ИПС "Әділет"

Ескерту. Күші жойылды - ҚР Бас Прокурорының 21.10.2021 № 137 (алғашқы ресми жарияланған күннен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

"Прокуратура туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 37-бабының 4) тармақшасын басшылыққа алып БҰЙЫРАМЫН:

1. Қоса берілген Қылмыстық жазаларды орындаудың және өзге де мемлекеттік мәжбүрлеу шараларын қолданудың заңдылығын прокурорлық қадағалауды ұйымдастыру жөніндегі нұсқаулық бекітілсін.

2. Күші жойылған деп танылсын:

1) "Жазаны орындауда, арнайы мекемелерде адамдардың ұсталуында және бас бостандығынан айыру орындарынан босағандарды бақылауда заңдылықтың сақталуына прокурорлық қадағалауды ұйымдастыру туралы нұсқаулықты бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Бас Прокурорының 2015 жылғы 6 қаңтардағы № 7 бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 10202 тіркелген, 2015 жылы 27 ақпанында "Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесінде жарияланған);

2) "Қазақстан Республикасы Бас Прокурорының кейбір бұйрықтарына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Бас Прокурорының 2016 жылғы 15 қарашадағы № 172 бұйрығымен бекітілген Қазақстан Республикасы Бас Прокурорының өзгерістер мен толықтыру енгізілетін кейбір бұйрықтар тізбесінің 3 тармағы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 14554 тіркелген, 2016 жылы 30 желтоқсанында "Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесінде жарияланған).

3. Күшіне енген сот актілерінің және олардың орындалу заңдылығын қадағалау Департаменті (екінші қызмет):

1) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін;

2) осы бұйрықты мемлекеттік тіркелгеннен кейін күнтізбелік он күн ішінде оның қағаз және электрондық түрдегі көшірмелерін Қазақстан Республикасы Нормативтік құқықтық актілерінің эталондық бақылау банкіне енгізу және ресми жариялау үшін Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің "Республикалық құқықтық ақпарат орталығы" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорнына ресми жариялауға жолдауды;

3) Осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Бас прокуратурасының интернет-ресурсында орналастыруды қамтамасыз етсін.

4. Осы бұйрық Бас прокуратураның құрылымдық бөлімшелерінің, ведомствалардың, мекемелер мен прокуратураның білім беру ұйымдарының басшыларына, облыс, аудан прокурорлары мен оларға теңестірілген прокурорларға жолдансын.

5. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Қазақстан Республикасы Бас Прокурорының жетекшілік ететін орынбасарына жүктелсін.

6. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының
Бас Прокуроры

Ж. Асанов

Қазақстан Республикасы
Бас Прокурорының
2017 жылғы 13 қыркүйектегі
№ 104 бұйрығымен бекітілген

Қылмыстық жазаларды орындаудың және өзге де мемлекеттік мәжбүрлеу шараларын
қолданудың заңдылығына прокурорлық қадағалауды ұйымдастыру жөніндегі
НҰСҚАУЛЫҚ

Тарау 1. Жалпы ережелер

1. Осы қылмыстық жазаларды орындаудың және өзге де мемлекеттік мәжбүрлеу шараларын қолданудың заңдылығына прокурорлық қадағалауды ұйымдастыру жөніндегі нұсқаулық (бұдан әрі – Нұсқаулық) қылмыстық жазаларды орындау және өзге де мемлекеттік мәжбүрлеу шараларын қолдану саласындағы:

жазаны өтеуден шартты түрде мерзімінен босатылған (бұдан әрі – ШМББ) және сотпен әкімшілік қадағалау орнатылған адамдардың жүріс-тұрысына бақылау жүргізу бойынша ішкі істер органдарында (бұдан әрі – ІІО);

Қазақстан Республикасының шегiнен тысқары жерге шығарып жiберу түріндегі қылмыстық жазаны орындау бойынша ұлттық қауіпсіздік және ІІО;

қылмыстық жазаларды орындау бойынша қылмыстық-атқару жүйесінде (бұдан әрі – ҚАЖ);

айыппұл және мүлкін тәркілеу түріндегі қылмыстық жазаларды орындау бойынша атқарушылық құжаттардың орындалуын қамтамасыз ету саласындағы мемлекеттік саясатты іске асыруды және осы саладағы қызметті мемлекеттік реттеуді жүзеге асыратын мемлекеттік органның;

Қазақстан Республикасы Қылмыстық-атқару кодексінде көзделген өкілеттіктерді іске асыру бойынша жергілікті атқарушы органдардың;

қылмыс жасады деп күдік келтірілгендер мен айыпталушыларды қоғамнан уақытша оқшаулауды заңды негіздерде қамтамасыз ететін арнаулы мекемелердің қадағалау қызметін жүзеге асыруды нақтылайды.

2. Осы Нұсқаулықта қолданылатын негізгі ұғымдар:

1) арнайы мекемелер – Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігінің (бұдан әрі – ҚР ІІМ), Қазақстан Республикасы Ұлттық қауіпсіздік комитетінің (бұдан әрі – ҚР ҰҚК) тергеу изоляторлары және Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрлігінің (бұдан әрі – ҚР ҚМ) гаупвахталары;

2) атқарушылық іс жүргізу органдары – Қазақстан Республикасы Әділет министрлігі, оның аумақтық органдары, мемлекеттік және жеке сот орындаушылар (бұдан әрі – ЖСО) айыппұл және мүлікті тәркілеу түріндегі қылмыстық жазаларды орындау бойынша;

3) Бас прокуратураның құрылымдық бөлімшесі – қылмыстық жазаларды орындау және өзге де мемлекеттік мәжбүрлеу шараларын қолданудың заңдылығына қадағалауды жүзеге асыратын Қазақстан Республикасы Бас прокуратурасының (бұдан әрі – Бас прокуратура) құрылымдық бөлімшесі;

4) есепте тұрған адам – бас бостандығынан айырумен байланысты емес қылмыстық жазаны өтеп жатқан және пробация қызметінде есепте тұрған тұлға;

5) "Еңбек" Республикалық мемлекеттік кәсіпорын – ҚР ІІМ қылмыстық-атқару жүйесі мекемелерінің "Еңбек", "Еңбек-Өскемен" республикалық мемлекеттік кәсіпорындары және олардың филиалдары (бұдан әрі – "Еңбек" РМК);

6) қылмыстық жазаларды орындау – Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексінің (бұдан әрі – ҚК) 40-бабында көзделген және сот үкімі бойынша қылмыстық құқық бұзушылықты жасауға кінәлі деп танылған адамдарға тағайындалатын мемлекеттік мәжбүрлеу шараларын қолдану;

7) қадағалаудың аймақтық-пәндік қағидаты – Бас прокуратура құрылымдық бөлімшесінің қызметкеріне жекелеген облыс прокуратуралары мен оларға теңестірілген прокуратуралардың осы Нұсқаулықтың талаптарын орындауды қамтамасыз ету және заңдылықтың жай-күйіне талдау жүргізу бойынша қызметін және қылмыстық-атқару заңнамасының өзге де мәселелері бойынша қызметін бақылау жөніндегі функцияларын бекіту;

8) қадағалаудағы адам – "Бас бостандығынан айыру орындарынан босатылған адамдарды әкімшілік қадағалау туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес, сотпен әкімшілік қадағалау белгіленген тұлға;

9) қадағалаушы прокурор – Бас прокуратураның құрылымдық бөлімшесінің облыс прокуратурасының және оған теңестірілген прокуратураның, аудан прокуратурасының және оған теңестірілген прокуратураның қылмыстық жазалардың орындалуын және өзге де мемлекеттік мәжбүрлеу шараларының қолданылуын қадағалау жөніндегі қызметкері;

10) өзге де мемлекеттік мәжбүрлеу шараларын қолдану – қылмыс жасады деп күдік келтіру немесе айыптау бойынша күзетке алынған адамдарды ұстау және ШМББ және қадағалаудағы адамдардың жүріс-тұрысына, тәртібіне бақылауды жүзеге асыру;

11) тәртіптік үй-жайлары – жалғыз адамдық камера, тәртіптік изолятор;

12) төтенше оқиға – арнайы мекемелер мен қылмыстық-атқару жүйесі (бұдан әрі – ҚАЖ) мекемелерінде ұсталатын адамдардың өмірі мен денсаулығына қауіп төндеретін, табиғи және техногендік сипаттағы зілзала, аталған мекемелер қызметкерлерінің, күзетпен ұсталатын адамдардың, сотталғандардың қылмыстар жасау, азаптау қолдану, күзетпен ұстауға алынған не бас бостандығын айыруды өтеп жатқан адамды зорлықпен өлтіру, арнайы мекемелер мен ҚАЖ мекемелері әкімшілігінің талаптарына топ болып бағынбау, дене мүшесіне зақым келтіру, адамдарды кепіл ретінде тұтқынға алу, қирату (мүлікті қасақана жою), жаппай тәртіпсіздік, бас бостандығынан айыру түріндегі қылмыстық жазаны өтеуден жалтару, қашу, жұмысты орындаудан, тамақтанудан топ болып бас тарту фактілері.

3. ҚАЖ мекемелері мен арнайы мекемелерде адамдарды жазалауды және ұстауды орындау кезіндегі заңдылықты қадағалау, бас бостандығынан айыру орындарынан босатылғандарға бақылауды жүзеге асыру қылмыстық жазаларды, қылмыстық-құқықтық ықпал етудің өзге де шараларын орындау кезінде қылмыстық, қылмыстық-атқару, қылмыстық-процестік, басқа да нормативтік құқықтық актілердің нормаларын сақтауды, күзетпен ұсталатындардың, сотталғандардың, жазасын өтеуден ШМББ, сондай-ақ қадағалаудағы адамдардың конституциялық құқықтарын, бостандықтары мен заңды мүдделерін қорғауды, арнайы мекемелер мен ҚАЖ мекемелерінде ұстаудың тәртібі мен шарттарын сақтауды, репрессияланған тұлғаларды ақтау тәртібін реттейтін заңнаманың орындалуын қамтамасыз етеді.

4. Қадағалаудың басым бағыттары мыналар:

1) сотталғандардың және өзге де мемлекеттік мәжбүрлеу шараларына ұшыраған адамдардың конституциялық құқықтарын, бостандықтарын және заңды мүдделерін сақтау;

2) уәкілетті мемлекеттік органдардың, жергілікті атқарушы органдардың, қылмыстық жазаларды орындайтын органдардың, арнайы мекемелердің және ҚАЖ мекемелерінің қызметіндегі заңдылықты сақтау;

3) жергілікті атқарушы органдардың және пробация қызметтерінің бас бостандығынан айыру орындарынан босатылған және пробация қызметтерінің есебінде тұрған адамдарды қайта әлеуметтендіру және әлеуметтік бейімдеу бойынша қызметіндегі заңдылықты сақтау.

5. Қылмыстық жазаларды орындау және өзге де мемлекеттік мәжбүрлеу шараларын қолдану заңдылығына қадағалау, оның жай-күйіне талдау мен тексеру арқылы, соның ішінде құқық қорғау, арнайы мемлекеттік және т.б. органдардың ақпарат алмасу базаларын қолданып, жүзеге асырылады.

6. Қылмыстық жазаларды орындаудың және өзге де мемлекеттік мәжбүрлеу шараларын қолданудың заңдылығын қадағалуды жүзеге асыру кезінде прокурордың өкілеттіктері Қазақстан Республикасы Қылмыстық-процестік және Қылмыстық-атқару кодекстерінде, "Прокуратура туралы", "Атқарушылық iс жүргiзу және сот орындаушыларының мәртебесi туралы" Қазақстан Республикасының Заңдарында және Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілерінде айқындалады.

7. Прокурордың күзетпен ұсталатын және қылмыстық жазасын өтеп жатқан адамдардың өтініштерін қарау тәртібі Қазақстан Республикасының қылмыстық-атқару және қылмыстық-процестік заңнамасында және өзге де нормативтік құқықтық актілерінде айқындалады.

Тарау 2. Қылмыстық жазаларды орындаудың және өзге де мемлекеттік мәжбүрлеу
шараларын қолданудың заңдылығын қадағалау жөніндегі өкілеттіктерін бөлу

8. Бас прокуратураның, облыстық және оларға теңестірілген прокуратуралардың, аудандық және оларға теңестірілген прокуратуралардың өзара іс-қимылын тиімді ұйымдастыру және олардың қызметінде қайталануды болдырмау мақсатында, қылмыстық жазаларды орындаудың және өзге де мемлекеттік мәжбүрлеу шараларын қолданудың заңдылығын қадағалауды жүзеге асыру кезінде өкілеттіктерді бөлу мынадай тәртіпте белгіленеді:

1) Бас прокуратура:

ҚАЖ, "Еңбек" РМК-ның, айыппұл және мүлікті тәркілеу түріндегі қылмыстық жазаларды орындау жөніндегі атқарушылық іс жүргізу органның, ҚР ІІМ Әкімшілік полиция комитетінің жазаны өтеуден ШМББ және сотпен әкімшілік қадағалау орнатылған адамдардың жүріс-тұрысына профилактикалық бақылау жүргізу бойынша қадағалауды жүзеге асырады;

қылмыстық жазаларды орындау және өзге де мемлекеттік мәжбүрлеу шараларын қолдану мәселелері бойынша құқықтық актілердің заңдылығына қадағалауды жүзеге асырады;

прокуратура органдарының қылмыстық жазаларды орындаудың және өзге де мемлекеттік мәжбүрлеу шараларын қолданудың заңдылығына қадағалау жөніндегі жұмысын ұйымдастырады және үйлестіреді;

қылмыстық жазаларды орындаудың және өзге де мемлекеттік мәжбүрлеу шараларын қолданудың заңдылығына қадағалаудың жекелеген бағыттарын басым деп айқындау туралы ұсыныстар енгізеді;

2) облыс және оларға теңестірілген прокуратуралар өз өкілеттіктері шегінде:

ҚАЖ аймақтық органдардың (департаменттердің), ҚР ІІМ аумақтық органдардың (департаменттердің) ШМББ-ны бақылау бойынша, ҚР ҰҚК мен ҚР ІІМ аумақтық органдардың (департаменттердің) Қазақстан Республикасы аумағынан тыс жерге шығарып жіберу, атқарушылық іс жүргізу органдардың, жергілікті атқарушы органдардың, арнайы мекемелер мен ҚАЖ мекемелерінің, "Еңбек" РМК, қызметіндегі заңдылықты қадағалауды ұйымдастырады және қамтамасыз етеді;

қылмыстық жазаларды орындаудың және өзге де мемлекеттік мәжбүрлеу шараларын қолданудың заңдылығына қадағалауды жүзеге асырады;

аудан және оларға теңестірілген прокуратуралардың қылмыстық жазаларды орындаудың және өзге де мемлекеттік мәжбүрлеу шараларын қолданудың заңдылығына қадағалау жөніндегі жұмысын ұйымдастырады және үйлестіреді;

"Жаппай саяси қуғын-сүргіндер құрбандарын ақтау туралы" Қазақстан Республикасының 1993 жылғы 14 сәуірдегі Заңының сақталуына қадағалауды жүзеге асырады;

3) Бас әскери прокуратура мен оның аумақтық бөлімшелері:

адамдарды гаупвахталарда ұстаудың заңдылығына қадағалауды жүзеге асырады;

әскери қызметкерлерге қатысты бас бостандығынан айырумен байланысты емес қылмыстық жазаларды орындаудың заңдылығына қадағалауды жүзеге асырады;

ҚР ІІМ Қазақстан Республикасы Ұлттық ұланының ҚАЖ мекемелерін күзету, қамауға алынғандарды бақылау және айдап апарудағы заңдылықты қадағалауды жүзеге асырады;

4) аудандық және оларға теңестірілген прокуратуралар әкімшілік-аумақтық белгі бойынша қылмыстық жазаларды орындау және өзге де мемлекеттік мәжбүрлеу шараларын қолдану органдары мен мекемелерінің қызметіндегі заңдылықты қадағалауды жүзеге асырады.

Тарау 3. Бас прокуратурамен қылмыстық жазаларды орындау және өзге де
мемлекеттік мәжбүрлеу шараларын қолдану заңдылығына қадағалау жұмыстарын
ұйымдастыру

9. Бас прокуратураның құрылымдық бөлімшесі қылмыстық жазаларды орындау және өзге де мемлекеттік мәжбүрлеу шараларын қолдану заңдылығына қадағалауды жүзеге асырған кезде:

1) аймақтық-пәндік қағидаты бойынша заңдылықты қамтамасыз етеді, Бас прокуратураның басқа да бөлімшелерімен, төмен тұрған прокуратуралармен, мүдделі мемлекеттік органдармен және қоғамдық бірлестіктермен өзара іс-қимыл жасасуды ұйымдастырады;

2) қылмыстық жазаларды орындау және өзге де мемлекеттік мәжбүрлеу шараларын қолдану заңдылығының жай-күйін талдау арқылы төтенше жағдайлар фактілері, бұқаралық ақпарат құралдарындағы мақалалар, жеке және заңды тұлғалардың өтініштері бойынша, оның ішінде жергілікті аймақтарға шығып тексерістер жүргізеді;

3) Бас прокуратураның жедел-іздестіру қызметінің (бұдан әрі – ЖІҚ) заңдылығына қадағалау жөніндегі құрылымдық бөлімшесімен бірге ҚАЖ-дегі ЖІҚ заңдылығы мәселелері бойынша бірлескен тексерістер өткізуге бастама көтереді;

4) жергілікті жерлерде жедел ден қоюды талап ететін заң бұзу фактілері бойынша тексерістер жүргізген кезде прокурорлық қадағалау және ден қою актілерін өз бетінше қабылдайды;

5) Бас прокуратура басшылығының тапсырмасы бойынша төмен тұрған прокурорлардың, құқық қорғау, арнайы және басқа да мемлекеттік органдардың лауазымды тұлғалардың, сондай-ақ сот актілерінің заңдылығын тексеру мақсатында қылмыстық істер мен өзге де материалдарды сұратып алады;

6) кешірім жасау актілерін қолдану мәселелері бойынша материалдарын тексеру нәтижелері бойынша қорытындылар (еркін түрде) әзірлейді;

7) тоқсан сайын қылмыстық жазаларды орындау және өзге де мемлекеттік мәжбүрлеу шараларын қолдану заңдылығының жай-күйіне қадағалау, сондай-ақ оның басым бағыттары бойынша талдау жүргізеді;

8) ведомствоаралық жедел кеңестердің, алқа, сонымен қатар Заңдылықты, құқықтық тәртіпті және қылмысқа қарсы күресті қамтамасыз ету жөніндегі үйлестіру кеңесінің отырыстарында мәселелерді қарауға бастама көтереді;

9) қадағалаудың қазіргі заманауи әдістеріне бастама көтереді, қадағалау қызметінің оң тәжірибесін таратады, облыс, аудан және оларға теңестірілген прокуратуралардың қызметкерлерінің біліктілігін арттыру мақсатында оларға тағылымдама өткізеді;

10) Бас Прокурордың, оның қылмыстық жазаларды орындау және өзге де мемлекеттік мәжбүрлеу шараларын қолдану заңдылығына қадағалау мәселелеріне жетекшілік ететін орынбасарының, Бас прокуратура құрылымдық бөлімше басшысының өзге де тапсырмаларын орындайды.

Тарау 4. Облыс және оларға теңестірілген прокуратурасының қылмыстық жазаларды
орындау және өзге де мемлекеттік мәжбүрлеу шараларын қолдану заңдылығына
қадағалау бойынша жұмысты ұйымдастыру

10. Облыс және оған теңестірілген прокурор, олардың орынбасарлары қылмыстық жазаларды орындау және өзге де мемлекеттік мәжбүрлеудің шараларын қолдану заңдылығына қадағалауды жүзеге асырған кезде:

1) ҚАЖ аймақтық органдардың (департаменттердің), ҚР ІІМ аумақтық органдардың (департаменттердің) ШМББ-ны бақылау бойынша, ҚР ҰҚК мен ҚР ІІМ аумақтық органдардың (департаменттердің) Қазақстан Республикасы аумағынан тыс жерге шығарып жіберу, атқарушылық іс жүргізу органдардың, жергілікті атқарушы органдардың, қылмыстық жазаны орындайтын органдардың, арнайы мекемелер мен ҚАЖ мекемелерінің, "Еңбек" РМК, жергілікті полиция қызметі (бұдан әрі – ЖПҚ), ЖСО қызметіндегі заңдылықты қадағалауды ұйымдастырады және қамтамасыз етеді;

2) "Жаппай саяси қуғын-сүргін құрбандарын ақтау туралы" Қазақстан Республикасының 1993 жылғы 14 сәуірдегі Заңын сақталуына қадағалауды қамтамасыз етеді;

3) жергілікті атқару, құқық қорғау органдарының қылмыстық жазаларды орындау және өзге де мемлекеттік мәжбүрлеу шараларын қолдану мәселелері бойынша қызметін үйлестіреді;

4) азаптау фактілеріне, қамауда ұсталған адамдарға және сотталғандарға заңсыз ықпал ету шараларына жедел түрде ден қоюды қамтамасыз етеді;

5) қажет болған жағдайда ҚАЖ мекемелеріндегі ЖІҚ заңдылығына қадағалау мақсатында тексерістерді ұйымдастырады;

6) аудан және оларға теңестірілген прокурорлардың қылмыстық жазаларды орындау және өзге де мемлекеттік мәжбүрлеу шараларын қолдану заңдылығына қадағалау бойынша қызметін бақылауды жүзеге асырады, ұйымдастырушылық және әдістемелік көмек көрсетеді;

7) төтенше жағдайларды тексеру үшін аудан және оларға теңестірілген прокурорлардың шығуын қамтамасыз етеді;

8) үкімді орындаумен байланысты сот қаулыларына өтініш білдіру кезінде апелляциялық сатыдағы сотқа прокурордың қатысуын қамтамасыз етеді;

9) жылына 2 реттен кем емес сотталғандарды қабылдауды, ҚАЖ мекемелеріндегі тұрмыстық, медициналық-санитарлық бөліміне, тәртіптік және басқа да бөлмелерді тексеруді қамтамасыз етеді. Облыс прокурорларының орынбасарлары және оларға теңестірілгендер бұл жұмысты тоқсан сайын жүргізеді;

10) ҚАЖ мекемесі облыс орталығында орналасқан жағдайда, облыс прокуратурасы мен аудан және оларға теңестерілген прокуратуралары арасында өкілеттіктерді қайта бөледі;

11) қадағалаудың қазіргі заманауи әдістеріне бастама көтеріп, қолданысқа енгізеді, қадағалау қызметінің оң тәжірибесін таратады, оқу семинарларын, қызметкерлерді тағылымдамадан өткізеді және оларды оқытуды жүргізеді;

12) үкімдерді орындау мәселелері бойынша сот актілерінің заңдылығына қадағалауды қамтамасыз етеді.

Қажет болған жағдайда сотқа қатысу міндетін бейінді құрылымдық бөлімшесіне жүктейді;

13) Бас Прокурордың, оның қылмыстық жазаларды орындау және өзге де мемлекеттік мәжбүрлеу шараларын қолдану заңдылығына қадағалау мәселелеріне басшылық ететін орынбасарының, Бас прокуратураның құрылымдық бөлімше басшысының өзге де тапсырмаларын орындайды.

11. Облыс прокуратураларының құрылымдық бөлімшесі:

1) қылмыстық жазаларды орындау және өзге де мемлекеттік мәжбүрлеу шараларын қолдану заңдылығының жай-күйін талдау арқылы төтенше жағдайлар фактілері, бұқаралық ақпарат құралдарындағы мақалалар, жеке және заңды тұлғалардың өтініштері бойынша, оның ішінде жергілікті аймақтарға шығып, тексерістер жүргізеді.

Жүйелі сипаттамасы жоқ бұзушылықтарды анықтаған жағдайда, тексеріс жүргізуді құзыретіне тиісті мәселелерді қарау жататын бақылау мен қадағалаудың уәкілетті мемлекеттік органдарына тапсырады;

2) ұлттық алдын алу тетігінің (бұдан әрі – ҰАТ) қатысушылары мен қоғамдық бақылау комиссиялары (бұдан әрі – ҚБК) мүшелерімен анықталған заңдылықты бұзу бойынша өтініштерін тексеруді ұйымдастырады және жүргізеді, прокурорлық қадағалау және ден қою шараларын қабылдайды;

3) Бас прокуратураның құрылымдық бөлімшесіне төтенше жағдай фактілері туралы хабарламаны 1 сағат ішінде телефон немесе өзге де байланыс түрі арқылы жеткізуді қамтамасыз етеді.

Төтенше жағдай фактілері туралы толық ақпарат 2 сағат ішінде ұсынылады және онда мынадай ақпарат қамтылуы тиіс: төтенше жағдай болған күні, уақыты, орны және мән-жайы, себептері, мақсаты, тәсілдері, оқиға болған кезде пайдаланылған заттар мен құралдар оған қатысқан адамдардың жалпы санын, олардың тегі, аты, әкесінің аты, сотталған ҚК-нің баптарының атауы, олардың жедел-профилактикалық есепте тұруы (5 адамнан артық болған жағдайда олар туралы деректер тізім бойынша ұсынылады);

4) денесіне зақым келтірудің, тамақтанудан бас тартудың, өзіне-өзі қол жұмсаудың және арнаулы құралдарды қолданудың бірлі-жарым фактілері бойынша 24 сағат ішінде Бас прокуратураның құрылымдық бөлімшесіне төтенше жағдайдың болу себептері мен қабылданған шешім нәтижелері туралы ақпарат ұсынуды қамтамасыз етеді;

5) арнайы мекемелердің қызметіндегі заңдылықты қадағалауды қамтамасыз етеді;

6) сотталғанды тәртіптік бөлмелерге кіргізу туралы қаулының заңдылығын, сондай-ақ оның ұстау жағдайларын 24 сағат ішінде, ал мекеме алыс болған жағдайда 48 сағат ішінде қажет болған жағдайда прокурорлық қадағалау және ден қою шараларын қабылдай отырып, тексеруді қамтамасыз етеді;

7) тұрақты негізде сотталғандарды қабылдауды, ҚАЖ мекемелеріндегі тұрмыстық, медициналық-санитарлық бөліміне, тәртіптік және басқа да бөлмелерді тексеруді қамтамасыз етеді;

8) төтенше оқиғалардың фактілері бойынша қозғалған қылмыстық істер бойынша процестік шешімдердің заңдылығын тексереді;

9) әр бір тоқсан сайын бойынша қадағалаудың басым бағыттары бойынша заңдылықтың жай-күйін талдайды және ақпаратты есептік кезеңнен кейінгі айдың 5-не дейін Бас прокуратураның құрылымдық бөлімшесіне ақпарат ұсынады;

10) облыстың қылмыстық-атқару жүйесінің тоқсан сайын жаңартылатын төлқұжатын жүргізеді.

12. Орталық мемлекеттік органдармен олардың ведомстволарына, лауазымды тұлғаларына жіберілетін прокурорлық қадағалау актілері Бас прокуратура арқылы жолданады.

Тарау 5. Аудан және оларға теңестірілген прокуратураның қылмыстық жазаларды
орындаудың және өзге де мемлекеттік мәжбүрлеу шараларын қолданудың
заңдылығын қадағалау бойынша жұмысты ұйымдастыру

13. Аудан және оларға теңестірілген прокурорлар, олардың орынбасарлары, аудандық және оларға теңестірілген прокуратуралардың қызметкерлері қылмыстық жазаларды орындаудың және өзге де мемлекеттік мәжбүрлеу шараларын қолданудың заңдылығына қадағалауды жүзеге асырған кезде:

1) әкімшілік-аумақтық белгісіне сәйкес қылмыстық жазаларды орындаудың және өзге де мемлекеттік мәжбүрлеу шараларын қолдану мәселесі бойынша қылмыстық жазаны орындайтын органдардың, ҚАЖ мекемелерінің, пробация қызметтерінің, жергілікті атқарушы органдарының, атқарушылық іс жүргізу органдардың аумақтық бөлімшелерінің, Қазақстан Республикасы аумағынан тыс жерге шығарып жіберуді орындайтын органдардың, ішкі істер органдары (бұдан әрі – ІІО) аумақтық бөлімшелерінің, ЖПҚ, ЖСО қызметіндегі заңдылықты қадағалауды жүзеге асырады;

2) төтенше жағдайлар, бұқаралық ақпарат құралдарындағы мақалалар, жеке және заңды тұлғалардың өтініштері, басқа да хабарламалар түріндегі негіздер болған жағдайда қылмыстық жазаларды орындау және өзге де мемлекеттік мәжбүрлеу шараларын қолдану заңдылығының жай-күйін талдау нәтижелері бойынша тексерістер жүргізеді.

Қажет болған жағдайда тексеріске дейін оқиғаның мән-жайларын анықтау үшін сотталғандармен алдын-ала кездесулер өткізеді.

Жүйелі сипаттамасы жоқ бұзушылықтар анықталған жағдайда, тексеріс жүргізуге құзыреті бар бақылау мен қадағалау уәкілетті мемлекеттік органдарына тапсырады;

3) ҰАТ қатысушылары мен ҚБК мүшелерімен анықталған заңдылықты бұзу бойынша өтініштерін тексеруді ұйымдастырады және жүргізеді, прокурорлық қадағалау және ден қою шараларын қабылдайды;

4) оқиға болған жерге барып, төтенше оқиға фактілері бойынша тексеріс жүргізіп, бұл туралы облыс прокурорына шұғыл хабарлайды.

Анықталған заң бұзушылықтар бойынша прокурорлық қадағалау немесе ден қою шараларын қабылдайды;

5) арнаулы құралдарды қолдану заңдылығын, ҚАЖ әкімшілігінің іс-әрекеттерінің негізділігі туралы қорытындыны құрастыра отырып, тексереді.

Қорытындыда адам, оқиға орны, уақыты және арнаулы құралдарды қолдану мән-жайлары туралы мәліметтер, оларды қолданған қызметкерлер туралы деректер, оны қолдану негізі мен заңдылығы туралы қорытындылар енгізіледі. Қорытындыға растайтын материалдар қоса беріледі;

6) денесіне зақым келтірудің, тамақтанудан бас тартудың және өзіне-өзі қол жұмсаудың бірлі-жарым фактілерін тексереді, болған оқиғаның себептерін анықтайды, мекеме қызметкерлерінің іс-әрекеттеріне баға береді, заңды процессуалдық шешімнің қабылдануын қамтамасыз етеді. Көрсетілген фактілер туралы облыс прокурорына хабарлайды;

7) сотқа қатысады және үкімдерді орындау, әкімшілік қадағалауды белгілеу және ұзарту мәселелері бойынша сот актілерінің заңдылығына қадағалауды жүзеге асырады;

8) азаптаулар фактілерін, заңсыз ықпал ету шараларын, оның ішінде сотталғандар мен қамауда ұсталған адамдардың өтініштеріне байланысты фактілері анықтаған жағдайда, оларды Сотқа дейінгі тергеп-тексерудің бірыңғай тізіліміне тіркеу бойынша шаралар қабылдайды, оларды тергелуі бойынша тапсырады;

9) 24 сағат ішінде, ал мекеме алыс болған жағдайда 48 сағат ішінде сотталғанды тәртіптік бөлмеге кіргізу заңдылығын және оны ұстау жағдайларын тексереді, заңдылық бұзылған жағдайда прокурорлық қадағалау және ден қою шараларын қабылдайды;

10) ай сайын сотталғандарды қабылдауды, ҚАЖ мекемелеріндегі тұрмыстық, медициналық-санитарлық бөліміне, тәртіптік және басқа да бөлмелерді тексеруді қамтамасыз етеді. Аудан және оларға теңестірілген қадағалаушы прокурорлар бұл жұмысты үнемі, тұрақты түрде жүргізеді;

11) сотталғанды қабылдау барысында қолданыстағы заңнаманы түсіндіреді, қылмыстық жазаны өтеу жағдайларымен, мекеме әкімшілігінің іс-әрекеттерімен байланысты сұрақтарға жауап береді, ол сотталған қылмыстық іс бойынша өтініштер не өтінішхаттар жасауға жәрдем көрсетеді, оның жағдайын жақсарту үшін енгізілген наразылықтар туралы хабарлайды;

12) күдіктілерге, айыпталушыларға және сотталғандарға тәртіптік жаза салудың және көтермелеулерді қолданудың заңдылығын тексереді;

13) қылмыстық жазаны өтеуден босатылған және пробация қызметінің есебінде тұрған адамдарға әлеуметтік және өзге де көмек көрсету мәселелері бойынша жергілікті атқару органдарының қызметіндегі заңдылықты тексереді;

14) қылмыстық жазаларды, оның ішінде қоғамнан оқшаулаумен байланысты емес қосымша қылмыстық жазаларды орындау жөніндегі пробация қызметінің жұмысындағы заңдылықты, сондай-ақ үкімді орындауды кейінге қалдыру, есепте тұрған адамдардың, ЖМББ және бақылауға алынғандардың қайта қылмыс жасау деңгейінің жай-күйін тексереді;

15) ІІО мен ЖПҚ жазадан ШМББ және бақылауға алынған адамдардың жүріс-тұрысын бақылау бойынша қызметіне талдау жүргізеді, пробация қызметі, ІІО пайдаланатын электрондық бақылау құралдарын қолдану кезіндегі заңдылықтың жай-күйін тексереді. Заңдылықты бұзуды анықтаған жағдайда прокурорлық қадағалау немесе ден қою актілерін енгізеді;

16) атқарушылық іс жүргізу органдарының аумақтық бөлімдерінің қызметінде қылмыстық айыппұлдарды өндіру және мүлікті тәркілеу мәселелері бойынша заңдылықты тексереді.

Қадағалау заңдылықтың жай-күйін талдау, атқарушылық іс жүргізу органдарының аумақтық бөлімдерін тексерістер жүргізу, атқарушылық іс жүргізулерді бағалау арқылы жүзеге асырылады;

17) егер өзге де мерзімдерді облыс және оған теңестірілген прокуроры белгілемесе, тоқсанына бір реттен кем емес қылмыстық жазаларды орындау және өзге де мемлекеттік мәжбүрлеу шараларын қолдану заңдылығын қадағалау жай-күйі туралы ақпаратты облыс және оларға теңестірілген прокуратураларға жолдайды.

14. Аудан және оларға теңестірілген прокуратуралар, облыс және оларға теңестірілген прокуратуралар арқылы прокурорлық қадағалау және ден қою актілерін облыс деңгейіндегі аумақтық мемлекеттік органдарға және олардың лауазымды тұлғаларына енгізеді.

Тарау 6. Қорытынды ережелер

15. Аудан, облыс және оларға теңестірілген прокуратураларының қызметіндегі қылмыстық жазаларды орындау және өзге де мемлекеттік мәжбүрлеу шараларын қолдану заңдылығын қадағалау жөніндегі негізгі көрсеткіштер мыналар:

1) азаптауларға ықпал ететін заң бұзушылықтарды болдырмау;

2) әлеуметтік пайдалы байланыстарға және әлеуметтік-құқықтық көмек алуға сотталғандардың құқығын қамтамасыз ету;

3) сотталғандардың ШМББ, қылмыстық жазаның өтелмеген бөлігін қылмыстық жазаның неғұрлым жеңіл түріне ауыстыру және қауіпсіздігі барынша төмен мекемеге ауыстыру құқығын қамтамасыз ету;

4) есепте тұрған адамға қылмыстық жазаны бас бостандығынан айыруға ауыстыру негізділігі;

5) қылмыстық айыппұлдар және мемлекеттік пайдасына мүлікті тәркілеудің орындалуы;

6) пробация қызметінің және ІІО аумақтық бөлімдерінің есебінде тұрған адамдар арасында рецедивтің деңгейі болып табылады.

Аудан, облыс және оларға теңестірілген прокуратуралардың қызметіндегі негізгі көрсеткіштер Бас прокуратураның құрылымдық бөлімшесінің ұсынысы бойынша қылмыстық жазаларды орындау және өзге де мемлекеттік мәжбүрлеу шараларын қолдану заңдылығының сақталуына қадағалау саласындағы заңдылықтың жай-күйіне байланысты өзгеруі мүмкін.

Сноска. Утратил силу приказом Генерального Прокурора РК от 21.10.2021 № 137 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Руководствуясь подпунктом 4) статьи 37 Закона Республики Казахстан "О прокуратуре" ПРИКАЗЫВАЮ:

1. Утвердить прилагаемую Инструкцию по организации прокурорского надзора за законностью исполнения уголовных наказаний и применения иных мер государственного принуждения.

2. Признать утратившими силу:

1) приказ Генерального Прокурора Республики Казахстан от 6 января 2015 года № 7 "Об утверждении Инструкции по организации прокурорского надзора за соблюдением законности при исполнении наказаний, содержании лиц в специальных учреждениях и осуществлении контроля за освобожденными из мест лишения свободы" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 10202, опубликован в информационно-правовой системе "Әділет" от 27 февраля 2015 года);

2) пункт 3 перечня некоторых приказов Генерального Прокурора Республики Казахстан, в которые вносятся изменения и дополнение, утвержденным приказом Генерального Прокурора Республики Казахстан от 15 ноября 2016 года № 172 "О внесении изменений и дополнения в некоторые приказы Генерального Прокурора Республики Казахстан" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 14554, опубликован в информационно-правовой системе "Әділет" от 30 декабря 2016 года).

3. Департаменту по надзору за законностью судебных актов, вступивших в силу, и их исполнения обеспечить:

1) государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

2) в течение десяти календарных дней после государственной регистрации настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан направление его копии в печатном и электронном виде на официальное опубликование в Республиканское государственное предприятие на праве хозяйственного ведения "Республиканский центр правовой информации" Министерства юстиции Республики Казахстан для включения и официального опубликования в Эталонный контрольный банк нормативных правовых актов Республики Казахстан;

3) размещение настоящего приказа на интернет-ресурсе Генеральной прокуратуры Республики Казахстан.

4. Настоящий приказ направить руководителям структурных подразделений Генеральной прокуратуры, ведомств, учреждений и организации образования прокуратуры, прокурорам областей, районов и приравненным к ним прокурорам.

5. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на курирующего заместителя Генерального Прокурора Республики Казахстан.

6. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Генеральный Прокурор
Республики Казахстан

Ж. Асанов

Утверждена приказом
Генерального Прокурора
Республики Казахстан
от 13 сентября 2017 года № 104

ИНСТРУКЦИЯ

по организации прокурорского надзора за законностью исполнения уголовных наказаний и применения иных мер государственного принуждения

Глава 1. Общие положения

1. Настоящая Инструкция по организации прокурорского надзора за законностью исполнения уголовных наказаний и применения иных мер государственного принуждения (далее - Инструкция) детализирует осуществление надзорной деятельности:

в органах внутренних дел (далее – ОВД) по осуществлению контроля за поведением освобожденных от отбывания наказания условно-досрочно (далее – УДО) и лиц, в отношении которых судом установлен административный надзор;

в органах национальной безопасности и ОВД по исполнению уголовного наказания в виде выдворения за пределы Республики Казахстан;

в уголовно-исполнительной системе (далее – УИС) по исполнению уголовных наказаний;

в уполномоченном государственном органе, осуществляющем реализацию государственной политики и государственного регулирования деятельности в сфере обеспечения исполнительных документов по исполнению уголовных наказаний в виде штрафа и конфискации имущества;

в местных исполнительных органах по реализации компетенций, предусмотренных Уголовно-исполнительным кодексом Республики Казахстан;

в специальных учреждениях, обеспечивающих на законных основаниях временную изоляцию от общества подозреваемых и обвиняемых в совершении уголовного преступления.

2. Основные определения, используемые в настоящей Инструкции:

1) специальные учреждения - следственные изоляторы Министерства внутренних дел Республики Казахстан (далее – МВД РК), Комитета национальной безопасности Республики Казахстан (далее – КНБ РК) и гауптвахты Министерства обороны Республики Казахстан (далее – МО РК);

2) органы исполнительного производства – Министерство юстиции Республики Казахстан, его территориальные органы, частные судебные исполнители (далее – ЧСИ) по исполнению уголовных наказаний в виде штрафа и конфискации имущества;

3) структурное подразделение Генеральной прокуратуры – подразделение Генеральной прокуратуры Республики Казахстан (далее – ГП РК), осуществляющее надзор за законностью исполнения уголовных наказаний и применения иных мер государственного принуждения;

4) подучетный – лицо, отбывающее уголовное наказание, не связанное с лишением свободы, и состоящее на учете в службе пробации;

5) Республиканское государственное предприятие "Енбек" – республиканские государственные предприятия "Енбек", "Енбек-Оскемен" и их филиалы учреждений уголовно-исполнительной системы МВД РК (далее – РГП "Енбек");

6) исполнение уголовных наказаний – применение мер государственного принуждения, предусмотренных статьей 40 Уголовного Кодекса Республики Казахстан (далее – УК РК) и назначаемых по приговору суда к лицам, признанным виновными в совершении уголовного правонарушения;

7) зонально-предметный принцип надзора – закрепление за сотрудником структурного подразделения ГП РК функций по контролю за деятельностью отдельных прокуратур областей и приравненных к ним по обеспечению исполнения требований настоящей Инструкции и проведению анализа состояния законности и иных вопросов уголовно-исполнительного законодательства;

8) поднадзорный – лицо, в отношении которого судом установлен административный надзор, в соответствии с Законом Республики Казахстан "Об административном надзоре за лицами, освобожденными из мест лишения свободы";

9) надзирающий прокурор – сотрудник структурного подразделения ГП РК, прокуратуры области и приравненной к ней, прокуратуры района и приравненной к ней по надзору за исполнением уголовных наказаний и применения иных мер государственного принуждения;

10) применение иных мер государственного принуждения – содержание лиц, взятых под стражу по подозрению либо обвинению в совершении преступления, и осуществление контроля за поведением лиц, УДО, и поднадзорных;

11) дисциплинарные помещения - одиночная камера, дисциплинарный изолятор;

12) чрезвычайное происшествие – стихийное бедствие природного или техногенного характера, угрожающее жизни и здоровью лиц, содержащихся в специальных учреждениях и учреждениях УИС, факты совершения преступлений сотрудниками указанных учреждений, лицами, содержащимися под стражей, осужденными, применения пыток, насильственная смерть лица, взятого под стражу либо отбывающего лишение свободы, группового неповиновения требованиям администрации специальных учреждений и учреждений УИС, членовредительства, захвата заложника, погрома (умышленного уничтожения имущества), массовых беспорядков, уклонения от отбывания уголовного наказания в виде лишения свободы, побега, коллективного отказа от выполнения работ, приема пищи.

3. Надзор за законностью при исполнении уголовных наказаний, содержании лиц в учреждениях УИС и специальных учреждениях и осуществлении контроля за освобожденными из мест лишения свободы обеспечивает соблюдение норм уголовного, уголовно-исполнительного, уголовно-процессуального, других нормативных правовых актов при исполнении уголовных наказаний, иных мер уголовно-правового воздействия, защиту конституционных прав, свобод и законных интересов содержащихся под стражей, осужденных, освобожденных УДО, а также поднадзорных, соблюдение порядка и условий содержания в специальных учреждениях и учреждениях УИС, исполнения законодательства, регулирующего порядок реабилитации репрессированных лиц.

4. Приоритетными направлениями надзора являются:

1) соблюдение конституционных прав, свобод и законных интересов осужденных и лиц, подвергнутых иным мерам государственного принуждения;

2) соблюдение законности в деятельности уполномоченных государственных органов, местных исполнительных органов, органов, исполняющих уголовное наказание, специальных учреждений и учреждений УИС;

3) соблюдение законности в деятельности местных исполнительных органов и служб пробации по ресоциализации и социальной адаптации лиц, освободившихся из мест лишения свободы и находящихся на учете служб пробации.

5. Надзор за законностью исполнения уголовных наказаний и применения иных мер государственного принуждения обеспечивается путем анализа, проверки состояния законности, в том числе с использованием базы информационного обмена правоохранительных, специальных государственных и иных органов.

6. Полномочия прокурора при осуществлении надзора за законностью исполнения уголовных наказаний и применения иных мер государственного принуждения определяются Уголовно-процессуальным и Уголовно-исполнительным кодексами Республики Казахстан, законами Республики Казахстан "О прокуратуре", "Об исполнительном производстве и статусе судебных исполнителей" и иными законами Республики Казахстан.

7. Порядок рассмотрения прокурором обращений лиц, содержащихся под стражей и отбывающих уголовное наказание, определяется уголовно-исполнительным и уголовно-процессуальным законодательством Республики Казахстан и иными нормативными правовыми актами.

Глава 2. Разграничение полномочий по надзору за законностью исполнения уголовных наказаний и применения иных мер государственного принуждения

8. В целях организации эффективного взаимодействия и исключения дублирования в деятельности ГП РК, областных и приравненных к ним прокуратур, районных и приравненных к ним прокуратур устанавливается следующее разграничение полномочий при осуществлении надзора за законностью исполнения уголовных наказаний и применения иных мер государственного принуждения:

1) Генеральная прокуратура:

осуществляет надзор за соблюдением законности в УИС, РГП "Енбек", органах исполнительного производства по исполнению уголовных наказаний в виде штрафа и конфискации имущества, Комитета административной полиции МВД РК по осуществлению профилактического контроля за поведением освобожденных из мест лишения свободы условно-досрочно и лиц, в отношении которых судом установлен административный надзор;

осуществляет надзор за законностью правовых актов по вопросам исполнения уголовных наказаний и применения иных мер государственного принуждения;

организует и координирует работу органов прокуратуры по надзору за законностью исполнения уголовных наказаний и применения иных мер государственного принуждения;

вносит предложения об определении приоритетными отдельных направлений надзора за законностью исполнения уголовных наказаний и применения иных мер государственного принуждения;

2) прокуратуры областей и приравненные к ним прокуратуры в пределах своих полномочий:

организуют и обеспечивают надзор за законностью в деятельности территориальных органов (департаментов) УИС, территориальных органов (департаментов) МВД РК - по контролю за УДО и в отношении поднадзорных, территориальных органов (департаментов) КНБ РК и МВД РК по выдворению за пределы Республики Казахстан, органов исполнительного производства, местных исполнительных органов, специальных учреждений и учреждений УИС, РГП "Енбек";

осуществляют надзор за законностью исполнения уголовных наказаний и применения иных мер государственного принуждения;

осуществляют надзор за законностью правовых актов по вопросам исполнения уголовных наказаний и применения иных мер государственного принуждения;

организуют и координируют работу прокуратур районов и приравненных к ним по надзору за законностью исполнения уголовных наказаний и применения иных мер государственного принуждения;

осуществляют надзор за соблюдением Закона Республики Казахстан от 14 апреля 1993 года "О реабилитации жертв массовых политических репрессий";

3) Главная военная прокуратура и ее территориальные подразделения:

осуществляют надзор за законностью содержания лиц на гауптвахтах;

осуществляют надзор за законностью исполнения уголовных наказаний, не связанных с лишением свободы, в отношении военнослужащих;

осуществляют надзор за законностью в деятельности Национальной гвардии Республики Казахстан МВД РК по охране учреждений УИС, несению контролерской службы и конвоированию заключенных;

4) районные и приравненные к ним прокуратуры осуществляют надзор за законностью в деятельности органов и учреждений исполнения уголовных наказаний и иных мер государственного принуждения согласно административно-территориальному признаку.

Глава 3. Организация работы по надзору за законностью исполнения уголовных наказаний и применения иных мер государственного принуждения Генеральной прокуратурой

9. Cтруктурное подразделение ГП РК при осуществлении надзора за законностью исполнения уголовных наказаний и применения иных мер государственного принуждения:

1) обеспечивает надзор по зонально-предметному принципу, организует взаимодействие с другими подразделениями ГП РК, нижестоящими прокуратурами, заинтересованными государственными органами и общественными объединениями;

2) проводит проверки путем анализа состояния законности исполнения уголовных наказаний и применения иных мер государственного принуждения, по фактам чрезвычайных происшествий, публикаций в средствах массовой информации, обращений физических и юридических лиц, в том числе с выездом на места;

3) инициирует проведение совместной со структурным подразделением ГП РК по надзору за законностью оперативно-розыскной деятельности(далее – ОРД) проверки по вопросам надзора за законностью ОРД в УИС;

4) при проведении проверки на местах по фактам нарушения законности, требующим немедленного реагирования, самостоятельно выносит акты прокурорского надзора и реагирования;

5) по поручению руководства ГП РК истребует уголовные дела и иные материалы в целях изучения законности решений нижестоящих прокуроров, должностных лиц правоохранительных, специальных и других государственных органов, а также судебных актов;

6) составляет заключения (в свободной форме) по результатам изучения материалов по вопросам применения актов помилования;

7) ежеквартально проводит анализ состояния надзора за законностью исполнения уголовных наказаний и применения иных мер государственного принуждения, а также по приоритетным направлениям надзора;

8) инициирует рассмотрение вопросов на заседаниях межведомственного оперативного совещания, коллегии и Координационного совета по обеспечению законности, правопорядка и борьбы с преступностью;

9) инициирует современные методы надзора, распространяет положительный опыт надзорной деятельности, проводит стажирование сотрудников прокуратур областей, районов и приравненных к ним для повышения их квалификации;

10) выполняет иные поручения Генерального Прокурора, его заместителя, курирующего вопросы надзора за законностью исполнения уголовных наказаний и применения иных мер государственного принуждения, руководителя структурного подразделения ГП РК.

Глава 4. Организация работы по надзору за законностью исполнения уголовных наказаний и применения иных мер государственного принуждения прокуратурой области и приравненной к ней

10. Прокурор области, приравненный к нему прокурор и их заместители при осуществлении надзора за законностью исполнения уголовных наказаний и применения иных мер государственного принуждения:

1) организуют и обеспечивают надзор за законностью в деятельности территориальных органов (департаментов) УИС, территориальных органов (департаментов) МВД РК - по контролю за УДО и в отношении поднадзорных, территориальных органов (департаментов) КНБ РК и МВД РК по выдворению за пределы Республики Казахстан, органов исполнительного производства, местных исполнительных органов, органов, исполняющих уголовное наказание, специальных учреждений и учреждений УИС, РГП "Енбек", местной полицейской службы (далее – МПС);

2) обеспечивают надзор за соблюдением Закона Республики Казахстан от 14 апреля 1993 года "О реабилитации жертв массовых политических репрессий";

3) координируют деятельность местных исполнительных и правоохранительных органов по вопросам исполнения уголовных наказаний и применения иных мер государственного принуждения;

4) обеспечивают незамедлительное реагирование на факты пыток, незаконных мер воздействия к лицам, находящимся под стражей и осужденным;

5) при необходимости организуют проверки по надзору за законностью ОРД в учреждениях УИС;

6) осуществляют контроль за деятельностью прокуроров районов и приравненных к ним прокуроров по надзору за законностью исполнения уголовных наказаний и применения иных мер государственного принуждения, а также оказывают организационную и методическую помощь;

7) обеспечивают незамедлительный выезд прокуроров районов и приравненных к ним прокуроров для проверки чрезвычайных происшествий;

8) обеспечивают участие прокурора в суде апелляционной инстанции при рассмотрении ходатайств на судебные постановления, связанных с исполнением приговора;

9) не менее чем 2 раза в год обеспечивают прием осужденных, обход жилого комплекса, медико-санитарной части, штрафных и других помещений в учреждениях УИС. Заместители прокуроров областей и приравненные к ним эту работу проводят ежеквартально;

10) перераспределяют полномочия между прокуратурой области и прокуратурами районов и приравненными к ним в случаях нахождения учреждения УИС в областном центре;

11) инициируют и внедряют современные методы надзора, распространяют положительный опыт надзорной деятельности, проводят учебные семинары, стажирование сотрудников и их обучение;

12) обеспечивают надзор за законностью судебных актов по вопросам исполнения приговоров.

В случае необходимости могут возложить обязанность участия в суде на профильное структурное подразделение;

13) выполняют иные поручения Генерального Прокурора, его заместителя, курирующего вопросы надзора за законностью исполнения уголовных наказаний и применения иных мер государственного принуждения, руководителя структурного подразделения ГП РК.

11. Структурное подразделение прокуратуры области:

1) обеспечивают проведение проверки путем анализа состояния законности исполнения уголовных наказаний и применения иных мер государственного принуждения, по фактам чрезвычайных происшествий, публикаций в средствах массовой информации, обращений физических и юридических лиц, в том числе с выездом на места.

В случаях выявления нарушений, не носящих системного характера, проведение проверки поручают уполномоченным государственным органам контроля и надзора, к компетенции которых отнесены соответствующие вопросы;

2) организуют и проводят проверки по обращениям участников национального превентивного механизма (далее – НПМ) и членов общественных наблюдательных комиссий (далее – ОНК), по выявленным нарушениям законности принимают меры прокурорского надзора и реагирования;

3) обеспечивают уведомление структурного подразделения ГП РК телефонным или иным видом связи о фактах чрезвычайного происшествия в течение 1 часа.

Полная информация о фактах чрезвычайного происшествия предоставляется в течение 3 часов и должна содержать: дату, время, место и обстоятельства чрезвычайного происшествия, причины, цели, способы, предметы и орудия, использованные при происшествии, общее число лиц, принявших участие в нем, с указанием фамилии, имени, отчества, статей УК, по которым они осуждены, их нахождение на оперативно-профилактическом учете (при наличии более 5 лиц данные о них прилагаются посписочно);

4) по единичным фактам членовредительства, отказа от пищи, суицида и применения специальных средств обеспечивают предоставление в структурное подразделение ГП РК в течение 24 часов информации с указанием причин и результатов принятого решения;

5) обеспечивают надзор за законностью в деятельности специальных учреждений;

6) обеспечивают проверку законности постановлений о водворении осужденного в штрафное помещение, а также условий его содержания в течение 24 часов, а в случае отдаленности учреждения – 48 часов с принятием мер прокурорского надзора и реагирования в необходимых случаях;

7) на постоянной основе обеспечивают прием осужденных, обход жилого комплекса, медико-санитарной части, дисциплинарных и других помещений в учреждениях УИС;

8) проверяют законность процессуальных решений по уголовным делам, возбужденным по фактам чрезвычайных происшествий;

9) ежеквартально анализируют состояние законности по приоритетным направлениям надзора и представляют информацию в структурное подразделение ГП РК к 5 числу месяца, следующего за отчетным периодом;

10) ведут ежеквартально обновляемый паспорт уголовно-исполнительной системы области;

12. Акты прокурорского надзора, адресованные в центральные государственные органы и его ведомствам, должностным лицам, направляются через ГП РК.

Глава 5. Организация работы по надзору за законностью исполнения уголовных наказаний и применения иных мер государственного принуждения прокуратурой района и приравненной к ней

13. Прокуроры районов, приравненные к ним прокуроры, их заместители, сотрудники прокуратур районов и приравненных к ним прокуратур при осуществлении надзора за законностью исполнения уголовных наказаний и применения иных мер государственного принуждения:

1) осуществляют надзор за законностью в деятельности органов, исполняющих уголовное наказание, учреждений УИС, служб пробации, местных исполнительных органов, территориальных органов исполнительного производства, органов, исполняющих выдворение за пределы Республики Казахстан, территориальных ОВД, МПС, ЧСИ по вопросам исполнения уголовных наказаний и применения иных мер государственного принуждения согласно административно-территориальному признаку;

2) проводят проверки по результатам анализа состояния законности исполнения уголовных наказаний и применения иных мер государственного принуждения, при наличии оснований в виде чрезвычайных происшествий, публикаций в средствах массовой информации, заявлений и обращений физических и юридических лиц, других сообщений и сигналов.

При необходимости, до проверки проводят предварительные встречи с осужденными для выяснения обстоятельств.

3) проводят проверки по обращениям участников НПМ и членов ОНК, по выявленным нарушениям законности принимают меры прокурорского надзора и реагирования;

4) с выездом на место проводят проверки по фактам чрезвычайных происшествий, о чем незамедлительно уведомляют прокурора области.

Принимают меры прокурорского надзора либо реагирования по выявленным нарушениям законности;

5) проверяют законность применения специальных средств с составлением заключения об обоснованности действий администрации учреждений УИС.

В заключение включаются сведения о лице, месте, времени и обстоятельствах применения специальных средств, данные о сотрудниках, их применивших, на основании чего они применены, выводы о законности их применения. К заключению прилагаются подтверждающие материалы;

6) проверяют единичные факты членовредительства, отказа от пищи и суицида, выясняют причины происшедшего, дают оценку действиям сотрудников учреждения, обеспечивают принятие законного процессуального решения. Об указанных фактах незамедлительно уведомляют прокурора области;

7) участвуют в суде и осуществляют надзор за законностью судебных актов по вопросам исполнения приговоров, установления и продления административного надзора;

8) в случае выявления фактов применения пыток, незаконных мер воздействия, в том числе в связи с обращениями осужденных и лиц, взятых под стражу, принимают меры по регистрации их в Едином реестре досудебного расследования, передают по подследственности;

9) проверяют в течение 24 часов, а в случаях отдаленности учреждения - 48 часов, законность водворения осужденного в штрафное помещение и условия его содержания, принимают меры прокурорского надзора и реагирования в случаях нарушения законности;

10) ежемесячно проводят прием осужденных, обход жилого комплекса, медико-санитарной части, штрафных и других помещений в учреждениях УИС. Надзирающие прокуроры прокуратур районов и приравненных к ним прокуратур проводят эту работу постоянно;

11) в ходе приема осужденного разъясняют действующее законодательство, отвечают на вопросы, связанные с условиями отбывания, действиями администрации учреждения, оказывают помощь в составлении обращения либо ходатайства по уголовному делу, по которому он осужден, сообщают о протестах, внесенных на улучшение его положения;

12) проверяют законность наложения взысканий и применения поощрений на подозреваемых, обвиняемых и осужденных;

13) проверяют законность в деятельности местных исполнительных органов по вопросам оказания социальной и иной помощи лицам, освобожденным от отбывания уголовного наказания и находящимся на учете службы пробации;

14) проверяют законность в деятельности служб пробации по исполнению уголовных наказаний, в том числе дополнительных, не связанных с изоляцией от общества, а также отсрочке исполнения приговора, состоянию уровня повторной преступности среди подучетных лиц, УДО и поднадзорных;

15) проводят анализ деятельности ОВД и МПС по контролю за поведением лиц, УДО и поднадзорных, проверяют состояние законности при применении электронных средств слежения, используемых службой пробации, ОВД. При выявлении нарушений законности вносят акты прокурорского надзора либо реагирования;

16) проверяют законность в деятельности территориальных органов исполнительного производства по вопросам взыскания уголовных штрафов и конфискации имущества.

Надзор осуществляется путем анализа состояния законности, проверки территориальных органов исполнительного производства, оценки исполнительных производств;

17) направляют информацию о состоянии надзора за законностью исполнения уголовных наказаний и применения иных мер государственного принуждения в областные и приравненные к ним прокуратуры не менее, чем один раз в квартал, если иные сроки не установлены прокурором области и приравненным к нему прокурором.

14. Районные и приравненные к ним прокуратуры вносят акты прокурорского надзора и реагирования в территориальные государственные органы областного уровня и их должностным лицам через прокуратуры областей и приравненные к ним.

Глава 6. Заключительные положения

15. Основными показателями в деятельности районных, областных, прокуратур и приравненных к ним по надзору за законностью исполнения уголовных наказаний и иных мер государственного принуждения являются:

1) недопущение нарушения законности, способствующих пыткам;

2) обеспечение прав осужденных на поддержание социально-полезных связей и получение социально-правовой помощи;

3) обеспечение права осужденных на УДО, замену не отбытой части уголовного наказания более мягким видом уголовного наказания и перевод в учреждение минимальной безопасности;

4) обоснованность замены уголовного наказания подучетным на лишение свободы;

5) исполняемость уголовных штрафов и конфискации имущества в доход государства;

6) уровень рецидива среди подучетных служб пробации и территориальных отделов ОВД.

Основные показатели в деятельности районных, областных, прокуратур и приравненных к ним по предложению структурного подразделения Генеральной прокуратуры могут быть изменены в зависимости от состояния законности в сфере надзора за соблюдением законности исполнения уголовных наказаний и иных мер государственного принуждения.

Қылмыстық жазаларды орындаудың және өзге де мемлекеттік мәжбүрлеу шараларынқолданудың заңдылығына прокурорлық қадағалауды ұйымдастыру жөніндегіНҰСҚАУЛЫҚ