ИПС "Әділет"

"Мемлекеттік статистика туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 12-бабы 12) тармақшасына, сондай-ақ Қазақстан Республикасы Президентінің 2020 жылғы 5 қазандағы № 427 Жарлығымен бекітілген Қазақстан Республикасы Стратегиялық жоспарлау және реформалар агенттігі туралы ереженің 17-тармағы 23) тармақшасына сәйкес, БҰЙЫРАМЫН:

Ескерту. Кіріспе жаңа редакцияда - ҚР Стратегиялық жоспарлау және реформалар агенттігі Ұлттық статистика бюросы Басшысының 17.11.2021 № 31 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

1. Қоса беріліп отырған ведомстволық жіктелімдерді жүргізудің үлгілік әдістемесі (ВЖЖҮӘ) бекітілсін.

2. Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігі Статистика комитетінің Жіктелімдер және ақпараттық технологиялар басқармасы Заң басқармасымен бірлесіп, заңнамада белгіленген тәртіппен:

1) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін;

2) осы бұйрықты мемлекеттік тіркегеннен кейін күнтізбелік он күн ішінде оның ресми жариялануын;

3) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігі Статистика комитетінің Интернет-ресурсында жариялануын қамтамасыз етсін.

3. Қазақстан Республикасы Статистика агенттігі төрағасының 2013 жылғы 23 желтоқсандағы № 321 "Ведомстволық жіктелімдерді жүргізудің үлгілік әдістемесін (ВЖЖҮӘ) бекіту туралы" (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 9235 болып тіркелген, "Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесінде 2014 жылғы 6 мамырда жарияланған) бұйрығының күші жойылды деп танылсын.

4. Осы бұйрық оның ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Төраға

Ә.Смайылов

"КЕЛІСІЛГЕН"

Қазақстан Республикасының

Ауыл шаруашылығы министрi

А. Мамытбеков ______________

2015 жылғы 29 қаңтар

"КЕЛІСІЛГЕН"

Қазақстан Республикасының

Бас Прокуроры

А. Дауылбаев ______________

2015 жылғы 17 наурыз

"КЕЛІСІЛГЕН"

Қазақстан Республикасының

Білім және ғылым министрi

А. Сәрінжіпов ______________

2015 жылғы 18 наурыз

"КЕЛІСІЛГЕН"

Қазақстан Республикасының

Денсаулық сақтау және

әлеуметтік даму министрi

Т. Дүйсенова ______________

2015 жылғы 11 наурыз

"КЕЛІСІЛГЕН"

Қазақстан Республикасының

Инвестициялар және даму министрi

Ә. Исекешев ______________

2014 жылғы 30 желтоқсан

"КЕЛІСІЛГЕН"

Қазақстан Республикасының

Қаржы министрi

Б. Сұлтанов ______________

2015 жылғы 10 ақпан

"КЕЛІСІЛГЕН"

Қазақстан Республикасының

Мәдениет және спорт министрi

А. Мұхамедиұлы ______________

2014 жылғы 10 желтоқсан

"КЕЛІСІЛГЕН"

Қазақстан Республикасы

Мемлекеттік қызмет істері және

сыбайлас жемқорлыққа қарсы

іс-қимыл агенттігінің төрағасы

Қ. Қожамжаров ______________

2015 жылғы 15 қаңтар

"КЕЛІСІЛГЕН"

Қазақстан Республикасы

Ұлттық Банкінің төрағасы

Қ. Келімбетов ______________

2015 жылғы 3 наурыз

"КЕЛІСІЛГЕН"

Қазақстан Республикасының

Ішкі істер министрi

Қ. Қасымов ______________

2015 жылғы 23 қаңтар

"КЕЛІСІЛГЕН"

Қазақстан Республикасының

Энергетика министрi

В. Школьник ______________

2014 жылғы 22 желтоқсан

Қазақстан Республикасы
Ұлттық экономика министрлігінің
Статистика комитеті төрағасының
2015 жылғы 18 наурыздағы
№ 50 бұйрығымен бекітілген

Ведомстволық жіктелімдерді
жүргізудің үлгілік әдістемесі (ВЖЖҮӘ)
1-тарау. Жалпы ережелер

Ескерту. 1-тараудың атауы жаңа редакцияда - ҚР Стратегиялық жоспарлау және реформалар агенттігі Ұлттық статистика бюросы Басшысының 17.11.2021 № 31 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

1. Осы Ведомстволық жіктелімдерді жүргізудің үлгілік әдістемесі (бұдан әрі – Әдістеме) "Мемлекеттік статистика туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 12-бабы 12) тармақшасына, сондай-ақ Қазақстан Республикасы Президентінің 2020 жылғы 5 қазандағы № 427 Жарлығымен бекітілген Қазақстан Республикасы Стратегиялық жоспарлау және реформалар агенттігі туралы ереженің 17-тармағы 23) тармақшасына сәйкес әзірленді.

Ескерту. 1-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Стратегиялық жоспарлау және реформалар агенттігі Ұлттық статистика бюросы Басшысының 17.11.2021 № 31 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

2. Әдістемені қолданудың жалпы құқықтық мәселелері:

1) "Мемлекеттік статистика туралы" Қазақстан Республикасының Заңымен;

2) "Стандарттау туралы" Қазақстан Республикасының Заңымен;

3) "Стандарттау. Терминдер мен анықтамалар" ҚР СТ 1.1 Қазақстан Республикасының Ұлттық стандартымен;

4) "Ұлттық стандарттардың және стандарттау жөніндегі ұсынымдардың құрылуына, жазылуына, ресімделуіне және мазмұнына қойылатын жалпы талаптар" ҚР СТ 1.5 Қазақстан Республикасының Ұлттық стандартымен;

5) "Техникалық-экономикалық ақпаратты жіктеу және кодтау жүйесі. Негізгі ережелер" ҚР СТ 5.0 Қазақстан Республикасының Ұлттық стандартымен реттеледі.

Ескерту. 2-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Стратегиялық жоспарлау және реформалар агенттігі Ұлттық статистика бюросы Басшысының 17.11.2021 № 31 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

3. Осы Әдістеме статистикалық ақпаратты және әкімшілік деректерді қалыптастыратын мемлекеттік органдардың салалық (ведомстволық) жіктелімдерді әзірлеу, бекіту, қолдану және жүргізу тәртібін белгілейді.

4. Мемлекеттік органдардың осы Әдістемені қолдануы мыналарды:

1) жіктелімдерді кодтаудың бірыңғай принципін сақтауын;

2) мемлекеттік органдар арасында статистикалық ақпаратпен алмасуды автоматтандыруды;

3) статистикалық ақпараттың сапалы серпінділік қатарларын құруды;

4) жіктелімдердің жаңа нұсқаларын жасаған кезде өтпелі кілттерді әзірлеу бойынша еңбек шығынын азайтуды;

5) статистикалық ақпараттың салыстырмалылығын анықтайтын ұғымдық-терминологиялық тұтастыққа әкелетін жіктелімдерді реттеуді;

6) "Жіктелімдер және стандарттар" ақпараттық жүйесінде ведомстволық жіктелімдерді бірыңғай орталықтандырылған сақтау және жүргізуді қамтамасыз етеді.

5. Осы Әдістеме жалпымемлекеттік және ведомстволық статистикалық байқаулар жүргізетін және (немесе) статистикалық жұмыстар жоспарына сәйкес ресми статистикалық ақпаратты қалыптастыратын және әкімшілік деректерді қалыптастыратын мемлекеттік органдарға және Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкіне (бұдан әрі – Мемлекеттік-әзірлеуші орган) таралады.

6. Осы Әдістемеде тиісті анықтамалармен келесі терминдер қолданылады:

1) жіктелім – қабылданған әдістерге сәйкес ұқсастықтары немесе өзгешеліктері бойынша объектілер жиынын жиындарға бөлу;

2) жіктелім белгісі – жіктелім жүргізілетін объектінің қасиеті немесе сипаттамасы;

3) техникалық-экономикалық ақпарат жіктеуіштері – техникалық-экономикалық ақпарат объектiлерi жіктелімдік топтарының кодтары мен атауларының жүйеленген жиынтықтарын білдіретін стандарттау жөніндегі құжаттар, бұларға ұлттық техникалық-экономикалық ақпарат жіктеуіштері, стандарттау жөніндегі халықаралық ұйымдардың техникалық-экономикалық ақпарат жіктеуіштері, стандарттау жөніндегі өңірлік ұйымдардың техникалық-экономикалық ақпарат жіктеуіштері және шет мемлекеттердің техникалық-экономикалық ақпарат жіктеуіштері жатады;

4) жіктеуіштің телнұсқасы – түпнұсқаның зандық күші бар жіктеуіштің қайталама данасы;

5) жіктеуішті тіркеу – жіктеуіштерге, номенклатураға және анықтамалыққа тіркеу нөмірін беру және тізілімге қажет мәліметтер жазбасы;

6) жіктеуішті, номенклатура мен анықтамалықты әзірлеу – әзірлеуші ұйымдастыратын және жүргізетін іс-шаралар кешені;

7) жіктеуіштің, номенклатура мен анықтамалықтың әзірлеушісі (бұдан әрі – әзірлеуші) – жіктеуіштер, номенклатуралар мен анықтамалықтар жобаларын әзірлеуді жүзеге асыратын Әзірлеуші-мемлекеттік органның құрылымдық бөлімшесі;

8) жіктелімнің сатысы – иерархиялық әдіс кезіндегі жіктелім кезеңі, оның нәтижесінде жіктелімдік топтамалардың жиынтығы алынады;

9) жіктеуіштің резервтік сыйымдалағы – жіктеуіштегі бос айқындамалардың саны;

10) код – жіктелім топтамасын және (немесе) жіктелім объектісін белгілеу үшін қабылданған белгі немесе белгілер жиынтығы;

11) код әліпбиі – код түзу үшін қабылданған белгілер жүйесі. Код әліпбиінің келесі түрлерге бөлінеді: әріптік, әріптік-сандық, сандық;

12) кодтау – жіктелімдер топтамаларына және (немесе) жіктелім объектілеріне код түзу және беру;

13) мемлекеттік статистика саласындағы уәкілетті орган (бұдан әрі – уәкілетті орган) – басшылықты, сондай-ақ, өз құзыреті шегінде мемлекеттік статистика саласында салааралық үйлестіруді жүзеге асыратын мемлекеттік орган;

14) Халықаралық жіктеуіш – жіктеліммен айналысатын халықаралық ұйымдар бекіткен және тұтынушылардың кең тобына қолжетімді жіктеуіш (әлемнің барлық елдерінде қолдануға бағытталған);

15) мемлекетаралық жіктеуіш – стандарттау, метрология және сертификаттау жөніндегі Мемлекетаралық кеңес (бұдан әрі - МАК) қабылдаған, барлық кеңеске мүше-мемлекеттерге қолжетімді жіктеуіш (белгілі бір өңір елдерінің шеңберінде қолданылуға бағытталған). МАК ТМД елдерінде стандарттау және нормативтік құжаттама жөніндегі өңірлік ұйым болып табылады (Стандарттау жөніндегі Халықаралық Кеңестің 1995 жылғы 14 қыркүйектегі ISO 40/1995 шешіміне сәйкес).

Халықаралық және мемлекетаралық жіктеуіштер, номенклатуралар негізгі болып табылады және статистика саласында техникалық-экономикалық ақпарат жіктеуіштерді олармен үйлестіру үшін негіз ретінде пайдаланылады;

16) алып тасталды - ҚР Стратегиялық жоспарлау және реформалар агенттігі Ұлттық статистика бюросы Басшысының 17.11.2021 № 31 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

17) Салааралық (ведомствоаралық) жіктелім – ресми статистикалық немесе әкімшілік деректі қалыптастыру барысында бірнеше мемлекеттік органдар қолданатын жіктеуіштер, номенклатуралар;

18) салалық (ведомстволық) жіктелімдер – министрліктер мен ведомстволардың белгілі саласында ресми статистикалық ақпаратты түзуде қолдану үшін белгіленген тәртіппен енгізілген жіктеуіш, номенклатура және анықтамалық.

Салалық (ведомстволық) жіктеуіштер, номенклатуралар техникалық-экономикалық ақпарат жіктеуіштеріне енгізілмеген ақпаратты қамтиды. Салалық (ведомстволық) жіктеуіштер, номенклатуралар оның құрамындағы айқындамаларды дезагрегациялау арқылы халықаралық, ұлттық жіктелімдердің негізінде әзірленуі мүмкін.

19) Статистикалық жіктеуіш – статистикалық байқау объектісін топтарға, сыныптарға, разрядтарға бөлуге мүмкіндік беретін, құрастыру және жүйелендіру қағидаттары, әдістерінің сипатталуы, сондай-ақ оның сәйкестендіру құралы болып қызмет ететін кодын қамтитын, оның белгілі бір белгілері мәндерінің жүйелендірілген тізбесі;

20) Номенклатура – жіктеуіштер негізінде әзірленген, белгілі бір объектілердің тізбесінен тұратын ресми құжат. Номенклатураға жіктелімнің сипаттамасы кірмейді және жіктелім топтамаларын нақтылайды;

21) Анықтамалық – ақпараттық жүйелерде деректерді өңдеуге арналған, құрамында оларға берілген кодтарымен кейбір объектілердің тізбесінен тұратын ресми құжат;

22) Іріктеме – статистикалық деректерді жинау және өңдеу барысында қолданылатын, бекітілген жіктеуіштер, номенклатуралар мен анықтамалықтардан алынған жеке айқындамалар;

23) Топтамалар - басқа бекітілген жіктелімдерден қалыптастырылатын салымдар, жинақ айқындамалардан тұратын ресми құжат.

Ескерту. 6-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Стратегиялық жоспарлау және реформалар агенттігі Ұлттық статистика бюросы Басшысының 17.11.2021 № 31 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

2-тарау. Жіктеу және кодтау әдістері

Ескерту. 2-тараудың атауы жаңа редакцияда - ҚР Стратегиялық жоспарлау және реформалар агенттігі Ұлттық статистика бюросы Басшысының 17.11.2021 № 31 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

7. Ведомстволық жіктелімдерді жүргізудің принциптері:

1) ведомстволық жіктелімдердің бірегейлігі. Жіктелімдер бірегей болуы және қайталанбауы керек. Ведомстволық жіктелімдерге өзгерістер мен толықтырулар енгізу кезінде жіктелімнің нұсқасы өзгермейді. Осыған байланысты ведомстволық жіктелімдерді құру кезінде жіктеуіштерде, номенклатураларда және анықтамалықтарда жаңа айқындамаларды қосу есебінен жіктеуіштерді, номенклатураларды және анықтамалықтарды ықтимал кеңейту үшін резервтік кодтарды көздеу қажет;

2) жіктелімдердің үздіксіздігі әр элемент бойынша өзгерту тарихын жүргізу жолымен қамтамасыз етіледі. Әр элементке "басталу күні" және "аяқталу күні" беріледі, яғни элементтердің өмірлік кезеңі анықталады;

3) біркелкілік (бірыңғай форматтылық) – ведомстволық жіктеуіштер, номенклатуралар және анықтамалықтар мемлекеттік және орыс тілдерінде "КЛАСС" АЖ ("Жіктелімдер және стандарттар" ақпараттық жүйесі – жіктелімдерді әзірлеу, енгізу, пайдалану және басқа да ішкі және сыртқы ақпараттық жүйелер үшін ондағы ақпаратқа бірдей қолжетімділікті қамтамасыз ету үдерістерін автоматтандыруға арналған жүйе) сақталады. Бекітілген жіктелімдердің бірыңғай сақтау орны мемлекеттік органдардың ақпараттық жүйелеріндегі әртүрлі оқылуға жол бермейді.

8. Жіктелімнің екі әдісі қолданылады:

1) сатылы;

2) фасеттік.

9. Жіктелімнің сатылы әдісі – объектілер жиынын бағынысты жіктеу топтамаларына бірізді түрде бөлу. Жіктелімнің сатылы әдісі кезінде бастапқы объектілер жиыны алдымен қандай да бір белгісі бойынша ірі топтарға бөлінеді, олардың әрқайсысы өз кезегінде сатылық логикалық ағаш түрінде объектілердің ерекшеліктерін нақтылай отырып, келесі топтамалар қатарына бөлінеді.

Жіктелімнің сатылы әдісі кезінде келесі талаптарды сақтау қажет:

1) жіктеуіштің әр деңгейінде жоғарыда тұрған топтаманы бөлу үшін бір ғана белгіні қолдану керек;

2) бөлу барысында алынатын топтамалар ақпараттың қайталанбауы үшін мағынасына қарай қиылыспауы тиіс;

3) жіктелім төмен тұрған топтамалардың жинақталуын қамтамасыз етуі тиіс.

10. Жіктелімнің фасеттік әдісі параллельді тәуелсіз фасеттерге қалыптастырылатын объектілер жиынын тәуелсіз жіктелімдік топтарға параллельді бөлуге негізделген. Жіктелімнің фасеттік әдісі кезінде жіктелімнің қатал құрылымы және алдын ала құрылған соңғы топтамалары қарастырылмайды. Бұл таңдалған сипаттамалар мағынасының ашылуын қажетті дәрежеге дейін нақтылауды қамтамасыз етеді.

Фасеттік жіктелімді құру кезінде келесі талаптарды сақтау қажет:

- әртүрлі фасеттердің мағынасы қиылыспауы қажет (фасеттерді алып тастау қағидаты);

- жіктеуіштердің, номенклатуралар мен анықтамалықтардың құрамына тек қана нақты міндеттерді шешу үшін қажетті фасеттер мен белгілер кіруі тиіс.

Жіктелімнің сатылы және фасеттік әдістеріне мысалдар осы Әдістеменің 1-қосымшаға сәйкес нысан бойынша келтірілген.

11. Жіктелімнің әдісін анықтағаннан кейін кодтау әдісін таңдау жүргізіледі. Кодтарды әзірлеу кезінде келесі талаптар ескерілуі тиіс:

- кодтау жүйесі қолданыстағы жіктелімдер жүйесіне сәйкес келуі тиіс;

- кодтың әліпбиі сандық, әріптік немесе сандық-әріптік мазмұнда болады;

- кодтың негіздемесі, яғни белгілер саны барынша аз болуы керек;

- қосымша енгізілетін объектілерді кодтау үшін кодтық белгілеудің резерві болуы тиіс.

12. Жіктелім үшін кодтаудың 4 түрі қолданылады:

1) Бірізді түрде кодтау белгілерінің: класс – кіші класс – топ – кіші топ – түрді қалыптастырудың бес негізгі белгілерін бөлу мақсатында сатылы жүйе бойынша алдын ала жіктелімдерде негізделген. Таңдалған белгіге сатының әр деңгейі шегінде бір разряд беріледі;

2) Кодтаудың параллельдік әдісі оның блоктық құрылымының әсерінен жиі өзгеретін міндеттер үшін жақсы бейімделген. Кодтаудың параллельдік әдісі кезінде жіктелімдердің белгілері бір-бірінен тәуелсіз белгілі разрядтармен немесе кодтық белгілеудің разрядтары тобымен кодталады. Параллельді кодтау әдісі көбінесе фасеттік жіктелімде қолданылады, бірақ сонымен қатар сатылық жіктелімде де пайдаланылады. Бұл ретте не толық біркелкілілігі бар қоса бағындырылған белгілер сатылық тізбенің барлық бөлімшелерінде параллельді орналастырылады, немесе қоса бағындырылмаған параллельді белгілер белгілі реттілікте жасанды түрде белгіленеді;

3) Реттік кодтау қандай да бір бірізділікте ақпараттың орналасуынан кейін олардың реттік нөміріне сәйкес келетін айқындама белгісін білдіреді, мысалы: хронологиялық тәртіппен, ақпараттың пайда болуына қарай, оның маңыздылығын ескере отырып және әрі қарай сол сияқтылар.

Реттік кодтау құрылымы бойынша өте қарапайым және бір объектіні екіншісінен айыруға мүмкіндік береді. Бірақ қосымша объектілер пайда болған жағдайда оларға тізімнің соңында кезекті нөмір беріледі, соның есебінен қабылданған орналасу реттілігі бұзылады. Осыған байланысты кодтаудың реттік жүйесі елеусіз ақпараттар ауқымын кодтау үшін қолданылады;

4) Сериялық-реттік код барлық объектілер жиынтығын топтарға бөлуді болжайды, әрқайсысы үшін резервті ескере отырып, реттік нөмір беруді қарастырады. Сериялық-реттік код реттік код сияқты қарапайым объектілер үшін қолданылады. Бұл әдіс екі немесе бірнеше реттік белгілері бар объектілер үшін қолданған мақсатқа сай.

Бірізді, параллельдік, реттік, сериялық-реттік кодтау әдістерінің мысалдары осы Әдістеменің 1-қосымшасына сәйкес келтірілген.

3-тарау. Жіктелімдерді әзірлеу және жүргізу

Ескерту. 3-тараудың атауы жаңа редакцияда - ҚР Стратегиялық жоспарлау және реформалар агенттігі Ұлттық статистика бюросы Басшысының 17.11.2021 № 31 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

13. Жіктеуішті әзірлеу үшін негіз:

1) Қазақстан Республикасының тиісті заңнамалық және нормативтік-құқықтық актілерінің өзгеруі;

2) осы жіктеуіш үшін базалық болып табылатын халықаралық, мемлекетаралық, техникалық-экономикалық ақпарат жіктеуіштеріне өзгерістер мен толықтырулар;

3) халықаралық жіктелімдер мен стандарттарды енгізу;

4) мемлекеттік органдардың Стратегиялық, Операциялық жоспарларын және мемлекеттік органдардың құрылымдық бөлімшелерінің ағымдағы жоспарларын іске асыру болып табылады;

5) Қазақстан Республикасы Президенті Әкімшілігі және Премьер-Министрі Кеңсесінің тапсырмаларын орындау.

Ескерту. 13-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Стратегиялық жоспарлау және реформалар агенттігі Ұлттық статистика бюросы Басшысының 17.11.2021 № 31 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

14. Әзірлеу келесі кезеңдерден тұрады:

1) әзірлеуді ұйымдастыру;

2) жобаны әзірлеу.

15. Әзірлеуді ұйымдастыру кезеңі келесі іс-шаралардан тұрады:

1) әзірлеуші-мемлекеттік органда жіктеуіштер, номенклатуралар және анықтамалықтарды әзірлеу және жүргізу бойынша жоспарды (бұдан әрі - Жоспар) бекіту;

Әзірлеуші-мемлекеттік орган жыл сайын ағымдағы жылдың 1 қазанына дейін статистикалық байқау және әкімшілік есепке алуды өткізу үшін жіктеуіштерге, номенклатуралар немесе анықтамалықтарға қажеттілікті анықтайды.

Әзірлеуші-мемлекеттік орган Қазақстан Республикасында бар жіктелімдерді қолдану мүмкіншілігіне талдау жасайды. "КЛАСС" АЖ-да тиісті жіктелім болған жағдайда Әзірлеуші-мемлекеттік орган оны қолдануы және жіктелімге салааралық (ведомствоаралық) мәртебе беру үшін ол жөнінде уәкілетті органға хабарлауы тиіс. Бұдан әрі салааралық (ведомствоаралық) жіктелімге өзгертулер мен толықтырулар енгізген жағдайда оны мүдделі мемлекеттік органдармен келісу қажет.

Тиісті жіктелім болмаған жағдайда Әзірлеуші-мемлекеттік орган келесі жылға Жоспар құрады.

Жоспар жобасы Әзірлеуші-мемлекеттік органның салалық бөлімшелерінің басшыларымен ағымдағы жылдың қарашасында келісіледі және Әзірлеуші-мемлекеттік орган басшысының бұйрығымен бекітіледі.

2) Жоспарды бекіткеннен кейін әзірлеуші ақпараттық үйлесімділікті және халықаралық және мемлекетаралық жіктелімдер жүйесімен әзірленіп жатқан жіктеуіштер мен номенклатураларды салғастыру мүмкіндігін қамтамасыз ету мақсатында зерттеу, халықаралық және мемлекетаралық жіктеуіштерді зерделеуге кіріседі;

3) Әзірлеуші-мемлекеттік орган халықаралық және мемлекетаралық жіктелімдерді зерделеу нәтижесінде оларды қалыптастырудың міндетті сипаттаумен салалық (ведомстволық) жіктеуіштер, номенклатураларды әзірлейді.

Халықаралық, ұлттық және салалық (ведомстволық) жіктелімдерде жазылмаған, өзара мағынасы бойынша байланысқан, саны көп емес айқындамаларды кодтау үшін анықтамалық әзірленеді. Анықтамалыққа оның қалыптастыру сипаттамасы жасалмайды.

16. Жобаны әзірлеу деңгейі келесіден тұрады.

1) жіктеуіш және номенклатура келесі құрылымдық элементтерден тұруы тиіс:

титул парағы;

алғы сөз;

мазмұны;

қолдану саласы;

нормативтік сілтемелер;

терминдер және анықтамалар;

негізгі нормативтік ережелер;

құрылым;

басылым;

кіріспе;

күшін жою.

Жіктелім объектілерінің ерекшеліктеріне байланысты басқа да құрылымдық элементтер көрсетілуі мүмкін, мысалы: қосымша, библиография;

2) титул парағы 3-қосымшаға сәйкес нысан бойынша рәсімделеді.

Титул парағының негізгі элементтері:

Әзірлеуші-мемлекеттік органның атауы мен логотипі;

индекстен (СЖ), реттік тіркеу нөмірінен (2 таңба), редакциядан және қайта қарау нөмірінен тұратын белгі;

номенклатураның, жіктеуіштің толық атауы;

титул парағының жоғарғы оң жақ бұрышындағы логотип үстіне мына жазу жазылады: Әзірлеуші-мемлекеттік орган басшысының 20___ ж. "___"___________ №____бұйрығымен бекітілді";

3) Алғы сөз 4–қосымшаға сәйкес нысан бойынша, 1.5-2013 ҚР СТ-ның 4.3-тармағына сәйкес ресімделеді.

Алғы сөзде келесі:

жіктеуішті, номенклатураны бекітуге әзірлеген және енгізген Әзірлеуші-мемлекеттік орган туралы;

жіктеуішті, номенклатураны бекіту және қолданысқа енгізу туралы;

жіктеуіштің, номенклатураның жаңалығы туралы;

жіктеуіштің, номенклатураның мерзімі және тексеру кезеңділігі туралы;

жіктеуішті, номенклатураны басып шығару және тарату құқықтары туралы мәліметтер келтіріледі;

4) алғы сөз 5-қосымшаға сәйкес нысан бойынша 1.5-2013 ҚР СТ-ның 4.4-тармағына сәйкес ресімделеді.

Жіктеуіш, номенклатура мазмұнына жіктеуіштің, номенклатураның реттік нөмірі мен бөлімдерінің атауы кіреді. Бөлім тақырыптарынан кейін нүктелер қойылады және мәтін басталатын салалық (ведомстволық) жіктеуіштің бетіне нөмір қойылады;

5) 1.5-2013 ҚР СТ-ның 4.7-тармағына сәйкес "Қолдану саласы" элементінде жіктеуіштің, номенклатураның мақсаты және қолдану саласы көрсетіледі.

Жіктеуіштің, номенклатураның мақсаты көрсетілген кезде келесі тұжырым қолданылады, мысалы, "Осы жіктеуіш (номенклатура)... белгілейді (...таралады)".

Жіктеуіштің, номенклатураның қолдану саласын нақтылау кезінде келесі тұжырым қолданылады, мысалы, "Осы жіктеуіш (номенклатура)... арналған" немесе "Осы жіктеуіш (номенклатура)... (қолданылуы мүмкін)";

6) "Нормативтік сілтемелер" құрылымдық элементі жіктеуіш, номенклатура мәтінінде міндетті сілтемелер берілген және олардың талаптарын сақтаусыз, жіктеуіш пен номенклатура нормасын орындау мүмкін емес нормативтік ережелерді белгілейтін нормативтік құжаттардан тұрады;

"Нормативтік сілтемелер" тармағы мына сөздерден басталады:

"Келесі жіктеуішті (номенклатураны) қолдану үшін келесі сілтемелік нормативтік құжаттар қажет"

7) жіктеуіште, номенклатурада "Анықтамалар" элементі осы жіктеуішті, номенклатураны әртүрлі қолданушылар арасындағы терминологиялық өзара түсінушілікті қамтамасыз ету үшін келтірілген. "Терминдер және анықтамалар" элементі аттас бөлім түрінде ресімделеді және келесі сөздерден басталады, мысалы, "осы жіктеуіште (номенклатурада) тиісті анықтамалар мен келесі терминдер қолданылады:...";

8) жіктеуіштің, номенклатураның негізгі нормативтік ережелері объектілердің ерекшеліктерін және жіктеуіш аспектілерін ескере отырып белгілейтін бөлім, құрам және мазмұны түрінде ресімделеді;

9) "Жіктеуіш құрылымы" элементіне жіктелім, жіктелім объектілерінің бастапқы жиынының сипаттамасын және олардың жіктеу мен кодтау әдісі, әліпби, кодтың негізі мен ұзындығы, кодтық белгілеуді түзу құрылымы, белгілердің бірізді орналасуы, объектілерді кодтау мысалы (жіктеуіштен үзінді) және т.б. кіреді;

10) "Жіктеуішті (номенклатураны) басып шығару" элементі жіктеуішті, номенклатураны басып шығару және тарату құқығы туралы мәліметті қамтиды;

11) "Жіктеуіш (номенклатураны) жүргізу" элементінде жіктеуіштің, номенклатураның бекітілген түпнұсқасын және телнұсқасын жүргізу бойынша мәлімет анықталады;

12) "Жіктеуіштің (номенклатураның) күшін жою тәртібі" элементінде жіктеуіштің, номенклатураның күшін жоюды жүргізуге негіз болған құжат түрі жазылады;

13) жіктеуіш, номенклатура 6-қосымшаға сәйкес нысан бойынша ресімделеді;

14) анықтамалық 7-қосымшаға сәйкес нысан бойынша ресімделеді;

15) Әзірлеуші-мемлекеттік орган жіктеуіштің, номенклатура мен анықтамалықтың жобасын "КЛАСС" АЖ-да жасайды және Әзірлеуші-мемлекеттік органның құрылымдық бөлімшелеріне жобаны қарастыру және келісу үшін жолдайды.

Әзірлеуші-мемлекеттік органның құрылымдық бөлімшелерімен жіктеуіш, номенклатура жобасын келісу он бес күнтізбелік күн ішінде, анықтамалықты – 5 күнтізбелік күн ішінде жүргізіледі.

17. Жіктеуіш, номенклатура және анықтамалық жобасының соңғы редакциясы келесі құжаттармен бекітуге жіберіледі:

1) жіктеуіш, номенклатура жобасының соңғы редакциясына түсіндірме жазба;

2) жіктеуіш, номенклатура қағаз жеткізгіште және "КЛАСС" АЖ-да, анықтамалық Excel форматында және "КЛАСС" АЖ-да.

Ескерту. 17-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Стратегиялық жоспарлау және реформалар агенттігі Ұлттық статистика бюросы Басшысының 17.11.2021 № 31 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

18. Жіктеуішті, номенклатураны және анықтамалықты бекіту деңгейіне келесі шараларды қамтиды:

1) мемлекеттік және орыс тілдеріндегі жіктеуішті және номенклатураны бекіту туралы бұйрық Әзірлеуші-мемлекеттік органның құрылымдық бөлімшелерімен келісіледі және Әзірлеуші-мемлекеттік орган басшысы қол қойяды;

2) анықтамалық 7-қосымшаға сәйкес нысан бойынша әзірлеушілерге жетекшілік ететін Әзірлеуші-мемлекеттік орган басшысының орынбасарымен бекітіледі;

3) жіктеуішті (номенклатураны) бекіту туралы бұйрық жіктеуіш немесе номенклатураның түпнұсқасы Әзірлеуші-мемлекеттік орган кеңсесінде сақталады.

Бұйрықтың көшірмесі және жіктеуіштің, номенклатураның телнұсқасы әзірлеушіде сақталады;

4) алып тасталды - ҚР Стратегиялық жоспарлау және реформалар агенттігі Ұлттық статистика бюросы Басшысының 17.11.2021 № 31 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.
Ескерту. 18-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Стратегиялық жоспарлау және реформалар агенттігі Ұлттық статистика бюросы Басшысының 17.11.2021 № 31 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

19. Жіктеуіштерден, номенклатуралар мен анықтамалықтардан басқа Әзірлеуші-мемлекеттік орган бекітілген жіктелімдерден ақпараттық жүйелерде оларды ұтқыр қолдану үшін топтамалар мен іріктемелер жасай алады.

Іріктеме жіктелімдердің тек кейбір айқындамаларын қолдануға қажеттілік туған жағдайда жасалады.

Топтама бірнеше жіктелімдерден құрылады, жиынтық топтастыру айқындамаларын бөлу қажет болған жағдайда құрылады, олардың құрылымы басқа бекітілген жіктелімдерден қалыптасады.

20. Іріктеменің немесе топтаманың жобасы "КЛАСС" АЖ-да әр статистикалық және әкімшілік нысандар үшін жеке жасалады. Қажет болған жағдайда іріктеме, топтама жобасында бастапқы мәнді өзгертусіз элемент атауын қысқартуға болады. Бұл ретте іріктеме, топтама жобасында элементтердің кодтауын өзгертуге болмайды.

21. Іріктеменің, топтаманың жобасы Әзірлеуші-мемлекеттік органның мүдделі құрылымдық бөлімшелеріне келісуге жолданады. Келісілгеннен кейін іріктеменің, топтаманың жобасы бекіту үшін әзірлеушіге жетекшілік ететін Әзірлеуші-мемлекеттік орган басшысының орынбасарына жолданады.

4-тарау. Жіктелімдерді қайта қарау

Ескерту. 4-тараудың атауы жаңа редакцияда - ҚР Стратегиялық жоспарлау және реформалар агенттігі Ұлттық статистика бюросы Басшысының 17.11.2021 № 31 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

22. Қайта қарау жаңа жіктелімді әзірлеумен бірдей. Қайта қарау реттілігі жіктеуіштерді, номенклатуралар мен анықтамалықтарды әзірлеу реттілігіне сәйкес келеді.

23. Жіктеуішті қайта қарау кезінде қажет болған жағдайда Әзірлеуші-мемлекеттік орган сәйкестік кестесін (өтпелі кілттер) жасайды, ол:

1) серпінді қатарды құру;

2) статистикалық деректерді жинау, өңдеу және тарату;

3) тіркелімде қайта кодтау үшін қажет.

Жіктелімнің бұрынғы нұсқасынан оның жаңа нұсқасына сәкестендіру кестесін құру 9-қосымшаға сәйкес нысан бойынша жүзеге асырылады.

24. Сәйкестік кестесі жіктеуіш, номенклатура, анықтамалықтың санаттары арасындағы өзара байланысты орнатуға мүмкіндік береді және мына жағдайларда:

1) жіктеуішке, номенклатураға және анықтамалыққа өзгерістер мен толықтырулар енгізгенде;

2) бір жіктеуіштің, номенклатураның және анықтамалықтың әртүрлі нұсқаларын қайта қарау кезінде;

3) әртүрлі жіктемелер арасында салғастыру жүргізу кезінде құрастырылады.

25. Әзірлеуші-мемлекеттік орган сәйкестік кестесін "КЛАСС" АЖ-да жіктеуішті, номенклатураны және анықтамалықты әзірлеумен қатар даярлайды.

5-тарау. Жіктелімдерге өзгерістер мен толықтырулар енгізу

Ескерту. 5-тараудың атауы жаңа редакцияда - ҚР Стратегиялық жоспарлау және реформалар агенттігі Ұлттық статистика бюросы Басшысының 17.11.2021 № 31 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

26. Жіктелімдерге өзгерістер мен толықтырулар жобасын Әзірлеуші-мемлекеттік орган "КЛАСС" АЖ-да жасайды және Әзірлеуші-мемлекеттік органның құрылымдық бөлімшелеріне келісуге жіберіледі.

27. Салалық (ведомстволық) жіктелімдерге өзгерістер мен толықтырулар енгізу келесі директиваларды қолдану арқылы жүзеге асырылады:

1) айқындаманың күшін жою ("Күші жойылсын" директивасы - "К"), код және айқындаманың өзі күшін жоюға жатады;

2) жаңа айқындама енгізу ("Енгізу" директивасы - "Е") – жаңа код қосу;

3) айқындама атауын өзгерту ("Өзгерту" директивасы - "Ө"), осы директива бойынша айқындама кодын өзгертуге болмайды;

4) жіктеуіштің мәтіндік бөлігіне өзгерістер енгізу кезінде (түсініктеме, сипаттама) "Қолмен жазылып жөнделсін" - директивасы енгізіледі.

28. "К" директивасы айқындаманың коды жойылғанда және айқындаманың коды өзгергенде қолданылады.

1) Жіктелімнің жеке айқындамасының күшін жою туралы шешім қабылдаған жағдайда "аяқталу күні" бағаны толтырылады – айқындаманың күші жойылған күні көрсетіледі, бұл ретте айқындама көрсетілген күн келгенде деректерді жинау және өңдеу барысында қолданылмайды. Айқындаманың күші жойылған болса да, ол ешқашан жойылмайды;

2) Егер жіктелім айқындамасының коды өзгеретін болса, онда айқындама атауы бұрынғыша қалады, "аяқталу күні" бағаны толтырылады. Көрсетілген күні келгенде күші жойылған айқындама деректерді жинау және өңдеу барысында қолданылмайды. Күші жойылған кодтың орнына "КЛАСС" АЖ-да сол бір ID-мен жеке жолмен жаңа айқындама коды енгізіледі және айқындаманың жаңа коды қолданысқа енетін күні көрсетілетін "басталу күні" бағаны толтырылады.

29. "Е" директивасы мүлдем жаңа айқындама енгізілгенде қолданылады. Жеке жолмен жаңа айқындама коды мен атауы енгізіледі және "басталу күні" бағаны толтырылады, яғни онда жаңа айқындама қолданысқа енетін күні толтырылады.

30. "Ө" директивасы жіктелім айқындамасының атауын өзгерткенде қолданылады:

1) Жіктелім айқындамасының атауы бұрынғы мағынасын сақтаумен өзгерген жағдайда айқындама кодын сақтау кезінде "аяқталу күні" бағаны толтырылады, бұл ретте осы айқындама көрсетілген күн келген уақыттан бастап қолданылмайды. "КЛАСС" АЖ-да жаңа ID-мен жаңа жол құрылады, онда тек қана айқындаманың бұрынғы коды қалады, айқындаманың жаңа атауы енгізіледі және "басталу күні" бағаны толтырылады, онда жаңа айқындаманың қолданысқа енгізілген күні көрсетіледі;

2) Жіктелім айқындамасының атауы бұрынғы мағынасын сақтаусыз өзгергенде, айқындама кодын сақтау кезінде "аяқталу күні" бағаны толтырылады, бұл ретте осы айқындама көрсетілген күн келген уақыттан бастап қолданылмайды. "КЛАСС" АЖ-да жаңа ID-мен жаңа жол жасалады, мұнда айқындаманың коды бұрынғысынша қалады, тек қана айқындаманың жаңа атауы енгізіледі және "басталу күні" бағаны толтырылады, онда жаңа айқындаманы бекіту күні көрсетіледі.

31. Жіктелімнің айқындамасы екі немесе одан да көп айқындамаларға бөлінген жағдайда бұрынғы айқындаманың күші "К" дерективасын қолдану арқылы жойылады (28 тармақ) және "Е" директивасын қолдану арқылы жаңа айқындамалар енгізіледі (29 тармақ).

32. Бірнеше айқындама бір айқындамаға біріккен жағдайда, "К" дерективасын қолдану арқылы бұрынғы айқындамалардың күші жойылады (29 тармақ) және "Е" директивасын қолданумен жаңа айқындама енгізіледі ( 28 тармақ).

33. Салалық (ведомстволық) жіктелімдерге өзгерістер мен толықтырулар енгізген жағдайда Әзірлеуші-мемлекеттік орган серпінділік қатарларды қайта санауға қажеттілікті өз бетімен анықтайды. Бұл ретте Әзірлеуші-мемлекеттік орган уақытша қатарларды қайта санаудың сәйкестік кестесін (өтпелі кілттер) құрайды.

34. Жіктеуіштерге, номенклатураларға өзгерістер мен толықтырулар жобасы Әзірлеуші-мемлекеттік орган басшысының бұйрығымен бекітіледі, анықтамалықтар әзірлеушіге жетекшілік ететін Әзірлеуші-мемлекеттік орган басшысының орынбасарымен бекітіледі.

6-тарау. "Жіктелімдерді КЛАСС" АЖ-да орналастыру

Ескерту. 6-тараудың атауы жаңа редакцияда - ҚР Стратегиялық жоспарлау және реформалар агенттігі Ұлттық статистика бюросы Басшысының 17.11.2021 № 31 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

35. Жіктелімдерді орталықтандырылған сақтау үшін "е-Статистика" ИАЖ ("е-Статистика" интеграцияланған ақпараттық жүйесі – статистикалық ақпаратты түзу үдерісін автоматтандыруға, атап айтқанда: алғашқы статистикалық деректерді автоматтандырылған түрде жинау және өңдеу; деректерді бірыңғай сақтау орнында жинау және өңдеу үдерісінде алынған статистикалық деректерді сақтау; статистикалық материалдарды қалыптастыру; статистикалық ақпаратқа сұраныстарды іске асыру, оның ішінде интернет-технологияларды пайдалану; сыртқы ақпараттық жүйелермен өзара ақпараттық іс-қимылды іске асыру үшін арналған жүйе) құрамбөлігі "КЛАСС" АЖ қолданылады. "КЛАСС" АЖ құру мақсаты ішкі және сыртқы пайдаланушылар үшін қажетті барлық ақпаратты бір серверде ұйымдастыру және жіктелімдерді құру, жандандыру, демографияны (тарихын) жүргізу, жіктелімдерді қолдану және тарату үшін қосымшалармен қамтамасыз етуден тұрады.

36. "КЛАСС" АЖ-да салалық (ведомстволық) жіктелімдерді орталықтандырылған сақтау Мемлекеттік-әзірлеуші орган құрайтын ақпараттық ресурстардың үйлесімділігін қамтамасыз етеді.

37. "е-Статистика" ИАЖ тәжірибелік пайдалануға енгізілгеннен кейін "КЛАСС" АЖ-да мемлекеттік органдармен салалық (ведомстволық) жіктелімдерді орналастыруды Мемлекеттік орган-әзірлеуші қамтамасыз етеді. Мемлекеттік орган-әзірлеушінің жауапты тұлғасы өзінің жеке паролін қолдану арқылы жүйеге "Түзету жасау" бөліміне кіреді және жіктелімдерді орналастырады немесе бұрын орналастырылған салалық (ведомстволық) жіктелімдерді жандандырады.

"Жіктелімнің нұсқасы" қосымша бетінде жауапты тұлға жіктелім бойынша жалпы ережелер (толық атауы, аббревиатурасы, санаты, құқықтық негіздемесі) көрсетілген ақпараттық карточканы мемлекеттік және орыс тілдерінде толтырады, бұл ретте атауы және аббревиатура ағылшын тілінде көрсетіледі. Ақпарттық карточка 8-қосымшаға сәйкес нысан бойынша ресімделеді.

Ескерту. 37-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Стратегиялық жоспарлау және реформалар агенттігі Ұлттық статистика бюросы Басшысының 17.11.2021 № 31 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

38. Бекітілген салалық (ведомстволық) жіктелімдерді "КЛАСС" АЖ-ға жүктеу кезінде салалық (ведомстволық) жіктелімдерге Жіктелімдер тізіліміне сәйкес 13 сандық таңбадан тұратын кодтық белгі 10-қосымшаға сәкес беріледі.

Жіктелімдер тізілімі (бұдан әрі – тізілім) – "КЛАСС" АЖ-да жіктелімдерді ретке келтіру мақсатында қалыптастырылатын жіктелімдердің жүйелендірілген тізбесі. Тізілім "КЛАСС" АЖ-да жіктеуіштер, номенклатуралар, анықтамалықтар, топтамалар және іріктемелерді сәйкестендіруге арналған.

Мемлекеттік органдардың халықаралық, мемлекетаралық, ұлттық, салааралық (ведомствоаралық), салалық (ведомстволық) жіктелімдері сәйкестендіру объектісі болып табылады.

Тізілім келесі мақсаттар үшін әзірленген:

1) халықаралық, мемлекетаралық, ұлттық, салааралық (ведомствоаралық), салалық (ведомстволық) жіктелімдерді есепке алу;

2) жіктелімдердің қайталануын болдырмау;

3) бекітілген жіктелімдер туралы ақпаратпен орталықтандырылған қамтамасыз ету;

4) "КЛАСС" АЖ-да ақпаратты құру және мемлекеттік органдар арасында ақпаратпен алмасу барысында жіктелімдерді сәйкестендіру.

7-тарау. Жіктелімдердің күшін жою

Ескерту. 7-тараудың атауы жаңа редакцияда - ҚР Стратегиялық жоспарлау және реформалар агенттігі Ұлттық статистика бюросы Басшысының 17.11.2021 № 31 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

39. Салалық (ведомстволық) жіктелімдерді Әзірлеуші-мемлекеттік орган келесі негіздемелер бойынша:

1) олар үшін әзірленген, байқауды немесе әкімшілік есепке алуды алып тастағанда;

2) Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасы өзгергенде;

3) қолданудың мақсатқа сай емес болуына;

4) соның негізінде жіктеуіштер, номенклатуралар және анықтамалықтар әзірленген техникалық-экономикалық ақпарат жіктеуіштердің күшін жою.

Ескерту. 39-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Стратегиялық жоспарлау және реформалар агенттігі Ұлттық статистика бюросы Басшысының 17.11.2021 № 31 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

40. Әзірлеуші-мемлекеттік орган жіктеуіштің күші жойылған күнінен бастап он күнтізбелік күн ішінде күшін жою туралы уәкілетті органды жазбаша түрде хабардар етеді.

Ведомстволық жіктелімдерді
жүргізудің үлгілік әдістемесіне
1-қосымша

Жіктелімнің фасеттік әдісіне мысал

Түрі	Жанры	Ұзақтығы	Жылы	Ел	Басқа да көрсеткіштер
деректі	боевик	70 мин	2009 ж.	Қазақстан	даусы жоқ/даусы бар
ойын	комедия	90 мин	2010 ж.	АҚШ	түрлі түсті/қара-ақ түсті
анимация (мультипликация)	романтика	125 мин	2011 ж.	Англия	Стерео/5.1
	фантастика	145 мин	2012 ж.	Ресей

Ведомстволық жіктелімдерді
жүргізудің үлгілік әдістемесіне
2-қосымша

Кодтаудың бірізді әдісіне мысал

05	Көмір және лигнит өндіру
05.1	Тас көмірді өндіру
05.10	Тас көмірді өндіру
05.10.1	Тас көмірді ашық тәсілмен өндіру
05.10.2	Тас көмірді жер асты тәсілмен өндіру
05.2	Лигнитті өндіру
05.20	Лигнитті өндіру
05.20.1	Лигнитті (қоңыр көмірді) ашық тәсілмен өндіру
05.20.2	Лигнитті (қоңыр көмірді) жер асты тәсілмен өндіру

Кодтаудың параллельдік әдісіне мысал

1	Түрі
1.1	деректі
1.2	ойын
1.3	анимация (мультипликация)
2	Жанр
2.1	боевик
2.2	комедия
2.3	романтика
2.4	фантастика
3	Ұзақтығы
3.1	70 мин
3.2	90 мин
3.3	125 мин
3.4	145 мин
4	Жылы
4.1	2009 ж.
4.2	2010 ж.
4.3	2011 ж.
4.4	2012 ж.
5	Ел
5.1	Қазақстан
5.2	АҚШ
5.3	Англия
5.4	Ресей
6	Басқа да көрсеткіштер
6.1	даусы жоқ/даусы бар
6.2	түрлі түсті/қара-ақ түсті
6.3	Стерео/5.1

Реттік кодтау әдісіне мысал

1	Әуе көлігі
2	Теміржол көлігі
3	Су көлігі
4	Жеңіл көлік
9	Басқа көлік

Сериялық-реттік кодтау әдісіне мысал

110000000	Ақмола облысы
113200000	Ақкөл ауданы
113220000	Ақкөл қ.ә.
113220100	Ақкөл қ.
113220300	Ерназар а.
150000000	Ақтөбе облысы
153200000	Алға ауданы
153220000	Алға қ.ә.
153220100	Алға қ.

Ведомстволық жіктелімдерді
жүргізудің үлгілік әдістемесіне
3-қосымша

нысан

Әзірлеуші-мемлекеттік орган
басшысының
20_ жылғы " "__________
№_____ бұйрығымен бекітілген

логотипі ____________________________________________________________

(Әзірлеуші-мемлекеттік орган атауы)

ВЖ – 001 РЕД. 1 _____________________________________________________

(Жіктеуіштің, номенклатураның атауы)

Астана қ.

20__ж.

Ведомстволық жіктелімдерді
жүргізудің үлгілік әдістемесіне
4-қосымша

нысан

ВЖ – 001 ред. 1

Алғы сөз

1. ______________________________________ӘЗІРЛЕГЕН ЖӘНЕ

(Әзірлеуші-мемлекеттік органның құрылымдық бөлімшесінің атауы)

ЕНГІЗГЕН

2. _______________________________________________________

(Әзірлеуші-мемлекеттік орган басшысының)

20 __ ж. "___" _______ № ____ бұйрығымен БЕКІТІЛГЕН ЖӘНЕ

ҚОЛДАНЫСҚА ЕНГІЗІЛДІ

3. ҚАЙТА ҚАРАУ КЕЗЕҢІ _____жыл

4. ТЕКСЕРУ КЕЗЕҢДІЛІГІ _____ жыл

5. АЛҒАШ РЕТ ЕНГІЗІЛДІ (ОРНЫНА ЕНГІЗІЛДІ)

_________________________________________

(жіктеуіштің, номенклатураның атауы)

Осы жіктеуіш (номенклатура) көбейтуге (көшіруге) жатпайды, жіктеуішті (номенклатураны) өз жарияланымдарында (басылымдарында) пайдаланған жағдайда ____________________________________ сілтеме жасау міндетті. (Әзірлеуші-мемлекеттік органға)

Ведомстволық жіктелімдерді
жүргізудің үлгілік әдістемесіне
5-қосымша

нысан

ВЖ – 001 ред. 1

МАЗМҰНЫ

1. Қолданылу саласы............................................

2. Нормативтік сілтемелер......................................

3. Терминдер және анықтамалар..................................

4. Негізгі нормативтік ережелер................................

5. Жіктеуіштің құрылымы........................................

6. Жіктеуішті (номенклатураны) басып шығару....................

7. Жіктеуішті (номенклатураны) жүргізу.........................

8. Жіктеуіштің (номенклатураның) күшін жою.....................

Ведомстволық жіктелімдерді
жүргізудің үлгілік әдістемесіне
6-қосымша

нысан

Жіктеуіш (номенклатура)

_____________________________________________________________________

(толық атауы)

Сәйкестендіру блогы	Блок атауы		Өлшем бірлік блогы	Элементтің басталу күні	Элементтің аяқталу күні
	мемлекеттік тілде	орыс тілінде
Толтыруға міндетті	Толтыруға міндетті	Толтыруға міндетті	(бұл жол кейбір жіктеуіштер, номенклатуралар үшін болмауы мүмкін)

Ведомстволық жіктелімдерді
жүргізудің үлгілік әдістемесіне
7-қосымша

нысан

______________________________

(Әзірлеуші-мемлекеттік орган

______________________________

басшысының жетекшілік ететін

______________________________

орынбасары)

20_ жылғы " "__________

БЕКІТКЕН

Анықтамалық

_____________________________________________________________________

(толық атауы)

Сәйкестендіру блогы	Блок атауы		Өлшем бірлік блогы	Элементтің басталу күні	Элементтің аяқталу күні
	мемлекеттік тілде	орыс тілінде
Толтыруға міндетті	Толтыруға міндетті	Толтыруға міндетті	(бұл жол кейбір жіктеуіштер, номенклатуралар үшін болмауы мүмкін)

_______________________________________________________ __________ (Әзірлеуші-мемлекеттік органның

құрылымдық бөлімшесінің басшысы) (Т.А.Ә.)

Ведомстволық жіктелімдерді
жүргізудің үлгілік әдістемесіне
8-қосымша

Ақпараттық карточка

Ескерту. 8-қосымша жаңа редакцияда - ҚР Стратегиялық жоспарлау және реформалар агенттігі Ұлттық статистика бюросы Басшысының 17.11.2021 № 31 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

Қазақ тіліндегі атауы:
Орыс тіліндегі атауы:
Ағылшын тіліндегі атауы:
Жіктелім ID:
Жіктелімнің типі:
Тізілім коды:
Қысқаша атауы:
Орыс тіліндегі аббревиатурасы:
Ағылшын тіліндегі аббревиатурасы:
Әзірлеуші:
Әзірлеушінің мекенжайы:
Құқықтық негізі:
Санаты:
Мәртебесі:
Енгізілген күні:
Күші жойылған күні:
Өзектілендірілген күні:
Басқа жіктелімдермен өзара байланысы:
Статистикалық нысан:

Ведомстволық жіктелімдерді
жүргізудің үлгілік әдістемесіне
9-қосымша

нысан

Бұрынғы _______________________________________________________

(жіктеуіштің, номенклатураның, анықтамалықтың толық атауы)

нұсқасынан жаңа нұсқасына сәйкестендіру кестесі

Бұрынғы код	Бұрынғы кодтың атауы	Жаңа код	Жаңа кодтың атауы

Ведомстволық жіктелімдерді
жүргізудің үлгілік әдістемесіне
10-қосымша

Жіктелімдер тізілімі

Ескерту. 10-қосымша жаңа редакцияда - ҚР Стратегиялық жоспарлау және реформалар агенттігі Ұлттық статистика бюросы Басшысының 17.11.2021 № 31 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

Тізілім кестесі үш бөлімнен тұрады:

1) сәйкестендіру;

2) жіктелім объектісінің атауы.

3) аббревиатуралар.

"Сәйкестендіру" бөлімі код құрылымы туралы жазбадан тұрады. Тізілімде жіктелімнің фасетті әдісі және кодтың цифрлық әліпбиін пайдалана отырып кодтаудың параллельді әдісі қолданылады.

"Жіктелім объектісінің атауы" бөлімі нақты жіктелімнің толық атауы жазбасынан тұрады.

"Аббревиатура" бөлімі нақты жіктелімнің қысқаша атауынан тұрады.

Сәйкестендіру коды бірінші мен екінші, төртінші мен бесінші, алтыншы мен жетінші, тоғызыншы мен оныншы, он бірінші мен он екінші белгілердің арасында нүктелері бар қарапайым он үш саннан тұрады. Сәйкестендіру коды "КЛАСС" АЖ-да қойылады.

Ақпараттық кодтың құрылымында жіктелімнің мынадай белгілері болады:

бірінші белгі – жіктелімнің санатын сәйкестендіретін бір мәнді код;

екінші белгі – жіктелімді әзірлеген мемлекеттік органды сәйкестендіретін үш мәнді код. Әзірлеуші-мемлекеттік органның коды Қазақстан Республикасының Бірыңғай бюджеттік жіктеліміне сәйкес қойылады;

үшінші белгі – статистика саласын белгілейтін екі мәнді код. Салаларды кодтау үшін статистикалық көрсеткіштер жіктеуіші қолданылады;

төртінші белгі – жіктелімнің тіркеу нөмірін білдіретін үш мәнді код;

бесінші белгі – жіктелімнің нұсқасын сәйкестендіретін екі мәнді код. Нұсқалылықта жіктелімді қайта қарау саны көрсетіледі;

алтыншы белгі – жіктелімнің ішкі нұсқасын сәйкестендіретін екі мәнді код. Ішкі нұсқалылықта жіктелімге енгізілген өзгерістер мен толықтырулар саны көрсетіледі.

Сәйкестендіру кодының белгілерін кодтау

Белгінің атауы	Белгінің мәні	Коды
1. Жіктелімдер санаты	Халықаралық жіктеуіш	1
	Мемлекетаралық жіктеуіш	2
	Техникалық-экономикалық ақпарат жіктеуіші	3
	Ведомстволық жіктеуіш (номенклатура)	4
	Анықтамалық	5
	Топтама	6
	Іріктеме	7
2. Әзірлеуші-мемлекеттік органның атауы	Қазақстан Республикасының Бірыңғай бюджеттік жіктеліміне сәйкес
3. Сала (статистика)	Статистикалық көрсеткіштер анықтамалығына сәйкес
4. Жіктелімнің тіркеу нөмірі		001-ден 999 дейін
5. Нұсқалылық		01-ден 99 дейін
6. Ішкі нұсқалылық		01-ден 99 дейін

Код құрылымының үлгісі Х.ХХХ.ХХ.ХХХ.ХХ.ХХ

В соответствии с подпунктом 12) статьи 12 Закона Республики Казахстан "О государственной статистике", а также подпунктом 23) пункта 17 Положения об Агентстве по стратегическому планированию и реформам Республики Казахстан, утвержденного Указом Президента Республики Казахстан от 5 октября 2020 года № 427, ПРИКАЗЫВАЮ:

Сноска. Преамбула - в редакции приказа Руководителя Бюро национальной статистики Агентства по стратегическому планированию и реформам РК от 17.11.2021 № 31 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

1. Утвердить прилагаемую типовую методику ведения ведомственных классификаций (ТМВВК).

2. Управлению классификаций и информационных технологий совместно с Юридическим управлением Комитета по статистике Министерства национальной экономики Республики Казахстан обеспечить в установленном законодательством порядке:

1) государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

2) в течение десяти календарных дней после государственной регистрации настоящего приказа его официальное опубликование;

3) размещение настоящего приказа на интернет – ресурсах Комитета по статистике Министерства национальной экономики Республики Казахстан.

3. Признать утратившим силу приказ Председателя Агентства Республики Казахстан по статистике от 23 декабря 2013 года № 321 "Об утверждении Типовой методики ведения ведомственных классификаций (ТМВВК)" (зарегистрированный в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 9235, опубликованный в информационно – правовой системе "Әділет" 6 мая 2014 года).

4. Настоящий приказ вводится в действие по истечению десяти календарных дней со дня его первого официального публикования.

Председатель

А. Смаилов

"СОГЛАСОВАН"

Министр сельского хозяйства

Республики Казахстан

_______________ А. Мамытбеков

29 января 2015 года

"СОГЛАСОВАН"

Генеральный прокурор

Республики Казахстан

_______________ А. Даулбаев

17 марта 2015 года

"СОГЛАСОВАН"

Министр образования и науки

Республики Казахстан

_______________ А. Саринжипов

18 марта 2015 года

"СОГЛАСОВАН"

Министр здравоохранения и социального развития

Республики Казахстан

11 марта 2015 года

"СОГЛАСОВАН"

Министр по инвестициям и развитию

Республики Казахстан

_______________ А. Исекешев

30 декабря 2014 года

"СОГЛАСОВАН"

Министр финансов

Республики Казахстан

_______________ Б. Султанов

10 февраля 2015 года

"СОГЛАСОВАН"

Министр культуры и спорта

Республики Казахстан

_______________ А. Мухамедиулы

10 декабря 2014 года

"СОГЛАСОВАН"

Председатель Агентства

по делам государственной службы и

противодействию коррупции

Республики Казахстан

_______________ К. Кожамжаров

19 января 2015 года

"СОГЛАСОВАН"

Председатель Национального Банка

Республики Казахстан

_______________ К. Келимбетов

3 марта 2015 года

"СОГЛАСОВАН"

Министр внутренних дел

Республики Казахстан

_______________ К. Касымов

23 января 2015 года

"СОГЛАСОВАН"

Министр энергетики

Республики Казахстан

_______________ В. Школьник

22 декабря 2014 года

Утверждена
приказом Председателя
Комитета по статистике
Министерства национальной
экономики Республики Казахстан
от 18 марта 2015 года № 50

Типовая методика ведения
ведомственных классификаций (ТМВВК)

Глава 1. Общие положения

Сноска. Заголовок главы 1 - в редакции приказа Руководителя Бюро национальной статистики Агентства по стратегическому планированию и реформам РК от 17.11.2021 № 31 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

1. Настоящая Типовая методика ведения ведомственных классификаций (далее - Методика) разработана в соответствии с подпунктом 12) статьи 12 Закона Республики Казахстан "О государственной статистике", а также подпунктом 23) пункта 17 Положения об Агентстве по стратегическому планированию и реформам Республики Казахстан, утвержденного Указом Президента Республики Казахстан от 5октября 2020 года № 427.

Сноска. Пункт 1 - в редакции приказа Руководителя Бюро национальной статистики Агентства по стратегическому планированию и реформам РК от 17.11.2021 № 31 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

2. Общие правовые вопросы использования Методики регулируются:

1) Законом Республики Казахстан "О государственной статистике";

2) Законом Республики Казахстан "О стандартизации";

3) Национальным стандартом Республики Казахстан СТ РК 1.1 "Стандартизация. Термины и определения";

4) Национальным стандартом Республики Казахстан СТ РК 1.5 "Общие требования к построению, изложению, оформлению и содержанию национальных стандартов и рекомендаций по стандартизации";

5) Национальным стандартом Республики Казахстан СТ РК 5.0 "Система классификации и кодирования технико-экономической информации. Основные положения".

Сноска. Пункт 2 - в редакции приказа Руководителя Бюро национальной статистики Агентства по стратегическому планированию и реформам РК от 17.11.2021 № 31 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

4. Применение настоящей Методики государственными органами обеспечит:

1) соблюдение единого принципа кодирования классификаций;

2) автоматизацию обмена статистической информацией между государственными органами;

3) построение качественных динамических рядов статистической информации;

4) снижение трудовых затрат по созданию переходных ключей при создании новых версий классификаций;

5) упорядочение классификаций, что приведет к понятийно-терминологическому единству, определяющее сопоставимость статистической информации;

6) единое централизованное хранение и ведение классификаций в информационной системе "Классификация и стандарты".

5. Настоящая Методика распространяется на государственные органы и Национальный Банк Республики Казахстан (далее - Госорганы-разработчики), проводящие общегосударственные и ведомственные статистические наблюдения и (или) формирующие официальную статистическую информацию в соответствии с Планом статистических работ и формирующие административные данные.

6. В настоящей Методике используются следующие термины с соответствующими определениями:

1) классификация - разделение множества объектов на группы по сходству или различию в соответствии с принятыми признаками;

2) признак классификации - свойство или характеристика объекта, по которому производится классификация;

3) классификаторы технико-экономической информации – документы по стандартизации, представляющие собой систематизированные своды кодов и наименований классификационных групп объектов технико-экономической информации, к которым относятся национальные классификаторы технико-экономической информации, классификаторы технико-экономической информации международных организаций по стандартизации, классификаторы технико-экономической информации региональных организаций по стандартизации и классификаторы технико-экономической информации иностранных государств;

4) дубликат классификатора – повторный экземпляр классификатора, имеющий юридическую силу подлинника;

5) регистрация классификатора - присвоение утвержденному классификатору, номенклатуре и справочнику регистрационного номера и запись необходимых сведений в реестр;

6) разработка классификатора, номенклатуры и справочника - комплекс мероприятий, которые организует и проводит разработчик;

7) разработчик классификатора, номенклатуры и справочника (далее - разработчик) - структурное подразделение Госоргана-разработчика, осуществляющее разработку проектов классификаторов, номенклатур и справочников;

8) ступень классификации - этап классификации при иерархическом методе, в результате которого получается совокупность классификационных группировок;

9) резервная емкость классификатора – количество свободных позиций в классификаторе;

10) код - знак или совокупность знаков, принятых для обозначения классификационной группировки и (или) объекта классификации;

11) алфавит кода - система знаков, принятых для образования кода. Различают следующие виды алфавита кода: буквенный, буквенно-цифровой, цифровой;

12) кодирование - образование и присвоение кода классификационной группировке и (или) объекту классификации;

13) уполномоченный орган в области государственной статистики (далее - уполномоченный орган) - государственный орган, осуществляющий руководство, а также межотраслевую координацию в области государственной статистики в пределах своей компетенции;

14) международный классификатор - классификатор, утвержденный международной организацией, занимающейся классификацией и доступный широкому кругу потребителей (ориентирован на применение во всех странах мира);

15) межгосударственный классификатор - классификатор, принятый Межгосударственным Советом по стандартизации, метрологии и сертификации (далее - МГС), доступный всем членам-государствам совета (ориентирован на применение в рамках стран определенного региона). МГС является региональной организацией по стандартизации и нормативной документации в странах СНГ (в соответствии с резолюцией Совета Международной организации по стандартизации ISO 40/1995 от 14 сентября 1995 года).

Международные и межгосударственные классификаторы, номенклатуры являются базовыми и используются в сфере статистики в качестве основы для гармонизации с ними классификаторов технико-экономической информации;

16) исключен приказом Руководителя Бюро национальной статистики Агентства по стратегическому планированию и реформам РК от 17.11.2021 № 31 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);

17) межотраслевые (межведомственные) классификации - классификатор, номенклатура, применяемые несколькими госорганами при формировании официальной статистической информации или административных данных;

18) отраслевые (ведомственные) классификации - классификатор, номенклатура, справочник, введенные в установленном порядке для применения в производстве официальной статистической информации определенной отрасли министерств и ведомств.

Отраслевые (ведомственные) классификаторы, номенклатуры содержат информацию, не включенную в классификаторы технико-экономической информации. Отраслевые (ведомственные) классификаторы, номенклатуры могут разрабатываться на основе международных, национальных классификаций путем дезагрегации позиций, содержащихся в них;

19) статистический классификатор - систематизированный перечень значений определенного признака объекта статистического наблюдения, позволяющий распределить его на группы, классы, разряды, содержащий описание принципов, методов составления и систематизации, а также код, служащий средством его идентификации;

20) номенклатура - официальный документ, содержащий перечень определенных объектов, разработанный на основе классификаторов. Номенклатура не содержит описание классификации и детализирует классификационные группировки;

21) справочник - официальный документ, содержащий перечень некоторых объектов с присвоенными им кодами, предназначенный для обработки данных в информационных системах;

22) выборка - отдельные позиции из утвержденных классификаторов, номенклатур и справочников, используемые при сборе и обработке статистических данных;

23) группировка - официальный документ, содержащий сводные позиции, вложенность которых формируется из других утвержденных классификаций.

Сноска. Пункт 6 с изменениями, внесенными приказом Руководителя Бюро национальной статистики Агентства по стратегическому планированию и реформам РК от 17.11.2021 № 31 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 2. Методы классификации и кодирования

Сноска. Заголовок главы 2 - в редакции приказа Руководителя Бюро национальной статистики Агентства по стратегическому планированию и реформам РК от 17.11.2021 № 31 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

7. Принципы ведения ведомственных классификаций:

1) уникальность ведомственных классификаций. Классификации должны быть уникальными и не дублироваться. При внесении изменений и дополнений в ведомственные классификации версия классификации не меняется. В связи с этим, при создании ведомственных классификаций необходимо предусмотреть резервные коды в классификаторе, номенклатуре и справочнике для возможного расширения классификаторов, номенклатур и справочников за счет включения новых позиций;

2) непрерывность классификации обеспечивается путем ведения по каждому элементу истории изменения. Каждому элементу присваивается "дата начала" и "дата окончания", то есть определяется жизненный цикл элементов;

3) единообразие (единоформатность) - ведомственные классификаторы, номенклатуры и справочники на государственном и русском языках хранятся в ИС "КЛАСС" (информационная система "Классификация и стандарты" - система, предназначенная для автоматизации процессов разработки, внедрения, эксплуатации и распространения классификаций и обеспечения распределенного доступа к информации, содержащейся в ней, для других внутренних и внешних информационных систем). Единое хранилище утвержденных классификаций исключит разночтение в информационных системах государственных органов.

8. Применяют два метода классификации:

1) иерархический;

2) фасетный.

9. Иерархический метод классификации - последовательное разделение множества объектов на подчиненные классификационные группировки. При иерархическом методе классификации исходное множество объектов делится сначала по какому-либо признаку на крупные группировки, каждая из которых, в свою очередь дробится на ряд последующих группировок, конкретизируя свойства объектов в виде иерархического логического дерева.

При иерархическом методе классификации необходимо соблюдать следующие требования:

1) на каждой ступени классификатора для разделения вышестоящей группировки должен использоваться только один признак;

2) получаемые в результате деления группировки не должны пересекаться по своему содержанию, чтобы не дублировалась информация;

3) классифицирование должно обеспечивать суммирование нижестоящих группировок.

10. Метод фасетной классификации основан на параллельном разделении множества объектов на независимые классификационные группировки, которые затем формируются в параллельные независимые фасеты. При фасетном методе классификации не предполагается жесткой классификационной структуры и заранее построенных конечных группировок. Это обеспечивает раскрытие содержания выбранных характеристик до необходимой степени детализации.

При построении фасетной классификации необходимо соблюдать следующие требования:

1) значения различных фасетов не должны пересекаться (принцип исключения фасетов);

2) в состав классификатора, номенклатуры и справочника должны быть включены только такие фасеты и признаки, которые необходимы для решения конкретных задач.

Примеры иерархического и фасетного методов классификации приведены по форме согласно приложению 1 к настоящей Методике.

11. После определения метода классификации производится выбор метода кодирования.

При разработке кодов должны учитываться следующие требования:

1) система кодирования должна соответствовать действующей системе классификации;

2) алфавит кода содержит цифровое, буквенное или буквенно-цифровое значение;

3) основание кода, то есть количество знаков, должно быть минимальным;

4) кодовое обозначение должно иметь резерв для кодирования объектов, вводимых дополнительно.

12. Для классификации применяются 4 вида кодирования:

1) последовательное кодирование основано на предварительной классификации по иерархической системе с целью выделения пяти основных признаков формирования кодовых обозначений: класс - подкласс - группа - подгруппа - вид. Выбранному признаку отводится один разряд в пределах каждого уровня иерархии;

2) параллельный метод кодирования вследствие его блочной структуры хорошо приспособлен для часто изменяющихся задач. При параллельном методе признаки классификации кодируются независимо друг от друга определенными разрядами или группой разрядов кодового обозначения. Метод параллельного кодирования чаще всего используется при фасетной классификации, но применяется также и в иерархической классификации. При этом либо соподчиненные признаки, обладая полной однородностью, располагаются параллельно во всех звеньях иерархической цепи, либо несоподчиненные параллельные признаки искусственно устанавливаются в определенной последовательности;

3) порядковое кодирование представляет собой такое обозначение позиций, которое соответствует их порядковым номерам после расположения информации в какой-либо последовательности, например: в хронологическом порядке, по мере образования информации, с учетом ее важности и так далее.

Порядковое кодирование очень просто по построению и позволяет отличить один объект от другого. Однако при появлении дополнительных объектов им присваивается очередной номер в конце списка, тем самым нарушается принятая последовательность расположения позиций. В связи с этим порядковая система кодирования применяется для кодирования незначительных массивов информации;

4) серийно-порядковое кодирование предполагает разделение всей совокупности объектов на группы, для каждой из которых отводятся, с учетом резерва, порядковые номера. Серийно-порядковое кодирование, также как и порядковое, применяется для простых объектов. Этот метод целесообразно применять для объектов, имеющих два или несколько порядковых признаков.

Примеры последовательного, параллельного, порядкового, серийно-порядкового методов кодирования приведены согласно приложению 2 к настоящей Методике.

Глава 3. Разработка и ведение классификаций

Сноска. Заголовок главы 3 - в редакции приказа Руководителя Бюро национальной статистики Агентства по стратегическому планированию и реформам РК от 17.11.2021 № 31 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

13. Основанием для разработки классификаций являются:

1) изменения соответствующих законодательных и нормативных правовых актов Республики Казахстан;

2) изменения и дополнения к международным, межгосударственным, классификаторам технико-экономической информации, являющимися базовыми для данного классификатора;

3) внедрение международных классификаций и стандартов;

4) реализация Стратегического, Операционного планов государственных органов и текущих планов структурных подразделений государственных органов;

5) исполнение поручений Администрации Президента и Канцелярии Премьер-Министра Республики Казахстан.

Сноска. Пункт 13 с изменением, внесенным приказом Руководителя Бюро национальной статистики Агентства по стратегическому планированию и реформам РК от 17.11.2021 № 31 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

14. Разработка включает следующие стадии:

1) организация разработки;

2) разработка проекта;

3) утверждение.

15. Стадия организации разработки включает следующие мероприятия:

1) утверждение Плана по разработке и ведению классификаторов, номенклатур и справочников (далее - План) в Госоргане-разработчике.

Госорган-разработчик ежегодно до 1 октября текущего года определяет потребность в классификаторах, номенклатурах либо справочниках для проведения статистического наблюдения или административного учета.

Госорган-разработчик проводит анализ имеющихся классификаций в Республике Казахстан на предмет возможности их применения. При наличии подходящей классификации в ИС "КЛАСС" Госорган-разработчик должен ее применять и известить об этом уполномоченный орган для придания классификации статуса межотраслевой (межведомственный). Далее при внесении изменений и дополнений в межотраслевую (межведомственную) классификацию необходимо согласовывать ее с заинтересованными государственными органами.

В случае отсутствия необходимой классификации Госорган-разработчик формируют План на следующий год.

Проект Плана согласовывается с руководителями структурных подразделений Госоргана-разработчика в ноябре текущего года и утверждается приказом руководителя Госоргана-разработчика;

2) после утверждения Плана разработчик приступает к изучению международных и межгосударственных классификаторов с целью обеспечения информационной совместимости и возможности сопоставления разрабатываемых классификаторов и номенклатур с международными и межгосударственными системами классификации;

3) госорган–разработчик в результате изучения международных и межгосударственных классификаций, разрабатывает отраслевой (ведомственный) классификатор, номенклатуру с обязательным описанием их формирования.

Для кодирования небольшого количества, связанных по смыслу позиций, не прописанных в международных, национальных и отраслевых (ведомственных) классификациях, разрабатывается справочник. На справочник описание его формирования не составляется.

16. Стадия разработки проекта включает следующее.

1) Классификатор и номенклатура должны содержать следующие структурные элементы:

титульный лист;

предисловие;

содержание;

область применения;

нормативные ссылки;

термины и определения;

основные нормативные положения;

структура;

издание;

ведение;

отмена.

В зависимости от особенностей объектов классификации могут выделяться и другие структурные элементы, например: приложение, библиография;

2) титульный лист оформляется по форме согласно приложению 3.

Основные элементы титульного листа:

логотип и наименование Госоргана-разработчика;

обозначение, состоящее из индекса (ВК), порядкового регистрационного номера (3 знака), редакции и номера пересмотра;

полное наименование классификатора, номенклатуры;

в верхнем правом углу титульного листа над логотипом проставляется надпись: "Утверждено приказом руководителя Госоргана-разработчика от "___" __________ 20__ г. № ___";

3) предисловие оформляется по форме согласно приложению 4, в соответствии с пунктом 4.3 СТ РК 1.5-2013.

В предисловии приводятся следующие сведения:

о Госоргане-разработчике, разработавшем и внесшем классификатор, номенклатуру на утверждение;

об утверждении и введении в действие классификатора, номенклатуры;

о новизне классификатора, номенклатуры;

о сроках и периодичности проверки классификатора, номенклатуры;

о правах на издание и распространение классификатора, номенклатуры;

4) содержание оформляется по форме согласно приложению 5, в соответствии с пунктом 4.4 СТ РК 1.5-2013.

Содержание классификатора, номенклатуры включает порядковые номера и наименования разделов классификатора, номенклатуры. После заголовков разделов ставится отточие и приводится номер страницы отраслевого (ведомственного) классификатора, с которой начинается текст;

5) согласно пункту 4.7 СТ РК 1.5-2013 в элементе "Область применения" указывается назначение классификатора, номенклатуры и область применения.

При указании назначения классификатора, номенклатуры применяют следующую формулировку, например, "Настоящий классификатор (номенклатура) устанавливает (распространяется на)…".

При конкретизации области применения классификатора, номенклатуры применяют следующие формулировки, например, "Настоящий классификатор (номенклатура) предназначен (-а) для …" или "Настоящий классификатор (номенклатура) может применяться …";

6) структурный элемент "Нормативные ссылки" содержит перечень нормативных документов, на которые даны обязательные ссылки в тексте классификатора, номенклатуры и которые устанавливают нормативные положения, без соблюдения которых не могут быть выполнены нормы классификатора, номенклатуры.

Раздел "Нормативные ссылки" начинают со слов:

"Для применения настоящего классификатора (номенклатуры) необходимы следующие ссылочные нормативные документы:".

7) в классификаторе, номенклатуре элемент "Термины и определения" приводят для обеспечения терминологического взаимопонимания между различными пользователями данного классификатора, номенклатуры. Элемент "Термины и определения" оформляют в виде одноименного раздела и начинают со слов, например, "В настоящем классификаторе (номенклатуре) применяются следующие термины с соответствующими определениями: …";

8) основные нормативные положения классификатора, номенклатуры оформляют в виде раздела, состав и содержание которого устанавливают с учетом особенностей объектов и аспекта классификации;

9) элемент "Структура классификатора" должен включать описание исходного множества объектов классификации и методы их классификации и кодирования, алфавит, основание и длину кода, структуру построения кодового обозначения, последовательность расположения признаков, пример кодирования объектов (фрагмент классификатора) и так далее;

10) элемент "Издание классификатора (номенклатуры)" включает сведения о правах на издание и распространение классификатора, номенклатуры;

11) в элементе "Ведение классификатора (номенклатуры)" определяется сведения по ведению оригинала и дубликата классификатора, номенклатуры;

12) в элементе "Отмена классификатора (номенклатуры)" прописывается вид документа, на основании которого производится отмена классификатора, номенклатуры;

13) классификатор, номенклатура оформляются по форме согласно приложению 6;

14) справочник оформляется по форме согласно приложению 7;

15) проект классификатора, номенклатуры и справочника создается Госорганом-разработчиком в ИС "КЛАСС" и направляется структурным подразделениям Госоргана-разработчика для рассмотрения и согласования.

Согласование проекта классификатора, номенклатуры со структурными подразделениями Госоргана-разработчика производится в течение 15 календарных дней, справочника - в течение пяти календарных дней.

17. Окончательная редакция проекта классификатора, номенклатуры и справочника представляется на утверждение со следующими документами:

1) пояснительная записка к окончательной редакции проекта классификатора, номенклатуры;

2) классификатор, номенклатура – на бумажном носителе и в ИС "КЛАСС", справочник – в формате Excel и в ИС "КЛАСС".

Сноска. Пункт 17 с изменением, внесенным приказом Руководителя Бюро национальной статистики Агентства по стратегическому планированию и реформам РК от 17.11.2021 № 31 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

18. Стадия утверждения классификатора, номенклатуры и справочника включает следующие мероприятия:

1) приказ об утверждении классификатора и номенклатуры на государственном и русском языках согласовывается со структурными подразделениями Госоргана-разработчика и подписывается руководителем Госоргана-разработчика;

2) справочник согласовывается с заинтересованными структурными подразделениями Госоргана-разработчика и утверждается курирующим разработчика заместителем руководителя Госоргана-разработчика по форме согласно приложению 7;

3) приказ об утверждении классификатора (номенклатуры) с оригиналом классификатора или номенклатуры хранится в канцелярии Госоргана-разработчика.

Копия приказа и дубликат классификатора, номенклатуры хранятся у разработчика;

4) на каждой странице утвержденного справочника проставляется штамп Госоргана-разработчика с указанием даты утверждения.

19. Кроме классификаторов, номенклатур и справочников Госорган-разработчик может создавать группировки и выборки из утвержденных классификаций для оптимального их использования в информационных системах.

Выборка создается при необходимости использования только некоторых позиций из одной классификации.

Группировка создается из нескольких классификаций, при необходимости выделения сводных группировочных позиций, вложенность которых формируется из других утвержденных классификаций.

20. Проект выборки или группировки создается в ИС "КЛАСС" отдельно для каждой статистической и административной формы. В случае необходимости в проекте выборки, группировки допускается сокращение наименования элементов без изменения первоначального смысла. При этом изменение кодирования элементов в проекте выборки, группировки не допускается.

21. Проект выборки, группировки направляется на согласование заинтересованным структурным подразделениям Госоргана-разработчика. После согласования проект выборки, группировки направляется на утверждение курирующему разработчика заместителю руководителя Госоргана-разработчика.

Глава 4. Пересмотр классификаций

Сноска. Заголовок главы 4 - в редакции приказа Руководителя Бюро национальной статистики Агентства по стратегическому планированию и реформам РК от 17.11.2021 № 31 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

22. Пересмотр равнозначен разработке новой классификации. Последовательность пересмотра соответствует последовательности разработки классификаторов, номенклатур и справочников.

23. При пересмотре классификации Госорган-разработчик при необходимости составляет Таблицу соответствия (переходные ключи), которая необходима для:

1) построения динамических рядов;

2) сбора, обработки и распространения статистических данных;

3) перекодировки в регистрах.

Формирование таблицы соответствия от старой версии классификации к ее новой версии осуществляется по форме согласно приложению 9.

24. Таблицы соответствия позволяют установить взаимосвязь между категориями классификатора, номенклатуры и справочника и составляются:

1) при внесении изменений и дополнений в классификатор, номенклатуру и справочник;

2) при пересмотре для различных версий одного и того же классификатора, номенклатуры и справочника;

3) при сопоставлении между различными классификациями.

25. Таблицы соответствия разрабатываются в ИС "КЛАСС" Госорганом-разработчиком параллельно с разработкой классификатора, номенклатуры и справочника.

Глава 5. Внесение изменений и дополнений в классификации

Сноска. Заголовок главы 5 - в редакции приказа Руководителя Бюро национальной статистики Агентства по стратегическому планированию и реформам РК от 17.11.2021 № 31 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

26. Проект изменений и дополнений в классификацию создается Госорганом - разработчиком в ИС "КЛАСС" и направляется на согласование структурным подразделениям Госоргана-разработчика.

27. Внесение изменений и дополнений в отраслевые (ведомственные) классификации осуществляются путем использования следующих директив:

1) аннулирование позиции (директива "Аннулировать" - "А"), код и сама позиция подлежит отмене;

2) внесение новой позиции (директива "Внести" - "В") – добавление нового кода;

3) изменение наименования позиции (директива "Изменить" - "И"), код позиции по данной директиве изменению не подлежит;

4) при внесении изменения в текстовую часть классификатора (пояснения, описание) вносится директива – "Исправить рукописно".

28. Директива "А" применяется при отмене кода позиции или при изменении кода позиции.

1) В случае принятия решения об отмене отдельной позиции классификации заполняется графа "дата окончания" - указывается дата отмены позиции, при этом позиция перестает использоваться при сборе и обработке данных при наступлении указанной даты. Хотя позиция аннулирована, она никогда не удаляется;

2) Если меняется код позиции классификации, при этом наименование позиции остается прежним, заполняется графа "дата окончания". При наступлении указанной даты отмененная позиция не будет применяться при сборе и обработке информации. Вместо отмененного кода вводится отдельной строкой новый код позиции с тем же ID в ИС КЛАССе и заполняется графа "дата начала", где указывается дата введения в действия нового кода позиции.

29. Директива "В" применяется при внесении совершенно новой позиции. Добавляется строка с новым кодом и названием позиции и заполняется графа "дата начала", то есть указывается дата введения в действия нового кода позиции.

30. Директива "И" применяется при изменении наименования позиции.

1) При изменении наименования позиции классификации с сохранением ее смысла и кода заполняется графа "дата окончания", при этом данная позиция перестает использоваться с момента наступления указанной даты. На основе отмененной позиции создается новая строка, в которой код позиции и ID в ИС КЛАССе остается прежним, вводится только новое наименование позиции и заполняется графа "дата начала", где указывается дата введения в действие новой позиции;

2) При изменении наименования позиции классификации с изменением ее смысла, но при сохранении кода позиции заполняется графа "дата окончания", при этом данная позиция перестает использоваться с момента наступления указанной даты. Создается новая строка с новым ID в ИС КЛАССе, в которой код позиции остается прежним, вводится только новое наименование позиции и заполняется графа "дата начала", где указывается дата введения в действие новой позиции.

31. В случае, когда позиция классификации делится на две и более позиций, прежняя позиция отменяется с применением директивы "А" (пункт 28 настоящей Методики) и вносятся новые позиции с применением директивы "В" (пункт 29 настоящей Методики).

32. Когда несколько позиций объединяются в одну позицию, прежние позиции отменяются с применением директивы "А" (пункт 28) и вносится новая позиция с применением директивы "В" (пункт 29).

33. При внесении изменений и дополнений в отраслевые (ведомственные) классификации Госорган-разработчик самостоятельно определяет необходимость пересчета динамических рядов. При этом Госорганом-разработчиком составляется таблица соответствия (переходные ключи) пересчета временных рядов.

34. Проект изменений и дополнений в классификаторы, номенклатуры утверждается приказом руководителя Госоргана-разработчика, справочники утверждаются курирующим разработчика заместителем руководителя Госоргана-разработчика.

Глава 6. Размещение классификаций в ИС "КЛАСС"

Сноска. Заголовок главы 6 - в редакции приказа Руководителя Бюро национальной статистики Агентства по стратегическому планированию и реформам РК от 17.11.2021 № 31 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

35. Для централизованного хранения классификаций применяется ИС "КЛАСС" - компонент ИИС "е-Статистика" (интегрированная информационная система "е-Статистика" - система, предназначенная для автоматизации процесса производства статистической информации, а именно, для: автоматизированного сбора и обработки первичных статистических данных; хранения статистических данных, полученных в процессе сбора и обработки в едином хранилище данных; формирования статистических материалов; реализации запросов к статистической информации, в том числе с использованием интернет-технологий; реализации информационного взаимодействия с внешними информационными системами). Цель создания ИС "КЛАСС" состоит в том, чтобы всю информацию, необходимую для внутренних и внешних пользователей организовать на одном сервере и обеспечить приложениями для создания, актуализации, ведения демографии (истории), использования и распространения классификаций.

36. Централизованное хранение отраслевых (ведомственных) классификаций в ИС "КЛАСС" обеспечивает совместимость информационных ресурсов, создаваемых Госорганами-разработчиками.

37. После введения в опытную эксплуатацию ИИС "е-Статистика" размещение государственными органами отраслевых классификаций в ИС "КЛАСС" будет обеспечиваться Госорганом-разработчиком. Ответственное лицо Госоргана-разработчика с использованием личного пароля заходит в систему в раздел "Создание корректировка" и размещает классификации, либо актуализирует ранее размещенные отраслевые (ведомственные) классификации.

Во вкладке "Версия классификации" ответственное лицо заполняет информационную карточку на государственном и русском языках, где указываются общие положения по классификации (полное наименование, аббревиатура, категория, правовая основа), при этом наименование и аббревиатура указываются на английском языке. Информационная карточка оформляется по форме согласно приложению 8.

Сноска. Пункт 37 с изменением, внесенным приказом Руководителя Бюро национальной статистики Агентства по стратегическому планированию и реформам РК от 17.11.2021 № 31 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

38. При загрузке утвержденных отраслевых (ведомственных) классификаций в ИС "КЛАСС" отраслевым (ведомственным) классификациям присваивается кодовое обозначение, состоящее из 13 цифровых знаков по Реестру классификаций по форме согласно приложению 10.

Реестр классификаций (далее - реестр) - систематизированный перечень классификаций, формируемый с целью их упорядочения в ИС "КЛАСС". Реестр предназначен для идентификации классификаторов, номенклатур, справочников, группировок и выборок в ИС "КЛАСС".

Объектом идентификации являются международные, межгосударственные, национальные, межотраслевые (межведомственные), отраслевые (ведомственные) классификации государственных органов.

Реестр разработан для следующих целей:

1) учет международных, межгосударственных, национальных, межотраслевых (межведомственных), отраслевых (ведомственных) классификаций;

2) исключения дублирования классификаций;

3) централизованного обеспечения информацией об утвержденных классификациях;

4) идентификации классификаций в ИС "КЛАСС" при формировании информации и обмене информацией между государственными органами.

Глава 7. Отмена классификаций

Сноска. Заголовок главы 7 - в редакции приказа Руководителя Бюро национальной статистики Агентства по стратегическому планированию и реформам РК от 17.11.2021 № 31 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

39. Отраслевые (ведомственные) классификации отменяются Госорганом-разработчиком по следующим основаниям:

1) отмена наблюдения или административного учета, для которого они были разработаны;

2) изменения в действующем законодательстве Республики Казахстан;

3) нецелесообразности применения;

4) отмена классификаторов технико-экономической информации, на основе которых разработаны классификаторы, номенклатуры и справочники.

Сноска. Пункт 39 с изменением, внесенным приказом Руководителя Бюро национальной статистики Агентства по стратегическому планированию и реформам РК от 17.11.2021 № 31 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

40. Госорган-разработчик письменно извещает уполномоченный орган об отмене классификации в течение десяти календарных дней со дня отмены классификации.

Приложение 1
к Типовой методике ведения
ведомственных классификаций

Пример иерархического метода классификации

Пример фасетного метода классификации

Тип	Жанр	Продолжительность	Год	Страна	Другие параметры
документальный	боевик	70 мин	2009 г.	Казахстан	немой/звуковой
игровой	комедия	90 мин	2010 г.	США	цветной/черно-белый
анимация (мультипликация)	романтика	125 мин	2011 г.	Англия	стерео/5.1
	фантастика	145 мин	2012 г.	Россия

Приложение 2
к Типовой методике ведения
ведомственных классификаций

Пример последовательного метода кодирования

05	Добыча угля и лигнита
05.1	Добыча каменного угля
05.10	Добыча каменного угля
05.10.1	Добыча каменного угля открытым способом
05.10.2	Добыча каменного угля подземным способом
05.2	Добыча лигнита
05.20	Добыча лигнита
05.20.1	Добыча лигнита (бурого угля) открытым способом
05.20.2	Добыча лигнита (бурого угля) подземным способом

Пример параллельного метода кодирования

1	Тип
1.1	документальный
1.2	игровой
1.3	анимация (мультипликация)
2	Жанр
2.1	боевик
2.2	комедия
2.3	романтика
2.4	фантастика
3	Продолжительность
3.1	70 мин.
3.2	90 мин.
3.3	125 мин.
3.4	145 мин.
4	Год
4.1	2009 г.
4.2	2010 г.
4.3	2011 г.
4.4	2012 г.
5	Страна
5.1	Казахстан
5.2	США
5.3	Англия
5.4	Россия
9	Другие параметры
9.1	немой/звуковой
9.2	цветной/черно-белый
9.3	стерео/5.1

Пример порядкового метода кодирования

1	Воздушный транспорт
2	Железнодорожный транспорт
3	Водный транспорт
4	Легковой транспорт
9	Прочий транспорт

Пример серийно-порядкового метода кодирования

110000000	Акмолинская область
113200000	Аккольский район
113220000	Аккольская г.а.
113220100	г. Акколь
113220300	с. Ерназар
150000000	Актюбинская область
153200000	Алгинский район
153220000	Алгинская г.а.
153220100	г. Алга

Приложение 3
к Типовой методике ведения
ведомственных классификаций

форма

УТВЕРЖДЕН
приказом руководителя
Госоргана-разработчика

от "___" _________ 20 __ г.

№ ___

логотип __________________________________________

(Наименование Госоргана-разработчика)

ВК – 001 РЕД. 1 _________________________________________

(Наименование классификатора, номенклатуры)

г. Астана

20 ___ г.

Приложение 4
к Типовой методике ведения
ведомственных классификаций

форма

ВК - 001 ред. 1

Предисловие

1. РАЗРАБОТАН И ВНЕСЕН ____________________________________________

(Наименование структурного подразделения

Госоргана-разработчика)

2. УТВЕРЖДЕН И ВВЕДЕН В ДЕЙСТВИЕ Приказом ________________________

(должность руководителя Госоргана-разработчика)

от "___" _____________ 20__ г. №_____

3. СРОК ПЕРВОЙ ПРОВЕРКИ ____________

4. ПЕРИОДИЧНОСТЬ ПРОВЕРКИ _____ лет

5. ВВЕДЕН ВПЕРВЫЕ (ВВЕДЕН ВЗАМЕН) ________________________________

(наименование классификатора, номенклатуры)

Настоящий классификатор (номенклатура) не может быть полностью

или частично воспроизведен, тиражирован и распространен в качестве

официального издания без разрешения ________________________________.

(Наименование Госоргана-разработчика)

Приложение 5
к Типовой методике ведения
ведомственных классификаций

форма

ВК – 001 ред. 1

СОДЕРЖАНИЕ

1. Область применения………………………………………………………

2. Нормативные ссылки………………………………………………………

3. Термины и определения…………………………………………………

4. Основные нормативные положения…………………………

5. Структура классификатора…………………………………………

6. Издание классификатора (номенклатуры)………

7. Ведение классификатора (номенклатуры)………

8. Отмена классификатора (номенклатуры)…………

Приложение 6
к Типовой методике ведения
ведомственных классификаций

форма

Классификатор (номенклатура)

_______________________________________________

(полное наименование)

Блок идентификации	Блок наименования		Блок единицы измерения	Дата начала элемента	Дата окончания элемента
	на государственном языке	на русском языке
Обязательно для заполнения	Обязательно для заполнения	Обязательно для заполнения	(это поле может отсутствовать для некоторых классификаторов и номенклатур)

Приложение 7
к Типовой методике ведения
ведомственных классификаций

форма

УТВЕРЖДЕН

__________________________

(Курирующим заместителем

__________________________

руководителя Госоргана- разработчика)

__________________________

от "___" _________ 20 __ г.

№ ___

Справочник

_____________________________________

(полное наименование)

Блок идентификации	Блок наименования		Блок единицы измерения	Дата начала элемента	Дата окончания элемента
	на государственном языке	на русском языке
Обязательно для заполнения	Обязательно для заполнения	Обязательно для заполнения	(это поле может отсутствовать для некоторых классификаторов и номенклатур)

___________________________________________________ ___________

(Должность руководителя структурного подразделения (Ф.И.О.)

Госоргана-разработчика)

	Приложение 8 к Типовой методике ведения ведомственных классификаций
	форма

Информационная карточка

Сноска. Приложение 8 - в редакции приказа Руководителя Бюро национальной статистики Агентства по стратегическому планированию и реформам РК от 17.11.2021 № 31 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Наименование на казахском языке:
Наименование на русском языке:
Наименование на английском языке:
ID классификации:
Тип классификации:
Код реестра:
Краткое наименование:
Аббревиатура на русском языке:
Аббревиатура на английском языке:
Разработчик:
Адрес разработчика:
Правовая основа:
Категория:
Статус:
Дата введения:
Дата отмены:
Дата актуализации:
Взаимосвязь с другими классификациями:
Статистическая форма:

Приложение 9
к Типовой методике ведения
ведомственных классификаций

форма

Таблица соответствия от старой версии ___________________

(полное наименование

__________________________________________ к его новой версии

классификатора, номенклатуры, справочника)

Старый код

Наименование

старого кода

Новый код

Наименование

нового кода

	Приложение 10 к Типовой методике ведения ведомственных классификаций
	форма

Реестр классификаций

Сноска. Приложение 10 - в редакции приказа Руководителя Бюро национальной статистики Агентства по стратегическому планированию и реформам РК от 17.11.2021 № 31 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Таблица реестра состоит из трех разделов:

1) идентификации;

2) наименования объекта классификации;

3) аббревиатуры.

Раздел "Идентификация" представляет собой запись о структуре кода. В реестре применяется фасетный метод классификации и параллельный метод кодирования с использованием цифрового алфавита кода.

Раздел "Наименование объекта классификации" представляет собой запись полного наименования конкретной классификации.

Раздел "Аббревиатура" представляет собой краткое наименование конкретной классификации.

Идентификационный код состоит из тринадцати простых чисел с точками между первым и вторым, четвертым и пятым, шестым и седьмым, девятым и десятым, одиннадцатым и двенадцатым знаками. Идентификационный код проставляется в ИС "КЛАСС".

В структуре идентификационного кода содержатся следующие признаки классификации:

первый признак – однозначный код, идентифицирующий категорию классификации;

второй признак - трехзначный код, идентифицирующий государственный орган, разработавший классификацию. Код Госоргана-разработчика проставляется в соответствии с Единой бюджетной классификацией Республики Казахстан;

третий признак – двухзначный код, обозначающий отрасль статистики. Для кодирования отраслей применяется классификатор статистических показателей;

четвертый признак – трехзначный код, обозначающий регистрационный номер классификации;

пятый признак – двухзначный код, идентифицирующий версию классификации. В версионности указывается количество пересмотров классификации;

шестой знак – двухзначный код, идентифицирующий подверсию классификации. В подверсионности указывается количество внесенных изменений и дополнений в классификацию.

Кодирование признаков идентификационного кода

Наименование признака	Значение признака	Код
1. Категория классификации	Международный классификатор	1
	Межгосударственный классификатор	2
	Классификатор технико-экономической информации	3
	Ведомственный классификатор (номенклатура)	4
	Справочник	5
	Группировка	6
	Выборка	7
2. Наименование Госоргана-разработчика	Согласно Единой бюджетной классификации Республики Казахстан
3. Отрасль (статистики)	Согласно Справочнику статистических показателей
4. Регистрационный номер классификации		От 001 до 999
5. Версионность		От 01 до 99
6. Подверсионность		От 01 до 99

Ведомстволық жіктелімдерді жүргізудің үлгілік әдістемесін (ВЖЖҮӘ) бекіту туралы

Ведомстволық жіктелімдерді
жүргізудің үлгілік әдістемесі (ВЖЖҮӘ)
1-тарау. Жалпы ережелер

2-тарау. Жіктеу және кодтау әдістері

3-тарау. Жіктелімдерді әзірлеу және жүргізу

4-тарау. Жіктелімдерді қайта қарау

5-тарау. Жіктелімдерге өзгерістер мен толықтырулар енгізу

6-тарау. "Жіктелімдерді КЛАСС" АЖ-да орналастыру

7-тарау. Жіктелімдердің күшін жою

Жіктелімнің фасеттік әдісіне мысал

Жіктелімнің фасеттік әдісіне мысал

Кодтаудың бірізді әдісіне мысал

Кодтаудың параллельдік әдісіне мысал

Реттік кодтау әдісіне мысал

Сериялық-реттік кодтау әдісіне мысал

Алғы сөз

МАЗМҰНЫ

Жіктеуіш (номенклатура)

Анықтамалық

Ақпараттық карточка

Жіктелімдер тізілімі

Сәйкестендіру кодының белгілерін кодтау

Код құрылымының үлгісі Х.ХХХ.ХХ.ХХХ.ХХ.ХХ

Об утверждении типовой методики ведения ведомственных классификаций (ТМВВК)

Типовая методика ведения
ведомственных классификаций (ТМВВК)

Глава 1. Общие положения

Глава 2. Методы классификации и кодирования

Глава 3. Разработка и ведение классификаций

Глава 4. Пересмотр классификаций

Глава 5. Внесение изменений и дополнений в классификации

Глава 6. Размещение классификаций в ИС "КЛАСС"

Глава 7. Отмена классификаций

Предисловие

СОДЕРЖАНИЕ

Информационная карточка

Таблица соответствия от старой версии ___________________

__________________________________________ к его новой версии

Реестр классификаций

Кодирование признаков идентификационного кода

Образец структуры кода

Ведомстволық жіктелімдерді жүргізудің үлгілік әдістемесін (ВЖЖҮӘ) бекіту туралы

Ведомстволық жіктелімдердіжүргізудің үлгілік әдістемесі (ВЖЖҮӘ)1-тарау. Жалпы ережелер

2-тарау. Жіктеу және кодтау әдістері

3-тарау. Жіктелімдерді әзірлеу және жүргізу

4-тарау. Жіктелімдерді қайта қарау

5-тарау. Жіктелімдерге өзгерістер мен толықтырулар енгізу

6-тарау. "Жіктелімдерді КЛАСС" АЖ-да орналастыру

7-тарау. Жіктелімдердің күшін жою

Жіктелімнің фасеттік әдісіне мысал

Жіктелімнің фасеттік әдісіне мысал

Кодтаудың бірізді әдісіне мысал

Кодтаудың параллельдік әдісіне мысал

Реттік кодтау әдісіне мысал

Сериялық-реттік кодтау әдісіне мысал

Алғы сөз

МАЗМҰНЫ

Жіктеуіш (номенклатура)

Анықтамалық

Ақпараттық карточка

Жіктелімдер тізілімі

Сәйкестендіру кодының белгілерін кодтау

Код құрылымының үлгісі Х.ХХХ.ХХ.ХХХ.ХХ.ХХ

Об утверждении типовой методики ведения ведомственных классификаций (ТМВВК)

Типовая методика веденияведомственных классификаций (ТМВВК)

Глава 1. Общие положения

Глава 2. Методы классификации и кодирования

Глава 3. Разработка и ведение классификаций

Глава 4. Пересмотр классификаций

Глава 5. Внесение изменений и дополнений в классификации

Глава 6. Размещение классификаций в ИС "КЛАСС"

Глава 7. Отмена классификаций

Предисловие

СОДЕРЖАНИЕ

Информационная карточка

Таблица соответствия от старой версии ___________________

__________________________________________ к его новой версии

Реестр классификаций

Кодирование признаков идентификационного кода

Образец структуры кода

Ведомстволық жіктелімдерді
жүргізудің үлгілік әдістемесі (ВЖЖҮӘ)
1-тарау. Жалпы ережелер

Типовая методика ведения
ведомственных классификаций (ТМВВК)