Қалдықтарды басқару бағдарламасын әзірлеу қағидаларын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Энергетика министрінің 2014 жылғы 25 қарашадағы № 146 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2014 жылы 29 желтоқсанда № 10031 тіркелді. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Экология, геология және табиғи ресурстар министрінің м.а. 2021 жылғы 9 тамыздағы № 318 бұйрығымен

Ескерту. Күші жойылды - ҚР Экология, геология және табиғи ресурстар министрінің м.а. 09.08.2021 № 318 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

Қазақстан Республикасының 2007 жылғы 9 қаңтардағы Экологиялық кодексінің 17-бабының 29) тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

1. Қоса беріліп отырған Қалдықтарды басқару бағдарламасын әзірлеу қағидалары бекітілсін.

2. Қазақстан Республикасы Энергетика министрлігінің Қалдықтарды басқару департаменті Қазақстан Республикасы заңнамасында белгіленген тәртіппен:

1) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуден өтуін;

2) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгенінен кейін күнтізбелік он күн ішінде оның ресми жариялауға бұқаралық ақпараттық құралдарына және "Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесіне жолдануын;

3) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Энергетика министрлігінің ресми интернет-ресурсында және мемлекеттік органдардың интранет-порталында орналастырылуын қамтамасыз етсін.

3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының Энергетика вице-министріне жүктелсін.

4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Министр

В.Школьник

Қазақстан Республикасы Энергетика министрінің 2014 жылғы 25 қарашадағы № 146 бұйрығымен бекітілген

Қалдықтарды басқару бағдарламасын әзірлеу қағидалары
1. Жалпы ережелер

1. Осы Қалдықтарды басқару бағдарламасын әзірлеу қағидалары (бұдан әрі - Қағидалар) Қазақстан Республикасының 2007 жылғы 9 қаңтардағы Экологиялық кодексінің (бұдан әрі - Кодекс) 17-бабының 29) тармақшасына сәйкес әзірленген және жеке және заңды тұлғаларға қалдықтарды басқару бағдарламасын (бұдан әрі - Бағдарлама) әзірлеу тәртібін белгілейді.

2. Бағдарламаны I және II санатты объектілері бар және қалдықтармен жұмыс істеу бойынша қызметті жүзеге асыратын жеке және заңды тұлғалар әзірлейді.

Табиғат пайдалану объектілерінің санаттары Кодекстің 71-бабына сәйкес анықталады.

Кодекстің 288-1-бабының 2-тармағына сәйкес қалдықтарды кәдеге жаратуды және қайта өңдеуді немесе олардың көлемін және қауіпті қасиеттерін өзге де тәсілдермен азайтуды жүзеге асыратын, сондай-ақ өндіріс және тұтыну қалдықтарын орналастырумен байланысты қызметті жүзеге асыратын тұлғалар үшін Бағдарламаны әзірлеу міндетті.

3. Осы Қағидаларда мынадай негізгі ұғымдар пайдаланылады:

1) қалдықтарды басқару - өндіріс және тұтыну қалдықтарымен жұмыс істеу бойынша іс-шараларды жоспарлау, іске асыру, мониторинг және талдау бойынша қызмет;

2) ең озық қолжетімді технологиялар - қоршаған орта сапасының нысаналы көрсеткіштерін қамтамасыз етуге дейін шаруашылық қызметтің қоршаған ортаға теріс әсерінің деңгейін азайтуға бағытталған, ұйымдастыру және басқару шараларын қамтамасыз ететін, пайдаланылатын және жоспарланатын салалық технологиялар, техника мен жабдық;

3) жоспарлы кезең - Бағдарлама әзірленген кезең.

4. Қалдықтарды басқару Бағдарламасында:

1) өндірістік процестерді, оның ішінде аз қалдықты технологияларды енгізу есебінен жетілдіру;

2) қалдықтарды қайтадан пайдалану не оларды пайдалануға мүдделі жеке және заңды тұлғаларға беру;

3) ең озық қолжетімді технологияларды пайдалана отырып, қалдықтарды қайта өңдеу арқылы қалдықтардың көлемін бірте-бірте азайтуды қамтамасыз ету бойынша көлемдері мен оларды орындау мерзімдері көрсетілген шаралар көзделеді.

5. Қалдықтарды орналастыру орындарын қалпына келтірудің технологиялық мүмкіндігі болмаған жағдайда Бағдарламада қоршаған ортаға олардың зиянды әсерін азайту бойынша іс-шаралар көзделуі тиіс.

2. Бағдарламаны әзірлеу тәртібі

6. Жеке және заңды тұлғалар Бағдарламаны мынадай талаптарға сәйкес әзірлейді:

Бағдарлама мынадай бөлімдерден тұруы тиіс:

1) кәсіпорындардағы қалдықтарды басқарудың ағымдағы жағдайын талдау:

проблемалары бар қалдықтардың ағымдағы жай-күйінің сандық және сапалық көрсеткіштері, соңғы үш жылғы динамикадағы қалдықтарды басқару бойынша жұмыстардың негізгі нәтижелері;

түзілген және орналастырылған қалдықтардың көлемі мен құрамы, оларды сақтау, кәдеге жарату, көму, рекультивациялау немесе жою әдістері туралы мәліметтер;

2) бағдарламаның мақсаты қалдықтардың көлемін және (немесе) жинақталған және түзілген, сондай-ақ жұмыс істеу барысындағы қалдықтардың қауіпті қасиеттерінің деңгейін біртіндеп азайтуға бағытталған белгіленген көрсеткіштерге жету болып табылады.

Бағдарламаның міндеті барынша тиімді және экономикалық негізделген әдістермен, жоспарланған кезең шеңберінде қолжетімді жұмыс көлемдерін (кезеңдерін) болжай отырып, мақсатқа қол жеткізу жолдарын анықтау болып табылады.

Міндеттер:

кәсіпорындарға қалдықтарды залалсыздандыру, қайта пайдалану және өңдеу бойынша әлемде бар ең озық қолжетімді технологияларды енгізуді;

қалдықтарды өңдеуге және қайта пайдалануға инвестицияларды тартуды;

көму полигондарына әкететін қалдықтар көлемін азайтуды;

қалдықтарды көму орындарын қалпына келтіруді, полигондардың қоршаған ортаға кері әсерін азайтуды ескере отырып, түзілетін және жинақталған қалдықтардың көлемін азайтуға бағытталған;

3) бағдарлама көрсеткіштері - бұл белгілі бір кезеңдерде өндіріс және тұтыну қалдықтарының қоршаған ортаға кері әсерін төмендетуге бағытталған шаралар кешенін іске асырудан күтілетін нәтижелерді анықтайтын сандық және (немесе) сапалық мәндер.

Көрсеткіштерді жеке және заңды тұлғалар барлық өндірістік факторларды, экологиялық тиімділікті және экономикалық мақсатқа сәйкестігін ескере отырып, дербес анықтайды. Көрсеткіштер бақыланатын және тексерілетін болып табылады, бағдарламаны іске асыру кезеңдері бойынша анықталады;

4) ұйымдардың өз қаражаты, тікелей шетелдік және отандық инвестициялар, халықаралық қаржылық экономикалық ұйымдардың немесе донор елдердің гранттары, екінші деңгейдегі банктердің кредиттері және Қазақстан Республикасының заңнамасымен тыйым салынбаған басқа көздер бағдарламаны қаржыландыру көздері болып табылады;

5) іс-шаралар жоспары бағдарламаның құрылымдық бөлігі болып табылады және қажетті ресурстарды, жауапты орындаушыларды, аяқталу нысанын және орындалу мерзімдерін көрсетумен бағдарламаның мақсаты мен міндеттеріне жетуге бағытталған ұйымдастырушылық, экономикалық, ғылыми-техникалық және басқа да іс-шаралар кешені болып табылады.

Бағдарламаны іске асыру жөніндегі іс-шаралар жоспары осы Қағидаларға қосымшаға сәйкес нысан бойынша әзірленеді.

Қалдықтарды басқару бағдарламасын әзірлеу қағидаларына қосымша

Нысан

Қалдықтарды басқару бағдарламасын іске асыру жөніндегі
іс-шаралар жоспары (кезең)

р/с №	Іс-шаралар	Көрсеткіш (сандық/сапалық)	Аяқталу нысаны	Жауапты орындаушылар	Орындау мерзімі	Болжанған шығыстар	Қаржыландыру көздері
1	2	3	4	5	6	7	8

Ескертпе:

2-бағанда қалдықтардың көлемін азайтуға қауіпті қасиеттерін төмендетуге бағытталған іс-шаралар, оның ішінде қалдықтарды қайта пайдалану, өңдеу, кәдеге жарату, көму, залалсыздандыру, орналастыру орындарын қалпына келтіру, қалдықтарды пайдалануға мүдделі жеке және заңды тұлғаларға беру арқылы оларды жою, оқшаулау сияқты қалдықтардың қоршаған ортаға кері әсерлерін қысқарту тәсілдері көрсетіледі;

3-бағанда болжамдалған өлшем бірлігінде берілген сандық немесе сапалық көрсеткіштер (қалдықтарды азайтудың және (немесе) олардың қауіптілік деңгейінің физикалық көлемдері және (немесе) %) көрсетіледі;

4-бағанда іс-шаралардың аяқталу нысаны көрсетіледі;

5-бағанда әрбір іс-шараны орындауға жауаптылар көрсетіледі;

6-бағанда әрбір іс-шараның орындалу мерзімі көрсетіледі;

7-бағанда әрбір іс-шараны іске асыру үшін бөлінетін болжанған қаржылай шығыстар көлемі көрсетіледі;

8-бағанда іс-шаралардың қаржыландыру көздері көрсетіледі.

Об утверждении Правил разработки программы управления отходами

Приказ Министра энергетики Республики Казахстан от 25 ноября 2014 года № 146. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 29 декабря 2014 года № 10031. Утратил силу приказом и.о. Министра экологии, геологии и природных ресурсов Республики Казахстан от 9 августа 2021 года № 318.

Сноска. Утратил силу приказом и.о. Министра экологии, геологии и природных ресурсов РК от 09.08.2021 № 318 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

В соответствии с подпунктом 29) статьи 17 Экологического кодекса Республики Казахстан от 9 января 2007 года ПРИКАЗЫВАЮ:

1. Утвердить прилагаемые Правила разработки программы управления отходами.

2. Департаменту управления отходами Министерства энергетики Республики Казахстан в установленном законодательством Республики Казахстан порядке обеспечить:

1) государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

2) направление на официальное опубликование настоящего приказа в течение десяти календарных дней после его государственной регистрации в Министерстве юстиции Республики Казахстан в средствах массовой информации и в информационно-правовой системе "Әділет";

3) размещение настоящего приказа на официальном интернет-ресурсе Министерства энергетики Республики Казахстан и на интранет-портале государственных органов.

3. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на курирующего вице-министра энергетики Республики Казахстан.

4. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования.

Министр

В. Школьник

Утверждены приказом Министра энергетики Республики Казахстан 25 ноября 2014 года № 146

Правила
разработки программы управления отходами
1. Общие положения

1. Настоящие Правила разработки программы управления отходами (далее - Правила) разработаны в соответствии с подпунктом 29) статьи 17 Экологического кодекса Республики Казахстан от 9 января 2007 года (далее - Кодекс) и определяют порядок разработки физическими и юридическими лицами программы управления отходами (далее - Программа).

2. Программа разрабатывается физическими и юридическими лицами, имеющих объекты І и II категории и осуществляющих деятельность по обращению с отходами.

Категории объектов природопользования определяются в соответствии со статьей 71 Кодекса.

Для лиц, осуществляющих утилизацию и переработку отходов или иные способы уменьшения их объемов и опасных свойств, а также осуществляющих деятельность, связанную с размещением отходов производства и потребления, разработка Программы обязательна в соответствии с пунктом 2 статьи 288-1 Кодекса.

3. В настоящих Правилах используются следующие основные понятия:

1) управление отходами - деятельность по планированию, реализации, мониторингу и анализу мероприятий по обращению с отходами производства и потребления;

2) наилучшие доступные технологии - используемые и планируемые отраслевые технологии, техника и оборудование, обеспечивающие организационные и управленческие меры, направленные на снижение уровня негативного воздействия хозяйственной деятельности на окружающую среду до обеспечения целевых показателей качества окружающей среды;

3) плановый период - период, на который разработана Программа.

4. В Программе управления отходами предусматриваются меры с указанием объемов и сроков их выполнения по обеспечению постепенного сокращения объемов отходов путем:

1) совершенствования производственных процессов, в том числе за счет внедрения малоотходных технологий;

2) повторного использования отходов либо их передачи физическим и юридическим лицам, заинтересованным в их использовании;

3) переработки отходов с использованием наилучших доступных технологий;

5. При отсутствии технологической возможности рекультивации мест размещения отходов в Программе должны быть предусмотрены мероприятия по снижению их вредного воздействия на окружающую среду.

2. Порядок разработки Программы

6. Физические и юридические лица разрабатывают Программу в соответствии со следующими требованиями:

Программа должна содержать следующие разделы:

1) анализ текущего состояния управления отходами на предприятии:

количественные и качественные показатели текущей ситуации с отходами, имеющиеся проблемы, основные результаты работ по управлению отходами в динамике за последние три года;

сведения об объеме и составе образуемых и размещенных отходов, методах их хранения, утилизации, захоронения, рекультивации или уничтожения;

2) цель Программы заключается в достижении установленных показателей, направленных на постепенное сокращение объемов и (или) уровня опасных свойств накопленных и образуемых отходов, а также отходов, находящихся в процессе обращения.

Задачами Программы является определение пути достижения поставленной цели наиболее эффективными и экономически обоснованными методами, с прогнозированием достижимых объемов (этапов) работ в рамках планового периода. Задачи направлены на снижение объемов образуемых и накопленных отходов, с учетом:

внедрения на предприятии имеющихся в мире наилучших доступных технологий по обезвреживанию, вторичному использованию и переработке отходов;

привлечения инвестиций в переработку и вторичное использование отходов;

минимизации объемов отходов, вывозимых на полигоны захоронения;

рекультивации мест захоронения отходов, минимизации отрицательного воздействия полигонов на окружающую среду;

3) показатели Программы – это количественные и (или) качественные значения, определяющие на определенных этапах ожидаемые результаты реализации комплекса мер, направленных на снижение негативного воздействия отходов производства и потребления на окружающую среду.

Показатели устанавливаются физическими и юридическими лицами самостоятельно с учетом всех производственных факторов, экологической эффективности и экономической целесообразности. Показатели являются контролируемыми и проверяемыми, определяются по этапам реализации Программы;

4) источниками финансирования программы являются собственные средства организаций, прямые иностранные и отечественные инвестиции, гранты международных финансовых экономических организаций или стран-доноров, кредиты банков второго уровня, и другие, не запрещенные законодательством Республики Казахстан источники;

5) план мероприятий является составной частью Программы и представляет собой комплекс организационных, экономических, научно-технических и других мероприятий, направленных на достижение цели и задач программы с указанием необходимых ресурсов, ответственных исполнителей, форм завершения и сроков исполнения.

План мероприятий по реализации программы составляется по форме, согласно приложению к настоящим Правилам.

Приложение к Правилам разработки программы управления отходами

Форма

План
мероприятий по реализации программы управления
отходами (период)

№ п/п	Мероприятия	Показатель (качественный/ количественный)	Форма завершения	Ответственные за исполнение	Срок исполнения	Предполагаемые расходы	Источники финансирования
1	2	3	4	5	6	7	8

Примечание:

в графе 2 указываются мероприятия, направленные на сокращение объемов/снижение опасных свойств отходов, в том числе способы сокращения негативного влияния отходов на окружающую среду, такие как повторное использование, переработка, утилизация, захоронение, обезвреживание, рекультивация мест размещения отходов, уничтожение, отчуждение отходов через передачу физическим, юридическим лицам, заинтересованных в их приобретении;

в графе 3 указываются прогнозируемые количественные, выраженные в единицах измерения, или качественные показатели (физические объемы и (или) % сокращения отходов и (или) уровня их опасности);

в графе 4 указывается форма завершения мероприятий;

в графе 5 указываются лица, ответственные за выполнение каждого мероприятия;

в графе 6 указывается срок исполнения каждого мероприятия;

в графе 7 указываются предполагаемые объемы финансовых расходов, выделяемых для реализации каждого мероприятия;

в графе 8 указываются источники финансирования мероприятий.