Эпизоотиялық мониторинг жүргізу қағидаларын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2014 жылғы 27 қарашадағы № 7-1/618 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2014 жылы 26 желтоқсанда № 10021 тіркелді.

"Ветеринария туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 8-бабының 46-19) тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

Ескерту. Кіріспе жаңа редакцияда – ҚР Ауыл шаруашылығы министрінің 17.05.2021 № 162 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) бұйрығымен.

1. Қоса беріліп отырған эпизоотиялық мониторинг жүргізу қағидалары бекітілсін.

2. Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрлігінің Ветеринариялық және тамақ қауіпсіздігі департаменті заңнамамен белгіленген тәртіпте Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде осы бұйрықты мемлекеттік тіркеуді және оны ресми жариялануын қамтамасыз етсін.

3. Осы бұйрықтың орындалуына бақылау Қазақстан Республикасының Ауыл шаруашылығы министрлігінің жетекші вице - министріне жүктелсін.

4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Министр

А. Мамытбеков

Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2014 жылғы 27 қарашадағы № 7-1/618 бұйрығымен бекітілген

Эпизоотиялық мониторинг жүргізу қағидалары
1-тарау. Жалпы ережелер

Ескерту. 1-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Ауыл шаруашылығы министрінің 17.05.2021 № 162 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) бұйрығымен.

1. Осы Эпизоотиялық мониторинг жүргізу қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) "Ветеринария туралы" Қазақстан Республикасы Заңының (бұдан әрі – Заң) 8-бабының 46-19) тармақшасына сәйкес әзірленді және эпизоотиялық мониторинг жүргізу тәртібін айқындайды.

Ескерту. 1-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Ауыл шаруашылығы министрінің 17.05.2021 № 162 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) бұйрығымен.

2. Эпизоотиялық мониторингті Заңның 11-бабы 1-тармағының 3) тармақшасына сәйкес құрылған мемлекеттік ветеринариялық ұйым (бұдан әрі – ветеринариялық ұйым) жүргізеді.

Эпизоотиялық мониторинг жүргізу кезінде:

1) ветеринария, жануарлар дүниесін молықтыру мен пайдалануды қорғау саласындағы уәкілетті органдардың және/немесе олардың ведомстволарының;

2) тиісті әкімшілік-аумақтық бірліктердің жергілікті атқарушы органдары өкілдерінің;

3) ветеринария саласындағы ғалымдардың, ғылыми-зерттеу ұйымдары өкілдерінің;

4) ветеринария саласындағы халықаралық сарапшылардың қатысуына жол беріледі.

Ескерту. 2-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Ауыл шаруашылығы министрінің 17.05.2021 № 162 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) бұйрығымен.

3. Эпизоотиялық мониторинг:

1) жануарлар ауруларының профилактикасын, оларды емдеуді немесе диагностикасын қоса алғанда, олардың пайда болуын, таралуын болғызбауға немесе оларды жоюға;

2) жануарлар мен адамның денсаулығына қауіп төндіретін аса қауіпті аурулар жұқтырған жануарларды залалсыздандыруға қамтамасыз етуге бағытталған.

4. Эпизоотиялық мониторинг әртүрлі деңгейде аумақтарына байланысты жүзеге асырылады:

1) республикалық деңгей – Республиканың барлық аумағын қамтиды;

2) өңірлік деңгей – шектелген әкімшілік және (облыс, астана және республикалық маңызы бар) өзге де шекараларды қамтиды;

3) жергілікті деңгей – ауданның немесе қаланың аумағын қамтиды.

2-тарау. Эпизоотиялық мониторинг жүргізу тәртібі

Ескерту. 2-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Ауыл шаруашылығы министрінің 17.05.2021 № 162 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) бұйрығымен.

5. Эпизоотиялық мониторинг жүргізу кезеңдеп жүзеге асырылады және құрайды:

1) сандық деректер жинағын;

2) кейіннен статистикалық өңдеуді.

6. Ветеринариялық ұйым ветеринария саласындағы Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы Министрінің 2014 жылғы 25 ақпандағы № 16-07/114 бұйрығымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 9342 болып тіркелген) бекітілген үлгі және осы қағиданың қосымшасына сәйкес эпизоотологиялық зерттеу актісі бойынша жануарлар ауруларының, эпизоотологиялық зерттеулерді қоса алғанда таралуы туралы және жануарлардың нақты ауруларының дамуы заңдылықтарын, табиғи-географиялық және экономикалық олар мекендеген (ұсталған, өсірілген) аумақтардың табиғи-географиялық және экономикалық (шаруашылық) жағдайлары, жүргізілетін ветеринариялық іс-шаралар туралы ақпаратты қоса алғанда, жануарлар ауруларының таралуы туралы сандық деректерді жинау жүйесі және оларды кейіннен ветеринариялық іс-шаралардың тиімділігін талдау және эпизоотиялардың немесе панзоотиялардың пайда болуын, өршуін және жойылуын болжауды жүзеге асырады.

Толық эпизоотиялық тексеруді жүргізу және қосымша деректер жинау үшін ветеринариялық ұйым биологиялық (патологиялық) материалдар сынамасының сұрыпын таңдау және диагностикалық зерттеулердің мониторингін жүргізу арқылы іске асырады, сондай ақ жабайы аңдардың да зерттеулерін қоса алғанда.

7. Ветеринариялық ұйым осы Қағидалардың 6-тармағында көрсетілген эпизоотологиялық зерттеулер әдісін қолдануымен қоса, деректерді өңдейді:

1) жануарлар ауруларының таралуының дәрежесі мен шығу себептерін, айқындалу мінезі және салыстырмалы-тарихи сипаттамасын (аурудың эволюциясы, эпизоотиялық үдеріс экономикалық (шаруашылық) шарттарға тәуелділігі, эпизоотиялық оралымдығы және оның әлеуметтік шайқалыс және апаттармен байланысы, ауруға қарсы күрестің тарихи тәжірибесі);

2) салыстырмалы-географиялық сипаттамасын (эпизотиялық көрінісі географиялық аумағына және эпизотиялық картографиясына байланысты екенін анықтау);

3) эпизоотиялық тексеруді (нақты әкімшілік-аумақтық бірлігінің эпизоотиялык жағдайдын бағалау, эпизоотиялық ошағының пайда болу себебін анықтау, жануарлар ауруларының жайылуына қолайлы жағдайларды немесе кедергі жасалатын шараларды анықтау);

4) эпизоотиялық тәжірибені (эпизоотиялық үдерісінің жеке жақтарының байқап (қоздырғыштың қоршаған ортаға шығу ұзақтығы және жолы, жануарлардың зарарланудың механизімі, олардың тұрақтылығын білу үшін әр-түрлі жағдайларды анықтау) профилактикалық және емдік көрсеткіштеріне қарай ветеринариялық препараттың тиімділігін тексеру);

5) математикалық (статистикалық) талдау (жануарлар ауруларының аумақтық таратуының көрсеткіштердің нақты стандартталған жүйелендіру және әлпеттеу түрінде көрсету, эпизоотиялық үдерістің ағысының қарқындылығының өзгеруі, жануарлардың әр-түрлі ауруларымен зақымдану дәрежесі).

8. Ветеринариялық ұйым өңделген деректер негізінде:

1) алынған деректердің талдауын және бағалауын өткізеді, жануарлар ауруларының эпизоотиялық күйдің өзгерістерінің арасында себеп салдарларының байланысын анықтайды;

2) әкімшілік-аумақтық бірліктің дәрежесін ескере отырып байқаған құбылыстардың өзгерісінің болжамдарын құрастырады және осыған сәйкес дерекқорды жүргізеді;

3) сол немесе өзге әкімшілік-аумақтық бірліктерде, шаруашылық жүргізуші субъектілерде жануарлардың эпизоотиялық саламаттылығын қамтамасыз ету және жануарлар аурулары қоздырғыштарының таралу факторларының алдын алу, жою немесе азайту мәселелері бойынша ұсыныстар қалыптастырады;

4) ақпараттық және ақпараттық-талдаулық жүйелерге, ауларды, бағдарламалық материалдарды және эпизоотиялық мониторингінің дерекқорларын мәліметті енгізеді, оның ішінде ақпараттық қорына көпжылдық мәліметтер байқаудың жүйесі, сондай-ақ статистикалық регистірлерге жүйелендірген нормативтік-анықтама материалдары және дерекқорлар жатады. Жануарлардың эпизоотиялық игілігіне өзгерістерідің арасында себеп салдарларының байланысын анықтау және аурудың мінезін айкындау үшін бағдарламалық-технологиялық және техникалық жабдықтармен кешенді қамтамасыздандырылған.

Ескерту. 8-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Ауыл шаруашылығы министрінің м.а. 16.09.2015 № 7-1/822 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

9. Ветеринариялық ұйым эпизоотиялық мониторингінің кесте, есептеме, карта және картографиялық материалдар түрінде, қағаз және электрондық түрде ресімделетін, ақпарат электрондық жүйемен жиналатын, сақталатын, өңделетін нәтижесінің талдауын ветеринария саласындағы уәкілетті органдарға 15 ақпан айына дейін, эпизоотиялық мониторинг жасаған жылдан кейін болатын жылда жібереді.

10. Эпизоотиялық мониторинг қорытындылары ветеринариялық іс-шаралардың тиімділігі және олардың өршуі мен болжау және эпизоотия мен панзоотиялардың жою және дамыту, жоспарларды әзірлеу (ұлттық, аумақтық және ведомстволық) ветеринариялық (эпизоотияға қарсы) іс-шараларға негіз болып табылады.

Эпизоотиялық мониторинг жүргізу қағидаларына қосымша

Нысан

Эпизоотологиялық зерттеу актісі

_____________________________________________________________________

(эпизоотологиялық зерттеу актісінің атауы, мекен-жайы)

Эпизоотологиялық зерттеу актісінің жүргізу уақыты

20__ жылғы _________ "__" мен 20__ жылғы _________ "__" бойынша

Мен ___________________________________________________________

_____________________________________________________________________

(эпизоотологиялық зерттеу жүргізушінің тегі, аты, әкесінің аты

(бар болғанда), лауазымы)

Эпизоотологиялық зерттеу _________________________________ жүргізілді

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

________________________________________ осыған байланысты бекітілді.

ҚОРЫТЫНДЫ:

Ұсынылған мәліметтер, ауру қоздырушысының факторлары және

берілу жолы ________

_____________________________________________________________________

Жүргізілген эпизоотияға қарсы және профилактикалық іс-шаралар

әсерінің бағасы _________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

ескерту: Мынадай мәліметтерді міндетті көрсетумен эпизоотиялық

зерттеу объектісінің мәліметтері; мамандандыру, өсірілетін

жануарлардың түрі, ұстау талаптары, толықтырмалар, жануарларды

тамақтандыру, суат, жайылым, ағынды суларды зарарсыздандыру

сипаттамалары, қи және қи жинауыштарды тазарту, жемшөпті дайындау

және сақтау талаптары, жануарлардан алынатын өнімдер және өнімдерді

өткізу, залалсыздандыру талаптары, жануарлардан алынатын өнімдерді,

жануарлар өнімдерін және жемшөпті санитариялық өңдеу, тұрғын үйлерден

мал шаруашылығы құрылыстарының алшақтығы, богде адамдардың қатысуынан

қалай қорғайтыны, объектіде қараусыз мысықтар мен иттердің болуы,

ауру ошағы болған күнде жануарлардың түрі және жасы бойынша

топтарымен болуы, басқа шаруашылық байланыстар (ауылдық округтеріне,

ішкі сауда объектілеріне, қоқыстарға, ет комбинаттарына, етсүйек ұнын

дайындайтын заводтарға және басқа акелінген және келтірілген жолдың

үлкен ара қашықтығы), жануарлар, шикізаттар, жемшөп және жануарлар

өнімдері шаруашылыққа соңғы уақыттарда қайдан келгені, шаруашылыққа

келген жануарлардың тексеруден өткені, мал қорымдарының (биотермиялық

шұңқырлардың) санитариялық жағдайы, эпизоотиялық жағдайдың (бұрын

сонды ауру жағдайы, көздері, аурудың таралу жолдары, эпизоотия немесе

панзоотияның дамуы тіркелгені) сипаттамасы, эпизоотияға қарсы және

профилактикалық іс-шаралар және эпизоотологиялық зерттеу объектісіне

қатысты басқа да мәліметтер.

Мемлекеттік ветеринариялық дәрігер

______________________________________

(әкімшілік-аумақтық бірліктің атауы)

________________________________________ ________

(тегі, аты, әкесінің аты (бар болғанда)) (қолы)

Об утверждении Правил проведения эпизоотического мониторинга

Приказ Министра сельского хозяйства Республики Казахстан от 27 ноября 2014 года № 7-1/618. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республике Казахстан 26 декабря 2014 года № 10021.

В соответствии с подпунктом 46-19) статьи 8 Закона Республики Казахстан "О ветеринарии" ПРИКАЗЫВАЮ:

Сноска. Преамбула - в редакции приказа Министра сельского хозяйства РК от 17.05.2021 № 162 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

1. Утвердить прилагаемые Правила проведения эпизоотического мониторинга.

2. Департаменту ветеринарной и пищевой безопасности Министерства сельского хозяйства Республики Казахстан в установленном законодательством порядке обеспечить государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан и его официальное опубликование.

3. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на курирующего вице-министра сельского хозяйства Республики Казахстан.

4. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Министр

А. Мамытбеков

Утверждены приказом Министра сельского хозяйства Республики Казахстан от 27 ноября 2014 года № 7-1/618

Примечание РЦПИ!
В Правила внесено изменение на государственном языке, текст на русском языке не изменяется в соответствии с приказом и.о. Министра сельского хозяйства РК от 16.09.2015 № 7-1/822 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Правила проведения эпизоотического мониторинга
Глава 1. Общие положения

Сноска. Заголовок главы 1 - в редакции приказа Министра сельского хозяйства РК от 17.05.2021 № 162 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

1. Настоящие Правила проведения эпизоотического мониторинга (далее – Правила) разработаны в соответствии с подпунктом 46-19) статьи 8 Закона Республики Казахстан "О ветеринарии" (далее – Закон) и определяют порядок проведения эпизоотического мониторинга.

Сноска. Пункт 1 - в редакции приказа Министра сельского хозяйства РК от 17.05.2021 № 162 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

2. Эпизоотический мониторинг проводится государственной ветеринарной организацией, созданной в соответствии с подпунктом 3) пункта 1 статьи 11 Закона (далее – Ветеринарная организация).

При проведении эпизоотического мониторинга допускается участие:

1) уполномоченных органов в области ветеринарии, охраны воспроизводства и использования животного мира и/или их ведомств;

2) представителей местных исполнительных органов соответствующих административно-территориальных единиц;

3) ученых в области ветеринарии, представителей научно-исследовательских организаций;

4) международных экспертов в области ветеринарии.

Сноска. Пункт 2 - в редакции приказа Министра сельского хозяйства РК от 17.05.2021 № 162 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

3. Эпизоотический мониторинг направлен на:

1) выявление количественного определения параметров распространения возбудителей болезней животных на подвергаемой мониторингу территории или в подвергаемом мониторингу хозяйствующем субъекте;

2) определение условий, способствующих и препятствующих распространению заразных болезней животных, их возбудителей.

4. В зависимости от территориального охвата эпизоотический мониторинг осуществляется на следующих уровнях:

1) республиканский уровень – охватывает всю территорию Республики Казахстан;

2) региональный уровень – охватывает территории, ограниченные административными (область, столица и город республиканского значения) и иными границами;

3) местный уровень - охватывает территорию района или города.

Глава 2. Порядок проведения эпизоотического мониторинга

Сноска. Заголовок главы 2 - в редакции приказа Министра сельского хозяйства РК от 17.05.2021 № 162 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

5. Проведение эпизоотического мониторинга осуществляется поэтапно и включает в себя:

1) сбор количественных данных;

2) последующая статистическая обработка.

6. Ветеринарная организация осуществляет сбор количественных данных о распространении болезней животных, включая эпизоотологическое обследование и информацию о закономерностях развития конкретной болезни животных, природно-географических и экономических (хозяйственных) условиях территорий их обитания (содержания, разведения), проводимых ветеринарных мероприятиях на основе данных ветеринарного учета и отчетности, предоставленных в порядке и по форме, утвержденной приказом Министра сельского хозяйства Республики Казахстан от 25 февраля 2014 года № 16-07/114 (зарегистрированный в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов № 9342) и акта эпизоотологического обследования по форме согласно приложению к настоящим Правилам.

Для проведения более детального эпизоотического обследования и сбора дополнительных данных ветеринарная организация проводит отбор проб биологического (патологического) материала и мониторинговые диагностические исследования, включая исследования дикой фауны.

7. Ветеринарная организация проводит обработку данных, указанных в пункте 6 настоящих Правил, включая использование метода эпизоотологического обследования:

1) сравнительно-историческое описание причин возникновения, степени распространения и характера проявления болезней животных (эволюция болезни, зависимость эпизоотического процесса от экономических (хозяйственных) условий, периодичность эпизоотии и их связь с социальными потрясениями и стихийными бедствиями, исторический опыт борьбы с болезнями);

2) сравнительно-географическое описание (выявление связи эпизоотологических явлений с географической средой с эпизоотологическим картографированием);

3) эпизоотологическое обследование (оценка эпизоотического состояния конкретных административно-территориальных единиц, выявление причины возникновения эпизоотических очагов, определение условий, способствующих или препятствующих распространению болезней животных);

4) эпизоотологический эксперимент (изучение отдельных сторон, деталей эпизоотического процесса (пути и продолжительность выделения возбудителя во внешнюю среду, механизм заражения животных, выявление различных условий на их устойчивость), проверка эффективности профилактических и лечебных ветеринарных препаратов);

5) математический (статистический) анализ (систематизация и выражение в виде конкретных стандартизированных показателей о территориальном распространении болезней животных, изменениях интенсивности течения эпизоотического процесса, степени поражения животных различных видов животных).

8. Ветеринарная организация на основе обработанных данных:

1) проводит анализ и оценку полученных данных, выявляет причинно-следственные связи между изменениями эпизоотического состояния по заболеваниям животных;

2) составляет прогнозы динамики наблюдаемых явлений на уровне соответствующих административно-территориальных единиц и ведут соответствующий электронный информационный ресурс;

3) формирует предложения по вопросам обеспечения эпизоотического благополучия животных, в тех или иных административно-территориальных единицах, хозяйствующих субъектах, и предупреждения, устранения или уменьшения факторов распространения возбудителей болезней животных;

4) вносит сведения в электронный информационный ресурс, который содержит данные эпизоотического мониторинга, в котором систематизированы многолетние данные наблюдений, а также нормативно-справочные материалы, сведенные в статистические регистры, обеспеченные комплексом программно-технологических и технических средств для выявления характера и связей изменения состояния эпизоотического благополучия животных.

9. Ветеринарная организация предоставляет анализ результатов эпизоотического мониторинга, который оформляется в виде отчетов, таблиц, карт и картографических материалов, как на бумажных носителях, так и с использованием электронных систем сбора, обработки и хранения информации, в уполномоченный орган в области ветеринарии до 15 февраля, следующего за отчетным годом проведения эпизоотического мониторинга.

10. Результаты эпизоотического мониторинга являются основой для анализа эффективности ветеринарных мероприятий и прогнозирования возникновения, развития и ликвидации эпизоотии или панзоотии, разработки планов (национального, территориальных и ведомственных) ветеринарных (противоэпизоотических) мероприятий.

Приложение к Правилам проведения эпизоотического мониторинга

Форма

А к т
эпизоотологического обследования

_________________________________________________________

(наименование объекта эпизоотического обследования, адрес)

Время проведения эпизоотологического обследования

с " ____ " ________20 __ года по " ___ " ___________ 20 __ года

Мною ________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

(фамилия, имя, отчество (при наличии), должность, проводившего в

эпизоотологическое обследование)

проведено эпизоотологическое обследование ___________________________

(наименование объекта

эпизоотического обследования, адрес)

При этом было установлено:* _________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

ЗАКЛЮЧЕНИЕ:

Предполагаемые источники, факторы и пути передачи возбудителя болезни

_____________________________________________________________________

Оценка эффективности проведенных противоэпизоотических и

профилактических мероприятий ________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

Рекомендуемые дополнительные противоэпизоотические и профилактические

мероприятия _________________________________________________________

_____________________________________________________________________

примечание: * Сведения объекта эпизоотического обследования с обязательным указанием следующих сведений; специализация, виды разводимых животных, условия содержания, комплектования, кормление животных, характеристика водопоя, пастбищ, обеззараживание сточных вод, уборка навоза и навозохранилища условия заготовки и хранения кормов, реализация продукции и сырья животного происхождения, условия обезвреживания, санитарная обработка сырья животного происхождения, животных продукции и кормов, отдаленность животноводческих построек от жилых, как ограждены они от доступа посторонних лиц, наличие в объекте безнадзорных собак и кошек, наличие животных на день вспышки болезни по видам и возрастным группам, другие хозяйственные связи (расстояние от больших проезжих и прогонных дорог, населенных пунктов, базаров, свалок, мясокомбинатов, заводов по изготовлению мясокостной муки и другое), откуда поступали в хозяйство в последнее время животные, сырье, животные продукция и корма, проводились ли исследования поступившего в хозяйство животные, санитарное состояние скотомогильников (биотермических ям), характеристика эпизоотической ситуации (ранние зарегистрированные случаи болезни, источники, пути передачи болезни, развитие эпизоотии или панзоотии), противоэпизоотические и профилактические мероприятия и иные сведения касающиеся объекта эпизоотологического исследования.

Государственный ветеринарный врач

____________________________________________

(наименование административно-территориальной единицы)

___________________________________ ______________

(фамилия, имя, отчество (при наличии)) (Подпись)