Астықты сақтау және қайта өңдеу бойынша қызметтегі кәсіби стандартты бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2014 жылғы 21 каңтардағы № 20/51 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2014 жылы 21 мамырда № 9443 тіркелді. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2020 жылғы 20 желтоқсандағы № 393 бұйрығымен

Ескерту. Күші жойылды – ҚР Ауыл шаруашылығы министрінің 20.12.2020 № 393 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

2007 жылғы 15 мамырдағы Қазақстан Республикасы Еңбек кодексінің 138-5 бабының 3-тармағына және Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2013 жылғы 29 сәуірдегі "Кәсіптік стандарттарды әзірлеуге 2013 жылға қаражат бөлу және оны пайдалану қағидаларын бекіту туралы" № 406 қаулысына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

1. Астықты сақтау және қайта өңдеу бойынша қызметтегі кәсіби стандарт бекітілсін.

2. Егіншілік департаменті (А.А. Буць), қайта өңдеу және аграрлық азық-түлік нарығы департаменті (А.Б. Құсайынова) Қазақстан Республикасының заңнамасында бекітілген тәртіппен кәсіби стандартты енгізуге шаралар қабылдасын.

3. Әлеуметтік саясат басқармасы (С.С. Лепешко) осы бұйрықты заңнамада белгіленген тәртіппен Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін және ресми жариялануын қамтамасыз етсін.

4. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Әлеуметтік саясат басқармасы (С.С. Лепешко) жүктелсін.

5. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Министр

А. Мамытбеков

Келісілген

Қазақстан Республикасы

Еңбек және халықты

әлеуметтік қорғау министрі

Т. Дүйсенова ___________

2014 жылғы 7 сәуір

Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2014 жылғы 21 қантардағы № 20/51 бұйрығымен бекітілген

Астықты сақтау және қайта өңдеу бойынша қызметтегі
кәсіби стандарты
1. Жалпы ережелер

1. Астықты сақтау және қайта өңдеу бойынша қызметтегі кәсіби стандарты (бұдан әрі - КС):

1) кәсіби білім беру мен еңбек салалары арасындағы қарым-қатынасты реттеуге;

2) кәсіби қайта даярлау мен біліктілігін көтеруді дайындау бағдарламаларын әзірлеу талаптарын белгілеуге;

3) аттестациялау мен сертификаттауда қызметкерлердің құзыреттілігін бағалау талаптарын белгілеуге;

4) кәсіби қызметтің мәніне бірыңғай талаптар әзірлеуге, еңбек нарығының заманауи талаптарына жауап беретін біліктілік талаптарын жаңартуға;

5) персоналды басқару саласындағы кең ауқымды міндеттерді шешуге;

6) білім беру стандарттарын, оқу жоспарларын, модульдік оқу бағдарламаларын әзірлеу, сондай-ақ тиісті оқу-әдістемелік материалдарды әзірлеуге;

7) кәсіби даярлығын бағалаудан өткізу және мамандар біліктіліктерінің сәйкестіктерін растауға арналған.

2. КС негізгі пайдаланушылары:

1) білім беру мекемелері түлектері, жұмысшылар;

2) ұйымдардың басшылары мен жұмысшылары, ұйымдардың персоналды басқару бөлімшелерінің басшылары мен мамандары;

3) білім беру бағдарламаларын әзірлейтін мамандар;

4) мамандардың кәсіби даярлығын бағалау және біліктігіне сәйкестігін растау саласындағы мамандар.

3. КС негізінде кәсіпорындар қызметінің функционалдық үлгілеріне, лауазымына, қызметкерлердің біліктілігін арттыру, аттестациядан өткізу, еңбекке ынталандыру жүйесіне ішкі, корпоративті стандарттар және басқалар әзірленуі мүмкін.

4. Осы КС-да төмендегі терминдер мен аңықтамалар қолданылады:

1) біліктілік – жұмысшының еңбектің нақты түрін орындауда кәсіби дайындығының дәрежесі;

2) біліктілік деңгейі – атқарылатын жұмыстардың күрделілігі, дербестігі мен жауаптылығы көрінетін қызметкердің біліктілігіне (құзыреттілігіне) қойылатын талаптар деңгейі;

3) еңбек заттары – нақты еңбек құралдары көмегімен өнім әзірлеу мақсатында жұмысшының әрекеттері бағытталған заттар;

4) еңбек құралдары – еңбек заттарын бастапқы жағдайынан өнімге түрлендіруде жұмысшының қолданатын құралдары;

5) еңбек қызметінің түрі – еңбек функциялары мен оларды орындауға қажетті құзыреттіліктердің тұтас жиынымен құрамдастырылған кәсіби қызмет саласының құрама бөлігі;

6) еңбек функциясы – бизнес-процеспен анықталатын және олардың еңбек қызметінің нақты түрінің шеңберінде орындалуы үшін тиісті құзыреттіліктің болуын көздейтін еңбек әрекеттерінің интеграцияланған және тиісінше автономды жиынтығы;

7) кәсіби қызметтің саласы – ортақ интеграциялық негізі (міндеті, нысандары, технологиялары, соның ішінде еңбек құралдары ұқсас немесе жақын) бар және ұқсас еңбек функциялары мен оларды орындайтын құзыреттіліктерінің болжалды жиынынан тұратын саланың еңбек қызметі түрлерінің жиынтығы;

8) КС – кәсіби іс-әрекеттің нақты саласындағы біліктілік деңгейлерге, құзыреттіліктерге, сонымен қатар еңбек мазмұны, сапасы және шарттарына қойылатын талаптарды анықтайтын стандарт;

9) КС бірлігі – КС еңбек қызметінің нақты түрі бойынша маңызды, қатысымды дербес, аяқталған, бүтін нақты еңбек функциясының толық сипаттамасының құрылымдық элементі;

10) кәсіп – арнайы дайындықтың, жұмыс тәжірибесінің нәтижесінде пайда болған арнайы білімді, ептілікті және практикалық дағдыларды талап ететін және білімі туралы тиісті құжаттармен нақтыланатын адамның еңбек қызметінің негізгі түрі;

11) құзыреттілік – қызметкердің кәсіби қызметте білімін және іскерлігін қолдану қаблеті;

12) лауазым – лауазымдық өкілеттіктер мен лауазымдық міндеттер шеңбері жүктелген жұмыс берушінің құрылымдық бірлігі;

13) міндет – нақты еңбек заттары мен құралдарын пайдаланып еңбек функциясын жүзеге асырумен және нәтижеге жетуге байланысты әрекеттер жиынтығы;

14) сала – өндірілетін өнім, өндіріс технологиясы, негізгі қорлар мен жұмыс жасаушылардың кәсіби біліктері ортақ мекемелер мен ұйымдардың жиыны;

15) салалық біліктілік шеңбері – салада танылған біліктілік деңгейлердің құрылымдық сипаттамасы;

16) ұлттық біліктілік шеңбері – еңбек нарығындағы танылған біліктілік деңгейлердің құрылымдық сипаттамасы;

17) функционалдық карта – бір немесе басқа да кәсіби қызмет саласында нақты қызмет түрін орындайтын жұмысшының еңбек функциялары мен міндеттерінің құрылымдық сипаттамасы.

2. КС паспорты

6. Экономикалық қызмет түрі (кәсіби қызмет саласы): Қазақстан Республикасының Мемлекеттік қызметтер жіктеушісі 03 – 2007: 10.61 Ұн тартушы-жарма өндірісінің өнімдірін өндіру.

7. Экономикалық қызмет түрінің (кәсіби қызмет саласының) негізгі мақсаты: Қазақстан Республикасының азық-түлік қауіпсіздігін қамтамасыз ету, астықтың сапасын қамтамасыз ету, халықтың азық-түлікке қажеттілігін қанағаттандыру.

КС астықты сақтау мен өңдеу кәсіби қызмет саласында еңбек мәніне, сапасына, жағдайына және қызметкерлердің біліктілігі мен құзыреттілігіне қойылатын талаптарды белгілейді.

8. Қызмет түрлері, кәсіптер, біліктілік деңгейлері осы КС 1-қосымшасында берілген.

Стандарт талаптары осы саланың төмендегі қызмет түрлеріне және кәсіптеріне қатысты:

диірменші;

астықты өңдейтін аппаратшы;

ұн тарту өндірісіндегі аппаратшы;

силосшы;

элеваторды басқару құрылғысының операторы;

дәндерді және тұқымдарды салқындатушы.

3. Еңбек қызметі (кәсіп) түрлерінің карточкалары
1-параграф. Диірменші

9. СБШ бойынша біліктілік деңгейі – 3.

10. Лауазымның мүмкін атаулары: диірменші.

11. "Диірменші" кәсібі субъектінің негізгі қызметін жүзеге асыруға байланысты міндеттерді білуге және атқара білуге міндеттейді: астықты өңдеу процесін жүргізу.

12. Қолданыстағы нормативтік құжаттармен байланыс осы КС 2-қосымшасының 1-кестесінде көрсетілген.

13. Диірменшінің еңбек шарттарына, біліміне және жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар осы КС 2-қосымшасының 2-кестесінде көрсетілген.

14. Еңбек функцияларын айқындайтын, диірменші орындайтын, КС бірліктерінің тізбесі осы КС 2-қосымшаның 3-кестесінде көрсетілген.

15. Диірменші орындайтын КС бірліктерінің сипаттамасы және еңбек әрекеттері осы КС 2-қосымшасының 4-кестесінде көрсетілген.

16. Диірменшінің құзыреттіліктеріне қойылатын талаптар осы КС 2-қосымшасының 5-кестесінде көрсетілген.

2-параграф. Астықты өңдейтін аппаратшы

17. СБШ бойынша біліктілік деңгейі – 2-4.

18. Лауазымның мүмкін атаулары: астықты өңдейтін аппаратшы.

19. "Астықты өңдейтін аппаратшы" кәсібі субъектінің негізгі қызметін жүзеге асыруға байланысты міндеттерді білуге және атқара білуге міндеттейді: астықты тазалау технологиялық процестерді жүргізу.

20. Қолданыстағы нормативтік құжаттармен байланыс осы КС 3-қосымшасының 1-кестесінде көрсетілген.

21. Астықты өңдейтін аппаратшының еңбек шарттарына, біліміне және жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар осы КС 3-қосымшасының 2-кестесінде көрсетілген.

22. Еңбек функцияларын айқындайтын, астықты өңдейтін аппаратшы орындайтын, КС бірліктерінің тізбесі осы КС 3-қосымшаның 3-кестесінде көрсетілген.

23. Диірменші орындайтын КС бірліктерінің сипаттамасы және еңбек әрекеттері осы КС 3-қосымшасының 4 кестесінде көрсетілген.

24. Диірменшінің құзыреттіліктеріне қойылатын талаптар осы КС 3-қосымшасының 5, 6, 7-кестелерінде көрсетілген.

3-параграф. Ұн тарту өндірісіндегі аппаратшы

25. СБШ бойынша біліктілік деңгейі – 2-4.

26. Лауазымның мүмкін атаулары: ұн тарту өндірісіндегі аппаратшы.

27. "Ұн тарту өндірісіндегі аппаратшы" кәсібі субъектінің негізгі қызметін жүзеге асыруға байланысты міндеттерді білуге және атқара білуге міндеттейді: астық тазалайтын машиналарының жұмысын қадағалау мен қызмет көрсету.

28. Қолданыстағы нормативтік құжаттармен байланыс осы КС 4-қосымшасының 1-кестесінде көрсетілген.

29. Ұн тарту өндірісіндегі аппаратшының еңбек шарттарына, біліміне және жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар осы КС 4-қосымшасының 2-кестесінде көрсетілген

30. Еңбек функцияларын айқындайтын, ұн тарту өндірісіндегі аппаратшы орындайтын, КС бірліктерінің тізбесі осы КС 4-қосымшаның 3-кестесінде көрсетілген

31. Ұн тарту өндірісіндегі аппаратшы орындайтын КС бірліктерінің сипаттамасы және еңбек әрекеттері осы КС 4-қосымшасының 4-кестесінде көрсетілген.

32. Ұн тарту өндірісіндегі аппаратшының құзыреттіліктеріне қойылатын талаптар осы КС 4-қосымшасының 5, 6, 7-кестелерінде көрсетілген.

4-параграф. Силосшы

33. СБШ бойынша біліктілік деңгейі– 1-3.

34. Лауазымның мүмкін атаулары: силосшы.

35. "Силосшы" кәсібі субъектінің негізгі қызметін жүзеге асыруға байланысты міндеттерді білуге және атқара білуге міндеттейді: ұнды, астықты және басқа шикізат қабылдау мен өңдеу, силостарға сорттарына, ылғылдығына, ластығына және басқа да сапалық көрсеткіштерін қарай бөлу.

36. Қолданыстағы нормативтік құжаттармен байланыс осы КС 5-қосымшасының 1-кестесінде көрсетілген.

37. Силосшының еңбек шарттарына, біліміне және жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар осы КС 5-қосымшасының 2-кестесінде көрсетілген.

38. Еңбек функцияларын айқындайтын, силосшы орындайтын, КС бірліктерінің тізбесі осы КС 5-қосымшаның 3-кестесінде көрсетілген.

39. Силосшы орындайтын КС бірліктерінің сипаттамасы және еңбек әрекеттері осы КС 5-қосымшасының 4-кестесінде көрсетілген.

40. Силосшының құзыреттіліктеріне қойылатын талаптар осы КС 5-қосымшасының 5, 6, 7-кестелерінде көрсетілген.

5-параграф. Элеваторды басқару құрылғысының операторы

41. СБШ бойынша біліктілік деңгейі – 3.

42. Лауазымның мүмкін атаулары: элеваторды басқару құрылғысының операторы.

43. "Элеваторды басқару құрылғысының операторы" кәсібі субъектінің негізгі қызметін жүзеге асыруға байланысты міндеттерді білуге және атқара білуге міндеттейді: астықты қабылдау технологиялық маршруттарын элеватордың басқару пульті теру арқылы технологиялық процестерді басқару.

44. Қолданыстағы нормативтік құжаттармен байланыс осы КС 6-қосымшасының 1-кестесінде көрсетілген.

45. Элеваторды басқару құрылғысының операторының еңбек шарттарына, біліміне және жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар осы КС 6-қосымшасының 2-кестесінде көрсетілген.

46. Еңбек функцияларын айқындайтын, элеваторды басқару құрылғысының операторы орындайтын, КС бірліктерінің тізбесі осы КС 6-қосымшаның 3-кестесінде көрсетілген

47. Элеваторды басқару құрылғысының операторы орындайтын КС бірліктерінің сипаттамасы және еңбек әрекеттері осы КС 6-қосымшасының 4-кестесінде көрсетілген.

48. Элеваторды басқару құрылғысының операторының құзыреттіліктеріне қойылатын талаптар осы КС 6-қосымшасының 5-кестесінде көрсетілген.

6-параграф. Дәндерді және тұқымдарды салқындатушы

49. СБШ бойынша біліктілік деңгейі – 2-3.

50. Лауазымның мүмкін атаулары: дәндерді және тұқымдарды салқындатушы.

51. "Дәндерді және тұқымдарды салқындатушы" кәсібі субъектінің негізгі қызметін жүзеге асыруға байланысты міндеттерді білуге және атқара білуге міндеттейді: астықты ылғалдату процесін жүргізу және салқындату.

53. Қолданыстағы нормативтік құжаттармен байланыс осы КС 7-қосымшасының 1-кестесінде көрсетілген.

54. Дәндерді және тұқымдарды салқындатушының еңбек шарттарына, біліміне және жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар осы КС 7-қосымшасының 2-кестесінде көрсетілген.

55. Еңбек функцияларын айқындайтын, дәндерді және тұқымдарды салқындатушы орындайтын, КС бірліктерінің тізбесі осы КС 7-қосымшаның 3-кестесінде көрсетілген.

56. Дәндерді және тұқымдарды салқындатушы орындайтын КС бірліктерінің сипаттамасы және еңбек әрекеттері осы КС 7-қосымшасының 4-кестесінде көрсетілген.

57. Дәндерді және тұқымдарды салқындатушының құзыреттіліктеріне қойылатын талаптар осы КС 7-қосымшасының 5, 6-кестесінде көрсетілген.

4. КС әзірлеушілері

58. КС әзірлеушісі Қазақстан Республикасының Ауыл шаруашылығы министрлігі болып табылады.

59. Келісу парағы, КС сараптамасы мен тіркелуі осы КС 8-қосымшасында көрсетілген.

Астықты сақтау және қайта өңдеу бойынша қызметтегі кәсіби стандартының 1-қосымшасы

Қызмет түрлері, кәсіптер, біліктілік деңгейлері

№ р/с	Қызмет түрі атауы	Еңбек нарығы үрдістерін есепке алғандағы кәсіп атауы	01-2005 Қазақстан Республикасы мемлекеттік кәсіптер жіктеуішісіне сәйкес кәсіптер атауы	СБШ біліктілік деңгейлері
1.	Астықты сақтау мен өңдеу	Диірменші	Диірменші	3
2.	Астықты сақтау мен өңдеу	Астықты өңдейтін аппаратшы	Астықты өңдейтін аппаратшы	2-4
3.	Астықты сақтау мен өңдеу	Ұн тарту өндірісіндегі аппаратшы	Ұн тарту өндірісіндегі аппаратшы	2-4
4.	Астықты сақтау мен өңдеу	Силосшы	Силосшы	1-3
5.	Астықты сақтау мен өңдеу	Элеваторды басқару құрылғысының операторы	Элеваторды басқару құрылғысының операторы	3
6.	Астықты сақтау мен өңдеу	Дәндерді және тұқымдарды салқындатушы	Дәндерді және тұқымдарды салқындатушы	2-3

Астықты сақтау және қайта өңдеу бойынша қызметтегі кәсіби стандартының 2-қосымшасы

1-кесте. Қолданыстағы нормативтік құжаттармен байланысы

Қазақстан Республикасы мемлекеттік кәсіптер жіктеуіші (МКЖ)
Базалық топ	8273 Диірменші
Қазақстан Республикасы жұмысшылар кәсіптері мен жұмыстарының бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтағышы (БТБА)
Шығарылым, БТБА тарауы	Шығарылым 51, бөлім 15. Элеваторлы, ұн тартушы-жармалы және комбикормды өндіріс
БТБА бойынша кәсібі	Диірменші
СБШ біліктілік деңгейі	БТБА бойынша разрядтар
3	3-4

2-кесте. Диірменшінің еңбек шарттарына, біліміне және жұмыс

тәжірибесіне қойылатын талаптар

Кәсібі бойынша мүмкін жұмыс орындары (кәсіпорын, ұйым)		Қоймалар, астық қоймалар, астық мекемелер, зауыт, фабрика, диермен, элеваторлар, комбикорм зауыттар және басқа мекемелер, астықты өңдеу мен қайта өңдеу ғимараттары мен құрылыстар
Зиянды және қауіпті еңбек жағдайлары		Жоқ
Жұмысқа жіберудің ерекше шарттары		Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес
СБШ біліктілік деңгейі	Кәсіптік білім беру және оқыту деңгейі		Қажетті еңбек тәжірибесі
3	Практикалық тәжірибесіз негізгі орта білім базасында жалпы орта білім немесе техникалық және кәсіби білім бар болған жағдайда (білім беру ұйымының базасында біл жылдық кәсіби дайындық бағдарламасы бойынша курстар немесе мекемеде оқу) практикалық тәжірибе және/немесе кәсіби дайындық		Талап етілмейді

3-кесте. Диірменші орындайтын, еңбек функцияларын анықтайтын,

КС бірліктерінің тізбесі

Еңбек функцияларының шифры	Еңбек функциясының атауы (кәсіби стандарттың бірлігі)
1	Диірмендерде астық дақылдарын тарту; астық өнімдерін тартуға дайындық операцияларын атқару; астықты берілген ұсақтау жүйесіне қарай тартуға біркелкі беру; салмағын өлшеу, ұнды орау мен тасымалдау; қызмет көрсетіліп жатқан жабдық мен коммуникациялардың ақауларын анықтау мен жою
2	Өнімділігі тәулігіне 50 тоннаға дейін вальцты диірмендерде және барлық тасы бар диірмендерде астық өнімдерін тартуға дайындық операциясын және азық түлік пен жем шөп дақылдарын (астықтық және басқа) тарту процесін жүргізу: астықты қоспалардан тазарту, астық бетін тазарту, астықты гидротермиялық өңдеу, тарту қоспасын дайындау, астықты берілген ұсақтау жүйесіне қарай тартуға біркелкі және үздіксіз беру, (тарту өнімдерінің ірілігіне қарай), аралық және ақырлық өнімнің сапасы
3	Ұнды өлшеу, орау мен тасымалдау, жұмыс жазықтығының қатарластығын, жоғарғы және төменгі ұсатқыш тастарды, вальцтерді, жүгіргіштердің дұрыс орнықтығын, құрсаулардың орныққан жазықтығын, қозғалыстың және өнімділіктін жылдамдығын әр түрлі жабдықтармен реттеу, жерндерді ою мен соғу, диірмен тасын орнату мен реттеу; дайын өнім мен шикізат есебінің бекітілген құжатнамасын жүргізу; қызмет көрсетіліп жатқан жабдық мен коммуникациялардың ақауларын анықтау мен жою

4-кесте. Диірменші орындайтын КС бірліктерінің тізбесі

Еңбек функцияларының шифры	Еңбек заттары	Еңбек құралдары	Міндеттер (еңбек іс-әрекеттері)
1	Астық дақылдары, астық,	Диірмен, жабдық, коммуникациялар	1-1) Астық өнімдерін тартуға дайындау операцияларын атқару; астықты берілген ұсақтау жүйесіне қарай тартуға біркелкі беру
2	Астық өнімдері	Бақылау құралдары, диірменшіге керекті құралдар, диірмен, жабдық, коммуникациялар, компьютер, принтер	2-1) Қызмет көрсетіліп жатқан жабдық мен коммуникациялардың ақауларын анықтау мен жою; цех, белсенді желдету және түрлі модификациядағы кептіргіш қоймалардың, және дайын өнімдердің, өнімдерді тиеу қоймаларының жұмысын қадағалау
3	Диірмен тасы	Таразы, орау материалдары, диірмен, жабдық, коммуникациялар	3-1) Жұмыс жазықтығының қатарластығын әр түрлі жабдықтармен реттеу, жоғарғы және төменгі ұсатқыш тастарды, жүгіргіштердің дұрыс орнықтығын, диірмен құрсаулардың орныққын жазықтығын реттеу

5-кесте. СБШ біліктіліктің 3- деңгейлі диірменшінің құзыретіне

қойылатын талаптар

Міндеттер шифры	Тұлғалық және кәсіптік құзыреттіліктер	Біліктер мен дағдылар	Білімдер
1-1)	Диірменшінің функционалды міндеттерінің шеңберіндегі жауапкершілік, керекті ресурстарды бағалау, астықты сақтау мен өңдеу саласында бекітілген нәтижелерге өздігінен жету үшін керекті уақытты анықтай білу	Практикалық міндеттерді шешу біліктілігі, дәндер мен астықтың барлық түрін тазалау процесінің контекстінде біліктілік	Астықты тартуға, ұнды тартуға, елеуге дайындау процесі кезіндегі материалдары мен еңбек қызметінің өнімдеріне қараудың талаптары мен тәртіптерін, ұсататын, елейтін, астықты тазалайтын және көмекші жабдықтардың принціптер мен құрылымын білу, азық түлік дақылдарының ұн тарту қасиеттері
2-1)	Диірменшінің функционалды міндеттерінің шеңберіндегі жауапкершілік, керекті ресурстарды бағалау, астықты сақтау мен өңдеу саласында бекітілген нәтижелерге өздігінен жету үшін керекті уақытты бағалау	Практикалық міндеттерді шешу біліктілігі, өздігінен жоспарлау контекстінде біліктілік, және оның нәтижесінде дәндерді беру еңбек процесін атқару мен бағалау	Дайын өнім мен шикізатқа бақылау мен техникалық шарттар өткізу рәсімін, жабдықтың нәтижелі жұмыс істеуін білу қауіпсіздік техникасы мен еңбек қорғау тәртібін білу
3-1)	Жұмыс процестерінің қатарлығының түрлі құралдар арқылы реттеу шеңберінде жұмыстың нәтижесі мен сапасы үшін жауапкершілік	Нұсқамамен берілген алгоритммен әрекет тәсілін тандау және жұмыс жағдайына байланысты әрекетті дұрыстау	Негізгі және қарапайым құралдарды, жабдықты, жұмыс үдерістерінің рәсімдерін білу

Астықты сақтау және қайта өңдеу бойынша қызметтегі кәсіби стандартының 3-қосымшасы

1-кесте. Қолданыстағы нормативтік құжаттармен байланысы

Қазақстан Республикасы мемлекеттік кәсіптер жіктеуіші (МКЖ)
Базалық топ	8273 Астықты өңдейтін аппаратшы
Қазақстан Республикасы жұмысшылар кәсіптері мен жұмыстарының бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтағышы (БТБА)
Шығарылым, БТБА тарауы	Шығарылым 51, бөлім 15. Элеваторлы, ұн тартушы-жармалы және комбикормды өндіріс
БТБА бойынша кәсібі	Астықты өңдейтін аппаратшы
СБШ біліктілік деңгейі	БТБА бойынша разрядтар
2	2
3	3-5
4	6

2-кесте. Астықты өңдейтін аппаратшының еңбек шарттарына, біліміне

және жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар

Кәсібі бойынша мүмкін жұмыс орындары (кәсіпорын, ұйым)		Қоймалар, астық қоймалар, астық мекемелер, зауыт, фабрика, диермен, элеваторлар, комбикорм зауыттар және басқа мекемелер, астықты өңдеу мен қайта өңдеу ғимараттары мен құрылыстар
Зиянды және қауіпті еңбек жағдайлары условия труда		Жоқ
Жұмысқа жіберудің ерекше шарттары		Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес
СБШ біліктілік деңгейі	Кәсіптік білім беру және оқыту деңгейі		Қажетті еңбек тәжірибесі
2	Жалпы орта білім бар болған жағдайда, бірақ негізгі орта білімнен төмен емес (білім беру ұйымының базасында қысөа мерзімді курстар немесе мекемеде оқу) практикалық тәжірибе және/немесе кәсіби дайындық		Талап етілмейді
3	Практикалық тәжірибесіз негізгі орта білім базасында жалпы орта білім немесе техникалық және кәсіби білім бар болған жағдайда (білім беру ұйымының базасында біл жылдық кәсіби дайындық бағдарламасы бойынша курстар немесе мекемеде оқу) практикалық тәжірибе және/немесе кәсіби дайындық		2-деңгейде 1 жылдан кем емес
4	Жоғарланған деңгейде техникалық және кәсіби білім (қосымша кәсіби дайындық), практикалық тәжірибе		3-деңгейде 3 жылдан кем емес

3-кесте. Астықты өңдейтін аппаратшы орындайтын, еңбек функцияларын

анықтайтын, КС бірліктерінің тізбесі

Еңбек функцияларының шифры	Еңбек функциясының атауы (кәсіби стандарттың бірлігі)
1	Жабдыққта кіріктірме магнитті тосқауылдары пайдалану арқылы аулау (шығару) жолымен астықта металмагнитті қоспалардан тазалау процесін жүргізу, астықты қабылдау, ауыстыру, тазалау, кептіру және, оның сапасын ескере отырып, жоғарырақ деңгейдегі аппаратшының бақылауымен астықты силостарға бөлу немесе келесі өңдеуге жіберу, тасымалдаушылардың, триерлердің, күрделі астық тазалаушы, астық сорттаушы агрегат машиналарын, қозғалмалы, камерлі, шахтты кептіргіштердің, калибрлейтін машиналардың және басқа да қызмет көрсетуші жабдықтардың жұмысын қадағалау, оның ремонтында қатысу
2	Астық кептірушінің ішінде жанармайдын жағылу процесін жүргізу, магнитті қондырғыларға, желдеткіштерге, циклондарға қызмет көрсету, қарау мен бақылау жүргізу, тасымалдағыштардың, қарапайым тазартқыш машинлар мен кептіргіштердің ремонты мен қызмет көрсетуінде қатысу, силостардың дұрыс толтыруын қадағалау, металдан тазаруға түскен астықтың қалындығы мен жылдамдығын қадағалау, магнитті қорғау қондырғысы мен металды жинаушыны тазалау, шахтты астық кептіргіштерге және көмекші қызмет көрсетіліп жатқан жабдыққа қызмет көрсету, реттеу, қадағалау мен бақылау жүргізу, астық кептіргіштердін жұмыс тәртібін, кептіргіштіерде астықтың қозғалысын, кептіргіш агентінің мөлшері мен температурасын, кептіргіш камераларын қызу температурасын және салқындатқыш камералардың кептірілген астықты реттеу; қызмет көрсетіліп жатқан жабдықта жану, тарту мен температуралық режимді реттеу
3	Лабораторияға металмагнитті және басқа да қоспаларды жинау мен тапсыру, аспирационды және басқа да өздігінен ағымды коммуникациялардың және жабдықтың астық мен қоқыс қалдықтарынан тазалау, өңделіп жатқан дақылды ауыстыру кезінде шахталарды, жағу жерлерді, астық кептіргіштердің форсункаларын, астық кептіргіштерді, сепараторларды және басқа да жабдықты уақытында тазалау, бақылауға алған кезде көмек көрсету, қызмет көрсетіліп жатқан жабдықты қосу мен сөндіру, майда ақауларды жоюда қатыс, силостарды, элеваторларды және де газацияның басқа да объектілерін дайындауға қатысу, жабдық пен жұмыс зонасын тазалау, газды-рециркуляционды, рециркуляционды-изотермиялық астық кептіргіштерде және астықты алдын ала жылытумен жабдықталған астық кептіргіштерде азық-түліктік, тарылған және дәндес мақсатты астық пен дәндердің әр түрлі түрін өңдеу (кептіру) технологиялық процесін ұйымдастыру мен жүргізу

4-кесте. Астықты өңдейтін аппаратшы орындайтын

КС бірліктерінің тізбесі

Еңбек функцияларының шифры	Еңбек заттары	Еңбек құралдары	Міндеттер (еңбек іс-әрекеттері)
1	Астық, металломагнитті қоспалар	Қолғап, халат, астықкептіргіш, желдеткіш, магнитті қондырғылар, силос, аспирационнды, өздігінен ағымды коммуникациялар, жабдық, шахта, пеш, астық кептіргіштердің форсункалары	1-1) Астық кептірушінің ішінде жанармайдың жағылу процесін жүргізу, циклондардың, желдеткіштердің және магнитті қондырғылардың жұмысына бақылау, қарау мен қызмет көрсету, тасымалдаушылардың жұмысына қызмет көрсету мен бақылауына қатысу
2	Өңделіп жатқан дақыл	Техника, машиналар, астық кептіргіштер, сепараторлар, гайкалар, жұмыс құралдары, ыдыс, силос, жабдық	2-1) Астық кептірушінің ішінде жанармайдың жағылу процесін жүргізу, жұмысты бақылау мен реттеу
			2-2) Астық кептірушінің жұмыс тәртібін, кептіргіштерде астықтың қозғалысын мен кептіргіш агентінің мөлшері мен температурасын бақылау
3	Астық, қалдықтар, металломагнитті қоспалар	Қолғап, жұмыс киімі аспирационды, өздігінен ағымды коммуникациялар, жабдық, шахта, пеш, астық кептіргіштердің форсункалары	3-1) Лабораторияға металмагнитті және басқа да қоспаларды жинау мен тапсыру
			3-2) Жабдық пен жұмыс зонасын тазалау, түрлі астық пен дәндердің дақылдарын өңдеу (кептіру) технологиялық процесін ұйымдастыру мен жүргізу

5-кесте. СБШ біліктіліктің 2- деңгейлі астықты өңдейтін

аппаратшысының құзыретіне қойылатын талаптар

Міндеттер шифры	Тұлғалық және кәсіптік құзыреттіліктер	Біліктер мен дағдылар	Білімдер
1-1)	Транспортердің, астық кептіргіштердің, желдеткіштердің жұмысын қадағалауды, жұмыс процесін жоспарлауды қамтитін атқарушы қызметті түсіну	Астық кептірушінің ішінде жанармайдын жағылу процесін жүргізіп, тікелей басшылықтың қоластында және (немесе) өздігінен негізгі практикалық және танымдық біліктілігін қолдану арқылы стандартты біртекті практикалық мәселелерді шешу	Дәнді өндеу кезінде негізгі және қарапайым құралдарды, жабдықты, жұмыс процестерінін білу

6-кесте. СБШ біліктіліктің 3- деңгейлі астықты өңдейтін

аппаратшысының құзыретіне қойылатын талаптар

Міндеттер шифры	Тұлғалық және кәсіптік құзыреттіліктер	Біліктер мен дағдылар	Білімдер
2-1)	Астықты өңдейтін аппаратшысының функционалдық міндеттер шеңберінде жауапкершілік пен керекті ресурстарды, анықтау мен бағалау, астық кептіргішпен, сепаратормен, қызмет көрсетіліп жатқан жабдықпен және элеватормен жұмыс істеу барысында қойылған нәтижелерге жету үшін уақытты бағалау	Астықты өңдейтін аппаратшысының (салмақ өлшеуші, кептіруші) жұмысындағы практикалық тәжірибесіне мен біліміне сүйене отырып әрекет тәсілін таңдау қабілеті	Дақыл мен астық сапасы жайында, астықты металмагнитті қоспалардан тазалау жайында білім
2-2)	Жұмыс процесін өздігінен жоспарлауды қамтитын атқарушы қызмет; кәсіби қызметті жақсарту үшін идеяларды ұсыну және нормалардан ауытқып кеткен кезде, кептіргіш агентінің температуралық режимін баптаудағы ұсақ ақауларды жою	Өндірістік жағдайларда әрекетті дұрстау, өзін бағалау, өзіндік ұйымдастыру қабілетін көрсету	Еңбек қауіпсіздігі мен қорғау саласында білім; жұмыс зонасын жинау кезінде, силостарды, элеваторларды және жабдықты жинау білімі

7-кесте. СБШ біліктіліктің 4-деңгейлі астықты өңдейтін

аппаратшысының құзыретіне қойылатын талаптар

Міндеттер шифры	Тұлғалық және кәсіптік құзыреттіліктер	Біліктер мен дағдылар	Білімдер
3-1)	Астықты өңдейтін басқа аппаратшылардың жұмысын басқару және олардың әрекеттерінің нәтижесіне жауапкершілік. Жұмыстың жалпы жоспарына негізделіп соған сәйкес салмақ өлшеушілердің, астық кептірушілердің қысқа мерзімді жоспарын жасау, басқа жұмысшыларға нұсқау бере алады және оларды басқара алады; өзінің еңбегі мен астықты өңдеудің арасындағы маңыздылығын ескереді	Тасымалдаушылардың құралдарын, триерлерді, калибрлеу машиналарын, улағышты, барабанды кептіргішті, фильтірлерді, аспирационды қондырғылардың желдеткіштерін, және басқада күрделілігі ұқсас қызмет көрсетіліп жатқан жабдықпен қолдану біліктілігі	Еңбек қауіпсіздігі мен қорғау саласында білім
3-2)	Астықты қабылдау тәртібі мен сепараттау ережелері, жүгері собығын бастыру, дәндер мен астықты фракцияға бөлу, астықты және дәндерді кептіру ережелерін, уланған дәндердің сапасына талаптарын білу	Астықты өңдейтін аппаратшыларының қызметтерін бағалау мен дұрыстау, ағымдық пен қорытынды бақылау өткізу біліктілігі	Астықты өңдеу аппаратшысының қолданатын негізгі құралдары мен жабдықтарын білу

Астықты сақтау және қайта өңдеу бойынша қызметтегі кәсіби стандартының 4-қосымшасы

1-кесте. Қолданыстағы нормативтік құжаттармен байланысы

Қазақстан Республикасы мемлекеттік кәсіптер жіктеуіші (МКЖ)
Базалық топ	8273 Ұн тарту өндірісіндегі аппаратшы
Қазақстан Республикасы жұмысшылар кәсіптері мен жұмыстарының бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтағышы (БТБА)
Шығарылым, БТБА тарауы	Шығарылым 51, бөлім 15. Элеваторлы, ұн тартушы-жармалы және комбикормды өндіріс
БТБА бойынша кәсібі	Ұн тарту өндірісіндегі аппаратшы
СБШ біліктілік деңгейі	БТБА бойынша разрядтар
2	2
3	3 - 5
4	6

2-кесте. Ұн тарту өндірісіндегі аппаратшының еңбек шарттарына,

біліміне және жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар

Кәсібі бойынша мүмкін жұмыс орындары (кәсіпорын, ұйым)		Ауыл шаруашылық ұйымдар, астықты өңдеу саласындағы ұйымдар, концерн, астық компаниясы, ұн тартушы зауыт, диірмен зауыты, диірмен
Зиянды және қауіпті еңбек жағдайлары		Жоқ
Жұмысқа жіберудің ерекше шарттары		Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес
СБШ біліктілік деңгейі	Кәсіптік білім беру және оқыту деңгейі		Қажетті еңбек тәжірибесі
2	Жалпы орта білім бар болған жағдайда, бірақ негізгі орта білімнен төмен емес (білім беру ұйымының базасында немесе мекемеде оқу) практикалық тәжірибе және/немесе кәсіби дайындық		Талап етілмейді
3	Практикалық тәжірибесіз негізгі орта білім базасында жалпы орта білім немесе техникалық және кәсіби білім бар болған жағдайда (білім беру ұйымының базасында біл жылдық кәсіби дайындық бағдарламасы бойынша курстар немесе мекемеде оқу) практикалық тәжірибе және/немесе кәсіби дайындық		2-деңгейде 1 жылдан кем емес
4	Жоғарланған деңгейде техникалық және кәсіби білім (қосымша кәсіби дайындық) практикалық тәжірибе		3-деңгейде 3 жылдан кем емес

3-кесте. Ұн тарту өндірісіндегі аппаратшы орындайтын, еңбек

функцияларын анықтайтын, КС бірліктерінің тізбесі

Шифр трудовой функции	Еңбек функциясының атауы (кәсіби стандарттың бірлігі)
1	Пневмотасмалдаушы мен вентиляциялық қондырғыларды қолдану арқылы астықты және оны өңдеуден шыққан өнімдерді тасымалдаудың технологиялық процестерді жүргізу, астықты тартуға дайындау (астық массасын қоспалардан тазалау, астық бетін "ылғал" және "құрғақ" тәсілдермен тазалау) және астық ұсақтау өнімдерін обойды елеу ұн тарту зауыттарында елеу
2	Астықты тазалаудың техникалық процестерін жүргізу, салыстырмалы салмақта айырмашылығы бар қоспалардан тазалау, астықты жуу машиналарында ылғалдау, жарма мен дунсттарды байыту, сортты елеу зауыттарында автоматты карусельді қондырғыларда өнімді қапқа салу
3	Обойды елеу ұн тарту зауыттарында елеу астық тазалайтын машиналар мен рассерлердің, жуу мен елеу машиналарының, сығу колонкаларының, тұндырғыштардың, салқындатқыштардың, автоматты карусельді қондырғылардың және сортты елеу зауыттарында күрелілігі жағынан ұқсас басқа да қызмет көрсетіліп жатқан жабдықтардың жұмысына қызмет көрсету мен бақылау

4-кесте. Ұн тарту өндірісіндегі аппаратшы орындайтын

КС бірліктерінің тізбесі

Еңбек функцияларының шифры	Еңбек заттары	Еңбек құралдары	Міндеттер (еңбек іс-әрекеттері)
1	Астық өнімдері	Пневмотасмалдаушы мен вентиляциялық қондырғылар, тасымалдайтын механизмдер	1-1) Пневмотасмалдаушы мен вентиляциялық қондырғыларды қолдану арқылы астықты және оны өңдеуден шыққан өнімдерді тасмадаудың технологиялық процестерді жүргізу, астықты тартуға дайындау
2	Астық өнімдері, жарма, дунсттар, ауыл шаруашылық өнімдері	Пневмотасымалдаушы мен вентиляциялық қондырғылар, жуу машиналары, халат, қолғап, арнайы киім, елеу машиналары, автоматты карусельді қондырғылар, орау материалы	2-1) Астықты тазалаудын техникалық процестерін жүргізу
			2-2) Салыстырмалы салмақта айырмашылығы бар қоспалардан жуу машиналарында тазалау
			2-3) Жарма мен дунсттарды байыту
			2-4) Автоматты карусельді қондырғыларда өнімді қапқа салу
3	Қызмет көрсетіліп жатқан жабдық, обойды елеу, сортты елеу	Астық тазалайтын машиналар мен рассерлердің, жуу мен елеу машиналарының, сығу колонкаларының, тұндырғыштардың, салқындатқыштардың, автоматты карусельді қондырғылардың және сортты елу елеу зауыттарында күрелілігі жағынан ұқсас басқа да қызмет көрсетіліп жатқан жабдықтар	3-1) Обойды елеу ұн тарту зауыттарында астық тазалайтын машиналар мен рассерлердің, жуу мен елеу машиналарының, сығу колонкаларының, тұндырғыштардың, салқындатқыштардың, автоматты карусельді қондырғылардың және сортты елу елеу зауыттарында күрелілігі жағынан ұқсас басқа да қызмет көрсетіліп жатқан жабдықтардың жұмысына қызмет көрсету

5-кесте. СБШ біліктіліктің 2- деңгейлі ұн тарту өндірісіндегі

аппаратшысының құзыретіне қойылатын талаптар

Міндеттер шифры	Тұлғалық және кәсіптік құзыреттіліктер	Біліктер мен дағдылар	Білімдер
1-1)	Астық тазалау процесінің технологиялық нормалардан ауытқып кеткен кезде кәсіби қызметті жақсарту үшін идеяларды ұсыну	Рассевтер мен астық тазалайтын машиналарға қызмет көрсету кезінде практикалық міндеттерді шешу біліктілігі	Негізгі және қарапайым құралдарды, жабдықты білу
1-2)	Ұн тарту өндірісіндегі аппаратшысының тағайынды мақсаттың орындалуы кезінде, өзінің денсаулығы мен қауіпсіздігі, басқалардың денсаулығы мен қауіпсіздігі, қоршаған ортаны қорғау үшін жауапкершілік етеді	Өздігінен танымдық машықтарды қолдану біліктілігі	Негізгі және қарапайым құралдарды, жабдықты білу

6-кесте. СБШ біліктіліктің 3-деңгейлі ұн тарту өндірісіндегі

аппаратшысының құзыретіне қойылатын талаптар

Міндеттер шифры	Тұлғалық және кәсіптік құзыреттіліктер	Біліктер мен дағдылар	Білімдер
2-2)	Астық тазалайтын машиналардың жұмысының бақылауы жайында есеп береді және басшылықпен еңбек қатынастарын сақтайды	Стандартты практикалық жағдайды шешу қабілеті, өздігінен жоспарлау контекстінде біліктілік, еңбек процесі мен оның нәтижесін атқару мен бағалау	Астықты сақтау мен өңдеу саласында өздігінен дайындалу немесе кәсіби дайындық кезінде алынған практиға бағытталған кәсіби білім
2-3)	Ұн елеу қызметінің жұмыс процесін жоспарлауды қамтитын атқарушы қызметті түсіну	Ұн елеу өндірісінде практикалық тәжірибе мен білім негізінде әрекет ету тәсілін тандау біліктілігі	Еңбек қауіпсіздігі мен қорғау саласында білім

7-кесте. СБШ біліктіліктің 4-деңгейлі ұн тарту өндірісіндегі

аппаратшысының құзыретіне қойылатын талаптар

Міндеттер шифры	Тұлғалық және кәсіптік құзыреттіліктер	Біліктер мен дағдылар	Білімдер
2-4)	Атқарушы қызмет: ұн тарту өндірісіндегі аппаратшысының алдына қойылған мақсатты ескерте отырып міндеттерді анықтау мен қызметті жоспарлау	Жұмыс жағдайын өздік анализі мен ұн тарту өндірісіндегі аппаратшысының жабдығындағы болжамды өзгерістер анализін талап ететін практикалық міндеттердің шешу біліктілігі	Өздігінен немесе кәсіби білім алу процесі кезінде алынған практикалық тәжірибеге негізделіп қызмет атқару үшін білім
3-1)	Басқа ұн тарту өндірісіндегі аппаратшылардың гигиена бойынша оқуына мен біліктілікті арттыруына жауапты	Ағымды және қорытынды бақылау жүргізі қабілеті, ұн тарту өндірісіндегі аппаратшысының жұмысындағы қызметті бағалау мен реттеу	Еңбек қауіпсіздігі мен қорғау саласында білім

Астықты сақтау және қайта өңдеу бойынша қызметтегі кәсіби стандартының 5-қосымшасы

1-кесте. Қолданыстағы нормативтік құжаттармен байланысы

Қазақстан Республикасы мемлекеттік кәсіптер жіктеуіші (МКЖ)
Базалық топ	8273 Силосшы
Қазақстан Республикасы жұмысшылар кәсіптері мен жұмыстарының бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтағышы (БТБА)
Шығарылым, БТБА тарауы	Шығарылым 48, бөлім Азық-түлік өнімін өндірудің жалпы кәсіптері
БТБА бойынша кәсібі	Силосшы
СБШ біліктілік деңгейі	БТБА бойынша разрядтар
1	1
2	2
3	3-4

2-кесте. Силосшының еңбек шарттарына, біліміне және жұмыс

тәжірибесіне қойылатын талаптар

Кәсібі бойынша мүмкін жұмыс орындары (кәсіпорын, ұйым)		Ауыл шаруашылық ұйымдар, астықты өңдеу саласындағы ұйымдар, ұн тартушы мекемесі
Зиянды және қауіпті еңбек жағдайлары		Жоқ
Жұмысқа жіберудің ерекше шарттары		Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес
СБШ біліктілік деңгейі	Кәсіптік білім беру және оқыту деңгейі		Қажетті еңбек тәжірибесі
1	Практикалық тәжірибе және/немесе жұмыс орнында қысқа мерзімді оқу(нұсқама) және/немесе негізгі орта білім бар болған жағдайда, бірақ бастауыш білімнен төмен емес қысқа мерзімді курстар		Талап етілмейді
2	Жалпы орта білім бар болған жағдайда, бірақ негізгі орта білімнен төмен емес (білім беру ұйымының базасында немесе мекемеде оқу) практикалық тәжірибе және/немесе кәсіби дайындық		Талап етілмейді
3	Жалпы орта білім бар болған жағдайда, немесе негізгі орта білім негізінде практикалық тәжірибесіз кәсіби және техникалық білім бар болған жағдайда (кәсіби дайындық бағдарламалары бойынша білім беру ұйымының базасында бір жылдық оқу немесе өндірісте оқу) практикалық тәжірибе және/немесе кәсіби дайындық		2-деңгейде 1 жалдан кем емес

3-кесте. Силосшы орындайтын, еңбек функцияларын анықтайтын,

КС бірліктерінің тізбесі

Еңбек функцияларының шифры	Еңбек функциясының атауы (кәсіби стандарттың бірлігі)
1	Кезегіне 20 тоннаға дейін ұнды, астықты, басқа шикізатты қабылдау мен өңдеу, силостарға сортын, ылғалдығын, қоқыстығын және басқа да сапалық көрсеткіштерді ескере отырып бөлу.
2	Шикізатты силостардан өңдеуге жіберу, силостарды, магнитұстағыштарды, тасымалдау механизмдерді, аспирационды және басқа да қызмет көрсетіліп жатқан жабдықты тазалау,
3	Силостарды толтыруға дайындау

4-кесте. Силосшы орындайтын КС бірліктерінің тізбесі

Еңбек функцияларының шифры	Еңбек заттары	Еңбек құралдары	Міндеттер (еңбек іс-әрекеттері)
1	Ауыл шаруашылық шикізаты, ұн, астық	Өңдеу үшін құралдар, силостар	1-1) Кезегіне 20 тоннаға дейін ұнды, астықты, басқа шекізатты қыбылдау мен өңдеу, силостарға сортын, ылғалдығын, қоқыстығын және басқа да сапалық көрсеткіштерді ескере отырып бөлу
2	Ауыл шаруашылық шикізаты, астық өңдеу кезінде қызмет көрсетіліп жатқан жабдық, магнит ұстағыштар, тасымалдау механизмдерді	Беріліс үшін құралдар, силостар, тазалау заттары	2-1) Шикізатты силостардан өңдеуге жіберу
			2-2) Силостарды, магнитұстағыштарды, тасмалдау механизмдерді, аспирационды және басқа да қызмет көрсетіліп жатқан жабдықты тазалау
3	Астық	Силостар, толтыру үшін жабдық, арнайы киім	3-1) Силостарды толтыруға дайындау

5-кесте. СБШ біліктіліктің 1-деңгейлі силосшының құзыретіне

қойылатын талаптар

Міндеттер шифры	Тұлғалық және кәсіптік құзыреттіліктер	Біліктер мен дағдылар	Білімдер
1-1)	Силосшының функционалды міндеттерінің шеңберіндегі жауапкершілік, керекті ресурстарды бағалау,силосшының жұмысымен бекітілген нәтижелерге өздігінен жету үшін керекті уақытты бағалау	Белгіленген міндеттерді орындау кезінде қоршаған ортаны қорғау мен өздігінен тану біліктілігі	Материалдарды, жабдықты және құралдарды жинау,сақтау, қозғау, техникалық қызмет көрсету және қолданудың негізгі принциптерін білу
2-1)	Командада жұмыс істеуде жағымды бейімділігі мен кезегіне 20 тоннадан 40 тонна дейін ұн, астық өңдеу кәсіби біліктілігі	Стандартты міндеттерді орындау, санитария ережелерін орындау	Еңбек қауіпсіздігі мен қорғау саласында білім

6-кесте. СБШ біліктіліктің 2-деңгейлі силосшының құзыретіне

қойылатын талаптар

Міндеттер шифры	Тұлғалық және кәсіптік құзыреттіліктер	Біліктер мен дағдылар	Білімдер
2-2)	Силосшының функционалды міндеттерінің шеңберіндегі жауапкершілік, ұнды қабылдау мен өңдеу кезінде, шикізатты силостардан беру мен толтыруға дайындау кезінде керекті ресурстарды бағалау мен анықтау	Стандартты практикалық жағдайды шешу қабілеті, өздігінен жоспарлау контекстінде біліктілік, еңбек процесі мен оның нәтижесінің атқару мен бағалау	Астықты сақтау мен өңдеу саласында өздігінен дайындалу немесе кәсіби білім алу процесінде алынған практикаға бағытталған кәсіби білім
3-1)	Жұмыс процесін жоспарлауды қамтитін атқарушы қызметті түсіну; Командада жұмыс істеуде жағымды бейімділігі мен кезегіне 40 тоннадан 100 тоннаға дейін ұн өңдеу кәсіби біліктілік	Практикада силостарға сорттарға, ылғалдыққа, қоқыстығына және басқа да сапалық көрсеткіштерге қарап бөліп беруде әрекет тәсілдерін тандау біліктілігі	Еңбек қауіпсіздігі мен қорғау саласында білім

7-кесте. СБШ біліктіліктің 2-деңгейлі силосшының құзыретіне

қойылатын талаптар

Міндеттер шифры	Тұлғалық және кәсіптік құзыреттіліктер	Біліктер мен дағдылар	Білімдер
2-1)	Нормадан ауытқу болған жағдайда кәсіби қызмет үрдістерін жақсарту идеяларын ұсыну	Жұмыстың жоспармен сәйкестігін тексеру, мақсатталған нәтижеге жетуді және нәтиженің сапа нормаларына сәйкестігін қамтамасыз ету	Жабдықтардың құрылымы және оларды қолдану ережелері
2-2)	Силосшының функционалды міндеттерінің шеңберіндегі жауапкершілік, ұнды қабылдау мен өңдеу кезінде, шикізатты силостардан беру мен толтыруға дайындау кезінде керекті ресурстарды бағалау мен анықтау	Стандартты практикалық жағдайды шешу қабілеті, өздігінен жоспарлау контекстінде біліктілік, еңбек процесі мен оның нәтижесінің атқару мен бағалау	Астықты сақтау мен өңдеу саласында өздігінен дайындалу немесе кәсіби білім алу процесінде алынған практикаға бағытталған кәсіби білім
3-1	Жұмыс процесін жоспарлауды қамтитін атқарушы қызметті түсіну; Командада жұмыс істеуде жағымды бейімділігі мен кезегіне 40 тоннадан 100 тоннаға дейін ұн өңдеу кәсіби біліктілік	Практикада силостарға сорттарға, ылғалдыққа, қоқыстығына және басқа да сапалық көрсеткіштерге қарап бөліп беруде әрекет тәсілдерін тандау біліктілігі	Еңбек қауіпсіздігі мен қорғау саласында білім

Астықты сақтау және қайта өңдеу бойынша қызметтегі кәсіби стандартының 6-қосымшасы

1-кесте. Қолданыстағы нормативтік құжаттармен байланысы

Қазақстан Республикасы мемлекеттік кәсіптер жіктеуіші (МКЖ)
Базалық топ	8228 Элеваторды басқару құрылғысының операторы
Қазақстан Республикасы жұмысшылар кәсіптері мен жұмыстарының бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтағышы (БТБА)
Шығарылым, БТБА тарауы	Шығарылым 51, бөлік: Элеваторлы, ұн тарту мен жарма және комбикормды өндіріс
БТБА бойынша кәсібі	Элеваторды басқару құрылғысының операторы
СБШ біліктілік деңгейі	БТБА бойынша разрядтар
3	4

2-кесте. Элеваторды басқару құрылғысының операторының еңбек

шарттарына, біліміне және жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар

Кәсібі бойынша мүмкін жұмыс орындары (кәсіпорын, ұйым)		Ауыл шаруашылық ұйымдар, астықты өңдеу саласындағы ұйымдар, диірмен, элеватор, ұн тарту мекемесі
Зиянды және қауіпті еңбек жағдайлары		Жоқ
Жұмысқа жіберудің ерекше шарттары		Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес
СБШ біліктілік деңгейі	Кәсіптік білім беру және оқыту деңгейі		Қажетті еңбек тәжірибесі
3	Жалпы орта білім бар болған жағдайда, немесе негізгі орта білім негізінде практикалық тәжірибесіз кәсіби және техникалық білім бар болған жағдайда (кәсіби дайындық бағдарламалары бойынша білім беру ұйымының базасында бір жылдық оқу немесе өндірісте оқу) практикалық тәжірибе және/немесе кәсіби дайындық		Талап етілмейді

3-кесте. Элеваторды басқару құрылғысының операторы орындайтын,

еңбек функцияларын анықтайтын, КС бірліктерінің тізбесі

Еңбек функцияларының шифры	Еңбек функциясының атауы (кәсіби стандарттың бірлігі)
1	Элеваторды басқару пультінан астықты автомобильді көліктерден және темір жол вагондарынан қабылдаудың технологиялық маршруттарды теру арқылы технологиялық процестерді жүргізу, автоматты таразыда өлшеу мен елеу астық пен өнімдерді өлшеп, тапсыру, астықты тасымалдау
2	Ара қашықтықта басқару жабдығының, автоматизация құралдарының, бақылау мен сигнализация аппаратурасының ремонтына және реттеуіне қатысу, қызмет көрсету, жұмысын бақылау; астық пен елеу өнімдерін қабылдау мен жіберу жөнінде құжат жүргізу, силостардың өніммен толтырылуы, өнімді автоұн тасушыларға жіберу
3	Дозаторлардың жұмыс режімін реттеу, транспортерларға өнімнің біркелкі берілуін қамтамасыз ету, сорттардың шатасуын болдырмай қоймаға келген өнімнің салмағын реттеу, таразының жұмысын мезгіл-мезгіл тексеру, қызмет көрсетіліп жатқан жабдыққа тиісті техникалық күйін қамтамасыз ету

4-кесте. Элеваторды басқару құрылғысының операторы орындайтын

КС бірліктерінің тізбесі

Еңбек функцияларының шифры	Еңбек заттары	Еңбек құралдары	Міндеттер (еңбек іс-әрекеттері)
1	Астық	темір жол вагондары, автомобильді көлік, технологиялық жабдық, таразы, тасымалдау құралдары, халат	1-1) Элеваторды басқару пультінан астықты автомобильді көліктерден және темір жол вагондарынан қабылдау технологиялық маршруттарын теру арқылы технологиялық процесті жүргізу
2	Автоматизация құралдары, бақылау мен сигнализация аппартурасы	Жабдықтарға қызмет көрсету, бақылау, ремонт және реттеу ұшін құралдар	2-1) Ара қашықтықта басқару жабдығының, автоматизация құралдарының, бақылау мен сигнализация аппаратурасының ремонтына және реттеуіне қатысу, қызмет көрсету, жұмысын бақылау
3	Дозаторлар, өнім	Режимді реттейтін құралдар, таразы, журнал, компьютер, өлшеуші саймандар, транспортер	3-1) Дозаторлардың жұмыс режімін реттеу, транспортерларға өнімнің біркелкі берілуін қамтамасыз ету, сорттардың шатасуын болдырмай қоймаға келген өнімнің салмағын реттеу, таразының жұмысын уақытында тексеру

5-кесте. СБШ біліктіліктің 3-деңгейлі элеваторды басқару құрылғысының

операторының құзыретіне қойылатын талаптар

Міндеттер шифры	Тұлғалық және кәсіптік құзыреттіліктер	Біліктер мен дағдылар	Білімдер
1-1)	Жұмыс процесін жоспарлауды қамтитін атқарушы қызметті түсіну. Пултьттан басқару режимін ескере отырып технологиялық, көтергіш-тасымалдағыш, аспирационды, аэрозольтранспорт желісінің жабдықтары нормалардан ауытқып кеткен кезде кәсіби қызметті жақсарту үшін идеяларды ұсыну	Жабдықтың жұмысындағы болуы мүмкін ақауларды жою кезінде стандартты практикалық міндеттерді шешу біліктілігі	Элеваторлар мен қоймада астық пен астықтық өнімін тасымалдау кезіндегі білім, аспирационды жүйелердің және қондырғылардың схемасын білу
2-1)	Басшылықпен еңбек қатынасын сақтау және астық пен елеу өнімдері жайында есептік мәлімет беру	Ақауларды анықтау мен жою машығы, қосу кезіндегі тәртіппен кезектілік және астықты тасымалдауда ең тиімді технологиялық маршруттарды таңдау, оларды қосу ретін білу біліктілігі	Еңбек қауіпсіздігі мен қорғау саласында білім
3-1)	Командада жұмыс істеуде жағымды бейімділігі. жанасқыштық, жауапкершілік	Элеваторлар мен қоймаларда технологиялық процестерді жүргізу біліктілігі	Орналасудың технологиялық схемасы мен пульттің кинематикалық схемасын білу

Астықты сақтау және қайта өңдеу бойынша қызметтегі кәсіби стандартының 7-қосымшасы

1-кесте. Қолданыстағы нормативтік құжаттармен байланысы

Қазақстан Республикасы мемлекеттік кәсіптер жіктеуіші (МКЖ)
Базалық топ	8273 Дәндерді және тұқымдарды салқындатушы
Қазақстан Республикасы жұмысшылар кәсіптері мен жұмыстарының бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтағышы (БТБА)
Шығарылым, БТБА тарауы	Шығарылым 48,бөлім Азық-түлік өнімін өндірудің жалпы кәсіптері
БТБА бойынша кәсібі	Дәндерді және тұқымдарды салқындатушы
СБШ біліктілік деңгейі	БТБА бойынша разрядтар
2	2
3	3

2-кесте. Дәндерді және тұқымдарды салқындатушының еңбек шарттарына,

біліміне және жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар

Кәсібі бойынша мүмкін жұмыс орындары (кәсіпорын, ұйым)		Ауыл шаруашылық ұйымдар, астықты өңдеу мен сақтау саласындағы ұйымдар
Зиянды және қауіпті еңбек жағдайлары		Жоқ
Жұмысқа жіберудің ерекше шарттары		Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес
СБШ біліктілік деңгейі	Кәсіптік білім беру және оқыту деңгейі		Қажетті еңбек тәжірибесі
2	Жалпы орта білім бар болған жағдайда, бірақ негізгі орта білімнен төмен емес (білім беру ұйымының базасында қысқа мерзімде курстар немесе мекемеде оқу) практикалық тәжірибе және/немесе кәсіби дайындық		Талап етілмейді
3	Практикалық тәжірибесіз негізгі орта білім базасында жалпы орта білім немесе техникалық және кәсіби білім бар болған жағдайда (білім беру ұйымының базасында біл жылдық кәсіби дайындық бағдарламасы бойынша курстар немесе мекемеде оқу) практикалық тәжірибе және/немесе кәсіби дайындық		2-деңгейде 1 жылдан кем емес

3-кесте. Дәндерді және тұқымдарды салқындатушы орындайтын, еңбек

функцияларын анықтайтын, КС бірліктерінің тізбесі

Шифр трудовой функции	Еңбек функциясының атауы (кәсіби стандарттың бірлігі)
1	Бекітілген ылғалдық пайызына дейін астықты, мақта мен майлы дәндерді ылғалдандыру процесін жүргізу; ылғалданған астықты жылумен өңдеу процесін жүргізу, бекітілген нормаларға сай астықтағы ылғалдықты қайта бөлу
2	Механикалық және пневматикалық көлік арқылы дәндерді беру мен түсіру; су мен будың берілуін бақылау-өлшегіш құралдарының көрсеткіштері бойынша реттеу; лабораторды анализдің нәтижесі мен органалептика көмегімен қарауларды алу мен ылғалдық дәрежесін анықтау; ылғалды астықты механикалық және пневматикалық көлік арқылы беру; бақылау-өлшегіш құралдары көмегімен салқындатқышқа астықтың берілуін, жылылықты тасымалдаушының температурасы мен астықтың қызуын реттеу; лабораторды анализдің нәтижесі бойынша салқындату процесінің бітуін анықтау
3	Дайын астықты тасымалдау; норияны, аспирационды қондырғыны, салқындатқыштың батареялары мен торларын тазалау,қызмет көрсетіліп жатқан жабдықтың ақауларын жою; қызмет көрсетілетін жабдықты майлау

4-кесте. Дәндерді және тұқымдарды салқындатушы орындайтын

КС бірліктерінің тізбесі

Еңбек функцияларының шифры	Еңбек заттары	Еңбек құралдары	Міндеттер (еңбек іс-әрекеттері)
1	Астық, дән	Дәннің ылғалдағыштары, халат, қажетті жабдық, жылу жабдығы, орта-анықтағыштар	1-1) Ылғалданған астықты жылумен өңдеу процесін жүргізу, бекітілген нормаларға сай астықтағы ылғалдықты қайта бөлу
2	Астық	Механикалық және пневматикалық көлік; су мен будың берілуін бақылау-өлшегіш құралдары, халат, қолғап, салқындатқыш	2-1) Механикалық және пневматикалық көлік арқылы дәндерді беру мен түсіру, су мен будың берілуін бақылау-өлшегіш құралдарының көрсеткіштері бойынша реттеу; лабораторды анализдің нәтижесі мен органалептика көмегімен қарауларды алу мен ылғалдық дәрежесін анықтау
3	Астық	Көлік, нориялар, аспирационды құралдар, салқындатқыштың батареялары мен торлары, арнайы киім	3-1) Дайын астықты тасымалдау; норияны, аспирационды қондырғыны, салқындатқыштың батареялары мен торларын тазалау

5-кесте. СБШ біліктіліктің 2-деңгейлі дәндерді және тұқымдарды

салқындатушының құзыретіне қойылатын

Міндеттер шифры	Тұлғалық және кәсіптік құзыреттіліктер	Біліктер мен дағдылар	Білімдер
1-1)	Дәндерді және тұқымдарды салқындатушының функционалды міндеттерінің шеңберіндегі жауапкершілік, астықты қабылдау мен өңдеу саласында керекті ресурстарды бағалау мен анықтау	Салқындатқыштың, ылғалдатқыш құралдарының және бақылау-өлшегіш құралдарын пайдалана алу	Дайын астықты тасымалдау, бақылау-өлшегіш құралдары арқылы салқындатқыштың ішіне астықты беруді, жылутасығыш температурасын және астықты ысытуды реттеу білімі
2-1)	Дәндерді және тұқымдарды салқындатушылармен командада жұмыс істеуде жағымды бейімділігі	Процесті реттеу ережелері мен салқындату режимін реттеу біліктілігі	Еңбек қауіпсіздігі мен қорғау саласында білім
3-1)	Дайын астықты тасмалдау шеңберінде жауапкершілік, аспирационды қондырғыны, батты, норияны тазалау	Астықты тасмалдау контестінде практикалық міндеттерді шешу біліктілігі	Бақылау-өлшегіш құралдарымен реттеу білімі

6-кесте. СБШ біліктіліктің 3-деңгейлі дәндерді және тұқымдарды

салқындатушының құзыретіне қойылатын

Міндеттер шифры	Тұлғалық және кәсіптік құзыреттіліктер	Біліктер мен дағдылар	Білімдер
1-1)	Дәндерді және тұқымдарды салқындатушының функционалды міндеттерінің шеңберіндегі жауапкершілік, астықты қабылдау мен өңдеу саласында керекті ресурстарды бағалау мен анықтау	Салқындатқыштың, ылғалдатқыш құралдарының және бақылау-өлшегіш құралдарын пайдалана алу	Дайын астықты тасымалдау, бақылау-өлшегіш құралдары арқылы салқындатқыштың ішіне астықты беруді, жылутасығыш температурасын және астықты ысытуды реттеу білімі
2-1)	Дәндерді және тұқымдарды салқындатушылармен командада жұмыс істеуде жағымды бейімділігі	Процесті реттеу ережелері мен салқындату режимін реттеу біліктілігі	Еңбек қауіпсіздігі мен қорғау саласында білім
3-1)	Дайын астықты тасымалдау шеңберінде жауапкершілік, аспирационды қондырғыны, батты, норияны тазалау	Астықты тасымалдау контестінде практикалық міндеттерді шешу біліктілігі	Бақылау-өлшегіш құралдарын реттеу білімі

Астықты сақтау және қайта өңдеу бойынша қызметтегі кәсіби стандартының 8-қосымшасы

Келісу парағы

Үйымның атауы

Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігі

Осы КС тіркелді

Кәсіби стандарттар Реестріне енгізілді, тіркеу №

Хат (хаттама) № ____________________ Күні____________________________

Об утверждении профессионального стандарта в деятельности по хранению и переработке зерна

Приказ Министра сельского хозяйства Республики Казахстан от 21 января 2014 года № 20/51. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 21 мая 2014 года № 9443. Утратил силу приказом Министра сельского хозяйства Республики Казахстан от 20 декабря 2020 года № 393.

Сноска. Утратил силу приказом Министра сельского хозяйства РК от 20.12.2020 № 393 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

В соответствии с пунктом 3 статьи 138-5 Трудового кодекса Республики Казахстан от 15 мая 2007 года и постановлением Правительства Республики Казахстан от 29 апреля 2013 года № 406 "Об утверждении распределения и Правил использования средств на разработку профессиональных стандартов на 2013 год", ПРИКАЗЫВАЮ:

1. Утвердить профессиональный стандарт в деятельности по хранению и переработке зерна.

2. Департаменту земледелия (Буць А.А.), департаменту переработки и агропродовольственных рынков (Кусаинова А.Б.) принять меры к внедрению профессионального стандарта в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.

3. Управлению социальной политики (Лепешко С.С.) обеспечить в установленном законодательством порядке государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан и его официальное опубликование.

4. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на Управление социальной политики (Лепешко С.С.).

5. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней со дня первого официального опубликования

Министр

А. Мамытбеков

Согласовано

Министр труда и

социальной защиты населения

Республики Казахстан

___________Т. Дуйсенова

от 7 апрель 2014 года

Утвержден Приказом Министра сельского хозяйства Республики Казахстан от 21 января 2014 года № 20/51

Профессиональный стандарт
в деятельности по хранению и переработке зерна
1. Общие положения

1. Профессиональный стандарт в деятельности по хранению и переработке зерна (далее - ПС)

1) регулирования взаимодействия трудовой сферы и сферы профессионального образования;

2) регламентации требований для разработки программ подготовки, повышения квалификации и профессиональной переподготовки;

3) регламентации требований для оценки компетенций работников при аттестации и сертификации персонала;

4) выработки единых требований к содержанию профессиональной деятельности, обновления квалификационных требований, отвечающих современным потребностям рынка труда;

5) решения широкого круга задач в области управления персоналом;

6) разработки образовательных стандартов, учебных планов, модульных учебных программ, а также разработки соответствующих учебно-методических материалов;

7) проведения оценки профессиональной подготовленности и подтверждения соответствия квалификации специалистов.

2. Основными пользователями ПС являются:

1) выпускники организаций образования, работники;

2) руководители и работники организаций, руководители и специалисты подразделений управления персоналом организаций;

3) специалисты, разрабатывающие образовательные программы;

4) специалисты в области оценки профессиональной подготовленности и подтверждения соответствия квалификации специалистов.

3. На основе ПС могут разрабатываться внутренние, корпоративные стандарты организаций на функциональные модели деятельности, должности, повышение квалификации, аттестацию работников, систему стимулирования труда и другие.

4. В настоящем ПС применяются следующие термины и определения:

1) квалификация – степень профессиональной подготовленности работника к выполнению конкретного вида работы;

2) квалификационный уровень/уровень квалификации – уровень требований к квалификации (компетенциям) работника, отражающий сложность, самостоятельность и ответственность выполняемых работ;

3) предмет труда - предмет, на который направлены действия работника с целью создания продукта при помощи определенных средств труда;

4) средства труда - средства, используемые работником для преобразования предмета труда из исходного состояния в продукт;

5) вид трудовой деятельности - составная часть области профессиональной деятельности, сформированная целостным набором трудовых функций и необходимых для их выполнения компетенций;

6) трудовая функция – интегрированный и относительно автономный набор трудовых действий, определяемых бизнес-процессом и предполагающий наличие необходимых компетенций для их выполнения в рамках конкретного вида трудовой деятельности;

7) область профессиональной деятельности - совокупность видов трудовой деятельности отрасли, имеющая общую интеграционную основу (аналогичные или близкие назначение, объекты, технологии, в том числе средства труда) и предполагающая схожий набор трудовых функций и компетенций для их выполнения;

8) ПС - стандарт, определяющий в конкретной области профессиональной деятельности требования к уровню квалификации, компетенций, содержанию, качеству и условиям труда;

9) единица ПС - структурный элемент ПС, содержащий развернутую характеристику конкретной трудовой функции, которая является целостной, завершенной, относительно автономной и значимой для данного вида трудовой деятельности;

10) профессия – основной род занятий трудовой деятельности человека, требующий определенных знаний, умений и практических навыков, приобретаемых в результате специальной подготовки и подтверждаемых соответствующими документами об образовании;

11) компетенция – способность работника применять в профессиональной деятельности знания и умения;

12) должность – структурная единица работодателя, на которую возложен круг должностных полномочий и должностных обязанностей;

13) задача - совокупность действий, связанных с реализацией трудовой функции и достижением результата с использованием конкретных предметов и средств труда;

14) отрасль - совокупность предприятий и организаций, для которых характерна общность выпускаемой продукции, технологии производства, основных фондов и профессиональных навыков работающих;

15) отраслевая рамка квалификаций - структурированное описание квалификационных уровней, признаваемых в отрасли;

16) национальная рамка квалификаций - структурированное описание квалификационных уровней, признаваемых на рынке труда;

17) функциональная карта - структурированное описание трудовых функций и задач, выполняемых работником определенного вида деятельности в рамках той или иной области профессиональной деятельности.

2. Паспорт ПС

6. Вид экономической деятельности (область профессиональной деятельности): Государственный классификатор занятий Республики Казахстан 03-2007: 10.61 Производство продуктов мукомольно-крупяной промышленности.

7. Основная цель вида экономической (области профессиональной) деятельности: Обеспечение продовольственной безопасности Республики Казахстан, обеспечение качества зерна, удовлетворение потребностей населения в продуктах питания.

ПС устанавливает в области профессиональной деятельности хранения и переработки зерна, требования к содержанию, качеству, условиям труда, квалификации и компетенции работников.

8. Виды деятельности, профессии, квалификационные уровни определены в Приложении 1 к ПС.

Требования стандарта относятся к видам деятельности и следующим профессиям данной области:

мельник;

аппаратчик обработки зерна;

аппаратчик мукомольного производства;

силосник;

оператор пульта управления элеватором;

кондиционерщик зерна и семян.

3. Карточка видов трудовой деятельности (профессий)
Параграф 1. Мельник

9. Квалификационный уровень по ОРК – 3.

10. Возможные наименования должностей: мельник.

11. Профессия "мельник" обязывает субъекта знать и уметь выполнять задачи, связанные с реализацией основной функции: ведение процесса переработки зерна.

12. Связь с действующими нормативными документами указана в таблице 1 Приложения 2 к настоящему ПС.

13. Требования к условиям труда, образованию и опыту работы мельника приведены в таблице 2 Приложения 2 к настоящему ПС.

14. Перечень единиц ПС, определяющий трудовые функции, выполняемые мельником указан в таблице 3 Приложения 2 к настоящему ПС.

15. Описание единиц ПС и трудовые действия, выполняемые мельником, приведена в таблице 4 Приложении 2 к настоящему ПС.

16. Требования к компетенции мельника указаны в таблице 5 Приложения 2 к настоящему ПС.

Параграф 2. Аппаратчик обработки зерна

17. Квалификационный уровень по ОРК – 2-4.

18. Возможные наименования должностей: аппаратчик обработки зерна.

19. Профессия "аппаратчик обработки зерна" обязывает субъекта знать и уметь выполнять задачи, связанные с реализацией основной функции: ведение технологических процессов очистки зерна.

20. Связь с действующими нормативными документами указана в таблице 1 Приложения 3 к настоящему ПС.

21. Требования к условиям труда, образованию и опыту работы аппаратчика обработки зерна приведены в таблице 2 Приложения 3 к настоящему ПС

22. Перечень единиц ПС, определяющий трудовые функции, выполняемые аппаратчиком обработки зерна указан в таблице 3 Приложения 3 к настоящему ПС.

23. Описание единиц ПС и трудовые действия, выполняемые аппаратчиком обработки зерна, приведена в таблице 4 Приложении 3 к настоящему ПС.

24. Требования к компетенции аппаратчика обработки зерна указаны в таблицах 5, 6, 7 Приложения 3 к настоящему ПС.

Параграф 3. Аппаратчик мукомольного производства

25. Квалификационный уровень по ОРК – 2-4.

26. Возможные наименования должностей: аппаратчик мукомольного производства.

27. Профессия "аппаратчик мукомольного производства" обязывает субъекта знать и уметь выполнять задачи, связанные с реализацией основной функции: обслуживание и контроль работы зерноочистительных машин.

28.Связь с действующими нормативными документами указана в таблице 1 Приложения 4 к настоящему ПС.

29. Требования к условиям труда, образованию и опыту работы аппаратчик мукомольного производства приведены в таблице 2 Приложения 4 к настоящему ПС.

30. Перечень единиц ПС, определяющий трудовые функции, выполняемые аппаратчиком мукомольного производства указан в таблице 3 Приложения 4 к настоящему ПС.

31. Описание единиц ПС и трудовые действия, выполняемые аппаратчиком мукомольного производства, приведена в таблице 4 Приложении 4 к настоящему ПС.

32. Требования к компетенции аппаратчика мукомольного производства указаны в таблицах 5, 6, 7 Приложения 4 к настоящему ПС.

Параграф 4. Силосник

33. Квалификационный уровень по ОРК – 1-3.

34. Возможные наименования должностей: силосник.

35. Профессия "силосник" обязывает субъекта знать и уметь выполнять задачи, связанные с реализацией основной функции: прием и переработка муки, зерна, другого сырья, распределение по силосам с учетом сортности, влажности, засоренности и других качественных показателей.

36. Связь с действующими нормативными документами указана в таблице 1 Приложения 5 к настоящему ПС

37. Требования к условиям труда, образованию и опыту работы силосника приведены в таблице 2 Приложения 5 к настоящему ПС

38. Перечень единиц ПС, определяющий трудовые функции, выполняемые силосником указан в таблице 3 Приложения 5 к настоящему ПС.

39. Описание единиц ПС и трудовые действия, выполняемые силосником, приведена в таблице 4 Приложении 4 к настоящему ПС.

40. Требования к компетенции силосника указаны в таблице 5, 6, 7 Приложения 5 к настоящему ПС.

Параграф 5. Оператор пульта управления элеватором

41. Квалификационный уровень по ОРК – 3.

42. Возможные наименования должностей: оператор пульта управления элеватором.

43. Профессия "оператор пульта управления элеватором" обязывает субъекта знать и уметь выполнять задачи, связанные с реализацией основной функции: ведение технологических процессов путем набора с пульта управления элеватором технологических маршрутов приемки зерна.

44. Связь с действующими нормативными документами указана в таблице 1 Приложения 6 к настоящему ПС.

45. Требования к условиям труда, образованию и опыту работы оператора пульта управления элеватором приведены в таблице 2 Приложения 6 к профессиональному стандарту.

46. Перечень единиц ПС, определяющий трудовые функции, выполняемые оператором пульта управления элеватором указан в таблице 3 Приложения 6 к настоящему ПС.

47. Описание единиц ПС и трудовые действия, выполняемые оператором пульта управления элеватором, приведена в таблице 4 Приложении 6 к настоящему ПС.

48. Требования к компетенции оператора пульта управления элеватором указаны в таблице 5 Приложения 6 к настоящему ПС.

Параграф 6. Кондиционерщик зерна и семян

49. Квалификационный уровень по ОРК – 2-3.

50. Возможные наименования должностей: кондиционерщик зерна и семян.

51. Профессия "кондиционерщик зерна и семян" обязывает субъекта знать и уметь выполнять задачи, связанные с реализацией основной функции: ведение процесса увлажнения зерна и кондиционирования.

53.Связь с действующими нормативными документами указана в таблице 1 Приложения 7 к настоящему ПС.

54. Требования к условиям труда, образованию и опыту работы кондиционерщик зерна и семян приведены в таблице 2 Приложения 7 к настоящему ПС.

55. Перечень единиц ПС, определяющий трудовые функции, выполняемые кондиционерщиком зерна и семян указан в таблице 3 Приложения 7 к настоящему ПС.

56. Описание единиц ПС и трудовые действия, выполняемые кондиционерщиком зерна и семян, приведена в таблице 4 Приложении 7 к настоящему ПС.

57. Требования к компетенции кондиционерщика зерна и семян указаны в таблице 5, 6 Приложения 7 к настоящему ПС.

4. Разработчики ПС

58. Разработчиком ПС является Министерство сельского хозяйства Республики Казахстан.

59. Лист согласования, экспертиза и регистрация ПС приведены в приложении 8 к настоящему ПС.

Приложение 1 к профессиональному стандарту в деятельности по хранению и переработке зерна

Виды деятельности, профессии, квалификационные уровни

№ п/п	Наименование вида деятельности	Наименование профессии с учетом тенденций рынка труда	Наименование профессии согласно государственному классификатору занятий Республики Казахстан 01-2005	Квалификационный уровень ОРК
1.	Хранение и переработка зерна	Мельник	Мельник	3
2.	Хранение и переработка зерна	Аппаратчик обработки зерна	Аппаратчик обработки зерна	2-4
3.	Хранение и переработка зерна	Аппаратчик мукомольного производства	Аппаратчик мукомольного производства	2-4
4.	Хранение и переработка зерна	Силосник	Силосник	1-3
5.	Хранение и переработка зерна	Оператор пульта управления элеватором	Оператор пульта управления элеватором	3
6.	Хранение и переработка зерна	Кондиционерщик зерна и семян	Кондиционерщик зерна и семян	2-3

Приложение 2 к профессиональному стандарту в деятельности по хранению и переработке зерна

Таблица 1. Связь с действующими нормативными документами

Государственный классификатор занятий Республики Казахстан (ГКЗ)
Базовая группа	8273 Мельник
Единый тарифно-квалификационный справочник работ и профессий рабочих (ЕТКС)
Выпуск, раздел ЕТКС	Выпуск 51, раздел 15. Элеваторное, мукомольно-крупяное и комбикормовое производства
Профессия по ЕТКС	Мельник
Квалификационный уровень ОРК	Разряды по ЕТКС
3	3-4

Таблица 2. Требования к условиям труда, образованию и опыту

работы мельника

Возможные места работы по профессии (предприятия, организации)		Хранилища, склады, зернохранилища, предприятия зерновые, завод, фабрика, мельница, зерновой склад, элеваторы, комбикормовые заводы и другие предприятия, здания и сооружения по хранению, обработке и переработке зерна
Вредные и опасные условия труда		Отсутствуют
Особые условия допуска к работе		В соответствии с законодательством Республики Казахстан
Квалификационный уровень ОРК	Уровень профессионального образования и обучения		Требуемый опыт работы
3	Практический опыт и/или профессиональная подготовка (курсы на базе организации образования по программам профессиональной подготовки до одного года или обучение на предприятии) при наличии общего среднего образования или технического и профессионального образования на базе основного среднего образования без практического опыта		Не требуется

Таблица 3. Перечень единиц ПС, определяющий трудовые функции,

выполняемые мельником

Шифр трудовой функции	Наименование трудовой функции (единицы профессионального стандарта)
1	Размол зерновых культур на мельницах; выполнение операций по подготовке зернопродуктов к помолу; обеспечение равномерной подачи зерна на размол, заданной степени измельчения; взвешивание, упаковка и транспортировка муки; выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования и коммуникаций
2	Ведение процесса размола продовольственных и фуражных культур (зерновых и другие) на вальцовых мельницах с производительностью до 50 т зерна в сутки и всех жерновых мельницах с выполнением операций по подготовке зернопродуктов к помолу: очистка зерновой массы от примесей, очистка поверхности зерна, гидротермическая обработка зерна, приготовление помольных смесей, обеспечение бесперебойной и равномерной подачи зерна на размол, заданной степени измельчения (крупности продуктов размола), качества промежуточного и конечного продукта
3	Взвешивание, упаковка и транспортировка муки, регулирование при помощи различных приспособлений параллельности рабочих плоскостей, верхнего и нижнего камней жерновых поставов, вальцов, правильности установки бегуна, плоскости посадки обручей, скорости движения и производительности, насечка и наковка жерновов, балансировка и установка поставов; ведение установленной документации по учету сырья и готовой продукции; выявление и устранение неисправностей в работе оборудования и коммуникаций

Таблица 4. Описание единиц ПС, выполняемых мельником

Шифр трудовой функции	Предметы труда	Средства труда	Задачи (трудовые действия)
1	Зерновые культуры, зерно,	Мельница, оборудование, коммуникации	1-1) Выполнять операций по подготовке зернопродуктов к помолу; обеспечение равномерной подачи зерна на размол, заданной степени измельчения
2	Зерновые продукты	Контрольные приборы, инструменты необходимые для мельника, мельница, оборудование, коммуникации, компьютер, принтер	2-1) Выявлять и устранять неисправности в работе обслуживаемого оборудования и коммуникаций; умение вести контроль за работой цеха, складов, активного вентилирования и сушилки разных модификаций, складов готовой продукции, отгрузки продукции
3	Жернова	Весы, упаковочный материал, мельница, оборудование, коммуникации	3-1) Регулировать при помощи различных приспособлений параллельности рабочих плоскостей, верхнего и нижнего камней жерновых поставов, правильности установки бегуна, плоскости посадки обручей и производительности мельниц

Таблица 5. Требования к компетенциям мельника 3-го

квалификационного уровня ОРК

Шифр задачи	Личностные и профессиональные компетенции	Умения и навыки	Знания
1-1)	Ответственность в рамках функциональных обязанностей мельника оценивать и определять необходимые ресурсы, время для самостоятельного достижения установленных результатов в области переработки и хранения зерна	Умение решать практические задачи, навыки в контексте процесса очистки всех видов семян, зерна	Знание правил и требований обращения с продуктами трудовой деятельности и материалами в процессе подготовки зерна к помолу, размола и просеивания, устройств и принципов работы размалывающего, просеивающего, зерноочистительного и вспомогательного оборудований, мукомольных свойств продовольственных культур
2-1)	Ответственность в рамках функциональных обязанностей мельника оценивать и определять необходимые ресурсы, время для самостоятельного достижения установленных результатов	Умение решать стандартные практические задачи, навыки в контексте самостоятельного планирования, выполнения и оценки трудового процесса и его результатов подаче семян	Знание процедур проведения контроля и технических условий на сырье и готовую продукцию, условии эффективной работы оборудования; знание техники безопасности и охраны труда
3-1)	Ответственность за результаты и качество работы в рамках регулировки при помощи различных приспособлений параллельности рабочих плоскостей	Выбор способа действий по заданному инструкциями алгоритму и коррекция действий в соответствии с условиями рабочей ситуации	Знание основных и простых инструментов, оборудования, процедуры процессов работы

Приложение 3 к профессиональному стандарту в деятельности по хранению и переработке зерна

Таблица 1. Связь с действующими нормативными документами

Государственный классификатор занятий Республики Казахстан (ГКЗ)
Базовая группа	8273 Аппаратчик обработки зерна
Единый тарифно-квалификационный справочник работ и профессий рабочих (ЕТКС)
Выпуск, раздел ЕТКС	Выпуск 51, раздел 15 Элеваторное, мукомольно-крупяное и комбикормовое производства
Профессия по ЕТКС	Аппаратчик обработки зерна
Квалификационный уровень ОРК	Разряды по ЕТКС
2	2
3	3-5
4	6

Таблица 2. Требования к условиям труда, образованию и опыту работы

аппаратчика обработки зерна

Возможные места работы по профессии (предприятия, организации)		Хранилища, склады, зернохранилища, предприятия зерновые, завод, фабрика, мельница, зерновой склад, элеваторы, комбикормовые заводы и другие предприятия, здания и сооружения по хранению, обработке и переработке зерна
Вредные и опасные условия труда		Отсутствуют
Особые условия допуска к работе		В соответствии с законодательством Республики Казахстан
Квалификационный уровень ОРК	Уровень профессионального образования и обучения		Требуемый опыт работы
2	Практический опыт и/или профессиональная подготовка (краткосрочные курсы на базе организации образования или обучение на предприятии) при наличии общего, среднего образования, но не ниже основного среднего		Не требуется
3	Практический опыт и/или профессиональная подготовка (курсы на базе организации образования по программам профессиональной подготовки до одного года или обучение на предприятии) при наличии общего среднего образования или технического и профессионального образования на базе основного среднего образования без практического опыта		Не менее 1 года на 2 уровне
4	Техническое и профессиональное образование повышенного уровня (дополнительная профессиональная подготовка), практический опыт		Опыт работы не менее 3-х лет на 3 уровне

Таблица 3. Перечень единиц определяющий трудовые функции,

выполняемые аппаратчиком обработки зерна

Шифр трудовой функции	Наименование трудовой функции (единицы профессионального стандарта)
1	Ведение процесса очистки зерна от металломагнитных примесей путем улавливания (извлечения) их с помощью магнитных заграждений, вмонтированных в оборудование, приемка, перемещение, очистка, сушка и распределение зерна по силосам или на последующую обработку с учетом его качества под руководством аппаратчика более высокой квалификации, контроль работы транспортеров, триеров, сложных зерноочистительных и зерносортировочных машин-агрегатов, передвижных, камерных, шахтных сушилок, калибровочных машин и другого обслуживаемого оборудования, участие в его ремонте
2	Ведение процесса сжигания топлива в топках зерносушилок, обслуживание, наблюдение и контроль работы магнитных установок, вентиляторов, циклонов, участие в обслуживании и наблюдение за работой транспортеров, простейших очистительных машин и сушилок, наблюдение за правильным заполнением силосов, регулирование скорости движения и толщины слоя зерна, поступающего на очистку от металла, очистка установок магнитной защиты и сборников от металла, обслуживание, наладка, регулирование, контроль работы шахтных зерносушилок и обслуживаемого вспомогательного оборудования, регулирование режима работы зерносушилок, движения зерна в сушилках, количества и температуры сушильного агента, температуры нагрева зерна в сушильных камерах и охлаждения просушенного зерна в охладительной камере; регулирование процесса горения, тяги и температурного режима на обслуживаемом оборудовании
3	Сбор и сдача в лабораторию металломагнитных и других примесей, очистка аспирационных и других самотечных коммуникаций и оборудования от остатков зерна и отходов, периодическая очистка шахт, топок, форсунок зерносушилок, зачистка зерносушилок, сепараторов и другого оборудования при смене обрабатываемой культуры, оказание помощи при отборе проб, включение и выключение обслуживаемого оборудования, участие в устранении мелких неисправностей, участие в подготовке силосов, элеваторов и других объектов к газации, уборка рабочей зоны и оборудования, ведение и организация технологического процесса обработки (сушки) зерна и семян различных культур продовольственного, фуражного и семенного назначения в газово-рециркуляционных, рециркуляционно-изотермических зерносушилках и зерносушилках с предварительным подогревом зерна

Таблица 4. Описание единиц ПС, выполняемых аппаратчиком

обработки зерна

Шифр трудовой функции	Предметы труда	Средства труда	Задачи (трудовые действия)
1	Зерно, металломагнитные примеси	Перчатки, халат, зерносушилка, вентиляторы, магнитные установки, силос, аспирационные, самотечные коммуникации, оборудование, шахта, топка, форсунка зерносушилок	1-1) Вести процесс сжигания топлива в топках зерносушилок, обслуживание, наблюдение и контроль работы магнитных установок, вентиляторов, циклонов, участие в обслуживании и наблюдение за работой транспортеров
2	Обрабатываемая культура	Техника, машины, зерносушилки, сепараторы, гайки, инструменты рабочие, тара, силос, оборудование	2-1) Вести процесс сжигания топлива в топках зерносушилок, обслуживание, наблюдение и контроль работы
			2-2) Регулировать режим работы зерносушилок, движения зерна в сушилках, количества и температуры сушильного агента
3	Зерно, отходы, металломагнитные примеси	Перчатки, рабочая одежда, аспирационные, самотечные коммуникации, оборудование, шахта, топка, форсунка зерносушилок	3-1) Осуществлять сбор и сдачу в лабораторию металломагнитных и других примесей
			3-2) Осуществлять уборку рабочей зоны и оборудования, ведение и организация технологического процесса обработки (сушки) зерна и семян различных культур

Таблица 5. Требования к компетенциям аппаратчика обработки

зерна 2-го квалификационного уровня ОРК

Шифр задачи	Личностные и профессиональные компетенции	Умения и навыки	Знания
1-1)	Понимание исполнительской деятельности, включающей планирование рабочего процесса при наблюдении за работой транспортеров, зерносушилок, вентиляторов	Решение стандартных и однотипных практических задач с применением основных практических и познавательных навыков самостоятельно при процессе сжигания топлива в топках зерносушилок	Знание основных и простых инструментов, оборудования, процедуры процессов работы при обработке зерна

Таблица 6. Требования к компетенциям аппаратчика обработки

зерна 3-го квалификационного уровня ОРК

Шифр задачи	Личностные и профессиональные компетенции	Умения и навыки	Знания
2-1)	Ответственность в рамках функциональных обязанностей аппаратчика обработки зерна оценивать и определять необходимые ресурсы, время для самостоятельного достижения установленных результатов при работе с зерносушилкой, сепаратором, обслуживаемым оборудованием, элеватором	Умение выбрать способы действий на основе знаний и практического опыта в работе аппаратчика обработки зерна (весовщика, зерносушильщика)	Знание о культуре и качества зерна, правил очистки зерна от металломагнитных примесей
2-2)	Исполнительская деятельность, включающей самостоятельное планирование рабочего процесса; предложение идеи для улучшения процессов профессиональной деятельности и в случае отклонения от нормы, и устранения мелких неисправностей по регулировке режима температуры сушильного агента	Демонстрация навыков самооценки, самоопределения, самоорганизации и коррекции действий в производственных ситуациях по сбору и сдаче в лабораторию металломагнитных и других примесей	Знания в области безопасности и охраны труда, знания при уборке рабочей зоны при подготовке силосов, элеваторов и оборудования

Таблица 7. Требования к компетенциям аппаратчика обработки

зерна 4-го квалификационного уровня ОРК

Шифр задачи	Личностные и профессиональные компетенции	Умения и навыки	Знания
3-1)	Руководство работой других аппаратчиков в обработке зерна с принятием ответственности за результат их действий. Основываясь на общем плане работы разрабатывает краткосрочные планы работ для групп весовщиков, зерносушильщиков, может инструктировать и руководить рабочими; учитывает связь между собственным трудом и важной работой процесса обработки зерна	Навыки использования устройств транспортеров, триеров, калибровочных машин, протравителей, барабанных сушилок, фильтров, вентиляторов аспирационных установок, другого аналогичного по сложности обслуживаемого оборудования	Знание техники безопасности и охраны труда
3-2)	Порядок приема и правила сепарирования зерна, обмолота початков кукурузы, разделения семян, зерна на фракции, протравливания семян, сушки зерна, семян, требования, предъявляемые к качеству протравленных семян	Умение вести текущий и итоговый контроль, оценку и коррекцию деятельности аппаратчиков обработки зерна	Знание основных инструментов и оборудования используемые аппаратчиками обработки зерна

Приложение 4 к профессиональному стандарту в деятельности по хранению и переработке зерна

Таблица 1. Связь с действующими нормативными документами

Государственный классификатор занятий Республики Казахстан (ГКЗ)
Базовая группа	8273 Аппаратчик мукомольного производства
Единый тарифно-квалификационный справочник работ и профессий рабочих (ЕТКС)
Выпуск, раздел ЕТКС	Выпуск 51, раздел 15 Элеваторное, мукомольно-крупяное и комбикормовое производства
Профессия по ЕТКС	Аппаратчик мукомольного производства
Квалификационный уровень ОРК	Разряды по ЕТКС
2	2
3	3 - 5
4	6

Таблица 2. Требования к условиям труда, образованию и опыту

работы аппаратчика мукомольного производства

Возможные места работы по профессии (предприятия, организации)		Сельскохозяйственные организации, организации в области переработки зерна, концерн, зерновая компания, мукомольный завод, мельница
Вредные и опасные условия труда		Отсутствуют
		В соответствии с законодательством Республики Казахстан
Квалификационный уровень ОРК	Уровень профессионального образования и обучения		Требуемый опыт работы
2	Практический опыт и/или профессиональная подготовка (краткосрочные курсы на базе организации образования или обучение на предприятии) при наличии общего, среднего образования, но не ниже основного среднего		Не требуется
3	Практический опыт и/или профессиональная подготовка (курсы на базе организации образования по программам профессиональной подготовки до одного года или обучение на предприятии) при наличии общего среднего образования или технического и профессионального образования на базе основного среднего образования без практического опыта		Не менее 1 года на 2 уровне
4	Техническое и профессиональное образование повышенного уровня (дополнительная профессиональная подготовка), практический опыт		Опыт работы не менее 3-х лет на 3 уровне

Таблица 3. Перечень единиц ПС, определяющий трудовые функции,

выполняемые аппаратчиком мукомольного производства

Шифр трудовой функции	Наименование трудовой функции (единицы профессионального стандарта)
1	Ведение технологических процессов транспортировки зерна и продуктов его переработки с использованием пневмотранспортных и вентиляционных установок, подготовки зерна к помолу (очистка зерновой массы от примесей, очистка поверхности зерна "сухим" и "влажным" способами) и просеивания продуктов измельчения зерна на мукомольных заводах обойного помола
2	Ведение технологических процессов очистки зерна, отделения примесей, отличающихся удельным весом, увлажнения зерна на моечных машинах, обогащения крупок и дунстов, затаривания продукции в мешки на автоматических карусельных установках на мукомольных заводах сортового помола
3	Обслуживание и контроль работы зерноочистительных машин и рассевов на мукомольных заводах обойного помола, моечных, ситовеечных машин, отжимных колонок, отстойников, кондиционеров, автоматических карусельных установок и другого аналогичного по сложности обслуживаемого оборудования на мукомольных заводах сортового помола

Таблица 4. Описание единиц ПС, выполняемых аппаратчиком

мукомольного производств

Шифр трудовой функции	Предметы труда	Средства труда	Задачи (трудовые действия)
1	Зернопродукты	Пневмотранспортные и вентиляционные установки, транспортировочные механизмы	1-1) Самостоятельное ведение технологического процесса транспортировки зерна и продуктов его переработки с использованием пневмотранспортных и вентиляционных установок, подготовки зерна к помолу
2	Зернопродукты, крупы, дунсты, сельскохозяйственная продукция	Пневмотранспортные и вентиляционные установки, моечные машины, халат, перчатки, спецодежда, ситовеечные машины, автоматические карусельные установки, упаковочный материал	2-1) Вести технологический процесс очистки зерна
			2-2) Отделять примеси, отличающихся удельным весом, увлажнения зерна на моечных машинах
			2-3) Обогащать крупы и дунсты
			2-4) Затаривать продукции в мешки на автоматических карусельных установках
3	Обслуживаемое оборудование, обойный помол, сортовой помол	Зерноочистительные машины, рассевы на обойного помола, моечных, ситовеечные машины, отжимные колонки, отстойники, кондиционеры, автоматические карусельные установки и другие аналогичные по сложности обслуживаемые оборудования	3-1) Обслуживать и контролировать работу зерноочистительных машин и рассевов на мукомольных заводах обойного помола, моечных, ситовеечных машин, отжимных колонок, отстойников, кондиционеров, автоматических карусельных установок и другого аналогичного по сложности обслуживаемого оборудования на мукомольных заводах сортового помола

Таблица 5. Требования к компетенциям оператора аппаратчик

мукомольного производства 2-го квалификационного уровня ОРК

Шифр задачи	Личностные и профессиональные компетенции	Умения и навыки	Знания
1-1)	Предлагает идеи для улучшения процессов профессиональной деятельности в случае отклонения от нормы технологического процесса очистки зерна	Умение решать стандартные практические задачи при обслуживании и контроле работы зерноочистительных машин и рассевов	Знание основных и простых инструментов, оборудования
1-2)	Ответственность и определенная степень самостоятельности за собственное здоровье и безопасность, за здоровье и безопасность других, а также за защиту окружающей среды при выполнении определенных задач аппаратчиком мукомольного производства	Навыки применения познавательных навыков самостоятельно	Знание основных и простых инструментов, оборудования

Таблица 6. Требования к компетенциям оператора аппаратчик

мукомольного производства 3-го квалификационного уровня ОРК

Шифр задачи	Личностные и профессиональные компетенции	Умения и навыки	Знания
2-2)	Поддерживает трудовые отношения с руководством и предоставляет отчетные данные по контролю работы зерноочистительных машин	Умение решать стандартные практические задачи, навыки в контексте самостоятельного планирования, выполнения и оценки трудового процесса и его результатов	Практико-ориентированные профессиональные знания, полученные в процессе профессиональной подготовки или самостоятельно в области хранения и переработки зерна
2-3)	Понимание исполнительской деятельности, включающей планирование рабочего процесса в мукомольной деятельности	Навыки выбора способов действий на основе знаний и практического опыта на мукомольном производстве	Знание охраны труда и техники безопасности

Таблица 7. Требования к компетенциям оператора аппаратчик

мукомольного производства 4-го квалификационного уровня ОРК

Шифр задачи	Личностные и профессиональные компетенции	Умения и навыки	Знания
2-4)	Исполнительская деятельность: определение задач и планирование деятельности с учетом поставленной цели для аппаратчика мукомольного производства	Навыки решения практических задач, требующих самостоятельного анализа рабочей ситуации и ее предсказуемых изменений в оборудовании для аппаратчиков мукомольного производства	Знания для осуществления деятельности на основе практического опыта, полученные в процессе профессионального образования или самостоятельно
3-1)	Несет ответственность за повышение квалификации и организацию обучения по гигиене аппаратчиков мукомольного производства	Умение вести текущий и итоговый контроль, оценка и коррекция деятельности в работе аппаратчика мукомольного производства	Знание охраны труда и техники безопасности

Приложение 5 к профессиональному стандарту в деятельности по хранению и переработке зерна

Таблица 1. Связь с действующими нормативными документами

Государственный классификатор занятий Республики Казахстан (ГКЗ)
Базовая группа	8273 Силосник
Единый тарифно-квалификационный справочник работ и профессий рабочих (ЕТКС)
Выпуск, раздел ЕТКС	Выпуск 48, раздел Общие профессии производств пищевой продукции
Профессия по ЕТКС	Силосник
Квалификационный уровень ОРК	Разряды по ЕТКС
1	1
2	2
3	3-4

Таблица 2. Требования к условиям труда, образованию и

опыту работы силосника

Возможные места работы по профессии (предприятия, организации)		Сельскохозяйственные организации, организации в области переработки зерна, мукомольные предприятия
Вредные и опасные условия труда		Отсутствуют
Особые условия допуска к работе		В соответствии с законодательством Республики Казахстан
Квалификационный уровень ОРК	Уровень профессионального образования и обучения		Требуемый опыт работы
1	Практический опыт и/или краткосрочное обучение (инструктаж) на рабочем месте и/или краткосрочные курсы при наличии основного среднего образования, но не ниже начального образования		Не требуется
2	Практический опыт и/или профессиональная подготовка (краткосрочные курсы на базе организации образования или обучение на предприятии) при наличии общего, среднего образования, но не ниже основного среднего		Не требуется
3	Практический опыт и/или профессиональная подготовка (курсы на базе организации образования по программам профессиональной подготовки до одного года или обучение на предприятии) при наличии общего среднего образования или технического и профессионального образования на базе основного среднего образования без практического опыта		Не менее 1 года на 2 уровне

Таблица 3. Перечень единиц ПС, определяющий трудовые функции,

выполняемых силосником

Шифр трудовой функции	Наименование трудовой функции (единицы профессионального стандарта)
1	Прием и переработка до 20 тонн в смену муки, зерна, другого сырья, распределение по силосам с учетом сортности, влажности, засоренности и других качественных показателей
2	Передача сырья из силосов на переработку, очистка силосов, магнитоуловителей, транспортирующих механизмов, аспирационного и другого обслуживаемого оборудования
3	Подготовка силосов к заполнению

Таблица 4. Описание единиц ПС, выполняемых силосником

Шифр трудовой функции	Предметы труда	Средства труда	Задачи (трудовые действия)
1	Сельскохозяйственное сырье, мука, зерно	Инструменты для переработки, силосы	1-1) Принимать и перерабатывать до 20 тонн в смену муки, зерна, распределение по силосам с учетом сортности, влажности, засоренности и других качественных показателей
2	Сельскохозяйственное сырье, обслуживаемое оборудование при переработке зерна, магнитоуловители, транспортирующие механизмы	Инструменты для передачи, силосы, средства для очистки	2-1) Передавать сырье из силосов на переработку
			2-2) Осуществлять очистку силосов, магнитоуловителей, транспортирующих механизмов, аспирационного, другого обслуживаемого оборудования
3	Зерно	Силосы, оборудование для заполнения, специальная одежда	3-1) Подготовить силосы к заполнению

Таблица 5. Требования к компетенциям силосника

1-го квалификационного уровня ОРК

Шифр задачи	Личностные и профессиональные компетенции	Умения и навыки	Знания
1-1)	Ответственность в рамках функциональных обязанностей оценивать и определять необходимые ресурсы, время для самостоятельного достижения установленных результатов в работе силосника	Навыки в самостоятельном познавании и защиты окружающей среды при выполнении определенных задач	Знание основных принципов использования, техобслуживания, перемещения, сохранности и складирования инструментов и оборудования, материалов
2-1)	Положительные склонности работы в команде и профессиональные умения при переработке в смену муки, зерна от 20 до 40 тонн	Выполнять стандартные задания, соблюдать правила санитарии	Знание техники безопасности и охраны труда

Таблица 6. Требования к компетенциям силосника

2-го квалификационного уровня ОРК

Шифр задачи	Личностные и профессиональные компетенции	Умения и навыки	Знания
2-2)	Ответственность в рамках функциональных обязанностей силосника оценивать и определять необходимые ресурсы при приеме и переработке муки, зерна, при передаче сырья из силосов и подготовке к заполнению	Умение решать практические задачи, навыки в контексте самостоятельного планирования, выполнения и оценки трудового процесса и его результатов	Практико-ориентированные профессиональные знания, полученные в процессе профессиональной подготовки или самостоятельно в области переработки и хранения зерна
3-1)	Понимание исполнительской деятельности, предусматривающей планирование рабочего процесса; положительные склонности работы в команде и профессиональные умения переработать в смену муки, от 40 до 100 тонн	Умение выбрать способы действий на практике в части распределения по силосам с учетом сортности, влажности, засоренности и других качественных показателей	Знание охраны труда и техники безопасности

Таблица 7. Требования к компетенциям силосника

3-го квалификационного уровня ОРК

Шифр задачи	Личностные и профессиональные компетенции	Умения и навыки	Знания
2-1)	Предлагает идеи для улучшения процессов профессиональной деятельности в случае отклонения от нормы	Может сверять работу с планами, обеспечивать достижение планируемого результата и соответствие полученного результата нормам качества	Устройства и правил эксплуатации оборудования
2-2)	Ответственность в рамках функциональных обязанностей силосника оценивать и определять необходимые ресурсы при приеме и переработке муки, зерна, при передаче сырья из силосов и подготовке к заполнению	Умение решать практические задачи, навыки в контексте самостоятельного планирования, выполнения и оценки трудового процесса и его результатов	Практико-ориентированные профессиональные знания, полученные в процессе профессиональной подготовки или самостоятельно в области переработки и хранения зерна
3-1)	Понимание исполнительской деятельности, предусматривающей планирование рабочего процесса; положительные склонности работы в команде и профессиональные умения переработать в смену муки, от 40 до 100 тонн	Умение выбрать способы действий на практике в части распределения по силосам с учетом сортности, влажности, засоренности и других качественных показателей	Знание охраны труда и техники безопасности

Приложение 6 к профессиональному стандарту в деятельности по хранению и переработке зерна

Таблица 1. Связь с действующими нормативными документами

Государственный классификатор занятий Республики Казахстан (ГКЗ)
Базовая группа	8228 Оператор пульта управления
Единый тарифно-квалификационный справочник работ и профессий рабочих (ЕТКС)
Выпуск, раздел ЕТКС	Выпуск 51, раздел: Элеваторное, мукомольно-крупяное и комбикормовое производства
Профессия по ЕТКС	Оператор пульта управления элеватором
Квалификационный уровень ОРК	Разряды по ЕТКС
3	4

Таблица 2. Требования к условиям труда, образованию и

опыту работы оператора пульта управления элеватором

Возможные места работы по профессии (предприятия, организации)		Сельскохозяйственные организации, организации в области переработки зерна, мельница, элеватор, мукомольное предприятие
Вредные и опасные условия труда		Отсутствуют
Особые условия допуска к работе		В соответствии с законодательством Республики Казахстан
Квалификационный уровень ОРК	Уровень профессионального образования и обучения		Требуемый опыт работы
3	Практический опыт и/или профессиональная подготовка (курсы на базе организации образования по программам профессиональной подготовки до одного года или обучение на предприятии) при наличии общего среднего образования или технического и профессионального образования на базе основного среднего образования без практического опыта		Не требуется

Таблица 3. Перечень единиц ПС, определяющий трудовые функции,

выполняемые оператором пульта управления элеватором

Шифр трудовой функции	Наименование трудовой функции (единицы профессионального стандарта)
1	Ведение технологических процессов путем набора с пульта управления элеватором технологических маршрутов приемки зерна из железнодорожных вагонов и автомобильного транспорта, отпуск зерна и продуктов помола с взвешиванием на автоматических весах, перемещение зерна
2	Обслуживание, контроль работы, участие в ремонте и наладке оборудования с дистанционным управлением, средств автоматизации, аппаратуры контроля и сигнализации, ведение документации по приему и отпуску зерна и продуктов помола, учет загрузки силосов продукцией, отпуск продукции в автомуковозы
3	Регулирование режима работы дозаторов, обеспечение равномерной подачи продукции на транспортеры, учет веса продукции, поступающей на склад, не допуская пересортицы, систематическая проверка работы весов, обеспечение надлежащего технического состояния обслуживаемого оборудования

Таблица 4. Описание единиц ПС, выполняемых оператором

пульта управления элеватором

Шифр трудовой функции	Предметы труда	Средства труда	Задачи (трудовые действия)
1	Зерно	Железнодорожные вагоны, автомобильный транспорт, технологическое оборудование, весы, транспортные средства, халат	1-1) Вести технологический процесс путем набора с пульта управления элеватором технологических маршрутов приемки зерна из железнодорожных вагонов и автомобильного транспорта
2	Средства автоматизации, аппаратура контроля и сигнализации	Инструменты для обслуживания, контроля, ремонта, наладки оборудования	2-1) Обслуживать, контролировать работы, участие в ремонте и наладке оборудования с дистанционным управлением, средств автоматизации, аппаратуры контроля и сигнализации
3	Дозаторы, продукция	Регулирующие режим инструменты, весы, журнал, компьютер, измерительные приборы, транспортер	3-1) Регулировать режим работы дозаторов, обеспечивать равномерной подачи продукции на транспортеры, учитывать веса продукции, поступающей на склад, не допуская пересортицы, систематическая проверка работы весов

Таблица 5. Требования к компетенциям оператора пульта

управления элеватором 3-го квалификационного уровня ОРК

Шифр задачи	Личностные и профессиональные компетенции	Умения и навыки	Знания
1-1)	Понимание исполнительской деятельности, включающей планирование рабочего процесса. Предлагает идеи для улучшения процессов профессиональной деятельности в случае отклонения от нормы устройств технологического, подъемно-транспортного, аспирационного оборудования, линий аэрозольтранспорта с учетом режима управления с пульта	Умение решать стандартные практические задачи при устранении возможных неполадок в работе оборудования	Знания при перемещении зерна и зерновой продукции на элеваторе и складе, схемы аспирационных сетей и установок
2-1)	Поддерживает трудовые отношения с руководством и предоставляет отчетные данные по приему и отпуску зерна и продуктов помола	Навыки при выполнении выявлять и устранять неполадки, порядка и последовательности включения и выбора оптимальных технологических маршрутов перемещения зерна	Знание охраны труда и техники безопасности
3-1)	Положительные склонности работы в команде. Коммуникабельность, ответственность	Навыки организации и ведения технологических процессов на элеваторах и складах	Знание технологической схемы размещения и кинематической схемы пульта управления

Приложение 7 к профессиональному стандарту в деятельности по хранению и переработке зерна

Таблица 1. Связь с действующими нормативными документами

Государственный классификатор занятий Республики Казахстан (ГКЗ)
Базовая группа	8273 Кондиционерщик зерна и семян
Единый тарифно-квалификационный справочник работ и профессий рабочих (ЕТКС)
Выпуск, раздел ЕТКС	Выпуск 48, раздел Общие профессии производств пищевой продукции
Профессия по ЕТКС	Кондиционерщик зерна и семян
Квалификационный уровень ОРК	Разряды по ЕТКС
2	2
3	3

Таблица 2. Требования к условиям труда, образованию и

опыту работы кондиционерщиком зерна и семян

Возможные места работы по профессии (предприятия, организации)		Сельскохозяйственные организации, организации в области переработки и хранения зерна
Вредные и опасные условия труда		Отсутствуют
Особые условия допуска к работе		В соответствии с законодательством Республики Казахстан
Квалификационный уровень ОРК	Уровень профессионального образования и обучения		Требуемый опыт работы
2	Практический опыт и/или профессиональная подготовка (краткосрочные курсы на базе организации образования или обучение на предприятии) при наличии общего, среднего образования, но не ниже основного среднего		Не требуется
3	Практический опыт и/или профессиональная подготовка (курсы на базе организации образования по программам профессиональной подготовки до одного года или обучение на предприятии) при наличии общего среднего образования или технического и профессионального образования на базе основного среднего образования без практического опыта		Не менее 1 года на 2 уровне

Таблица 3. Перечень единиц ПС, определяющий трудовые функции,

выполняемые кондиционерщиком зерна и семян

Шифр трудовой функции	Наименование трудовой функции (единицы профессионального стандарта)
1	Ведение процесса увлажнения зерна, хлопковых и масличных семян до заданного процента влажности; ведение процесса обработки теплом увлажненного зерна, перераспределения влаги в зерне в соответствии с установленными нормами
2	Подача семян и выгрузка из кондиционера при помощи механического и пневматического транспорта; регулирование по показаниям контрольно-измерительных приборов подачи пара и воды; отбор проб и определение степени увлажнения органолептически и по результатам лабораторного анализа; подача увлажненного зерна пневматическим и механическим транспортом; регулирование по контрольно-измерительным приборам подачи в кондиционер зерна, температуры теплоносителя и нагрева зерна; определение по результатам лабораторного анализа окончания процесса кондиционирования
3	Транспортирование готового зерна; очистка норий, аспирационных устройств, батарей и решеток кондиционеров; устранение неполадок в работе обслуживаемого оборудования; чистка решеток кондиционеров; смазка обслуживаемого оборудования

Таблица 4. Описание единиц ПС, выполняемых

кондиционерщиком зерна и семян

Шифр трудовой функции	Предметы труда	Средства труда	Задачи (трудовые действия)
1	Зерно, семена	Увлажнители зерна, халат, необходимое оборудование, тепловое оборудование, нормоопределители	1-1) Вести процесс обработки теплом увлажненного зерна, перераспределения влаги в зерне в соответствии с установленными нормами
2	Зерно	Механический и пневматический транспорт; контрольно-измерительные приборы подачи пара и воды, халат, перчатки, кондиционер	2-1) Осуществлять подачу семян и выгрузка из кондиционера при помощи механического и пневматического транспорта; регулирование по показаниям контрольно-измерительных приборов подачи пара и воды; отбор проб и определение степени увлажнения органолептически и по результатам лабораторного анализа
3	Зерно	Транспорт, норий, аспирационные устройства, батареи и решетки кондиционеров, спецодежда	3-1) Транспортировать готовое зерно, осуществлять очистку норий, аспирационных устройств, батарей и решеток кондиционеров

Таблица 5. Требования к компетенциям кондиционерщика зерна и

семян 2-го квалификационного уровня ОРК

Шифр задачи	Личностные и профессиональные компетенции	Умения и навыки	Знания
1-1)	Ответственность в рамках функциональных обязанностей кондиционерщика зерна и семян оценивать и определять необходимые ресурсы в области хранения и переработки зерна	Навыки использования устройства кондиционера, увлажнительного оборудования и контрольно-измерительных приборов	Знания при транспортировании готового зерна, при регулировании по контрольно-измерительным приборам подачи в кондиционер зерна, температуры теплоносителя и нагрева зерна
2-1)	Положительные склонности работы в команде с кондиционерщиками зерна и семян	Умение контролировать режим кондиционирования и правила регулирования процесса	Знание охраны труда и техники безопасности

Таблица 6. Требования к компетенциям кондиционерщика зерна и

семян 3-го квалификационного уровня ОРК

Шифр задачи	Личностные и профессиональные компетенции	Умения и навыки	Знания
1-1)	Ответственность в рамках функциональных обязанностей кондиционерщика зерна и семян оценивать и определять необходимые ресурсы в области хранения и переработки зерна	Навыки использования устройства кондиционера, увлажнительного оборудования и контрольно-измерительных приборов	Знания при транспортировании готового зерна, при регулировании по контрольно-измерительным приборам подачи в кондиционер зерна, температуры теплоносителя и нагрева зерна
2-1)	Положительные склонности работы в команде с кондиционерщиками зерна и семян	Умение контролировать режим кондиционирования и правила регулирования процесса	Знание охраны труда и техники безопасности
3-1)	Ответственность в рамках транспортировки готового зерна, осуществлении очистку норий, аспирационных устройств, бата	Умение решать практические задачи, навыки в контексте транспортировки зерна	Знания регулирования контрольно-измерительных приборов

Приложение 8 к профессиональному стандарту в деятельности по хранению и переработке зерна

Лист согласования

Название организации

Министерство труда и социальной защиты населения Республики Казахстан

Настоящий ПС зарегистрирован ________________________________________

Внесен в Реестр профессиональных стандартов рег. № __________________

Письмо (протокол) № ___________ Дата ________________________________