Жер қойнауын мемлекеттік геологиялық зерттеу және мониторинг саласындағы жұмыстарды жүргізуге арналған уақыт және бағалау нормаларын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Индустрия және жаңа технологиялар министрінің 2011 жылғы 5 мамырдағы N 124 Бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2011 жылы 2 маусымда N 6990 тіркелді. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрінің м.а. 2018 жылғы 29 мамырдағы № 402 бұйрығымен.

Ескерту. Күші жойылды – ҚР Инвестициялар және даму министрінің м.а. 29.05.2018 № 402 (29.06.2018 бастап қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

"Жер қойнауы және жер қойнауын пайдалану туралы" Қазақстан Республикасының Заңы 20 бабының 31) тармақшасына сәйкес, БҰЙЫРАМЫН:

1. Қоса беріліп отырған:

1) Гидрогеологиялық зерттеулерді (түсіру жұмыстары) және жер қойнауы мониторингі (жерасты сулары мониторингі) жүргізуге арналған уақыт нормалары;

2) Гидрогеологиялық жұмыстарды бағалаулар бекітілсін.

2. Геология және жер қойнауын пайдалану комитетіне (Б. Өжкенов):

1) гидрогеологиялық зерттеулер (түсіру жұмыстары) және жер қойнауы мониторингі (жерасты сулары мониторингі) жүргізу жүмыстарына арналған уақыт нормасын белгіленген тәртіппен, еңбек жөніндегі уәкілетті органмен келіссін;

2) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін және оның кейіннен бұқаралық ақпарат құралдарында жариялануын қамтамасыз етсін.

3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Қазақстан Республикасы Индустрия және жаңа технологиялар бірінші вице-министрі А.П. Рауға жүктелсін.

4. Осы бұйрық оның алғаш ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасы
Премьер-Министрінің орынбасары -
Қазақстан Республикасы Индустрии және
жаңа технологиялар министрі	Ә.Исекешев

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасы

Еңбек және халықты әлеуметтік

қорғау министрі

Г. Әбдіқалықова

2011 жылғы 06 мамыр

Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің орынбасары –Қазақстан Республикасы Индустрия және жаңа технологиялар министрінің 2011 жылғы 5 мамырдағы № 124 бұйрығымен Бекітілді

Гидрогеологиялық зерттеулерді (түсіру жұмыстары) және жер қойнауы мониторингі (жерасты сулары мониторингі) жүргізуге арналған уақыт нормалары
1. Жалпы бөлім

1. Осы нормалар (бұдан әрі – уақыт нормалары) Қазақстан Республикасында мемлекеттік геологиялық жер қойнауларын зерттеу саласында гидрогеологиялық зерттеу (түсіру жұмыстары) және жер қойнауы мониторингі (жерасты сулары мониторингі) жұмыстарын орындайтын орындаушылардың еңбек шығындары мен уақыт мөлшерлерінен тұрады. Осы уақыт мөлшерлері мен еңбек шығындары бірлік және кешенді құндарды анықтауға арналған. Олар республикалық бюджеттің ақша амалдары есебінен орындалатын 1:200000 масштабындағы гидрогеологиялық таспаға түсіру және жер асты суларына мемлекеттік мониторинг жасау объектілерінде жұмыстардың сметалық құнын анықтау үшін пайдаланылады.

2. Мөлшерлегіш көрсеткіштерді жобалаған кезде келесі деректер және материалдар пайдаланылған:

геология және жер қойнауын пайдалану Комитеті үшін мемлекеттік тапсырыс бойынша жұмыстарды орындайтын түрлі ұйымдармен жүргізілген жер асты сулар мониторингін, гидрогеологиялық және инженерлі–геологиялық таспаға түсіру бойынша жұмыстарды жүргізгенде жеке операцияларды орындаудағы уақыт межелеу деректері;

сала ұйымдарының нақты деректері және статистикалық зерттеулері.

Уақыт мөлшерлері және еңбек шығындары келесі жұмыс түрлеріне жобаланған:

1) жер асты суларының мониторингі:

таудың бірлік қазбадан (бұрғылау төтелінен, құдықтан, шыңыраудан) су деңгейін өлшеу;

бақылау төтелдерінде тереңдікті өлшеу;

бір тау қазбасынан су температурасын өлшеу;

бір тау қазбасында су температурасын және су деңгейін бірге өлшеу;

ағып жатқан су немесе ағын сулардың температурасын өлшеу;

өздігінен ағып жатқан бұрғылау төтелінен атқылап жатқан су қысымын өлшеу;

ағын сулардағы су немесе ағып жатқан су шығынын өлшеу;

ағын сулардан (су қоймаларынан), дара бұрғылау төтелінен, құдықтан, шыңыраудан су сынамаларын немесе ағынды су сынамасын алу;

тәртіп бақылауларын инспекциялау;

зерттеу объектілер арасында жұмыстарды жасау кезінде орындаушылардың қоныс аударуы және көшулері;

құдықтарды, иесіз гидрогеологиялық төтелдерді және бұлақтарды тексеру;

2) бақылау нүктелерін топожалғау;

3) 1:200 000 масштабтағы гидрогеологиялық таспаға түсіру:

бағдарлы зерттеу жұмыстары (гидрогеологиялық, инженерлі–геологиялық және кешенді таспаға түсіру);

4) таудан өту жұмыстары, құжаттама және сынақтан өткізу (шыңыраулар);

5) тәжірибелік жұмыстары.

тәжірибелік жұмыстар (кәшейттеулер, құюлар);

6) жиынтық есеп берулерді құрастыру.

7) АКЖ ЖАСММ (ГЕОЛИНК) жүйесінде жер асты сулары мониторингі деректер банкін өңдеу және қалыптастыру:

жер асты суларының мемлекеттік мониторинг (ЖАСММ) деректер банкін жүргізу және қалыптастыру;

АКЖ ЖАСММ (ГЕОЛИНК) жүйесінің деректер қорын (ДҚ) пайдаланып ақпараттарды өңдеу.

8) жер асты суларының күйін және пайдалануын зерттеумен байланысты жұмыстар:

бұрғылау төтелдерінен жер асты суларының пайдаланылатын су қақпаларын тексеру (алғашқы және қайта).

3. Осы уақыт нормалары анағұрлым тиімді әдістемелерді, техниканы, технологияны және жұмыстарды ұйымдастыруды қолдану негізінде жобаланған және сәйкес жұмыс түрлерін жүргізу үшін қажетті өндірістік процестер кешенін ескереді.

Әр бөлім жалпы қағидалардан тұрады, оларда бөлімде орналастырылған жұмыс түрлерінің әр алуандылығына қатысты мәліметтер, жұмыс орындалуының физикалық көрсеткішінің уақыт мөлшерлері (1 өлшем, 1 сынама, бағдардың 1 километрі (бұдан әрі - км) және жұмыстың физикалық көрсеткішіне лауазымы және мамандығы бойынша орындаушылардың еңбек шығындарының мөлшерлері көрсетілген.

Жұмысшылар және басшылар лауазымдары, мамандар және басқа да қызметкерлердің мамандықтарының атаулары, оларға тарифтік дәрежелер және санаттар Геология саласындағы мекемелерде жұмыс атқаратын қызметкерлердің лауазымдарына типтік біліктілік сипаттамасына және жұмыстар мен жұмысшылар мамандықтарының Бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығына сәйкес бекітіледі.

Мөлшерлемелер жұмыс орнында қызмет көрсету және демалу уақыты мен жеке қажеттіліктер бойынша уақыт есептемелерін ескеріп жобаланған.

4. Құжатта келтірілген сандық көрсеткіштердің мәндері (тереңдік, қашықтық), олар үшін "дейін" деп көрсетілген. Оларды қосымша қабылдаған жөн.

Уақыт нормаларында негізгі жұмыс түріне кететін шығындардан өзге онымен технологиялық байланыстағы жұмыстар шығындары ескерілген, оларды орындау жабдықтық ережелерге және әдістемелік нұсқауларға сәйкес міндетті болып табылады.

5. Алдын ала дайындау–қорытынды операцияларға келесілер қосылған:

нақты жұмысты орындауға тапсырма, материалдар, түрлі құжаттар, оның ішінде технологиялық құжаттарды беру және алу;

жұмыспен және технологиялық құжаттармен танысу, оның ішінде қажетті үзінділерді және көшірмелерді түсірулерді орындау;

жұмыс жүргізу реті және оның қауіпсіз өтуі туралы нұсқамалар;

жұмыс басында құралдарды қайрау және жөндеу;

құралды, түрлі құжаттарды және орындалған жұмысты қабылдау және тапсыру.

6. Жұмыс орнында қызмет көрсетуге байланысты операцияларға келесілер жатқызылған; жұмыс орны ширегінде еңбек жабдықтары мен құралдарының қажетті орын ауыстырулары; оларды қарап шығу (тексеру), тозған құралды және өзге де жабдықтарды ауыстыру; тапсырма орындау периодында өтпей қалған құралды қайрау; жұмысты орындап болғаннан кейін еңбек құралын майлау және ретке келтіру; жұмыс орынын тазалау.

7. Мазмұнда тізімделіп көрсетілмеген, бірақ оның ажырамас бөлігі болып табылатын жұмыс элементтері ерекше төлемге жатпайды.

8. Дала алқабы жұмыстары үшін оларды жүргізудің келесі шарттары қабылданған:

ашық жұмыс орнында ауа температурасы + 5⁰-тен + 30⁰ С–ге дейін;

жердің абсолюттік биіктігі 1500 м–ге дейін;

тау беттерінің тікжарлығы 35⁰–ке дейін;

құрғақ қатты топырақта жаяу жүргенде жүк салмағы 20 кг–ға дейін;

жел жылдамдығы 14 м/сек–ке дейін.

9. 8 тармақта ескерілген шарттардан өзге шарттарда жұмысты орындауда, уақыт мөлшерлеріне түзету коэффициенттері қолданылады, олардың ерекше шарттары мен мәндері уақыт нормаларының 1 қосымшасының 1 кестесінде келтірілген.

10. Уақыт мөлшерін есептеуде дала алқабында жұмысты өткізу үшін 40 сағаттық алты күндік жұмыс аптасы қабылданған. 36–сағаттық алты күндік жұмыс аптасына уақыт мөлшерін қайта есептеген жағдайда, абсолют биіктігі 2300 метрден асатын таулы аймақтарда жұмыс жасағанда уақыт мөлшерлері кестеде келтірілген, 1,14 коэффициентіне көбейтіледі.

Камералды жұмыстарды жүргізуге уақыт мөлшерлерін есептегенде (соның ішінде ЖАСММ ДБ жүргізу және қалыптастыру бойынша) 40 сағаттық бес күндік жұмыс аптасы қабылданған.

11. ИТҚ еңбектерінің шығындарында гидрогеологиялық партиялардың басшылары ескерілген.

12. Мөлшерлермен орындаушылардың орын ауыстырулары тек жұмыс орны ширегінде ғана ескерілген. Орындаушылардың бір жұмыс орнынан келесісіне орын ауысуы, жалпы сипаттағы дала алқабындағы жұмыстарды жүргізген кезде жұмыс орнына келу немесе көлікпен келу және жұмысты орындап болғаннан кейін шоғырлану орнына қайтумен байланысты қозғалулар жеке мөлшерленеді.

13. Жұмыстарды орындаудың өзге жағдайларында (12 т. көрсетілгендерден ерекшелер) шығындар сметалық қаражат есебін құрастыру жолымен есептелу керек (бұдан әрі – СҚЕ).

14. Еңбек мөлшерлерін бекіткенде мөлшер түзетін факторлар ескерілген, олар нақты жұмыстың орындалу уақытын және оның еңбек сыйымдылығын анықтайды. Бұл факторлар уақыт нормаларының 1 қосымшасының №№ 1 - 7 кестелерінде топтастырылған, осылар арқылы жұмыстың орындалу күрделілігінің дәрежесі анықталады, немесе мөлшерлі кестелерде нақты сандық мәндер түрінде көрсетіледі.

Жұмыс көлемдері, оларды жүргізу жағдайлары, өту дәрежесі, гидрогеологиялық құрылым күрделілігі және өзге де факторлар жобаның геолого-әдістемелік бөлігімен дәлелденеді.

2. Жұмысты ұйымдастыру

15. Қазақстан Республикасы Үкіметінің № 70 қаулысымен 2010 жылдың 4 ақпанында 2010 – 2014 жж. бекітілген уақыт нормалары Қазақстан Республикасының Энергетика және минералды ресурстар Министрлігінің Стратегиялық жоспарын; Қазақстан Республикасы Үкіметінің № 1530 қаулысымен 2010 жылдың 31 желтоқсанында бекітілген 2010 – 2014 жж. елдің минералды – шикізат кешенінің қор базасын дамыту бағдарламасын жүзеге асыру ширегінде құрастырылды.

16. Еңбек мөлшерлерінің сандық мәндері келесілерді сипаттайтын жағдайлар үшін бекітілген:

жөнделген еңбек амалдарымен жұмысты орындау;

жұмыстың мазмұнына, қызмет көрсету жабдықтарға және мәшинелерге, техникалық қауіпсіздік және еңбекті қорғау ережелеріне сәйкес сан жағынан және мамандық жағынан жинақталған ұжымдармен жұмысты орындау;

жұмыс және олардың жағдайларын орындау түрлері үшін дұрыс еңбекті ұйымдастыру және өнеркәсіп, сонымен қатар технология үлгіпішіндері болып табылады.

17. Гидрогеологиялық, инженерлі–геологиялық таспаға түсіруді, гидрогеологиялық одан ары зерттеуді орындайтын негізгі өндірістік бірлік – гидрогеологиялық таспаға түсіру партия (отряд) болып табылады.

Гидрогеологиялық таспаға түсіруді өткізуде партия басшысы басқарады (яғни, мөлшерлемеде оның барлық үлестік қатысулары ескеріледі):

бағдарламаны құрастыру;

ұйымдастырушылық – алдын ала дайындау жұмыстары;

дала және барлық серіктес жұмыстар: бұрғылау, тәжірибелік, есептілікті құрастыру және гидрогеологиялық карта парақтарын және оған түсіндірме қағазын басып шығаруға дайындау.

Партия басшысы лауазымына анағұрлым тәжірибелі гидрогеолог–маман тағайындалады.

Жұмыс көлеміне және сипатына тәуелді таспаға түсіру партиясының құрамында арнайы отрядтар ұйымдастырылуы мүмкін: бұрғылау, тәжірибе жұмыстары.

Жұмыстың негізгі орындаушылары гидрогеологтар, техник–гидрогеологтар, тау шебері, бұрғылау қондырғысының мәшина жүргізушісі, жұмысшылар, жүргізушілер болып табылады. Әрі қарай әр нақты жұмыс түрлері бойынша мөлшерлемелерде орындаушылардың құрамы келтірілген.

18. Осы жинақтың мөлшерлері ең тиімді әдістемелер, техникалар, технологиялар, жұмысты ұйымдастыруларды пайдалану арқылы жобаланған және сәйкес жұмыс түрлерін өткізу үшін қажетті өндірістік процестер кешені ескерілген.

Еңбек затына (термометр, аунақша – тарсылдақ) қызметкермен әсер ету қосымша энергия көзісіз жүзеге асырылатын себебінен, жер асты сулар мониторингі және гидрогеологиялық таспаға түсіруде көптеген операцияларды орындау өндірісі бойынша еңбек процестері қолмен жасалатын болып табылады.

Мөлшерлемелер қалыпты ұйымдастырылған – техникалық жағдайларда жұмыстарды орындау үшін жобаланған:

таспаға түсіру жұмыстары үшін – жұмыстың мезгілдік сипаты, біркезеңділік;

тәжірибе жұмыстары үшін – толық жыл бойында болатын жұмыстар сипаты, үшкезеңділік;

МЖАСМ бойынша жұмыстар үшін - толық жыл бойында болатын жұмыстар сипаты; біркезеңділік;

су деңгейін және температурасын өлшеу кезінде және 100 м–ге дейінгі тереңдіктегі бұрғылау төтелдерінен су сынамаларын алу кезінде көтеріп–түсіру операциялары қолмен, аунақша – тарсылдақ және сынап термометр амалдары арқылы орындалады, ал 100 м тереңдіктен асатын бұрғылау төтелдерінен – 1,5 - 2,0 м биіктіктегі үшаяқтыға орнатылатын жаға және блок арқылы су сынамалары алынады;

су сынамаларын алу және су температурасын өлшеу бойынша біріккен жұмыстарды ағын суларда орындағанда сынапты термометр пайдаланылады: жылжымалы өлшеуіш ыдыстар пайдаланылады, су шығынын өлшеу бойынша жұмыстарда өлшеуіш ыдыстар, су өлшеуіш рейка, су ағызғыш рамка пайдаланылады;

"Малыш" түріндегі электросорғыштарға батырылған эрлифті қондырғылармен су кәшайттауда тәжірибелерді алдын ала дайындауда және таратуда көтеріп–түсіру операциялары өздігінен жүретін лебедкалар немесе жылжымалы бұрғылау қондырғылары, не болмаса осындай мақсаттар үшін арнайы жабдықталған мәшинелерге қондырылған лебедка көмегімен жүзеге асырылады;

топожұмыстарды жүргізгенде бағыттау құралы GPS пайдаланылады.

Орындаушылардың еңбек және демалыс тәртібі Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексінің 6, 7, 8 тарауларымен реттеледі.

3. Жер асты суларының мониторингінде бекетті стационарлық бақылау жұмыстарын жүргізгенде уақыт мөлшерлері және еңбек шығындары
1–параграф. Таудың бірлік кен алынған кеңістікте су деңгейін өлшеу (бұрғылау ұңғымасында, құдықта, ұңғымада)

19. Жұмыс шарттары:

таудың бірлік кен алынған кеңістігінде су деңгейі Р-100 түрлі өлшемтаспа – тарсылдақпен өлшенеді;

су деңгейін өлшеу тереңдігі 1–ден 150 м–ге дейінгі жерде жүргізіледі, таудың бірлік кен алынған кеңістікте су деңгейін өлшеу кезіндегі түсіріп көтеру операциялары оның жатыс тереңдігі 100 м–ге дейін болса қолмен арқандағы өлшемтаспа – аунақша арқылы, ал 100 м–ден асатын тереңдікте қақпа және кенбөлік арқылы орындалады, олар 1,5 - 2,0 м биіктігіндегі үш аяқтыға орнатылу арқылы орындалады;

су деңгейін өлшеу таудың кен алынған кеңістігінің ашық сағасында немесе төтелдердің аузын ашу және жабуды (қысқыш бұрандалы металдан жасалған қақпақты шешу) есепке ала отырып жүзеге асырылады.

20. Жұмыс мазмұны:

базада алдын ала дайындау және қорытынды операциялары, жұмыс орнында қызмет көрсетуге байланысты (өлшеу құралдарын тексеру, жұмыс орнын тазалау) операциялары;

жұмыс орны шегінде жабдықтардың орын ауыстыруы, таудың кен алынған кеңістігінің аузын ашу және жабу, ұңғыманың бақылау биркасын алып және орнату, биіктігі 1,50 м болатын үш аяқтыны орнату және бөлшектеу;

қақпа және кенбөлікті орнату және шешу; өлшеу жабдығын тапсырылған тереңдікте бұрғылау төтеліне арқанмен немесе сыммен түсіру және оны қайта көтеріп алу;

есептілікті үш рет алу және бақылау биркасына және дала журналына есептілікті жазу.

21. Таудың кен алынған кеңістігінде су деңгейін өлшеу жұмыстары техник–гидрогеологпен орындалады. Төтел тереңдігі 101 метрден асқан жағдайда жұмысшы қосылады, оның қызметіне үшаяқтыны, блокты және қақпаны орнату және бөлшектеу кіреді.

22. Орындаушылардың еңбек шығындары (адам - кезеңде) сан жағынан осы жұмысты орындауға кететін уақыт мөлшеріне тең және уақыт нормаларының 2 қосымшасының 8 кестесінде келтірілген.

2–параграф. Таудың бірлік кен алынған кеңістігінің тереңдігін өлшеу (бұрғылау ұңғымасында, құдықта, ұңғымада)

23. Жұмыс шарттары:

таудың бірлік кен алынған кеңістігінің тереңдігі тарсылдақпен өлшенеді;

тереңдікті өлшеу 1–ден > 150 м–ге дейінгі жерде жүргізіледі, таудың бірлік кен алынған кеңістігінің тереңдігін өлшеу кезіндегі түсіріп көтеру операциялары оның жатыс тереңдігі 100 м–ге дейін болса қолмен арқандағы өлшемтаспа – аунақша арқылы, ал 100 м–ден асатын тереңдікте қақпа және кенбөлік арқылы орындалады, олар 1,5 - 2,0 м биіктігіндегі үшаяқтыға орнатылу арқылы орындалады;

тереңдікті өлшеу таудың кен алынған кеңістігінің ашық сағасында немесе төтелдің аузын ашу және жабуды (қысқыш бұрандалы металдан жасалған қақпақты шешу) есепке ала отырып жүзеге асырылады.

24. Жұмыс мазмұны:

базада алдын ала дайындау және қорытынды операциялары, жұмыс орнында қызмет көрсетуге байланысты (өлшеу құралдарын тексеру, жұмыс орнын тазалау) операциялары;

жұмыс орыны шегінде жабдықтардың орын ауыстыруы, таудың кен алынған кеңістігінің аузын ашу және жабу, төтелде бақылау биркасын алу және орнату, биіктігі 1,50 м болатын үшаяқтыны орнату және бөлшектеу, қақпа және кенбөлікті орнату және шешу;

өлшеу жабдығын тапсырылған тереңдікте бұрғылау ұңғымасына арқанмен немесе сыммен түсіру және оны қайта көтеріп алу; есептілікті үш рет алу және бақылау биркасына және дала журналына есептілікті жазу.

25. Таудың кен алынған кеңістігінде тереңдікті өлшеу жұмыстары техник–гидрогеологпен орындалады. Төтел тереңдігі 101 метрден асқан жағдайда жұмысшы қосылады, оның қызметіне үшаяқтыны, блокты және қақпаны орнату және бөлшектеу кіреді.

Орындаушылардың еңбек шығындары (адам - кезеңде) сан жағынан осы жұмысты орындауға кететін уақыт мөлшеріне тең және уақыт нормаларының 3 қосымшасының 9 кестесінде келтірілген.

3–параграф. Таудың бірлік кен алынған кеңістігінің су температурасын өлшеу

26. Жұмыс шарттары:

таудың бірлік кен алынған кеңістігінде су температурасы металдан жасалған қаптамада немесе металдан жасалған гильзаға қондырылған сынапты термометрлермен өлшенеді;

су температурасын өлшеу 1–ден 150 м–ге дейінгі аралықта жүргізіледі;

таудың бірлік кен алынған кеңістікте су температурасын өлшеу кезіндегі түсіріп көтеру операциялары оның жатыс тереңдігі 100 м–ге дейін болса қолмен арқандағы өлшемтаспа – аунақша арқылы, ал 100 м–ден асатын тереңдікте қақпа және кенбөлік арқылы орындалады, олар 1,5 - 2,0 м биіктігіндегі үшаяқтыға орнатылу арқылы орындалады;

су температурасын өлшеу таудың кен алынған кеңістігінің ашық сағасында немесе төтелдің аузын ашу және жабуды (қысқыш бұрандалы металдан жасалған қақпақты шешу) есепке ала отырып жүзеге асырылады.

27. Жұмыс мазмұны:

жұмыс орнына қызмет көрсетумен байланысты (өлшеу құралдарын тексеру, жұмыс орнын тазалау) операциялар; таудың кен алынған кеңістігінің аузын ашу және жабу, биіктігі 1,5 - 2,0 м болатын үшаяқтыны орнату және бөлшектеу;

қақпа және кенбөлікті орнату және шешу;

жұмыс орны шегінде жабдықтардың және өзге заттардың орын ауыстыруы;

төтелде бақылау биркасын алып тастау және орнату; өлшеу жабдығын тапсырылған тереңдікте бұрғылау ұңғымасына арқанмен немесе сыммен түсіру және оны қайта көтеріп алу;

нақты өлшеу тәртібіне термометрді жеткізу; есептілікті алу және бақылау биркасына және дала журналына есептілікті жазу.

28. Таудың кен алынған кеңістігінде су температурасын өлшеу жұмыстары техник–гидрогеологпен орындалады. Төтел тереңдігі 101 метрден асқан жағдайда жұмысшы қосылады, оның қызметіне үш аяқтыны, блокты және қақпаны орнату және бөлшектеу кіреді.

29. Орындаушылардың еңбек шығындары (адам - кезеңде) сан жағынан осы жұмысты орындауға кететін уақыт мөлшеріне тең және уақыт нормаларының 4 қосымшасының 10 кестесінде келтірілген.

4–параграф. Таудың бірлік кен алынған кеңістігінің су температурасын және деңгейін бірге өлшеу

30. Жұмыс шарттары: судың деңгейін немесе температурасын өлшеумен бірдей.

31. Жұмыс мазмұны:

жұмыс орнына қызмет көрсетумен байланысты (өлшеу құралдарын тексеру, жұмыс орнын тазалау) операциялары;

таудың кен алынған кеңістігінің аузын ашу және жабу;

төтелде бақылау биркасын алу және орнату; биіктігі 1,5-2,0 м болатын үш аяқтыны орнату және бөлшектеу;

қақпа және кенбөлікті орнату және шешу;

жұмыс орны шегінде жабдықтардың және өзге заттардың орын ауыстыруы;

өлшеу жабдығын (тарсылдақ және термометр) тапсырылған тереңдікте бұрғылау ұңғымасына арқанмен немесе сыммен түсіру және оны қайта көтеріп алу (нақты өлшеу тәртібіне термометрді жеткізу);

үш рет алу (деңгейді) және бақылау биркасына және дала журналына есептілікті жазу.

32. Таудың кен алынған кеңістігінде су температурасын және деңгейін біріктіріп өлшеу жұмыстары техник–гидрогеологпен орындалады. Төтел тереңдігі 101 метрден асқан жағдайда жұмысшы қосылады, оның қызметіне үш аяқтыны, блокты және қақпаны орнату және бөлшектеу кіреді.

33. Орындаушылардың еңбек шығындары (адам - кезеңде) сан жағынан осы жұмысты орындауға кететін уақыт мөлшеріне тең және уақыт нормаларының 5 қосымшасының 11 кестесінде келтірілген.

5–параграф. Ағып жатқан судың немесе ағын судың температурасын өлшеу

34. Жұмыс шарттары: су температурасын өлшеу металдан жасалған қаптамада немесе металдан жасалған гильзаға қондырылған сынапты термометрлермен жүзеге асырылады.

35. Жұмыс мазмұны:

базада алдын ала дайындау және қорытынды операциялар, жұмыс орнына қызмет көрсетумен байланысты (өлшеу құралдарын тексеру, жұмыс орнын тазалау) операциялары;

ағын суға жақындау, 0,5 м болатын су тереңдігіне термометрді батыру және нақты өлшеу тәртібіне термометрді жеткізу, есептіліктерді алу және дала журналына жазу.

36. Еңбек мөлшері бекітілген өлшегішпен – 1 өлшеу қабылданған.

37. Ағып жатқан судың немесе ағын (су қоймаларындағы) судың температурасын бір рет өлшеудің уақыт мөлшері - 0,108 кезең деп қабылданған.

38. Жұмысты негізгі орындаушының - техник–гидрогеологтың еңбек шығындары (адам - кезеңде) осы жұмысты орындауға кететін уақыт мөлшеріне тең.

6–параграф. Манометрдегі қысым бойынша өздігінен ағып жатқан бұрғылау ұңғымасынан атқылап жатқан судың қысымын өлшеу

39. Жұмыс шарттары: бұрғылау ұңғымасынан атқылап жатқан судың қысымын өлшеу манометр көмегімен жүзеге асырылады.

40. Жұмыс мазмұны:

базада алдын ала дайындау және қорытынды операциялар (манометрді ретке келтіру);

жұмыс орнына қызмет көрсетумен байланысты операциялар;

төтелге жақындау; күзет құрылғысын ашу және жабу; жұмыс орны шегінде жабдықтың орын ауыстыру; мано

штуцер арқылы суды төгу; манометр бойынша есептілікті алу және жазып алу;

өрнек бойынша су қысымының мәнін анықтау; дала журналына жазу.

41. Еңбек мөлшері бекітілген осы жұмысты өлшегішпен – 1 өлшеу қабылданған.

42. Бұрғылау ұңғымасынан атқылап жатқан судың қысымын манометрде қысым бойынша бір рет өлшеудің уақыт мөлшері – 0,051 кезең деп қабылданған.

43. Жұмыстың негізгі орындаушысы - техник–гидрогеологтың еңбек шығындары (адам - кезеңде) осы жұмысты орындауға кететін уақыт мөлшеріне тең.

7–параграф. Ағып жатқан судың немесе ағын судың шығынын өлшеу

44. Жұмыс шарттары:

төтелден ағып жатқан су шығынын өлшеу көлемдік әдіспен тасымалданатын өлшеуіш сауыт көмегімен орындалады;

ағын суларда – гидрометрикалық батпаған су жіберу бойынша, оның жұқа тік қабырғасы бар және тасымалданатын су жібергіш шеңбер көмегімен орындалады.

45. Жұмыс мазмұны: пайдаланылатын жабдықтар мен аспаптарға тәуелсіз:

жұмыс орнында қызмет көрсетуге байланысты базада алдын ала дайындау және қорытынды операциялары;

өлшеу жабдықтарын тексеру; жұмыс орындау кезінде жұмыс орны шегінде жабдықтардың және өзге заттардың орын ауыстыруы;

су көзіне жақындау; өрнек бойынша су шығынын анықтау; дала құжаттарын толтыру.

46. Жұмыс мазмұнына пайдаланылған жабдықтар мен аспаптарға тәуелді қосымша келесілер қосылады:

1) өлшеу сауытымен су шығынын өлшегенде: су ағымына өлшеу сауытын үш рет орнату;

сауытты төбесіне дейін немесе сауыттың қабырғасындағы белгіге дейін үш рет толтыру;

секундомер бойынша есептілікті үш рет алу және есептіліктерді жазу; сауытты судан үш рет босату;

2) гидрометрикалық су жіберу бойынша су шығынын өлшегенде:

балшықтан және сорғыштардан су жіберуді және арналарды тазарту; су тогын оның тұрақты дебитіне және мөлдірлігіне дейін өлшеу, су өлшегіш рейка бойынша есептілікті үш рет алу және есептіліктерді жазу;

3) тасымалданатын шеңбер көмегімен су шығынын өлшегенде:

жылға арнасына шеңберді басу жолымен орнату;

шеңбер шеттері мен жағалауға дейін жылға опырылуы;

шәкілдер бойынша есептілікті үш рет алу және есептіліктерді жазу; арнадан шеңберді шешіп алу.

47. Ағып жатқан су немесе ағын суларда су шығынын өлшеу техник–гидрогеологпен орындалады.

48. Ағып жатқан су немесе ағын суларда су шығынын өлшеудің уақыт нормаларының 6 қосымшасының 12 кестесінде келтірілген.

49. Жұмысты негізгі орындаушылардың - техник–гидрогеологтың және 3 разрядтағы жұмысшының еңбек шығындары (адам - кезеңде) осы жұмысты орындауға кететін уақыт мөлшеріне тең.

8–параграф. Ағын сулардан (су қоймаларынан) немесе ағып жатқан сарқырама сулардан су сынамаларын алу

50. Жұмыс шарттары:

ағын сулардан (су қоймаларынан) алынатын судың сынамасы, сонымен қатар ағып жатқан сарқырама сулардан алынатын судың сынамасы сыйымдылығы 0,5 литр құрайтын бөтелкелердің көмегімен алынады.

51. Жұмыс мазмұны:

базада алдын ала дайындау және қорытынды операциялар: бөтелкелерді, тығындарды жуу, бәдірлерді дайындау;

жұмыс орнына қызмет көрсетумен байланысты операциялар: ағын суға жақындау;

жұмыс орыны шегінде жабдықтардың орнын ауыстыру, алынатын сумен бөтелкелерді және тығындарды үш қайтара шайқау; бөтелкелерді сумен толтыру; тығынмен бөтелкелерді бекіту оларды парафинмен құйып тастау; этикеткаларды толтыру (екі данада) және оларды бөтелкелерге жабыстыру;

жәшікке бөтелкелерді қораптау; сынамалардың тізімделуін (тізімдеме) толтыру және оларды сынамалары бар жәшікке салу.

52. Еңбек мөлшері бекітілген өлшегішпен – 1 сынама қабылданған (сыйымдылығы 1 литр).

53. Ағып жатқан су немесе ағын суларда су сынамаларын алудың уақыт нормаларының 7 қосымшасының 13 кестесінде келтірілген.

54. Ағып жатқан су немесе ағын суларда (су қоймаларынан) су сынамаларын алу жұмысы, жұмыс орнында қызмет көрсетуге байланысты операцияларға байланысты гидрогеологтің үлесті қатысуымен техник–гидрогеологпен және 3 разрядтағы жұмысшымен орындалады.

55. Жұмысты негізгі орындаушылардың - техник–гидрогеологтың және 3 разрядтағы жұмысшының еңбек шығындары (адам - кезеңде) сан жағынан осы жұмысты орындауға кететін уақыт мөлшеріне тең (13 кесте). Гидрогеологтың еңбек шығыны өлшеуішке 0,008 кезең құрайды.

9–параграф. Тәртіпті бақылауларды инспекциялау

56. Жұмыс шарттары:

бақылаушылардың жұмысын және бақылау желілерінің күйін тексергенде инспектордың тапсырмасына жер асты суларының деңгейін, температурасын, қысымын және дебитін өлшеуден басқа 37, 42 тт., №№ 8 - 12 Кестелер бойынша анықталатын уақыт шығындарын анықтау кіреді;

сонымен бірге:

бақылаушы жұмысының беріктігін тексеру, өлшеу құралдарының және аспаптарының күйлерін тексеру, бақылау желісінің техникалық күйіне баға беру, қоршаған ортаның өзгеруін бақылау және есепке алу және жаңадан пайда болған факторларды (көбіне антропогенді) айқындау, олар жер асты суларының тәртібін анықтайды;

өлшеу және тексеру жұмыстарын тіркеу алдын ала дайындалған журналдарда жүргізіледі.

57. Жұмыс мазмұны:

ұңғыманың су температурасын, деңгейін, ұңғыма тереңдігін (бұл жұмыстарға уақыт шығындары уақыт нормаларының 2-5 қосымшасының №№ 8-11 кестелерінің мөлшерлері бойынша анықталады) бақылау өлшеу;

бақылаудың дұрыстығын және өз уақытына сай жасалғанын және бақылау биркасында орындаушы жазбаларын тексеру, бақылау өлшемдерімен салыстыру;

жабдықтарды қарап шығу және ретке келтіру және оларға жөндеу жұмыстары қажеттілігін анықтау;

бақылаушы өлшемтаспасын түзетуге, термометр жұмысының күйін тексеру;

бақылаушының дала кітапшасындағы жазбаларымен бақылау өлшемдерін салыстыру;

ұңғымадан немесе ұңғымалар тобынан 1-2 км радиус қашықтығындағы жерлерді қарап шығу;

инспекциялау нәтижелеріне сәйкес бақылау журналына жазу, онда бақылаушы жұмысының кемшіліктерін және оларды жою іс-шараларын көрсету.

58. Инспектормен келесі жұмыстар орындалады:

1) ұңғымаға жақындау, қақпақты ашу, бақылау биркасын шешіп алу, ұңғыманың деңгейін, температурасын және тереңдігін өлшеу, ұңғымаға бақылау биркасын орнату, қақпақты жабу, ұңғымадан алшақтау;

2) тәртіптік бақылауды инспекциялау бойынша жұмыс түрлері 14 кестенің 1-7 жолдарына сәйкес.

Жұмыс көлемін анықтағанда бақылау ұңғымаларының арасындағы ара қашықтығы мен сан мөлшерін, топтастырғанда олардың орналасуын және инспекторлық бекетінде 2 км қашық орналасқан ұңғыманың (ұңғымалар тобының) болуын ескерген жөн, осындай төтелдерге уақыт шығыны қосымша ескеріледі. Жобаның әдістемелік бөлігінде ұңғыма тобының нақты дәлел санын, жер айналасын қарап шығу керек.

59. 58 тармақтың 1 тармақшасы бойынша жұмыстарды орындау мөлшерлері 2-5 қосымшаның 8-11 кестелерімен есепке алынған; 2 тармақтың 58 тармақшасы бойынша жұмыстарды орындаудың уақыт мөлшерлері 8 қосымшаның 14 кестесінде келтірілген.

60. Бекеттерде бақылау тәртібін инспекциялау бойынша жұмыстар отряд басшысы немесе жетекші гидрогеологпен орындалады.

61. Жұмысты орындаушының – отряд басшысының (жетекші гидрогеолог) еңбек шығындары (адам - кезеңде) жұмысты орындаудың уақыт мөлшеріне тең, көлік шығындары – 1 кезеңге 1 мәшине - кезең.

10–параграф. Объектілерді зерттеу жұмыстарында орындаушылардың қозғалысы және өтулері

62. Жұмыс шарттары:

жұмыстарды жүргізу кезінде участке бойынша және объектілерді зерттеуде орындаушылардың қозғалысы жол үстінде де, жолсыздықта да, жаяу және автокөлікпен де жылдың кез келген мезгілінде жүзеге асырылады.

63. Жұмыс мазмұны:

1) жаяу:

алдын ала дайындау – аяқтау операциялары: жұмысты өндіру үшін қажетті аспаптар мен құралдарды іріктеу, орындаушылардың тың бойынша жаяу жүрісінің құралдар, аспаптар және өзге де қажетті заттарды артудың жалпы салмағы 20 кг артық болмау керек;

2) автокөлікпен:

алдын ала дайындау – аяқтау операциялары: жұмысты өндіру үшін қажетті аспаптар мен құралдарды іріктеу, көлік амалына қызмет көрсетумен байланысты операциялар, орындаушылардың жол бойымен немесе жолы жоқ жермен қажетті жүкті автокөлік амалымен тасымалдап көшу, жүк салмағы автокөліктің жүк көтергіштігімен тасымалданатын жүктердің салмағын есептей отырып шектеледі.

64. Зерттеу объектілердің арасында орындаушылардың көлік амалымен (қозғалыс жолының 1 км) немесе жаяу (қозғалыс жолының 1 км) орын ауыстыруының уақыт мөлшері 9 қосымшаның 15 кестесінде келтірілген.

65. Орындаушылардың еңбек шығындары жұмыстардың жекелеген түрлерінде отряд құрамымен шектеледі.

11–параграф. Құдықтарды, иесіз гидрогеологиялық ұңғымаларды және бұлақтарды тексеріп қарау

66. Жұмыс шарттары:

таспаға түсіру жұмыстарының барысында (бағыт бойынша қозғалып отыру) түсіру бетінің аумағында құдықтар кездеседі, оларды су сапасы бойынша жарамдылығын анықтау үшін тексеріп қарау керек;

республика аумағында түрлі уақыт кезеңдерінде әр түрлі мақсаттар үшін гидрогеологиялық ұңғымалардың біршама маңызды саны бұрғыланған. Қазіргі уақыт кезеңінде осы ұңғымалардың көптеген бөлігі тағайындалуы бойынша пайдаланылмайды, көп жағдайда жарамсыз және жойылуға тиістілер қатарына жатады. Олар бұрғыланған гидрогеологиялық жағдайларға тәуелді иесіз ұңғымалар өздігінен ағатын және ақпайтын болып жіктеледі. Осыған тәуелді оларды қарап шығу жағдайы және уақыт шығындары әр түрлі болады. Жұмыс басталар алдында алдын ала аэро және космо суреттерді дешифрлау жүргізіледі, ол ұңғыманың болжамды орналасуын анықтау үшін жасалады. Дешифрлауға және ұңғымаға жетуге кететін уақыт шығындары бөлек есептеледі. Осы бөлімде тек тексеріп қарауға кететін уақыт шығындары ғана келтіріледі.

67. Жұмыс мазмұны:

1) құдықтар:

алдын ала дайындау – аяқтау операциялар, жұмыс орнына қызмет көрсетумен байланысты операциялар, объектіні географиялық, геоморфологиялық зерттеу және биіктіктен "байлау", зерттеу объектісін жалпы қарап шығу;

құдықтағы су температурасын, тереңдігін және ауаны өлшеу;

су сынамаларын алу және оларды этикеткалау, жәшікке су сынамаларын қораптау;

бағыт бойынша орындаушы топтарының (отрядтың) зерттеу объектілерінің арасында бақылаулары және бақылау деректерін дала күнделігіне, карталарға немесе аэрофото суреттерде белгілеп қозғалуы;

материалдарды далада жүйелі түрде өңдеп отыру.

2) өздігінен ақпайтын (гидрогеологиялық) ұңғымалар:

базада алдын ала дайындау – аяқтау операциялар, жұмыс орнына қызмет көрсетумен байланысты операциялар, ұңғымаға жақындау, құралды қосу, GPS жолсерікті жүйесімен байланыс орнатылуын күту, дисплейден координаттарды түсіріп алу, құралды өшіру, төтел ауызын көзбен қарап шығу (өлшемін түсіру), кигізілген төтелдің диаметрін, қабырға қалыңдығын өлшеу;

бұрғылау жылын анықтау үшін жергілікті мекеме және тұрғындарға сұрау салу;

төтелдегі су деңгейін өлшеу;

координаттарды және қалған деректерді дала журналына енгізу, төтелдің орналасу орнының сурет салу, картаға енгізу.

3) өздігінен ағатын (гидрогеологиялық) төтелдер:

өздігінен ағатын төтелдерді тексеріп қарау бойынша жұмыстардың құрамы алдыңғысына ұқсас, мұнда тек су деңгейін өлшеу болмайды. Оның орнына өлшеу әдісі бойынша су дебитінің өлшемдері және су сынамаларын алу жүргізіледі.

4) бұрақтар:

алдын ала дайындау – аяқтау операциялар, жұмыс орнына қызмет көрсетумен байланысты операциялар;

зерттеу объектісін географиялық, геоморфологиялық зерттеу және биіктіктен "байлау", бұлақтың орналасу орнын жалпы қарап шығу;

бұлақтан су шығынының анықтау үшін сутартпа жыра құрылғысы немесе бұлақ шығысының орнын тазалау;

бұлақтан шығатын судың шығынын, бұлақтағы су температурасын және ауаны үш қайтара өлшеу;

су сынамаларын және геологиялық үлгілерін алу және оларды этикеткалау, су сынамаларын жәшікке қораптау;

бағыт бойынша орындаушы топтарының (отрядтың) зерттеу объектілерінің арасында бақылаулары және бақылау деректерін дала күнделігіне, карталарға немесе аэрофото суреттерде белгілеп қозғалуы;

материалдарды далада жүйелі түрде өңдеп отыру.

68. Қарап шығуға кететін уақыт мөлшерлері уақыт нормаларының 10 қосымшасының 16 кестесінде келтірілген.

69. Жұмысты орындаушылардың – жетекші гидрогеологтың, техник–гидрогеологтың және 3 разрядтағы жұмысшының еңбек шығындары (адам - кезеңде) сан жағынан жұмысты орындау уақытының мөлшеріне тең, көлік шығындары жұмыстың 1 бр/кезеңіне – 1 мәш/кезең.

70. Партия (отряд) басшысының уақыт шығындары 1 тексеріп қарауға 0,2 кезеңді құрайды.

12–параграф. Бақылау нүктелерін байланыстырғандағы топожұмыстарды жүргізу

71. Жұмыс шарттары:

су жолын ашатын GPS құралымен бақылау нүктелерін байланыстыру және жоба орналасуын нәрсеге аудару.

72. Жұмыс мазмұны:

базада алдын ала дайындау – аяқтау операциялары, жұмыс орнына қызмет көрсетумен байланысты операциялар, бақылау нүктесіне жақындау, құралды қосу, GPS жолсерікті жүйесімен байланыс орнатылуын күту, дисплейден координаттарды түсіріп алу, құралды өшіру; координаттарды дала журналына енгізу, бақылау нүктесінің орналасу орнының суретін салу.

73. Бақылау нүктелерінің топобайланысына кететін уақыт мөлшері 0,067 адам - кезең құрайды.

74. Жұмысты орындаушының – жетекші гидрогеологтың немесе гидрогеологтың еңбек шығындары (адам - кезеңде) сан жағынан жұмысты орындау уақытының мөлшеріне тең.

5. 1:200 000 масштабындағы гидрогеологиялық таспаға түсіруде еңбек шығындары және уақыт шығындары (қазба жұмыстар)

75. Бөлімде гидрогеологиялық, инженерлі–геологиялық және кешенді таспаға түсірулерде, таудан өтулерде, тәжірибе жұмыстарында (кәшайттауларда, құюларда), сынамаларды алғанда бағдар зерттеу жұмыстарын жүргізуге бірлік құндарды есептеу үшін нормативті материалдар келтірілген.

1–параграф. Бағдар зерттеу жұмыстары

76. Жұмыс шарттары:

тізімдемелік парақ аумағын зерттеуге және жүргізу мақсатына тәуелді бағдарлы зерттеу жұмыстары алдын ала тексеріп алушылық, гидрогеологиялық, гидрогеологиялық тереңірек зерттеу бойынша гидрогеологиялық және инженерлі–геологиялық, бағдардың саны, қашықтығы (км) бұрын жасалған жұмыстардың материалдарын талдау және мұқият зерттеу негізінде және аэро-космостық суреттерді дешифрлау негізінде жобамен анықталады (бұдан әрі – МАКС).

77. Нормативті құжаттар өндірістік (бағдар) топтардың түрлік құрамына бекітілген. Олар белгілі бір зерттеу көлемін және онымен байланысты жұмыстарды (бақылау объектілерін зерттеу және сипаттау, үлгілерді және сынамаларды іріктеп алу).

78. Өндірістік топпен жүргізілетін жергілікті бағдарлар (гидрогеолог - 1, техник-гидрогеолог – 1, радиоөлшеуіш (қажет болған жағдайда) – 1, жұмысшы – 1) гидрогеологиялық партияның басшысы немесе отряд басшысының үлестік қатысуымен орындалады.

79. Жұмыс құрамы:

1) алдын ала тексеріп алу бағдарлар:

базада алдын ала дайындау – аяқтау операциялары, бағдар бойынша орындаушылардың әр 10 км қашықтықта картаға геологиялық шектерді; геоморфология, гидрография элементтерін, өсімдік жабындыларының түрлерін, жер асты суларының шығатын жерлерін белгілеп және салып, жылжып отыруы;

сипатты гидрогеологиялық және инженерлі–геологиялық объектілерді таңдап суретке түсіру, дала құжаттамаларын жүргізу, жиналған материалдарды далада өңдеу.

2) гидрогеологиялық бағдарлар:

базада алдын ала дайындау – аяқтау операциялары, жұмыс орнына қызмет көрсетумен байланысты операциялар, космо және аэро фотосуреттерді далада дешифрлау;

бағдардың бастапқы бекетін және зерттеу объектісін географиялық, геоморфологиялық және биіктен "байлау";

зерттеу объектісін жалпы шолу;

радиометриялық бақылаулар (оларды жүргізу қажет болған жағдайда);

тектоникамен, геоморфологиялық және өзге де жағдайлармен байланысын айқындауды қоса объектіні сипаттау және зерттеу, сонымен қатар объектіні суреттеу және фото суретке түсіру;

картада немесе аэрофотосуреттерде объектінің таралу контурын және өзге ақпаратты бейнелеу және объектіні зерттеуге байланысты оның таралу ауданы ширегінде орындаушылардың орнын ауыстыру;

табиғи жалаңаштанған тау жыныстарын тазалау немесе тереңдігі 0,5 м дейін болатын жұмсақ жыныстар арқылы копуштардың өтуі; копуштардың геологиялық құжаттамалары;

бұлақтарды, құдықтарды сипаттау және сынамалау (бөлек мөлшерленеді);

зерттеу топтарының (отрядтардың) зерттеу объектілері арасында бағдар бойынша үздіксіз геологиялық, гидрогеологиялық және геоморфологиялық зерттеу жұмыстарымен және бағдар бойынша жергілікті жайды сипаттау және бақылау деректерін дала күнделігіне, картаға немесе аэрофотосуреттерде белгілеу арқылы қозғалып отыру;

бұрғылау ұңғымаларының, ұңғымалардың және арналардың карталанған және байқап көрілген тыңайған жерлерін көрсету, монолиттерді, жыныстар және су үлгілерін іріктеп алу орнын көрсету;

әдістемелік нұсқамалармен бекітілген өлшемдерде таспаға түсіру ауданында және одан тыс бақылау және байланыс бағдарлар;

жүйелі түрдегі материалдарды далада камералды өңдеп отыру: бақылау нүктелерін, бекітілген шектерді, жатыс элементтерін, геологиялық белгілерді бағдар картасында (аэрофотосуреттерде) бейнелеу және тушпен бекіту, контурларды түрлі түсті қарындаштармен бояу және бағдар картасына литология белгілерін тушпен түсіру; үлгілер мен сынамаларды қарап шығу және қысқарту, дала журналында (күнделігінде) жазбаларды түзету, бағдар бойынша қорытындылар жазу, сәйкес журналдарға үлгілер мен сынамаларды тіркеу; дала материалдарын қабылдау – тапсыру.

3) гидрогеологиялық тереңірек зерттеу бойынша гидрогеологиялық бағдарлар, гидрогеологиялық бағдарлардың нәтижелері бойынша таңдап алынған тізімдемелік парақтың негізгі участкелерінде жүргізіледі:

базада алдын ала дайындау – аяқтау операциялары, жұмыс орнына қызмет көрсетумен байланысты операциялар, космо және аэро фотосуреттерді далада дешифрлау;

бағдардың бастапқы бекетін және зерттеу объектісін географиялық, геоморфологиялық және биіктен "байлау";

зерттеу объектісін жалпы шолу;

радиометриялық бақылаулар (оларды жүргізу қажет болған жағдайда);

тектоникамен, геоморфологиялық және өзге де жағдайлармен байланысын айқындауды қоса объектіні сипаттау және зерттеу, сонымен қатар объектіні суреттеу және фото суретке түсіру;

картада немесе аэрофотосуреттерде объектінің таралу контурын және өзге ақпаратты бейнелеу және объектіні зерттеуге байланысты оның таралу ауданы ширегінде орындаушылардың орнын ауыстыру;

табиғи жалаңаштанған тау жыныстарын тазалау немесе тереңдігі 0,5 м дейін болатын жұмсақ жыныстар арқылы копуштардың өтуі;

копуштардың геологиялық құжаттамалары;

бұлақтарды, құдықтарды сипаттау және сынамалау (бөлек мөлшерленеді);

зерттеу топтарының (отрядтардың) зерттеу объектілері арасында бағдар бойынша жергілікті жайды сипаттау және бақылау деректерін дала күнделігіне, картаға немесе аэрофотосуреттерде белгілеу арқылы қозғалып отыру;

бұрғылау ұңғымаларының, ұңғымалардың және арналардың карталанған және байқап көрілген тыңайған жерлерін көрсету, монолиттерді, жыныстар және су үлгілерін іріктеп алу орнын көрсету;

жүйелі түрдегі материалдарды далада камералды өңдеп отыру: бақылау нүктелерін, бекітілген шектерді, жатыс элементтерін, геологиялық белгілерді бағдар картасында (аэрофотосуреттерде) бейнелеу және тушпен бекіту, контурларды түрлі түсті қарындаштармен бояу және бағдар картасына литология белгілерін тушпен түсіру; үлгілер мен сынамаларды қарап шығу және қысқарту, дала журналында (күнделігінде) жазбаларды түзету, бағдар бойынша қорытындылар жазу, сәйкес журналдарға үлгілер мен сынамаларды тіркеу; дала материалдарын қабылдау – тапсыру.

4) инженерлі-геологиялық бағдарлар:

базада алдын ала дайындау – аяқтау операциялары, жұмыс орнына қызмет көрсетумен байланысты операциялар, космо және аэро фотосуреттерді далада дешифрлау;

бағдардың бастапқы бекетін және зерттеу объектісін географиялық, геоморфологиялық және биіктен "байлау" тектоникамен, геоморфологиялық және өзге де жағдайлармен байланысын айқындауды қоса объектіні сипаттау және зерттеу, сонымен қатар объектіні суреттеу және фото суретке түсіру;

зерттеу объектісін жалпы шолу;

радиометриялық бақылаулар (оларды жүргізу қажет болған жағдайда);

картада немесе аэрофотосуреттерде объектінің таралу контурын және өзге ақпаратты бейнелеу және объектіні зерттеуге байланысты оның таралу ауданы ширегінде орындаушылардың орнын ауыстыру;

табиғи жалаңаштанған тау жыныстарын тазалау немесе тереңдігі 0,5 м дейін болатын жұмсақ жыныстар арқылы копуштардың өтуі;

копуштардың геологиялық құжаттамалары;

бұлақтарды, құдықтарды сипаттау және сынамалау (бөлек мөлшерленеді);

зерттеу топтарының (отрядтардың) зерттеу объектілері арасында бағдар бойынша жергілікті жайды сипаттау және бақылау деректерін дала күнделігіне, картаға немесе аэрофотосуреттерде белгілеу арқылы қозғалып отыру;

бұрғылау төтелдерінің, шыңыраулардың және арналардың карталанған және байқап көрілген тыңайған жерлерін көрсету, монолиттерді, жыныстар және су үлгілерін іріктеп алу орнын көрсету, сәйкес құрамы мен көлеміне, әдістемелік нұсқамаларға, таспаға түсіру масштабына бағдар бойынша қозғалып отыру барысында инженерлі–геологиялық, геоморфологиялық және геологиялық зерттеу жұмыстарының кешенін жүргізу;

инженерлі–геологиялық жыныстар кешені бойынша тіліктерді зерттеу, қолданыстағы инженерлі құрылыстарды қарап шығу, олардың тау жыныстары мен жер асты суларына тигізетін әсерін айқындау;

құрылыс алаңдарын, қазаншұңқырларын, ашық кешендерін, тау қазбаларын қарап шығу;

жүйелі түрдегі материалдарды далада камералды өңдеп отыру: бақылау нүктелерін, бекітілген шектерді, жатыс элементтерін, геологиялық белгілерді бағдар картасында (аэрофотосуреттерде) бейнелеу және тушпен бекіту, контурларды түрлі түсті қарындаштармен бояу және бағдар картасына литология белгілерін тушпен түсіру; үлгілер мен сынамаларды қарап шығу және қысқарту, дала журналында (күнделігінде) жазбаларды түзету, бағдар бойынша қорытындылар жазу, сәйкес журналдарға үлгілер мен сынамаларды тіркеу; дала материалдарын қабылдау – тапсыру.

80. Бағдар зерттеу жұмыстарын жүргізу үшін уақыт мөлшерлері 11 қосымшаның 17 кестесінде келтірілген.

81. Жерде гидрогеологиялық немесе инженерлі–геологиялық бағдарларды жүргізетін өндірістік топтың әр орындаушының еңбек шығындары сан жағынан осы жұмысты орындауға кететін уақыт мөлшерлеріне тең және уақыт мөлшерлері 11 қосымшаның 17-1 кестесінде келтірілген.

Партия (отряд) басшысының еңбек шығындары – өлшеуішке 0,1 адам/кезеңге тең.

6. Тауды қазу жұмыстары, құжаттама және сынамалар

82. Тармақшада Қазақстан Республикасының аумағында 1:200 000 масштабындағы гидрогеологиялық таспаға түсіруде тауда өту жұмыстарын өткізудің анағұрлым кең тараған түрлері мен әдістерінің уақыт мөлшерлері келтірілген.

83. Тау жыныстарының бекемдеріне тәуелді уақыт мөлшерлерін және еңбек шығындарын жобалау негізінде хронометражды жұмыстар нәтижелері және жыныстардың топтастырылуы жатыр, олар 12 қосымшада келтірілген.

84. Уақыт мөлшерлері шыңыраулардың көлденең қималары және тереңдіктеріне қолдануға анықталған таулы бұрғылау қазбаларының көлденең қимасының өлшемдері мен пішіндері жобамен анықталады.

85. Жұмыстың мазмұнында негізгі жұмыс процестерінің кешені көрсетілген, олар мөлшермен есепке алынған. Сонымен қатар, мөлшерлермен қосымша 5% көлеміндегі еңбек шығындары есепке алынған.

86. Мөлшермен есепке алынбаған және қосымша қарастырылатындар: қақпақ жасау, шыңыраулар қоршауларын сақтандыратын құрылғы, жұмыс участкесін қардан тазалау.

87. Бет үстінде және тереңдігі 5 м дейінгі ұңғымаларларда жұмыс жасау уақытының шығынын есептегенде 7-сағаттық жұмыс күні қабылданған, 5 м жоғарыларда 6-сағаттық жұмыс күні қабылданған.

88. Бір интервалдан асатын, бірақ келесісіне жетпейтін тереңдіктегі шыңырауларды өтуге кететін уақыт мөлшерін қазбаның сәйкес тереңдігі бойыша қабылдаған жөн. Мысалы, 1,8 м ұңғыма тереңдігінде 0-2 м интервалы бойынша.

89. Тау жұмыстарының өндірісі нақты есептілік шарттардан ауытқыған кезде уақыт мөлшерлеріне түзету коэффициенттері қолданылады, олар уақыт мөлшерлерінің 13 қосымшасының 18 кестесінде келтірілген.

90. Түрлі факторлар әрекетін бір уақытта ескеретін жалпы түзету коэффициенті сәйкес коэффициенттерді қосумен анықталады.

1–параграф. Қолмен ұңғымаларды қазу

91. Жұмыс шарттары:

қолмен өтілетін ұңғыма қимасының ауданы жарықта 0,8 және 0,9-дан 1,25 кв. м (бұдан әрі – кв. м) дейін, максимал тереңдік 10 м; жұмыстарды қолмен жасағанда сүймендер, қайлалар, күректер пайдаланылады; мөлшерлермен қолдық қақпақ және сыйымдылығы 0,03-0,04 куб. м (бұдан әрі – куб. м) қауға қолдану қарастырылған.

2–параграф. Жыныстарды алдын ала қопсытусыз

92. Жұмыс құрамы:

базада алдын ала дайындау – аяқтау жұмыстыры;

жұмыс орнына қызмет көрсетумен байланысты операциялар: ұңғыма салу орнын дайындау (беткейді тазалау, тастар мен өсімдіктерді алып тастау), көтергіш қақпақты құрастыру және орнату; жер бетіне тереңдігі 2,5 м дейінгі жыныстарды қопсыту, шығару және бөлшектеу, қазба жиектерінен жыныстарды қашықтату;

2,5 м терең шыңырауда қауғаларға жыныстарды тиеу, жыныстарды көтеру және қауғаларды түсіру;

қауғаны босату;

ұңғыма қабырғаларын түзеу, тіктілікті және қиылысу дұрыстығын тексеру.

Қолмен шыңырауларды бекітуге кететін уақыт мөлшерлері және еңбек шығындары 14 қосымшаның 19-21 кестелерінде келтірілген.

3–параграф. Механизацияланған әдіспен ұңғымаларды қазу

93. Жұмыс шарттары:

диаметрі 1,25 м² дейінгі шыңрауларды механизацияланған әдіспен өту жұмыстарды жылдамдатқанда және арзандатқанда жүргізіледі;

өту үшін УГБ-50М түріндегі білтектер пайдаланылады, жыныстарды бұзғыш құрал ретінде "шнек", шыңыраубұрғы түріндегі қашау пайдаланылады.

94. Жұмыс құрамы:

базада алдын ала дайындау – аяқтау жұмыстары;

жұмыс орнына қызмет көрсетумен байланысты операциялар;

өту нүктесіне білтекті орнату;

білтекті құрастыру, діңгекті көтеру, бұрғылау құралын жалғау (шнекті, шыңыраубұрғыны). 5 м тереңдікке дейін шыңыраудың өтуі, түсіріп-жоғарылату операцияларын орындау, бұрғылау төтелдерін өсіру;

бұрғыны жыныстан тазалау, бұрғыны ауыстыру; білтекті бөлшектеп ағыту, бұрғылау құралын шешіп алу, діңгекті түсіру.

Механизацияланған әдіспен ұңғымаларды қазу жұмыстары уақыт мөлшерлерінің 15 қосымшасының 22 кестесінде келтірілген.

95. Негізгі жұмысты орындаушылардың еңбек шығындары 15 қосымшасының 23 кестесінде келтірілген.

4–параграф. Ағаштан жасалған бекітпемен қолмен ұңғымаларды бекіту

96. Жұмыс шарттары:

ұңғымаларды бекіту мөлшерлері алдын ала дайындап қойылған бекіту элементтерімен орнатылған; ағаштан жасалған бекітпені құрастыру бойынша жұмыстар, көбіне, шыңырау өтулерін жүргізіп жатқан бригаданың қолымен орындалады; жыныстарының құрамына тәуелді 0 м бастап 2,5 м – асатын шыңырау тереңдігінде бекіту, не болмаса "жүгірмелі", не болмаса өңкей тұрғызылады; қазбаларды осы жағдайларға бекітілген бекіту құжатына қатаң сәйкестік бойынша бекітеді.

97. Жұмыс құрамы:

жұмыс орнын қарап шығу және оны қауіпсіз күйге келтіру;

20 м қашықтыққа дейін бекіту элементтерін жақындату;

лядтарды орнату, уақытша өрешелерді құрастыру және бөлшектеу;

ағаш материалдарын ұңғымаға түсіру;

тәждарға шұңқырларды дайындау (жыныстарды беруді есепке ала отырып);

бекіту құлыптарын үйлестіріп тәждарды қалап салу, тұрақтарды орнату, тәждары бар тұрақтарды қапсырмалармен тарту, тақтайлармен немесе табытпен қазбалар бүйірлерін тарту, бос жерлерді қапсыру.

98. Шыңырауларды бекітуге кететін уақыт мөлшерлері 16 қосымшаның 24 кестесінде келтірілген.

99. Еңбек шығындары: бекітумен айналысқан орындаушылардың уақыт шығындары 16 қосымшаның 24 кестесінде келтірілген уақыт мөлшерлеріне тең.

5–параграф. Металдан жасалған сақиналармен механизацияланған әдіспен ұңғымаларды бекіту

100. Жұмыс шарттары: УГБ-50 түрлі білтек көмегімен ұңғымаларды механизацияланған әдіспен бекіту дайын металдан жасалған сақиналармен жүргізіледі.

101. Жұмыс құрамы:

жұмыс орнын қарап шығу және оны қауіпсіз күйге келтіру, 20 м қашықтыққа дейін бекіту элементтерін жақындату;

лядтарды орнату, уақытша өрешелерді құрастыру;

сақина бекітпелерін ұңғымаға түсіру, түсуге қызмет көрсету, бекітпе құрыптарын келтіріп сақиналарды орнату және бекітпе артында қалған бос орындарды толтыру, сақиналарды өзара жалғау.

102. Металдан жасалған сақиналармен шыңырауларды бекітуге кететін уақыт мөлшері - 0,16 кезең құрайды. Өлшеуіш – 1 сақина (1 метр).

103. Жұмысты орындауға кететін еңбек шығындары ұңғымадан өтетін орындаушылар құрамына сәйкес келеді – уақыт мөлшерлерінің 23 қосымшасының 23 кестесінде келтірілген.

6–параграф. Ұңғымалардан бекітпе сақиналарын алып шығу

104. Жұмыс шарттары: бекіту сақиналарын алып шығуға байланысты жұмыстар УГБ-50 түріндегі білтек көмегімен жүргізіледі.

105. Жұмыс құрамы:

алдын ала дайындау – аяқтау операциялары, жұмыс орнына қызмет көрсетумен байланысты операциялар;

жұмыс орнын қарап шығу және оны қауіпсіз күйге келтіру;

УГБ-50 білігін құру, уақытша өрешелерін бөлшектеу, бекіту сақиналарын бекітуден босату және көтеру, білтекті бөлшектеу.

106. Шыңыраудан бекіту сақиналарын босатуға кететін уақыт мөлшерлері 0,191 кезең құрайды.

107. Осы жұмыс түрінің еңбек шығындары және орындаушылардың құрамы шыңырауды бекіткен бригада құрамына сәйкес келеді.

7–параграф. Тау қазбаларын қолмен көму

108. Жұмыс шарттары:

тау қазбаларын көмуге кететін уақыт мөлшерлері олардың өту барысында және орналасуында алынған тау салмақтарын пайдалануды көздейді: қолмен көмгенде – қолмен лақтыру қашықтығына (3 м-ге дейін), бульдозермен көмгенде – қызба қасынан 5 м қашықтықта.

109. Жұмыс құрамы:

ұңғымаларды қолмен көму қолдық таптаумен, әр 0,3 м қабатты таптау бойынша жүзеге асырылады;

таптаусыз көмген кезде уақыт мөлшерлеріне 0,8 коэффициент қолданылады; механизацияланған көмуде уақыт мөлшерлері қуаттылығы 79 киловатт (бұдан - әрі квт) (108 л.с.) бульдозер үшін орнатылған.

110. Ұңғымаларды көмуге кететін уақыт мөлшерлері 17 қосымшаның 25 кестесінде келтірілген.

111. Ұңғымаларды қолмен көмуге кететін еңбек шығындары және орындаушылар құрамы уақыт нормаларының 14 қосымшасының 21 кестесінде, бульдозермен 17 қосымшаның 26 кестесінде келтірілген.

8–параграф. Ұңғымалардың геологиялық құжаттары

112. Жұмыс шарттары: ұңғыманың геологиялық құжатталуы ұңғыманы оны өткеннен кейін бірден орындалады.

113. Жұмыс құрамы:

алдын ала дайындау – аяқтау операциялары, жұмыс орнына қызмет көрсетумен байланысты операциялар, жұмыс орнын қарап шығу және оны қауіпсіз күйге келтіру;

тау қазбасының орналасуын байланыстыру (географиялық, геоморфологиялық және биіктіктік), оның ішіне бет еңкеюінің өлшемін және бағдар көздеу аралығын қоса;

баспалдақты түсіру және оны бекіту;

жабдықтарды және өзге де құжаттауға қажетті заттарды түсіру;

алдын ала геологиялық интервалдарды белгілей отырып тау қазбасын жалпы шолу;

бүйір бұрыштарды, топырақты (түбін) немесе жабындыны тазалау;

демекші құжаттама: ашылған тау жыныстарын қабат қабатымен зерттеу және сипаттау;

үлгілер мен сынамаларды алу, оларды этикеткалау және қораптау;

радиометриялық зерттеу (оларды жүргізу жағдайында);

тау қазбаларының жайма үлгі, сынама және құжаттаманың өзге де элементтерінің орындарын суреттеу;

тау қазбаларынан жабдықтарды, үлгілер мен сынамаларды көтеріп алып шығу, баспалдақты көтеріп алып шығу;

тау қазбасының орналасу мекен жайын топонегізде (аэрофотосуреттерде) тушьпен бекіту;

жатыс элементтерін және қыртыстардың (қабаттардың) қалыңдығын есептеу, үлгі және сынамаларды қарап шығу және қысқарту, дала журналында (күнделігінде) жазбаларды және суреттемеде үлгілерді және сынамаларды алу орындарын түзеу;

сәйкес журналда үлгілер мен сынамаларды тіркеу.

114. Шыңыраулардың геологиялық құжаттамаларына кететін уақыт мөлшерлері 18 қосымшаның 27 кестесінде келтірілген.

115. Жұмыс екі орындаушыдан тұратын өндірістік топпен орындалады: гидрогеологпен және жұмысшымен. Сәйкес алдын ала дайындау – қорытынды операцияларда және жұмыс орнына қызмет көрсетумен байланысты операцияларда үлестік қатысу түрінде партия немесе отряд басшысы ескеріледі.

116. Шыңыраудың геологиялық құжаттамасын жүргізіп отырған өндірістік топтағы әр орындаушының еңбек шығындары (адам/кезеңде) сан жағынан осы жұмысты орындау уақытының мөлшерлеріне тең. Партия немесе отряд басшысының еңбек шығыны – 1 м құжаттаманың 0,15 адам/кезеңіне тең.

9–параграф. Монолиттерді іріктеп алу

117. Жұмыс шарттары:

монолиттер топырақтарды жалаңаштау және жерасты тау қазбаларынан қолмен немесе кесетін сақинамен және бұрғылау төтелдерінен топырақ тасығыштармен іріктеп алынады; қолмен кесіп алынатын монолиттер өлшемі: 100*100*100 мм, 200*200*200 мм және 300*300*300 мм; шыңыраулардың тереңдігі 5 м-ге дейін болатындар қабылданады.

118. Жұмыс құрамы монолиттерді іріктеп алу әдісіне тәуелсіз: алдын ала дайындау – қорытынды операциялар, жұмыс орнына қызмет көрсетумен байланысты операциялар, балауызды қыздыру және онымен дәкені қанықтыру, этикеткаларды толтыру; монолиттерді балауыздау және қораптау, құжаттау.

119. Монолиттерді іріктеп алу әдісіне тәуелді жұмыс мазмұнына қосымша келесілер қосылады:

1) монолиттерді қолмен кесіп іріктеп алуда: шыңырауға баспалдақты, жабдықты және өзге де заттарды түсіру және оларды көтеріп алу;

баспалдақты бекіту және босатып алу;

шыңырау қабырғасын немесе жалаңаш бүйірін тазалау;

монолит контурын белгілеу және жалаңаштануында немесе тау қазбасының қабырғасынан қуысты ойып алу;

монолит қырларын кесу және оны шешіп алу;

ұңғымадан монолитті көтеріп алу.

2) монолиттерді кескіш сақинамен іріктеп алуда;

шыңырауға баспалдақты, жабдықты және өзге де заттарды түсіру және оларды көтеріп алу;

баспалдақты бекіту және босатып алу;

ұңғыма қабырғасын немесе жалаңаш бүйірін тазалау;

сақина айналасында топырақтың біртіндеп ойылуымен сақинаның топырақпен толық толуына дейін топыраққа сақинана батыру;

сақина шетінен төмен топырақты кесу;

сақина шетімен топырақты түзеулеу;

ұңғымадан монолитті көтеріп алу.

120. Еңбек мөлшерлері бекітілген осы жұмыстың өлшеуші – 1 монолит деп қабылданған.

121. Бірнеше жыныстарды ұңғымадан, жалаңаш жерлерден монолиттерді іріктеп алуға кететін уақыт мөлшерлері 1-19 қосымшада (28 кестеде) келтірілген.

122. Іріктеп алу әдісіне тәуелді бірнеше тау жыныстарының жалаңаштануларынан, шыңырауларынан және тау қазбаларынан монолиттерді іріктеп алатын жұмыс топтарының сандық мөлшері және орындаушылар құрамы 19 қосымша бойынша 29 кестеде келтірілген.

123. Бірнеше тау жыныстарының жалаңаштануларынан, шыңырауларынан және тау қазбаларынан монолиттерді іріктеп алу жұмысы іріктеп алу әдісіне тәуелді топтардың сандық құрамымен орындалады, ол 19 қосымшаның 29 кестесінде келтірілген, алдын ала дайындау – қорытынды операцияларда және жұмыс орнына қызмет көрсетумен байланысты операцияларда үлестік қатысу түрінде гидрогеолог ескеріледі.

124. Жұмысты негізгі орындаушылардың (19 қосымшаның 29 кестесінде) еңбек шығындары (адам/кезең) сан жағынан іріктеп алу әдісіне тәуелді монолиттерді іріктеп алуға (19 қосымшаның 28 кестесінде) кететін уақыт мөлшерлеріне тең. Гидрогеологтың еңбек шығындары өлшеуішке 0,026 адам/кезең құрайды.

10–параграф. Бораздалу сынамаларын іріктеп алу

125. Жұмыс шарттары:

жер бетінің жалаңаштанған бетінен және шыңыраулардан сынамаларды іріктеп алу қолмен айырлармен, сыналармен, кайлдармен, күректермен алу әдісімен жүзеге асырылады.

126. Жұмыс құрамы:

алдын ала дайындау – қорытынды операциялар, жұмыс орнына қызмет көрсетумен байланысты операциялар;

сынамалар алынған жерлердің бетін тегістеу;

бораздалу контурын белгілеу немесе шаблонды орнату;

брезентті жаю, тазалау және жинау;

жыныстарды бөлшектеу және пайдалы қазбаларды алу (жыныстарды соққылау, бораздалуды тазалау), жыныстардың ірі кесектерін сындыру;

жабдықпен жұмыс жасау (оны жұмыс процесінде ауыстыру, жүктемелеу және жабысқақ жыныстардан тазалау);

өрештердің орнын ауыстыру және оларды бекіту, брезенттегі сынамаларды жинау және оларды қапшықтарға қораптау, сынамаларға белгі салу.

Бораздалу сынамаларын іріктеп алуға уақыт нормалары мен еңбек шығындары уақыт нормаларының 20 қосымшасының 30, 31 кестелерінде келтірілген.

7. Тәжірибе жұмыстарын орындауға кететін еңбек шығындары және уақыт мөлшерлері (қазбалар)

127. Бөлімде бірлік есептеулерді есептеу үшін нормативті материалдар келесілерге келтірілген:

әр түрлі су көтергіш амалдарды пайдалану арқылы механикалық әдіспен бұрғылау ұңғымаларынан және құдықтардан (ұңғымалардан) суды кәшайттау талаптары;

бұрғылау ұңғымасына және қазбаларға тәжірибелік су құюлар.

128. Бұрғылау төтелдерін тәжірибелік гидрогеологиялық жұмыстар үшін дайындау және тәжірибені орындап болғаннан кейін (қажет болған жағдайда оларды зерттеу жұмыстарын жүргізуді жалғастыру немесе пайдалануға беру) түрлі әдістермен осы бұрғылау төтелдерін жуып-шаю (оның ішінде тесу) бұрғылау бригадаларымен жүзеге асырылады. Жуып шаю (деглинизация) уақыты жобамен анықталады. Осы жұмыс түрінің шығындары бұрғылаудың білтек – кезең құнынан анықталады, ол сәйкес төтелдер құрылысында ескерілген.

129. Кәшайттау процесінде су деңгейін және шығынын бақылауды бір техник-гидрогеолог жүргізеді, бұл мөлшерлермен ескерілген.

130. Суды кәшайттеу бойынша тәжірибе ұзақтылығы және су деңгейінің қалпына келуін бақылау жобамен геолого–гидрогеологиялық жағдайларға және кәшайттеу түріне тәуелді анықталады.

1–параграф. Эрлифтпен бұрғылау ұңғымаларында суды кәшайттау бойынша тәжірибе

131. Жұмыс шарттары:

түсіріп–көтеру операциялары бұрғылау қондырғыларының жүкарбалары арқылы жүзеге асырылады, олар: 1БА-15В; УГБ-50М; УРБ-3АМ және жылжып отыратын компрессорлық станциялар пайдаланылады, олар: ДК-9М; ПК-10; ЗИФ-55; ДК-15/25; УПК-80, ұзындығы 5 немесе 8 м болатын су көтергіш төтелдер, және ұзындығы 4 м және диаметрі сәйкесінше 89-273 мм және 19-50 мм ауа жеткізгіш төтелдер, төтелдерді түсіру тереңдігі 150 м дейін және 150 м³/сағ. дейін суды беруде деңгейді өлшеу электро деңгей өлшеуіштермен жүзеге асырылады, олар: УЭ-50; УЭ-200; ПУ-100; ПУ-500;

су шығыны көлемдік әдіспен өлшенеді, мұнда сыйымдылығы 20*Q л/с төмен болмайтын, суды ағызып жіберуге арналған түбінде қақпағы бар өлшеуіш ыдыстары пайдаланылады;

суды ағызып жібергіш үштіктің орташа диаметрі және ұзындығы 10 м - Ө 146 мм су қайтару төтелдерін бұрау;

бір суды қайтару төтелінің орташа ұзындығы 5 м;

cуды ағызып жіберу үштігін бұрандаға кигізу және су қайтару төтелдерін ағыту қалдық талшықтардың бұрандалық байланыстарын ораумен бояуда жүргізіледі;

кезең ұзақтылығы 7 сағат. Кәшейттек ұзақтылығы, құрылғы және өлшеу жабдықтарының түрі жобамен анықталады.

132. Жұмыс құрамы:

1) тәжірибеге дайындауда:

алдын ала дайындау – қорытынды операциялар;

жұмыс орнына қызмет көрсетумен байланысты операциялар, жұмыс орны ширегінде жабдықтардың және өзге де заттардың орын ауыстыруы;

құрастыру алдында құрылғының бар жоқтығын тексеру, құрылғыны және өзге де заттарды қарап шығу, бұрғылау төтелінің аузын ашу (қысу бұрандаларын ағыту арқылы қақпақты шешіп алу);

су көтеру төтелдерін таңдау (шаблондаумен), ауа жібергіш, пьезометриялық төтелдерді және ұзындығы 10 м болатын уақытша суқайтаруға арналған төтелдерді таңдау;

жылжымалы компрессорлы станцияны орнату, су көтергіш, ауа жібергіш, пьезомертиялық (орамасыз және бояусыз) төтелдерді қалдық талшықтар бұрандаларын ораумен бояумен байланыстыру үшін түсіру (бос бұрғылау төтеліне);

төтелдің аузында төтелдерді бекіту;

бұрғылау төтелінің аузында майлықты орнату;

суағызғыш үштікті бұрандау;

компрессорлы станцияға ауа жібергіш төтелдерді жалғау;

ұзындығы 10 м уақытша су қайтару (су жібергіш) төтелін төсегенде қалдық талшықтар бұрандаларын бояуда орағанда төтелдерді қолмен бұрау, су ағынының астына ашық түрлі өлшеуіш ыдысты орнату;

электрлік деңгей өлшеуішті орнату;

жүктеме астында эрлифті қондырғыны сынау.

2) тәжірибе жүргізгенде:

бір су деңгейі шегінде ұстап тұру үшін үздіксіз төмендеуге суды кәшейттеу; тәжірибе процесінде су деңгейін, температурасын және су шығынын өлшеу, талдау үшін су сынамаларын іріктеп алу, деңгейдің қалпына келуін бақылау, мәшине және жабдықтарға қызмет көрсету;

құжаттама және тәжірибе деректерін далада өңдеу.

3) тәжірибені таратқанда:

электрлік деңгей өлшеуішті шешу, компрессорлық стануиядан ауа жібергіш төтелдерді ажырату, қабылдағыш бөшкені (ауа ажыратқыш қондырғының) шешу;

уақытша су қайтарғышты (су жібергішті) бөлшектеуде талшықтар бұрандалары бояуда оратылған байланыстарды, төтелдерді қолмен бұрап шешіп алу;

су ағызғыш үштікті қолмен бұрап шешіп алу;

бұрғылау төтелінің аузынан майлықты шығарып алу;

төтел аузындағы төтелдерді босату; төтелден төтелдерді көтеріп шығару;

төтел аузын қақпақпен жабу, қысқыш бұрандаларды бұрап бекіту;

жұмыс орны ширегінде жабдықтардың және өзге де заттардың орнын ауыстыру;

жабдықтарды және өзге заттарды жұмыстың жаңа орнына көшіруге (тазалау, жуу, майлау) дайындау немесе қоймаға тапсыру;

тапсырманы орындап болғаннан кейін қондырғыларды, жабдықтарды, материалдар қалдықтарын, түрлі құжаттарды тапсыру;

жұмыс орнын тазалау; кезеңді тапсыру.

133. Бір бұрғылау төтелінен эрлифтпен іштен жану қозғалтқышы бар бұрғылау қондырғысының жүкарбасы арқылы түсіріп–көтеру операцияларымен суды кәшейттеу бойынша тәжірибені дайындауға және таратуға кететін уақыт мөлшерлері 21 қосымшаның 32 кестесінде келтірілген.

134. Тәжірибені дайындау, жүргізу, тарату және су деңгейінің қалпына келуін бақылау орындаушыларының құрамы және еңбек шығындары уақыт нормаларының 21 қосымшасының 34 кестесінде келтірілген.

2-параграф. Штангалық сорғышпен бұрғылау ұңғымасынан суды кәшейттеу бойынша тәжірибе

135. Жұмыс шарттары:

штангалық сорғыштың диаметрі: 92 және 145 мм;

кәшейттеудің максимал тереңдігі 150 м;

қарапайым әрекет ететін сорғыштың максимал берілісі 15 м³/сағатқа дейін;

жылжу электростанциялары АДЭЛС-РМI; АД-60СР; АСДА-Т/400-РК(I).

136. Жұмыс құрамы:

1) тәжірибеге дайындау кезінде:

алдын ала дайындау – қорытынды операциялар, жұмыс орны ширегінде жабдықтарды және өзге же заттардың орнын ауыстыру, құрастыру алдында қондырғыны және өзге де заттарды қарап шығу және бар болуына тексеру;

су көтергіш құбырларды (шаблондаумен) және ұзындығы 10 м болатын су қайтару құбырларын таңдау;

сорғыш – ағызғыш қондырғыны қарап шығу; сорғышты, су көтергіш құбырларды және сорғыш тартпаларын түсіру;

бұрғылау төтелінің аузы үстінен су көтергіш құбырларды бекіту;

су ағызғыш үштікті бұрамалау;

кривошипті – шатунды механизмді сорғыш тартпаларын байланыстыру;

бұрғылау төтелінің аузына майлықты орнату;

ұзындығы 10 м құбырлы су қайтаруды төсеу;

электрлік деңгей өлшеуішті орнату;

2) тәжірибе жүргізу кезінде:

бір деңгейге судың төмендеуі шегінде суды үздіксіз кәшейттеу: тәжірибе процесінде су шығынын, температурасын және деңгейін өлшеу, талдау үшін су сынамаларын іріктеп алу, деңгейдің қалпына келуін бақылау, мәшине және қондырғыларға қызмет көрсету;

құжаттама және тәжірибе деректерін далада өңдеу;

3) тәжірибені таратқан кезінде:

электрлік деңгей өлшеуішті шешу, ұзындығы 10 м құбырлы су қайтаруды бөлшектеу, кривошипті – шатунды механизмнен сорғыштың тартқыштарын ажырату, су ағызғыш үштікті бұрандамалау;

құдық аузының үстіндегі су көтергіш құбырларды бөлшектеу, сорғышты, су көтергіш құбырларды және сорғыш тартқыштарын көтеріп шығару, қондырғыларды және өзге де заттарды жаңа орынға көшіруге немесе қоймаға тапсыруға дайындау (тазалау, майлау).

137. Бір бұрғылау төтелінен бұрғылау қондырғысының жүкарба арқылы түсіріп–көтеру операцияларында құбырларды бұрғылауға арналған қондырғының жетегімен және штангалық сорғышпен тәжірибені дайындауға және таратуға кететін уақыт мөлшерлері 33 кестеде келтірілген.

138. Тәжірибені дайындау, жүргізу, тарату және су деңгейінің қалпына келуін бақылау орындаушыларының құрамы және еңбек шығындары уақыт нормаларының 21 қосымшасының 34 кестесінде келтірілген.

3–параграф. Бір тау қазбасынан (бұрғылау ұңғымасынан, құдықтан, ұңғымадан) қолмен көтеріп–түсіру операцияларында батырылған электр қозғалтқышы бар орталық балшықты сорғышпен суды кәшейттеу тәжірибесі

139. Жұмыс шарттары:

"Гном", "Малыш" түріндегі батырылатын электр қозғалтқышы бар орталықтандырылған балшықты сорғыш:

сорғышты орнату тереңдігі 15 м дейін, су берілісі 16 м³/сағ. дейін;

жылжымалы электр станциясы;

электрлік деңгей өлшеуіш УЭ-50; сыйымдылығы 20*Q л/с өлшеуіш ыдыс.

140. Жұмыс құрамы:

1) тәжірибені дайындау:

алдын ала дайындау – қорытынды операциялар, жұмыс орнына қызмет көрсетумен байланысты операциялар, жұмыс орны ширегінде жабдықтарды және өзге же заттардың орнын ауыстыру, төтелден қысқыш бұрандамалары бар қақпақты шешу, айдағыш жеңдерді қосу;

электросорғыш ілінентін арқанды бекіту;

электросорғышты, ток өткізетін сымжеліні және айдағыш жеңді қолмен арқанның көмегімен тау қазбасына түсіру;

тау қазбасы аузының үстінен арқанды бекіту;

басқару станциясын орнату;

су ағызғыш үштікті бұрандамалау;

ұзындығы 10 м құбырлы су көтергішті шешу;

электрлік деңгей өлшеуішті орнату; ашық түрлі өлшеу ыдысын орнату;

жүктеме астында сорғышты сынап түсіру;

2) жылжымалы электрстанциясын орнату:

алдын ала дайындау – қорытынды операциялар, жұмыс орнына қызмет көрсетумен байланысты операциялар, жұмыс орны ширегінде жабдықтарды және өзге же заттардың орнын ауыстыру, электростанция дөңгелектерін қолдық көтергіш көмегімен, олардың астына ағаштан жасалған төсеніштерді орнату арқылы асып қою, дөңгелектерді бекіту, сынамалы түсіру және түсіру қозғалтқышын ретке келтіру.

Электрстанция және электрсорғышты басқару станциясы панелі клеммамдарына ток өткізгіш сымжеліні төсемелеу және жалғау.

3) жылжымалы электрстанциясын шешіп алу:

электрстанция дөңгелектерінің астынан ағаштан жасалған төсемелерді алу, дөңгелектерді босату, жерлендіруді шешіп алу, электростанция және электрсорғышты басқару станциясы панелі клеммамдарына ток өткізгіш сымжеліні ажырату.

4) тәжірибені тарату:

электрлік деңгей өлшеуішті, өлшеу ыдысын шешіп алу, төтелдер аузынан арқанды босату, төтелден қолмен арқан арқылы электрсорғышты, ток өткізгіш сымжеліні және айдағыш құбыршекті көтеріп алу;

сорғыш ілінетін арқанды шешу, айдағыш құбыршекті ажырату, қыспалы бұрандасы бар қақпақпен төтел аузын жабу.

141. Еңбек мөлшерлері бекітілген осы жұмыстардың өлшеуіштері келесілер болып қабылданған:

тәжірибені дайындау кезінде – 1 дайындау;

жылжымалы электрстанциясын орнатқан кезде – 1 орнату;

жылжымалы электрстанциясын шешіп алған кезде – 1 шешу;

тәжірибені тартқан кезде – 1 тарату;

тәжірибені жүргізу кезінде – кезең.

142. Бір тау қазбасынан, бұрғылау төтелінен, құдықтан, шыңыраудан қолмен көтеріп–түсіру операцияларында "Малыш" түріндегі батырылған электр қозғалтқышы бар орталық балшықты сорғышпен суды кәшейттеу тәжірибесін дайындауға, орнатуға, жылжымалы электрстанциясын шешуге және тәжірибені таратуға кететін уақыт мөлшерлері келесілерге қабылданған:

тәжірибені дайындауға – 0,169 кезең

жылжымалы электрстанциясын орнатуға – 0,214 кезең

жылжымалы электрстанциясын шешіп алуға – 0,168 кезең

тәжірибені таратуға – 0,110 кезең.

143. Тәжірибені дайындау, жүргізу, тарату және су деңгейінің қалпына келуін бақылау орындаушыларының құрамы және еңбек шығындары уақыт нормаларының 21 қосымшасының 34 кестесінде келтірілген.

4-параграф. Бақылау ұңғымаларын кәшейттеу

144. Жұмыс шарттары:

бақылау төтелдерінен су сынамаларын алу үшін әр жыл мезгілінде не "Малыш" түріндегі (ластану аймақтарында хромның болуын анықтағанда) батырма сорғышымен төтелдер кәшейттеледі, не болмаса жер асты суларының тәртібін зерттеу бойынша төтелдерді кәшейттеу кезінде эрлифтпен; құрам бойынша бұл жұмыстар қарапайым кәшейттеулерден қысқа ұзақтылықпен айрықшаланады, сондықтан есептілікті ыңғайлы жүргізу үшін мезгілдік кәшейттеулерге дайындау және тарату жұмыстарын есепке ала отырып уақыт мөлшерлері бекітілген.

145. Жұмыс құрамы:

алдын ала дайындау – қорытынды операциялар, жұмыс орнына қызмет көрсетумен байланысты операциялар, жабдықтарды түсіру, оның және өзге де заттардың жұмыс орны ширегінде орнын ауыстыру және жұмысқа дайындау;

УГБ-50М білтегін құрастыру;

төтел аузын ашу;

төтел аузының үстіне ауа жібергіш құбырларды түсіру және бекіту;

су ағызғыш үштікті бұрандамалау;

төтел аузында майлықты орнату;

жылжымалы компрессорды ауа жібергіш құбырларды жалғастырып бекіту;

буындарды техникалық қарап шығу, жанар жағар маймен толтыру және өзге де қосымша жұмыстар, кәшейттеу, мәшинелер мен жабдықтарға қызмет көрсету, су сынамаларын іріктеп алу, компрессорлы қондырғыны ауа жібергіш құбырларды босату арқылы шешіп алу, майлықты шығарып алу;

су ағызғыш үштікті бұрандамалап шешіп алу, ауа жібергіш құбырларды шығарып алу;

төтел аузын жабу;

УГБ-50М білтегін бөлшектеу;

жаңа төтелге көшіруге жабдықтарды және өзге де заттарды дайындау;

жұмыс орнын жинау.

146. Жұмыс өндірістік топпен орындалады, мұнда үш негізгі орындаушы болады – техник гидрогеолог, бұрғылау шебері, бұрғылау шеберінің көмекшісі, партия басшысының үлестік қатысуымен, ол алдын ала дайындау және қорытынды операцияларға қатысады.

147. Бақылау төтелдерінде кәшейттеуді жүргізудің уақыт мөлшерлері 22 қосымшаның 35 кестесінде келтірілген.

148. Негізгі жұмыс орындаушылардың еңбек шығындары сан жағынан бақылау төтелдерінде кәшейттеуді жүргізуге кететін уақыт мөлшерлеріне тең, партия басшысының еңбек шығындары өлшеуішке кезеңнің 0,001 құрайды.

5-параграф. Бұрғылау ұңғымасының ауыздықты жүген жабдығы

149. Жұмыс шарттары:

жұмыс орны ширегінде жабдықтардың, материалдардың және өзге де заттардың орнын ауыстыру (арақашықтығы 10 м дейін). Бұрғылау төтелінің аузының айналасындағы ойықшалардың радиусы 0,5 м, тереңдігі 0,25 м етіп пайдаланылады. Цементтен жасалған қоспаны дайындау – көлемі 0,2 куб.м. ойықша цементтен жасалған қоспамен құйылады ("құлып" құрылғысы).

150. Жұмыс құрамы:

бұрғылау төтелдерінде статикалық су деңгейінің орналасуына тәуелсіз: алдын ала дайындау – қорытынды операциялар;

жұмыс орнына қызмет көрсетумен байланысты операциялар;

бұрғылау төтелінің аузының айналасында ойықшаларды қазу;

цементтен жасалған қоспаны дайындау;

ойықшаны цементтен жасалған қоспамен құйып тастау.

151. Су деңгейінің статикалық күйіне тәуелді жұмыс құрамына қосымша келесілер кіреді:

1) бұрғылау төтелінің аузынан су деңгейі төмен болған кезде: кигізілетін құбырға қысатын бұрандамалары бар металдан жасалған қақпақ орнату;

2) су өздігінен ағып жатқан кезде:

жылжымалы ацителенді генераторды карбидпен толтыру;

статикалық су деңгейінен жоғары болатындай етіп жұмысшы құбыр бағаналарын өсіру;

бірінші кигізілетін құбыр бағанасын қажетті биіктікте кесу (автогенді кесу);

бірінші кигізілетін құбыр бағанасына тіректік фланці бар ауыздың құбыршасына пісіру, ағызғыш штуцерімен және жылжытқышпен; штуцерде жылжытқышты ашу және суды ағызып жіберу;

жұмысшы құбыр бағаналарының өсірілген бөлігін бұрау;

ішкі құбыркескішті орнату;

3) құбыркескішпен жұмысшы құбыр бағанасының қалған бөлігін тірек фланцынан 5-10 см төмен етіп кесу және оны ауыз құбыршасынан шығарып алу;

құбыркескішті шешіп алу;

ауыз құбыршасына ауа қақпағын бұрап бекіту;

құжаттама.

152. Еңбек мөлшерлері бекітілген өлшеуішпен 1 ауыздықты жүген жабдығы қабылданған.

153. Бұрғылау төтелдерінің ауыздықты жүген жабдықтарына уақыт мөлшерлері 23 қосымшаның 36 кестесінде келтірілген.

154. Бұрғылау төтелдерінің ауыздықты жүген жабдықтары бойынша жұмысы келесідей жүргізіледі:

1) бұрғылау төтелінің аузынан су деңгейі төмен болған кезде - жұмысшымен және техник–гидрогеологтың үлестік қатысуымен, соңғысы алдын ала дайындау – қорытынды операцияларға, жұмыс орнына қызмет көрсетумен байланысты операцияларға қатысады;

2) су өздігінен ағып жатқан кезде – бұрғылау қондырғысының мәшинисінің көмекшісімен, газбен пісірушімен және техник–гидрогеологтың үлестік қатысуымен, соңғысы алдын ала дайындау – қорытынды операцияларға, жұмыс орнына қызмет көрсетумен байланысты операцияларға қатысады.

155. Негізгі орындаушылардың еңбек шығындары (адам - кезеңде) сан жағынан осы жұмысты орындауға кететін уақыт мөлшерлеріне тең (23 қосымшаның 36 кестесі).

Техник-гидрогеологтың еңбек шығыны 0,08 адам – кезеңді құрайды.

6-параграф. Ұңғымаға су құю бойынша қолмен түсіріп–көтеру операциялары тәжірибесі

156. Жұмыс шарттары:

тереңдігі 5 метрге дейінгі ұңғыма;

шыңырау қабырғалары бекітілген;

тәжірибе үшін су қажет көлемде тәжірибе жүргізіліп жатқан жерге алып келінеді немесе жақындатылады.

Құю екі сақиналы немесе бір сақиналы инфильтрометр арқылы жүзеге асырылады; 50 л/сағ. дейін су шығынында жабық түрлі әр біреуінің сыйымдылығы 15 л болатын, ағызу шлангтары бар екі өлшеуіш ыдысы пайдаланылады, олар қысқыштармен қамтамасыз етілген; 50 л/сағ. жоғары су шығынында шлангтары бар, сыйымдылығы 100-200 л екі ашық түрлі ыдыс пайдаланылады, олар ретке келтіру құрылғыларымен қамтылған. Тәжірибе жүргізуде кезең ұзақтылығы – 7 сағат.

157. Жұмыс құрамы:

1) тәжірибені дайындау кезінде:

алдын ала дайындау – қорытынды операциялар, жұмыс орнына қызмет көрсетумен байланысты операциялар: ашық түрлі өлшеуіш ыдыстарды орнату үшін ауданды (5 м² дейін) түзеулеу;

шыңырауға баспалдақты түсіру, оны бекіту;

ойықшаны қазу және оған гравий себу;

шыңырауға жабдықтарды және өзге де құралдарды түсіру;

сақиналарды басу; өлшейіш рейканы орнату;

жабық түрлі өлшеуіш ыдыстары үшін тұғырық орнату;

жабық түрлі өлшеуіш ыдыстарды орнату, оларды бекіту; ашық түрлі өлшеуіш ыдыстарға ретке келтіргіш құралы бар шлангтарды жалғап қосу;

өлшеуіш ыдыстарды сумен толтыру;

сақиналарды немесе тапсырылған деңгейге дейін шыңыраудың ойықшасын сумен толтыру.

2) тәжірибе жүргізу кезінде:

шыңырау ойықшасына немесе орнатылған сақиналарға суды үздіксіз құю;

өлшеу ыдыстрын сумен кезекпен кезек толтыру;

жыныстарға инфильтрацияланатын су шығынын есептеу;

қондырғының жұмыс істеуін бақылау және оны ретке келтіріп отыру;

құжаттама және материалдарды далада өңдеу.

3) тәжірибені таратқан кезінде:

ашық түрлі өлшеуіш ыдыстардан ретке келтіретін құралы бар шлангтарды ажырату;

жабық түрлі өлшеуіш ыдыстарды босату және шешіп алу;

өлшеуіш ыдыстарға арналған тұғырықты шешіп алу;

өлшеуіш рейканы шешіп алу;

сақиналарды шығарып алу;

қондырғыларды және өзге де заттарды көтеріп шығару;

шыңыраудан баспалдақты босату және көтеріп алып шығу.

158. Қолмен түсіріп–көтеру операциялары кезінде шыңырауға су құю бойынша кететін уақыт мөлшерлері келесілерді құрайды:

тәжірибені дайындауға:

екі сақиналы құю кезінде – 0,200 кезең

бір сақиналы құю кезінде:

су шығын сағатына 50 аса – 800 литрге дейін – 0,143 кезең

су шығын сағатына 800 литрден аса – 0,169 кезең.

тәжірибені жүргізу кезінде: тәжірибені жүргізу ұзақтылығы жобамен аумақтың геологиялық–гидрогеологиялық жағдайларына тәуелді анықталады;

тәжірибені таратуға:

екі сақиналы құю кезінде – 0,150 кезең

бір сақиналы құю кезінде:

су шығын сағатына 50 аса – 800 литрге дейін – 0,108 кезең

су шығын сағатына 800 литрден аса – 0,123 кезең.

159. Тәжірибені дайындау, жүргізу және тарату орындаушыларының құрамы және еңбек шығындары уақыт нормаларының 24 қосымшасының 38 кестесінде келтірілген.

7-параграф. Іштен жану қозғалтқышы бар бұрғылау қондырғысының жүкарба арқылы түсіріп–көтеру операциялары кезінде бір бұрғылау төтеліне су құю бойынша тәжірибе

160. Жұмыс шарттары:

тәжірибелік бұрғылау төтеліндегі су деңгейі электрлік деңгей өлшеуішпен өлшенеді;

бұрғылау төтелдеріне су жеңдер (шлангтар) бойынша немесе диаметрі 108-146 мм су құйғыш құбырлары арқылы беріледі;

су құйғыш құбырларын бұрамалау қалдық талшықтарды ораумен бояуда жүзеге асырылады. Ұзындығы 5 немесе 8 м болатын су құйғыш құбырлар, ұзындығы 4 м және диаметрі 50 мм дейін болатын пьезометриялық құбырлар. Тәжірибе жүргізгенде кезең ұзақтылығы – 7 сағат.

161. Жұмыс құрамы:

1) тәжірибеге дайындау: алдын ала дайындау – қорытынды операциялар, жұмыс орнына қызмет көрсетумен байланысты операциялар;

өлшеуіш ыдыстары үшін тұғырық орнату;

өлшеуіш ыдыстарын тұғырыққа бекіту;

бұрғылау төтеліне пьезометриялық құбырларды, жеңдерді немесе су құю құбырларын түсіру;

өлшеуіш ыдыстарына және су құю құбырларына шлангтрды (жеңдерді) жалғау;

электрлік деңгей өлшеуішті орнату;

тапсырылған деңгейге дейін төтелді сумен толтыру;

2) тәжірибені жүргізу: бұрғылау төтеліне суды үздіксіз құю;

сынақ төтелде су деңгейін өлшеу;

есептілікті алу және жазу;

құжаттама және материалдарды далада өңдеу;

3) тәжірибені тарату:

алдын ала дайындау – қорытынды операциялар;

жұмыс орнына қызмет көрсетумен байланысты операциялар;

электрлік деңгей өлшеуішті шешіп алу;

өлшеуіш ыдыстардан және су құю құбырларынан шлангтарды (жеңдерді) ажырату;

тұғырықтағы өлшеуіш ыдыстарды босатып шешіп алу;

өлшеуіш ыдыстарға арналған тұғырықтарды бөлшектеу.

162. Іштен жану қозғалтқышы бар бұрғылау қондырғысының жүкарба арқылы түсіріп–көтеру операциялары кезінде бір бұрғылау төтеліне су құю бойынша тәжірибені дайындауға және таратуға кететін уақыт мөлшерлері 24 қосымшаның 37 кестесінде келтірілген.

163. Тәжірибені дайындау, жүргізу және тарату орындаушыларының құрамы және еңбек шығындары уақыт нормаларының 24 қосымшасының 38 кестесінде келтірілген.

8-параграф. Қолмен түсіріп–көтеру операциялары кезінде бар бұрғылау ұңғымасына су құю бойынша тәжірибе

164. Жұмыс шарттары:

бұрғылау төтелі 5 метрге тереңдікке дейін өтілген;

бұрғылау төтелінің сыналатын тереңдік интервалы су құю үшін дайындап қойылған;

тәжірибе үшін су қажетті көлемде тәжірибе жүргізу орнына алып келінеді немесе жеткізіледі;

тәжірибелі бұрғылау төтеліндегі су деңгейі электрлік деңгей өлшеуішпен өлшенеді;

ұзындығы 4 м және диаметрі 19-25 мм болатын пьезометриялық құбырлар;

бұрғылау төтелдеріне су жеңдер (шлангтар) бойынша немесе диаметрі 108-146 мм су құйғыш құбырлары арқылы беріледі;

ашық түрлі ыдыстар сыйымдылығы 200 л, тәжірибе жүргізгенде кезең ұзақтылығы – 7 сағат.

165. Жұмыс құрамы:

1) бұрғылау төтеліне су құю тәжірибесін дайындау кезінде: алдын ала дайындау – қорытынды операциялары;

жұмыс орнына қызмет көрсетумен байланысты операциялар;

өлшеуіш ыдыстары үшін тұғырық орнату;

өлшеуіш ыдыстарын тұғырыққа бекіту;

бұрғылау төтеліне пьезометриялық құбырларды, жеңдерді немесе су құю құбырларын түсіру;

өлшеуіш ыдыстарына және су құю құбырларына шлангтарды (жеңдерді) жалғау; электрлік деңгей өлшеуішті орнату;

2) бұрғылау төтеліне су құю тәжірибесін жүргізу кезінде: бұрғылау төтеліне суды үздіксіз құю;

тәжірибе өтіп жатқан құбырдың су деңгейін өлшеу;

қондырғы жұмысын бақылау және оны ретке келтіру;

құжаттама және материалдарды далада өңдеу;

3) бұрғылау төтеліне су құю тәжірибесін тарату кезінде: электрлік деңгей өлшеуішті шешіп алу;

өлшеуіш ыдыстардан және су құю құбырларынан шлангтарды (жеңдерді) ажырату;

өлшеуіш ыдыстардан және су құю құбырларынан шлангтарды (жеңдерді) көтеріп шығару;

тұғырықтағы өлшеуіш ыдыстарды босатып шешіп алу;

өлшеуіш ыдыстарға арналған тұғырықтарды бөлшектеу.

166. Қолмен түсіріп–көтеру операциялары кезінде бір бұрғылау төтеліне су құю бойынша тәжірибені дайындауға және таратуға кететін уақыт мөлшерлерінің 24 қосымшасының 37 кестеде келтірілген.

167. Тәжірибені дайындау, жүргізу және тарату орындаушыларының құрамы және еңбек шығындары уақыт нормаларының 24 қосымшасының 38 кестесінде келтірілген.

8. Жер асты суларының мониторингі бойынша жинақ есеп құру
1-параграф. Басылған және қор материалдарын жинау

168. Жинақ есептілікті құрастыру үшін партияның бақылау материалдарынан басқа метеорологиялық, гидрогеологиялық, топырақ материалдары, гидрологиялық, геологиялық, инженерлі–геологиялық бақылау және зерттеу жұмыстарының материалдары пайдаланылады. Олар өндірістік, ғылыми–зерттеушілік және жоба жасайтын ұйымдармен және институттарымен жүргізіледі. Сонымен қатар, жер асты сулары кен орындарын пайдалану, ірі су қоймаларын және суару жүйелерін пайдалану мен оларды пайдалану тәртібі бойынша материалдар кірістіріледі.

169. Материалдарды қарап шығу, іріктеп алу, жазбаларды жазып алу және көшірмесін түсіріп алу келесі орындаушылар құрамымен жүргізіледі:

Отряд басшысы

Гидрогеолог

Техник-гидрогеолог.

170. Жұмысты орындауға кететін орындаушылар құрамы, уақыт мөлшерлері (қазбалар) және еңбек шығындары уақыт нормаларының 25 қосымшасының 39 кестесінде келтірілген.

2-параграф. Жинақ есептілік мәтінін құрастыру

171. Жұмыс құрамы:

гидрометриялық, метеорологиялық, гидрогеологиялық бақылаулардың материалдарын талдау және жүйеге келтіру;

есептілік мәтінін жазу – 300-350 бет;

мәтіндік қосымшаларды дайындау және редакциялау;

кестелік материалдарды тексеру;

есептілік бөлімдерін көркемдейтін диаграммалар, графиктер, сұлбалар құру;

редакциялау.

172. 100 нүктеге дейін бақылау торы бойынша есептілік мәтінін құрастыру үшін орындаушылар құрамы және еңбек шығындары келесідей:

1. Партия басшысы - 2,48 адам.күн

2. Гидрогеолог* - 33,00 адам.күн

3. Гидрогеолог - 24,75 адам.күн

4. Техник-гидрогеолог - 12,38 адам.күн

Барлығы: 72,61 адам.күн

Ескерту: * - күрделілігі жоғары жұмыстарды орындаушы маман.

100 көп бақылау нүктелерінің санында орындаушылардың еңбек шығындары нүктелер санына пропорционалды көбейтіледі.

3-параграф. Мәтінге графикалық және кестелік қосымшаларды құрастыру

173. Жұмыс құрамы:

өзге ұйымдардың нақты материалдарын (метеорологиялық, гидрогеологиялық, топырақты-геоботаникалық, ауа қақпаларында, су қоймаларында, арналарда, суландыру массивтерінде стационарлы бақылаулар) өңдеу;

арнайы карталарды құру;

тіліктерді, графиктерді және кестелік қосымшаларды құру;

карталарды, сұлбаларды, тіліктерді тексеру, редакциялау және түзету.

174. Картографиялық материал трапеция масштабы 1:500000 болатын екі бет ауданы үшін құрастырылады. Осы жұмыстар түріне кететін еңбек шығындары уақыт нормаларының 26 қосымшасының 40 кестесінде келтірілген.

9. Жер асты суларының мемлекеттік мониторингінің деректер базасын жүргізу және қалыптастыру (ЖАСММ)
1-параграф. "Тәртіп және суіріктеу" жүйе астының Деректер Базасын (ДБ) қалыптастыру және толтыру

175. Осы жұмыстарды орындау тізбегі келесідей:

сөздіктерді редакциялау ("жаңа" объектіні енгізгенде және атауын өзгерткенде);

объектіге "жаңа" бақылау бекетін байланыстырғанда. Бұл операция бұрын деректер базасында болмаған бақылау бекеттері үшін орындалады және екі кезеңде орындалады:

картаға жалғау ("Геолинк" бағдарламасы). Картографиялық ДБ қалыптасқан деп болжанады.

деректер базасына енгізу ("Мониторинг" бағдарламасы).

объектіге ББ қайта жалғау (бақылау бекеті, әкімшілік аудан).

жұмысшылар ДБ қалыптастыру "Бақылау бекеттерінің тізімі";

"Литология" ДБ ақпаратты енгізу;

"Гидрогеологиялық параметрлер" ДБ ақпаратты енгізу;

"Гидрогеологиялық сипаттамалар" ДБ ақпаратты енгізу;

"Бұрғылау" ДБ ақпаратты енгізу;

"Жабдықтар" ДБ ақпаратты енгізу;

"ББ Құрылыстары" ДБ ақпаратты енгізу;

"Санитарлы күзет аумағы" ДБ ақпаратты енгізу;

"Статикалық деңгейлер" ДБ ақпаратты енгізу;

"Көму", "Сорғыштар" ДБ ақпаратты енгізу;

"Геофизикалық зерттеулер" ДБ ақпаратты енгізу;

"Қорлар" ДБ ақпаратты енгізу;

деректер базасына енгізілген ақпаратты бақылау;

ақпаратты көшіру (CD-табақшаларында көшірмелер мен архивтер құру).

2–параграф. "Төлқұжат деректері" ДБ қалыптастыру және толтыру (Бақылау бекеттері)

176. "Төлқұжат деректері" (бақылау бекеттері) деректер базасын қалыптастыруға және толтыруға кететін еңбек шығындарының мөлшерлері 27 қосымшаның 41 кестесінде келтірілген.

3–параграф. "Төлқұжат деректері" ДБ қалыптастыру және толтыру (Бақылау участкелері)

177. Осы жұмыстарды орындау тізбектілігі келесідей:

сөздіктерді редакциялау;

"Жаңа" бақылау участкесін енгізу және жалғау (1 БУ);

объектілерге БУ қайта жалғау (олардың атаулары өзгерген жағдайда);

бақылау участкесі бойынша төлқұжат деректерін енгізу (1 БУ төлқұжат);

деректерді редакциялау (1 БУ төлқұжат).

178. "Төлқұжат деректері" деректер базасын қалыптастыруға және толтыруға кететін еңбек шығындарының мөлшерлері (Бақылау участкелері)27 қосымшаның 42 кестесінде келтірілген.

4–параграф. "Жедел өлшеулер" ДБ қалыптастыру және толтыру

179. Мұнда келесі деректер базасы қалыптастырылады:

"Деңгейлер тәртібі. Жедел өлшеулер";

"Температуралар тәртібі. Жедел өлшеулер";

"Шығын тәртібі. Жедел өлшеулер" (пайдаланылатын төтелдер үшін).

180. Жоғарыда аталған деректер базасының кез келгенін қалыптастыру бойынша жұмыстар, деңгейлерді, температураларды, шығындарды жедел өлшеу келесі операциялардан тұрады:

бақылау бекеттерінің жұмысшылар тізімін қалыптастыру;

жер асты суларының шығынының, температурасының, деңгейінің жедел мәндерін енгізу;

базадағы бастапқы ақпаратты бақылау;

деректерді редакциялау;

көшірмесін түсіру (СD-табақшаларда көшірмелер құру).

181. "Жедел өлшеулер" ДБ қалыптастыруға және толтыруға кететін еңбек шығындарының мөлшерлері 27 қосымшаның 43 кестесінде келтірілген.

10. "ГИДРОХИМИЯ" жүйе астының ДБ қалыптастыру және толықтыру
1–параграф. Химиялық сынамалары және талдаулары бойынша "ГИДРОХИМИЯ" жүйе астында ДБ қалыптастыру

182. "Гидрохимия" ДБ жүйе астын қалыптастыру бойынша жұмыстар келесі операциялар түрлерін өз бойына жатқызады:

объектіге ББ (бұдан әрі - бақылау бекеті) жалғау (қайта жалғау);

бақылау бекеттерінің жұмысшылар тізімін қалыптастыру;

сынама төлқұжатын қалыптастыру;

химиялық талдаулар бойынша деректерді енгізу үшін "пішімдер" құру;

"Пішім" құрамдас бөлшектердің белгілі санының талдау түрлері бойынша құрылады. "Пішімдердің" саны орындалатын талдаулардың түрлеріне тәуелді;

химиялық талдаулар бойынша ақпаратты енгізу;

ДБ деректерді бақылау;

енгізілген ақпаратты редакциялау;

көшірмесін түсіру (СD-табақшаларда көшірмелер және деректер архивын құру).

183. "Гидрохимия" жүйе астында химиялық сынамалар және талдаулар бойынша ДБ қалыптастыруға кететін еңбек шығындарының мөлшерлері уақыт нормаларының 28 қосымшасының 44 кестесінде келтірілген.

2–параграф. "Қорлар және пайдаланулар" жүйе астының ДБ қалыптастыру және толтыру

184. Осы жүйе астында келесі деректер базасы қалыптастырылады:

төлқұжаттық деректер (орналасу мекені, су қақпасы, су пайдаланушы, су тұтынушы);

суды іріктеп алу, жер асты суларын пайдалану.

3–параграф. "Қорлар және пайдаланулар" жүйе астының ДБ қалыптастыру және толтыру (орналасу мекені, су қақпасы, су пайдаланушылар, су тұтынушылар бойынша төлқұжаттық деректер)

185. "Төлқұжаттық деректер" (Суқақпа) жүйе астының деректер базасын қалыптастыруға кететін еңбек шығындарының мөлшерлері уақыт нормаларының 29 қосымшасының 45 кестесінде келтірілген.

186. "Қорлар және пайдаланулар", "Төлқұжат деректері" (ЖАС орналасу мекені) жүйе астының деректер базасын қалыптастыруға және толтыруға кететін еңбек шығындарының мөлшерлері уақыт нормаларының 29 қосымшасының 46 кестесінде келтірілген.

187. "Төлқұжат деректері" (Су пайдаланушы) жүйе астының деректер базасын қалыптастыруға кететін еңбек шығындарының мөлшерлері уақыт нормаларының 29 қосымшасының 47 кестесінде келтірілген.

188. "Төлқұжат деректері" (Су тұтынушы) жүйе астының деректер базасын қалыптастыруға кететін еңбек шығындарының мөлшерлері уақыт нормаларының 29 қосымшасының 48 кестесінде келтірілген.

4–параграф. "Қорлар және пайдаланулар" ("Суды іріктеп алу", "Жер асты суларын пайдалану") жүйе астының деректер базасын қалыптастыру және толтыру

189. "Суды іріктеп алу" және "Жер асты суларын пайдалану" деректер базасын қалыптастыру және толтыру тапсырмасы келесі операциялардан тұрады:

Қағаз тасымалдағыштардағы ақпаратты тексеру (кодтар, бірліктердің мөлшерлігі және т.с.с.);

Суқақпалары бойынша (бұдан әрі – ЖАС) суды іріктеп алу деректерін енгізу;

ДБ ақпаратты бақылау (Бюллетеньдегі байланыспау Кестесі және регламенттелмеген сұраулар бойынша жүзеге асырылады);

ДБ деректерді редакциялау.

Ескерту: Қор бойынша деректер жер асты суларын пайдалану және іріктеп алу кен орын, суқақпасы және сәйкесінше су пайдалану төлқұжаты арқылы енгізіледі.

190. "Қорлар және пайдаланулар" ("Суды іріктеп алу") жүйе астының деректер базасын қалыптастыруға кететін еңбек шығындарының мөлшерлері уақыт нормаларының 30 қосымшасының 49 кестесінде келтірілген.

191. "Қорлар және пайдаланулар" ("Жер асты суларын пайдалану") жүйе астының деректер базасын қалыптастыруға кететін еңбек шығындарының мөлшерлері уақыт нормаларының 30 қосымшасының 50 кестесінде келтірілген.

11. АҚЖ ЖАСММ (ГЕОЛИНК) жүйесінің деректер базасын пайдалана отырып ақпаратты өңдеуге кететін уақыт мөлшерлері

192. АҚЖ ЖАСММ жүйесінде деректерді өңдеу келесі жүйе астыларымен орындалады "Тәртіп және суды іріктеп алу", "Гидрохимия", "Қорлар және пайдаланулар", "ЖАС мониторингі объектілерінің төлқұжаттары".

1–параграф. "Тәртіп және суды іріктеп алу" жүйе астының деректер базасындағы ақпаратты өңдеу

193. Деректер базасы екі әдіспен қалыптастырыла алады:

1) Деңгейдің, температураның, шығынның жедел өлшеулерін алдын ала (алғашқы) өңдеу.

2) Деңгейдің, температураның, шығынның орташа айлық және орташа жылдық мәндерін БД тікелей енгізу. Екінші әдіс (б) деңгейді, температураны және шығынды жедел тәртіпте бақылау бойынша деректер болмаған кезде пайдаланылуы мүмкін. Бұл жағдайда уақыт мөлшерлерін деректер базасын қалыптастыруға және толтыруға пайдалану ұсынылады.

194. ДБ ақпаратты алғашқы өңдеу бойынша жұмыс. "Жедел өлшеулер" және орташа айлық және орташа жылдық мәндерді есептеу келесі операциялардан тұрады:

жедел өлшеулерді ДБ енгізу, өңделетін төтелдерді таңдау;

есептеу параметрлерін таңдау (деңгей, температура, шығын);

белгіленген төтелдер бойынша орташа айлық және орташа жылдық базаларын қалыптастыру;

архив базасына ақпаратты жүктеу.

2–параграф. "Ортаайлық және ортажылдық мәліметтер" деректер базасын қалыптастыру (деңгей, температура, шығын)

195. "Орташа айлық және орташа жылдық мәндер" (деңгей, температура, шығын) ДБ қалыптастыруға кететін еңбек шығынының мөлшерлері 31 қосымшаның 51 кестесінде келтірілген.

3–параграф. Тәртіптік бақылаулар бойынша "Жылдық" есептік үлгілерін қалыптастыру

196. Тәртіптік бақылаулар бойынша "Жылдық" есептік үлгілерін қалыптастыру келесі параметрлер бойынша жүзеге асырылады:

деңгей;

температура;

шығын.

197. Осы жұмыстарды орындау технологиясы:

өңделіп жатқан объектілердің тізімін қалыптастыру;

есеп беруді қалыптастыру күнін анықтау;

мезгілдік сипаттамаларды қалыптастыру (өзгерту) ("Жылдық" үлгілері үшін);

есептілік үлгісінің атауын таңдау;

есептілік үлгісінің деректерін қарау және редакциялау;

баспаға шығару.

198. "Орташа айлық және орташа жылдық мәндер" (деңгей, температура, шығын) ДБ қалыптастыруға кететін еңбек шығынының мөлшерлері уақыт нормаларының 31 қосымшасының 52 кестесінде келтірілген.

4–параграф. Тәртіптік бақылаулар деректерін графикалық өңдеу (деңгей, температура, шығын мәндерінің жедел, орташа айлық, орташа жылдық мәндері)
Тәртіптік деректер – жедел өлшеулер (деңгейлер, температура, шығын)

199. Осы тапсырманы шешу үшін келесі операциялар орындалады:

өңдеу үшін ББ тізімдерін қалыптастыру;

жедел өлшеулер графиктерін тұрғызу үшін жұмыс кестелерін қалыптастыру (таңдау);

жұмыс кестелерінің деректері (таңдаулары) бойынша жедел өлшеулер графигін қарау және тұрғызу;

график және кестені баспаға шығару.

5–параграф. Тәртіптік деректер – орташа айлық, орташа жылдық өлшеулер (деңгейлер, температура, шығын, электрөткізгіштік, мұнай өнімдері)

200. Осы тапсырманы шешу үшін келесі операциялар орындалады:

өңдеу үшін ББ тізімін қалыптастыру;

жер асты сулары деңгейлерінің орташа айлық, орташа жылдық (минималды, максималды) графиктерін тұрғызу үшін жұмыс кестелерін қалыптастыру (таңдау);

жұмыс кестелерінің деректері (таңдаулары) бойынша графиктерді тұрғызу және өңдеу;

графикті және кестені баспаға шығару.

201. Жер асты сулары деңгейінің, температурасының, шығынының жедел, орташа айлық және орташа жылдық мәндерін графикалық өңдеуге кететін еңбек шығынының мөлшерлері уақыт мөлшерінің 31 қосымшасының 53 кестесінде келтірілген.

6–параграф. Жер асты суларының қамтылу есебі және деңгейлер болжамының тапсырыс шешімдері

202. Осы тапсырысты шешу технологиясы келесідей:

1. "Орташа айлық және орташа жылдық мәндер" ДҚ. Болжамды есептеу үшін төтелдерді белгілеу.

2. Болжам периодын таңдау.

3. Жер асты сулары деңгейінің болжам тапсырмаларын шешу.

Ескерту: Болжам есебі бір төтел бойынша орындалады.

4. Нәтиже кестелерін баспаға шығару.

5. Нәтиже графиктерін баспаға шығару.

Ескерту:

1. Болжамдық тапсырысты шешу мөлшерлері "Орташа айлық және орташа жылдық мөлшерлер" қалыптасып болғаннан кейін ДБ ескерумен құрастырады.

2. Еңбек шығындарының мөлшерлері 12 ай алдында 20–жылдық бақылау қатарында 1 болжамға есептелген.

203. Жер асты суларының қамтылу есебін және деңгейін болжау тапсырмаларын шешуге кететін еңбек шығындарының мөлшерлері уақыт нормаларының 32 қосымшасының 54 кестесінде келтірілген.

7–параграф. Бақылау бекеттері бойынша атрибуттық деректерді өңдеу

204. Атрибутивті деректерге келесі параметрлер жатады:

техникалық жағдайы;

деңгейдің және температураның өзгеру амплитудалары;

статикалық деңгейлер;

гидродинамикалық параметрлер;

сутасымалдағыш көкжиектер.

205. Осы тапсырманы шешу технологиясы келесідей:

Өңдеу үшін ББ тізімін қалыптастыру;

таңдауды қалыптастыру;

таңдауды қарау және өңдеу;

жұмыс кестелерін өңдеу (Word, Excel және т.б.).

206. Бақылау бекеттері бойынша атрибуттық деректерді өңдеуге кететін еңбек шығыны бойынша мөлшерлері 33 қосымшаның 55 кестесінде келтірілген.

8–параграф. "Гидрохимия" жүйе астының деректер қорындағы ақпаратты өңдеу
Жер асты суларының сапасы бойынша "Жылдық" есеп берулерді қалыптастыру

207. Есеп берулер төтелдер және сутасымалдағыш көкжиектер бойынша қалыптасады. Есептіліктерді қалыптастыру үшін келесі операциялар орындалады:

өңделетін объектілер тізімін қалыптастыру (ББ);

есептілікті қалыптастыру күнін енгізу;

есептілікті қалыптастыру;

33 химиялық талдаулар деректерін салыстыру;

есептілік деректерін қарау және редакциялау.

208. Жер асты суларының сапасы бойынша жылдық есептілікті қалыптастыру үшін еңбек шығындарының мөлшерлері уақыт нормаларының 34 қосымшасының 56 кестесінде келтірілген.

9–параграф. Химиялық талдаулар деректерінің графикалық өңдеулері

209. Химиялық талдаулар деректерінің графикалық өңдеулеріне кететін еңбек шығындарының мөлшерлері уақыт нормаларының 34 қосымшасының 57 кестесінде келтірілген.

10–параграф. Химиялық талдаулар бойынша бақылау бекеттерінің атрибутивті деректерін өңдеу

210. Осы жұмыс түрін орындау технологоиясы келесідей:

ШМБК салыстыратын жұмыс кестелерін (таңдауларын) қалыптастыру (орташа, максималды, шекті)

жұмыс кестелерін (таңдауларын) қалыптастыру – су түрлері (орташа, максималды, шекті)

жұмыс кестелерін өңдеу (Microsoft Word, Microsoft Excel және т.б.).

211. Химиялық талдау деректері бойынша ББ атрибутивті деректерін өңдеуге кететін еңбек шығындарының мөлшерлері уақыт нормаларының 34 қосымшасының 58 кестесінде келтірілген.

11–параграф. "Қорлар және пайдаланулар" жүйе астының деректер қорындағы ақпаратты өңдеу

212. Жылдық бюллетеніне тұщы және минералды сулар үшін жер асты суларының желісін, қорын және есебін бақылау құрамы бойынша ақпарат кіреді. Бұл ақпаратты алу үшін келесі операциялар орындалады:

өңделетін объектілердің тізімін қалыптастыру;

құжаттың қалыптасу күнін енгізу;

шығыс құжатты (кестені) таңдау және қалыптастыру;

деректерді (кестелерді) қарау және редакциялау.

12–параграф. Жылдық бюллетень үлгісін қалыптастыру

213. Жылдық бюллетень үлгілерін қалыптастыруға кететін еңбек шығындарының мөлшерлері уақыт нормаларының 35 қосымшасының 59 кестесінде келтірілген.

13–параграф. Жүйе асты деректерін статикалық өңдеу

214. Суқақпалары және сутасымалдағыш көкжиектер бойынша суды іріктеп алу деректерін графикалық өңдеу орындалады.

Жұмысты орындау технологиясы келесідей:

суқақпалары және сутасымалдағыш көкжиектердің тізімін қалыптастыру;

анықтама қалыптастыру күнін енгізу;

суқақпалары бойынша деректердің болуы туралы анықтамаларды қалыптастыру;

суды іріктеп алу өлшемінің өзгеру диаграммаларын, графиктерін, тұрғызу үшін жұмыс кестелерін (таңдауларын) қалыптастыру;

графикті, диаграмманы тұрғызу және өңдеу;

графикті, диаграмманы рәсімдеу және баспаға шығару;

215. Статикалық өңдеуге кететін еңбек шығындарының мөлшерлері уақыт нормаларының 36 қосымшасының 60 кестесінде келтірілген.

14–параграф. Суқақпалары және бақылау бекеттері бойынша атрибутивті деректерді өңдеу (пайдалану төтелдері)

216. Атрибутивті деректер суқақпаларының және бақылау бекеттерінің сипат параметрлері бойынша кесте түріндегі ақпараттан тұрады. Осы ақпаратты алу үшін келесі операцияларды орындау қажет.

а) суқақпалары:

өңдеу параметрлерін таңдау;

өңдеу периодын (күнін) анықтау;

өңдеу үшін суқақпаларының тізімін қалыптастыру;

таңдап алынған кестелерді қарау және өңдеу;

баспаға шығару.

б) бақылау бекеттері (пайдалану төтелдері):

параметрлік кестені таңдау;

деректер таңдауын қалыптастыру;

ББ жұмыс тізімдерін қалыптастыру;

таңдауларды қарау және өңдеу;

баспаға шығару.

217. Суқақпалары және бақылау бекеттері бойынша атрибутивті деректерді өңдеуге кететін еңбек шығындарының мөлшерлері 61 кестеде келтірілген.

15–параграф. Суқақпалары бойынша анықтамалар алу

218. Таңдап алынған уақыт периодындағы суқақпасы (суқақпалары) бойынша ақпарат жалпы түрде қалыптастырылады.

Қажетті ақпараттарды алу үшін келесі операцияларды орындау қажет:

анықтаманы қалыптастырудың уақытша периодын таңдау;

суқақпаларының жұмыс тізімдерін қалыптастыру;

деректерді қарау және редакциялау;

есеп беруді (анықтаманы) қарау және баспаға шығару.

219. Суқақпалары бойынша анықтамаларды алуға кететін еңбек шығынының мөлшерлері 62 кестеде келтірілген.

16–параграф. "Мониторинг объектілерінің төлқұжаттары" жүйе астының деректер қорындағы ақпаратты өңдеу

220. Объект бойынша бақылау бекеттері, суқақпалар және гидрогеологиялық қорытынды үшін шығыс үлгілер қалыптастырылады.

221. Қажетті ақпаратты алу үшін келесі операцияларды орындау қажет:

а) бақылау бекетінің төлқұжаты:

ББ төлқұжат үлгісін таңдау;

объектіні таңдау (ББ);

ББ төлқұжатын қалыптастыру (құжат бөлімдерін таңдау):

ББ төлқұжатын қарау және редакциялау;

құжатты баспаға шығару;

ББ төлқұжатына бағана деректерін (бөлімдерді таңдау) дайындау;

бағана үшін деректерді қарау және редакциялау;

ББ төлқұжатына бағаналарды тұрғызу;

қарау және баспаға шығару.

б) суқақпа төлқұжаты:

төлқұжат үлгісін таңдау;

жұмыс тізімінен объектіні (суқақпасын) таңдап алу;

құжат бөлімдері бойынша суқақпа төлқұжатын қалыптастыру;

қарау, редакциялау және баспаға шығару.

в) гидрогеологиялық қорытындылар:

объектіні таңдау (суқақпа, төтел);

осы құжат үшін деректерді таңдау жылын енгізу;

таңдап алынған объект бойынша ДҚ мағлұматтың болуын тексеру;

қалыптастырылып жатқан құжаттың бөлімдерін таңдау және қарау;

үлгіпішінге келтіру, редакциялау және құжатты баспаға шығару.

222. Жер асты сулары мониторингі объектілерінің төлқұжаттарын қалыптастыруға кететін еңбек шығындарының мөлшерлері уақыт нормаларының 38 қосымшасының 63 кестесінде келтірілген.

17–параграф. АКЖ ЖАСММ жүйесінің деректер қорына уақытпен тәртіптелмеген сұрау салулар

223. Уақытпен тәртіптелмеген сұрау салу бойынша материалдарды алу үшін келесі тапсырмалардың шешіліп орындалуы қажет:

тапсырманы қою және шығыс құжаттың құрлымын анықтау;

сұрау архитектурасын жобалау (Қажетті параметрлік кестелер арасындағы байланысты анықтау);

"сұрау құрушы" - да сұрау құру (сұрау салуды орындау үшін кестелердің жұмыс өрістерін анықтау);

сұрау салуды орындау (нәтиже беретін деректер жиынын қалыптастыру);

сұрау салудың орындалуын бақылау (кестенің жұмысшы өрістерінің дұрыс толтырылуы бойынша);

сұрау салудың шығыс үлгісін рәсімдеу және баспаға шығару (Ассеss, Ехсеl)

224. Уақытпен тәртіптелмеген сұрау салу бойынша материалдарды алуға кететін еңбек шығындарының мөлшерлері уақыт нормаларының 39 қосымшасының 64 кестеде келтірілген.

12. Жер асты суларының күйін және пайдалануын зерттеумен байланысты жұмыстар
1–параграф. Бұрғылау төтелдерінің (алғашқы және қайталанылатын) жер асты суларының пайдаланымдағы суқақпаларын тексеріп қарау

225. Бұрғылау төтелдерінің жер асты суларының пайдаланымдағы суқақпаларын тексеріп қараумен байланысты жұмыстарға келесілер жатады:

суқақпа орналасу аумағы бойынша қордағы, архивтегі және баспаға шығарылған материалдарды жүйеге келтіру және жинау;

суқақпаның өзін қарап тексеру;

рәсімдеу жұмыстары.

226. Су қақпаларын қайтадан тексеріп қарау бойынша жұмыстар құрамына қордағы, архивтегі және баспаға шығарылған материалдарды жүйеге келтіруден және жинаудан басқаларының барлығы кіреді.

227. Жұмыс құрамы суқақпаны алғашқы тексеріп қарау бойынша:

жиналған және жүйеге келтірілген материалдарды зерттеу және талдау;

Суқақпаны тексеріп қарауға келісімдеу және рұқсат алу;

суқақпаны пайдаланатын мекемеде геолого–техникалық құжаттаманың және оны зерттеудің болуын тексеру;

суқақпа құрылысына рұқсат бар екенін тексеру;

суқақпаға (төтелдер төлқұжаттарына) техникалық төлқұжаттың болуын орнату және оның стандартқа сәйкестігін тексеру; суқақпа төтелдерінің санын, орналасу мекенін және техникалық сипаттамасын айқындау, жобалық дебитті және деңгейдің төмендеуін, қолданыстағы қорлардың дәрежесін, санитарлы күзет аумақтарының есептік мөлшерлерін, су сапасының есептік (қорлық) көрсеткішін, суқақпалары участкесіне жақын орналасқан жер асты суларын патенциалды ластау көздерінің бар болуын, ережелерді қадағалауды тексеру және суқақпа құрылысының талаптарын бекіту;

суқақпа ауданы бойынша орындаушылардың қозғалуы;

суқақпа сұлбасын құрастыру;

жобалықпен салыстыра отырып нақты суқақпа құрылымдарын - бұрғылау төтелдерінің санын, олардың орналасу мекенін, суқабылдағыш жабдықтарын анықтау;

бұрғылау төтелдері аузының техникалық күйіне және оларды ҚМжЕ сәйкестігіне тексеру;

тұрақты су көтергіштің таңдалу дұрыстығын және динамикалық су деңгейі орналасуына қатысты оның батуын тексеру;

іріктеп алынатын су санына есеп жүргізу және болуын, пайдаланымдағы төтелдердің динамикалық су деңгейінің бақылануын және су сапасын тексеру;

суқақпасының санитарлы күзет аумағын және олардың тәртіптерінің орындалуын тексеру;

динамикалық деңгейді өлшеу үшін, олардың күйін анықтау үшін төтелдерде шығынөлшегіштердің және пьезометрлердің орнатылуын тексеру;

көлемдік әдіспен су шығындарын өлшеу бақылауын өткізу;

су температурасын және деңгейін бақылау өлшеулерін жүргізу;

ластаушы құрамдас бөлшектер кешеніне толық химиялық талдау бақылауы үшін су сынамаларын іріктеп алу және тұрақсыз құрамдас бөлшектерді анықтау; этикеткалау және қораптау; қарап шығу актісін толтыру.

228. Жұмыс құрамы суқақпаны қайта тексеріп қарау бойынша:

материалдармен танысу;

алғашқы тексеріп қарау материалдарымен танысу;

суқақпаны тексеріп қарауға келісімдеу және рұқсат алу;

қосымша келіп түскен құжаттарды зерттеу;

алғашқы тексеріп қарау ұсыныстарының нақты орындалуын тексеру;

суқақпасы ауданында орындаушылардың қозғалып отыруы;

химиялық және бактериологиялық талдаулар үшін су сынамаларын іріктеп алу;

судың деңгейін, температурасын, шығынын өлшеу;

қайта тексеріп қарау актісін (қорытындысын) толтыру.

229. Нормативті материалдар бір иегерге тиесілі суқақпасы үшін есептелген. Суқақпасы пайдаланымдағы төтелдердің біреуінен немесе тобынан тұрады.

230. Суқақпасы ауданында орындаушылардың тексеріп қарау жүргізгенде қозғалып отыруы жаяу жүзеге асырылады, жергілікті жерді өту дәрежесі 1-2. Су деңгейі, температурасы және шығыны тексеріп қаралып жатқан суқақпасында қамтылған техникалық амалдармен өлшенеді. Әр пайдаланымдағы төтелдерден сыйымдылығы 0,5 литр құрайтын бөтелкелермен 5 литрге дейінгі көлемде бір су сынамасы алынады.

231. Гидрогеологиялық партия (отряд) басшысының үлестік қатысуымен жұмыс түрлік құрамды өндірістік топпен орындалады (40 қосымшаның 65 кестесі), партия басшысы сәйкес алдын ала дайындау – қорытынды операцияларға қатысады.

232. Суқақпаларын алғашқы және қайта тексеріп қарауға кететін уақыт мөлшерлері суқақпасындағы төтел санын есепке ала отырып есептелген және уақыт нормаларының 40 қосымшасының 66 кестесінде келтірілген.

233. Өндірістік топтағы әр орындаушының еңбек шығындары (адам - кезеңде) сан жағынан осындай жұмыстарды орындауға кететін уақыт мөлшерлеріне тең. Гидрогеологиялық партия (отряд) басшысының еңбек шығындары 1 алғаш немесе қайта тексеріп қарауда 0,2 адам/кезеңді құрайды.

Гидрогеологиялық зерттеулерді (түсіру жұмыстары) және жер қойнауы мониторингі (жерасты сулары мониторингі) жүргізуге арналған уақыт нормаларына 1 қосымша

Кесте 1

Жұмыс жүргізу кезінде қабылданған шарттардан ауытқуды ескеретін, дала алқабы жұмыстарының уақыт мөлшерлеріне түзету коэффициенттері

№ п п	Коэффициенттерді қолдану шарттары	Коэффициенттер
1	2	3
1	Биік таулы жерлерде жұмыс жасағанда, шамасы 1500 м жоғары теңіз деңгейі:
	1501-2000	1,05
	2001-3000	1,10
	3001-3500	1,18
	3501-4000	1,25
2	Күзгі–көктемгі және қысқы периодта, сонымен қатар жыл мезгілінің кез келген уақытында ауа температурасы теріс болатын биік таулы аймақтарда, келесідей орташа температураларда (жұмыс жасау кезінде):
	-100 С – ге дейін	1,10
	-200 С – ге дейін	1,17
	-300 С – ге дейін	1,25
	минус 300 С – ден жоғары	1,35
3	Жаз мезгілінде күндізгі орташа температураларда (жұмыс жасау кезінде):
	+310 С – ден +350 С – ге дейін	1,18
	+ 360 С – ден +400 С – ге дейін	1,33
4	Қазбалардың өтуі мен көмілуінде, дымқыл сазды топырақтан, құрал саймандарға жабысып қалатын топырақтан қолмен сынамаларды алғанда және өндегенде	1,2

Кесте 2

Өту бойынша аймақтардың топтастырылуы

Өту дәрежесі	Аймақ сипаты
1 (жақсы)	Аймақтар қырлы әлсіз бөлшектелген немесе төбешікті жер бедерімен; өзенді алқаптар, сайлар және жақсы өтетін бағаналар.
2 (қанағаттанарлық)	Қиылған жер бедері бар аймақтар, қатынасты жоғарлау 300 м - ге дейін, тікжарлылығы 200 - қа дейін. Селдір топай, бұталар, әлсіз батпақты аумақ, биік таулы тегістіктер, жыртылған аудандар.
3 (нашар)	Тау етегінің аймақтары, мұздықтары және ауыр өтетін таулы атжалдары жоқ, қатынасты жоғарлау 600 м - ге дейін, тікжарлылығы 200 - тен жоғары, тасты төгілістер (курумдар), орманды, қатты өсіп кеткен жартастар. Қарқынды дамыған желілі сайлары (адырниктері), ирригациялық және мелиоративті желілері бар ағын су аймақтары. Жартылай бекітілген және бекітілмеген құмдары бар шөл аймақтары.
4 (өте нашар)	Таулы жер бедері бар, қиын өтілетін ара тәрізді және таулы қыртыстары мен мұздықтары бар, өткір жүзді шыңдары бар, жиі жарлы жар тастары бар, қауіпті асулары бар, жолы жоқ шатқалдары бар, қарқынды тау өзендері бар, қалың орманды жартастары бар аймақтар.

Ескерту. 1. Ұшқырланған аумақтарда (қалалар, ауылдар, поселкілер және т.с.с.) жаяу қозғалғанда өту дәрежесі 1 теңестіріледі.

2. Топырақты жолдар бойынша жаяу қозғалғанда, кез келген ортаны зерттеу процесінде өту дәрежесі 1 теңестіріледі.

Кесте 3

Жер жағдайларының гидрогеологиялық және инженерлі–геологиялық күрделілік дәрежелері

Дәреже	Гирогеологиялық жағдайлардың дәреже сипаттамасы
1	Созылымы және қуаттылығы бойынша төзімді сулы көкжиектер (кешендер) басымдырақ. Жер асты сулары литологиялық біркелкі тау жыныстарында тақта тәрізділері басымды. Жер асты суларының химиялық құрамы салыстырмалы түрде біркелкі. Жасанды және табиғи судың көрінуі сан жағынан көп емес.
2	Созылымы және қуаттылығы бойынша төзімді емес сулы көкжиектер (кешендер) басымдырақ. Жер асты сулары литологиялық біркелкі емес тау жыныстарында тақта тәрізділері басымды. Жер асты суларының химиялық құрамы біркелкі емес. Жасанды және табиғи судың көрінуі орташа дамыған.
3	Жер асты суларының өзара күрделі байланысы бар көптеген түрлері. Қатпарлы жер асты сулары. Жер асты суларының химиялық құрамы аса біркелкі емес. Олардың төзімді емес деңгейінде топырақ суларының жақын орналасуы (5 м - ге дейін басым). Табиғи немесе жасанды судың көрінуі, батпақтығы, қалқыма су кең дамыған.
Инженерлі–геологиялық жағдайлардың сипаттамасы
1	Еріп жатқан күйдегі литологиялық біркелкі тау жыныстары басымдырақ. Геоморфологиялық жағдайлары қарапайым біркелкі. Топырақ суларының деңгейлері аудан бойынша төзімді. Қазіргі замани экзогенді геологиялық процестер дамымаған.
2	Литологиялық біркелкі емес тау жыныстары басымдырақ. Геоморфологиялық жағдайлары біркелкі емес. Топырақ суларының деңгейінде маңызды ауытқуы бақыланады. Қазіргі замани экзогенді геологиялық процестер аса маңызды емес жайылуға ие. Құрылыстардың деформациясы сирек және маңызды емес.
3	Литологиялық біркелкі емес тау жыныстары. Геоморфологиялық жағдайлары күрделі. Топырақ суларының деңгейінде маңызды ауытқуы бақыланады. Қазіргі замани экзогенді геологиялық процестер кең дамыған. Құрылыстардың деформациялары жиі және маңызды.

Кесте 3-1

Космо және аэрофотоматериалдарды дешифрлау күрделілігі бойынша аумақтар күрделілігінің дәрежелері

Дәреже	Дешифрлау күрделілігінің сипаттамасы
1	2
1 (қарапайым)	Космо және аэрофотосуреттерде картаға түсіру объектілерінің 60 % көбі бейнеленеді. Тегіс аумақтар картаға түсіру объектілерінің жақсы орнатылған дешифрлау белгілері және индикаторлары бар.
2 (қанағаттанарлық)	Космо және аэрофотосуреттерде картаға түсіру объектілері 30 – дан 60 % – ға дейін бейнеленеді. Тегіс және таулы аумақтар картаға түсіру объектілерінің қанағаттанарлықтай орнатылған дешифрлау белгілері және индикаторлары бар.
3 (күрделі)	Космо және аэрофотосуреттерде картаға түсіру объектілерінің 30 % – на дейінгі мөлшері бейнеленеді. Тегіс және таулы аумақтар, олардың шектерінде картаға түсіру объектілерінің дешифрлау белгілерін және индикаторларын орналастыру қиын.

Кесте 4

Жер асты суларын ластау көзі болып табылатын техногенді объектілер дәрежелері, оларды тексеру күрделілігі бойынша

Дәреже	Дәреже сипаттамасы
1	2
1	Мал өсіру кешендері, мал өсіру, өнеркәсіптік, коммуналдық тұрақтар, минералды тыңайтқыштар және улы химиялық заттармен суарылатын ауылшаруашылық егіс далалар; улы химиялық заттар мен минералды тыңайтқыштардың қоймалары, мал молалары. Тексеру ауданы 5 кв.км – ге дейін.
2	Ауылшаруашылық өнімдерін қайта өндіріп шығаратын жергіліті өнеркәсіптік кәсіпорындар (қанттық, ашытқы, сүрлегіш және т.с.с.); ағаш өңдейтін, автокөліктік және т.с.с.; мұнай базалары, АШБ, өнеркәсіпті – тұрмыстық қоқыстар. Тексеру ауданы 5 кв.км – ге дейін.
3	Дәрі дәрмек жасайтын, химиялық, металлургиялық зауыттар, тыңайтқыштарды өндіріп шығаратын зауыттар, электростанциялар. Тексеру ауданы 10 кв.км – ге дейін.
4	Химиялық, металлургиялық, кенөндіру және өзге де кәсіпорындар, АШБ, сүзудің үлкен алаңдарымен ұсынылған қалдықтарды сақтау жерлері, радиобелсенді қалдықтарды сақтау қорлары; өнеркәсіптік ағынды суларды жер астына көму полигондары; қатты тұрмыстық және өнеркәсіптік қалдықтар полигондары. Тексеру ауданы 40 кв. км – ге дейін.

Кесте 5

Шаруашылық объектілерінің дәрежелері, олардың жер асты суларының ластануына әсер ету дәрежесі бойынша

Дәреже	Дәреже сипаттамасы
1	2
1	Ормантехникалық, сумен қамтамасыз ету, энергетикалық
2	Егіншілік, көліктік, жылуэнергетикалық, рекреациондық
3	Малшылық, суландыру, кенөндіруші, өнеркәсіптік, қалалық.
4	Ядролық – энергетикалық.

Кесте 6

Шаруашылық игеру дәрежесі бойынша аумақ категориялары

Дәреже	Дәреже сипаттамасы
1	2
1	Аумақтар игерілмеген немесе әлсіз игерілген. Иесіз, ақаулы, апаттық түрдегі су сынама төтелдері, қақталған бұлақтардың және т.с.с. потенциалды ластау көздерінің саны 10 кв. км 5 көп емес.
2	Игерілген аумақтар. 1 дәреже сипаттамасында тізбектеп көрсетілген объектілер саны 10 кв. км 10 аспайды.
3	Қарқынды игерілген аумақтар. 1 дәреже сипаттамасында тізбектеп көрсетілген объектілер саны 10 кв. км 10 санынан асатын.

Кесте 7

Объектілердің геологиялық зерттеу күрделілігін топтастыру

Геологиялық зерттеу күрделілігінің дәрежесі	Дәреже сипаттамасы
1	Қарапайым минералогиялық құрамы бар тау жыныстары, өзгертілмеген.
2	Күрделі минералогиялық құрамы бар тау жыныстары, өзгертілмеген.
3	Метаморфиз процестері тиген тау жыныстары; төзімді аймақтық желдену қабықтары.
4	Күрделі минералогиялық құрамы бар тау жыныстары, қиын диагностика жасалынатын; төзімсіз аймақтық желдену қабықтары.
5	Ороговиктелген, мигматизирленген немесе тамырланған тау жыныстары.
6	Терең гидротермиялы – метасомалық қайта өңдеуге ұшыраған тау жыныстары; күрделі минералогиялық құрамды немесе құрлымды кен денелері.

Ескерту.

1. "Объектә деп тау жыныстарының табиғи жалаңаштығы немесе тау төзімділігімен (бұрғылау төтелдерімен) ашылатын геологиялық тілік түсіндіріледі.

2. 100 метр тілікке тау жыныстарының шек қорабының саны 9 - дан асатын болса объект дәрежесі бірге жоғарылайды.

"Қорап шегі" деп стратиграфиялық, литологиялық, петрографикалық және тектоникалық шектер түсіндіріледі.

3. Егер бір метр тілікке тау жыныстарының бес түрінен көп түрлер келетін болса немесе желісілемді – қосылымды минералдану байқалса объект дәрежесі бірге жоғарылайды.

4. Егер бір уақытта екінші және үшінші ескерту қолданылса объект дәрежесі екіге жоғарылайды.

Гидрогеологиялық зерттеулерді (түсіру жұмыстары) және жер қойнауы мониторингі (жерасты сулары мониторингі) жүргізуге арналған уақыт нормаларына 2 қосымша

Кесте 8

Тарсылдақпен таудың бірлік қазбасында су деңгейін өлшеуге кететін уақыт мөлшері, кезең

Өлшеуіш – 1 өлшеу

Жолдардың №	Тереңдік интервалы, м	Су деңгейін өлшеу
		Үш аяқтыны орнатпай	Үш аяқтыны орнату және бөлшектеумен
1	2	3	4
1	10 – ға дейін	0,021
2	11-25	0,022
3	26-50	0,025
4	51-100	0,029
5	101-150		0,101

Гидрогеологиялық зерттеулерді (түсіру жұмыстары) және жер қойнауы мониторингі (жерасты сулары мониторингі) жүргізуге арналған уақыт нормаларына 3 қосымша

Кесте 9

Тарсылдақпен таудың бірлік қазбасында тереңдікті өлшеуге кететін уақыт мөлшері, кезең

Өлшеуіш – 1 өлшеу

Жолдардың №	Тереңдік интервалы, м	Кен алынған кеңістікте тереңдікті өлшеу
		Үш аяқтыны орнатпай	Үш аяқтыны орнату және бөлшектеумен
1	2	3	4
1	10 – ға дейін	0,020
2	11-25	0,022
3	26-50	0,025
4	51-100	0,029
5	101-150		0,099
6	> 150		0,103

Гидрогеологиялық зерттеулерді (түсіру жұмыстары) және жер қойнауы мониторингі (жерасты сулары мониторингі) жүргізуге арналған уақыт нормаларына 4 қосымша

Кесте 10

Таудың бірлік кен қазбасында су температурасын өлшеуге кететін уақыт мөлшері, кезең

Өлшеуіш – 1 өлшеу

Жолдардың №	Өлшеу интервалы, м	Температураны өлшеу
		Үш аяқтыны орнатпай	Үш аяқтыны орнату және бөлшектеумен
1	2	3	4
1	10 – ға дейін	0,093
2	11-25	0,095
3	26-50	0,097
4	51-100	0,102
5	101-150		0,171
6	> 150		0,175

Гидрогеологиялық зерттеулерді (түсіру жұмыстары) және жер қойнауы мониторингі (жерасты сулары мониторингі) жүргізуге арналған уақыт нормаларына 5 қосымша

Кесте 11

Таудың бірлік кен қазбасында су температурасын және деңгейін біріктіріп өлшеуге кететін уақыт мөлшері, кезең

Жолдардың №	Тереңдік интервалы, м	Су температурасын және деңгейін біріктіріп өлшеу
		Үш аяқтыны орнатпай	Үш аяқтыны орнату және бөлшектеумен
1	0-10	0,103	-
2	11-25	0,107	-
3	26-50	0,111
4	51-100	0,111	-
5	101-150	-	0,181

Гидрогеологиялық зерттеулерді (түсіру жұмыстары) және жер қойнауы мониторингі (жерасты сулары мониторингі) жүргізуге арналған уақыт нормаларына 6 қосымша

Кесте 12

Ағып жатқан су немесе ағын суларда су шығынын өлшеудің уақыт мөлшерлері, кезең

Өлшеуіш – 1 өлшеу

Жолдардың №	Өлшеу құралдарының аталуы	Мөлшер мәні
1	2	3
1	Тасымалданатын өлшеу сауытымен	0,052
2	Гидрометриялық су жіберу бойынша	0,062
3	Тасымалданатын су жіберу шеңберінің көмегімен	0,065

Гидрогеологиялық зерттеулерді (түсіру жұмыстары) және жер қойнауы мониторингі (жерасты сулары мониторингі) жүргізуге арналған уақыт нормаларына 7 қосымша

Кесте 13

Ағып жатқан су немесе ағын суларда (су қоймалары) су сынамаларын алуға кететін уақыт мөлшерлері, кезең

Өлшеуіш – 1 өлшеу

Жолдардың №	Жұмыс жүргізу жағдайлары	Мөлшер мәні
1	2	3
1	0,5 л көлеміндегі бір бөтелке	0,050

Гидрогеологиялық зерттеулерді (түсіру жұмыстары) және жер қойнауы мониторингі (жерасты сулары мониторингі) жүргізуге арналған уақыт нормаларына 8 қосымша

Кесте 14

Бақылау тәртібін инспекциялауға кететін уақыт шығындары (кезең)

Өлшеуіш – 1 өлшеу

Жолдардың №	Жұмыстардың аталуы	Мөлшер мәні
1	2	3
1.	Бақылау биркасындағы жазудың дұрыстығын және өз уақытына сай жасалғанын тексеру. Бақылау биркасын шешіп алу, жазудың өз уақытына сай жасалғанын тексеру, соңғы өлшем мерзімдері, бақылау өлшеммен салыстыру, бирканы орнына орналастыру, кемшіліктер туралы актіде белгілеу (бір төтел бойынша).	0,013
2.	Бақылаушының дала кітапшасындағы жазуларды бақылау өлшемдерімен салыстыру: кітапты ұсынуды талап ету, оны алу, барлық бекеттің төтелдері бойынша соңғы өлшемдері бар жазбалардың инспекция актінде белгілену және бақылау өлшеулерді салыстыру, бақылаушының дала кітапшасындағы кемшіліктерді белгілеу (жалпы бекет үшін)	0,014
3.	Бақылаушының өлшемтаспасын түзетулерге тексеру, эталонды болат таспасы бар ұзындығы 50-100-200 м болатын өлшемтаспаның бөліктерінің бөлшектеуін беттестіру, жөндеу туралы жазу, бақылаушы кітапшасында және актіде бөлшектерді беттестіру және салыстыру (жалпы бекет үшін)	0,076
4.	Кітаптың барлығының, базаға пошта арқылы жіберілетін одан түсірілген көшірменің дұрыс толтырылғанын тексеру (жалпы бекет үшін)	0,039
5.	Термометр жұмысының күйін оның эталон жұмысының күйімен салыстыру арқылы тексеру: ауада екі термометрдің көрсеткіштерін беттестіру, шелекпен су алу, суға салынған термометрлердің сынап бағанасы тоқтағанға дейін күтіп, екі термометрдің көрсеткіштерін беттестіру, актіде және бақылаушының дала кітапшасында термометр күйлері және тексеруі туралы жазу толтыру (жалпы бекет үшін)	0,097
6.	Қоршаған орта өзгерісіне баға беру үшін төтелдің немесе төтелдер тобынан 1-2 км радиус қашықтығындағы жерлерді қарап шығу. Жер бедерінде, өсімдіктерде, жер бетіндегі су ағындыларында, су қоймаларында, жасанды факторлардың және жағдайлардың пайда болуына (құрлыс, су жіберулер, арықтар, қоқыстар), өнеркәсіптік құрылыстарға және ауылшаруашылық игеруге назар аудару. Актілерде кітап тізімдемелерде бұрын белгіленген жағдайларды қазіргілермен салыстыру (жалпы бекет үшін)	0,016
7	Қоршаған ортадағы өзгерістерді карта сұлбаға енгізу, журналда белгілеу (бұл – жалпы бекет үшін)	0,038
	Уақыт шығынының барлығы, кезең	0,293

Гидрогеологиялық зерттеулерді (түсіру жұмыстары) және жер қойнауы мониторингі (жерасты сулары мониторингі) жүргізуге арналған уақыт нормаларына 9 қосымша

Кесте 15

Орындаушылардың көшіне және өтуіне кететін уақыт шығындары, кезең

Жолдың №	Жол сипаты	Автокөлікте (1 км – ге)	Жаяу (1 км)
1	2	3	4
Жылдың құрғақ уақытында
1	Жолдар жайлы және құрғақ топырақты, бет жабындысы қатты түзу аз қиылысқан жер	0,004	0,034
2	Егістіктер, бет жабындысы қатты қиылысқан жер, жолсыздық, өсіп кеткен участкелер	0,007	0,043
Көктем және күз мезгілінде
3	Жолдар жайлы және ылғал, балшықтар топырақты	0,027
4	Жолсыздық, қиылысқан жер, балшықты топырақты жолдар	0,032	0,056

Гидрогеологиялық зерттеулерді (түсіру жұмыстары) және жер қойнауы мониторингі (жерасты сулары мониторингі) жүргізуге арналған уақыт нормаларына 10 қосымша

Кесте 16

Құдықтарды, иесіз ұңғымаларды және бұлақтарды тексеріп қарауға кететін уақыт шығындары, кезең

Өлшеуіш – 1 өлшеу

№ пп	Жұмыс аталуы	Уақыт шығындары
1	2	3
1	Құдықтарды тексеріп қарау	0,249
2	Өздігінен ақпайтын төтелдерді тексеріп қарау	0,218
3	Өздігінен ағатын төтелдерді тексеріп қарау	0,236
4	Бұлақтарды тексеріп қарау	0,387

Гидрогеологиялық зерттеулерді (түсіру жұмыстары) және жер қойнауы мониторингі (жерасты сулары мониторингі) жүргізуге арналған уақыт нормаларына 11 қосымша

Кесте 17

Бағытты зерттеу жұмыстарын жүргізуге кететін уақыт мөлшерлері, кезең

Өлшеуіш – 10 км

Жол нөмірі	Өту дәрежесі (2 кесте)	Гидрогеологиялық құрылым күрделілігінің дәрежесі (3 кесте)
		1	2	3
1	2	3	4	5
Таспаға түсіру масштабы 1:200 000
Алдын ала тексеріп алу бағдарлары
1	1	0,510	0,765	1,211
2	2	0,817	1,253	1,798
3	3	1,199	1,907	2,630
4	4	1,781	2,833	3,967
Гидрогеологиялық бағдарлар
1	1	0,810	0,850	0,975
2	2	0,963	0,993	1,112
3	3	1,207	1,160	1,403
4	4	1,552	1,355	1,789
Гидрогеологиялыққа дейін зерттеу
1	1	0,872	0,992	1,138
2	2	1,024	1,127	1,305
3	3	1,283	1,280	1,497
4	4	1,608	1,454	1,717
Инженерлі-геологиялық бағдарлар
1	1	1,082	1,230	1,397
2	2	1,274	1,397	1,525
3	3	1,498	1,587	1,664
4	4	1,762	1,803	1,816
Радиологиялық бақылаулары бар кешенді гидрогеологиялық және инженерлі-геологиялық бағдарлар
1	1	3,416	3,880	4,408
2	2	4,017	4,509	5,061
3	3	4,724	5,399	6,170
4	4	5,555	6,258	7,050

Кесте 17-1

Алдын ала тексерулерді және жергілікті бағдарларды 1:200000-1:50000 масштабтарындағы таспаға түсіру жұмысы процесінде геологиялық партияның өнеркәсіптік (бағдар) тобының

Түрлі құрамы

Лауазымдар және мамандықтар атауы	Орындаушылар саны
Геолог	1
Техник-геолог	1
Геологотаспаға түсіру және барлау жұмыстарындағы жұмысшы	1
Барлығы:	3

Гидрогеологиялық зерттеулерді (түсіру жұмыстары) және жер қойнауы мониторингі (жерасты сулары мониторингі) жүргізуге арналған уақыт нормаларына 12 қосымша

Борпылдақ жыныстардың түрлі өкілдерін топтастыру (жыныстарды қолмен жобалау үшін)

Жыныстардың атаулары және сипаттамалары	Жыныстар дәрежесі
1	2
Жеңіл, жұмсақ саз балшық, құрамында 10 % дейін қиыршықтас, қиыршық тас және малтатас араласқан	II
Жеңіл, жұмсақ саз балшық, құрамында 10 % аса қиыршықтас, қиыршық тас және малтатас араласқан	III
Борпылдақ үйінді, құрғақ саз балшық	I
Майлы, ауыр саз балшық	IV
Ұсақ қиыршық топырақтармен және құмайттармен цементтелген, қиыршықтасты – галечті шөгінділер	IV
Ірі қиыршық топырақтармен цементтелген, бөлшектерінің мөлшері 80 мм дейін болатын қиыршықтасты – галечті шөгінділер	II
Дәл сол сияқты бөлшектерінің мөлшерлері 80 мм аса	III
Тасқиыршық	III
Қоспалары жоқ жұмсақ лесс	I
Дәл сол сияқты, бірақ құрамында қиыршықтас, қиыршық тас және малтатас араласқан	II
Қатайған лесс	III
10 % дейін қиыршықтас, қиыршық тас және малтатас араласқан құм және құмайт	I
Дәл сол сияқты, 30 % дейін	II
Дәл сол сияқты, 30 % аса	III
Қиыршықтас және қиыршық тас сан мөлшері 10 % дейін болғанда қиыршықтас, қиыршық тас және қойтас араласқан құм және құмайт	II
Дәл сол сияқты, 10 % аса	III
Тамырлары және қоспалары жоқ өсімдік қабаты	I
Дәл сол сияқты, жыңғыл және 300 мм дейінгі қалыңдықтағы ағаштардың тамырларымен, қиыршықтас, қиыршық тас және малтатас араласқан	II
Жартас жыныстарының механикалық бұзылуынан әлсіз байланысқан өнімдер	IV
Жұмсақ тақыршақ және сортаң	II
Дәл сол сияқты, қатайған	IV
Қоспалары жоқ жұмсақ саздақ	I
Дәл сол сияқты, 10 % дейін қиыршықтас, қиыршық тас және малтатас араласқан	I
Дәл сол сияқты, 10 % аса қиыршықтас, қиыршық тас және малтатас араласқан	II
Дәл сол сияқты, қиыршықтас және қиыршық тас сан мөлшері 10 % дейін болғанда қиыршықтас, қиыршық тас және қойтас араласқан	II
Дәл сол сияқты, 10 % аса	III
Қоспасы жоқ ауыр саздақ	I
Дәл сол сияқты, 10 % дейін қиыршықтас, қиыршық тас және малтатас араласқан	II
Дәл сол сияқты, 10 % аса	II
Дәл сол сияқты, қиыршықтас және қиыршық тас сан мөлшері 10 % дейін болғанда қиыршықтас, қиыршық тас және қойтас араласқан	III
Қиыршықтас және қиыршық тас сан мөлшері 10 % дейін болғанда қиыршықтас, қиыршық тас және қойтас араласқан ауыр саздақ	IV
Жұмсақ көмір	IV
Мөлшері 50 мм дейінгі қиыршық тас	II
Дәл сол сияқты, 100 мм дейін	III

Гидрогеологиялық зерттеулерді (түсіру жұмыстары) және жер қойнауы мониторингі (жерасты сулары мониторингі) жүргізуге арналған уақыт нормаларына 13 қосымша

Кесте 18

Есептіліктен тау - техникалық шарттардың ауытқуын ескеретін түзету коэффициенттері

Коэффициентті қолдану шарттары	Коэффициент
1	2
1. Қолмен дымқыл шыңыраулардан өту жобаланып жатқан жыныстарында көлемі 300 мм асатын тау жыныстарының қиық бөлшектерін (қойтастар) және шой тас тапқанда: - көлем бойынша 11 - 30 % - ға дейін құрамында қойтастар мен шой тастар болғанда - сол сияқты, 30 % аса	1,15 1,30
2. Құралдарға жабысатын жыныстар бойынша қолмен қазбалардан өткенде	1,25
3. Қатып қалмаған жыныстарда тереңдігі 2,5 м дейін қолмен шыңырауларды өту, жыныстарды, үйінді ретінде жыныстарды қалағанда	1,18
4. Су тасығанда шыңырауларды бекіту және өту, куб/сағат: - 2 - ден 8 - дейін - 8 - ден 20 - дейін	1,07 1,15
5. Таспаға түсіру гидрогеологиялық жұмыстарды орындағанда, жобада бұрғылау жарғыш жұмыстарын қолдану мүмкінсіздігі дәлелденгенде, IV дәрежелі және одан да жоғары жыныстарға қолмен өтуде уақыт мөлшерлеріне келесідей коэффициенттер қолданылады: - при проходке выработок в породах: V-VII дәрежелер VIII-X дәрежелер XI дәреже XII-XIII дәрежелер XIV дәреже XV дәреже	1,18 1,25 1,67 2,0 2,20 2,40

Гидрогеологиялық зерттеулерді (түсіру жұмыстары) және жер қойнауы мониторингі (жерасты сулары мониторингі) жүргізуге арналған уақыт нормаларына 14 қосымша

Кесте 19

Радиометриялық зерттеулерсіз қақпақпен қауғалардағы таулы жүктемелерді алу және жыныстарды алдын ала қопсытусыз қолмен ұңғымалауда кететін уақыт мөлшерлері

(шыңыраудың 1 м біргәді/кезеңмен)

Жол нөмірі	Тереңдік интервалы, м	Жыныс дәрежесі
		I	II	III	IV
1	2	3	4	5	6
0,8 және 0,9 кв. м қимасымен
1	0-2,5	0,18	0,34	0,54	0,83
2	0-5,0	0,21	0,35	0,57	0,90
3	5,0-10,0	0,39	0,55	0,77	1,12
1,25 кв. м қимасымен
1	0-2,5	0,216	0,409	0,650	1,00
2	0-5,0	0,253	0,421	0,686	1,083
3	5,0-10,0	0,469	0,662	0,927	1,348

Кесте 20

Радиометриялық зерттеулерсіз қақпақпен қауғалардағы таулы жүктемелерді алу және жыныстарды алдын ала қопсытусыз 0,8 және 0,9 (1,25 дейін) кв. м қимасымен қолмен ұңғымалауда кететін уақыт мөлшерлері

(шыңыраудың 1 м біргәді/кезеңмен)

Жол нөмірі	Тереңдік интервалы, м	Жыныс дәрежесі
		I	II	III	IV
1	2	3	4	5	6
1	0-2,5	0,289	0,482	0,723	1,073
2	0-5,0	0,326	0,494	0,759	1,652
3	5,0-10,0	0,542	0,735	1,000	1,421

Кесте 21

Өтуге кететін еңбек және қолмен ұңғыманы көму мөлшерлері

(кезеңге адам/күнмен)

№ пп	Лауазымдар және мамандықтар атауы	Шығындар мөлшері
1	2	3
	ИТҚ:
1	Тау жұмыстары бойынша инженер	0,016
2	Участке басшысы	0,143
3	Тау шебері	0,143
	Жұмысшылар
4	Өтуші (3 разрядты жұмысшы)	1,0

Гидрогеологиялық зерттеулерді (түсіру жұмыстары) және жер қойнауы мониторингі (жерасты сулары мониторингі) жүргізуге арналған уақыт нормаларына 15 қосымша

Кесте 22

Механизацияланған әдіспен ұңғымалауға кететін уақыт мөлшерлері

(1 м білтек - кезеңмен)

Жол нөмірі	Шыңырау тереңдігі, м	Жыныс дәрежесі
		I	II	III	IV	V	VI
1	2	3	4	5	6	7	8
Шнектерді қолданумен
1	0-5	0,052	0,064	0,087	0,111	0,200	0,282
2	5-10	0,062	0,074	0,097	0,142	0,229	0,349
Шыңыраубұрғыларды қолданумен
1	0-2,5	0,056	0,072	0,096	0,112	0,168	-
2	2,6-5	0,064	0,080	0,104	0,128	0,176	-

Кесте 23

Шнектерді пайдалану арқылы ұңғымалаудың механизациялы өтуіне кететін еңбек шығындарының мөлшерлері

(1 кезеңге адам күніне)

Жол нөмірі	Лауазымдар және мамандықтар атауы	Еңбек шығындары
1	2	3
	ИТҚ:
1	Участке басшысы	0,03
2	Бұрғылау шебері	0,50
	Жұмысшылар:
3	Бұрғылау қондырғысының мәшине жүргізушісі	1
4	Жұмысшы	1
5	Жүргізуші	1

Гидрогеологиялық зерттеулерді (түсіру жұмыстары) және жер қойнауы мониторингі (жерасты сулары мониторингі) жүргізуге арналған уақыт нормаларына 16 қосымша

Кесте 24

Ағаштан жасалған бекітпелері бар ұңғымаларды тұрақтарда қолмен бекітуге, бүйірлерін тартуға және бос орындарды толтыруға кететін уақыт мөлшерлері

(1 м шыңырауға бр/кезең)

Жол нөмірі	Тереңдік интервалы, м	Тәждар қадамы 1,2 м	Тәждар қадамы 0,5 м
1	2	3	4
1	0 – 5,0	0,27	0,33
2	5,0 жоғары	0,31	0,38

Гидрогеологиялық зерттеулерді (түсіру жұмыстары) және жер қойнауы мониторингі (жерасты сулары мониторингі) жүргізуге арналған уақыт нормаларына 17 қосымша

Кесте 25

Ұңғымаларды көмуге кететін уақыт мөлшерлері

(1 м³ қолмен, бульдозермен 100 м³ өткенде бр/кезең)

Жол нөмірі	Жұмыстарды өндіру амалы	Жыныс дәрежесі
		I-II	III-IV	V-XX
1	2	3	4	5
1	Қолмен	0,11	0,16	0,24
	Бульдозермен:
2 3	- қолмен өткен қазбаларды - бульдозермен өткен қазбаларды	0,06 0,14	0,07 0,15	0,14 0,27

Кесте 26

Бульдозермен ұңғымаларды көмуге кететін еңбек шығындарының мөлшерлері

(1 жұмыс кезеңіне адам/күнмен)

№ № п.п.	Лауазымдар және мамандықтар атауы	Мөлшер мәні
1	2	3
	ИТҚ
1.	Тау жұмыстары бойынша инженер	0,022
2.	Инженер-механик	0,022
3.	Участке басшысы	0,200
4.	Тау шебері	0,200
5.	ИТҚ барлығы:	0,444
	Жұмысшылар
7.	Бульдозер мәшинесін жүргізуші	1,00

Гидрогеологиялық зерттеулерді (түсіру жұмыстары) және жер қойнауы мониторингі (жерасты сулары мониторингі) жүргізуге арналған уақыт нормаларына 18 қосымша

Кесте 27

Ұңғымалардың геологиялық құжаттамаларына кететін уақыт мөлшерлері, кезең

Өлшеуіш – құжаттаманың 1 м

Жол нөмірі	Шыңырау тереңдігі, м	Объектіні геологиялық зерттеу күрделілігінің дәрежесі (7 кесте)
		1	2-3	4	5	6
1	2	3	4	5	6	7
1	1,5	0,017	0,019	0,022	0,025	0,029
2	3,0	0,021	0,024	0,027	0,031	0,036
3	4,0	0,026	0,030	0,034	0,039	0,045
4	5,0	0,032	0,037	0,043	0,049	0,056
5	5,0 аса	0,045	0,050	0,061	0,073	0,084

Гидрогеологиялық зерттеулерді (түсіру жұмыстары) және жер қойнауы мониторингі (жерасты сулары мониторингі) жүргізуге арналған уақыт нормаларына 19 қосымша

Кесте 28

Қолмен кесу әдісімен монолиттерді іріктеп алуға кететін уақыт мөлшерлері, кезең

Өлшеуіш - 1 монолит

Жол нөмірі	Іріктеп алу орны	Әлсіз байланысқан жыныстар (құмайт топырақты)			Байланысқан жыныстар (саз топырақ)
		100* 100* 100 мм	200* 200* 200 мм	300* 300* 300 мм	100* 100* 100 мм	200* 200* 200 мм	300* 300* 300 мм
1	2	3	4	5	6	7	8
1	Жалаңаштау	0,19	0,24	0,36	0,17	0,21	0,25
2	Тереңдігі 2,5 м дейін шыңырау	0,21	0,26	0,36	0,18	0,23	0,25
3	Тереңдігі 2,5 м – ден 5,0 м аса шыңырау	0,22	0,27	0,48	0,19	0,24	0,34

Кесте 29

Іріктеп алу әдісіне тәуелді бірнеше тау жыныстарының жалаңаштануларынан, ұңғымалардан және тау қазбаларынан монолиттерді іріктеп алатын жұмыс топтарының сандық мөлшері және орындаушылар құрамы

Жол нөмірі	Лауазымдар және мамандықтар атауы	Монолиттерді іріктеп алу әдістері
		Қолмен кесу арқылы	Кесу сақинасы арқылы
1	2	3	4
1	Техник-гидрогеолог	1	1
2	Жұмысшы	2	1

Гидрогеологиялық зерттеулерді (түсіру жұмыстары) және жер қойнауы мониторингі (жерасты сулары мониторингі) жүргізуге арналған уақыт нормаларына 20-қосымша

Кесте 30

Бораздалу сынамаларын іріктеп алуға ИТҚ және жұмысшылардың еңбек шығындары

(1 бригада - кезеңге адам/күн)

Жол нөмірі	Лауазымдар және мамандықтар аталуы	Қазба түрлері
		Ашылуы	Шыңыраулар
			Тереңдік 2,5 м дейін	Тереңдік 2,5 м аса
1	2	4	5	6
	ИТҚ:
1	Гидрогеолог	0,10	0,10	0,10
2	Техник-гидрогеолог	1,0	1,0	1,0
	Жұмысшылар:
3	Сынамаларды іріктеп алушы	1,0	1,0	2,0

Кесте 31

Бораздалу сынамаларын іріктеп алуға кететін уақыт мөлшерлері

(1 м бораздаға бригада - кезеңге)

Жол нөмірі	Бораздалар қимасы	Жыныстар дәрежесі
		I-III	IV-VI	VII-IX	X-XI	XII
1	2	3	4	5	6	7
1	2*2 см	0,022	0,023	0,024	0,026	0,028
2	5*3 см	0,026	0,029	0,031	0,035	0,038
3	10*3 см	0,032	0,039	0,044	0,053	0,059
4	10*5 см	0,034	0,044	0,051	0,061	0,069
5	15*10 см	0,067	0,084	0,103	0,125	0,135

Гидрогеологиялық зерттеулерді (түсіру жұмыстары) және жер қойнауы мониторингі (жерасты сулары мониторингі) жүргізуге арналған уақыт нормаларына 21 қосымша

Кесте 32

Бір бұрғылау ұңғымадан эрлифтпен бұрғылау қондырғысының жүкарбасы арқылы бір жылжымалы компрессорлық станциямен тәжірибені дайындауға және таратуға кететін уақыт мөлшерлері, кезең

Өлшеуіш - 1 дайындау және 1 тарату

Жол № №	Эрлифтті төтелдерді орнату интервалы	Су көтергіш төтелдердің сыртқы диаметрі мм
		89-146		168-273
		Құбыр ұзындығы, м.
		5	8	5	8
1	2	3	4	5	6
Тәжірибені дайындау
1	10 дейін	0,381	-	0,388	-
2	10 аса 20 дейін	0,463	0,381	0,470	0,520
3	20 аса 30 дейін	0,538	0,478	0,553	0,486
4	30 аса 40 дейін	0,628	0,516	0,643	0,523
5	40 аса 50 дейін	0,695	0,560	0,725	0,568
6	50 аса 60 дейін	0,777	0,605	0,814	0,612
7	60 аса 70 дейін	0,852	0,628	0,889	0,642
8	70 аса 80 дейін	0,934	0,717	0,979	0,732
9	80 аса 90 дейін	1,009	0,747	1,061	0,770
10	90 аса 100 дейін	1,091	0,785	1,151	0,860
11	100 аса 125 дейін	1,173	0,837	1,240	0,956
12	125 аса 150 дейін	1,255	0,904	1,330	1,128
Тәжірибені тарату
1	10 дейін	0,167	-	0,170	-
2	10 аса 20 дейін	0,203	0,167	0,206	0,170
3	20 аса 30 дейін	0,236	0,210	0,243	0,213
4	30 аса 40 дейін	0,277	0,227	0,283	0,230
5	40 аса 50 дейін	0,306	0,247	0,319	0,250
6	50 аса 60 дейін	0,342	0,266	0,358	0,271
7	60 аса 70 дейін	0,375	0,276	0,391	0,283
8	70 аса 80 дейін	0,411	0,316	0,431	0,322
9	80 аса 90 дейін	0,444	0,329	0,467	0,339
10	90 аса 100 дейін	0,480	0,345	0,506	0,378
11	100 аса 125 дейін	0,516	0,368	0,546	0,421
12	125 аса 150 дейін	0,552	0,398	0,585	0,496

Кесте 33

Бір бұрғылау ұңғымасынан бұрғылау қондырғысының жүкарба арқылы түсіріп–көтеру операцияларында құбырларды бұрғылауға арналған қондырғының жетегімен және штангалық сорғышпен тәжірибені дайындауға және таратуға кететін уақыт мөлшерлері, кезең

Өлшеуіш - 1 дайындау және тарату

Жол № №	Су көтергіш құбырларымен сорғыш қондырғысының тереңдік интервалы, м	Іштен жану қозғалтқышымен
		Су көтергіш құбырлардың сыртқы диаметрі, мм
		89-146
		Құбыр ұзындығы, м
		5	8
1	2	3	4
Тәжірибені дайындау
1	10 дейін	0,262	-
2	10 аса 20 дейін	0,303	0,251
3	20 аса 30 дейін	0,344	0,280
4	30 аса 40 дейін	0,385	0,303
5	40 аса 50 дейін	0,432	0,315
6	50 аса 60 дейін	0,467	0,333
7	60 аса 70 дейін	0,508	0,350
8	70 аса 80 дейін	0,555	0,380
9	80 аса 90 дейін	0,596	0,391
10	90 аса 100 дейін	0,637	0,421
11	100 аса 125 дейін	0,678	0,456
12	125 аса 150 дейін	0,719	0,497
Тәжірибені тарату
1	10 дейін	0,231	-
2	10 аса 20 дейін	0,267	0,221
3	20 аса 30 дейін	0,303	0,246
4	30 аса 40 дейін	0,339	0,267
5	40 аса 50 дейін	0,380	0,277
6	50 аса 60 дейін	0,411	0,293
7	60 аса 70 дейін	0,447	0,308
8	70 аса 80 дейін	0,488	0,334
9	80 аса 90 дейін	0,524	0,344
10	90 аса 100 дейін	0,560	0,370
11	100 аса 125 дейін	0,596	0,401
12	125 аса 150 дейін	0,632	0,437

Кесте 34

Бір тау қазбасынан суды кәшейттеу бойынша тәжірибенің орындаушылар құрамы және еңбек шығындары, адам. кезең

Жол №№	Жұмыстардың аталуы	Партия немесе отряд басшысы		Техникгидрогеолог	4 разрядты бұрғылау қондырғысының мәшинисі	3 разрядты бұрғылау қондырғысының мәшинисі	5 разрядты мәшинисі
1	2	3		4	5	6	7
Бір бұрғылау төтелінен эрлифтпен іштен жану қозғалтқышы бар бұрғылау қондырғысының жүкарба арқылы түсіріп–көтеру операциялары кезінде суды кәшейттеу бойынша тәжірибе:
1	- тәжірибені дайындау және тарату	0,07		Еңбек шығындары сан жағынан уақыт мөлшерлеріне тең			-
2	- тәжірибені жүргізу	0,02		1	1	-	-
Бір бұрғылау төтелінен іштен жану қозғалтқышы бар бұрғылау қондырғысының жүкарбаарқылы түсіріп–көтеру операциялары кезінде бұрғылау қондырғысының жетегімен штангалық сорғышпен суды кәшейттеу бойынша тәжірибе:
3	- тәжірибені дайындау және тарату	0,07	Еңбек шығындары сан жағынан уақыт мөлшерлеріне тең				0,07
4	- тәжірибені жүргізу	0,02	1		-	-	1
Бір тау қазбасынан (бұрғылау төтелінен, құдықтан, шыңыраудан) қолмен көтеріп–түсіру операцияларында батырылған электр қозғалтқышы бар орталық балшықты сорғышпен суды кәшейттеу бойынша тәжірибе:
5	- тәжірибені дайындау және тарату	0,07	Еңбек шығындары сан жағынан уақыт мөлшерлеріне тең		-	-	4 топ сияқты
6	- тәжірибені жүргізу	0,02	1		-	-	1
Бір бұрғылау төтелінен өздігінен ағатын (атқылайтын) суды шығару бойанша тәжірибе:
7	- тәжірибені дайындау және тарату	0,07	Еңбек шығындары сан жағынан уақыт мөлшерлеріне тең		-	4 топ сияқты	-
8	- тәжірибені жүргізу	0,02	1		-	1	-
Суды кәшейттеп болғаннан кейін бір тау қазбасында су деңгейінің қалпына келуін бақылау
9	- тәжірибені жүргізу	0,02		1	-	-	-

Ескерту: 1. Бұрғылау қондырғысының 3 разрядты мәшинисінің екінші көмекшісі диаметрі 168 мм және одан да жоғары диаметріне ие құбырлар пайдаланылған жағдайда қосылады.

2. 5–ші разрядтағы мәшинисінің еңбек шығындарына (жылжымалы электрстанцияларынан электр қорегін алғанда) сан жағынан уақыт мөлшерлеріне тең сәйкес келесілер қосылады: тәжірибеге дайындалу кезде - 0,1 адам. кезең; тәжірибені таратқан кезде - 0,05 адам. кезең.

Гидрогеологиялық зерттеулерді (түсіру жұмыстары) және жер қойнауы мониторингі (жерасты сулары мониторингі) жүргізуге арналған уақыт нормаларына 22 қосымша

Кесте 35

Бақылау ұңғымасын кәшейттеуге кететін уақыт мөлшерлері

Өлшеуіш – 1 кезең

№ пп	Кәшейттеулер және олардың атаулары	Бір төтелге кететін уақыт шығыны
		Жұмыс түрлері бойынша		Жалпы ұзақтылық
		Кәшейттеу	Дайындау тарату
Эрлифтпен кәшейттеу
1	Тәртіп және балансты зерттеу бойынша төтелдерді кәшейттеу	0,5	0,5	1,0
2	Жер асты сулары ластанған аймақтарда төтелдерді кәшейттеу	1,0	0,5	1,5

	Гидрогеологиялық зерттеулерді (түсіру жұмыстары) және жер қойнауы мониторингі (жерасты сулары мониторингі) жүргізуге арналған уақыт нормаларына 23 қосымша
	Кесте 36

Жол №	Жұмыстардың аталуы	Уақыт шығындары
1	2	3
1.	Төтел аузынан төмен орнатылған деңгейімен жер асты суларын ашатын 1 бұрғылау төтелінің ауыздықты жүген жабдығы	0,60
2.	Өздігінен ағатын суды ашатын 1 бұрғылау төтелінің ауыздықты жүген жабдығы	1,44

Гидрогеологиялық зерттеулерді (түсіру жұмыстары) және жер қойнауы мониторингі (жерасты сулары мониторингі) жүргізуге арналған уақыт нормаларына 24 қосымша

Кесте 37

Бұрғылау ұңғымасына су құю тәжірибесін дайындауға және таратуға кететін уақыт мөлшерлері, кезең

Өлшеуіш – 1 дайындау

1 тарату

Жол нөмірі	Жұмыс аталуы	Су құйғыш қондырғыларының және пьезометриялық құбырлардың тереңдігі, м
		15 дейін	15 аса 25 дейін	25 аса 50 дейін
1	2	3	4	5
Тәжірибені дайындау
1	Қолмен түсіріп–көтеру операцияларында бұрғылау төтеліне су құю бойынша тәжірибені дайындау	0,207	0,237	0,277
2	Іштен жану қозғалтқышы бар бұрғылау қондырғысының жүкарба арқылы түсіріп–көтеру операциялары кезінде тәжірибені дайындау	0,123	0,141	0,165
Тәжірибені тарату
1	Қолмен түсіріп–көтеру операцияларында бұрғылау төтеліне су құю бойынша тәжірибені дайындау	1,179	0,201	0,233
2	Іштен жану қозғалтқышы бар бұрғылау қондырғысының жүкарба арқылы түсіріп–көтеру операциялары кезінде тәжірибені дайындау	0,116	0,132	0,154

Кесте 38

Бұрғылау ұңғымасына немесе ұңғымаға су құю бойынша тәжірибені орындаушылар құрамы және еңбек шығындары (адам/кезеңде)

Жол нөмірі	Жұмыс аталуы	Отряд басшысы	БҚ Мәшинисі	Жұмысшы	Техник-гидрогеолог	Жұмысшы
1	2	3	4	5	6	7
Бір бұрғылау төтеліне іштен жану қозғалтқышы бар бұрғылау қондырғысы арқылы түсіріп–көтеру операциялары кезінде су құю бойынша тәжірибе
1	- тәжірибені дайындау және тарату	0,07	Еңбек шығындары сан жағынан уақыт мөлшерлеріне тең			-
2	- тәжірибені жүргізу	0,02	1		1	-
Қолмен түсіріп–көтеру операцияларында бұрғылау төтеліне су құю бойынша тәжірибе
3	- тәжірибені дайындау және тарату	0,07			Еңбек шығындары сан жағынан уақыт мөлшерлеріне тең	Еңбек шығындары сан жағынан уақыт мөлшерлеріне тең
4	- тәжірибені жүргізу	0,02			1	1
Қолмен түсіріп–көтеру операцияларында шыңырауға су құю бойынша тәжірибе
5	- тәжірибені дайындау және тарату	0,07			Еңбек шығындары сан жағынан уақыт мөлшерлеріне тең	Еңбек шығындары сан жағынан уақыт мөлшерлеріне тең
6	- тәжірибені жүргізу	0,02			1	1

Гидрогеологиялық зерттеулерді (түсіру жұмыстары) және жер қойнауы мониторингі (жерасты сулары мониторингі) жүргізуге арналған уақыт нормаларына 25 қосымша

Кесте 39

Қордан және басылып шыққан материалдардан материалдарды жинауға кететін уақыт мөлшерлері және еңбек шығындары

Жол №	Жұмыс түрі	Өлшеу бірлік	Бр/кезеңге қазу мөлшері	Бригада – кезеңге адам/күн, еңбек шығындары
				Отряд басшысы	Гидро-геолог	техник	Барлығы
1	2	3	4	5	6	7	8
1.	Басылып шыққан және қордағы әдебиеттерді жинау және оқу:
	а) жеке жазып алулары және көшірме түсіріп алуы бар жылдам қарап шығу	стр	250	1	1	-	2
	б) мәнжазбалап алумен орыс тілінде әдебиетпен жұмыс жасау	-"-	120	1	1	-	2
	в) сол сияқты, мәтінде математикалық есептеулерді оқып үйрену	-"-	60	1	1	-	2
2.	Картографиялық материалдарды оқып үйрену:
	а) картографиялық материалды жеке жазып алу мен көшірмелерді түсірумен бірге қарау	дм2	62,5	1	-	0,62	1,62

Гидрогеологиялық зерттеулерді (түсіру жұмыстары) және жер қойнауы мониторингі (жерасты сулары мониторингі) жүргізуге арналған уақыт нормаларына 26 қосымша

Кесте 40

Жинақ есептілікті құрастырғанда графикалық қосымшаларды құрастыруға кететін еңбек шығындары және уақыт мөлшерлері

№№ п.п.	Жұмыс түрлері	Еңбек шығындары, адам.күн.
		Партия, отряд басшысы	Гидро-геолог	гидро-геолог	техник-гидро-геолог
1	2	3	4	5	6
1	1:3000000-1:5000000 масштабындағы шолу картасы	-	0,83	0,83	1,66
2	Жұмыс аумағы зерттелгендігі геолого-гидрогеологиялық карта, м-б 1:500000	-	1,25	0,83	0,83
3	Гидрометеорологиялық торы бар зерттелу тәртібінің картасы, м-б 1:3000000-1:5000000	0,40	1,66	1,66	1,66
4	Бекеттердің бөлшекті гидрогеологиялық карталары, м-б 1:25000-1:50000 бақылау торымен (1 карта)	0,12	1,40	0,90	1,83
5	Түрлі бақылау төтелдерінің бағаналарының тіліктері (1 бағана)	-	0,87	1,66	2,43
6	Гидро-метеорологиялық көрсеткіштердің сұлбалық карталары, м-б 1:3000000-1:5000000	0,40	1,66	-	2,43
7	Топырақтар және өсімдіктер картасы, м-б 1:3000000	0,83	4,20	4,98	8,3
8	Партияның әрекет ету аумағының геолого-литологиялық картасы, м-б 1:1000000	1,66	5,81	8,3	8,3
9	Аумақтар бойынша стратиграфиялық бағаналар жинағы (1 бағана)	0,1	2,43	3,32	0,83
10	Жинақты гидрогеологиялық тіліктер (1 тілік)	0,25	4,73	4,73	5,56
11	Партияның әрекет ету аумағының геоморфологиялық картасы, м-б 1:1500000	0,83	8,3	12,45	8,3
12	Су тасымалдағыш көкжиектердің және кешендердің гидрогеологиялық таралу картасы, м-б 1:1000000	1,66	5,81	8,3	7,3
13	Бекеттер бойынша топырақ суларының гидроизогипсі және жатыс тереңдігінің картасы, м-б 1:23000-1:200000 (1 карта)	0,12	1,24	0,83	0,83
14	Қысым сулары үшін гидроизопьез картасы	2,49	24,9	16,6	16,6
15	Жер асты суларының минералдану және химиялық топтарының жалпы карталары (1 карта)	0,12	1,24	0,83	0,83
16	Тәртіп қалыптастырудың негізгі жасанды факторларының карталары, м-б 1:3000000-1:50000	0,83	3,32	4,0	5,81
17	Топырақтардың ылғалдылығының гидроизоплет графиктері (1 дана)	0,1	0,16	0,33	0,83
18	Топырақтардың ылғалдылығының термоизоплет графиктері (1 дана)	-	0,23	0,33	0,66
19	Аэрация аумағы топырақтарының ылғалдылығының және температурасының эпюрлері (1 дана)	0,1	0,25	0,33	0,5
20	Жер асты суларының, табиғи және жасанды факторлардың тәртіп графиктерін жинап басын қосу (1 дана)	0,12	0,46	0,33	0,4
21	Аэрация аумағында ылғалдылық қорларын хронологиялық түрде өлшеу графиктері (1 график)	0,25	2,49	1,90	2,73
22	Жер асты сулары деңгейінің және тәртіп түзетін факторлардың корреляциялық байланыстарының графиктері (1 график)	0,58	2,1	2,1	2,1
23	Сипат жылдарға тәртіптің жеке элементтерінің карталары (1 карта)	0,33	1,32	1,16	1,16
24	Топырақ суларының баланс элементтерінің және осы қорлардың өзгеру карталары (1 карта)	1,40	6,80	5,50	4,20
25	Жер асты суларының балансы зерттелген карталардың, тіліктердің гидрогеологиялық қырлары (1 қыр)	-	1,24	1,66	1,66
26	Ластану көздерінен жер асты суларының қорғалу картасын құрастыру (1 бет м-б-тың 1:500 000)	9,8	16,5	-	10,7
27	Топырақ суларының баланс элементтерін табиғи және жасанды факторлармен салыстыру динамиктерінің графиктері (1 график)	0,10	2,68	1,66	1,08
28	Жер асты сулары тәртіптерінің қалыптасу шарттары бойынша гидрогеологиялық аумақтау картасы, масштаб 1:500000	4,0	16,6	15,3	15,3
29	Бекітілген үлгі бойынша партияның бақылау нүктелерінің тізімі (100 б.н. дейін)	-	4,95	12,4	12,4
30	Барлық бақылау периодындағы жер асты суларының орташа айлық деңгейлерінің кестесі (100 б.н. дейін)	2,49	7,42	9,9	24,7

Ескерту: масштабтары 1:100 000-1:200 000 болатын және одан да ірі карталарды құрастырғанда еңбек шығындарының мөлшерлеріне 0,7 – ден 0,9 – ге дейінгі түзету коэффициенттері пайдаланылады, ол анағұрлым ұсақ масштабтағы карталарды құрастырғанда – әр жұмыс көлемінің бірлігіне 1,5 – тен 1,85 - ке дейін (1 бет).

Гидрогеологиялық зерттеулерді (түсіру жұмыстары) және жер қойнауы мониторингі (жерасты сулары мониторингі) жүргізуге арналған уақыт нормаларына 27 қосымша

Кесте 41

"Төлқұжат деректері" (бақылау бекеттері) деректер базасын қалыптастыруға және толтыруға кететін еңбек шығындарының мөлшерлері

Өлшеуіш - 1 объект (ББ/төлқұжат)

№ п.п.	Жұмыс түрлері, орындаушылар құрамы	Еңбек шығындарының мөлшерлері, адам/күн
1	2	3
1	Сөздіктерді редакциялау жетекші маман	0,0071
2	Объектіге "жаңа" ББ енгізу және жалғау (1 ББ) жетекші маман	0,0123
3	Объектіге ББ қайта жалғау жетекші маман	0,0144
4	"Бақылау бекеттері тізімі" жұмысшылар ДБ қалыптастыру маман	0,0030
5	"Литология" ДБ ақпарат енгізу; маман	0,0062
6	"Гидрогеологиялық параметрлер" ДБ ақпаратты енгізу маман	0,0042
7	"Гидрогеологиялық сипаттамалар" ДБ ақпаратты енгізу маман	0,0040
8	"Бұрғылау" ДБ ақпаратты енгізу маман	0,0040
9	"Жабдықтар" ДБ ақпаратты енгізу маман	0,0040
10	"ББ Құрылыстары" ДБ ақпаратты енгізу маман	0,0050
11	"Санитарлы күзет аумағы" ДБ ақпаратты енгізу маман	0,0021
12	"Статикалық деңгейлер" ДБ ақпаратты енгізу маман	0,0021
13	"Көму" ДБ ақпаратты енгізу маман	0,0021
14	"Сорғыштар" ДБ ақпаратты енгізу маман	0,0040
15	"Геофизикалық зерттеулер" ДБ ақпаратты енгізу маман	0,0040
16	"Қорлар" ДБ ақпаратты енгізу маман	0,0040
17	Деректер базасына енгізілген ақпаратты бақылау 1 ББ/төлқұжат жетекші маман	0,0127
18	Деректерді редакциялау 1 ББ/төлқұжат маман	0,0150
19	Ақпараттың көшірмесін түсіру (ДБ-100 ББ/төлқұжаттарды) маман	0,0081

Кесте 42

"Төлқұжат деректері" деректер базасын қалыптастыруға және толтыруға кететін еңбек шығындарының мөлшерлері (Бақылау участкелері)

Өлшеуіш - 1 объект (БУ/төлқұжат)

№ п.п.	Жұмыс түрлері, орындаушылар құрамы	Еңбек шығындарының мөлшерлері, адам/күн
1	2	3
1	Сөздіктерді редакциялау жетекші маман	0,0071
2	"Жаңа" бақылау участкесін енгізу және жалғау (1 БУ) жетекші маман	0,0065
3	Объектіге БУ қайта жалғау (кен орын, әкімшілік аумақ) жетекші маман	0,0050
4	Бақылау участкесі бойынша төлқұжаттық деректерді енгізу (1 БУ төлқұжаты), маман	0,0083
5	Деректерді редакциялау (1 БУ төлқұжаты), маман	0,0048

Кесте 43

"Жедел өлшеулер" ДБ қалыптастыруға және толтыруға кететін еңбек шығындарының мөлшерлері

Өлшеуіш 1 төт./жыл

№ п.п	Операциялар түрлері. Операцияны орындаушы маман	Еңбек шығындарының мөлшерлері, адам./күн.
		"Деңгейлер тәртібі" ДБ	"Температура тәртібі" ДБ	"Шығын" ДБ
1	2	3	4	5
1	Бақылау бекеттерінің жұмысшылар тізімін қалыптастыру, маман.	0,0031	0,0031	0,0031
2	Деңгейлер, температура, шығын "Жедел өлшеулер" ДБ деректерді енгізу: маман.	0,0412	0,0412	0,0412
3	ДБ енгізілген ақпаратты бақылау Жетекші маман.	0,0104	0,0104	0,0104
4	Деректерді редакциялау маман.	0,0079	0,0079	0,0079
5	Көшірме жасау, деректерді архивтеу маман	0,0081	0,0081	0,0081

Гидрогеологиялық зерттеулерді (түсіру жұмыстары) және жер қойнауы мониторингі (жерасты сулары мониторингі) жүргізуге арналған уақыт нормаларына 28 қосымша

Кесте 44

"ГИДРОХИМИЯ" жүйе астында химиялық сынамалар және талдаулар бойынша ДБ қалыптастыруға кететін еңбек шығындарының мөлшерлері

Өлшеуіш - 1 химиялық талдау

№ п.п	Операция түрлері, маманның лауазымы	1 химиялық талдауға еңбек шығындарының мөлшерлері, адам/күн
1	2	3
1	Объектіге ББ қайта жалғау (1 ББ): Жетекші маман.	0,0125
2	Бақылау бекеттерінің жұмысшылар тізімін қалыптастыру (1 ББ): маман.	0,0030
3	Сынама төлқұжатын қалыптастыру (1 төлқұжат), маман.	0,0075
4	Химиялық талдаулар бойынша деректерді енгізу үшін жаңа "пішімдерді" құру (1 химиялық құрамдас бөлшек), Жетекші маман.	0,0096
5	Ақпаратты енгізу (1ББ/1талдау), маман.	0,0200
6	ДБ бастапқы деректерді бақылау (1 ББ/1 химиялық талдау): Жетекші маман.	0,0116
7	Редакциялау (1 ББ/1 химиялық анализ), маман.	0,0065
8	Көшірме түсіру (СD-табақшаларда көшірмелер және деректер архивын құру) 100 ББ/100 талдау маман.	0,0077
9	ШМБК кестесін қалыптастыру (1кесте/10 құрамдас бөлшек) Жетекші маман.	0,0217

Гидрогеологиялық зерттеулерді (түсіру жұмыстары) және жер қойнауы мониторингі (жерасты сулары мониторингі) жүргізуге арналған уақыт нормаларына 29 қосымша

Кесте 45

"Төлқұжаттық деректер" (Суқақпа) жүйе астының деректер базасын қалыптастыруға кететін еңбек шығындарының мөлшерлері

Өлшеуіш - 1 объект (Суқақпа төлқұжат)

№ п.п	Жұмыс түрлері, орындаушылар құрамы	Еңбек шығындарының мөлшерлері, адам/күн
1	2	3
1	Объектіге Суқақпасын қайта жалғау (кен орын, әкімшілік аумақ) Жетекші маман.	0,0145
2	Объектіге жаңа суқақпасын жалғау (кен орын, әкімшілік аумақ) және картографиялық базаға (1 суқақпасы) Жетекші маман.	0,0356

Кесте 46

"ҚОРЛАР ЖӘНЕ ПАЙДАЛАНУЛАР", "Төлқұжат деректері" (ЖАС орналасу мекені) жүйе астының деректер базасын қалыптастыруға және толтыруға кететін еңбек шығындарының мөлшерлері

Өлшеуіш - 1 объект (ЖАС орналасу мекен жайының төлқұжаты)

№ п.п.	Жұмыс түрлері, орындаушылар құрамы	Еңбек шығындарының мөлшерлері, адам/күн
1	2	3
1	1. Объектіге ЖАСМ қайта жалғау (әкімшілік аумақ, бассейн), Жетекші маман.	0,0145
2	Картографиялық базаға жаңа орналасу мекенін жалғау (1 кен орын) Жетекші маман.	0,0292
3	2. ЖАСМ бойынша төлқұжаттық деректерді енгізу (1 төлқұжат/ЖАСМ): -жұмыс тізімін қалыптастыру; -жалпы деректер; -бекітілген қорлар; -су тұтынушылар бойынша қорлар; -суқақпалар тізімі; -жалпыланған тілік; -сутасымалдағыш көкжиек бойынша ақпаратты енгізу; -химия; маман.	0,1231
4	ЖАСМ бойынша енгізілген ақпаратты бақылау (1 төлқұжат ЖАСМ), Жетекші маман.	0,0348
5	Деректерді редакциялау (1 төлқұжат ЖАСМ), маман.	0,0413
6	Сөздіктерді редакциялау, Жетекші маман.	0,0106

Кесте 47

"Төлқұжат деректері" (Су пайдаланушы) жүйе астының деректер базасын қалыптастыруға кететін еңбек шығындарының мөлшерлері

Өлшеуіш - 1 объект (Су пайдаланушы/төлқұжат)

№ п.п.	Жұмыс түрлері, орындаушылар құрамы	Еңбек шығындарының мөлшерлері, адам/күн
1	2	3
1	Сөздіктерді редакциялау (1 атау – Су пайдаланушы) Жетекші маман.	0,0106
2	Объектіге "жаңа" су пайдаланушысын жалғау (әкімшілік аумақ, суқақпа) Жетекші маман.	0,0204
3	Жер асты суларының құны бойынша төлқұжаттық деректерді енгізу (1 төлқұжат/Су пайдаланушы) маман.	0,0229
4	Енгізілген ақпаратты қарап шығу және редакциялау (1 төлқұжат/Су пайдаланушы) Жетекші маман.	0,0125
5	Суқақпасы бойынша төлқұжат деректерін енгізу (1 төлқұжат/суқақпа) маман.	0,0292
6	Суқақпасы бойынша енгізілген ақпаратты бақылау (1 төлқұжат/суқақпа) Жетекші маман.	0,0118
7	Деректерді редакциялау (1төлқұжат суқақпа). маман.	0,0160
8	Сөздіктерді редакциялау (суқақпаларының 1 аталуы) жетекші маман	0,0106

Кесте 48

"Төлқұжат деректері" (Су тұтынушы) жүйе астының деректер базасын қалыптастыруға кететін еңбек шығындарының мөлшерлері

Өлшеуіш - 1 объект (Су тұтынушы/төлқұжат)

№ п.п.	Жұмыс түрлері, орындаушылар құрамы	Еңбек шығындарының мөлшерлері, адам/күн
1	2	3
1	Сөздіктерді редакциялау (1 атау – Су тұтынушы) Жетекші маман.	0,0106
2	Объектіге "жаңа" су тұтынушыны жалғау (әкімшілік аумақ, су пайдаланушы, суқақпа) Жетекші маман.	0,0229
3	Су тұтынушы бойынша төлқұжаттық деректерді енгізу (1 төлқұжат/Су тұтынушы) маман.	0,0156
4	Енгізілген ақпаратты қарап шығу және редакциялау (1 төлқұжат/Су тұтынушы) Жетекші маман.	0,0167

Гидрогеологиялық зерттеулерді (түсіру жұмыстары) және жер қойнауы мониторингі (жерасты сулары мониторингі) жүргізуге арналған уақыт нормаларына 30 қосымша

Кесте 49

"ҚОРЛАР ЖӘНЕ ПАЙДАЛАНУЛАР" ("Суды іріктеп алу") жүйе астының деректер базасын қалыптастыруға кететін еңбек шығындарының мөлшерлері

Өлшеуіш - 1 суқақпа/жыл

№ п.п.	Жұмыс түрлері, орындаушылар құрамы	Еңбек шығындарының мөлшерлері, адам/күн
1	2	3
1	Қағаз тасымалдағыштардағы ақпаратты тексеру (кодтар, бірліктердің аталу мөлшерлігі және объектіні жалғау); маман.	0,0464
2	Суқақпалары бойынша суды іріктеп алу деректерін енгізу және жұмыс тізімін қалыптастыру (төлқұжат суқақпа) маман.	0,0231
3	ДБ ақпаратты бақылау маман.	0,0102
4	ДБ деректерді редакциялау. маман.	0,0062

Кесте 50

"ҚОРЛАР ЖӘНЕ ПАЙДАЛАНУЛАР" ("Жер асты суларын пайдалану") жүйе астының деректер базасын қалыптастыруға кететін еңбек шығындарының мөлшерлері

Өлшеуіш - 1 су пайдаланушы/жыл

№ п.п.	Жұмыс түрлері, орындаушылар құрамы	Еңбек шығындарының мөлшерлері, адам/күн
1	2	3
1	Су тұтынушылар туралы ақпаратты салыстыру және редакциялау (кодтар, объект атауы және әкімшілік жалғануы) маман.	0,0464
2	Су тұтынушылары бойынша ЖАС пайдалану деректерін енгізу және суқақпасын таңдау. маман.	0,0279
3	ДБ ақпаратты бақылау. Жетекші маман.	0,0152
4	ДБ деректерді редакциялау.маман.	0,0092

Гидрогеологиялық зерттеулерді (түсіру жұмыстары) және жер қойнауы мониторингі (жерасты сулары мониторингі) жүргізуге арналған уақыт нормаларына 31 қосымша

Кесте 51

"Орташа айлық және орташа жылдық мәндер" (деңгей, температура, шығын) ДБ қалыптастыруға кететін еңбек шығынының мөлшерлері

Өлшеуіш - 1 төтел/жыл

№ п.п.	Жұмыс түрлері, орындаушылар құрамы	Уақыт мөлшерлері, адам/күн
1	2	3
1	"Жедел өлшеулер" ДБ енгізу. Төтелдерді белгілеу: Жетекші маман.	0,0081
2	"Орташа айлық және орташа жылдық мәндер" ДБ қалыптастыру (деңгейлер). маман.	0,0015
3	"Орташа айлық және орташа жылдық мәндер" ДБ қалыптастыру (температура) маман.	0,0015
4	"Орташа айлық және орташа жылдық мәндер" ДБ қалыптастыру (шығын). маман.	0,0015
5	Шығыс файлдарын баспаға шығару: маман.	0,0071
6	Құжатжай қорын қалыптастыру жетекші маман	0,0062

Кесте 52

"Орташа айлық және орташа жылдық мәндер" (деңгей, температура, шығын) ДБ қалыптастыруға кететін еңбек шығынының мөлшерлері

Өлшеуіш – операциялар бойынша

№ п.п.	Жұмыс түрлері, орындаушылар құрамы	Уақыт мөлшерлері, адам/күн
1	2	3
1	"Тәртіп бойынша жылдық" бөліміне кіру: маман.	0,0044
2	Өңделетін объектілер тізімін қалыптастыру, (1ББ) Жетекші маман.	0,0027
3	Есептілік үлгісін шығару күнін қалыптастыру, (1күн мәні) Жетекші маман.	0,0021
4	Есептілік үлгісінің атауын қалыптастыру (таңдау), (1 атау) Жетекші маман.	0,0021
5	Мезгілдік сипаттамаларды қалыптастыру (өзгеру), (1 уақыт интервалы) Жетекші маман.	0,0042
6	Параметрлерді таңдау (деңгей, температура, шығын), (1параметр) маман.	0,0017
7	Есептілік үлгісі деректерін қарау және редакциялау, 1Кесте (10 ББ) Жетекші маман. маман.	0,0100 0,0060
8	Баспаға шығару, 1Кесте (10 ББ) маман.	0,0079

Кесте 53

Жер асты сулары деңгейінің, температурасының, шығынының жедел, орташа айлық және орташа жылдық мәндерін графикалық өңдеуге кететін еңбек шығынының мөлшерлері

Өлшеуіш – 1 бекет бақылау

№ п.п.	Жұмыс түрлері, орындаушылар құрамы	Уақыт мөлшерлері, адам/күн
1	2	3
1	А.Жедел деректер. Өңдеу үшін ББ тізімін қалыптастыру Жетекші маман.	0,0079
2	Жедел өлшеулер графиктерін тұрғызу үшін жұмыс кестелерін қалыптастыру (таңдау); Жетекші маман.	0,0042
3	Жұмыс кестелерінің деректері (таңдаулары) бойынша жедел өлшеулер графиктерін қарау және тұрғызу; Жетекші маман.	0,0052
4	Графикті және кестені баспаға шығару маман.	0,0083
5	Б. Орташа айлық, орташа жылдық деректер. Өңдеу үшін ББ тізімдерін қалыптастыру Жетекші маман.	0,0079
6	Орташа айлық, орташа жылдық өлшеулердің графиктерін тұрғызу үшін жұмыс кестелерін (таңдауларын) қалыптастыру; Жетекші маман.	0,0042
7	Жұмыс кестелерінің деректері (таңдаулары) бойынша орташа айлық, орташа жылдық өлшеулер графиктерін қарау және тұрғызу; Жетекші маман.	0,0052
8	Графикті және кестені баспаға шығару маман.	0,0083

Гидрогеологиялық зерттеулерді (түсіру жұмыстары) және жер қойнауы мониторингі (жерасты сулары мониторингі) жүргізуге арналған уақыт нормаларына 32 қосымша

Кесте 54

Жер асты суларының қамтылу есебін және деңгейін болжау тапсырмаларын шешуге кететін еңбек шығындарының мөлшерлері

Өлшеуіш - 1 ББ/жыл

№ п.п.	Операция түрлері	Уақыт мөлшерлері, адам/күн
1	2	3
1	"Деңгейлердің (шығындардың) орташа айлық және орташа жылдық мәндері" БҚ. Есептеу үшін төтелдерді белгілеу: маман.	0,0079
2	1 ББ/жыл үшін жер асты сулары деңгейінің болжау тапсырмаларын шешу: Жер асты суларының қамтылуын есептеу Жетекші маман.	0,0148
3	Нәтиже кестелерін баспаға шығару: маман.	0,0071
4	Нәтиже графиктерін баспаға шығару маман.	0,0071
5	Нақты нәтижелер талдауымен және деңгейімен болжам деректерін салыстыру – 1ББ Жетекші маман.	0,0112

Гидрогеологиялық зерттеулерді (түсіру жұмыстары) және жер қойнауы мониторингі (жерасты сулары мониторингі) жүргізуге арналған уақыт нормаларына 33 қосымша

Кесте 55

Бақылау бекеттері бойынша атрибуттық деректерді өңдеуге кететін еңбек шығыны бойынша мөлшерлері

Өлшеуіш 1 ББ/жыл

№ п.п.	Операция түрлері	Уақыт мөлшерлері, адам/күн
1	2	3
1	Өңдеу үшін ББ тізімдерін қалыптастыру маман.	0,0079
2	Таңдауларды қалыптастыру Жетекші маман.	0,0200
3	Таңдауды қарау және өңдеу маман.	0,0071
4	Жұмыс кестелерін өңдеу (Microsoft Word, Microsoft Excel және т.б.) маман.	0,0071

Гидрогеологиялық зерттеулерді (түсіру жұмыстары) және жер қойнауы мониторингі (жерасты сулары мониторингі) жүргізуге арналған уақыт нормаларына 34 қосымша

Кесте 56

Жер асты суларының сапасы бойынша жылдық есептілікті қалыптастыру үшін еңбек шығындарының мөлшерлері

Өлшеуіш – 1 есептілік үлгісі

№ п.п.	Операция түрлері	Уақыт мөлшерлері, адам/күн
1	2	3
1	Өңделетін объектілердің тізімін қалыптастыру (ББ); Жетекші маман.	0,0080
2	Есептілікті қалыптастыру күнін енгізу; маман.	0,0031
3	Есептілікті қалыптастыру (1 кесте); маман.	0,0100
4	Есептілік деректерін қарау және редакциялау (1 кесте) маман.	0,0348
5	Химиялық талдау деректерін ШМБК салыстыру (1ББ/1 хим. құрамдас бөлшек) Жетекші маман.	0,0071
6	Есептіліктерді рәсімдеу және баспаға шығару (1 кесте) маман.	0,0162

Кесте 57

Химиялық талдаулар деректерінің графикалық өңдеулеріне кететін еңбек шығындарының мөлшерлері

Өлшеуіш – операциялар бойынша

№ п.п.	Операция түрлері	Уақыт мөлшерлері, адам/күн
1	2	3
1	Өңделетін объектілердің тізімін қалыптастыру (ББ); Жетекші маман.	0,0079
2	Өңдеу үшін химиялық құрамдас бөлшектердің тізімін қалыптастыру (1 ББ/1 құрамдас бөлшек) маман.	0,0058
3	Кесте (таңдау) қалыптасының күнін енгізу (1 жыл) маман.	0,0031
4	Құрамында химиялық құрамдас бөлшектері өзгерген графиктерді тұрғызу үшін жұмыс кестелерін (таңдауларын) қалыптастыру (1 Кесте/1 құрамдас бөлшек) маман.	0,0096
5	Құрамында химиялық құрамдас бөлшектер өзгеру графигін тұрғызу және рәсімдеу (1 граф./1 құрамдас бөлшек/1 жыл) маман.	0,0348

Кесте 58

Химиялық талдау деректері бойынша ББ атрибутивті деректерін өңдеуге кететін еңбек шығындарының мөлшерлері

Өлшеуіш - 1 ББ/химиялық талдау

№ п.п.	Операция түрлері	Уақыт мөлшерлері, адам/күн
1	2	3
1	Өңделетін объектілердің тізімін қалыптастыру (ББ); Жетекші маман.	0,0077
2	ШМБК салыстыратын жұмыс кестелерін (таңдауларын) қалыптастыру (орташа, максималды, ағымдағы) маман.	0,0062
3	Жұмыс кестелерін (таңдауларын) қалыптастыру – су түрлері (орташа, максималды, ағымдағы) маман.	0,0100
4	Жұмыс кестелерін өңдеу (Word, Excel және т.б.) маман.	0,0348

Гидрогеологиялық зерттеулерді (түсіру жұмыстары) және жер қойнауы мониторингі (жерасты сулары мониторингі) жүргізуге арналған уақыт нормаларына 35 қосымша

Кесте 59

Жылдық бюллетень үлгілерін қалыптастыруға кететін еңбек шығындарының мөлшерлері

Өлшеуіш - 1 Кесте, диаграмма

№ п.п.	Операция түрлері	Уақыт мөлшерлері, адам/күн
1	2	3
1	Өңделетін объектілердің тізімін қалыптастыру (ББ); Жетекші маман.	0,0077
2	Құжаттың қалыптасу күнін енгізу; маман.	0,0010
3	Жұмыс кестелерін (таңдауларын) таңдау және қалыптастыру (1 Кесте); маман.	0,0079
4	Диаграммаларды қалыптастыру (1 диаграмма) Жетекші маман.	0,0079
5	Шығыс материалдарын қарау және талдау (Кесте, диаграмма). Жетекші маман.	0,0348
6	Құжаттарды рәсімдеу және баспаға шығару (1 Кесте) маман.	0,0150

Гидрогеологиялық зерттеулерді (түсіру жұмыстары) және жер қойнауы мониторингі (жерасты сулары мониторингі) жүргізуге арналған уақыт нормаларына 36 қосымша

Кесте 60

Статикалық өңдеуге кететін еңбек шығындарының мөлшерлері

Өлшеуіш - 1 объект

№ п.п.	Операция түрлері	Уақыт мөлшерлері, адам/күн
1	2	3
1	Суқақпалары және сутасымалдағыш көкжиектер тізімін қалыптастыру: Жетекші маман.	0,0058
2	Анықтама қалыптасу күнін енгізу маман.	0,0021
3	Суқақпалары бойынша деректердің болуы туралы анықтамаларды қалыптастыру маман.	0,0010
4	Суды іріктеп алу өлшемінің өзгеру диаграммаларын, графиктерін, тұрғызу үшін жұмыс кестелерін (таңдауларын) қалыптастыру; Жетекші маман.	0,0079
5	Графикті, диаграмманы тұрғызу және өңдеу Жетекші маман.	0,0079
6	Графикті, диаграмманы баспаға шығару маман.	0,0048

Гидрогеологиялық зерттеулерді (түсіру жұмыстары) және жер қойнауы мониторингі (жерасты сулары мониторингі) жүргізуге арналған уақыт нормаларына 37 қосымша

Кесте 61

Суқақпалары және бақылау бекеттері бойынша атрибутты деректерді өңдеуге кететін еңбек шығындарының мөлшерлері

Өлшеуіш – 1 объект/жыл (суқақпасы, бақылау бекеті)

№ п.п.	Операция түрлері	Уақыт мөлшерлері, адам/күн
1	2	3
	А. Суқақпалары
1	Өңдеу параметрін таңдау Жетекші маман.	0,0018
2	Өңдеу периодын (күнін) анықтау Жетекші маман.	0,0017
3	Өңдеу үшін суқақпалары тізімін қалыптастыру; Жетекші маман.	0,0044
4	Таңдап алынған кестелерді қарау және өңдеу; Жетекші маман.	0,0087
5	Өңдеу нәтижелерін баспаға шығару (1 Кесте) маман.	0.0062
	Б. Бақылау бекеті
6	Параметрлік кестені таңдау; Жетекші маман.	0,0018
7	Деректер таңдауын қалыптастыру; Жетекші маман.	0,0046
8	ББ жұмыс тізімін қалыптастыру; Жетекші маман.	0,0050
9	Таңдауларды қарау және өңдеу маман.	0,0127
10	Нәтижелерді баспаға шығару (1 Кесте) маман.	0,0062

Кесте 62

Суқақпалары бойынша анықтамаларды алуға кететін еңбек шығынының мөлшерлері

Өлшеуіш – 1 суқақпа/жыл

№ п.п.	Операция түрлері	Уақыт мөлшерлері, адам/күн
1	2	3
1	Анықтаманы қалыптастыруға уақыт периодын таңдау; Жетекші маман.	0,0019
2	Суқақпаларының жұмыс тізімін қалыптастыру; Жетекші маман.	0,0046
3	Құжат бөлімдерін таңдау және оларды қалыптастыру; Жетекші маман.	0,0152
4	Деректерді қарау және редакциялау; Жетекші маман.	0,0081
5	Есеп беруді (анықтаманы) қарау және баспаға шығару; Жетекші маман.	0,0081

Гидрогеологиялық зерттеулерді (түсіру жұмыстары) және жер қойнауы мониторингі (жерасты сулары мониторингі) жүргізуге арналған уақыт нормаларына 38 қосымша

Кесте 63

Жер асты сулары мониторингі объектілерінің төлқұжаттарын қалыптастыруға кететін еңбек шығындарының мөлшерлері

Өлшеуіш – 1 төлқұжат/объект

№ п.п.	Операция түрлері	Уақыт мөлшерлері, адам/күн
1	2	3
	А. Бақылау бекеті
1	ББ төлқұжатының үлгісін таңдау; Жетекші маман.	0,0017
2	Объектіні таңдау (ББ); Жетекші маман.	0,0035
3	ББ төлқұжатын қалыптастыру (құжат бөлімдерін таңдау) Жетекші маман.	0,0060
4	ББ төлқұжатын қарау және редакциялау Жетекші маман.	0,0202
5	Құжатты баспаға шығару маман.	0,0150
6	Төлқұжатқа бағаналар деректерін (бөлімдерді таңдау) дайындау Жетекші маман.	0,0140
7	Бағанға деректерді қарау және редакциялау Жетекші маман.	0.0150
8	ББ төлқұжатына бағаналарды тұрғызу Жетекші маман.	0,0060
9	Қарап шығу және баспаға шығару маман.	0,0202
	Б. Суқақпалары
10	Төлқұжат үлгісін таңдау Жетекші маман.	0,0012
11	Жұмыс тізімінен объектіні (суқақпасын) таңдау Жетекші маман.	0,0058
12	Суқақпасы төлқұжатының бөлімдерін таңдау және қалыптастыру Жетекші маман.	0,0096
13	Қарау, редакциялау және баспаға шығару. маман.	0,0152
	В. Гидрогеологиялық қорытынды
14	Объектіні таңдау (суқақпа, төтел) Жетекші маман.	0,0035
15	Осы құжат үшін деректерді таңдау жылын енгізу маман.	0,0021
16	Таңдап алынған объект бойынша ДҚ мағлұматтың болуын тексеру маман.	0,0150
17	Қалыптастырылатын құжаттың бөлімдерін таңдау және қарау Жетекші маман.	0,0198
18	Қалыптастыру, қарау, редакциялау және құжатты баспаға шығару Жетекші маман.	0,0319

Гидрогеологиялық зерттеулерді (түсіру жұмыстары) және жер қойнауы мониторингі (жерасты сулары мониторингі) жүргізуге арналған уақыт нормаларына 39 қосымша

Кесте 64

Уақытпен тәртіптелмеген сұрау салу бойынша материалдарды алуға кететін еңбек шығындарының мөлшерлері

Өлшеуіш – 1 сұрау

№ п.п.	Операция түрлері	Уақыт мөлшерлері, адам/күн
1	2	3
1	Тапсырманы қою және шығыс құжаттың құрылымын анықтау; Бас маман	0,0312
2	Сұрау архитектурасын жобалау (Қажетті параметрлік кестелер арасындағы байланысты анықтау); Бас маман	0,0221
3	"сұрау құрушы" - да сұрау құру (сұрау салуды орындау үшін кестелердің жұмыс өрістерін анықтау); Жетекші маман.	0,0252
4	Сұрау салуды орындау (нәтиже беретін деректер жиынын қалыптастыру); Жетекші маман.	0,0154
5	Сұрау салудың орындалуын бақылау (кестенің жұмысшы өрістерінің дұрыс толтырылуы бойынша); Жетекші маман.	0,0421
6	Сұрау салудың шығыс үлгісін рәсімдеу және баспаға шығару (Асsеss, Ехсеl, Word) Жетекші маман.	0,0627

Гидрогеологиялық зерттеулерді (түсіру жұмыстары) және жер қойнауы мониторингі (жерасты сулары мониторингі) жүргізуге арналған уақыт нормаларына 40 қосымша

Кесте 65

Бұрғылау ұңғымаларынан жер асты суларының пайдаланымдағы суқақпаларын алғаш және қайта тексеріп қарауды жүргізгенде өндірістік топтың түрлік құрамы

№ п.п.	Лауазымдар және мамандықтар атауы	Орындаушылар саны
1	2	3
1	Гидрогеолог	1
2	Техник-гидрогеолог	1
	Мамандардың жалпы саны	2
3	Жұмысшы	1
	Орындаушылардың барлығы	3

Кесте 66

Бұрғылау ұңғымаларынан жер асты суларының пайдаланымдағы суқақпаларын алғаш және қайта тексеріп қарауға кететін уақыт мөлшерлері, кезең

Өлшеуіш – 1 тексеріп қарау

Жол №	Суқақпасында төтел саны	Алғашқы тексеріп қарау	Қайта тексеріп қарау
1	2	3	4
1	1	1,08	0,89
2	2-3	1,50	1,10
3	4-6	2,60	1,65
4	7-10	3,90	2,55
5	11-15	5,15	3,35
6	16-22	7,15	4,60
7	23-30	9,75	6,35
8	31-40	12,80	8,30
9	41-55	16,10	10,40
10	56-75	20,55	13,40
11	76-100	26,35	17,15

Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің орынбасары –Қазақстан Республикасы Индустрия және жаңа технологиялар министрінің 2011 жылғы 5 мамырдағы № 124 бұйрығымен Бекітілді

Гидрогеологиялық жұмыстарды өткізуді
БАҒАЛАУЛАР

Бағалар есепке алумен анықталды:

1) Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексінің 77 бабына сәйкес аптасына жұмыс уақытының қалыпты ұзақтығын;

2) жұмыстарды орындаушылардың толық құрамын;

3) сала бойынша минимал және максимал еңбек ақыны (минимал және максимал);

4) орындаушыларды бастапқы материалдармен, құжаттамамен қамтамасыз етуі, жұмысқа тапсырмамен, сондай-ақ қажетті аспаптармен, құралдармен, керек-жарақтармен және құрал-саймандармен қамтамасыз етуді;

5) ұйымдық еңбектің ең тиімді формаларын және жұмыстың озық әдістерін қолдану;

6) еңбекті қорғау және қауіпсіздік техникасы бойынша норма, ереже және нұсқаулықтардың талаптарына жауап беретін еңбек жағдайларын қамтамасыз етуі.

Жұмыстарды орындау үшін материалдар, аз құнды заттар және жабдықтар, негізгі амалдар, шығынға арналған мөлшерлер және тозу пайызының тізімі әр түрлі жұмыстарға арналған материалдар тізімімен сәйкес қабылданған.

Осы Бағалауларда дара жұмыс түрлерінің гидрогеологиялық жұмыстарын өткізуге жобаланған жинақтың уақыт мөлшері және еңбек шығыны тәртібінде кесте түрінде берілген.

Жұмыс бірліктерінің құндары сәйкесті қаржыландыру жылына бұдан әрі республикалық бюджет туралы Қазақстан Республикасының заңымен орнатылған, бір айлық есеп көрсеткішіне (АЕК) байланысты өзгеріп тұруы мүмкін.

Гидрогеологиялық жұмыстарды бағалауларға 1 қосымша

1. Стационар бақылаулар
1-параграф. Су деңгейі және ұңғыма тереңдігінің өлшемдері, температуралар, ұңғымадағы су деңгейін және температурасын біріктіріп өлшеу

Кесте 1.1

Өлшем бірлік – 1 өлшем

№ пп	Өлшемдер интервалдары, м	Деңгей өлшемдері		Тереңдік өлшемдері		Температура өлшемдері		Деңгей және температураны біріктіріп өлшеу
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10
		мин	мах	мин	мах	мин	мах	мин	мах
Үшаяқтыны орнатпай
1	0-10	47,51	53,34	45,23	50,77	210,40	236,18	233,10	261,65
2	11-25	49,78	55,87	49,75	55,85	214,92	241,26	242,15	271,81
3	26-50	56,56	63,48	56,54	63,47	219,45	246,33	251,20	281,97
4	51-100	65,61	73,65	65,58	73,62	230,76	259,03	251,20	281,97
Үшаяқтыны орнатып
5	101-150	486,83	544,12	477,09	533,24	824,19	921,19	872,52	975,19
6	> 150			496,36	554,78	843,47	942,73

2-параграф. Ағын сулар немесе су қоймаларындағы температураны өлшеу, өздігінен ағып жатқан ұңғымаларда су қысымын өлшеу, су ағындарында су шығынын өлшеу және су қоймаларынан су сынамаларын алу

Кесте 1.2

Өлшем бірлік – 1 өлшем, 1 сынама

№ пп	Ағын сулар немесе су қоймаларындағы температураны өлшеу		Манометр қысымы бойынша өздігінен ағып жатқан ұңғымаларда атқылап жатқан су қысымын өлшеу		Ағып жатқан судың немесе су қоймаларындағы судың шығынын өлшеу						Ағын сулардан су сынамаларын немесе ағып жатқан судан сынамалар алу
					өлшеу ыдысымен		Гидравликалық ағызбалар бойынша		Алып жүретін жақтау көмегімен
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13
	мин	мах	мин	мах	мин	мах	мин	мах	мин	мах	мин	мах
1	244,28	274,21	143,74	157,87	223,10	252,60	265,99	301,16	278,86	406,51	398,05	426,98

2. Тәртіптік бақылауларды инспектрлеу

1-параграф. Су деңгейі және ұңғыма тереңдігін, температурасын өлшеу, ұңғымада су деңгейін және температурасын біріктіріп өлшеу

Кесте 2.1

Өлшем бірлік – 1 өлшем

№ пп	Өлшемдер интервалдары, м	Деңгей өлшемдері		Тереңдік өлшемдері		Температура өлшемдері		Деңгей және температураны біріктіріп өлшеу
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10
		мин	мах	мин	мах	мин	мах	мин	мах
Үшаяқтыны орнатпай
1	0-10	105,70	117,34	100,67	111,76	468,18	519,73	518,60	575,70
2	11-25	110,73	122,93	110,73	122,93	478,25	530,91	538,74	598,05
3	26-50	125,93	139,09	125,83	139,69	488,31	542,09	558,88	620,41
4	51-100	145,97	162,04	145,97	162,04	513,48	570,03	558,88	620,41
Үшаяқтыны орнатып
5	101-150	766,68	851,96	751,50	835,09	1298,18	1442,57	1374,23	1527,06
6	> 150			781,86	868,88	1328,54	1476,31

2 параграф. Ағып жатқан судың немесе су қоймаларындағы судың температурасын өлшеу, өздігінен ағатын ұңғымалардың су қысымын өлшеу, су қоймаларында судың шығынын өлшеу және су қоймаларынан су сынамаларын алу

Кесте 2.2

Өлшем бірлік – 1 өлшем, 1 сынама

№ пп	Ағын сулар немесе су қоймаларындағы температураны өлшеу		Манометр қысымы бойынша өздігінен ағып жатқан ұңғымаларда атқылап жатқан су қысымын өлшеу		Ағып жатқан судың немесе су қоймаларындағы судың шығынын өлшеу						Ағын сулардан су сынамаларын немесе ағып жатқан судан сынамалар алу
					өлшеу ыдысымен		Гидравликалық ағызбалар бойынша		Алып жүретін жақтау көмегімен
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13
	мин	мах	мин	мах	мин	мах	мин	мах	мин	мах	мин	мах
1	543,64	603,51	257,01	285,29	367,24	411,15	437,84	490,20	459,03	513,92	539,42	582,48

3-параграф. Тәртіптік бақылауларды меншікті инспектілеу (1 бекет)

Кесте 2.3.

Өлшем бірлік – теңге

№ пп	Тәртіптік бақылауларды меншікті инспектілеу (1 бекет)
	мин	мах
1	1474,86	1637,29

3. Зерттеу объектілерінің арасында жұмыс өндірген кезде көшіп қонулар және көшіп өтулер

Кесте 3.1

Өлшем бірлік – 1 км

Жол №	Жол сипаттамасы	Автокөлікте (1 км -ге)		Жаяу (1 км)
		мин	мах	мин	мах
1	2	3	4	5	6
Жылдың құрғақ мезгілінде
1	Жайлы жасалған және құрғақ топырақты жолдар, қатты топырақ жабындысы бар түзу аз қиылсатын аймақ.	21,07	22,48	64,72	72,81
2	Жыртылған жерлер, қатты топырақ жабындысы бар қиылысатын аймақ, жолсыздық, өсіп кеткен участкелер.	39,25	41,71	81,85	92,08
Көктем – күз мезілдерінде
3	Жайлы және сулы, балшықты, топырақты жолдар.	142,24	151,74	-	-
4	Жыртылған жерлер, қиылысатын аймақ, балшық топырақты жолдар, жолсыздық.	179,41	190,69	106,59	119,91

Ескертпе: Көшіп қону құнына тек 1 мәш/кезең құны қосылған, қажет болған жағдайда автокөліктегі орындаушы еңбек ақысын қосу керек.

Жаяу жүріп өту құны тек техник-гидрогеолог үшін ғана анықталған, ол стационарлы бақылауды өндіру бойынша орындаушы болып табылады. Өзге орындаушы болған жағдайда – тек еңбекақыны қайта есептеу керек.

4. Құдықтарды, иесіз қалған гидрогеологиялық ұңғымаларды, бұлақтарды қарап шығу

Кесте 4.1

Өлшем бірлік – 1 қарап шығу

№ пп	Жұмыс атауы	Жұмыс құны
		мин	мах
1	2	3	4
1	Құдықтарды қарап шығу	2396,17	2670,39
2	Өздігінен ақпайтын ұңғымаларды қарап шығу	2097,85	2337,93
3	Өздігінен ағатын ұңғымаларды қарап шығу	2271,07	2530,97
4	Бұлақтарды қарап шығу	3724,17	4150,36

5. Бақылау нүктелерін байланыстыру бойынша топожұмыстарды жүргізу, 1 нүкте

Кесте 5.1

Өлшем бірлік – теңге

№ пп	Бақылау нүктелерін байланыстыру бойынша топожұмыстарды жүргізу, 1 нүкте
	мин	мах
1	338,13	375,28

6. 1:200 000 масштабтағы гидрогеологиялық таспаға түсіру жұмыстарын жүргізу

Кесте 6.1

Өлшем бірлік – 10 км

Жол нөмірі	Өту дәрежесі (кесте 2)		Гидрогеологиялық құрылымның күрделілік дәрежесі (кесте 3)
			1				2		3
			мин			мах	мин	мах	мин	мах
1	2		3			4	5	6	7	8
Түсірім масштабы 1:200 000
Алдын-ала тексеріп алу маршрут
1	1		8303,31			9034,60	12454,96	13551,90	19716,29	21452,74
2	2		13301,57			14473,07	20400,09	22196,77	29273,23	31851,39
3	3		19520,92			21240,17	31047,86	33782,32	43470,26	47298,79
4	4		28996,46			31550,24	46124,07	50186,31	64586,72	70275,01
Гидрогеологиялық маршрут
1	1		13350,42		14526,22		13838,85	15057,67	15873,97	17272,03
2	2		15678,60		17059,45		16167,03	17590,90	18104,47	19698,03
3	3		19651,16		21381,89		18885,96	20549,28	22842,24	24854,01
4	4		25268,11		27493,53		22060,75	24003,69	29126,70	31691,96
Гидрогеологиялық әрі қарай зерттеу
1	1		14197,03		15447,39		16150,75	17573,18	18527,78	20159,56
2	2		16671,74		18140,06		18348,68	19964,69	21246,70	23117,95
3	3		20888,52		22728,22		20839,68	22675,07	24372,65	26519,21
4	4		26179,84		28485,56		23672,57	25757,47	27954,47	30416,48
Инженерлі-геологиялық маршруттар
1	1		17632,32		19185,24		20025,63	21789,33	22744,55	24747,72
2	2		20741,99		22568,78		22744,55	24747,72	24828,52	27015,22
3	3		24388,93		26536,92		25837,94	28113,55	27191,58	29477,59
4	4		28687,12		31213,66		29354,64	31939,97	29566,29	32170,26
Радиоэкологиялық бақылаулары бар кешенді гидрогеологиялық және инженерлі–геологиялық маршруттар
1	1	67763,69		73608,76			76968,13	83607,14	87442,14	94984,61
2	2	79685,82		86559,25			89445,69	97160,98	100395,80	109055,61
3	3	93710,68		101793,85			107100,75	116338,91	122395,19	132952,60
4	4	110195,35		119700,43			124140,86	134848,84	139851,88	151915,04

7. Тауөтпелі жұмыстар, құжаттама және сынамалау

1-параграф. Жыныстарды алдын ала қопсытпаусыз қолмен шыңырауларды өту, 1 м

Кесте 7.1

Өлшем бірлік – 1 м

Жол нөмірі	Тереңдік интервалы, м	Жыныстардың дәрежесі
		I		II		III		IV
		мин	мах	мин	мах	мин	мах	мин	мах
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10
Радиометрлік зерттеусіз
0,8 және 0,9 шаршы. м қимамен
1	0-2,5	561,60	618,09	1060,80	1167,50	1684,81	1854,26	2589,61	2850,07
2	0-5,0	655,20	721,10	1092,00	1201,84	1778,41	1957,28	2808,01	3090,44
3	5,0-10,0	1060,80	1167,50	1466,41	1613,89	2059,21	2266,32	2995,21	3296,46
1,25 шаршы. м қимамен
1	0-2,5	673,92	741,70	1276,08	1404,43	2028,01	2231,98	3120,01	3433,82
2	0-5,0	789,36	868,76	1313,52	1445,64	2140,33	2355,60	4926,50	5422,00
3	5,0-10,0	1276,08	1404,43	1762,81	1940,11	2477,29	2726,45	5475,62	6026,35
Радиометрлік зерттеумен
0,8 және 0,9 (1,25 дейін) шаршы. м қимамен
1	0-2,5	1675,12	1788,72	2793,80	2983,26	4190,70	4474,89	6219,39	6641,16
2	0-5,0	1889,58	2017,73	2863,35	3057,54	4399,36	4698,71	7256,92	7749,06
3	5,0-10,0	2793,80	2983,26	3698,02	3948,80	5025,36	5366,16	8277,06	8838,38

2-параграф. Механизациялаған әдіспен, УГБ 50 М білтегімен шыңырауларды өту

Кесте 7.2

Өлшем бірлік - 1 м, мин

Жол нөмірі	Шыңырау тереңдігі, м	Жыныстардың дәрежесі
		I	II	III	IV	V	VI
1	2	3	4	5	6	7	8
шнектерді пайдалану арқылы
1	0-5	1703,38	2096,47	2849,88	3636,06	6551,46	9237,56
2	5-10	2030,95	2424,04	3177,46	4651,54	7501,42	11432,29
шыңырау бұрғылауыштарын пайдаланумен
1	0-2,5	1834,41	2358,53	3144,70	3668,82	5503,23	-
2	2,6-5	2096,47	2620,58	3406,76	4192,93	5765,28	-
Өлшем бірлік – 1 м, мах
шнектерді пайдалану арқылы
1	0-5	1787,79	2200,36	2991,11	3816,25	6876,12	9695,33
2	5-10	2131,60	2544,16	3334,92	4882,04	7873,16	11998,83
шыңырау бұрғылаушытарын пайдаланумен
1	0-2,5	1925,31	2475,40	3300,54	3850,63	5775,94	-
2	2,6-5	2200,36	2750,45	3575,58	4400,72	6050,98	-

3-параграф. Тіректерде қолмен шірлі бекітпемен шыңырауларды бекіту

Кесте 7.3

Өлшем бірлік - 1 м шыңырау

Жол нөмірі	Тереңдік интервалы, м	Шірлер қадамы 1,2 м		Шірлер қадамы 0,5 м
		мин	мах	мин	мах
1	2	3	4	5	6
1	0-5,0	11161,22	11245,94	15371,51	15475,07
2	5,0 жоғары	12814,72	12912,01	17700,53	17819,77

4-параграф. Механизациялаған әдіспен металдан жасалған сақиналармен бекіту және металдан жасалған сақиналарды шыңыраулардан шығарып алу

Кесте 7.4

Өлшем бірлік - 1 м шыңырау

Жол нөмірі	Операция атауы	Құны
		мин	мах
1	2	3	4
1	Бекіту	3666,09	3877,12
2	Шығарып алу	7050,18	7456,00

5-параграф. Қолдық амалмен 0,8-0,9 (1,25 дейін) м² қимада шыңырауларды көму

Кесте 7.5

Өлшем бірлік – 1 м³

Жол нөмірі	Жұмысты өндіру тәсілі	Жыныс дәрежесі
		I-II		III-IV		V-XX
		мин	мах	мин	мах	мин	мах
1	2	3	4	5	6	7	8
1	Қолмен	296,88	331,40	431,83	482,04	647,74	723,06

6-параграф. Шыңыраулардың геологиялық құжаттамалары
7.6.1. Радиоэкологиялық бақылауларсыз геологиялық құжаттама

Кесте 7.6.1

Өлшем бірлік - 1 м

Жол нөмірі	Шыңырау тереңдігі, м	Объектінің геологиялық зерттеу күрделілігінің дәрежесі
		1		2-3		4		5		6
		мин	мах	мин	мах	мин	мах	мин	мах	мин	мах
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12
1	1,5	99,88	109,32	111,63	122,18	129,26	141,48	146,89	160,77	170,39	186,49
2	3,0	123,39	135,05	141,01	3,38	158,64	173,63	182,14	199,35	211,52	231,51
3	4,0	152,76	167,20	176,26	192,92	199,77	218,64	229,14	250,80	264,40	289,38
4	5,0	188,02	205,78	217,39	237,94	252,65	276,52	287,90	315,11	329,03	360,12
5	5,0 аса	264,40	289,38	293,77	321,54	358,41	392,27	428,91	469,44	493,54	540,18

7.6.2. Радиоэкологиялық бақылаулары бар геологиялық құжаттама

Кесте 7.6.2

Өлшем бірлік - 1 м

Жол нөмірі	Шыңырау тереңдігі, м	Объектінің геологиялық зерттеу күрделілігінің дәрежесі
		1		2-3		4		5		6
		мин	мах	мин	мах	мин	мах	мин	мах	мин	мах
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12
1	1,5	162,28	176,43	181,37	197,19	210,01	228,33	238,65	259,46	276,84	300,975
2	3,0	200,47	217,95	229,11	249,08	257,74	280,22	295,93	321,73	343,66	373,625
3	4,0	248,20	269,84	286,38	311,35	324,57	352,87	372,30	404,76	429,57	467,031
4	5,0	305,47	332,11	353,20	384,00	410,48	446,27	467,76	508,54	534,58	581,194
5	5,0 аса	429,57	467,03	477,30	518,92	582,31	633,09	696,86	757,63	801,87	871,791

7-параграф. Қолмен кесіп алу арқылы монолиттерді алу

Кесте 7.7

Өлшем бірлік - 1 монолит, мин

Жол нөмірі		Алу жері	Әлсіз байланысқан (құмайт) жыныстар						Байланысқан (сазды) жыныстар
			100* 100* 100 мм		200* 200* 200 мм		300* 300* 300 мм		100* 100* 100 мм		200* 200* 200 мм		300* 300* 300 мм
1		2	3		4		5		6		7		8
1		Жалаңаштанулар	1346,80		1701,22		2551,83		1205,03		1488,57		1772,10
2		Тереңдігі 2,5 м дейінгі қазба	1488,57		1842,99		2551,83		1275,91		1630,33		1772,10
3		Тереңдігі 2,5 м асатын 5,0 м дейінгі қазба	1559,45		1913,87		3473,32		1346,80		1701,22		2410,06
Өлшем бірлік - 1 монолит, мах
Жол нөмірі	Алу жері			Әлсіз байланысқан (құмайт) жыныстар						Байланысқан (сазды) жыныстар
				100* 100* 100 мм		200* 200* 200 мм		300* 300* 300 мм		100* 100* 100 мм		200* 200* 200 мм		300* 300* 300 мм
1	2			3		4		5		6		7		8
1	Жалаңаштанулар			1503,33		1898,94		2848,41		1345,08		1661,58		1898,94
2	Тереңдігі 2,5 м дейінгі қазба			1661,58		2057,19		2848,41		1424,21		1819,82		1978,07
3	Тереңдігі 2,5 м асатын 5,0 м дейінгі қазба			1740,70		2136,31		3797,89		1503,33		1898,94		2690,17

8-параграф. Боразда сынамаларын алу

Кесте 7.8

Өлшем бірлік - 1 м боразда, мин

Жол нөмірі	Бораздалар қимасы	Жыныстардың дәрежесі
		I-III	IV-VI	VII-IX	X-XI	XII
1	2	3	4	5	6	7
1	2*2 см	142,32	148,79	155,26	168,20	181,14
2	5*3 см	168,20	187,60	200,54	226,42	245,83
3	10*3 см	207,01	252,30	329,92	342,86	381,68
4	10*5 см	219,95	284,64	329,92	394,62	446,37
5	15*10 см	433,43	543,41	666,32	808,64	873,33
1 м боразда, мах
Жол нөмірі	Бораздалар қимасы	Жыныстардың дәрежесі
		I-III	IV-VI	VII-IX	X-XI	XII
1	2	3	4	5	6	7
1	2*2 см	154,54	161,56	168,58	182,63	196,68
2	5*3 см	182,63	203,71	217,75	245,85	266,93
3	10*3 см	224,78	273,95	358,24	372,29	414,44
4	10*5 см	238,83	309,07	358,24	428,49	484,68
5	15*10 см	470,63	590,05	723,51	878,04	948,29

8. Тәжірибе жұмыстар
1-параграф. Бұрғылау білтегі 1 БА 15 В шығыр амалы арқылы бір жылжымалы компрессорлы станциясы бар эрлифтпен бұрғылау ұңғымасынан тәжірибені дайындау және тарату

Кесте 8.1

Өлшем бірлік – 1 дайындау, тарату

Жол №	Эрлифтты құбырларды орнату интервалы, м	Су көтергіш құбырлардың сыртқы диаметрі мм
		89-146				168-273
		Құбыр ұзындығы, м.
		5		8		5		8
		мин	мах	мин	мах	мин	мах	мин	мах
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10
1	10 дейін	11933,36	12533,37			12151,13	12762,08
2	10 аса 20 дейін	14502,96	15232,17	11933,36	12533,37	14720,72	15460,88	15025,59	15781,07
3	20 аса 30 дейін	16854,79	17702,25	14982,03	15735,33	17333,87	18205,41	16027,29	16833,14
4	30 аса 40 дейін	19685,70	20675,49	16179,73	16993,24	20164,77	21178,66	16397,49	17221,95
5	40 аса 50 дейін	21797,99	22893,99	17573,40	18456,99	22734,37	23877,45	17812,94	18708,58
6	50 аса 60 дейін	24367,58	25592,78	18967,08	19920,75	25521,72	26804,95	21122,93	22184,99
7	60 аса 70 дейін	26719,41	28062,86	19685,70	20675,49	27873,55	29275,03	22320,62	23442,9
8	70 аса 80 дейін	29289,01	30784,53	22494,83	23625,87	30704,46	32248,28	22952,13	24106,16
9	80 аса 90 дейін	31640,84	33231,74	23409,43	24586,45	33274,05	34947,07	24149,82	25364,07
10	90 аса 100 дейін	34210,43	35930,53	24607,12	25844,37	33295,83	34969,94	26958,95	28314,45
11	100 аса 125 дейін	36344,50	38171,90	26262,11	27582,57	36170,29	37988,93	29985,84	31493,53
12	125 аса 150 дейін	39349,62	41328,11	28352,63	29778,20	41701,45	43798,19	35364,57	37142,7
Эрлифтпен кәшайттауды жүргізудің, таратуға дайындаудың, деңгейді өзге білтекпен бұрғылау бригадасымен қайта қалпына келтірудің құны ЖЖМ шығынына және бұрғылау қондырғысының амортизациясына тәуелді.

2-параграф. Бұрғылау қондырғысының УГБ 50 М шығыр амалы арқылы түсіріп көтеру операцияларында жетегі бар ұңғымаларды бұрғылауға арналған құрылғының штангалық сорғышымен бұрғылау ұңғымасында тәжірибені дайындау және тарату

Кесте 8.2

Өлшем бірлік – 1 дайындау, тарату

Жол №	Сукөтергіш құбырлары бар сорғышты орнату тереңдігінің интервалы, м	Іштен жану қозғалтқышымен
		Су көтергіш құбырлардың сыртқы диаметрлері, мм
		89-146
		Құбыр ұзындығы, м
		5		8
		мин	мах	мин	мах
1	2	3	4	5	6
1	10 дейін	6689,4	7071,5	-	-
2	10 аса 20 дейін	7734,2	8226,1	6404,5	6811,76
3	20 аса 30 дейін	8779,0	9337,3	7137,2	7591,07
4	30 аса 40 дейін	9823,8	10448,6	7734,2	8226,07
5	40 аса 50 дейін	11017,8	11718,5	8032,7	8543,57
6	50 аса 60 дейін	11913,4	12671,0	8494,0	9034,24
8	70 аса 80 дейін	14152,2	15052,3	9688,1	10304,23
9	80 аса 90 дейін	15197,0	16163,5	10027,3	10665,03
10	90 аса 100 дейін	16241,8	17274,7	10732,9	11415,47
11	100 аса 125 дейін	17286,6	18386,0	11628,4	12367,97
12	125 аса 150 дейін	18467,1	19641,5	12673,2	13479,21

3-параграф. Жалғыз тау қазбасынан (бұрғылау ұңғымасынан, құдықтан, шыңыраудан) орталық "Гнои", "Малыш" үлгісіндегі батпақты сорғышпен қолмен түсіріп көтеру операциялары кезінде батырмалы электрқозғалтқышымен суды кәшайттауды дайындау және тарату

Кесте 8.3

Өлшем бірлік – 1 дайындау, тарату

№ пп	Жұмыс аталуы	Бригада кезеңнің уақыт шығындары	Бірлік құны (бр/кезең)		Дайындау, тарату құны
			мин	мах	мин	мах
1	2	3	4	5	6	7
1	Батырылған "Гном", "Малыш" үлгісіндегі батпақты сорғышпен кәшайттауды дайындау, тарату.	0,279	10746,98	11464,98	2998,41	3198,73
2	Көшірмелі электростанцияны орнату және шешу.	0,382	3912,97	4470,73	1494,75	571,00
3	Кәшайттауды жүргізу	1	8898,17	8997,26
4	Деңгейді қалпына келтіру	1	2625,44	2935,88

4-параграф. Эрлифтпен бақылау ұңғымаларын кәшайттау

Кесте 8.4

Өлшем бірлік – 1 сору (тарту)

№ пп	Сору (тарту) және оларды белгілеу	Дайындау, тарату		Сору (тарту)		Жалпы құны
		мин	мах	мин	мах	мин	мах
1	2	3	4	5	6	7	8
Эрлифтпен кәшайттау
1	Тәртіп және балансты зерттеу бойынша ұңғымаларды сору (тарту)	6283,61	6638,81	4416,94	4637,28	10700,55	11276,10
2	Жерастысулары ластанған аймақтарда ұңғымаларды сору (тарту)	6283,61	6638,81	8833,88	9274,57	15117,49	15913,38

5-параграф. Бақылау ұңғымаларының ауыздық жабдықтары

Кесте 8.5

Өлшем бірлік – 1 ауыздық

Жол №	Жұмыстың аталуы	Жабдық құны
		мин	мах
1	2	3	4
1	Ауыздан төмен бекітілген деңгеймен жерастысуларын ашқан 1 бұрғылау ұңғымасының ауыздық жабдығы	7610,30	7846,41
	Ұңғыма аузында реперді орнату	3805,15	3923,20
2	Өздігінен ағатын суды ашқан 1 бұрғылау ұңғымасының ауыздық жабдығы	23384,24	24098,59
	Ұңғыма аузында реперді орнату	11692,12	12049,30

6-параграф. Бұрғылау ұңғымасына құюларды жүргізу, бірсақиналы және екісақиналы шыңырау

Кесте 8.6

Жол нөмірі	Жұмыс аталуы	Су құйғыш және пьезометриялық құбырларды орнату тереңдігі, м
		15 дейін		15 аса 25 дейін		25 аса 50 дейін
		мин	мах	мин	мах	мин	мах
1	2	3	4	5	6	7	8
Әзірлеу және тарату
1	Қолмен түсіріп көтеру операцияларында бұрғылау ұңғымасына су құю бойынша тәжірибені дайындау және тарату.	1812.86	1977.16	2057.08	2242.74	2395.23	2611.41
2	Іштен жану қозғалтқышы бар бұрғылау ұңғымасының шығыр амалы арқылы түсіріп көтеру операцияларында тәжірибені дайындау және тарату.	3130,05	3308,72	3575,33	3779,42	4177,77	4416,24
3	Қолмен түсіріп көтеру операцияларында бір сақиналы шыңырауға су құю бойынша тәжірибені дайындау және тарату.	1329,12	1449,08
4	Қолмен түсіріп көтеру операцияларында екі сақиналы шыңырауға су құю бойынша тәжірибені дайындау және тарату.	1649,10	1797,88
Тәжірибе жүргізу, кезең
1	Қолмен түсіріп көтеру операцияларында бұрғылау ұңғымасына су құю бойынша тәжірибе жүргізу.	4432,31	4828,48	4432,31	4828,48	4432,31	4828,48
2	Іштен жану қозғалтқышы бар бұрғылау ұңғымасының шығыр амалы арқылы түсіріп көтеру операцияларында тәжірибені жүргізу.	12822,08	13541,92	12822,08	13541,92	12822,08	13541,92
3	Қолмен түсіріп көтеру операцияларында бір сақиналы шыңырауға су құю бойынша тәжірибені жүргізу.	4432,31	4828,48
4	Қолмен түсіріп көтеру операцияларында екі сақиналы шыңырауға су құю бойынша тәжірибені жүргізу.	4432,31	4828,48

Об утверждении норм времени и расценок на проведение работ в области государственного геологического изучения и мониторинга недр

Приказ Заместителя Премьер-Министра Республики Казахстан - Министра индустрии и новых технологий Республики Казахстан от 5 мая 2011 года № 124. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 2 июня 2011 года № 6990. Утратил силу приказом и.о. Министра по инвестициям и развитию Республики Казахстан от 29 мая 2018 года № 402 (вводится в действие с 29.06.2018).

Сноска. Утратил силу приказом и.о. Министра по инвестициям и развитию РК от 29.05.2018 № 402 (вводится в действие с 29.06.2018).

В соответствии с подпунктом 31) статьи 20 Закона Республики Казахстан "О недрах и недропользовании", ПРИКАЗЫВАЮ:

1. Утвердить прилагаемые:

1) Нормы времени на проведение гидрогеологических исследований (съемочные работы) и мониторинга недр (мониторинг подземных вод);

2) Расценки на проведение гидрогеологических работ.

2. Комитету геологии и недропользования (Б. Ужкенов):

1) согласовать в установленном порядке нормы времени на проведение гидрогеологических исследований (съемочные работы) и мониторинга недр (мониторинг подземных вод), с уполномоченным органом по труду;

2) обеспечить государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан и его последующее опубликование в средствах массовой информации.

3. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на первого вице-министра индустрии и новых технологий Республики Казахстан Pay А.П.

4. Настоящий приказ вводится в действие со дня его первого официального опубликования.

Заместитель Премьер-Министра
Республики Казахстан -
Министр индустрии и новых
технологий Республики Казахстан	А. Исекешев

"Согласовано"

Министр труда и социальной

защиты населения

Республики Казахстан

_____________ Г. Абдыкаликова

6 мая 2011 года

Утверждены приказом Заместителя Премьер-Министра Республики Казахстан - Министра индустрии и новых технологий Республики Казахстан от 5 мая 2011 года № 124

Нормы времени на проведение гидрогеологических исследований
(съемочные работы) и мониторинга недр
(мониторинг подземных вод)
1. Общая часть

1. Настоящие нормы времени на проведение гидрогеологических исследований (съемочные работы) и мониторинга недр (мониторинг подземных вод) (далее - нормы времени) содержат нормы времени и затраты труда исполнителей, выполняющих гидрогеологические исследования в области государственного геологического изучения недр в Республике Казахстан. Данные нормы времени и затраты труда предназначены для определения единичных и комплексных расценок, используемых для определения сметной стоимости работ на объектах государственного мониторинга подземных вод и гидрогеологических съемок масштаба 1:200000, выполняемых за счет средств республиканского бюджета.

2. При разработке нормативных показателей использованы следующие данные и материалы:

данные хронометража выполнения отдельных операций при проведении работ по мониторингу подземных вод, гидрогеологической и инженерно-геологической съемке, проведенного в различных организациях, выполняющих работы по государственному заказу для Комитета геологии и недропользования;

фактические данные и статистические исследования в организациях отрасли.

Нормы времени и затраты труда разработаны на следующие виды работ:

1) мониторинг подземных вод:

измерения уровня воды в одиночной горной выработке (буровой скважине, колодце, шурфе);

измерения глубины наблюдательных скважин;

измерения температуры воды в одиночной горной выработке;

совместные измерения уровня и температуры воды в одиночной горной выработке;

измерения температуры изливающейся воды или воды в водотоках;

измерения напора фонтанирующей воды из самоизливающей буровой скважины;

измерения расхода изливающейся воды или воды в водотоках;

отбор проб воды из водотоков (водоемов), одиночной буровой скважины, колодца, шурфа или проб изливающейся воды;

инспектирование режимных наблюдений;

переезды и переходы исполнителей при проведении работ между объектами изучения;

обследование колодцев, бесхозных гидрогеологических скважин и родников;

2) топоработы по привязке точек наблюдения;

3) гидрогеологическая съемка масштаба 1:200 000:

маршрутные исследования (гидрогеологические, инженерно-геологические и комплексные съемки);

4) горнопроходческие работы, документация и опробование (шурфы);

5) опытные работы:

опытные работы (откачки, наливы);

6) составление сводного отчета;

7) формирование и обработка банка данных мониторинга подземных вод в информационно-компьютерной системе государственного мониторинга подземных вод ГЕОЛИНК (далее - ИКС ГМПВ (ГЕОЛИНК)):

формирование и ведение банка данных государственного мониторинга подземных вод (ГМПВ);

обработка информации с использованием баз данных (далее - БД) системы ИКС ГМПВ (ГЕОЛИНК);

8) работы, связанные с изучением состояния и использования подземных вод:

обследование эксплуатационных водозаборов подземных вод из буровых скважин (первичное и повторное).

3. Нормы времени разработаны исходя из применения наиболее эффективных методик, техники, технологии и организации работ и учитывают комплекс производственных процессов, необходимый для проведения соответствующих видов работ.

Каждый раздел включает условия работы, содержание работы, в которых указаны сведения, касающиеся разновидностей работ, помещенных в разделе, нормы времени на выполнение физического показателя работы (1 измерение, 1 проба, 1 километр (далее - км) маршрута) и нормативные затраты труда исполнителей по должностям и профессиям на физический показатель работ.

Наименования профессий рабочих и должностей руководителей, специалистов и других служащих, тарифные разряды и категории к ним устанавливаются в соответствии с единым тарифно- квалификационным справочником работ и профессий рабочих и типовых квалификационных характеристик должностей работников, занятых в организациях геологической отрасли.

Нормы времени разработаны с учетом времени по обслуживанию рабочего места и времени на отдых и личные надобности.

4. Приведенные в документе значения числовых показателей (глубина, расстояние), для которых указано до, следует принимать включительно.

Нормами времени, кроме затрат на основной вид работ, учитываются затраты на технологически связанные с ним работы, выполнение которых является обязательным в соответствии с инструктивными положениями и методическими указаниями.

5. В подготовительно-заключительные операции включены:

выдача и получение задания на выполнение конкретной работы, материалов, разных документов, включая технологические;

ознакомление с работой и технологической документацией, включая выполнение необходимых выписок и выкопировок;

инструктаж о порядке выполнения работы и безопасному ее проведению;

заточка и правка инструментов в начале работы; прием и сдача инструмента, разных документов и выполненной работы.

6. К операциям, связанным с обслуживанием рабочего места, относятся; необходимые перемещения орудий и предметов труда в пределах рабочего места; их осмотр (проверка), замена изношенного инструмента и других предметов; заточка затупившегося инструмента в период выполнения задания; подналадка и смазка орудий труда после выполнения работы; уборка рабочего места.

7. Элементы работ, не перечисленные в содержании, но являющиеся неотъемлемой их частью, особой оплате не подлежат.

8. Для полевых работ принимаются следующие условия их проведения:

температура воздуха на открытом рабочем месте от + 5⁰ до + 30⁰ С;

абсолютная высота местности до 1500 метров (далее - м);

крутизна склоновых поверхностей до 35 градусов;

пешее передвижение по сухим твердым грунтам с грузом до 20 килограмм (далее - кг);

скорость ветра до 14 м/сек.

9. При выполнении работ в условиях, отличных от предусмотренных пунктом 8, к нормам времени применяются поправочные коэффициенты, особые условия и значения которых приведены в таблице 1 согласно приложению 1 к нормам времени.

10. При расчетах норм времени на проведение полевых работ принята 40 часовая шестидневная рабочая неделя. В случае пересчета норм времени на 36-часовую шестидневную рабочую неделю, при производстве работ в горных районах с абсолютными высотами более 2300 м, нормы времени, приведенные в таблицах, умножаются на коэффициент 1,14.

При расчетах норм времени на проведение камеральных работ (в том числе по формированию и ведению БД ГМПВ) принята 40 часовая пятидневная рабочая неделя.

11. В затратах труда ИТР учитываются начальники гидрогеологических партий.

12. Нормами учитываются перемещение исполнителей только в пределах рабочего места. Перемещение исполнителей с одного рабочего места на другое, подход или подъезд к рабочему месту при проведении полевых работ общего характера и передвижения, связанные с возвращением к месту базирования после выполнения работы, нормируются отдельно.

13. При других условиях выполнения работ (отличных от указанных в пункте 12) затраты должны рассчитываться путем составления сметно-финансового расчета (далее - СФР).

14. При установлении трудовых норм учитываются нормообразующие факторы, определяющие время выполнения конкретной работы и ее трудоемкость. Эти факторы сгруппированы в таблицах № № 1 - 7 согласно приложении 1 к нормам времени, по которым определяются категории сложности выполнения работы, или указаны в виде конкретных числовых значений в нормативных таблицах.

Объемы работ, условия их проведения, категории проходимости, сложности гидрогеологического строения и другие факторы обосновываются геолого-методической частью проекта.

2. Организация труда

15. Нормы времени разработаны в рамках реализации Стратегического плана Министерства индустрии и новых технологий Республики Казахстан на 2010-2014 годы, утвержденного постановлением Правительства Республики Казахстан от 4 февраля 2010 года № 70, Программы по развитию минерально-сырьевого комплекса в Республике Казахстан на 2010-2014 годы, утвержденной постановлением Правительства Республики Казахстан от 31 декабря 2010 года № 1530.

16. Количественные значения трудовых норм устанавливаются для условий, которые характеризуются:

выполнением работ исправными средствами труда;

выполнением работ численно и квалификационно-укомплектованными коллективами согласно содержанию работы, обслуживаемому оборудованию и машинам, правилам охраны труда и техники безопасности;

рациональными для разновидностей работ и условий их выполнения формами организации труда и производства, а также технологией.

17. Основной производственной единицей, выполняющей гидрогеологическую, инженерно-геологическую съемку, гидрогеологическое доизучение, является гидрогеологосъемочная партия (отряд).

Начальник партии руководит всем комплексом работ по гидрогеологической съемке (то есть, в нормах учитывается его долевое участие):

составление программы;

организационно-подготовительные работы;

полевые и все сопутствующие работы: буровые, опытные; составление отчета и подготовка к изданию листов гидрогеологической карты и объяснительной записки к ней.

На должность начальника партии назначается наиболее квалифицированный специалист-гидрогеолог.

В зависимости от объема и характера работ в составе съемочной партии могут быть организованы специальные отряды: буровой, опытных работ.

Основными исполнителями работ являются гидрогеологи, техники-гидрогеологи, мастер горный, машинист буровой установки, рабочие, водители. Далее конкретно по каждому виду работ в нормах представлен состав исполнителей.

18. Нормы настоящего сборника разработаны исходя из применения наиболее эффективных методик, техники, технологии и организации работ и учитывают комплекс производственных процессов, необходимый для проведения соответствующих видов работ.

Так как воздействие на предмет труда (термометр, рулетка-хлопушка) работником осуществляется без дополнительных источников энергии, трудовой процесс по производству большинства операций при мониторинге подземных вод и гидрогеологической съемке является ручным.

Нормы разработаны для выполнения работ в нормализованных организационно-технических условиях:

для съемочных работ - сезонный характер работы, односменность;

для опытных работ - круглогодичный характер работы, трехсменность; для работ по ГМПВ - круглогодичный характер работы; односменность;

спуско-подъемные операции при измерении уровня и температуры воды и при отборе проб воды из буровых скважин глубиной до 100 м выполняются вручную посредством рулетки-хлопушки и ртутного термометра, а из буровых скважин глубиной более 100 м - посредством воротка и блока, устанавливаемых на треноге высотой 1,5-2,0 м;

в работах по совместному замеру температуры воды и отбору проб воды в водотоках используется ртутный термометр; применяются переносные мерные сосуды, в работах по измерению расхода воды применяются мерные сосуды, водомерная рейка, водосливная рамка;

при подготовке и ликвидации опытов при откачке воды эрлифтными установками, погружными электронасосами типа "Малыш" спуско-подъемные операции осуществляются с помощью лебедок самоходных или передвижных буровых установок либо лебедок, установленных на машинах, специально оборудованных для этих целей;

при проведении топоработ используется навигационный прибор GPS.

Режим труда и отдыха исполнителей работ регламентируется главами 6, 7, 8 Трудового Кодекса Республики Казахстан.

3. Нормы времени и затраты труда на проведение
стационарных наблюдений при мониторинге подземных вод
Параграф 1. Измерения уровня воды в одиночной горной выработке
(буровой скважине, колодце, шурфе)

19. Условия работы:

уровень воды в одиночных горных выработках измеряется рулеткой-хлопушкой типа Р-100;

измерение уровня воды производится на глубине от 1 до 150 м, спуско-подъемные операции при измерении уровня воды в одиночной горной выработке при глубине его залегания до 100 м выполняются вручную посредством рулетки-катушки на канате, а при глубине более 100 м - посредством воротка и блока, устанавливаемых на треноге высотой 1,5-2,0 м;

измерение уровня воды производится при открытом устье горной выработки или с учетом открытия и закрытия устья скважины (снятие металлического колпака с зажимным болтом).

20. Содержание работы:

подготовительно-заключительные операции на базе, операции, связанные с обслуживанием рабочего места (проверка измерительных приборов, уборка рабочего места);

перемещение оборудования в пределах рабочего места, открытие и закрытие устья горной выработки, извлечение и установка контрольной бирки в скважине, установка и разборка треноги высотой 1,50 м, установка и снятие блока и воротка;

спуск в буровую скважину на заданную глубину измерительного прибора на канате или проводе и подъем его;

трехкратное взятие отсчета и запись отсчета на контрольной бирке и в полевом журнале.

21. Работа по измерению уровня воды в горных выработках выполняется техником-гидрогеологом. При глубине скважины свыше 101 м добавляется рабочий, в функции которого входит установка и разборка треноги, блока и воротка.

22. Затраты труда исполнителей (в человеко-сменах) численно равны нормам времени на выполнение этой работы и приведены в таблице 8 согласно приложению 2 к нормам времени.

Параграф 2. Измерения глубины одиночной горной выработки
(буровой скважины, колодца, шурфа)

23. Условия работы:

глубина одиночных горных выработок измеряется хлопушкой;

измерение глубин производится от 1 до > 150 м, спуско-подъемные операции при измерении глубины одиночной горной выработки до 100 м выполняются вручную посредством рулетки-катушки на канате, а при глубине более 100 м - посредством воротка и блока, устанавливаемых на треноге высотой 1,5-2,0 м;

измерение глубины выработки производится при открытом устье горной выработки или с учетом открытия и закрытия устья скважины (снятие металлического колпака с зажимным болтом).

24. Содержание работы:

подготовительно-заключительные операции на базе, операции, связанные с обслуживанием рабочего места (проверка измерительных приборов, уборка рабочего места);

перемещение оборудования в пределах рабочего места, открытие и закрытие устья горной выработки, извлечение и установка контрольной бирки в скважине, установка и разборка треноги высотой 1,50 м, установка и снятие блока и воротка;

спуск в буровую скважину до забоя измерительного прибора на канате или проводе и подъем его;

трехкратное взятие отсчета и запись отсчета на контрольной бирке и в полевом журнале.

25. Работа по измерению глубины горных выработок выполняется техником-гидрогеологом. При глубине скважины свыше 101 м добавляется рабочий, в функции которого входит установка и разборка треноги, блока и воротка.

Затраты труда исполнителей (в человеко-сменах) численно равны нормам времени на выполнение этой работы приведены в таблице 9 согласно приложению 3 к нормам времени.

Параграф 3. Измерение температуры воды
в одиночной горной выработке

26. Условия работы:

температура воды в горных выработках измеряется ртутными термометрами в металлической оправе или заключенными в металлическую гильзу;

измерение температуры воды производится в интервале от 1 до > 150 м;

спуско-подъемные операции при измерении температуры воды в одиночной горной выработке глубиной до 100 м выполняются вручную посредством рулетки-катушки на канате, а из горной выработки глубиной более 100 м - посредством воротка и блока, устанавливаемых на треноге высотой 1,5-2,0 м.;

измерения температуры воды проводятся при открытом устье горной выработки или с учетом открытия и закрытия устья скважины (снятие металлического колпака с зажимным болтом).

27. Содержание работы:

операции, связанные с обслуживанием рабочего места (проверка измерительных приборов, уборка рабочего места), открытие и закрытие устья горной выработки, установка и разборка треноги высотой 1,5-2,0 м;

установка и снятие блока и воротка;

перемещение оборудования и других предметов в пределах рабочего места;

извлечение и установка контрольной бирки, спуск в буровую скважину на заданную глубину измерительного прибора на канате или проводе и подъем его;

доводка термометра до режима реальных измерений; взятие отсчета и запись отсчета на контрольной бирке и в полевом журнале.

28. Работа по измерению температуры воды в одиночной горной выработке выполняется техником-гидрогеологом, при глубине скважины свыше 101 м добавляется рабочий, в функции которого входит установка и разборка треноги, блока и воротка.

29. Затраты труда исполнителей (в человеко-сменах) численно равны нормам времени на выполнение этой работы приведены в таблице 10 согласно приложению 4 к нормам времени.

Параграф 4. Совместное измерение уровня и температуры воды
в одиночной горной выработке

30. Условия работы: то же, что измерение уровня или температуры воды.

31. Содержание работы:

операции, связанные с обслуживанием рабочего места (проверка измерительных приборов, уборка рабочего места);

открытие и закрытие устья горной выработки;

извлечение и установка контрольной бирки, установка и разборка треноги высотой 1,5-2,0 м;

установка и снятие блока и воротка;

перемещение оборудования и других предметов в пределах рабочего места;

спуск в буровую скважину на заданную глубину измерительных приборов (хлопушки и термометра) на канате или проводе и подъем их, доводка термометра до режима реальных измерений;

трехкратное взятие (уровня) и запись отсчетов на контрольной бирке и в полевом журнале.

32. Работа по совместному измерению уровня и температуры воды в одиночной горной выработке выполняется техником-гидрогеологом, при глубине скважины свыше 101 м добавляется рабочий, в функции которого входит установка и разборка треноги, блока и воротка.

33. Затраты труда исполнителей (в человеко-сменах) численно равны нормам времени на выполнение этой работы приведены в таблице 11 согласно приложению 5 к нормам времени.

Параграф 5. Измерение температуры изливающейся воды
или воды в водотоках

34. Условия работы: измерение температуры воды производится ртутными термометрами с металлическими оправами или заключенными в металлическую гильзу.

35. Содержание работы:

подготовительно-заключительные операции на базе, операции, связанные с обслуживанием рабочего места (проверка измерительных приборов);

подход к водотоку, погружение термометра в воду на глубину до 0,5 м и доводка термометра до режима реальных измерений, извлечение термометра из водотока; взятие и запись отсчетов в полевой журнал.

36. Измерителем, на который устанавливается трудовая норма, принято - 1 измерение.

37. Норма времени на одно измерение температуры изливающейся воды или воды в водотоках (водоемах) принята - 0,108 смены.

38. Затраты труда (в человеко-сменах) основного исполнителя работы - техника-гидрогеолога равны норме времени на выполнение этой работы.

Параграф 6. Измерение напора фонтанирующей воды из
самоизливающей буровой скважины по давлению на манометре

39. Условия работы: измерение напора фонтанирующей воды из буровой скважины производится при помощи манометра.

40. Содержание работы:

подготовительно-заключительные операции на базе (выверка манометра);

операции, связанные с обслуживанием рабочего места;

подход к скважине, открытие и закрытие охранного сооружения, перемещение оборудования в пределах рабочего места, установка и снятие манометра;

открытие и закрытие задвижки;

слив воды через штуцер; взятие и запись отсчетов по манометру;

определение значения напора воды по формуле, запись в полевом журнале.

41. Измерителем данной работы, на который установлена трудовая норма, принято - 1 измерение.

42. Норма времени на одно измерение напора фонтанирующей воды из буровой скважины по давлению на манометре принята - 0,051 смены.

43. Затраты труда (в человеко-сменах) основного исполнителя работы - техника-гидрогеолога равны норме времени на выполнение этой работы.

Параграф 7. Измерение расхода изливающейся воды
или воды в водотоках

44. Условия работы:

измерение расхода изливающейся воды из скважин выполняется объемным способом при помощи переносного мерного сосуда;

в водотоках - по гидрометрическим незатопленным водосливам с тонкой вертикальной стенкой и при помощи переносной водосливной рамки.

45. Содержание работы, вне зависимости от применяемых приборов и приспособлений:

подготовительно-заключительные операции на базе, операции, связанные с обслуживанием рабочего места;

проверка измерительных приборов; перемещение оборудования и других предметов в пределах рабочего места при выполнении работ;

подход к водоисточнику, определение расхода воды по формуле, заполнение полевой документации.

46. В зависимости от применяемых приборов и приспособлений в содержание работы дополнительно включается:

1) при измерении расхода воды мерным сосудом: трехкратная установка мерного сосуда под струю воды;

трехкратное наполнение сосуда водой до верха или до отметки на стенке сосуда;

трехкратное взятие отсчета по секундомеру и запись отсчетов; трехкратное освобождение сосуда от воды;

2) при измерении расхода воды по гидрометрическим водосливам:

очистка русла и водослива от грязи и наносов, замеры тока воды до ее осветления и постоянного дебита, трехкратное взятие отсчета по водомерной рейке и запись отсчетов;

3) при измерении расхода воды с помощью переносной рамки:

установка рамки путем вдавливания ее в русло ручья;

обваловка ручья по краям рамки до берегов, трехкратное взятие отсчета по шкалам и запись отсчетов; извлечение рамки из русла.

47. Измерение расхода изливающейся воды или воды в водотоках выполняется техником-гидрогеологом.

48. Нормы времени на измерение расхода изливающейся воды или воды в водотоках приведены в таблице 12 согласно приложению 6 к нормам времени.

49. Затраты труда (в человеко-сменах) основного исполнителя работы - техника-гидрогеолога равны норме времени на выполнение этой работы.

Параграф 8. Отбор проб воды из водотоков (водоемов)
или проб изливающейся воды

50. Условия работы:

пробы воды из водотоков (водоемов), а также пробы изливающейся воды отбираются при помощи бутылки вместимостью 0,5 литра (далее - л.).

51. Содержание работы:

подготовительно-заключительные операции на базе: мытье бутылок, пробок, заготовка этикеток;

операции, связанные с обслуживанием рабочего места: подход к водотоку;

перемещение оборудования в пределах рабочего места, трехкратное ополаскивание бутылок и пробок отбираемой водой; наполнение бутылок водой; закупорка бутылок пробками с заливкой их парафином; заполнение (в двух экземплярах) этикеток и прикрепление их к бутылкам;

упаковка бутылок в ящик, заполнение описи (ведомости) проб и укладка ее в ящик с пробами.

52. Измерителем, на который установлены трудовые нормы, принято - 1 проба (емкостью в 1 л.).

53. Нормы времени на отбор проб воды из водотоков (водоемов) или проб изливающейся воды приведены в таблице 13 согласно приложению 7 к нормам времени.

54. Работа по отбору проб воды из водотоков (водоемов) или проб изливающейся воды выполняется техником-гидрогеологом и рабочим при долевом участии гидрогеолога, задолженного на операциях, связанных с обслуживанием рабочего места.

55. Затраты труда (в человеко-сменах) основных исполнителей - техника-гидрогеолога и рабочего численно равны нормам времени на выполнение данной работы. Затраты труда гидрогеолога составляют 0,008 смены на измеритель.

Параграф 9. Инспектирование режимных наблюдений

56. Условия работы:

в задачу инспектора при проверке работы наблюдателей и состояния наблюдательной сети входит кроме измерения уровня, температуры, напоров и дебита подземных вод, затраты времени на которые определяются по таблицам с 8 по 12 согласно приложениям 2-6 к нормам времени, пунктам 37, 42 норм времени;

также:

проверка надежности работы наблюдателей, состояния измерительных приборов и аппаратуры, оценка технического состояния наблюдательной сети, учет и контроль изменений окружающей среды и выявление вновь появившихся (чаще всего антропогенных) факторов, определяющих режим подземных вод;

регистрация замеров и проверочных работ ведется в заранее подготовленном журнале.

57. Содержание работы:

контрольные измерения уровня, температуры воды в скважине, глубины скважины (затраты времени на эти работы определяются по таблицам с 8 по 11 согласно приложениям 2-5 к нормам времени);

проверка правильности и своевременности наблюдений и записей исполнителя в контрольной бирке, сверка с контрольным замером;

осмотр и наладка приборов и определение необходимости их ремонта;

проверка поправки на рулетку наблюдателя, состояния работы термометра;

сверка контрольных замеров с записями в полевой книжке наблюдателя;

осмотр местности в радиусе 1-2 км от скважины или группы скважин;

записи результатов инспекции в соответствующий журнал наблюдений с указанием недостатков в работе наблюдателя и мероприятий по их устранению.

58. Инспектором выполняются работы, включающие:

1) подход к скважине, открытие крышки, извлечение контрольной бирки, замер уровня, температуры и глубины скважины, установка контрольной бирки в скважине, закрытие крышки, отход от скважины;

2) виды работ по инспектированию режимных наблюдений согласно строкам 1-7 таблицы 14 согласно приложению 8 к нормам времени.

При определении объема работ следует учитывать количество и расстояния между наблюдательными скважинами, их разбросанности при группировании и при наличии на инспектируемом посту удаленных более чем на 2 км скважин (группы скважин) затраты времени на эти скважины учитываются дополнительно. В методической части проекта должно найти место четкое обоснование количества групп скважин, местность вокруг которых подлежит осмотру.

59. Выполнение работ по подпункту 1) пункта 58 учтено нормами таблиц 8-11 согласно приложениям 2-5 к нормам времени, нормы времени на выполнение работ по подпункту 2) пункта 58 приведены в таблице 14 согласно приложению 8 к нормам времени.

60. Работа по инспектированию режимных наблюдений на постах выполняется начальником отряда или ведущим гидрогеологом.

61. Затраты труда (в человеко-сменах) исполнителя работы - начальника отряда (ведущего гидрогеолога) равны норме времени на выполнение работы, затраты транспорта - 1 машино-смена на 1 смену.

Параграф 10. Переезды и переходы исполнителей
при проведении работ между объектами изучения

62. Условия работы:

при проведении работ передвижение исполнителей по участку и между объектами изучения осуществляется как по дорогам, так и по бездорожью, как пешком, так и на автотранспорте в любое время года.

63. Содержание работы:

1) пешком:

подготовительно-заключительные операции: подбор необходимых инструментов и оборудования для производства работ, собственно пеший переход исполнителей по целине с переноской приборов, инструмента и других необходимых предметов массой не более 20 кг;

2) автотранспортом:

подготовительно-заключительные операции: подбор необходимых инструментов и оборудования для производства работ, операции, связанные с обслуживанием транспортного средства, собственно переезд исполнителей на транспортном средстве по дорогам или по бездорожью с перевозкой необходимого груза, масса которого лимитируется грузоподъемностью автомобиля с учетом массы перевозимых грузов.

64. Нормы времени на передвижение исполнителей между объектами изучения на транспортном средстве (на 1 км пути передвижения) или пешком (на 1 км пути передвижения) приведены в таблице 15 согласно приложению 9 к нормам времени.

65. Затраты труда исполнителей лимитируются составом отряда при отдельных видах работ.

Параграф 11. Обследование колодцев,
бесхозных гидрогеологических скважин и родников

66. Условия работы:

в процессе съемочных работ (передвижение по маршруту) на территории съемочного листа встречаются колодцы и родники, которые необходимо обследовать для выяснения их пригодности по качеству воды;

бесхозные скважины в зависимости от гидрогеологических условий, в которых они были пробурены, подразделяются на самоизливающие и не изливающие. В зависимости от этого условия их обследования и затраты времени различны. Перед началом работ производится предварительное дешифрирование аэро и космо снимков для определения примерного местоположения скважины. Затраты времени на дешифрирование и подъезд к скважине рассчитываются отдельно. В данном разделе приводятся только затраты времени на непосредственно обследование.

67. Содержание работы:

1) колодцы:

подготовительно-заключительные операции, операции, связанные с обслуживанием рабочего места, географическая, геоморфологическая и высотная "привязка" объекта изучения, общий осмотр объекта изучения;

измерение уровня, температуры воды в колодце и воздуха;

отбор проб воды и их этикетирование, упаковка проб воды в ящик;

передвижение группы исполнителей (отряда) между объектами изучения по маршруту с наблюдениями и фиксированием данных наблюдений в полевом дневнике, на картах или аэрофотоснимках

систематическая полевая обработка материалов.

2) не самоизливающие (гидрогеологические) скважины:

подготовительно-заключительные операции на базе, операции, связанные с обслуживанием рабочего места, подход к скважине, включение прибора, установка связи со спутником системы GPS, снятие координат с дисплея, выключение прибора, визуальное обследование (обмер) устья скважины, измерение диаметра, толщины стенок обсадной трубы;

опрос населения для выяснения года бурения и организации;

замер уровня воды в скважине;

занесение координат и остальных данных в полевой журнал, зарисовка местоположения скважины, нанесение на карту.

3) самоизливающие (гидрогеологические) скважины:

состав работ по обследованию самоизливающих скважин идентичен предыдущему, за исключением замеров уровня воды. Вместо этого производятся замеры дебита воды мерным способом и отбор проб воды.

4) родники:

подготовительно-заключительные операции, операции, связанные с обслуживанием рабочего места;

географическая, геоморфологическая и высотная "привязка" объекта изучения, общий осмотр местоположения родника;

расчистка места выхода родника или устройство водоотводной канавки для определения расхода воды из родника;

трехкратное измерение расхода воды из родника, температуры воды в роднике и воздуха;

отбор проб воды и геологических образцов и их этикетирование, упаковка проб воды в ящик;

передвижение группы исполнителей (отряда) между объектами изучения по маршруту с наблюдениями и фиксированием данных наблюдений в полевом дневнике, на картах или аэрофотоснимках;

систематическая полевая обработка материалов.

68. Нормы времени на обследование приведены в таблице 16 согласно приложению 10 к нормам времени.

69. Затраты труда (в человеко-сменах) исполнителей работы - ведущего гидрогеолога, техника-гидрогеолога и рабочего численно равны норме времени на выполнение работы, затраты транспорта - 1 машино-смена на 1 бригадо-смену работы.

70. Затраты времени начальника партии (отряда) составляют 0,2 смены на 1 обследование.

4. Проведение топоработ по привязке точек наблюдения

71. Условия работы:

перенесение в натуру проектного положения и привязка наблюдательных точек навигационным прибором GPS.

72. Содержание работы:

подготовительно-заключительные операции на базе, операции, связанные с обслуживанием рабочего места, подход к точке наблюдения, включение прибора, установка связи прибора со спутниками системы GPS, снятие координат с дисплея, выключение прибора, занесение координат в полевой журнал, зарисовка местоположения точки наблюдения.

73. Норма времени на топопривязку точек наблюдения составляет 0,067 человеко-смены.

74. Затраты труда (человеко-смены) исполнителя работ - ведущего гидрогеолога или гидрогеолога численно равны норме времени на выполнение работы.

5. Нормы времени (выработки) и затраты труда на проведение
гидрогеологической съемки масштаба 1:200 000

75. В разделе приводятся нормативные материалы для расчета единичных расценок на проведение маршрутных исследований при гидрогеологических, инженерно-геологических и комплексных съемках, горнопроходческих, опытных (откачек, наливов) работ, отбора проб.

Параграф 1. Маршрутные исследования

76. Условия работы:

в зависимости от изученности территории номенклатурного листа и целей проведения маршрутные исследования делятся на рекогносцировочные, гидрогеологические, гидрогеологические по гидрогеологическому доизучению и инженерно-геологические, количество, протяженность (км) и направление которых определяется проектом на основе тщательного изучения и анализа материалов предшествующих работ и дешифрирования материалов аэро-космоснимков (далее - МАКС).

77. Нормативные материалы устанавливаются под типовые составы производственных (маршрутных) групп, обеспечивающих выполнение определенного объема исследований и связанных с ними работ (изучение и описания объектов наблюдения, отбор образцов и проб).

78. Наземные маршруты, проводящиеся производственной группой (гидрогеолог - 1, техник-гидрогеолог - 1, радиометрист (в случае необходимости) - 1, рабочий - 1) выполняются при долевом участии начальника гидрогеологической партии или начальника отряда.

79. Содержание работы:

1) рекогносцировочные маршруты:

подготовительно-заключительные операции на базе, передвижение исполнителей по маршруту с фиксацией и нанесением на карту геологических границ, элементов геоморфологии, гидрографии, типов растительного покрова, выходов подземных вод на расстояние 10 км;

выборочное фотографирование характерных гидрогеологических и инженерно-геологических объектов, ведение полевой документации, полевая обработка собранных материалов.

2) гидрогеологические маршруты:

подготовительно-заключительные операции на базе, операции, связанные с обслуживанием рабочего места, полевое дешифрирование космо и аэроснимков;

географическая, геоморфологическая и высотная привязка начального пункта маршрута и объекта изучения;

общий осмотр объекта изучения;

радиометрические наблюдения (в случае необходимости их проведения);

изучение и описание объекта, включая выявление его связи с тектоникой, геоморфологическими и другими условиями, а также зарисовку и фотографирование;

отображение на карте или аэрофотоснимках контуров распространения объекта и другой информации и перемещение исполнителей в пределах площади распространения объекта в связи с его изучением;

подчистка естественных обнажений горных пород или проходка копуш глубиной до 0,5 м по рыхлым породам;

геологическая документация копушей;

описание и опробование родников, колодцев (нормируется отдельно);

передвижение группы исполнителей (отряда) между объектами изучения по маршруту с непрерывным геологическим, гидрогеологическим и геоморфологическим изучением и описанием местности по маршруту и фиксированием данных наблюдений в полевом дневнике, на карте или аэрофотоснимках;

указание мест заложения картировочных и зондировочных буровых скважин, шурфов и канав, мест отбора монолитов, образцов пород и воды;

контрольные и увязочные маршруты на площади съемки и за ее пределами в размерах, установленных методическими инструкциями;

систематическая камеральная полевая обработка материалов: отражение и закрепление тушью на маршрутной карте (аэрофотоснимке) точек наблюдения, установленных границ, элементов залегания, геологических символов, раскраска цветными карандашами контуров и нанесение тушью знаков литологии на маршрутную карту; просмотр и сокращение образцов и проб, корректировка записей в полевом журнале (дневнике), написание выводов по маршруту, регистрация образцов и проб в соответствующих журналах; прием-сдача полевых материалов.

3) гидрогеологические маршруты по гидрогеологическому доизучению проводятся на ключевых участках номенклатурного листа, выбранных по результатам гидрогеологических маршрутов:

подготовительно-заключительные операции на базе, операции, связанные с обслуживанием рабочего места, полевое дешифрирование космо и аэроснимков;

географическая, геоморфологическая и высотная "привязка" начального пункта маршрута и объекта изучения;

общий осмотр объекта изучения;

радиометрические наблюдения (в случае необходимости их проведения);

изучение и описание объекта, включая выявление его связи с тектоникой, геоморфологическими и другими условиями, а также зарисовку и фотографирование;

отображение на карте или аэрофотоснимках контуров распространения объекта и другой информации и перемещение исполнителей в пределах площади распространения объекта в связи с его изучением;

подчистка естественных обнажений горных пород или проходка копуш глубиной до 0,5 м по рыхлым породам;

геологическая документация копушей;

описание и опробование родников, колодцев (нормируется отдельно);

передвижение группы исполнителей (отряда) между объектами изучения по маршруту с наблюдением и фиксированием данных наблюдений в полевом дневнике, на карте или аэрофотоснимках;

указание мест заложения картировочных и зондировочных буровых скважин, шурфов и канав, мест отбора монолитов, образцов пород и воды;

систематическая камеральная полевая обработка материалов: отражение и закрепление тушью на маршрутной карте (аэрофотоснимке) точек наблюдения, установленных границ, элементов залегания, геологических символов, раскраска цветными карандашами контуров и нанесение тушью знаков литологии на маршрутную карту; просмотр и сокращение образцов и проб, корректировка записей в полевом журнале (дневнике), написание выводов по маршруту, регистрация образцов и проб в соответствующих журналах, прием-сдача полевых материалов.

4) инженерно-геологические маршруты:

подготовительно-заключительные операции на базе, операции, связанные с обслуживанием рабочего места, полевое дешифрирование космо и аэроснимков;

географическая, геоморфологическая и высотная "привязка" объекта изучения, общий осмотр объекта изучения;

изучение и описание объекта, включая выявление его связи с тектоникой, геоморфологическими и другими условиями, а также зарисовку и фотографирование;

общий осмотр объекта изучения;

радиометрические наблюдения (в случае необходимости их проведения);

отображение на карте или на аэрофотоснимках контуров распространения объекта и другой информации и перемещение исполнителей в пределах площади распространения объекта в связи с его изучением;

подчистка естественных обнажений горных пород или проходка копуш глубиной 0,5 м по рыхлым породам;

геологическая документация копушей;

описание и опробование родников, колодцев (нормируется отдельно);

передвижение группы исполнителей (отряда) между объектами изучения по маршруту с наблюдениями и фиксированием данных наблюдений в полевом дневнике, на картах или аэрофотоснимках;

указания мест заложения картировочных и зондировочных скважин, шурфов и канав, мест отбора монолитов, образцов пород;

проведение комплекса инженерно-геологических, геоморфологических и геологических исследований во время передвижения по маршруту в объеме и содержании, соответствующим масштабу съемки и методическим инструкциям;

изучение разрезов по инженерно-геологическим комплексам пород, обследование существующих инженерных сооружений с выявлением их влияния на горные породы и подземные воды;

обследование строительных площадок, котлованов, карьеров, горных выработок;

систематическая камеральная полевая обработка материалов: отражение и закрепление тушью на маршрутной карте (аэрофотоснимке) точек наблюдения, установленных границ, элементов залегания, геологических символов, раскраска цветными карандашами контуров и нанесение тушью знаков литологии на маршрутную карту; просмотр и сокращение образцов и проб, корректировка записей в полевом журнале (дневнике), написание выводов по маршруту, регистрация образцов и проб в соответствующих журналах, прием-сдача полевых материалов.

80. Нормы времени на проведение маршрутных исследований приводятся в таблице 17 согласно приложению 11 к нормам времени.

81. Затраты труда каждого исполнителя в производственной группе, проводящей наземные гидрогеологические или инженерно-геологические маршруты, численно равны нормам времени на выполнение этой работы и приводятся в таблице 17-1 согласно приложению 11 к нормам времени.

Затраты труда начальника партии (отряда) - 0,1 человеко-смены на измеритель.

6. Горнопроходческие работы, документация и опробование

82. В подразделе даются нормы времени на наиболее распространенные виды и способы проведения горнопроходческих работ при гидрогеологических съемках масштаба 1:200 000 на территории Республики Казахстан.

83. В основу разработки норм времени и затрат труда, зависящих от крепости пород, положены результаты хронометражных работ и классификация пород, приведенная в приложении 12 к нормам времени.

84. Нормы времени определяются применительно к глубинам и поперечным сечениям шурфов. Формы и размеры поперечных сечений горноразведочных выработок определяются проектом.

85. В содержании работ указывается комплекс основных рабочих процессов, учтенных нормами. Кроме того, нормами учитываются дополнительные затраты труда в размере 5 %, учитывающие выполнение мелких, трудно поддающихся нормированию и учету операций.

86. Нормами не учитываются и предусматриваются дополнительно: изготовление ляд, устройство предохранительных ограждений шурфов, очистка от снега участка работ.

87. При расчете затрат времени на поверхностных работах и в шурфах на глубине до 5 м. принимается 7-ми часовой рабочий день, свыше 5 м принимается 6-часовой рабочий день.

88. Норму времени на проходку шурфов глубиной, превышающей один интервал, но не достигшей следующего, следует принимать по соответствующей глубине выработки (при глубине шурфа 1,8 м - по интервалу 0-2 м).

89. При отклонении фактических условий производства горных работ от расчетных к нормам времени применяются поправочные коэффициенты, приведенные в таблице 18 согласно приложению 13 к нормам времени.

90. Общий поправочный коэффициент, учитывающий одновременное действие различных факторов, определяется перемножением соответствующих коэффициентов.

Параграф 1. Проходка шурфов вручную

91. Условия работы:

площади сечения шурфов, проходимых вручную 0,8 и 0,9 до 1,25 квадратных метров (далее - м²) в свету; максимальная глубина 10 м.

При производстве работ вручную используются ломы, кайла, лопаты.

Нормами предусмотрено применение ручного воротка и бадей емкостью 0,03-0,04 кубических метров (далее - м³).

Параграф 2. Без предварительного рыхления пород

92. Содержание работ:

подготовительно-заключительные операции на базе;

операции, связанные с обслуживанием рабочего места: подготовка места для заложения шурфа (расчистка поверхности, удаление камней и кустарника), сборка и установка подъемного воротка; рыхление, разборка и выкидка породы до глубины 2,5 м на поверхность, откидывание породы от бровки выработки;

при глубине шурфа более 2,5 м погрузка породы в бадьи, подъем породы и спуск бадьи;

разгрузка бадьи;

выравнивание стенок шурфа, проверка вертикальности и правильности сечения.

Нормы времени и затраты труда на проходку шурфов вручную приводятся в таблицах 19-21 согласно приложению 14 к нормам времени.

Параграф 3. Проходка шурфов механизированным способом

93. Условия работ:

проходка шурфов диаметром до 1,25 м² механизированным способом производится в случае убыстрения и удешевления работ;

для проходки используются станки типа УГБ-50 М, в качестве породоразрушающего инструмента используются долота типа "шнек", шурфобур.

94. Содержание работ:

подготовительно-заключительные операции на базе;

операции, связанные с обслуживанием рабочего места;

установка станка на точку проходки; монтаж станка, подъем мачты, присоединение бурового инструмента (шнека, шурфобура);

проходка шурфа до глубины 5 м, выполнение спускоподъемных операций, наращивание буровых труб; очистка бура от породы, замена бура;

демонтаж станка, отсоединение бурового инструмента, спуск мачты.

Нормы времени на проходку шурфов механизированным способом приводятся в таблице 22 согласно приложению 15 к нормам времени.

95. Затраты труда основных исполнителей работ представлены в таблице 23 согласно приложению 15 к нормам времени.

Параграф 4. Крепление шурфов вручную
деревянной венцовой крепью

96. Условия работ:

Нормы установлены на крепление шурфов заранее приготовленными элементами крепи. Работы по возведению деревянной крепи выполняет вручную бригадой, ведущей проходку шурфов. В зависимости от состава пород крепление производится либо "вразбежку", либо сплошное, при глубине шурфа более 2,5 м - начиная с 0 м. Выработки крепят в строгом соответствии с утвержденным для данных условий паспортом крепления.

97. Содержание работ:

осмотр рабочего места и приведение его в безопасное состояние;

подноска элементов крепи на расстояние до 20 м;

установка ляд, устройство и разборка временных полков;

спуск в шурф лесоматериалов;

подготовка лунок для венцов (с учетом выдачи породы);

укладка венцов с подгонкой замков крепи, установка стоек, стяжка стоек с венцами скобами, затяжка боков выработки досками или горбылем, забутовка пустот.

98. Нормы времени на крепление шурфов приводятся в таблице 24 согласно приложению 16 к нормам времени.

99. Затраты труда. Затраты времени исполнителей занятых на креплении, равны нормам времени, приведенным в таблице 24 согласно приложению 16 к нормам времени.

Параграф 5. Крепление шурфов механизированным способом
металлическими кольцами

100. Условия работ: Крепление шурфов механизированным способом с помощью станка типа УГБ-50 производится готовыми металлическими кольцами.

101. Содержание работ:

осмотр рабочего места и приведение его в безопасное состояние, подноска элементов крепи на расстояние до 20 м;

установка ляд, устройство временных полков;

спуск в шурф кольцевой крепи, обслуживание спуска, установка колец с подгонкой замков крепи и забутовка пустот за крепью, скрепление колец между собой.

102. Нормы времени на крепление шурфов металлическими кольцами составляют 0,16 смены. Измеритель - 1 кольцо (1 м).

103. Затраты труда на выполнение работ соответствуют составу исполнителей проходки шурфа - таблица 23 согласно приложению 15 к нормам времени.

Параграф 6. Извлечение крепежных колец из шурфов

104. Условия работы: Работы по извлечению крепежных колец производятся с помощью станка типа УГБ-50.

105. Содержание работы:

подготовительно-заключительные операции, операции, связанные с обслуживанием рабочего места;

осмотр рабочего места и приведение его в безопасное состояние;

монтаж станка УГБ-50, разборка временных полков, раскрепление и подъем крепежных колец, демонтаж станка.

106. Нормы времени на извлечение крепежных колец из шурфа составляют 0,191 смены. Измеритель - 1 кольцо (1 м).

107. Затраты труда и состав исполнителей на данный вид работ соответствуют составу бригады при креплении шурфа.

Параграф 7. Засыпка горных выработок вручную

108. Условия работы:

Нормы времени на засыпку горных выработок предусматривают использование горной массы, выданной при их проходке и расположенной при ручной засыпке - на расстояние ручной перекидки (до 3 м), при засыпке бульдозером - на расстояние до 5 м от бровки выработки.

109. Содержание работы:

засыпка шурфов вручную производится слоями по 0,3 м с послойным трамбованием ручными трамбовками;

при засыпке без трамбования к нормам времени применяется коэффициент 0,8. При механизированной засыпке нормы времени установлены для бульдозера мощностью 79 киловатт (далее - кВт) (108 л.с.).

110. Нормы времени на засыпку шурфов приводятся в таблице 25 согласно приложению 17 к нормам времени.

111. Затраты труда и состав исполнителей на засыпку шурфов вручную приводятся в таблице 21 согласно приложению 14 к нормам времени; бульдозером - в таблице 26 согласно приложению 17 к нормам времени.

Параграф 8. Геологическая документация шурфов

112. Условия работы. Геологическая документация шурфа производится непосредственно в шурфе сразу после его проходки.

113. Содержание работы:

подготовительно-заключительные операции, операции, связанные с обслуживанием рабочего места, осмотр рабочего места и приведение его в безопасное состояние;

привязка (географическая, геоморфологическая и высотная) местоположения горной выработки, включая измерение наклона поверхности и азимута направления;

спуск лестницы и ее закрепление;

спуск инструментов и других необходимых для документации предметов;

общий осмотр горной выработки с предварительным выделением геологических интервалов;

зачистка боков, почвы (дна) или кровли;

собственно документация: послойное изучение и описание вскрытых горных пород;

отбор образцов и проб, их этикетирование и упаковка;

радиометрические исследования (в случае их проведения);

зарисовка развертки горной выработки с нанесением пунктов отбора образцов, проб и других элементов документации;

подъем из горной выработки инструментов, образцов и проб, подъем лестницы;

закрепление тушью на топооснове (аэрофотоснимке) местоположения горной выработки;

пересчет элементов залегания и мощностей пластов (слоев), просмотр и сокращение образцов и проб, корректировка записей в полевом журнале (дневнике) и пунктов отбора образцов и проб на зарисовке;

регистрация образцов и проб в соответствующем журнале.

114. Нормы времени на геологическую документацию шурфов приводятся в таблице 27 согласно приложению 18 к нормам времени.

115. Работа выполняется производственной группой, состоящей из двух исполнителей: гидрогеолога и рабочего. В виде долевого участия на соответствующих подготовительно-заключительных операциях и операциях, связанных с обслуживанием рабочего места, предусматривается начальник партии или отряда.

116. Затраты труда (в человеко-сменах) каждого исполнителя в производственной группе, проводящей геологическую документацию шурфов, численно равны нормам времени выполнения этой работы. Затраты труда начальника партии или отряда - 0,15 человеко-смен на 1 м документации.

Параграф 9. Отбор монолитов

117. Условия работы:

Монолиты отбираются режущим кольцом и ручным вырезанием из обнажений грунтов и подземных горных выработок и грунтоносами из буровых скважин. Размеры монолитов, отбираемых ручным вырезанием: 100*100*100 мм, 200*200*200 мм и 300*300*300 мм. Шурфы принимаются глубиной до 5 м.

118. Содержание работы вне зависимости от способа отбора монолитов:

подготовительно-заключительные операции, операции, связанные с обслуживанием рабочего места, разогревание парафина и пропитывание им марли, заполнение этикеток;

парафинирование и упаковка монолита, документация.

119. В зависимости от способа отбора монолитов в содержание работы дополнительно включаются:

1) при отборе монолитов ручным вырезанием: спуск в шурф лестницы, инструмента и других предметов и подъем их;

закрепление и раскрепление лестницы;

зачистка обнажения или стенки шурфа;

разметка контура монолита и выемка ниши в обнажении или стенке горной выработки;

подрезание граней монолита и его снятие;

подъем монолита из шурфа.

2) при отборе монолитов режущим кольцом:

спуск в шурф лестницы и подъем ее;

закрепление и раскрепление лестницы;

зачистка обнажения или стенки горной выработки;

погружение кольца в грунт с постепенной выемкой грунта вокруг кольца до полного его заполнения грунтом;

подрезание грунта ниже края кольца;

выравнивание грунта с краем кольца;

подъем монолита из шурфа.

120. Измерителем данной работы, на который установлены трудовые нормы, принят - 1 монолит.

121. Нормы времени на отбор монолитов нескальных пород из обнажений, шурфов приводятся в приложении 1-19 к нормам времени (табл. 28).

122. Состав исполнителей и норма численности рабочей группы на отбор монолитов нескальных горных пород из обнажений, шурфов и горных выработок в зависимости от способа отбора приводятся в таблице 29 согласно приложению 19 к нормам времени.

123. Работа по отбору монолитов нескальных горных пород из обнажений, шурфов, подземных горных выработок в зависимости от способа отбора выполняется численным составом, приведенным в таблице 29 согласно приложению 19 к нормам времени, при долевом участии гидрогеолога, задолженного на подготовительно-заключительных операциях и операциях, связанных с обслуживанием рабочего места.

124. Затраты труда (в человеко-сменах) основных исполнителей работы приводятся в таблице 29 согласно приложению 19 к нормам времени и численно равны нормам времени отбора монолитов (таблица 28 согласно приложению 19 к нормам времени) в зависимости от способа отбора. Затраты труда гидрогеолога составляют 0,026 человеко-смены на измеритель.

Параграф 10. Отбор бороздовых проб

125. Условия работы:

отбор проб осуществляется ручным способом с помощью зубил, клиньев, кайл, лопат, из обнажений на поверхности земли и из шурфов.

126. Содержание работы:

подготовительно-заключительные операции, операции, связанные с обслуживанием рабочего места;

выравнивание поверхности в местах отбора проб;

разметка контура борозд или установка шаблона;

расстилка, очистка и уборка брезента;

разработка пород и выемка полезного ископаемого (отбойка проб, зачистка борозд), разбивка крупных кусков породы;

манипуляции с инструментом (замена его в процессе работы, заправка и очистка от налипающей породы);

перемещение и закрепление полков, сбор проб на брезенте и упаковка их в мешки, маркировка проб.

Нормы времени и затраты труда на отбор бороздовых проб приводятся в таблицах 30, 31 согласно приложению 20 к нормам времени.

7. Нормы времени (выработки) и затраты труда
на проведение опытных работ

127. В разделе приведены нормативные материалы для расчета единичных расценок на проведение:

опытов по откачке воды из буровых скважин и колодцев (шурфов) механическим способом с применением различных водоподъемных средств;

опытных наливов воды в буровые скважины и шурфы.

128. Промывка буровых скважин различными способами (включая свабирование) при подготовке их для опытных гидрогеологических работ и после проведения опыта (при необходимости продолжения в них исследований или передаче в эксплуатацию) осуществляется буровыми бригадами. Время на промывку (деглинизацию) определяется проектом. Затраты на этот вид работ определяются, исходя из стоимости станко-смены бурения, предусмотренной на сооружение соответствующих скважин.

129. Нормами предусматривается, что наблюдения за расходом и уровнем воды в процессе откачки проводит один техник-гидрогеолог.

130. Продолжительность опыта по откачке воды и наблюдением за восстановлением уровня воды определяется проектом в зависимости от геолого-гидрогеологических условий и вида откачки.

Параграф 1. Опыт по откачке воды из буровой скважины эрлифтом

131. Условия работы:

спуско-подъемные операции осуществляются посредством лебедок буровых установок: 1БА-15В; УГБ-50М; УРБ-3АМ и используются передвижные компрессорные станции: ДК-9М; ПК-10; ЗИФ-55; ДК-15/25; УПК-80, водоподъемные трубы длиной 5 или 8 м и воздухопроводные трубы длиной 4 м и диаметром соответственно 89-273 мм и 19-50 мм при глубине загрузки труб до 150 м и при подаче воды до 150 м³/час измерение уровня осуществляется электроуровнемерами: УЭ-50; УЭ-200; ПУ-100; ПУ-500;

расход воды измеряется объемным способом с использованием мерных сосудов вместимостью не менее 20*Q л/с с донным клапаном для слива воды;

средний диаметр водосливного тройника и свинчивание труб водоотвода длиной 10 м -

146 мм;

средняя длина одной трубы водоотвода 5 м;

навинчивание водосливного тройника и свинчивание труб водоотвода проводится на краске с подмоткой резьбовых соединений паклей;

продолжительность смены 7 часов. Продолжительность откачки, тип оборудования и измерительных приборов определяются проектом.

132. Содержание работы:

1) при подготовке к опыту:

подготовительно-заключительные операции;

операции, связанные с обслуживанием рабочего места, перемещение оборудования и других предметов в пределах рабочего места;

проверка наличия и осмотр оборудования и других предметов перед монтажом, открытие устья буровой скважины (снятие крышки с развинчиванием зажимных болтов);

подбор водоподъемных труб (с шаблонированием), подбор воздухопроводных, пьезометрических и труб для временного водоотвода длиной 10 м;

установка передвижной компрессорной станции, спуск (свободный в буровую скважину) труб для соединения на краске с подмоткой резьб паклей водоподъемных, воздухопроводных, пьезометрических (без подмотки и краски);

закрепление труб над устьем скважины;

установка сальника в устье буровой скважины;

навинчивание водосливного тройника;

присоединение воздухопроводных труб к компрессорной станции;

свинчивание труб вручную на краске с подмоткой резьб паклей при прокладке временного водоотвода (водопровода) длиной 10 м, установка мерного сосуда открытого типа под струю воды;

установка электроуровнемера;

опробование эрлифтной установки под нагрузкой.

2) при проведении опыта:

непрерывная откачка воды в пределах одного понижения уровня воды;

измерение уровня, температуры и расхода воды в процессе опыта, отбор проб воды для анализа, наблюдение за восстановлением уровня, обслуживание машин и оборудования;

документация и полевая обработка данных опыта.

3) при ликвидации опыта:

снятие электроуровнемера, отсоединение воздухопроводных труб от компрессорной станции, снятие приемного бачка (воздухоотделительного устройства);

развинчивание труб вручную, соединенных на краске с подмоткой резьб паклей при разборке временного водоотвода (водопровода);

отвинчивание вручную водосливного тройника;

извлечение сальника из устья буровой скважины; раскрепление труб над устьем скважины;

подъем труб из скважины;

закрытие устья скважины крышкой, завинчивание зажимных болтов;

перемещение оборудования и других предметов в пределах рабочего места;

подготовка (чистка, мойка, смазка) оборудования и других предметов к переезду на новое место работы или сдача на склад;

сдача оборудования, инструмента, остатков материалов, разных документов после выполнения задания;

уборка рабочего места; сдача смены.

133. Нормы времени на подготовку и ликвидацию опыта по откачке воды из одиночной буровой скважины эрлифтом при спуско-подъемных операциях посредством лебедки буровой установки с двигателем внутреннего сгорания приводятся в таблице 32 согласно приложению 21 к нормам времени.

134. Затраты труда и состав исполнителей на подготовку и ликвидацию, проведение опыта и наблюдение за восстановлением уровня приводятся в таблице 34 согласно приложению 21 к нормам времени.

Параграф 2. Опыт по откачке воды из буровой скважины
штанговым насосом

135. Условия работы:

диаметр штангового насоса: 92 и 145 мм;

максимальная глубина откачки 150 м;

максимальная подача насосов простого действия до 15 м³/ч;

электростанции передвижные АДЭЛС-РМI, АД-60СР, АСДА-Т/400-РК(I).

136. Содержание работы:

1) при подготовке к опыту:

подготовительно-заключительные операции, перемещение оборудования и других предметов в пределах рабочего места, проверка наличия и осмотр оборудования и других предметов перед монтажом, подбор водоподъемных труб (с шаблонированием) и труб для водоотвода длиной 10 м;

осмотр насосно-силового оборудования; спуск насоса, водоподъемных труб и насосных тяг;

закрепление водоподъемных труб над устьем буровой скважины;

свинчивание водосливного тройника;

соединение насосных тяг с кривошипно-шатунным механизмом;

установка сальника в устье буровой скважины;

прокладка трубчатого водоотвода длиной 10 м;

установка электроуровнемера.

2) при проведении опыта:

непрерывная откачка воды в пределах одного понижения уровня воды: измерение уровня, температуры и расхода воды в процессе опыта, отбор проб воды для анализа, наблюдения за восстановлением уровня, обслуживание машин и оборудования;

документация и полевая обработка данных опыта.

3) при ликвидации опыта:

снятие электроуровнемера, разборка трубчатого водоотвода длиной 10 м, отсоединение насосных тяг от кривошипно-шатунного механизма, отвинчивание водосливного тройника;

раскрепление водоподъемных труб над устьем колодца, подъем насоса, водоподъемных труб и насосных тяг, подготовка (чистка, смазка) оборудования и других предметов к переезду на новое место или сдаче на склад.

137. Нормы времени на подготовку и ликвидацию опыта по откачке воды из одиночной буровой скважины штанговым насосом с приводом от буровой установки с двигателем внутреннего сгорания при спуско-подъемных операциях посредством лебедки буровой установки приводятся в таблице 33 согласно приложению 21 к нормам времени.

138. Затраты труда и состав исполнителей на подготовку и ликвидацию, проведение опыта и наблюдение за восстановлением уровня приводятся в таблице 34 согласно приложению 21 к нормам времени.

Параграф 3. Опыт по откачке воды из одиночной горной выработки
(буровой скважины, колодца, шурфа) центробежным грязевым
насосом с погружным электродвигателем
при спуско-подъемных операциях вручную

139. Условия работы:

центробежный грязевый насос с погружным электродвигателем типа "Гном", "Малыш":

глубина установки насоса до 15 м, подача воды до 16 м³/ч;

передвижная электростанция, электроуровнемер УЭ-50;

мерный сосуд вместимостью 20*Q л/с.

140. Содержание работы:

1) подготовка опыта:

подготовительно-заключительные операции, операции, связанные с обслуживанием рабочего места, перемещение оборудования и других предметов в пределах рабочего места, снятие крышки с зажимным болтом со скважины, присоединение нагнетательных рукавов;

прикрепление каната, на котором подвешивается электронасос;

спуск в горную выработку на канате вручную электронасоса, токопроводящего кабеля и нагнетательного рукава;

закрепление каната над устьем горной выработки;

установка станции управления;

навинчивание водосливного тройника;

свинчивание трубчатого водоотвода длиной 10 м;

установка электроуровнемера;

установка мерного сосуда открытого типа;

пробный пуск насоса под нагрузкой.

2) установка электростанции передвижной:

подготовительно-заключительные операции, операции, связанные с обслуживанием рабочего места, перемещение оборудования и других предметов в пределах рабочего места, вывешивание колес электростанции при помощи ручного домкрата с установкой под них деревянных подкладок, закрепление колес, пробный пуск и подналадка пускового двигателя;

прокладка и присоединение токопроводящего кабеля к клеммам панели электростанции и станции управления электронасосом.

3) снятие электростанции передвижной:

извлечение деревянных подкладок из под колес электростанции, раскрепление колес, снятие заземления, отсоединение токопроводящего кабеля от клемм панели электростанции и станции управления электронасосом.

4) ликвидация опыта:

снятие электроуровнемера, мерного сосуда, открепление каната от устья скважины, подъем из скважины на канате вручную электронасоса, токопроводящего кабеля и нагнетательного шланга;

открепление каната, на котором подвешивается насос, отсоединение нагнетательного шланга, закрытие устья скважины крышкой с зажимным болтом.

141. Измерителями данной работы, на которые устанавливается трудовая норма, принимается:

при подготовке опыта - 1 подготовка;

при установке электростанции передвижной - 1 установка;

при снятии электростанции передвижной - 1 снятие;

при ликвидации опыта - 1 ликвидация;

при проведении опыта - смена.

142. Нормы времени на подготовку, установку, снятие электростанции передвижной и ликвидацию опыта по откачке воды из одиночной горной выработки, буровой скважины, колодца, шурфа центробежным грязевым насосом с погружным электродвигателем типа "Малыш" при спуско-подъемных операциях вручную принимаются на:

подготовку опыта - 0,169 смены

установку передвижной электростанции - 0,214 смены

снятие передвижной электростанции - 0,168 смены

ликвидацию опыта - 0,110 смены.

143. Затраты труда и состав исполнителей на подготовку и ликвидацию, проведение опыта и наблюдение за восстановлением уровня приводятся в таблице 34 согласно приложению 21 к нормам времени.

Параграф 4. Прокачки наблюдательных скважин

144. Условия работы:

для отбора проб воды из наблюдательных скважин производятся посезонные прокачки скважин либо погружным насосом типа "Малыш" (при определении содержания хрома на участках загрязнения), либо эрлифтом при прокачке скважин по изучению режима подземных вод. По составу эти работы отличаются от обычных откачек малой продолжительностью, поэтому для удобства расчетов устанавливаются нормы времени на посезонные прокачки с учетом подготовки и ликвидации.

145. Содержание работы:

подготовительно-заключительные операции, операции, связанные с обслуживанием рабочего места, разгрузка оборудования, перемещение его и других предметов в пределах рабочего места и подготовка к работе;

монтаж станка УГБ-50М;

открытие устья скважины;

спуск и закрепление воздухопроводных труб над устьем скважины;

навинчивание водосливного тройника;

установка сальника в устье скважины;

установка передвижного компрессора с присоединением воздухопроводных труб;

технический осмотр узлов, заправка топливом и другие вспомогательные работы;

прокачка, обслуживание машин и оборудования;

отбор проб воды;

снятие компрессорной установки с отсоединением воздухопроводных труб, извлечение сальника;

отвинчивание водосливного тройника, извлечение воздухопроводных труб;

закрытие устья скважины;

демонтаж станка УГБ-50 М;

подготовка оборудования и других предметов к переезду на новую скважину; уборка рабочего места.

146. Работа выполняется производственной группой из трех основных исполнителей - техника гидрогеолога, бурового мастера, помощника бурового мастера, при долевом участии начальника партии, задолженного на подготовительно-заключительных операциях.

147. Нормы времени на проведение прокачек наблюдательных скважин приводятся в таблице 35 согласно приложению 22 к нормам времени.

148. Затраты труда основных исполнителей численно равны нормам времени на проведение прокачек наблюдательных скважин, затраты труда начальника партии составляют 0,001 смены на измеритель.

Параграф 5. Оборудование оголовка буровой скважины

149. Условия работы:

перемещение оборудования, материалов и других предметов в пределах рабочего места (на расстояние до 10 м). Радиус приямка вокруг устья буровой скважины принимается 0,5 м, глубина 0,25 м. Приготовление цементного раствора - объем 0,2 куб.м. Приямок заливается цементным раствором (устройство "замка").

150. Содержание работы:

вне зависимости от положения статического уровня воды в буровых скважинах: подготовительно-заключительные операции;

операции, связанные с обслуживанием рабочего места;

рытье приямка вокруг устья буровой скважины;

приготовление цементного раствора;

заливка приямка цементным раствором.

151. В зависимости от положения статического уровня воды в состав работы дополнительно включаются:

1) при уровне ниже устья буровой скважины: установка на обсадную трубу металлического колпака с зажимным болтом;

2) при самоизливе воды:

заправка переносного ацителенового генератора карбидом;

наращивание рабочей колонны труб выше статического уровня воды;

срезание первой обсадной колонны труб на необходимой высоте (автогенная резка);

приваривание к первой обсадной колонне труб устьевого патрубка с опорным фланцем, сливным штуцером и задвижкой;

открытие задвижки на штуцере и слив воды;

свинчивание наращенной части рабочей колонны труб;

установка внутреннего трубореза;

3) вырезание труборезом оставшейся части рабочей колонны труб на 5-10 см ниже опорного фланца и извлечение ее из устьевого патрубка;

снятие трубореза;

навинчивание на устьевой патрубок воздушного колпака;

документация.

152. Измерителем, на который установлены трудовые нормы, принимается - оборудование 1 оголовка.

153. Нормы времени на оборудование оголовков буровых скважин приводятся в таблице 36 согласно приложению 23 к нормам времени.

154. Работа по оборудованию оголовков буровых скважин проводится:

1) при уровне воды ниже устья буровой скважины - рабочим при долевом участии техника-гидрогеолога, задолженного на подготовительно-заключительных операциях и операциях, связанных с обслуживанием рабочего места;

2) при самоизливе - помощником машиниста буровой установки и газосварщиком при долевом участии техника-гидрогеолога, задолженного на подготовительно-заключительных операциях и операциях, связанных с обслуживанием рабочего места.

155. Затраты труда (в человеко-сменах) основных исполнителей численно равны нормам времени на выполнение данной работы и приводятся в таблице 36 согласно приложению 23 к нормам времени.

Затраты труда техника-гидрогеолога составляют 0,08 человеко-смены на один оголовок.

Параграф 6. Опыт по наливу воды в шурф при
спуско-подъемных операциях вручную

156. Условия работы:

шурф глубиной до 5 метров;

стенки шурфа закреплены;

вода для опыта в необходимом объеме подносится или подвозится к месту проведения опыта.

Налив воды в шурф: при расходе воды до 50 литров в час осуществляется в двухкольцевой инфильтрометр; при расходах более 50 литров в час осуществляется в однокольцовый инфильтрометр или непосредственно в шурф. Продолжительность смены при проведении опыта - 7 часов.

157. Содержание работы:

1) при подготовке опыта:

подготовительно-заключительные операции, операции, связанные с обслуживанием рабочего места: выравнивание площадки (до 5 м² ) для установки мерных сосудов открытого типа;

спуск в шурф лестницы, ее закрепление;

рытье приямка и засыпка в него гравия;

спуск в шурф оборудования и других предметов;

вдавливание колец;

установка мерной рейки;

установка подставки для мерных сосудов закрытого типа;

установка мерных сосудов закрытого типа, их закрепление;

присоединение шлангов с регулирующим приспособлением к мерным сосудам открытого типа;

наполнение мерных сосудов водой;

заполнение колец или приямка шурфа водой до заданного уровня.

2) при проведении опыта:

непрерывный налив воды в приямок шурфа или установленные кольца;

поочередное наполнение водой мерных сосудов;

учет расхода инфильтрующейся воды в породы;

наблюдение за работой установки и ее регулирование;

документация и полевая обработка материалов.

3) при ликвидации опыта:

отсоединение шлангов с регулирующим приспособлением от мерных сосудов открытого типа;

раскрепление и снятие мерных сосудов закрытого типа;

снятие подставки для мерных сосудов;

снятие мерной рейки;

извлечение колец;

подъем оборудования и других предметов;

раскрепление и подъем из шурфа лестницы.

158. Нормы времени по наливу воды в шурф при спуско-подъемных операциях вручную составляют:

на подготовку опыта:

при двухкольцевом наливе - 0,200 смены;

при однокольцевом наливе:

расход воды более 50 до 800 литров в час - 0,143 смены;

расход воды более 800 литров в час - 0,169 смены;

на проведение опыта: продолжительность проведения опыта определяется проектом в зависимости от геолого-гидрогеологических условий местности;

на ликвидацию опыта:

при двухкольцевом наливе - 0,150 смены;

при однокольцевом наливе:

расход воды более 50 до 800 литров в час - 0,108 смены;

расход воды более 800 литров в час - 0,123 смены.

159. Затраты труда и состав исполнителей на подготовку и ликвидацию опыта и проведение опыта приводятся в таблице 38 согласно приложению 24 к нормам времени.

Параграф 7. Опыт по наливу воды в одиночную буровую скважину
при спуско-подъемных операциях посредством лебедки
буровой установки с двигателем внутреннего сгорания

160. Условия работы:

уровень воды в опытной буровой скважине измеряется электроуровнемером; воды в буровую скважину подается по рукавам (шлангам) или по водоналивным трубам диаметром 108-146 мм;

свинчивание водоналивных труб производится на краске с подмоткой паклей. Водоналивные трубы длиной 5 или 8 м;

пьезометрические трубы длиной 4 м и диаметром до 50 мм. Продолжительность смены при проведении опыта - 7 часов.

161. Содержание работы:

1) подготовка к опыту: подготовительно-заключительные операции, операции, связанные с обслуживанием рабочего места;

установка подставки для мерных сосудов;

закрепление мерных сосудов на подставке;

спуск в буровую скважину пьезометрических труб, рукавов или водоналивных труб;

присоединение шлангов (рукавов) к мерным сосудам и водоналивным трубам;

установка электроуровнемера;

наполнение скважины водой до заданного уровня.

2) проведение опыта: непрерывный налив воды в буровую скважину;

замерение уровня воды в опытной скважине;

взятие и запись отсчета;

документация и полевая обработка материалов.

3) ликвидация опыта:

подготовительно-заключительные операции;

операции, связанные с обслуживанием рабочего места;

снятие электроуровнемера;

отсоединение шлангов (рукавов) от мерных сосудов и водоналивных труб;

раскрепление мерных сосудов на подставке;

разборка подставки для мерных сосудов.

162. Нормы времени на подготовку и ликвидацию опыта по наливу воды в одиночную буровую скважину при спуско-подъемных операциях посредством лебедки буровой установки с двигателем внутреннего сгорания приводятся в таблице 37 согласно приложению 24 к нормам времени.

163. Затраты труда и состав исполнителей на подготовку и ликвидацию и проведение опыта приводятся в таблице 38 согласно приложению 24 к нормам времени.

Параграф 8. Опыт по наливу воды в одиночную буровую скважину при спуско-подъемных операциях вручную

164. Условия работы:

глубина скважины до 50 м.;

опробуемый интервал глубины буровой скважины подготовлен для налива воды;

вода для опыта в необходимом объеме подвозится или подносится к месту проведения опыта;

уровень воды в опытной буровой скважине измеряется электроуровнемером;

вода в буровую скважину подается по рукавам (шлангам) или по водоналивным трубам диаметром 108-146 мм;

свинчивание водоналивных труб производится на краске с подмоткой паклей. Водоналивные трубы длиной 5 или 8 м;

пьезометрические трубы длиной 4 м и диаметром до 50 мм;

сосуды открытого типа вместимостью 200 л. Продолжительность смены при проведении опыта - 7 часов.

165. Содержание работы:

1) при подготовке опыта по наливу воды в буровую скважину: подготовительно-заключительные операции;

операции, связанные с обслуживанием рабочего места;

установка подставки для мерных сосудов;

закрепление мерных сосудов на подставке;

спуск в буровую скважину пьезометрических труб, рукавов или водоналивных труб;

присоединение шлангов (рукавов) к мерным сосудам и водоналивным трубам; установка электроуровнемера.

2) при проведении опыта по наливу воды в буровую скважину: непрерывный налив воды в буровую скважину;

измерение уровня воды в опытной скважине;

наблюдение за работой установки и ее регулирование;

документация и полевая обработка материалов.

3) при ликвидации опыта по наливу воды в буровую скважину: снятие электроуровнемера;

отсоединение шлангов (рукавов) от мерных сосудов и водоналивных труб;

подъем из скважины пьезометрических труб, рукавов или водоналивных труб;

раскрепление мерных сосудов на подставке;

разборка подставки для мерных сосудов.

166. Нормы времени на подготовку, ликвидацию опыта по наливу воды в буровую скважину при спуско-подъемных операциях вручную приводятся в таблице 37 согласно приложению 24 к нормам времени.

167. Затраты труда и состав исполнителей на подготовку и ликвидацию опыта и проведение опыта приводятся в таблице 38 согласно приложению 24 к нормам времени.

8. Составление сводного отчета по мониторингу подземных вод
Параграф 1. Сбор фондовых и опубликованных материалов

168. Для составления сводного отчета, помимо материалов наблюдений партий, привлекаются материалы метеорологических, гидрогеологических, почвенных, гидрологических, геологических, инженерно-геологических наблюдений и исследований, проводимых производственными, научно-исследовательскими и проектными организациями и институтами. Кроме того, привлекаются материалы по эксплуатации месторождений подземных вод, режиму и эксплуатации крупных водохранилищ и оросительных систем.

169. Просмотр, выборка материалов, проведение выписок и выкопировок производится следующим составом исполнителей:

начальник отряда;

гидрогеолог;

техник-гидрогеолог.

170. Состав исполнителей, нормы времени (выработки) и затрат труда на проведение работ приводятся в таблице 39 согласно приложению 25 к нормам времени.

Параграф 2. Составление текста сводного отчета

171. Состав работ:

анализ и систематизация материалов гидрометрических, метеорологических, гидрогеологических наблюдений;

написание текста отчета - 300-350 страниц;

подготовка и редактирование текстовых приложений;

проверка табличных материалов;

составление диаграмм, графиков, схем, иллюстрирующих главы отчета;

редактирование.

172. На составление текста отчета по наблюдательной сети до 100 точек наблюдения состав и затраты труда исполнителей следующие:

1. Начальник партии - 2,48 человеко-дней

2. Гидрогеолог* - 33,00 человеко-дней

3. Гидрогеолог - 24,75 человеко-дней

4. Техник-гидрогеолог 12,38 человеко-дней

Итого: 72,61 человеко-дней

Примечание: * специалист, выполняющий работы повышенной сложности.

При количестве точек наблюдения больше 100 затраты труда исполнителей увеличиваются пропорционально количеству точек.

Параграф 3. Составление графических и табличных приложений
к тексту.

173. Состав работ:

обработка фактического материала сторонних организаций (метеорологических, гидрогеологических, почвенно-геоботанических, стационарных наблюдений на водозаборах, водохранилищах, каналах, массивах орошения);

построение специальных карт;

построение разрезов, графиков и табличных приложений;

проверка, редактирование и корректура карт, схем, разрезов.

174. Картографический материал составляется для площади двух листов трапеций масштаба 1:500000. Затраты труда на эти виды работ приводятся в таблице 40 согласно приложению 26 к нормам времени.

9. Формирование и ведение Банка Данных Государственного
мониторинга подземных вод (далее - ГМПВ)
Параграф 1. Формирование и пополнение Баз Данных
(далее - БД) подсистемы "Режим и водоотбор"

175. Последовательность выполнения данных работ следующая:

редактирование словарей (при изменении наименования и вводе "нового" объекта);

привязка "нового" пункта наблюдения к объекту. Данная операция выполняется для пункта наблюдения ранее отсутствующего в базе данных и выполнятся в два этапа:

привязка к карте (программа "ГЕОЛИНК"). Предполагается, что картографическая БД сформирована;

ввод в базу данных (программа "Мониторинг");

перепривязка ПН к объекту (наблюдательный пост, административный район);

формирование БД рабочие "Списки пунктов наблюдений";

ввод информации в БД "Литология";

ввод информации в БД "Гидрогеологические параметры";

ввод информации в БД "Гидрогеологические характеристики";

ввод информации в БД "Бурение";

ввод информации в БД "Оборудование";

ввод информации в БД "Конструкции ПН";

ввод информации в БД "Зона санитарной охраны";

ввод информации в БД "Статические уровни";

ввод информации в БД "Засыпка", "Насосы";

ввод информации в БД "Геофизические исследования";

ввод информации в БД "Запасы";

контроль введенной информации в базы данных;

копирование информации (создание копий и архивов на CD-дисках).

Параграф 2. Формирование и пополнение БД
Паспортные данные" (пункты наблюдения)

176. Нормы трудозатрат на формирование и пополнение баз данных "Паспортные данные" (пункты наблюдения) приводятся в таблице 41 согласно приложению 27 к нормам времени.

Параграф 3. Формирование и пополнение БД
"Паспортные данные" (Участки наблюдения)

177. Последовательность выполнения данных работ следующая:

редактирование словарей;

ввод и привязка "нового" участка наблюдения (далее - УЧН);

перепривязка УЧН к объектам (при изменении их наименований);

ввод паспортных данных по участку наблюдения (1 паспорт УЧН) редактирование данных. (1 паспорт УЧН).

178. Нормы трудозатрат на формирование и пополнение баз данных "Паспортные данные" (Участки наблюдения) приводятся в таблице 42 согласно приложению 27 к нормам времени.

Параграф 4. Формирование и пополнение БД "Срочные замеры"

179. При этом формируются следующие базы данных:

"Режим уровней. Срочные замеры";

"Режим температур. Срочные замеры";

"Режим расхода. Срочные замеры" (для эксплуатационных скважин).

180. Работы по формированию любой из вышеперечисленных баз данных срочных замеров уровней, температур, расхода включает в себя следующие виды операций:

формирование рабочего списка пунктов наблюдений;

ввод срочных значений уровня, температуры, расхода подземных вод;

контроль исходной информации в базе;

редактирование данных;

копирование (создание копий на СD-дисках).

181. Нормы трудозатрат на формирование и пополнение БД "Срочные замеры" приводятся в таблице 43 согласно приложению 27 к нормам времени.

10. Формирование и пополнение БД подсистемы "Гидрохимия"
Параграф 1. Формирование в подсистеме "Гидрохимия"
БД по химическим пробам и анализам

182. Работы по формированию БД подсистемы "Гидрохимия" включают следующие виды операций:

привязка (перепривязка) пунктов наблюдения (далее - ПН) к объекту (пост наблюдения);

формирование рабочих списков пунктов наблюдения;

формирование паспорта пробы;

создание "макетов" для ввода данных по химическим анализам;

"Макет" создается по видам анализов на определенное количество компонентов. Количество "макетов" зависит от видов выполняемых анализов;

ввод информации по химическим анализам;

контроль данных в БД;

редактирование введенной информации;

копирование (создание копий и архивов данных на CD-дисках).

183. Нормы трудозатрат на формирование в подсистеме "Гидрохимия" БД по химическим пробам и анализам приводятся в таблице 44 согласно приложению 28 к нормам времени.

Параграф 2. Формирование и пополнение БД подсистемы
"Запасы и использование"

184. В данной подсистеме формируются следующие базы данных:

паспортные данные (месторождение, водозабор, водопользователь, водопотребитель);

водоотбор, использование подземных вод.

Параграф 3. Формирование и пополнение БД подсистемы
"Запасы и использование" (паспортные данные по месторождениям,
водозаборам, водопользователям, водопотребителям)

185. Нормы трудозатрат на формирование баз данных подсистемы "Паспортные данные" (Водозабор) приводятся в таблице 45 согласно приложению 29 к нормам времени.

186. Нормы трудозатрат на формирование баз данных подсистемы "Запасы и использование", "Паспортные данные" (Месторождения подземных вод) приводятся в таблице 46 согласно приложению 29 к нормам времени.

187. Нормы трудозатрат на формирование баз данных подсистемы "Паспортные данные" (Водопользователь) приводятся в таблице 47 согласно приложению 29 к нормам времени.

188. Нормы трудозатрат на формирование баз данных подсистемы "Паспортные данные" (Водопотребитель) приводятся в таблице 48 согласно приложению 29 к нормам времени.

Параграф 4. Формирование и пополнение Баз данных подсистемы
"Запасы и использование"
("Водоотбор", "Использование подземных вод")

189. Задача формирования и пополнения баз данных "Водоотбор" и "Использование подземных вод" включает следующие операции:

Проверка информации на бумажных носителях (коды, размерность единиц);

Ввод данных пунктов водоотбора (далее - ПВ) по водозаборам;

Контроль информации в БД (осуществляется по таблицам невязок в бюллетене и нерегламентированным запросам);

Редактирование данных в БД.

Примечание: Данные по запасам водоотбору и использованию подземных вод вводятся через паспорт месторождения, водозабора и водопотребителя соответственно.

190. Нормы трудозатрат на формирование БД подсистемы "Запасы и использование" (Водоотбор) приводятся в таблице 49 согласно приложению 30 к нормам времени.

191. Нормы трудозатрат на формирование БД подсистемы "Запасы и использование" (Использование подземных вод) приводятся в таблице 50 согласно приложению 30 к нормам времени.

11. Нормы времени на обработку информации с использованием
Баз Данных системы ИКС ГМПВ (ГЕОЛИНК)

192. Обработка данных в системе ИКС ГМПВ выполняется по следующим подсистемам: "Режим и водоотбор", "Гидрохимия", "Запасы и использование", "Паспорта объектов мониторинга ПВ".

Параграф 1. Обработка информации баз данных подсистемы
"Режим и водоотбор"

193. Базы данных могут формироваться двумя способами:

1) предварительная (первичная) обработка срочных замеров уровней, температуры, расхода;

2) непосредственный ввод в БД среднемесячных, среднегодовых значений уровня, температуры, расхода. Второй способ (2) может использоваться при отсутствии данных по срочным режимным наблюдениям за уровнем, температурой и расходом. В этом случае рекомендуется использовать нормы времени на формирование и пополнение баз данных.

194. Работа по первичной обработке информации БД. "Срочные замеры" и расчет среднемесячных и среднегодовых значений состоит из следующих операций:

вход в БД срочных замеров, выбор обрабатываемых скважин;

выбор параметра расчета (уровень, температура, расход);

формирование базы среднемесячных, среднегодовых значений по отмеченным скважинам;

загрузка информации в архивную базу.

Параграф 2. Формирование БД "Среднемесячные и среднегодовые
значения" (уровень, температура, расход)

195. Нормы трудозатрат на формирование БД "Среднемесячные и среднегодовые значения" (уровень, температура, расход) приводятся в таблице 51 согласно приложению 31 к нормам времени.

Параграф 3. Формирование отчетных форм
"Ежегодника" по режимным наблюдениям

196. Формирование отчетных форм "Ежегодника" по режимным наблюдениям производится по следующим параметрам:

уровень;

температура;

расход.

197. Технология выполнения данных работ:

формирование списков обрабатываемых объектов;

определение даты формирования отчета;

формирование (изменение) сезонных характеристик (для форм "Ежегодника");

выборка наименования отчетной формы;

просмотр и редактирование данных отчетной формы;

вывод на печать.

198. Нормы трудозатрат на формирование БД "Среднемесячные и среднегодовые значения", уровней, температуры, расходов приводятся в таблице 52 согласно приложению 31 к нормам времени.

Параграф 4. Графическая обработка данных режимных наблюдений
(срочные, среднемесячные, среднегодовые значения уровней,
температуры, расходов) Режимные данные - срочные замеры
(уровни, температура, расход)

199. Для решения этой задачи выполняются следующие операции:

формирование списков ПН для обработки;

формирование рабочих таблиц (выборки) для построения графиков срочных замеров;

просмотр и построение графика срочных замеров по данным рабочих таблиц (выборки);

печать графика и таблицы.

Параграф 5. Режимные данные - среднемесячные, среднегодовые
замеры (уровни, температура, расход, электропроводность,
нефтепродукты)

200. Для решения этой задачи выполняются следующие операции:

формирование списков ПН для обработки;

формирование рабочих таблиц (выборки) для построения графиков среднемесячных, среднегодовых (минимальные, максимальные) уровней подземных вод;

построение и обработка графиков по данным рабочих таблиц (выборки)

печать графика и таблицы.

201. Нормы трудозатрат на графическую обработку срочных, среднемесячных и среднегодовых значений, уровней, температуры, расходов подземных вод приводятся в таблице 53 согласно приложению 31 к нормам времени.

Параграф 6. Решение задачи прогноза уровней и расчета
обеспеченности подземных вод

202. Технология решения данной задачи следующая:

1) БД "Среднемесячных и среднегодовых значений". Пометка скважин для расчета прогноза;

2) выбор периода прогноза;

3) решение задачи прогноза уровня подземных вод;

Примечание: Расчет прогноза выполняется по одной скважине;

4) печать результирующих таблиц;

5) печать результирующих графиков.

Примечания:

Нормы на решение прогнозной задачи составлены с учетом того, что БД "Среднемесячных и среднегодовых значений" уже сформирована.

Нормы трудозатрат рассчитаны на 1 прогноз с заблаговременностью 12 месяцев при не менее 20-летнем ряде наблюдений.

203. Нормы трудозатрат на решение задачи прогноза уровня и расчета обеспеченности подземных вод приводятся в таблице 54 согласно приложению 32 к нормам времени.

Параграф 7. Обработка атрибутивных данных
по наблюдательным пунктам

204. Атрибутивные данные включают следующие параметры:

техническое состояние;

амплитуды изменения уровней и температуры;

статические уровни;

гидродинамические параметры;

водоносные горизонты.

205. Технология решения данной задачи следующая:

формирование списков ПН для обработки;

формирование выборки;

просмотр и обработка выборки;

обработка рабочих таблиц (Word, Excel).

206. Нормы по трудозатратам на обработку атрибутивных данных по наблюдательным пунктам приводятся в таблице 55 согласно приложению 33 к нормам времени.

Параграф 8. Обработка информации баз данных подсистемы
"Гидрохимия" Формирование отчетов "Ежегодника"
по качеству подземных вод

207. Отчеты формируются по скважинам и водоносным горизонтам. Для формирования отчетов выполняются следующие операции:

формирование списков обрабатываемых объектов (ПН);

ввод даты формирования отчета;

формирование отчета;

сравнение данных химанализов с ПДК;

просмотр и редактирование данных отчета.

208. Нормы трудозатрат для формирования отчетов ежегодника по качеству подземных вод приводятся в таблице 56 согласно приложению 34 к нормам времени.

Параграф 9. Графическая обработка данных химических анализов

209. Нормы трудозатрат на графическую обработку данных химических анализов приводятся в таблице 57 согласно приложению 34 к нормам времени.

Параграф 10. Обработка атрибутивных данных
пунктов наблюдений по химическим анализам

210. Технология выполнения данного вида работ следующая:

формирование рабочих таблиц (выборки) сравнения с ПДК (среднее, максимальное, последнее);

формирование рабочих таблиц (выборки) - тип вод (среднее, максимальное, последнее);

обработка рабочих таблиц (Microsoft Word, Microsoft Excel).

211. Нормы трудозатрат на обработку атрибутивных данных ПН по данным химических анализов приводятся в таблице 58 согласно приложению 34 к нормам времени.

Параграф 11. Обработка информации баз данных подсистемы
"Запасы и использование"

212. Ежегодный бюллетень включает информацию по составу наблюдательной сети, ресурсам и учету подземных вод для пресных и минеральных вод. Для получения этой информации выполняются следующие операции:

формирование списков обрабатываемых объектов;

ввод даты формирования документа;

выбор и формирование выходного документа (таблицы);

просмотр и редактирование данных (таблицы).

Параграф 12. Формирование форм Ежегодного бюллетеня

213. Нормы трудозатрат на формирование форм Ежегодного бюллетеня приводятся в таблице 59 согласно приложению 35 к нормам времени.

Параграф 13. Статистическая обработка данных подсистемы

214. Выполняется графическая обработка данных водоотбора по водозаборам и водоносным горизонтам.

Технология выполнения работ следующая:

формирование списка водозаборов и водоносных горизонтов;

ввод даты формирования справки;

формирование справки о наличии данных по водозаборам;

формирование рабочих таблиц (выборки) для построения графиков, диаграмм изменения величины водоотбора;

построение и обработка графика, диаграммы;

оформление и вывод на печать графика, диаграммы.

215. Нормы трудозатрат на статобработку приводятся в таблице 60 согласно приложению 36 к нормам времени.

Параграф 14. Обработка атрибутивных данных по водозаборам
и пунктам наблюдения (эксплуатационные скважины)

216. Атрибутивные данные содержат в табличном виде информацию по характерным параметрам водозаборов и пунктов наблюдений. Для получения этой информации необходимо выполнение следующих операций:

1) водозаборы:

выбор параметра обработки;

определение периода (даты) обработки;

формирование списка водозаборов для обработки;

просмотр и обработка выбранных таблиц;

печать.

2) пункты наблюдения (эксплуатационные скважины):

выбор параметрической таблицы;

формирование выборки данных;

формирование рабочих списков ПН;

просмотр и обработка выборки;

печать.

217. Нормы трудозатрат на обработку атрибутивных данных по водозаборам и пунктам наблюдений приводятся в таблице 61 согласно приложению 37 к нормам времени.

Параграф 15. Получение справок по водозаборам

218. Формируется в обобщенном виде информация по водозабору (водозаборам) за выбранный временной период.

Для получения необходимой информации необходимо выполнение следующих операций:

выбор временного периода формирования справки;

формирование рабочего списка водозаборов;

просмотр и редактирование данных;

просмотр и печать отчета (справки).

219. Нормы трудозатрат на получение справок по водозаборам приводятся в таблице 62 согласно приложению 37 к нормам времени.

Параграф 16. Обработка информации баз данных подсистемы
"Паспорта объектов мониторинга"

220. Формируются выходные формы для пунктов наблюдения, водозаборов и гидрогеологического заключения по объектам.

221. Для получения необходимой информации необходимо выполнение следующих операций:

1) паспорт пункта наблюдения:

выбор макета паспорта ПН;

выбор объекта (ПН);

формирование паспорта ПН (выбор разделов документа):

просмотр и редактирование паспорта ПН;

печать документа;

подготовка данных (выбор разделов) колонки к паспорту ПН;

просмотр и редактирование данных для колонки;

построение колонки к паспорту ПН;

просмотр и вывод на печать.

2) паспорт водозабора:

выбор макета паспорта;

выбор объекта (водозабора) из рабочего списка;

формирование паспорта водозабора по разделам документа;

просмотр, редактирование и вывод на печать.

3) гидрогеологическое заключение:

выбор объекта (водозабор, скважина);

ввод года выборки данных для данного документа;

проверка наличия сведений в БД по выбранному объекту;

выбор и просмотр разделов формируемого документа;

формирование, редактирование и печать документа.

222. Нормы трудозатрат на формирование паспортов объектов мониторинга подземных вод приводятся в таблице 63 согласно приложению 38 к нормам времени.

Параграф 17. Нерегламентированные запросы к базам данных
системы ИКС ГМПВ

223. Для получения материалов по нерегламентированным запросам необходимо решение следующих задач:

постановка задачи и определение структуры выходного документа;

разработка архитектуры запроса (определение связей между необходимыми параметрическими таблицами);

создание запроса в "конструкторе запросов" (определение рабочих полей таблиц для выполнения запроса);

выполнение запроса (формирование результирующего набора данных);

контроль выполнения запроса (по правильности заполнения рабочих полей таблицы);

оформление и печать выходной формы запроса (Ассеss, Ехсеl).

224. Нормы трудозатрат для получения материалов по нерегламентированным запросам приводятся в таблице 64 согласно приложению 39 к нормам времени.

12. Работы, связанные с изучением состояния и
использования подземных вод
Параграф 1. Обследование эксплуатационных водозаборов подземных
вод из буровых скважин (первичное и повторное)

225. Работа по первичному обследованию эксплуатационных водозаборов подземных вод из буровых скважин включает:

сбор и систематизацию фондовых, архивных и опубликованных материалов по территории расположения водозабора;

собственно обследование водозабора;

оформительские работы.

226. Работа по повторному обследованию водозаборов включает то же, кроме сбора и систематизации фондовых, архивных и опубликованных материалов.

227. Содержание работы по первичному обследованию водозабора:

изучение и анализ собранных и систематизированных материалов;

согласование и получение разрешения на обследование водозабора;

проверка наличия в организации, осуществляющей эксплуатацию водозабора, геолого-технической документации и ее изучение;

проверка наличия разрешения на сооружение водозабора;

установление наличия технического паспорта на водозабор (паспортов скважин) и соответствия его стандарту;

выявление количества, расположения и технической характеристики водозаборных скважин, установление проектного дебита и понижения уровня, категории эксплуатационных запасов, расчетных размеров зон санитарной охраны, расчетных (фоновых) показателей качества воды, наличия потенциальных источников загрязнения подземных вод близ водозаборного участка, проверка соблюдения условий и требований к сооружению водозабора;

передвижение исполнителей по площади водозабора;

составление схемы водозабора;

выяснение фактической, в сравнении с проектной, конструкции водозабора - количество буровых скважин, их местоположение, оборудование водоприемниками; проверка технического состояния устья буровых скважин и соответствия его СНиП;

проверка правильности выбора постоянного водоподъемника и погружения его применительно к положению динамического уровня воды;

проверка наличия и ведения учета количества отбираемой воды, наблюдений за динамическим уровнем воды в эксплуатационных скважинах и ее качества;

проверка соблюдения зон санитарной охраны водозабора и их режима;

проверка установки на скважинах расходомеров и пьезометров для замеров динамического уровня, определение их состояния;

проведение контрольных измерений расхода воды объемным методом;

проведение контрольных измерений уровня и температуры воды;

отбор проб воды для контрольного полного химического анализа на комплекс загрязняющих ингредиентов и определение неустойчивых компонентов, с этикетированием и упаковкой, составление акта обследования.

228. Содержание работы по повторному обследованию водозабора:

ознакомление с материалами;

ознакомление с материалами первичного обследования;

согласование и получение разрешения на обследование водозабора;

изучение дополнительно поступившей документации;

проверка в натуре выполнения предложений и рекомендаций первичного обследования;

передвижение исполнителей по площади водозабора;

отбор проб воды для химического и бактериологического анализов;

измерение уровня, температуры и расхода воды;

составление акта повторного обследования (заключения).

229. Нормативные материалы рассчитаны для водозабора, принадлежащего одному владельцу. Водозабор состоит из одной или группы эксплуатационных скважин.

230. Перемещение исполнителей при проведении обследования по площади водозабора осуществляется пешком, категория проходимости местности 1-2. Уровень, расход и температура воды измеряются техническими средствами, оснащающими обследуемый водозабор. Из каждой эксплуатационной скважины отбирается одна проба воды объемом до 5 л в бутылки емкостью 0,5 л.

231. Работа выполняются производственной группой типового состава согласно таблицы 65 согласно приложению 40 к нормам времени при долевом участии начальника гидрогеологической партии (отряда), задолженного на соответствующих подготовительно-заключительных операциях.

232. Нормы времени на первичное и повторное обследование водозабора рассчитываются с учетом количества скважин на водозаборе и приводятся в таблице 66 согласно приложению 40 к нормам времени.

233. Затраты труда (в человеко-сменах) каждого исполнителя в производственной группе численно равны нормам времени на выполнение данной работы. Затраты труда начальника гидрогеологической партии (отряда) составляют 0,2 чел./смены на 1 первичное или повторное обследование.

Приложение 1 к нормам времени на проведение гидрогеологических исследований (съемочные работы) и мониторинга недр (мониторинг подземных вод)

Таблица 1

Поправочные коэффициенты к нормам времени на полевые работы,
учитывающие отклонения от условий,
принятых при проведении работ

№ п/п	Условия применения коэффициентов	Коэффициенты
1	2	3
1	При работе в высокогорной местности на отметках более 1500 м над уровнем моря: 1501-2000 2001-3000 3001-3500 3501-4000	1,05 1,10 1,18 1,25
2	В осенне-весенний и зимний периоды, а также в высокогорных районах, в которых отрицательная температура воздуха может быть в любое время года, при средней (за время работы) температуре: до -100 С до -200 С до -300 С свыше минус 300 С	1,10 1,17 1,25 1,35
3	В летний период при средней (за время работы) дневной температуре: от +310 С до +350 С от + 360 С до +400 С	1,18 1,33
4	При проходке и засыпке выработок, отборе и обработке проб вручную по мокрым глинистым грунтам, налипающим на инструменты	1,2

Таблица 2

Классификация районов по проходимости

Категория проходимости	Характеристика района
1 (хорошая)	Районы степные со слабо расчлененным или холмистым рельефом; речные долины, саи и балки хорошо проходимы.
2 (удовлетвори- тельная)	Районы с пересеченным рельефом с относительными превышениями до 300 м, с крутизной склонов до 20о. Редколесье, кустарники, слабозаболоченные территории, высокогорные равнины, распаханные площади.
3 (плохая)	Районы предгорий, без ледников и труднопроходимых скалистых гребней, с относительными превышениями до 600 м, с крутизной склонов свыше 20о, каменные осыпи (курумы), лесистые, сильно заросшие склоны. Районы с интенсивно развитой сетью оврагов (адырники), водотоков, с ирригационной и мелиоративной сетью. Районы пустынные с полузакрепленными и незакрепленными песками.
4 (очень плохая)	Районы с горным рельефом, труднопроходимыми пильчатыми и скальными гребнями и ледниками, островерхими вершинами, часто с обрывистыми склонами, опасными перевалами, ущельями без дорог, бурными горными реками, залесенными склонами с густым подлеском.

Примечания. 1. При пешем передвижении по застроенным территориям (города, деревни, поселки и т.п.) категория проходимости приравнивается к 1.

2. При пешем передвижении по грунтовым дорогам в процессе изучения любой местности категория проходимости приравнивается к 1.

Таблица 3

Категории сложности гидрогеологических
и инженерно-геологических условий местности

Категория	Характеристика категории гидрогеологических условий
1	Преобладают выдержанные по простиранию и мощности водоносные горизонты (комплексы). Подземные воды преимущественно пластовые в литологически однородных горных породах. Химический состав подземных вод сравнительно однородный. Количество искусственных и естественных водопроявлений невелико.
2	Преобладают невыдержанные по простиранию и мощности водоносные горизонты (комплексы). Подземные воды в основном пластовые в литологически неоднородных горных породах. Химический состав подземных вод неоднородный. Естественные и искусственные водопроявления развиты умеренно.
3	Разные типы подземных вод со сложной взаимосвязью. Карстовые подземные воды. Химический состав подземных вод весьма неоднородный. Близкое (преимущественно до 5 м) залегание грунтовых вод при невыдержанном их уровне. Широко развиты естественные или искусственные водопроявления, заболоченность, верховодка.
Характеристика инженерно-геологических условий
1	Преобладают литологически однородные горные породы, находящиеся в талом состоянии. Геоморфологические условия простые однородные. Уровни грунтовых вод выдержаны по площади. Современные экзогенные геологические процессы не развиты.
2	Преобладают литологически неоднородные горные породы. Геоморфологические условия неоднородные. Уровень грунтовых вод испытывает значительные колебания. Современные экзогенные геологические процессы имеют незначительное распространение. Деформации существующих сооружений редки и незначительны.
3	Литологически неоднородные горные породы. Геоморфологические условия сложные. Уровень грунтовых вод имеет значительные колебания. Современные экзогенные геологические процессы развиты широко. Деформации существующих сооружений часты и значительны.

Таблица 3-1

Категории сложности территории по сложности
дешифрирования космо и аэрофотоматериалов

Категория	Характеристика сложности дешифрирования
1	2
1 (простая)	На космо и аэрофотоснимках отображается более 60 % объектов картирования. Равнинные территории с хорошо устанавливаемыми дешифровочными признаками и индикаторами объектов картирования.
2 (удовлетво- рительная)	На космо и аэрофотоснимках отображается от 30 до 60 % объектов картирования. Равнинные и горные территории с удовлетворительно устанавливаемыми дешифровочными признаками и индикаторами объектов картирования.
3 (сложная)	На космо и аэрофотоснимках отображается до 30 % объектов картирования. Равнинные и горные территории, в пределах которых затруднительно устанавливать дешифровочные признаки и индикаторы объектов картирования.

Таблица 4

Категории техногенных объектов, являющихся источниками
загрязнения подземных вод, по сложности их обследования

Категория	Характеристика категории
1	2
1	Животноводческие комплексы, сельскохозяйственные поля орошения животноводческими промышленными, коммунальными стоками, минеральными удобрениями и ядохимикатами; склады ядохимикатов и минеральных удобрений, скотомогильники. Площадь обследования до 5 кв.км.
2	Предприятия местной промышленности, перерабатывающие сельскохозяйственную продукцию (сахарные, дрожжевые, консервные и т.п.); деревообрабатывающие, автотранспортные и т.п.; нефтебазы, АЗС, промышленно-бытовые свалки. Площадь обследования до 5 кв.км.
3	Фармацевтические, химические, металлургические заводы, заводы по производству удобрений, электростанции. Площадь обследования до 10 кв.км.
4	Химические, металлургические, горнодобывающие и другие предприятия, АЭС, места хранения отходов, представленные крупными полями фильтрации, хранилищами радиоактивных отходов; полигоны подземного захоронения промышленных сточных вод; полигоны твердых бытовых и промышленных отходов. Площадь обследования до 40 кв.км.

Таблица 5

Категории объектов хозяйственного использования по
степени их влияния на загрязнение подземных вод

Категория	Характеристика категории
1	2
1	Лесотехнический, водоснабженческий, энергетический
2	Земледельческий, транспортный, теплоэнергетический, рекреационный
3	Животноводческий, мелиоративный, горнодобывающий, промышленный, городской.
4	Ядерно-энергетический.

Таблица 6

Категории территорий по степени хозяйственной освоенности

Категория	Характеристика категории
1	2
1	Территории неосвоенные или слабоосвоенные. Количество потенциальных источников загрязнения, бесхозных, дефектных, аварийных водоотборных скважин, каптированных родников и т.п. не превышает 5 на 10 кв.км.
2	Освоенные территории. Количество объектов, перечисленных в характеристике категории 1, не превышает 10 на 10 кв.км.
3	Интенсивно освоенные территории. Количество объектов, перечисленных в характеристике категории 1, более 10 на 10 кв.км.

Таблица 7

Классификация сложности
геологического изучения объектов

Категория сложности геологического изучения	Характеристика категории
1	Горные породы простого минералогического состава, неизмененные
2	Горные породы сложного минералогического состава, неизмененные
3	Горные породы, затронутые процессами метаморфизма; коры выветривания с выдержанной зональностью
4	Горные породы сложного минералогического состава, труднодиагностируемые; коры выветривания с невыдержанной зональностью
5	Горные породы ороговикованные, мигматизированные или скарнированные
6	Горные породы, подвергшиеся глубокой гидротермально-метасоматической переработке; рудные тела сложного минералогического состава или строения

Примечание.

1. Под "объектом" понимается естественное обнажение горных пород или геологический разрез, вскрываемый горной выработкой (буровой скважиной).

2. Категория объекта повышается на одну при количестве границ пачек горных пород более 9 на 100 м разреза.

Под "границей пачек" понимаются стратиграфические, литологические, петрографические и тектонические границы.

3. Категория объекта повышается на одну, если на один метр разреза приходится более 5 разновидностей горных пород или наблюдается прожилково-вкрапленная минерализация.

4. Категория объекта повышается на две, если применимы одновременно второе и третье примечания.

Приложение 2 к нормам времени на проведение гидрогеологических исследований (съемочные работы) и мониторинга недр (мониторинг подземных вод)

Таблица 8

Нормы времени на измерение уровня воды
в одиночной горной выработке хлопушкой, смена

Измеритель - 1 измерение

№ строки	Интервал глубины, м	Измерение уровня воды
		без установки треноги	с установкой и разборкой треноги
1	2	3	4
1	до 10	0,021
2	11-25	0,022
3	26-50	0,025
4	51-100	0,029
5	101-150		0,101

Приложение 3 к нормам времени на проведение гидрогеологических исследований (съемочные работы) и мониторинга недр (мониторинг подземных вод)

Таблица 9

Нормы времени на измерение глубины
одиночной горной выработки хлопушкой, смена

Измеритель - 1 измерение

№ строки	Интервал глубин, м	Измерение глубины выработки
		без установки треноги	с установкой и разборкой треноги
1	2	3	4
1	до 10	0,020
2	11-25	0,022
3	26-50	0,024
4	51-100	0,029
5	101-150		0,099
6	> 150		0,103

Приложение 4 к нормам времени на проведение гидрогеологических исследований (съемочные работы) и мониторинга недр (мониторинг подземных вод)

Таблица 10

Нормы времени на измерение температуры воды
в одиночной горной выработке, смена

Измеритель - 1 измерение

№ строки	Интервал измерения, м	Измерение температуры
		без установки треноги	с установкой и разборкой треноги
1	2	3	4
1	до 10	0,093
2	11-25	0,094
3	26-50	0,097
4	51-100	0,101
5	101-150		0,171
6	> 150		0,175

Приложение 5 к нормам времени на проведение гидрогеологических исследований (съемочные работы) и мониторинга недр (мониторинг подземных вод)

Таблица 11

Нормы времени на совместное измерение уровня и
температуры воды в одиночной горной выработке, смена

№ строки	Интервал глубины, м	Совместное измерение уровня и температуры воды
		без установки треноги	с установкой и разборкой треноги
1	2	3	4
1	0-10	0,102	-
2	11-25	0,106	-
3	26-50	0,109
4	51-100	0,110	-
5	101-150	-	0,181

Приложение 6 к нормам времени на проведение гидрогеологических исследований (съемочные работы) и мониторинга недр (мониторинг подземных вод)

Таблица 12

Нормы времени на измерение расхода изливающейся воды
или воды в водотоках, смена

Измеритель - 1 измерение

№ строки	Наименование измерительного прибора	Значение нормы
1	2	3
1	Переносным мерным сосудом	0,052
2	По гидрометрическому водосливу	0,062
3	С помощью переносной водосливной рамки	0,065

Приложение 7 к нормам времени на проведение гидрогеологических исследований (съемочные работы) и мониторинга недр (мониторинг подземных вод)

Таблица 13

Нормы времени на отбор проб воды из водотоков (водоемов)
или проб изливающейся воды, смена

Измеритель - 1 проба

№ строки	Условия проведения работ	Значение нормы
1	2	3
1	Одна бутылка объемом 0,5 л	0,050

Приложение 8 к нормам времени на проведение гидрогеологических исследований (съемочные работы) и мониторинга недр (мониторинг подземных вод)

Таблица 14

Затраты времени на инспектирование режимных наблюдений (смена)

Измеритель - 1 инспекция

№ строки	Наименование работ	Значение нормы
1	2	3
1.	Проверка правильности и своевременности записей в контрольной бирке. Снятие контрольной бирки, проверка своевременности записи, даты последнего замера, сверка с контрольным замером, установка бирки на место, отметка в акте о недостатках (по одной скважине)	0,013
2.	Сверка контрольных замеров с записями в полевой книжке наблюдателя: затребование книжки, ее получение, сверка контрольных замеров и отметки в акте инспекции с записями последних замеров по скважинам всего поста, отметка недостатков в полевой книжке наблюдателя (для поста в целом)	0,014
3.	Проверка поправки на рулетку наблюдателя, сличение разбивки делений на рулетке длиной 50-100-200 м с эталонной стальной лентой, ремонт рулетки наблюдателя, запись о ремонте, сверка и сличение разбивки в книжке наблюдателя и в акте (для поста в целом)	0,076
4.	Проверка правильности заполнения всей книжки, копии с нее, которая отсылается на базу по почте (для поста в целом)	0,039
5.	Проверка состояния работы термометра посредством сверки его работы с эталонным: сличение показаний температуры на обоих термометрах на воздухе, отбор ведра воды, сличение показаний обоих термометров, погруженных в воду с ожиданием остановки ртутного столба, отметка о проверке и состоянии термометра наблюдателя в акте и полевой книжке (для поста в целом)	0,097
6.	Осмотр местности вокруг в радиусе 1-2 км от скважины или группы скважин для оценки изменений в окружающей среде. Обращается внимание на изменение в рельефе, растительности, поверхностных водотоках, водоемах, появление искусственных факторов и условий (строительство, водоотливы, стоки, свалки), промстроительство и сельхозосвоение. Сравнение существующей ситуации с ранее отмеченной в актах и книге-каталоге (для поста в целом)	0,016
7	Занесение изменений в окружающей среде на карту-схему, с зарисовкой в журнале (это – для поста в целом)	0,038
	Итого затраты времени, смена	0,293

Приложение 9 к нормам времени на проведение гидрогеологических исследований (съемочные работы) и мониторинга недр (мониторинг подземных вод)

Таблица 15

Затраты времени на переезды и переходы исполнителей, смена

№ строки	Характеристика пути	На автомашине (на 1 км)	Пешком (1 км)
1	2	3	4
В сухое время года
1	Дороги благоустроенные сухие грунтовые, ровная малопересеченная местность с твердым покровом	0,004	0,034
2	Пашни, пересеченная местность с твердым покровом, бездорожье, заросшие участки	0,007	0,043
В весенне-осеннюю распутицу
3	Дороги благоустроенные, мокрые, грязные	0,027
4	Бездорожье. Пересеченная местность, грязные грунтовые дороги	0,032	0,056

Приложение 10 к нормам времени на проведение гидрогеологических исследований (съемочные работы) и мониторинга недр (мониторинг подземных вод)

Таблица 16

Затраты времени на обследование колодцев,
бесхозных скважин и родников, смена

Измеритель – 1 обследование

№ пп	Наименование работ	Затраты времени
1	2	3
1	Обследование колодцев	0,249
2	Обследование не самоизливающих скважин	0,218
3	Обследование самоизливающих скважин	0,236
4	Обследование родников	0,387

Приложение 11 к нормам времени на проведение гидрогеологических исследований (съемочные работы) и мониторинга недр (мониторинг подземных вод)

Таблица 17

Нормы времени на проведение маршрутных исследований, смена

Измеритель – 10 км

Номер строки	Категория проходимости (табл 2)	Категория сложности гидрогеологического строения (табл 3)
		1	2	3
1	2	3	4	5
Масштаб съемки 1:200 000
Рекогносцировочные маршруты
1	1	0,510	0,765	1,211
2	2	0,817	1,253	1,798
3	3	1,199	1,907	2,630
4	4	1,781	2,833	3,967
Гидрогеологические маршруты
1	1	0,810	0,850	0,975
2	2	0,963	0,993	1,112
3	3	1,207	1,160	1,403
4	4	1,552	1,355	1,789
Гидрогеологическое доизучение
1	1	0,872	0,992	1,138
2	2	1,024	1,127	1,305
3	3	1,283	1,280	1,497
4	4	1,608	1,454	1,717
Инженерно-геологические маршруты
1	1	1,082	1,230	1,397
2	2	1,274	1,397	1,525
3	3	1,498	1,587	1,664
4	4	1,762	1,803	1,816
Комплексные гидрогеологические и инженерно-геологические маршруты с радиологическими наблюдениями
1	1	3,416	3,880	4,408
2	2	4,017	4,509	5,061
3	3	4,724	5,399	6,170
4	4	5,555	6,258	7,050

Таблица 17-1

Типовой состав
производственной (маршрутной) группы геологической партии
при проведении рекогносцировочных обследований и наземных
маршрутов в процессе съемочных работ масштабов
1:200000-1:50000

Наименование должности и профессии	Количество исполнителей
Геолог	1
Техник-геолог	1
Рабочий на геологосъемочных и поисковых работах	1
Итого:	3

Приложение 12 к нормам времени на проведение гидрогеологических исследований (съемочные работы) и мониторинга недр (мониторинг подземных вод)

Классификация типичных представителей рыхлых пород
(для разработки пород вручную)

Наименование и характеристика пород	Категория пород
1	2
Глина легкая, мягкая с примесью щебня, гравия и гальки до 10 %	II
Глина легкая, мягкая с примесью щебня, гравия и гальки более 10 %	III
Глина сухая, рыхлая в отвалах	I
Глина тяжелая, жирная	IV
Гравийно-галечные отложения, сцементированные мелкозернистым песком и супесью	IV
Гравийно-галечные отложения с размером частиц до 80 мм, сцементированные крупнозернистым песком	II
То же с размером частиц более 80 мм	III
Дресва	III
Лесс мягкий без примесей	I
То же с примесью щебня, гравия и гальки	II
Лесс отвердевший	III
Песок и супесь с примесью щебня, гравия и гальки до 10 %	I
То же, до 30 %	II
То же, более 30 %	III
Песок и супесь с примесью гравия, гальки и валунов при количестве гравия и гальки до 10 %	II
То же более 10 %	III
Растительный слой без корней и примесей	I
То же, с корнями кустарника и деревьев толщиной до 300 мм, с примесью щебня, гравия и гальки	II
Слабосвязанные продукты механического разрушения скальных пород	IV
Солончак и солонец мягкие	II
То же, отвердевшие	IV
Суглинок легкий, без примесей	I
То же, с примесью щебня, гравия и гальки до 10 %	I
То же, с примесью щебня, гравия и гальки более 10 %	II
То же, с примесью щебня, гальки, гравия и валунов при количестве щебня, гравия и гальки до 10 %	II
То же, более 10 %	III
Суглинок тяжелый, без примесей	I
То же, с примесью щебня, гравия, гальки до 10 %	II
То же, более 10 %	II
То же, с примесью щебня, гальки, гравия и валунов при количестве щебня, гравия и гальки до 10 %	III
Суглинок тяжелый с примесью щебня, гравия, гальки и валунов при количестве щебня, гравия, гальки более 10 %	IV
Уголь мягкий	IV
Щебень размером до 50 мм	II
То же, до 100 мм	III

Приложение 13 к нормам времени на проведение гидрогеологических исследований (съемочные работы) и мониторинга недр (мониторинг подземных вод)

Таблица 18

Поправочные коэффициенты, учитывающие отклонение
горнотехнических условий от расчетных

Условия применения коэффициента	Коэффициент
1	2
1. Проходка шурфов в рыхлых отложениях вручную при наличии в разрабатываемых породах обломков скальных пород (валунов) и глыб размером более 300 мм: - при содержании валунов и глыб по объему от 11 до 30 % - то же, свыше 30 %	1,15 1,30
2. Проходка выработок вручную по породам, налипающим на инструменты	1,25
3. Проходка шурфов вручную глубиной до 2,5 м в не мерзлых породах, с выкладкой породы в кучки	1,18
4. Проходка и крепление шурфов при притоке воды, куб/час: - от 2 до 8 - от 8 до 20	1,07 1,15
5. При производстве съемочных гидрогеологических работ, когда в проекте обоснована невозможность применения буровзрывных работ, при проходке вручную к нормам времени для пород свыше IV категории применяются следующие коэффициенты: - при проходке выработок в породах: V-VII кат. VIII-X кат. XI кат. XII-XIII кат. XIV кат. XV кат.	1,18 1,25 1,67 2,0 2,20 2,40

Приложение 14 к нормам времени на проведение гидрогеологических исследований (съемочные работы) и мониторинга недр (мониторинг подземных вод)

Таблица 19

Нормы времени на проходку шурфов вручную без предварительного
рыхления пород и выдачей горной массы в бадьях воротком
без радиометрических исследований

(в бригадо-сменах на 1 м шурфа)

Номер строки	Интервал глубины, м	Категория пород
		I	II	III	IV
1	2	3	4	5	6
сечением 0,8 и 0,9 кв. м
1	0-2,5	0,18	0,34	0,54	0,83
2	0-5,0	0,21	0,35	0,57	0,90
3	5,0-10,0	0,39	0,55	0,77	1,12
сечением 1,25 кв. м
1	0-2,5	0,216	0,409	0,650	1,00
2	0-5,0	0,253	0,421	0,686	1,083
3	5,0-10,0	0,469	0,662	0,927	1,348

Таблица 20

Нормы времени на проходку шурфов вручную сечением
1,25 кв. м без предварительного рыхления пород и
выдачей горной массы в бадьях воротком
с радиометрическими исследованиями
(в бригадо-сменах на 1 м шурфа)

Номер строки	Интервал глубины, м	Категория пород
		I	II	III	IV
1	2	3	4	5	6
1	0-2,5	0,289	0,482	0,723	1,073
2	0-5,0	0,326	0,494	0,759	1,652
3	5,0-10,0	0,542	0,735	1,000	1,421

Таблица 21

Нормы затрат труда на проходку и засыпку шурфов вручную

(в человеко-днях на смену)

№ пп	Наименование должностей и профессий	Норма затрат
1	2	3
	ИТР:
1	Инженер по горным работам	0,016
2	Начальник участка	0,143
3	Мастер горный	0,143
	Рабочие:
4	Рабочий	1,0

Приложение 15 к нормам времени на проведение гидрогеологических исследований (съемочные работы) и мониторинга недр (мониторинг подземных вод)

Таблица 22

Нормы времени на проходку шурфов механизированным способом

(в станко-сменах на 1 м)

Номер строки	Глубина шурфа, м	Категория породы
		I	II	III	IV	V	VI
1	2	3	4	5	6	7	8
с применением шнеков
1	0-5	0,052	0,064	0,087	0,111	0,200	0,282
2	5-10	0,062	0,074	0,097	0,142	0,229	0,349
с использованием шурфобуров
1	0-2,5	0,056	0,072	0,096	0,112	0,168	-
2	2,6-5	0,064	0,080	0,104	0,128	0,176	-

Таблица 23

Нормы затрат труда на механизированную проходку шурфов
с применением шнеков

(в человеко-днях на 1 смену)

Номер строки	Наименование должностей и профессий	Затраты труда
1	2	3
	ИТР:
1	Начальник участка	0,03
2	Мастер буровой	0,50
	Рабочие:
3	Машинист буровой установки	1
4	Рабочий	1
5	Водитель	1

Приложение 16 к нормам времени на проведение гидрогеологических исследований (съемочные работы) и мониторинга недр (мониторинг подземных вод)

Таблица 24

Нормы времени на крепление шурфов вручную деревянной
венцовой крепью на стойках с затяжкой боков
и забутовкой пустот

(в бригадо-сменах на 1 м шурфа)

Номер строки	Интервал глубины, м	Шаг венцов 1,2 м	Шаг венцов 0,5 м
1	2	3	4
1	0–5,0	0,27	0,33
2	Свыше 5,0	0,31	0,38

Приложение 17 к нормам времени на проведение гидрогеологических исследований (съемочные работы) и мониторинга недр (мониторинг подземных вод)

Таблица 25

Нормы времени на засыпку шурфов

(в бригадо-сменах на 1м³ при ручной проходке,

на 100 м³ при бульдозерной)

Номер строки	Способ производства работ	Категория пород
		I-II	III-IV	V-XX
1	2	3	4	5
1	Вручную	0,11	0,16	0,24
	Бульдозером:
2 3	- выработок, пройденных вручную - выработок, пройденных бульдозером	0,06 0,14	0,07 0,15	0,14 0,27

Таблица 26

Нормы затрат труда на засыпку шурфов бульдозером

(в человеко-днях на 1 рабочую смену)

№№ п.п.	Наименование должностей и профессий	Значение нормы
1	2	3
	ИТР
1.	Инженер по горным работам	0,022
2.	Инженер-механик	0,022
3.	Начальник участка	0,200
4.	Мастер горный	0,200
5.	Итого ИТР:	0,444
	Рабочие
6.	Машинист бульдозера	1,00

Приложение 18 к нормам времени на проведение гидрогеологических исследований (съемочные работы) и мониторинга недр (мониторинг подземных вод)

Таблица 27

Нормы времени на геологическую документацию
шурфов, смена

Измеритель – 1 м документации

Номер строки	Глубина шурфа, м	Категория сложности геологического изучения объекта (табл. 7)
		1	2-3	4	5	6
1	2	3	4	5	6	7
1	1,5	0,017	0,019	0,022	0,025	0,029
2	3,0	0,021	0,024	0,027	0,031	0,036
3	4,0	0,026	0,030	0,034	0,039	0,045
4	5,0	0,032	0,037	0,043	0,049	0,056
5	более 5,0	0,045	0,050	0,061	0,073	0,084

Приложение 19 к нормам времени на проведение гидрогеологических исследований (съемочные работы) и мониторинга недр (мониторинг подземных вод)

Таблица 28

Нормы времени отбора монолитов методом
ручного вырезания, смена

Измеритель - 1 монолит

Номер строки	Место отбора	Слабосвязные (супесчаные) породы			Связные (глинистые) породы
		100* 100* 100 мм	200* 200* 200 мм	300* 300* 300 мм	100* 100* 100 мм	200* 200* 200 мм	300* 300* 300 мм
1	2	3	4	5	6	7	8
1	Обнажение	0,19	0,24	0,36	0,17	0,21	0,25
2	Шурф глубиной до 2,5 м	0,21	0,26	0,36	0,18	0,23	0,25
3	Шурф глубиной более 2,5 до 5,0 м	0,22	0,27	0,48	0,19	0,24	0,34

Таблица 29

Состав исполнителей и норма численности рабочей группы
на отбор монолитов нескальных горных пород из обнажений,
шурфов, подземных горных выработок в зависимости
от способа отбора

Номер строки	Наименование должностей и профессий	Способ отбора монолитов
		ручным вырезанием	режущим кольцом
1	2	3	4
1	Техник-гидрогеолог	1	1
2	Рабочий	2	1

Приложение 20 к нормам времени на проведение гидрогеологических исследований (съемочные работы) и мониторинга недр (мониторинг подземных вод)

Таблица 30

Затраты труда рабочих и ИТР на отбор бороздовых проб

(в человеко-днях на 1 бригадо-смену)

Номер строки	Наименование должностей и профессий	Тип выработок
		Открытые	Шурфы
			Глубина до 2,5 м	Глубина более 2,5 м
1	2	3	4	5
	ИТР:
1	Гидрогеолог	0,10	0,10	0,10
2	Техник-гидрогеолог	1,0	1,0	1,0
	Рабочие:
3	Отборщик проб	1,0	1,0	2,0

Таблица 31

Нормы времени на отбор бороздовых проб

(в бригадо-сменах на 1 м борозды)

Номер строки	Сечение борозд	Категория пород
		I-III	IV-VI	VII-IX	X-XI	XII
1	2	3	4	5	6	7
1	2*2 см	0,022	0,023	0,024	0,026	0,028
2	5*3 см	0,026	0,029	0,031	0,035	0,038
3	10*3 см	0,032	0,039	0,044	0,053	0,059
4	10*5 см	0,034	0,044	0,051	0,061	0,069
5	15*10 см	0,067	0,084	0,103	0,125	0,135

Приложение 21 к нормам времени на проведение гидрогеологических исследований (съемочные работы) и мониторинга недр (мониторинг подземных вод)

Таблица 32

Нормы времени на подготовку и ликвидацию опыта из
одиночной буровой скважины эрлифтом с одной передвижной
компрессорной станцией посредством лебедки буровой
установки, смена

Измеритель - 1 подготовка и 1 ликвидация

№№ строки	Интервал установки эрлифтных труб	Наружный диаметр водоподъемных труб мм
		89-146		168-273
		длина трубы, м.
		5	8	5	8
1	2	3	4	5	6
Подготовка опыта
1	До 10	0,381	-	0,388	-
2	Более 10 до 20	0,463	0,381	0,470	0,520
3	Более 20 до 30	0,538	0,478	0,553	0,486
4	Более 30 до 40	0,628	0,516	0,643	0,523
5	Более 40 до 50	0,695	0,560	0,725	0,568
6	Более 50 до 60	0,777	0,605	0,814	0,612
7	Более 60 до 70	0,852	0,628	0,889	0,642
8	Более 70 до 80	0,934	0,717	0,979	0,732
9	Более 80 до 90	1,009	0,747	1,061	0,770
10	Более 90 до 100	1,091	0,785	1,151	0,860
11	Более 100 до 125	1,173	0,837	1,240	0,956
12	Более 125 до 150	1,255	0,904	1,330	1,128
Ликвидация опыта
1	До 10	0,167	-	0,170	-
2	Более 10 до 20	0,203	0,167	0,206	0,170
3	Более 20 до 30	0,236	0,210	0,243	0,213
4	Более 30 до 40	0,277	0,227	0,283	0,230
5	Более 40 до 50	0,306	0,247	0,319	0,250
6	Более 50 до 60	0,342	0,266	0,358	0,271
7	Более 60 до 70	0,375	0,276	0,391	0,283
8	Более 70 до 80	0,411	0,316	0,431	0,322
9	Более 80 до 90	0,444	0,329	0,467	0,339
10	Более 90 до 100	0,480	0,345	0,506	0,378
11	Более 100 до 125	0,516	0,368	0,546	0,421
12	Более 125 до 150	0,552	0,398	0,585	0,496

Таблица 33

Нормы времени на подготовку и ликвидацию опыта из
одиночной буровой скважины штанговым насосом с приводом
от установки для бурения скважин при спуско-подъемных
операциях посредством лебедки буровой установки, смена

Измеритель - 1 подготовка и ликвидация

№№ строки	Интервал глубины установки насоса с водоподъемными трубами, м	С двигателем внутреннего сгорания
		Наружный диаметр водоподъемных труб, мм
		89-146
		Длина трубы, м
		5	8
1	2	3	4
Подготовка опыта
1	До 10	0,262	-
2	Более 10 до 20	0,303	0,251
3	Более 20 до 30	0,344	0,280
4	Более 30 до 40	0,385	0,303
5	Более 40 до 50	0,432	0,315
6	Более 50 до 60	0,467	0,333
7	Более 60 до 70	0,508	0,350
8	Более 70 до 80	0,555	0,380
9	Более 80 до 90	0,596	0,391
10	Более 90 до 100	0,637	0,421
11	Более 100 до 125	0,678	0,456
12	Более 125 до 150	0,719	0,497
Ликвидация опыта
1	До 10	0,231	-
2	Более 10 до 20	0,267	0,221
3	Более 20 до 30	0,303	0,246
4	Более 30 до 40	0,339	0,267
5	Более 40 до 50	0,380	0,277
6	Более 50 до 60	0,411	0,293
7	Более 60 до 70	0,447	0,308
8	Более 70 до 80	0,488	0,334
9	Более 80 до 90	0,524	0,344
10	Более 90 до 100	0,560	0,370
11	Более 100 до 125	0,596	0,401
12	Более 125 до 150	0,632	0,437

Таблица 34

Состав исполнителей и затраты труда на опыт
по откачке воды из одиночной горной выработки, человеко-смена

№№ строки	Наименование работ	Начальник партии или отряда	Техник- гидро- геолог	Машинист буровой установки	Рабочий	Машинист
1	2	3	4	5	6	7
Опыт по откачке воды из одиночной буровой скважины эрлифтом при спуско-подъемных операциях посредством лебедки буровой установки с двигателем внутреннего сгорания:
1	- подготовка и ликвидация опыта	0,07	Затраты труда численно равны нормам времени			-
1	2	3	4	5	6	7
2	- проведение опыта	0,02	1	1	-	-
Опыт по откачке воды из одиночной буровой скважины штанговым насосом с приводом от буровой установки с двигателем внутреннего сгорания при спуско-подъемных операциях посредством лебедки буровой установки:
3	- подготовка и ликвидация опыта	0,07	Затраты труда численно равны нормам времени			0,07
4	- проведение опыта	0,02	1	-	-	1
Опыт по откачке воды из одиночной горной выработки (буровой скважины, колодца, шурфа) центробежным грязевым насосом с погружным электродвигателем при спуско-подъемных операциях вручную:
5	- подготовка и ликвидация опыта	0,07	Затраты труда численно равны нормам времени	-	-	То же, что и гр. 4
6	- проведение опыта	0,02	1	-	-	1
Опыт по выпуску самоизливающейся (фонтанирующей) воды из одиночной буровой скважины:
7	- подготовка и ликвидация опыта	0,07	Затраты труда численно равны нормам времени	-	То же, что и гр. 4	-
8	- проведение опыта	0,02	1	-	1	-
Наблюдения за восстановлением уровня воды в одиночной горной выработке после откачки воды
9	- проведение опыта	0,02	1	-	-	-

Примечания: 1. Второй помощник машиниста буровой установки включается в случае, когда используются трубы диаметром 168 мм и более.

2. К затратам труда машиниста (при электроснабжении от электростанции передвижной) численно равным нормам времени добавляется соответственно: при подготовке к опыту - 0,1 человеко-смены; при ликвидации опыта - 0,05 человеко-смены.

Приложение 22 к нормам времени на проведение гидрогеологических исследований (съемочные работы) и мониторинга недр (мониторинг подземных вод)

Таблица 35

Нормы времени на прокачку наблюдательной скважины

Измеритель – 1 смена

№ пп	Прокачки и их название	Затраты времени на одну скважину
		по видам работ		Общая продолжительность
		Прокачка	Подготовка ликвидация
Прокачки эрлифтом
1	Прокачка скважин по изучению режима и баланса	0,5	0,5	1,0
2	Прокачка скважин на участках загрязнения подземных вод	1,0	0,5	1,5

Приложение 23 к нормам времени на проведение гидрогеологических исследований (съемочные работы) и мониторинга недр (мониторинг подземных вод)

Таблица 36

Нормы времени на оборудование оголовка, смена

№ строки	Наименование работ	Затраты времени
1	2	3
1.	Оборудование оголовка 1 буровой скважины, вскрывшей подземные воды с уровнем, установившемся ниже устья	0,60
2.	Оборудование оголовка 1 буровой скважины, вскрывшей самоизливающуюся воду	1,44

Приложение 24 к нормам времени на проведение гидрогеологических исследований (съемочные работы) и мониторинга недр (мониторинг подземных вод)

Таблица 37

Нормы времени на подготовку и ликвидацию опыта
по наливу воды в буровую скважину, смена

Измеритель – 1 подготовка

1 ликвидация

Номер строки	Наименование работы	Глубина установки водоналивных и пьезометрических труб, м
		до 15	более 15 до 25	более 25 до 50
1	2	3	4	5
Подготовка опыта
1	Подготовка опыта по наливу воды в буровую скважину при спуско-подъемных операциях вручную	0,207	0,237	0,277
2	Подготовка опыта при спуско-подъемных операциях посредством лебедки буровой установки с двигателем внутреннего сгорания	0,123	0,141	0,165
Ликвидация опыта
1	Ликвидация опыта по наливу воды в буровую скважину при спуско-подъемных операциях вручную	0,179	0,201	0,233
2	Ликвидация опыта при спуско-подъемных операциях посредством лебедки буровой установки с двигателем внутреннего сгорания	0,116	0,132	0,154

Таблица 38

Состав исполнителей и затраты труда на опыт по наливу воды в
буровую скважину или шурф

(в человеко-сменах)

Номер строки	Наименование работы	Начальник отряда	Машинист БУ	Рабочий	Техник- гидрогеолог	Рабочий
1	2	3	4	5	6	7
Опыт по наливу воды в одиночную буровую скважину при спуско-подъемных операциях посредством буровой установки с двигателем внутреннего сгорания
1	подготовка и ликвидация опыта	0,07	Затраты труда численно равны нормам времени			-
2	проведение опыта	0,02	1		1	-
Опыт по наливу воды в одиночную буровую скважину при спуско-подъемных операциях вручную
3	подготовка и ликвидация опыта	0,07			Затраты труда численно равны нормам времени	Затраты труда численно равны нормам времени
4	проведение опыта	0,02			1	1
Опыт по наливу воды в шурф при спуско-подъемных операциях вручную
5	подготовка и ликвидация опыта	0,07			Затраты труда численно равны нормам времени	Затраты труда численно равны нормам времени
6	проведение опыта	0,02			1	1

Приложение 25 к нормам времени на проведение гидрогеологических исследований (съемочные работы) и мониторинга недр (мониторинг подземных вод)

Таблица 39

Нормы времени и затраты труда на сбор фондовых
и опубликованных материалов

№ строки	Вид работ	Един. измерения	Норма выработки на бр. см.	Затраты труда, человеко-дней на бригадо-смену
				Начальник отряда	Гидро- геолог	Техник	Всего
1	2	3	4	5	6	7	8
1.	Сбор и изучение фондовой и изданной литературы: а) беглый просмотр с отдельными выписками и выкопировками б) проработка литературы на русском языке с реферированием в) то же, с изучением математических расчетов в тексте	стр -"- -"-.	250 120 60	1 1 1	1 1 1	- - -	2 2 2
2.	Изучение карто- графического материала: а) просмотр картографического материала с отдельными выписками и выкопировками	дм2	62,5	1	-	0,62	1,62

Приложение 26 к нормам времени на проведение гидрогеологических исследований (съемочные работы) и мониторинга недр (мониторинг подземных вод)

Таблица 40

Нормы времени и затрат труда на составление
графических приложений при составлении сводного отчета

№№ п.п.	Виды работ	Затраты труда, человеко-дней
		нач. партии, отряда	гидро- геолог	гидро- геолог	техник- гидрогеолог
1	2	3	4	5	6
1	Обзорная карта масштаба 1:3000000-1:5000000	-	0,83	0,83	1,66
2	Карта геолого-гидрогеологической изученности района работ, масштаб 1:500000	-	1,25	0,83	0,83
3	Карта изученности режима с гидрометеорологической сетью, масштаб 1:3000000-1:5000000	0,40	1,66	1,66	1,66
4	Детальные гидрогеологические карты постов, м-б 1:25000-1:50000 с наблюдательной сетью (1 карта)	0,12	1,40	0,90	1,83
5	Разрезы колонок типовых наблюдательных скважин (1 колонка)	-	0,87	1,66	2,43
6	Схематические карты гидро- метеорологических показателей, м-б 1:3000000-1:5000000	0,40	1,66	-	2,43
7	Карта почв и растительности, масштаб 1:3000000	0,83	4,20	4,98	8,3
8	Геолого-литологическая карта района деятельности партии, масштаб 1:1000000	1,66	5,81	8,3	8,3
9	Сводные стратиграфические колонки по районам (1 колонка)	0,1	2,43	3,32	0,83
10	Сводные гидрогеологические разрезы (1 разрез)	0,25	4,73	4,73	5,56
11	Геоморфологическая карта района деятельности партии, масштаб 1:1500000	0,83	8,3	12,45	8,3
12	Гидрогеологическая карта распространения водоносных горизонтов и комплексов, масштаб 1:1000000	1,66	5,81	8,3	7,3
13	Карта глубин залегания и гидроизогипс грунтовых вод по постам, масштаб 1:23000-1:200000 (1 карта)	0,12	1,24	0,83	0,83
14	Карта гидроизопьез для напорных вод	2,49	24,9	16,6	16,6
15	Карты общей минерализации и химических типов подземных вод (1 карта)	0,12	1,24	0,83	0,83
16	Карты основных искусственных факторов формирования режима, м-б 1:3000000-1:50000	0,83	3,32	4,0	5,81
17	Графики гидроизоплет влажности почвогрунтов (1 шт.)	0,1	0,16	0,33	0,83
18	Графики термоизоплет влажности почвогрунтов (1 шт.)	-	0,23	0,33	0,66
19	Эпюры влажности и температуры почвогрунтов зоны аэрации (1 шт.)	0,1	0,25	0,33	0,5
20	Сводные совмещенные графики режима подземных вод, природных и искусственных факторов (1 шт.)	0,12	0,46	0,33	0,4
21	Хронологические графики изменения запасов влаги зоны аэрации (1 график)	0,25	2,49	1,90	2,73
22	Графики корреляционных связей уровня подземных вод и режимообразующих факторов (1 график)	0,58	2,1	2,1	2,1
23	Карты отдельных элементов режима на характерные годы (1 карта)	0,33	1,32	1,16	1,16
24	Карты элементов баланса грунтовых вод и изменения их запасов (1 карта)	1,40	6,80	5,50	4,20
25	Гидрогеологические профили с картами, врезками, по которым исследовался баланс подземных вод (1 профиль)	-	1,24	1,66	1,66
26	Составление карты защищенности подземных вод от источников загрязнения (1 лист масштаба 1:500 000)	9,8	16,5	-	10,7
27	Графики динамики элементов баланса грунтовых вод в сопоставлении с природными и искусственными факторами (1 график)	0,10	2,68	1,66	1,08
28	Карта гидрогеологического районирования по условиям формирования режима подземных вод, масштаб 1:500000	4,0	16,6	15,3	15,3
29	Список наблюдательных точек партии по установленной форме (до 100 точек)	-	4,95	12,4	12,4
30	Таблица среднемесячных уровней подземных вод за весь период наблюдений (до 100 точек)	2,49	7,42	9,9	24,7

Примечание: при составлении карт масштабов 1:100 000-1:200 000 и крупнее к нормам затрат труда применяется поправочный коэффициент от 0,7 до 0,9, а при составлении карт более мелкого масштаба – от 1,5 до 1,85 на каждую единицу объема работ (1 лист).

Приложение 27 к нормам времени на проведение гидрогеологических исследований (съемочные работы) и мониторинга недр (мониторинг подземных вод)

Таблица 41

Нормы трудозатрат на формирование и пополнение баз данных
"Паспортные данные" (пункты наблюдения)

Измеритель - 1 объект (ПН/паспорт)

№ п.п.	Виды работ, состав исполнителей	Нормы трудозатрат, чел./дн.
1	2	3
1	Редактирование словарей ведущий специалист	0,0071
2	Ввод и привязка "нового" ПН к объекту (1 ПН). ведущий специалист	0,0123
3	Перепривязка ПН к объекту. ведущий специалист	0,0144
4	Формирование БД рабочие "Списки пунктов наблюдений" специалист	0,0030
5	Ввод информации в БД "Литология"; специалист	0,0062
6	Ввод информации в БД "Гидрогеологические параметры"; специалист	0,0042
7	Ввод информации в БД "Гидрогеологические характеристики" специалист	0,0040
8	Ввод информации в БД "Бурение" специалист	0,0040
9	Ввод информации в БД "Оборудование" специалист	0,0040
10	Ввод информации в БД "Конструкции ПН". специалист	0,0050
11	Ввод информации в БД "Зона санитарной охраны". специалист	0,0021
12	Ввод информации в БД "Статические уровни" специалист	0,0021
13	Ввод информации в БД "Засыпка" специалист	0,0021
14	Ввод информации в БД "Насосы" специалист	0,0040
15	Ввод информации в БД "Геофизические исследования" специалист	0,0040
16	Ввод информации в БД "Запасы" специалист	0,0040
17	Контроль введенной информации в базы данных 1ПН/ паспорт ведущий специалист	0,0127
18	Редактирование данных 1ПН/паспорт специалист	0,0150
19	Копирование информации (БД-100 ПН/паспортов) специалист	0,0081

Таблица 42

Нормы трудозатрат на формирование и пополнение баз данных
"Паспортные данные" (Участки наблюдения)

Измеритель - 1 объект (УЧН/паспорт)

№ п.п.	Виды работ, состав исполнителей	Нормы трудозатрат, чел./дн.
1	2	3
1	Редактирование словарей ведущий специалист	0,0071
2	Ввод и привязка "нового" участка наблюдения (1 УЧН) ведущий специалист	0,0065
3	Перепривязка УЧН к объекту (месторождение, адм. район) ведущий специалист	0,0050
4	Ввод паспортных данных по участку наблюдения (1 паспорт УЧН) специалист	0,0083
5	Редактирование данных. (1 паспорт УЧН). специалист	0,0048

Таблица 43

Нормы трудозатрат на формирование и пополнение
БД "Срочные замеры"

Измеритель 1 скв/год

№ п.п.	Виды операций. Специалист, выполняющий операцию	Нормы трудозатрат, чел./дн.
		БД "Режим уровней"	БД "Режим температур"	БД "Расход"
1	2	3	4	5
1	Формирование рабочего списка пунктов наблюдений" специалист	0,0031	0,0031	0,0031
2	Ввод данных в БД "Срочные замеры" уровни, температура, расход: специалист	0,0412	0,0412	0,0412
3	Контроль введенной информации в БД ведущий специалист.	0,0104	0,0104	0,0104
4	Редактирование данных специалист	0,0079	0,0079	0,0079
5	Копирование, архивация данных специалист	0,0081	0,0081	0,0081

Приложение 28 к нормам времени на проведение гидрогеологических исследований (съемочные работы) и мониторинга недр (мониторинг подземных вод)

Таблица 44

Нормы трудозатрат на формирование в подсистеме "ГИДРОХИМИЯ"
БД по химическим пробам и анализам

Измеритель - 1 химический анализ

№ п.п.	Виды операций, должность специалиста	Нормы трудозатрат на 1 химический анализ, ч./дн.
1	2	3
1	Перепривязка ПН к объекту (1 ПН.): ведущий специалист	0,0125
2	Формирование рабочего списка пунктов наблюдения (1 ПН): специалист	0,0030
3	Формирование паспорта пробы (1 паспорт) специалист	0,0075
4	Создание новых "макетов" для ввода данных по химическим анализам (1 химкомпонент) ведущий специалист	0,0096
5	Ввод информации (1ПН/1анализ) специалист	0,0200
6	Контроль исходных данных в БД (1 ПН/1 химанализ): ведущий специалист	0,0116
7	Редактирование (1 ПН/1 химанализ..) специалист	0,0065
8	Копирование (создание копий и архива данных на CD-дисках) 100 ПН/100 анал. специалист	0,0077
9	Формирование таблиц ПДК (1табл/10 компон.) ведущий специалист	0,0217

Приложение 29 к нормам времени на проведение гидрогеологических исследований (съемочные работы) и мониторинга недр (мониторинг подземных вод)

Таблица 45

Нормы трудозатрат на формирование баз данных подсистемы
"Паспортные данные" (Водозабор)

Измеритель - 1 объект (Водозабор/паспорт)

№ п.п.	Виды работ, состав исполнителей	Нормы трудозатрат, чел./дн.
1	2	3
1	Перепривязка Вдзб к объекту (месторождение, адм. район) ведущий специалист	0,0145
2	Привязка нового водозабора к объекту (месторождение, адм. район) и к картографической базе (1 водозабор) ведущий специалист	0,0356
3	Ввод паспортных данных по водозабору (1 паспорт/ Вдзб) специалист	0,0292
4	Контроль введенной информации по водозабору (1 паспорт/ Вдзб) ведущий специалист	0,0118
5	Редактирование данных. (1паспорт Вдзб) специалист	0,0160
6	Редактирование словарей (1 наименование Вдзб) ведущий специалист	0,0106

Таблица 46

Нормы трудозатрат на формирование баз данных подсистемы
"Запасы и использование" "Паспортные данные"
(Месторождения ПВ)

Измеритель - 1 объект (месторождение ПВ/паспорт)

№ п.п.	Виды работ, состав исполнителей	Нормы трудозатрат, чел./дн.
1	2	3
1	1. Перепривязка МПВ к объекту,(адм. район, бассейн) ведущий специалист	0,0145
2	Привязка нового месторождения картографической базе (1 месторождение) ведущий специалист	0,0292
3	2. Ввод паспортных данных по МПВ (1 паспорт МПВ): формирование рабочего списка; общие данные; утвержденные запасы; запасы по водопотребителям; список водозаборов; обобщенный разрез; ввод информации по водоносному горизонту; химия; специалист	0,1231
4	Контроль введенной информации по МПВ (1 паспорт МПВ) ведущий специалист	0,0348
5	Редактирование данных. (1паспорт МПВ) специалист	0,0413
6	Редактирование словарей ведущий специалист	0,0106

Таблица 47

Нормы трудозатрат на формирование баз данных подсистемы
"Паспортные данные" (Водопользователь)

Измеритель - 1 объект (Водопользователь/паспорт)

№ п.п.	Виды работ, состав исполнителей	Нормы трудозатрат, чел./дн.
1	2	3
1	Редактирование словарей (1 наименование - Водопользователь) ведущий специалист	0,0106
2	Привязка "нового" водопользователя к объекту (администр. район, водозабор) ведущий специалист	0,0204
3	Ввод паспортных данных по стоимости подземных вод (1 паспорт/ Водопользователь) специалист	0,0229
4	Просмотр и редактирование введенной информации (1 паспорт/ Водопользователь) ведущий специалист	0,0125

Таблица 48

Нормы трудозатрат на формирование баз данных подсистемы
"Паспортные данные" (Водопотребитель)

Измеритель - 1 объект (Водопотребитель/паспорт)

№ п.п.	Виды работ, состав исполнителей	Нормы трудозатрат, чел./дн.
1	2	3
1	Редактирование словарей (1 наименование - Водопотребитель) ведущий специалист	0,0106
2	Привязка "нового" водопотребителя к объекту (администр. район, водопользователь, водозабор) ведущий специалист	0,0229
3	Ввод паспортных данных по водопотребителю (1 паспорт/Водопотребитель) специалист	0,0156
4	Просмотр и редактирование введенной информации (1 паспорт/Водопотребитель) ведущий специалист	0,0167

Приложение 30 к нормам времени на проведение гидрогеологических исследований (съемочные работы) и мониторинга недр (мониторинг подземных вод)

Таблица 49

Нормы трудозатрат на формирование БД подсистемы
"Запасы и использование" (Водоотбор)

Измеритель - 1 водозабор/год

№ п.п.	Виды работ, состав исполнителей	Нормы трудозатрат, чел./дн.
1	2	3
1	Проверка информации на бумажных носителях (коды, размерность единиц наименование и привязка объекта) специалист	0,0464
2	Формирование рабочего списка и ввод данных водоотбора по водозаборам (паспорт водозабора). специалист	0,0231
3	Контроль информации в БД. специалист	0,0102
4	Редактирование данных в БД. специалист	0,0062

Таблица 50

Нормы трудозатрат на формирование БД подсистемы
"Запасы и использование" (Использование подземных вод)

Измеритель - 1 водопотребитель/год

№ п.п.	Виды работ, состав исполнителей	Нормы трудозатрат, чел./дн.
1	2	3
1	Сверка и редактирование информации о водопотребителях (коды, наименование и административная привязка объекта) специалист	0,0464
2	Выбор водозабора и ввод данных использования ПВ по водопотребителям. специалист	0,0279
3	Контроль информации в БД. ведущий специалист	0,0152
4	Редактирование данных в БД. специалист	0,0092

Приложение 31 к нормам времени на проведение гидрогеологических исследований (съемочные работы) и мониторинга недр (мониторинг подземных вод)

Таблица 51

Нормы трудозатрат на формирование БД "Среднемесячные и
среднегодовые значения" (уровень, температура, расход)

Измеритель - 1 скважина/год

№ п.п.	Виды операций	Нормы времени, ч./дн.
1	2	3
1	Вход в БД "Срочные замеры". Пометка скважин: ведущий специалист	0,0081
2	Формирование БД "Среднемесячные и среднегодовые значения" (уровни). специалист	0,0015
3	Формирование БД "Среднемесячные и среднегодовые значения" (температура). специалист	0,0015
4	Формирование БД "Среднемесячные и среднегодовые значения" (расход). специалист	0,0015
5	Печать выходных файлов: специалист	0,0071
6	Формирование архивной базы ведущий специалист	0,0062

Таблица 52

Нормы трудозатрат на формирование БД "Среднемесячные и
среднегодовые значения", уровней, температуры, расходов

Измеритель – по операциям

№ п.п.	Виды операций	Нормы времени, ч./дн.
1	2	3
1	Вход в раздел "Ежегодник по режиму": специалист	0,0044
2	Формирование списков обрабатываемых объектов, (1ПН) ведущий специалист	0,0027
3	Формирование даты вывода отчетной формы, (1 значение даты) ведущий специалист	0,0021
4	Формирование (выборка) наименования отчетной формы, (1 наименование) ведущий специалист	0,0021
5	Формирование (изменение) сезонных характеристик, (1 временной интервал) ведущий специалист	0,0042
6	Выборка параметра (уровень, температура, расход), (1 параметр) специалист	0,0017
7	Просмотр и редактирование данных отчетной формы, 1таблица (10 ПН) ведущий специалист специалист	0,0100 0,0060
8	Вывод на печать, 1таблица (10 ПН) специалист	0,0079

Таблица 53

Нормы трудозатрат на графическую обработку срочных,
среднемесячных и среднегодовых значений, уровней,
температуры, расходов подземных вод

Измеритель – 1 пункт наблюдения

№ п.п.	Виды операций	Нормы времени, ч./дн.
1	2	3
1	А. Срочные данные. Формирование списков ПН для обработки ведущий специалист	0,0079
2	Формирование рабочих таблиц (выборки) для построения графиков срочных замеров; ведущий специалист	0,0042
3	Просмотр и построение графика срочных замеров по данным рабочих таблиц (выборки); ведущий специалист	0,0052
4	Печать графика и таблицы специалист	0,0083
5	Б. Среднемесячные, среднегодовые данные. Формирование списков ПН для обработки ведущий специалист	0,0079
6	Формирование рабочих таблиц (выборки) для построения графиков среднемесячных, среднегодовых замеров; ведущий специалист	0,0042
7	Просмотр и построение графика среднемесячных, среднегодовых замеров по данным рабочих таблиц (выборки); ведущий специалист	0,0052
8	Печать графика и таблицы специалист	0,0083

Приложение 32 к нормам времени на проведение гидрогеологических исследований (съемочные работы) и мониторинга недр (мониторинг подземных вод)

Таблица 54

Нормы трудозатрат на решение задачи прогноза уровня и расчета
обеспеченности подземных вод

Измеритель - 1 ПН/год

№ п.п.	Виды операций	Нормы времени, ч./дн.
1	2	3
1	БД "Среднемесячных и среднегодовых значений уровней (расходов)". Пометка скважин для расчета: специалист	0,0079
2	Решение задачи прогноза уровня подземных вод для 1 ПН/год: Расчет обеспеченности подземных вод ведущий специалист	0,0148
3	Печать результирующих таблиц: специалист	0,0071
4	Печать результирующих графиков специалист	0,0071
5	Сравнение данных прогноза с фактическими уровнями и анализ результатов – 1ПН ведущий специалист	0,0112

Приложение 33 к нормам времени на проведение гидрогеологических исследований (съемочные работы) и мониторинга недр (мониторинг подземных вод)

Таблица 55

Нормы по трудозатратам на обработку атрибутивных
данных по наблюдательным пунктам

Измеритель 1 ПН/год

№ п.п.	Виды операций	Нормы времени, ч./дн.
1	2	3
1	Формирование списков ПН для обработки специалист	0,0079
2	Формирование выборoк ведущий специалист	0,0200
3	Просмотр и обработка выборки специалист	0,0071
4	Обработка рабочих таблиц (Microsoft Word, Microsoft Excel и т.д специалист	0,0071

Приложение 34 к нормам времени на проведение гидрогеологических исследований (съемочные работы) и мониторинга недр (мониторинг подземных вод)

Таблица 56

Нормы трудозатрат для формирования отчетов ежегодника
по качеству подземных вод

Измеритель - 1 отчетная форма

№ п.п.	Виды операций	Нормы времени, ч./дн.
1	2	3
1	Формирование списков обрабатываемых объектов (ПН); ведущий специалист	0,0080
2	Ввод даты формирования отчета; специалист	0,0031
3	Формирование отчета (1 табл.); специалист	0,0100
4	Просмотр и редактирование данных отчета (1 табл.) специалист	0,0348
5	Сравнение данных химанализов с ПДК (1ПН/1 хим. комп.) ведущий специалист	0,0071
6	Оформление и печать отчетов (1 табл.) специалист	0,0162

Таблица 57

Нормы трудозатрат на графическую обработку данных
химических анализов

Измеритель – по операциям

№ п.п.	Виды операций	Нормы времени, ч./дн.
1	2	3
1	Формирование списков обрабатываемых объектов (ПН); ведущий специалист	0,0079
2	Формирование списков химических компонентов для обработки (1 ПН/1 компонент) специалист	0,0058
3	Ввод даты формирования таблицы (выборки) (1 год) специалист	0,0031
4	Формирование рабочих таблиц (выборки) для построения графиков изменения содержания хим. компонентов (1 таблица /1 компонент) специалист	0,0096
5	Построение и оформление графика изменения содержания хим. компонентов (1 граф./1 комп./1 год) специалист	0,0348

Таблица 58

Нормы трудозатрат на обработку атрибутивных данных ПН
по данным химических анализов

Измеритель - 1 ПН/химанализ

№ п.п.	Виды операций	Нормы времени, ч./дн.
1	2	3
1	Формирование списков обрабатываемых объектов (ПН); ведущий специалист	0,0077
2	Формирование рабочих таблиц (выборки) сравнения с ПДК (среднее, максимальное, текущее) специалист	0,0062
3	Формирование рабочих таблиц (выборки) – тип вод (среднее, максимальное, текущее) специалист	0,0100
4	Обработка рабочих таблиц ( Word, Excel и т.д) специалист	0,0348

Приложение 35 к нормам времени на проведение гидрогеологических исследований (съемочные работы) и мониторинга недр (мониторинг подземных вод)

Таблица 59

Нормы трудозатрат на формирование форм Ежегодного бюллетеня

Измеритель - 1 таблица, диаграмма

№ п.п.	Виды операций	Нормы времени, ч./дн.
1	2	3
1	Формирование списков обрабатываемых объектов (ПН); ведущий специалист	0,0077
2	ввод даты формирования документа специалист	0,0010
3	Выбор и формирование рабочих таблиц выборки (1 таблица); специалист	0,0079
4	Формирование диаграмм (1 диаграмма) ведущий специалист	0,0079
5	Просмотр и анализ выходных материалов (таблица, диаграмма). ведущий специалист	0,0348
6	Оформление и печать документов (1 таблица) специалист	0,0150

Приложение 36 к нормам времени на проведение гидрогеологических исследований (съемочные работы) и мониторинга недр (мониторинг подземных вод)

Таблица 60

Нормы трудозатрат на статобработку

Измеритель - 1 объект

№ п.п.	Виды операций	Нормы времени, ч./дн.
1	2	3
1	Формирование списков водозаборов и водоносных горизонтов; ведущий специалист	0,0058
2	Ввод даты формирования справки специалист	0,0021
3	Формирование справки о наличии данных по водозаборам специалист	0,0010
4	Формирование рабочих таблиц (выборки) для построения графиков, диаграмм изменения величины водоотбора; ведущий специалист	0,0079
5	Построение и обработка графика, диаграммы ведущий специалист	0,0079
6	Печать графика, диаграммы специалист	0,0048

Приложение 37 к нормам времени на проведение гидрогеологических исследований (съемочные работы) и мониторинга недр (мониторинг подземных вод)

Таблица 61

Нормы трудозатрат на обработку атрибутивных данных
по водозаборам и пунктам наблюдений

Измеритель – 1 объект/год (водозабор, пункт наблюдения)

№ п.п.	Виды операций	Нормы времени, ч./дн.
1	2	3
	1. Водозаборы
1	Выбор параметра обработки ведущий специалист	0,0018
2	Определение периода (даты) обработки ведущий специалист	0,0017
3	Формирование списка водозаборов для обработки; ведущий специалист	0,0044
4	Просмотр и обработка выбранных таблиц; ведущий специалист	0,0087
5	Печать результатов обработки (1 таблица) специалист	0,0062
	2. Пункты наблюдения
6	Выбор параметрической таблицы; ведущий специалист	0,0018
7	Формирование выборки данных; ведущий специалист	0,0046
8	Формирование рабочих списков ПН; ведущий специалист	0,0050
9	Просмотр и обработка выборки специалист	0,0127
10	Печать результатов (1 таблица) специалист	0,0062

Таблица 62

Нормы трудозатрат на получение справок по водозаборам

Измеритель – 1 водозабор/год

№ п.п.	Виды операций	Нормы времени, ч./дн.
1	2	3
1	Выбор временного периода формирования справки ведущий специалист	0,0019
2	Формирование рабочего списка водозаборов ведущий специалист	0,0046
3	Выбор разделов документа и его формирование ведущий специалист	0,0152
4	Просмотр и редактирование данных ведущий специалист	0,0081
5	Просмотр и печать отчета (справки) ведущий специалист	0,0081

Приложение 38 к нормам времени на проведение гидрогеологических исследований (съемочные работы) и мониторинга недр (мониторинг подземных вод)

Таблица 63

Нормы трудозатрат на формирование паспортов объектов
мониторинга подземных вод

Измеритель – 1 паспорт /объект

№ п.п.	Виды операций	Нормы времени, ч./дн.
1	2	3
	1. Пункты наблюдения
1	Выбор макета паспорта ПН; ведущий специалист	0,0017
2	Выбор объекта (ПН); ведущий специалист	0,0035
3	Формирование паспорта ПН (выбор разделов документа) ведущий специалист	0,0060
4	Просмотр и редактирование паспорта ПН ведущий специалист	0,0202
5	Печать документа специалист	0,0150
6	Подготовка данных (выбор разделов) колонки к паспорту ведущий специалист	0,0140
7	Просмотр и редактирование данных для колонки ведущий специалист	0,0150
8	Построение колонки к паспорту ПН ведущий специалист	0,0060
9	Просмотр и вывод на печать специалист	0,0202
2. Водозаборы
10	Выбор макета паспорта ведущий специалист	0,0012
11	Выбор объекта (водозабора) из рабочего списка ведущий специалист	0,0058
12	Выбор разделов и формирование паспорта водозабора ведущий специалист	0,0096
13	Просмотр, редактирование и вывод на печать специалист	0,0152
3. Гидрогеологическое заключение
14	Выбор объекта (водозабор, скважина) ведущий специалист	0,0035
15	Ввод года выборки данных для данного документа специалист	0,0021
16	Проверка наличия сведений в БД по выбранному объекту специалист	0,0150
17	Выбор и просмотр разделов формируемого документа ведущий специалист	0,0198
18	Формирование, просмотр, редактирование и печат документа ведущий специалист	0,0319

Приложение 39 к нормам времени на проведение гидрогеологических исследований (съемочные работы) и мониторинга недр (мониторинг подземных вод)

Таблица 64

Нормы трудозатрат для получения материалов по
нерегламентированным запросам

Измеритель - 1 запрос

№ п.п.	Виды операций	Нормы времени, ч./дн.
1	2	3
1	Постановка задачи и определение структуры выходного документа; главный специалист	0,0312
2	Разработка архитектуры запроса (определение связей между необходимыми параметрическими таблицами); главный специалист	0,0221
3	Создание запроса в "конструкторе запросов" (определение рабочих полей таблиц для выполнения запроса) ведущий специалист	0,0252
4	Выполнение запроса (формирование результирующего набора данных) ведущий специалист	0,0154
5	Контроль выполнения запроса (по правильности заполнения рабочих полей таблицы) ведущий специалист	0,0421
6	Оформление и печать выходной формы запроса (Асsеss, Ехсеl,Word) ведущий специалист	0,0627

Приложение 40 к нормам времени на проведение гидрогеологических исследований (съемочные работы) и мониторинга недр (мониторинг подземных вод)

Таблица 65

Типовой состав производственной группы при проведении
первичного и повторного обследования эксплуатационных
водозаборов подземных вод из буровых скважин

№ п.п.	Наименование должности и профессии	Количество исполнителей
1	2	3
1	Гидрогеолог	1
2	Техник-гидрогеолог	1
	Итого специалистов	2
3	Рабочий	1
	Всего исполнителей	3

Таблица 66

Нормы времени на первичное и повторное обследование
эксплуатационных водозаборов подземных вод
из буровых скважин, смена

Измеритель – 1 обследование

№ строки	Количество скважин на водозаборе	Первичное обследование	Повторное обследование
1	2	3	4
1	1	1,08	0,89
2	2-3	1,50	1,10
3	4-6	2,60	1,65
4	7-10	3,90	2,55
5	11-15	5,15	3,35
6	16-22	7,15	4,60
7	23-30	9,75	6,35
8	31-40	12,80	8,30
9	41-55	16,10	10,40
10	56-75	20,55	13,40
11	76-100	26,35	17,15

Утверждены приказом Заместителя Премьер- Министра Республики Казахстан - Министра индустрии и новых технологий Республики Казахстан от 5 мая 2011 года № 124

Расценки
на проведение гидрогеологических работ

Цены установлены с учетом:

1) нормальной продолжительности рабочего времени в неделю согласно статье 77 Трудового Кодекса Республики Казахстан;

2) полного состава исполнителей работ;

3) минимальной и максимальной заработной платы по отрасли (мин и мах);

4) обеспечения исполнителей исходными материалами, документацией, заданием на работу, а также необходимыми инструментами, приборами, снаряжением и оборудованием;

5) применения наиболее рациональных форм организации труда и передовых методов работы;

6) обеспечения условий труда, отвечающих требованиям норм, правил и инструкций, по охране труда и техники безопасности.

Перечень материалов, малоценных предметов и оборудования, основных средств, необходимых для выполнения работ, нормы на расход и процент износа принимаются в соответствии с перечнями материалов на различные виды работ.

В настоящих Расценках на проведение гидрогеологических работ отдельные виды работ представлены в виде таблиц в порядке разработанного сборника норм времени и затрат труда.

Стоимости единиц работ в дальнейшем может изменяться в зависимости от месячного расчетного показателя (МРП), устанавливаемого законами Республики Казахстан о республиканском бюджете на соответствующий финансовый год.

Приложение 1 к расценкам на проведение гидрогеологических работ

1. Стационарные наблюдения
Параграф 1. Замеры уровня воды и глубины скважины,
температуры, совместные замеры уровня и температуры
воды в скважине

Таблица 1.1

Единица измерения – 1 замер

№ пп	Интервалы замеров, м	Замеры уровня		Замеры глубин		Замеры температуры		Совместные замеры уровня и температуры
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10
		мин	мах	мин	мах	мин	мах	мин	мах
Без установки треноги
1	0-10	47,51	53,34	45,23	50,77	210,40	236,18	233,10	261,65
2	11-25	49,78	55,87	49,75	55,85	214,92	241,26	242,15	271,81
3	26-50	56,56	63,48	56,54	63,47	219,45	246,33	251,20	281,97
4	51-100	65,61	73,65	65,58	73,62	230,76	259,03	251,20	281,97
С установкой треноги
5	101-150	486,83	544,12	477,09	533,24	824,19	921,19	872,52	975,19
6	> 150			496,36	554,78	843,47	942,73

Параграф 2. Замеры температуры изливающейся воды или воды
в водотоках, напора воды в самоизливающих скважинах,
расхода воды в водотоках и отбор проб воды из водоемов

Таблица 1.2

Единица измерения – 1 замер, 1 проба

№ пп	Замер температуры изливающейся воды или воды в водотоках		Замер напора фонтанирующей воды из самоизливающей скважины по давлению на манометре		Замер расхода изливающейся воды или воды в водотоках						Отбор проб воды из водотоков или проб изливающейся воды
					мерным сосудом		по гидрометри- ческим водосливам		с помощью переносной рамки
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13
	мин	мах	мин	мах	мин	мах	мин	мах	мин	мах	мин	мах
1	244,28	274,21	143,74	157,87	223,10	252,60	265,99	301,16	278,86	406,51	398,05	426,98

2. Инспектирование режимных наблюдений
Параграф 1. Замеры уровня воды и глубины скважины,
температуры, совместные замеры уровня и температуры
воды в скважине

Таблица 2.1

Единица измерения – 1 замер

№ пп	Интервалы замеров, м	Замеры уровня		Замеры глубин		Замеры температуры		Совместные замеры уровня и температуры
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10
		мин	мах	мин	мах	мин	мах	мин	мах
Без установки треноги
1	0-10	105,70	117,34	100,67	111,76	468,18	519,73	518,60	575,70
2	11-25	110,73	122,93	110,73	122,93	478,25	530,91	538,74	598,05
3	26-50	125,93	139,09	125,83	139,69	488,31	542,09	558,88	620,41
4	51-100	145,97	162,04	145,97	162,04	513,48	570,03	558,88	620,41
С установкой треноги
5	101-150	766,68	851,96	751,50	835,09	1298,18	1442,57	1374,23	1527,06
6	> 150			781,86	868,88	1328,54	1476,31

Параграф 2. Замеры температуры изливающейся воды или воды
в водотоках, напора воды в самоизливающих скважинах,
расхода воды в водотоках и отбор проб воды из водоемов

Таблица 2.2

Единица измерения – 1 замер, 1 проба

№ пп	Замер температуры изливающейся воды или воды в водотоках		Замер напора фонтанирующей воды из самоизливающей скважины по давлению на манометре		Замер расхода изливающейся воды или воды в водотоках						Отбор проб воды из водотоков или проб изливающейся воды
					мерным сосудом		по гидрометри- ческим водосливам		с помощью переносной рамки
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13
	мин	мах	мин	мах	мин	мах	мин	мах	мин	мах	мин	мах
1	543,64	603,51	257,01	285,29	367,24	411,15	437,84	490,20	459,03	513,92	539,42	582,48

Параграф 3. Собственно инспектирование режимных
наблюдений (1 пост)

Таблица 2.3

Единица измерения – тенге

№ пп	Собственно инспектирование режимных наблюдений (1 пост)
1	2	3
	мин	мах
1	1474,86	1637,29

3. Переезды и переходы исполнителей при производстве работ
между объектами изучения

Таблица 3.1

Единица измерения – 1 км

№ строки	Характеристика пути	На автомашине (на 1 км)		Пешком (1 км)
		мин	мах	мин	мах
1	2	3	4	5	6
В сухое время года
1	Дороги благоустроенные и сухие грунтовые, ровная малопересеченная местность с твердым покровом	21,07	22,48	64,72	72,81
2	Пашни, пересеченная местность с твердым покровом, бездорожье, заросшие участки	39,25	41,71	81,85	92,08
В весенне-осеннюю распутицу
3	Дороги благоустроенные и мокрые, грязные грунтовые	142,24	151,74	-	-
4	Пашни, пересеченная местность, грязные грунтовые дороги, бездорожье	179,41	190,69	106,59	119,91

Примечание: В стоимость переездов включена только стоимость 1 маш/смены, в случае необходимости следует включить зарплату исполнителя, находящегося в автомобиле.

Стоимость перехода пешком определена только для техника-гидрогеолога – исполнителя работ по производству стационарных наблюдений. В случае другого исполнителя – следует только пересчитать зарплату.

4. Обследование колодцев, бесхозных
гидрогеологических скважин, родников

Таблица 4.1

Единица измерения – 1 обследование

№ пп	Наименование работ	Стоимость работ
		мин	мах
1	2	3	4
1	Обследование колодцев	2396,17	2670,39
2	Обследование не самоизливающих скважин	2097,85	2337,93
3	Обследование самоизливающих скважин	2271,07	2530,97
4	Обследование родников	3724,17	4150,36

5. Проведение топоработ по привязке точек наблюдения,
1 точка

Таблица 5.1

Единица измерения – тенге

№ пп	Топоработы по привязке точек наблюдения, 1 точка
1	2	3
	мин	мах
1	338,13	375,28

6. Проведение гидрогеологической съемки масштаба 1:200 000

Таблица 6.1

Единица измерения – 10 км

Номер строки	Категория проходимости (табл 2)	Категория сложности гидрогеологического строения (табл 3)
		1		2		3
		мин	мах	мин	мах	мин	мах
1	2	3	4	5	6	7	8
Масштаб съемки 1:200 000
Рекогносцировочные маршруты
1	1	8303,31	9034,60	12454,96	13551,90	19716,29	21452,74
2	2	13301,57	14473,07	20400,09	22196,77	29273,23	31851,39
3	3	19520,92	21240,17	31047,86	33782,32	43470,26	47298,79
4	4	28996,46	31550,24	46124,07	50186,31	64586,72	70275,01
Гидрогеологические маршруты
1	1	13350,42	14526,22	13838,85	15057,67	15873,97	17272,03
2	2	15678,60	17059,45	16167,03	17590,90	18104,47	19698,03
3	3	19651,16	21381,89	18885,96	20549,28	22842,24	24854,01
4	4	25268,11	27493,53	22060,75	24003,69	29126,70	31691,96
Гидрогеологическое доизучение
1	1	14197,03	15447,39	16150,75	17573,18	18527,78	20159,56
2	2	16671,74	18140,06	18348,68	19964,69	21246,70	23117,95
3	3	20888,52	22728,22	20839,68	22675,07	24372,65	26519,21
4	4	26179,84	28485,56	23672,57	25757,47	27954,47	30416,48
Инженерно-геологические маршруты
1	1	17632,32	19185,24	20025,63	21789,33	22744,55	24747,72
2	2	20741,99	22568,78	22744,55	24747,72	24828,52	27015,22
3	3	24388,93	26536,92	25837,94	28113,55	27191,58	29477,59
4	4	28687,12	31213,66	29354,64	31939,97	29566,29	32170,26
Комплексные гидрогеологические и инженерно-геологические маршруты с радиологическими наблюдениями
1	1	67763,69	73608,76	76968,13	83607,14	87442,14	94984,61
2	2	79685,82	86559,25	89445,69	97160,98	100395,80	109055,61
3	3	93710,68	101793,85	107100,75	116338,91	122395,19	132952,60
4	4		119700,43	124140,86	134848,84	139851,88	151915,04

7. Горнопроходческие работы, документация и опробование
Параграф 1. Проходка шурфов вручную без предварительного
рыхления пород, 1 м

Таблица 7.1

Единица измерения – 1 м

Номер строки	Интервал глубины, м	Категория пород
		I		II		III		IV
		мин	мах	мин	мах	мин	мах	мин	мах
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10
Без радиометрических исследований
сечением 0,8 и 0,9 кв. м
1	0-2,5	561,60	618,09	1060,80	1167,50	1684,81	1854,26	2589,61	2850,07
2	0-5,0	655,20	721,10	1092,00	1201,84	1778,41	1957,28	2808,01	3090,44
3	5,0-10,0	1060,80	1167,50	1466,41	1613,89	2059,21	2266,32	2995,21	3296,46
сечением 1,25 кв. м
1	0-2,5	673,92	741,70	1276,08	1404,43	2028,01	2231,98	3120,01	3433,82
2	0-5,0	789,36	868,76	1313,52	1445,64	2140,33	2355,60	4926,50	5422,00
3	5,0-10,0	1276,08	1404,43	1762,81	1940,11	2477,29	2726,45	5475,62	6026,35
С радиометрическими исследованиями сечением 0,8 и 0,9 (до 1,25) кв. м
1	0-2,5	1675,12	1788,72	2793,80	2983,26	4190,70	4474,89	6219,39	6641,16
2	0-5,0	1889,58	2017,73	2863,35	3057,54	4399,36	4698,71	7256,92	7749,06
3	5,0-10,0	2793,80	2983,26	3698,02	3948,80	5025,36	5366,16	8277,06	8838,38

Параграф 2. Проходка шурфов механизированным способом
станком УГБ 50 М

Таблица 7.2

Единица измерения – 1 м, мин

Номер строки	Глубина шурфа, м	Категория породы
		I	II	III	IV	V	VI
1	2	3	4	5	6	7	8
с применением шнеков
1	0-5	1703,38	2096,47	2849,88	3636,06	6551,46	9237,56
2	5-10	2030,95	2424,04	3177,46	4651,54	7501,42	11432,29
с использованием шурфобуров
1	0-2,5	1834,41	2358,53	3144,70	3668,82	5503,23	-
2	2,6-5	2096,47	2620,58	3406,76	4192,93	5765,28	-
Единица измерения – 1 м, мах
с применением шнеков
1	0-5	1787,79	2200,36	2991,11	3816,25	6876,12	9695,33
2	5-10	2131,60	2544,16	3334,92	4882,04	7873,16	11998,83
с использованием шурфобуров
1	0-2,5	1925,31	2475,40	3300,54	3850,63	5775,94	-
2	2,6-5	2200,36	2750,45	3575,58	4400,72	6050,98	-

Параграф 3. Крепление шурфов венцовой крепью
вручную на стойках

Таблица 7.3

Единица измерения - 1 м шурфа

Номер строки	Интервал глубины, м	Шаг венцов 1,2 м		Шаг венцов 0,5 м
		мин	мах	мин	мах
1	2	3	4	5	6
1	0-5,0	11161,22	11245,94	15371,51	15475,07
2	Свыше 5,0	12814,72	12912,01	17700,53	17819,77

Параграф 4. Крепление шурфов механизированным способом
металлическими кольцами и извлечение
металлических колец из шурфов

Таблица 7.4

Единица измерения - 1 м шурфа

Номер строки	Наименование операций	Стоимость
		мин	мах
1	2	3	4
1	Крепление	3666,09	3877,12
2	Извлечение	7050,18	7456,00

Параграф 5. Засыпка шурфов сечением 0,8-0,9 (до 1,25) м²
ручным способом

Таблица 7.5

Единица измерения – 1 м³

Номер строки	Способ производства работ	Категория породы
		I-II		III-IV		V-XX
		мин	мах	мин	мах	мин	мах
1	2	3	4	5	6	7	8
1	Вручную	296,88	331,40	431,83	482,04	647,74	723,06

Параграф 6. Геологическая документация шурфов
7.6.1. Геологическая документация
без радиологических наблюдений

Таблица 7.6.1

Единица измерения - 1 м

Номер строки	Глубина шурфа, м	Категория сложности геологического изучения объекта
		1		2-3		4		5		6
		мин	мах	мин	мах	мин	мах	мин	мах	мин	мах
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12
1	1,5	99,88	109,32	111,63	122,18	129,26	141,48	146,89	160,77	170,39	186,49
2	3,0	123,39	135,05	141,01	3,38	158,64	173,63	182,14	199,35	211,52	231,51
3	4,0	152,76	167,20	176,26	192,92	199,77	218,64	229,14	250,80	264,40	289,38
4	5,0	188,02	205,78	217,39	237,94	252,65	276,52	287,90	315,11	329,03	360,12
5	более 5,0	264,40	289,38	293,77	321,54	358,41	392,27	428,91	469,44	493,54	540,18

7.6.2. Геологическая документация с
радиологическими наблюдениями

Таблица 7.6.2

Единица измерения - 1 м

Номер строки	Глубина шурфа, м	Категория сложности геологического изучения объекта
		1		2-3		4		5		6
		мин	мах	мин	мах	мин	мах	мин	мах	мин	мах
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12
1	1,5	162,28	176,43	181,37	197,19	210,01	228,33	238,65	259,46	276,84	300,975
2	3,0	200,47	217,95	229,11	249,08	257,74	280,22	295,93	321,73	343,66	373,625
3	4,0	248,20	269,84	286,38	311,35	324,57	352,87	372,30	404,76	429,57	467,031
4	5,0	305,47	332,11	353,20	384,00	410,48	446,27	467,76	508,54	534,58	581,194
5	более 5,0	429,57	467,03	477,30	518,92	582,31	633,09	696,86	757,63	801,87	871,791

Параграф 7. Отбор монолитов ручным вырезанием

Таблица 7.7

Единица измерения - 1 монолит, мин

Номер строки	Место отбора	Слабосвязные (супесчаные) породы			Связные (глинистые) породы
		100*	200*	300*	100*	200*	300*
		100*	200*	300*	100*	200*	300*
		100 мм	200 мм	300 мм	100 мм	200 мм	300 мм
1	2	3	4	5	6	7	8
1	Обнажение	1346,80	1701,22	2551,83	1205,03	1488,57	1772,10
2	Шурф глубиной до 2,5 м	1488,57	1842,99	2551,83	1275,91	1630,33	1772,10
3	Шурф глубиной более 2,5 до 5,0 м	1559,45	1913,87	3473,32	1346,80	1701,22	2410,06

Единица измерения - 1 монолит, мах

Номер строки	Место отбора	Слабосвязные (супесчаные) породы			Связные (глинистые) породы
		100*	200*	300*	100*	200*	300*
		100*	200*	300*	100*	200*	300*
		100 мм	200 мм	300 мм	100 мм	200 мм	300 мм
1	2	3	4	5	6	7	8
1	Обнажение	1503,33	1898,94	2848,41	1345,08	1661,58	1898,94
2	Шурф глубиной до 2,5 м	1661,58	2057,19	2848,41	1424,21	1819,82	1978,07
3	Шурф глубиной более 2,5 до 5,0 м	1740,70	2136,31	3797,89	1503,33	1898,94	2690,17

Параграф 8. Отбор бороздовых проб

Таблица 7.8

Единица измерения - 1 м борозды, мин

Номер строки	Сечение борозд	Категория пород
		I-III	IV-VI	VII-IX	X-XI	XII
1	2	3	4	5	6	7
1	2*2 см	142,32	148,79	155,26	168,20	181,14
2	5*3 см	168,20	187,60	200,54	226,42	245,83
3	10*3 см	207,01	252,30	329,92	342,86	381,68
4	10*5 см	219,95	284,64	329,92	394,62	446,37
5	15*10 см	433,43	543,41	666,32	808,64	873,33

Продолжение табл. 7.8

1 м борозды, мах

Номер строки	Сечение борозд	Категория пород
		I-III	IV-VI	VII-IX	X-XI	XII
1	2	3	4	5	6	7
1	2*2 см	154,54	161,56	168,58	182,63	196,68
2	5*3 см	182,63	203,71	217,75	245,85	266,93
3	10*3 см	224,78	273,95	358,24	372,29	414,44
4	10*5 см	238,83	309,07	358,24	428,49	484,68
5	15*10 см	470,63	590,05	723,51	878,04	948,29

8. Опытные работы
Параграф 1. Подготовка и ликвидация опыта
из буровой скважины эрлифтом с одной передвижной
компрессорной станцией посредством лебедки
бурового станка 1 БА 15 В

Таблица 8.1

Единица измерения - 1 подготовка ликвидация

№№ строки	Интервал установки эрлифтных труб, м	Наружный диаметр водоподъемных труб мм
		89-146				168-273
		длина трубы, м.
		5		8		5		8
		мин	мах	мин	мах	мин	мах	мин	мах
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10
1	До 10	11933,36	12533,37			12151,13	12762,08
2	Более 10 до 20	14502,96	15232,17	11933,36	12533,37	14720,72	15460,88	15025,59	15781,07
3	Более 20 до 30	16854,79	17702,25	14982,03	15735,33	17333,87	18205,41	16027,29	16833,14
4	Более 30 до 40	19685,70	20675,49	16179,73	16993,24	20164,77	21178,66	16397,49	17221,95
5	Более 40 до 50	21797,99	22893,99	17573,40	18456,99	22734,37	23877,45	17812,94	18708,58
6	Более 50 до 60	24367,58	25592,78	18967,08	19920,75	25521,72	26804,95	21122,93	22184,99
7	Более 60 до 70	26719,41	28062,86	19685,70	20675,49	27873,55	29275,03	22320,62	23442,9
8	Более 70 до 80	29289,01	30784,53	22494,83	23625,87	30704,46	32248,28	22952,13	24106,16
9	Более 80 до 90	31640,84	33231,74	23409,43	24586,45	33274,05	34947,07	24149,82	25364,07
10	Более 90 до 100	34210,43	35930,53	24607,12	25844,37	33295,83	34969,94	26958,95	28314,45
11	Более 100 до 125	36344,50	38171,90	26262,11	27582,57	36170,29	37988,93	29985,84	31493,53
12	Более 125 до 150	39349,62	41328,11	28352,63	29778,20	41701,45	43798,19	35364,57	37142,7

Стоимость подготовки ликвидации, проведения откачки эрлифтом, восстановления уровня буровой бригадой другого станка зависит от расхода ГСМ и амортизации бурового оборудования

Параграф 2. Подготовка и ликвидация опыта из буровой скважины
штанговым насосом с приводом от установки для бурения скважин
при спуско-подъемных операциях посредством лебедки
буровой установки УГБ 50 М

Таблица 8.2

Единица измерения - 1 подготовка, ликвидация

№№ строки	Интервал глубины установки насоса с водоподъемными трубами, м	С двигателем внутреннего сгорания
		Наружный диаметр водоподъемных труб, мм
		89-146
		Длина трубы, м
		5		8
		мин	мах	мин	мах
1	2	3	4	5	6
1	До 10	6689,4	7071,5	-	-
2	Более 10 до 20	7734,2	8226,1	6404,5	6811,76
3	Более 20 до 30	8779,0	9337,3	7137,2	7591,07
4	Более 30 до 40	9823,8	10448,6	7734,2	8226,07
5	Более 40 до 50	11017,8	11718,5	8032,7	8543,57
6	Более 50 до 60	11913,4	12671,0	8494,0	9034,24
8	Более 70 до 80	14152,2	15052,3	9688,1	10304,23
9	Более 80 до 90	15197,0	16163,5	10027,3	10665,03
10	Более 90 до 100	16241,8	17274,7	10732,9	11415,47
11	Более 100 до 125	17286,6	18386,0	11628,4	12367,97
12	Более 125 до 150	18467,1	19641,5	12673,2	13479,21

Параграф 3. Подготовка ликвидация откачки воды из
одиночной горной выработки (буровой скважины, колодца,
шурфа) центробежным грязевым насосом (типа "Гнои",
"Малыш" с погружным электродвигателем при
спуско-подъемных операциях вручную

Таблица 8.3

Единица измерения - 1 подготовка, ликвидация

№ пп	Наименование работ	Затраты времени, бр/смен	Стоимость единицы (бр/смены)		Стоимость подготовки ликвидации
			мин	мах	мин	мах
1	2	3	4	5	6	7
1	Подготовка, ликвидация откачки погружным грязевым насосом типа "Гном", "Малыш"	0,279	10746,98	11464,98	2998,41	3198,73
2	Установка и снятие электростанции передвижной	0,382	3912,97	4470,73	1494,75	571,00
3	Проведение откачки	1	8898,17	8997,26
4	Восстановление уровня	1	2625,44	2935,88

Параграф 4. Прокачки наблюдательных скважин эрлифтом

Таблица 8.4

Единица измерения – 1 прокачка

№ пп	Прокачки и их назначение	Подготовка, ликвидация		Прокачка		Общая стоимость
		мин	мах	мин	мах	мин	мах
1	2	3	4	5	6	7	8
Прокачки эрлифтом
1	Прокачка скважин по изучению режима и баланса	6283,61	6638,81	4416,94	4637,28	10700,55	11276,10
2	Прокачка скважин на участках загрязнения подземных вод	6283,61	6638,81	8833,88	9274,57	15117,49	15913,38

Параграф 5. Оборудование оголовка наблюдательных скважин

Таблица 8.5

Единица измерения – 1 оголовок

№ строки	Наименование работ	Стоимость оборудования
		мин	мах
1	2	3	4
1	Оборудование оголовка 1 буровой скважины, вскрывшей подземные воды с уровнем, установившемся ниже устья	7610,30	7846,41
	Установка репера на устье скважины	3805,15	3923,20
2	Оборудование оголовка 1 буровой скважины, вскрывшей самоизливающуюся воду	23384,24	24098,59
	Установка репера на устье скважины	11692,12	12049,30

Параграф 6. Проведение наливов в буровую скважину,
однокольцевой и двухкольцевой шурф

Таблица 8.6

Номер строки	Наименование работы	Глубина установки водоналивных и пьезометрических труб, м
		до 15		более 15 до 25		более 25 до 50
		мин	мах	мин	мах	мин	мах
1	2	3	4	5	6	7	8
Подготовка и ликвидация
1	Подготовка и ликвидация опыта по наливу воды в буровую скважину при спуско-подъемных операциях вручную	1812,86	1977,16	2057,08	2242,74	2395,23	2611,41
2	Подготовка и ликвидация опыта при спуско-подъемных операциях посредством лебедки буровой установки с двигателем внутреннего сгорания	3130,05	3308,72	3575,33	3779,42	4177,77	4416,24
3	Подготовка и ликвидация опыта по наливу воды в однокольцевой шурф при спуско-подъемных операциях вручную	1329,12	1449,08
4	Подготовка и ликвидация опыта по наливу воды в двухкольцевой шурф при спуско-подъемных операциях вручную	1649,10	1797,88
Проведение опыта, смена
1	Проведение опыта по наливу воды в буровую скважину при спуско-подъемных операциях вручную	4432,31	4828,48	4432,31	4828,48	4432,31	4828,48
2	Проведение опыта при спуско-подъемных операциях посредством лебедки буровой установки с двигателем внутреннего сгорания	12822,08	13541,92	12822,08	13541,92	12822,08	13541,92
3	Проведение опыта по наливу воды в однокольцевой шурф при спуско-подъемных операциях вручную	4432,31	4828,48
4	Проведение опыта по наливу воды в двухкольцевой шурф при спуско-подъемных операциях вручную	4432,31	4828,48