ИПС "Әділет"

      Қолданушылардың назарына!!!
      Қаулының қолданысқа енгізілу тәртібін 2-тармақтан қараңыз.
      Ескерту. Тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 22.11.2021 № 100 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

"Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 15-бабы екінші бөлігінің 63) тармақшасына, "Бухгалтерлік есеп және қаржылық есептілік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 20-бабы 6-тармағының 1) тармақшасына сәйкес Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің Басқармасы ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:

Ескерту. Кіріспе жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 22.11.2021 № 100 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

1. Қоса беріліп отырған Екінші деңгейдегі банктердің және Қазақстан Республикасының бейрезидент-банктері филиалдарының сенімгерлік операциялар мен кастодиандық қызметті бухгалтерлік есепке алуды жүргізу жөніндегі нұсқаулық бекітілсін.

Ескерту. 1-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 22.11.2021 № 100 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

2. Осы қаулы 2008 жылғы 1 ақпаннан бастап қолданысқа енгізіледі.

3. Бухгалтерлік есепке алу департаменті (Шалғымбаева Н.Т.):

1) Заң департаментімен (Шәріпов С.Б.) бірлесіп осы қаулыны Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуден өткізуге шаралар қабылдасын;

2) осы қаулыны Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуден өткізген күннен бастап он күндік мерзімде оны Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі орталық аппаратының мүдделі бөлімшелеріне, Қазақстан Республикасының Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігіне, "Қазақстан қаржыгерлерінің қауымдастығы" заңды тұлғалар бірлестігіне және екінші деңгейдегі банктерге жіберсін.

4. Осы қаулының орындалуын бақылау Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Төрағасының орынбасары Д.Т.Ақышевқа жүктелсін.

Ұлттық Банк
Төрағасы

Қазақстан Республикасының
Ұлттық Банкі Басқармасының
2007 жылғы 30 қарашадағы
N№134 қаулысымен
бекітілген

Екінші деңгейдегі банктердің және Қазақстан Республикасының бейрезидент-банктері филиалдарының сенімгерлік операциялар мен кастодиандық қызметті бухгалтерлік есепке алуды жүргізу жөніндегі нұсқаулық

Ескерту. Тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 22.11.2021 № 100 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

1. Жалпы ережелер

Ескерту. 1-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2012.03.26 № 111 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Қаулысымен.

1. Осы Екінші деңгейдегі банктердің және Қазақстан Республикасының бейрезидент-банктері филиалдарының сенімгерлік операциялар мен кастодиандық қызметті бухгалтерлік есепке алуды жүргізу жөніндегі нұсқаулық "Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 15-бабы екінші бөлігінің 63) тармақшасына, "Бухгалтерлік есеп және қаржылық есептілік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 20-бабы 6-тармағының 1) тармақшасына, "Екінші деңгейдегі банктердегі, ипотекалық ұйымдардағы, "Қазақстанның Даму Банкі" акционерлік қоғамындағы және Қазақстан Республикасының бейрезидент - банктердің филиалдарындағы бухгалтерлік есептің үлгі шот жоспарын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2011 жылғы 31 қаңтардағы № 3 қаулысына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 6793 болып тіркелген) (бұдан әрі – бухгалтерлік есептің үлгі шот жоспары), халықаралық қаржылық есептілік стандарттарына сәйкес әзірленді.

2. Осы Нұсқаулық екінші деңгейдегі банктер және Қазақстан Республикасының бейрезидент-банктерінің филиалдары (бұдан әрі – банктер) қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу, бақылау мен қадағалау жөніндегі уәкілетті органның лицензиясы негізінде жүзеге асыратын сенімгерлік операциялардың және кастодиандық қызметтің бухгалтерлік есебін жүргізуді нақтылайды.

Ескерту. 2-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 22.11.2021 № 100 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

3. Банк Сенімгерлік басқаруға қабылданған және/немесе кастодиан шарты негізінде меншікті активтерден қабылданған активтердің жеке есебін жүзеге асырады.

4. Сенімгерлік басқаруға қабылданған ипотекалық заемдар бойынша ақшаның, тазартылған қымбат металдардың және талаптардың құқықтарын, кастодиан шарты негізінде қабылданған активтердің, сондай-ақ олар бойынша алынған инвестициялық кірістің (шығыстың) талдау есебі халықаралық қаржылық есептілік стандарттарының талаптарына сәйкес банк дербес әзірлеген журналдарда жүргізіледі.

5. Осы Нұсқаулықтың және Қазақстан Республикасын заңнамасының талаптарына қайшы келмейтін қосымша бухгалтерлік жазбаларды жасауға рұқсат етіледі.

2. Сенімгерлік операцияларды есепке алу

Ескерту. 2-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2012.03.26 № 111 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Қаулысымен.

6. Сенімгерлік басқаруға қабылданған ақша және тазартылған қымбат металдар, сондай-ақ алынған инвестициялық кіріс (шығыс) N 2210""Сенімгерлік басқаруға қабылданған қаржы активтері" баланстық шотында есептеледі.

Сенімгерлік басқаруға алынған ақшамен операциялардың бухгалтерлік есебі бухгалтерлік есептің үлгі шот жоспарында көзделген 7500""Талап ету құқықтары сенімгерлік басқаруға қабылданған ипотекалық заемдар" және 7600""Клиенттердің сенімгерлік (инвестициялық) басқарудағы активтері" шоттары тобындағы шоттарда жүзеге асырылады.

1-параграф. Сенімгерлік басқаруға қабылданған активтерді есепке алу

Ескерту. 1-параграфтың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2012.03.26 № 111 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Қаулысымен.

7. Банк клиенттен ақша, тазартылған қымбат металдар және/немесе ипотекалық заемдар бойынша талап ету құқықтарын сенімгерлік басқаруға алған кезде клиенттің активтерін сенімгерлік басқару шарты негізінде дебет (бұдан әрі - Дт) және кредит (бұдан әрі - Кт) бойынша мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

1) баланстық шоттарда:

Дт 1051 "Банктің Қазақстан Республикасының Ұлттық

Банкіндегі корреспонденттік есеп шоты"

1052 "Банктің басқа банктердегі корреспонденттік есеп

шоттары

Кт 2210" "Сенімгерлік басқаруға қабылданған қаржы

активтері;

2) баланстан тыс шоттарда:

Дт 7535 "Талап ету құқығы сенімгерлік басқаруға

қабылданған ипотекалық заемдар"

7601" "Ақша"

7602 "Тазартылған қымбат металдар"

Кт 7661 " "Клиенттен активтердің түсуі".

8. Банк сенімгерлік басқаруға қабылданған ақшаны орналастырған, инвестициялық кіріс (шығыс) алған және сенімгерлік басқарудағы активтермен өзге операциялар жасаған кезде осы Нұсқаулықта көзделген бухгалтерлік жазбалардан басқа, тиісінше 1051""Банктің Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкіндегі корреспонденттік есепшоты", 1052""Банктің басқа банктердегі корреспонденттік есепшоттары" баланстық шоттардың дебеті/кредиті және 2210""Сенімгерлік басқаруға қабылданған қаржы активтері" баланстық шоттың кредиті/дебиті бойынша бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады.

2-параграф. Сенімгерлік басқаруға қабылданған және тазартылған қымбат металдарға орналастырылған ақшаны және сенімгерлік басқаруға қабылданған тазартылған қымбат металдарды есепке алу

Ескерту. 2-параграфтың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2012.03.26 № 111 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Қаулысымен.

9. Сенімгерлік басқаруға, тазартылған қымбат металдарға қабылданған ақшаны орналастыру кезінде мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:

Дт 7602 "Тазартылған қымбат металдар"

Кт 7601 " "Ақша"

10. Тазартылған бағалы металдардың әділ құны бойынша қайта бағалау жүргізу кезінде мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

1) тазартылған бағалы металдардың әділ құны олардың есептік құнынан асып кеткен кезде:

Дт 7602 "Тазартылған бағалы металдар"

Кт 7664 "Активтерді әділ құны бойынша қайта бағалаудан болатын кірістер";

2) тазартылған бағалы металдардың есептік құны олардың әділ құнынан асып кеткен кезде:

Дт 7684 "Активтерді әділ құны бойынша қайта бағалаудан болған шығыстар"

Кт 7602 "Тазартылған бағалы металдар"

Ескерту. 10-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 31.12.2019 № 267 (01.07.2020 бастап қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

11. Сенімгерлік басқарудағы тазартылған қымбат металдарды металл шотқа орналастыру кезінде мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:

Дт 7604" "Орналастырылған салымдар"

Кт 7602 "Тазартылған қымбат металдар".

12. Металл шот шартына сәйкес металл шоты бойынша сыйақы есептеу кезінде мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:

Дт 7610 "Сыйақы"

Кт 7662 "Сыйақы түріндегі кірістер".

13. Металл шот бойынша есептелген сыйақыны алу кезінде мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:

Дт 7601 "Ақша"

Кт 7610 "Сыйақы".

14. Металл шотты ашу және тазартылған қымбат металдарды қайтару кезінде мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:

Дт 7602 "Тазартылған қымбат металдар"

Кт 7604" "Орналастырылған салымдар"

15. Сенімгерлік басқарудағы және/немесе сенімгерлік басқаруға қабылданған ақшаның есебінен сатып алынған тазартылған қымбат металдарды сату кезінде мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

1) сатылатын тазартылған қымбат металдар құнына:

Дт 7601 "Ақша"

Кт 7604" "Орналастырылған салымдар"

2) тазартылған қымбат металдардың сату бағасы және олардың есептік құны арасында оң айырма туындаған кезде:

Дт 7601 "Ақша"

Кт 7663 "Активтерді сатып алу-сату бойынша кірістер";

3) тазартылған қымбат металдардың сату бағасы және олардың есептік құны арасында теріс айырма туындаған кезде:

Дт 7663 "Активтерді сатып алу-сату бойынша шығыстар"

Кт 7602 "Тазартылған қымбат металдар"

Ескерту. 15-тармаққа өзгеріс енгізілді – ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 31.12.2019 № 267 (01.07.2020 бастап қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

3-параграф. Сенімгерлік басқаруға қабылданған және банк салымдарына орналастырылған ақшаны есепке алу

Ескерту. 3-параграфтың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2012.03.26 № 111 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Қаулысымен.

16. Сенімгерлік басқаруға қабылданған ақшаны банктердің және банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардың салымдарына орналастыру кезінде мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

1) банктік салым шарты негізінде орналастырылған ақша сомасына:

Дт 7604 "Орналастырылған салымдар"

Кт 7601 "Ақша";

2) мәміле бойынша шығындар сомасына:

Дт 7604 "Орналастырылған салымдар" (мәміле бойынша

шығындарды есепке алуға арналған жеке қосалқы

шот)

Кт 7601 "Ақша".

17. Банктік салым шартына сәйкес сыйақы есептеу және нақты алу кезінде мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

1) салым бойынша есептелген сыйақы сомасына:

Дт 7610 "Сыйақы"

Кт 7662 "Сыйақы түріндегі кірістер";

2) салым бойынша нақты алынған сыйақы сомасына:

Дт 7601 "Ақша"

Кт 7610 "Сыйақы".

18. Егер салым шетел валютасымен орналастырылған жағдайда мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

1) валюта айырбастаудың нарықтық бағамы көтерілген кезде:

Дт 7604 "Орналастырылған салымдар"

Кт 7665 "Бағамдық айырма бойынша кірістер";

2) валюта айырбастаудың нарықтық бағамы төмендеген кезде:

Дт 7685 "Бағамдық айырма бойынша шығыстар"

Кт 7604 "Орналастырылған салымдар".

Ескерту. 18-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 31.12.2019 № 267 (01.07.2020 бастап қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

19. Мәміле бойынша шығындарға амортизация жүргізу кезінде мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:

Дт 7662 "Сыйақы түріндегі кірістер"

Кт 7604 "Орналастырылған салымдар" (мәміле бойынша

шығындарды есепке алуға арналған жеке қосалқы

шот).

20. Банктік салым шарты негізінде орналастырылған ақшаны қайтару кезінде мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:

1) банктік салым шарты негізінде орналастырылған ақша сомасына:

Дт 7601 "Ақша"

Кт 7604 "Орналастырылған салымдар"

7610 "Сыйақы";

Ескерту. 20-тармаққа өзгеріс енгізілді – ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 31.12.2019 № 267 (01.07.2020 бастап қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

21. Әрбір есепті күнге банк халықаралық қаржылық есептілік стандарттарының және есеп саясатының талаптарына сәйкес салымдардың құнсыздануына тест жүргізеді және мынадай бухгалтерлік жазбаларды жүзеге асырады:

1) салымдардың құнсыздануынан болған зиянды тану кезінде:

Дт 7688 "Басқада шығыстар" (орналастырылған салымдар

бойынша провизияларды есепке алуға арналған

жеке қосалқы шот)

Кт 7604 "Орналастырылған салымдар"

7610 "Сыйақы";

2) салымдардың құнсыздануынан бұрын көрсетілген зиянды қалпына келтіру кезінде:

Дт 7604 "Орналастырылған салымдар"

7610 "Сыйақы"

Кт 7668 "Басқа да кірістер" (құнсызданудан болған

зиянды қалпына келтіруден алынған кірісті

есепке алуға арналған жеке қосалқы шот).

4-параграф. Сенімгерлік басқаруға қабылданған ипотекалық заемдар бойынша талаптар құқықтарын есепке алу

Ескерту. 4-параграфтың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2012.03.26 № 111 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Қаулысымен.

22. Талап ету құқығы сенімгерлік басқаруға қабылданған ипотекалық заем бойынша сыйақы есептеу кезінде мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:

Дт 7542 "Сенімгерлік басқаруға қабылданған талаптар

құқығы ипотекалық заемдар бойынша есептелген

сыйақы"

Кт 7662 "Сыйақы түріндегі кірістер".

23. Талап ету құқығы сенімгерлік басқаруға қабылданған ипотекалық заем бойынша төлемдерді алу кезінде түскен ақша сомасына мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:

Дт 7601 "Ақша"

Кт 7535 "Талап ету құқықтары сенімгерлік басқаруға

қабылданған ипотекалық заемдар";

7542 "Сенімгерлік басқаруға қабылданған талаптар

құқығы ипотекалық заемдар бойынша есептелген

сыйақы"ю

24. Талап ету құқығы сенімгерлік басқаруға қабылданған ипотекалық заем бойынша төлемдерді заемшы уақытылы қайтармаған кезде мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

1) негізгі борыш бойынша мерзімі өткен төлем сомасына:

Дт 7536 "Талап ету құқығы сенімгерлік басқаруға

қабылданған мерзімі өткен ипотекалық

заемдар"

Кт 7535 "Талап ету құқықтары сенімгерлік басқаруға

қабылданған ипотекалық заемдар";

2) сыйақы бойынша мерзімі өткен төлем сомасына:

Дт 7544 "Талап ету құқықтары сенімгерлік басқаруға

берілген ипотекалық заемдар бойынша мерзімі

өткен сыйақы"

Кт 7542 "Талап ету құқығы сенімгерлік басқаруға

қабылданған ипотекалық заемдар бойынша

есептелген сыйақы"

25. Талап ету құқығы сенімгерлік басқаруға қабылданған ипотекалық заем бойынша мерзімі өткен төлемдерді алу кезінде мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

1) негізгі борыш бойынша мерзімі өткен төлем сомасына:

Дт 7601 "Ақша"

Кт 7536 "Талап ету құқығы сенімгерлік басқаруға

қабылданған мерзімі өткен ипотекалық

заемдар"

2) сыйақы бойынша мерзімі өткен төлем сомасына:

Дт 7601 "Ақша"

Кт 7544 "Талап ету құқықтары сенімгерлік басқаруға

берілген ипотекалық заемдар бойынша мерзімі

өткен сыйақы"

26. Талап ету құқығы сенімгерлік басқаруға қабылданған ипотекалық заем бойынша есептелген және алынған тұрақсыздық айыбы (айыппұл, өсімпұл) сомасына мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

1) тұрақсыздық айыбын (айыппұл, өсімпұл) есептеу кезінде:

Дт 7543 "Сенімгерлік басқаруға қабылданған талаптар

құқығы ипотекалық заемдар бойынша тұрақсыздық

айыбы (айыппұл, өсімпұл)"

Кт 7668 "Басқада кірістер";

2) есептелген тұрақсыздық айыбын (айыппұл, өсімпұл) алу кезінде:

Дт 7601 "Ақша"

Кт 7543 "Сенімгерлік басқаруға қабылданған талаптар

құқығы ипотекалық заемдар бойынша тұрақсыздық

айыбы (айыппұл, өсімпұл)".

27. Талап ету құқығы сенімгерлік басқаруға қабылданған ипотекалық заемдарды кері сатып алуды жүзеге асырған және клиенттің активтерін сенімгерлік басқару шартына сәйкес осы құқықтармен сенімгерлік басқару бойынша банктің міндеттемелері тоқтаған кезде мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:

Дт 7681 "Клиенттердің активтерін алу"

Кт 7536 "Талап ету құқығы сенімгерлік басқаруға

қабылданған мерзімі өткен ипотекалық заемдар";

7544 "Талап ету құқықтары сенімгерлік басқаруға

берілген ипотекалық заемдар бойынша мерзімі

өткен сыйақы"

5-параграф. Сенімгерлік басқарудан алынған активтерді есепке алу

Ескерту. 5-параграфтың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2012.03.26 № 111 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Қаулысымен.

28. Клиент сенімгерлік басқарудағы активтердің бір бөлігін алған жағдайда, мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

1) баланстық шоттарда:

Дт 2210 "Сенімгерлік басқаруға қабылданған қаржы

активтері"

Кт 1051 "Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкіндегі

корреспонденттік шот"

1052 "Басқа банктердегі корреспонденттік шоттар"

2) баланстан тыс шоттарда:

Дт 7681 "Клиенттердің активтерін алу"

Кт 7535 "Талап ету құқығы сенімгерлік басқаруға

қабылданған ипотекалық заемдар"

7601 "Ақша"

7602 "Тазартылған қымбат металдар"

7604 "Орналастырылған салымдар"

29. Есепті кезең үшін активтерді сенімгерлік басқару нәтижесін айқындау кезінде мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

1) клиенттің активтерімен операциялар бойынша есептелген кірістер сомасына:

Дт 7661 "Клиенттен активтердің түсуі"

7662 "Сыйақы түріндегі кірістер"

7663 "Активтерді сатып алу-сату болатын кірістер"

7664 "Активтерді әділ құны бойынша қайта бағалаудан болатын кірістер"

7665 "Бағамдық айырма бойынша кірістер"

7668 "Басқа да кірістер"

Кт 7651 "Капитал";

2) клиенттің активтерімен операциялар бойынша есептелген шығыстар сомасына:

Дт 7651 "Капитал"

Кт 7681 "Клиенттің активтерін алу"

7682 "Комиссиялық сыйақылар төлеу бойынша шығыстар"

7683 "Активтерді сатып алу-сатудан болатын шығыстар"

7684 "Активтерді әділ құны бойынша қайта бағалаудан болатын шығыстар"

7685 "Бағамдық айырма бойынша шығыстар"

7688 "Басқа да шығыстар".

Ескерту. 29-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 31.12.2019 № 267 (01.07.2020 бастап қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

30. Клиенттің активтерін сенімгерлік басқару шартының қолданылу мерзімі аяқталған және активтерді клиентке қайтару кезінде мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

баланстық шоттарда:

Дт 2210 "Сенімгерлік басқаруға қабылданған қаржы

активтері"

Кт 1051 "Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкіндегі

корреспонденттік шот"

1052 "Басқа банктердегі корреспонденттік шоттар"

баланстан тыс шоттарда:

1) қолда бар активтер бойынша кірістер сомасына:

Дт 7661 "Клиенттен активтердің түсуі"

7662 "Сыйақы түріндегі кірістер"

7663 "Активтерді сатып алу-сату болатын кірістер"

7664 "Активтерді әділ құны бойынша қайта бағалаудан болатын кірістер"

7665 "Бағамдық айырма бойынша кірістер"

7668 "Басқа да кірістер"

Кт 7651 "Капитал";

2) клиенттің активтерімен операциялар бойынша есептелген шығыстар сомасына:

Дт 7651 "Капитал"

Кт 7683 "Активтерді сатып алу-сатудан болатын шығыстар"

7684 "Активтерді әділ құны бойынша қайта бағалаудан болатын шығыстар"

7685 "Бағамдық айырма бойынша шығыстар"

7688 "Басқа да шығыстар";".

3) клиенттің активтерінің шоттары бойынша қалдықтар сомасына:

Дт 7681 "Клиенттердің активтерін алу"

Кт 7601 "Ақша"

7602 "Тазартылған қымбат металдар"

7604 "Орналастырылған салымдар"

7610 "Сыйақы"

7611 "Басқа да талаптар";

4) клиенттің міндеттемелер шоты бойынша қалдықтар сомасына:

Дт 7632 "Басқа да міндеттемелер"

Кт 7681 "Клиенттердің активтерін алу";

5) капитал шоты бойынша қалдық сомасына:

Дт 7651 "Капитал"

Кт 7681 "Клиенттердің активтерін алу".

Ескерту. 30-тармаққа өзгеріс енгізілді – ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 31.12.2019 № 267 (01.07.2020 бастап қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

6-параграф. Сенімгерлік басқарушының клиенттің активтерін сенімгерлік басқарудан түскен сыйақысын есепке алу

Ескерту. 6-параграфтың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2012.03.26 № 111 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Қаулысымен.

31. Банк Клиенттің активтерін сенімгерлік басқару шарты бойынша сыйақы есептеген және алған кезде мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

1) сыйақы есептеген кезде:

Дт 1815 "Сенімгерлік операциялар бойынша көрсеткен

қызметі үшін есептелген комиссиялық кірістер"

Кт 4605 "Сенімгерлік операциялар бойынша көрсеткен

қызметтері үшін комиссиялық кірістер";

2) есептелген сыйақыны алған кезде:

Дт 1051 "Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкіндегі

корреспонденттік шот"

1052 "Басқа банктердегі корреспонденттік шоттар"

2210 "Сенімгерлік басқаруға қабылданған қаржы

активтері";

Кт 1815 "Сенімгерлік операциялар бойынша көрсеткен

қызметі үшін есептелген комиссиялық кірістер".

3-тарау. Кастодиан банктің инвестициялық қорлардың активтерін есепке алуы

Ескерту. 3-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 27.11.2023 № 87 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

32. Кастодиан банк кастодиан шарты негізінде қабылдаған клиенттердің ақшасы және кастодиан шартына сәйкес қабылданған ақшамен операциялар, сондай-ақ алынған инвестициялық кіріс (шығыс) мынадай:

егер кастодиан шарты шетелдік орталық банкпен жасалған жағдайда - 2012 "Шетелдік орталық банктердің корреспонденттік шоттары";

егер кастодиан шарты банкпен (шетелдік орталық банкті қоспағанда) жасалған жағдайда - 2013 "Басқа банктердің корреспонденттік шоттары";

егер кастодиандық шарт ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының инвестициялық портфелін басқарушымен жасалған жағдайда - 2202 "Клиенттердің, инвестициялық портфельді басқарушылардың ақшасын есепке алуға арналған банктік шоттардағы инвестицияланбаған қалдықтар" баланстық шоттарында есепке алынады.

Кастодиан банк кастодиан шартының негізінде қабылдаған өзге активтердің бухгалтерлік есебі Бухгалтерлік есептің үлгі шот жоспарында көзделген 7700 "Ерікті жинақтаушы зейнетақы қорларының зейнетақы активтерін қоспағанда, кастодиандық сақтауға қабылданған активтер" шоттар тобының баланстан тыс шоттарында жүзеге асырылады.

Ескерту. 32-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 27.11.2023 № 87 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

1-параграф. Кастодиан шартының негізінде қабылданған ақшаны, бағалы қағаздарды және өзге де қаржы құралдарын есепке алу

Ескерту. 1-параграф жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2012.03.26 № 111 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

33. Кастодиан банк кастодиан шартының негізінде клиенттен ақшаны, бағалы қағаздарды және өзге де қаржы құралдарын алған кезде мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

1) ақша сомасына:

Дт	1051	"Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкіндегі корреспонденттік шот"
	1052	"Басқа банктердегі корреспонденттік шоттар"
Кт	2012	"Шетелдік орталық банктердің корреспонденттік шоттары"
	2013	"Басқа банктердің корреспонденттік шоттары"
	2202	"Клиенттердің, инвестициялық портфельді басқарушылардың ақшасын есепке алуға арналған банктік шоттардағы инвестицияланбаған қалдықтар (банктік инвестициялық шот);

2) бағалы қағаздардың және өзге де қаржы құралдарының құнына:

Кіріс	7701	"Бағалы қағаздар"
	7702	"Басқа банктердегі салымдар"
	7703	"Тазартылған қымбат металдар"
	7704	"Кері РЕПО" операциялары"
	7705	"РЕПО" операциялары"
	7706	"Туынды қаржы құралдары"
	7707	"Капиталға инвестициялар"
	7708	"Үйлерге, машиналарға, жабдыққа, көлік және басқа негізгі құрал-жабдыққа инвестициялар"
	7709	"Басқа да активтер".

Ескерту. 33-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 26.07.2013 № 194 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 27.11.2023 № 87 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулыларымен.

34. Кастодиан шарты негізінде қабылданған ақшаны орналастыру, инвестициялық кіріс (шығыс) алу және кастодиан шарты негізінде қабылданған қаржы құралдарымен өзге де операциялар жасау кезінде осы Нұсқаулықта көзделген бухгалтерлік жазбалармен қатар 1051 "Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкіндегі корреспонденттік шот", 1052 "Басқа банктердегі корреспонденттік шоттар" баланстық шоттардың дебеті және (немесе) кредиті және тиісінше 2012 "Шетелдік орталық банктердің корреспонденттік шоттары", 2013 "Басқа банктердің корреспонденттік шоттары", 2202 "Клиенттердің, инвестициялық портфельді басқарушылардың ақшасын есепке алуға арналған банктік шоттардағы инвестицияланбаған қалдықтар" баланстық шоттарының кредиті және (немесе) дебеті бойынша бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады.

Ескерту. 34-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 27.11.2023 № 87 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

2-параграф. Кастодиан шартының негізінде қабылданған және бағалы қағаздарға орналастырылған ақшаны және кастодиан шартының негізінде қабылданған бағалы қағаздарды есепке алу

35. Кастодиан шарты негізінде қабылданған ақша бағалы қағаздарға орналастырылған кезде мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

1) егер валюта күні бағалы қағаздар түскен сәтке дейін мәміле жасау күнінен басқаша болған жағдайда:

Кіріс 7713 "Басқа да талаптар";

2) бағалы қағаздарды сатып алу сомасына бағалы қағаздар түскен кезде:

Кіріс 7701 "Бағалы қағаздар";

3) сатып алынған сыйақы сомасына (купонға):

Кіріс 7712 "Бағалы қағаздар бойынша алдыңғы ұстаушыға

есептелген сыйақы";

4) және, бір мезгілде:

Шығыс 7713 "Басқа да талаптар"

36. Кастодиан шарты негізінде қабылданған немесе кастодиан шарты негізінде қабылданған ақша есебінен сатып алынған бағалы қағаздар бойынша сыйақы немесе дивидендтерді есептеу кезінде сыйақы немесе дивидендтер сомасына мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

1) бағалы қағаздар бойынша сыйақы сомасына:

Кіріс 7711 "Сыйақы" (бағалы қағаздар бойынша жеке

қосалқы шот);

2) дивидендтер сомасына:

Кіріс 7710 "Дивидендтер".

37. Әділ құны бойынша басқа да жиынтық кіріс арқылы және пайда немесе зиян арқылы есепке алынатын бағалы қағаздарды қайта бағалау кезінде мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

1) бағалы қағаздардың әділ құнының олардың есептік құнынан асып кеткен кезінде:

Кіріс 7701 "Бағалы қағаздар";

2) бағалы қағаздардың есептік құнының олардың әділ құнынан асып кеткен кезінде:

Шығыс 7701 "Бағалы қағаздар".

Ескерту. 37-тармаққа өзгеріс енгізілді – ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 22.12.2017 № 252 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

38. Кастодиан шарты негізінде қабылданған немесе кастодиан шарты негізінде қабылданған ақша есебінен сатып алынған бағалы қағаздардың құны шетел валютасымен көрсетілген жағдайда мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

1) валюта айырбастаудың нарықтық бағамы көтерілген кезде:

Кіріс 7701 "Бағалы қағаздар";

2) валюта айырбастаудың нарықтық бағамы төмендеген кезде:

Шығыс 7701 "Бағалы қағаздар".

39. Эмитенттерге бағалы қағаздар бойынша есептелген сыйақыны және/немесе жарияланған дивидендтер төлеген кезде алынған ақша сомасына мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

1) есептелген сыйақы (купон) сомасына:

Шығыс 7711 "Сыйақы" (бағалы қағаздар бойынша жеке

қосалқы шот);

2) бұрын сатып алынған сыйақы (купон) сомасына:

Шығыс "Бағалы қағаздар бойынша алдыңғы ұстаушыға

есептелген сыйақы";

3) есептелген дивидендтер сомасына:

Шығыс 7710 "Дивидендтер".

40. Кастодиан банк әрбір есепті күні халықаралық қаржы есептілігі стандарттарының және есеп саясатының талаптарына сәйкес сату үшін басқа да жиынтық кіріс арқылы әділ құнмен есептелінетін және амортизацияланған құнмен бағаланатын бағалы қағаздардың құнсыздануына тест өткізеді және мынадай бухгалтерлік жазбаларды жүзеге асырады:

1) бағалы қағаздардың құнсыздануынан болған зиянды тану кезінде:

Шығыс 7701 "Бағалы қағаздар"

7711 "Сыйақы";

2) бағалы қағаздардың құнсыздануынан бұрын танылған зиянды қалпына келтіру кезінде:

Кіріс 7701 "Бағалы қағаздар"

7711 "Сыйақы".

Ескерту. 40-тармаққа өзгеріс енгізілді – ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 22.12.2017 № 252 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

41. Кастодиан шарты негізінде қабылданған немесе кастодиан шарты негізінде қабылданған ақша есебінен сатып алынған бағалы қағаздарды өтеу немесе сату күні мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

1) бағалы қағаздар құнына:

Шығыс 7701 "Бағалы қағаздар";

2) бағалы қағаздар бойынша есептелген сыйақы сомасына:

Шығыс 7711 "Сыйақы" (бағалы қағаздар бойынша жеке

қосалқы шот);

3) бұрын сатып алынған сыйақы сомасына:

Шығыс 7712 "Бағалы қағаздар бойынша алдыңғы ұстаушыға

есептелген сыйақы".

3-параграф. Кастодиан шартының негізінде қабылданған және салымдарға орналастырылған ақшаны немесе кастодиан шартының негізінде қабылданған салымдарды есепке алу

42. Кастодиан шарты негізінде қабылданған ақшаны банктерге және банк операцияларының жекелеген түрін жүзеге асыратын ұйымдарға салымдарға орналастыру кезінде мәміле бойынша шығындарды ескере отырып, салымдар сомасына мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:

Кіріс 7702 "Басқа банктердегі салымдар".

43. Орналастырылған салым бойынша сыйақы есептеген кезде мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:

Кіріс 7711 "Сыйақы"(салымдар бойынша жеке қосалқы шот).

44. Кастодиан шарты негізінде қабылданған немесе кастодиан шарты негізінде қабылданған ақша есебінен орналастырылған салымның құны шетел валютасымен көрсетілген жағдайда мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

1) валюта айырбастаудың нарықтық бағамы көтерілген кезде:

Кіріс 7702 "Басқа банктердегі салымдар";

Кіріс 7711 "Сыйақы" (салымдар бойынша жеке қосалқы

шот);

2) валюта айырбастаудың нарықтық бағамы төмендеген кезде:

Шығыс 7702 "Басқа банктердегі салымдар";

Шығыс 7711 "Сыйақы" (салымдар бойынша жеке қосалқы

шот).

45. Кастодиан шарты негізінде қабылданған немесе кастодиан шарты негізінде қабылданған ақша есебінен орналастырылған салым бойынша сыйақы түскен кезде мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:

Шығыс 7711 "Сыйақы" (салымдар бойынша жеке қосалқы

шот);

46. Банк әр есепті күнге халықаралық қаржы есептілігі стандарттарының және есеп саясатының талаптарына сәйкес салымдардың құнсыздануына тест өткізеді және мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:

1) салымдардың құнсыздануынан келген зиянды тану кезінде:

Шығыс 7702 "Басқа банктердегі салымдар" (провизияларды

есепке алуға арналған қосалқы шот)

7711 "Сыйақы" (провизияларды есепке алуға

арналған жеке қосалқы шот);

2) салымдардың құнсыздануынан бұрында болған зиянды қалпына келтіру кезінде:

Кіріс 7702 "Басқа банктердегі салымдар" (провизияларды

есепке алуға арналған қосалқы шот)

7711 "Сыйақы" (провизияларды есепке алуға

арналған жеке қосалқы шот).

47. Банктерде немесе банк операцияларының жекелеген түрін жүзеге асыратын ұйымдардағы клиенттердің ақшасын қайтару кезінде мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

1) салым сомасына:

Шығыс 7702 "Басқа банктердегі салымдар";

2) сыйақы сомасына:

Шығыс 7711 "Сыйақы" (салымдар бойынша жеке қосалқы

шот).

4-параграф. Кастодиан шартының негізінде қабылданған және тазартылған қымбат металдарға орналастырылған ақшаны немесе кастодиан шартының негізінде қабылданған тазартылған қымбат металдарды есепке алу

48. Кастодиан шарты негізінде қабылданған ақшаны тазартылған қымбат металдарға орналастыру кезінде мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:

Кіріс 7703 "Тазартылған қымбат металдар".

49. Тазартылған қымбат металдардың әділ құны бойынша қайта бағалау жүргізу кезінде мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

1) тазартылған қымбат металдардың әділ құны олардың есептік құнынан асып кеткен кезде:

Кіріс 7703 "Тазартылған қымбат металдар";

2) тазартылған қымбат металдардың есептік құны олардың әділ құнынан асып кеткен кезде:

Шығыс 7703 "Тазартылған қымбат металдар";

50. Тазартылған қымбат металдарды металл шотқа орналастыру кезінде мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

Шығыс 7703 "Тазартылған қымбат металдар"

және сонымен бір мезгілде:

Кіріс 7702 "Басқа банктердегі салымдар".

51. Металл шоты шартының талаптарына сәйкес металл шоты бойынша сыйақы алу кезінде мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

1) сыйақы есептеу кезінде:

Кіріс 7711 "Сыйақы" (салымдар бойынша жеке қосалқы

шот);

2) сыйақы алу кезінде:

Шығыс 7711 "Сыйақы" (салымдар бойынша жеке қосалқы

шот).

52. Металл шотын жабу және кастодиан шарты негізінде қабылданған немесе кастодиан шарты негізінде қабылданған ақшаның есебінен сатып алынған тазартылған қымбат металдарды қайтару кезінде тазартылған қымбат металдар сомасына мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

Кіріс 7703 "Тазартылған қымбат металдар"

және сонымен бір мезгілде:

Шығыс 7702 "Басқа банктердегі салымдар"

53. Кастодиан шарты негізінде қабылданған немесе кастодиан шарты негізінде қабылданған ақшаның есебінен сатып алынған тазартылған қымбат металдарды сату кезінде тазартылған қымбат металдар сомасына мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

Шығыс 7703 "Тазартылған қымбат металдар".

5-параграф. Кастодиан шартының негізінде қабылданған және кастодиан шартының негізінде қабылданған ақша есебінен сатып алынған бағалы қағаздармен жүргізілетін РЕПО және кері РЕПО операцияларын есепке алу

54. Кастодиан шарты негізінде қабылданған және кастодиан шарты негізінде қабылданған ақша есебінен сатып алынған бағалы қағаздармен кері РЕПО операцияларын ашу кезінде мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:

Кіріс 7704 "Кері РЕПО" операциялары".

55. Кері РЕПО операциялары бойынша сыйақы есептеу кезінде сыйақы сомасына мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:

Кіріс 7711 "Сыйақы" (кері РЕПО операциялары бойынша

жеке қосалқы шот).

56. Кастодиан шарты негізінде қабылданған және кастодиан шарты негізінде қабылданған ақша есебінен сатып алынған бағалы қағаздармен кері РЕПО операцияларын жабу кезінде мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

Шығыс 7704 "Кері РЕПО" операциялары";

сыйақы сомасына:

Шығыс 7711 "Сыйақы" (кері РЕПО операциялары бойынша

жеке қосалқы шот).

57. Кастодиан шарты негізінде қабылданған және кастодиан шарты негізінде қабылданған ақша есебінен сатып алынған бағалы қағаздармен РЕПО операцияларын ашу кезінде мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:

Кіріс 7705 "РЕПО" операциялары".

58. РЕПО операциялары бойынша сыйақыны есептеу кезінде сыйақы сомасына мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:

Кіріс 7711 "Сыйақы" (РЕПО операциялары бойынша жеке

қосалқы шот).

59. Кастодиан шарты негізінде қабылданған және кастодиан шарты негізінде қабылданған ақша есебінен сатып алынған бағалы қағаздармен РЕПО операцияларын жабу кезінде мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

Шығыс 7705 "РЕПО" операциялары";

төленген сыйақы сомасына:

Шығыс 7711 "Сыйақы" (РЕПО операциялары бойынша жеке

қосалқы шот).

6-параграф. Кастодиан шартының негізінде қабылданған және туынды қаржы құралдарына орналастырылған ақшаны және кастодиан шартының негізінде қабылданған туынды қаржы құралдарын есепке алу

60. Кастодиан шарты негізінде қабылданған активтерді туынды қаржы құралдарына орналастыру кезінде төленген ақша сомасына (опцион бойынша сыйлық ақыларға) мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:

Кіріс 7706 "Туынды қаржы құралдары".

61. Туынды қаржы құралының әділ құны бойынша қайта бағалау жүргізу кезінде мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

1) туынды қаржы құралының әділ құны көтерілген кезде:

Кіріс 7706 "Туынды қаржы құралдары";

2) туынды қаржы құралының әділ құны төмендеген кезде:

Шығыс 7706 "Туынды қаржы құралдары".

62. Егер туынды қаржы құралымен жасалған мәміле талаптарымен сыйақы есептеу және төлеу көзделген жағдайда мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

1) сыйақы түрінде кірісті:

Кіріс 7711 "Сыйақы";

сыйақы түрінде шығысты есептеу кезінде:

Шығыс 7711 "Сыйақы";

2) сыйақы түрінде кірісті:

Шығыс 7711 "Сыйақы";

сыйақы түрінде шығысты алған кезде:

Шығыс 7711 "Сыйақы";

63. Кастодиан шарты негізінде қабылданған немесе кастодиан шарты негізінде қабылданған ақша есебінен сатып алынған, шетел валютасымен көрсетілген туынды қаржы құралы бойынша талаптарды және/немесе міндеттемелерді қайта бағалау кезінде мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

1) валюта айырбастаудың нарықтық бағамы көтерілген кезде:

Кіріс 7706 "Туынды қаржы құралдары";

2) валюта айырбастаудың нарықтық бағамы төмендетілген кезде:

Шығыс 7706 "Туынды қаржы құралдары";

64. Туынды қаржы құралдарын валюталау (жабу) күні мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:

Шығыс 7706 "Туынды қаржы құралдары".

7-параграф. Кастодиан шартының негізінде қабылданған және заңды тұлғалардың жарғылық капиталына орналастырылған ақшаны есепке алу

Ескерту. 7-параграфтың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2012.03.26 № 111 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

65. Кастодиан шарты негізінде қабылданған ақшаны заңды тұлғалардың жарғылық капиталына орналастыру кезінде мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:

Кіріс 7707 "Капиталға инвестициялар".

66. Заңды тұлғаның жарғылық капиталына қатысу үлесін сату кезінде мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:

Шығыс 7707 "Капиталға инвестициялар".

8-параграф. Кастодиан шартының негізінде қабылданған және негізгі құрал-жабдыққа орналастырылған ақшаны есепке алу

Ескерту. 8-параграфтың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2012.03.26 № 111 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

67. Кастодиан шарты негізінде қабылданған ақшаны негізгі құрал-жабдыққа орналастырған кезде мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:

Кіріс 7708 "Үйлерге, машиналарға, жабдыққа, көлік және

басқа негізгі құрал-жабдыққа инвестициялар".

68. Кастодиан шарты негізінде қабылданған ақша есебінен сатып алынған негізгі құрал-жабдықтың әділ құны бойынша қайта бағалау кезінде мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

1) оң айырма сомасына:

Кіріс 7708 "Үйлерге, машиналарға, жабдыққа, көлік және

басқа негізгі құрал-жабдыққа инвестициялар";

2) теріс айырма сомасына:

Шығыс 7708 "Үйлерге, машиналарға, жабдыққа, көлік және

басқа негізгі құрал-жабдыққа инвестициялар".

69. Кастодиан шарты негізінде қабылданған ақша есебінен сатып алынған негізгі құрал-жабдықты сату кезінде мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:

Шығыс 7708 "Үйлерге, машиналарға, жабдыққа, көлік және

басқа негізгі құрал-жабдыққа инвестициялар".

9-параграф. Кастодиан шартына сәйкес алынған активтерді есепке алу

Ескерту. 9-параграфтың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2012.03.26 № 111 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

70. Клиент кастодиан шартына сәйкес активтерді алған және (немесе) оның қолданылуын тоқтатқан кезде мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:

Шығыс 7701 "Бағалы қағаздар"

7702 "Басқа банктердегі салымдар"

7703 "Тазартылған қымбат металдар"

7704 "Кері РЕПО" операциялары"

7705 "РЕПО" операциялары"

7706 "Туынды қаржы құралдары"

7707 "Капиталға инвестициялар"

7708 "Үйлерге, машиналарға, жабдыққа, көлік және

басқа негізгі құрал-жабдыққа инвестициялар".

4-тарау. Кастодиан шартының негізінде қабылданған зейнетақы активтерін есепке алу

Ескерту. 4-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 27.11.2023 № 87 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

1-параграф. Зейнетақы жарналарын, сондай-ақ зейнетақы жинақтары төлемдерін және бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорына және басқа ерікті жинақтаушы зейнетақы қорларына аударуды есепке алу

Ескерту. 1-параграфтың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 26.07.2013 № 194 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

71. Салымшылардың зейнетақы жарналары ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының банктік инвестициялық шотына келіп түскен кезде мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:

Дт	1051	"Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкіндегі корреспонденттік шот"
	1052	"Басқа банктердегі корреспонденттік шоттар"
	2013	"Басқа банктердің корреспонденттік шоттары"
Кт	2202	"Клиенттердің, инвестициялық портфельді басқарушылардың ақшасын есепке алуға арналған банктік шоттардағы инвестицияланбаған қалдықтар" (банктік инвестициялық шот);

Ескерту. 71-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 27.11.2023 № 87 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

72. Кастодиан шартына сәйкес ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының зейнетақы төлемдерінің банк шотынан зейнетақы жинақтарын бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорына, ерікті жинақтаушы зейнетақы қорларына және зейнетақы төлемдерін алушыларға қызмет көрсететін банктерге аударуды жүзеге асыру кезінде мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

1) ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының банктік инвестициялық шотынан соманы ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының зейнетақы төлемдерінің банк шотына аудару бойынша:

Дт	2202	"Клиенттердің, инвестициялық портфельді басқарушылардың ақшасын есепке алуға арналған банктік шоттардағы инвестицияланбаған қалдықтар" (банктік инвестициялық шот)
Кт	2202	"Клиенттердің, инвестициялық портфельді басқарушылардың ақшасын есепке алуға арналған банктік шоттардағы инвестицияланбаған қалдықтар" (зейнетақы төлемдерінің банк шоты);

2) зейнетақы төлемдерін алушыға қызмет көрсететін банктің шотына соманы аудару бойынша:

Дт	2202	"Клиенттердің, инвестициялық портфельді басқарушылардың ақшасын есепке алуға арналған банктік шоттардағы инвестицияланбаған қалдықтар" (зейнетақы төлемдерінің банк шоты);
Кт	1052	"Басқа банктердегі корреспонденттік шоттар"
	2013	"Басқа банктердің корреспонденттік шоттары".

Ескерту. 72-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 27.11.2023 № 87 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

73. Ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының банктік инвестициялық шотына келіп түскен және қате есепке алынды деп танылған соманы қайтару кезінде мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:

Дт	2202	"Клиенттердің, инвестициялық портфельді басқарушылардың ақшасын есепке алуға арналған банктік шоттардағы инвестицияланбаған қалдықтар" (зейнетақы төлемдерінің банк шоты);
Кт	1052	"Басқа банктердегі корреспонденттік шоттар"
	2011	"Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің корреспонденттік шоттары"
	2013	"Басқа банктердің корреспонденттік шоттары".

Ескерту. 73-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 27.11.2023 № 87 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

74. Кастодиан шарты негізінде қабылданған ақшаны орналастыру, инвестициялық кіріс (шығыс) алу және зейнетақы активтерімен өзге де операцияларды жасау кезінде осы Нұсқаулықта көзделген бухгалтерлік жазбалармен қатар 1051 "Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкіндегі корреспонденттік шот", 1052 "Басқа банктердегі корреспонденттік шоттар", 2011 "Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің корреспонденттік шоттары", 2013 "Басқа банктердің корреспонденттік шоттары" баланстық шоттарының дебеті және (немесе) кредиті және тиісінше 2202 "Клиенттердің, инвестициялық портфельді басқарушылардың ақшасын есепке алуға арналған банктік шоттардағы инвестицияланбаған қалдықтар" баланстық шотының кредиті және (немесе) дебеті бойынша бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады.

Ескерту. 74-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 27.11.2023 № 87 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

2-параграф. Кастодиан шартының негізінде қабылданған және бағалы қағаздарға орналастырылған зейнетақы активтерін есепке алу

75. Ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының зейнетақы активтерін және кастодиандық шарт негізінде қабылданған инвестициялық портфельді басқаруды жүзеге асыратын ұйымның сенімгерлік басқаруындағы бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының зейнетақы активтерін бағалы қағаздарға орналастырған кезде мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

бағалы қағаздарды сатып алу сомасына:

Кіріс	7401	"Қазақстан Республикасының қысқа мерзімді мемлекеттік бағалы қағаздары"
	7403	"Қазақстан Республикасының ұзақ мерзімді мемлекеттік бағалы қағаздары"
	7404	"Қазақстан қор биржасының ресми тізіміне енгізілген мемлекеттік емес эмиссиялық бағалы қағаздар"
	7405	"Халықаралық қаржы ұйымдарының бағалы қағаздары"
	7407	"Басқа да зейнетақы активтері";

сатып алынған сыйақы (купон) сомасына:

Кіріс	7408	"Зейнетақы активтері орналастырылған Қазақстан Республикасының қысқа мерзімді мемлекеттік бағалы қағаздары бойынша есептелген сыйақы (купон, дисконт/сыйлықақы)"
	7409	"Зейнетақы активтері орналастырылған Қазақстан Республикасының ұзақ мерзімді мемлекеттік бағалы қағаздары бойынша есептелген сыйақы (купон, дисконт/сыйлықақы)"
	7410	"Қазақстан қор биржасының ресми тізіміне енгізілген, зейнетақы активтері орналастырылған мемлекеттік емес эмиссиялық бағалы қағаздар бойынша есептелген сыйақы (купон, дисконт/сыйлықақы)"
	7411	"Зейнетақы активтері орналастырылған халықаралық қаржы ұйымдарының бағалы қағаздары бойынша есептелген сыйақы (купон, дисконт/сыйлықақы)".

Ескерту. 75-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 22.11.2021 № 100 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

76. Зейнетақы активтерін уақтылы орналастырмағаны үшін есептелген өсімпұл сомасын ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының банктік инвестициялық шотына есепке алған кезде мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:

Дт	1051	"Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкіндегі корреспонденттік шот"
	1052	"Басқа банктердегі корреспонденттік шоттар"
Кт	2012	"Шетелдік орталық банктердің корреспонденттік шоттары"
	2013	"Басқа банктердің корреспонденттік шоттары"
	2202	"Клиенттердің, инвестициялық портфельді басқарушылардың ақшасын есепке алуға арналған банктік шоттардағы инвестицияланбаған қалдықтар" (банктік инвестициялық шот).

Ескерту. 76-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 27.11.2023 № 87 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

77. Кастодиан шартының негізінде қабылданған зейнетақы активтерінің есебінен сатып алынған бағалы қағаздар бойынша сыйақы және/немесе дивидендтер есептеу кезінде мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:

Кіріс	7408	"Зейнетақы активтері орналастырылған Қазақстан Республикасының қысқа мерзімді мемлекеттік бағалы қағаздары бойынша есептелген сыйақы (купон, дисконт/сыйлықақы)"
	7409	"Зейнетақы активтері орналастырылған Қазақстан Республикасының ұзақ мерзімді мемлекеттік бағалы қағаздары бойынша есептелген сыйақы (купон, дисконт/сыйлықақы)"
	7410	"Зейнетақы активтері орналастырылған Қазақстан қор биржасының ресми тізіміне енгізілген мемлекеттік емес эмиссиялық бағалы қағаздары бойынша есептелген сыйақы (купон, дисконт/сыйлықақы)"
	7411	"Зейнетақы активтері орналастырылған халықаралық қаржы ұйымдарының бағалы қағаздары бойынша есептелген сыйақы (купон, дисконт/сыйлықақы)"
	7413	"Зейнетақы активтері орналастырылған басқа да қаржы активтері бойынша есептелген сыйақы".

Ескерту. 77-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2012.03.26 № 111 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

78. Кастодиан шарты негізінде қабылданған зейнетақы активтері есебінен сатып алынған, әділ құны бойынша бағаланатын бағалы қағаздардың құнын қайта бағалау кезінде мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

1) бағалы қағаздардың әділ құны олардың есептік құнынан асып кеткен кезде:

Кіріс	7401	"Қазақстан Республикасының қысқа мерзімді мемлекеттік бағалы қағаздары"
	7403	"Қазақстан Республикасының ұзақ мерзімді мемлекеттік бағалы қағаздары"
	7404	"Қазақстан қор биржасының ресми тізіміне енгізілген мемлекеттік емес эмиссиялық бағалы қағаздар"
	7405	"Халықаралық қаржы ұйымдарының бағалы қағаздары"
	7407	"Басқа да зейнетақы активтері";

2) бағалы қағаздардың есептік құны олардың әділ құнынан асып кеткен кезде:

Шығыс	7401	"Қазақстан Республикасының қысқа мерзімді мемлекеттік бағалы қағаздары"
	7403	"Қазақстан Республикасының ұзақ мерзімді мемлекеттік бағалы қағаздары"
	7404	"Қазақстан қор биржасының ресми тізіміне енгізілген мемлекеттік емес эмиссиялық бағалы қағаздар"
	7405	"Халықаралық қаржы ұйымдарының бағалы қағаздары"
	7407	"Басқа да зейнетақы активтері".

Ескерту. 78-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2012.03.26 № 111 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен; өзгеріс енгізілді - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 26.07.2013 № 194 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

79. Егер кастодиан шартының негізінде қабылданған зейнетақы активтерінің есебінен сатып алынған бағалы қағаздардың құны шетел валютасында көрсетілген жағдайда мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

1) валюта айырбастаудың нарықтық бағамы көтерілген кезде:

Кіріс	7401	"Қазақстан Республикасының қысқа мерзімді мемлекеттік бағалы қағаздары"
	7403	"Қазақстан Республикасының ұзақ мерзімді мемлекеттік бағалы қағаздары"
	7404	"Қазақстан қор биржасының ресми тізіміне енгізілген мемлекеттік емес эмиссиялық бағалы қағаздар"
	7405	"Халықаралық қаржы ұйымдарының бағалы қағаздары"
	7407	"Басқа да зейнетақы активтері"
	7408	"Зейнетақы активтері орналастырылған Қазақстан Республикасының қысқа мерзімді мемлекеттік бағалы қағаздары бойынша есептелген сыйақы (купон, дисконт/сыйлықақы)"
	7409	"Зейнетақы активтері орналастырылған Қазақстан Республикасының ұзақ мерзімді мемлекеттік бағалы қағаздары бойынша есептелген сыйақы (купон, дисконт/сыйлықақы)"
	7410	"Зейнетақы активтері орналастырылған Қазақстан қор биржасының ресми тізіміне енгізілген мемлекеттік емес эмиссиялық бағалы қағаздары бойынша есептелген сыйақы (купон, дисконт/сыйлықақы)"
	7411	"Зейнетақы активтері орналастырылған халықаралық қаржы ұйымдарының бағалы қағаздары бойынша есептелген сыйақы (купон, дисконт/сыйлықақы)"
	7413	"Зейнетақы активтері орналастырылған басқа да қаржы активтері бойынша есептелген сыйақы";

2) валюта айырбастаудың нарықтық бағамы төмендеген кезде:

Шығыс	7401	"Қазақстан Республикасының қысқа мерзімді мемлекеттік бағалы қағаздары"
	7403	"Қазақстан Республикасының ұзақ мерзімді мемлекеттік бағалы қағаздары"
	7404	"Қазақстан қор биржасының ресми тізіміне енгізілген мемлекеттік емес эмиссиялық бағалы қағаздар"
	7405	"Халықаралық қаржы ұйымдарының бағалы қағаздары"
	7407	"Басқа да зейнетақы активтері"
	7408	"Зейнетақы активтері орналастырылған Қазақстан Республикасының қысқа мерзімді мемлекеттік бағалы қағаздары бойынша есептелген сыйақы (купон, дисконт/сыйлықақы)"
	7409	"Зейнетақы активтері орналастырылған Қазақстан Республикасының ұзақ мерзімді мемлекеттік бағалы қағаздары бойынша есептелген сыйақы (купон, дисконт/сыйлықақы)"
	7410	"Зейнетақы активтері орналастырылған Қазақстан қор биржасының ресми тізіміне енгізілген мемлекеттік емес эмиссиялық бағалы қағаздары бойынша есептелген сыйақы (купон, дисконт/сыйлықақы)"
	7411	"Зейнетақы активтері орналастырылған халықаралық қаржы ұйымдарының бағалы қағаздары бойынша есептелген сыйақы (купон, дисконт/сыйлықақы)"
	7413	"Зейнетақы активтері орналастырылған басқа да қаржы активтері бойынша есептелген сыйақы".

Ескерту. 79-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2012.03.26 № 111 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

80. Эмитент кастодиан шартының негізінде қабылданған зейнетақы активтерінің есебінен сатып алынған бағалы қағаздар бойынша сыйақы және/немесе дивидендтер төлеген күні сыйақы және дивидендтер сомасына мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:

Шығыс	7408	"Зейнетақы активтері орналастырылған Қазақстан Республикасының қысқа мерзімді мемлекеттік бағалы қағаздары бойынша есептелген сыйақы (купон, дисконт/сыйлықақы)"
	7409	"Зейнетақы активтері орналастырылған Қазақстан Республикасының ұзақ мерзімді мемлекеттік бағалы қағаздары бойынша есептелген сыйақы (купон, дисконт/сыйлықақы)"
	7410	"Зейнетақы активтері орналастырылған Қазақстан қор биржасының ресми тізіміне енгізілген мемлекеттік емес эмиссиялық бағалы қағаздары бойынша есептелген сыйақы (купон, дисконт/сыйлықақы)"
	7411	"Зейнетақы активтері орналастырылған халықаралық қаржы ұйымдарының бағалы қағаздары бойынша есептелген сыйақы (купон, дисконт/сыйлықақы)"
	7413	"Зейнетақы активтері орналастырылған басқа да қаржы активтері бойынша есептелген сыйақы";
сатып алынған сыйақы (купон) сомасына:
Шығыс	7408	"Зейнетақы активтері орналастырылған Қазақстан Республикасының қысқа мерзімді мемлекеттік бағалы қағаздары бойынша есептелген сыйақы (купон, дисконт/сыйлықақы)"
	7409	"Зейнетақы активтері орналастырылған Қазақстан Республикасының ұзақ мерзімді мемлекеттік бағалы қағаздары бойынша есептелген сыйақы (купон, дисконт/сыйлықақы)"
	7410	"Зейнетақы активтері орналастырылған Қазақстан қор биржасының ресми тізіміне енгізілген мемлекеттік емес эмиссиялық бағалы қағаздары бойынша есептелген сыйақы (купон, дисконт/сыйлықақы)"
	7411	"Зейнетақы активтері орналастырылған халықаралық қаржы ұйымдарының бағалы қағаздары бойынша есептелген сыйақы (купон, дисконт/сыйлықақы)".

Ескерту. 80-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2012.03.26 № 111 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

81. Әрбір есепті күнге банк амортизацияланған құны бойынша бағаланатын бағалы қағаздардың құнсыздануына тест жүргізеді және мынадай бухгалтерлік жазбаларды жүзеге асырады:

1) бағалы қағаздардың құнсыздануынан болған залалды тану кезінде:

Шығыс	7401	"Қазақстан Республикасының қысқа мерзімді мемлекеттік бағалы қағаздары"
	7403	"Қазақстан Республикасының ұзақ мерзімді мемлекеттік бағалы қағаздары"
	7404	"Қазақстан қор биржасының ресми тізіміне енгізілген мемлекеттік емес эмиссиялық бағалы қағаздар"
	7405	"Халықаралық қаржы ұйымдарының бағалы қағаздары"
	7408	"Зейнетақы активтері орналастырылған Қазақстан Республикасының қысқа мерзімді мемлекеттік бағалы қағаздары бойынша есептелген сыйақы (купон, дисконт/сыйлықақы)"
	7409	"Зейнетақы активтері орналастырылған Қазақстан Республикасының ұзақ мерзімді мемлекеттік бағалы қағаздары бойынша есептелген сыйақы (купон, дисконт/сыйлықақы)"
	7410	"Қазақстан қор биржасының ресми тізіміне енгізілген, зейнетақы активтері орналастырылған мемлекеттік емес эмиссиялық бағалы қағаздар бойынша есептелген сыйақы (купон, дисконт/сыйлықақы)"
	7411	"Зейнетақы активтері орналастырылған халықаралық қаржы ұйымдарының бағалы қағаздары бойынша есептелген сыйақы (купон, дисконт/сыйлықақы)"
	7413	"Зейнетақы активтері орналастырылған басқа да қаржылық активтер бойынша есептелген сыйақы";

2) бағалы қағаздардың құнсыздануынан бұрын танылған залалды қалпына келтіру кезінде:

Кіріс	7401	"Қазақстан Республикасының қысқа мерзімді мемлекеттік бағалы қағаздары"
	7403	"Қазақстан Республикасының ұзақ мерзімді мемлекеттік бағалы қағаздары"
	7404	"Қазақстан қор биржасының ресми тізіміне енгізілген мемлекеттік емес эмиссиялық бағалы қағаздар"
	7405	"Халықаралық қаржы ұйымдарының бағалы қағаздары"
	7408	"Зейнетақы активтері орналастырылған Қазақстан Республикасының қысқа мерзімді мемлекеттік бағалы қағаздары бойынша есептелген сыйақы (купон, дисконт/сыйлықақы)"
	7409	"Зейнетақы активтері орналастырылған Қазақстан Республикасының ұзақ мерзімді мемлекеттік бағалы қағаздары бойынша есептелген сыйақы (купон, дисконт/сыйлықақы)"
	7410	"Қазақстан қор биржасының ресми тізіміне енгізілген, зейнетақы активтері орналастырылған мемлекеттік емес эмиссиялық бағалы қағаздар бойынша есептелген сыйақы (купон, дисконт/сыйлықақы)"
	7411	"Зейнетақы активтері орналастырылған халықаралық қаржы ұйымдарының бағалы қағаздары бойынша есептелген сыйақы (купон, дисконт/сыйлықақы)"
	7413	"Зейнетақы активтері орналастырылған басқа да қаржылық активтер бойынша есептелген сыйақы"

Ескерту. 81-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 22.11.2021 № 100 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

82. Кастодиан шартының негізінде қабылданған зейнетақы активтерінің есебінен сатып алынған бағалы қағаздарды өтеу немесе сату күні мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

Шығыс	7401	"Қазақстан Республикасының қысқа мерзімді мемлекеттік бағалы қағаздары"
	7403	"Қазақстан Республикасының ұзақ мерзімді мемлекеттік бағалы қағаздары"
	7404	"Қазақстан қор биржасының ресми тізіміне енгізілген мемлекеттік емес эмиссиялық бағалы қағаздар"
	7405	"Халықаралық қаржы ұйымдарының бағалы қағаздары"
	7407	"Басқа да зейнетақы активтері";

бағалы қағаздар бойынша есептелген сыйақы сомасына:

Шығыс	7408	"Зейнетақы активтері орналастырылған Қазақстан Республикасының қысқа мерзімді мемлекеттік бағалы қағаздары бойынша есептелген сыйақы (купон, дисконт/сыйлықақы)"
	7409	"Зейнетақы активтері орналастырылған Қазақстан Республикасының ұзақ мерзімді мемлекеттік бағалы қағаздары бойынша есептелген сыйақы (купон, дисконт/сыйлықақы)"
	7410	"Зейнетақы активтері орналастырылған Қазақстан қор биржасының ресми тізіміне енгізілген мемлекеттік емес эмиссиялық бағалы қағаздары бойынша есептелген сыйақы (купон, дисконт/сыйлықақы)"
	7411	"Зейнетақы активтері орналастырылған халықаралық қаржы ұйымдарының бағалы қағаздары бойынша есептелген сыйақы (купон, дисконт/сыйлықақы)"
	7413	"Зейнетақы активтері орналастырылған басқа да қаржы активтері бойынша есептелген сыйақы";
сатып алынған сыйақы сомасына:
Шығыс	7408	"Зейнетақы активтері орналастырылған Қазақстан Республикасының қысқа мерзімді мемлекеттік бағалы қағаздары бойынша есептелген сыйақы (купон, дисконт/сыйлықақы)"
	7409	"Зейнетақы активтері орналастырылған Қазақстан Республикасының ұзақ мерзімді мемлекеттік бағалы қағаздары бойынша есептелген сыйақы (купон, дисконт/сыйлықақы)"
	7410	"Зейнетақы активтері орналастырылған Қазақстан қор биржасының ресми тізіміне енгізілген мемлекеттік емес эмиссиялық бағалы қағаздары бойынша есептелген сыйақы (купон, дисконт/сыйлықақы)"
	7411	"Зейнетақы активтері орналастырылған халықаралық қаржы ұйымдарының бағалы қағаздары бойынша есептелген сыйақы (купон, дисконт/сыйлықақы)".".

Ескерту. 82-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2012.03.26 № 111 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Қаулысы.

3-параграф. Банктердегі және Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкіндегі салымдарға орналастырылған зейнетақы активтерімен жасалған операцияларды есепке алу

83. Ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының зейнетақы активтерін және инвестициялық портфельді басқаруды жүзеге асыратын ұйымның сенімгерлік басқаруындағы бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының зейнетақы активтерін банктердегі және Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкіндегі салымдарға мәміле бойынша шығындарды ескере отырып, салым сомасына орналастырған кезде мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:

Кіріс

7406

"Басқа банктердегі салымдар".

Ескерту. 83-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 22.11.2021 № 100 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

84. Банктерде және Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкінде орналастырылған салымдар бойынша сыйақыны есептеу кезінде мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:

Кіріс 7412 "Зейнетақы активтері орналастырылған

басқа банктердегі салымдар бойынша

есептелген сыйақы".

85. Егер банктердегі және Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкіндегі салымдар шетел валютасында орналастырылған жағдайда мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

1) валюта айырбастаудың нарықтық бағамы көтерілген кезде:

Кіріс 7406 "Басқа банктердегі салымдар"

7412 "Зейнетақы активтері орналастырылған

басқа банктердегі салымдар бойынша

есептелген сыйақы";

2) валюта айырбастаудың нарықтық бағамы төмендеген кезде:

Шығыс 7406 "Басқа банктердегі салымдар"

7412 "Зейнетақы активтері орналастырылған

басқа банктердегі салымдар бойынша

есептелген сыйақы".

86. Банктердегі және Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкіндегі орналастырылған салымдар бойынша сыйақы түскен кезде мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:

Шығыс 7412 "Зейнетақы активтері орналастырылған

басқа банктердегі салымдар бойынша

есептелген сыйақы".

87. Әрбір есепті күнге банк салымдардың құнсыздануына тест жүргізеді және мынадай бухгалтерлік жазбаларды жүзеге асырады:

1) салымдардың құнсыздануынан болған залалды тану кезінде:

Шығыс	7406	"Басқа банктердегі салымдар"
	7412	"Зейнетақы активтері орналастырылған басқа банктердегі салымдар бойынша есептелген сыйақы";

2) салымдардың құнсыздануынан бұрын танылған залалды қалпына келтіру кезінде:

Кіріс	7406	"Басқа банктердегі салымдар"
	7412	"Зейнетақы активтері орналастырылған басқа банктердегі салымдар бойынша есептелген сыйақы".

Ескерту. 87-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 22.11.2021 № 100 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

88. Банктердегі және Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкіндегі салымдарға орналастырылған зейнетақы активтерін қайтару кезінде мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

1) салым сомасына:

Шығыс 7406 "Басқа банктердегі салымдар";

2) сыйақы сомасына:

Шығыс 7412 "Зейнетақы активтері орналастырылған

басқа банктердегі салымдар бойынша

есептелген сыйақы".

4-параграф. Кастодиандық қызмет бойынша кірістер мен шығыстарды есепке алу

89. Ерікті жинақтаушы зейнетақы қоры мен кастодиан банк арасында жасалған кастодиан шартына сәйкес, кастодиан банктің есеп саясатында белгіленген мерзімде ерікті жинақтаушы зейнетақы қорына кастодиандық қызмет көрсету үшін сыйақы (кірістер) сомасын есептеу, сондай-ақ ақша аударымдары бойынша комиссиялық кірістер және басқа шығыстар сомасын есептеу жүргізіледі және мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

Дт 1819 "Бағалы қағаздар нарығындағы кәсіби қызметтен

есептелген комиссиялық кірістер"

Кт 4609 "Бағалы қағаздар нарығындағы кәсіби қызметтен

қызмет түскен комиссиялық кірістер".

Ескерту. 89-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 26.07.2013 № 194 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

89-1. Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қоры, инвестициялық портфельді басқарушы және кастодиан-банк арасында жасалған кастодиандық шартқа сәйкес кастодиан-банктің есеп саясатында айқындалған мерзімдерде инвестициялық портфельді басқарушыға кастодиандық қызмет көрсеткені үшін сыйақы (кірістер) сомасын есептеу, сондай-ақ ақша аударымдары мен басқа да шығыстар бойынша комиссиялық шығыстар сомасын есептеу жүргізіледі және мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:

Дт	1819	"Бағалы қағаздар нарығындағы кәсіби қызмет бойынша есептелген комиссиялық кірістер"
Кт	4609	"Бағалы қағаздар нарығындағы кәсіби қызмет бойынша комиссиялық кірістер".

Ескерту. Нұсқаулық 89-1-тармақпен толықтырылды - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 22.11.2021 № 100 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

90. Инвестициялық портфельді басқарушының, ерікті жинақтаушы зейнетақы қорының кастодиандық шартқа сәйкес өтеуге жататын бағалы қағаздар нарығына кәсіби қатысушылардың көрсетілетін қызметтеріне және басқа да шеккен шығыстарына ақы төлеу кезінде мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:

Дт	1860	"Банк қызметі бойынша басқа да дебиторлар"
Кт	1051	"Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкіндегі корреспонденттік шот"
Кт	1052	"Басқа банктердегі корреспонденттік шоттар".

Ескерту. 90-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 22.11.2021 № 100 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

91. Инвестициялық портфельді басқарушы, ерікті жинақтаушы зейнетақы қоры кастодиан-банк жүргізген, кастодиан шартына сәйкес өтелуге тиіс шығысты өтеу және төлеу, сондай-ақ кастодиан-банктің комиссиялық сыйақысының есептелген сомасын төлеу кезінде мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:

Дт	2202	"Клиенттердің, инвестициялық портфельді басқарушылардың ақшасын есепке алуға арналған банктік шоттардағы инвестицияланбаған қалдықтар"
Кт	1819	"Бағалы қағаздар нарығындағы кәсіби қызмет бойынша есептелген комиссиялық кіріс"
	1860	"Банк қызметі бойынша басқа да дебиторлар".

Ескерту. 91-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 27.11.2023 № 87 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

92. Инвестициялық портфельді басқарушы, ерікті жинақтаушы зейнетақы қоры есептелген сыйақы бойынша төлемдерді кешіктірген кезде мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

ерікті жинақтаушы зейнетақы қорына кастодиандық шарт негізінде көрсетілген қызметтер үшін есептелген, бірақ өтелмеген сыйақы сомасына:

Дт	1839	"Бағалы қағаздар нарығындағы кәсіби қызмет бойынша мерзімі өткен комиссиялық кірістер"
Кт	1819	"Бағалы қағаздар нарығындағы кәсіби қызмет бойынша есептелген комиссиялық кірістер "
Кт	1860	"Банк қызметі бойынша басқа да дебиторлар";

тұрақсыздық айыбы (айыппұл, өсімпұл) сомасына:

Дт	1860	"Банк қызметі бойынша басқа да дебиторлар"
Кт	4900	"Тұрақсыздық айыбы (айыппұл, өсімпұл)".

Ескерту. 92-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 22.11.2021 № 100 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

93. Инвестициялық портфельді басқарушыға, ерікті жинақтаушы зейнетақы қорына кастодиандық шарт негізінде көрсетілген қызметтер үшін есептелген мерзімі өткен сыйақыны, сондай-ақ тұрақсыздық айыбының (айыппұлдың, өсімпұлдың) есептелген сомасын өтеу кезінде мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

1) есептелген мерзімі өткен сыйақы сомасына:

Дт	2202	"Клиенттердің, инвестициялық портфельді басқарушылардың ақшасын есепке алуға арналған банктік шоттардағы инвестицияланбаған қалдықтар"
Кт	1839	"Бағалы қағаздар нарығындағы кәсіби қызмет бойынша мерзімі өткен комиссиялық кіріс";

2) тұрақсыздық айыбы (айыппұл, өсімпұл) сомасына:

Дт	2202	"Клиенттердің, инвестициялық портфельді басқарушылардың ақшасын есепке алуға арналған банктік шоттардағы инвестицияланбаған қалдықтар"
Кт	1860	"Банк қызметі бойынша басқа да дебиторлар".

Ескерту. 93-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 27.11.2023 № 87 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

5. Кастодиан шартының негізінде қабылданған өзге де активтерді есепке алу

Ескерту. 5-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2012.03.26 № 111 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

94. Егер кастодиан шартында банктің кастодиан шарты негізінде берілген активтерді бухгалтерлік есепке алу жөніндегі қызметтері көзделмеген жағдайда, осы активтерді есепке алу номиналды құны немесе 7363 Кастодиандық қызмет көрсетілетін клиенттердің активтері шотындағы шартты бірлік бойынша жүзеге асырылады.

Ескерту. 94-тармаққа өзгерту енгізілді - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2009.01.26 N 3 қаулысымен.

95. Егер кастодиан шартының талаптарымен кастодиан шарты негізінде қабылданған активтерді бухгалтерлік есепке алу көзделген жағдайда, бухгалтерлік есепке алу осы Нұсқаулықтың 3-тарауында көзделген тәртіппен жүзеге асырылады.

6. Қорытынды ереже

96. Осы Нұсқаулықпен реттелмеген мәселелер Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген тәртіппен шешіледі.

Сноска. Заголовок - в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 22.11.2021 № 100 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

В соответствии с подпунктом 63) части второй статьи 15 Закона Республики Казахстан "О Национальном Банке Республики Казахстан", подпунктом 1) пункта 6 статьи 20 Закона Республики Казахстан "О бухгалтерском учете и финансовой отчетности", Правление Национального Банка Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ:

Сноска. Преамбула - в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 22.11.2021 № 100 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

1. Утвердить прилагаемую Инструкцию по ведению бухгалтерского учета доверительных операций и кастодиальной деятельности банками второго уровня и филиалами банков-нерезидентов Республики Казахстан.

Сноска. Пункт 1 - в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 22.11.2021 № 100 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

2. Настоящее постановление вводится в действие с 1 февраля 2008 года.

3. Департаменту бухгалтерского учета (Шалгимбаева Н.Т.):

1) совместно с Юридическим департаментом (Шарипов С.Б.) принять меры к государственной регистрации в Министерстве юстиции Республики Казахстан настоящего постановления;

2) в десятидневный срок со дня государственной регистрации в Министерстве юстиции Республики Казахстан настоящего постановления довести его до сведения заинтересованных подразделений Национального Банка Республики Казахстан, Агентства Республики Казахстан по регулированию и надзору финансового рынка и финансовых организаций, объединения юридических лиц "Ассоциация финансистов Казахстана" и банков второго уровня.

4. Контроль за исполнением настоящего постановления возложить на заместителя Председателя Национального Банка Республики Казахстан Акишева Д.Т.

Председатель
Национального Банка

Утверждена постановлением
Правления Национального Банка
Республики Казахстан
от 30 ноября 2007 года № 134

Инструкция по ведению бухгалтерского учета доверительных операций и кастодиальной деятельности банками второго уровня и филиалами банков-нерезидентов Республики Казахстан

1. Общие положения

Сноска. Заголовок главы в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 26.03.2012 № 111 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

1. Настоящая Инструкция по ведению бухгалтерского учета доверительных операций и кастодиальной деятельности банками второго уровня и филиалами банков-нерезидентов Республики Казахстан разработана в соответствии с подпунктом 63) части второй статьи 15 Закона Республики Казахстан "О Национальном Банке Республики Казахстан", подпунктом 1) пункта 6 статьи 20 Закона Республики Казахстан "О бухгалтерском учете и финансовой отчетности", постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 31 января 2011 года № 3 "Об утверждении Типового плана счетов бухгалтерского учета в банках второго уровня, ипотечных организациях, акционерном обществе "Банк Развития Казахстана" и филиалах банков-нерезидентов Республики Казахстан" (зарегистрировано в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 6793), (далее – Типовой план счетов бухгалтерского учета), международными стандартами финансовой отчетности.

2. Настоящая Инструкция детализирует ведение бухгалтерского учета доверительных операций и кастодиальной деятельности, осуществляемых банками второго уровня и филиалами банков-нерезидентов Республики Казахстан (далее – банки) на основании лицензии уполномоченного органа по регулированию, контролю и надзору финансового рынка и финансовых организаций.

Сноска. Пункт 2 - в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 22.11.2021 № 100 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

3. Банк осуществляет обособленный учет активов, принятых в доверительное управление и/или принятых на основе кастодиального договора, от собственных активов.

4. Аналитический учет денег, аффинированных драгоценных металлов и прав требований по ипотечным займам, принятых в доверительное управление, активов, принятых на основании кастодиального договора, а также полученного по ним инвестиционного дохода (расхода) ведется в журналах, самостоятельно разработанных банком в соответствии с требованиями международных стандартов финансовой отчетности.

5. Допускается совершение дополнительных бухгалтерских записей, не противоречащих требованиям настоящей Инструкции и законодательству Республики Казахстан.

2. Учет доверительных операций

6. Принятые в доверительное управление деньги, а также полученный инвестиционный доход (расход) учитываются на балансовом счете 2210 "Финансовые активы, принятые в доверительное управление".

Бухгалтерский учет операций с деньгами, полученными в доверительное управление, осуществляется на счетах групп счетов 7500 "Ипотечные займы, права требования по которым приняты в доверительное управление" и 7600 "Активы клиентов, находящиеся в доверительном (инвестиционном) управлении", предусмотренных Типовым планом счетов бухгалтерского учета.

Параграф 1. Учет активов, принятых в доверительное управление

Сноска. Заголовок параграфа в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 26.03.2012 № 111 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

7. При получении банком от клиента денег, аффинированных драгоценных металлов и/или прав требований по ипотечным займам в доверительное управление на основании договора доверительного управления активами клиента осуществляются следующие бухгалтерские записи по дебету (далее - Дт) и кредиту (далее - Кт):

1) на балансовых счетах:

Дт 1051 "Корреспондентский счет в Национальном Банке

Республики Казахстан"

1052 "Корреспондентские счета в других банках"

Кт 2210 "Финансовые активы, принятые в доверительное

управление";

2) на внебалансовых счетах:

Дт 7535 "Ипотечные займы, права требования по которым

приняты в доверительное управление"

7601 "Деньги"

7602 "Аффинированные драгоценные металлы"

Кт 7661 "Поступление активов от клиента".

8. При совершении банком операций с активами, принятыми в доверительное управление, получении инвестиционного дохода (расхода), помимо бухгалтерских записей, предусмотренных настоящей Инструкцией, осуществляются бухгалтерские записи по дебету/кредиту балансовых счетов 1051 "Корреспондентский счет в Национальном Банке Республики Казахстан", 1052 "Корреспондентские счета в других банках" и кредиту/дебиту балансового счета 2210 "Финансовые активы, принятые в доверительное управление" соответственно.

Параграф 2. Учет денег, принятых в доверительное управление

и размещенных в аффинированные драгоценные металлы, и принятых

в доверительное управление аффинированных драгоценных металлов

9. При размещении денег, принятых в доверительное управление, в аффинированные драгоценные металлы, осуществляется следующая бухгалтерская запись:

Дт 7602 "Аффинированные драгоценные металлы"

Кт 7601 "Деньги".

10. При проведении переоценки по справедливой стоимости аффинированных драгоценных металлов осуществляются следующие бухгалтерские записи:

1) при превышении справедливой стоимости аффинированных драгоценных металлов над их учетной стоимостью:

Дт	7602	"Аффинированные драгоценные металлы"
Кт	7664	"Доходы от переоценки активов по справедливой стоимости";

2) при превышении учетной стоимости аффинированных драгоценных металлов над их справедливой стоимостью:

Дт	7684	"Расходы от переоценки активов по справедливой стоимости"
Кт	7602	"Аффинированные драгоценные металлы".

Сноска. Пункт 10 - в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 31.12.2019 № 267 (вводится в действие с 01.07.2020).

11. При размещении аффинированных драгоценных металлов, находящихся в доверительном управлении, на металлический счет, осуществляется следующая бухгалтерская запись:

Дт 7604 "Вклады размещенные"

Кт 7602 "Аффинированные драгоценные металлы".

12. При начислении вознаграждения по металлическому счету в соответствии с договором металлического счета осуществляется следующая бухгалтерская запись:

Дт 7610 "Вознаграждение"

Кт 7662 "Доходы в виде вознаграждения".

13. При получении начисленного вознаграждения по металлическому счету осуществляется следующая бухгалтерская запись:

Дт 7601 "Деньги"

Кт 7610 "Вознаграждение".

14. При закрытии металлического счета и возврате аффинированных драгоценных металлов осуществляется следующая бухгалтерская запись:

Дт 7602 "Аффинированные драгоценные металлы"

Кт 7604 "Вклады размещенные".

15. При продаже аффинированных драгоценных металлов, приобретенных за счет денег, находящихся в доверительном управлении, и/или принятых в доверительное управление, осуществляются следующие бухгалтерские записи:

1) на стоимость продаваемых аффинированных драгоценных металлов:

Дт 7601 "Деньги"

Кт 7602 "Аффинированные драгоценные металлы";

2) при возникновении положительной разницы между ценой продажи аффинированных драгоценных металлов и их учетной стоимостью:

Дт 7601 "Деньги"

Кт 7663 "Доходы от купли - продажи активов";

3) при возникновении отрицательной разницы между ценой продажи аффинированных драгоценных металлов и их учетной стоимостью:

Дт 7683 "Расходы от купли - продажи активов"

Кт 7602 "Аффинированные драгоценные металлы";

      4) исключен постановлением Правления Национального Банка РК от 31.12.2019 № 267 (вводится в действие с 01.07.2020);
      5) исключен постановлением Правления Национального Банка РК от 31.12.2019 № 267 (вводится в действие с 01.07.2020).
      Сноска. Пункт 15 с изменениями, внесенными постановлением Правления Национального Банка РК от 31.12.2019 № 267 (вводится в действие с 01.07.2020).

Параграф 3. Учет денег, принятых в доверительное управление

и размещенных в банковские вклады

16. При размещении денег, принятых в доверительное управление, во вклады в банках или организациях, осуществляющих отдельные виды банковских операций, осуществляются следующие бухгалтерские записи:

1) на сумму денег, размещенных на основании договора банковского вклада:

Дт 7604 "Вклады размещенные"

Кт 7601 "Деньги";

2) на сумму затрат по сделке:

Дт 7604 "Вклады размещенные" (отдельный субсчет для учета

затрат по сделке)

Кт 7601 "Деньги".

17. При начислении и фактическом получении вознаграждения в соответствии с договором банковского вклада осуществляются следующие бухгалтерские записи:

1) на сумму начисленного вознаграждения по вкладу:

Дт 7610 "Вознаграждение"

Кт 7662 "Доходы в виде вознаграждения";

2) на фактически полученную сумму вознаграждения по вкладу:

Дт 7601 "Деньги"

Кт 7610 "Вознаграждение".

18. В случае если вклад размещен в иностранной валюте осуществляются следующие бухгалтерские записи:

1) при повышении рыночного курса обмена валют:

Дт	7604	"Вклады размещенные"
Кт	7665	"Доходы по курсовой разнице";

2) при понижении рыночного курса обмена валют:

Дт	7685	"Расходы по курсовой разнице"
Кт	7604	"Вклады размещенные".

Сноска. Пункт 18 - в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 31.12.2019 № 267 (вводится в действие с 01.07.2020).

19. При проведении амортизации затрат по сделке осуществляется следующая бухгалтерская запись:

Дт 7662 "Доходы в виде вознаграждения"

Кт 7604 "Вклады размещенные" (отдельный субсчет для учета

затрат по сделке).

20. При возврате денег, размещенных на основании договора банковского вклада, осуществляются следующие бухгалтерские записи:

1) на сумму денег, размещенных на основании договора банковского вклада:

Дт 7601 "Деньги"

Кт 7604 "Вклады размещенные"

7610 "Вознаграждение";

      2) исключен постановлением Правления Национального Банка РК от 31.12.2019 № 267 (вводится в действие с 01.07.2020);
      3) исключен постановлением Правления Национального Банка РК от 31.12.2019 № 267 (вводится в действие с 01.07.2020).
      Сноска. Пункт 20 с изменениями, внесенными постановлением Правления Национального Банка РК от 31.12.2019 № 267 (вводится в действие с 01.07.2020).

21. На каждую отчетную дату банк проводит тест на обесценение вкладов в соответствии с требованиями международных стандартов финансовой отчетности и учетной политикой, и осуществляет следующие бухгалтерские записи:

1) при признании убытка от обесценения вкладов:

Дт 7688 "Прочие расходы" (отдельный субсчет для учета

провизий по размещенным вкладам)

Кт 7604 "Вклады размещенные"

7610 "Вознаграждение";

2) при восстановлении ранее отраженного убытка от обесценения вкладов:

Дт 7604 "Вклады размещенные"

7610 "Вознаграждение"

Кт 7668 "Прочие доходы" (отдельный субсчет для учета

дохода от восстановления убытка от обесценения).

Параграф 4. Учет прав требований по ипотечным займам,

принятых в доверительное управление

22. При начислении вознаграждения по ипотечным займам, права требования по которым приняты в доверительное управление, осуществляется следующая бухгалтерская запись:

Дт 7542 "Начисленное вознаграждение по ипотечным займам,

права требования по которым приняты в

доверительное управление"

Кт 7662 "Доходы в виде вознаграждения".

23. При получении платежей по ипотечным займам, права требования по которым приняты в доверительное управление, на сумму поступивших денег осуществляется следующая бухгалтерская запись:

Дт 7601 "Деньги"

Кт 7535 "Ипотечные займы, права требования по которым

приняты в доверительное управление"

7542 "Начисленное вознаграждение по ипотечным займам,

права требования по которым приняты в

доверительное управление"

24. При несвоевременном возврате заемщиком платежей по ипотечному займу, права требования по которому приняты в доверительное управление, осуществляются следующие бухгалтерские записи:

1) на сумму просроченного платежа по основному долгу:

Дт 7536 "Просроченные ипотечные займы, права требования по

которым приняты в доверительное управление"

Кт 7535 "Ипотечные займы, права требования по которым

приняты в доверительное управление";

2) на сумму просроченного платежа по вознаграждению:

Дт 7544 "Просроченное вознаграждение по ипотечным займам,

права требования по которым приняты в

доверительное управление"

Кт 7542 "Начисленное вознаграждение по ипотечным займам,

права требования по которым приняты в

доверительное управление".

25. При получении просроченных платежей по ипотечному займу, права требования по которому приняты в доверительное управление, осуществляются следующие бухгалтерские записи:

1) на сумму просроченного платежа по основному долгу:

Дт 7601 "Деньги"

Кт 7536 "Просроченные ипотечные займы, права требования по

которым приняты в доверительное управление";

2) на сумму просроченного платежа по вознаграждению:

Дт 7601 "Деньги"

Кт 7544 "Просроченное вознаграждение по ипотечным займам,

права требования по которым приняты в

доверительное управление".

26. На сумму начисленной и полученной неустойки (штрафа, пени) по ипотечному займу, права требования по которому приняты в доверительное управление, осуществляются следующие бухгалтерские записи:

1) при начислении неустойки (штрафа, пени):

Дт 7543 "Неустойка (штраф, пеня) по ипотечным займам,

права требования по которым приняты в

доверительное управление"

Кт 7668 "Прочие доходы";

2) при получении начисленной неустойки (штрафа, пени):

Дт 7601 "Деньги"

Кт 7543 "Неустойка (штраф, пеня) по ипотечным займам,

права требования по которым приняты в

доверительное управление".

27. При осуществлении обратного выкупа ипотечных займов, права требования по которым находятся в доверительном управлении, и прекращении обязательств банка по доверительному управлению данными правами в соответствии с договором доверительного управления активами клиента осуществляется следующая бухгалтерская запись:

Дт 7681 "Изъятие активов клиента"

Кт 7536 "Просроченные ипотечные займы, права требования по

которым приняты в доверительное управление"

7544 "Просроченное вознаграждение по ипотечным займам,

права требования по которым приняты в

доверительное управление".

Параграф 5. Учет активов, изъятых из доверительного управления

28. В случае изъятия клиентом части активов, находящихся в доверительном управлении, осуществляются следующие бухгалтерские записи:

1) на балансовых счетах:

Дт 2210 "Финансовые активы, принятые в доверительное

управление"

Кт 1051 "Корреспондентский счет в Национальном Банке

Республики Казахстан"

1052 "Корреспондентские счета в других банках";

2) на внебалансовых счетах:

Дт 7681 "Изъятие активов клиента"

Кт 7535 "Ипотечные займы, права требования по которым

приняты в доверительное управление"

7601 "Деньги"

7602 "Аффинированные драгоценные металлы"

7604 "Вклады размещенные".

29. При определении результата доверительного управления активами за отчетный период осуществляются следующие бухгалтерские записи:

1) на сумму доходов, начисленных по операциям с активами клиента:

Дт	7661	"Поступление активов от клиента"
	7662	"Доходы в виде вознаграждения"
	7663	"Доходы от купли-продажи активов"
	7664	"Доходы от переоценки активов по справедливой стоимости"
	7665	"Доходы по курсовой разнице"
	7668	"Прочие доходы"
Кт	7651	"Капитал";

2) на сумму расходов, начисленных по операциям с активами клиента:

Дт	7651	"Капитал"
Кт	7681	"Изъятие активов клиента"
	7682	"Расходы по выплате комиссионных вознаграждений"
	7683	"Расходы от купли-продажи активов"
	7684	"Расходы от переоценки активов по справедливой стоимости"
	7685	"Расходы по курсовой разнице"
	7688	"Прочие расходы".

Сноска. Пункт 29 - в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 31.12.2019 № 267 (вводится в действие с 01.07.2020).

30. При окончании срока действия договора доверительного управления активами клиента и возврате активов клиенту осуществляются следующие бухгалтерские записи:

на балансовых счетах:

Дт 2210 "Финансовые активы, принятые в доверительное

управление"

Кт 1051 "Корреспондентский счет в Национальном Банке

Республики Казахстан"

1052 "Корреспондентские счета в других банках";

на внебалансовых счетах:

1) на сумму доходов по имеющимся в наличии активам:

Дт	7661	"Поступление активов от клиента"
	7662	"Доходы в виде вознаграждения"
	7663	"Доходы от купли-продажи активов"
	7664	"Доходы от переоценки активов по справедливой стоимости"
	7665	"Доходы по курсовой разнице"
	7668	"Прочие доходы"
Кт	7651	"Капитал";

2) на сумму расходов, начисленных по операциям с активами клиента:

Дт	7651	"Капитал"
Кт	7683	"Расходы от купли-продажи активов"
	7684	"Расходы от переоценки активов по справедливой стоимости"
	7685	"Расходы по курсовой разнице"
	7688	"Прочие расходы";

3) на сумму остатков по счетам активов клиента:

Дт 7681 "Изъятие активов клиента"

Кт 7601 "Деньги"

7602 "Аффинированные драгоценные металлы"

7604 "Вклады размещенные"

7610 "Вознаграждение"

7611 "Прочие требования";

4) на сумму остатков по счетам обязательств клиента:

Дт 7632 "Прочие обязательства"

Кт 7681 "Изъятие активов клиента";

5) на сумму остатка по счету капитала:

Дт 7651 "Капитал"

Кт 7681 "Изъятие активов клиента".

Сноска. Пункт 30 с изменениями, внесенными постановлением Правления Национального Банка РК от 31.12.2019 № 267 (вводится в действие с 01.07.2020).

Параграф 6. Учет вознаграждения доверительного управляющего

от доверительного управления активами клиента

31. При начислении и получении банком вознаграждения по договору доверительного управления активами клиента осуществляются следующие бухгалтерские записи:

1) при начислении вознаграждения:

Дт 1815 "Начисленные комиссионные доходы за услуги по

доверительным операциям"

Кт 4605 "Комиссионные доходы за услуги по доверительным

операциям";

2) при получении начисленного вознаграждения:

Дт 1051 "Корреспондентский счет в Национальном Банке

Республики Казахстан"

1052 "Корреспондентские счета в других банках"

2210 "Финансовые активы, принятые в доверительное

управление";

Кт 1815 "Начисленные комиссионные доходы за услуги по

доверительным операциям".

Глава 3. Учет банком-кастодианом активов инвестиционных фондов

Сноска. Заголовок главы 3 - в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 27.11.2023 № 87 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

32. Деньги клиентов, принятые банком-кастодианом на основании кастодиального договора, и операции с деньгами, принятыми в соответствии с кастодиальным договором, а также полученный инвестиционный доход (расход), учитываются на следующих балансовых счетах:

2012 "Корреспондентские счета иностранных центральных банков" - в случае, если кастодиальный договор заключен с иностранным центральным банком;

2013 "Корреспондентские счета других банков" - в случае, если кастодиальный договор заключен с банком (кроме иностранного центрального банка);

2202 "Неинвестированные остатки на банковских счетах, предназначенных для учета денег клиентов, управляющих инвестиционным портфелем" - в случае, если кастодиальный договор заключен с управляющим инвестиционным портфелем и (или) добровольным накопительным пенсионным фондом.

Бухгалтерский учет иных активов, принятых банком-кастодианом на основании кастодиального договора, осуществляется на внебалансовых счетах группы счетов 7700 "Активы, принятые на кастодиальное хранение, за исключением пенсионных активов добровольных накопительных пенсионных фондов", предусмотренных Типовым планом счетов бухгалтерского учета.

Сноска. Пункт 32 - в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 27.11.2023 № 87 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Параграф 1. Учет денег, ценных бумаг и иных финансовых
инструментов, принятых на основании кастодиального договора

Сноска. Параграф 1 в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 26.03.2012 № 111 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

33. При получении банком-кастодианом от клиента денег, ценных бумаг и иных финансовых инструментов на основании кастодиального договора осуществляются следующие бухгалтерские записи:

1) на сумму денег:

Дт	1051	"Корреспондентский счет в Национальном Банке Республики Казахстан"
	1052	"Корреспондентские счета в других банках"
Кт	2012	"Корреспондентские счета иностранных центральных банков"
	2013	"Корреспондентские счета других банков"
	2202	"Неинвестированные остатки на банковских счетах, предназначенных для учета денег клиентов, управляющих инвестиционным портфелем" (банковский инвестиционный счет);";

2) на стоимость ценных бумаг и иных финансовых инструментов:

Приход	7701	"Ценные бумаги"
	7702	"Вклады в других банках"
	7703	"Аффинированные драгоценные металлы"
	7704	"Операции "обратное РЕПО"
	7705	"Операции "РЕПО"
	7706	"Производные финансовые инструменты"
	7707	"Инвестиции в капитал"
	7708	"Инвестиции в здания, машины, оборудование, транспортные и другие основные средства"
	7709	"Прочие активы".

Сноска. Пункт 33 с изменениями, внесенными постановлениями Правления Национального Банка РК от 26.07.2013 № 194 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 27.11.2023 № 87 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

34. При размещении денег, принятых на основании кастодиального договора, получении инвестиционного дохода (расхода) и совершении иных операций с финансовыми инструментами, принятыми на основании кастодиального договора, помимо бухгалтерских записей, предусмотренных настоящей Инструкцией, осуществляются бухгалтерские записи по дебету и (или) кредиту балансовых счетов 1051 "Корреспондентский счет в Национальном Банке Республики Казахстан", 1052 "Корреспондентские счета в других банках" и кредиту и (или) дебету балансовых счетов 2012 "Корреспондентские счета иностранных центральных банков", 2013 "Корреспондентские счета других банков", 2202 "Неинвестированные остатки на банковских счетах, предназначенных для учета денег клиентов, управляющих инвестиционным портфелем" соответственно.

Сноска. Пункт 34 - в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 27.11.2023 № 87 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Параграф 2. Учет денег, принятых на основании кастодиального
договора и размещенных в ценные бумаги, и ценных бумаг,
принятых на основании кастодиального договора

35. При размещении денег, принятых на основании кастодиального договора, в ценные бумаги осуществляются следующие бухгалтерские записи:

1) в случае если дата валютирования отличается от даты сделки, до момента поступления ценных бумаг:

Приход 7713 "Прочие требования";

2) при поступлении ценных бумаг на сумму приобретения ценных бумаг:

Приход 7701 "Ценные бумаги";

3) на сумму приобретенного вознаграждения (купона):

Приход 7712 "Вознаграждение, начисленное предыдущим

держателем по ценным бумагам";

4) и, одновременно:

Расход 7713 "Прочие требования".

36. При начислении вознаграждения или дивидендов по ценным бумагам, принятым на основании кастодиального договора или приобретенным за счет денег, принятых на основании кастодиального договора, на сумму вознаграждения или дивидендов осуществляются следующие бухгалтерские записи:

1) на сумму вознаграждения по ценным бумагам:

Приход 7711 "Вознаграждение" (отдельный субсчет по ценным бумагам);

2) на сумму дивидендов:

Приход 7710 "Дивиденды".

37. При проведении переоценки ценных бумаг, учитываемых по справедливой стоимости через прочий совокупный доход и через прибыль или убыток, осуществляются следующие бухгалтерские записи:

1) при превышении справедливой стоимости ценных бумаг над их учетной стоимостью:

Приход 7701 "Ценные бумаги";

2) при превышении учетной стоимости ценных бумаг над их справедливой стоимостью:

Расход 7701 "Ценные бумаги".

Сноска. Пункт 37 с изменением, внесенным постановлением Правления Национального Банка РК от 22.12.2017 № 252 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

38. В случае если стоимость ценных бумаг, принятых на основании кастодиального договора или приобретенных за счет денег, принятых на основании кастодиального договора, выражена в иностранной валюте, осуществляются следующие бухгалтерские записи:

1) при повышении рыночного курса обмена валют:

Приход 7701 "Ценные бумаги";

2) при понижении рыночного курса обмена валют:

Расход 7701 "Ценные бумаги".

39. При выплате эмитентом начисленного вознаграждения и/или объявленных дивидендов по ценным бумагам на сумму полученных денег осуществляются следующие бухгалтерские записи:

1) на сумму начисленного вознаграждения (купона):

Расход 7711 "Вознаграждение" (отдельный субсчет по ценным бумагам);

2) на сумму ранее приобретенного вознаграждения (купона):

Расход "Вознаграждение, начисленное предыдущим держателем по

ценным бумагам";

3) на сумму начисленных дивидендов:

Расход 7710 "Дивиденды".

40. На каждую отчетную дату банк-кастодиан проводит тест на обесценение ценных бумаг, учитываемых по справедливой стоимости через прочий совокупный доход и по амортизированной стоимости, в соответствии с требованиями международных стандартов финансовой отчетности и учетной политикой, и осуществляет следующие бухгалтерские записи:

1) при признании убытка от обесценения ценных бумаг:

Расход 7701 "Ценные бумаги"

7711 "Вознаграждение";

2) при восстановлении ранее признанного убытка от обесценения ценных бумаг:

Приход 7701 "Ценные бумаги"

7711 "Вознаграждение".

Сноска. Пункт 40 с изменением, внесенным постановлением Правления Национального Банка РК от 22.12.2017 № 252 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

41. В день погашения или продажи ценных бумаг, принятых на основании кастодиального договора или приобретенных за счет денег, принятых на основании кастодиального договора, осуществляются следующие бухгалтерские записи:

1) на стоимость ценных бумаг:

Расход 7701 "Ценные бумаги";

2) на сумму начисленного вознаграждения по ценным бумагам:

Расход 7711 "Вознаграждение" (отдельный субсчет по ценным бумагам);

3) на сумму ранее приобретенного вознаграждения:

Расход 7712 "Вознаграждение, начисленное предыдущим

держателем по ценным бумагам".

Параграф 3. Учет денег, принятых на основании кастодиального
договора и размещенных во вклады или вкладов, принятых на
основании кастодиального договора

42. При размещении денег, принятых на основании кастодиального договора, во вклады в банках или организациях, осуществляющих отдельные виды банковских операций, на сумму вклада с учетом затрат по сделке осуществляется следующая бухгалтерская запись:

Приход 7702 "Вклады в других банках".

43. При начислении вознаграждения по размещенному вкладу осуществляется следующая бухгалтерская запись:

Приход 7711 "Вознаграждение" (отдельный субсчет по вкладам).

44. В случае если стоимость вклада, принятого на основании кастодиального договора или размещенного за счет денег, принятых на основании кастодиального договора, выражена в иностранной валюте, осуществляются следующие бухгалтерские записи:

1) при повышении рыночного курса обмена валют:

Приход 7702 "Вклады в других банках";

7711 "Вознаграждение" (отдельный субсчет по вкладам);

2) при понижении рыночного курса обмена валют:

Расход 7702 "Вклады в других банках";

Расход 7711 "Вознаграждение" (отдельный субсчет по вкладам).

45. При поступлении вознаграждения по вкладу, принятому на основании кастодиального договора или размещенному за счет денег, принятых на основании кастодиального договора, осуществляется следующая бухгалтерская запись:

Расход 7711 "Вознаграждение" (отдельный субсчет по вкладам).

46. На каждую отчетную дату банк-кастодиан проводит тест на обесценение вкладов в соответствии с требованиями международных стандартов финансовой отчетности и учетной политикой и осуществляет следующие бухгалтерские записи:

1) при признании убытка от обесценения вкладов:

Расход 7702 "Вклады в других банках" (отдельный субсчет для

учета провизий)

7711 "Вознаграждение" (отдельный субсчет для учета

провизий);

2) при восстановлении ранее признанного убытка от обесценения вкладов:

Приход 7702 "Вклады в других банках" (отдельный субсчет для

учета провизий)

7711 "Вознаграждение" (отдельный субсчет для учета провизий).

47. При возврате денег клиентов, размещенных во вклады в банках или организациях, осуществляющих отдельные виды банковских операций, осуществляются следующие бухгалтерские записи:

1) на сумму вклада:

Расход 7702 " Вклады в других банках";

2) на сумму вознаграждения:

Расход 7711 "Вознаграждение" (отдельный субсчет по вкладам).

Параграф 4. Учет денег, принятых на основании кастодиального
договора и размещенных в аффинированные драгоценные металлы,
или аффинированных драгоценных металлов, принятых
на основании кастодиального договора

48. При размещении денег, принятых на основании кастодиального договора, в аффинированные драгоценные металлы осуществляется следующая бухгалтерская запись:

Приход 7703 "Аффинированные драгоценные металлы".

49. При проведении переоценки по справедливой стоимости аффинированных драгоценных металлов осуществляются следующие бухгалтерские записи:

1) при превышении справедливой стоимости аффинированных драгоценных металлов над их учетной стоимостью:

Приход 7703 "Аффинированные драгоценные металлы";

2) при превышении учетной стоимости аффинированных драгоценных металлов над их справедливой стоимостью:

Расход 7703 "Аффинированные драгоценные металлы".

50. При размещении аффинированных драгоценных металлов на металлический счет осуществляются следующие бухгалтерские записи:

Расход 7703 "Аффинированные драгоценные металлы"

и одновременно:

Приход 7702 "Вклады в других банках".

51. При начислении и получении вознаграждения по металлическому счету в соответствии с условиями договора металлического счета осуществляются следующие бухгалтерские записи:

1) при начислении вознаграждения:

Приход 7711 "Вознаграждение" (отдельный субсчет по

металлическим счетам);

2) при получении вознаграждения:

Расход 7711 "Вознаграждение" (отдельный субсчет по

металлическим счетам).

52. При закрытии металлического счета и возврате аффинированных драгоценных металлов, принятых на основании кастодиального договора или приобретенных за счет денег, принятых на основании кастодиального договора, на сумму аффинированных драгоценных металлов осуществляются следующие бухгалтерские записи:

Приход 7703 "Аффинированные драгоценные металлы"

и одновременно:

Расход 7702 "Вклады в других банках".

53. При продаже аффинированных драгоценных металлов, принятых на основании кастодиального договора или приобретенных за счет денег, принятых на основании кастодиального договора, на сумму аффинированных драгоценных металлов осуществляются следующие бухгалтерские записи:

Расход 7703 "Аффинированные драгоценные металлы".

Параграф 5. Учет операций РЕПО и обратного РЕПО с ценными
бумагами, принятыми на основании кастодиального договора,
и приобретенными за счет денег, принятых на основании
кастодиального договора

54. При открытии операции обратного РЕПО с ценными бумагами, принятыми на основании кастодиального договора или приобретенными за счет денег, принятых на основании кастодиального договора, осуществляется следующая бухгалтерская запись:

Приход 7704 "Операции "обратное РЕПО".

55. При начислении вознаграждения по операции обратного РЕПО на сумму вознаграждения осуществляется следующая бухгалтерская запись:

Приход 7711 "Вознаграждение" (отдельный субсчет по

операциям обратного РЕПО).

56. При закрытии операции обратное РЕПО с ценными бумагами, принятыми на основании кастодиального договора или приобретенными за счет денег, принятых на основании кастодиального договора, осуществляются следующие бухгалтерские записи:

Расход 7704 "Операции "обратное РЕПО";

на сумму вознаграждения:

Расход 7711 "Вознаграждение" (отдельный субсчет по

операциям обратного РЕПО).

57. При открытии операции РЕПО с ценными бумагами, принятыми на основании кастодиального договора или приобретенными за счет денег, принятых на основании кастодиального договора, осуществляется следующая бухгалтерская запись:

Приход 7705 "Операции "РЕПО".

58. При начислении вознаграждения по операциям РЕПО на сумму вознаграждения осуществляется следующая бухгалтерская запись:

Приход 7711 "Вознаграждение" (отдельный субсчет по

операциям РЕПО).

59. При закрытии операции РЕПО с ценными бумагами, принятыми на основании кастодиального договора или приобретенными за счет денег, принятых на основании кастодиального договора, осуществляются следующие бухгалтерские записи:

Расход 7705 "Операции "РЕПО";

на сумму выплаченного вознаграждения:

Расход 7711 "Вознаграждение" (отдельный субсчет по

операциям РЕПО).

Параграф 6. Учет денег, принятых на основании кастодиального
договора и размещенных в производные финансовые инструменты,
и производных финансовых инструментов, принятых на основании
кастодиального договора

60. При размещении активов, принятых на основании кастодиального договора, в производные финансовые инструменты на сумму выплаченных денег (премии по опциону) осуществляется следующая бухгалтерская запись:

Приход 7706 "Производные финансовые инструменты".

61. При проведении переоценки по справедливой стоимости производного финансового инструмента осуществляются следующие бухгалтерские записи:

1) при повышении справедливой стоимости производного финансового инструмента:

Приход 7706 "Производные финансовые инструменты";

2) при понижении справедливой стоимости производного финансового инструмента:

Расход 7706 "Производные финансовые инструменты".

62. В случае если условиями заключенной сделки с производным финансовым инструментом предусмотрены начисление и выплата вознаграждения, осуществляются следующие бухгалтерские записи:

1) при начислении доходов в виде вознаграждения:

Приход 7711 "Вознаграждение";

расходов в виде вознаграждения:

Расход 7711 "Вознаграждение";

2) при получении доходов в виде вознаграждения:

Расход 7711 "Вознаграждение";

расходов в виде вознаграждения:

Приход 7711 "Вознаграждение".

63. При переоценке требований и/или обязательств по производному финансовому инструменту, принятому на основании кастодиального договора или приобретенному за счет денег, принятых на основании кастодиального договора, выраженному в иностранной валюте, осуществляются следующие бухгалтерские записи:

1) при повышении рыночного курса обмена валют:

Приход 7706 "Производные финансовые инструменты";

2) при понижении рыночного курса обмена валют:

Расход 7706 "Производные финансовые инструменты".

64. На дату валютирования (закрытия) производного финансового инструмента осуществляется следующая бухгалтерская запись:

Расход 7706 "Производные финансовые инструменты".

Параграф 7. Учет денег, принятых на основании кастодиального
договора и размещенных в уставный капитал юридических лиц

65. При размещении денег, принятых на основании кастодиального договора, в уставный капитал юридического лица, осуществляется следующая бухгалтерская запись:

Приход 7707 "Инвестиции в капитал".

66. При продаже доли участия в уставном капитале юридического лица осуществляется следующая бухгалтерская запись:

Расход 7707 "Инвестиции в капитал".

Параграф 8. Учет денег, принятых на основании кастодиального
договора и размещенных в основные средства

67. При размещении денег, принятых на основании кастодиального договора, в основные средства осуществляется следующая бухгалтерская запись:

Приход 7708 "Инвестиции в здания, машины, оборудование,

транспортные и другие основные средства".

68. При переоценке по справедливой стоимости основных средств, приобретенных за счет денег, принятых на основании кастодиального договора, осуществляются следующие бухгалтерские записи:

1) на сумму положительной разницы:

Приход 7708 "Инвестиции в здания, машины, оборудование,

транспортные и другие основные средства";

2) на сумму отрицательной разницы:

Расход 7708 "Инвестиции в здания, машины, оборудование,

транспортные и другие основные средства".

69. При продаже основных средств, приобретенных за счет денег, принятых на основании кастодиального договора, осуществляется следующая бухгалтерская запись:

Расход 7708 "Инвестиции в здания, машины, оборудование,

транспортные и другие основные средства".

Параграф 9. Учет активов, изъятых в соответствии
с кастодиальным договором

70. При изъятии клиентом активов в соответствии с кастодиальным договором и (или) прекращении его действия осуществляется следующая бухгалтерская запись:

Расход 7701 "Ценные бумаги"

7702 "Вклады в других банках"

7703 "Аффинированные драгоценные металлы"

7704 "Операции "обратное РЕПО"

7705 "Операции "РЕПО"

7706 "Производные финансовые инструменты"

7707 "Инвестиции в капитал"

7708 "Инвестиции в здания, машины, оборудование,

транспортные и другие основные средства".

Глава 4. Учет пенсионных активов, принятых на основании кастодиального договора

Сноска. Заголовок главы 4 - в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 27.11.2023 № 87 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Параграф 1. Учет пенсионных взносов, а также выплат и
переводов пенсионных накоплений в единый накопительный
пенсионный фонд и другие добровольные накопительные
пенсионные фонды

Сноска. Заголовок параграфа в редакции Правления Национального Банка РК от 26.07.2013 № 194 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

71. При поступлении пенсионных взносов вкладчиков на банковский инвестиционный счет добровольного накопительного пенсионного фонда осуществляется следующая бухгалтерская запись:

Дт	1051	"Корреспондентский счет в Национальном Банке Республики Казахстан"
	1052	"Корреспондентские счета в других банках"
	2013	"Корреспондентские счета других банков"
Кт	2202	"Неинвестированные остатки на банковских счетах, предназначенных для учета денег клиентов, управляющих инвестиционным портфелем" (банковский инвестиционный счет).

Сноска. Пункт 71 - в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 27.11.2023 № 87 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

72. При осуществлении переводов пенсионных накоплений в единый накопительный пенсионный фонд, добровольные накопительные пенсионные фонды и банки, обслуживающие получателей пенсионных выплат, с банковского счета пенсионных выплат добровольного накопительного пенсионного фонда, в соответствии с кастодиальным договором осуществляются следующие бухгалтерские записи:

1) по переводу суммы с банковского инвестиционного счета добровольного накопительного пенсионного фонда на банковский счет пенсионных выплат добровольного накопительного пенсионного фонда:

Дт	2202	"Неинвестированные остатки на банковских счетах, предназначенных для учета денег клиентов, управляющих инвестиционным портфелем" (банковский инвестиционный счет)
Кт	2202	"Неинвестированные остатки на банковских счетах, предназначенных для учета денег клиентов, управляющих инвестиционным портфелем" (банковский счет пенсионных выплат);

2) по переводу суммы на счет банка, обслуживающего получателя пенсионных выплат:

Дт	2202	"Неинвестированные остатки на банковских счетах, предназначенных для учета денег клиентов, управляющих инвестиционным портфелем" (банковский счет пенсионных выплат).
Кт	1052	"Корреспондентские счета в других банках"
	2013	"Корреспондентские счета других банков".

Сноска. Пункт 72 - в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 27.11.2023 № 87 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

73. При возврате сумм, поступивших на банковский инвестиционный счет добровольного накопительного пенсионного фонда и признанных ошибочно зачисленными, осуществляется следующая бухгалтерская запись:

Дт	2202	"Неинвестированные остатки на банковских счетах, предназначенных для учета денег клиентов, управляющих инвестиционным портфелем" (банковский счет пенсионных выплат)
Кт	1052	"Корреспондентские счета в других банках"
	2011	"Корреспондентские счета Национального Банка Республики Казахстан"
	2013	"Корреспондентские счета других банков".

Сноска. Пункт 73 - в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 27.11.2023 № 87 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

74. При размещении денег, принятых на основании кастодиального договора, получении инвестиционного дохода (расхода) и совершении иных операций с пенсионными активами, помимо бухгалтерских записей, предусмотренных настоящей Инструкцией, осуществляются бухгалтерские записи по дебету и (или) кредиту балансовых счетов 1051 "Корреспондентский счет в Национальном Банке Республики Казахстан", 1052 "Корреспондентские счета в других банках", 2011 "Корреспондентские счета Национального Банка Республики Казахстан", 2013 "Корреспондентские счета других банков" и кредиту и (или) дебету балансового счета 2202 "Неинвестированные остатки на банковских счетах, предназначенных для учета денег клиентов, управляющих инвестиционным портфелем" соответственно.

Сноска. Пункт 74 - в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 27.11.2023 № 87 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Параграф 2. Учет пенсионных активов, принятых на основании
кастодиального договора и размещенных в ценные бумаги

75. При размещении пенсионных активов добровольного накопительного пенсионного фонда и пенсионных активов единого накопительного пенсионного фонда, находящихся в доверительном управлении у организации, осуществляющей управление инвестиционным портфелем, принятых на основании кастодиального договора, в ценные бумаги осуществляются следующие бухгалтерские записи:

на сумму приобретения ценных бумаг:

Приход	7401	"Краткосрочные государственные ценные бумаги Республики Казахстан"
	7403	"Долгосрочные государственные ценные бумаги Республики Казахстан"
	7404	"Негосударственные эмиссионные ценные бумаги, включенные в официальный список Казахстанской фондовой биржи"
	7405	"Ценные бумаги международных финансовых организаций"
	7407	"Прочие пенсионные активы";

на сумму приобретенного вознаграждения (купона):

Приход	7408	"Начисленное вознаграждение (купон, дисконт/премия) по краткосрочным государственным ценным бумагам Республики Казахстан, в которые размещены пенсионные активы"
	7409	"Начисленное вознаграждение (купон, дисконт/премия) по долгосрочным государственным ценным бумагам Республики Казахстан, в которые размещены пенсионные активы"
	7410	"Начисленное вознаграждение (купон, дисконт/премия) по негосударственным эмиссионным ценным бумагам, включенным в официальный список Казахстанской фондовой биржи, в которые размещены пенсионные активы"
	7411	"Начисленное вознаграждение (купон, дисконт/премия) по ценным бумагам международных финансовых организаций, в которые размещены пенсионные активы".

Сноска. Пункт 75 - в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 22.11.2021 № 100 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

76. При зачислении на банковский инвестиционный счет добровольного накопительного пенсионного фонда суммы пени, начисленной за несвоевременное размещение пенсионных активов, осуществляется следующая бухгалтерская запись:

Дт	1051	"Корреспондентский счет в Национальном Банке Республики Казахстан"
	1052	"Корреспондентские счета в других банках"
Кт	2012	"Корреспондентские счета иностранных центральных банков"
	2013	"Корреспондентские счета других банков"
	2202	"Неинвестированные остатки на банковских счетах, предназначенных для учета денег клиентов, управляющих инвестиционным портфелем" (банковский инвестиционный счет)."

Сноска. Пункт 76 - в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 27.11.2023 № 87 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

77. При начислении вознаграждения и/или дивидендов по ценным бумагам, приобретенным за счет пенсионных активов, принятых на основании кастодиального договора, осуществляется следующая бухгалтерская запись:

Приход	7408	"Начисленное вознаграждение (купон, дисконт/премия) по краткосрочным государственным ценным бумагам Республики Казахстан, в которые размещены пенсионные активы"
	7409	"Начисленное вознаграждение (купон, дисконт/премия) по долгосрочным государственным ценным бумагам Республики Казахстан, в которые размещены пенсионные активы"
	7410	"Начисленное вознаграждение (купон, дисконт/премия) по негосударственным эмиссионным ценным бумагам, включенным в официальный список Казахстанской фондовой биржи, в которые размещены пенсионные активы"
	7411	"Начисленное вознаграждение (купон, дисконт/премия) по ценным бумагам международных финансовых организаций, в которые размещены пенсионные активы"
	7413	"Начисленное вознаграждение по прочим финансовым активам, в которые размещены пенсионные активы".

Сноска. Пункт 77 в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 26.03.2012 № 111 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

78. При проведении переоценки стоимости ценных бумаг, оцениваемых по справедливой стоимости, приобретенных за счет пенсионных активов, принятых на основании кастодиального договора, осуществляются следующие бухгалтерские записи:

1) при превышении справедливой стоимости ценных бумаг над их учетной стоимостью:

Приход	7401	"Краткосрочные государственные ценные бумаги Республики Казахстан"
	7403	"Долгосрочные государственные ценные бумаги Республики Казахстан"
	7404	"Негосударственные эмиссионные ценные бумаги, включенные в официальный список Казахстанской фондовой биржи"
	7405	"Ценные бумаги международных финансовых организаций"
	7407	"Прочие пенсионные активы";

2) при превышении учетной стоимости ценных бумаг над их справедливой стоимостью:

Расход	7401	"Краткосрочные государственные ценные бумаги Республики Казахстан"
	7403	"Долгосрочные государственные ценные бумаги Республики Казахстан"
	7404	"Негосударственные эмиссионные ценные бумаги, включенные в официальный список Казахстанской фондовой биржи"
	7405	"Ценные бумаги международных финансовых организаций"
	7407	"Прочие пенсионные активы".

Сноска. Пункт 78 в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 26.03.2012 № 111 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); с изменением, внесенным постановлением Правления Национального Банка РК от 26.07.2013 № 194 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

79. В случае если стоимость ценных бумаг, приобретенных за счет пенсионных активов, принятых на основании кастодиального договора, выражена в иностранной валюте, осуществляются следующие бухгалтерские записи:

1) при повышении рыночного курса обмена валют:

Приход	7401	"Краткосрочные государственные ценные бумаги Республики Казахстан"
	7403	"Долгосрочные государственные ценные бумаги Республики Казахстан"
	7404	"Негосударственные эмиссионные ценные бумаги, включенные в официальный список Казахстанской фондовой биржи"
	7405	"Ценные бумаги международных финансовых организаций"
	7407	"Прочие пенсионные активы"
	7408	"Начисленное вознаграждение (купон, дисконт/премия) по краткосрочным государственным ценным бумагам Республики Казахстан, в которые размещены пенсионные активы"
	7409	"Начисленное вознаграждение (купон, дисконт/премия) по долгосрочным государственным ценным бумагам Республики Казахстан, в которые размещены пенсионные активы"
	7410	"Начисленное вознаграждение (купон, дисконт/премия) по негосударственным эмиссионным ценным бумагам, включенным в официальный список Казахстанской фондовой биржи, в которые размещены пенсионные активы"
	7411	"Начисленное вознаграждение (купон, дисконт/премия) по ценным бумагам международных финансовых организаций, в которые размещены пенсионные активы"
	7413	"Начисленное вознаграждение по прочим финансовым активам, в которые размещены пенсионные активы";

2) при понижении рыночного курса обмена валют:

Расход	7401	"Краткосрочные государственные ценные бумаги Республики Казахстан"
	7403	"Долгосрочные государственные ценные бумаги Республики Казахстан"
	7404	"Негосударственные эмиссионные ценные бумаги, включенные в официальный список Казахстанской фондовой биржи"
	7405	"Ценные бумаги международных финансовых организаций"
	7407	"Прочие пенсионные активы"
	7408	"Начисленное вознаграждение (купон, дисконт/премия) по краткосрочным государственным ценным бумагам Республики Казахстан, в которые размещены пенсионные активы"
	7409	"Начисленное вознаграждение (купон, дисконт/премия) по долгосрочным государственным ценным бумагам Республики Казахстан, в которые размещены пенсионные активы"
	7410	"Начисленное вознаграждение (купон, дисконт/премия) по негосударственным эмиссионным ценным бумагам, включенным в официальный список Казахстанской фондовой биржи, в которые размещены пенсионные активы"
	7411	"Начисленное вознаграждение (купон, дисконт/премия) по ценным бумагам международных финансовых организаций, в которые размещены пенсионные активы"
	7413	"Начисленное вознаграждение по прочим финансовым активам, в которые размещены пенсионные активы".

Сноска. Пункт 79 в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 26.03.2012 № 111 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

80. В день выплаты эмитентом вознаграждения и/или дивидендов по ценным бумагам, приобретенным за счет пенсионных активов, принятых на основании кастодиального договора, на сумму вознаграждения и дивидендов осуществляется следующая бухгалтерская запись:

Расход	7408	"Начисленное вознаграждение (купон, дисконт/премия) по краткосрочным государственным ценным бумагам Республики Казахстан, в которые размещены пенсионные активы"
	7409	"Начисленное вознаграждение (купон, дисконт/премия) по долгосрочным государственным ценным бумагам Республики Казахстан, в которые размещены пенсионные активы"
	7410	"Начисленное вознаграждение (купон, дисконт/премия) по негосударственным эмиссионным ценным бумагам, включенным в официальный список Казахстанской фондовой биржи, в которые размещены пенсионные активы"
	7411	"Начисленное вознаграждение (купон, дисконт/премия) по ценным бумагам международных финансовых организаций, в которые размещены пенсионные активы"
	7413	"Начисленное вознаграждение по прочим финансовым активам, в которые размещены пенсионные активы";
на сумму приобретенного вознаграждения (купона):
Расход	7408	"Начисленное вознаграждение (купон, дисконт/премия) по краткосрочным государственным ценным бумагам Республики Казахстан, в которые размещены пенсионные активы"
	7409	"Начисленное вознаграждение (купон, дисконт/премия) по долгосрочным государственным ценным бумагам Республики Казахстан, в которые размещены пенсионные активы"
	7410	"Начисленное вознаграждение (купон, дисконт/премия) по негосударственным эмиссионным ценным бумагам, включенным в официальный список Казахстанской фондовой биржи, в которые размещены пенсионные активы"
	7411	"Начисленное вознаграждение (купон, дисконт/премия) по ценным бумагам международных финансовых организаций, в которые размещены пенсионные активы".

Сноска. Пункт 80 в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 26.03.2012 № 111 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

81. На каждую отчетную дату банк проводит тест на обесценение ценных бумаг, оцениваемых по амортизированной стоимости, и осуществляет следующие бухгалтерские записи:

1) при признании убытка от обесценения ценных бумаг:

Расход	7401	"Краткосрочные государственные ценные бумаги Республики Казахстан"
	7403	"Долгосрочные государственные ценные бумаги Республики Казахстан"
	7404	"Негосударственные эмиссионные ценные бумаги, включенные в официальный список Казахстанской фондовой биржи"
	7405	"Ценные бумаги международных финансовых организаций"
	7408	"Начисленное вознаграждение (купон, дисконт/премия) по краткосрочным государственным ценным бумагам Республики Казахстан, в которые размещены пенсионные активы"
	7409	"Начисленное вознаграждение (купон, дисконт/премия) по долгосрочным государственным ценным бумагам Республики Казахстан, в которые размещены пенсионные активы"
	7410	"Начисленное вознаграждение (купон, дисконт/премия) по негосударственным эмиссионным ценным бумагам, включенным в официальный список Казахстанской фондовой биржи, в которые размещены пенсионные активы"
	7411	"Начисленное вознаграждение (купон, дисконт/премия) по ценным бумагам международных финансовых организаций, в которые размещены пенсионные активы"
	7413	"Начисленное вознаграждение по прочим финансовым активам, в которые размещены пенсионные активы";

2) при восстановлении ранее признанного убытка от обесценения ценных бумаг:

Приход	7401	"Краткосрочные государственные ценные бумаги Республики Казахстан"
	7403	"Долгосрочные государственные ценные бумаги Республики Казахстан"
	7404	"Негосударственные эмиссионные ценные бумаги, включенные в официальный список Казахстанской фондовой биржи"
	7405	"Ценные бумаги международных финансовых организаций"
	7408	"Начисленное вознаграждение (купон, дисконт/премия) по краткосрочным государственным ценным бумагам Республики Казахстан, в которые размещены пенсионные активы"
	7409	"Начисленное вознаграждение (купон, дисконт/премия) по долгосрочным государственным ценным бумагам Республики Казахстан, в которые размещены пенсионные активы"
	7410	"Начисленное вознаграждение (купон, дисконт/премия) по негосударственным эмиссионным ценным бумагам, включенным в официальный список Казахстанской фондовой биржи, в которые размещены пенсионные активы"
	7411	"Начисленное вознаграждение (купон, дисконт/премия) по ценным бумагам международных финансовых организаций, в которые размещены пенсионные активы"
	7413	"Начисленное вознаграждение по прочим финансовым активам, в которые размещены пенсионные активы".

Сноска. Пункт 81 - в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 22.11.2021 № 100 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

82. В день погашения или продажи ценных бумаг, приобретенных за счет пенсионных активов, принятых на основании кастодиального договора, осуществляются следующие бухгалтерские записи:

Расход	7401	"Краткосрочные государственные ценные бумаги Республики Казахстан"
	7403	"Долгосрочные государственные ценные бумаги Республики Казахстан"
	7404	"Негосударственные эмиссионные ценные бумаги, включенные в официальный список Казахстанской фондовой биржи"
	7405	"Ценные бумаги международных финансовых организаций"
	7407	"Прочие пенсионные активы";

на сумму начисленного вознаграждения по ценным бумагам:

Расход	7408	"Начисленное вознаграждение (купон, дисконт/премия) по краткосрочным государственным ценным бумагам Республики Казахстан, в которые размещены пенсионные активы"
	7409	"Начисленное вознаграждение (купон, дисконт/премия) по долгосрочным государственным ценным бумагам Республики Казахстан, в которые размещены пенсионные активы"
	7410	"Начисленное вознаграждение (купон, дисконт/премия) по негосударственным эмиссионным ценным бумагам, включенным в официальный список Казахстанской фондовой биржи, в которые размещены пенсионные активы"
	7411	"Начисленное вознаграждение (купон, дисконт/премия) по ценным бумагам международных финансовых организаций, в которые размещены пенсионные активы"
	7413	"Начисленное вознаграждение по прочим финансовым активам, в которые размещены пенсионные активы";
на сумму приобретенного вознаграждения:
Расход	7408	"Начисленное вознаграждение (купон, дисконт/премия) по краткосрочным государственным ценным бумагам Республики Казахстан, в которые размещены пенсионные активы"
	7409	"Начисленное вознаграждение (купон, дисконт/премия) по долгосрочным государственным ценным бумагам Республики Казахстан, в которые размещены пенсионные активы"
	7410	"Начисленное вознаграждение (купон, дисконт/премия) по негосударственным эмиссионным ценным бумагам, включенным в официальный список Казахстанской фондовой биржи, в которые размещены пенсионные активы"
	7411	"Начисленное вознаграждение (купон, дисконт/премия) по ценным бумагам международных финансовых организаций, в которые размещены пенсионные активы".

Сноска. Пункт 82 в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 26.03.2012 № 111 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Параграф 3. Учет операций с пенсионными активами, размещенными
во вклады в банках и Национальном Банке Республики Казахстан

83. При размещении пенсионных активов добровольного накопительного пенсионного фонда и пенсионных активов единого накопительного пенсионного фонда, находящихся в доверительном управлении у организации, осуществляющей управление инвестиционным портфелем во вклады в банках и Национальном Банке Республики Казахстан на сумму вклада с учетом затрат по сделке осуществляется следующая бухгалтерская запись:

Приход

7406

"Вклады в других банках".

Сноска. Пункт 83 - в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 22.11.2021 № 100 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

84. При начислении вознаграждения по размещенному вкладу в банках и Национальном Банке Республики Казахстан, осуществляется следующая бухгалтерская запись:

Приход 7412 "Начисленное вознаграждение по вкладам в других

банках, в которые размещены пенсионные активы".

85. В случае если вклад в банках и Национальном Банке Республики Казахстан размещен в иностранной валюте, осуществляются следующие бухгалтерские записи:

1) при повышении рыночного курса обмена валют:

Приход 7406 "Вклады в других банках"

7412 "Начисленное вознаграждение по вкладам в других

банках, в которые размещены пенсионные активы";

2) при понижении рыночного курса обмена валют:

Расход 7406 "Вклады в других банках"

7412 "Начисленное вознаграждение по вкладам в других

банках, в которые размещены пенсионные активы".

86. При поступлении вознаграждения по размещенному вкладу в банках и Национальном Банке Республики Казахстан, осуществляется следующая бухгалтерская запись:

Расход 7412 "Начисленное вознаграждение по вкладам в других

банках, в которые размещены пенсионные активы".

87. На каждую отчетную дату банк проводит тест на обесценение вкладов и осуществляет следующие бухгалтерские записи:

1) при признании убытка от обесценения вкладов:

Расход	7406	"Вклады в других банках"
	7412	"Начисленное вознаграждение по вкладам в других банках, в которые размещены пенсионные активы";

2) при восстановлении ранее признанного убытка от обесценения вкладов:

Приход	7406	"Вклады в других банках"
	7412	"Начисленное вознаграждение по вкладам в других банках, в которые размещены пенсионные активы".

Сноска. Пункт 87 - в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 22.11.2021 № 100 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

88. При возврате пенсионных активов, размещенных во вклады в банках и Национальном Банке Республики Казахстан, осуществляются следующие бухгалтерские записи:

1) на сумму вклада:

Расход 7406 "Вклады в других банках";

2) на сумму вознаграждения:

Расход 7412 "Начисленное вознаграждение по вкладам в других

банках, в которые размещены пенсионные активы".

Параграф 4. Учет доходов и расходов от кастодиальной деятельности

89. В соответствии с кастодиальным договором, заключенным между добровольным накопительным пенсионным фондом и банком-кастодианом, в сроки, определенные учетной политикой банка-кастодиана, производится начисление сумм вознаграждения (доходов) за кастодиальное обслуживание добровольного накопительного пенсионного фонда, а также начисление сумм комиссионных расходов по переводам денег и других расходов и осуществляется следующая бухгалтерская запись:

Дт 1819 "Начисленные комиссионные доходы по

профессиональной деятельности на рынке ценных

бумаг"

Кт 4609 "Комиссионные доходы по профессиональной

деятельности на рынке ценных бумаг".

Сноска. Пункт 89 с изменением, внесенным постановлением Правления Национального Банка РК от 26.07.2013 № 194 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

89-1. В соответствии с кастодиальным договором, заключенным между единым накопительным пенсионным фондом, управляющим инвестиционным портфелем и банком-кастодианом, в сроки, определенные учетной политикой банка-кастодиана, производится начисление сумм вознаграждения (доходов) за кастодиальное обслуживание управляющего инвестиционным портфелем, а также начисление сумм комиссионных расходов по переводам денег и других расходов и осуществляется следующая бухгалтерская запись:

Дт	1819	"Начисленные комиссионные доходы по профессиональной деятельности на рынке ценных бумаг"
Кт	4609	"Комиссионные доходы по профессиональной деятельности на рынке ценных бумаг".

Сноска. Инструкция дополнена пунктом 89-1 в соответствии с постановлением Правления Национального Банка РК от 22.11.2021 № 100 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

90. При оплате услуг профессиональных участников рынка ценных бумаг и других понесенных расходов, подлежащих возмещению управляющим инвестиционным портфелем, добровольным накопительным пенсионным фондом в соответствии с кастодиальным договором осуществляется следующая бухгалтерская запись:

Дт	1860	"Прочие дебиторы по банковской деятельности"
Кт	1051	"Корреспондентский счет в Национальном Банке Республики Казахстан"
Кт	1052	"Корреспондентские счета в других банках".

Сноска. Пункт 90 - в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 22.11.2021 № 100 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

91. При возмещении и оплате управляющим инвестиционным портфелем, добровольным накопительным пенсионным фондом расходов, произведенных банком-кастодианом, подлежащих возмещению в соответствии с кастодиальным договором, а также оплате начисленных сумм комиссионного вознаграждения банка-кастодиана, осуществляется следующая бухгалтерская запись:

Дт	2202	"Неинвестированные остатки на банковских счетах, предназначенных для учета денег клиентов, управляющих инвестиционным портфелем"
Кт	1819	"Начисленные комиссионные доходы по профессиональной деятельности на рынке ценных бумаг"
	1860	"Прочие дебиторы по банковской деятельности".";

Сноска. Пункт 91 - в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 27.11.2023 № 87 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

92. При задержке управляющим инвестиционным портфелем, добровольным накопительным пенсионным фондом платежей по начисленному вознаграждению осуществляются следующие бухгалтерские записи:

на сумму начисленного, но непогашенного вознаграждения за предоставленные добровольному накопительному пенсионному фонду услуги на основании кастодиального договора:

Дт	1839	"Просроченные комиссионные доходы по профессиональной деятельности на рынке ценных бумаг"
Кт	1819	"Начисленные комиссионные доходы по профессиональной деятельности на рынке ценных бумаг"
Кт	1860	"Прочие дебиторы по банковской деятельности";

на сумму неустойки (штрафа, пени):

Дт	1860	"Прочие дебиторы по банковской деятельности"
Кт	4900	"Неустойка (штраф, пеня)".

Сноска. Пункт 92 - в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 22.11.2021 № 100 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

93. При погашении начисленного просроченного вознаграждения за оказанные управляющему инвестиционным портфелем, добровольному накопительному пенсионному фонду услуги на основании кастодиального договора, а также начисленной суммы неустойки (штрафа, пени) осуществляются следующие бухгалтерские записи:

1) на сумму начисленного просроченного вознаграждения:

Дт	2202	"Неинвестированные остатки на банковских счетах, предназначенных для учета денег клиентов, управляющих инвестиционным портфелем"
Кт	1839	"Просроченные комиссионные доходы по профессиональной деятельности на рынке ценных бумаг";

2) на сумму неустойки (штрафа, пени):

Дт	2202	"Неинвестированные остатки на банковских счетах, предназначенных для учета денег клиентов, управляющих инвестиционным портфелем"
Кт	1860	"Прочие дебиторы по банковской деятельности".".

Сноска. Пункт 93 - в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 27.11.2023 № 87 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

5. Учет иных активов, принятых на основании
кастодиального договора

94. В случае, если кастодиальным договором не предусмотрено оказание услуг банка по ведению бухгалтерского учета активов, переданных на основании кастодиального договора, учет данных активов осуществляется по номинальной стоимости или условной единице на счете N 7363 " Активы клиентов, находящиеся на кастодиальном обслуживании" .

Сноска. Пункт 94 с изменениями, внесенными постановлением Правления НБ РК от 26.01.2009 N 3 (порядок введения в действие см. п.2 ).

95. В случае если условиями кастодиального договора предусмотрено ведение бухгалтерского учета активов, принятых на основании кастодиального договора, бухгалтерский учет осуществляется в порядке, предусмотренном главой 3 настоящей Инструкции.

6. Заключительное положение

96. Вопросы, не урегулированные настоящей Инструкцией, разрешаются в порядке, предусмотренным законодательством Республики Казахстан.

1. Жалпы ережелер

2. Сенімгерлік операцияларды есепке алу

1-параграф. Сенімгерлік басқаруға қабылданған активтерді есепке алу

3-параграф. Сенімгерлік басқаруға қабылданған және банк салымдарына орналастырылған ақшаны есепке алу

4-параграф. Сенімгерлік басқаруға қабылданған ипотекалық заемдар бойынша талаптар құқықтарын есепке алу

5-параграф. Сенімгерлік басқарудан алынған активтерді есепке алу

6-параграф. Сенімгерлік басқарушының клиенттің активтерін сенімгерлік басқарудан түскен сыйақысын есепке алу

3-тарау. Кастодиан банктің инвестициялық қорлардың активтерін есепке алуы

1-параграф. Кастодиан шартының негізінде қабылданған ақшаны, бағалы қағаздарды және өзге де қаржы құралдарын есепке алу

4-тарау. Кастодиан шартының негізінде қабылданған зейнетақы активтерін есепке алу

2-параграф. Кастодиан шартының негізінде қабылданған және бағалы қағаздарға орналастырылған зейнетақы активтерін есепке алу

3-параграф. Банктердегі және Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкіндегі салымдарға орналастырылған зейнетақы активтерімен жасалған операцияларды есепке алу

5. Кастодиан шартының негізінде қабылданған өзге де активтерді есепке алу

6. Қорытынды ереже

1. Общие положения

2. Учет доверительных операций

Параграф 1. Учет активов, принятых в доверительное управление

Глава 3. Учет банком-кастодианом активов инвестиционных фондов

Параграф 1. Учет денег, ценных бумаг и иных финансовыхинструментов, принятых на основании кастодиального договора

Параграф 2. Учет денег, принятых на основании кастодиальногодоговора и размещенных в ценные бумаги, и ценных бумаг,принятых на основании кастодиального договора

Параграф 3. Учет денег, принятых на основании кастодиальногодоговора и размещенных во вклады или вкладов, принятых наосновании кастодиального договора

Параграф 7. Учет денег, принятых на основании кастодиальногодоговора и размещенных в уставный капитал юридических лиц

Параграф 8. Учет денег, принятых на основании кастодиальногодоговора и размещенных в основные средства

Параграф 9. Учет активов, изъятых в соответствиис кастодиальным договором

Глава 4. Учет пенсионных активов, принятых на основании кастодиального договора

Параграф 2. Учет пенсионных активов, принятых на основаниикастодиального договора и размещенных в ценные бумаги

Параграф 3. Учет операций с пенсионными активами, размещеннымиво вклады в банках и Национальном Банке Республики Казахстан

Параграф 4. Учет доходов и расходов от кастодиальной деятельности

5. Учет иных активов, принятых на основаниикастодиального договора

6. Заключительное положение

Параграф 1. Учет денег, ценных бумаг и иных финансовых
инструментов, принятых на основании кастодиального договора

Параграф 2. Учет денег, принятых на основании кастодиального
договора и размещенных в ценные бумаги, и ценных бумаг,
принятых на основании кастодиального договора

Параграф 3. Учет денег, принятых на основании кастодиального
договора и размещенных во вклады или вкладов, принятых на
основании кастодиального договора

Параграф 7. Учет денег, принятых на основании кастодиального
договора и размещенных в уставный капитал юридических лиц

Параграф 8. Учет денег, принятых на основании кастодиального
договора и размещенных в основные средства

Параграф 9. Учет активов, изъятых в соответствии
с кастодиальным договором

Параграф 2. Учет пенсионных активов, принятых на основании
кастодиального договора и размещенных в ценные бумаги

Параграф 3. Учет операций с пенсионными активами, размещенными
во вклады в банках и Национальном Банке Республики Казахстан

5. Учет иных активов, принятых на основании
кастодиального договора