Асыл тұқымдық кітап жүргізу қағидаларын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2014 жылғы 6 маусымдағы № 3-2/288 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2014 жылы 11 шілдеде № 9577 тіркелді.

"Асыл тұқымды мал шаруашылығы туралы" 1998 жылғы 9 шілдедегі Қазақстан Республикасы Заңының 13-бабы 12) тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

Ескерту. Кіріспе жаңа редакцияда – ҚР Премьер-Министрінің орынбасары – ҚР Ауыл шаруашылығы министрінің 28.07.2017 № 318 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

1. Қоса беріліп отырған Асыл тұқымдық кітап жүргізу қағидалары бекітілсін.

2. Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрлігінің Мал шаруашылығы өнімдерін өндіру және қайта өңдеу департаменті заңнамада белгіленген тәртіппен осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін және одан әрі бұқаралық ақпарат құралдарында жариялануын қамтамасыз етсін.

3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрлігінің Жауапты хатшысы А.Қ. Евниевке жүктелсін.

4. Осы бұйрық алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Министр

А. Мамытбеков

Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2014 жылғы 6 маусымдағы № 3-2/288 бұйрығымен бекітілген

Асыл тұқымдық кітапты жүргізу қағидалары
1. Жалпы ережелер

1. Осы Асыл тұқымдық кітапты (бұдан әрі – АТК) жүргізу қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) "Асыл тұқымды мал шаруашылығы туралы" 1998 жылғы 9 шілдедегі Қазақстан Республикасы Заңының 13-бабы 12) тармақшасына сәйкес әзірленді және асыл тұқымдық кітапты жүргізу тәртібін айқындайды.

Ескерту. 1-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Премьер-Министрінің орынбасары – ҚР Ауыл шаруашылығы министрінің 28.07.2017 № 318 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

2. АТК осы Қағидаға 1-қосымшаға сәйкес Жануарлардың тұқымдарының тізіміне енгізілген жануарлардың тұқымдары бойынша жүргізіледі.

3. Асыл тұқымды мал тұқымдары бойынша АТК-ны республикалық палаталар (бұдан әрі – Палата) жүргізеді және басып шығарады.

Ескерту. 3-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Премьер-Министрінің орынбасары – ҚР Ауыл шаруашылығы министрінің 28.07.2017 № 318 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

2. АТК енгізуге жататын малдардың деректері

4. АТК асыл тұқымды малдардың карточкаларынан мынадай мәліметтер енгізіледі:

1) ірі қара мал бойынша:

сүтті және етті-сүтті тұқымдар бойынша:

малдардың тіркеу нөмірі, шығу тегі мен тұқымдылығы;

шоқтық биіктігін, кеудесінің тереңдігін, шаршылама ұзындығын (өлшейтін таяқпен), сирақ орамын өлшеу нәтижелері;

балдық бағалау (индекстік бағалау);

тірі салмағы (сүттік өнімділігі бойынша сиырды бағалаудағы сүт алу мәліметін енгізеді);

бақылау сауылымының нәтижесі: әр сиырдың сүтіндегі май және ақуыз пайызы;

сиырлардың шағылыстырылуын және қолдан ұрықтандырылуын, суалтылуын және төлдеуін есептеу;

бұзаудың жеке нөмірі, бұзауды туғаннан кейін бір тәуліктегі салмағының нәтижесі, төлдерді өсіру журналындағы бұзаудың шығу тегі мен жетілуі туралы деректер;

асыл тұқымды бұқаларды, сиырларды пайдаланудың және олардың төлдерінің сапасының жеке есебі;

етті тұқым бойынша:

малдардың тіркеу нөмірі, шығу тегі мен тұқымдылығы;

балдық бағалау (индекстік бағалау);

жасын көрсетіп соңғы ең жоғарғы көрсеткіші бойынша тірі салмағы бойынша;

шоқтық биіктігін, кеудесінің тереңдігін, шаршылама ұзындығын (өлшейтін таяқпен), сирақ орамын өлшеу нәтижелері;

суалу жылы мен бұзау жынысын көрсетіп төл туралы;

асыл тұқымды бұқаларды, сиырларды пайдаланудың және олардың төлдерінің сапасының жеке есебі;

2) қойлар бойынша:

малдардың тіркеу нөмірі, шығу тегі мен тұқымдылығы;

жүн түсімінің көрсеткіші, таза жүннің ұзындығы, жіңішкелігі мен біркелкілігі саны, елтірі сапасын;

тірі салмағы бойынша қошқарлар мен қойлардың мінездемесі;

қойларды шағылыстыру мен олардың төлдеуін есепке алу;

төлдер мен лақтарды есепке алу;

қошқарлар мен текелерді, аналықтарды тұқымдық пайдалану және олардың төлдерінің сапасын есепке алу;

3) шошқалар бойынша:

еркек шошқаларға:

малдың лақап аты, жеке нөмірі, тұқымы, күні мен туған жері, шығу тегі;

еркек шошқаны бағалау: жасы; тірі салмағы, балл; кеуде ұзындығы, балл; өмірсүру кезіндегі қыртыс майының қалындығы (факт, сантиметрмен).

еркек шошқалар тұқымдарын бордақылау сапасы: балл, орташа балл, жиынтық классы, класс шифры.

аналық шошқаларға:

малдың лақап аты, жеке нөмірі, тұқымы, күні мен туған жері, шығу тегі;

тұқымдарын бордақылау сапасы: ортатәуліктік өсімі; 1 кг өсіміне азық шығыны (азықтық бірліктің);

аналық шошқаның өнімділігі: торайлаудың реттік нөмірі; торайлар туылды (барлығы; оның ішінде тірілері); туған кезіндегі салмағы (тірі торайлардың барлығы);

аналық шошқалардың сырт тұлғасы мен түзілісін бағалау (емшек саны);

аналық шошқаларды класстық бағалау (өнімділгіне, дамуына, сырт тұлғасына бағалау);

4) жылқылар бойынша:

лақап аты, жеке нөмірі мен шығу тегі;

түсі, туған жылы;

айғырлар мен биелердің салмағы және өлшемдері;

айғырлар мен биелерді тұқымдық пайдалану және олардың төлдерінің сапасын есепке алу;

5) түйелер бойынша:

жеке нөмірі мен шығу тегі;

аталық және аналық түйелердің тірі салмағы мен өлшемдері;

аталық пен аналық түйелерді тұқымдық пайдалану және олардың төлдерінің сапасын есепке алу;

сауылым кезіндегі үшінші және төртінші айындағы аналық түйенің сауын сүті;

түйелердің жүнің қырқуды есепке алу;

6) маралдар (бұғылар) бойынша:

жеке нөмірі мен шығу тегі;

тірі салмағы, өлшемі;

сырт тұлғасы мен түзілісі;

мүйізін алуды жеке есепке алу;

аталық маралдарды өнімділікте қолдану және аналық маралдарды (бұғыларды) тұқымдық пайдалану;

аталық пен аналық маралдарды тұқымдық пайдалану және олардың төлдерінің сапасын есепке алу.

3. АТК жүргізу тәртібі

5. АТК енгізу үшін малдарды таңдау мал иесімен жүзеге асырылады.

6. АТК-қа ірі қара мал бойынша асыл тұқымды мақсатта пайдалануға арналған, дені сау, сырт тұлғасы жақсы, түзілісі мықты болып келетін таза тұқымды малдар туралы деректер енгізіліп, келесі талаптарға сай келетіндер жазылады:

1) сүтті тұқымдар және сүтті-етті тұқымдар бойынша:

ұрығының сапасы тексерілген, сондай-ақ ұрпағының сапасы бойынша бағаланған және тұқымды жақсартушы болып табылатын, шешесі мен әкесі жағынан арғы тегінің кем дегенде үш қатары бойынша мәліметтері бар бірінші санаттағы тұқымдық бұқалар;

индекстік бағасы бойынша 100-ден төмен емес, шешесі мен әкесі жағынан арғы тегінің кем дегенде үш қатары бойынша деректері бар бірінші сауын маусымы аяқталған сиырлар;

2) етті тұқымдар бойынша:

еті жақсы дамыған және ата-тегі үш қатарынан кем емес бойынша шығу тегі туралы мәліметтер болған кездегі өзінің өнімділігі бойынша бағаланған тұқымдық бұқалар,

кешенді белгілері бойынша 1-ші классқа белгілеген талаптардан төмен емес, еті жақсы дамыған бір қатарынан кем емес бойынша шығу тегі туралы мәліметтер болған кездегі сиырлар.

7. АТК-қа қойлар бойынша таза тұқымды, дені сау, түзілісі мықты және сырт тұлғасы жақсы қалыптасқан, әкесі үшін элита класынан кем емес және анасы үшін І класстан кем емес, бағалау бойынша элита класына жатқызылған және төлі бар, сонымен бірге екі жылдан кем емес жасы бар және сырт келбеті жақсы қошқарлар мен қойлар туралы мәліметтер енгізіледі.

8. Бір немесе екі көрсеткіші бойынша осы Қағиданың 4-тармақ 2) тармақшасында және 7-тармағында көрсетілген талаптарға сай келмеген жағдайда етті немесе сүтті өнімділігі дамыған биязы жүнді, жартылай биязы жүнді және майланған-етті асыл тұқымды қойлар туралы мәліметті АТК енгізеді.

9. АТК-қа шошқалар бойынша таза тұқымды, дені сау, түзілісі мықты және сырт тұлғасы жақсы шошқалар, ата-тегі төрт қатарынан кем емес шығу тегі туралы мәлімет болған жағдайда, сонымен бірге келесі талаптарға сай келетіндер жазылады:

жалпы бағалау бойынша элита класының талаптарын қанағаттандыратын 16 (он алты) айдан жас емес қабандар;

жалпы бағалаумен салыстырғанда 1-ші класстан кем емес бірінші торайлаудан кейінгі аналық шошқалар.

10. АТК-қа жылқылар бойынша жасы кем дегенде үш жастағы, бағалау барысында элита және 1-ші классқа жатқызылған асыл тұқымдық мақсатта пайдаланылатын жылқылар, сонымен бірге тұқыммен жұмыс істеуге арналған асыл тұқымдық құндылығы бар екінші класстағы таза тұқымды биелер туралы айғырлар мен биелер туралы деректер жазылады.

11. АТК-қа түйелер бойынша жасы кем дегенде үш жастағы, бағалау барысында элита және 1-ші классқа жатқызылған асыл тұқымдық мақсатта пайдаланылатын буралар мен аналық түйелер, сонымен бірге тұқыммен жұмыс істеуге арналған асыл тұқымдық құндылығы бар екінші класстағы таза тұқымды аналық түйелер туралы деректер жазылады.

12. АТК-қа маралдар мен бұғылар бойынша жасы үш жастағы және одан жоғары аталықтар; бағалау барысында элита және 1-ші классқа жатқызылған және асыл тұқымдық мақсаттар үшін пайдаланылатын мүйзді маралдар мен мүйізді теңбіл бұғылар туралы деректер жазылады.

13. АТК енгізу үшін асыл тұқымды малдарды іріктеу нәтижелері бойынша мал иесі осы Қағидаларға 2-қосымшаға сәйкес нысан бойынша АТК енгізуге арналған малдар тізбесін жасайды.

Асыл тұқымды малдың иесі асыл тұқымды малдардың тізбесін Палатаға осы Қағидаларға 3-қосымшаға сәйкес нысан бойынша өтінішпен бірге жолдайды.

Ескерту. 13-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Премьер-Министрінің орынбасары – ҚР Ауыл шаруашылығы министрінің 28.07.2017 № 318 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

14. Палата өтінім мен малдардың тізбесін алғаннан кейін, селекциялық және асыл тұқымдық жұмыстың ақпараттық базасындағы деректер (бұдан әрі – АТЖ) бойынша малдардың шығу тегін, тұқымдық пайдаланылуын және өнімділігі бойынша деректерді тексереді.

Палатаның маманы ұсынылған малдардың бар болуын және олардың осы Қағидалардың талаптарына сәйкестігін тексеру үшін өтініш пен малдардың тізбесін берген шаруашылыққа барып келеді.

Ескерту. 14-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Премьер-Министрінің орынбасары – ҚР Ауыл шаруашылығы министрінің 28.07.2017 № 318 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

15. Шығу тегі, асыл тұқымдық пайдалану мен малдардың өнімділік көрсеткіштері бойынша деректер осы Қағидаларда белгіленген көрсеткіштерге сәйкес келсе, Палата ұсынылған малдар бойынша АТК жазу (жазбау) туралы шешім қабылдау үшін Палата кеңесінің отырысына тапсырылған өтініш пен малдардың тізбесі негізінде асыл тұқымды малдардың тізбесін дайындайды.

Ескерту. 15-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Премьер-Министрінің орынбасары – ҚР Ауыл шаруашылығы министрінің 28.07.2017 № 318 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

16. АТК-ға асыл тұқымды малдар туралы деректерді енгізу Палата кеңесінің шешімімен ресімделеді.

Ескерту. 16-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Премьер-Министрінің орынбасары – ҚР Ауыл шаруашылығы министрінің 28.07.2017 № 318 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

17. Палата кеңесінің шешімдерінде малдардың тұқымы, лақап аты, жеке номері, Палатаның тіркеу номері, маркасы және АТК бойынша берілген нөмірі, жасы мен кешендік класстары (бағалық көрсеткіштері) көрсетіледі.

18. Малды АТК-на жазған күні, шешім нөмірі, тұқым маркасы мен АТК нөмірін АТЖ-дегі асыл тұқымды малдардың карточкасына тіркейді.

19. АТК бойынша малдың номері үш белгіден тұрады (жылқылар туралы деректерден басқасы):

1) бірінші белгі – бір әріптен тұрады және осы Қағидаларға 4-қосымшаға сәйкес, асыл тұқымды малдар туралы деректерді АТК жазу кезінде Қазақстан Республикасының облыстарына, астанаға, республикалық маңызы бар қалаға берілген белгілерін білдіреді;

2) екінші белгі – бір, екі, үш немесе төрт әріптерден тұрады және осы Қағидаларда қабылданған тұқымның таңбасын көрсетеді;

3) үшінші белгі – бірден беске дейінгі сандардан тұрады және жануарлар туралы деректердегі АТК бойынша берілген нөмірін білдіреді.

Жылқылар туралы деректерде бірінші және екінші белгі номерлері қойылмайды.

Таза тұқымдар мен араластар үшін бөлек тұқымдар бойынша нөмірлеу жүргізеді.

Тұқымдықтар мен ұрғашы малдарды тұқымның шегінде бөлек нөмірлейді. АТК-да мегежіндер туралы деректерді тақ сандармен, ал аналық шошқалар туралы деректерді жұп сандармен нөмірлейді.

20. Палаталар осы Қағидаларға 5-қосымшаға сәйкес нысан бойынша деректері АТК енгізілген асыл тұқымды малдардың тізілімін (бұдан әрі – Тізілім) және Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2015 жылғы 30 сәуірдегі № 3-3/397 бұйрығымен бекітілген (Нормативтік-құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 11269 болып тіркелген) мал шаруашылығы салалары бойынша асыл тұқымды өнімді (материалды) есепке алу нысанына сәйкес № 1 (аталық) және № 2 (аналық) нысандағы карточкалардан тұратын картотека жүргізеді.

Тізілім асыл тұқымды малдардың әр тұқымы бойынша бөлек жүргізіледі.

Картотекаға деректері АТК енгізілген жануарлардың асыл тұқымдық пайдаланылуы және өнімділігі туралы деректер жыл сайын енгізіледі.

Ескерту. 20-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Премьер-Министрінің орынбасары – ҚР Ауыл шаруашылығы министрінің 28.07.2017 № 318 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

21. Мәліметтері АТК енгізілген жануарлар олардың туған немесе АТК енгізу жөнінде соңғы иесі өтінім берген шаруашылықтан шыққан кезде АТК шығармайды, АТЖ базасындағы олардың асыл тұқымдық карточкаларында және Тізілімде олардың орын ауыстыруы туралы белгі қояды.

Мәліметтері АТК енгізілген жануарлар басқа облысқа келгенде, оларды тиісті тұқымның Тізіліменде тіркейді.

22. Малдарды АТК-на жазу туралы шешімді малдардың иесіне қабылданғаннан соң күнтізбелік 30 (отыз) күннен кешікпей жіберіледі.

23. Асыл тұқымды мал өлген немесе қатардан шығып қалған жағдайда иелері өтінімді және АТК енгізілген және сою (өлу) себебі бойынша шығарылған малдардың тізбесін Палатаға осы Қағидаларға 6 және 7-қосымшаларға сәйкес нысандар бойынша ұсына отырып хабарлайды.

Ескерту. 23-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Премьер-Министрінің орынбасары – ҚР Ауыл шаруашылығы министрінің 28.07.2017 № 318 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

24. Палаталар тұқымдардың (типтердің, желілердің) авторларын және ауыл шаруашылығы профиліндегі салалық ғылыми-зерттеу ұйымдардың ғылыми қызметкерлерін олармен келісім бойынша жұмылдыра отырып, АТК басып шығаруға материалдарды дайындауды және құрастыруды жүзеге асырылады.

25. АТК материалдардың жиналуы бойынша басылады. АТК енгізуге дайындалған және әрі қарай басылымға жіберілетін құжаттар, басылым алдында асыл тұқымды малдың тұқымдары бойынша Палата кеңесінде талқыланады.

Ескерту. 25-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Премьер-Министрінің орынбасары – ҚР Ауыл шаруашылығы министрінің 28.07.2017 № 318 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

26. АТК осы Қағидаларға 8-қосымшаға сәйкес АТК жариялауға арналған асыл тұқымды жануарлардың түрлері бойынша минималды мәліметтер тізімі енгізіледі.

27. АТК-ның басылатын томдарындағы малдар туралы мәліметтер АТК нөмірінің өсуі, тұқымдары және желілері бойынша орнастырылады. Будандық малдар туралы деректер дербес бөлімде басылады.

АТК әрбір томында тұқыммен жүргізілетін жұмыстың жағдайы сипатталатын шолу материалдары, осы томда жазылған малдардың сапасы, малдардың өнімділігі, тұқымды өсіру аймағының табиғи-экономикалық жағдайы, табынды құру аймағы, көбейтудің экономикалық тиімділігі және селекциялық материалдардың сипаттамалары мен әрі қарай жетілдіру жөнінде ұсыныстар енгізіледі.

Ескерту. 27-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Премьер-Министрінің орынбасары – ҚР Ауыл шаруашылығы министрінің 28.07.2017 № 318 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

Асыл тұқымдық кітап жүргізу қағидаларына 1-қосымша

Ескерту. 1-қосымшада оң жақ жоғарғы бұрышындағы мәтін жаңа редакцияда – ҚР Премьер-Министрінің орынбасары – ҚР Ауыл шаруашылығы министрінің 28.07.2017 № 318 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

Асыл тұқымдық кітап жүргізілетін жануарлардың тұқымдарының тізімі

№ п/п	Жануарлартүрлері мен тұқымдарының атауы	Тұқымдарға берілген белгі
	Ірі қара мал*
1.	Қоңыр	ҚҢ (БР)
2.	Қызыл	ҚЗ (КР)
3.	Сары-ала	СА (ПП)
4.	Қара-ала	ҚА (ЧП)
5.	Ангус	АН
6.	Аулиекөл	АК
7.	Галовей	ГЛ
8.	Герефорд	ГФ
9.	Қазақтың ақ бас	ҚАБ (КБ)
10.	Қалмақ	ҚЛ (КЦ)
11.	Санта-Гертруда	СГ
12.	Лимузин	Л
13.	Обрак	О
14.	Шароле	Ш
	Қойлар
15.	Ақжайық етті-жүнді қойы	АҚЕЖ (АКМШ)
16.	Құйрықты елтірілі-етті-майлы Атырау қойы	АЕМ (АСК)
17.	Дегерес етті-жүнді қойы	ДЕЖ (ДМШ)
18.	Қазақ арқармериносы	ҚА (АК)
19.	Қазақтың биязылау жүнді қойы	ҚБЖ (КП)
20.	Қазақтың биязы жүнді кроссбредті қойы	ҚБК (КПП)
21.	Қазақтың құйрықты ұяң жүнді қойы	ҚҰЖ (КПГ)
22.	Қазақтың құйрықты қылшық жүнді қойы	ҚҚЖ (КГ)
23.	Қазақтың биязы жүнді қойы	ҚБЫ (КТ)
24.	Қазақтың етті-жүнді қойы	ҚЕЖ (МШК)
25.	Қаракөл қойы	ҚР (КР)
26.	Сарыарқа құйрықты ұяң жүнді қойы	СҮЖ (СКГ)
27.	Солтүстік қазақ мериносы	СҚМ (СКМ)
28.	Сығай қойы	СҒ
29.	Еділбай	ЕД (ЭД)
30.	Етті меринос	ЕМ
31.	Оңтүстік қазақ мериносы	ОҚМ (ЮКМ)
32.	Ордабасы қойы	ОБ
	Шошқалар
33.	Ақсайлық қара-ала	АҚ (АК)
34.	Дюрок	ДР
35.	Ірі ақ	ІА (КБ)
36.	Ландрас	ЛН
37.	Жетісулық	ЖС (СР)
38.	Неміс асыл тектісі	НМ (НБ)
	Жылқылар
39.	Қостанай
40.	Мұғалжар
41.	Көшім
42.	Қазақ жылқысының жабы тұрпаты
43.	Адай
44.	Қазақ жылқысының қабы тұрпаты
	Түйелер
45.	Қазақ бактрианы	ҚБ (КБ)
46.	Аруана	АР
47.	Мүйізді бұғылар
48.	Маралдар
49.	Теңбіл бұғылар

Ескертпе:

*Асыл тұқымды малдардың сүтті және етті-сүтті тұқымдардын мынадай:

- англерлік, қырдың қызылы, латыштың қоңыры, данияның қызылы, эстонияның қызылы, литваның қызыл малдарын қызыл тұқымды топқа;

- қара-ала, әулиеата, литваның қара-ала, эстонияның қара-ала, голландия, голштинский, немістің қара-ала, данияның қара-ала, шведттің қара-ала, холмогор малдарын қара-ала тұқымды топқа;

- алатау және швицкий малдарын қоңыр тұқымды топқа;

- айршир, симментал малдарын сары-ала тұқымды топтарға жатқызады.

Асыл тұқымдық кітап жүргізу қағидаларына 2-қосымша

Нысан

Ескерту. 2-қосымшада оң жақ жоғарғы бұрышындағы мәтін жаңа редакцияда – ҚР Премьер-Министрінің орынбасары – ҚР Ауыл шаруашылығы министрінің 28.07.2017 № 318 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

_____________ тұқымын асыл тұқымдық кітапқа енгізуге арналған малдар Тізімі

№ р/с	Мал жынысы	Малдың сәйкестендіру №	Малдың тіркеу №	Малдың туған жылы	Малдың түсі

Тегі, аты, әкесінің аты (бар болса)________________________________

Күні________________ ______________

(қолы)

Мөр орны

Асыл тұқымдық кітап жүргізу қағидаларына 3-қосымша

_____________________________________________________________________
(Республикалық палата)
_____________________________________________________________________
(жеке тұлғаның тегі, аты, әкесінің аты (бар болса) немесе заңды
тұлғалардың толық атауы)

Өтінім

Ескерту. 3-қосымша жаңа редакцияда – ҚР Премьер-Министрінің орынбасары – ҚР Ауыл шаруашылығы министрінің 28.07.2017 № 318 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

___________________________________ мал тұқымы бойынша

(тұқым атауы)

асыл тұқымдық кітапқа жазуды сұраймыз.

Менің малдарымның саны: __________________________________ бас.

(жазбаша)

Асыл тұқымдық кітапқа енгізуге арналған малдар тізімі _______________

бетте. (жазбаша)

Мекен-жайы:__________________________________________________________

(қаласы, ауданы, облысы)

_____________________________________________________________________

(көшесі, үйі)

Тегі, аты, әкесінің аты (бар болса)__________________________________

Күні________________ ______________

(қолы)

Мөр орны

Асыл тұқымдық кітап жүргізу қағидаларына 4-қосымша

Ескерту. 4-қосымшада оң жақ жоғарғы бұрышындағы мәтін жаңа редакцияда – ҚР Премьер-Министрінің орынбасары – ҚР Ауыл шаруашылығы министрінің 28.07.2017 № 318 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

Асыл тұқымды малдарды асыл тұқымды кітапқа жазу кезінде Қазақстан Республикасындағы облыстарға, астанаға, республикалық маңызы бар қалаға берілген белгілер

№	Облыстың, астананың, республикалық маңызы бар қаланың атауы	Облысқа, астанаға, республикалық маңызы бар қалаға берілген белгі
1.	Алматы қаласы	А
2.	Астана қаласы	Z
3.	Ақмола облысы	C
4.	Ақтобе облысы	D
5.	Алматы облысы	A
6.	Атырау облысы	E
7.	Батыс-Қазақстан облысы	L
8.	Жамбыл облысы	H
9.	Қарағанды облысы	M
10.	Қостанай облысы	P
11.	Қызылорда облысы	N
12.	Маңғыстау облысы	R
13.	Оңтүстік-Қазақстан облысы	X
14.	Павлодар облысы	S
15	Солтүстік-Қазақстан облысы	T
16	Шығыс-Қазақстан облысы	F

Асыл тұқымдық кітап жүргізу қағидаларына 5-қосымша

Нысан

Ескерту. 5-қосымшада оң жақ жоғарғы бұрышындағы мәтін жаңа редакцияда – ҚР Премьер-Министрінің орынбасары – ҚР Ауыл шаруашылығы министрінің 28.07.2017 № 318 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

______________________ тұқымы бойынша мәліметтері асыл тұқымдық кітапқа енгізілген асыл тұқымды малдардың Тізілімі

№ р/с	Мал жынысы	Малдың сәйкестендіру №	Малдың туған жылы	Малды асыл тұқымды кітапқа жазған күні	Асыл тұқымды кітап томының №	Асыл тұқымды кітап бойынша берілген №	Зауытшы (малдың туған жері)	Асыл тұқымдық кітапқа жазу кезіндегі малдың иесі

Асыл тұқымдық кітап жүргізу қағидаларына 6-қосымша

_____________________________________________________________________
(Республикалық палата)

_____________________________________________________________________
(жеке тұлғаның тегі, аты, әкесінің аты (бар болса) немесе заңды
тұлғалардың толық атауы)

Өтінім

Ескерту. 6-қосымша жаңа редакцияда – ҚР Премьер-Министрінің орынбасары – ҚР Ауыл шаруашылығы министрінің 28.07.2017 № 318 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

Асыл тұқымдылар кітабында жазылған___________________________________

(тұқым атауы)

мал тұқымы бойынша ________________________ бас асыл тұқымды малдарды (жазбаша)

союға (өліміне) байланысты шағырылғанын белгілеуді сұраймыз.

Асыл тұқымдық кітапқа енгізілген және сою (өлу) себебі бойынша шығарылған малдардың тізімі __________________ бетте.

(жазбаша)

Мекен-жайы:__________________________________________________________

(қаласы, ауданы, облысы)

_____________________________________________________________________

(көшесі, үйі)

Тегі, аты, әкесінің аты (бар болса)__________________________________

Күні________________ ______________

(қолы)

Мөр орны

	Асыл тұқымдық кітап жүргізу қағидаларына 7-қосымша
	Нысан

Ескерту. 7-қосымшада оң жақ жоғарғы бұрышындағы мәтін жаңа редакцияда – ҚР Премьер-Министрінің орынбасары – ҚР Ауыл шаруашылығы министрінің 28.07.2017 № 318 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

_____________________ тұқымы бойынша асыл тұқымдық кітапқаенгізілген және сою (өлу) себебі бойынша шығарылған малдардың тізімі

№ р/с	Асыл тұқымдық кітап томының №	Асыл тұқымды кітап бойынша берілген №	Малдың тіркеу №	Малдың шығарылу күні	Малды шығару себебі

Тегі, аты, әкесінің аты (бар болса)_________________________________

Күні________________ ______________

(қолы)

Мөр орны

Асыл тұқымдық кітап жүргізу қағидаларына 8-қосымша

Асыл тұқымды кітапта жариялауға арналған асыл тұқымды жануарлардың түрлері бойынша минималды мәліметтер тізімі

Ескерту. 8-қосымша жаңа редакцияда – ҚР Премьер-Министрінің орынбасары – ҚР Ауыл шаруашылығы министрінің 28.07.2017 № 318 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

№ р/с	Жануардың/ жануарлардың түрі/түрлері	Мәліметтер
1	Ірі қара мал	Малдың иесі (облыстың, аймақтың, шаруашылықтың атауы көрсетіледі), лақап аты мен түгендеме нөмірі, АТК- нөмірі мен белгісі, түсі, туған жері мен күні,АТК-на жазылған күні, тірі салмағы, сыртқы тұлғасының балдық бағалауы, индекстік бағасы, сиырлардың өнімділігі: шот бойынша сүттенуі, сауылым күндерінің саны, сауымы, сүттегі май мен белоктың пайызы және барлық сауын маусымы бойынша килограммен есептегенде сүт майының мөлшері. Шығу тегі- егер арғы тегі АТК-на жазылған болса, әкесі жағынан екі қатар ал шешеші жағынан бір қатар бойынша арғы тегі көрсетіледі; Егер малдың арғы тегі АТК-на жазылмаған болса, бұқаларда әкесі жағынан үш катар және шешесі жағынан екі қатар арғы тегі көрсетіледі, сиырларда әкесі және шешесі жағынан екі қатар бойынша арғы тегі көрсетіледі. Әрбір арғы тегі бойынша жалған атауы және малдың түгендеме нөмірі, АТК-н нөмірі мен белгісі, кешенді сыныбы көрсетіледі, ал ұрғашы малдарда одан басқа сүт өнімділігі туралы мәліметтер көрсетіледі: сүттеу жылы, есеп бойынша сүттеуі, сауым күндерінің саны, 300 күндік сауымы, сүттегі майдың орташа мөлшері мен килограммен есептегендегі сүттегі майдың мөлшері. Шешелерінде сүт өнімділігі туралы деректер әрбір сауын маусымы бойынша беріледі, ал шешесінің шешелерінде ең жоғары және барлық сауын маусымы бойынша орта есеппен сүт өнімділігі туралы деректер беріледі.
2	Қойлар	Мал иесі шаруашылығының атауы, малдың өзіне тән нөмірі, АТК-н белгісі мен нөмірі, тұған жылы және қаншасының ішінде туғаны, өнімділігі: ең жоғары жүн түсімі және ешкі түбітінің таза талшық және табиғи түріндегі түсімі, тірі салмағы. Малдың тұрпаты. Жүннің сипаттамасы: тығыздығы (салмағы), ұзындығы, сапасы ретіндегі жіңішкелігі, құйрықты қойлар үшін класстығы, жіңішкелігі бойынша біркелкілігі, шайыры, биязы жүнді қошқарлар үшін жуылатын аймағы мен матаның былғануы. Фенотипі бойынша бағалау: тік бұрыш жүйесі бойынша сыртқы тұлғасы, жалпы бағасы (нөлден), құйрықты қойлар үшін түсі, құйрықтың формасы және көлемі. Қаракөл мен атырау тұқымы бойынша түсі, реңі, өңі, елтірі типі, бұйрасының мөлшері, тірі салмағы, қозы жасында өткізген бағалауда берілген сыныбы көрсетіледі. Шығу тегі: егер арғы тегі АТК-на жазылған болса, бірқатар арғы тегі көрсетіледі; ал егер арғы тегі туралы мәліметтер алғаш жарияланса екі қатар арғы тегі көрсетіледі. Арғы тегі туралы деректер АТК-на жазылған мал туралы берілетін деректерге сәйкес беріледі.
3	Шошқалар	Лақап аты мен малдың құлағындағы нөмірі, АТК нөмірі мен белгісі, малдың иесі, туған жері мен күні, АТК-на жазылған күні, шифр бойынша дамуы және өнімділігі. Қабандарда – 1) айлық жасы, 2) тірі салмағы, 3) дененің ұзындығы, 4) кеуденің орамы, 5) оң және сол жақ емшектерінің саны, 6) тұлғасы үшін берілген балдың сомасы, 7) төлдің төрт айындағы тірі салмағы, 8) алғашқы төлдеген мегежіндердің ұрғашы ұрпағының төлдегіштігі, 9) алғашқы төлдеген мегежіндердің ұрғашы ұрпағының сүттілігі, 10) мегежіндердің ұрғашы ұрпағының төлдегіштігі, 11) мегежіндердің ұрғашы ұрпағының сүттілігі, 12) төлдерінің бақылау бордақылану кезіндегі орташа тәулікте қосылған салмағы, 13) төлдердің азық ақысын ақтауы, 14) 6-7 омыртқа үстіндегі қыртыс майдың қалыңдығы, 15 ) жиынтық сыныбы. Мегежіндерде – біріншіден алтыншы тарауға дейін қабандармен сәйкес, ал әрі қарай – 7) төлдеунің саны, 8) өсімталдығы, 9) торайдың туған кезіндегі салмағы, 10) 21-ші күні аналық ұяның тірі салмағы бойынша сүттілігі, 11) екі айлық торайдың орташа салмағы, 12-15-тармақтар қабандардікі сияқты. Егер олар АТК -на бұрын жазылған болса шығу тегін бірқатар арғы тегі бойынша көрсетіледі. Бұл жағдайда әрбір арғы тегі бойынша жиынтық сыныбы, жалғанатауы, АТК нөмірі мен белгісі көрсетіледі (құлағындағы нөмірмен) және жиынтық сыныбы; егер, арғы тегі туралы мәліметтері алғашқы реет жарияланса, шығу тегі үш қатар арғы тегі бойынша көрсетіледі. Бұл малдарға ата тегінің алғашқы екі қатарында шифр бойынша дамуы туралы мәліметтер көрсетіледі. Қабандарда – 1) айлық жасы, 2) тірі салмағы, 3) дене ұзындығы, 4) кеуде орамы, 5) оң және сол жақ емшектерінің саны, 6) жиынтық сыныбы. Мегежіндерде – біріншіден бесінші тармаққа дейн қабандармен сәйкес, ал әрі қарай – 6) өсімталдығы, 7) сүттілігі, 8) жиынтық сыныбы.
4	Жылқылар	1. АТК бойынша реттік нөмірі; 2. Лақап аты немесе жылқының түгендемелік нөмірі; 3. Жылқы тіркелген шаруашылықтың атауы; 4. Түсі, ерекше жерлері, туған жері мен күні. 5. Шығу тегі. Егер, ата-аналары ертеректе АТК-ға жазылған болса, онда әр ата-анасының нөмірі, ал жақшада лақап аты немесе түгендеме нөмірі көрсетіледі. Егер ата-аналарының бірі немесе екеуі де АТК-ға тіркелмеген болса, онда шығу тегі бойынша толығымен мәліметтер енгізіледі. Егер ата-анасының бірі басқа тұқымға жататын болса, АТК нөмірінің алдында оның тұқымы жазылады. 6. Сантиметрмен көрсетілген негізгі өлшемдері мынадай тәртіпте орналасуы қажет: шоқтығының биіктігі, тұлғасының қиғаш ұзындығы, кеуде орамы, жіліншек орамы. 7. Сұрыптау өткізілген жыл көрсетілген сұрыптау нәтижесі. Белгілердің балдық бағасы келесі тәртіпте көрсетіледі: шығу тегі мен біркелкілігі, өлшемдері, тірі салмағы, тұлғасы, жұмысқа қабілеттілігі, табындық ұстауға қаблеттігі мен төлдің сапасы. 8. Сынақ нәтижесі: әр түрлі қашықтықта алғырлығы, негізгі жүлделерді ұтуы, сондай-ақ жұмысқа қаблеттілігінің басқа көрсеткіштері. Жылқыны сынақтан өткізген қаланың, аудан орталығының және ипподромның атауы. Көрмедегі бағалау (марапат алған жылы мен жері). 9. Сынып 10. Тұқымдық пайдалану туралы мәліметтер келесі тәртіпте беріледі: 1) тұқымды айғырлар – пайдалану жылы, айғыр пайдаланылған шаруашылық, үйірдегі биелердің саны, олардың буаз болғандары және туылған құлын саны; 2) бие – туған жылы, түсі, төлдің жынысы мен лақап аты, АТК бойынша нөмірі немесе түгендемелік нөмірі және төл алынған айғырдың лақап аты. 11. Өнімділік бағытындағы жылқыларда бейімделу сапасы және сүттілігі (биелерде) үшін берілген балдық бағалауы және тірі салмағы көрсетіледі.
5	Түйелер	АТК-бы бойынша реттік нөмірі мен лақап аты, түсі, туған жері мен туған жылы, мал иесі шаруашылығының атауы, мал сыныбы. Тірі салмағы мен негізгі өлшемдері: өркештерінің арасындағы биіктігі, тұлғасының қиғаш ұзындығы, кеуде орамы, жіліншек орамы, жүн түсімі. Көрмедегі бағалау (марапат алған жылы мен жері). Балдық бағалау: шығу тегі мен біркелкілігі, бейімделу сапасы, өлшемдері мен тірі салмағы, сыртқы тұлғасы, жүнділігі, сүттілігі, төлінің сапасы. Сынып. Аналық түйелер үшін сауын өнімділігі 210 күн бойы сүт шығады. Шығу тегі: егер ата-тегі ертеректе АТК-ға тіркелген болса, онда тегі бір қатары жзылады; егер ата-тегі бірінші рет тіркеліп отырса, тегі екі қатар жазылады. Ата-тегі туралы мәліметтер, малдың АТК-да жазылған формасы бойынша беріледі. Төл сапасы бойынша өнімділік бағасы. Асыл тұқымды малды пайдалану туралы мәліметтер.
6	Маралдар мен бұғылар	АТК бойынша реттік нөмірі мен лақап аты, таңбасы, құлақтағы нөмірі, мал иесінің шаруашылығының атауы, туған жері мен туған жылы. АТК-на жазылған арғы тегіне дейінгі шығу тегі. Бұғы мүйізінің өлшемдері: сүйек қатаю шенберінің ені (мм), ақпанның ұзындығы (см), ақпанның орамы (см), көз үстіндегі өсіндінің ұзындығы (см), екінші өсіндінің ұзындығы (см), үшінші өсіндінің ұзындығы (см), айырық тереңдігі (см). Консервіленген мүйіздердің жалпы салмағы мен шикі мүйізден шығатын пайызы. Бағалау сыныбы. Асыл тұқымды малды пайдалану туралы мәліметтер.

Об утверждении Правил ведения племенной книги

Приказ Министра сельского хозяйства Республики Казахстан от 6 июня 2014 года № 3-2/288. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 11 июля 2014 года № 9577.

В соответствии с подпунктом 12) статьи 13 Закона Республики Казахстан от 9 июля 1998 года "О племенном животноводстве" ПРИКАЗЫВАЮ:

Сноска. Преамбула в редакции приказа Заместителя Премьер-Министра РК - Министра сельского хозяйства РК от 28.07.2017 № 318 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

1. Утвердить прилагаемые Правила ведения племенной книги.

2. Департаменту производства и переработки животноводческой продукции Министерства сельского хозяйства Республики Казахстан в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан обеспечить государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан и его официальное опубликование в средствах массовой информации.

3. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на Ответственного секретаря Министерства сельского хозяйства Республики Казахстан Евниева А.К.

4. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Министр

А. Мамытбеков

Утверждены приказом Министра сельского хозяйства Республики Казахстан от 6 июня 2014 года № 3-2/288

Правила
ведения племенной книги
1. Общие положения

1. Настоящие Правила ведения племенной книги (далее – Правила) разработаны в соответствии с подпунктом 12) статьи 13 Закона Республики Казахстан от 9 июля 1998 года "О племенном животноводстве" и определяют порядок ведения племенной книги (далее – ПК).

Сноска. Пункт 1 в редакции приказа Заместителя Премьер-Министра РК - Министра сельского хозяйства РК от 28.07.2017 № 318 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

2. ПК ведется по породам животных, включенным в Перечень пород животных, согласно приложению 1 к настоящим Правилам.

3. ПК по породам племенных животных ведут и издают республиканские палаты (далее – Палата).

Сноска. Пункт 3 в редакции приказа Заместителя Премьер-Министра РК - Министра сельского хозяйства РК от 28.07.2017 № 318 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

2. Данные животных, подлежащие внесению в ПК

4. В ПК вносятся следующие данные из карточек племенных животных:

1) по крупному рогатому скоту:

по молочным и мясо-молочным породам:

регистрационный номер, происхождение и породность животных;

результаты измерения высоты в холке, глубины в груди, косой длины туловища (мерной палкой), обхвата пясти;

балльная оценка (индексная оценка);

живая масса (вносятся данные за ту же лактацию, по которой коров оценивают по молочной продуктивности);

результаты контрольной дойки: процент жира и белка в молоке от каждой коровы;

учет случек и искусственного осеменения, запусков и отелов коров;

индивидуальный номер теленка, результаты взвешивания теленка не позднее чем в суточный срок после рождения, данные в журнале выращивания молодняка о происхождении и развитии теленка;

индивидуальный учет племенного использования быков-производителей, коров и качества их потомства;

по мясным породам:

регистрационный номер, происхождение и породность животных;

балльная оценка (индексная оценка);

живая масса, по последнему наивысшему показателю, с указанием возраста;

результаты измерения высоты в холке, глубины в груди, косой длины туловища (мерной палкой), обхвата пясти;

о приплоде, с указанием годов отелов и пола теленка;

индивидуальный учет племенного использования быков-производителей, коров и качества их потомства;

2) по овцам:

регистрационный номер, происхождение и породность животных;

показатели настрига шерсти, количество чистой шерсти, длины, тонины и уравненности шерсти, качество жиропота;

характеристика баранов и маток по живой массе;

учета осеменения (случки) и окота овцематок;

учет случек и ягнений;

учет племенного использования баранов-производителей, маток и качества их потомства;

3) по свиньям:

на хряка:

кличка, индивидуальный номер, порода, дата и место рождения, происхождение животного;

оценка хряка: возраст; живая масса, балл; длина туловища, балл; прижизненная толщина шпика (факт, в сантиметрах).

откормочные качества потомства хряка: балл, средний балл, суммарный класс, шифр класса;

на свиноматку:

кличка, индивидуальный номер, порода, дата и место рождения, происхождение животного;

откормочные качества потомства: среднесуточный прирост; затраты корма на 1 кг прироста (кормовых единиц);

продуктивность свиноматки: порядковый номер опороса; родилось поросят (всего; из них живых); масса при рождении (всего живых поросят);

оценка экстерьера и конституции свиноматки (количество сосков);

классная оценка свиноматки (оценка за продуктивность, за развитие, за экстерьер);

4) по лошадям:

кличка, индивидуальный номер и порода;

масть, год рождения;

вес и промер жеребцов-производителей и кобыл;

учет племенного использования жеребцов-производителей, кобыл и качества их потомства.

5) по верблюдам:

индивидуальный номер и порода;

живая масса и промеры верблюдов-производителей и верблюдоматок;

учет племенного использования верблюдов-производителей, верблюдоматок и качества их потомства;

удой молока верблюдоматки на третьем и четвертом месяцах лактации;

учет настрига шерсти верблюдов.

6) по маралам (оленям):

индивидуальный номер и происхождение;

живая масса, промеры;

экстерьер и конституция;

индивидуальный учет получения пантов;

данные об использовании рогачей в воспроизводстве и племенное использование маралух (оленух);

учет племенного использования рогачей-производителей, маралух и качества их потомства.

3. Порядок ведения ПК

5. Отбор животных для внесения в ПК осуществляется владельцем животных.

6. По крупному рогатому скоту в ПК вносятся данные о чистопородных, здоровых, имеющих крепкую конституцию и хороший экстерьер, предназначенных к использованию для племенных целей животных, а также отвечающие следующим условиям:

1) по молочным породам и молочно-мясным породам:

быки-производители первой категории, проверенные на качество семени, а также оцененные по качеству потомства и являющиеся улучшателями, при наличии данных о происхождении не менее чем по трем рядам предков по матери и по отцу;

коровы после окончания первой лактации с индексной оценкой не ниже 100, при наличии данных о происхождении по матери и отцу не менее чем по трем рядам предков;

2) по мясным породам:

быки-производители, оцененные по собственной продуктивности, имеющие хорошо выраженные мясные формы и при наличии данных о происхождении не менее, чем по трем рядам предков;

коровы по комплексу признаков не ниже требований, установленных для 1 класса, имеющие хорошо выраженные мясные формы и при наличии данных о происхождении не менее, чем по одному ряду предков.

7. По овцам в ПК вносят данные о чистопородных, здоровых, имеющих крепкую конституцию и хороший экстерьер баранах и матках, полученных от родителей не ниже класса элита для отца и 1 класса для матери, отнесенных по бонитировке к классу элита и имеющих приплод, а также имеющих возраст не менее двух лет и хороший экстерьер.

8. В случаях выдающейся мясной или шерстной продуктивности в ПК вносят данные о племенных овцах тонкорунных, полутонкорунных и мясо-сальных пород, по одной или двум показателям не соответствующим условиям, указанным в подпункте 2) пункта 4 и пункте 7 настоящих Правил.

9. По свиньям в ПК записывают данные о чистопородных, здоровых, имеющих крепкую конституцию и хороший экстерьер свиньях при условии наличия данных об их происхождении не менее чем по четырем рядам предков, а также отвечающие следующим условиям:

хряки в возрасте не моложе 16 (шестнадцать) месяцев, по суммарной бонитировочной оценке удовлетворяющих требованиям класса элита;

свиноматок после первого опороса, с суммарной бонитировочной оценкой не ниже 1 класса.

10. По лошадям в ПК вносят данные о лошадях в возрасте не моложе трех лет, отнесенных при бонитировке к элите и 1 классу и используемых для племенных целей, а также данные о чистопородных кобылах второго класса, представляющих племенную ценность для работы с породой.

11. По верблюдам в ПК вносят данные о верблюдах-производителях и верблюдоматках в возрасте не моложе пяти лет, отнесенных при бонитировке к элите и 1 классу и используемых для племенных целей, а также о чистопородных верблюдоматках второго класса, представляющих племенную ценность для работы с породой.

12. По маралам и оленям в ПК вносят данные о самцах в возрасте трех лет и старше; рогачей маралов и пятнистых оленей-рогачей, отнесенных при бонитировке к элите и 1 классу и используемых для племенных целей.

13. По результатам отбора племенных животных, для внесения их данных в ПК, владельцем животного составляется опись животных, заявленных для внесения в ПК по форме, согласно приложению 2 к настоящим Правилам.

Владелец племенного животного направляет опись племенных животных в Палату с заявлением по форме, согласно приложению 3 к настоящим Правилам.

Сноска. Пункт 13 в редакции приказа Заместителя Премьер-Министра РК - Министра сельского хозяйства РК от 28.07.2017 № 318 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

14. Палата после получения заявления и описи животных проверяет данные по происхождению, племенному использованию и продуктивности животных по данным информационной базы селекционной и племенной работы (далее – ИАС).

Специалист Палаты выезжает в хозяйство подавшее заявление и опись племенных животных для сверки наличия количества заявленных животных и их соответствия требованиям настоящих Правил.

Сноска. Пункт 14 в редакции приказа Заместителя Премьер-Министра РК - Министра сельского хозяйства РК от 28.07.2017 № 318 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

15. При условии соответствия данных по происхождению, племенному использованию и продуктивности животных показателям, установленным настоящими Правилами, Палата осуществляет подготовку перечня племенных животных на основании поданных заявлений и описей животных на заседание Совета Палаты для принятия решения по заявленным животным о внесении (не записи) в ПК.

Сноска. Пункт 15 в редакции приказа Заместителя Премьер-Министра РК - Министра сельского хозяйства РК от 28.07.2017 № 318 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

16. Внесение данных о племенных животных в ПК оформляется решением Совета Палаты.

Сноска. Пункт 16 в редакции приказа Заместителя Премьер-Министра РК - Министра сельского хозяйства РК от 28.07.2017 № 318 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

17. В решении Совета Палаты указывается порода, кличка, индивидуальный номер, регистрационный номер Палаты, марка и номер, присвоенные по ПК, возраст и комплексный класс (индексная оценка) животного.

18. Дату записи животного в ПК, номер решения, марку породы и номер животного по ПК вносят в племенные карточки животных в базе ИАС.

19. Номер животного по ПК состоит из трех знаков (кроме данных о лошадях):

1) первый знак – состоит из одной буквы и означает марку присвоенную области, столице, городу республиканского значения Республики Казахстан при записи данных о племенных животных в Племенную книгу согласно приложению 4 к настоящим Правилам;

2) второй знак - состоит из одной, двух, трех или четырех букв и означает марку породы, принятую настоящим положением;

3) третий знак – состоит от одного до пяти цифр и означает номер в данных о животным, присвоенных по ПК.

В данных о лошадях, первый и второй знаки нумерации не ставятся.

Нумерацию производят по породам, раздельно для чистопородных и помесей.

В пределах породы производителей и маток нумеруют раздельно. В ПК данные о свиньях хряках нумеруются нечетными, а данные о свиноматках четными цифрами.

20. Палаты ведут реестр племенных животных, данные о котором внесены в ПК (далее – Реестр) по форме, согласно приложению 5 к настоящим Правилам и картотеку, состоящую из карточек формы № 1 (самца) и № 2 (самок), согласно формам учета племенной продукции (материала) по отраслям животноводства, утвержденным приказом Министра сельского хозяйства Республики Казахстан от 30 апреля 2015 года № 3-3/397 (зарегистрированный в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов № 11269).

Реестр ведется по каждой породе племенных животных раздельно.

В картотеку ежегодно заносят данные о племенном использовании и продуктивности животных, данные о которых внесены в ПК.

Сноска. Пункт 20 в редакции приказа Заместителя Премьер-Министра РК - Министра сельского хозяйства РК от 28.07.2017 № 318 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

21. Животных, данные о которых внесены в ПК, при выбытии из хозяйств в которых они родились или последнего владельца подавшего заявление на внесение в ПК не исключают из ПК, делая отметку об их перемещении в их племенных карточках в базе ИАС и в Реестре.

При прибытии животных, данные о которых внесены в ПК в другую область их регистрируют в Реестре соответствующей породы.

22. Решения о записи животных в ПК высылаются владельцам животных в срок не позднее 30 (тридцати) календарных дней со дня их принятия.

23. В случае падежа или выбытия племенного животного владельцы информируют об этом с предоставлением заявления и описи животных внесенных в ПК и выбывших по причине забоя (падежа) в Палату по формам, согласно приложениям 6 и 7 к настоящим Правилам.

Сноска. Пункт 23 в редакции приказа Заместителя Премьер-Министра РК - Министра сельского хозяйства РК от 28.07.2017 № 318 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

24. Палатами осуществляется подготовка материалов к изданию и составлению ПК с привлечением авторов пород (типов, линий) и научных сотрудников отраслевых научно-исследовательских организаций сельскохозяйственного профиля по согласованию с ними.

25. ПК издаются по мере накопления материалов. Материалы, подготовленные к внесению для записи в ПК и дальнейшего издания, по племенным животным перед изданием, обсуждаются на совете Палаты.

Сноска. Пункт 25 в редакции приказа Заместителя Премьер-Министра РК - Министра сельского хозяйства РК от 28.07.2017 № 318 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

26. В ПК вносится минимальный перечень сведений по видам племенных животных для опубликования в ПК согласно приложению 8 к настоящим Правилам.

27. Сведения о животных в печатных томах ПК располагают, по возрастающим номерам ПК, семействам и линиям. Данные о помесных животных печатаются в самостоятельном разделе.

В каждом томе ПК помещают обзорные материалы, характеризующие состояние работы с породой, качество животных, записанных в данном томе, продуктивность животных, природно-экономические условия зоны разведения породы, история создания стада, экономическая эффективность разведения и иллюстрация селекционного материала и рекомендации по дальнейшему совершенствованию породы.

Сноска. Пункт 27 в редакции приказа Заместителя Премьер-Министра РК - Министра сельского хозяйства РК от 28.07.2017 № 318 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Приложение 1 к Правилам ведения племенной книги

Сноска. Текст в правом верхнем углу в редакции приказа Заместителя Премьер-Министра РК - Министра сельского хозяйства РК от 28.07.2017 № 318 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Перечень пород животных, по которым ведется Племенная книга

№ п/п	Наименование видов и пород животных	Марки, присвоенные породам
	Крупный рогатый скот*
1.	Бурые	БР
2.	Красные	КР
3.	Палево-пестрые	ПП
4.	Черно-пестрые	ЧП
5.	Ангус	АН
6.	Аулиекольская	АК
7.	Галловейская	ГЛ
8.	Герефордская	ГФ
9.	Казахская белоголовая	КБ
10.	Калмыцкая	КЦ
11.	Санта-Гертруда	СГ
12.	Лимузинская	Л
13.	Обрак	О
14.	Шароле	Ш
	Овцы
15.	Акжаикская мясо-шерстная	АКМШ
16.	Атырауская курдючная смушково-мясо-сальная	АСК
17.	Дегересская мясо-шерстная	ДМШ
18.	Казахский архаромеринос	АК
19.	Казахская полутонкорунная	КП
20.	Казахская полутонкорунная с кроссбредной шерстью	КПП
21.	Казахская курдючная полугрубошерстная	КПГ
22.	Казахская курдючная грубошерстная	КГ
23	Казахская тонкорунная	КТ
24.	Казахская мясо-шерстная	МШК
25.	Каракульская	КР
26.	Сарыаркинская курдючная грубошерстная	СКГ
27.	Североказахский меринос	СКМ
28.	Цигайская	ЦГ
29.	Эдильбаевская	ЭД
30.	Етті меринос	ЕМ
31.	Южноказахский меринос	ЮКМ
32.	Ордабасинская	ОБ
	Свиньи
33.	Аксайская черно-пестрая	АК
34.	Дюрок	ДР
35.	Крупная белая	КБ
36.	Ландрас	ЛН
37.	Семиреченская	СР
38.	Немецкая благородная	НБ
	Лошади
39.	Костанайской
40.	Мугалжарской;
41.	Кушумской
42.	Казахской типа джабе;
43.	Адаевской;
44.	Кабинский тип казахских лошадей
	Верблюды
45.	Казахский бактриан	КБ
46.	Арвана	АР
47.	Пантовые олени
48.	Маралы
49.	Пятнистые олени

Примечание:

*племенной крупный рогатый скот молочных и молочно-мясных пород относят к следующим группам:

англерскую, красную степную, бурую латвийскую, красную датскую, красную эстонскую, красную литовскую к группе красных пород;

черно-пеструю, аулиеатинскую, черно-пеструю литовскую, черно-пеструю эстонскую, голландскую, голштинскую, черно-пеструю немецкую, черно-пеструю датскую, черно-пеструю шведскую, холмогорскую к группе черно-пестрых пород;

алатаускую и швицкую к группе бурых пород;

айрширскую и симментальскую к группе палево-пестрых пород.

Приложение 2 к Правилам ведения племенной книги

Сноска. Текст в правом верхнем углу в редакции приказа Заместителя Премьер-Министра РК - Министра сельского хозяйства РК от 28.07.2017 № 318 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Форма

Опись животных

заявленных для внесения в Племенную книгу

по ______________________ породе

№ п/п	Пол животного	Идентификационный № животного	Регистрационный № животного	Дата рождения животного	Масть животного

Фамилия, имя, отчество (при наличии) __________________________ Дата ___________ ____________

(подпись)

Место печати

Приложение 3 к Правилам ведения племенной книги

Сноска. Приложение 3 в редакции приказа Заместителя Премьер-Министра РК - Министра сельского хозяйства РК от 28.07.2017 № 318 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

__________________________________________________________________________
(Республиканская палата)
от ________________________________________________________________________
(фамилия, имя, отчество (при наличии) физического лица или полное
наименование юридического лица)

Заявление

Прошу записать в племенную книгу по _________________________________ породе
(наименование породы)
моих животных в количестве: __________________________________________ голов.
(прописью)
Опись животных заявленных для внесения в Племенную книгу _____________ листах.
(прописью)
Адрес: ____________________________________________________________________
(город, район, область)
__________________________________________________________________________
(улица, дом)
Фамилия, имя, отчество (при наличии) ________________________________________
Дата ____________________ _______________
(подпись)
Место печати

Приложение 4 к Правилам ведения племенной книги

Сноска. Текст в правом верхнем углу в редакции приказа Заместителя Премьер-Министра РК - Министра сельского хозяйства РК от 28.07.2017 № 318 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Марки

присвоенные областям, столице, городу республиканского значения

Республики Казахстан

при записи племенных животных в

Племенную книгу

№	Наименование области, столицы, города республиканского значения	Марка присвоенная области, столице, городу республиканского значения
1	Город Алматы	А
2	Город Астана	Z
3	Акмолинская область	С
4	Актюбинская область	D
5	Алматинская область	B
6	Атырауская область	Е
7	Западно-Казахстанская область	L
8	Жамбылская область	Н
9	Карагандинская область	М
10	Костанайская область	Р
11	Кызылординская область	N
12	Мангистауская область	R
13	Южно-Казахстанская область	X
14	Павлодарская область	S
15	Северо-Казахстанская область	T
16	Восточно-Казахстанская область	F

Приложение 5 к Правилам ведения племенной книги

Сноска. Текст в правом верхнем углу в редакции приказа Заместителя Премьер-Министра РК - Министра сельского хозяйства РК от 28.07.2017 № 318 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Форма

Реестр племенных животных, данные о которых внесены в Племенную книгу

по _________________ породе

№ п/п	Пол животного	Идентификационный № животного	Дата рождения животного	Дата записи животного в племенную книгу	№ тома племенной книги	Присвоенный № по племенной книге	Заводчик (место рождения животного)	Владелец животного на момент записи в племенную книгу

Приложение 6 к Правилам ведения племенной книги

Сноска. Приложение 6 в редакции приказа Заместителя Премьер-Министра РК - Министра сельского хозяйства РК от 28.07.2017 № 318 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

__________________________________________________________________________
(Республиканская палата)
от ________________________________________________________________________
(фамилия, имя, отчество (при наличии) физического лица или полное
наименование юридического лица)

Заявление

Прошу отметить, что племенные животные записанные в племенную книгу по
_____________________________ породе
(наименование породы)
выбыли по причине забоя (падежа) в количестве: __________________________ голов.
(прописью)
Опись животных внесенных в племенную книгу и выбывших по причине забоя
(падежа) __________________ листах.
(прописью)
Адрес:____________________________________________________________________
(город, район, область)
__________________________________________________________________________
(улица, дом)
Фамилия, имя, отчество (при наличии) ________________________________________
Дата ____________________ _______________
(подпись)
Место печати

Приложение 7 к Правилам ведения племенной книги

Сноска. Текст в правом верхнем углу в редакции приказа Заместителя Премьер-Министра РК - Министра сельского хозяйства РК от 28.07.2017 № 318 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Форма

Опись животных

внесенных в племенную книгу

и выбывших по причине забоя (падежа)

по ______________________ породе

№ п/п	№ тома племенной книги	Присвоенный № по племенной книге	Регистрационный № животного	Дата выбытия животного	Причина выбытия животного

Фамилия, имя, отчество (при наличии) ________________________________

Дата ______________ ______________

(подпись)

Место печати

Приложение 8 к Правилам ведения племенной книги

Сноска. Приложение 8 в редакции приказа Заместителя Премьер-Министра РК - Министра сельского хозяйства РК от 28.07.2017 № 318 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Минимальный перечень сведений по видам племенных животных для
опубликования в ПК

№ п/п	Вид/виды животного/ животных	Сведения
1	Крупный рогатый скот	Владелец (с указанием наименования хозяйства, района и области), кличка и инвентарный номер животного, марка и номер ПК, масть, дата и место рождения, дата записи в ПК, живая масса, балльная оценка экстерьера, индексная оценка, продуктивность (коров): лактация по счету, число дойных дней, удой, процент жира и белка в молоке и количество молочного жира в кг, по всем имеющимся лактациям. Происхождение - по одному ряду предков по матери и двум рядам предков по отцу, если предки записаны в ПК; по двум рядам предков по матери и отцу у коров, двум рядам предков по матери и трем рядам предков по отцу у быков, если предки животного не записаны в ПК. По каждому предку указывается кличка и инвентарный номер животного, марка и номер ПК, комплексный класс, а у женских особей, кроме того, сведения о молочной продуктивности: год лактации, лактация по счету, число дойных дней, удой за 300 дней, среднее содержание жира в молоке и молочного жира в кг. У матерей данные о молочной продуктивности даются по каждой лактации, а у бабушек - за наивысшую и в среднем по всем имеющимся лактациям.
2	Овцы	Наименование хозяйства - владельца животных, индивидуальный номер животного, марка и номер ПК, год рождения и в числе скольких родилось, продуктивность: максимальный настриг шерсти и начес пуха в натуральном виде и чистом волокне, живая масса. Тип животного. Характеристика шерсти: густота (масса), длина, тонина в качествах, классность для курдючных овец, уравненность по тонине, жиропот, для тонкорунных баранов-производителей зона вымытости и загрязнения штапеля. Оценка по фенотипу: экстерьер по системе прямоугольников, общая оценка (в нулях), для курдючных овец масть, форма и величина курдюка, класс. По каракульской и атырауской породе указывается окраска, оттенок, расцветка, смушковый тип, размер завитка, живая масса, класс при бонитировке в ягнячьем возрасте. Происхождение: по одному ряду предков, если предки были записаны раньше в ПК; по двум рядам предков, если сведения о них опубликовываются впервые. Данные о предках даются по такой же форме, как и о самом животном, записанном в ПК.
3	Свиньи	Кличка и ушной номер животного, марка и номер ПК, владелец, дата и место рождения, дата записи в ПК, развитие и продуктивность по шифру: у хряков - 1) возраст в месяцах, 2) живая масса, 3) длина туловища, 4) обхват груди за лопатками, 5) количество сосков (правых-левых), 6) сумма баллов за экстерьер, 7) живая масса потомства в возрасте 4 месяцев, 8) плодовитость дочерей-первоопоросок, 9) молочность дочерей-первоопоросок, 10) плодовитость дочерей-многоопоросок, 11) молочность дочерей многоопоросок, 12) среднесуточный привес у потомства при контрольном откорме, 13) оплата кормов у потомства, 14) толщина шпика над 6-7 позвонком, 15) суммарный класс; У свиноматок - с первого по шестой пункт включительно так же, как и у хряков, а далее - 7) количество опоросов, 8) плодовитость, 9) вес одного поросенка при рождении, 10) молочность, по живой массе гнезда в 21-день, 11) средний вес одного поросенка в двухмесячном возрасте, 12-15 пункты - так же, как у хряков. Происхождение по одному ряду предков, если они были записаны раньше в ПК. В этом случае по каждому предку показывается марка и номер ПК, кличка животного (с ушным номером) и суммарный класс; по трем рядам предков, если сведения о них опубликовываются впервые. Для этих животных в первых двух рядах родословной даются сведения о развитии по шифру: у хряков - 1) возраст в месяцах, 2) живая масса, 3) длина туловища, 4) обхват груди за лопатками, 5) количество сосков (правых-левых), 6) суммарный класс; у маток - с первого по пятый пункт так же, как и у хряков, а далее - 6) плодовитость, 7) молочность, 8) суммарный класс.
4	Лошади	1. Порядковый номер по ПК 2. Кличка или инвентарный номер лошади 3. Наименование хозяйства, которому принадлежит лошадь 4. Масть, особые приметы, год рождения и место рождения лошади 5. Происхождение. Если родители ранее были записаны в ПК, то указываются их номера, а в скобках кличка или инвентарный номер отца и матери каждого из родителей. В случае если один или оба родителей не записаны в ПК, приводится полная расшифрована по происхождению. Если один из родителей принадлежит к другой породе, то перед номером ПК, в которую он записан, указывается его порода. 6. Основные промеры в сантиметрах, которые должны располагаться в следующем порядке: высота в холке, косая длина туловища, обхват груди, обхват пясти. 7. Результаты бонитировки с указанием года, в котором проведена бонитировка. Бальная оценка признаков указывается в следующем порядке: происхождение и типичность, промеры и живая масса, экстерьерные стати, работоспособность, приспособленность к табунному содержанию, качество потомства. 8. Результаты испытаний: резвость на разные дистанции, выигрыш главных призов, а также другие показатели работоспособности. Название города, районного центра и ипподрома, где испытывали лошадь. Оценка на выставках (место, год, полученные награды). 9. Класс 10. Сведения о племенном использовании даются в такой последовательности: 1) жеребцов-производителей – год использования, хозяйство, в котором использовался жеребец, количество кобыл в косяке, из них было жеребых, количество полученных жеребят; 2) кобыл – год рождения, масть, пол и кличка приплода, № по ПК или инвентарный номер и кличка жеребца, от которого получен приплод. 11. У лошадей продуктивного направления указываются также балльные оценки за молочность (у кобыл), приспособительные качества и живая масса.
5	Верблюды	Кличка и порядковый номер по ПК, масть, год и место рождения, наименование хозяйства - владельца животного, класс животного. Живая масса, основные промеры: высота между горбами, косая длина туловища, обхват груди и обхват пясти настриг шерсти. Оценка на выставках (место, год, полученные награды). Бальная оценка: происхождение и типичность, приспособительные качества, промеры и живая масса, экстерьер, шерстность, молочность, качество потомства. Класс. Для верблюдоматок молочная продуктивности за 210 дней лактации. Происхождение: по одному ряду предков, если предки были записаны раньше в ПК; по двум рядам предков, если сведения о них опубликовываются впервые. Данные о предках даются по такой же форме, как и о самом животном, записанном в ПК, Оценка производителей по качеству потомства. Сведения о племенном использовании животного.
6	Маралы и оленьи	Кличка и порядковый номер по ПК, тавро, ушной номер, название хозяйства - владельца животного. Год и место рождения. Происхождение до предков, записанных в ПК. Промеры пантов: ширина кольца окостенения (мм), длина ствола (см), обхват ствола (см), длина надглазного отростка (см), длина второго отростка (см), длина третьего отростка (см), глубина раздвоя (см). Общая масса консервированных пантов, процент выхода от сырых. Класс. Сведения о племенном использовании животного.