ИПС "Әділет"

"Қоршаған орта статистикасының көрсеткіштерін қалыптастыру жөніндегі әдістемені бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігі Статистика комитеті төрағасының міндетін атқарушының 2015 жылғы 25 желтоқсандағы № 223 бұйрығына өзгерістер енгізу туралы

Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігі Статистика комитеті төрағасының 2017 жылғы 20 қазандағы № 147 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2017 жылғы 8 қарашада № 15977 болып тіркелді

"Мемлекеттік статистика туралы" Қазақстан Республикасының 2010 жылғы 19 наурыздағы Заңының 12-бабының 5) тармақшасына және Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2014 жылғы 24 қыркүйектегі № 1011 қаулысымен бекітілген Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігі туралы ереженің 17-тармағының 258) тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

1. "Қоршаған орта статистикасының көрсеткіштерін қалыптастыру жөніндегі әдістемені бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігі Статистика комитеті төрағасының міндетін атқарушының 2015 жылғы 25 желтоқсандағы № 223 (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 12931 болып тіркелген, 2016 жылғы 1 ақпанда "Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесінде жарияланған) бұйрығына мынадай өзгерістер енгізілсін:

көрсетілген бұйрықпен бекітілген Қоршаған орта статистикасының көрсеткіштерін қалыптастыру жөніндегі әдістемеде:

9-тармақтың бірінші және екінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын:

"9. Стационарлық көздерден атмосфераға ластайтын заттар шығарындыларының көрсеткішін қалыптастыру үшін атмосфералық ауаны қорғау бойынша жыл сайынғы жалпымемлекеттік статистикалық байқаудың деректері пайдаланылады.

Кәсіпорында ұйымдастырылған алғашқы есепке алу, ластаудың стационарлық көздері мен олардың сипаттамаларын есепке алу журналдары, газдан тазарту және шаң тұту қондырғыларының жұмысын есепке алу журналдары, сондай-ақ қондырғы паспортының деректері көрсеткішті қалыптастыруға негіз болады.";

10-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"10. Қалалық елді мекендердегі атмосфералық ауа сапасының көрсеткіші қоршаған ортаның жай-күйін атмосфералық ауаның сапасы мен ластаушы заттардың жоғары концентрациясының халыққа жағымсыз әсері тұрғысынан сипаттайды.

Атмосфераның жерге жақын қабатында ластаушы заттардың жоғары концентрациясы адам денсаулығына, өсімдіктерге және материалдарға жан-жақты жағымсыз әсер етеді. Атмосфераның жерге жақын қабатындағы ҚБ₁₀ және ҚБ_2,5 концентрациясы сияқты өлшенетін қатты бөлшектердің, сондай-ақ болатын ауыр металдар қатарының әсері және тұрақты органикалық қосылыстар атмосфералық ауаның ластануынан адам денсаулығы үшін қауіп-қатердің (бұдан әрі – ТОҚ) бірі болып табылады. Аз уақыт ішінде ҚБ₁₀ және ҚБ_2,5 жоғары концентрациясы бар ауамен тыныс алу астмалық аурулардың және тыныс алу жолдарының аурулары белгілерін, өкпенің өміршеңдік сыйымдылығының қысқаруын және қатерлі аурулардың қауіптілігін ұлғайтуға әкеп соғады. Атмосфералық ауада болатын көміртегі оксидінің (СО), күкірт диоксидінің (SO₂), азот оксидінің (NO_х) және озонның адамға теріс ықпалы туралы көптеген деректер бар.

Осы көрсеткіш бірнеше құрамдастармен айқындалады. Қалалық елді мекендердегі атмосфералық ауаның сапасы, ең алдымен, тұрақты түрде байқаулар жүргізген кезде қалалық елді мекендерде атмосфералық ауаның ластану деңгейі – ЖШК (ең жоғары бір реттік/орташа тәуліктік) белгіленген мәндерінен асып түскен жылдағы күндер саны бойынша айқындалады. Бұл ретте, атмосфералық ауадағы ластаушы заттар концентрациясының абсолюттік мәндерін, атмосфералық ауаның бекітілген сапа нормативтерінен асатын ластайтын заттардың жерге жақын концентрациясы әсер ететін елдегі қала халқының пайызын анықтау қажет.

Қалалардағы атмосфералық ауа сапасы мониторингінің желісі мониторингтің стационарлық және (немесе) мобильдік станцияларынан тұрады. Станциялардың орналасу жерін таңдаған кезде (өнеркәсіптік аймақтар мен автомагистральдар) ластанудың жоғары деңгейі туралы халықты тікелей алдын ала сақтандыру мақсатында шығарындылар көздерінің шоғырлануы ең жоғары аумақтарға, сондай-ақ қала халқына атмосфералық ауаның ластануы әсерінің жалпы көрінісін алу үшін селитебті аймақтардағы мониторинг станцияларына көбірек мән беріледі.

Ауаның ластану ахуалы стационарлық посттарда іріктеп алынған ауа сынамаларын талдау және өңдеу нәтижелері бойынша бағаланады. Елді мекендердегі ауаны ластаушы заттардың ЖШК мәндері сапаның негізгі өлшем шарттары болып табылады. Қалаларда зиянды заттармен атмосфераны ластау деңгейі ең үлкен мәндері бар бес зат бойынша есептелетін атмосфераны ластаудың кешендік индексінің (АЛИ₅) шамасы бойынша мына формуламен бағаланады:

АЛИ₅ =

(q_орт.i/ЖШК_i) С_i,

мұнда,

q _орт_._i	-	і затының орташа концентрациясы;
ЖШК_i	-	і затының орташа тәуліктік жол берілетін шекті концентрациясы;
С_i	-	ластаушы қоспа қауіптілігінің 1, 2, 3 және 4 сыныптары үшін тиісінше 1,7; 1,3; 0,1 және 0,9 теңестіріліп алынатын і затының қауіптілік класына байланысты коэффициент.

Ластаушы заттар концентрациясы абсолюттік мәндерінің өлшем бірлігі ретінде ауаның текше метріндегі (м³) ластаушы заттардың микрограмм (мкг) санын қолдану қажет.

Бағалау әдістеріне сәйкес ластану деңгейіне байланысты ауа сапасының төрт санаты бар:

1) АЛИ < 5 – төмен;

2) 5 < АЛИ < 7 болғанда – көтеріңкі;

3) 7 < АЛИ ˂ 14 болғанда – жоғары;

4) АЛИ > 14 болғанда – өте жоғары.";

13-тармақтың төртінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын:

"Қазақстан Республикасы Климаттың өзгеруі туралы Біріккен Ұлттар Ұйымының негіздемелік конвенциясын (бұдан әрі – БҰҰ КӨНК) ратификациялаған ел ретінде атмосфералық жауын-шашын түсуінің өзгеруін жүйелі байқауды жүргізеді және деректер базасын жасауды қамтамасыз етеді.";

17-тармақтың алтыншы бөлігі мынадай редакцияда жазылсын:

"Бұл көрсеткіш су алу, пайдалану және суды бұру туралы жыл сайынғы ведомстволық статистикалық байқаудың негізінде қадағаланады және қалыптастырылады.";

19-тармақтың бесінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын:

22-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"22. Өзен суларындағы оттегінің биохимиялық тұтынылуы (бұдан әрі – ОБҚ) және амонийлік азоттың концентрациясы көрсеткіші өзендердің тез қышқылданатын органикалық заттар және амонийлік азоттың ластану деңгейін анықтауға мүмкіндік береді.

Органикалық заттардың үлкен мөлшерінің болуы (микроорганизмдер және органикалық қалдықтардың іріп шіруі) өзен суларының химиялық және биологиялық сапасының төмендеуіне су бірлестіктерінің биоалуандығының азаюына, микробиологиялық ластануға әкеп соғады, ол пайдаланып жүрген су сапасына кері әсерін тигізеді. Органикалық заттардың көзі ретінде су тазалау имараттарының төгінділері өнеркәсіптік ақаба сулар мен ауыл шаруашылығы алқаптарының ағындылары болып табылады. Органикалық ластану оттегіні қажет ететіндер үшін айналым процесінің жылдамдауына ықпал етеді. Бұл оттегі жетіспеушілігіне әкеп соғады (анаэробтық жағдай). Азоттың анаэробты жағдайда өз қалпына келген түрге өзгеруі, өз кезегінде амоний азоты концентрациясының жоғарылауына әкеп соғады, ол температураға байланысты концентрацияда белгілі бір деңгейді минерализациялар және су рh көрсеткішін жоғарылататын су бірлестіктері үшін улы болып табылады.

Көрсеткіш су тоғандарындағы оттегі көлемі ретінің болу деңгейі немесе ОБҚ ретінде айқындалады, яғни органикалық заттардың қышқылдануы үшін қажетті көміртегіне организмдердің қажеттігі және өзендердегі аммоний иондарының концентрациясы. ОБҚ орташа жылдық шамасы 5-7 күндік инкубациялық кезеңнен ОБҚ₅/ ОБҚ₇) кейінгі 1 литрге О₂ мкг-да; амоний иондарының концентрациясы 1 литрге амоний иондарының мкг-да көрсетіледі.

Осы көрсеткіш өзендердегі ОБҚ және NН₄қатысты ағымдағы жағдайды және трендіні сипаттайды. Бақылау бекеттерінің саны және оларды орналастыру су ағынының негізгі морфологиялық типтері бойынша және антропогендік жүктемені өткізетін осы учаскелердегі осы көрсеткіштің мәндеріндегі ОБҚ фонының шамасы туралы ақпарат алуды қамтамасыз етеді. Бақылаудың уақыт параметрлері гидрологиялық фазаларға сәйкес келеді, ал бақылау жиілігі анық статистикалық ақпаратты алу қажеттілігінен анықталады.

Гидрохимиялық көрсеткіштер бойынша су сапасының негізгі өлшемшарттары балық шаруашылығы, шаруашылық-ауызсу және коммуналдық-тұрмыстық су пайдаланудың су қоймалары үшін ластаушы заттардың ШРШ мәні болып табылады. Құрғақ жерлердегі беткі сулардың ластану деңгейі ерітілген оттегі және ОБҚ₅қоса алғанда, алты көрсеткіш үшін формула бойынша есептелетін судың ластануының кешендік индексінің шамасы бойынша (СЛИ₆) бағаланады:

СЛИ₆ =

(q_ср_i/ ШРШ_i)/6

мұндағы,

q _c_р_i		i-затының орташа концентрациясы;
ШРШ_i		i-затының орташа тәуліктік шекті рұқсат етілетін концентрациясы;
6		олар ШРШ асу немесе аспауына қарамастан, ең көп мәні бар есептеу үшін пайдаланылатын көрсеткіштердің-ингредиенттердің (пестицидтерден басқа) қатаң шектелген мөлшері.

СЛИ шамасы бойынша су сапасының жіктелуі анықталады:

1) 0,3 аз немесе тең – таза;

2) 0,3-1,0 аса – салыстырмалы таза;

3) 1,0-2,5 аса – орташа ластанған;

4) 2,5-4,0 аса – ластанған;

5) 4,0-6,0 аса – лас;

6) 6,0-10,0 аса – өте лас;

7) 10,0 аса – тым лас.";

25-тармақтың үшінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын:

30-тармақтың сегізінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын:

"Түрлері бойынша жабайы аңдар мен құстардың саны туралы деректер жыл сайынғы әкімшілік деректердің негізінде қадағаланады және қалыптастырылады.";

35-тармақтың жетінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын:

"Ауыл шаруашылығында минералдық және органикалық тыңайтқыштарды қолдану бойынша деректерді қалыптастыруды СК ауыл шаруашылығы дақылдарының түсімін жинау туралы жыл сайынғы жалпымемлекеттік статистикалық байқау бойынша жүзеге асырады. Бұдан басқа, іріктемелі байқау әдісімен шаруа немесе фермер қожалықтарында және жұртшылық шаруашылықтарында минералдық және органикалық тыңайтқыштардың пайдалану көлемі анықталады.";

37-тармақтың бірінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын:

"37. Қоғамды энергетикадан ластану бөлігінде қоршаған ортаның жағдайы және қорғау туралы ақпараттандыру үшін СК мынадай негізгі көрсеткіштерді қадағалайды және жариялайды:

1) энергияны түпкілікті тұтыну;

2) энергияны бастапқы тұтыну;

3) ЖІӨ энергосыйымдылығы;

4) электр энергиясы өндірісінің жалпы көлеміндегі жаңғыртылатын энергия көздері өндірген электр энергиясының үлесі.";

38-тармақтың екінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын:

"Қоғамды көліктен ластану бөлігінде қоршаған ортаның жағдайы және оны қорғау туралы ақпараттандыру үшін СК мынадай негізгі көрсеткіштерді қадағалайды және жариялайды:

1) жолаушы айналымы;

2) жүк айналымы;

3) пайдаланылатын отынның түрлерi бойынша бөліністегі автокөлiк құралдары паркінің құрамы;

4) автокөлiк құралдары паркінің орташа алғандағы құрылған жылы.";

39-тармақтың тоғызыншы бөлігі мынадай редакцияда жазылсын:

"Қатты тұрмыстық қалдықтар және олармен жұмыс iстеу тәсiлдерi туралы деректерді СК жыл сайынғы жалпымемлекеттік статистикалық байқаулар негізінде қалыптастырады.";

41-тармақтың бесінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын:

"СК қалдықтарды қайта өңдеу және (немесе) кәдеге жарату көлемдері туралы деректерді өнімдерді (тауарларды, көрсетілетін қызметтерді) өндіру және жөнелту туралы жыл сайынғы жалпымемлекеттік статистикалық байқаудың деректері бойынша қалыптастырады.";

44-тармақта:

екінші бөлік мынадай редакцияда жазылсын:

"Негізгі капиталға салынған табиғат қорғау инвестициялары туралы ақпараттың дереккөзі инвестициялық қызмет туралы жыл сайынғы жалпымемлекеттік статистикалық байқау болып табылады. Осы байқауда 2000 Қоршаған ортаны қорғау бойынша қызмет түрлері мен шығындардың халықаралық жіктеуішіне (The Classification of Environmental Protection Activities and Expenditure (СЕРА 2000) сәйкес табиғат қорғау қызметі түрлерінің бөлінісінде қоршаған ортаны қорғау бойынша қызметпен байланысты кәсіпорындар мен ұйымдардың негізгі капиталына салынған инвестициялар көрсетіледі.";

бесінші, алтыншы, жетінші және сегізінші бөліктер мынадай редакцияда жазылсын:

"Көрсеткішті қалыптастыру кезінде негізгі дереккөздердің бірі қоршаған ортаны қорғауға жұмсалған ағымдағы шығындар, экологиялық төлемдер және табиғи ресурстар үшін төлемақы туралы жыл сайынғы жалпымемлекеттік статистикалық байқау болып табылады.

Орман ресурстарын қорғауға жұмсалған шығындардың көрсеткішін қалыптастыру үшін орман өсіру және ағаш дайындау қызметі туралы жыл сайынғы жалпымемлекеттік статистикалық байқау деректері пайдаланылады. Бұдан басқа, өрт өшіруге жұмсалған шығындар көрсетілетін орман өрттері туралы ведомстволық статистикалық байқау деректерін қамтиды.

Жануарлар дүниесін қорғау мен өсімін молайту бойынша шығындар жыл сайынғы әкімшілік деректердің негізінде қалыптастырылады.

Қоршаған ортаны қорғау саласындағы білім беруге жұмсалған шығыстарды бір оқушыны оқытудың есептік орташа жылдық құны туралы деректерді және жоғары оқу орындары туралы, жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру туралы, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру туралы жыл сайынғы жалпымемлекеттік статистикалық байқаудың деректерін пайдаланумен есептеу арқылы анықтайды.".

2. Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігі Статистика комитетінің Өндіріс және қоршаған орта статистикасы басқармасы Заң басқармасымен бірлесіп заңнамада белгіленген тәртіппен:

1) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін;

2) осы бұйрық мемлекеттік тіркелген күннен бастап күнтізбелік он күн ішінде оның қазақ және орыс тілдерінде қағаз және электрондық түрдегі көшірмесінің ресми жариялау және Қазақстан Республикасы Нормативтік құқықтық актілерінің эталондық бақылау банкіне енгізу үшін "Республикалық құқықтық ақпарат орталығы" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорнына жіберілуін;

3) осы бұйрық мемлекеттік тіркелгеннен кейін күнтізбелік он күн ішінде оның көшірмесінің мерзімді баспасөз басылымдарына ресми жариялауға жіберілуін;

4) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігі Статистика комитетінің интернет-ресурсында орналастырылуын қамтамасыз етсін.

3. Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігі Статистика комитетінің Өндіріс және қоршаған орта статистикасы басқармасы осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігі Статистика комитетінің құрылымдық бөлімшелеріне және аумақтық органдарына жұмыс бабында басшылыққа алу және пайдалану үшін жеткізсін.

4. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігі Статистика комитеті төрағасының орынбасарына (Г.М. Керімханова) жүктелсін.

5. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасы
Ұлттық экономика министрлігі
Статистика комитетінің төрағасы

Н. Айдапкелов

О внесении изменений в приказ исполняющего обязанности Председателя Комитета по статистике Министерства национальной экономики Республики Казахстан от 25 декабря 2015 года № 223 "Об утверждении Методики по формированию показателей статистики окружающей среды"

Приказ Председателя Комитета по статистике Министерства национальной экономики Республики Казахстан от 20 октября 2017 года № 147. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 8 ноября 2017 года № 15977

В соответствии с подпунктом 5) статьи 12 Закона Республики Казахстан от 19 марта 2010 года "О государственной статистике" и подпунктом 258) пункта 17 Положения о Министерстве национальной экономики Республики Казахстан, утвержденного постановлением Правительства Республики Казахстан от 24 сентября 2014 года № 1011, ПРИКАЗЫВАЮ:

1. Внести в приказ исполняющего обязанности Председателя Комитета по статистике Министерства национальной экономики Республики Казахстан от 25 декабря 2015 года № 223 "Об утверждении Методики по формированию показателей статистики окружающей среды" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 12931, опубликован 1 февраля 2016 года в информационно-правовой системе "Әділет") следующие изменения:

в Методике по формированию показателей статистики окружающей среды, утвержденной указанным приказом:

части первую и вторую пункта 9 изложить в следующей редакции:

"9. Для формирования показателя выбросов загрязняющих веществ в атмосферу от стационарных источников используются данные ежегодного общегосударственного статистического наблюдения по охране атмосферного воздуха.

Основой для формирования показателя служат данные первичного учета, организованного на предприятии, журналов учета стационарных источников загрязнения и их характеристик, журналов учета работы газоочистных и пылеулавливающих установок, а также паспорта установки.";

пункт 10 изложить в следующей редакции:

"10. Показатель качества атмосферного воздуха в городских населенных пунктах характеризует состояние окружающей среды с точки зрения качества атмосферного воздуха и негативного воздействия повышенных концентраций загрязняющих веществ на население.

Повышенные концентрации загрязняющих веществ в приземном слое атмосферы оказывают разностороннее негативное воздействие на здоровье человека, растительность и материалы. Воздействие твердых частиц, измеряемое как концентрация ТЧ₁₀ и ТЧ_2,5 (твердые частицы, диаметром 10 и 2,5 микрон, которые проходят через воздухозаборник с разделением по фракциям при 50% эффективности поглощения) в приземном слое атмосферы. Ряд тяжелых металлов и стойкие органические соединения (далее – СОЗ) представляют собой один из рисков для здоровья человека, обусловленный загрязнением атмосферного воздуха. Вдыхание воздуха с высокими концентрациями ТЧ₁₀и ТЧ_2,5 в течение непродолжительного времени вызывает ярко выраженные симптомы астматических заболеваний и заболеваний дыхательных путей, сокращение жизненной емкости легких и увеличивает опасность серьезных заболеваний. Существует множество данных о негативном воздействии на человека оксида углерода (СО), диоксида серы (SO₂), оксидов азота (NO_х) и озона, присутствующих в атмосферном воздухе.

Данный показатель определяется несколькими составляющими. Качество атмосферного воздуха в городских населенных пунктах определяется, прежде всего, числом дней в году, когда при проведении регулярных наблюдений уровень загрязнения атмосферного воздуха в городских населенных пунктах превышает установленные значения (максимально разовые/среднесуточные) ПДК. При этом, необходимо определять абсолютные значения концентраций загрязняющих веществ в атмосферном воздухе, процент городского населения страны, подвергаемые воздействию приземных концентраций загрязняющих веществ, превышающих установленные нормативы качества атмосферного воздуха.

Сеть мониторинга качества атмосферного воздуха в городах состоит из стационарных и (или) мобильных станций мониторинга. При выборе местоположения станций основное внимание уделяется территориям с наивысшей концентрацией источников выбросов (промышленные зоны и автомагистрали), с целью непосредственного предупреждения населения о высоком уровне загрязнения, а также станциям мониторинга в селитебных зонах для получения общей картины воздействия загрязнения атмосферного воздуха на население города.

Состояние загрязнения воздуха оценивается по результатам анализа и обработки проб воздуха, отобранных на стационарных постах. Основными критериями качества являются значения ПДК загрязняющих веществ в воздухе населенных мест. Уровень загрязнения атмосферы вредными веществами в городах оценивается по величине комплексного индекса загрязнения атмосферы (ИЗА₅), который рассчитывается по пяти веществам с наибольшими значениями, по формуле:

ИЗА₅= (q_ср.i/ПДК_i) С_i,

где

q _ср.i		средняя концентрация i-того вещества;
ПДК_i	-	среднесуточная предельно допустимая концентрация i-того вещества;
С_i	-	коэффициент, зависящий от класса опасности i-того вещества, принимаемый равным 1,7; 1,3; 0,1 и 0,9 соответственно для 1, 2, 3, и 4 класса опасности загрязняющей примеси.

В качестве единицы измерения абсолютных значений концентраций загрязняющих веществ следует применять количество микрограмм (мкг) загрязняющих веществ в кубическом метре (м³) воздуха.

В соответствии с методами оценки имеются четыре категории качества воздуха в зависимости от уровня загрязнения:

1) ИЗА ≤ 5 – низкий;

2) при 5 < ИЗА < 7 – повышенный;

3) при 7 ≤ ИЗА < 14 – высокий;

4) при ИЗА ≥ 14 – очень высокий.";

часть четвертую пункта 13 изложить в следующей редакции:

"Республика Казахстан, как страна, ратифицировавшая Рамочную конвенцию Организации Объединенных Наций об изменении климата (далее – РКИК ООН), проводит систематические наблюдения за изменением выпадения атмосферных осадков и обеспечивает создание баз данных.";

часть шестую пункта 17 изложить в следующей редакции:

"Данный показатель отслеживается и формируется на основе ежегодного ведомственного статистического наблюдения о заборе, использовании и водоотведении вод.";

часть пятую пункта 19 изложить в следующей редакции:

пункт 22 изложить в следующей редакции:

"22. Показатель биохимического потребления кислорода (далее – БПК) и концентрации аммонийного азота в речной воде определяет состояние рек по уровню загрязнения легко окисляемыми органическими веществами и аммонийным азотом.

Наличие большого количества органических веществ (микроорганизмов и разлагающихся органических отходов) приводит к снижению химического и биологического качества речной воды и к уменьшению биоразнообразия водных сообществ, микробиологическому загрязнению, что негативно сказывается на качестве используемой воды. Источниками органических веществ являются сбросы водоочистных сооружений, промышленные сточные воды и сток с сельскохозяйственных угодий. Органическое загрязнение способствует ускорению обменных процессов, для которых необходим кислород. Это приводит к дефициту кислорода (анаэробные условия). Преобразование азота в восстановленные формы в анаэробных условиях, в свою очередь, приводит к повышению концентрации аммонийного азота, являющегося токсичным для водных сообществ в концентрациях, повышающих определенный уровень в зависимости от температуры, минерализации и показателя рh воды.

Показатель определяется как уровень содержания кислорода в водоемах, или БПК, то есть потребность организмов в кислороде, необходимый для окисления органических веществ, и концентрация ионов аммония (NН₄) в реках. Среднегодовая величина БПК после 5-7-дневного инкубационного периода (БПК₅/БПК₇) выражается в мкг О₂ на литр; концентрация ионов аммония выражается в мкг ионов аммония на литр.

Данный показатель характеризует текущую ситуацию и тренды в отношении БПК и NН₄в реках. Количество наблюдательных пунктов и их размещение обеспечивают получение информации о фоновых величинах БПК по основным морфологическим типам водотоков и значениях этого показателя на участках, испытывающих антропогенную нагрузку. Временные параметры наблюдений соответствуют гидрологическим фазам, а частота наблюдений определяется, исходя из необходимости получения достоверной статистической информации.

Основными критериями качества вод по гидрохимическим показателям являются значения ПДК загрязняющих веществ для водоемов рыбохозяйственного, хозяйственно-питьевого и коммунально-бытового водопользования. Уровень загрязнения поверхностных вод суши оценивается по величине комплексного индекса загрязнения вод (ИЗВ₆), рассчитывающегося для шести показателей, включая растворенный кислород и БПК₅, по формуле:

ИЗВ₆ = (q_ср.i/ПДК_i)/6

где

q_ср.i	-	средняя концентрация i-того вещества;
ПДК_i		среднесуточная предельно допустимая концентрация i-того вещества;
6		строго лимитируемое количество показателей-ингредиентов (кроме пестицидов), используемых для расчета, имеющих наибольшие значения, независимо от того, превышают они ПДК или нет.

Классификация качества вод по величине ИЗВ определяется:

1) менее или равно 0,3 – чистая;

2) более 0,3-1,0 – относительно чистая;

3) более 1,0-2,5 – умеренно загрязненная;

4) более 2,5-4,0 – загрязненная;

5) более 4,0-6,0 – грязная;

6) более 6,0-10,0 – очень грязная;

7) более 10,0 – чрезвычайно грязная.";

часть третью пункта 25 изложить в следующей редакции:

часть восьмую пункта 30 изложить в следующей редакции:

"Данные о численности диких животных и дичи по видам отслеживаются и формируются на основе ежегодных административных данных.";

часть седьмую пункта 35 изложить в следующей редакции:

"Формирование данных по применению минеральных и органических удобрений в сельском хозяйстве осуществляется КС по ежегодному общегосударственному статистическому наблюдению о сборе урожая сельскохозяйственных культур. Кроме того, методом выборочных наблюдений определяются объемы использования минеральных и органических удобрений в крестьянских или фермерских хозяйствах и хозяйствах населения.";

часть первую пункта 37 изложить в следующей редакции:

"37. Для информирования общества о состоянии и охране окружающей среды в части загрязнения от энергетики КС отслеживаются и публикуются следующие основные показатели:

1) конечное потребление энергии;

2) первичное потребление энергии;

3) энергоемкость ВВП;

4) доля электроэнергии, произведенной возобновляемыми источниками энергии в общем объеме производства электроэнергии.";

часть вторую пункта 38 изложить в следующей редакции:

"Для информирования общества о состоянии и охране окружающей среды в части загрязнения от транспорта КС отслеживаются и публикуются следующие основные показатели:

1) пассажирооборот;

2) грузооборот;

3) состав парка автотранспортных средств в разбивке по видам используемого топлива;

4) средний возраст парка автотранспортных средств.";

часть девятую пункта 39 изложить в следующей редакции:

"Данные о твердых бытовых отходах и способах обращения с ними формируются КС на основе ежегодных общегосударственных статистических наблюдений.";

часть пятую пункта 41 изложить в следующей редакции:

"Данные об объемах переработки и (или) утилизации отходов формируются КС по данным ежегодного общегосударственного статистического наблюдения о производстве и отгрузке продукции (товаров, услуг).";

в пункте 44:

часть вторую изложить в следующей редакции:

"Источником информации о природоохранных инвестициях в основной капитал является ежегодное общегосударственное статистическое наблюдение об инвестиционной деятельности. В данном наблюдении отражаются инвестиции в основной капитал предприятий и организаций, связанные с деятельностью по охране окружающей среды, в разрезе видов природоохранной деятельности в соответствии с международным Классификатором видов деятельности и затрат по охране окружающей среды 2000 (The Classification of Environmental Protection Activities and Expenditure (СЕРА 2000).";

части пятую, шестую, седьмую и восьмую изложить в следующей редакции:

"Одним из основных источников данных при формировании показателя является ежегодное общегосударственное статистическое наблюдение о текущих затратах на охрану окружающей среды, экологических платежах и плате за природные ресурсы.

Для формирования показателя затрат на охрану лесных ресурсов используются данные ежегодного общегосударственного статистического наблюдения о деятельности в лесоводстве и лесозаготовках. Кроме того, включают данные ведомственного статистического наблюдения о лесных пожарах, в котором отражаются затраты на тушение пожаров.

Затраты по охране и воспроизводству животного мира формируют на основе ежегодных административных данных.

Расходы на образование в сфере охраны окружающей среды определяют расчетным путем с использованием данных о расчетной среднегодовой стоимости обучения одного учащегося и данных ежегодных общегосударственных статистических наблюдений о высших учебных заведениях, о послевузовском образовании, о техническом и профессиональном, послесреднем образовании.".

2. Управлению статистики производства и окружающей среды совместно с Юридическим управлением Комитета по статистике Министерства национальной экономики Республики Казахстан обеспечить в установленном законодательством порядке:

1) государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

2) в течение десяти календарных дней со дня государственной регистрации настоящего приказа направление его копии в бумажном и электронном виде на казахском и русском языках в Республиканское государственное предприятие на праве хозяйственного ведения "Республиканский центр правовой информации" для официального опубликования и включения в Эталонный контрольный банк нормативных правовых актов Республики Казахстан;

3) в течение десяти календарных дней после государственной регистрации настоящего приказа направление его копии на официальное опубликование в периодические печатные издания;

4) размещение настоящего приказа на интернет-ресурсе Комитета по статистике Министерства национальной экономики Республики Казахстан.

3. Управлению статистики производства и окружающей среды Комитета по статистике Министерства национальной экономики Республики Казахстан довести настоящий приказ до структурных подразделений и территориальных органов Комитета по статистике Министерства национальной экономики Республики Казахстан для руководства и использования в работе.

4. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на заместителя Председателя Комитета по статистике Министерства национальной экономики Республики Казахстан (Керимханова Г.М.).

5. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Председатель
Комитета по статистике
Министерства национальной
экономики Республики Казахстан

Н.Айдапкелов