Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттiгi Басқармасының "Бағалы қағаздармен және өзге қаржы құралдарымен сауда-саттық ұйымдастырушылардың қызметiн жүзеге асыру ережесiн бекiту туралы" 2008 жылғы 29 қазандағы № 170 қаулысына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы

Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2012 жылғы 24 ақпандағы № 61 қаулысы. Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде 2012 жылы 9 сәуірде № 7526 тіркелді

«Бағалы қағаздар рыногы туралы» 2003 жылғы 2 шілдедегі Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес және бағалы қағаздармен және өзге қаржы құралдарымен сауда-саттық ұйымдастырушының қызметін жүзеге асыру тәртібін реттейтін нормативтік құқықтық актілерді жетілдіру мақсатында Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің Басқармасы ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:
1. Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттiгi Басқармасының «Бағалы қағаздармен және өзге қаржы құралдарымен сауда-саттық ұйымдастырушылардың қызметiн жүзеге асыру ережесiн бекiту туралы» 2008 жылғы 29 қазандағы № 170 қаулысына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 5406 тіркелген, «Заң газеті» газетінде 2009 жылғы 14 қаңтарда № 5 (1428) жарияланған) мынадай өзгерістер мен толықтырулар енгізілсін:
көрсетілген қаулымен бекітілген Бағалы қағаздармен және өзге қаржы құралдарымен сауда-саттық ұйымдастырушылардың қызметiн жүзеге асыру ережесiнде:
1-тараудың тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:
«1. Жалпы ережелер»;
1-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
«1. Осы Ережеде «Бағалы қағаздар рыногы туралы» 2003 жылғы 2 шілдедегі Қазақстан Республикасының Заңында көрсетілген негізгі ұғымдар, сондай-ақ мынадай ұғымдар пайдаланылады:
1) биржадан тыс бағалы қағаздар нарығы баға белгiлеу ұйымының (бұдан әрi – баға белгiлеу ұйымы) ақпараттық жүйесi – пайдалану және қолдау көрсетудi баға белгiлеу ұйымы жүзеге асыратын бағалы қағаздарға баға белгiлеудi алмасу жүйесi;
2) екiжақты баға белгiлеу – қаржы құралын сатып алу бағасын, сол сияқты сату бағасын да қамтитын баға белгiлеу;
3) индикативтi баға белгiлеу – жарияланған сауда-саттықты ұйымдастырушының мүшесiн (клиентiн) осы баға белгiлеу негiзiнде мәмiле жасауға мiндеттемейтiн және жарияланған сауда-саттықты ұйымдастырушының мүшесi (клиентi) осы баға белгiлеу негiзiнде сауда-саттықты ұйымдастырушының басқа мүшесiмен (клиентiмен) келiссөздер нәтижесінде осы баға белгiлеудi өзгерту және осы баға белгiлеу негiзiнде мәмiле жасасудан бас тарту құқығымен мәмiле жасайды деп түсіндірілетін баға белгiлеу;
4) қаржы құралымен мәмiленi орындау (мәмiле орындау) – осы мәмiле тараптарының осы мәмiледен туындайтын мiндеттемелердi орындау арқылы қаржы құралымен жасасқан мәмiле бойынша есеп айырысуды жүзеге асыру;
5) қатаң баға белгiлеу – жарияланған сауда-саттықты ұйымдастырушының мүшесiне (клиентiне) осы баға белгiлеу негiзiнде мәмiле жасау жөнiнде мiндеттеме жүктейтін баға белгiлеу;
6) қор биржасын растау жүйесi (растау жүйесi) – қор биржасына қосылған тұлғаларға сауда жүйесiнде осы тұлғалар атынан, осы тұлғалардың тапсырмалары бойынша, не осы тұлғалардың немесе олардың клиенттерiнiң мүддесiне қаржы құралдарымен жасалған немесе жасалатын мәмiлелер туралы мәлiметтердi алуға мүмкiндiк беретiн және алынған мәлiметтердi өңдеу негiзiнде қор биржасына осындай мәмiлелерге растамалар беруге (жасалған немесе жасалатын мәмiлелер шарттарының олар жасалуы тиiс немесе жасалуы мүмкiн шарттарға сәйкестiгi туралы хабарламалар), не осындай мәмiлелердi растаудан бас тартуға мүмкiндiк беретiн қор биржасының бағдарламалық-техникалық кешенi;
7) қор биржасының ресми тiзiмi (ресми тiзiм) – қор биржасының тiзiмiне енгiзiлетiн және онда болатын қаржы құралдары және осы қаржы құралдарының эмитенттерi листинг талаптарына сәйкес келуi тиiс қор биржасы тiзiмiнiң бөлiгi;
8) лот - бұл:
қаржы құралымен сауда жасау бiрлiгi;
осы қаржы құралы бойынша өтiнiм мөлшерi тең немесе еселi болуға тиiс қаржы құралының саны;
9) маркет-мейкер – қор биржасы маркет-мейкер ретiнде таныған және қор биржасының iшкi құжаттарына сәйкес қаржы құралы бойынша баға белгiлеудi жариялап отыруға және ұстап тұруға өзiне мiндеттеме қабылдаған қор биржасының мүшесi;
10) рұқсат ету бастамашысы – бастамасы бойынша қаржы құралдары қор биржасының сауда жүйесiнде немесе баға белгiлеу ұйымының ақпараттық жүйесiнде айналысқа түсуiне жол берiлетiн ұйым;
11) сауда алаңы – қор биржасының басқа бөлiктерiнен сауда-саттыққа қатысушыларға және айналыстағы қаржы құралдарына қойылатын ерекше талаптарымен, сондай-ақ қаржы құралдарымен мәмiле жасасу және оларды орындау шарттарымен өзгешеленетiн қор биржасы сауда жүйесінің бөлiгi;
12) сауда күнi – қор биржасының барлық қаржы құралдары үшiн немесе олардың жеке топтары үшiн оның сауда жүйесiнде қаржы құралдарымен мәмiлелер жасалуы мүмкiн күнтiзбелiк күн шегiндегi белгiлеген кезеңі;
13) сауда жүйесiндегi айналыс – қор биржасының сауда жүйесiнде жасалатын қандай да болмасын өзге қаржы құралының мәмiленiң мәнi болу мүмкiндiгi;
14) сауда-саттыққа қатысушы – осы қор биржасының сауда жүйесiн пайдалану арқылы мәмiле жасасуға рұқсат берiлген және ол ұйымдастырған сауда-саттыққа қатысатын қор биржасының мүшесi;
15) сауда-саттықты ұйымдастырушы – қор биржасы және баға белгiлеу ұйымы;
16) сауда сессиясы – сауда күнiнiң бөлiгi;
17) төлемге қарсы жеткiзiлiм – бiр тараптың қаржы құралын немесе ақшаны жеткiзу жөнiндегi мәмiлесi бойынша мiндеттемелерiн орындау басқа тараптың қаржы құралын немесе ақшаны жеткiзу жөнiндегi мәмiлесi бойынша қарсы мiндеттемелерiн орындамай жасау мүмкiн еместiгi кезiндегi қаржы құралдарымен мәмiлелердi орындау әдiсi;
18) трейдер – осы қор биржасының сауда жүйесiн пайдалану арқылы қор биржасының мүшесi атынан мәмiлелер жасауға және өзге iс-әрекеттердi орындауға уәкiлеттi жеке тұлға;
19) уәкiлеттi орган – Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау комитеті.»;
2-тараудың тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:
«2. Сауда-саттықты ұйымдастырушының мүшелерi (клиенттерi)»;
2-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
«2. Бағалы қағаздар нарығының кәсiби қатысушылары және Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес бағалы қағаздарды қоспағанда, өзге қаржы құралдарымен мәмілелердi жүзеге асыруға құқығы бар өзге заңды тұлғалар қор биржасының мүшелерi болып табылады.
Тек бағалы қағаздар нарығының кәсiби қатысушылары ғана баға белгiлеу ұйымының клиенттерi бола алады.
Қор биржасының мүшесi болу (баға белгiлеу ұйымының клиентi болып қабылдану) шарттары мен тәртiбi оның ережесiмен айқындалады.»;
9-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
«9. Сауда-саттықты ұйымдастырушының мүшесі – брокер және (немесе) дилер сауда-саттықты ұйымдастырушыны уәкiлеттi орган осы брокерге және (немесе) дилерге және (немесе) оның қызметкерлерiне қатысты қабылдаған кез-келген санкциялар мен шектеулi ықпал ету шаралары туралы хабардар етеді.»;
3, 4 және 5-тараулардың тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:
«3. Трейдерлер»;
«4. Сауда-саттықты ұйымдастырушының тізіміне енгізілген бағалы қағаздар және өзге қаржы құралдары»;
«5. Қор биржасының сауда жүйесі және баға белгілеу ұйымының ақпараттық жүйесі»;
мынадай мазмұндағы 29-1-тармақпен толықтырылсын:
«29-1. Қор биржасының сауда жүйесі осы Ережеде және қор биржасының ішкі құжаттарында көзделген жағдайларда осы өтінімді беруді жүзеге асырған сауда-саттыққа қатысушыға тиісінше хабарлай отырып осы өтінімді қабылдамауға (өтінімді қабылдаудан бас тартуға) мүмкіндік жасайды.»;
6 және 7-тараулардың тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:
«6. Сауда-саттықты ұйымдастырушының резервтік орталығы»;
«7. Сауда-саттық жүргiзу және қаржы құралдарымен мәмiлелер жасасу»;
34-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
«34. Қаржы құралдарымен қор биржасы өткiзетiн сауда-саттықта мәмiлелер жасасуды оның қатысушылары қор биржасының белгiлi қаржы құралына қатысты немесе белгiлi алаңда пайдалануға рұқсат етiлген сауда-саттық әдістері көрсетiлуi тиiс iшкi құжаттармен белгiленген тәртiпте iске асырады.»;
мынадай мазмұндағы 34-1-тармақпен толықтырылсын:
«34-1. Қазақстан Республикасының мемлекеттік бағалы қағаздарымен сауда-саттық жасаған кезде оларды бастапқы орналастыру кезінде қор биржасының тиісті мүшелік санатындағы, брокерлік және (немесе) дилерлік қызметті жүзеге асыруға лицензиялары бар екінші деңгейдегі банктер немесе жинақтаушы зейнетақы қорлары немесе зейнетақы активтерін инвестициялық басқаруды жүзеге асыратын ұйымдар болып табылатын мүшелері қатысады. Брокер болып табылатын екінші деңгейдегі банк көрсетілген сауда-саттықтарға екінші деңгейдегі банктер, жинақтаушы зейнетақы қорлары, «өмірді сақтандыру» саласы бойынша лицензиясы бар сақтандыру ұйымдары немесе зейнетақы активтерін инвестициялық басқаруды жүзеге асыратын ұйымдар болып табылатын клиенттердің тапсырмасы бойынша, есебінен және мүддесінде мәмілелерді жасау шартымен брокер ретінде іс-әрекет жасайды. Зейнетақы активтерін инвестициялық басқаруды жүзеге асыратын ұйымдар сауда-саттықтарға тек жинақтаушы зейнетақы қорының есебінен және мүддесінде ғана қатысады.
Қор биржасы сауда жүйесінде мемлекеттік бағалы қағаздарды сатып алуға арналған, екінші деңгейдегі банктердің, жинақтаушы зейнетақы қорларының және (немесе) «өмірді сақтандыру» саласы бойынша лицензиясы бар сақтандыру ұйымдарының активтері есебінен берілмейтін өтінімдерді автоматты түрде қабылдамауға мүмкіндік жасайтын теңшеулер орнату арқылы осы тармақтың бірінші бөлігінде көрсетілген талаптың орындалуын қамтамасыз етеді.»;
8, 9, 10 және 11-тараулардың тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:
«8. Маркет-мейкерлер қызметi»;
«9. Қор биржасының бағалы қағаздармен сауда-саттықты тоқтата тұру талаптары мен тәртiбi»;
«10. Қаржы құралдарымен жасалған мәмiлелердi растау»;
«11. Қаржы құралдарымен жасалған мәмiлелердi орындау».
2. Сауда-саттықты ұйымдастырушы осы қаулы қолданысқа енгізілген күннен бастап үш ай ішінде өзінің қызметін және ішкі құжаттарын осы қаулының талаптарына сәйкес келтірсін.
3. Осы қаулы алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Ұлттық Банк
Төрағасы Г. Марченко

О внесении изменений и дополнений в постановление Правления Агентства Республики Казахстан по регулированию и надзору финансового рынка и финансовых организаций от 29 октября 2008 года № 170 "Об утверждении Правил осуществления деятельности организаторов торгов с ценными бумагами и иными финансовыми инструментами"

Постановление Правления Национального Банка Республики Казахстан от 24 февраля 2012 года № 61. Зарегистрировано в Министерстве юстиции Республики Казахстан 9 апреля 2012 года № 7526

В соответствии с Законом Республики Казахстан от 2 июля 2003 года «О рынке ценных бумаг» и в целях совершенствования нормативных правовых актов, регулирующих порядок осуществления деятельности организатора торгов с ценными бумагами и иными финансовыми инструментами, Правление Национального Банка Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ:
1. Внести в постановление Правления Агентства Республики Казахстан по регулированию и надзору финансового рынка и финансовых организаций от 29 октября 2008 года № 170 «Об утверждении Правил осуществления деятельности организаторов торгов с ценными бумагами и иными финансовыми инструментами» (зарегистрированное в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 5406, опубликованное 14 января 2009 года в газете «Юридическая газета» № 5 (1602) следующие изменения и дополнения:
в Правилах осуществления деятельности организаторов торгов с ценными бумагами и иными финансовыми инструментами, утвержденных указанным постановлением:
заголовок главы 1 изложить в следующей редакции:
«1. Общие положения»;
пункт 1 изложить в следующей редакции:
«1. В настоящих Правилах используются основные понятия, указанные в Законе Республики Казахстан от 2 июля 2003 года «О рынке ценных бумаг», а также следующие понятия:
1) информационная система котировочной организации внебиржевого рынка ценных бумаг (далее – котировочная организация) – система обмена котировками ценных бумаг, эксплуатацию и поддержание которой осуществляет котировочная организация;
2) котировка двусторонняя – котировка, включающая в себя как цену покупки, так и цену продажи финансового инструмента;
3) котировка индикативная – котировка, не накладывающая на объявившего ее члена (клиента) организатора торгов обязательство заключить сделку на основании данной котировки и подразумевающая, что объявивший ее член (клиент) организатора торгов заключает сделку на основании данной котировки по результатам переговоров с другим членом (клиентом) организатора торгов с правом изменения данной котировки и отказом от заключения сделки на основании данной котировки;
4) исполнение сделки с финансовым инструментом (исполнение сделки) – осуществление расчетов по сделке с финансовым инструментом путем исполнения сторонами этой сделки вытекающих из нее обязательств;
5) котировка твердая – котировка, накладывающая на объявившего ее члена (клиента) организатора торгов обязательство заключить сделку на основании данной котировки;
6) система подтверждения фондовой биржи (система подтверждения) – программно – технический комплекс фондовой биржи, позволяющий подключенным к нему лицам получать сведения о сделках с финансовыми инструментами, заключаемых или заключенных в торговой системе от имени данных лиц, по поручению данных лиц либо в интересах данных лиц или их клиентов, и на основе обработки полученных сведений передавать фондовой бирже подтверждения таких сделок (сообщения о соответствии условий заключаемых или заключенных сделок условиям, на которых или при которых такие сделки должны или могли быть заключены) либо отказы от подтверждения таких сделок;
7) официальный список фондовой биржи (официальный список) – часть списка фондовой биржи, для включения в который и нахождения в котором финансовые инструменты и эмитенты данных финансовых инструментов должны соответствовать листинговым требованиям;
8) лот – это:
единица торговли финансовым инструментом;
количество финансового инструмента, которому равен или кратен размер заявки по данному финансовому инструменту;
9) маркет–мейкер – член фондовой биржи, признанный фондовой биржей в качестве маркет–мейкера и принявший на себя обязательство объявлять и поддерживать котировки по финансовому инструменту в соответствии с внутренними документами фондовой биржи;
10) инициатор допуска – организация, по инициативе которой финансовые инструменты допускаются к обращению в торговой системе фондовой биржи или в информационной системе котировочной организации;
11) торговая площадка – часть торговой системы фондовой биржи, отличающаяся от ее других частей специфическими требованиями к участникам торгов и обращающимся финансовым инструментам, а также условиями заключения сделок с финансовыми инструментами и их исполнения;
12) торговый день – установленный фондовой биржей период для всех финансовых инструментов или для их отдельных групп в пределах календарного дня, в течение которого могут заключаться сделки с финансовыми инструментами в ее торговой системе;
13) обращение в торговой системе – возможность того или иного финансового инструмента быть предметом сделки, заключаемой в торговой системе фондовой биржи;
14) участник торгов – член фондовой биржи, допущенный к заключению сделок с использованием торговой системы данной фондовой биржи и принимающий участие в организованных ею торгах;
15) организатор торгов – фондовая биржа и котировочная организация;
16) торговая сессия – часть торгового дня;
17) поставка против платежа – метод исполнения сделок с финансовыми инструментами, при котором исполнение обязательств одной стороной сделки по поставке финансового инструмента или денег невозможно без исполнения другой стороной сделки встречных обязательств по поставке денег или финансового инструмента;
18) трейдер – физическое лицо, уполномоченное на заключение сделок и выполнение иных действий от имени члена фондовой биржи с использованием торговой системы данной фондовой биржи;
19) уполномоченный орган – Комитет по контролю и надзору финансового рынка и финансовых организаций Национального Банка Республики Казахстан.»;
заголовок главы 2 изложить в следующей редакции:
«2. Члены (клиенты) организатора торгов»;
пункт 2 изложить в следующей редакции:
«2.Членами фондовой биржи являются профессиональные участники рынка ценных бумаг и иные юридические лица, имеющие в соответствии с законодательством Республики Казахстан право на осуществление сделок с иными, кроме ценных бумаг, финансовыми инструментами.
Клиентами котировочной организации являются только профессиональные участники рынка ценных бумаг.
Условия и порядок вступления в члены фондовой биржи (приема в клиенты котировочной организации) определяются ее правилами.»;
пункт 9 изложить в следующей редакции:
«9. Брокер и (или) дилер – член организатора торгов уведомляет организатора торгов о любых санкциях и ограниченных мерах воздействия, принятых уполномоченным органом по отношению к этому брокеру и (или) дилеру и (или) его работникам.»;
заголовки глав 3, 4 и 5 изложить в следующей редакции:
«3. Трейдеры»;
«4. Ценные бумаги и иные финансовые инструменты, включенные в список организатора торгов»;
«5. Торговая система фондовой биржи и информационная система котировочной организации»;
дополнить пунктом 29-1 следующего содержания:
«29-1. Торговая система фондовой биржи позволяет отклонять заявки (отказывать в приеме заявки) в случаях, предусмотренных настоящими Правилами и внутренними документами фондовой биржи, с соответствующим уведомлением участника торгов, осуществившего подачу данной заявки.»;
заголовки глав 6 и 7 изложить в следующей редакции:
«6. Резервный центр организатора торгов»;
«7. Проведение торгов и заключение сделок с финансовыми инструментами»;
пункт 34 изложить в следующей редакции:
«34. Заключение сделок с финансовыми инструментами на проводимых фондовой биржей торгах производится их участниками в соответствии с порядком, установленным внутренними документами фондовой биржи, которые, в том числе содержат указания на методы торгов, допускаемые к использованию в отношении определенного финансового инструмента или на определенной площадке.»;
дополнить пунктом 34-1 следующего содержания:
«34-1. В торгах с государственными ценными бумагами Республики Казахстан при их первичном размещении участвуют члены фондовой биржи, соответствующей категории членства, являющиеся банками второго уровня, накопительными пенсионными фондами или организациями, осуществляющими инвестиционное управление пенсионными активами, обладающими лицензиями на осуществление брокерской и (или) дилерской деятельности. Банк второго уровня, являющийся брокером, выступает в качестве брокера в указанных торгах при условии совершения сделок по поручению, за счет и в интересах клиентов, являющихся банками второго уровня, накопительными пенсионными фондами, страховыми организациями, имеющими лицензию по отрасли «страхование жизни» или организациями, осуществляющими инвестиционное управление пенсионными активами. Организации, осуществляющие инвестиционное управление пенсионными активами, участвуют в торгах только за счет и в интересах накопительного пенсионного фонда.
Фондовая биржа обеспечивает выполнение указанного в части первой настоящего пункта требования путем установления в торговой системе настроек, позволяющих автоматически отклонять заявки на приобретение государственных ценных бумаг, подаваемых не за счет активов банков второго уровня, накопительных пенсионных фондов, и (или) страховых организаций, имеющих лицензию по отрасли «страхование жизни».»;
заголовки глав 8, 9, 10 и 11 изложить в следующей редакции:
«8. Деятельность маркет-мейкеров»;
«9. Условия и порядок приостановления фондовой биржей торгов с ценными бумагами»;
«10. Подтверждение сделок с финансовыми инструментами»;
«11. Исполнение сделок с финансовыми инструментами».
2. Организатору торгов в течение трех месяцев со дня введения в действие настоящего постановления привести свою деятельность и внутренние документы в соответствие с требованиями настоящего постановления.
3. Настоящее постановление вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Председатель
Национального Банка Г. Марченко