Ішкі су жолдарында кеме қатынасы қауіпсіздігін қамтамасыз ету жөніндегі жол жұмыстарын жоспарлау және жүргізу қағидаларын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Көлік және коммуникация министрінің 2013 жылғы 27 қыркүйектегі № 761 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2013 жылы 29 қазанда № 8861 тіркелді.

"Ішкі су көлігі туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 9-бабы 1-тармағының 26-2) тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

Ескерту. Кіріспе жаңа редакцияда – ҚР Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрінің 27.06.2023 № 470 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

1. Қоса беріліп отырған Ішкі су жолдарында кеме қатынасы қауіпсіздігін қамтамасыз ету жөніндегі жол жұмыстарын жоспарлау және жүргізу қағидалары бекітілсін.

2. Қазақстан Республикасы Көлік және коммуникация министрлігі Су көлігі департаменті (Қ.Н. Тілепов):

1) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде заңнамада белгіленген тәртіппен мемлекеттік тіркелуін;

2) осы бұйрық Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін бұқаралық ақпарат құралында ресми жариялануын, оның ішінде оны Қазақстан Республикасы Көлік және коммуникация министрлігінің интернет-ресурсында және мемлекеттік органдардың интранет-порталында орналастыруды;

3) осы бұйрық Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде тіркелгеннен кейін бес жұмыс күні ішінде мемлекеттік тіркеу туралы және бұқаралық ақпарат құралдарында жариялауға жіберу туралы мәліметтерді Қазақстан Республикасы Көлік және коммуникация министрлігінің Заң департаментіне ұсынуды қамтамасыз етсін.

3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Қазақстан Республикасының Көлік және коммуникация вице-министрі А.Ғ. Бектұровқа жүктелсін.

4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланғаннан кейін күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi.

Министр

А. Жұмағалиев

Қазақстан Республикасы Көлік және коммуникация министрінің 2013 жылғы 27 қыркүйектегі № 761 бұйрығымен бекітілген

Ішкі су жолдарында кеме қатынасы қауіпсіздігін қамтамасыз ету
жөніндегі жол жұмыстарын жоспарлау және жүргізу қағидалары
1. Жалпы ережелер

1. Осы Ішкі су жолдарында кеме қатынасы қауіпсіздігін қамтамасыз ету жөніндегі жол жұмыстарын жоспарлау және жүргізу қағидалары (бұдан әрі - Қағидалар) "Ішкі су жолдары туралы" 2004 жылғы 6 шілдедегі Қазақстан Республикасы Заңының 9-бабының 1-тармағының 26-2) тармақшасына сәйкес әзірленген.

2. Қағидалар Қазақстан Республикасының ішкі су жолдарында кеме қатынасы қауіпсіздігін қамтамасыз ету жөніндегі жол жұмыстарын жоспарлау және жүргізу тәртібін айқындайды.

3. Осы Қағидалардың әрекеті "Су объектілерін кеме қатынасы санатына жатқызу қағидаларын және кеме қатынасы су жолдарының тізбесін бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрі міндетін атқарушысының 2020 жылғы 31 қаңтардағы № 37 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 19985 болып тіркелген) сәйкес кеме қатынасы санатына жатқызылған жер үсті су объектілеріне қолданылады.

Ескерту. 3-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрінің 12.01.2021 № 7 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

4. Осы Қағидаларда мынадай негізгі ұғымдар пайдаланылады:

1) арналық іздестіру - су жолдарын зерттеу мен барлық жол жұмыстарының түрлерін техникалық құжаттамамен қамтамасыз етуге бағытталған топографиялық және гидрографиялық кешен;

2) жер үстi су объектiлері - су айдындары (өзендер және соларға теңестiрiлген каналдар, көлдер, су қоймалары, тоғандар және басқа iшкi су айдындары, аумақтық сулар) мұздықтар, батпақтар;

3) жол жұмыстары – iшкi су жолдарындағы су түбiн тереңдету, түзеп-жөндеу, тральдау, су түбiн тазарту, iздестiру және навигациялық жабдықтарды орналастыру мен күтiп-ұстау жөнiндегi басқа да жұмыстар;

4) кеме қатынасы – шағын көлемді кемелерді пайдалана отырып атқарылатын қызметті қоспағанда, жүктерді, жолаушылар мен олардың багажын, почта жөнелтілімдерін тасымалдау, сүйретіп жүзу, пайдалы қазбаларды іздеуді, барлауды және өндіруді, балық аулауды және өзге де кәсіпшіліктерді, құрылыс, жол, гидротехникалық, су асты-техникалық және басқа да осыған ұқсас жұмыстарды, лоцмандық алып өтуді, құтқару операцияларын жүргізу, су объектілерін қорғау, оларды ластану мен қоқыстанудан қорғау жөніндегі іс-шараларды жүзеге асыру, суға батқан мүлікті көтеру, мемлекеттік бақылау мен қадағалау, ғылыми зерттеулер жүргізу үшін кемелерді пайдалануға байланысты қызмет;

5) Қазақстан Республикасының iшкi су жолдары (бұдан әрi - iшкi су жолдары) - кеме қатынасы мақсатында пайдалануға болатын табиғи немесе қолдан жасалған қатынас жолдары;

6) навигация - кеме қатынасын жасау мүмкiн болатын уақыт кезеңi;

7) навигациялық белгілердің сызбасын орналастыру – белгіленген тәртіпте навигациялық жабдықтар белгілері көрсетілген өзен учаскесінің сызбасы;

8) тұру пунктi - кемелердi, салдарды және өзге де жүзу объектiлерiн жөндеу, олардың жылдың жазғы және қысқы мезгiлiнде тұруы, оларды техникалық байқаудан өткiзу мақсатында жайластырылған және жабдықталған жер учаскесi мен су бетi объектiсiнiң акваториясы;

9) түзету жұмыстары – кеме жүрісінің габариттерін ұстау мен жиектің жанамасын бекітуді және бөгеу мен басқа гидротехникалық құрылыстарға бөгетті отырғызуға әзірлеуге бағытталған жол жұмыстарының түрі;

10) уәкiлеттi орган – iшкi су көлiгi саласындағы басшылықты, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген шекте салааралық үйлестіруді жүзеге асыратын орталық атқарушы орган;

11) уәкiлеттi органның кәсiпорны - қызмет көрсететiн шекаралар шегiнде кемелердiң қауiпсiз жүзуiн қамтамасыз ету мақсатында iшкi су жолдарын және кеме қатынасының гидротехникалық құрылыстарын (шлюздерін) тиiсiнше күтiп-ұстау мен дамыту үшiн өндiрiстiк қызметтi жүзеге асыру негiзгi мiндетi болып табылатын iшкi су көлiгiнiң мемлекеттiк кәсiпорны;

12) ішкі су жолдарының сызбасы (лоцман картасы) – кеме жүрісінің тереңдігі мен габариттері көрсетілген, навигациялық белгілер мен бағдарлау, су жүрісі көрсетілген өзен учаскесінің сызбасы (картасы).

5. Жол жұмыстары ішкі су жолдарындағы кеме қатынасын құру, күтіп-ұстау, дамыту және қауіпсіз пайдалану мақсатында жүргізіледі.

Жол жұмыстарын жүргiзудi қамтамасыз ету астананың жергілікті атқарушы органына жүктелген, астананың әкімшілік-аумақтық шекарасы шегіндегі Есіл өзенінің кеме қатынасы учаскесін қоспағанда, су жолы жұмыстарын, оның iшiнде мемлекет меншiгiндегi порттарда рейдтер және осы порттардың айлақтарына кiреберiстердi жасау мен күтiп ұстау жөнiндегi жұмыстарды жүргiзудi, сондай-ақ кеме қатынасының гидротехникалық құрылыстарын күтiп ұстау мен тасымалдаушының технологиялық байланысты ұйымдастыруын уәкiлеттi органның кәсiпорындары жүзеге асырады.

Порттарға осы Қағидалардың 5-тармағының екінші абзацында көрсетiлмегендерiне кiреберiстердегi, сондай-ақ тоқтау пункттерiндегi жол жұмыстарын жүргiзудi олардың иелерi жүзеге асырады.

Iшкi су жолдарын және олардағы кеме қатынасы гидротехникалық құрылыстарын күтiп ұстау жөнiндегi жұмыстар жол жұмыстарын жүргiзуге арнайы рұқсатсыз жүзеге асырылады.

6. Уәкілетті органның тиісті кәсіпорындары су жолдарының әрбір учаскесі бойынша ішкі су жолдарының схемасын жасайды (лоцманды карталар).

7. Өзенде навигациялық белгілерді орнату схемалары уәкілетті органның аумақтық бөлімшелерінің ұсынымдарын есепке ала отырып жыл сайын түзетіледі. Көлдер мен су қоймаларында 5 жылда 1 реттен кем емес.

8. Навигациялық белгілерді орнату схемалары навигация кезеңінде түзетілуі мүмкін.

Навигация кезінде ішкі су жолдары күйімен және навигациялық жабдықтарымен болған барлық өзгерістер кеме жүргізушілерінің назарына дер кезінде жеткізіледі.

9. Уәкілетті органның тиісті ішкі су жолдарының әрбір учаскесі бойынша кеме жүру кезеңіне немесе ұзақ мерзімге, бірақ 3 жылдан көп емес жол жұмыстары жобасын құрастырады.

10. Кеме қатынасы жағдайында су жолдарын қамтамасыз ету бойынша жұмыстарды орындау кезінде жол жұмыстарының жобасы басшылық құжат болып табылады.

11. Жол жұмыстары жобасының міндеттері:

1) белгілерді орнатудың схемасын жасау;

2) шектеулі қайраңды анықтау;

3) объектілер бойынша мүмкін болатын жұмыс көлемін есептеу;

4) оларды орындаудың реттілігін анықтау;

5) табиғи жағдайдың және учаскеде болып жатқан арнаның қайта құрылу есебімен техникалық құралдарды орналастырудың оңтайлы нұсқасын таңдау болып табылады.

12. Жол жұмыстары жобасының басты негізі алдыңғы жылдарда жасалған арналық іздестіру болып табылады.

Навигация кезінде іс - шаралар белгіленген жол жұмыстары жобасында жұмыстардың орындалуы мөлшері бойынша, уақыты және кезектілігі бойынша түзетіледі.

2. Жол жұмыстарын жоспарлау тәртібі

13. Жол жұмыстарын жоспарлау жұмыстарды және қызметтерді мемлекеттік сатып алу туралы жасасқан шарттардың негізінде жүргізіледі және мынаны құрайды:

1) кеме жүзетін жағдайда су жолдарын қамтамасыз ету бойынша іс-шаралар жоспары;

2) навигациялық жабдықтың белгілерін қою (алу) және қызмет көрсету бойынша іс-шаралар кестесі.

Iшкi су жолдарындағы құрылыстардың (оның iшiнде салынып жатқан құрылыстардың) иелерi жол жұмыстарын қажеттілігіне қарай жоспарлауды жүзеге асырады.

14. Кеме жүзетін жағдайда су жолдарды қамтамасыз ету бойынша іс-шаралар жоспарымен орындалатын жол жұмыстарының түрлері, олардың орындалу мерзімдері, ай бойынша бөліп табиғи бірлік өлшемінде және ақшалай түрде орындалған жұмыстардың көлемі белгіленеді.

15. Кеме жолындағы навигациялық жабдықтың белгілерін қою (алу) және қызмет көрсету бойынша жұмыстардың көлемі навигацияның тәуліктік созылуына кеменің жүретін жолдың километрі ұзақтығын көбейтумен километр-тәуліктерде анықталады.

Түбін тереңдету және түзету жұмыстарының көлемі өткен жылдардағы жұмыс талдауларын және техникалық құралдардың бар болу мүмкіндігін есепке ала отырып арналық іздестіру түсірілімдері бойынша мың текше метрмен анықталады.

Түбін тереңдету жұмыстарының көлемі өткен жылдардағы жұмыс талдауларын және техникалық құралдардың бар болу мүмкіндігін есепке ала отырып тралдау жұмыстарын және су шайып кететін жағалауларды барлау кезіндегі зерттеу нәтижелерімен құрастырылған жол шеберлерінің актілері бойынша тоннамен анықталады.

Тралдау жұмыстарының көлемі сүзілетін еніне, сүзілген су жолдары ұзындығының туындысы ретінде есептеп шығарылатын шаршы километрмен сүзілетін ауданмен анықталады.

Арналық іздестірудің көлемі кеме жолы бойынша түсірілген учаскенің километрінде анықталады.

Ескерту. 15-тармаққа өзгеріс енгізілді – ҚР Инвестициялар және даму министрінің 30.10.2018 № 753 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

16. Навигациялық жабдықтың белгілерін қою (алу) және қызмет көрсету бойынша іс-шаралардың кестесімен ішкі су жолдарының ұзақтығы, навигациялық жабдықтардың қолданылу мерзімі судың жобалық деңгейін және тірек су өлшегіш су бекетін көрсету арқылы кеме жүретін жолдың кепілді көлемдері, навигациялық белгілердің мөлшері белгіленеді.

3. Жол жұмыстарын өткізу тәртібі
1-параграф. Арналық іздестіру жұмыстары

17. Жол жұмыстарының барлық түрлерін жобалау және ұйымдастыру үшін негіз болып арналық іздестіру жұмыстары табылады.

18. Арналық іздестіру арнайы аппаратуралармен және жүзу құралдарымен жарақталған арнайы арналық іздестіру партияларымен орындалады.

19. Арналық іздестіру партияларының штатын жұмыс жағдайына, сипаттамасына, көлемі мен ұйымдастыруына байланысты уәкілетті органның кәсіпорны белгілейді.

20. Арналық іздестіру партиялары брандвахталарда немесе өздігімен жүретін кемелерде орналасады. Жер қазумен байланысты көлемі бойынша көп емес жұмыстарды бір уақытта орындау үшін партияның құрамынан отрядты бөлу кезінде оның балшық сорғыш кемелеріне орналасу мүмкіндігі туындайды.

21. Арналық режимді одан әрі жақсы зерттеу, жұмыстың сапасын жоғарылату және өндірісті тездету мақсатында әрбір арналық іздестіру партияларына су жолдарының арнайы учаскелері уәкілетті органның кәсіпорны бұйрығымен бекітіледі.

22. Арналық түсірілімдерді өңдеу жобалық деңгейден орындалады. Жоспарда міндетті түрде өзен сағасынан бастап учаскенің басынан аяғына дейінгі қашықтықтың масштабы, өлшеудің уақыты мен күні кезіндегі ең жақын су өлшеу бекеті бойынша кестенің нөлден төменгі көрсеткішіндегі судың жұмыс деңгейі, тіліктің параметрлері (ұзындығы, ені, тіліктің ауданы, орташа шешілетін қабаты), алынатын топырақтың көлемін есептеу, ортаны бөлу орындары (жұмыстың басы мен соңы, тілік шетінің оңы мен солы), түсірілімді жүзеге асырған тұлғалардың қолдары болу керек.

2-параграф. Түбін тереңдету (жер қазу) жұмыстары

23. Түбін тереңдету (жер қазу) жұмыстары арнайы түбін тереңдеткіш снарядтарымен орындалады. Жерснарядының түрлері судың саяз жерінде орын алған топырақтың қасиеттеріне, топырақты тасымалдау жағдайына, снарядтың сипаттамасына және гидрологиялық жағдайларға байланысты таңдалады.

24. Техникалық флот кемелерінің жылжуы диспетчерлік қызмет арқылы қосалқы буксир кемелерімен жүзеге асады.

25. Судың саяз жеріндегі түбін тереңдету (жер қазу) жұмыстарын ұйымдастыру арналық іздестіру түсірілімдердің жоспарына сәйкес жүзеге асады.

26. Тілікке жерснарядын орнатуға дейін жергілікті жерде тіліктің шекаралық белгілері (жармалар) орнатылады, сонымен қатар жұмысты орындауға қажетті техноголиямен қамтамасыз ету үшін (транштардың ұзыны бойындағы жармалары, топтамалардың арасындағы көлденең шекараларының жармалары) қажетті белгілер орнатылады. Жармалар арналық түсірілімдердің жоспарларына сәйкес орнатылады.

27. Жерснарятты орналастыру қатаң түрде жергілікті жерлерде орнатылған жармалар (немесе координаттар) бойынша жүзеге асады.

28. Тіліктен алынған топырақты төсеу арналық түсірілімдердің жоспарында көрсетілген жерде орындалады. Топырақтың үйіндісі кемелердің жүзуіне ешқандай кедергі жасамауы тиіс және қайтадан тілікке түспеуі қажет.

3-параграф. Түзету жұмыстары

29. Түзету жұмыстары арнайы техникалық құралдарымен (түбін тереңдету снарядтарымен) немесе түзету бригадаларымен орындалады.

30. Түзету құрылыстарының түрлері және техникалық құралдарының түрлері оларды тұрғызу үшін судың саяз жеріндегі гидрологиялық сипатталамаларына және болып жатқан арналық қайта қалыптастыруларға байланысты таңдалады.

31. Түзету құрылыстарын тұрғызу кезінде негізгі техникалық құралдардан басқа қосалқы флот (баржылар, сүйрейтін кемелер) пайдаланылады.

32. Түзету құрылыстарын тұрғызу бойынша жұмыстар арналық іздестіру түсірілімдердің жоспары бойынша орындалады, онда жоспарда түзету құрылыстың орналасуы, қондырғының параметрлері (ұзындығы, ені, қажетті топырақтың көлемі), құрылысты салып алу үшін топырақты үйіп алу орны көрсетіледі.

4-параграф. Түбін тазалау жұмыстары

33. Түбін тазалау жұмыстары арнайы техникалық құралдарымен (карчекрандар, жүзу крандары) орындалады. Кеме жолдарынан жеке карчтарды жинау жұмыстары кеме жолдарынан тыс сүйреу жолымен сүйрейтін кемелермен жүзеге асуы мүмкін, одан әрі карчекранның көмегімен жағалауға бір жола алынып тасталады.

34. Өздігімен жүре алмайтын түбін тазалау снарядтарын пайдалану кезінде оларды жұмыс орнына қарай сүйрету және жұмыс орнына бекіту жұмыстары қосалқы сүйрейтін флот көмегімен жүзеге асырылады.

35. Кеме жүзу басталған кезде ең алдымен кеме жолдарының шегінде орналасқан және тар жағалауларда апатты жағдай жасайтын барлық су асты кедергілері жойылады. Жұмыстар жоғарғы учаскеден басталады.

36. Учаскенің төменгі шекарасына дейін түскеннен соң түбін тазалау снаряды қайта жоғары учаскеге көтеріледі. Егер де түбін тазалау снаряды өздігімен жүре алмайтын болса, онда ол қосалқы сүйрейтін кемелерге жалғанады.

37. Екінші жолда төменгі ағыс бойынша снарядпен су жолдарының тең екілік кепілді енінің бойында пайда болған кедергілер жойылады.

38. Үшінші жол кезінде, су тасу уақытында өзен арналарында кедергілердің пайда болуын болдырмау үшін, сумен шайылатын жағалауларда жағалау тазалау жұмыстарын орындайды.

39. Алынған кедергілер сумен шайылмайтын жағалауға немесе ескі арнаға көшіру қажет және де келесі жолы су тасу мен мұз жару уақытында өзеннің арнасына қайта шайылып кету мүмкіндігін болдырмау есебімен жиналу қажет.

40. Алынған кедергілерді тасымалдау және оны қауіпсіз жерге тиеу үшін қосалқы флот (сүйрегіштер, баржылар, шаландылар) пайдаланылады.

5-параграф. Навигациялық жабдықтың белгілерін қою (алу) және
қызмет көрсету бойынша жұмыстар

41. Ахуал қызметіндегі негізгі өндірістік буын (навигациялық жабдық қызметі) болып жол шеберімен басқарылатын ахуал учаскесі табылады.

42. Ахуал учаскесінде жұмыстың көлеміне, кеме жолының қарқындылығы мен сипаттамасына байланысты қызмет көрсетудің бригадалық, постық және бригадалы-посттық нысандары қолданылады.

43. Ахуал учаскелерінің шекарасы уәкілетті органның кәсіпорнымен белгіленеді.

44. Жол учаскесінің ұзақтығы және осы учаскені айналып өту жиілігі жолдардың сипаттамаларына (габариттеріне, ағыстың жылдамдығы, судың саяз жерінің санына және т.б), учаскенің навигациялық белгі құралдарымен толықтығы, техникалық құралдардың жаңарту сапасына және кеме жолының қарқындылығына байланысты болады. Бірақ айына 4 айналымнан кем емес.

Ескерту. 44-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Инвестициялар және даму министрінің 30.10.2018 № 753 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

45. Бригадаға бекітілген учаскенің жол ұзақтығы 30-100 шақырымды құрайды.

46. Ахуал учаскелерінің ұзақтығы посттық қызмет көрсету нысаны кезінде 5-14 шақырым құрайды.

47. Навигациялық жабдықтың белгілерін орнату навигацияның ашылуына дейін 3-4 күн бұрын басталады.

48. Навигациялық жабдықтардың белгілерін шешу навигацияның жабылуынан кейін 3-4 күн ішінде жүргізіледі.

49. Навигациялық жабдықтың белгілерін құру және алу кезінде қосымша қосалқы флот пайдаланылады, яғни 1-2 бригадаға сүйрейтін кемемен қоса бір баржы-алаңша есептеледі.

50. Навигациялық кезеңде ахуалдық учаскелерді айналып өту уәкілетті органның кәсіпорнымен әзірленетін айналып өту кестесіне сәйкес жүргізіледі.

51. Айналып өту кезінде тереңдерді өлшеу, белгілердің орнын ауыстыру, белгілерді қоқыстар мен шөптерден тазалау, су болып қалған және сынған белгілерді ауыстыру, жарық сигналдық қондырғыларды тексеру және ауыстыру жұмыстары жүргізіледі.

52. Ахуалдық базада болған жағдайда навигациялық белгілері жөндеу, оларды кептіру, тазалау және бояу, жаңа белгілерді жинау, зәкірлерді дайындау бойынша жұмыстар, сондай-ақ кемелерге және басқа да жүзу құралдарына (қайықтар, понтондар) қызмет көрсету жұмыстар орындалады.

6-параграф. Трал жұмыстары

53. Трал жұмыстарын арнайы тралдық бригадалары орындайды. Қажет болған жағдайда жергілікті және авариялық тралдауды жабдықталған бригадамен орындауға болады.

54. Тралдық бригадалар кемелерде орналасады. Бригадалар міндетті түрде екі моторлы қайықпен, қатты және жұмсақ тралмен жабдықталған болуы тиіс.

55. Трал жүргізудің сипаттамасы және мерзімі бойынша жалпы, жергілікті және авариялық болып бөлінеді.

56. Жалпы трал уәкілетті органның кәсіпорнымен бекітілген кесте бойынша жүргізіледі.

57. Жалпы трал бойынша жұмыстар жоғары учаскеден су тасқынының төмендеуінде басталады.

58. Кепілдендірілгеннен 1,5 есе асатын терең өңіп кеткен учаскелерден басқа жалпы тралдау жұмыстарын транзиттік кеме жолдарының барлық бойында орындайды.

59. Жергілікті трал жұмыстарын жалпы тралдау жұмыстары кезіндегі аралықта барлық судың саяз жерлерінде, босағаларда, кеме тоқтайтын жерлерде және де жағалаулардың қатты шайылған учаскелерінде, сондай-ақ кеме жолдары такелажбен, бөренелермен ластануы мүмкін учаскелерде жүргізеді. Тралданатын жолдың ені кеме жолдарымен жүретін жүзбелі белгілермен қоршалған еніне сәйкес болуы керек.

60. Авариялық тралдау жұмыстары қандай да бір су жолының учаскелерінде кемеге қауіп туғызатын зәкір, лот немесе басқа да бір зат суға батқан кезде, немесе кеме әлде салдар апатқа ұшыраған жағдайда жүргізіледі.

7-параграф. Кеме қатынасының қарқындылығына талдау жүргізу

Ескерту. Қағидалар 7-параграфпен толықтырылды - ҚР Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрінің 27.06.2023 № 470 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

61. Су жолдарының қызмет көрсетілетін кеме қатынасы учаскелерінің ұзақтығына қажеттілікті айқындау және жол жұмыстарының жоспарланып отырған көлемін өзектендіру мақсатында кеме қатынасының қарқындылығына талдау жүргізіледі.

62. Ішкі су жолдарындағы кеме қатынасы учаскелерінде кеме қатынасының қарқындылығын талдауды уәкілетті орган уәкілетті органның кәсіпорнымен бірлесіп бес жылда бір рет жүргізеді.

63. Кеме қатынасының қарқындылығын талдау жоспарланған тасымалдау маршруттары және кеме қатынасы ұйымдары ұсынатын жүктер мен жолаушыларды тасымалдау маршруттары туралы деректер негізінде жүргізіледі.

Об утверждении Правил планирования и проведения путевых работ по обеспечению безопасности судоходства на внутренних водных путях

Приказ Министра транспорта и коммуникаций Республики Казахстан от 27 сентября 2013 года № 761. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 29 октября 2013 года № 8861.

В соответствии с подпунктом 26-2) пункта 1 статьи 9 Закона Республики Казахстан "О внутреннем водном транспорте" ПРИКАЗЫВАЮ:

Сноска. Преамбула – в редакции приказа Министра индустрии и инфраструктурного развития РК от 27.06.2023 № 470 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

1. Утвердить прилагаемые Правила планирования и проведения путевых работ по обеспечению безопасности судоходства на внутренних водных путях.

2. Департаменту водного транспорта Министерства транспорта и коммуникаций Республики Казахстан (Тлепов К.Н.) обеспечить:

1) в установленном законодательством порядке государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

2) после государственной регистрации настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан, официальное опубликование в средствах массовой информации, в том числе размещение его на интернет-ресурсе Министерства транспорта и коммуникаций Республики Казахстан и на интранет-портале государственных органов;

3) представление в Юридический департамент Министерства транспорта и коммуникаций Республики Казахстан сведений о государственной регистрации и о направлении на опубликование в средствах массовой информации в течение 5 рабочих дней после государственной регистрации настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан.

3. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на вице-министра транспорта и коммуникаций Республики Казахстан Бектурова А.Г.

4. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Министр

А. Жумагалиев

Утверждены приказом Министра транспорта и коммуникаций Республики Казахстан от 27 сентября 2013 года № 761

Правила
планирования и проведения путевых работ по обеспечению
безопасности судоходства на внутренних водных путях
1. Общие положения

1. Настоящие Правила планирования и проведения путевых работ по обеспечению безопасности судоходства на внутренних водных путях далее – Правила) разработаны в соответствии с подпунктом 26-2) пункта 1 статьи 9 Закона Республики Казахстан от 6 июля 2004 года "О внутреннем водном транспорте".

2. Правила определяют порядок планирования и проведения путевых работ по обеспечению безопасности судоходства на внутренних водных путях Республики Казахстан.

3. Действие настоящих Правил распространяется на поверхностные водные объекты, которые отнесены к категории судоходных водных путей, согласно приказу исполняющего обязанности Министра индустрии и инфраструктурного развития Республики Казахстан от 31 января 2020 года № 37 "Об утверждении Правил отнесения водных объектов к категории судоходных и перечня судоходных водных путей" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 19985).

Сноска. Пункт 3 в редакции приказа Министра индустрии и инфраструктурного развития РК от 12.01.2021 № 7 вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

4. В настоящих Правилах используются следующие основные понятия:

1) русловые изыскания – комплекс топографических и гидрографических работ направленных на исследования водных путей и обеспечение технической документацией всех видов путевых работ;

2) поверхностные водные объекты – водоемы (реки и приравненные к ним каналы, озера, водохранилища, пруды и другие внутренние водоемы, территориальные воды), ледники, болота;

3) путевые работы – дноуглубительные (землечерпательные), выправительные, тральные, дноочистительные, изыскательские и другие работы по устройству и содержанию средств навигационного оборудования на внутренних водных путях;

4) судоходство – деятельность, связанная с использованием судов для перевозки грузов, пассажиров и их багажа, почтовых отправлений, буксировки, проведения поисков, разведки и добычи полезных ископаемых, рыбных и иных промыслов, строительных, путевых, гидротехнических, подводно-технических и других подобных работ, лоцманской проводки, спасательных операций, осуществления мероприятий по охране водных объектов, защите их от загрязнения и засорения, подъема затонувшего имущества, государственного контроля и надзора, проведения научных исследований, за исключением деятельности с использованием маломерных судов;

5) внутренние водные пути Республики Казахстан (далее – внутренние водные пути) – естественные или искусственно созданные пути сообщения, возможные для использования в целях судоходства;

6) навигация – период времени, в течение которого возможно судоходство;

7) схема расстановки навигационных знаков - схема участка реки с нанесенными в определенном порядке знаками навигационного оборудования;

8) пункт отстоя – земельный участок и акватория поверхностного водного объекта, обустроенные и оборудованные в целях ремонта, отстоя в летнее и зимнее время года, технического осмотра судов, плотов и иных плавучих объектов;

9) выправительные работы – вид путевых работ направленный на поддержание габаритов судового хода и заключается в разработке побочней, укреплении берегов и возведении дамб, запруд и других гидротехнических сооружений;

10) уполномоченный орган – центральный исполнительный орган, осуществляющий руководство в сфере внутреннего водного транспорта,

а также в пределах, предусмотренных законодательством Республики Казахстан, - межотраслевую координацию;

11) предприятие уполномоченного органа – государственное предприятие внутреннего водного транспорта, основной задачей которого является осуществление производственной деятельности для надлежащего содержания и развития внутренних водных путей и судоходных гидротехнических сооружений (шлюзов) в целях обеспечения безопасного плавания судов в пределах обслуживаемых границ;

12) схема внутренних водных путей (лоцманская карта) – схема (карта) участка реки с нанесенным судовым ходом, навигационными знаками и ориентирами, с указанными глубинами и габаритами судового хода.

5. Путевые работы проводятся с целью создания, содержания, развития и безопасной эксплуатации судоходных внутренних водных путей.

Проведение путевых работ, в том числе работ по устройству и содержанию рейдов в портах, находящихся в государственной собственности, и подходов к причалам этих портов, а также содержание судоходных гидротехнических сооружений и организация перевозчиком технологической связи осуществляются предприятиями уполномоченного органа, за исключением судоходного участка реки Есиль в пределах административно-территориальной границы столицы, обеспечение проведения путевых работ которого возложено на местный исполнительный орган столицы.

Проведение путевых работ на подходах к портам, не указанным в абзаце втором пункта 5 настоящих Правил, а также в пунктах отстоя осуществляются их владельцами.

Работы по содержанию внутренних водных путей и судоходных гидротехнических сооружений на них осуществляются без специальных разрешений на проведение путевых работ.

6. По каждому участку водных путей соответствующими предприятиями уполномоченного органа составляются схемы внутренних водных путей (лоцманские карты).

7. Схемы расстановки навигационных знаков корректируются с учетом рекомендаций территориальных подразделений уполномоченного органа на реках ежегодно, на озерах и водохранилищах не реже одного раза в 5 лет.

8. Схемы расстановки навигационных знаков могут корректироваться в течении навигации.

Все изменения состояния внутренних водных путей и навигационного оборудования, происходящие в течение навигации, своевременно доводятся до сведения судоводителей.

9. По каждому участку внутренних водных путей соответствующими предприятиями уполномоченного органа составляются проекты путевых работ на навигацию либо на более длительный период, но на срок не более 3 лет.

10. Проект путевых работ является руководящим документом при выполнении работ по обеспечении водных путей в судоходном состоянии.

11. Задачами проекта путевых работ являются:

1) составление схемы расстановки знаков;

2) выявление лимитирующих перекатов;

3) подсчет возможных объемов работ по объектам;

4) определение последовательности их выполнения;

5) выбор оптимальных вариантов расстановки технических средств с учетом сложившихся природных условий и происходящих на участке русловых переформирований.

12. Основой для проекта путевых работ являются русловые изыскания предшествующих лет.

В течении навигации мероприятия намеченные в проекте путевых работ могут корректироваться, как по объемам, так и по времени и очередности выполнения работ.

2. Порядок планирования путевых работ

13. Планирование путевых работ производится на основании заключенных договоров о государственных закупках работ и услуг, и состоит из:

1) плана мероприятий по обеспечению водных путей в судоходном состоянии;

2) графика мероприятий по выставлению (снятию) и обслуживанию знаков навигационного оборудования.

Владельцы сооружений на внутренних водных путях (в том числе и возводимых) осуществляют планирование путевых работ по мере необходимости.

14. Планом мероприятий по обеспечению водных путей в судоходном состоянии устанавливаются виды выполняемых путевых работ, сроки их выполнения, объемы выполняемых работ в естественных единицах измерения и в денежном выражении с разбивкой по месяцам.

15. Объем работ по выставлению (снятию) и обслуживанию знаков навигационного оборудования судовых ходов, определяется в километро-сутках, исчисляется умножением протяженности судового хода в километрах на продолжительность навигации в сутках.

Объем дноуглубительных и выправительных работ определяется в тысячи кубических метров по русловым изыскательским съемкам, с учетом анализа работы предыдущих лет и возможности имеющихся технических средств.

Объем дноочистительных работ определяется в тоннах, по актам путевых мастеров составленных в результате рекогносцировочного обследования размываемых берегов и тральных работ, с учетом анализа работы предыдущих лет и возможности имеющихся технических средств.

Объем тральных работ определяется площадью траления в квадратных километрах, исчисляемой как произведение длины протраленного водного пути на ширину траления.

Объем русловых изысканий определяется в километрах снятого участка по судовому ходу.

Сноска. Пункт 15 с изменением, внесенным приказом Министра по инвестициям и развитию РК от 30.10.2018 № 753 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

16. Графиком мероприятий по выставлению (снятию) и обслуживанию знаков навигационного оборудования устанавливается протяженность внутренних водных путей, сроки действия навигационного оборудования, гарантированные габариты судового хода с указанием проектного уровня воды и опорного водомерного гидропоста, количество навигационных знаков.

3. Порядок проведения путевых работ
Параграф 1. Русловые изыскательские работы

17. Основой для проектирования и организации всех видов путевых работ являются русловые изыскания.

18. Русловые изыскания выполняются специальными русловыми изыскательскими партиями, оснащенными специальной аппаратурой и плавсредствами.

19. Штат русловых изыскательских партий устанавливает предприятие уполномоченного органа в зависимости от условий, характера, объема и организации работ.

20. Русловые изыскательские партии размещаются на брандвахтах или самоходных судах. При выделении из состава партии отряда для одновременного выполнения небольших по объему работ связанных с землечерпанием, возможно его размещение на земснаряде.

21. В целях лучшего изучения руслового режима, ускорения производства и повышения качества работ, приказом предприятия уполномоченного органа, за каждой русловой изыскательской партией закрепляется определенный участок водного пути.

22. Обработка русловых съемок выполняется от проектного уровня. На плане обязательно указывается масштаб, расстояния начала и конца участка от устья реки, рабочего уровня воды над нулевой отметкой графика по ближайшему водомерному посту на дату и время промера, параметров прорези (длина, ширина, площадь прорези, средний снимаемый слой), расчета объемов извлекаемого грунта, места разбивки створ (начало и конец работ, правая и левая кромка прорези), подписи лица, производившего съемку.

Параграф 2. Дноуглубительные (землечерпательные) работы

23. Дноуглубительные (землечерпательные) работы выполняются специальными дноуглубительными снарядами. Тип земснаряда выбирается в зависимости от свойств грунта, условий транспортировки грунта, характеристик снаряда и гидрологических условий, сложившихся на перекате.

24. Передвижение судов технического флота осуществляется через диспетчерскую службу вспомогательными буксирными судами.

25. Организация дноуглубительных (землечерпательных) работ на перекате осуществляется согласно с планом русловой изыскательской съемки.

26. До начала установки земснаряда на прорезь, на местности устанавливаются знаки границ прорези (створы), а также знаки необходимые для обеспечения требуемой технологии выполнения работ (продольные створы траншей, поперечные створа границ между сериями). Створы устанавливаются в соответствии с планом русловой изыскательской съемки.

27. Установка земснаряда производится строго по створам (или координатам) установленным на местности.

28. Укладка извлеченного из прорези грунта выполняется в места указанные на плане русловой съемки. Отвал грунта не должен создавать затруднений для движения судов и не должен обратно попадать в прорезь.

Параграф 3. Выправительные работы

29. Выправительные работы выполняются специальными техническими средствами (дноуглубительными снарядами) или выправительными бригадами.

30. Вид выправительных сооружений и тип технических средств для их возведения выбираются в зависимости от происходящих русловых переформирований и гидрологических характеристик переката.

31. При возведении выправительных сооружений, кроме основных технических средств, используется вспомогательный флот (баржи, буксирные теплоходы).

32. Работы по возведению выправительного сооружения выполняются по плану русловой изыскательской съемки, где указывается расположение выправительного сооружения в плане, параметры сооружения (длина, ширина, высота, объем необходимого грунта), место забора грунта для отсыпки сооружения.

Параграф 4. Дноочистительные работы

33. Дноочистительные работы выполняются специальными техническими средствами (карчекраны, плавкраны). Уборка отдельных карч с судового хода возможна буксирными теплоходами, путем буксировки их за кромку судового хода, с последующим удалением на берег карчекраном.

34. При использовании несамоходных дноочистительных снарядов, буксировка их к месту работы и установка на место работы осуществляется с помощью вспомогательного буксирного флота.

35. С начала навигации, в первую очередь удаляются все подводные препятствия, находящиеся в пределах судового хода и у прижимных берегов, создающие аварийную ситуацию. Работы начинают с верхнего участка.

36. После спуска до нижней границы участка дноочистительный снаряд вновь поднимается на верхний участок. Если дноочистительный снаряд несамоходный, то он буксируется вспомогательным буксирным судном.

37. Вторым ходом вниз по течению снарядом убирают препятствия, обнаруженные в полосе, равной двойной гарантированной ширине судового хода.

38. При третьем заходе, для предотвращения попадания препятствий в русло реки во время паводка, выполняют берегоочистительные работы на размываемых берегах.

39. Извлеченные препятствия должны быть перемежены на не размываемый берег или в старицу и складированы с учетом невозможности выноса их обратно в русло реки во время паводка и ледохода.

40. Для транспортировки извлеченных препятствий и выгрузки их в безопасное место используется вспомогательный флот (буксировщики, баржи, завозни, шаланды).

Параграф 5. Работы по выставлению (снятию) и обслуживанию
знаков навигационного оборудования

41. Основным производственным звеном в службе обстановки (службе навигационного оборудования) является обстановочный участок, возглавляемый мастером пути.

42. На обстановочном участке в зависимости от объема работ, интенсивности и характера судоходства применяют бригадную, постовую и бригадно-постовую форму обслуживания.

43. Границы обстановочных участков на судоходных водных путях устанавливаются предприятиями уполномоченного органа.

44. Протяженность участка пути и частота объездов этого участка зависят от характеристик пути (габаритов, скорости течения, количества перекатов и др.), насыщенности участка знаками навигационного оборудования, эксплуатационных качеств технических средств и интенсивности судоходства. Но не менее 4 объездов в месяц.

Сноска. Пункт 44 в редакции приказа Министра по инвестициям и развитию РК от 30.10.2018 № 753 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

45. Протяженность закрепляемого за бригадой участка пути составляет 30 - 100 километров.

46. Протяженность обстановочных участков при постовой форме обслуживания составляет 5 - 14 километров.

47. Выставление знаков навигационного оборудования начинается за 3 - 4 дня до начала навигации.

48. Снятие знаков навигационного оборудования выполняется в течение 3 - 4 дней после закрытия навигации.

49. При выставлении и снятии знаков навигационного оборудования дополнительно используется вспомогательный флот, из расчета на 1 - 2 бригады одна баржа-площадка с теплоходом буксировщиком.

50. Объезды обстановочных участков в навигационный период выполняются согласно графика объездов, которые составляются предприятиями водных путей.

51. Во время объездов выполняются промеры глубин, перестановка знаков, очистка знаков от мусора и травы, замена намокших и поврежденных знаков, проверка и замена светосигнального оборудования.

52. При нахождении на обстановочной базе выполняются работы по ремонту навигационных знаков, их просушки, очистки и окраски, сборки новых знаков, подготовки якорей, буйков, а также работы по обслуживанию теплоходов и других плавсредств (лодки, понтоны).

Параграф 6. Тральные работы

53. Тральные работы выполняются специальными тральными бригадами. При необходимости местное и аварийное траление можно выполнять обстановочными бригадами.

54. Тральные бригады располагаются на теплоходах. Бригады укомплектовываются двумя моторными лодками, жестким и мягким тралом.

55. По характеру и срокам проведения траление подразделяется на сплошное, местное и аварийное.

56. Сплошное траление проводится по графику, утвержденному предприятием уполномоченного органа.

57. Начинаются работы по сплошному тралению на спаде паводка с верхнего участка.

58. Сплошное траление выполняют на всем протяжении транзитного судового хода, за исключением плесовых участков с глубинами, превышающие гарантированные глубины в 1,5 раза.

59. Местное траление проводят в промежутки времени между сплошными тралениями на всех перекатах, порогах, подходах к пристаням и на участках, где имеется сильный размыв берегов, а также на участках, где возможно засорение судового хода такелажем, бревнами и т. п. Ширина протраливаемой полосы должна соответствовать ширине огражденного плавучими знаками судового хода.

60. Аварийное траление какого-либо участка судового хода выполняют в тех случаях, когда на данном участке утоплен якорь, лот или другой предмет, представляющий опасность для судов, а также в случае аварии с судном или плотом.

Параграф 7. Проведение анализа интенсивности судоходства

Сноска. Правила дополнены параграфом 7 в соответствии с приказом Министра индустрии и инфраструктурного развития РК от 27.06.2023 № 470 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

61. В целях определения потребности в протяженности обслуживаемых судоходных участков водных путей и актуализации планируемых объемов путевых работ проводится анализ интенсивности судоходства.

62. Анализ интенсивности судоходства на судоходных участках внутренних водных путях проводится уполномоченным органом совместно с предприятием уполномоченного органа раз в пять лет.

63. Анализ интенсивности судоходства проводится на основании данных о планируемых маршрутах перевозки и маршрутах перевозки грузов и пассажиров, предоставляемых судоходными организациями.