"Икемді автоматты желілер" кәсіби стандартын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің орынбасары – Қазақстан Республикасы Индустрия және жаңа технологиялар министрінің 2014 жылғы 13 наурыздағы № 77 бұйрығы. Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде 2014 жылы 5 мамырда № 9401 тіркелді. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрінің 2016 жылғы 30 наурыздағы № 308 бұйрығымен

Ескерту. Бұйрықтың күші жойылды - ҚР Инвестициялар және даму министрінің 30.03.2016 № 308 (алғаш ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

Қазақстан Республикасының Еңбек кодексі 138-5-бабының 3-тармағына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:
1. Қоса беріп отырған «Икемді автоматты желілер» кәсіби стандарты бекітілсін.
2. Қазақстан Республикасы Индустрия және жаңа технологиялар министрлігінің Өнеркәсіп комитеті (Б.Ә. Қасымбеков) заңнамада белгіленген тәртіпте:
1) Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде осы бұйрықтың мемлекеттік тіркелуін;
2) Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде осы бұйрық мемлекеттік тіркелгеннен кейін күнтізбелік он күн ішінде бұқаралық ақпарат құралдарында және «Әділет» ақпараттық-құқықтық жүйесінде ресми жариялауға жіберуді;
3) Қазақстан Республикасы Индустрия және жаңа технологиялар министрлігінің интернет-ресурсында осы бұйрықтың орналасуын қамтамасыз етсін.
3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Қазақстан Республикасының Индустрия және жаңа технологиялар бірінші вице-министрі А.П. Рауға жүктелсін.
4. Осы бұйрық оның алғаш рет ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасы
Премьер-Министрінің
орынбасары – Қазақстан
Республикасы Индустрия және
жаңа технологиялар министрі Ә. Исекешев

«КЕЛІСІЛДІ»:
Қазақстан Республикасы
Еңбек және халықты әлеуметтік
қорғау министрі
___________ Т. Дүйсенова
2014 жылғы 31 наурыз

Қазақстан Республикасы
Премьер-Министрінің орынбасары –
Қазақстан Республикасы
Индустрия және
жаңа технологиялар министрінің
2014 жылғы 13 наурыздағы
№ 77 бұйрығымен
бекітілді

«Икемді автоматты желілер» кәсіби стандарты

1. Жалпы ережелер

1. «Икемді автоматты желілер» кәсіби стандарты (бұдан әрі – КС) кәсіби қызмет саласындағы біліктілік деңгейіне, құзыретіне, мазмұнына, сапасына және еңбек жағдайларына қойылатын талаптарды анықтайды және:
1) еңбек нарығының қазіргі заман қажеттілігіне жауап беретін біліктілік талаптарын жаңартуға, кәсіби қызметтің мазмұнына бірыңғай талаптарды белгілеуге;
2) қызметкерлерді басқару саласында кең шеңбердегі міндеттерді шешуге;
3) білім беру стандарттарын, оқу жоспарларын, модульдік оқу бағдарламаларын әзірлеуге, сонымен қатар тиісті оқу-әдістемелік материалдарды әзірлеуге;
4) кәсіби даярлықтарын бағалауды жүргізуге және мамандардың біліктілік сәйкестігін растауға арналған.
2. КС негізгі пайдаланушылары:
1) білім беру ұйымдарының түлектері, қызметкерлер;
2) ұйымдардың басшылары мен қызметкерлері, ұйымдардың қызметкерлерді басқару бөлімшелерінің басшылары мен мамандары;
3) білім беру бағдарламаларын әзірлейтін мамандар;
4) кәсіби даярлықтарын бағалау және біліктілік сәйкестігін растау саласындағы мамандар.
3. КС негізінде қызметтің, лауазымның, біліктілікті арттырудың, қызметкерлерді аттестаттаудың, еңбекті ынталандыру жүйесінің және т.б. функционалдық модельдеріне қатысты ішкі, корпоративтік стандарттары әзірленеді.
4. Осы КС-да келесі терминдер мен анықтамалар қолданылады:
1) біліктілік – қызметкердің белгілі бір қызмет түрі шеңберінде еңбек міндеттерін сапалы орындауға дайын болу дәрежесі;
2) біліктілік деңгейі – орындалатын жұмыстардың күрделілігін, дербестігі мен жауапкершілігін сипаттайтын қызметкердің біліктілігіне (құзыреттеріне) қойылатын талаптар деңгейі;
3) еңбек мәні – белгілі бір еңбек құралдарының көмегімен өнім жасау мақсатында қызметкердің іс-қимылы бағытталатын зат;
4) еңбек құралдары – қызметкердің еңбек мәнін бастапқы күйден өнімге айналдыру үшін пайдаланатын құралдары;
5) еңбек қызметінің түрі – кәсіби қызмет саласының еңбек функцияларының тұтастай жиынтығынан және оларды орындауға қажетті құзыреттерден қалыптасқан құрамдас бөлігі;
6) еңбек функциясы – бизнес-үдеріс арқылы анықталатын және оларды еңбек қызметінің белгілі бір түрі шеңберінде орындау үшін қажетті құзыреттердің болуын көздейтін еңбек іс-қимылдарының біріктірілген және салыстырмалы түрде дербес жиынтығы;
7) кәсіби қызмет саласы – жалпы ықпалдасқан негізі (ұқсас және мақсаттылығы жақын объектілер, технологиялар, оның ішінде еңбек құралдары) бар және оларды орындау үшін ұқсас құзыреттер мен еңбек функцияларының жинағын көздейтін саланың еңбек қызметі түрлерінің жиынтығы;
8) КС – кәсіби қызметтің нақты саласындағы қызметкердің еңбек мазмұнына, сапасына, жағдайына және біліктілік деңгейіне, құзыреттеріне қойылатын талаптарды айқындайтын стандарт;
9) КС бірлігі – осы қызмет түрі үшін тұтас, аяқталған, салыстырмалы түрде дербес және маңызды болып табылатын нақты еңбек функциясының ашық сипаттамасынан тұратын КС құрылымдық элементі;
10) кәсіп – арнайы дайындықтың, жұмыс тәжірибесінің нәтижесінде пайда болған арнайы теориялық білім мен практикалық дағдылар кешенін білуді талап ететін еңбек қызметінің түрі;
11) құзырет – қызметкердің еңбек қызметінде білімін, білігі мен тәжірибесін қолдану қабілеті;
12) лауазым – жұмыс берушінің лауазымдық өкілеттіліктер мен лауазымдық міндеттер шеңбері жүктелген құрылымдық бірлігі;
13) міндет - нақты бір еңбек мәндері мен құралдарын пайдалана отырып, еңбек функциясын іске асырумен және нәтижеге қол жеткізумен байланысты іс-қимылдар жиынтығы;
14) сала - өнім шығаруда, өндіріс технологиясы, жұмыс істейтіндердің негізгі қорлары мен кәсіптік дағдыларында ортақ мақсаты бар кәсіпорындар мен ұйымдар жиынтығы;
15) салалық біліктілік шеңбері (бұдан әрі - СБШ) – салада танылатын біліктілік деңгейлерінің құрылымдалған сипаттамасы;
16) ұлттық біліктілік шеңбері (бұдан әрі - ҰБШ) – еңбек нарығында танылатын біліктілік деңгейлерінің құрылымдалған сипаттамасы;
17) функционалдық карта – еңбек қызметінің белгілі түрі қызметкерінің кәсіби қызметтің сол немесе өзге саласы шеңберінде орындайтын еңбек функциялары мен кәсіби міндеттерінің құрылымдалған сипаттамасы.

2. КС паспорты

5. Экономикалық қызметтің түрі: Икемді автоматты желілер.
6. Кәсіби қызмет саласы: Икемді автоматты желілер.
7. Кәсіби қызмет саласының негізгі мақсаты: автоматты желінің үздіксіз жұмысын қамтамасыз ету, басқару пультіден қарапайым және күрделі бөлшектерді өңдеу процесінде автоматты және жартылай автоматты желілер мен агрегатты станоктардың жекелеген тетіктерін қосымша баптау, сандық бағдарламалық басқаруы (СББ) бар көп мақсатты станоктарға қызмет көрсету және басқару кешенді ретке келтіру және сынама бөлшектерді өңдеу.
8. Кәсіби қызмет түрлері, кәсіптер, біліктілік деңгейлері осы КС 1-қосымшасында көрсетілген.

3. Еңбек қызмет түрлерінің (кәсіп) карточкалары

1-параграф. Станоктар мен қондырғылардың автоматты, жартылай
автоматты желілерінің операторы

9. СБШ бойынша біліктілік деңгейі: 2-3.
10. Мүмкін болатын лауазым атауы: станоктар мен қондырғылардың автоматты, жартылай автоматты желілерінің операторы.
11. Орындалатын еңбек функциясының жалпыланған сипаттамасы –ауырлығы орташа, күрделі және ірі габаритті бөлшектерді механикалық өңдеу.
12. Қолданыстағы нормативтік құжаттармен байланысы осы КС
2-қосымшасының 1-кестесінде көрсетілген.
13. Станоктар мен қондырғылардың автоматты, жартылай автоматты желілерінің операторының еңбек жағдайына, біліміне және жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар осы КС 2-қосымшасының 2-кестесінде көрсетілген.
14. Станоктар мен қондырғылардың автоматты, жартылай автоматты желілерінің операторы орындайтын еңбек функцияларын анықтайтын КС бірліктерінің тізбесі осы КС 2-қосымшасының 3-кестесінде көрсетілген.
15. Станоктар мен қондырғылардың автоматты, жартылай автоматты желілерінің операторы орындайтын КС бірліктерінің сипаттамасы осы КС
2-қосымшасының 4-кестесінде көрсетілген.
16. Станоктар мен қондырғылардың автоматты, жартылай автоматты желілерінің операторының құзыреттеріне қойылатын талаптар осы КС
2-қосымшасының 5-6-кестелерінде көрсетілген..

2-параграф. Бағдарламалық басқарылатын станоктардың операторы

17. СБШ бойынша біліктілік деңгейі: 2-3.
18. Мүмкін болатын лауазым атауы: бағдарламалық басқарылатын станоктардың операторы.
19. Орындалатын еңбек функциясының жалпыланған сипаттамасы –бөлшектерді ауыстыруды және құрама бекітулерді қажет ететін ауыстырулары бар ауырлығы орташа, күрделі бөлшектерді механикалық өңдеу.
20. Қолданыстағы нормативтік құжаттармен байланысы осы КС
3-қосымшасының 1-кестесінде көрсетілген.
21. Бағдарламалық басқарылатын станоктар операторының еңбек жағдайына, біліміне және жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар осы КС 3-қосымшасының 2-кестесінде көрсетілген.
22. Бағдарламалық басқарылатын станоктардың операторы орындайтын еңбек функцияларын анықтайтын КС бірліктерінің тізбесі осы КС 3-қосымшасының 3-кестесінде көрсетілген.
23. Бағдарламалық басқарылатын станоктардың операторы орындайтын КС бірліктерінің сипаттамасы осы КС 3-қосымшасының 4-кестесінде көрсетілген.
24. Бағдарламалық басқарылатын станоктар операторының құзыреттеріне қойылатын талаптар осы КС 3-қосымшасының 5-6-кестелерінде көрсетілген.

4. Кәсіби стандартты әзірлеушілер

25. Қазақстан Республикасы Индустрия және жаңа технологиялар министрлігі КС әзірлеушісі болып табылады.
26. Келісу парағы, КС сараптамасы мен тіркелуі осы КС 4-қосымшасында келтірілген.

«Икемді автоматты желілер»
кәсіби стандартына
1-қосымша

Еңбек қызметінің түрлері, кәсіптер, біліктілік деңгейлері

Реттік №	Қызмет түрінің атауы	Еңбек нарығының бағыттары ескерілген кәсіп атауы	01-2005 Қазақстан Республикасы мемлекеттік кәсіптер жіктеуішісіне сәйкес кәсіптер атауы	Cалалық біліктілік шеңберінің біліктілік деңгейлері
1.	Күрделілігі орташа, күрделі және ірі көлемді бөлшектерді механикалық өңдеу	Станоктар мен қондырғылардың автоматты және жартылай автоматты желілерінің операторы	Автоматты және жартылай автоматты тізбектер станоктары және қондырғылар операторы	2-3
2.	Күрделілігі орташа, көптеген ауысулары бар, бөлшектердің орнын ауыстырып қоюды және құрамдастырылған бекітпені талап ететін күрделі бөлшектерді механикалық өңдеу	Бағдарламамен басқарылатын станоктардың операторлары	Бағдарламалық басқарудағы қондырғылар операторы	2-3

«Икемді автоматты желілер»
кәсіби стандартына
2-қосымша

1 Кесте. Қолданыстағы нормативтік құжаттармен байланысы

«Қызметтердің жіктеуіші» 01-2005 Қазақстан Республикасының мемлекеттік жіктеуіші
Базалық топ	8211- Автоматты және жартылай автоматты тізбектер станоктары және қондырғылар операторы
Жұмыс және жұмысшылар кәсіптерінің Бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамасы (БТБА)
БТБА шығарылымы, тарауы	2-шығарылым, «Қазандық, суық қалыптау, созғылау және сығу жұмыстары» бөлімі (Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы «1» наурыздағы № 66-ө-м бұйрығымен бекітілген)
БТБА бойынша кәсіп	Станоктар мен қондырғылардың автоматты, жартылай автоматты желілерінің операторы
Салалық біліктілік шеңберінің (СБШ) біліктілік деңгейі	БТБА бойынша разрядтар
2	2-3
3	4-5

2-кесте. Станоктар мен қондырғылардың автоматты, жартылай автоматты
желілері операторының еңбек жағдайына, біліміне және жұмыс
тәжірибесіне қойылатын талаптар

Кәсібі бойынша болуы мүмкін жұмыс орындары (кәсіпорындар, ұйымдар)		Машина жасау кәсіпорындарының автоматты және жартылай автоматты желілері
Зиянды және қауіпті еңбек жағдайы		Жоқ
Жұмысқа рұқсат берудің ерекше шарты		Қазақстан Республикасының Заңнамасына сәйкес
СБШ біліктілік деңгейі	Кәсіптік білім алу және оқыту деңгейі		Талап етілетін жұмыс тәжірибесі
2	Жалпы орта білім болған кезде қысқа мерзімді курстар немесе кәсіпорында оқыту		-
3	Техникалық және кәсіби білімнің белгіленген біліктілік деңгейі және практикалық жұмыс тәжірибесі		2-деңгейде 2 жыл

3-кесте. Станоктар мен қондырғылардың автоматты, жартылай автоматты
желілері операторы орындайтын еңбек функцияларын анықтайтын
КС бірліктерінің тізбесі

Еңбек функциясының №	Еңбек функциясының атауы (кәсіби стандарттың бірлігі)
1	Қарапайым дайындамаларды бункерге жүктеу, ірі көлемді дайындамаларды орнату, ақауларды жою
2	Автоматты желінің үздіксіз жұмысын қамтамасыз ету, басқару пультіден (БП) қарапайым және күрделі бөлшектерді өңдеу процесінде автоматты және жартылай автоматты желілер мен агрегатты станоктардың жекелеген тетіктерін қосымша баптау
3	Станоктар мен қондырғылар желісінен дайын бөлшектерді түсіріп алу, арнаулы бақылау-өлшеу аспаптарымен дайын бөлшектердің сапасын тексеру

4-кесте. Станоктар мен қондырғылардың автоматты, жартылай автоматты
желілері операторы орындайтын КС бірліктерінің сипаттамасы

Еңбек функциясының №	Еңбек мәні	Еңбек құралдары	Міндеттер
1	Қарапайым дайындамалар	Дайындамаларды жүктеу/түсіру құрылғылары	1-1) Қарапайым дайындамаларды бункерге жүктеу
	Ірі көлемді дайындамалар	Жүк көтеру тетіктері, құрылғы және жарақ	1-2) Ірі көлемді дайындамаларды орнату
	Қосалқы бөлшектер, құрал-сайман, жұмыс сұйықтықтары	Слесарлық құрал-сайман, құрылғы	1-3) Ақауларды жою
2	Қарапайым және ірі көлемді дайындамалар	Тетіктер және жабдық	2-1 БП-ден қарапайымжәне күрделі бөлшектерді өңдеу.
	Құрал-сайман, жұмыс сұйықтықтары	Жарақ, индикация және дабылдама жүйесі	2-2) Құрал-сайманды бақылау, МСС
	Қосалқы бөлшектер, құрал-сайман	Слесарлық құрал-сайман, құрылғы	2-3) Қосалқы бөлшек пен құрал-сайманды орнату
3	Дайын бөлшектер	Дайын бөлшектерді түсіріп алуға арналған құрылғы	3-1) Дайын бөлшектерді түсіріп алу
	Дайын бөлшектер	Арнайы бақылау-өлшеу аспаптары және құрал-сайманы	3-2) Дайын бөлшектердің сапасын тексеру

5-кесте. СБШ бойынша 2-біліктілік деңгейіндегі станоктар мен
қондырғылардың автоматты, жартылай автоматты желілері операторының
құзыреттеріне қойылатын талаптар

Еңбек міндетінің №	Жеке және кәсіби құзыреттері	Дағдылары мен біліктері	Білімі
1-1)	Дайындамаларады бункерге жүктеу кезіндегі шектеулі жауапкершілікті және белгілі бір дербестік деңгейін болжайтын норманы іске асыру бойынша орындаушылық қызмет	Дайындамаларады бункерге жүктеу	Қызмет көрсетілетін автоматты және жартылай автоматты станоктар мен қондырғылар желісінің жұмыс істеу принциптерін
1-2)	Ірі көлемді дайындамаларды орнату кезіндегі шектеулі жауапкершілікті және белгілі бір дербестік деңгейін болжайтын норманы іске асыру бойынша орындаушылық қызмет	Ірі көлемді дайындамаларды орнату, жүк көтеру механизмдерімен жұмыс істеу	Қызмет көрсетілетін автоматты және жартылай автоматты станоктар мен қондырғылар желісінің, жүк көтеру механизмдерінің жұмыс істеу принциптері
2-1)	БП-ден қарапайым және күрделі бөлшектерді өңдеу кезіндегі шектеулі жауапкершілікті және белгілі бір дербестік деңгейін болжайтын норманы іске асыру бойынша орындаушылық қызмет	БП-ден қарапайым және күрделі бөлшектерді өңдеу	Өңделетін материалдардың негізгі механикалық қасиеттері; дәлдік шегі мен қондыру жүйесі; квалитеттер мен бұдырлылық параметрлері
2-2)	Құрал-сайманды, МСС-ны басқару кезіндегі шектеулі жауапкершілікті және белгілі бір дербестік деңгейін болжайтын норманы іске асыру бойынша орындаушылық қызмет	Құрал-сайманды, МСС-ны басқару	Кең таралған құрылғы, кескіш аспаптардың атаулары, қолданылу мақсаттары және пайдалану талаптары, салқындату және майлау сұйықтықтарының, МСС қолданылу масқаты мен қасиеттері
3-1)	Дайын бөлшектерді станок пен қондырғы желілерінен түсіріп алу кезіндегі шектеулі жауапкершілікті және белгілі бір дербестік деңгейін болжайтын норманы іске асыру бойынша орындаушылық қызмет	Дайын бөлшектерді станок пен қондырғы желілерінен түсіріп алу	Қызмет көрсетілетін автоматты және жартылай автоматты станоктар мен қондырғылар желісінің, жүк көтеру механизмдерінің жұмыс істеу принциптері

6-кесте. СБШ бойынша 3-біліктілік деңгейіндегі станоктар мен
қондырғылардың автоматты, жартылай автоматты желілері операторының
құзыреттеріне қойылатын талаптар

Еңбек міндетінің №	Жеке және кәсіби құзыреттері	Дағдылары мен біліктері	Білімі
1-3)	Өз бетінше жоспарлауды, бір ақауларды жою үшін жауапкершілікті көздейтін, басшылық етумен норманы іске асыру бойынша орындаушылық қызмет	Ақауларды жою	Жабдықтың құрылысы, принциптік схемалары және автоматты және жартылай автоматты желілер тетіктерінің өзара іс-қимылдары, оларды қосымша баптау қағидалары
2-3)	Өз бетінше жоспарлауды, қосалқы бөлшектер мен құрал-сайманды орнату үшін жауапкершілікті көздейтін, басшылық етумен норманы іске асыру бойынша орындаушылық қызмет	Қосалқы бөлшектер мен аспапты қондыру	Қызмет көрсетілетін автоматты және жартылай автоматты станоктар мен қондырғылар желісінің құрылымы, оның тетіктерін қосымша баптау қағидалары, кең таралған құрал-сайманның кескіш аспаптардың атаулары, қолданылу мақсаты, құрылымы және пайдалану талаптары
3-2)	Өз бетінше жоспарлауды, дайындалған бөлшектердің сапасын тексеру үшін жауапкершілікті көздейтін, басшылық етумен норманы іске асыру бойынша орындаушылық қызмет	Дайындалған бөлшектердің сапасын тексеру	Бақылау-өлшеу аспаптары мен құралдарының жұмыс істеу принциптері мен құрылысы; өңделетін материалдардың атауы мен таңбалануы; рұқсат ету мен қондыру жүйесі; квалитеттер мен бұдырлылық параметрлері

«Икемді автоматты желілер»
кәсіби стандартына
3-қосымша

1 Кесте. Қолданыстағы нормативтік құжаттармен байланысы

«Қызметтердің жіктеуіші» 01-2005 Қазақстан Республикасының мемлекеттік жіктеуіші
Базалық топ	8121– Бағдарламалық басқарудағы қондырғылар операторы
Жұмыс және жұмысшылар кәсіптерінің Бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамасы (БТБА)
БТБА шығарылымы, тарауы	2-шығарылым, «Қазандық, суық қалыптау, созғылау және сығу жұмыстары» бөлімі (Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы «1» наурыздағы № 66-ө-м бұйрығымен бекітілген)
БТБА бойынша кәсіп	Бағдарламалық басқарудағы қондырғылар операторы
Салалық біліктілік шеңберінің (СБШ) біліктілік деңгейі	БТБА бойынша разрядтар
2	2-3
3	4-5

2-кесте. Бағдарламалық басқарылатын станоктар операторының еңбек
жағдайына, біліміне және жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар

Кәсібі бойынша болуы мүмкін жұмыс орындары (кәсіпорындар, ұйымдар)		Бір жұмысшыға немесе жмысшылар бригадасына бекітіліп берілген басқару пульті бар жеке станоктардың өндірістік учаскесі
Зиянды және қауіпті еңбек жағдайы		Жоқ
Жұмысқа рұқсат берудің ерекше шарты		Қазақстан Республикасының Заңнамасына сәйкес
СБШ біліктілік деңгейі	Кәсіптік білім алу және оқыту деңгейі		Талап етілетін жұмыс тәжірибесі
2	Жалпы орта білімі болған кезде қысқа мерзімді курстар немесе кәсіпорында оқыту		Жұмыс орнында оқыту кезінде. Нұсқама өткізу
3	Техникалық және кәсіби білімнің белгіленген біліктілік деңгейі және практикалық жұмыс тәжірибесі		2-деңгейде 2 жыл

3-кесте. Бағдарламалық басқарылатын станоктардың операторы орындайтын
еңбек функцияларын анықтайтын КС бірліктерінің тізбесі

Еңбек функциясының №	Еңбек функциясының атауы (кәсіби стандарттың бірлігі)
1	Қарапайымжәне күрделі бөлшектерді орнату, құрал-сайманды ауыстыра және реттей отырып, құрал-саймандық блоктарды іріктеу және орнату
2	Сандық бағдарламалық басқаруы (СББ) бар көп мақсатты станоктарға қызмет көрсету және басқару
3	Дайын бөлшектерді станоктар мен қондырғылардан түсіріп алу, дайын бөлшектердің сапасын арнайы бақылау-өлшеу аспаптарымен тексеру

4-кесте. Бағдарламалық басқарылатын станоктардың операторы орындайтын
КС бірліктерінің сипаттамасы

Еңбек функциясының №	Еңбек мәні	Еңбек құралдары	Міндеттер
1	Қарапайым бөлшектер	Бөлшектерді жүктеу/түсіру құрылғылары, манипуляторлар	1-1) Қарапайым бөлшектерді орнату
	Күрделі бөлшектер	Құрылғылар мен жарақ, жүк көтеру тетіктері мен манипуляторлар	1-2) Күрделі бөлшектерді, құрылғы мен жарақты орнату
	Құрал-сайман	Құрал-саймандық блоктар, ретке келтіру станогы	1-3) Құрал-сайманды ауыстыра және реттей отырып, құрал-саймандық блоктарды іріктеу және орнату
2	СББ бар станоктардың құжаттамасы	СББ бар көп мақсатты станоктар тобы	2-1) СББ бар көп мақсатты станоктар тобына қызмет көрсету. СББ бар станоктар тобын басқару.
	СББ бар станоктардың құжаттамасы	СББ бар станоктардың жекелеген тораптары мен тетіктері	2-2) Жұмыс барысында тораптар мен тетіктерді қосымша баптау
	Қарапайымжәне күрделі бөлшектер	СББі бар станоктар тобы, құрылғы және құрал-сайман	2-3) Ауысулар саны көп, бөлшектердің орнын ауыстырып қоюды және СББ бар станоктарды араластырып бекітуді талап ететін күрделі бөлшектерді өңдеу. Реттуден кейін сынамалық бөлшектерді өңдеу
3	Дайын бөлшектер	Дайын бөлшектерді түсіріп алуға арналған құрылғы	3-1) Дайын бөлшектерді түсіріп алу
	Дайын бөлшектер	Арнайы бақылау-өлшеу аспаптары және құрал-сайманы	3-2) Дайын бөлшектердің сапасын тексеру

5-кесте. СБШ бойынша 2-біліктілік деңгейіндегі бағдарламалық
басқарылатын станоктар операторының құзыреттеріне қойылатын талаптар

Еңбек міндетінің №	Жеке және кәсіби құзыреттері	Дағдылары мен біліктері	Білімі
1-1)	Қарапайым бөлшектерді орнату кезіндегі шектеулі жауапкершілікті және белгілі бір дербестік деңгейін болжайтын норманы іске асыру бойынша орындаушылық қызмет	Қарапайым бөлшектерді орнату	Қызмет көрсетілетін ССБ бар станоктар тобының, жүк көтеру механизмдерінің жұмыс істеу принциптерін
1-2)	Күрделі бөлшектерді, құрылғы мен жарақты орнату кезіндегі шектеулі жауапкершілікті және белгілі бір дербестік деңгейін болжайтын норманы іске асыру бойынша орындаушылық қызмет	Күрделі бөлшектерді, құрылғы мен жарақты орнату	Қызмет көрсетілетін ССБ бар станоктар тобының, жүк көтеру механизмдерінің жұмыс істеу принциптерін
2-1)	СББ бар көп мақсатты станоктар тобына қызмет көрсету, СББ бар станоктар тобын басқару кезіндегі шектеулі жауапкершілікті және белгілі бір дербестік деңгейін болжайтын норманы іске асыру бойынша орындаушылық қызмет	СББ бар көп мақсатты станоктар тобына қызмет көрсету. СББ бар станоктар тобын басқару	Қызмет көрсетілетін бағдарламамен басқарылатын станоктар жабдығының жұмыс істеу принциптерін, схемаларын, тетіктерінің өзара іс-қимылын; қызмет көрсетілетін жабдықты басқару қағидаларын, станоктың автоматты режимде және қолмен басқару режимінде жұмысын білу қажет.
2-2)	Жұмыс процесінде тораптар мен тетіктерді қосымша баптау кезіндегі шектеулі жауапкершілікті және белгілі бір дербестік деңгейін болжайтын норманы іске асыру бойынша орындаушылық қызмет	Жұмыс процесінде тораптар мен тетіктерді қосымша баптау	Қызмет көрсетілетін станоктардың кинематикалық схемаларын, бағдарламамен басқарылатын көп станоктарға қызмет көрсеткен кезде жұмыстың ұйымдастырылуын білу қажет
3-1)	СББ-дан станоктар тоюын шешіп алу кезіндегі шектеулі жауапкершілікті және белгілі бір дербестік деңгейін болжайтын норманы іске асыру бойынша орындаушылық қызмет	СББ-дан станоктар тоюын шешіп алу	Қызмет көрсетілетін бағдарламамен басқарылатын станоктар жабдығының, жүк көтеру механизмдерінің құрылысын білу қажет

6-кесте. СБШ бойынша 3-біліктілік деңгейіндегі бағдарламалық
басқарылатын станоктар операторының құзыреттеріне қойылатын талаптар

Еңбек міндетінің №	Жеке және кәсіби құзыреттері	Дағдылары мен біліктері	Білімі
1-3)	Өз бетінше жоспарлауды, құрал-сайманды ауыстыра және реттей отырып, құрал-саймандық блоктарды іріктеу және орнату.үшін жауапкершілікті көздейтін, басшылық етумен норманы іске асыру бойынша орындаушылық қызмет	Құрал-сайманды ауыстыра және реттей отырып, құрал-саймандық блоктарды іріктеу және орнату.	Кең таралған құрылғы, кескіш құралдардың атауларын, пайдалану мақсатын, құрылымын және пайдалану талаптарын, кескіш құралдың өтпей қалу белгілерін, өңделетін материалдардың атауларын, таңбалануын, негізгі механикалық қасиеттерін білу қажет.
2-3)	Өз бетінше жоспарлауды, ауысулар саны көп, бөлшектердің орнын ауыстырып қоюды және СББ бар станоктарды араластырып бекітуді талап ететін күрделі бөлшектерді өңдеу үшін жауапкершілікті көздейтін, басшылық етумен норманы іске асыру бойынша орындаушылық қызмет	Ауысулар саны көп, бөлшектердің орнын ауыстырып қоюды және СББ бар станоктарды араластырып бекітуді талап ететін күрделі бөлшектерді өңдеу. Реттеуден кейін сынама бөлшектерді өңдеу	Станок жұмысының нәтижесі бойынша кесу режимдерін түзету әдістерін; орындалатын жұмыс шегінде электротехника, электроника, механика, гидравлика, автоматика негіздерін; берілген бөлшектер жасау дәлдігін қамтамасыз ететін тәсілдерді білу қажет
3-2)	Өз бетінше жоспарлауды, дайындалған бөлшектердің сапасын тексеру үшін жауапкершілікті көздейтін, басшылық етумен норманы іске асыру бойынша орындаушылық қызмет	Дайындалған бөлшектердің сапасын тексеру	Бақылау-өлшеу аспаптары мен құралдарының жұмыс істеу принциптері мен құрылысы; өңделетін материалдардың атауы мен таңбалануы; рұқсат ету мен қондыру жүйесі; квалитеттер мен бұдырлылық параметрлері

«Икемді автоматты желілер»
кәсіби стандартына
4-қосымша

Келісу парағы

Ұйымның атауы

Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігі

Осы КС ____________________________________________________ тіркелді.
Кәсіби стандарттар тізбесіне _____________тіркеу нөмірімен енгізілді.
Хат (хаттама) № ___________ Күні ____________________

Об утверждении профессионального стандарта "Гибкие автоматические линии"

Приказ Заместителя Премьер-Министра Республики Казахстан - Министра индустрии и новых технологий Республики Казахстан от 13 марта 2014 года № 77. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 5 мая 2014 года № 9401. Утратил силу приказом Министра по инвестициям и развитию Республики Казахстан от 30 марта 2016 года № 308

Сноска. Утратил силу приказом Министра по инвестициям и развитию РК от 30.03.2016 № 308 (вводится в действие со дня его официального опубликования).

В соответствии с пунктом 3 статьи 138-5 Трудового кодекса Республики Казахстан ПРИКАЗЫВАЮ:
1. Утвердить профессиональный стандарт «Гибкие автоматические линии» согласно приложению к настоящему приказу.
2. Комитету промышленности Министерства индустрии и новых технологий Республики Казахстан (Касымбеков Б.А.) в установленном законодательством порядке обеспечить:
1) государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;
2) в течении десяти календарных дней после государственной регистрации настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан направление на официальное опубликование в средствах массовой информации и информационно-правовой системе «Әділет»;
3) размещение настоящего приказа на интернет-ресурсе Министерства индустрии и новых технологий Республики Казахстан.
3. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на первого вице-министра индустрии и новых технологий Республики Казахстан Рау А.П.
4. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Заместитель Премьер-Министра
Республики Казахстан – Министр
индустрии и новых технологий
Республики Казахстан А. Исекешев

«СОГЛАСОВАН»:
Министр труда и социальной
защиты населения
Республики Казахстан
___________ Т. Дуйсенова
31 марта 2014 года

Утвержден
приказом Заместителя Премьер-Министра
Республики Казахстан – Министра
индустрии и новых технологий
Республики Казахстан
от 13 марта 2014 года № 77

Профессиональный стандарт
«Гибкие автоматические линии»

1. Общие положения

1. Профессиональный стандарт «Гибкие автоматические линии» (далее – ПС) определяет в области профессиональной деятельности требования к содержанию, качеству, условиям труда, квалификации и компетенциям работников и предназначен для:
1) выработки единых требований к содержанию профессиональной деятельности, обновления квалификационных требований, отвечающих современным потребностям рынка труда;
2) решения широкого круга задач в области управления персоналом;
3) разработки образовательных стандартов, учебных планов, модульных учебных программ, а также разработки соответствующих учебно-методических материалов;
4) проведения оценки профессиональной подготовленности и подтверждения соответствия квалификации специалистов.
2. Основными пользователями ПС являются:
1) выпускники организаций образования, работники;
2) руководители и работники организаций, руководители и специалисты подразделений управления персоналом организаций;
3) специалисты, разрабатывающие образовательные программы;
4) специалисты в области оценки профессиональной подготовленности и подтверждения соответствия квалификации специалистов.
3. На основе ПС разрабатываются внутренние, корпоративные стандарты организаций на функциональные модели деятельности, должности, повышение квалификации, аттестацию работников, систему стимулирования труда и другие.
4. В настоящем ПС применяются следующие термины и определения:
1) квалификация – степень профессиональной подготовленности работника к выполнению конкретного вида работы;
2) квалификационный уровень/уровень квалификации - уровень требований к квалификации (компетенциям) работника, отражающий сложность, самостоятельность и ответственность выполняемых работ;
3) предмет труда – предмет, на который направлены действия работника с целью создания продукта при помощи определенных средств труда;
4) средства труда – средства, используемые работником для преобразования предмета труда из исходного состояния в продукт;
5) вид трудовой деятельности – составная часть области профессиональной деятельности, сформированная целостным набором трудовых функций и необходимых для их выполнения компетенций;
6) трудовая функция – интегрированный и относительно автономный набор трудовых действий, определяемых бизнес-процессом и предполагающий наличие необходимых компетенций для их выполнения в рамках конкретного вида трудовой деятельности;
7) область профессиональной деятельности – совокупность видов трудовой деятельности отрасли, имеющая общую интеграционную основу (аналогичные или близкие назначение, объекты, технологии, в том числе средства труда) и предполагающая схожий набор трудовых функций и компетенций для их выполнения;
8) ПС – стандарт, определяющий в конкретной области профессиональной деятельности требования к уровню квалификации, компетенций, содержанию, качеству и условиям труда;
9) единица ПС – структурный элемент ПС, содержащий развернутую характеристику конкретной трудовой функции, которая является целостной, завершенной, относительно автономной и значимой для данного вида трудовой деятельности;
10) профессия – основной род занятий трудовой деятельности человека, требующий определенных знаний, умений и практических навыков, приобретаемых в результате специальной подготовки и подтверждаемых соответствующими документами об образовании;
11) компетенция – способность работника применять в профессиональной деятельности знания и умения;
12) должность – структурная единица работодателя, на которую возложен круг должностных полномочий и должностных обязанностей;
13) задача - совокупность действий, связанных с реализацией трудовой функции и достижением результата с использованием конкретных предметов и средств труда;
14) отрасль – совокупность предприятий и организаций, для которых характерна общность выпускаемой продукции, технологии производства, основных фондов и профессиональных навыков работающих;
15) отраслевая рамка квалификаций (далее - ОРК) – структурированное описание квалификационных уровней, признаваемых в отрасли;
16) национальная рамка квалификаций (далее - НРК) – структурированное описание квалификационных уровней, признаваемых на рынке труда;
17) функциональная карта – структурированное описание трудовых функций и профессиональных задач, выполняемых работником определенного вида трудовой деятельности в рамках той или иной области профессиональной деятельности.

2. Паспорт ПС

5. Вид экономической деятельности: 25 Производство готовых металлических изделий, кроме машин и оборудования.
6. Область профессиональной деятельности: Гибкие автоматические линии.
7. Основная цель области профессиональной деятельности: обеспечение бесперебойной работы автоматической линии, подналадка отдельных механизмов автоматической и полуавтоматической линии и агрегатных станков в процессе обработки с пульта управления простых и сложных деталей, обслуживание и управление многоцелевых станков с числовым программным управлением.
8. Виды трудовой деятельности, профессии, квалификационные уровни указаны в Приложения 1 к настоящему ПС.

3. Карточка видов трудовой деятельности (профессий)

Параграф 1. Оператор автоматических и полуавтоматических линий
станков и установок

9. Квалификационный уровень по ОРК: 2-3.
10. Возможные наименования должностей: оператор автоматических и полуавтоматических линий станков и установок.
11. Обобщенное описание выполняемой трудовой деятельности – механическая обработка средней сложности, сложных и крупногабаритных деталей.
12. Связь с действующими нормативными документами указана в таблице 1 приложения 2 к настоящему ПС.
13. Требования к условиям труда, образованию и опыту работы оператора автоматических и полуавтоматических линий станков и установок приведены в таблице 2 приложения 2 к настоящему ПС.
14. Перечень единиц ПС, определяющий трудовые функции, выполняемые оператором автоматических и полуавтоматических линий станков и установок, указан в таблице 3 приложения 2 к настоящему ПС.
15. Описание единиц ПС, выполняемых оператором автоматических и полуавтоматических линий станков и установок, приведено в таблице 4 приложении 2 к настоящему ПС.
16. Требования к компетенциям оператора автоматических и полуавтоматических линий станков и установок указаны в таблицах 5-6 приложения 2 к настоящему ПС.

Параграф 2. Оператор станков с программным управлением

17. Квалификационный уровень по ОРК: 2-3.
18. Возможные наименования должностей: оператор станков с программным управлением.
19. Обобщенное описание выполняемой трудовой деятельности – механическая обработка средней сложности, сложных деталей с большим числом переходов, требующих перестановок деталей и комбинированного крепления.
20. Связь с действующими нормативными документами указана в таблице 1 приложения 3 к настоящему ПС.
21. Требования к условиям труда, образованию и опыту работы оператора станков с программным управлением приведены в таблице 2 приложения 3 к настоящему ПС.
22. Перечень единиц ПС, определяющий трудовые функции, выполняемые оператором станков с программным управлением, указан в таблице 3 приложения 3 к настоящему ПС.
23. Описание единиц ПС, выполняемых оператором станков с программным управлением, приведено в таблице 4 приложения 3 к настоящему ПС.
24. Требования к компетенциям оператора станков с программным управлением указаны в таблицах 5-6 приложения 3 к настоящему ПС.

4. Разработчики профессионального стандарта

25. Разработчиком ПС является Министерство индустрии и новых технологий Республики Казахстан.
26. Лист согласования, экспертиза и регистрация ПС приведены в приложении 4 к настоящему ПС.

Приложение 1
к профессиональному стандарту
«Гибкие автоматические линии»

Виды деятельности, профессии, квалификационные уровни

№ п/п	Наименование вида деятельности	Наименование профессии с учетом тенденций рынка труда	Наименование профессии согласно государственному классификатору занятий Республики Казахстан 01-2005	Квалификационный уровень отраслевой рамки квалификаций
1.	Механическая обработка средней сложности, сложных и крупногабаритных деталей	Оператор автоматических и полуавтоматических линий станков и установок	Оператор автоматических и полуавтоматических линий станков и установок	2-3
2.	Механическая обработка средней сложности, сложных деталей с большим числом переходов, требующих перестановок деталей и комбинированного крепления	Оператор станков с программным управлением	Оператор станков с программным управлением	2-3

Приложение 2
к профессиональному стандарту
«Гибкие автоматические линии»

Таблица 1. Связь с действующими нормативными документами

Государственный классификатор занятий Республики Казахстан
Базовая группа	8211 - Оператор автоматических и полуавтоматических линий станков и установок
Единый тарифно-квалификационный справочник работ и профессий рабочих (ЕТКС)
Выпуск, раздел ЕТКС	Выпуск 2, раздел «Котельные, холодноштамповочные, волочильные и давильные работы» (Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-ө-м. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 19 марта 2012 года № 7478)
Профессия по ЕТКС	Оператор автоматических и полуавтоматических линий станков и установок
Квалификационный уровень отраслевой рамки квалификаций (ОРК)	Разряды по ЕТКС
2	2-3
3	4-5

Таблица 2. Требования к условиям труда, образованию и опыту работы
оператора автоматических и полуавтоматических линий станков и
установок

Возможные места работы по профессии (предприятия, организации)		Автоматические и полуавтоматические линии машиностроительных предприятий
Вредные и опасные условия труда		Отсутствуют
Особые условия допуска к работе		В соответствии с Законодательством Республики Казахстан
Квалификационный уровень ОРК	Уровень профессионального образования и обучения		Требуемый опыт работы
2	Краткосрочные курсы или обучение на предприятии при наличии общего среднего образования		-
3	Установленный уровень квалификации технического и профессионального образования и практический опыт работы		2 года на 2 уровне

Таблица 3. Перечень единиц ПС, определяющий трудовые функции,
выполняемые оператором автоматических и полуавтоматических
линий станков и установок

№ трудовой функции	Наименование трудовой функции (единицы профессионального стандарта)
1	Загрузка простых заготовок в бункер, установка крупногабаритных заготовок, устранение неполадок
2	Обеспечение бесперебойной работы автоматической линии, подналадка отдельных механизмов автоматической и полуавтоматической линии и агрегатных станков в процессе обработки с пульта управления (ПУ) простых и сложных деталей
3	Снятие готовых деталей с линии станков и установок, проверка качества изготовления деталей специальными контрольно-измерительными инструментами

Таблица 4. Описание единиц ПС, выполняемых оператором автоматических
и полуавтоматических линий станков и установок

№ трудовой функции	Предметы труда	Средства труда	Задачи (трудовые действия)
1	Простые заготовки	Устройства загрузки/выгрузки заготовок	1-1) Загрузка простых заготовок в бункера
	Крупногабаритные заготовки	Грузоподъемные механизмы, приспособления и оснастка	1-2) Установка крупногабаритных заготовок
	Запасные части, инструмент, рабочие жидкости	Слесарный инструмент, приспособления	1-3) Устранение неполадок
2	Простые и крупногабаритные заготовки	Механизмы и оборудование	2-1) Обработка с ПУ простых и сложных деталей
	Инструмент, рабочие жидкости	Оснастка, система индикации и сигнализации	2-2) Контроль инструмента, смазочно-охлаждающей жидкости (СОЖ)
	Запасные части, инструмент	Слесарный инструмент, приспособления	2-3) Установка запасных частей и инструмента
3	Готовые детали	Устройства снятия готовых деталей	2-1) Снятие готовых деталей
	Готовые детали	Специальные контрольно-измерительные инструменты и приборы	2-2) Проверка качества изготовленных деталей

Таблица 5. Требования к компетенциям оператора автоматических и
полуавтоматических линий станков и установок 2-го
квалификационного уровня ОРК

№ задачи	Личностные и профессиональные компетенции	Умения и навыки	Знания
1-1)	Исполнительская деятельность по реализации нормы под руководством, предполагающая ограниченную ответственность и определенную степень самостоятельности в загрузке заготовок в бункера	Загрузка заготовок в бункера	Принцип работы обслуживаемой автоматической и полуавтоматической линии станков и установок
1-2)	Исполнительская деятельность по реализации нормы под руководством, предполагающая ограниченную ответственность и определенную степень самостоятельности в установке крупногабаритных заготовок, работа с грузоподъемными механизмами	Установка крупногабаритных заготовок, работа с грузоподъемными механизмами	Устройство обслуживаемой автоматической и полуавтоматической линии станков и установок, грузоподъемных механизмов
2-1)	Исполнительская деятельность по реализации нормы под руководством, предполагающая ограниченную ответственность и определенную степень самостоятельности в обработке с ПУ простых и сложных деталей	Обработка с ПУ простых и сложных деталей	Основные механические свойства обрабатываемых материалов; систему допусков и посадок; квалитеты и параметры шероховатости
2-2)	Исполнительская деятельность по реализации нормы под руководством, предполагающая ограниченную ответственность и определенную степень самостоятельности в контроль инструмента, СОЖ	Контроль инструмента, СОЖ	Наименования, назначение, устройство и условия применения наиболее распространенных приспособлений, режущего инструмента, назначение и свойства охлаждающих и смазывающих жидкостей, СОЖ
3-1)	Исполнительская деятельность по реализации нормы под руководством, предполагающая ограниченную ответственность и определенную степень самостоятельности в снятии готовых деталей с линии станков и установок	Снятие готовых деталей с линии станков и установок	Устройство обслуживаемой автоматической и полуавтоматической линии станков и установок, грузоподъемных механизмов

Таблица 6. Требования к компетенциям оператора автоматических и
полуавтоматических линий станков и установок 3-го
квалификационного уровня ОРК

№ задачи	Личностные и профессиональные компетенции	Умения и навыки	Знания
1-3)	Исполнительская деятельность по реализации нормы под руководством, предусматривающая самостоятельное планирование, ответственность за устранение неполадок	Устранение неполадок	Устройство, принципиальные схемы оборудования и взаимодействие механизмов автоматических и полуавтоматических линий и правила их подналадки
2-3)	Исполнительская деятельность по реализации нормы под руководством, предусматривающая самостоятельное планирование, ответственность за установку запасных частей и инструмента	Установка запасных частей, и инструмента	Устройство обслуживаемой автоматической и полуавтоматической линии станков и установок и правила подналадки ее механизмов, наименования, назначение, устройство и условия применения наиболее распространенных приспособлений, режущего инструмента
3-2)	Исполнительская деятельность по реализации нормы под руководством, предусматривающая самостоятельное планирование, ответственность в проверке качества изготовленных деталей	Проверка качества изготовленных деталей	Принцип работы и устройство контрольно-измерительных инструментов и приборов; наименование и маркировку обрабатываемых материалов; систему допусков и посадок; квалитеты и параметры шероховатости

Приложение 3
к профессиональному стандарту
«Гибкие автоматические линии»

Таблица 1. Связь с действующими нормативными документами

Государственный классификатор занятий Республики Казахстан
Базовая группа	8121 - Оператор станков с программным управлением
Единый тарифно-квалификационный справочник работ и профессий рабочих (ЕТКС)
Выпуск, раздел ЕТКС	Выпуск 02, раздел «Котельные, холодноштамповочные, волочильные и давильные работы» (Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-ө-м. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 19 марта 2012 года № 7478)
Профессия по ЕТКС	Оператор станков с программным управлением
Квалификационный уровень отраслевой рамки квалификаций (ОРК)	Разряды по ЕТКС
2	2-3
3	4-5

Таблица 2. Требования к условиям труда, образованию и опыту работы
оператора станков с программным управлением

Возможные места работы по профессии (предприятия, организации)		Отдельный производственный участок станков с числовым программным управлением (ЧПУ), закрепленный за одним рабочим или за бригадой рабочих
Вредные и опасные условия труда		Отсутствуют
Особые условия допуска к работе		В соответствии с Законодательством Республики Казахстан
Квалификационный уровень ОРК	Уровень профессионального образования и обучения		Требуемый опыт работы
2	Краткосрочные курсы или обучение на предприятии при наличии общего среднего образования		Период обучения на рабочем месте. Инструктаж.
3	Установленный уровень квалификации технического и профессионального образования и практический опыт работы		2 года на 2 уровне

Таблица 3. Перечень единиц ПС, определяющий трудовые функции,
выполняемые оператором станков с программным управлением

№ трудовой функции	Наименование трудовой функции (единицы профессионального стандарта)
1	Установка простых и сложных деталей, подбор и установка инструментальных блоков с заменой и юстировкой инструмента
2	Обслуживание и управление многоцелевых станков с ЧПУ
3	Снятие готовых деталей с линии станков и установок, проверка качества изготовления деталей специальными контрольно-измерительными инструментами

Таблица 4. Описание единиц ПС, выполняемых оператором станков с
программным управлением

№ трудовой функции	Предметы труда	Средства труда	Задачи (трудовые действия)
1	Простые детали	Устройства загрузки/выгрузки Деталей, манипуляторы	1-1) Установка простых деталей
	Сложные детали	Приспособления и оснастка, грузоподъемные механизмы и манипуляторы	1-2) Установка сложных деталей, приспособлений и оснастки
	Инструмент	Инструментальные блоки, юстирный станок	1-3) Подбор и установка инструментальных блоков с заменой и юстировкой инструмента.
2	Документация на станки с ЧПУ	Группа многоцелевых станков с ЧПУ	2-1) Обслуживание многоцелевых станков с ЧПУ. Управление группой станков с ЧПУ
	Документация на станки с ЧПУ	Отдельные узлы и механизмы станков с ЧПУ	2-2) Подналадка узлов и механизмов в процессе работы.
	Простые и сложные детали	Группа станков с ЧПУ, приспособления, оснастка и инструмент	2-3) Обработка сложных деталей с большим числом переходов, требующих перестановок деталей и комбинированного крепления их на станках с ЧПУ. Обработка пробных деталей после наладки.
3	Готовые детали	Устройства снятия готовых деталей	3-1) Снятие готовых деталей
	Готовые детали	Специальные контрольно-измерительные инструменты и приборы	3-2) Проверка качества изготовленных деталей

Таблица 5. Требования к компетенциям оператора станков с программным
управлением 2-го квалификационного уровня ОРК

№ задачи	Личностные и профессиональные компетенции	Умения и навыки	Знания
1-1)	Исполнительская деятельность по реализации нормы под руководством, предполагающая ограниченную ответственность и определенную степень самостоятельности в установке простых деталей	Установка простых деталей	Принцип работы обслуживаемой группы станков с ЧПУ, грузоподъемных механизмов
1-2)	Исполнительская деятельность по реализации нормы под руководством, предполагающая ограниченную ответственность и определенную степень самостоятельности в установке сложных деталей, приспособлений и оснастки	Установка сложных деталей, приспособлений и оснастки	Принцип работы обслуживаемой группы станков с ЧПУ, грузоподъемных механизмов
2-1)	Исполнительская деятельность по реализации нормы под руководством, предполагающая ограниченную ответственность и определенную степень самостоятельности в обслуживании и управлении многоцелевых станков с ЧПУ	Обслуживание многоцелевых станков с ЧПУ. Управление группой станков с ЧПУ.	Принцип работы, принципиальные схемы оборудования и взаимодействие механизмов обслуживаемых станков с программным управлением; правила управления обслуживаемого оборудования, работу станка в автоматическом режиме и в режиме ручного управления,
2-2)	Исполнительская деятельность по реализации нормы под руководством, предполагающая ограниченную ответственность и определенную степень самостоятельности в подналадке узлов и механизмов в процессе работы	Подналадка узлов и механизмов в процессе работы	Кинематические схемы обслуживаемых станков, организацию работ при многостаночном обслуживании станков с программным управлением
3-1)	Исполнительская деятельность по реализации нормы под руководством, предполагающая ограниченную ответственность и определенную степень самостоятельности в снятии готовых деталей с группы станков с ЧПУ	Снятие готовых деталей с группы станков с ЧПУ	Устройство обслуживаемой группы станков с ЧПУ, грузоподъемных механизмов

Таблица 6. Требования к компетенциям оператора станков с программным
управлением 3-го квалификационного уровня ОРК

№ задачи	Личностные и профессиональные компетенции	Умения и навыки	Знания
1-3)	Исполнительская деятельность по реализации нормы под руководством, предусматривающая самостоятельное планирование, ответственность за подбор и установку инструментальных блоков с заменой и юстировкой инструмента	Подбор и установка инструментальных блоков с заменой и юстировкой инструмента	Наименование, назначение, устройство и условия применения наиболее распространенных приспособлений, режущего инструмента, признаки затупления режущего инструмента; наименование, маркировку и основные механические свойства обрабатываемых материалов
2-3)	Исполнительская деятельность по реализации нормы под руководством, предусматривающая самостоятельное планирование, ответственность за обработку сложных деталей с большим числом переходов.	Обработка сложных деталей с большим числом переходов, требующих перестановок деталей и комбинированного крепления их на станках с ЧПУ. Обработка пробных деталей после наладки.	Методы корректировки режимов резания по результатам работы станка; основы электротехники, электроники, механики, гидравлики, автоматики в пределах выполняемой работы, приемы, обеспечивающие заданную точность изготовления деталей
3-2)	Исполнительская деятельность по реализации нормы под руководством, предусматривающая самостоятельное планирование, ответственность в проверке качества изготовленных деталей	Проверка качества изготовленных деталей	Принцип работы и устройство контрольно-измерительных инструментов и приборов; наименование и маркировку обрабатываемых материалов; систему допусков и посадок; квалитеты и параметры шероховатости

Приложение 4
к профессиональному стандарту
«Гибкие автоматические линии»

Лист согласования

Название организации

Министерство труда и социальной защиты населения Республики Казахстан

Настоящий ПС зарегистрирован ________________________________________
Внесен в Реестр профессиональных стандартов регистрационный № _______
Письмо (протокол) № ___________ Дата ____________________