Монополиялық жоғары бағаны анықтау жөніндегі әдістемені бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрінің 2016 жылғы 24 қарашадағы № 486 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2016 жылғы 22 желтоқсанда № 14552 болып тіркелді. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрінің 2018 жылғы 4 мамырдағы № 173 бұйрығымен

Ескерту. Күші жойылды – ҚР Ұлттық экономика министрінің 04.05.2018 № 173 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

2015 жылғы 29 қазандағы Қазақстан Республикасы Кәсіпкерлік кодексінің 88-бабының 17) тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

1. Қоса беріліп отырған Монополиялық жоғары бағаны анықтау жөніндегі әдістеме бекітілсін.

2. "Монополиялық жоғары бағаны анықтау жөніндегі әдістемені бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрінің 2015 жылғы 2 сәуірдегі № 301 бұйрығының (Қазақстан Республикасының Нормативтік құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 10721 болып тіркелген, 2015 жылғы 29 сәуірде "Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесінде жарияланған) күші жойылды деп танылсын.

3. Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігінің Табиғи монополияларды реттеу және бәсекелестікті қорғау комитеті заңнамада белгіленген тәртіппен:

1) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді;

2) осы бұйрық Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін оның көшірмелерін баспа және электрондық түрде күнтізбелік он күн ішінде мерзімді баспа басылымдарында және "Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесінде ресми жариялауға, сондай-ақ тіркелген бұйрықты алған күннен бастап бес жұмыс күні ішінде Қазақстан Республикасы нормативтық құқықтық актілерінің эталондық бақылау банкіне енгізу үшін Республикалық құқықтық ақпарат орталығына жіберуді;

3) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігінің интернет-ресурсында орналастыруды;

4) осы бұйрық Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін он жұмыс күні ішінде Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігінің Заң департаментіне осы тармақтың 1), 2) және 3) тармақшаларында көзделген іс-шаралардың орындалуы туралы мәліметтерді ұсынуды қамтамасыз етсін.

4. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика вице-министріне жүктелсін.

5. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасы
Ұлттық экономика министрі	Қ. Бишімбаев

Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрінің 2016 жылғы 24 қарашадағы № 486 бұйрығымен бекітілген

Монополиялық жоғары бағаны анықтау жөніндегі әдістеме

1. Монополиялық төмен бағаны анықтау жөніндегі әдістеме (бұдан әрі – Әдістеме) 2015 жылғы 29 қазандағы Қазақстан Республикасы Кәсіпкерлік кодексінің (бұдан әрі – Кодекс) 88-бабының 17) тармақшасына сәйкес әзірленді.

Осы Әдістеменің мақсаты тиісті тауар нарығында үстем немесе монополиялық жағдайға ие нарық субъектісі (бұдан әрі – Субъект) белгілейтін монополиялық жоғары бағаны айқындау болып табылады.

2. Осы Әдістеме монополиялық жоғары бағаны белгілеуден көрінетін үстем немесе монополиялық жағдайды теріс пайдалану бөлігінде Қазақстан Республикасының бәсекелестікті қорғау саласындағы заңнаманың бұзылуы анықталған кезде қолданылады.

3. Осы Әдістемеде қолданылатын ұғымдар мен терминдер Қазақстан Республикасының заңдарында және Кодексте айқындалатын мағыналарда пайдаланылады.

Осы Әдістемеде тауар деп азаматтық айналым объектісі болып табылатын тауар, жұмыс, көрсетілетін қызмет түсініледі.

4. Монополиялық жоғары бағаны белгілеу туралы мәліметтерді қарау шеңберінде монополияға қарсы орган ведомствосы мынадай іс-әрекеттерді жүргізеді:

1) тауар нарығында бағаларды мемлекеттік реттеудің болу фактісін белгілейді;

2) Кодекспен бекітілген бәсекелестік нарықта қандай да бір тауарды өндіруге, өткізуге немесе сатып алуға арналған мемлекеттің айрықша құқығының (мемлекеттік монополия) болу фактісін белгілейді;

3) тиісті тауар нарығында нарық субьектісінің үстемдік үлесін белгілейді.

5. Осы Әдістеменің 4-тармағының 1) және 2) тармақшаларында көзделген шарттардың біреуі белгіленген жағдайда, монополиялық жоғары бағаны белгілеу туралы тергеп-тексеру жүргізілмейді.

6. Монополияға қарсы органның ведомствосы монополияға қарсы заңнаманы бұзушылық белгілерінің болуын көрсететін нақты деректерді анықтау мақсатында тауар нарығындағы тауар өндіру (өткізу) бағасының және көлемдерінің серпініне, оның ішінде:

1) Субъектінің жағдайы үстем деп танылған тауардың бағасын Субъектінің тиісті және салыстырмалы тауар нарығында басқа нарық субъектілерінің сондай тауар бағасынан асатын етіп белгілеуіне;

2) тиісті немесе салыстырмалы тауар нарығында баға өсуінің тиісті қарқындарымен салыстырғанда Субъектінің жағдайы үстем деп танылған тауар бағасының өсу қарқынының артуына;

3) физикалық сипатын (мысалы, тауар бірлігінің салмағын) төмендету арқылы Субъектінің жағдайы үстем деп танылған тауар бағасының көтерілуіне;

4) өндіру немесе беру мүмкіндігі болған кезде тұтынушылардың сұранысы немесе тапсырыстары бар тауарларды өндіру және (немесе) беру көлемін негізсіз қысқартуға немесе өндіруді және (немесе) беруді тоқтатуға талдау жүргізеді.

7. Үстем үлесі 90 пайыз және одан астам субъектілер үшін монополияға қарсы органның ведомствосы монополияға қарсы заңнаманы бұзушылық белгілерінің болуын көрсететін нақты деректерді анықтау мақсатында тауарды өндірудің (өткізудің) өзіндік құнына және рентабельділігіне, оның ішінде:

1) Субъектінің тауары бірлігінің өндірістік өзіндік құнының өсуінен кезең шығыстары өсуінің артуына;

2) Субъектінің өндірістік персоналы жалақысының өсу қарқынымен салыстырғанда әкімшілік персонал жалақысының өсу қарқынының ұлғаюына;

3) Субъектіде сала немесе өңір бойынша орташа айлық жалақыдан орташа айлық жалақы деңгейінің артуына қосымша талдау жүргізеді.

8. Нарық субъектісінің іс-әрекеттерінде Қазақстан Республикасы монополияға қарсы заңнамасын бұзушылық белгілерінің болуын көрсететін нақты деректер болған жағдайда, монополияға қарсы органның ведомствосы тергеп-тексеру жүргізу туралы бұйрық шығарады.

9. Тергеп-тексеру жүргізу кезінде Субъектінің монополиялық жоғары бағаны белгілеу жөніндегі іс-әрекеттерін растайтын фактілердің болуын белгілеу қажет.

10. Егер субъектінің үстем үлесі 90 және одан астам пайызды құраған, сондай-ақ салыстырмалы тауар нарығы болмаған жағдайда, монополиялық жоғары бағаны айқындау Әдістеменің 14-тармағына сәйкес жүргізіледі.

11. Салыстырмалы тауар нарығын анықтау Кодекстің 175-бабы

3-тармағының бірінші бөлігінде көзделген өлшемшарттар бойынша жүзеге асырылады.

12. Монополияға қарсы органның ведомствосы тиісті тауар нарығындағы тауардың бәсекелес бағасын айқындайды.

Бәсекелестік жағдайда Субъектімен бір тұлғалар тобына кірмейтін нарық субъектілері белгілейтін, осы тауар нарығындағы тауардың ең жоғары бағасы тауардың бәсекелестік бағасы болып табылады. Бұл ретте, нарық субъектілерінің дербес жасаған іс-әрекеттері тиісті тауар нарығындағы тауарлар айналымының жалпы жағдайына олардың әрқайсысының біржақты ықпал ету мүмкіндігін тиімді шектейтін жарыстастығы шартына сәйкес келетін нарық субъектілері ескеріледі.

Нақ сол тауар нарығындағы бәсекелестік бағаны белгілеу мүмкін болмаған жағдайда, салыстырмалы тауар нарығындағы, оның ішінде Қазақстан Республикасының шегінен тыс жерлердегі салыстырмалы тауар нарығындағы тауар бағасымен салыстыру жүргізіледі.

Бәсекелестік бағаны айқындау кезінде тауардың сапалық параметрлері ескеріледі.

Тергеп-тексеру объектісі тауарының бағасын Қазақстан Республикасынан тыс жерлердегі салыстырмалы тауар нарығындағы тауардың бәсекелес бағасымен салыстырмалы жүргізу монополияға қарсы органның ведомствасы басшысының немесе орынбасарының тапсырмасы бойынша жүзеге асырылады.

Салыстырмалы тауар нарығында бәсекелестік жағдайында қалыптасқан бағаны не салыстырмалы тауар нарығын, оның ішінде Қазақстан Республикасының шегінен тыс жерлерде айқындау мүмкін болмаған жағдайда шығыстар мен пайданы талдау жүргізіледі және негізделген бағасы айқындалады.

13. Егер Субъект белгілеген баға бәсекелестік бағадан асып түсетін болса немесе бәсекелестік бағаны анықтау мүмкін болмаса, монополияға қарсы органның ведомствосы осындай тауарды өндіру мен өткізу қажеттілігін, шығыстар мен пайданы бағалау мақсатында шығыстар мен пайдаға талдау жүргізеді.

14. Шешім қабылдау үшін монополияға қарсы органның ведомствосы талдау, оның ішінде:

1) Субъектінің қаржы-шаруашылық қызметіне;

2) өндіріс шығасыларының ұлғаю себептерін анықтау мақсатында Субъектінің жағдайы үстем деп танылған тауардың өндірістік және толық өзіндік құнының серпініне;

3) Субъектінің жағдайы үстем деп танылған тауардан Субъектінің алатын пайдасына;

4) Субъектінің жағдайы үстем деп танылған тауар бағасының серпініне;

5) Субъектінің тауар өндіру (өткізу) көлемінің серпініне;

6) өндірістік қуаттарды пайдалануға;

7) нәтижесінде Субъектінің жағдайы үстем деп танылған тауар бағасы тікелей немесе жанама қалыптастырылатын шарттарға;

8) өндірістік шығындарға және кезең шығыстарына;

9) Субъектінің инвестициялық бағдарламасына;

10) кредиторлар мен қаржы ұйымдары алдындағы міндеттемелеріне жүргізеді.

15. Қосымша негіздеме Қажет болған кезде Субъектінің жағдайы үстем деп танылған тауар бағасының, өзіндік құнының (шығындардың жекелеген баптары) және рентабельділік деңгейінің өсу қарқыны басқа нарық субъектілерімен салыстырылады.

Айталық, егер осы бойынша Субъектінің жағдайы үстем деп танылған тауар бағасының, өзіндік құнының, пайдасы мен рентабельділіктің өсу қарқыны басқа нарық субъектілерінің осы көрсеткіштерінің өсу қарқынынан айтарлықтай асатын ықтимал болса, бұл монополиялық жоғары бағаларды белгілеу бөлігінде үстем жағдайды теріс пайдаланудың мүмкін болатындығын қосымша растай алады.

16. Субъектінің жағдайы үстем деп танылған тауар өндірумен (өткізумен) тікелей байланысты қажетті шығындар мен пайданы айқындау кезінде мыналар ескеріледі:

1) өзіндік құнға кіретін материалдық шығыстар растайтын құжаттарда (шарттар, шот-фактуралар) көзделген бағаларды және материалдық ресурстардың физикалық көлемін негізге ала отырып, тауардың бір бірлігін шығаруға арналған шикізат, материалдар, отын, материалдық ресурстар энергиясы шығысының қолданылатын нормаларынан және жылдық нормаларынан шыға келе айқындалады;

2) еңбек жағдайлары үшін еңбек заңнамасына сәйкес еңбекақы төлеу жүйесінде көзделген қосымша ақылар мен үстемеақылар төлеуді қоса алғанда, персоналға еңбекақы төлеуге жұмсалған шығыстар;

3) Субъектінің есепке алу саясатында көзделген әдісті пайдалана отырып айқындалатын амортизациялық аударымдар;

4) қарыз қаражаттары үшін сыйақы төлеуге арналған шығыстар;

5) Субъектінің тауар өндіруіне (өткізуіне) тікелей қатысты басқа да шығыстар;

6) кәсіпорынның тиімді жұмыс істеуін және дамуын қамтамасыз ететін пайда деңгейі.

Пайда Субъектінің жағдайы үстем деп танылған тауарды өндіруден (өткізуден) алынған табыс және тауарды өндіру және өткізу үшін қажетті негізделген шығыстар мен нақты төленген салықтар арасындағы айырма ретінде айқындалады.

Субъектінің дамуы үшін талап етілетін қажетті пайданың шамасы өндірілетін (өткізілетін) тауардың өзгешелігін, тауар нарығының ерекшелігін және Субъектінің жұмыс істеу шарттарын көрсетуі, сондай-ақ:

жаңа активтерді құруға, қолда бар активтерді кеңейтуге, жаңартуға, реконструкциялауға және техникалық қайта жарақтандыруға инвестицияларды;

тәуекел деңгейін (өндірудің немесе тұтынудың маусымдық сипаты, климаттық факторларға жоғары тәуелділік);

Қазақстан Республикасының Еңбек кодексіне сәйкес ұжымдық шарттарда, Бас, салалық және өңірлік келісімдерде көзделген міндеттемелерді;

жекешелендіру және концессия шарттарында, лицензиялық келісімдерде, инвестициялық шарттарда және Қазақстан Республикасының мемлекеттік органдарымен, оның ішінде әлеуметтік жауапкершілік бойынша өзге де келісімдерде көзделген міндеттемелерді;

Қазақстан Республикасының заңнамасын бұзғаны үшін айыппұл санкцияларынан басқа, Қазақстан Республикасының заңнамалық актілерінде көзделген өзге де төлемдерді ескеруі тиіс.

17. Субъектінің тауардың бір бірлігіне қажетті шығындары мен пайдасын бағалау кезінде қажет болған кезде тиісті немесе салыстырмалы тауар нарығындағы басқа нарық субъектілерінің ұқсас шығындары мен пайдасын салыстырмалы талдау әдісі қолданылуы мүмкін.

18. Егер олардың негізінде тергеу басталған материалдарда шартқа Субъектінің жағдайы үстем деп танылған тауар бағасын көтеруге әкеп соғатын белгілі бір талаптарды енгізу арқылы Субъектінің жағдайы үстем деп танылған тауар бағасын жасанды көтерумен байланысты бұзушылық көрсетілсе, шарттарға талдау жүргізу қажет.

Егер олардың негізінде тергеу басталған материалдарда тауардың физикалық сипаттамаларын төмендету арқылы бағаны жасырын көтерумен байланысты бұзушылықтар көрсетілсе, монополияға қарсы органның ведомствосы сарапшыларды тарта отырып, Субъект тауарының сипаттамаларына сараптама жүргізеді.

19. Тергеу нәтижелері бойынша лауазымды тұлға (лауазымды тұлғалар) Кодекстің 221-бабына сәйкес қорытынды дайындайды.

20. Монополиялық жоғары баға белгіленген жағдайда, монополияға қарсы органның ведомствосы Кодекстің 225-бабына сәйкес монополиялық кірісті айқындайды.

Об утверждении Методики по выявлению монопольно высокой цены

Приказ Министра национальной экономики Республики Казахстан от 24 ноября 2016 года № 486. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 22 декабря 2016 года № 14552. Утратил силу приказом Министра национальной экономики Республики Казахстан от 4 мая 2018 года № 173 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования)

Сноска. Утратил силу приказом Министра национальной экономики РК от 04.05.2018 № 173 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

В соответствии с подпунктом 17) статьи 88 Предпринимательского кодекса Республики Казахстан от 29 октября 2015 года ПРИКАЗЫВАЮ:

1. Утвердить прилагаемую Методику по выявлению монопольно высокой цены.

2. Признать утратившим силу приказ Министра национальной экономики Республики Казахстан от 2 апреля 2015 года № 301 "Об утверждении Методики по выявлению монопольно высокой цены" (зарегистрированный в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов Республики Казахстан за № 10721, опубликованный в Информационно-правовой системе "Әділет" от 29 апреля 2015 года).

3. Комитету по регулированию естественных монополий и защите конкуренции Министерства национальной экономики Республики Казахстан в установленном законодательством порядке обеспечить:

1) государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

2) направление копии настоящего приказа в печатном и электронном виде на официальное опубликование в периодические печатные издания и информационно-правовую систему "Әділет" в течение десяти календарных дней после его государственной регистрации в Министерстве юстиции Республики Казахстан, а также в Республиканский центр правовой информации в течение пяти рабочих дней со дня получения зарегистрированного приказа для включения в эталонный контрольный банк нормативных правовых актов Республики Казахстан;

3) размещение настоящего приказа на интернет-ресурсе Министерства национальной экономики Республики Казахстан;

4) в течении десяти рабочих дней после государственной регистрации настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан представление в Юридический департамент Министерства национальной экономики Республики Казахстан сведений об исполнении мероприятий, предусмотренных подпунктами 1), 2) и 3) настоящего пункта.

4. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на курирующего вице-министра национальной экономики Республики Казахстан.

5. Настоящий приказ вводится в действие со дня его первого официального опубликования.

Министр
национальной экономики
Республики Казахстан	К. Бишимбаев

Утверждена приказом Министра национальной экономики Республики Казахстан от 24 ноября 2016 года № 486

Методика по выявлению монопольно высокой цены

1. Методика по выявлению монопольно высокой цены (далее – Методика) разработана в соответствии с подпунктом 17) статьи 88 Предпринимательского кодекса Республики Казахстан от 29 октября 2015 года (далее – Кодекс).

Целью настоящей Методики является определение монопольно высокой цены, устанавливаемой субъектом рынка, занимающим доминирующее или монопольное положение на соответствующем товарном рынке (далее – Субъект).

2. Настоящая Методика применяется при выявлении нарушений законодательства Республики Казахстан в области защиты конкуренции, в части злоупотребления доминирующим или монопольным положением, выразившемся в установлении монопольно высокой цены.

3. Понятия и термины, применяемые в настоящей Методике, используются в значениях, определяемых в законах и Кодексе Республики Казахстан.

Под товаром в настоящей Методике понимаются товар, работа, услуга, являющиеся объектом гражданского оборота.

4. В рамках рассмотрения сведений об установлении монопольно высокой цены ведомство антимонопольного органа проводит следующие действия:

1) устанавливает факт наличия государственного регулирования цен на товарном рынке;

2) устанавливает факт наличия закрепленного Кодексом исключительного права государства на производство, реализацию или покупку какого-либо товара на конкурентном рынке (государственная монополия);

3) устанавливает долю доминирования субъекта рынка на соответствующем товарном рынке.

5. В случае установления одного из условий, предусмотренных подпунктами 1) и 2) пункта 4 настоящей Методики, расследование об установлении монопольно высокой цены не проводится.

6. Ведомство антимонопольного органа с целью выявления фактических данных, указывающих на наличие признаков нарушений законодательства Республики Казахстан в области защиты конкуренции, проводит анализ динамики цен и объемов производства (реализации) товара на товарном рынке, в том числе:

1) установление Субъектом цены на товар, по которому положение Субъекта признано доминирующим, превышающей цены на такой же товар других субъектов рынка на соответствующем или сопоставимом товарном рынке;

2) превышение темпов роста цен на товар, по которому положение Субъекта признано доминирующим, по сравнению с соответствующими темпами роста цен на соответствующем или сопоставимом товарном рынке;

3) повышение цен на товар, по которому положение Субъекта признано доминирующим, путем снижения физических характеристик (например, вес единицы товара);

4) необоснованное сокращение объемов производства и (или) поставки или прекращение производства и (или) поставки товаров, на которые имеются спрос или заказы потребителей, при наличии возможности производства или поставки.

7. Для Субъектов с долей доминирования 90 процентов и более, ведомство антимонопольного органа с целью выявления фактических данных, указывающих на наличие признаков нарушений законодательства Республики Казахстан в области защиты конкуренции, дополнительно проводит анализ себестоимости и рентабельности производства (реализации) товара, в том числе:

1) превышение роста расходов периода над ростом производственной себестоимости единицы товара Субъекта;

2) увеличение темпов роста заработной платы административного персонала по сравнению с темпами роста заработной платы производственного персонала Субъекта;

3) превышение у Субъекта уровня среднемесячной заработной платы над среднемесячной заработной платой по отрасли или региону.

8. В случае наличия фактических данных, указывающих на наличие в действиях субъекта рынка признаков нарушений законодательства Республики Казахстан в области защиты конкуренции, ведомством антимонопольного органа издается приказ о проведении расследования.

9. При проведении расследования необходимо установить наличие фактов, подтверждающих действия Субъекта по установлению монопольно высокой цены.

10. В случае, если у Субъекта доля доминирования составляет 90 процентов и более, а также отсутствует сопоставимый товарный рынок, определение монопольно высокой цены производится согласно пункту 14 Методики.

11. Выявление сопоставимого товарного рынка осуществляются по критериям, предусмотренным частью первой пункта 3 статьи 175 Кодекса.

12. Ведомство антимонопольного органа определяет конкурентную цену товара на соответствующем товарном рынке.

Конкурентной ценой товара является максимальная цена товара на данном товарном рынке, которую в условиях конкуренции устанавливают субъекты рынка, не входящие в одну группу лиц с Субъектом. При этом, учитываются субъекты рынка, соответствующие условию состязательности субъектов рынка, при которой их самостоятельные действия эффективно ограничивают возможность каждого из них односторонне воздействовать на общие условия обращения товаров на соответствующем товарном рынке.

В случае, если невозможно установить конкурентную цену на этом же товарном рынке, сравнение производится с ценой товара на сопоставимом товарном рынке, в том числе за пределами Республики Казахстан.

При определении конкурентной цены учитываются качественные параметры товара.

Проведение сравнения цены товара объекта расследования с конкурентной ценой товара на сопоставимом товарном рынке за пределами Республики Казахстан осуществляется по поручению руководителя либо заместителя ведомства антимонопольного органа.

В случае, если невозможно определить цену, сложившуюся в условиях конкуренции на сопоставимом товарном рынке, либо сопоставимый товарный рынок, в том числе за пределами Республики Казахстан, проводится анализ расходов и прибыли, определяется обоснованная цена.

13. Если цена, установленная Субъектом, превышает конкурентную цену или невозможно выявить конкурентную цену, ведомство антимонопольного органа проводит анализ расходов и прибыли Субъекта с целью оценки необходимости для производства и реализации такого товара, расходов и прибыли.

14. Для принятия решения ведомство антимонопольного органа проводит анализ, в том числе:

1) финансово-хозяйственной деятельности Субъекта;

2) динамики производственной и полной себестоимости товара, по которому положение Субъекта признано доминирующим, с целью выявления причин увеличения издержек производства;

3) прибыли, полученной Субъектом от товара, по которому положение Субъекта признано доминирующим;

4) динамики цен на товар, по которому положение Субъекта признано доминирующим;

5) динамики объемов производства (реализации) товара Субъектом;

6) использования производственных мощностей;

7) договоров, в результате которых прямо либо косвенно складывается цена на товар, по которому положение Субъекта признано доминирующим;

8) производственных затрат и расходов периода;

9) инвестиционной программы Субъекта;

10) обязательств перед кредиторами и финансовыми организациями.

15. При необходимости для дополнительного обоснования сопоставляются темпы роста цен, себестоимости (отдельных статей затрат) и уровня рентабельности товара и услуги, по которому положение Субъекта признано доминирующим, с другими субъектами рынка.

Так, если темпы роста цен, себестоимости, прибыли и рентабельности товара, по которому положение Субъекта признано доминирующим, существенно превышают темпы роста этих показателей у других субъектов рынка, это может дополнительно подтверждать возможное злоупотребление доминирующим положением в части установления монопольно высоких цен.

16. При определении необходимых расходов и прибыли, непосредственно связанных с производством (реализацией) товара, по которому положение Субъекта признано доминирующим учитываются:

1) материальные расходы, входящие в себестоимость, определяются исходя из цен, предусмотренных в подтверждающих документах (договоры, счета-фактуры) и физического объема материальных ресурсов, исходя из применяемых норм расхода сырья, материалов, топлива, энергии материальных ресурсов на выпуск единицы товара и их годовых норм;

2) расходы по оплате труда персонала, включая выплаты доплат и надбавок за условия труда, предусмотренные системой оплаты труда в соответствии с трудовым законодательством;

3) амортизационные отчисления, определяемые с использованием метода, предусмотренного учетной политикой Субъекта;

4) расходы на выплату вознаграждения за заемные средства;

5) другие расходы, непосредственно относящиеся к производству (реализации) товара Субъекта;

6) уровень прибыли, обеспечивающий эффективное функционирование и развитие предприятия.

Прибыль определяется как разница между доходом от производства (реализации) товара, по которому положение Субъекта признано доминирующим, и обоснованными расходами, необходимыми для производства и реализации товара, и фактически уплаченными налогами.

Величина необходимой прибыли, требуемой для развития Субъекта, должна отражать особенности производимого (реализуемого) товара, специфику товарного рынка и условия функционирования Субъекта, а также учитывать:

инвестиции в создании новых активов, расширение, обновление, реконструкция и техническое перевооружение существующих активов;

уровень рисков (сезонный характер производства или потребления, высокая зависимость от климатических факторов);

обязательства, предусмотренные в коллективных договорах, Генеральном, отраслевом и региональном соглашениях в соответствии с Трудовым кодексом Республики Казахстан;

обязательства, предусмотренные в договорах приватизации и концессии, лицензионных соглашениях, инвестиционных договорах и иных соглашениях с государственными органами Республики Казахстан, в том числе по социальной ответственности;

иные выплаты, предусмотренные законодательными актами Республики Казахстан, кроме штрафных санкций за нарушение законодательства Республики Казахстан.

17. При оценке необходимых затрат и прибыли Субъекта на единицу товара при необходимости применяется метод сравнительного анализа аналогичных затрат и прибыли других субъектов рынка на соответствующем или сопоставимом товарном рынке.

18. Если в материалах, на основании которых начато расследование указываются нарушения, связанные с искусственным увеличением цены на товар, по которому положение Субъекта признано доминирующим, путем внесения в договор определенных условий, приводящих к увеличению цены на товар, по которому положение Субъекта признано доминирующим, необходимо провести анализ договоров.

В случаях, если в материалах, на основании которых начато расследование, указываются нарушения, связанные со скрытым повышением цен путем снижения физических характеристик товара, ведомство антимонопольного органа проводит экспертизу характеристик товара Субъекта с привлечением экспертов.

19. По результатам расследования должностное лицо (должностные лица) готовит (готовят) заключение в соответствии со статьей 221 Кодекса.

20. В случае установления монопольно высокой цены, ведомством антимонопольного органа определяется монопольный доход в соответствии со статьей 225 Кодекса.