

      300. Электр тоғымен зақымдалу қаупінің дәрежесін бақылайтын ғимарат категориясына қарай, электр құралдары мен электрлі қол машиналарының бірнеше түрлі кластары төмендегідей ретпен қолданылады:
      1-класты машина-өндіріс жағдайларын дұрыс пайдалануда (құрылыс монтажды жұмыстардың дайындығы мен өндірілуінен басқа). Жұмыс істегенде 1-класты электр құралы мен электрлі қол машинасын жеке қорғаныс құралдарымен пайдалану керек. Егер машина мен құралдың біреуі ажыратушы трансформатордан қуат алса, оларды қорғаныс құралдарынсыз пайдалануға болады;
      2-класты машина-құрылыс - монтажды жұмыстарды өндіру және дайындау жағдайынан тыс, 2-кластық электр машиналары мен құралдарды пайдаланып жұмыс істегенде, аталған құралдарды пайдалану қажет болған жағдайда, жеке қорғаныс құралын қолданбауға болады;
      3-класты машина-қолайлы емес жұмыс жағдайлары болған кезде, (ауыспалылығы шектеулі ыдыстарда, аппараттарда және басқа да металды ыдыстарда) құрылыс-монтажды жұмыстарын дайындау мен өндіру барысындағы қауіпті жағдайларда.
      Құрылыс-монтажды жұмыстарын дайындау және өндіру барысындағы мұндай жағдайларды 2-кластық электрлі қол машиналары мен құралдарын қолдануда жеке қорғаныс құралы қажеттілік етеді.
      3-кластық электрлі қол машинасы мен құрал болмаған жағдайда, электршаруашылығына жауапты маман 1-2-кластық машина мен құралды пайдалануға рұқсат бере алады. Бірақ, рұқсатты беру үшін, машина немесе құралдың біреуі ғана автономды қозғалтқыш генераторының қондырғысынан, ажыратқыш трансформаторынан немесе бөлек ораулары түрлендіргіштен және қорғамалы тоқтан ажырату құрылғысынан қуат алуы керек.
      Жұмыс оқшаулағышы және қосылғыш элементі бар өнімдер 1-кластың қатарына жатады.
      Қос оқшауланғышы және жерге қосыла алмайтын элементі бар өнімдер 2-кластың қатарына кіреді.
      Кернеуі іштей және сырттай тоқ кернеуі 42 Вольттан жоғары электр тізбегі жоқ өнімдер, 3-кластың қатарына кіреді.

301. Электр құралды торапқа қосу үшін, 1,5 шаршы миллиметрден кем емес желі қимасы бар немесе шлангі сымы қолданылуы керек. Ондай тоқ сымы болмаған жағдайда, резеңке шлангінің ішіне салынған, 500 Вольттан төмен емес кернеуден ажыратыла алатын ПРГ иілгіш тоқ өткізгіш сымын қолдануға рұқсат етіледі.
Кабель сымдарының сырты электр құралына енгізіліп және олардың сынбауы мен қажалмауы үшін мықтап бекітілуі керек.

      302. Электрқұралдың корпусын жерге қосу жұмысы бір мезгілде жұмыс кернеуіндегі тоқ өткізгіштік қызметін атқара алмайтын, қуат алушы сымның арнайы желісі арқылы орындалады. Бұл мақсатқа нөлдік тұйықтықтағы қорғамалы тоқ өткізгіш сымын қолдануға тыйым салынады. Осыған байланысты үш фазалы электр құралдың қуаттануы үшін төртжелілі сым, ал бір фазалыға-үшжелілі шлангі сым қолданылуы керек.
      Шлангімен тоқ өткізгіш сымы лайықты жұмыстың түйілісі мен жерге қосу құралы бар, штепсельді айырдың соңына жабдықталуы керек.
      "Айыр" аспабының жерге қосылу түйілісінің тоққа ерте қосылуы мен кештетіп ажыратылуын қамтамасыз етуі керек. Ондай штепсельді жалғаулар болмаса, құралды жерге қосу үшін құралдың корпусына арнайы жерге қосу қысқышымен жалғанған, 4 шаршы миллиметрден кем емес қималы, жалаңаш мыс сымды пайдалануға рұқсат беріледі.

303. Электрқұралы күші азайған трансформатордан қуат алған жағдайда, құралдың сыртының жерге қосылуы күші азайған трансформатордың жерге қосу қысқышынан, қуат алушы шлангілі тоқ өткізгіштің жерге қосатын желісіне жалғануы арқылы жүзеге асырылады. Электрқұралдың қуат алуы үшін автотрансформаторларды қолдануға тыйым салынады.

      304. Электрлі қол машиналары, қол шырақтары және электрқұралымен жұмыс істеудің алдында не өндірілуі керек:
      қозғағыштардың берік және жинақы бекітілгенін тексеру;
      іштей қарау жүргізу арқылы кабельдің дұрыстығын, оның қорғамалы тұрбасын және штепсельді айырын, корпустың оқшаулағыш қозғалтқышының бүтіндігін тұтқалар мен электр сақинасының шатырын тексеру;
      қорғамалы қаптаманың барлығы мен оның дұрыстығын тексеру;
      тоқ үзердің анықтылығын тексеру;
      бос жүрістегі жұмысты тексеру.
      1-класты машиналардың, әсіресе, жерге қосылған тізбектердің дұрыс екенін тексеру /машинаның корпусы мен жерге қосылу байланысының штепсельді айырларының аралығында/.
      Электрлі қол машиналары, қол шырақтары, электрқұралдың және оның қосымша жабдықтарының ақауы болса, жұмысқа пайдаланылуға беруге тыйым салынады.

      305. Электрқұралы мен электрлі қол машиналарын пайдаланатын мамандарға тыйым салынатын жағдайлар:
      электрқұралды және электрлі қол машиналарын аз уақытқа болса да маман емес адамға беруге;
      электрқұрал мен электрлі қол машинасын бөлшектеп, өзіндік жөндеу жұмыстарын жүргізуге (солармен бірге тоқ өткізгіш сымдарды, штепсель жалғанған жерлерді);
      электрлі қол машинасы мен электрқұралдың сымынан немесе айналмалы өткір құралынан ұстануға;
      электрлі тоқ машинасы әбден тоқтағанша, үгінділер мен жоңқаларды қолмен жинауға;
      жиылмалы басқыш сатыдан жұмыс істеуге; ол үшін мықты ағаштар немесе төсеме тақта құрылуы керек;
      электрлі қол машинасы мен электрқұралды бақылаусыз және электр торабына қосылған күйі қалдыруға;
      барабанның ішіне қазанды, металды резервуарларды, тасымалды трансформаторлар мен жиілікті түрлендірушіні.

306. Электрқұрал инвентарлы нөмірге алынып және құрғақ, жылы ғимарат ішіндегі шкаптың ішінде немесе сөреде сақталуы керек.

      307. Электрқұралды тексергенде:
      электрқұралдың қозғағышы мен торабын бекітетін бұрандалардың тартылғанын;
      тоқ өткізгіш сымның жағдайын (желінің сынған және ажыратылған жеріндегі ішкі зақымдалудың жоқтығын).

308. Электрлі қол шырақтары асып қоятын рефлекторы және ілмегі бар сақтандырғыш торымен жабдықталуы керек. Ол сақтандырғыш торы бұранданың тұтқасына бұрауыштың көмегімен алынатындай етіп бекітілуі керек.
Шырақтардың тоқ өткізгіш сымына жалғану талаптары электрқұралдың жалғану талаптарымен бірдей.

      309. Қауіптілігі жоғары ғимараттардағы жұмыс барысында, кернеуі 42 Вольттан жоғары емес электрлі қол шырақтары қолданылады. Ал өте қауіпті әрі қолайлы емес жағдайларда кернеуі 12 Вольттан жоғары емес қол шырақтары пайдаланылу керек.
      Кернеуі 42 Вольтқа дейінгі шырақтардың қуат алуы үшін төмендетілген трансформаторлар, машиналық түрлендіргіштер, генераторлар мен аккумуляторлық батареялар керек.
      Төмендетілген трансформаторды қолдану барысында кернеуі 42 Вольттан төмен ораудың соңы жерге қосылуы керек, ал трансформатордың қуат алатын бірінші жағынан тоқтың қысқа тұйықталуынан сақтайтын лайықты сақтандырғыш орнатылуы керек.
      Көрсетілген нысаналарға автотрансформаторларды пайдалануға рұқсат етілмейді.

310. Кернеуі 42 Вольтқа дейінгі штепсельді розетка желісі кернеуі 127 немесе 220 Вольтты розетка желісінен құрылысы бойынша ерекшеленуі керек. Қол шырақтардың айырлары (жалғаулары) кернеуі 127 немесе 220 Вольтты желіге қосылып кету мүмкіндігін жібермеуі керек.

311. Электрқұралы мен электрлі қол шырақтарын сақтау және дұрыстығына бақылау жасаушы маман электрқауіпсіздігі жөнінде ІІІ-тен төмен емес санат дәрежесі бар, ұйым басшысының бұйрығымен тағайындалған тұлға болуы керек.

312. Корпуста тұйықталудың, жерге қосылған желінің немесе сымдардың үзілген жерінің, электрқұралы мен электрлі қол шырақтарында оқшаулаушы кедергінің жоқ екендігі айына бір рет кернеуі 500 В мегомметрмен тексеріледі.

313. Корпустың іші мен сыртындағы металды қозғағыштарға қатысты электрқұралдың тоқ жүріп тұрған кабелі мен орауындағы оқшаулау кедергі 0,5 Мом кем емес, 2-кластық өнімдер үшін - 2 МОм; күрделі жөндеуден кейін: жұмыстан оқшаулаушы кернеу астындағы қозғағыштар кедергісі - 2 МОм, қосымша үшін - 5 МОм, күшейтілген оқшауланғыш үшін - 7 МОм.
Төмендетілген трансформаторлардың оқшаулау кедергісі бірінші және екінші ораулардың аралығында және ораулар мен корпустың әр бөліктері аралығында өлшенеді. Сынау мерзімі алты айда бір рет жүргізіледі.

Параграф 1. Жабдықтарды сынақтан өткізу және өлшеу
Бөгде тоқ көздерінен жоғары кернеулі
тоқ алуды сынақтан өткізу

      314. Сынақтар құрамында екі адамнан кем емес, оның ішінде электірқауіпсіздігі жөнінде жұмыс ұйымдастырушының ІҮ-тен төмен емес, ал қалғандарының ІІІ-тен төмен емес санаттық топтары бар бригада өткізуге тиіс.
      Сынақтарды арнайы дайындықтан өткен және сынақ өткізу кестесін білу дәрежесі тексерілген және осы тарау көлемінде Ережелерді білетін және 1 ай оқу мерзім ішінде алған білімі бойынша жұмыс істеп тұрған электірқондырғыларға сынақ жүргізу тәжірибесі бар мамандар ғана өткізе алады.
      Сынаққа жіберілген адамдар осы жөнінде сынақ төлқұжатына сынаққа жіберілгендігі туралы белгі қойғызып алуы керек.

315. Кернеуі 1000 Вольттан асатын электірқондырғылардағы жұмыстар наряд бойынша атқарылады. Қорек жеткізуші кабелдері ағытылған және олардың ұштары жерге қосылған кернеуі 1000 Вольттан асатын электірқозғағыштарды сынау жұмыстары жарлық бойынша атқарылады.

316. Сынақ жүргізу және жұмыс орындарын сынаққа дайындауға наряд бойынша атқарылатын жұмыстар сынаққа жататын жабдықта жұмыс істеп жатқан бригаданың нарядтарын тапсырып, жұмыс орнын босатқаннан кейін ғана басталуға тиіс.

317. Сынақ жүргізетін бригаданың құрамына алдын ала дайындық жұмыстарын жүргізу үшін, сынақтан өтетін жабдықты күзету үшін, сонымен қатар сым орамаларын ажыратып және біріктіріп тұру үшін жөндеу қызметінің саласынан электірқауіпсіздігі жөнінде санаты ІІ-ші топтан кем емес мамандар кіргізілуі мүмкін. Сынақ басталмай тұрып жұмыс ұйымдастырушы бұл жұмыскерлермен сынақ барысында ұстанатын қауіпсіздік шаралары жөнінде нұсқаулық әңгіме өткізуге міндетті.
Жабдықтың жөндеу немесе орнату жұмыстарын атқарып жүрген бригаданың құрамына сынақ өткізу үшін жөндеу жұмыстарымен айналысатын ұйымдардың немесе электр зертханалардың мамандарының да тартылуы мүмкін. Бұндай жағдайларда сынақтарға басшылықты жұмыс ұйымдастырушының өзі немесе соның ұсынысымен бекітілген зертхананың не жөндеу жұмыстарымен айналысатын ұйымның электрқауіпсіздігі жөнінде санат тобы ІҮ-тен төмен емес аға маманы да жасауы мүмкін.

318. Тоқ жүріп тұрған бөліктері жаппай немесе торлы қоршаулармен жабылған, сонымен бірге, қуатты генератор шамдарының электронды құралдарымен /УТЭП, М-50/ жаттықтырылған, әрі стендыны /арнаулы орын/ пайдалану арқылы, кернеуі 1000 Вольттан жоғары электр қондырғысынан тыс жүргізілетін оқшаулағыш материалдар мен өнімдерге /қорғаныс құралы, әр түрлі оқшаулаушы қозғағыштар/ жаппай сынақты ағымды пайдалану ретін сақтай отырып, электрқауіпсіздігі жөнінде санаты ІІІ-тен төмен емес жалғыз маман жүргізуі керек.
Жөндеу-профилактикалық жұмыс уақытында әсер етуші таратқыштың сызбасындағы қуатты генераторлық шамдардың қаттылану жұмыстары наряд арқылы құрамында екі адамнан кем емес бригадамен жүзеге асырылуы керек. Сонымен бірге, жұмысты өндіруші маманның электрқауіпсіздігі жөнінде санаты IV-тен төмен емес, ал бригада мүшесінің санаты III-тен төмен болмауы керек.

      319. Сынақ тізбектерін жинауда, ең біріншіден, сынақ қондырғысының қорғамалы және тұрақты жұмысқа жарамды жерге қосу құралы, егер қажет болса, сыналатын жабдық корпусының қорғамалы жерге қосқышының жұмысы орындалады. Сынау қондырғысын 380/220В. Желіге қосар алдында қондырғының жоғары тоқ кернеуі сыртқа шығарылатын өткізгішіне жерге қосу құрылғысы салынады. Сыртқа шығарылған өткізгіштің жерге қосылуына көмегі тиетін мыс сымдардың қимасы 4 кв.миллиметрден кем болмауы керек.
      Жабдықтың сынау тізбегін жинау жұмысын сынақ жүргізетін бригада қызметкері жүзеге асырады.
      Жұмысты өндіруші маман сынақты жүргізер алдында тізбектердің дұрыс жиналғанын, тұрақты жұмысқа жарамдылығын және қорғамалы жерге қосу құралының беріктілігін тексеруге міндетті.

320. Электрқондырғыдағы сынақ жүргізуге бөгет жасайтын жерге қосқыштарды алып тастау немесе қайта салу жұмыстары, сол сынаққа жетекшілік ететін маманның нұсқауымен жүзеге асырылады.

      321. Сынау орны, сонымен бірге сынау кезінде сынақ кернеуі астындағы дәнекер сымдар қоршалып, ол жерге бақылаушы қойылады.      Бақылаушының міндеттерін сыналатын жабдыққа өлшеу сызбаларын қосуды жүзеге асыратын маман атқара алады. Қоршау жұмыстарын сынақты жүзеге асырушы бригада қызметкері атқарады. Қоршаулар ретінде шынжыр арқанды, тосқауыл заттар мен қалқандарды пайдаланып, оларға "Сынақ жүріп жатыр. Өмір үшін қауіпті" деп жазылған плакаттар іліп немесе сондай жазулары бар жарықты таблоны қолдануға болады. Егер сынауда кернеу астындағы дәнекер сымдар кернеуі 1000 Вольттан жоғары электрқондырғы ғимаратынан тыс орналасса, (дәлізде, сатыда, өтер жолда, аумақта) онда қоршау жанына электрқауіпсіздігі жөнінде санаты ІІ-ден төмен емес, сынақ жайында ақпараттандырылып, нарядқа енгізілген бір немесе бірнеше бақылаушы қойылады. Бақылаушыларды әкелуші бригада мүшелері қоршалған жерден тысқары орналастырылады.
      Сынақтағы жабдықты күзетуге қойылған мамандар бұл жабдықты кернеу астында орналасқан деп есептеулері керек.
      Жұмысты өндіруші қызметкер күзетушілердің орнында екендерін және сынақтың басталуынан хабардар екендеріне көз жеткізуі керек. Күзетушілер орындарын жұмыс өндірушінің рұқсатымен тастап кете алады.

322. Сынақ қондырғыларын және сынақтағы жабдықтарды әр түрлі ғимарат немесе әр түрлі учаскелерге орналастыру барысында, электрқауіпсіздігі жөнінен санаты ІІІ-тен төмен емес және жұмыс өндірушілерден бөлек, тоқтан ажырату жағдайына бақылау жасаушы бригада мүшелерінің болуына рұқсат беріледі. Бұл бригада мүшелері сынақ басталудың алдында жұмыс өндірушіден қажетті нұсқау алып, қоршалған жерден тысқары орналасулары керек.

323. Кабельді сынау кезінде, егер оның қарама-қарсы шеті жабық камерада, РУ ұяшығында (ячейка) немесе ғимаратта орналасса, олардың есіктеріне немесе қоршауларына "Сынау кезі. Өмір үшін қауіпті" делінген плакаттар ілінеді. Егер бұл есіктер мен қоршаулар жабылмай немесе сынаққа жататын трасса бойындағы шеті жалаңашталған кабельдер болса, онда плакат ілуден басқа есіктің, қоршаудың және кабельдің жалаңашталған ұшына электрқауіпсіздігі жөнінен санаты ІІ-ден төмен емес, нарядқа кірген мамандардан арнайы күзет қойылады.

324. Сынау қондырғысын кернеуі 380/220 Вольт. Желіге жалғау жұмысы үзілген тізбегі көрінетін коммутациялы аппарат немесе қондырғыны басқаратын орында орналасқан штепсельді айырлар арқылы жүзеге асырылады.
Коммутациялы аппарат тоқтатқыш құрылғыларымен жабдықталады немесе аппараттың жылжитын және жылжымайтын түйілістері аралығына оқшаулағыш жапсырма қондырылады.

325. Дәнекер тоқ өткізгіш сымды фазаға, сынақтағы жабдықтау полюсіне немесе кабел желісіне түйістіруге және оны ажырату жұмыстары жерге қосылып біткеннен кейін әрі сынаққа жетекшілік ететін қызметкердің нұсқауымен рұқсат етіледі.

      326. Сынау қондырғысына сынақ кернеуін жіберер алдында жұмыс өндіруші міндетті түрде:
      тиісті жерде барлық бригада мүшелерінің болуын, бөтен адамдардың жоқтығын, жабдықтау жеріне сынақ кернеуін жіберуге болатынын тексеруі керек;
      бригадаға кернеу жіберілетінін ескерту, барлығының естігеніне көзі жеткен соң, сынақ қондырғысының сыртқа шығарылған өткізгішінен жерге қосу құралын алып, сосын барып 380/22 Вольт кернеуді жіберуі керек.
      Жерге қосу салынғаннан кейін, барлық сынау қондырғысы, сынақтағы жабдықтау мен өткізгіш сымдарды қоса алғанда, кернеу астында деп есептелінеді және сынақ сызбасы мен жабдығында сымдарды қайта түйістіруге рұқсат етілмейді.

327. Сынақ аяқталғаннан кейін, жұмысты өндіруші маман сынау қондырғысындағы кернеуді нөлге дейін төмендетіп, 380/220 Вольт желіден ажыратып, қондырғының сыртқа шығарылған өткізгішін жерге қосып (қосуға бұйрық беріп) және ол жайында бригадаға хабарлайды. Осыдан кейін ғана тоқ өткізгіш сымдарды сынау қондырғысынан қайта ажыратуға немесе сынақтың толық аяқталғанын күтіп, сымдарды түйістіріп және қоршауды алуға болады. КЛ және ВЛ оқшаулағыштарын сынағанға дейін, сондай-ақ сынағаннан кейін міндетті түрде кабельді тоқтан айырып, тоқ сызығын қосымша кедергілермен жерге жіберіп, жерге қосу құралын салып, зарядтың жоқтығына толығымен көз жеткізуі керек.
Содан кейін барып плакаттарды шешуге рұқсат етіледі. Тоқтан айырушы маман диэлектрлі саусақты биялайды, қорғамалы көзілдірікті киіп және алшақ жерде тұруы керек.

328. Оператордың жұмыс орнында 1000 Вольтқа дейінгі және жоғары тоқ кернеуінің қосылғанынан хабардар ететін бөлек жарықты сигнал жұмыс атқарады.

329. Қозғалмалы лабораторялар жоғары кернеудің сыртқа шығарылатын өткізгіші кернеу астында болғанда, жарықты сигналмен жабдықталады.

330. Мегомметрмен өлшеу жұмыстары электртехникасы бойынша оқыған қызметкерлерге тапсырылады. Кернеуі 1000 Вольттан жоғары қондырғыларда өлшеу жұмыстарын екі адам жүргізеді, оның біреуінде электрқауіпсіздігі жөнінен санаты IV-төмен болмауы керек. Ал кернеуі 1000 Вольтқа дейінгі қондырғылардағы өлшеу жұмыстарын нұсқау бойынша екі маман атқарады, оның біреуінде электрқауіпсіздігі жөнінен санаты ІІІ-тен төмен болмауы керек. Ереженің 321 тармағында көрсетілгендер есептелмейді.

331. Екі жақтан да кернеу алуы мүмкін күштің әсер ету сызығын оқшаулау сынағын жүргізуге болады, егер де екінші күштің әсер ету сызығына жалғанған электрқондырғының жауапты маманынан телефон, арнаулы тапсырушы арқылы сызықтық ажыратқыштар мен тоққа қосар сөндірулі және "Қосуға болмайды. Адамдар жұмыс істеп жатыр" деген плакат ілініп тұрғаны хабарланса.

332. Сынақты бастаудың алдында сынау құралы жалғанған электрқондырғының бөлігінде адамдардың жоқтығына көз жеткізу керек және жақын жүрген адамдарға тоқ жүріп тұрған бөліктерге таялуға болмайтынын қатаң ескертіп, қажет болса күзет қойылады.

333. Электрлі машиналардың оқшаулағыш жағдайына бақылау жасау, қыздырылған машинаға емес, тоқтап немесе айналып тұрғанына әдістемелік нұсқаулар немесе мегомметрмен өлшеу бағдарламасына сай жұмыстарын жедел қызметкер немесе соның нұсқауымен мерзімді пайдалану ретіндегі электрлабораторияның жұмыскерлері жүргізе алады. Жедел қызметкердің бақылауын бұл өлшеу жұмыстарын жөндеу қызметкері де атқара алады. Роторлардың, зәкірлердің және қыздырылған нысаналардың оқшаулау сынағын электрқауіпсіздігі жөнінен санаты ІІІ-тен төмен емес бір маман, ал статордың оқшаулау сынағын екі маман жүргізе алады, оның біреуінің санаты IV-тен, ал екіншісінде III-тен санат дәрежесі бар мамандар жүзеге асыра алады.

334. Мегомметрмен жұмыс істеу барысында ол жалғанып тұрған тоғы бар бөліктерге таялуға тыйым салынады. Жұмысты аяқтағаннан кейін, қысқа мерзімді жерге қосу құралы арқылы тексерістегі жабдықтан қалған зарядты міндетті түрде алып тастау керек.

      335. Мегомметрмен өлшеу өндірісі рұқсат етілмейді:
      кернеуі 1000 Вольттан жоғары қос тізбекті желінің екінші тізбегі кернеу астында болған жағдайда;
      бір тізбегінде жұмыс істеп тұрған кернеуі 1000 Вольттан жоғары желіге қатарласа жүрсе, бір тізбекті желіде нажағай ойнап тұрған немесе күн бұзылған кезде.

Параграф 2. Электрөлшеуіш тістемелермен және
өлшеуіш штангілерімен жұмыс

336. Кернеуі 1000 Вольт жоғары қондырғылардағы электрөлшеуіш тістемелер және өлшегіш шлангілермен өлшеу жұмыстарын екі маман жүзеге асырады, оның біреуі - электрқауіпсіздігі жөнінен санаты IV-тен, ал екіншісінде ІІІ-тен төмен емес санат дәрежелері болуы керек. Өлшеу жұмыстары жөндеу қызметкерлеріне наряд бойынша, ал жедел қызметкерлерге бұйрық бойынша орындалады. Кернеуі 1000 Вольтқа дейінгі электрқондырғыларында электр өлшеуіш тістемелерімен өлшеу жұмысын ІІІ санатты қызметкер жүзеге асыра алады.

337. Өлшеу жұмыстары үшін сол жұмыс бөлігіне орналасқан амперметрлі тістемелер қолданылады. Сыртқа шыққан амперметрлі тістемелер пайдалануға тыйым салынады. Өлшеу кезінде амперметрге есепті көру үшін бүгілуге, құралдарға, сымдар мен өлшеуіш трансформаторларға қол тигізуге тыйым салынады. Кернеуі 1000 Вольттан жоғары электрқондырғыларында өлшеу жұмыстарын диэлектрлі саусақты биялаймен, қорғамалы көзілдірікпен және алшақ жерде тұрып орындау керек.

338. Өлшеу жұмыстарын фазааралық электрсаңылауларды болдырмауды қарастыру мақсатында түрлі фазалар арасындағы тоқ жүргізгіш бөліктер және жерге қосылған бөліктердің құрылғылық орындалысы талапқа сай болған орамалар учәскесінде атқаруға болады немесе ол жұмыстарды қысқыштардың жұмыс бөлігі есебінен оқшаулау қашықтығы азайған жерде жүргізуге болады.

339. Кернеуі 1000 Вольттан жоғары кабельдерде электрөлшеуіш тістемелерін пайдалауға кабель желісі тоқтан ажыратылып және қашықтығы 250 миллиметрден кем болмаған жағдайда ғана рұқсат етіледі.

340. Кернеуі 1000 Вольтқа дейінгі шиналарда электрөлшеуіш тістемелерін еденде немесе арнайы төсеме тақталарында тұрып орындауға болады.

341. Кернеуі 1000 Вольтқа дейінгі қондырғыларда тістемелермен фаза сайын өлшеу, фазалардың көлденең орналасуына қарай, өлшеу жұмыстарын жүргізер алдында міндетті түрде, әрбір фазаны оқшаулаушы сала отырып қоршау керек. Көрсетілген операциялар диэлектрлі саусақты биялайлармен жүзеге асырылады.

342. Жұмыс жүргізу үшін құрылысқа немесе телескоптық мұнараға штангісіз міну қажет. Штангіні шынжыр арқанның көмегімен, жұмыс жүретін бөліктің жоғарғы жағына тігінен ұстап көтеруі керек. Штангіні көтеру үшін металды шынжыр арқанды қолдануға тыйым салынады. Көтерілу барысында штангіні тербеуге және қатты заттарға соғуға рұқсат етілмейді. Аса жоғары емес биіктікке көтерілген жағдайда, штангіні қолдан қолға өткізуге рұқсат етіледі.

343. Өлшеуіш штангілерімен нажағай ойнап тұрғанда, тұманда, жаңбырда немесе ылғалды қар жауып тұрғанда, өлшеу жұмыстарын жүргізуге рұқсат етілмейді.

344. Штангімен жұмыс істеу барысында жұмыс істеп жатқан бөлік пен тоқ жүріп тұрған бөлік аралығында осы Ереженің 43 тармағында көрсетілген қашықтық сақталуы керек.

                                    Қазақстан Республикасындағы
                                  телевизия, радиохабарларын тарату
                                  және радиобайланыс ұйымдарындағы
                                   қауіпсіздік және еңбекті қорғау
                                       Ережелеріне 1-қосымша

Көтергіш механизмдер және бейімдеудің
сынаудың шаралары және мерзімдері

Механизм атауы дағдыландыру	Сынақтық арту, килограммен				Статикалық сынақтың ұзақтығы минутпен	Сынақ жиілігі
	Күрделі жөндеуден өткеннен кейінгі сынақ		Жиілікті сынақтар кезінде
	Статикалық	Динамикалық	Статикалық	Динамикалық
Қол лебедкасы	1,25 Жж	1,1 Жж	1,1 Жж	Жж	10	1 рет
Бел	1,25 Жж	1,1 Жж	1,1 Жж	Жж	10	1 рет
Блоктар және полис пастылар	1,25 Жж	1,1 Жж	1,1 Жж	Жж	10	1 рет
Домкраттар	1,25 Жж	1,1 Жж	1,1 Жж	Жж	10	1 рет
Болат сымдар	1,25 Жж	-	-	-	10	6 айда 1 рет
Сақина, скобылар строптар	1,25 Жж	-	1,1 Жж	-	10	-
Сымдарда сақтандырушы белбеулер	300	-	225	-	5	-
Монтерлік тырнақтар	180	-	120	-	2	6 айда 1 рет
Ағаш сатылар	150	-	120	-	2

      Ескертулер:
      1. ЖЖ - рұқсат етілетін жұмыс жүктемесі, кг.
      2. Статикалық сынақтардың нәтижелері қанағаттанғысыз болған жағдайда динамикалық сынақтар жүргізілмейді. Динамикалық сынақтардың жүргізілу мазмұны жүктерді қайталап көтеру мен түсіруге саяды.
      3. Статикалық сынақтар барысында сынақтық жүк жерден немесе тіреуден 100 мм жоғары орналасуы керек.
      4. Сынақ барысында шынжырбаулар мен шынжырлар сынақтық салмақ салғанда үзілмей, шынжырбаулардың көзге көрінетіндей болып созылуы және шынжырдың кейбір бөліктерінің мұқалмай шыдас беруі керек.
      5. Сынақ өткізер алдында механизмдердің бәрі (қарап шығу арқылы) тексерістен өтіп және қажет болған жағдайда жөнделуі керек.
      6. Бүкіл механизмдер мен құралдар жөндеуден өткеннен кейін кезекті сынақ мерзімінен тыс қосымша сынақтан міндетті түрде өткізілуі керек.
      7. Бұрандалы домкраттар мерзімдік сынақтардан өткізілмейді, тек 3 айда бір рет қаралып шығады.
      8. Көтергіш механизмдер мен құралдар сынақтары МЕМСТ нұсқауларына, техникалық шарттарға және жүк көтергіш крандарды қауіпсіз пайдалану және қондыру Ережелеріне сәйкес жүргізіліп отыруы қажет.

                                    Қазақстан Республикасындағы
                                  телевизия, радиохабарларын тарату
                                  және радиобайланыс ұйымдарындағы
                                   қауіпсіздік және еңбекті қорғау
                                       Ережелеріне 2-қосымша

Табиғи және бірлескен жарық беру коэффициентінің
нормаланған маңыздары

Көру жұмыстарының сипаттам асы	Айыру обектілерінің ең кіші мөлшері	Көру жұмыстарының разряды	Көру жұмыстарының кіші разряды	Айыру объектісінің контрасы фонмен	Фонның сипаттамасы
Ортанақтылығы	Св. 0,5 до 1	IV	а	Аз	Қараңғы
			б	Аз орташа	Орташа қараңғы
			в	Аз Орташа үлкен	Жарық Орташа қараңғы
			г	Орташа Үлкен үлкен	Жарық Орташа жарық

кестенің жалғасы

Жасанды жарық		Табиғи жарық			Бірлескен жарық
Жарық берілуі: лк КЕО е _н ^III ,%					КЕО е _н ^III , %
Қиыстырылғанжарық кезінде	Жалпы жарық кезінде	Жоғары немесе жоғары және жанынан жарық берген кезде	Жанынан жарық берген кезде		Жоғары немесе жоғары және жанынан жарық берген кезде	Жанынан жарық берген кезде
			Тұрақты қар басқан аймақта	Қалған аумақта		Тұрақты қар басқан аймақта	Қалған аумақта
750	300	4	1,2	1,5	2,4	0,7	0,9
500	200
400	200
300	150

                                    Қазақстан Республикасындағы
                                  телевизия, радиохабарларын тарату
                                  және радиобайланыс ұйымдарындағы
                                   қауіпсіздік және еңбекті қорғау
                                       Ережелеріне 3-қосымша

Таратушы радиостансаларда пайдаланымда
жүрген өткізушілердің мөлшері

р N	Өткізушілердің түрлері	Өткізушінің ені
1	Таратқыш сөресінің оң жағы мен қабырға арасында (тетік немесе кезекшінің үстелі жоқ болса)	Ашылатын есіктің ені немесе жабдық бөлшегінің тартпасы суырылу ұзындығы плюс 0,6 м, бірақ 2,0-ден кем емес
2	Таратқыш сөресінің оң жақтары бір-біріне қарама қарсы орналасқан жағдайда (тетік немесе кезекшінің үстелі жоқ болса)	Ашылатын есік енінің немесе жабдық бөлшегінің тартпасы суырылу ұзындықтары сомасы плюс 0,8 м, бірақ 2,0 кем емес
3	Жабдықтың артқы немесе ық жағы мен қабырға арасында	Ашылатын есік ені немесе жабдық бөлшегінің тартпасы суырылу ұзындығы плюс 0,6 м, бірақ 0,8 м кем емес
4	Жабдықтың артқы немесе ық жағы мен қабырға арасында	Ашылатын есік ені немесе жабдық бөлшегінің тартпасы суырылу ұзындығы плюс 0,6 м, бірақ 0,8 м кем емес
5	Қоршау шегінде және жанындағы таратқыштар сөресінің төбесінде жабдық бөлшектерінің ток әкелгіштері қоршалмаған изоляцияланбағаны бар жағдайда жабдықтың артқы (ық жағы) есігі	2,0 м Таратқыштар жабдығының ұзындықтары кішірек ұзындықта орналастырған жағдайда 11 Қосымшаға сәйкес (сөрелердің төбесін немесе қоршау үстілерінің шегін қоршауды орнату есептеудің деңгейін алу керек) қосымша қоршау орнату қажет
6	Таратқыш жабдықтың өң жағы (ық жағы, артқы жағы) мен жабдық бөлшектерінің жоғары кернеуде тұрған қоршалмаған ток әкелушілері бар кезінде, қоршау шегінде және таратқыш сөресі төбесінің экранирланған фидерлі сызық кескіні арасында	2,0 м Таратқыш жабдықтарының және экранирланған фидерлі сызық кескінінің жан-жағы кішірек ұзындықта орналастырған жағдайда сөрелер төбесінің деңгейінен немесе қоршау үстілері шегінен бастап төбеге дейін қосымша қоршау орнату қажет
7	Басқару тетігі немесе кезекшінің үстелі мен оның алдында немесе оның артында орналасқан жабдық шебінің арасында	Ашылатын есік ені немесе жабдық бөлшегінің тартпасы суырылу ұзындығы плюс 0,6 м, бірақ 1,5 кем емес
8	Осы және оның артындағы қабырға арасында	1,0 м

      Ескертулер.
      1. Жабдықтардың тым шығып тұрған ұзын бөлшектерін нормалар алдын ала қарастырады.
      2. Артқы немесе ық жағынан эксплуатациялық қызмет етуді талап етпейтін жабдық осы қосымшаның 5 тармағында қарастырылған жағдайлардан басқа, қабырғаға немесе басқа жабдыққа тығыз жанастырып орнатуға болады.
      3. Құрылыстық конструкциясы арқылы өткізушілерді жергілікті жеке тарылтуына жол беріледі, бірақ 0,2 метрден аспауы тиіс (онымен қоса ашылатын немесе суырылатын бөлшектер қарама қарсы болса - тыйым салынады).
      4. Типтік құрылыс конструкцияларының ені бойынша анықталған шегінде өткізушілерді өсіруге жол беріледі.
      5. Бақылау-өлшегіш аппаратурасының орнықтыруын қабылдағыш радиостансаларының нормалары бойынша өткізу керек.

                                    Қазақстан Республикасындағы
                                  телевизия, радиохабарларын тарату
                                  және радиобайланыс ұйымдарындағы
                                   қауіпсіздік және еңбекті қорғау
                                       Ережелеріне 4-қосымша

   Қабылдаушы радиостансаларда жүрген өткізушілердің және
    қабылдау-таратушы спутниктік стансалар байланысында
             пайдаланылатын өткізушілер мөлшері

р N	Өткізушілердің түрлері	Өткізушінің ені, метрмен
1	Аппараттық қатар панелдерінің өң жағы мен қабырға арасында (арасында үстел немесе кезекшінің тетігі жоқ болса)	Ашылатын есік ені немесе блок бөлшегінің тартпасы суырылу ұзындығы плюс 0,6, бірақ 1,5 кем емес
2	Аппаратура қатары панелдерінің өң жақтары бір-біріне қарама қарсы орналасқан жағдайда (арасында үстел немесе кезекшінің тетігі жоқ болса)	Ашылатын есік енінің сомасы немесе жабдық бөлшегінің тартпасы суырылу ұзындықтары плюс 08, бірақ 2,0 кем емес. Аппаратура қатарының ұзындығы 7,0 болса, өткізу мөлшерін 1,8 дейін қысқартуға жол беріледі.
3	Аппараттық үстелдері қатарларының қызмет ету жағы мен қабырға арасында	1,0
4	Қызмет ету жағынан аппараттық үстелдері қатарлары бір-біріне қарама қарсы орналасқан жағдайда	Аппарат қатарының ұзындығы 7,0 болса, өткізу мөлшерін 1,8 дейін қысқартуға жол беріледі. Аппарат үстелдері қатарының ұзындығы 7,0 артық 0,8 болса, 2,0.
5	Монтаждау қызмет ету (аппараттық үстелдер) қажеттілігі туса жабдық қатарының артқы жақтары мен қабырға арасында	1,0 Есік болса - есік ашылу мөлшері плюс 0,6
6	Монтаждау қызмет ету қажеттілігі туса жабдық (аппараттық үстелдер) қатарының артқы жақтары арасында	Есік болса - есік ашылу мөлшері плюс 0,6

      Ескертулер.
      1. Жабдық бөлшектерінің тым шығып тұрған ұзындығын нормалар алдын ала қарастырады.
      2. Артқы немесе ық жағынан эксплуатациялық қызмет етуді талап етпеген жабдықты қабырғаға немесе басқа жабдыққа тығыз орнатуға болады.
      3. Құрылыстық конструкциясы арқылы өткізушілерді жергілікті жеке тарылтуына жол беріледі, бірақ 02, аспауы тиіс (онымен қоса ашылатын немесе суырылатын бөлшектер қарама қарсы болса - тыйым салынады).
      4. Жылыту құралдардан жабдық 08, метр қашықтықта қойылуы тиіс.
      5. Типтік құрылыс конструкцияларының ені бойынша анықталған шегінде өткізушілерді өсіруге жол беріледі.

                                    Қазақстан Республикасындағы
                                  телевизия, радиохабарларын тарату
                                  және радиобайланыс ұйымдарындағы
                                   қауіпсіздік және еңбекті қорғау
                                       Ережелеріне 5-қосымша

Радиотелевизиялық таратушы стансалардағы
пайдаланылатын өткізушілер мөлшері

р N	Өткізушілердің түрлері	Өткізушінің ені, метрмен
1.	Бірі біріне қарама қарсы орналасқан теледидарлық және дыбыстық жабдықтардың өң жақ панелдері	2,5
2	Аппаратура қатары панелдерінің өң жақтары бір-біріне қарама қарсы орналасқан жағдайда (арасында үстел немесе кезекшінің тетігі жоқ болса)	3,0 (таратқыштар үшін 5 кВт және төмен - 2)
3	Басқару тетігі немесе кезекшінің үстелі мен оның алдында, артында немесе ығында орналасқан жабдықтау шебі арасында	1,5 (жұмыс орнынан жақсы көріп отыру есебінен бейнебақылаушылық құрылғысына арналған сөрелер)
4	Сол және оның артындағы қабырға арасында	1,2
5	Жабдытың артқы есігі мен қабырға жабыны арасында (акустикалық өңдеу, панельдер, шыны, шығып тұрған құрылыс конструкциялары)	Ашылатын есік ені немесе жабдық бөлшегінің тартпасы суырылу ұзындығы плюс 0,6, бірақ 0,8 кем емес
6	Біржақты қызмет ету кезінде шкафтар қатарлары, тіреулер арасы	1,5
7	Бір қатарда немесе бір бұрышта тұрған шкафтар, тіреулер топтары және де бөлек тұрған агрегаттар, шкафтар арасында және т.б.	0,8
8	Өткізуші шебі мен қабырға арасында (арасында тетік немесе кезекшінің үстелі болмаса)	2,0 (таратқыштар үшін 5 кВт және төмен - 1,5)
9.	Ық жағынан қызмет ету қажеттілік туған кезде соңғы ық жағындағы шкафтар мен қабырға арасында	Ашылатын есік ені немесе жабдық бөлшегінің тартпасы суырылу ұзындығы плюс 0,6, бірақ 0,8 кем емес (егер шкафтардың ық жағынан қызмет ету талап етілмесе - 0,6)
10.	Өткізушілердің алдыңғы шебінде қондырылатын жабдықтың шкафтары, УВЧ-сүзгіштері, қосу көпірі және басқа жабдықтар арасында	Ашылатын есік ені немесе жабдық бөлшегінің тартпасы суырылу ұзындығы плюс 0,6 м, бірақ 0,8 кем емес

Ескерту. Бөлек тұратын жабдық: бейнебақылаушылық құрылғылар, теледидарлар, дыбыстық агрегаттар, стеллаждар, табло, электрсағат қызмет ететін персоналдың көзіне түсіп, естуге жеткілікті жерлерге (көру бұрышы және ара қашықтық шегінде) орналасады.

                                    Қазақстан Республикасындағы
                                  телевизия, радиохабарларын тарату
                                  және радиобайланыс ұйымдарындағы
                                   қауіпсіздік және еңбекті қорғау
                                       Ережелеріне 6-қосымша

Электриагниттік өрістің тәулік бойы ықпал ету уақытына
байланысты жобалық кернеудің шектеулі деңгейлері

Өріс N	өрістің метрлік бөлінуі	Жиіліктер	Толқынның ұзындықтары	ПДУ
Өріс N
5	Километрлік толқындар ((НЧ төменгі жиіліктері)	30-300 КГц	10-1 км	25В/м
6	Гектаметрлік толқындар (СЧ орта толқындары)	0,3-3 МГц	1-0,1 км	15В/м
7	Декаметрлік толқындар (ВЧ жоғары жиіліктері)	3-30 МГц	100-10 м	3 В/м
8	Метрлік толқындар (ОВЧ өте жоғары жиіліктері)	30-300 МГц	10-1 м	3 В/м
9	Дециметрлік толқындар (УВЧ өте жоғары жиіліктері)	300-3000 МГц	1-0,1 м	2,5 мкВ/см
10	Сантиметрлік толқындар (СВЧ аса жоғары жиіліктер)	3000 МГц-300 ГТц	10 см-0,1 см	2,5 мкВт-см

      X: 1. Өрістер шекаралық жиіліктің төменгісін шығарады және жоғарғысын енгізеді.
      2. Көрсетілген кестеде келтірілген ПДУ 48-1000 МГц өрісінде жұмыс істейтін телевизиялық стансаларға жарамайды.
      Пд=21f - 0,37,
      Е пд - ПДУ қуаттылығы ЭМП (электрлік құрамы), в/м;
      f - бағаланатын арнаның негізгі жиілігі (бейне арнасы немесе дыбыс беру арнасы), МГц.
      3. ПДУ қайта есептеу әсер ететін уақытқа байланысты
жіберілмейді.
      Хх - толқындардың метрлік ұзындығы.
      Бұл өрістің ПДУ формула бойынша табуға болады:
      Е пду = 7,42 - 3 lgf,
      жиілік f - жиілік МГц.

                                    Қазақстан Республикасындағы
                                  телевизия, радиохабарларын тарату
                                  және радиобайланыс ұйымдарындағы
                                   қауіпсіздік және еңбекті қорғау
                                       Ережелеріне 7-қосымша

      Радиохабарларын беретін телевизиялық стансалармен
          құрылатын электриагниттік өрістің жобалық
                 кернеудің шектеулі деңгейлері

Арнаның нөмірі	Жиіліктер, МГц	Толқынның орташа ұзындығы, м	ПДУ В/м
1	2	3	4
1	48,5-56,5	5,71	4,9
2	58-66	4,84	4,6
3	76-84	3,75	4,2
4	84-92	3,41	4,0
5	92-100	3,13	3,9
6	174-182	1,69	3,1
7	182-190	1,61	3,0
8	190-198	1,55	3,0
9	198-206	1,49	2,9
10	206-214	1,43	2,9
11	214-222	1,38	2,9
12	222-230	1,33	2,8
21	470-478	0,633	2,1
22	478-486	0,622	2,1
23	486-494	0,612	2,1
24	494-502	0,602	2,1
25	502-510	0,593	2,1
26	510-518	0,584	2,1
27	518-526	0,575	2,1
28	526-534	0,566	2,1
29	534-542	0,558	2,1
30	542-550	0,549	2,0
31	550-558	0,542	2,0
32	558-566	0,534	2,0
33	566-574	0,526	2,0
34	574-582	0,519	2,0
35	582-590	0,512	2,0
36	590-598	0,505	2,0
37	598-606	0,498	2,0
38	606-614	0,492	2,0
39	614-622	0,485	1,9
40	622-630	0,479	1,9
41	630-638	0,473	1,9
42	638-646	0,467	1,9
43	646-654	0,462	1,9
44	654-662	0,456	1,9
45	662-670	0,450	1,9
46	670-678	0,445	1,9
47	678-686	0,440	1,9
48	686-694	0,435	1,9
49	694-702	0,430	1,9
50	702-710	0,425	1,9
51	710-718	0,420	1,8
52	718-726	0,416	1,8
53	726-734	0,411	1,8
54	734-742	0,407	1,8
55	742-750	0,402	1,8
56	750-758	0,398	1,8
57	758-766	0,394	1,8
58	766-774	0,390	1,8
59	774-782	0,386	1,8
60	782-790	0,382	1,8

                                    Қазақстан Республикасындағы
                                  телевизия, радиохабарларын тарату
                                  және радиобайланыс ұйымдарындағы
                                   қауіпсіздік және еңбекті қорғау
                                       Ережелеріне 8-қосымша

         Декаметрлік өрістегі радиохабарларын беретін
      стансалармен құрылатын электриагниттік өрістің
              жобалық кернеудің шектеулі деңгейлері

Жиілік МГц	Толқындар ұзындығы м	ПДУ м
1	2	3
1	100,0	6,0

3	75,0	5,6
4	60,0	5,3
5	50,0	5,1
6	42,9	4,9
7	37,5	4,7
8	33,3	4,6
9	30,0	4,4
10	27,3	4,3
11	25,0	4,2
12	23,1	4,1
13	21,4	4,0
14	20,0	3,9
15	18,8	3,8
16	17,6	3,7
17	16,7	3,7
18	15,8	3,6
19	15,0	3,5
20	14,3	3,5
21	13,6	3,4
22	13,0	3,3
23	12,5	3,3
24	12,0	3,2
25	11,5	3,2
26	11,5	3,2
27	11,1	3,1
28	10,7	3,1
29	10,3	3,0

                                    Қазақстан Республикасындағы
                                  телевизия, радиохабарларын тарату
                                  және радиобайланыс ұйымдарындағы
                                   қауіпсіздік және еңбекті қорғау
                                       Ережелеріне 9-қосымша

Электрқондырғыларға қызмет көрсететін қызметшілердің
электрқауіпсіздігі жөніндегі санаттық топтары

Қауіпсіздік жөніндегі топ	Электрқондырғыларды орнатудағы қызмет көрсетудің ең төменгі өтімі								Қызметкерлер мінездемесі
	Электр Техникалық емес қызметкерлер	Электр техникалық қызмет керлер	Электртехникалық қызметкерлер				Тәжірбиенушілер
			Орта білімі жоқ		Орта білімі бар арнайы дайындықтан өткендер	Арнайы және жоғары білімі барлар	колледждер	Жоғарғы оқу орны
			Арнайы дайындықтан өтпеген	Арнайы дайындықтан өткен	Орта білімі бар арнайы дайындықтан өткендер	Арнайы және жоғары білімі барлар	колледждер	Жоғарғы оқу орны
Нөмірленбейді
1									Арнайы электротехникалық білімі жоқ, біріқ элетрқондырғыларын орнату учскісінде электртоғының қауіпін және онымен жұмыс істеу барысында қауіпсіздік ережелерін сақтайтын тұлғалар. 1 топтағы адамдар электр тоғынан зардап шеккендерге алғашқы жәрдем көрсете алуы керек.
2	-	2	2	1	1	Нөмір	лен	бейді	2 топтағы адамдар міндеті: 1. Электроқондырғылармен қарапайым техникалық таныс болу. 2. Электро тоқтың және тоқөткізуші бөліктерге жақындау қауіптігін білу. 3. Электроқондырғылармен жұмыс істеу барысында қауіпсіздік ережелерін сақтау. 4. Электр тоғы соққан жағдайда алғашқы көмек көрсетудің тәжірбиелік дағдысы.
3	- алғашқы топ тағы	10 алғашқы топ тағы	4 алғашқы топ тағы	3 алғашқы топ тағы	2 алғашқы топ тағы	1 алғашқы топ тағы	6 алғашқы топ тағы	3 алғашқы топтағы	3 топтағы адамдар міндеті: 1. Электрқондырғыларды орнату мен қызмет көрсетумен таныстық. 2. Электроқондырғыларымен жұмыс істеу қауіпін ескеру. 3. Жалпы қауіпсіздік ережелерін білу. 4. 1000 В дейінгі электроқондырғыларымен жұмыс істеу ережесін білу. 5. Маманның жұмыс істеу түріне байланысты арнайы қауіпсіздік ережелерін біліуі. 6. Электроқондырғылармен жұмыс істейтін жұмысшыларды бақылай алу қабылеттілігі. 7. Алғашқы көмек көрсету ережелерін білу және тәжірбие жүзінде зардап шеккенге алғашқы көмек көрсету (жасанды дем беру)
4	-	6 алғашқы топ тағы	12 алғашқы топ тағы	8 алғашқы топ тағы	3 алғашқы топ тағы	2 алғашқы топтағы	- -	- -	4 топтағы адамдар міндеті: 1. Электротехниканы арнайы техучилищеде меңгеру. 2. Электрқондырғылары мен жұмыс істеу қаупін ескеру. 3. Атқарып отырған қызметінің көлемінің ережелерін білу. 4. Қауіпсіздік шаралары барысында жұмыс жүргізу кезінде қандай элементтерді өшіру керектігін шынайы түрде білу. 5. Қауіпсіз жұмыс жүргізуді ұйымдастыру және жұмысшыларды бақылай білу. 6. Электр тоғы соққан жағдайда алғашқы көмек көрсету ережелерін білу және тәжірбие жүзінде зардап шеккенге алғашқы көмек көрсету (жасанды дем беру). 7. Өз учаскісіндегі жүйе мен құралдарды білу. 8. Қызметкерлерді электр тоғы соққан жағдайда алғашқы көмек көрсетуге және басқа топта қауіпсіздік ережелеріне үйрету.
5	-	-	42 алғашқы топ тағы	24 алғашқы топ тағы	12 алғашқы топ тағы	3 алғашқы топтағы	-	-	4 топғы адамдар міндеті: 1. Өз учаскісіндегі жүйе мен құралдарды білу. 2. Осы ережелерді нақты білу және басқа бөлімдермен таныс болу. 3. Осы және басқа тарауларға қойылған талап қайдан алынғандығын білу. 4. Қандай да болмасын кернеу астында электроқондырғылармен жұмыс істейтін жұмысшыларды бақылап, қауіпсіздігін қамтамасыз ету қабылеттілігі. 5. Электір тоғы соққан жағдайда алғашқы көмек көрсету ережелерін білу және тәжірбие жүзінде зардап шеккенге алғашқы көмек көрсету (жасанды дем беру). 6. Қызметкерлерді электр тоғы соққан жағдайда алғашқы көмек көрсетуге және басқа топта қауіпсіздік ережелеріне үйрету.

      Ескертулер:
      1. Электірқауіпсіздігі жөнінде ІІ - V аралығындағы мерзімі өтіп кеткен санаттық төлқұжат иелері немесе білімі тексерілмеген электртехникалық қызметшілер І санатты қызметшілер қатарына жатқызылады.
      2. Жасы 18 жасқа толмаған тәжірибеден өтіп жүргендерге ІІ топтан жоғары санатты беруге рұқсат етілмейді.
      3. Электрқондырғыларды қадағалаушы қауіпсіздік техникасы жөніндегі маманның жалпы өндірістік жұмыс өтілі 3 жылдан кем болмауы керек электрқұрылғыларда істеуі міндетті.

                                    Қазақстан Республикасындағы
                                  телевизия, радиохабарларын тарату
                                  және радиобайланыс ұйымдарындағы
                                   қауіпсіздік және еңбекті қорғау
                                       Ережелеріне 10-қосымша

Электрқондырғының кернеуі

Тоқ келетін бөлікке дейінгі қашықтық, метрмен

Адамдардан және олармен қолданатын құралдар және саймандардан, уақыша қоршаулардан

Жұмыстағы және көліктік жағдайдағы жүк көтеруші машиналар және механизмдерден, жүк алатын саймандар мен жүктерден

1000 вольтқа дейін

3-35 киловатт

Ру-да жақындамай нормаланбайды

0,6

1,0

                                    Қазақстан Республикасындағы
                                  телевизия, радиохабарларын тарату
                                  және радиобайланыс ұйымдарындағы
                                   қауіпсіздік және еңбекті қорғау
                                       Ережелеріне 11-қосымша

Қорғаныс құралдарының электрлік сынақтарын
пайдалану нормалары мен мерзімдері

Қорғаныс құралдарының атауы

Электро-қондырғыларының кернеуі, киловатпен

Сынау кернеуі, киловатпенкВ

Сынақтың
Ұзақтығы, минутпен

мА бұйымдары арқылы өтетін тоқ, мА артық болмау керек

Жилігі

Оқшаулау қышқаштары

1000 Вольттан астам қуаттылық көрсеткіші газразрядты шаммен

Жұмыс бөлігі (бойлық оқшаулау)

Оқшаулау бөлігі

Индикация кернеуі

Кернеу көрсеткіштері
1000 Вольтқа дейін

Индикация кернеуі

Сызбаның дұрыстығын
Тексеру:

Бір плюстік
көрсеткіш

Екі плюстік
қорғаныс
құралдарының атауы

Көрсеткіштер

Оқшаулау бөлігі

Диэлектірлі
резенке першаткілер

Диэлектірлі
ботылар

Диэлектірлі
калоштар
Бір қабат оқшауланған
оқшалау
құралдары

1-ден
6-10

10-ға дейін
15
20

10-ға дейін
10-нан жоғары
20-ға дейін
20-дан жоғары
30-ға дейін

2-10
6-10
10-нан жоғары
20-ға дейін
20-дан жоғары
35-ке дейін

1-ге дейін

Электр
қондырғыларының
кВ кернеуі 1-ге
дейін

0,5-ке дейін
0,5-тен жоғары
1-ге дейін

Бар кернеу

1-ге дейін

2
40 кем түспейтін
3-реттік
сызық

3-реттік сызық

12
17
24

40 кем емес
60 кем емес

105 кем емес

0,55 жоғары
болмау керек
1,5 жоғары
болмау керек
2,5 жоғары
болмау керек
5,0 жоғары
болмау керек

0,09 жоғары
болмау керек

Жұмыс 1,1
жоғары
болмау керек

Сол
сынау кернеуі
кВ

1
2

5
5

1
1
1

1
минутпен
есептегендегі
сынақтың
ұзақтығы

1
1

-
-

-
-
-

0,6

10 мА бұйымдарынан жасалған
заттардың тоқ өткізуі мына шамадан артық болмау керек

-
-

7,5

24 айда 1 рет

12 айда 1 рет

Айына 1 рет

Жилігі

6 айда
1 рет

36 айда 1 рет

12 айда
1 рет

                                    Қазақстан Республикасындағы
                                  телевизия, радиохабарларын тарату
                                  және радиобайланыс ұйымдарындағы
                                   қауіпсіздік және еңбекті қорғау
                                       Ережелеріне 12-қосымша

Электроқондырғымен                     Нарядтың оң жағы
жұмысқа жіберуге рұқсат                электроқондырғымен
беру жөніндегі наряд                    жұмыс істеу үшін

Ұйым __________________
Бөлімше ________________

ЖҰМЫСҚА ЖІБЕРУГЕ РҰҚСАТ НАРЯД N ___________

Жұмысты ұйымдастыру жөніндегі жауапты басшыға _____________________
Жұмысқа рұқсат берушіге ________ жұмыс ұйымдастырушыға ____________
Қадағалаушыға _________ бригада мүшелерімен _______________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
тапсырылады
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________

Жұмысты бастау керек: күні ____ уақыты ___
Жұмысты аяқтау керек: күні _____уақыты ____.
Жұмысты орындау шарттары: тоқ жүргізуші бөліктер мен олардың маңайындағы кернеуді түсіріп атқаратын жұмыстар;
кернеуді түсірмей атқаратын жұмыстар;
кернеу астындағы тоқ жүргізуші бөліктерден алшақ орналасқан (қажетке жарамағанын сызып тастау керек)

ЖҰМЫС ОРНЫН ДАЙЫНДАУ ШАРАЛАРЫ

Тоқкөзінен ажыратуды және жерге қосуды талап ететін электрқұрылғылардың атаулары	Қай жерде және не тоқкөзінен ажыратылып, жерге қосылуы керек

Жеке нұсқаулар ____________________________________________________
___________________________________________________________________
Наряд берген: күні ____уақыты ____қолы ____аты-жөні _______
Нарядты ұзартқан: күні _____________ уақыты _______________
Қолы __________ Тегі __________ Күні ______ Уақыты ________

ЖҰМЫСҚА ЖІБЕРУГЕ РҰҚСАТ

Жұмыс орнын даярлауға және жұмыс істеуге рұқсат алды	Күні, уақыты	Кімнен (лауазымы, аты-жөні)	Жұмысқа рұқсат беруші (қолы)

Нарядтың екінші беті

Жұмыс орындары дайындалды. Кернеу астында қалғандар:
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________

Жұмысқа рұқсат беруші __________ Жұмыстың жауапты басшысы ______
(қолы) (қолы)

КҮНДЕЛІКТІ ЖҰМЫСҚА ЖІБЕРУ ЖӘНЕ ЖҰМЫСТЫҢ АЯҚТАЛУ ТӘРТІБІ

Бригадаға нұсқау берілді және жұмыс орнына жіберілді				Жұмыс аяқталды, бригада жұмыс орнын босатты
Жұмыс орындарының атаулары	Күні уақыты	Қолдары		Күні, уақыты	Жерге қосу жағдайы, қай бригадаға жүктелді Кімге хабарланды	Жұмыс ұйымдастырушы (Қолы)
Жұмыс орындарының атаулары	Күні уақыты	Рұқсат етіледі	Жұмыс ұйымдастырушы	Күні, уақыты	Жерге қосу жағдайы, қай бригадаға жүктелді Кімге хабарланды	Жұмыс ұйымдастырушы (Қолы)
1	2	3	4	5	6	7

БРИГАДА ҚҰРАМЫНДАҒЫ ӨЗГЕРІСТЕР

Бригада құрамына енгізілді	Бригада құрамынан шығарылды	Күні, уақыты	Рұқсат берді (қолы)

Жұмыс толығымен аяқталды, бригада жұмыс орнын босатты, бригаданың жерге қосқан нүктелері ажыратылды, хабарланды (кімге)

      Күні _____ Уақыты _____
Жұмыс ұйымдастырушысы _______________________
                              (қолы)
Жұмысқа жауапты басшы _______________________
                              (қолы)

ЖҰМЫСҚА ЖІБЕРУ НАРЯДЫН ТОЛТЫРУ ЖӨНІНДЕГІ НҰСҚАУЛАР

      1. Нарядтағы жазулар анық болуы керек. Мәтінді түзетуге тыйым салынады.
      2. Нарядтарды нөмірлеу жүйесін кәсіпорынның электршаруашылығына жауап беретін маманы белгілейді.
      3. Толтырылмайтын сызықтарға Z белгісін қойып, ал жолдарға ұзын сызық сызылады.
      4. "күні" деп жазылған жолда күні, айы және жылдың соңғы екі саны көрсетіледі.
      5. Нарядта көрсетілген қызметкерлердің тегімен бірге, есімінің алғашқы әріптері де кіреді, ал жұмысқа жіберетіндердің, жауапты басшының, жұмысты өндірушінің, бақылаушы мен бригада мүшелерінің аты-жөнімен қатар, олардың электрқауіпсіздігі жөніндегі санаттары да жазылады.
      6. Нарядта электрқондырғының, жабдықтау бөлімінің диспетчерлік атаулары көрсетілуі керек.
      Нарядтың бет жағы.
      7. "Бөлімше" атты жолда кәсіпорынның наряд беретін құрылым бөлімшелері (цех, қызмет, учаске) көрсетіледі.
      8. Егер жұмыстың орындалуы басшысыз қаралатын болса, "Жұмыстың жауапты басшысына" деп жазылған жолға, "тағайындалмайды" деп көрсетіледі.
      "Жұмысқа жіберушіге" деген жолға жұмысқа жіберетін жедел қызметкердің тегі көрсетіледі.
      "бригада мүшелерімен" деген жолға жұмыс өндіруші мен бақылаушыдан басқа, бригада құрамының барлық мүшелері тегімен жызылады.
      Қызметкерлердің тегі атау септігінде жазылады. Егер нарядта жол жетіспей жатса, соңғы жолына "Қосымша тізім" деп жазылып, наряд берушінің қолымен бригада мүшелерінің тізімі жазылған қосымша салынады.
      9. "Жүктеледі" деген жолға жұмыс жайында, жұмыс мазмұны қамтылатын электрқондырғылардың атаулары көрсетіледі.
      10. "Жұмысты аяқтау" деген жолға берілген наряд бойынша жұмыстың аяқталған уақыты және күні көрсетіледі (барлық жұмыстың толық аяқталуына қарамастан).
      11. 1-кестеде көрсетіледі:
      1-жолда, міндетті түрде, тоқтан ажыратып және жерге қосқыш салынатын электрқондырғылардың атаулары;
      2-жолда тоқтан ажыратылған коммутациялық аппараттардың және жерге қосу құралы салынған, қоршаулар орнатылған, ескертпе плакаттары ілінген орындардың атаулары.
      13. 1-кестеге жұмыс орнын дайындауға тікелей қатысты тоқтан ажыратылған мәліметтер кіруі керек. Жұмыс орнын дайындау үдерісі /процесс/ кезінде сызбаның өзгеруімен байланысты ауыстырып қосулар кестеге кіргізілмейді (мысалы, жалғанған бір шинаның жүйесін екіншіге аудару). Электрқондырғыларда жұмыс орнын дайындау жұмысын жіберілген жедел-жөндеу қызметкері орындайды. 1-кестеге сол қызметкерге жүктелген операциялардың барлығы, сонымен бірге электршаруашылығына жауапты маман бекіткен, жедел ауыстырып қосуды жүзеге асыратын жергілікті нұсқауларға сәйкес жұмыс орындарын дайындаудың басқа да шаралары (мысалы, кернеудің жоқтығын тексеру, тоқ жүріп тұрған бөліктерді қоршау т.б.) көрсетілуі керек.
      14. Жерге қосу құралын салу және тоқтан ажырату жұмыстарына жіберу қағазы қажет етілмейтін нарядтарда 1-кестенің 1-жолына "Жерге қосылмайды және тоқ көзінен ажыратылмайды".
      15. Егер 1-кестенің жол сандары жұмыс орнын дайындау шараларының барлығына тізуге жетпей қалса, қосымша кесте салынып, соңғы жолына "Қосымша тізім" деп жазылады да, наряд берушінің қолы қойылуы керек.
      16. "Жеке нұсқаулар" деген жолда жазылады:
      жұмысқа жауапты басшының үзіліссіз бақылауында орындалатын жеке операциялар немесе жұмыс этаптары;
      жерге қосуды уақытша ажырату рұқсаты.
      Бұл жолдарға наряд берушінің өз қарауы бойынша орындалатын жұмыстармен байланысты басқа да нұсқаулар енгізуіне рұқсат етіледі.
      Наряд беруші "Наряд берілді" және "Наряд ұзартылды" деген жолдарға жазылған күні мен уақытын көрсетеді.
      17. 2-кестені жұмысқа бірінші рет рұқсат берілген жағдайда рұқсат берушінің міндетін біріктіріп атқарып жүрген жұмыс ұйымдастырушы немесе жедел қызмет тобының қызметшісі толтырады. Жөндеудегі электрқондырғының уақытша іске қосылу кезінде әрбір қайта жіберу алдында 2-кесте толтырылып отырады.
      Нарядтың келесі беті.
      18. "Жұмыс орындары дайын. Кернеу астында қалды" деген жолдарға жұмысқа жіберуші жұмыс орнына жақын кернеу астындағы тоқ жүріп тұрған бөліктерді көрсетеді. Егер мұндай бөліктер жоқ болса, ол жолдарға "Қалған жоқ" деп жазу керек.
      Кіру рұқсатын беруші және жұмысқа жауапты басшы "Жұмыс орындары дайын. Кернеу астында қалды" деген жолдардың астына қол қояды. Ондай жұмысты кіру рұқсатын бірінші бергенде атқарады.
      19. 3-кестеде күндегі жұмысқа және оның аяқталуына берілетін,
сонымен бірге басқа жұмыс орнына ауысу туралы және электрқондырғының уақытша іске қосылу жұмысының басталғаны мен аяқталғанына берілетін күндегі кіру рұқсаттары толтырылып отырылады.
      Кіру рұқсатын қайта алған адам 3-жолға қолын қояды.
      Электрқондырғыны іске қосуды байқап көруге байланысты жұмыстар кезінде 6-жол толтырылады. Осы 6-жолда жұмыстың уақытша біткенін, салынған жерге қос құралдарының алынғанын және бригаданың жұмыс орнынан кеткені хабарланған адамның аты-жөні мен қызметі көрсетіледі.
      Жұмыс күнінің аяқталуына байланысты біткен жұмыс туралы жұмыс өндіруші 3-кестенің 5-ші және 7-ші жолдарында көрсетеді.
      20. 4-кестедегі "Рұқсат берілді" деген жолға бригада құрамын өзгертуге рұқсат берген қызметкер (аты-жөнін көрсетіп) қол қояды. Жұмысқа рұқсатты телефон немесе радио арқылы беретін болса, жұмыс өндіруші сол бағанда бригада құрамын өзгертуге рұқсат берген тұлғаның аты-жөнін көрсетеді.
      21. Жұмыс көлемі толығымен аяқталып болғаннан кейін жұмыс өндіруші нарядтың арнайы бөлінген бағанында қолын қойып, құжаттың рәсімделген күні мен уақытын көрсетеді. Тиісті бағанға жұмысты қабылдап болғаннан кейін жұмысқа жауапты басшы да қолын қояды. Егер де жұмыстың атқарылуына жауапты адам тағайындалмаса, ол үшін жұмыс ұйымдастырушы өз қолын қояды.
      Жұмыстың толық аяқталғаны туралы нарядты рәсімдеу барысында жұмыс ұйымдастырушы рәсімдеуді тек өзінің нарядына жасайды және жұмыстың толық аяқталғанынан хабардар етілген адамның аты-жөнін, сонымен қатар күні мен уақытын көрсетіп жазады.
      Егер бригада жерге қосу жұмыстарын жүргізбесе, "Бригада салған жерге қосқыштар алынып тасталды" деген сөздер хабарламаның мәтінінен сызылап тасталады.
      22. Наряд берген адам нарядтың дұрыс рәсімделгенін қадағалап және аяқ жағынан қолын қояды.

Қазақстан Республикасындағы
телевизия, радиохабарларын тарату
және радиобайланыс ұйымдарындағы
қауіпсіздік және еңбекті қорғау
Ережелеріне 13-қосымша

Бұғаттауларды сынақтан өткізу және
тексеру жөніндегі кесімдер нысандары

"____" _____________20__ж.

      Біз, төменде қол қоюшы бас инженер _______ _________ Ауысым бастығы ______________ еңбек қауіпсіздігін сақтау жөніндегі қоғам инспекторының қатысуымен
____________________________ таратқыштың шығыр құрылғылары жүйесін төмендегі___________________көлемде тексеріп және сынақтан өткізді
      1. Құлыптардың, кілттердің, жетектердің және механикалық шығырлардың сыртқы жай-күйі қаралды.
      2. Ауыстырып қосқыштардың түйіспелерін, релелерді, түйіскіштерді және есіктік шығыр-түйіскіштерді, сонымен қатар сымдар мен электр шығырларының дабылдық құрылғыларының сыртқы жай-күйін қарау жүргізілді.
      3. Сүзекілердің тоқтан айыру құрылғыларының бүтіндігі тексерілді.
      4. Электірлік және механикалық шығырнаманың қызмет жасау функциясының дұрыс атқарылатындығы іс жүзінде тексерілді.
      5. УБС тізбектері орамаларының кедергілері мынаны құрады: ___
УБС таратқышын тексеру барысында белгіленген көлемде болғаны:
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________

Таратқыштың УБС жүйесінің тексеріс негізінде алынған нәтижелері
___________________________________________________________________
Қол қойған: аға инженер ___________________________________________
      Ауысым бастығы ______________________________________________
      Еңбек қауіпсіздігі жөніндегі қоғамдық инспектор _____________
      Тексерген цех бастығы _______________________________________
      Кесім (акт) 6 ай бойы цехта ауысым бастығында сақталады).

                                    Қазақстан Республикасындағы
                                  телевизия, радиохабарларын тарату
                                  және радиобайланыс ұйымдарындағы
                                   қауіпсіздік және еңбекті қорғау
                                       Ережелеріне 14-қосымша

Антенналық - діңгектік және фидерлық құрылғыларда
атқарылатын жұмыстардың наряд формалары

_________________________ Наряд бір жұмыс
Ұйымның атауы күніне ғана жарамды

Қауіпсіздік техникасының ережелерін сақта

Антенналық және фидерлік құрылғыларда атқарылатын жұмыстарға

НАРЯД N ______________

Жұмыс ұйымдастырушы _______________________________________________
(тегі, аты-жөні, санат тобы)

құрамында ____ адам кіретін бригадада _____________________________
(тектері, аты-жөндері)

мынаны атқаруға тапсырма берілді __________________________________
(орыны, мазмұны және жұмыс нысандары)

Наряд бойынша жұмыстың басталу уақыты __сағ. _мин. _күні _айы 20_ж.
Наряд бойынша жұмыстың аяқталу уақыты __сағ. _мин. _күні _айы 20_ж.
___________________________________________________________________
(тегі, аты-жөні, санаттық тобы)

Жұмыс жүргізу шарттары

А. Генератор бөлмесінде
Ағытылу керек ________________________    Ағытылған________________
              (қайсысы ағытылуы керек)           (қайсысы ағытылды)
________________________________ _________________________________
   ажыратқыштар, тоқүзерлер           ажыратқыштар, тоқүзерлер
________________________________ _________________________________
      таратқыштар, антенна                  таратқыштар, антенна
________________________________ _________________________________
           қосқыштары                           қосқыштары
________________________________ _________________________________
            және т.б.)                          және т.б.)

СОМ қорек көзін ажырату және       СОМ қорек көзін ажырату және
плакаттар ілу                      плакаттар ілу
________________________________   ________________________________

Жерге қосқыштарды орнату           Жерге қосқыштар орнатылды
________________________________   ________________________________
(нақты қай жерде екенін көрсету)      (нақты қай жерде екенін
                                      көрсету жер қосқыштың N)

Плакат ілу _____________________ Ілініп тұрған плакат____________

Таратқыш залдарында қауіпсіздік ережелері сақталған, жұмыс
ұйымдастыру орнында жұмыс істеуге рұқсат етіледі.

Кезек бойынша жауапты кезекші _____________________________________
(қолы)
Жұмыс үшін жауапты жетекші (рұқсат беруші)_________________________
(қолы)

Б. Жұмыс орнында

Орнатылған жер қосқышта кернеу жоқ екенін анықтау__________________
және жер қосқышты орнату __________________________________________
(нақты қай жерде екенін көрсету)
___________________________________________________________________
(нақты қай жерде екенін көрсету) (жер қосқыштың N)
___________________________________________________________________

Көтергіш құралдарды тексеру        Тексерілген көтергіш құралдары
________________________________   ________________________________
     (қандай екенін көрсету)            (қандай екенін көрсету)

Кернеу астында қалғандар __________________________________________
(көрші антена фидерлері)

Наряд берілді "___" _____________ 20_____ ж.

Қолы _____________________

Жұмыс орны, жұмыс жағдайы, құралдардың дұрыстығын, сақтандару
құралдарын тексеру, бригадаға нұсқау берілді, қауіпсіздік
шараларының алды-алынды, жұмысқа рұқсат етілді ___ сағ. ____ мин.
___ күні___айы 20__ж.

Жұмыс үшін жауапты жетекші (рұқсат беруші)_________________________
                                                    (қолы)
Жұмысты ұйымдастырушы       _______________________________________
                                                (қолы)

Жұмыс аяқталды ______сағ.______мин._______күні_______айы 20______ж.

Қызметкерлер шығарылды, материалдар мен құралдар жыйнаулы плакат
және N _______________ жер қосқыш алынды.

Наряд жабылды.

Жұмысты ұйымдастырушы _____________________________________________
(қолы)

Жұмыс үшін жауапты жетекші (рұқсат беруші) ________________________
(қолы)

Кезек бойынша жауапты кезекші _____________________________________
                                                (қолы)
Наряд тексерілді __________________________________________________
                     (ескертулерді жазу; нарядты берген немесе
                          бақылаушы адамның қолы мен күні)

(Нарядтың мәтінінде түзетуге және сызуға болмайды)

                                    Қазақстан Республикасындағы
                                  телевизия, радиохабарларын тарату
                                  және радиобайланыс ұйымдарындағы
                                   қауіпсіздік және еңбекті қорғау
                                       Ережелеріне 15-қосымша

Фидердің өткізгішінен жердің үстіңгі қабатынан және
объектіге дейінгі түрлі құрылғылардың ара қашықтығы

Объектінің атауы	Фидердің өткізгішінен объектіге дейінгі қашықтық, метрден кем болмауы
Объектінің атауы	Таратушы антенналарға	Қабылдаушы антенналарға
Жердің үсті	3,0 *
Радиостансаның техникалық аумағындағы жол кеңдігі	4,5
Радиостансаның техникалық аумағынан тысқары жол кеңдігі	6	5,5
Шатырдың үсті	2,5	1,5
Фидермен темір жолмен қиылысқан кезіндегі рельстің ұшы		7,5
Фидер тірегінің ағаш және асбестцементтік элементтері	0,4	0,1
Темірбетон тірегінің элементтері	0,5 **	0,3
Ғимараттың қабырғалары	0,8	0,3
Ағаштар немесе шоқ ағаштардың бұтақтары	2,0 ***

      * қардың қалыңдығы 1 м асатын аудандарда сымдар мен жер беті аралығындағы ара қашықтық 4 м-ден кем болмауы керек.
      ** 250 КВТ қуаттылықта - 0,8 м; 5 КВТ-дан кем қуаттылықта 0,3 м.
      *** Фидердің үстінен қандай да болмасын биіктіктен төніп тұрған ағаш мәуесінің болуына тыйым салынады.

                                    Қазақстан Республикасындағы
                                  телевизия, радиохабарларын тарату
                                  және радиобайланыс ұйымдарындағы
                                   қауіпсіздік және еңбекті қорғау
                                       Ережелеріне 16-қосымша

Көтергіш механизмдер және бейімдеудің
сынаудың шаралары және мерзімдері

Механизім атауы дағдыландыру	Сынақтық арту, килограммен				Статикалық сынақтың ұзақтығы минутпен	Сынақ жиілігі
	Күрделі жөндеуден өткеннен кейінгі сынақ		Жиілікті сынақтар кезінде
	Статикалық	Динамикалық	Статикалық	Динамикалық
Қол лебедкасы	1,25 Жж	1,1 Жж	1,1 Жж	Жж	10	1 рет
Бел	1,25 Жж	1,1 Жж	1,1 Жж	Жж	10	1 рет
Блоктар және полис пастылар	1,25 Жж	1,1 Жж	1,1 Жж	Жж	10	1 рет
Домкраттар	1,25 Жж	1,1 Жж	1,1 Жж	Жж	10	1 рет
Болат сымдар	1,25 Жж	-	-	-	10	6 айда 1 рет
Сақина, скобылар строптар	1,25 Жж	-	1,1 Жж	-	10	-
Сымдарда сақтандырушы белбеулер	300	-	225	-	5	-
Монтерлік тырнақтар	180	-	120	-	2	6 айда 1 рет
Ағаш сатылар	150	-	120	-	2

                                    Қазақстан Республикасындағы
                                  телевизия, радиохабарларын тарату
                                  және радиобайланыс ұйымдарындағы
                                   қауіпсіздік және еңбекті қорғау
                                       Ережелеріне 17-қосымша

Жұмыс сипаты	Жүктің барынша рұқсат етілетін массасы (килограммен)
Ауырлықты көтеру және орнын ауыстыруды басқа жұмыспен кезектеу (сағатына екі рет)	10
Ауырлықты көтеру және орнын ауыстыруды жұмыс ауысымы уақытында тұрақты	7
Жұмыс ауысымындағы әр сағат ішіндегі атқарылатын динамикалық жұмыстың үлкендігі:
Жұмыс үстінен	1750 кгм
Төменнен	875 кгм

Ескерту. Көтеріп, бір орыннан екінші орынға тасымалданатын жүктің салмағына сыртқы қаптамасы мен орамасының да салмағы кіреді.
Арбалар мен контейнерге салып тасымалданатын жүкке жұмсалатын күш 10 килограмнан артық болмауы керек.

Сноска. Утратил силу приказом Министра культуры и информации РК от 30.05.2008 N 173.

Извлечение из приказа
Министра культуры и информации РК
от 30.05.2008 N 173
"О признании утратившими силу приказов
Министра культуры, информации и спорта
Республики Казахстан от 18 октября 2005 года
N 274, Министра культуры и информации
Республики Казахстан от 3 августа 2006 года
N 188 и от 29 сентября 2006 года N 245"

      В соответствии с пунктом 1-1 статьи 27 Закона Республики Казахстан от 24 марта 1998 года "О нормативных правовых актах", ПРИКАЗЫВАЮ:
      1. Признать утратившими силу:
      1) ...;
      2) ...;
      3) Приказ Министра культуры и информации Республики Казахстан от 29 сентября 2006 года N 245 "Об утверждении Правил по безопасности и охране труда в организациях телевидения, радиовещания и радиосвязи Республики Казахстан" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов Республики Казахстан за N 4440, опубликован в газете "Казахстанская правда" от 12 декабря 2006 г. N 264 (25235); от 14 декабря 2006 г. N 265 (25236); от 21 декабря 2006 г. N 268 (25239)).
      2. Настоящий приказ вводится в действие со дня подписания.

Министр М. Қул-Мухаммед

В целях реализации распоряжения Премьер-Министра Республики Казахстан от 29 октября 2005 года N 352-р и в соответствии с Правилами разработки и утверждения государственными органами нормативных правовых актов по безопасности и охране труда и Правилами разработки и утверждения государственными органами отраслевых нормативов по безопасности и охране труда, утвержденных постановлением Правительства Республики Казахстан от 11 ноября 2004 года N 1182, ПРИКАЗЫВАЮ:

1. Утвердить прилагаемые Правила по безопасности и охране труда в организациях телевидения, радиовещания и радиосвязи Республики Казахстан.

      2. Председателю Комитета информации и архивов Нургазину Н.М. обеспечить:
      1) государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;
      2) в установленном порядке официальное опубликование настоящего приказа.

3. Контроль за исполнением приказа возложить на вице-министра Бабакумарова Е.Ж.

4. Настоящий приказ вступает в силу со дня государственной регистрации и вводится в действие со дня его официциального опубликования.

Министр

Утверждены приказом
Министра культуры и информации
Республики Казахстан
от 29 сентября 2006 года N 245

Правила по безопасности и охране труда в организациях
телевидения, радиовещания и радиосвязи Республики Казахстан

1. Общие положения

1. Настоящие Правила по безопасности и охране труда в организациях телевидения, радиовещания и радиосвязи Республики Казахстан (далее - Правила) разработаны в соответствии с Законом Республики Казахстан "О безопасности и охране труда" и устанавливают основные требования по безопасности и охране труда в организациях телевидения, радиовещания и радиосвязи Республики Казахстан, независимо от формы собственности.

2. Требования настоящих Правил являются обязательными для исполнения административным, инженерно-техническим персоналом и работниками организаций телевидения, радиовещания и радиосвязи (далее - организации).
В настоящих правилах используются следующие понятия:

безопасность труда - состояние защищенности работника, обеспеченное комплексом мероприятий, исключающих вредное и опасное воздействие на работников в процессе трудовой деятельности;

блокировка - часть электротехнического изделия (устройства), предназначенная для предотвращения или ограничения выполнения операций одними частями изделия при определенных состояниях или положениях других частей изделия в целях предупреждения возникновения в нем недопустимых состояний или исключения доступа к его частям, находящимся под напряжением;

заземлитель - проводник или совокупность металлически соединенных проводников, находящихся в соприкосновении с землей или ее эквивалентом;

заземляющий проводник - проводник, соединяющий заземляемые части с заземлителем;

заземляющее устройство - совокупность конструктивно-объединенных заземляющих проводников и заземлителя;

охрана труда - система обеспечения безопасности жизни и здоровья работников в процессе трудовой деятельности, включающая в себя правовые, социально-экономические, организационно-технические, санитарно-гигиенические, лечебно-профилактические, реабилитационные и иные мероприятия и средства;

электроустановка - совокупность машин, аппаратов, линий и вспомогательного оборудования (вместе с сооружениями и помещениями, в которых они установлены), предназначенных для производства, преобразования, трансформации, передачи, распределения электрической энергии преобразования ее в другой вид энергии;

наряд - письменное задание на работу в электроустановках, оформленное на бланке установленной формы и определяющее содержание, место, время начала и окончания работы, условия его безопасного проведения, состав бригады и лиц, ответственных за безопасность работы и другие;

текущая эксплуатация - проведение оперативным (оперативно-ремонтным) персоналом работ на закрепленном за ним участке в течение одной смены;

распоряжение - задание на производство работы в электроустановках, оформленное в оперативном журнале лицом, отдавшим распоряжение, либо лицом, получившим распоряжение в устной форме непосредственно или при помощи средств связи от лица, отдавшего распоряжение. В распоряжении должно быть указано: кем отдано распоряжение, место, содержание и время выполнения работы, категория работ в отношении мер безопасности, перечень организационных и технических мероприятий, обеспечивающих безопасность работ, фамилии и инициалы производителя работ и членов бригады и их квалификационные группы по электробезопасности. В оперативном журнале делается отметка о времени отдачи распоряжения, начала и окончания работы.

3. Оборудование считается действующим, если оно находится под напряжением полностью или частично или если на это оборудование в любой момент может быть подано напряжение включением коммутационной аппаратуры или за счет электромагнитной индукции.

4. С учетом местных условий и специфики производства в организациях составляются инструкции по безопасности и охране труда на конкретные виды работ, утверждаемые руководителями организации.

5. Организация работы по безопасности и охране труда в организациях осуществляется руководителем, его заместителем и техническим руководителем.

6. Для выполнения текущей работы по безопасности и охране труда в организациях необходимо создание службы по безопасности и охране труда или привлечение специалистов по безопасности и охране труда на договорной основе.

Служба безопасности и охраны труда в организациях определяются работодателем и должны соответствовать статье 21 Закона Республики Казахстан "О безопасности и охране труда".

7. Каждый работник, обнаруживший неисправность оборудования, представляющую опасность для людей, а также неисправность или недостаточное количество защитных средств, немедленно сообщает об этом своему непосредственному начальнику, а в его отсутствие - первому руководителю. Если обнаруженная неисправность представляет опасность для окружающих людей или для оборудования, обнаруживший неисправность работник принимает меры к немедленному выключению неисправного оборудования, доложив об этом непосредственному начальнику.

8. При несчастных случаях следует немедленно вызвать врача и принять меры по оказанию пострадавшему доврачебной медицинской помощи.

9. Несчастные случаи, происшедшие с работниками на производстве, подлежат расследованию, регистрации и учету, согласно Правилам расследования и учета несчастных случаев и иных повреждений здоровья работников, связанных с трудовой деятельностью, утвержденных постановлением Правительства Республики Казахстан от 3 марта 2001 года N 326.

10. Работники организации обеспечиваются специальной одеждой, специальной обувью и другими средствами индивидуальной защиты в соответствии с Правилами обеспечения работников средствами индивидуальной, коллективной защиты санитарно-бытовыми помещениями, устройствами и лечебно-профилактическими средствами, утвержденными приказом Министра труда и социальной защиты населения от 27 января 2005 года N 22-п (зарегистрированные в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за N 3456).

11. Предохранительные приспособления и подъемные механизмы подлежат испытанию по нормам и в сроки, указанным в приложении 1 к настоящим Правилам.

2. Требования к техническому персоналу

12. К работам по техническому обслуживанию, монтажу и ремонту оборудования в организациях допускаются лица не моложе 18 лет, прошедшие предварительный и периодические медицинские осмотры в соответствии с приказом Министра здравоохранения Республики Казахстан от 12 марта 2004 года N 243 "Об утверждении Перечня вредных производственных факторов, профессий, при которых обязательны предварительные и периодические медицинские осмотры и Инструкции по проведению обязательных предварительных и периодических медицинских осмотров работников, подвергающихся воздействию вредных, опасных и неблагоприятных производственных факторов" (зарегистрированный в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за N 2780).

13. Практикантам высших и средне специальных учебных заведений, не достигшим 18-летнего возраста, разрешается пребывание в действующих электроустановках под постоянным надзором обучающего лица из электротехнического персонала с группой по электробезопасности не ниже III - в электроустановках до 1000 Вольт и не ниже IV - в установках напряжением выше 1000 Вольт, назначенного приказом руководителя организации. Допускать к самостоятельной работе практикантов, не достигших 18-летнего возраста, и присваивать им группу (категорию) по электробезопасности не допускается.

3. Классификация электроустановок организаций телевидения,
радиовещания и радиосвязи

      14. Электроустановки организации подразделяются на электросиловые установки (оборудование) и телерадиоустановки (оборудование).
      К электросиловым установкам относятся: генераторы, трансформаторы, выпрямители, электродвигатели, распределительные устройства, силовые щиты, релейные щиты и щиты управления, устройства релейной защиты и автоматики со вторичными цепями, воздушные и кабельные линии электропередач, сети электроосвещения и установки, в которых производится, передается, распределяется, преобразуется по величине напряжения тока и потребляется электроэнергия промышленной частоты 50 Гц и постоянного тока.
      К телерадиоустановкам относятся: стационарное, переносное и передвижное телевизионное и радиовещательное оборудование, транспортируемые телевизионные спутниковые станции (далее - ТТСС), мобильные телевизионные спутниковые станции (далее - МТСС), передатчики, приемники, возбудители, оконечная аппаратура, устройства контроля, измерения, коммутации, автоматики, телеметрии и тому подобные установки, в которых подводимая электрическая энергия потребляется и преобразуется радиотехническими и электронными устройствами из энергии промышленной частоты в энергию радио- или звуковой частоты.

15. По условиям электробезопасности все электроустановки радиоорганизаций подразделяются на электроустановки напряжением до 1000 Вольт включительно и электроустановки напряжением выше 1000 Вольт (по действующему значению напряжений).

16. Телерадиоустановки подразделяются на имеющие блокировку и без блокировки.

17. Блокировочными устройствами, не позволяющими открывать двери шкафов оборудования или заходить за их ограждения без отключения опасного напряжения, снабжается оборудование, в котором требуется доступ обслуживающего персонала к токоведущим частям для оперативных переключений, перестроек (передатчики, модуляторы).
К телерадиоустановкам, не имеющим блокировки, относятся стационарное, переносное и передвижное телевизионное и радиовещательное оборудование, ТТСС и МТСС, радиоприемные устройства, дистанционно управляемые коммутаторы, усилители, тональные усилители, тональные манипуляторы, магнитофоны, измерительные приборы, эквиваленты, высокочастотные переключатели, фидеры и другое оборудование.

4. Требования к производственным помещениям
Размещение оборудования

18. Помещения действующих, а также вновь строящихся и реконструируемых объектов телевидения и радиовещания за исключением необслуживаемых микроретрансляторов должны соответствовать приказу "Санитарно-эпидемиологическим требованиям к проектированию производственных объектов", утвержденных приказом исполняющего обязанности Министра здравоохранения Республики Казахстан от 8 июля 2005 года N 334 (зарегистрированные в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за N 3792), требованиям Правил пожарной безопасности для энергетических предприятий Республики Казахстан (РД 34 РК. 0-03.301-304), Правил технической эксплуатации электроустановок потребителей (РД 34 РК. 20.501-04), Правил техники безопасности при эксплуатации электроустановок потребителей (РД 34 РК.03-202-04).

19. Производственные помещения должны быть обеспечены телефонной связью между собой и с помещением, где находится старший по смене.

20. Естественное и искусственное освещение помещений должны соответствовать требованиям строительных норм и правил Республики Казахстан (СниП РК) 2.04-05-2002 "Естественное и искусственное освещение".
Нормированные значения коэффициента естественной освещенности при естественном и совмещенном освещении и освещенность на рабочих поверхностях при искусственном освещении для производственных помещений приведены в приложении 2 к настоящим Правилам.

21. Температура, относительная влажность и скорость движения воздуха в рабочей зоне производственных помещений должны соответствовать "Санитарно-эпидемиологическим требованиям к воздуху производственных помещений", утвержденных приказом исполняющего обязанности Министра здравоохранения Республики Казахстан от 14 июля 2005 года N 365 (зарегистрированные в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за N 3789).

22. Уровни шума в производственных помещениях должны соответствовать требованиям гигиенических нормативов "Гигиенические нормативы уровней шума на рабочих местах", утвержденные приказом и.о. Министра здравоохранения Республики Казахстан от 24 марта 2005 года N 139.

23. Для борьбы с избыточной инсоляцией, то есть облучением прямыми солнечными лучами в помещении, применяются солнцезащитные устройства: шторы, жалюзи, солнцезащитные козырьки.

24. Помещения оборудуются системами отопления, вентиляции и кондиционирования в соответствии с требованиями СНиП Республики Казахстан 4.02-05-2001 "Отопление, вентиляция и кондиционирование".

25. В производственных помещениях оборудуется место для хранения защитных средств и предохранительных приспособлений.

26. В производственных помещениях располагается аптечка первой (доврачебной) помощи. Состав аптечки должен соответствовать требованиям, предусмотренным приказом Министра здравоохранения Республики Казахстан от 20 декабря 2004 года N 876 "Об утверждении состава аптечки первой помощи для оказания неотложенной медицинской помощи населению", (зарегистрированный в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за N 3358).

      27. По степени опасности поражения людей электрическим током производственные помещения подразделяются на три категории:
      1) с повышенной опасностью, в которых имеется одно из следующих условий, создающих повышенную опасность:
      сырость (относительная влажность длительно превышает 75%) или токопроводящая пыль;
      токопроводящие полы (металлические, земляные, железобетонные, кирпичные);
      высокая температура (температура постоянно или периодически (более одних суток) превышает +35 C);
      возможность одновременного прикосновения к имеющим соединение с землей металлоконструкциям зданий, технологическим аппаратам, механизмам, с одной стороны, и к металлическим корпусам электрооборудования - с другой;
      2) особо опасные, в которых имеется одно из следующих условий, создающих особую опасность:
      особая сырость (относительная влажность воздуха близка к 100% - потолок, стены, пол и предметы в помещении покрыты влагой);
      химически активная среда (в которой постоянно или длительное время содержатся пары или отложения, разрушающе действующие на изоляцию и токоведущие части оборудования);
      одновременное наличие двух или более условий повышенной опасности;
      3) без особой опасности, в которых отсутствуют условия, создающие повышенную особую опасность.

28. Степень опасности производственных помещений определяет руководитель организации. В помещениях на видном месте размещаются таблички с указанием категории данного помещения по степени опасности поражения электрическим током и фамилии ответственного за состояние охраны труда.

29. Транзитные проходы шин (проводов) высокого напряжения через заблокированные помещения, шины (провода) должны иметь сплошное металлическое ограждение (короба, трубы), соединенное с защитным заземлением. При этом на ограждении устанавливается указатель принадлежности транзита и предупреждающий знак "Осторожно! Электрическое напряжение".

30. В производственных помещениях с повышенной опасностью и особо опасных прокладывается автономная электросеть номинальным напряжением не выше 42 Вольт, предназначенная для подключения электроинструментов и ручных электрических светильников.

31. В производственных помещениях при возможности одновременного прикосновения персонала к металлическим корпусам оборудования и трубопроводам отопления, водопровода и канализации следует оградить токонепроводящими решетками.

32. В помещениях, где производится пайка, рабочие места оборудуются вытяжной вентиляцией.

33. Для снижения уровня электромагнитного поля в производственных помещениях за счет излучения антенн и фидерных линий, близко расположенных от зданий, части здания со стороны излучающих систем могут быть экранированы: стены - заземленными металлическими листами или сеткой в толще стены, оконные проемы - заземленной металлической сеткой или специальным металлизированным стеклом.

34. Установка и размещение оборудования осуществляется с соблюдением норм и требований, указанных в приложениях 3, 4, 5 к Правилам.

5. Требования безопасности к телерадиоустановкам

      35. Токоведущие части радиоустановок, доступные случайному прикосновению, должны быть закрыты или ограждены в случаях, когда напряжение на них превышает:
      в помещениях с повышенной опасностью - 42 Вольт переменного тока и 110 Вольт постоянного тока;
      в помещениях особо опасных - 12 Вольт постоянного и переменного тока.

36. Возле радиооборудования с выдвижными блоками и открывающимися дверцами, при возможности случайного прикосновения к токоведущим частям, прокладываются диэлектрические ковры шириной не менее 0,7 метра и длиной, соответствующей длине оборудования. Диэлектрические ковры прокладываются около всех видов радиооборудования в помещениях с токопроводящими полами.

37. Уровни электромагнитного излучения от радиоустановок должны соответствовать требованиям СаНиП "Предельно допустимые уровни (ПДУ) воздействия электрических полей диапазона частот 0,06 - 30,0 МГц" от 22 августа 1994 года N 1.02.021-97 и СанПиН "Санитарные правила и нормы защиты населения от воздействия электромагнитных полей, создаваемых радиотехническими объектами" от 12 июня 1996 года N 3.01.002-96, указанных в приложении 6, 7, 8 к Правилам.

38. На рабочих местах в зоне обслуживания высокочастотных установок не реже одного раза в год производятся измерения интенсивности излучения. Измерения выполняются при максимальной используемой мощности излучения и включении всех одновременно работающих источников высокой частоты.
Измерения интенсивности излучения производятся при вводе в действие новых генераторных установок, при реконструкции действующих, после ремонтных работ, которые могут оказать влияние на интенсивность излучения.

39. Измерения интенсивности излучения производятся лицом производственной лаборатории или лицами, назначенными руководителем организации и прошедшими специальное обучение, в присутствии руководителя производственного подразделения или его заместителя.

§ 1. Заземление электроустановок

      40. В организациях должны быть три вида заземлений:
      1) защитное - для заземления оборудования с целью обеспечения безопасности обслуживающего персонала;
      2) рабочее - для заземления оборудования с целью создания электрических цепей, связанных с действием электроустановок, и для возможного подключения аппаратуры радиоустановок, имеющей выход рабочих токов на землю;
      3) молниезащитное - для обеспечения безопасности обслуживающего персонала, обеспечения сохранности зданий, антенно-мачтовых сооружений от механических разрушений и пожаров вследствии прямых ударов и вторичных воздействий молний и заноса высоких потенциалов.

41. Для заземления электросиловых установок и защитного заземления радиоустановок применяется одно общее заземляющее устройство.

42. Между заземлителями всех видов заземлений предусматривается электрическое соединение в земле и техническом здании, за исключением заземления оборудования, не допускающего объединения заземлений.

43. Не допускается использовать в качестве заземлителей защитного заземляющего устройства только заземлители рабочего (высокочастотного) заземляющего устройства или заземляющего устройства антенно-фидерной системы.

      44. Защитное заземление или зануление электроустановок выполняется:
      1) при номинальном напряжении 380 Вольт и выше переменного тока а также 440 Вольт и выше постоянного тока - во всех случаях;
      2) при номинальном напряжении от 42 до 380 Вольт переменного тока и от 110 до 440 Вольт постоянного тока в помещениях с повышенной опасностью и особо опасных и в наружных электроустановках;
      3) при всех напряжениях переменного и постоянного токов во взрывоопасных помещениях.

      45. К частям, подлежащим защитному заземлению, относятся:
      1) корпуса электросиловых установок;
      2) корпуса радиоустановок;
      3) приводы электрических аппаратов;
      4) вторичные обмотки измерительных трансформаторов;
      5) металлические конструкции распределительных устройств, металлические корпуса кабельных муфт, металлические оболочки, броня и экраны кабелей, металлические оболочки и экраны проводов, стальные трубы для проводки и другие металлические конструкции;
      6) металлические корпуса передвижных и переносных электроприемников и приборов;
      7) корпус и вторичные обмотки напряжением 42 Вольт и ниже понижающих трансформаторов, включенных в сеть с глухо-заземленной нейтралью, если эти трансформаторы не являются разделительными.

      46. Заземлению не подлежат:
      1) оборудование, установленное на заземленных металлических конструкциях, если на опорных поверхностях предусмотрены защищенные и незакрашенные места для обеспечения электрического контакта;
      2) корпуса электроизмерительных приборов, реле установленных на металлических щитах, шкафах, а также на стенах камер распределительных устройств, имеющих заземление;
      3) электроприемники с двойной изоляцией;
      4) съемные или открывающиеся металлические части заземленных каркасов и камер распределительных устройств, ограждений, шкафов если на съемных (открывающихся) частях не установлено электрическое оборудование или если напряжение установленного электрического оборудования не превышает 42 Вольт переменного тока или 110 Вольт постоянного тока.
      В невзрывоопасном помещении вместо заземления отдельных электродвигателей, аппаратов установленных на станках, заземляются станины станков, при обеспечении надежного контакта между корпусом оборудования и станиной.

      47. Сопротивление заземляющего устройства электросиловых установок определяется в соответствии с ПУЭ.
      Сопротивление защитного заземляющего устройства для радиоустановок составляет не более 4 Ом (при удельном сопротивлении грунта до 100 Ом.).
      При удельном сопротивлении земли более 100 Ом допускается повысить значение сопротивления заземляющего устройства в 100 раз, но не более чем в 10 раз.

      48. Для определения технического состояния заземляющего устройства периодически производятся:
      измерение сопротивления заземляющего устройства;
      выборочная проверка осмотром со вскрытием грунта элементов заземлителя, находящихся в земле не реже одного раза в двенадцать лет;
      проверка состояния цепей между заземлителями и заземляемыми элементами, а также соединений естественных заземлителей с заземляющим устройством;
      измерение напряжения прикосновения в электроустановках, заземляющие устройства которых выполнены по нормам на напряжение прикосновения.

49. Измерение сопротивления заземляющих устройств, производится не реже одного раза в год, а также после монтажа, переустройства и капитального ремонта этих устройств. Измерения выполняются в периоды наибольшего высыхания грунта.

50. Измерение напряжения прикосновения производятся после монтажа, переустройства и капитального ремонта заземляющего устройства, но не реже одного раза в шесть лет.
В организациях ежегодно производятся: уточнение тока однофазного КЗ, стекающего в землю с заземлителя электроустановки, корректировка значений напряжения прикосновения, сравнение их с требованиями ПУЭ. В случае необходимости выполняются мероприятия по снижению напряжения.

51. При невозможности выполнения заземления или устройств защитного отключения, соответствующих требованиям ПУЭ, или если это представляет значительные трудности по технологическим причинам, допускается обслуживание электросилового оборудования или радиооборудования с изолирующих площадок. При этом не допускается возможность одновременного прикосновения к электрооборудованию и частям другого оборудования и здания.

52. Каждая часть электроустановки, подлежащая заземлению или занулению, присоединяется к сети заземления или зануления с помощью отдельного проводника. Последовательное включение в заземляющий или нулевой защитный проводник заземляемых или зануляемых частей электроустановки не допускается.

53. Присоединение заземляющих и нулевых защитных проводников к заземлителям, заземляющему контуру и к заземляющим конструкциям выполняется сваркой, а к корпусам аппаратов, машин и опор воздушных линий электропередачи - сваркой или надежным болтовым соединением.
Использование земли в качестве фазного или нулевого провода в электроустановках напряжением до 1000 Вольт не допускается.

54. Если электросиловые установки радиоорганизаций питаются от сети с глухозаземленной нейтралью, при замыкании заземленные части обеспечивается автоматическим отключением поврежденных участков сети.
В электросиловых установках напряжением до 1000 Вольт с глухозаземленной нейтралью обязательно выполнение зануления, металлической связи корпусов оборудования с заземленной нейтралью питающего трансформатора или генератора.

55. Заземление или зануление переносных электроприемников осуществляется специальной жилой (третья - для электроприемников однофазного и постоянного тока, четвертая - для электроприемников трехфазного тока), расположенной в одной оболочке с фазными жилами переносного провода и присоединяемой к корпусу электроприемника и специальному контакту вилки штепсельного разъема. Сечение этой жилы должно быть равным сечению фазных проводников. Использование для этой цели нулевого рабочего проводника, в том числе расположенного в общей оболочке, не допускается.
Жилы проводов и кабелей должны быть медными, гибкими, сечением не менее 1,5 квадратных метров.

      56. Переносные электроприемники испытательных и экспериментальных установок, перемещение которых в период их работы не предусматривается, допускается заземлять с использованием стационарных или отдельных переносных заземляющих проводников.
      Стационарные заземляющие проводники должны соответствовать требованиям ПУЭ, а переносные - должны быть гибкими, медными, сечением не менее сечения фазных проводников.
      В штепсельных разъемах переносных электроприемников, а также удлинительных проводов и кабелей к розетке должны подведены проводники со стороны источника питания, а к вилке - со стороны электроприемников. Штепсельные разъемы имеют специальные контакты, к которым присоединяются заземляющие и нулевые защитные проводники. Соединение между этими контактами при включении устанавливается до того, как войдут в соприкосновение контакты фазных проводов. Порядок разъединения контактов при отключении должен быть обратным.
      Конструкция штепсельных разъемов должна исключать возможность соединения контактов фазных проводников с контактами заземления (зануления). Если корпус штепсельного разъема выполнен из металла, он должен быть электрически соединен с контактом заземления (зануления).

57. Заземляющие проводники необходимо защищать от коррозии.

58. Открыто проложенные стальные заземляющие проводники, имеют черную окраску.

      59. Магистрали заземления или зануления и ответвления от них в закрытых помещениях и в наружных установках должны быть доступны для осмотра. Требование о доступности для осмотра не распространяется на нулевые жилы и оболочки кабелей, на арматуру железобетонных конструкций, а также на заземляющие и нулевые защитные проводники, проложенные в трубах и коробах, а также непосредственно в телестроительных конструкциях (замоноличенные).
      Ответвления от магистралей к электроприемникам напряжением до 1000 Вольт допускается прокладывать скрыто, непосредственно в стене, под чистым полом с защитой их от воздействия агрессивных сред. Ответвления не должны иметь соединений.
      В наружных установках заземляющие и нулевые защитные проводники допускается прокладывать в земле, в полу или по краю площадок, фундаментов технологических установок.
      Использование неизолированных алюминиевых проводников для прокладки в земле в качестве заземляющих или нулевых защитных проводников не допускается.

60. Все места присоединения временных заземлений должны быть зачищены и смазаны вазелином.

61. У мест ввода заземляющих проводников в здании предусматриваются опознавательные знаки.

62. Использование специально проложенных заземляющих проводников для иных целей не допускается.

63. Соединения заземляющих и нулевых защитных проводников между собой обеспечивает надежный электрический контакт и выполняется сваркой.

64. Каждое заземляющее устройство имеет паспорт со схемой заземления, где указываются его основные технические данные, результаты проверки состояния устройства, записи об изменениях, внесенных во время ремонта и реконструкции.

6. Требования безопасности при обслуживании электроустановок

§ 1. Оперативное обслуживание

65. Оперативное обслуживание электроустановок организаций осуществляют дежурный и оперативно-ремонтный персонал.

66. К оперативному обслуживанию электроустановок допускаются лица, знающие оперативные схемы, должностные и эксплуатационные инструкции, особенности оборудования и прошедшие обучение и проверку знаний.
Группы по электробезопасности персонала, обслуживающего электроустановки приведены в приложение 9 к настоящим Правилам.

67. Дежурный и оперативно-ремонтный персонал работает по графику, утвержденного лицом, ответственным за электрохозяйство организации или структурного подразделения.
В случае необходимости с разрешения лица, утверждавшего график, допускается замена одного дежурного другим.

68. Лицо из оперативно-ремонтного персонала, вступив на дежурство, принимает смену от предыдущего дежурного, а после окончания работы сдает смену следующему дежурному в соответствии с графиком.
Уход с дежурства без сдачи смены не допускается. В исключительных случаях оставление рабочего места допускается с разрешения вышестоящего лица из оперативно-ремонтного персонала.

      69. При приемке смены дежурный и оперативно-ремонтный персонал:
      1) проверяет по схеме состояние и режим работы оборудования на своем участке путем личного осмотра;
      2) получает сведения от дежурного, сдающего смену, об оборудовании, за которым необходимо вести наблюдение для предупреждения аварии или неполадок, и оборудовании, находящемся в ремонте или резерве;
      3) проверяет и принимает инструмент, материалы, ключи от помещений, средства защиты, оперативную документацию и инструкции;
      4) проверяет записи и распоряжения за время, прошедшее с его последнего дежурства;
      5) оформляет приемку смены записью в журнале, ведомости, а также на оперативной схеме подписями лица, принимающего смену, и лица, сдающего ее;
      6) сообщает старшему по смене о вступлении на дежурство и о неполадках, замеченных при приемке смены.

70. Приемка и сдача смены во время ликвидации аварии, производства переключений или операций по включению и отключению оборудования не допускается.
При длительном времени ликвидации аварии сдача смены осуществляется с разрешения администрации.

71. Приемка и сдача смены при загрязненном оборудовании, неубранном рабочем месте и обслуживаемом участке не допускается.
Приемка смены при неисправном оборудовании или ненормальном режиме его работы допускается только с разрешения лица, ответственного за данную электроустановку, или вышестоящего лица, о чем делается отметка в оперативном журнале.

72. Лицо из оперативно-ремонтного персонала во время своего дежурства является ответственным за правильное обслуживание и безаварийную работу всего оборудования на порученном ему участке.

73. При нарушении режима работы, повреждении или аварии в электрооборудовании оперативно-ремонтный персонал самостоятельно принимает меры к восстановлению нормального режима работы и сообщает о происшедшем непосредственно старшему по смене или лицу, ответственному за электрохозяйство.

74. На радио- и телевизионных передающих станциях, напряжением ниже 1000 Вольт, приемных радиостанциях в составе дежурной смены должно быть не менее двух лиц, один из которых должен иметь V группу по электробезопасности, а остальные дежурные - не ниже III.

При размещении оборудования в нескольких смежных помещениях в каждом из них допускается иметь по одному дежурному, один из которых является старшим. Если оборудование размещено в нескольких помещениях, то к дежурным присоединяется еще один дежурный с V группой по электробезопасности.

75. На радио- и телевизионных передающих станциях напряжением до 1000 Вольт, приемных радиостанциях, в радиобюро, радиовещательных коммутационно-распределительных аппаратных (КРА), пунктах радиоконтроля, приемопередающих станций спутниковой связи лица из дежурного персонала должны иметь группу не ниже III, а старший смены - не ниже IV.

76. При оперативном обслуживании организации, телевизионных ретрансляторов малой мощности (до 1 киловатт) и радиопередатчиков мощностью не более 5 киловатт, кроме ретрансляторов, расположенных в труднодоступных районах, обслуживаемых вахтовым методом, а также периодическом контроле параметров и состояния оборудования автоматизированных и дистанционно управляемых организации допускается производить обслуживание одним лицом (единолично) или с группой по электробезопасности не ниже IV группы.

      77. При оперативном обслуживании организации соблюдаются следующие условия, обеспечивающие безопасность обслуживающего персонала:
      1) наличие резервного оборудования, включаемого взамен неисправного;
      2) установка в помещениях, где размещены технические средства, телефонов и оборудования пожарной сигнализации;
      3) организация аварийно-восстановительных бригад для устранения повреждений оборудования по вызову дежурного.
      Дежурными назначаются инженерно-технические работники или электромонтеры, имеющие стаж практической работы, знающие схемы и правила безопасного обслуживания оборудования, инструкции по его обслуживанию.
      При единоличном оперативном обслуживании технических средств разрешается выполнение эксплуатационных операций только с внешней стороны шкафов оборудования (включение, выключение, перестройка, переход на резервное оборудование) без права захода за ограждения, доступа в заблокированные участки, открывания дверей передатчиков или другого оборудования, производства любых ремонтных работ и устранения каких-либо повреждений (включая замену ламп, находящихся за ограждением передатчика), а также включения в электросеть через штепсельное соединение измерительных, отопительных и бытовых электроприборов в помещениях с повышенной опасностью и особо опасных.
      Включение в электросеть измерительных, отопительных и бытовых электроприборов в помещениях с повышенной опасностью и особо опасных разрешается через стационарно установленные автоматические выключатели.
      При выполнении мероприятий перевод на единоличное оперативное обслуживание осуществляется администрацией организации по согласованию с руководителем организации.

      78. Ремонтно-профилактические работы в организациях выполняются бригадами (группами) в составе не менее двух человек.
      Руководитель бригады (группы) должен иметь группу по электробезопасности при работах, выполняемых на оборудовании с напряжением свыше 1000 Вольт - не ниже V, а на оборудовании с напряжением ниже 1000 Вольт - не ниже IV группы.
      Члены оперативно-ремонтной бригады (группы), выполняющие работы на оборудовании, должны иметь группу по электробезопасности не ниже III, а выполняющие механические работы (слесарные, сантехнические) - не ниже II.

79. Для осмотра радиоустановок и производства переключений при их перестройке дежурному персоналу разрешается открывать шкафы, выдвигать блоки без снятия напряжения накала ламп при условии исключения возможности касания токоведущих частей, находящихся под напряжением свыше 42 Вольт.

80. При замене радиоламп (за исключением маломощных, имеющих цоколь со штырьками) напряжение накала этих ламп отключается.

81. При замене неостывших ламп, для защиты от ожогов, обслуживающий персонал пользуется хлопчатобумажными перчатками или рукавицами.

82. Лица, не имеющие отношения к обслуживанию электроустановок радиоорганизаций и не выполняющие работы по нарядам или распоряжениям, допускается в технические помещения только в сопровождении и под надзором лица дежурной смены или руководителя цеха.
Если руководитель станции и цеха отсутствует, то старший смены допускает в технические помещения станции инспекторский и технический персонал при наличии соответствующих документов.

      83. Осмотр всех видов электроустановок производится одним лицом:
      административно-техническим работником с V группой по электробезопасности в установках напряжением 1000 Вольт, выше и не ниже IV - в установках напряжением до 1000 Вольт;
      работником из числа дежурного персонала, обслуживающего данную электроустановку, с группой по электробезопасности не ниже III.
      Список лиц административно-технического персонала, которым разрешается единоличный осмотр электроустановок, устанавливается распоряжением руководителя организации.

84. При осмотре одним лицом электроустановок напряжением до 1000 Вольт не допускается снимать предупреждающие плакаты и ограждения, проникать за ограждения, касаться токоведущих частей, производить их обтирку или очистку, устранять обнаруженные неисправности.

85. Лицам дежурного персонала разрешается открывать для осмотра двери силовых щитов, пусковых устройств, пультов управления и прочих электросиловых установок до 1000 Вольт. Не допускается производить какие-либо работы, за исключением работ, производимых в порядке текущей эксплуатации.

86. При обнаружении в процессе осмотра неисправности, которая не может быть устранена одним лицом, обнаруживший неисправность немедленно сообщает об этом старшему смены и делает соответствующую запись в журнале обнаруженных технических неисправностей.

87. При осмотре электроустановок напряжением выше 1000 Вольт не допускается входить в камеры РУ, проникать за ограждения, производить какие-либо работы. Камеры осматриваются с порога или стоя перед барьером. Осмотр камер и ячеек распределительных устройств с входом за ограждения при необходимости разрешается выполнять лицу с группой по электробезопасности не ниже IV при условии, что в проходах расстояние от пола составляет: до нижних фланцев изоляторов - не менее 2 метра, до неогражденных токоведущих частей - не менее 2,5 метра при напряжении до 1000 Вольт и не менее 2,75 метра при напряжении до 35 киловатт. При расстояниях, меньше указанных, вход за ограждения разрешается только в присутствии второго лица с группой не ниже III при соблюдении требований указанных в приложении 10 к настоящим Правилам.

88. Для каждого помещения электроустановки должно быть изготовлено не менее двух комплектов ключей, один из которых является запасным. Ключи от помещений РУ не должны подходить к дверям ячеек и камер.

      89. Ключи должны находиться на учете у оперативно-ремонтного персонала. В электроустановках без постоянного оперативного персонала ключи находятся в пункте управления у старшего по смене лица из оперативного персонала. Ключи выдаются под расписку:
      1) на время осмотра лицам, которым разрешен осмотр, и лицам из оперативно-ремонтного персонала, в том числе и не находящимся в смене, при выполнении ими работ в электропомещениях;
      2) на время производства работ по наряду или по распоряжению ответственному руководителю работ, производителю работ или наблюдающему.
      Ключи выдаются при оформлении допуска и подлежат возврату ежедневно по окончании работы вместе с нарядом.
      При производстве работ в электроустановках в отсутствии оперативного персонала ключи подлежат возврату не позднее следующего дня после полного окончания работ.

90. Персональные ключи для входа в электропомещения разрешается иметь лицам из оперативно-ремонтного персонала, принимающим и сдающим смену по телефону.

Применение и испытание средств защиты, используемых в
электроустановках и технические требования к ним

91. При обслуживании электроустановок напряжением до и выше 1000 Вольт используются средства защиты от поражения электрическим током (электрозащитные средства), от электрических полей повышенной напряженности коллективные и индивидуальные.

      92. К электрозащитным средствам относятся:
      1) изолирующие штанги всех видов (оперативные, измерительные, для наложения заземления);
      2) изолирующие и электроизмерительные клещи;
      3) указатели напряжения всех видов и классов напряжений (с газоразрядной лампой, бесконтактные, импульсного типа, с лампой накаливания);
      4) бесконтактные сигнализаторы наличия напряжения;
      5) изолированный инструмент;
      6) диэлектрические перчатки, боты и галоши, ковры, изолирующие подставки;
      7) защитные ограждения (щиты, ширмы, изолирующие накладки, колпаки);
      8) переносные заземления;
      9) устройства и приспособления для обеспечения безопасности труда при проведении испытаний и измерений в электроустановках (указатели напряжения для проверки совпадения фаз, устройства для прокола кабеля, устройство определений разности напряжений в транзите, указатели повреждения кабелей);
      10) плакаты и знаки безопасности;
      11) прочие средства защиты, изолирующие устройства и приспособления для ремонтных работ под напряжением в электроустановках напряжением 110 кВ и выше, а также в электросетях до 1000 Вольт (полимерные и гибкие изоляторы; изолирующие лестницы, канаты, вставки телескопических вышек и подъемников; штанги для переноса и выравнивания потенциала; гибкие изолирующие покрытия и накладки).

      93. Изолирующие электрозащитные средства делятся на основные и дополнительные.
      Основные электрозащитные средства - электрозащитные средства, изоляция которых выдерживает рабочее напряжение установки и при помощи которых можно касаться токоведущих частей, находящихся под напряжением.
      Дополнительные электрозащитные средства - электрозащитные средства, служащие дополнительной защитой от поражения электрическим током, и которыми не допускается непосредственно касаться токоведущих частей, находящихся под напряжением.
      К основным электрозащитным средствам в электроустановках напряжением выше 1000 Вольт относятся:
      1) изолирующие штанги всех видов;
      2) изолирующие и электроизмерительные клещи;
      3) указатели напряжения;
      4) устройства и приспособления для обеспечения безопасности труда при проведении испытаний и измерений в электроустановках (указатели напряжения для проверки совпадения фаз, устройства для прокола кабеля, указатели повреждения кабелей);
      5) прочие средства защиты, изолирующие устройства и приспособления для ремонтных работ под напряжением в электроустановках напряжением 110 киловатт и выше (полимерные изоляторы, изолирующие лестницы).

      94. К основным электрозащитным средствам в электроустановках напряжением до 1000 Вольт относятся:
      1) изолирующие штанги;
      2) изолирующие и электроизмерительные клещи;
      3) указатели напряжения;
      4) диэлектрические перчатки;
      5) изолированный инструмент.

      95. К дополнительным электрозащитным средствам в электроустановках напряжением выше 1000 Вольт относятся:
      1) диэлектрические перчатки;
      2) диэлектрические боты;
      3) диэлектрические ковры;
      4) изолирующие подставки и накладки;
      5) изолирующие колпаки;
      6) штанги для переноса и выравнивания потенциала.

      96. К дополнительным электрозащитным средствам для работы в электроустановках напряжением до 1000 Вольт относятся:
      1) диэлектрические галоши;
      2) диэлектрические ковры;
      3) изолирующие подставки и накладки;
      4) изолирующие колпаки.
      Нормы и сроки эксплуатационных и электрических испытаний средств защиты приведены в приложении 11 к настоящим Правилам.

§ 2. Требования к производству работ

      97. Все работы, производимые в электроустановках, в отношении мер безопасности подразделяются на выполняемые:
      со снятием напряжения;
      без снятия напряжения на токоведущих частях и вблизи них;
      без снятия напряжения вдали от токоведущих частей, находящихся под напряжением.
      При одновременной работе в электроустановках напряжением до и выше 1000 Вольт категории работ определяются применительно к электроустановкам напряжением выше 1000 Вольт.

98. К работам, выполняемым со снятием напряжения, относятся работы, которые производятся в электроустановке (или части ее), в которой со всех токоведущих частей снято напряжение.

      99. К работам, выполняемым без снятия напряжения на токоведущих частях и вблизи них, относятся работы, проводимые непосредственно на этих частях.
      В электроустановках напряжением 3 - 35 киловатт относятся работы, выполняемые на расстоянии менее 0,6 метра до токоведущих частей от людей и применяемых ими инструментов и приспособлений, временных ограждений; от механизмов и грузоподъемных машин в рабочем и транспортном положениях; от стропов грузозахватных приспособлений и грузов - менее 1,0 метра.
      Работы без снятия напряжения на токоведущих частях и вблизи них выполняются двумя лицами, из которых производитель работ должен иметь группу по электробезопасности не ниже IV, остальные - не ниже III.

100. Работой без снятия напряжения, вдали от токоведущих частей, находящихся под напряжением, считается работа, при которой исключено приближение работающих людей и используемых ими ремонтной оснастки и инструмента к токоведущим частям на расстояние, меньше указанного в пункте 99 Правил, и не требуется принятия технических или организационных мер для предотвращения такого приближения.

      101. Работа в электроустановках производится при соблюдении следующих условий:
      1) на работу дается распоряжение начальника участка (устное, телефонное, письменное, наряд). Исключение составляют работы, выполняемые дежурным персоналом в порядке текущей эксплуатации;
      2) до начала работ выполняются технические и организационные мероприятия, обеспечивающие безопасность работающих.
      Перечень работ, проводимых в порядке текущей эксплуатации, утверждается главным инженером.

102. После исчезновения напряжения оно подается в электроустановку без предупреждения как в условиях нормальной эксплуатации, так и в аварийных случаях.

103. Длинные предметы (лестницы) используются для работы в распределительных устройствах с неогражденными токоведущими частями, под постоянным наблюдением руководителя работ.

104. Установка и снятие предохранителей производятся при снятом напряжении. Под напряжением, но без нагрузки, допускается снимать и устанавливать предохранители на присоединениях, в схеме которых отсутствуют коммутационные аппараты.
Под напряжением и под нагрузкой допускается снимать и устанавливать предохранители трансформаторов напряжения и предохранители пробочного типа в электроустановках напряжением до 1000 Вольт.

      105. При снятии и установке предохранителей под напряжением необходимо пользоваться:
      в электроустановках напряжением выше 1000 Вольт - изолирующими клещами (штангой), диэлектрическими перчатками и защитными очками (маской);
      в электроустановках напряжением до 1000 Вольт - изолирующими клещами или диэлектрическими перчатками, а при открытых плавких вставок и защитными очками (маской).

106. В электроустановках напряжением выше 1000 Вольт работы без снятия напряжения на токоведущих частях и вблизи них производятся с применением средств защиты для изоляции человека от токоведущих частей либо от земли.

      107. При работе в электроустановке напряжением до 1000 Вольт без снятия напряжения на токоведущих частях и вблизи них необходимо:
      оградить расположенные вблизи рабочего места другие токоведущие части, находящиеся под напряжением, к которым возможно прикосновение;
      работать в диэлектрических галошах или стоя на изолирующей подставке либо на диэлектрическом коврике;
      применять инструмент с изолирующими рукоятками (у отверток, изолирован стержень), при отсутствии такого инструмента пользоваться диэлектрическими перчатками.

      108. При производстве работ без снятия напряжения на токоведущих частях с помощью изолирующих средств защиты необходимо:
      держать изолирующие части средств защиты за рукоятки до ограничительного кольца;
      располагать изолирующие части средств защиты так, чтобы не возникла опасность перекрытия по поверхности изоляции между токоведущими частями двух фаз или замыкания на землю;
      пользоваться средствами защиты с сухими и чистыми изолирующими частями и неповрежденным лаковым покрытием.

109. При работе с применением электрозащитных средств (изолирующие штанги и клещи, электроизмерительные клещи, указатели напряжения) допускается приближение персонала к токоведущим частям на расстояние, определяемое длиной изолирующей части этих средств.

110. В электроустановках не допускается работать в согнутом положении, если при выпрямлении расстояние до токоведущих частей будет меньше 0,6 метра. При производстве работ около неогражденных токоведущих частей не допускается располагаться так, чтобы эти части находились сзади или с обеих боковых сторон.

111. В помещениях с повышенной опасностью производятся работы на неотключенных токоведущих частях с применением дополнительных мер безопасности, определяемых лицами, выдающими наряд или отдающими распоряжение.
В особо опасных помещениях работа на неотключенных токоведущих частях производится напряжением не свыше 12 Вольт.

§ 3. Организационные мероприятия, обеспечивающие безопасность работ

      112. Организационные мероприятия, обеспечивающие безопасность работ выполняются согласно приложению 12 настоящих Правил.
      Организационными мероприятиями, обеспечивающими безопасность работы в электроустановках, являются:
      1) оформление работы нарядом;
      2) допуск к работе;
      3) контроль во время работы;
      4) оформление перерыва в работе, переводов на другое рабочее место, окончания работы.

      113. По наряду производятся работы по обслуживанию электроустановок, выполняемые:
      1) со снятием напряжения;
      2) без снятия напряжения на токоведущих частях и вблизи них.

114. Ответственными лицами за безопасность работ являются лицо, выдающее наряд, начальник участка (смены).

      115. Список лиц, имеющих право выдачи наряда, утверждается главным инженером или лицом, ответственным за электрохозяйство организации.
      Лица, ответственные за электрохозяйство организации должны иметь группу по электробезопасности не ниже V в электроустановках напряжением выше 1000 Вольт и не ниже IV в электроустановках напряжением до 1000 Вольт.
      Лица, имеющие группу не ниже IV по электробезопасности, имеют право давать распоряжения на производство ряда работ, перечень которых определяется главным инженером.
      Начальник участка (смены) должен иметь группу по электробезопасности не ниже IV при работе в ЭУ напряжением выше 1000 Вольт, а в электроустановках напряжением до 1000 Вольт - не ниже III.

116. После полного окончания работы рабочее место приводится в порядок, принимается начальником участка (смены), который расписывается в наряде об окончании работы и сдает наряд дежурному персоналу.

§ 4. Технические мероприятия, обеспечивающие безопасность
работ, выполняемых со снятием и без снятия напряжения на
токоведущих частях и вблизи них

      117. Для подготовки рабочего места при работах со снятием напряжения в указанном порядке выполняются следующие технические мероприятия:
      1) производятся необходимые отключения и принимаются меры, препятствующие подаче напряжения на место работы вследствии ошибочного или самопроизвольного включения коммутационной аппаратуры;
      2) на приводах ручного и на ключах дистанционного управления коммутационной аппаратуры вывешиваются предупреждающие плакаты;
      3) проверяется отсутствие напряжения на токоведущих частях, на которых наложено заземление для защиты людей от поражения электрическим током;
      4) налагается заземление (включение заземляющих ножей, где они отсутствуют, установление переносных заземлении);
      5) вывешиваются предупреждающие и предписывающие плакаты, ограждаются рабочие места и оставшиеся под напряжением токоведущие части. В зависимости от местных условий токоведущие части ограждаются до или после наложения заземлений.
      При оперативном обслуживании электроустановки двумя или более лицами в смену, перечисленные в настоящем пункте Правил мероприятия, выполняется двумя лицами. При обслуживании их может выполнять одно лицо, кроме наложения переносных заземлений в электроустановках напряжением выше 1000 Вольт и производства переключений, проводимых на двух или более присоединениях в электроустановках напряжением выше 1000 Вольт, не имеющих действующих устройств блокировки разъединителей от неправильных действий.

      118. На месте производства работ со снятием напряжения в электроустановках напряжением выше 1000 Вольт должны быть отключены:
      1) токоведущие части, на которых будет проводиться работа;
      2) неогражденные токоведущие части, к которым возможно приближение людей, используемых ими ремонтной оснастки и инструмента, механизмов и грузоподъемных машин на расстояние менее указанного в пункте 106 настоящих Правил.

119. В электроустановках напряжением выше 1000 Вольт с каждой стороны, откуда коммутационным аппаратом подается напряжение на место работы, должен быть видимый разрыв, образованный отсоединением или снятием шин и проводов, отключением разъединителей, снятием предохранителей, а также отключением отделителей и выключателей нагрузки, за исключением тех, у которых автоматическое включение осуществляется пружинами, установленными на самих аппаратах.
Трансформаторы напряжения и силовые трансформаторы, связанные с выделенным для производства работ участком электроустановки, должны быть отключены также и со стороны напряжения до 1000 Вольт, чтобы исключить обратную трансформацию.

      120. В электроустановках напряжением выше 1000 Вольт для предотвращения ошибочного или самопроизвольного включения коммутационных аппаратов, которыми может быть подано напряжение на месте работы, должны быть:
      у разъединителей, отделителей, выключателей нагрузки ручные приводы в отключенном положении закрываются на механический замок;
      у разъединителей, управляемых оперативной штангой, стационарные ограждения закрываются на механический замок;
      у приводов перечисленных коммутационных аппаратов, имеющих дистанционное управление, отключены цепи силовые и оперативного тока.
      На подводящем трубопроводе сжатого воздуха закрыт и заперт на механический замок клапан и выпущен сжатый воздух, при этом спускные пробки (клапаны) оставлены в открытом положении;
      у грузовых и пружинных приводов включающий груз или включающие пружины приведены в нерабочее положение.

      121. В электроустановках напряжением до 1000 Вольт с токоведущих частей, на которых производится работа, напряжение со всех сторон снимается отключением коммутационных аппаратов с ручным приводом, а при наличии в схеме предохранителей - снятием последних.
      При отсутствии в схеме предохранителей, предотвращение ошибочного включения коммутационных аппаратов осуществляется запиранием рукояток или дверец шкафа, укрытием кнопок, установка между контактами изолирующих накладок и другие. Допускается снимать напряжение коммутационным аппаратом с дистанционным управлением при отсутствии отсоединения проводов включающей катушки.
      Если позволяют конструктивное исполнение аппаратов и характер работы, указанные меры могут быть заменены расшиновкой или отсоединением концов кабеля, проводов от коммутационного аппарата либо от оборудования, на котором должна производиться работа.
      Расшиновку или отсоединение концов кабеля, проводов выполняет лицо с группой по электробезопасности не ниже III из ремонтного персонала под руководством допускающего. В ближайших к рабочему месту токоведущих частей, доступных для непреднамеренного прикосновения, снимается напряжение, либо они ограждаются.

122. Непосредственно после проведения необходимых отключений на приводах разъединителей, отделителей и выключателей нагрузки напряжением выше 1000 Вольт, на ключах и кнопках дистанционного управления ими, на коммутационной аппаратуре напряжением до 1000 Вольт (автоматы, рубильники, выключатели), отключенных при подготовке рабочего места, вывешиваются плакаты "Не включать. Работают люди".
На участках электроустановок напряжением до 1000 Вольт, не имеющих автоматов, выключателей и рубильников, плакаты вывешиваются у снятых предохранителей, при установке которых может быть подано напряжение на место работы.

      123. Неотключенные токоведущие части, доступные для непреднамеренного прикосновения, на время работы ограждаются. Для временного ограждения применяется щиты (ширмы), экраны изготовленные из дерева и других изоляционных материалов.
      Расстояние от временного ограждения до токоведущих частей должно быть не менее указанного в пункте 99 настоящих Правил. В электроустановках напряжением 6 - 15 киловатт это расстояние при необходимости может быть уменьшено до 0,35 метра.
      Необходимость временных ограждений, их вид, способ установки определяются по местным условиям и характеру работы лицом, выполняющим подготовку рабочего места, и ответственным руководителем работ.
      Установка ограждений производится в присутствии ответственного руководителя работ.
      На временных ограждениях укрепляются плакаты "Стой. Напряжение".

124. Разрешается применять специальные передвижные ограждения: клетки, наклонные щиты, если их конструкция обеспечивает безопасность во время установки, устойчива и обеспечивает надежное закрепление.

125. На электроустановках закрытого типа, на сетчатом или сплошном ограждении ячеек, расположенных рядом с местом работ и напротив него, вывешиваются плакаты "Стой. Напряжение". Если эти ячейки не ограждены и возле них нет проходов для персонала, ограждаются переносными щитами (ширмами) с предупреждающими плакатами на них. Установленные переносные щиты не должны мешать выходу персонала из помещения в случае возникновения опасности.

126. Если в открытых распределительных устройствах, а также в открытых установках маслонаполненного оборудования работа ведется с земли, а также если оборудование установлено на фундаментах и конструкциях, то место работы ограждается канатом с вывешенными на нем плакатами "Стой. Напряжение". Для работающих оставляется проход в огражденное пространство.
Если напряжение снимается со всего оборудования и шин распределительного устройства, за исключением линейных разъединителей, их ограждают канатом с вывешенными на нем плакатами "Стой. Напряжение". Надписи плакатов обращены наружу огражденного пространства.

127. На участках общих конструкций открытого распределительного устройства или открытой установки маслонаполненного оборудования, по которым можно пройти от места работы к соседним, находящимся под напряжением, ячейкам, на видных местах вывешивается плакаты "Стой. Напряжение". Эти плакаты устанавливаются лицами с группой по электробезопасности не ниже III из оперативно-ремонтного или ремонтного персонала под руководством допускающего.
На конструкции или стационарной лестнице, по которой поднимаются к месту работы, вывешивается плакат "Влезать здесь".

128. На всех подготовленных местах работы после наложения заземления и ограждения рабочего места вывешивается плакат "Работать здесь".

129. Во время работы персоналу не допускается переставлять или убирать плакаты и установленные временные ограждения, проникать на территорию огражденных участков.

130. Перед началом всех видов работ в электроустановках со снятием напряжения проверяется отсутствие напряжения на участке работы. Проверка отсутствия напряжения между всеми фазами и между каждой фазой и землей или нулевым проводом на отключенной для производства работ части электроустановки производится после вывешивания запрещающих плакатов.

      131. В электроустановках проверяется отсутствие напряжения указателем напряжения заводского изготовления, исправность которого перед применением установлена посредством предназначенных для этой цели специальных приборов или приближением к токоведущим частям, расположенным поблизости и заведомо находящимся под напряжением.
      В электроустановках напряжением до 1000 Вольт проверяется отсутствие напряжения как между фазами, так и между каждой фазой и заземленным корпусом оборудования или заземляющим (зануляющим) проводом. Допускается применять предварительно проверенный вольтметр. Пользоваться контрольными лампами не допускается.
      В электроустановках напряжением выше 1000 Вольт пользоваться указателем напряжения необходимо в диэлектрических перчатках.
      При отсутствии поблизости токоведущих частей, заведомо находящихся под напряжением, или иной возможности проверить исправность указателя напряжения на месте работы допускается предварительная его проверка в другой электроустановке.
      Если указатель напряжения подвергался толчкам (ударам), то применять его без повторной проверки не допускается. Проверка отсутствия напряжения у отключенного оборудования производится на всех фазах, а у выключателя и разъединителя - на всех шести вводах, зажимах.
      На месте работ, где имеется разрыв электрической цепи, отсутствие напряжения проверяется на токоведущих частях с обеих сторон разрыва.
      Постоянные ограждения снимаются или открываются непосредственно перед проверкой отсутствия напряжения.

132. Стационарные устройства, сигнализирующие, что аппараты отключены (постоянно включенные вольтметры), - это вспомогательные средства, на основании показаний или действия которых нельзя делать заключение об отсутствии напряжения.
Указание сигнализирующих устройств о наличии напряжения является обязательным признаком недопустимости приближения к данной электроустановке.

133. Проверка отсутствие напряжения в электроустановках осуществляется одним лицом из оперативного или оперативно-ремонтного персонала с группой по электробезопасности не ниже IV в электроустановках напряжением выше 1000 Вольт и с группой не ниже III - в установках до 1000 Вольт.

134. Заземления, предназначенные для защиты работающих от поражения током в случае ошибочной подачи напряжения, накладываются на токоведущие части всех фаз отключенной части электроустановки со всех сторон, откуда подается напряжение, в том числе и вследствие обратной трансформации. С каждой стороны достаточно одного заземления.

135. Места наложения заземлений выбираются так, чтобы заземления были отделены видимым разрывом от находящихся под напряжением токоведущих частей.
Места установки переносных заземлений находятся на таком расстоянии от токоведущих частей, оставшихся под напряжением, чтобы наложение заземлений было безопасным.

136. В закрытых распределительных устройствах переносные заземления накладываются на токоведущие части в установленных для этого местах. Эти места очищаются от краски и обозначаются черными полосами.
Места присоединения переносных заземлений к заземляющей проводке приспосабливаются для закрепления струбцины переносного заземления, либо сама проводка оборудуется зажимами.

137. В электроустановках, на которых опасно или невозможно накладывать заземление распределительные ящики, комплектные распределительные устройства отдельных типов, при подготовке рабочего места должны быть приняты меры безопасности: запирание привода разъединителя на замок, ограждение ножей или верхних контактов разъединителей резиновыми колпаками или жесткими накладками из изоляционного материала.
Список электроустановок определяется и утверждается главным инженером организации.

138. Заземление не требуется, если на электроустановках со всех сторон отсоединены шины, провода и кабели, по которым подается напряжение путем обратной трансформации или от постороннего источника, а также при условии, что на этом оборудовании не наводится напряжение. Концы отсоединенного кабеля, шины или провода при этом должны быть замкнуты накоротко и заземлены.

      139. В электроустановках напряжением выше 1000 Вольт:
      включать заземляющие ножи разрешается одному лицу с группой не ниже IV из оперативного или оперативно-ремонтного персонала;
      накладывать переносные заземления - двумя лицами оперативно-ремонтного персонала с группами по электробезопасности не ниже IV и III. Второе лицо с группой не ниже III может быть из ремонтного персонала;
      отключать заземляющие ножи и снимать переносные заземления может лицо с группой не ниже III из оперативного или оперативно-ремонтного персонала.

140. В электроустановках напряжением до 1000 Вольт все операции по наложению и снятию заземлений выполняет одно лицо с группой по электробезопасности не ниже III из оперативного или оперативно-ремонтного персонала.

      141. Заземления накладываются непосредственно после проверки отсутствия напряжения.
      Перед проверкой отсутствия напряжения проверенные внешним осмотром, комплекты переносных заземлений находятся у мест наложения заземлений, и присоединяются к зажиму "земля".
      Зажимы переносного заземления накладываются на заземляемые токоведущие части при помощи, изолирующей штанги. Зажимы закрепляются изолирующей штангой или руками при закреплении зажимов необходимо пользоваться диэлектрическими перчатками, ботами (изолирующими подставками).

142. Не допускается пользоваться для заземления какими-либо проводниками, не предназначенными для этой цели, а также присоединять заземления скруткой.

143. Заземления снимаются в обратном порядке - сначала снимают заземления с токоведущих частей, а затем отсоединяют от заземляющего устройства.

      144. Допускается временное снятие заземлений, наложенных при подготовке рабочего места, если это требуется по характеру выполняемых работ (измерение сопротивления изоляции). На время производства работы снимаются те заземления, при наличии которых работа не может быть выполнена.
      Временное снятие и повторное наложение заземлений производятся оперативным персоналом или под его наблюдением членом бригады с группой по электробезопасности не ниже III.
      В электроустановках напряжением выше 1000 Вольт без местного оперативного персонала временное снятие и повторное наложение заземления при отсутствии допускающего производится ответственным руководителем или заменяющим его лицом с группой не ниже III.

145. Комплекты переносных заземлений нумеруются и хранятся в отведенных для этого местах. Специальные места для развески и укладки переносных заземлений снабжаются номерами в соответствии с номерами, имеющимися на этих комплектах.

146. Наложение и снятие переносных заземлений, включение и отключение заземляющих ножей указываются в оперативном журнале и в наряде.
Все переносные заземления учитываются по номерам с указанием мест их наложения.

7. Требования безопасности при обслуживании
радиоустановок, снабженных блокировкой.

§ 1. Эксплуатация оборудования, снабженного блокировкой.

147. Оборудование эксплуатируются при установленных и исправных ограждениях, закрытых дверях и вдвинутых блоках, с исправной и включенной блокировкой. Дежурному персоналу в процессе эксплуатации оборудования не допускается снимать панели ограждения, крепящиеся с помощью болтовых или винтовых соединений.

148. Перед каждым включением оборудования дежурный персонал проверяет в отсутствие людей за ограждением, закрывает двери, выдвигает блоки и устанавливает на свои места принадлежащие установке ключи от разъединителя механической блокировки.

149. При размещении оборудования на разных этажах и в различных помещениях, за 5-6 секунд перед нажатием кнопки дистанционного включения оборудования дежурный персонал на 2-3 секунды дает электрозвуковой сигнал, предупреждающий об опасности людей, находящихся вблизи от дистанционно включаемого оборудования. Приборы звуковой сигнализации (сирены, "ревуны", звонки) располагаются так, чтобы сигнал был хорошо слышен во всех помещениях, где находится дистанционно включаемое оборудование.

150. Работы по оперативному обслуживанию оборудования (перестройки передатчиков), во время которых необходимо заходить за ограждения, выдвигать блоки или открывать шкафы, ведутся без наряда с записью в эксплуатационной документации, если не истек срок проверки блокировки.

      151. Дежурный персонал, осуществляющий работы, связанные с открыванием шкафов и заходом за ограждение, перед началом работ:
      1) проверяет отключение разъединителей механической блокировки (РМБ) и ножи РМБ, которые должны находиться в положении "Отключено";
      2) проверяет отсутствие напряжения на участке, на котором непосредственно производится работа, в соответствии с требованиями настоящих Правил;
      3) разряжает конденсаторы фильтров и узлы оборудования, на которых могут сохраниться остаточные заряды;
      4) вешает крюк - разрядник на тот участок цепи, на котором будет проводиться работа;
      5) проверяет отключение антенного тракта, и напряжение высокой частоты не может попасть в оборудование со стороны антенного коммутатора или антенны.

152. Для осмотра оборудования и смены деталей при его перестройке дежурному персоналу разрешается выдвигать блоки, открывать шкафы и заходить за ограждения без снятия напряжения накала ламп и напряжения питания системы управления, блокировки и сигнализации (УБС) при условии невозможности касания токоведущих частей, оставшихся под напряжением.
При чистке оборудования и выполнении ремонтных работ напряжения накала радиоламп и системы управления, блокировки и сигнализации отключаются.

153. При смене предохранителей конденсаторов фильтра выпрямителя дежурный персонал крюком - разрядником разряжает конденсатор с неисправным предохранителем и устанавливает крюк - разрядник на общую шину батареи конденсаторов.

§ 2. Эксплуатация блокировки.

154. Все передатчики имеют независимые электрическую и механическую блокировки.
В передатчиках с рабочим напряжением на выпрямителях не более 1000 Вольт при полной потребляемой мощности не более 5 киловатт допускается иметь только одну механическую блокировку.

      155. Электропитание цепей электрической блокировки, управления и сигнализации осуществляется от общей сети питания передатчика через разделяющие трансформаторы. К этим трансформаторам не подключаются потребители тока, не относящиеся к системе УБС.
      Напряжение электропитания цепей электрической блокировки должно составлять не более 220 Вольт.
      Постоянный контроль состояния изоляции цепей электрической блокировки осуществляется с помощью двух вольтметров с потреблением тока не более 5 мА, включенных между каждым проводом цепи и землей.
      Замки средств доступа отпираются и запираются только специальными ключами, поставляемыми в комплекте с передатчиком.
      Ключи замков средств доступа одного передатчика, находящегося в аппаратном зале, не должны подходить к замкам средств доступа других передатчиков.

156. Сопротивление изоляции цепей электрической блокировки должно быть не менее 500 кОм.

157. В положении "Отключено" механическая и электрическая блокировки передатчиков ДВ, СВ и УКВ - диапазонов обеспечивается заземление выходного высокочастотного фидера передатчика.

      158. Периодическая проверка действия блокировок производится не реже одного раза в два месяца с участием общественного инспектора по безопасности и охране труда в следующем объеме:
      внешний осмотр состояния замков, ключей, приводов и других деталей механической блокировки;
      проверка сопротивления изоляции электрических цепей блокировки;
      проверка исправности устройств разряда фильтров;
      практическая проверка исправности действия блокировок.
      Практическая проверка исправности действия электрической и механической блокировок производится опытным инженером ремонтной группы (бригады) и старшим дежурной смены после каждого профилактического осмотра, ремонтных и регулировочных работ, связанных с блокировками. Блокировка проверяется на исправность путем последовательного открывания дверей или выдвижения блоков на полностью включенном оборудовании в положении "отжатие" (режим "ТЛГ") или без подачи модуляции (режим "ТЛФ") с использованием резервного ключа от РМБ.
      Результаты периодических проверок блокировки оформляются актом, согласно приложению 13 настоящих Правил. Результаты практической проверки исправности блокировки после профилактических и ремонтных работ фиксируются в оперативном журнале.
      Все обнаруженные при проверках блокировки неисправности устраняются немедленно.

159. После производства электромеханических или электромонтажных работ в системе блокировки, а также при ложных срабатываниях блокировки или отдельных ее звеньев проводится проверка и испытание блокировки в полном объеме.

160. Если в процессе эксплуатации в системе блокировки обнаружатся неисправности, то старшим по смене принимаются меры к ее устранению. Если повреждение в короткий срок устранить невозможно, то допускается временно работать с частично или полностью отключенной блокировкой. При выходе из строя одной из систем блокировки (электрической или механической) старшему по смене необходимо вывесить на соответствующих дверцах или шкафах плакаты "Стой. Напряжение", доложив об этом техническому руководителю станции (организации) и сделают оформить соответствующую запись в оперативном журнале. При одновременном выходе из строя электрической и механической блокировок (или механической блокировки в оборудовании, в котором электрическая блокировка отсутствует) старший по смене, поручает одному лицу из дежурного персонала постоянно находиться у оборудования с поврежденной блокировкой, для предупреждения о неисправности блокировки приближающихся к оборудованию людей. Неисправность блокировки, обнаруженная в процессе эксплуатации, должна быть устранена на перерыве в работе оборудования. В исключительных случаях, когда устранение неисправности блокировки на перерыве невозможна, то с разрешения главного инженера (начальника цеха) вывешиваются предупреждающие плакаты, а в оперативном журнале делается запись об обходе блокировки, после чего оборудование вводится в работу. После устранения неисправности проводится внеочередная проверка блокировки в полном объеме с составлением акта.

161. Резервные ключи механической блокировки и замки ограждения открытой установки маслонаполненного оборудования, входящего в состав передатчика, хранятся в специальном запертом ящике, ключ от которого находится у старшего по смене. При сдаче дежурства резервные ключи передаются по описи.

162. Проверка систем блокировки проводится при отключенном питающем напряжении передатчика и замкнутых блок - контактах электрической блокировки. При этом встроенные вольтметры, контролирующие состояние изоляции электрической блокировки, и конденсаторы должны быть отключены от земли. Измерение сопротивления изоляции проводится с помощью мегомметра на напряжение 500 Вольт или 1000 Вольт. Измерение сопротивления изоляции цепей на номинальное напряжение не более 42 Вольт проводится с помощью низковольтного мегомметра.

§ 3. Регулировочные и ремонтно-профилактические работы.

      163. Перед выполнением ремонтно-профилактических работ необходимо провести (в зависимости от вида работ) организационные и технические мероприятия.
      Руководитель регулировочной бригады и его заместитель должен иметь группу по электробезопасности V, руководитель группы - не ниже IV, а члены бригады - не ниже III.
      Во время регулировочных работ с включенным напряжением выше 1000 Вольт должны быть полностью задействованы электрическая и механическая блокировки, что фиксируется в акте предварительного испытания блокировок.
      Допуск к работам осуществляется старшим по смене и фиксируется в оперативном журнале за подписью старшего по смене и бригадира ремонтной бригады. Перед допуском старший по смене проверяет состав регулировочной бригады, группы по электробезопасности ее членов и проводит инструктаж.
      Старший по смене принимает участие в ремонтно-профилактических работах при условии полной остановки всей станции.

164. Выдачу резервных ключей механической блокировки руководителю работ осуществляет старший смены с оформлением в оперативном журнале.
По окончании технического осмотра или регулировочных работ старший смены принимает резервные ключи с записью в оперативном журнале.

165. Эксплуатационному и административному персоналу не допускается иметь индивидуальные ключи от заблокированных участков оборудования.

166. Работы по перестройке радиоустановок на новые фиксированные частоты (при смене сетки вещания) производятся бригадой под руководством ответственного за данное оборудование специалиста с V группой по электробезопасности. Члены бригады должны иметь группу по электробезопасности не ниже III.

      167. Регулировочные работы, не требующие включения напряжения выше 1000 Вольт (регулировка системы управления, блокировки и сигнализации, маломощных каскадов), а также механические и монтажные работы в регулируемом оборудовании производятся под руководством специалиста с группой по электробезопасности не ниже IV.
      Регулировочные работы с включением напряжения свыше 1000 Вольт разрешается вести под руководством ИТР с V группой по электробезопасности.
      Продолжительность непрерывных регулировочных работ должна быть не более семи часов, и производится в дневное время.

168. С учетом конструктивных особенностей оборудования (выдвижные блоки, панели) разрешается проводить регулировочные работы и определять неисправности на выдвижных блоках, панелях при подаче на них питания напряжением не выше 1000 Вольт (с помощью соединительных шлангов).

169. Во время перерыва регулировочных работ (по окончании рабочего дня или по другим причинам) все напряжения снимаются, рубильники и разъединители отключаются, и на приводах разъединителей и рубильников вывешиваются плакаты "Не включать - работают люди".

170. При подключении измерительной аппаратуры в схему выдвинутых блоков опасные напряжения не должны быть вынесены за пределы ограждений. Доступные для касания людей приборы и провода не должны оказываться под опасным напряжением по отношению к земле и друг к другу. При этом не допускается приближаться к измерительным приборам, находящимся под напряжением.
Для проведения специального испытания во время регулировочных работ в исключительных случаях разрешается включать напряжение 1000 Вольт и выше при одной разблокированной двери или включать один отдельный блок через специальный выносной шланг. В этом случае регулируемое оборудование ограждается от остальной части помещения переносными ограждениями, на которых вывешиваются плакаты "Стой. Напряжение".

§ 4. Регулировочные работы, выполняемые
строительно-монтажной организацией

171. Перед началом регулировочных работ начальник участка (прораб) назначает руководителя регулировочной бригады, его заместителя, руководителей групп и определяет состав бригады, производит соответствующие записи в оперативном журнале. При отсутствии в организации дежурного персонала оперативный журнал хранится у руководителя регулировочной бригады.

172. Регулировочные работы выполняются без наряда руководителя бригады (группы) или его заместителя.
При одновременном отсутствии руководителя и заместителя, работы по настройке производить не допускается.

      173. Допуск лиц за ограждение открытой установки маслонаполненного оборудования, входящего в состав передатчика, и за ограждение оборудования для строительно-монтажных работ осуществляет руководитель регулировочной бригады (или руководитель группы по разрешению руководителя регулировочной бригады). Руководителем снимается напряжение с данного оборудования и принимаются меры, препятствующие его включению.
      Допуск оформляется записью в оперативном журнале, находящемся у руководителя бригады, с указанием времени начала работ.
      Ответственный исполнитель работ (прораб, бригадир) письменно в журнале подтверждает приемку рабочего места.
      После оформления допуска разрешаются монтажные и строительные работы на оборудовании, находящемся в регулировке.

174. По окончании строительных и монтажных работ на оборудовании, находящемся в регулировке, руководитель выводит рабочих, приводит в порядок рабочее место и делает запись в журнале, указав время окончания работ.

      175. Руководитель бригады, группы контролирует выполнение необходимых мер безопасности, а на участке, предназначенном для работ, по окончании работ проверяет отсутствие за ограждениями и в заблокированных участках оборудования людей и посторонних предметов, а затем готовит оборудование к включению напряжения.
      Включение оборудования производится только после выполнения указанных условий и записи в журнале ответственным исполнителем об окончании строительно-монтажных работ.
      Допуск и оформление окончания работ производятся одними и теми же лицами.

176. Во время регулировочных работ вблизи места их проведения любые строительно-монтажные работы (малярные, штукатурные, слесарные) не допускаются.

177. Если в процессе настройки и регулировки оборудования возникает необходимость проведения механических или монтажных работ, в состав регулировочной бригады вводятся лица ремонтного персонала с группой по электробезопасности не ниже III. При выполнении этих работ принимаются необходимые меры, обеспечивающие безопасность работ.

§ 5. Аварийно-восстановительные работы в радиоустановках.

      178. Восстановительные работы в аварийных случаях, а также кратковременные, срочные работы по устранению таких неисправностей оборудования, которые могут привести к аварии (зачистка и подтяжка нагревающихся контактов, очистка загрязнившейся изоляции), разрешается производить без выписки наряда:
      1) дежурному персоналу (в установках напряжением свыше 1000 Вольт не менее чем двумя лицами);
      2) ремонтному персоналу под наблюдением дежурного персонала, если выписка и оформление наряда связаны с затяжкой ликвидации последствий аварии;
      3) ремонтному персоналу под наблюдением и под ответственность обслуживающего радиоустановку административно-технического персонала с V группой по электробезопасности (в установках до 1000 Вольт - IV) в случае занятости дежурного персонала.

179. Работы производятся с выполнением всех технических мероприятий, обеспечивающих безопасность работающих.
Участие дежурного персонала в ликвидации последствий аварий (непосредственное или в качестве наблюдателей за работающими при работах без наряда) разрешается с разрешением руководителя организации.

180. Для устранения аварий или повреждений, чтобы сократить перерыв в действии оборудования, допускается применение устройство временных соединений и обходных цепей.

      181. Временные соединения и обходные цепи не должны нарушать систему электрической и механической блокировок оборудования.
      182. При устройстве временных соединений и обходных цепей провода напряжением выше 1000 Вольт должны полностью прокладываться за ограждением оборудования или надежно подвешиваться на высоте не менее 2,5 метров.
      Если при таких соединениях применяется кабель с металлической оболочкой, то оболочка должна надежно заземляться на каждом конце кабеля.

183. Провода и кабели, применяющиеся для устройства временных соединений и обходных цепей, должны иметь сечение и изоляцию, соответствующие току и напряжению в поврежденной цепи.

184. О всех временных соединениях, обходных цепях и других проделанных работ при ликвидации аварии старший по смене делает запись в оперативном журнале, инструктирует дежурный персонал своей смены о правилах безопасной эксплуатации временно восстановленных участков оборудования, а при сдаче смены - обращает внимание персонала новой смены на правила его безопасной эксплуатации.

185. Не позднее очередного технического осмотра на временно восстановленном оборудовании, все временные соединения и обходные цепи устраняются. О ликвидации временных соединений и обходных цепей делается запись в оперативном журнале.

8. Требования безопасности и охраны труда при
обслуживании земных станций спутниковой связи, передвижных
телевизионных, звукозаписывающих, спутниковых и радиостанций.

§ 1. Земные станции спутниковой связи.

186. Все работы по техническому обслуживанию антенной системы проводит бригада в составе не менее двух человек.

      187. Перед проведением работ на опорно-поворотном устройстве (ОПУ) необходимо:
      1) отключить:
      все необходимое оборудование системы электропривода;
      блокировку привода на корпусе опорно-поворотного устройства;
      2) вывесить плакаты "Не включать - работают люди" на выключателе блокировки привода, на пульте (стойке) управления приводом.

      188. Перед проведением работ на зеркале антенны необходимо:
      1) установить антенну в вертикальное положение (положение "Зенит");
      2) выполнить требования пунктов 186, 187 настоящих Правил.
      3) отключить:
      систему электрической и механической блокировок на передатчиках;
      питание (сигнального освещения мачт);
      питание сканирующего устройства;
      4) вывесить плакаты "Не включать - работают люди" на передатчиках, на коммутационной аппаратуре СОМ, сканирующего устройства.
      На время производства работ в аппаратной передатчиков находится дежурный. Ключи от РМБ находятся у руководителя работ.

189. Работы на зеркале антенны проводятся с использованием предохранительного пояса, страховочного каната, защитной каски и при достаточном освещении в темное время суток. При подъеме (спуске) на антенную систему инструмент, приспособления, крепеж находятся в специальной монтерской сумке.

190. Работа по удалению снега из зеркала антенны производится при условии выполнения требований пункте 190 настоящих Правил.
При производстве работы используются специальные скребки и щетки с длинными ручками. Обслуживающий персонал должен быть в зимней спецодежде и защитных касках. Не допускается находиться под наклоненным зеркалом антенны.

191. Перед проведением работ площадки обслуживания и лестницы очищаются от снега, льда, масла и грязи. После подъема на площадки обслуживания люки закрываются.

192. Техническое обслуживание антенной системы проводится при скорости ветра не более 10 метров в секунду.
193. При ремонте и обслуживании аппаратуры необходимо пользоваться паяльником и переносной электролампой напряжением не выше 42 Вольт.

194. Все электрические приборы, системы и корпус ОПУ соединяются с общим контуром заземления. Максимальное значение переходного сопротивления между оборудованием и заземляющим контуром должно быть от 0,1 - 4 Ом. Проверка переходного сопротивления производится не реже одного раза в год, а также при каждом ремонте или перестановке оборудования.

195. Для проведения такелажных работ необходимо использовать предусмотренные грузоподъемные средства и зацепы.

      196. При проведении технического обслуживания антенной системы не допускается:
      1) проводить работы на антенне единолично;
      2) присутствовать на антенне лицам, не имеющим отношения к выполняемой работе;
      3) проводить любые работы при подаче мощности в антенну от передатчика или другого источника (измерительный генератор);
      4) проводить работы при вращении антенны с помощью электропривода.

§ 2. Передвижные телевизионные станции, передвижные
звукозаписывающие станции, мобильные телевизионные спутниковые
станции и передвижные радиостанции

197. По степени опасности передвижные телевизионные станции, передвижные звукозаписывающие станции, мобильные телевизионные спутниковые станции и передвижные радиостанции (далее - станции) относятся к особо опасным.

198. Для обеспечения безопасности обслуживающего персонала станций, при каждом ее развертывании она должна быть заземлена, кроме того металлические нетоковедущие части электроустановок, которые вследствие нарушения изоляции могут оказаться под напряжением, также должны быть заземлены.

199. Измерение сопротивления контура заземления производится при каждом развертывании передвижной станции. В случае, если станция базируется на одном месте более года, измерение сопротивления контура заземления производится один раз в год в период наименьшей проводимости почвы.

200. Механик, обслуживающий дизельную установку, должен работать в шумопоглощающих наушниках. Не допускается работать в машине с незаземленным кузовом.

201. Во избежание неполного сгорания топлива не допускается эксплуатировать отопители, питающиеся от разряженных аккумуляторов.

      202. При эксплуатации отопительной установки необходимо обращать внимание на герметичность соединения отопителя с выхлопной трубой и выхлопной трубы двигателя транспортных средств глушителями.
      При работе двигателя транспортных средств закрываются двери кузова и люка.
      Не допускается открывать крышку люка отопителя при его работе.

9. Требования безопасности при эксплуатации
антенно-мачтовых и фидерных сооружений.

§ 1. Общие требования.

203. Обслуживание и ремонт антенно-мачтовых сооружений (АМС) должны производиться в соответствии с проектом обслуживания или инструкцией, утвержденной главным инженером организации, с выполнением требований настоящих Правил.
К работам на высоте допускаются лица, у которых разрешение на данный вид работы, а также соответствии требованиям пункта 12 настоящих Правил.

      204. Работы на конструкциях, не имеющих ограждения, а также работы, связанные с выходом за пределы ограждений, должны выполняться верхолазами.
      К самостоятельным верхолазным работам допускаются лица (работники и специалисты) не моложе 18 лет, прошедшие медицинский осмотр и признанные годными, имеющие стаж верхолазной работы не менее одного года и разряд. Работники, впервые допускаемые к верхолазным работам, в течение одного года должны работать под непосредственным надзором опытных работников, назначенных приказом руководителя организации.
      Верхолазными считаются работы, выполняемые на высоте более 5 метров от поверхности земли, перекрытия или рабочего настила, над которыми производятся работы, непосредственно с конструкций при монтаже или ремонте, при этом основным средством, предохраняющим работников от падения с высоты, является предохранительный пояс.

      205. Опасной зоной вокруг мачт и башен при эксплуатации является зона, граница которой находится от центра основания опоры на расстоянии, равном 1/3 ее высоты.
      При работах в опасной зоне разрешается находиться только лицам, непосредственно связанным с этими работами, при обязательном использовании защитных касок.
      На антенных полях передающих радиостанций, телецентров, телевизионных ретрансляторов нахождение лиц, не связанных с их обслуживанием, не разрешается.

      206. Подъем людей на антенно-мачтовые сооружения не допускается:
      при неснятом напряжении свыше 42 Вольт;
      во время грозы и при ее приближении;
      при гололеде, сильном дожде, снегопаде или тумане;
      при непристегнутом к люльке карабине предохранительного пояса;
      при скорости ветра выше 10 метров в секунду;
      в темное время сутки;
      на подъемном устройстве, срок очередного испытания которого истек;
      на бракованных канатах;
      при неисправной лебедке;
      без защитной каски и предохранительного пояса.
      В пролетах трубчатых опор, ограниченных сплошными перекрытиями, с откидными люками не допускается одновременное перемещение более чем одного антеннщика-мачтовика. При этом люки должны быть закрыты.

207. Работы на опорах в темное время суток для устранения аварии, допускается с разрешения руководителя организации, с обеспечением соответствующего освещения.

      208. Антеннщик-мачтовик должен:
      1) иметь на себе исправный предохранительный пояс и во время работы на опоре прикрепляться цепью к ее конструкциям. При подъеме на мачту на когтях для возможности безопасного перехода через бугель, к которому крепятся оттяжки, следует пользоваться поясом с двумя цепями;
      2) выполнять ремонтные работы на опоре и прикрепляться к ее конструкциям предохранительным поясом;
      3) работать в защитных касках и специальной обуви, имеющей подошву без металлических гвоздей. Исключение могут составлять работы в мастерских, а на поверхности земли - вне опасных зон.

209. При работе на антенно-фидерных сооружениях, необходимо пользоваться брезентовыми рукавицами.

210. Верхолазные работы на антенно-мачтовых сооружениях выполняются не менее чем двумя мачтовиками, один из которых является наблюдающим.
Наблюдающий находится вне опасной зоны и имеет монтерский пояс, в случае работ на деревянных опорах, и когти.

211. Сварочные работы производятся с инвентарной люльки подъемного устройства при условии подвески люльки к грузовому канату через изолятор и принятия мер против ее падения.

212. Во время грозы и при ее приближении не допускается находиться около заземлителей. Работы на антенном поле необходимо прекратить и перевести людей в помещение. На местах установки заземлителей во время грозы устанавливаются предупреждающие плакаты "Стой. Напряжение".

213. На радиоцентрах, где действуют одновременно несколько передатчиков, работать на опорах, антеннах и фидерах можно только после того, как установлены переносные заземления, обеспечивающие минимальное наведение электродвижущей силы на рабочем месте.

214. Антенно-фидерные устройства приемных центров обслуживаются без наряда, с записью в оперативном журнале.

215. Перед работой на антенных сооружениях старший по смене разрешает допуск на место производства работ, предварительно выполнив технические мероприятия согласно наряду, указанных в приложении 14 настоящих Правил.

216. На антенном коммутаторе лицо, производящее отключение, вывешивает запрещающий плакат "Не включать. Работают люди".

      217. Если у передатчика только одна антенна, работы на ней или фидере антенны ведутся при отключенном передатчике без наряда, с оформлением записи в оперативном журнале.
      Старший по смене в этом случае отключает разъединитель или рубильник механической блокировки передатчика и вывешивает на нем запрещающий плакат "Не включать. Работают люди".
      На передатчике с жезловой блокировкой ключ от замка рубильника или разъединителя блокировки выдается ответственному руководителю работ под расписку в оперативном журнале.

      218. Работы на фидерных опорах и порталах с несколькими фидерами, из которых один находится под напряжением, должны выполняться по наряду двумя работниками один из которых имеет группу по электробезопасности не ниже IV, другой - не ниже III группы.
      Противофазные провода участка фидера передающей антенны, на котором ведутся работы, закорачиваются между собой с обеих сторон и заземляются.
      Не допускаются ремонтные и другие работы на верхнем фидере, если нижний фидер находится под напряжением.

      219. При любых коммутаторах и любой схеме коммутации перед переключением антенны предварительно выключается анодное напряжение на передатчике. Персонал на антенном поле или внутри антенных павильонов или технических зданий переключает фидерные линии в соответствии с инструкцией, в которой учтены существующая на радиоцентре система коммутации и особенности установленного там оборудования.
      Перед переключением антенн на фидерном столбе или в отдельном помещении дежурный отключает анодное напряжение на передатчике, налагает заземление на фидер, разрешает на разъединитель блокировки плакат "Не включать. Работают люди".
      Заземление накладывается на фидер, если переход на другую антенну осуществляется без переключателя, снабженного штурвальным приводом.
      Анодные напряжения на передатчик подаются после закрытия наряда. Дежурный отключает заземление и снимает запрещающие плакаты.

      220. Настройка антенно-фидерных устройств передающих радиоцентров и измерения на них, связанная с подключением приводов к частям антенны или фидера, находящихся под напряжением, выполняется не менее чем двумя лицами, один из которых должен иметь IV группу по электробезопасности, другие - III.
      Работы выполняются по нарядам.
      Перед началом настройки или измерений лицо с IV группой по электробезопасности проверяет отсутствие постоянного напряжения на антенне или фидере и исправности высокочастотных дросселей, предназначенных для стекания статических зарядов.
      Измерительные приборы и индикаторы, применяемые при настройке АФУ на передающих радиоцентрах, должны иметь изолирующие рукоятки.

221. При совместном расположении на опоре антенно-фидерных устройств, относящихся к телевизионным, УКВ ЧМ и FM передатчикам, радиорелейным станциям, работы на опоре разрешаются при условии, что напряженность электромагнитного поля на рабочем месте не превышает установленных норм. В остальных случаях работы производятся при отключении соответствующих передающих устройств.

222. Деревянные мачты, якоря и фидерные столбы, у которых толщина загнившего слоя у поверхности земли составляет 10% диаметра и более, подлежат замене.

223. При замене подгнивших якорей оттяжки, оттяжка переводится на заранее установленный в непосредственной близости от старого, новый якорь.

224. Постоянные оттяжки разрешается снимать, при установке временных. Не допускается находиться на опоре во время работы по регулировке оттяжек.

225. Основания антенн-мачт, изолированных от земли, должны быть огорожены оградой с запирающейся калиткой. На ограждении вывешивается предупреждающий плакат "Стой. Напряжение". Ключ от замка двери ограждения должен находиться у начальника дежурной смены и выдаваться под расписку в оперативном журнале.

226. При работах на опорах при необходимости антеннщик-мачтовик снабжается средствами связи: приемно-передающей радиостанцией, мегафоном или телефоном.

227. Подъем на опоры на когтях разрешается при высоте опоры не более 16 метров. Подъем на опоры высотой более 16 метров разрешается только в люльке, поднимаемой с помощью ручной или электрической (при высоте опор более 60 метр) лебедки, на лифте (при наличии) или по специально оборудованной лестнице.

228. Расстояния от проводов фидера до поверхности земли, а также различных сооружений должны соответствовать требованиям, приведенным в приложении 15 настоящих Правил.

      229. Во время подъема и работы антеннщика-мачтовика в люльке его рабочий инструмент должен быть привязан к конструкции люльки.
      Мелкий инструмент и детали должны находиться в монтерской сумке, прикрепленной к люльке.
      Нахождение на конструкциях опоры инструментов и других предметов не допускается.

      230. При выполнении работ на антенных полях и в помещениях передающих радиостанций принимаются меры безопасности, исключающие поражение людей, а также возгорание или взрыв горючих веществ от воздействия электрического тока, наводимого электромагнитным полем на резонирующие колебательные контуры из металлоконструкций, канатов и проводов.
      Проведение работ в зонах возможной опасности должно быть согласовано с расписанием работы технических средств, являющихся источником наводимого электромагнитного поля.
      В зонах возможной опасности не допускается размещение взрыво- и пожароопасных материалов и проведение буровзрывных работ.
      В качестве способов защиты персонала и оборудования от наводимых напряжений следует использовать:
      изоляцию (секционирование изоляторами) несущих канатов, в частности строп монтажных кранов;
      заземление металлоконструкций и неизолированных (открытых) частей конструкций, шин проводов;
      шунтирование электрических цепей конденсаторами;
      подключение к токопроводящим цепям и контурам, расстраивающих высокочастотных контуров или элементов;
      экранировку оборудования и конструкций.

§ 2. Подъемные устройства

231. В подъемных устройствах используются лебедки с ручным или электрическим приводом. Лебедка устанавливается на горизонтальной поверхности и закрепляется на усилие не менее двойной максимальной рабочей нагрузки. Лебедки и отводные блоки крепятся к постоянным (эксплуатационным) или монтажным якорям. Использование старых якорей с канатными тягами не допускается. Для обслуживания нескольких близко расположенных опор используются передвижные лебедки, установленные на салазках или колесах с соответствующим креплением к свае-якорю.

232. Связь вала электродвигателя электролебедки с валом барабана осуществляется с помощью зубчатой или червячной передачи. Использование лебедок с ременными и фрикционными передачами, фрикционными и кулачковыми муфтами не допускается.

233. Допустимые выработки деталей лебедки определяются в соответствии с паспортом и инструкцией по монтажу и эксплуатации механизма.

234. Пульт управления электролебедкой должен устанавливаться на расстоянии не более 3 метра. Подключение пульта к линии электроснабжения осуществляется через разъем, который закрепляется с внешней стороны пульта, в доступном месте для экстренного обесточивания электродвигателя при "залипании" кнопки управления.

235. Все нетоковедущие части электролебедок заземляются.

236. В тех случаях, когда при подъеме электролебедкой возможно задевание люльки, предназначенной для подъема и спуска антеннщика-мачтовика, за выступающие части антенного сооружения, а также когда скорость движения люльки превышает 0,33 метров в секунду, необходима установка оттяжечного каната или направляющих (гибких или жестких) и принимаются меры, предохраняющие люльку от возможного задевания за выступающие части сооружения. Гибкие направляющие могут устанавливаться горизонтально, наклонно или вертикально, а концы их должны быть надежно закреплены к конструкциям. Необходимо исключить касание люлечного каната конструкций мачты или полотна антенны.

237. Люлька, предназначенная для подъема и опускания мачтовиков на одноствольные мачты с помощью ручной лебедки, может быть изготовлена без ограждения, из сухих дубовых или сосновых досок толщиной 50 миллиметров размерами 600 x 300 миллиметров. Для крепления люльки в углах доски на расстоянии не менее 50 мм от краев делают четыре отверстия, через которые пропускают канат диаметром от 7,7 до 8,7 миллиметров. Концы каната сплетают под доской по диагонали на длине не менее 200 миллиметров и при числе пробивок не менее 5,5 с каждой стороны. Длина каната после сплетки над доской оставались, две петли длиной около 1,2 метра каждая, которые прямым узлом должны скрепляться с подъемным канатом. Конец подъемного каната закрепляется тремя зажимами.

238. Сцепка каретки с люлькой должна исключать возможность самопроизвольного расцепления.

239. Каждый блок, скоба или крюк, применяемые для подъема людей, снабжается заводским паспортом или протоколом испытания.

      240. Не допускается:
      применять монтажные блоки на втулках в системе с электромеханическим приводом, люльки из лесоматериалов для подъема и опускания мачтовиков с помощью электролебедки;
      подвешивать к люльке кабели, шланги и другие предметы, кроме инструмента и запасных деталей;
      устанавливать рядом с лебедками подъемных устройств механизмы и другие предметы, не имеющие к ним прямого отношения.

241. На передающих антеннах во время работы передатчиков исключается нахождение рабочих канатов подъемных устройств. При этом, через блок подъемного устройства пропускается просмоленная веревка, предназначенная для оперативной запасовки подъемного каната. Антенные сооружения, на которых проводятся монтажные и другие виды работ, выводятся из эксплуатации на весь период проведения этих работ.

      242. Подъемные устройства и вспомогательные приспособления к ним, предназначенные для подъема людей и грузов на опоры АМС, перед пуском в эксплуатацию, а также периодически каждые двенадцать месяцев (весной) подвергаются полному техническому освидетельствованию комиссией организации, эксплуатирующей данные устройства, в составе руководителя антенной группы и антеннщика-мачтовика.
      Результаты освидетельствования и осмотра заносятся в акт, утверждаемый техническим руководителем организации.
      Подъемное устройство для подъема людей допускается к эксплуатации после испытания в течение 10 минут статической нагрузкой, превышающей грузоподъемность устройства в 1,5 раза, и динамической - на 10 %. Требования по техническому освидетельствованию лебедок для подъема грузов указаны в приложении 16 к настоящим Правилам.

      243. Подъемные устройства должны иметь:
      1) журнал периодических осмотров;
      паспорта лебедок с указанием типа, назначения, завода-изготовителя, года изготовления, заводского номера, грузоподъемности, типа тормозов, данных электродвигателя, диаметров барабана, принципиальной электрической схемы электропроводки (для лебедок с электроприводом);
      2) паспорта блоков;
      3) установочный чертеж с указанием расположения оттяжек, подъемных и направляющих канатов, а также чертежи крепления блоков.

244. При подъеме антеннщика-мачтовика на опору лебедку с ручным приводом обслуживают два обученных или проинструктированных работника. Лебедку с электрическим приводом обслуживает одно лицо. Лицам, обслуживающим лебедку, не допускается отлучаться от нее, когда антеннщик-мачтовик находится на мачте.

245. При горизонтальном подходе каната к лебедке он должен навиваться на барабан электролебедки сверху, а ручной лебедки - снизу.

246. Управление электроприводом лебедки производится путем непрерывного нажатия на одну из кнопок "Подъем" или "Спуск" без фиксации. При отпускании кнопки электропривод должен выключаться.

      247. Не допускается:
      производить подъем - спуск людей без команд из люльки (команду на подъем или опускание грузов и конструкций подает только одно ответственное лицо);
      производить ремонт или отключение пульта во время нахождения людей в люльке;
      направлять канат руками;
      стоять над канатом, идущим на барабан;
      производить чистку, смазку или ремонт лебедки во время ее работы;
      поднимать в люльке более двух человек;
      снимать защелку храпового колеса ручной лебедки.

248. Люльки лебедку устанавливает вне опасной зоны.

      249. Перед каждым подъемом на опору:
      подъемную лебедку осматривают, проверяют состояние храпового механизма, шестерен, защелки, крепления лебедки к раме и рамы к якорю;
      осматривают подъемный канат во время его запасовки.
      При осмотре необходимо обращать внимание на состояние подъемных канатов, которые могут быть повреждены не только коррозией и обрывами проволок и искровыми разрядами.

250. При использовании ручных лебедок скорость подъема и спуска груза регулируется путем изменения скорости вращения рукоятки.

10. Требования безопасности при
обслуживании охлаждающих устройств

§ 1. Компрессорные, насосные, вентиляционные установки,
внутренняя и внешняя трубопроводная сеть и воздухопроводы

251. К обслуживанию охлаждающих устройств допускаются лица, прошедшие специальное обучение и проверку знаний.

252. К охлаждающим устройствам радиоустановок относятся: компрессорные, насосные, вентиляционные установки, внешняя и внутренняя трубопроводная сеть и воздухопроводы, градирни, конденсаторы пара, бассейны охлаждения.

253. Компрессорные, насосные, вентиляционные установки и вспомогательные устройства следует располагать так, чтобы ширина рабочих проходов ко всем вентилям, клапанам, задвижкам и была не менее 0,7 метра.

254. Передача от двигателей к компрессорам, насосам и вентиляторам, а также все открытые движущиеся части агрегатов должны быть ограждены металлическими кожухами, снимать которые во время работы агрегата не допускается. На кожухи вращающихся частей наносятся стрелки, указывающие направление вращения. Выводы обмоток электродвигателей закрываются кожухами.
В целях уменьшения шума моторы и вентиляторы устанавливаются на амортизаторы, воздухопроводы обрабатываются звукопоглощающими материалами, соединения выходов вентилятора с воздухопроводами выполняются из брезентовых или резиновых патрубков. Вентиляторы и моторы целесообразно размещать в изолированных камерах. Металлические воздухопроводы должны быть заземлены.

255. Все открытые проемы в полах, переходы и мостики в компрессорных, вентиляционных и насосных помещениях ограждаются перилами высотой не менее 1 метра, бортовым элементом высотой не менее 0,15 метра от уровня основания ограждения и средним промежуточным элементом. Полы площадок и ступени лестниц должны изготавливаться из рифленой стали.

256. Индивидуальные вентиляторы воздушного охлаждения ламп выносятся из помещения аппаратных (шкафов и стоек), если интегральный уровень шумов превышает допустимые нормы, и заключаются в кожухи. Корпуса вентиляторов, их выключателей заземляются. Шланги подачи воздуха не должны касаться радиаторов ламп.
На вентиляционных агрегатах, электромоторах насосов и компрессоров, имеющих дистанционное управление из других помещений, необходимо устанавливать местные выключатели, которые могут использоваться для аварийной остановки и проведения ремонтных и профилактических работ.

257. Открытые всасывающие отверстия центробежных вентиляторов ограждаются металлической сеткой с размерами ячейки не более 20 x 20 миллиметров.

258. Возле пусковых устройств электродвигателей компрессоров, насосов и вентиляторов, имеющих ручное управление, на полу проложены диэлектрические ковры, а в сырых помещениях пол закрывается изолирующим покрытием.

259. Чистка, обтирка и ремонт (в том числе подтягивание болтов) компрессоров, насосов и вентиляторов на ходу не допускается. Смазка частей агрегатов на ходу разрешается при наличии приспособлений, делающих эту операцию безопасной.

260. Во время чистки и ремонта компрессоров, насосов и вентиляторов приводящие их в действие электродвигатели отключаются от сети; насосы и компрессоры отключаются от системы, и давление с них снимается. Насос, параллельно которому установлен и работает резервный, ремонтируется после того, как будут приняты меры, чтобы ремонтируемый насос не работал турбиной (должны быть закрыты всасывающие и нагнетательные задвижки).

261. Ветошь и тряпки должны храниться в помещениях компрессорных и насосных в закрывающихся железных ящиках.

262. Вентили и задвижки трубопроводов и воздухопроводов должны быть доступны с пола помещения или с безопасных лестниц и специальных площадок.

263. Колодцы, камеры, туннели следует освещать переносными электролампами напряжением не выше 12 Вольт или аккумуляторными фонарями во взрывозащищенном исполнении.

264. Все работы в трубопроводах и воздухопроводах производятся при снятом давлении, надежно перекрыв запорной арматурой подачу давления. На рукоятке запорной арматуры вывешивается плакат "Не открывать - работают люди".
Не допускается чистить воздухопровод от масла выжиганием.

265. Движущиеся части оборудования и токоведущие части, вблизи которых ведутся работы, ограждаются или отключаются.

266. При испытании системы под давлением производить какие-либо работы на трубопроводе, а также стучать по трубопроводам не допускается.

11. Требования безопасности при производстве отдельных работ

§ 1. Погрузочно-разгрузочные работы

267. Погрузочно-разгрузочные работы осуществляются на специально отведенной территории с твердым и ровным покрытием.

268. Погрузочно-разгрузочные работы производятся механизированным способом с помощью подъемно-транспортного оборудования (кранов, погрузчиков) и средств малой механизации (блоков, талей).

269. Механизированный способ погрузочно-разгрузочных работ является обязательным для грузов массой более 20 килограмм, а также при подъеме грузов на высоту более 3 метра.

270. Предельная норма переноски грузов вручную по ровной и горизонтальной поверхности на одного человека не должна превышать 20 килограмм для мужчин старше 18 лет. Нормы предельно допустимых нагрузок для женщин старше 18 лет при подъеме и перемещении тяжестей вручную должны соответствовать данным, приведенным в приложении 17 к настоящим Правилам.

271. При подъеме трансформаторов, машин и другого тяжеловесного оборудования разрабатывается схема строповки. Канат троса должен крепиться за каркасы, рамы или за специально предназначенные для этой цели детали (кольца, скобы).

272. Тяжеловесные грузы допускается перемещать при помощи катков по горизонтальной поверхности.

273. При перемещении груза, на катках путь очищается от всех посторонних предметов. Концы катков не должны выступать из-под грузов больше, чем на 0,5 метра. Для подведения катков под груз необходимо пользоваться ломами или домкратами. Во избежание опрокидывания груза следует иметь дополнительные катки, подкладываемые под переднюю часть груза.

274. При спуске груза по наклонной плоскости необходимо применять задерживающие приспособления, препятствующие скатыванию или соскальзыванию груза под действием собственной тяжести или его опрокидыванию.

275. Не допускается находиться под грузом, который перемещается, поднимается или опускается.

276. Все погрузочно-разгрузочные работы производятся в рукавицах, а при выполнении работ с помощью грузоподъемных механизмов - в касках.

§ 2. Работы на высоте

277. Для работы на высоте специальные устройства применяются: подмости, стремянки, переносные лестницы и иные устройства применяются в зависимости от условий и характера выполняемых работ. Устройство временных настилов на случайных опорах (ящиках, кирпичах) не допускается.

278. Деревянные подмости изготавливаются из сухой древесины хвойных или лиственных пород, без косослоя, трещин и сучков. Применяемые доски должны быть толщиной не менее 50 миллиметров.

279. Настил подмостей должен иметь ровную поверхность шириной не менее одного метра, щели между досками настила не должны превышать 5 миллиметра. Прогиб настила при максимальной расчетной нагрузке не должен быть более 20 миллиметров. Расстояние от края настила до монтируемых конструкций не должно превышать 50 миллиметров. При отделочных работах - зазор 150 миллиметров. Когда работы не производятся, такой зазор между зданием и лесами необходимо закрывать.

280. Подмости должны иметь поручни, закраины (бортовая доска) и один промежуточный горизонтальный элемент. Высота поручней должна быть 1 метр, закраин - не менее 0,15 метра. Расстояние между стойками поручней не должно быть более 2 метра.
Бортовые доски устанавливаются на настил, а поручни крепятся к стойкам с внутренней стороны. Деревянные поручни не должны иметь заусенцев.

281. При обслуживании, а также при ремонте электроустановок не допускается применение металлических лестниц и стремянок. Переносные лестницы и стремянки изготавливаются из выдержанных сухих пиломатериалов хвойных пород без сучков. Все детали лестниц и стремянок должны иметь гладкую обструганную поверхность.

282. Ступени лестниц и стремянок должны быть врезаны в тетивы. Расстояние между ступенями не должно быть менее 0,25 метра и более 0,4 метра.

283. Тетивы лестниц и стремянок должны скрепляться стяжными болтами диаметром не менее 8 мм через каждые 2 метра, а также под верхней и нижней ступенями.

284. Длина приставной лестницы должна обеспечивать возможность производства работ, если работник стоит на ступеньке, находящейся на расстоянии не менее 1 метр от верхнего конца лестницы. Длина лестницы не должна превышать 5 метров.
Приставные лестницы следует устанавливать под углом 70 - 75 градусов к плоскости основания. Устанавливать их под углом более 75 градусов без дополнительного крепления верхней части лестницы не допускается.

285. Нижние концы переносных лестниц, устанавливаются на земле, с оковки с острыми наконечниками, а при пользовании ими на гладких и шероховатых полах (паркетный, плиточный, бетонный) - башмаки из резины или другого нескользящего материала. При необходимости верхние концы лестницы должны иметь специальные крюки. При работе с приставной лестницы на высоте более 1,3 метра следует применять предохранительный пояс, прикрепленный к конструкциям сооружения или к лестнице при условии крепления ее к конструкции.

      286. Стремянки с площадками должны быть пирамидальной формы, устойчивыми и легко передвигаемыми.
      Стремянка с колесами оборудуется запорным устройством, предотвращающим движение колес во время работы на ней.
      Площадки стремянок высотой 1,0 метра и более ограждение (упор, перила).

287. Раздвижные лестницы - стремянки должны иметь запорное устройство, исключающее возможность самопроизвольного раздвигания во время работы на них.

288. Работать с двух верхних ступеней лестниц, стремянок, не имеющих перил или упоров, находиться на ступеньках более чем одному лицу не допускается.
Переходить на высоте с приставной лестницы или стремянки на другую лестницу или стремянку не допускается.

      289. Не допускается работать на лестницах:
      около и над работающими машинами, валами и шкивами, транспортерами;
      с использованием механизированного инструмента, при натяжении проводов и для поддержания на высоте тяжелых деталей;
      с переносным электрическим инструментом.
      Для выполнения указанных работ следует применять специальные леса или стремянки с перилами.

290. Перед работой на лестнице, необходимо обеспечить ее устойчивость, а затем путем осмотра и опробования убедиться в прочности.

291. Если невозможно прочно закрепить верх лестницы, а также при работах в местах с движением людей, для предупреждения падения лестницы от случайных толчков независимо от наличия на ее концах металлических наконечников или резиновых башмаков, лестницу придерживает другой работник.

292. Для работы на высоте на маршах лестничных клеток должны устанавливаться специальные настилы.

      293. При осмотре деревянных лестниц и стремянок проверяется состояние древесины, соответствие ее техническим требованиям.
      Продольные трещины в ступеньках и тетиве допускаются длиной не более 100 миллиметров и глубиной не более 5 миллиметров. Местонахождение и направление трещин не должно грозить ослаблением тетивы и ступенек, не допускаются никакие заделки трещин или надломов шпаклевкой, склеиванием или каким-нибудь другим способом.
      Поперечные трещины не допускаются.
      Металлические детали лестниц и стремянок не должны иметь трещин, заусенцев и острых краев.
      Нижняя опорная часть тетивы и упоры, которыми она заканчивается, осматриваются. Упоры должны быть плотно закреплены на тетиве и не иметь люфта. При стирании резиновых деталей последние должны быть заменены, а затупившиеся шипы заточены.

294. После изготовления или капитального ремонта лестницы и стремянки должны испытываться статической нагрузкой в 150 килограмм/сантиметр, в процессе эксплуатации - нагрузкой 120 килограмм/сантиметр. Груз прикладывается на 20 минут к одной неусиленной ступеньке в середине пролета лестницы (стремянки), установленной к стене или конструкции под углом 75 градусов к горизонтальной плоскости. После удаления груза на ступеньках и в местах врезки их в тетиву не должно обнаруживаться повреждения.

295. Если у стремянки ступени имеются на обоих смежных коленах, то после испытания первого колена аналогичном образом испытывается второе.

296. Сроки периодических испытаний деревянных лестниц и стремянок устанавливает организация в зависимости от условий их использования, но не реже одного раза в шесть месяцев.

297. Проведение испытаний оформляется соответствующим актом, утверждаемым техническим руководителем организации, и регистрируется в специальном журнале. На тетивах лестниц (стремянок) указывается дата очередного испытания.

298. Каждой находящейся в эксплуатации лестнице и стремянке присваивается инвентарный номер. Номер, а также принадлежность (цех, участок) обозначается на тетивах.

12. Требования безопасности при работе с электроинструментом,
ручными электрическими машинами и ручными электрическими
светильниками

299. К работе с электроинструментом и ручными электрическими машинами класса 1 в помещениях с повышенной опасностью поражения электрическим током и вне помещений допускается персонал, имеющий группу по электробезопасности не ниже II.
Подключение вспомогательного оборудования (трансформаторов, преобразователей частоты, защитно-отключающих устройств) к сети и отсоединение его производятся лицом с группой по электробезопасности не ниже III.

      300. В зависимости от категории помещения по степени опасности поражения электрическим током применяется электроинструмент и ручные электрические машины следующих классов:
      класса 1 - при эксплуатации в условиях производства (за исключением подготовки и производства строительно-монтажных работ). При работе с электроинструментом и ручными электрическими машинами класса 1 следует пользоваться средствами индивидуальной защиты. Допускается работать электроинструментом и ручными электрическими машинами класса 1 без применения средств индивидуальной защиты, если машина или инструмент, и при этом только один, получает питание от разделительного трансформатора;
      класса 2 - при эксплуатации в условиях производства во всех случаях, а при подготовке и производстве строительно-монтажных работ в помещениях - в условиях повышенной опасности и вне помещений. При пользовании машинами классов 2 и 3 разрешается работать без применения средств индивидуальной защиты, за исключением подготовки и производства строительно-монтажных работ, когда при работе с электрическими машинами и инструментом класса 2 необходимо использовать указанные средства;
      класса 3 - при наличии особо неблагоприятных условий работы (в сосудах, аппаратах и других металлических емкостях с ограниченной возможностью перемещения и выхода оператора), а также в особо опасных условиях при подготовке и производстве строительно-монтажных работ.
      При подготовке и производстве строительно-монтажных работ допускается пользоваться в этих условиях ручными электрическими машинами и инструментом класса 2 с применением средств индивидуальной защиты.
      При отсутствии ручных электрических машин и инструмента класса 3 лицо, ответственное за электрохозяйство, разрешает применение машин и инструмента классов 1 и 2 при условии, что машина или инструмент, и притом только один, получает питание от автономного двигателя - генераторной установки, разделительного трансформатора или преобразователя с раздельными обмотками или при наличии устройства защитного отключения.
      К классу 1 относятся изделия, имеющие рабочую изоляцию и элемент для заземления.
      К классу 2 относятся изделия, имеющие двойную изоляцию (или усиленную) и не имеющие элемент для заземления.
      К классу 3 относятся изделия, не имеющие ни внутренних, ни внешних электрических цепей напряжением выше 42 Вольт.

301. Для присоединения электроинструмента к сети должен применяться шланговый провод сечением жилы не менее 1,5 квадратных миллиметров. При отсутствии такого провода допускается использование гибких проводов с изоляцией на напряжение не ниже 500 Вольт, заключенных в резиновый шланг.
Оболочки кабелей проводов должны заводиться в электроинструмент и прочно закрепляться во избежание излома и стирания их.

      302. Заземление корпуса электроинструмента осуществляется при помощи специальной жилы питающего провода, которая не должна одновременно служить проводником рабочего тока. Использовать для этой цели нулевой защитный проводник запрещается. Для питания трехфазного электроинструмента применяется четырехжильный провод, а для однофазного - трехжильный шланговый провод.
      Шланговый провод должен быть оснащен на конце штепсельной вилкой, имеющей соответствующее число рабочих контактов и один заземляющий.
      Конструкция вилки должна обеспечивать опережающее включение заземляющего контакта и запаздывающее его отключение. При отсутствии таких штепсельных соединений допускается заземлять инструмент голым гибким медным проводом сечением не менее 4 квадратных миллиметров, присоединяемым к специальному заземляющему зажиму на корпусе инструмента.

303. В тех случаях, когда электроинструмент получает питание от понижающего трансформатора, корпус инструмента заземляется подсоединением заземляющей жилы питающего шлангового провода к заземляющему зажиму понижающего трансформатора. Применять для питания электроинструмента автотрансформаторы не допускается.

      304. Перед началом работ с ручными электрическими машинами, ручными светильниками и электроинструментом производится:
      проверка комплектности и надежности крепления деталей;
      проверка внешним осмотром исправности кабеля (шнура), его защитной трубки и штепсельной вилки, целости изоляционных деталей корпуса, рукоятки и крышек щеткодержателей; наличия защитных кожухов и их исправности;
      проверка четкости работы выключателя;
      проверка работы на холостом ходу.
      У машин класса 1, проверяется исправность цепи заземления (между корпусом машины и заземляющим контактом штепсельной вилки).
      Ручные электрические машины, ручные светильники, электроинструмент и вспомогательное оборудование к ним, имеющие дефекты, выдавать для работы не допускается.

      305. Лицам, пользующимся электроинструментом и ручными электрическими машинами, не допускается:
      передавать ручные электрические машины и электроинструмент другим лицам;
      разбирать ручные электрические машины и электроинструмент и производить самим какой-либо ремонт (как самого электроинструмента или ручной электрической машины, так и проводов, штепсельных соединений);
      держаться за провод ручной электрической машины или электроинструмента или касаться вращающегося режущего инструмента;
      удалять руками стружку или опилки во время работы до полной остановки ручной электрической машины;
      работать с приставных лестниц (для выполнения этих работ должны устанавливаться прочные леса или подмости);
      оставлять ручные электрические машины и электроинструмент без присмотра и включенными в электросеть;
      вносить внутрь барабанов котлов, металлических резервуаров и переносные трансформаторы и преобразователи частоты.

306. Электроинструмент должен иметь инвентарный номер и храниться в сухом помещении в шкафах или на стеллажах.

      307. При проверке электроинструмента осматривается:
      затяжка винтов, крепящих узлы и детали инструмента; состояние провода (отсутствие внешних повреждений его изоляции и излома жил);
      исправность выключателя и заземления.

308. Ручные электрические светильники снабжаются предохранительной сеткой с рефлектором и крючком для подвески, сетка укрепляется на рукоятке винтами с таким расчетом, чтобы снимать ее можно было только при помощи отвертки.
Требования к проводу для присоединения светильника к сети такие же, как для присоединения электроинструмента.

      309. При проведении работ в помещениях с повышенной опасностью применяются ручные электрические светильники напряжением не выше 42 Вольт. При работах в особо опасных неблагоприятных условиях используются ручные светильники напряжением не выше 12 Вольт.
      В качестве источника питания светильников напряжением до 42 Вольт применяются понижающие трансформаторы, машинные преобразователи, генераторы, аккумуляторные батареи.
      При применении понижающего трансформатора конец обмотки напряжением 42 Вольт и ниже должен быть заземлен, а с первичной стороны питания трансформатора должен быть установлен соответствующий предохранитель для защиты от тока короткого замыкания.
      Не допускается использовать для указанных целей автотрансформаторы.

310. Штепсельные розетки сети напряжением до 42 Вольт должны конструктивно отличаться от розеток сетей напряжением 127 или 220 Вольт. Вилки (соединители) ручных светильников не должны допускать возможности включения в сеть напряжением 127 или 220 Вольт.

311. Контроль за сохранностью и исправностью электроинструмента и ручных электрических светильников осуществляет лицо, назначенное приказом руководителя организации или распоряжением по подразделению и имеющее группу по электробезопасности не ниже III.

312. Отсутствие замыканий на корпус, обрыва заземляющей жилы или провода, сопротивление изоляции электроинструмента и ручных электрических светильников проверяется мегомметром напряжением 500 Вольт не реже 1 раза в месяц.

313. Сопротивление изоляции обмоток и токоведущего кабеля электроинструмента относительно корпуса и наружных металлических деталей должно быть не менее 0,5 МОм, для изделий класса 2 - 2 Мом после капитального ремонта: между находящимися под напряжением деталями для рабочей изоляции - 2 МОм, для дополнительной - 5 МОм, для усиленной изоляции - 7 МОм.
Сопротивление изоляции понижающих трансформаторов измеряется между первичной и вторичной обмотками и между каждой из обмоток и корпусом. Периодичность испытаний составляет не реже одного раза в шесть месяцев.

§ 1. Проведение испытаний оборудования и измерений
Испытания с подачей повышенного напряжения от
постороннего источника тока

      314. Испытания проводятся бригадами в составе не менее двух человек, из которых производитель работ должен иметь группу по электробезопасности не ниже IV, а остальные - не ниже III.
      Испытания выполняет персонал, прошедший специальную подготовку и проверку знаний схем испытаний и имеющий опыт проведения испытаний в условиях действующих электроустановок.
      Лица, допущенные к проведению испытаний, должны иметь отметку об этом в удостоверении.

315. Испытания в установках напряжением выше 1000 Вольт производятся по наряду. Испытания электродвигателей напряжением выше 1000 Вольт, от которых отсоединены питающие кабели и концы их заземлены, выполняются по распоряжению.

316. Допуск по нарядам, выданным на проведение испытаний и подготовительных работ к ним, производится после удаления с рабочих мест других бригад, работающих на подлежащем испытанию оборудовании, и сдачи ими нарядов.

317. В состав бригады, проводящей испытания, включаются лица из ремонтного персонала с группой по электробезопасности не ниже II для выполнения подготовительных работ, охраны испытываемого оборудования, а также для разъединения и соединения шин. До начала испытаний начальник участка проинструктирует работников о мерах безопасности при испытаниях.
В состав бригады, осуществляющий ремонт или монтаж оборудования, для проведения испытаний включаются лица из персонала наладочных организаций или электролаборатории. Испытаниями руководит производитель работ либо по его указанию старшее лицо с группой по электробезопасности не ниже IV из персонала лаборатории или наладочной организации.

318. Массовые испытания изоляционных материалов и изделий (средств защиты, различных изоляционных деталей), проводимые вне электроустановок напряжением выше 1000 Вольт с использованием стендов, у которых токоведущие части закрыты сплошными или сетчатыми ограждениями, а двери снабжены блокировкой, а также жестчение мощных генераторных ламп с помощью устройства тренировки электронных приборов (УТЭП, М-50), выполняет лицо с группой по электробезопасности не ниже III в порядке текущей эксплуатации.
Работы по ужестечению мощных генераторных ламп в схеме действующего передатчика во время ремонтно-профилактических работ должны производиться по наряду бригадой в составе не менее двух человек, при этом производитель работ с группой по электробезопасности не ниже IV, член бригады с группой не ниже III.

      319. При сборке испытательной цепи выполняются защитное и рабочее заземления испытательной установки и, если требуется, защитное заземление корпуса испытываемого оборудования. Перед присоединением испытательной установки к сети 380/220 Вольт на вывод высокого напряжения установки накладывается заземление. Сечение медного провода, с помощью которого заземляется вывод, должно быть не менее 4 кв. мм.
      Сборку цепи испытания оборудования производит персонал бригады, проводящей испытания.
      Начальник участка перед испытаниями проверяет правильность сборки цепи надежность рабочих и защитных заземлений.

320. При накладке наложенных в электроустановке заземлений, препятствующих проведению испытаний, разрешается по указанию лица, руководящего испытанием.

      321. Место испытаний, а также соединительные провода, которые при испытании находятся под испытательным напряжением, ограждаются. Ограждение выполняется персоналом бригады, производящей испытания. В качестве ограждений применяются щиты, барьеры, канаты с подвешенными на них плакатами "Испытания. Опасно для жизни" или световыми табло с такой же надписью. Если соединительные провода, находящиеся под испытательным напряжением, расположены вне помещения электроустановки напряжением выше 1000 Вольт (в коридорах, на лестницах, в проходах, на территории), наряду с ограждением выставляется охрана из одного или нескольких проинструктированных и введенных в наряд лиц с группой по электробезопасности не ниже II. Члены бригады, осуществляющие охрану, размещаются вне ограждения.
      Лица, обслуживающие испытываемое оборудование, должны знать оборудование находящееся под напряжением.
      Производитель работ проверяет нахождение лиц на посту, назначенных для охраны, и извещение их о начале испытаний. Покидать пост лица могут только по разрешению производителя работ.

322. При размещении испытательной установки и испытываемого оборудования в разных помещениях или на разных участках РУ разрешается пребывание членов бригады с группой по электробезопасности не ниже III, ведущих наблюдение за состоянием изоляции, отдельно от производителя работ. Члены бригады перед началом испытаний получают необходимый инструктаж от производителя работ и располагаются вне ограждения.

323. При испытаниях кабеля, если противоположный конец его расположен в запертой камере, ячейке РУ или в помещении, на дверях или ограждении вывешивается плакат "Испытание. Опасно для жизни". Если эти двери и ограждения не заперты либо испытанию подвергается ремонтируемый кабель с разделанными на трассе концами, кроме вывешивания плакатов на дверях, ограждениях и у разделанных концов кабеля выставляется охрана из включенных в наряд лиц с группой по электробезопасности не ниже II.

324. Присоединение испытательной установки к сети напряжением 380/220 Вольт производится через коммутационный аппарат с видимым разрывом цепи или через штепсельную вилку, расположенные на месте управления установкой.
Коммутационный аппарат оборудуется стопорными устройствами или между подвижными и неподвижными контактами аппарата устанавливается изолирующая накладка.

325. Присоединять соединительный провод к фазе, полюсу испытываемого оборудования или к жиле кабеля и отсоединять его разрешается по указанию лица, руководящего испытанием, и только после их заземления.

      326. Перед подачей испытательного напряжения на испытательную установку производитель работ обязан:
      проверить, все ли члены бригады находятся на указанных им местах, нет ли посторонние лица, можно ли подавать испытательное напряжение на оборудование;
      предупредить бригаду о подаче напряжения и, убедившись, что предупреждение услышано всеми членами бригады, снять заземление с вывода испытательной установки, после чего и подать на нее напряжение 380/220 Вольт.
      С момента снятия заземления вся испытательная установка, включая испытываемое оборудование и соединительные провода, под напряжением и производить какие-либо пересоединения в испытательной схеме и на испытываемом оборудовании не допускается.

327. После окончания испытаний производитель работ снижает напряжение испытательной установки до нуля, отключает ее от сети 380/220 Вольт, заземляет (или дать распоряжение о заземлении), выводит установки и сообщает об этом бригаде. После этого пересоединяет провода от испытательной установки или в случае полного окончания испытания отсоединяет их и снимает ограждения. До испытания изоляции КЛ и ВЛ, а также после него необходимо разрядить кабель и линию на землю через добавочное сопротивление, наложить заземление и убедиться в полном отсутствии заряда. После этого разрешается снимать плакаты. Лицо, производящее разрядку, пользуется диэлектрическими перчатками, защитными очками и стоит на изолирующем основании.

328. На рабочем месте оператора выполняется раздельная световая сигнализация о включении напряжения до и выше 1000 Вольт.

329. Передвижные лаборатории оснащаются световой сигнализацией, действующей, когда вывод высокого напряжения находится под напряжением.

330. Измерения мегомметром выполняются обученными лицами из электротехнического персонала. В установках напряжением выше 1000 Вольт измерения производят по наряду два лица, одно из которых должно иметь группу по электробезопасности не ниже IV. В установках напряжением до 1000 Вольт измерения выполняют по распоряжению два лица, одно из которых должно иметь группу не ниже III. Исключения составляют испытания, указанные в пункте 321 Правил.

331. Испытания изоляции линии, которые могут получить напряжение с двух сторон, проводятся в том случае, если от ответственного лица электроустановки, которая присоединена к другому концу этой линии, получено сообщение по телефону (с обратной проверкой), что линейные разъединители и выключатель отключены и вывешены плакаты "Не включать. Работают люди".

332. Перед началом испытаний проверяется отсутствие людей, работающих на той части электроустановки, к которой присоединен испытательный прибор, не допускается находящимся вблизи него лицам прикасаться к токоведущим частям и, при необходимости выставляется охрана.

333. Для контроля состояния изоляции электрических машин в соответствии с методическими указаниями или программами измерения мегомметром на остановленной или вращающейся, но не возбужденной машине могут проводиться оперативным персоналом или по его распоряжению в порядке текущей эксплуатации работниками электролаборатории. Под наблюдением оперативного персонала эти измерения могут выполняться и ремонтным персоналом. Испытания изоляции роторов, якорей и целей возбуждения может проводить одно лицо с группой по электробезопасности не ниже III, испытания изоляции статора - не менее чем два лица, одно из которых должно иметь группу не ниже IV, а второе - не ниже III.

334. При работе с мегомметром прикасаться к токоведущим частям, к которым он присоединен, не допускается. После окончания работы необходимо снять остаточный заряд с проверяемого оборудования посредством его кратковременного заземления.

      335. Производство измерений мегомметром не допускается:
      на одной цепи двухцепных линий напряжением выше 1000 Вольт, в то время когда другая цепь находится под напряжением;
      на одноцепной линии, если она идет параллельно с работающей линией напряжением выше 1000 Вольт; во время грозы или при ее приближении.

§ 2. Работа с электроизмерительными клещами
и измерительными штангами

336. Измерения электроизмерительными клещами и измерительными штангами в установках напряжением выше 1000 Вольт производятся двумя лицами, одно из которых имеет группу по электробезопасности не ниже IV, а второе - не ниже III. Ремонтным персоналом измерения выполняются по наряду, оперативным - по распоряжению. В электроустановках напряжением до 1000 Вольт измерения электроизмерительными клещами производит одно лицо с группой не ниже III.

337. Для измерений применяются клещи с амперметром, установленным на их рабочей части. Использование клещей с вынесенным амперметром не допускается. Во время измерений не допускается нагибаться к амперметру для отсчета показаний, касаться приборов, проводов и измерительных трансформаторов. Измерения в электроустановках напряжением выше 1000 Вольт выполняются в диэлектрических перчатках, защитных очках, стоя на изолирующем основании.

338. Измерения могут производиться лишь на участках шин, конструктивное выполнение которых, а также расстояние между токоведущими частями разных фаз и между ними и заземленными частями исключают возможность электрического пробоя между фазами или на землю из-за уменьшения изоляционных расстояний за счет рабочей части клещей.

339. На кабелях напряжением выше 1000 Вольт используются для измерения электроизмерительными клещами жилы кабеля изолированы и расстояние между ними не менее 250 мм.

340. Измерения электроизмерительными клещами на шинах напряжением до 1000 Вольт выполняются стоя на полу или специальных подмостях.

341. При измерениях клещами пофазно токов в установках напряжением до 1000 Вольт при горизонтальном расположении фаз необходимо перед производством измерений оградить каждую фазу изолирующей прокладкой. Указанные операции производятся в диэлектрических перчатках.

342. Подниматься на конструкцию или телескопическую вышку для проведения работ следует без штанги. Штанга поднимается с помощью каната, удерживая ее в вертикальном положении рабочей частью вверх. Применять металлические канаты для подъема штанги не допускается. При подъеме не допускается раскачивать штангу и ударять ею о твердые предметы. В случае подъема на незначительную высоту разрешается передача штанги из рук в руки.

343. Не допускается проводить работы с измерительными штангами в грозу, при тумане, дожде или мокром снеге.

344. При работе со штангой должны соблюдаться расстояния от работающего до токоведущих частей, указанные в пункте 43 настоящих Правил.

Приложение 1
к Правилам по безопасности
и охране труда в организациях
телевидения, радиовещания и
радиосвязи Республики Казахстан

Меры и сроки испытаний подъемных механизмов
и приспособлений

Наименование механизмов приспособлений	Испытательная загрузка, кг				Продол- житель- ность статич. Испыта- ний мин.	Перио- дич- ность испы- таний
	При приемочных испытаниях и после капитального ремонта		При периодических испытаниях
	Статич.	Динам.	Статич.	Динам.
Лебедки ручные	1,25Рн	1,1Рн	1,1Рн	Рн	10	1 раз
Тали	1,25Рн	1,1Рн	1,1РН	Рн	10	1 раз
Блоки и полис пасты	1,25Рн	1,1РН	1,1РН	РН	10	1 раз
домкраты	1,25РН	1,1РН,	1,1Рн	РН	10	1 раз
Канаты стальные	1,25РН	-	-	-	10	1 раз в 6 мес.
Стропы скобы кольца	1,25РН	-	1,1РН	-	10	-
Предохрани- тельные пояса страхующие канаты Монтерские когти Лестницы деревянные	300 180 150	- - -	225 120 120	- - -	5 2 2	- 1 раз в 6 месяц то же

Приложение 2
к Правилам по безопасности
и охране труда в организациях
телевидения, радиовещания и
радиосвязи Республики Казахстан

Нормированные значения коэффициента естественном и
совмещенном освещении

Харак- теристика зрительной работы	Наимень- ший размер объекта разли- чения	Разряд зритель- ной работы	Подраз- ряд зритель- ной работы	Контраст Объекта различе- ния с фоном	Харак- тери- стика фона
Средней точности	Св. 0,5 до 1	IV	а	малый	темный
			б	малый средний	средний темный
			в	малый средний большой	светлый средний темный
			г	средний большой большой	светлый светлый средний

продолжение таблицы

Искусственное Освещение		Естественное Освещение			Совмещенное освещение
Освещенность: лк КЕО е _н ^III _, %					КЕО е _н ^III _, %
При ком- бини- ро- ван- ном осве- щении	При общем осве- щении	При верх- нем или верх- нем и боко- вом	При боковом освещении		При верх- нем или верх- нем и боко- вом	При боковом освещении
			В зоне с ус- той- чи- вым снеж- ным пок- ро- вом	На ос- таль- ной терри- тории		В зоне с устой- чивым снеж- ным пок- ро- вом	На ос- таль- ной терри- тории
750	300	4	1,2	1,5	2,4	0,7	0,9
500	200
400	200
300	150

Приложение 3
к Правилам по безопасности
и охране труда в организациях
телевидения, радиовещания и
радиосвязи Республики Казахстан

Размеры эксплуатационных проходов
на передающих радиостанциях

N п/п	Виды проходов	Ширина прохода (в метрах)
1	Между лицевыми панелями шкафов передатчика и стеной (при отсутствии между ними пульта или стола дежурного)	Ширина открываемой двери или длина выдвигаемой части оборудования плюс 0,6 но не менее 2,0
2	Между лицевыми панелями шкафов передатчиков при расположении их друг против друга (при отсутствии между ними пульта или стола дежурного)	Сумма размеров открываемых дверей или длин выдвигаемых частей оборудования плюс 0,8 но не менее 2,0
3	Между задней или боковой стороной оборудования и стеной	Ширина открываемой двери или длина выдвигаемой части оборудования плюс 0,6 но не менее 0,8
4	Между зданиями (боковыми) сторонами оборудования дверей при отсутствии не огражденных неизолированных токоведущих частей оборудования в пределах ограждений и на крышах шкафов соседних передатчиков	Сумма размеров открываемых или выдвигаемых частей оборудования плюс 0,6 но не менее 2,0
5	Между зданиями (боковыми) сторонами оборудования при наличии не огражденных неизолированных токоведущих частей оборудования, находящихся под высоким напряжением, в пределах ограждений и на крышах шкафов соседних передатчиков	2,0 В случае расположения оборудования передатчиков на меньших расстояниях необходима установка дополнительных ограждений в соответствии с приложением 11 настоящих правил (за уровень отсчета следует принимать уровень крыши шкафов или верха ограждений)
6	Между лицевой (боковой, задней) стороной оборудования передатчика и проекций экранированной фидерной линии при наличии не огражденных токоведущих частей оборудования, находящихся под высоким напряжением, в пределах ограждения и на крышах шкафов передатчика	0,2 В случае расположения сторон оборудование передатчика и проекций экранированной фидерной линии на меньших расстояниях необходимо установить дополнительные ограждения от уровня крыши шкафов или верха ограждений до уровня потолка
7	Между пультом управления или столом дежурного и находящимся перед ним или позади него фронтом оборудования	Ширина открываемой двери или длина выдвигаемой части оборудования плюс 0,6 но не менее 1,5
8	То же и находящейся позади него стеной	1,0

      Примечания.
      1. Нормы предусматривают расстояние от наиболее выступающих частей оборудования.
      2. Оборудование, не требующее эксплуатационного обслуживания с задней или боковой стороны, может устанавливаться вплотную к стене или другому оборудованию, за исключением случаев, предусмотренных в пункте 5 данного примечания.
      3. Допускается отдельное местное сужение проходов за счет строительных конструкций, но не более 0,2 метра. При этом сужение проходов напротив открываемых дверей или выдвигаемых частей запрещается.
      4. Увеличение проходов допускается в пределах, определяемых размерами типовых строительных конструкций.
      5. Установку контрольно-измерительной аппаратуры следует производить по нормам для приемных радиостанций.

Приложение 4
к Правилам по безопасности
и охране труда в организациях
телевидения, радиовещания и
радиосвязи Республики Казахстан

       Размеры эксплуатационных проходов на приемных
         радиостанциях и приемопередающих станциях
                    спутниковой связи

N п/п	Виды проходов	Ширина проходов (в метрах)
1	Между лицевыми панелями ряда аппаратуры и стеной (при отсутствии между ними стола или пульта дежурного)	Ширина открываемой двери или длинна выдвигаемой части блока плюс 0,6 но не менее 1,5
2	Между лицевыми панелями рядов аппаратуры при расположении их друг против друга (при отсутствии между ними стола или пульта дежурного)	Сумма размеров открываемых дверей или длин выдвигаемых частей блоков плюс 0,8 но не менее 2,0. При длине ряда аппаратуры до 7,0 допускается сокращение ширины прохода до 1,8
3	Между рядом аппаратных столов со стороны обслуживания и стеной	1,0
4	Между рядами аппаратных столов при расположении их друг против друга со стороны обслуживания	1,8 - при длине ряда аппаратных столов до 7,0 2,0 - при длине ряда аппаратных столов более 7,0 0,8
5	Между задней стороной ряда оборудования (аппаратных столов) и стеной при необходимости обслуживания монтажа	В случае наличия дверей - ширина открываемой двери плюс 0,6 1,0
6	Между задними сторонами рядов оборудования (аппаратных столов) при необходимости обслуживания монтажа	В случае наличия дверей - сумма размеров открываемых дверей плюс 0,6

      Примечания.
      1. Нормы предусматривают расстояния от наиболее выступающих частей оборудования.
      2. Оборудование, не требующее эксплуатационного обслуживания с задней или боковой стороны, может устанавливаться вплотную к стене или другому оборудованию.
      3. Допускается отдельное местное сужение проходов за счет строительных конструкций, но не более 0,2 метра. При этом сужение прохода напротив открываемых дверей или выдвигаемых блоков запрещается.
      4. Оборудование должно отстоять от отопительных приборов на расстоянии не менее 0,8 метра.
      5. Увеличение проходов допускается в пределах, определяемых размерами типовых строительных конструкций.

Приложение 5
к Правилам по безопасности
и охране труда в организациях
телевидения, радиовещания и
радиосвязи Республики Казахстан

Размеры эксплуатационных проходов на
радиотелевизионных передающих станциях

N
п/п

Проход

Ширина прохода (в метрах)

Между лицевыми панелями
телевизионного и звукового
оборудования при
расположении их одна против
другой

Между лицевыми панелями
передатчиков при
распоряжении их друг против
друга (при отсутствии между
ними пульта или стола
дежурного)

Между пультом управления
или столом дежурного и
находящимся перед ним,
сзади или сбоку фронтом
оборудования

То же и находящейся позади
него стеной

Между задней дверцей
оборудования и покрытием
стен (акустическая
обработка, панели, стекло,
выступающие строительные
конструкции)

Между рядами шкафов, стоек
при одностороннем
обслуживании

Между группами шкафов,
стоек, стоящими в одном
ряду или под углом, а так
же между отдельно стоящими
агрегатами, шкафами.

Между фронтом передатчика и
стеной (при отсутствии
между ними пульта или стола
дежурного)

Между крайними боковыми
шкафами и стенами при
необходимости обслуживания
их с торцевой стороны

Между шкафами оборудования,
УВЧ-фильтрами, мостами
сложения и другим
оборудованием,
устанавливаемым за передним
фронтом передатчиков

2,5

3 (для передатчиков 5 кВт и
ниже - 2)

1,5 (для стеллажей видеоконтрольных
устройств с учетом наилучшего
обзора с рабочего места)

1,2

Ширина открываемой дверцы или
глубина выдвигаемой части плюс
0,6 но не менее 0,8

1,5

0,8

2 (для передатчиков 5 кВт и
ниже - 1,5)

Ширина открываемой дверцы или
глубины выдвигаемой части плюс
0,6, но не менее 0,8
(если не требуется обслуживание
с боковых сторон шкафов - 1,6)

Размер открываемой двери или
выдвигаемой части оборудования
плюс 0,6, но не менее 0,8

Примечание. Отдельно стоящее оборудование: видеоконтрольные
устройства, телевизоры, звуковые агрегаты, стеллажи, табло, электрочасы,
размещаются в пределах достаточной видимости и слышимости (углы
зрения и расстояния) с рабочих мест обслуживающего персонала.

Приложение 6
к Правилам по безопасности
и охране труда в организациях
телевидения, радиовещания и
радиосвязи Республики Казахстан

    Предельно допустимые уровни электромагнитных полей
    (непрерывное излучение с амплитудой или частотной
        модуляцией), круглосуточное воздействие ^х

N диа- пазо- на	Метрическое разделение диапазона	Частоты	Длины волн	ПДУ
5	километровые волны (низкие частоты, НЧ)	30 - 300 КГц	10 - 1 км	25 В/м
6	гектаметровые волны (средние частоты, СЧ)	0,3 - 3 МГц	1 - 0,1 км	15 В/м
7	декаметровые волны (высокие частоты, ВЧ)	3 - 30 МГц	100 - 10 м	(3 lg л ) В/м ^хх ( л - лямда)
8	метровые волны (очень высокие частоты, ОВЧ)	30 - 300 МГц	10 - 1 м	3 В/м
9	дециметровые волны (ультра высокие частоты, УВЧ)	300 - 3000 МГц	1 - 0,1 м	2,5 мкВт/см ²
10	сантиметровые волны (сверх высокие частоты, СВЧ	3000 МГц - 300 ГГц	10 см - 0,1 см	2,5 мкВт/см ²

^х : 1. Диапазоны, приведенные в таблице 4, исключают нижнюю и
включают верхнюю граничную частоту.
      2. ПДУ, приведенные в данной таблице, не распространяются на
телевизионные станции, работающие в диапазоне 48 - 1000 МГц, которые
нормируются в соответствии с формулой:
      Е _ПДУ = 21*f ^-0,37 ,
      где: Е _ПДУ - ПДУ напряженности ЭМП (электрической составляющей), В/м;
      f - несущая частота оцениваемого канала (канала изображения либо
канала звукового сопровождения), МГц, или по таблице 5.
      3. Перерасчет ПДУ в зависимости от времени воздействия не допускается.
       ^хх - длина волны в метрах.
      ПДУ этого диапазона можно определять также по формуле:
      Е _ПДУ = 7,42 - 3 lg f,
      где f - частота в МГц,.

Приложение 7
к Правилам по безопасности
и охране труда в организациях
телевидения, радиовещания и
радиосвязи Республики Казахстан

       Предельно допустимые уровни напряженности
         электромагнитного поля, создаваемого
       радиопередающими телевизионными станциями

Номер канала	Частота, МГц	Средняя длина волны, м	ПДУ, В/м
1	2	3	4

1	48,5 - 56,5	5,71	4,9
2	58 - 66	4,84	4,6
3	76 - 84	3,75	4,2
4	84 - 92	3,41	4,0
5	92 - 100	3,13	3,9
6	174 - 182	1,69	3,1
7	182 - 190	1,61	3,0
8	190 - 198	1,55	3,0
9	198 - 206	1,49	2,9
10	206 - 214	1,43	2,9
11	214 - 222	1,38	2,9
12	222 - 230	1,33	2,8
21	470 - 478	0,633	2,1
22	478 - 486	0,622	2,1
23	486 - 494	0,612	2,1
24	494 - 502	0,602	2,1
25	502 - 510	0,593	2,1
26	510 - 518	0,584	2,1
27	518 - 526	0,575	2,1
28	526 - 534	0,566	2,1
29	534 - 542	0,558	2,1
30	542 - 550	0,549	2,0
31	550 - 558	0,542	2,0
32	558 - 566	0,534	2,0
33	566 - 574	0,526	2,0
34	574 - 582	0,519	2,0
35	582 - 590	0,512	2,0
36	590 - 598	0,505	2,0
37	598 - 606	0,498	2,0
38	606 - 614	0,492	2,0
39	614 - 622	0,485	1,9
40	622 - 630	0,479	1,9
41	630 - 638	0,473	1,9
42	638 - 646	0,467	1,9
43	646 - 654	0,462	1,9
44	654 - 662	0,456	1,9
45	662 - 670	0,450	1,9
46	670 - 678	0,445	1,9
47	678 - 686	0,440	1,9
48	686 - 694	0,435	1,9
49	694 - 702	0,430	1,9
50	702 - 710	0,425	1,9
51	710 - 718	0,420	1,8
52	718 - 726	0,416	1,8
53	726 - 734	0,411	1,8
54	734 - 742	0,407	1,8
55	742 - 750	0,402	1,8
56	750 - 758	0,398	1,8
57	758 - 766	0,394	1,8
58	766 - 774	0,390	1,8
59	774 - 782	0,386	1,8
60	782 - 790	0,382	1,8

Приложение 8
к Правилам по безопасности
и охране труда в организациях
телевидения, радиовещания и
радиосвязи Республики Казахстан

   Предельно допустимые уровни напряженности
     электромагнитного поля, создаваемого
         радиопередающими станциями
           декаметрового диапазона

Частота, МГц	Длина волны, м	ПДУ, В/м
1	2	3

3	100,0	6,0
4	75,0	5,6
5	60,0	5,3
6	50,0	5,1
7	42,9	4,9
8	37,5	4,7
9	33,3	4,6
10	30,0	4,4
11	27,3	4,3
12	25,0	4,2
13	23,1	4,1
14	21,4	4,0
15	20,0	3,9
16	18,8	3,8
17	17,6	3,7
18	16,7	3,7
19	15,8	3,6
20	15,0	3,5
21	14,3	3,5
22	13,6	3,4
23	13,0	3,3
24	12,5	3,3
25	12,0	3,2
26	11,5	3,2
27	11,1	3,1
28	10,7	3,1
29	10,3	3,0

Приложение 9
к Правилам по безопасности
и охране труда в организациях
телевидения, радиовещания и
радиосвязи Республики Казахстан

Группы по электробезопасности персонала,
обслуживающего электроустановки

Группа по электро безопас ности	Минимальный стаж работы в электроустановках, мес.
	Не элект- ро- техни- чес- кий пер- сонал	Элект- ро- техни- чес- кий персо- нал	Электротехнический персонал
			не имеющий среднего образования		Со средним образо- ванием и прошед- ший специа- льное обучение	Со специ- альным и высшим техни- ческим образо- ванием
			не про- шедший специа- льного обуче- ния	Прошед- ший специа- льное обуче- ние		Со специ- альным и высшим техни- ческим образо- ванием
1	2	3	4	5	6	7
I	Не нормируется
II	-	2	2	1	1	Не норми- руется
III	-	10 в преды- дущей группе	4 в преды- дущей группе	3 в преды- дущей группе	2 в преды- дущей группе	1 в преды- дущей группе
IV	-	6 в преды- дущей группе	12 в преды- дущей группе	8 в преды- дущей группе	3 в преды- дущей группе	2 в преды- дущей группе
V	-	-	42	24	12	3

продолжение таблицы

Группа по электро безопас ности	Минимальный стаж работы в электроустановках, мес.		Характеристика Персонала
	Практиканты
	Средне- специа- льных учебных заведений	Выщих учебных заведений
1	8	9	10
I			Лица, не имеющие специальной электротехнической подготовки, но имеющие элементарное представление об опасности электрического тока и мерах безопасности при работе на обслуживаемом участке, электрооборудовании, установке. Лица с группой I должны быть знакомы с правилами оказания первой помощи + пострадавшим от электрического тока
II			Для лиц с группой II обязательны: 1. Элементарное техническое знакомство с электроустановками. 2. Отчетливое представление об опасности электрического тока и приближения к токоведущим частям. 3. Знание основных мер предосторожности при работах в электроустановках. 4. Практические навыки оказания первой помощи пострадавшим от электрического тока
III	6 в преды- дущей группе	3 в преды- дущей группе	Для лиц с группой III обязательны: 1. Знакомство с устройством и обслуживанием электроустановок. 2. Отчетливое представление об опасностях при работе в электроустановках. 3. Знание общих правил техники безопасности. 4. Знание правил допуска к работам в электроустановках напряжением до 1000 В. 5. Знание специальных правил техники безопасности по тем видам работ, которые входят в обязанности данного лица. 6. Умение вести надзор за работающими в электроустановках. 7. Знание правил оказания первой помощи и умение практически оказать первую помощь пострадавшему (приемы искусственного дыхания и т.п.) от электрического тока
IV	-	-	Для лиц с группой IV обязательны: 1. Познания в электротехнике в объеме специализированного профтехучилища. 2. Полное представление об опасности при работах в электроустановках. 3. Знание настоящих Правил в объеме занимаемой должности. 4. Знание установки настолько, чтобы свободно разбираться, какие элементы должны быть отключены для производства работы, находить в натуре все эти элементы и проверять выполнение необходимых мероприятий по обеспечению безопасности. 5. Умение организовать безопасное проведение работ, вести надзор за ними. 6. Знание Правил оказания первой помощи и умение практически оказать первую помощь пострадавшему (приемы искусственного дыхания и т.п.) от электрического тока. 7. Знание схем и оборудования своего участка. 8. Умение обучить персонал других групп правилам техники безопасности и оказанию первой помощи пострадавшим от электрического тока
V	-	-	Для лиц с группой V обязательны: 1. Знание схем и оборудования своего участка. 2. Твердое знание настоящих Правил, а также специальных глав. 3. Ясное представление о том, чем вызвано требование того или иного пункта. 4. Умение организовать безопасное производство работ и вести надзор за ними в электроустановках любого напряжения. 5. Знание правил оказания первой помощи и умение практически оказать первую помощь (приемы искусственного дыхания и т.п.) пострадавшему от электрического тока. 6. Умение обучить персонал других групп правилам техники безопасности и оказанию первой помощи пострадавшему от электрического тока.

      Примечания.
      1. Лица из электротехнического персонала с группой
по электробезопасности II - V, имеющие просроченные удостоверения или
не прошедшие проверку знаний, приравниваются к лицам с группой I.
      2. Практикантам моложе 18 лет не разрешается присваивать группу выше II.
      3. Для инженера по технике безопасности, контролирующего электроустановки,
требуется общий производственный стаж не менее 3 лет (не обязательно
в электроустановках).

Приложение 10
к Правилам по безопасности
и охране труда в организациях
телевидения, радиовещания и
радиосвязи Республики Казахстан

Напряжение электроустановки	Расстояние до токоведущих частей, м
Напряжение электроустановки	От людей и применяемых ими инструментов и приспособлений, от временных ограждений	От механизмов и грузоподъемных машин в рабочем и транспортном положениях, от стропов грузозахватных приспособлений и грузов
До 1000 В 3-35 кВ	В РУ без прикосновения не нормируется 0,6	1,0 1,0

Приложение 11
к Правилам по безопасности
и охране труда в организациях
телевидения, радиовещания и
радиосвязи Республики Казахстан

Нормы и сроки эксплуатационных и электрических
испытаний средств защиты

Наименование средств защиты	Напряжение электро- установки, кВ	Испыта- тельное напряжение, кВ	Про- должи- тель- ность испы- тания, мин.	Ток про- тека- ющий через изде- лие, мА, не более	Перио- дич- ность
Изолирующие клещи Указатели напряжения выше 1000 В с газо- разрядной лампой; рабочая часть (продольная изоляция) изолирующая часть напряжение индикации Указатели напряжения до 1000 В: напряжение индикации проверка исправности схемы: одноплюсные указатели двухплюсные Наименование средств защиты указатели изолирующая часть Перчатки резиновые диэлектри- ческие Боты диэлектри- ческие Галоши диэлектри- ческие Изолирован- ный инструмент с однослойной изоляцией	До 1 6-10 35 До 10 15 20 До 10 св. 10 до 20 св. 20 до 35 2-10 6-10 св. 10 до 20 св. 20 до 35 До 1 До 1 До 1 Напряжение электро- установки, кВ До 0,5 св. 0,5 до 1 Все напряжения Все напряжения До 1 До 1	2 3-кратное линейное, но не менее 40 3-кратное линейное 12 17 24 Не менее 40 Не менее 60 Не менее 105 Не выше 0,55 Не выше 1, 5 Не выше 2,5 Не выше 5,0 Не выше 0,09 Не менее 1,1 u раб.наиб. То же Испыта- тельное напряжение, кВ 1 2 6 15 3,5 2	5 5 1 1 1 1 1 1 - - - - - 1 1 Продол- житель- ность испыта- ния, мин. 1 1 1 1 1 1	- - - - - - - - - - - - - 0,6 10 Ток, пре- тека- ющий через изде- лие, мА, не более - - 6 7,5 2 -	1 раз в 24 мес. 1 раз в 12 мес. 1 раз в мес. Перио- дич- ность 1 раз в 6 мес. 1 раз в 36 мес. 1 раз в 12 мес. 1 раз в 12 мес.

Приложение 12
к Правилам по безопасности
и охране труда в организациях
телевидения, радиовещания и
радиосвязи Республики Казахстан

Форма наряда-допуска для Лицевая сторона наряда
работы в электроустановках Для работ в электроустановках

Организация ______________
Подразделение ____________

НАРЯД-ДОПУСК N ___________

Ответственному руководителю работ ________________________________
Допускающему __________ производителю работ ______________________
Наблюдающему _________ с членами бригады _________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
поручается _______________________________________________________
__________________________________________________________________
Работу начинать: дата ____ время ___.
Работу закончить: дата _____ время ____.
Работу выполнить: со снятием напряжения; без снятия напряжения на
токоведущих частях и вблизи них; вдали от токоведущих частей,
находящихся под напряжением (ненужное зачеркнуть).

МЕРЫ ПО ПОДГОТОВКЕ РАБОЧИХ МЕСТ

Наименование электроустановок, в которых нужно произвести отключения и наложить заземления	Что должно быть отключено и где заземлено

Отдельные указания _______________________________________________
__________________________________________________________________
Наряд выдал: дата ____ время ____ подпись ______ фамилия _________
Наряд продлил по: дата ______ время _____

Подпись __________ Фамилия __________ Дата ________ Время ________

РАЗРЕШЕНИЕ НА ДОПУСК

Разрешение на подготовку рабочих мест и на допуск к работе получил	Дата, время	От кого (должность, фамилия)	Допускающий (подпись)

Оборотная сторона наряда

Рабочие места подготовлены. Под напряжением остались: ____________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
Допускающий __________ Ответственный руководитель работ __________
(подпись) (подпись)

ЕЖЕДНЕВНЫЙ ДОПУСК К РАБОТЕ И ЕЕ ОКОНЧАНИЕ

Бригада проинструктирована и допущена на подготовленное рабочее место				Работа закончена, бригада удалена
наиме- нование рабочих мест	дата, время	подписи		дата, время	о снятии зазем- лений, наложенных бригадой, сообщено (кому)	Произво- дитель работ (подпись)
наиме- нование рабочих мест	дата, время	допус- кающе- го	произ- води- теля работ	дата, время	о снятии зазем- лений, наложенных бригадой, сообщено (кому)	Произво- дитель работ (подпись)
1	2	3	4	5	6	7

Изменения в составе бригады

Введен в состав бригады	Выведен из состава бригады	Дата, время	Разрешил (подпись)

Работа полностью закончена, бригада удалена, заземления,
наложенные бригадой сняты, сообщено (кому) _______________________

Дата _____ Время _____ Производитель работ _______________________
(подпись)

Ответственный руководитель работ _______________________
(подпись)

Заполнение наряда-допуска

      1. Записи в наряде должны быть разборчивыми. Исправление текста не допускается.
      2. Система нумерации нарядов устанавливается лицом, ответственным за электрохозяйство организации.
      3. В неподлежащих заполнению графах следует ставить знак Z, а в строках делать прочерк.
      4. В строке "дата" указывается число, месяц и две последние цифры, обозначающие год.
      5. Вместе с фамилиями лиц, указываемых в наряде, вписываются их инициалы, а для допускающего, ответственного руководителя, производителя работ, наблюдающего и членов бригады, кроме того, вписываются их группы по электробезопасности.
      6. В наряде должны указываться диспетчерские наименования электроустановок, оборудования.
      Лицевая сторона наряда.
      7. В строке "Подразделение" указывается структурное подразделение организации (цех, служба, участок), где выдается наряд.
      8. В строке "Ответственному руководителю работ", если выполнение работ предусмотрено без него, указывается "не назначается".
      В строке "Допускающему" указывается фамилия допускающего из оперативного персонала.
      В строках "с членами бригады" указывается фамилии состава бригады, кроме производителя работ и наблюдающего.
      Фамилии пишутся в именительном падеже. В случае недостатка строк следует прикладывать к наряду список членов бригады за подписью лица, выдавшего наряд, о чем должно быть записано в последней строке: "См. дополнительный список".
      9. В строках "поручается" указывается наименование электроустановок, где предстоит работать, содержание работы.
      10. В строке "Работу закончить" указываются дата и время окончания работы по данному наряду (независимо от окончания всей работы в целом).
      11. В таблице 1 указываются:
      в графе 1 - наименование электроустановок, в которых необходимо произвести отключения и наложить заземления;
      в графе 2 - наименования коммутационных аппаратов, которые должны быть отключены, и места, где должны быть наложены заземления, установлены ограждения, вывешены плакаты.
      12. В таблице 1 должны быть внесены те отключения, которые нужны для подготовки непосредственно рабочего места. Переключения, выполняемые в процессе подготовки рабочего места, связанные с изменением схем, в таблицу не вносятся (перевод соединений с одной системы шин на другую). В электроустановках подготовку рабочего места выполняет допускающий из оперативно-ремонтного персонала, в таблице 1 допускается вносить все поручаемые ему операции, а также указывать и другие меры по подготовке рабочих мест (проверка отсутствия напряжения, установка ограждений токоведущих частей) в соответствии с местными инструкциями по производству оперативных переключений, утвержденными лицом, ответственным за электрохозяйство.
      13. В нарядах, по которым отключения и наложения заземлений для допуска не требуются, в графе 1 таблице 1 записывается: "Без отключения и наложения заземлений".
      14. Если число строк таблице 1 не позволяет перечислить все меры по подготовке рабочих мест, допускается прикладывать к наряду дополнительную таблицу, подписанную выдающим наряд, о чем должно быть записано в последней строке основной таблицы: "См. дополнительный список".
      15. В строках "Отдельные указания" фиксируются:
      этапы работы или отдельные операции, которые должны выполняться под непрерывным надзором ответственного руководителя работ;
      разрешение на временное снятие заземлении.
      Выдающему наряд разрешается по его усмотрению вносить в эти строки и другие указания, связанные с выполняемой работой.
      В строках "Наряд выдал" и "Наряд продлил" выдающий наряд указывает дату и время его подписания.
      16. Таблица 2 заполняется при первичном допуске допускающим из оперативного персонала либо производителем работ, совмещающим обязанности допускающего.
      При временном включении ремонтируемой электроустановки таблица 2 заполняется перед каждым повторным допуском.
      Оборотная сторона наряда.
      17. В строках "Рабочие места подготовлены. Под напряжением остались" допускающий указывает оставшиеся под напряжением токоведущие части, ближайшие к рабочему месту. Если таких частей нет, в этих строках следует писать "Не остались".
      Допускающий и ответственный руководитель работ расписываются под строками "Рабочие места подготовлены. Под напряжением остались" только при первичном допуске.
      18. В таблице 3 оформляются ежедневный допуск к работе и ее окончание, в том числе допуск с переводом на другое рабочее место, а также допуск и окончание работы при временном включении электроустановки.
      Лицо, осуществляющее повторный допуск, расписывается в графе 3.
      Графа 6 заполняется при работах, связанных с пробным включением электроустановок. В графе 6 указываются фамилия и должность лица, которому сообщено о временном окончании работы, снятии наложенных заземлении и удалении бригады.
      Окончание работ, связанное с окончанием рабочего дня, производитель работ оформляет в графах 5 и 7 таблицы 3.
      19. В таблице 4 в графе "Разрешил" расписывается (с указанием фамилии) лицо, выдавшее разрешение на изменение состава бригады.
      При передаче разрешения по телефону, радио производитель работ в этой графе указывает фамилию лица, выдавшего разрешение на изменение состава бригады.
      20. После полного окончания работ производитель расписывается в предназначенной для этого строке наряда, указывая при этом время и дату оформления. В соответствующей строке расписывается и ответственный руководитель работ после приемки им рабочего места. Если ответственный руководитель работ не назначался, производитель работ расписывается за него.
      При оформлении в наряде полного окончания работы производитель работ это оформление выполняет только в своем экземпляре наряда, указывая должность и фамилию лица, которому он сообщил о полном окончании работ, а также дату и время сообщения.
      Если бригада заземлении не накладывала, то слова "Заземления, наложенные бригадой, сняты" из текста сообщения вычеркиваются.
      21. Лицо, выдавшее наряд, производит контроль за правильностью оформления наряда и расписывается в конце него.

Приложение 13
к Правилам по безопасности
и охране труда в организациях
телевидения, радиовещания и
радиосвязи Республики Казахстан

Форма акта проверки и испытания блокировки

"__" _______________ 20__ г.

      Мы, нижеподписавшиеся: ст. инженер _________________________
тов. ________________ нач. смены тов. ______________ в присутствии
общественного инспектора по безопасности и охране труда
тов. __________________________ провели проверку и испытание
системы блокирующих устройств на передатчике
______________________________________________ в следующем объеме:
      1. Проведен внешний осмотр состояния замков, ключей, приводов
и других деталей механической блокировки.
     2. Проведен внешний осмотр контактов переключателей, реле,
контакторов и дверных блок-контактов, а также проводки и
сигнальных устройств электрической блокировки.
      3. Проверена целостность устройств разряда фильтров.
      4. Практически проверена исправность действия электрической
и механической блокировок.
      5. Сопротивление изоляции цепей УБС составляет _____________
При проверке УБС передатчика в указанном объеме оказалось:
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
      На основании полученных результатов система УБС передатчика
__________________________________________________________________

Подписали: Старший инженер _______________________________________
      Начальник смены ____________________________________________
      Общественный инспектор по безопасности и охране труда ______
      Проверил начальник цеха ____________________________________
      (Акт хранится в цехе у старшего по смене в течение 6 месяцев)

Приложение 14
к Правилам по безопасности
и охране труда в организациях
телевидения, радиовещания и
радиосвязи Республики Казахстан

Форма наряда на производство работ на
антенно-мачтовых и фидерных сооружениях

__________________________ Наряд действителен
(наименование предприятия) на один рабочий день

Соблюдай правила техники безопасности

НАРЯД N ______________

На производство работ на антенно-мачтовых и
фидерных сооружениях

Производителю работ ______________________________________________
                           (фамилия, инициалы, группа)
с бригадой в составе ____ чел. ___________________________________
                                    (фамилия, инициалы, группа)
поручается выполнить следующее ___________________________________
                               (место, содержание и объекты работ)
Начало работ по наряду ___ час. ___ мин. ___ дня ____ мес. 20__ г.
Окончание работ по наряду __ час. __ мин. ___ дня ___ мес. 20__ г.
__________________________________________________________________
                     (фамилия, инициалы, группа)

Условия производства работ

А. В генераторном зале
Отключить ______________________ Отключены _______________________
              (указать какие                   (указать какие
________________________________ _________________________________
разъединители, выключатели,        разъединители, выключатели,
________________________________ _________________________________
    передатчики, вводы антенн         передатчики, вводы антенн
________________________________ _________________________________
             и т.п.)                              и т.п.)
Отключить питание СОМ и вывесить Отключено питание СОМ и вывешены
плакаты ________________________ плакаты _________________________
________________________________ _________________________________
Установить заземления __________ Установлены заземления __________
________________________________ _________________________________
     (указать точно, где)        (указать точно, где и N заземления)
Вывесить плакаты _______________ Вывешены плакаты ________________
________________________________ _________________________________

Необходимые меры безопасности в залах передатчиков приняты, допуск
на место производства работ разрешается.
Старший дежурной смены ___________________________________________
                                        (подпись)
Ответственный руководитель работ (допускающий) ___________________
                                                   (подпись)
Б. На месте работ
Проверить отсутствие напряжения Установлены заземления ___________
и установить заземления _______ __________________________________
                                   (указать точно, где и
_______________________________ __________________________________
       (указать точно, где)              N заземления)
_______________________________ __________________________________
Проверить подъемные устройства Проверены подъемные устройства
_______________________________ __________________________________
       (указать, какие)                (указать, какие)
Остаются под напряжением _________________________________________
                                 (соседние фидеры антенн)
Наряд выдан "___" ___________ 20__ г.

Подпись _____________________

      Рабочее место, условия работы, исправность инструмента и
предохранительные средства проверены, бригада проинструктирована,
необходимые меры безопасности приняты, к работе
допущены ___ час. ____ мин. ____ дня ______ мес. 20__ г.
Ответственный руководитель работ (допускающий) ___________________
                                                     (подпись)
Производитель работ ______________________________________________
                                     (подпись)
Работа окончена ______ час. ____ мин. ____ дня ____ мес. 20__ г.
Персонал выведен, материалы и инструменты убраны, плакаты и
заземления N ____________ сняты.
Наряд закрыт.
Производитель работ ______________________________________________
                                    (подпись)
Ответственный руководитель работ (допускающий) ___________________
                                                    (подпись)
Старший дежурной смены ___________________________________________
                                        (подпись)
Наряд проверен ___________________________________________________
                   (надписать, какие замечания; дата и подпись
__________________________________________________________________
            контролирующего лица или выдавшего наряд)
(Исправления в тексте наряда и перечеркивания не допускаются)

Приложение 15
к Правилам по безопасности
и охране труда в организациях
телевидения, радиовещания и
радиосвязи Республики Казахстан

Расстояние от проводов фидера до
поверхности земли и различных сооружений

Наименование объекта	Расстояние от проводов фидера до объекта, м, не менее
Наименование объекта	Для передающих антенн	Для приемных антенн
Поверхность земли	3,0 <*>
Полотно дороги на технической территории радиостанции	4,5
Полотно дороги за пределами технической территории радиостанции	6	5,5
Конек крыши	2,5	1,5
Головка рельса при пересечении фидером железных дорог		7,5
Элементы деревянной и асбестоцементной опор фидера	0,4	0,1
Элементы железобетонной опоры	0,5**	0,3
Стены здания	0,8	0,3
Ветви деревьев или кустарников	2,0***

* Для районов со снежным покровом толщиной более 1 м расстояние
от проводов до поверхности земли должно быть не менее 4 м.
** При мощности свыше 250 кВт - 0,8 м; при мощности ниже
5 кВт - 0,3 метра
*** ветви деревьев на любой высоте над фидером недопустимы.

Приложение 16
к Правилам по безопасности
и охране труда в организациях
телевидения, радиовещания и
радиосвязи Республики Казахстан

Нормы и сроки испытаний подъемных
механизмов и приспособлений

Наименование механизмов, приспособлений	Испытательная нагрузка, кг				Продол- житель- ность статис- тичес- ких испыта- ний, мин.	Перио- дичность испы- таний
	при приемочных испытаниях и после капитального ремонта		При периодических испытаниях
	ста- тисти- ческая	дина- мичес- каяя	ста- тисти- ческая	дина- мичес- кая
Лебедки ручные Тали Блоки и полис-пасты Домкраты Канаты (тросы) стальные Канаты пеньковые, хлопчато- бумажные, капроновые Стропы, скобы, кольца и т.п. приспособления Предохранитель- ные пояса, страхующие канаты Монтерские когти Лестницы деревянные	1,25 РН 1,25 Рн 1,25 Рн 1,25 Рн 1,25 Рн 1,25 Рн 1,25 Рн 300 180 150	1,1 Рн 1,1 Рн 1,1 Рн 1,1 Рн - - - - - -	1,1 Рн 1,1 Рн 1,1 Рн 1,1 Рн 1,1 Рн 1,1 Рн 1,1 Рн 225 135 120	Рн Рн Рн Рн - - - - -	10 10 10 10 10 10 10 5 2 2	1 раз в год То же - - - - 1 раз в 6 мес. То же - - - - - - То же

      Примечание.
      1. Рн-допустимая рабочая нагрузка, кг.
      2. При неудовлетворительных результатах статических испытаний динамические не производится.
      Динамические испытания заключаются в повторных подъемах и опусканиях груза.
      3. При статическом испытании пробный груз должен находится на высоте примерно 100 мм от земли или опоры.
      4. При испытаниях каната и цепи должны выдержать испытательную нагрузку без разрывов, заметного местного удлинения (канаты) и вытяжки отделимых звеньев (цепи).
      5. Перед испытанием подъемные механизмы должны быть проверены (осмотром) и при необходимости отремонтированы.
      6. Все механизмы и приспособления после капитального ремонта подлежат обязательному испытанию вне зависимости от очередного срока испытания.
      7. Винтовые домкраты периодическим испытаниям не подвергаются, а осматриваются 1 раз в 3 мес.
      8. Испытания подъемных механизмов и приспособлений должны производится в соответствии с указаниями действующих ГОСТ, технических условий и Правил устройства и безопасности эксплуатации грузоподъемных кранов.

Приложение 17
к Правилам по безопасности
и охране труда в организациях
телевидения, радиовещания и
радиосвязи Республики Казахстан

Нормы предельно допустимых нагрузок

Характер работ

Предельно допустимая масса
руза (в килограммах)

Подъем и перемещение тяжестей
при чередовании с другой
работой (до 2 раз в час)

Подъем и перемещение тяжестей
постоянно в течении рабочей
смены

Величина динамической работы,
совершаемой в течении каждого
часа рабочей смены, не должна
превышать:
С рабочей поверхности
С пола

10

7

1750 кгм
875 кгм

      Примечания.
      В массу поднимаемого и перемещаемого груза включается масса
тары и упаковки.
      При перемещении грузов на тележках или в контейнерах
прилагаемое усилие не должно превышать 10 килограмм.