Қазақстан Республикасы соттарының құқықтық көмек көрсетуі және шет мемлекеттердің соттарына құқықтық көмекпен жүгінуі туралы нұсқаулықты бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының жанындағы Соттардың қызметін қамтамасыз ету департаменті (Қазақстан Республикасы Жоғарғы Соты аппаратының) басшысының 2016 жылғы 11 мамырдағы № 6001-16-7-6/196 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2016 жылы 17 маусымда № 13794 болып тіркелді.

2015 жылғы 31 қазандағы "Қазақстан Республикасының Азаматтық процестік кодексінің 476-бабының алтыншы бөлігіне сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

Ескерту. Кіріспе жаңа редакцияда – ҚР Жоғарғы Сотының жанындағы Соттардың қызметін қамтамасыз ету департаменті (ҚР Жоғарғы Соты аппаратының) басшысының м.а. 24.04.2019 № 3 (алғаш ресми жариялаған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

1. Қоса беріліп отырған Қазақстан Республикасы соттарының құқықтық көмек көрсетуі және шет мемлекеттердің соттарына құқықтық көмекпен жүгінуі туралы нұсқаулық бекітілсін.

2. Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының жанындағы Соттардың қызметін қамтамасыз ету департаментінің (Қазақстан Республикасы Жоғарғы Соты аппаратының) Халықаралық байланыстар және Протокол департаменті:

1) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін;

2) мемлекеттік тіркелгеннен кейін күнтізбелік он күн ішінде осы бұйрықты мерзімді баспа басылымдарында және "Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесінде ресми жариялауға жіберуді;

3) мемлекеттік тіркелгеннен кейін бес жұмыс күні ішінде осы бұйрықты алған соң Қазақстан Республикасы нормативтiк құқықтық актілерінің эталондық бақылау банкiнде орналастыру үшін "Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің Республикалық құқықтық ақпарат орталығы" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорнына жіберілуін;

4) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының интернет-ресурсына орналастырылуын қамтамасыз етсін.

3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының жанындағы Соттардың қызметін қамтамасыз ету департаменті (Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының аппараты) басшысының орынбасары В.Д.Федотовқа жүктелсін.

4. Осы бұйрық оны алғаш ресми жариялағаннан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының жанындағы Соттардың қызметін қамтамасыз ету департаментінің (Қазақстан Республикасы Жоғарғы Соты аппаратының) басшысы

І. Испанов

Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының жанындағы Соттардың қызметін қамтамасыз ету департаменті (Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының аппараты) басшысының 2016 жылғы 11 мамырдағы № 6001-16-7-6/196 бұйрығымен бекітілген

Қазақстан Республикасы соттарының құқықтық көмек көрсетуі және шет мемлекеттердің соттарына құқықтық көмекпен жүгінуі туралы НҰСҚАУЛЫҚ

Ескерту. Нұсқаулық жаңа редакцияда – ҚР Жоғарғы Сотының жанындағы Соттардың қызметін қамтамасыз ету департаменті (ҚР Жоғарғы Соты аппаратының) басшысының м.а. 24.04.2019 № 3 (алғаш ресми жариялаған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Қазақстан Республикасы соттарының шет мемлекеттердің соттарына құқықтық көмек көрсетуі және құқықтық көмекпен жүгінуі туралы осы Нұсқаулық (бұдан әрі – Нұсқаулық), Қазақстан Республикасы соттарының халықаралық-құқықтық ынтымақтастық саласында шет мемлекеттердің соттарына құқықтық көмек көрсету және құқықтық көмекпен жүгіну тәртібін нақтылайды.

1. Осы Нұсқаулықта қамтылған ұғымдар мынадай мағынаға ие:

құзыретті орган - азаматтық, отбасылық және қылмыстық істер бойынша, сондай-ақ халықаралық шартқа не тиісті мемлекеттің ұлттық заңнамасына сәйкес әкімшілік құқықбұзушылық туралы істер бойынша құқықтық көмек көрсету мәселелері бойынша қатынастарды жүзеге асыруға уәкілетті мемлекеттік мекеме не Қазақстан Республикасының немесе шет мемлекеттің соты;

1) Қазақстан Республикасының халықаралық шарты – Қазақстан Республикасының шет мемлекетпен (немесе мемлекеттермен) не халықаралық ұйыммен жазбаша нысанда жасасқан және мұндай келісімнің бір құжатта немесе өзара байланысты бірнеше құжаттарда болуына қарамастан, сондай-ақ оның нақты атауына қарамастан халықаралық құқықпен реттелетін халықаралық келісім;

2) құқықтық көмек – бір мемлекет сотының басқа мемлекеттің құзыретті органдарынан келіп түскен тапсырма немесе өтінішхат бойынша істі сотта қарау немесе сот актісін орындауды тану және шешу үшін қажетті процестік әрекеттерді жүргізуі;

4) тапсырма –басқа мемлекеттің аумағында құжаттарды тапсыру және жекелеген процестік әрекеттерді жүргізу туралы сот құжаты;

5) өтінішхат – жеке немесе заңды тұлғаның не соттың басқа мемлекеттің аумағында сот актісін тану және оның орындалуын шешу туралы өтінішпен жүгінуі болып табылады.

3. Соттар нақты мән-жайларды, сот төрелігі мен жалпы қоғамның мүдделерін негізге ала отырып, заңнамаға және/немесе Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарттарға сәйкес құқықтық көмек көрсетеді.

4. Егер Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шартта, Қазақстан Республикасының заңнамасында қамтылатын қағидалардан өзгеше қағидалар белгіленсе, халықаралық шарттардың қағидалары қолданылады.

Қазақстан Республикасының халықаралық шарты болмаған кезде, құқықтық көмек шет мемлекеттің құзыретті органының сұрау салуы немесе Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес Қазақстан Республикасы сотының сұрау салуы бойынша өзара түсіністік қағидаты негізінде көрсетілуі мүмкін.

5. Қазақстан Республикасының Соттары соттармен және шет мемлекеттердің басқа мекемелерімен азаматтық, отбасылық және қылмыстық істер бойынша құқықтық көмек көрсету мәселелері бойынша, сондай-ақ Әкімшілік құқық бұзушылық туралы істер бойынша халықаралық шартқа не Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес қатынастарды жүзеге асыруға уәкілетті орталық және аумақтық органдар арқылы өзара іс-қимыл жасайды.

6. Қазақстан Республикасы соттарының шет мемлекеттердің соттарымен және басқа мекемелерімен тікелей өзара іс-қимылына Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шартта көзделген жағдайларда ғана жол беріледі.

7. Шет мемлекеттердің соттары мен басқа мекемелерінің тапсырмаларын Қазақстан Республикасының Соттары оларды Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының жанындағы Соттардың қызметін қамтамасыз ету департаменті (Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының аппараты) (бұдан әрі – Департамент) немесе оның облыстардағы, астанадағы және республикалық маңызы бар қалалардағы аумақтық органдары (бұдан әрі - Соттар әкімшілері) арқылы алған кезде, егер Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шартта құжаттарды жіберудің өзге тәртібі көзделмесе орындайды.

Қарым-қатынас тәртібін бұза отырып, соттарға келіп түскен шет мемлекеттер соттарының немесе басқа мекемелерінің тапсырмалары орындалуға жатпайды және халықаралық шартқа не Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес қарым-қатынастарды жүзеге асыруға уәкілетті орталық немесе аумақтық орган арқылы бастамашыға қайтарылады.

8. "1993 жылғы 22 қаңтардағы Азаматтық, отбасылық және қылмыстық істер бойынша құқықтық көмек пен құқықтық қатынастар туралы конвенцияны және 2002 жылғы 7 қазандағы Азаматтық, отбасылық және қылмыстық істер бойынша құқықтық көмек пен құқықтық қатынастар туралы Конвенцияны іске асыру жөніндегі шаралар туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2004 жылғы 31 желтоқсандағы № 1453 қаулысының 2-тармағын орындау үшін Қазақстан Республикасы соттарының, шет мемлекеттер соттарының тапсырмалары, азаматтық және отбасылық істер бойынша соттардың шешімдерін тану және орындау туралы өтінішхаттар бойынша аталған конвенциялардың ережелерін орындауға Соттар әкімшілері уәкілетті.

Осы конвенцияларды іске асыру кезінде Сот әкімшілері тапсырмаларды орындауға байланысты жасалған тапсырмаларды, өтінішхаттарды, құжаттарды, сондай-ақ өтініштерді қанағаттандыру туралы сот актілерін конвенцияға қатысушы мемлекеттердің құзыретті шет органдарына тікелей, ал шет мемлекеттердің соттары мен басқа да мекемелерінің орындалмаған тапсырмаларын және қанағаттандырудан бас тарту немесе қайтару туралы сот актілерін – Департамент арқылы жібереді.

Соттар әкімшілерінің тапсырмаларды, өтінішхаттарды, сондай-ақ тапсырмаларды немесе өтінішхаттарды қарау нәтижелері бойынша шығарылған сот актілерін орындауға байланысты жасалған құжаттарды қарау мерзімі олардың түпнұсқалары келіп түскен күннен бастап 10 жұмыс күнінен аспауға тиіс.

2-тарау. Қазақстан Республикасы соттарының құқықтық көмек көрсетуі

9. Департаментке келіп түскен шет мемлекеттердің соттары мен басқа мекемелерінің тапсырмалары, олардың орындалуына кедергі келтіретін себептер болмаған кезде, олардың орындалуын ұйымдастыру үшін шет мемлекеттің құзыретті органы хабардар етіле отырып, аумақтылығы бойынша Соттар әкімшісіне жіберіледі.

10. Шет мемлекеттердің соттары мен басқа да мекемелерінің тапсырмаларын орындау хабарламаларды, басқа да құжаттарды тапсыруды және жіберуді, сондай-ақ өзге де процестік әрекеттерді орындауды, атап айтқанда, тараптарды, куәларды тыңдауды, сараптама жүргізуді, сол жерде қарап-тексеруді, құқықтық көмек көрсету шеңберінде орындалуы заңнамада немесе Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шартта не өзара түсіністік негізінде көзделген басқа да процестік әрекеттерді қамтиды.

Тапсырмалар сот отырысы барысында орындалады және хаттама жасалады.

11. Шет мемлекеттердің соттары мен басқа мекемелерінің тапсырмаларын, егер Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шартта өзгеше көзделмесе, Қазақстан Республикасының Соттары олар келіп түскен күннен бастап бір ай мерзімде Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен орындайды.

12. Тапсыруға жататын құжаттар шет тілінде жасалған немесе мемлекеттік және/немесе орыс тілдеріндегі аудармасымен бірге болмаған жағдайларда, егер ол оларды өз еркімен қабылдауға келіссе, олар алушыға тапсырылады.

Құжаттарды тапсыру тапсырылған күні бар растаумен, құжат тапсырылған адамның соттың елтаңбалы мөрімен және судьяның қолымен бекітілген растау құжатымен куәландырылады. Алушы құжатты қабылдаудан бас тартқан жағдайда, тапсырманы орындаушы құжатты алудан бас тарту себебін көрсете отырып, соңғысы қол қойған және соттың мөрімен куәландырылған бас тарту туралы актіні толтырады.

13. Егер тапсырма соттылығына жатпайтындығынан сот оны орындай алмаса, онда сот 5 жұмыс күні ішінде тапсырманы аумақтылығы бойынша басқа сотқа жібереді, бұл туралы 5 жұмыс күні ішінде Қазақстан Республикасының құзыретті органына хабарлануы тиіс.

14. Егер сот құжаттарын тапсыру қажет не оған қатысты процестік әрекеттер жүргізілуі тиіс адам құжаттарда көрсетілген мекенжай бойынша тұрмаса (жоқ болса), онда тапсырманы атқарушы сот жеке немесе заңды тұлғаларды тіркеу органдарына және/немесе басқа да уәкілетті органдар мен ұйымдарға тиісті сұрау салу арқылы оның тұрғылықты жерін (орналасқан жерін) анықтау жөнінде шаралар қабылдайды.

Көрсетілген адамның жаңа тұрғылықты жері (орналасқан жері) туралы мәліметтер болмаған жағдайда не тапсырманы орындауға кедергі келтіретін басқа да объективті жағдайлар болған кезде сот тапсырманы орындаудың мүмкін еместігі туралы ерікті нысанда акт жасайды, ол судьяның қолымен және соттың елтаңбалы мөрімен бекітіледі және тапсырманың орындалмау себептерін көрсете отырып, растауды толтырады.

15. Шет мемлекеттердің соттары мен басқа мекемелерінің тапсырмаларын орындаудан Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шартта көзделген негіздер бойынша толық немесе ішінара бас тартылуы мүмкін.

Қазақстан Республикасының халықаралық шарты болмаған кезде шет мемлекеттердің соттары мен басқа да мекемелерінің тапсырмаларын орындаудан Қазақстан Республикасы Азаматтық іс жүргізу кодексінің (бұдан әрі – АПК) 476-бабының екінші бөлігінде, Қазақстан Республикасы Қылмыстық процестік кодексінің (бұдан әрі – ҚПК) 569-бабының екінші бөлігінде және Қазақстан Республикасының Әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодексінің (бұдан әрі-ӘҚБтК) 882-бабының төртінші бөлігінде көзделген жағдайларда бас тартылуға тиіс.

Тапсырманы орындаудан бас тартқан не оны орындау мүмкін болмаған жағдайда сот Соттар әкімшісі және Департамент арқылы тапсырманы және оған қоса берілген құжаттарды шет мемлекеттің құзыретті органына қайтарады.

16. Сот тапсырмаларды орындау кезінде тиісті құжаттар (жауап алу хаттамасы, құжаттарды тапсыру туралы растау, шығыстар туралы анықтама және т.б.) судьяның қолымен бекітіледі, соттың елтаңбалы мөрімен куәландырылады және Соттар әкімшісіне жіберіледі.

Соттар әкімшісі процестік заңнаманың, Қазақстан Республикасының халықаралық шартының және осы Нұсқаулықтың талаптарына сәйкес тапсырмалардың орындалуына байланысты жасалған құжаттардың дұрыс ресімделуін тексереді және құжаттарды Қазақстан Республикасының немесе шет мемлекеттің құзыретті органына жібереді не анықталған бұзушылықтарды немесе кемшіліктерді жою үшін құжаттарды қайтарады.

17. Егер Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шартта өзгеше көзделмесе, өтінішхат Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен қаралады.

Өтінішхатты сот актісі пайдасына шығарылған тарап немесе оның сенімхат бойынша өкілі береді.

Шетелдік соттардың сот актілері АПК-нің 501-бабына сәйкес олар заңды күшіне енген сәттен бастап үш жыл ішінде орындалуын тануға және шешуге ұсынылады. Дәлелді себеппен өткізіп алынған мерзімді сот АПК-нің 126-бабында көзделген тәртіппен қалпына келтіреді.

18. Сот өтінішхатты Қазақстан Республикасының процестік заңнамасында белгіленген мерзімде қарайды.

Сот өтінішхатты қарау кезінде сот актісінің негізділігі туралы мәселелерді талқыламайды, ал Қазақстан Республикасының заңнамасында және халықаралық шартында көзделген талаптардың сақталғанын белгілеумен ғана шектелуге тиіс.

19. Шетелдік Соттың сот актісін Қазақстан Республикасының аумағында тану және орындауға рұқсат беруден Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шартта көзделген негіздер бойынша бас тартылуы мүмкін.

Қазақстан Республикасының халықаралық шарты болмаған жағдайда, Қазақстан Республикасының аумағында шетелдік Соттың сот актісін тану және орындауға рұқсат беруден АПК-нің 504-бабында және ҚПК-нің 608-бабының жетінші бөлігінде көзделген жағдайларда бас тартылуы тиіс.

20. Заңды күшіне енгеннен кейін өтінішхатты қанағаттандыру туралы сот актісі немесе оның куәландырылған көшірмесі одан әрі Қазақстан Республикасының немесе шет мемлекеттің құзыретті органына жіберу үшін Соттар әкімшісіне жолданады.

Өтінішхатты қанағаттандырудан бас тартылған немесе қайтарған жағдайда тиісті сот актісі немесе оның куәландырылған көшірмесі Соттар әкімшісі арқылы Департаментке жіберіледі, ол оны шет мемлекеттің құзыретті органына жібереді не анықталған бұзушылықтарды немесе кемшіліктерді жою үшін құжаттарды қайтарады.

3-тарау. Шет мемлекеттердің соттарына құқықтық көмек сұрап жүгіну

21. Тапсырмаға іс жүргізуінде жатқан судья не сот төрағасы қол қоюға және оны соттың елтаңбалы мөрімен куәландырылуға тиіс.

Тапсырманың нысаны мен мазмұны Қазақстан Республикасының халықаралық шартында айқындалады, оның негізінде тапсырма жасалады.

Қазақстан Республикасының халықаралық шарты болмаған жағдайда, соттар тапсырманы дайындау кезінде ҚПК-нің 560, 565-баптарын, ӘҚБтК-нің 881-бабының үшінші бөлігін және осы Нұсқаулықты басшылыққа алады.

22. Тапсырмада мыналар көрсетілуі тиіс:

1) шет мемлекеттің сұрау салынатын мекемесінің атауы;

2) тапсырма берген соттың атауы;

3) талап қоюшы мен жауапкер көрсетілген құқықтық көмек сұралатын істің атауы мен нөмірі;

4) жеке тұлға туралы деректер: тегі, аты, әкесінің аты (болған жағдайда), туған күні мен жері, тұратын жері, азаматтығы; заңды тұлға туралы: атауы, заңды мекенжайы немесе орналасқан жері, банктік реквизиттері мен фискалды кодтары;

5) жоғарыда көрсетілген тұлғалардың өкілдері болған жағдайда, олардың тегі, аты, әкесінің аты (болған жағдайда) және мекенжайы.

6) тапсырманың мазмұны, сондай-ақ оны орындау үшін қажетті басқа да мәліметтер.

Құжатты беру туралы тапсырмада алушының нақты мекенжайы мен табысталатын құжаттың атауы көрсетілуі керек.

23. Құжаттарды тапсыру туралы тапсырмаға тиісті түрде ресімделген, судьяның қолымен және соттың елтаңбалы мөрімен куәландырылған мынадай құжаттар:

1) сот талқылауының күні мен орны туралы хабарлама;

2) талап арыз көшірмесі;

3) басқа да құжаттар (азаматтық хал актілерінің көшірмелері, мекенжай анықтамалары және т.б.) қоса беріледі.

24. Егер Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шартта өзгеше көзделмесе, тапсырма мен оған қоса берілген құжаттар (талап арыз көшірмесі, сот хабарламалары, Қазақстан Республикасы соттарының сот актілері және т.б.) сұрау салынатын мемлекеттің ресми тіліне куәландырылған аудармасын қоса бере отырып, мемлекеттік және/немесе орыс тілдерінде жасалады.

25. Шет мемлекеттердің соттары мен басқа мекемелеріне тапсырмалар Қазақстан Республикасының құзыретті органына іс қаралатын күнге дейін кемінде 6 ай бұрын жіберілуге тиіс.

26. Егер Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шартта өзгеше көзделмесе, шет мемлекеттің соттарына немесе басқа мекемесіне жолданатын тапсырма Соттар әкімшісіне жіберіледі.

Соттар әкімшісі тапсырманың Қазақстан Республикасы заңнамасының, халықаралық шартының және осы Нұсқаулықтың талаптарына сәйкес ресімделуін тексеру қорытындылары бойынша оны Қазақстан Республикасының немесе шет мемлекеттің құзыретті органына жібереді не анықталған бұзушылықтарды немесе кемшіліктерді жою үшін құжаттарды қайтарады.

27. Өтінішхатты сот актісі пайдасына шығарылған тарап аумағында сот актісі орындалуы тиіс шет мемлекеттің құзыретті сотына береді. Ол сондай-ақ бірінші сатыда сот актісін шығарған сотқа берілуі мүмкін. Егер Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шартта өзгеше көзделмесе, бұл сот өтінішхатты Соттар әкімшісіне жібереді.

Соттар әкімшісі өтінішхатты Қазақстан Республикасы заңнамасының, халықаралық шартының және осы Нұсқаулықтың талаптарына сәйкес ресімделуін тексеру қорытындылары бойынша оны Қазақстан Республикасының немесе шет мемлекеттің құзыретті органына жібереді не анықталған бұзушылықтарды немесе кемшіліктерді жою үшін құжаттарды қайтарады.

28. Қазақстан Республикасы соттарының сот актілері сұрау салушы Тараптың заңнамасында көзделген орындаудың мерзімі өткенге дейін шет мемлекеттің аумағында орындауды тануға және шешуге ұсынылады. Дәлелді себеппен өтіп кеткен мерзім сұрау салынатын тараптың заңнамасында көзделген тәртіппен қалпына келтірілуге тиіс.

29. Өтінішхаттың нысаны мен мазмұны Қазақстан Республикасының халықаралық шартында айқындалады, оның негізінде өтінішхат жасалады.

30. Өндіріп алушының өтінішхатына бірінші сатыдағы сот мыналарды:

1) сот актісін не оның куәландырылған көшірмесін, сондай-ақ сот актісі заңды күшіне енгені және орындалуға жататыны туралы немесе егер бұл сот актісінің өзінен туындамаса, ол заңды күшіне енгенге дейін орындалуға жататыны туралы ресми құжатты;

2) процеске қатыспаған, қарсы сот актісі шығарылған тарап тиісті тәртіппен болғаны және сотқа уақтылы шақырылғаны, ал ол процестік әрекетке қабілетсіз болған жағдайда тиісті түрде ұсынылғаны туралы құжатты;

3) сот актісін жіберген сәтте оның ішінара орындалуын растайтын құжат;

4) тараптардың шарттық соттылық істері бойынша келісімін растайтын құжатты;

5) Қазақстан Республикасының халықаралық шартында көзделген өзге де құжаттарды қоса береді.

31. Егер Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шартта өзгеше көзделмесе, өтінішхат және оған қоса берілген құжаттар сұрау салынатын мемлекеттің ресми тіліне куәландырылған аудармасын қоса бере отырып, мемлекеттік және/немесе орыс тілдерінде жасалады.

32. Сот бұйрықтарын шығару кезінде тараптар Қазақстан Республикасының аумағында тұрған жағдайларды қоспағанда, шет мемлекеттердің аумағында сот бұйрықтарын орындауды тану және шешу көрсетілетін құқықтық көмек көлеміне кірмейді.

АПК-нің 138-бабы 1-бөлігінің 2) тармағына сәйкес, егер борышкердің тұрғылықты жері немесе орналасқан жері Қазақстан Республикасынан тыс жерде болса, судья арыз берушіге талап қою ісін жүргізу тәртібімен сотқа жүгіну қажеттігін түсіндіре отырып, сот бұйрығын шығару туралы арызды қайтарады.

33. Егер өндіріп алуға төленбеген мемлекеттік баж жататын болса, істі мәні бойынша қараған сот осы Нұсқаулықта көзделген тәртіппен мемлекеттік бажды өндіріп алу бөлігінде сот актісін шет мемлекеттің аумағында тану және орындауға рұқсат беру туралы өтінішхатпен жүгінеді.

On approval of the Instruction on provision by the courts of the Republic of Kazakhstan of legal assistance and applying for legal assistance to courts of foreign states

Order of the Head of the Department for Support of the Activity of the Courts under the Supreme Court of the Republic of Kazakhstan (apparatus of the Supreme Court of the Republic of Kazakhstan) dated May 11, 2016 No. 6001-16-7-6 / 196. Registered with the Ministry of Justice of the Republic of Kazakhstan on June 17, 2016 No. 13794

Unofficial translation

In accordance with part six of Article 476 of the Civil Procedure Code of the Republic of Kazakhstan dated October 31, 2015 I HEREBY ORDER AS FOLLOWS:

Footnote. Preamble is in the wording of the Acting Head of the Department for Support of the Activity of the Courts under the Supreme Court of the Republic of Kazakhstan (apparatus of the Supreme Court of the Republic of Kazakhstan) dated 24.04.2019 No. 3 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day its first official publication).

1. Approve the attached Instruction on provision by the courts of the Republic of Kazakhstan of legal assistance and applying for legal assistance to courts of foreign states.

2. The Department of International Relations and the Protocol of the Department for Support of the Activity of the Courts under the Supreme Court of the Republic of Kazakhstan (apparatus of the Supreme Court of the Republic of Kazakhstan) shall ensure:

1) State Registration of this Order with the Ministry of Justice of the Republic of Kazakhstan;

2) within ten calendar days after State Registration, the direction of this Order for official publication in periodicals and in the Legal Information System "Adilet";

3) within five working days from the date of receipt of the registered this Order, sending it to the Republican State Enterprise on the Basis of Economic Use “Republican Legal Information Center of the Ministry of Justice of the Republic of Kazakhstan” for inclusion in the Reference Control Bank of Regulatory Legal Acts of the Republic of Kazakhstan;

4) placement of this Order on the Internet resource of the Supreme Court of the Republic of Kazakhstan.

3. The control over execution of this Order shall be assigned to the Deputy Head of the Department for Support of the Activity of the Courts under the Supreme Court of the Republic of Kazakhstan (apparatus of the Supreme Court of the Republic of Kazakhstan) V.D. Fedotov.

4. This Order shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day its first official publication.

The Head of the Department
for Support of the Activity
of the Courts under the Supreme Court
of the Republic of Kazakhstan (apparatus
of the Supreme Court of the Republic of Kazakhstan)	I. Ispanov

Approved by Order of the Head of the Department for Support of the Activity of the Courts under the Supreme Court of the Republic of Kazakhstan (apparatus of the Supreme Court of the Republic of Kazakhstan) dated May 11, 2016 No. 6001-16-7-6/196

Instruction on provision by the courts of the Republic of Kazakhstan
of legal assistance and applying for legal assistance to courts of foreign states

Footnote. Instruction is in the wording of the Order of the Acting Head of the Department for Support of the Activity of the Courts under the Supreme Court of the Republic of Kazakhstan (apparatus of the Supreme Court of the Republic of Kazakhstan) dated 24.04.2019 No. 3 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day its first official publication).

Chapter 1. General Provisions

1. This Instruction on provision by the courts of the Republic of Kazakhstan of legal assistance and applying for legal assistance to the courts of foreign states (hereinafter referred to as the Instruction) details the provision by the courts of the Republic of Kazakhstan of legal assistance and appeal for legal assistance to the courts of foreign states in the field of international legal cooperation.

2. The concepts contained in this Instruction have the following meanings:

1) competent authority - a state institution or a court of the Republic of Kazakhstan or a foreign state authorized to conduct relations on provision of legal assistance in civil, family and criminal matters, as well as cases of administrative offenses in accordance with an international treaty or the national legislation of the relevant state;

2) an international agreement of the Republic of Kazakhstan - an international agreement concluded by the Republic of Kazakhstan with a foreign state (or states) or with an international organization in writing and governed by international law, regardless of whether such an agreement is contained in one document or in several related documents, and also regardless of its specific name;

3) legal assistance - the conduct by a court of one state, on behalf or request, received from the competent authorities of another state, of procedural actions necessary for trial of a case or recognition and permission to execute a judicial act;

4) order - a judicial document on delivery of documents and production of certain procedural actions in the territory of another state;

5) application - an appeal from an individual or legal entity, or a court with a request for recognition and permission to execute a judicial act in the territory of another state.

3. The courts provide legal assistance based on specific circumstances, the interests of justice and society as a whole, and in accordance with legislation and/or international treaties ratified by the Republic of Kazakhstan.

4. If an international treaty ratified by the Republic of Kazakhstan establishes rules other than those contained in the legislation of the Republic of Kazakhstan, the rules of the international treaty shall apply.

In the absence of an international treaty of the Republic of Kazakhstan, legal assistance may be provided on the basis of a request from a competent authority of a foreign state or requested by a court of the Republic of Kazakhstan in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan on the principle of reciprocity.

5. Courts of the Republic of Kazakhstan cooperate with courts and other institutions of foreign states on issues of providing legal assistance in civil, family and criminal cases, as well as cases of administrative offenses through central and territorial authorities authorized to conduct relations in accordance with an international treaty or the legislation of the Republic Kazakhstan.

6. Direct interaction of the courts of the Republic of Kazakhstan with courts and other institutions of foreign states shall be allowed only in cases provided by the international treaty ratified by the Republic of Kazakhstan.

7. Orders of courts and other institutions of foreign states shall be executed by the courts of the Republic of Kazakhstan upon receipt of them through the Department for Support of the Activities of the Courts under the Supreme Court of the Republic of Kazakhstan (apparatus of the Supreme Court of the Republic of Kazakhstan) (hereinafter - the Department) or its territorial authorities in the regions, capital and cities of the republican significance ​​(hereinafter referred to as the Administrators of the Courts), unless another procedure for sending documents shall be provided in an international treaty ratified by the Republic of Kazakhstan.

Orders of courts or other institutions of foreign states that have come to the courts in violation of the order of relations shall not be subject to execution and returned to the initiator through a central or territorial authority authorized to conduct relations in accordance with an international agreement or the legislation of the Republic of Kazakhstan.

8. In pursuance of Paragraph 2 of the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 31, 2004 No. 1453 “On measures to implement the Convention on Legal Assistance and Legal Relations in Civil, Family and Criminal Cases of January 22, 1993 and the Convention on Legal Assistance and Legal Relations in Civil, Family and Criminal Cases of October 7, 2002”, the Administrators of the Courts shall be authorized to comply with the provisions of these conventions on behalf of the courts of the Republic of Kazakhstan, courts of foreign states, and applications for recognition and enforcement of court decisions in civil and family cases.

When implementing these conventions, the Administrators of the Courts send orders, petitions, documents drawn up in connection with the execution of orders, as well as judicial acts on satisfaction of applications directly to the competent authorities of the states parties to the conventions, and unfulfilled orders of courts and other institutions of foreign states and judicial acts of refusal in satisfaction or return of the application - through the Department.

The term for consideration by the Administrators of the Courts of orders, petitions, as well as documents drawn up in connection with the execution of orders, or judicial acts issued as a result of consideration of petitions, shall not exceed 10 working days from the date of receipt of their originals.

Chapter 2. Provision of legal assistance by the courts of the Republic of Kazakhstan

9. Orders of courts and other institutions of foreign states received by the Department, in the absence of reasons preventing their execution, shall be sent by territoriality to the Administrator of the courts to organize their execution, with notification to the competent authority of the foreign state.

10. The execution of orders of courts and other institutions of foreign states includes the delivery and forwarding of notices, other documents, as well as the performance of other procedural actions, in particular, hearing of the parties, witnesses, examination, on-site examination, other procedural actions, the implementation of which as part of the provision legal assistance shall be provided by law or an international treaty ratified by the Republic of Kazakhstan, or on the basis of reciprocity. The orders shall be executed during the trial and recorded.

11. Orders of courts and other institutions of foreign states shall be executed by the courts of the Republic of Kazakhstan within one month from the date of their receipt in the manner prescribed by the legislation of the Republic of Kazakhstan, unless otherwise provided by an international treaty ratified by the Republic of Kazakhstan.

12. In cases where the documents to be handed in shall be drawn up in a foreign language or not accompanied by a translation into the state and/or Russian languages, they shall be handed to the recipient if he agrees to accept them voluntarily.

The delivery of documents shall be certified by a confirmation containing the date of delivery, the signature of person to whom document was handed, sealed with the official stamp of court and signature of judge. In the event of the recipient's refusal to accept documents, the executor of the order draws up a refusal act indicating the reasons for refusal to receive, which is signed last and certified by official seal of court.

13. If the order cannot be executed by the court to which it was sent due to lack of jurisdiction, then the court shall forward the order by territoriality to another court within 5 business days, about which the competent authority of the Republic of Kazakhstan must be informed within 5 business days.

14. If the person to whom court documents must be handed over or for which procedural steps should be taken does not live (is not) at the address indicated in the documents, then the court executing the order takes measures to establish its place of residence (location) by sending a corresponding request to registration authorities of individuals or legal entities and/or other authorized authorities and organizations.

In the absence of information about the new place of residence (location) of the specified person or in the presence of other objective circumstances that impede the execution of the order, the court draws up in an arbitrary form an act on impossibility of execution of order, which shall be sealed by the judge’s signature and official seal of court, and fills out a confirmation indicating reasons for non-execution of order.

15. The execution of orders of courts and other institutions of foreign states may be refused in whole or in part on the grounds provided by an international treaty ratified by the Republic of Kazakhstan.

In the absence of an international treaty of the Republic of Kazakhstan, the execution of orders of courts and other institutions of foreign states should be refused in the cases provided by part two of Article 476 of the Civil Procedural Code of the Republic of Kazakhstan (hereinafter referred to as the CPC), part two of Article 569 of the Criminal Procedure Code of the Republic of Kazakhstan (hereinafter referred to as the CPC) and part four of Article 882 of the Code of the Republic of Kazakhstan on Administrative Offenses (hereinafter referred to as the Code of Administrative Offenses).

In case of refusal to execute the order or impossibility of its execution, the court shall return the order and documents attached to the competent authority of foreign state to the competent authority of foreign state.

16. When executing orders by the court, the relevant documents (interrogation protocol, confirmation of delivery of documents, certificate of expenses, etc.) shall be affixed with judge’s signature, certified by court’ official seal and sent to the court administrator.

The Administrator of the Courts verifies the correctness of execution of documents drawn up in connection with the execution of instructions in accordance with the requirements of the procedural legislation, the international treaty of the Republic of Kazakhstan and this Instruction and sends the documents to the competent authority of the Republic of Kazakhstan or a foreign state or returns documents to eliminate the revealed violations or shortcomings.

17. The petition shall be considered in the manner prescribed by the legislation of the Republic of Kazakhstan, unless otherwise provided by an international treaty ratified by the Republic of Kazakhstan.

The petition shall be filed by the party in whose favor the judicial act shall be issued or by its representative by power of attorney.

Judicial acts of foreign courts in accordance with Article 501 of the Civil Procedural Code shall be presented for recognition and permission to execute within three years from the date of their entry into force. The period missed for good reason shall be restored by the court in the manner prescribed by Article 126 of the Code of Civil Procedure.

18. The petition shall be considered by the court within the time period established by the procedural legislation of the Republic of Kazakhstan.

When considering the petition, the court does not understand the validity of the judicial act, but should only be limited to establishing that the conditions provided by the legislation and the international treaty of the Republic of Kazakhstan shall be met.

19. Recognition and authorization of execution on the territory of the Republic of Kazakhstan of a judicial act of a foreign court may be refused on the grounds stipulated by an international treaty ratified by the Republic of Kazakhstan.

In the absence of an international treaty of the Republic of Kazakhstan, the recognition and authorization of execution on the territory of the Republic of Kazakhstan of a judicial act of a foreign court shall be refused in cases provided by Article 504 of the Civil Procedural Code and part seven of Article 608 of the Criminal Procedure Code.

20. After the entry into force of the judicial act on satisfaction of petition or its certified copy shall be sent to the Administrator of the Courts for further transfer to the competent authority of the Republic of Kazakhstan or a foreign state.

In case of refusal to satisfy or return the application, the relevant judicial act or its certified copy shall be sent through the Administrator of the Courts to the Department, which sends it to the competent authority of the foreign state or returns documents to eliminate the revealed violations or deficiencies.

Chapter 3. Apply for legal assistance to courts of foreign states

21. The order must be signed by the judge in the process of proceedings, or by the chairman of the court and certified by official seal of the court.

The form and content of order shall be determined by the international agreement of the Republic of Kazakhstan, on the basis of which the order shall be drawn up.

In the absence of an international treaty of the Republic of Kazakhstan, the courts shall be guided by Articles 560, 565 of the Criminal Procedure Code, part three of Article 881 of the Code of Administrative Offenses and this Instruction when drawing up an order.

22. The order must indicate:

1) name of the requested institution of a foreign state;

2) name of the court from which the order comes;

3) name and number of the case in which legal assistance shall be requested, indicating the plaintiff and defendant;

4) data on an individual: surname, name, patronymic (if any), date and place of birth, place of residence, citizenship; legal entity: name, legal address or location, bank details and fiscal codes;

5) if there are representatives of the above mentioned persons, their surnames, names, patronymics (if any) and addresses;

6) content of the order, as well as other information necessary for its execution.

The order for delivery of document must also indicate the exact address of the recipient and name of the document to be handed.

23. The following documents duly executed, certified by judge’s signature and the court’s official seal, shall be attached to the order for delivery of documents:

1) a notice of the date and place of the trial;

2) copies of the statement of claim;

3) other documents (copies of acts of civil status, address certificates, etc.).

24. Unless otherwise provided by an international treaty ratified by the Republic of Kazakhstan, the order and the documents attached thereto (copy of the statement of claim, judicial notices, judicial acts of the courts of the Republic of Kazakhstan, etc.) shall be prepared in the state and/or Russian languages with an appendix to them a certified translation into the official language of the requested state.

25. Instructions to the courts and other institutions of foreign states should be sent to the competent authority of the Republic of Kazakhstan no later than 6 months before the day the case shall be examined.

26. Unless otherwise provided by an international treaty ratified by the Republic of Kazakhstan, an order addressed to a court or other institution of a foreign state shall be sent to the Administrator of the Courts.

The Administrator of the Courts, following the results of checking the execution of the order for compliance with the requirements of the legislation, the international treaty of the Republic of Kazakhstan and this Instruction, sends it to the competent authority of the Republic of Kazakhstan or a foreign state or returns documents to eliminate the revealed violations or deficiencies.

27. The petition shall be submitted by the party in whose favor the judicial act is issued to the competent court of a foreign state in whose territory the judicial act shall be subject to execution. It can also be filed with the court, which passed the judicial act in the first instance. Unless otherwise provided by an international treaty ratified by the Republic of Kazakhstan, this court shall send the application to the Administrator of the Courts.

The Administrator of the Courts, following the results of checking the application for compliance with the requirements of the legislation, the international treaty of the Republic of Kazakhstan and this Instruction, sends it to the competent authority of the Republic of Kazakhstan or a foreign state or returns documents to eliminate the revealed violations or deficiencies.

28. Judicial acts of the courts of the Republic of Kazakhstan shall be presented for recognition and authorization of execution in the territory of a foreign state before the expiration of the statute of limitations provided by the legislation of the requested party. The period missed for good reason shall be restored in the manner prescribed by the legislation of the requested party.

29. The form and content of petition shall be determined by the international treaty of the Republic of Kazakhstan, on the basis of which the petition shall be compiled.

30. The court of first instance shall attach to the request of the claimant:

1) judicial act or its certified copy, as well as an official document that the judicial act has entered into legal force and shall be subject to execution or that it must be executed before it comes into legal force, if this does not follow from the judicial act itself;

2) a document from which it follows that the party against which the judicial act was passed that did not take part in the process was duly and promptly summoned to court, and in the event of its procedural incapacity, was properly presented;

3) a document confirming the partial execution of a judicial act at the time of its transfer;

4) a document confirming the agreement of the parties on matters of contract jurisdiction;

5) other documents provided by the international treaty of the Republic of Kazakhstan.

31. Unless otherwise provided by an international treaty ratified by the Republic of Kazakhstan, the application and documents attached thereto shall be prepared in the state and/or Russian languages ​​with the addition of a certified translation into the official language of the requested state.

32. The recognition and authorization of execution of court orders in the territory of foreign states shall not be included in the scope of legal assistance provided, unless at the time of issuing the court orders the parties were living in the territory of the Republic of Kazakhstan.

According to Paragraph 2) of part 1 of Article 138 of the Civil Procedural Code, if the place of residence or location of debtor is outside the Republic of Kazakhstan, the judge shall return a statement on a court order explaining to the applicant the need to appeal to the court in a lawsuit.

33. If an unpaid state fee is subject to recovery, the court that examined the case on the merits shall apply for recognition and authorization of execution of a judicial act in the territory of a foreign state regarding the collection of the state duty in the manner prescribed by this Instruction.