ИПС "Әділет"

Ескерту. Бұйрықтың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрінің 03.05.2023 № 314 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

Қазақстан Республикасындағы сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі туралы" 2001 жылғы 16 шілдедегі Қазақстан Республикасы Заңының 20-бабының 23-30) тармақшасына және 28-бабының 6-тармағына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

Ескерту. Кіріспе жаңа редакцияда – ҚР Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрінің 30.09.2020 № 510 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

1. Сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы мемлекеттік нормативтерді әзiрлеу, келiсу, бекiту, тiркеу және қолданысқа енгiзу (қолданылуын тоқтату, күшiн жою) қағидалары.

Ескерту. 1-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрінің 03.05.2023 № 314 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

2. Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрлігінің Құрылыс және тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық істері комитеті:

1) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді;

2) осы бұйрық мемлекеттік тіркелген күнінен бастап күнтізбелік он күн ішінде оның қазақ және орыс тілдеріндегі қағаз тасығыштағы және электрондық нысандағы көшірмелерін Қазақстан Республикасы Нормативтік құқықтық актілерінің эталондық бақылау банкіне ресми жариялау және енгізу үшін "Республикалық құқықтық ақпарат орталығы" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорнына жіберуді;

3) осы бұйрық мемлекеттік тіркелгеннен кейін күнтізбелік он күн ішінде оның көшірмелерін мерзімді баспа басылымдарына ресми жариялауға жіберуді;

4) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрлігінің интернет-ресурсында орналастыруды;

5) осы бұйрық Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін он жұмыс күні ішінде осы тармақтың 1), 2), 3) және 4) тармақшаларына сәйкес іс-шаралардың орындалуы туралы мәліметтерді Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрлігінің Заң департаментіне ұсынуды қамтамасыз етсін.

3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының Инвестициялар және даму вице-министріне жүктелсін.

4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының
Инвестициялар және даму министрі

Ж. Қасымбек

"КЕЛІСІЛГЕН"

Қазақстан Республикасының

Қаржы министрі

________________ Б. Сұлтанов

2017 жылғы 26 желтоқсан

"КЕЛІСІЛГЕН"

Қазақстан Республикасының

Ұлттық экономика министрі

________________ Т. Сүлейменов

2017 жылғы "___" ___________

"КЕЛІСІЛГЕН"

Қазақстан Республикасының

Ұлттық экономика министрінің

Міндетін атқарушы

________________ С. Жұманғарин

2018 жылғы 5 қаңтар

Қазақстан Республикасы
Инвестициялар және
даму министрінің
2017 жылғы 22 желтоқсандағы
№ 890 бұйрығымен
бекітілген

Сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы мемлекеттік нормативтерді әзiрлеу, келiсу, бекiту, тiркеу және қолданысқа енгiзу (қолданылуын тоқтату, күшiн жою) қағидалары

Ескерту. Қағида жаңа редакцияда – ҚР Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрінің 03.05.2023 № 314 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Мемлекеттiк нормативтерді әзiрлеу, келісу, бекiту, тiркеу және қолданысқа енгізу (қолдануын тоқтату, күшiн жою) қағидалары (бұдан әрi – Қағидалар) "Қазақстан Республикасындағы сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 28-бабының 6-тармағына сәйкес әзірленген және мемлекеттік нормативтерді әзірлеу, келісу, бекіту, тіркеу және қолданысқа енгізу, қолдануын тоқтату және күшін жою тәртібін анықтайды.

2. Осы Қағидалардың ережелері мемлекеттік нормативтерді әзірлеуді жүзеге асыратын Қазақстан Республикасының сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметінің субъектілеріне қолданылады.

3. Осы Қағидаларда келесі ұғымдар пайдаланылады:

1) әзірлеуші – мемлекеттік нормативтерді әзірлеуді жүзеге асыратын ұйым;

2) ғылыми-техникалық кеңес (бұдан әрі – ҒТК) – уәкілетті органның ведомствосында құрылған, құрылыс саласын дамытудың, сәулет, қала құрылысы, құрылыс және тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық, құрылыста баға белгілеу саласында ғылыми-техникалық саясат жүргізудің, сәулет-құрылыс бақылауын жүзеге асырудың негізгі бағыттары бойынша ұсыныстарды, сондай-ақ сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласында нормативтік құқықтық жобалар мен мемлекеттік нормативтерді дайындайтын және қарайтын консультативтік-кеңесші орган;

3) қағидалар жинағы (бұдан әрі – ҚЖ) – ғимараттар мен имараттарды жобалау, салу, монтаждау, техникалық қызмет көрсету немесе пайдалану бойынша қолайлы шешімдерді қамтитын ерікті түрде қолдануды таңдаудың нормативтік-техникалық құжаты;

4) қайта өңдеу – мемлекеттік норматив мазмұнының едәуір өзгеруімен (көлемінің 35 %-дан астамы), құрылымының және (немесе) атауының өзгеруімен, өзектілендірілуімен, сондай-ақ оған жаңа және (немесе) неғұрлым прогрессивті ережелердің енгізілуімен қайта қарау;

5) қолайлы шешім – ол ерікті қолданудың нормативтік техникалық құжаттарында келтірілген, нәтижелі талапты қанағаттандырудың нормативтік бекітілген әдісі;

6) құрылыс нормалары (бұдан әрі – ҚН) – техникалық регламенттердің талаптарын нақтылайтын және сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы субъектілердің қолдануы үшін міндетті нәтижелі талаптарды қамтитын нормативтік техникалық құжат;

7) құрылыстағы басшылық құжаттар (бұдан әрі - ҚБҚ) – жобалау және құрылыс жөніндегі қызметті ұйымдастыруға міндетті талаптарды белгілейтін және сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы субъектілердің өзара қарым-қатынастарын реттейтін нормативтік құқықтық актілер;

8) мемлекеттік нормативтерді әзірлеу – жаңа мемлекеттік нормативтер әзірлеу және қолданыстағыларды қайта өңдеу жөніндегі қызмет;

9) мемлекеттік нормативтерді техникалық түзету – нормативтік талаптар мен ережелердің қосарланған немесе әртүрлі түсіндірілуін болдырмау, қайталанулар мен қайшылықтарды, сондай-ақ оларды цифрлық форматқа одан әрі аудару мүмкіндігімен өзекті емес нормативтік сілтемелерді жою жолымен мемлекеттік норматив мәтінін редакциялау;

10) мемлекеттік нормативтерді цифрлық форматқа көшіру – құрылыс объектілерінің ақпараттық моделдерінің нормативтік талаптарға сәйкестігіне автоматтандырылған сараптама жүргізу мақсатында компьютерлік өңдеуге (түсіндіруге) жататын, мемлекеттік норматив талаптарын құру;

11) мемлекеттік нормативтің ережесі – талаптар, қағидалар, ұсынымдар мен ескертпелер формасы бар нормативтік-техникалық құжат мазмұнының құрылымдық элементі;

12) мемлекеттік нормативтің ұсынатын ережесі – кеңес немесе нұсқауды қамтитын ереже;

13) нәтижелі талаптар – объектінің пайдалану және жұмыс сипаттамаларына қойылатын, оларды қанағаттандыру тәсілдерін немесе шешімдерін белгілемейтін және ҚН мен ҚБҚ ережелерінде келтірілген, міндетті сипаттағы ең аз қажетті талаптар;

14) нәтижелі шешім – нәтижелі талапты қанағаттандыратын, қолайлы шешімге балама әдіс. Нәтижелі шешімдер, нәтижелі талапты толық қанағаттандыратын, ғылыми негізделген және тәжірибелік-эксперименттік сынақтан өткен шешімдерге негізделеді;

15) нормалаудың ұйғарымды әдісі – белгілі бір көлемді жайғастыру, құрылмалық және өзге де шешімдерді, материалдарды, бұйымдарды, жабдықтарды, жұмыс сипаттамаларын, дайындау, монтаждау әдістерін, пайдалану жағдайларын, қабылдау тәртібін және мақсатқа жетудің басқа да құралдарын белгілейтін құрылыс объектілерінің элементтік сипаттамасын көздейтін әдіс;

16) нормативтік техникалық құжат (нормативтік-техникалық құжат) – техникалық және технологиялық нормалардан тұратын нормативтік құжат;

17) нормативтік-техникалық құжаттарды жетілдіру – халықаралық тәжірибені, ғылыми-зерттеу жұмыстарын ескере отырып, техникалық деңгейді және өзекті талаптарды қолдау мақсатында мемлекеттік нормативтерді жаңарту (әзірлеу, техникалық түзету, цифрлық форматқа көшіру);

18) пікір – мемлекеттік нормативтердің жобаларын қарау нəтижелері бойынша ұсынылған жазбаша құжат;

19) сәулет, қала құрылысы және құрылыс каталогы (бұдан әрі – каталог) – сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы нормативтік құқықтық актілер мен нормативтік техникалық құжаттардың, кәсіпорындардың, ғимараттар мен имараттардың типтік жобалары мен типтік жобалау шешімдерінің, құрылыс құрылмаларының, бұйымдары мен құрылыс материалдарының, жұмыстарды жүргізу технологияларының және құрылыстағы баға белгілеу жөніндегі нормативтік құжаттардың жүйеленген тізбелері;

20) сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы мемлекеттік нормативтер (мемлекеттік нормативтер) – адамның тұратын ортасына және тіршілік етуіне қолайлы, қауіпсіз және басқа да қажетті жағдайларды қамтамасыз ететін нормативтік құқықтық актілердің, қала құрылыстық және техникалық регламенттердің, нормативтік-техникалық құжаттардың, өзгеде міндетті талаптардың, шарттар мен шектеулердің жүйесі;

21) талаптың ресімделетін бөлігі – ақпараттық моделдерді тексерудің ақпараттық жүйесінде қолдануға арналған ережелер жиынтығы түрінде оларды машинада оқылатын форматқа түрлендіруге болатын талаптардың сандық және (немесе) есептелетін сапалық сипаттамалары белгілі және айқындалған мемлекеттік нормативтегі талаптың бөлігі;

22) тапсырыс беруші-мемлекеттік нормативтерді әзірлеуді, техникалық түзетуді және (немесе) цифрлық форматқа ауыстыруды ұйымдастыруды жүзеге асыратын заңды тұлға;

23) тиімді нормалау әдісі – бұл ұйғарымдық процестерге, әдістер мен процедураларға емес, қажетті, өлшенетін нәтижелерге бағытталған нормалау тәсілі. Бұл нормалау әдісі, осы нәтижелердің қалай алынғаны туралы нақты нұсқауларсыз, нәтижелікке (белгілі бір нәтижелерге қол жеткізуге) негізделген;

24) уәкілетті органның ведомствосы – Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі саласындағы құзыреті шегінде бақылау және іске асыру функцияларын жүзеге асыратын орталық мемлекеттік органның ведомствосы;

25) цифрлық формат – бағдарламалық қамтамасыз ету немесе ақпараттық жүйелер арқылы сақтауға және өңдеуге арналған цифрлар тізбегі түріндегі деректер (құжаттар, кескіндер және сол сияқтылар).

2-тарау. Мемлекеттік нормативтерді әзірлеу тәртібі

4. Мемлекеттік нормативтерді әзірлеу, техникалық түзету және цифрлық форматқа көшіру бойынша жұмыстарды ұйымдастыру келесілерді қалыптастыруды қамтиды:

әзірлеуге, техникалық түзетуге және цифрлық форматына көшіруге мемлекеттік нормативтердің жататын үш жыл мерзімге перспективтік номенклатураны (бұдан әрі - Перспективтік номенклатура);

әзірлеуге, техникалық түзетуге және цифрлық форматқа көшіруге жататын мемлекеттік нормативтердің жылдық тізбесін.

5. Әзірлеу, техникалық түзетуге және цифрлық форматқа көшіруге жататын мемлекеттік нормативтерді қалыптастырушы Перспективтік номенклатураға үш жыл мерзімге енгізу жөніндегі ұсыныстарды сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі субъектілерімен уәкілетті органның ведомствосына еркін нысанда ресімделген өтінім түрінде ұсынылады.

6. Өтінімде нормативтік-техникалық құжаттарды жетілдіру қажеттілігінің негіздемесі, орындау мерзімдері және қажет болған кезде болжамды көлемі (парақтар саны) осы Қағидаларға 1-қосымшаға сәйкес сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы мемлекеттік нормативтердің құрылымына сәйкес көрсетiледi.

7. Ұсынылған өтінімді уәкілетті органның ведомствосы, мәлімделген құжатты Перспективтік номенклатураға енгізудің орындылығын анықтау үшін Қазақстан Республикасының Әкімшілік рәсімдер туралы заңнамасында белгіленген тәртіппен тіркелген сәттен бастап 30 күнтізбелік күн ішінде қарайды.

8. Өтінімдерді қарау нәтижелері бойынша уәкілетті органның ведомствосы, тақырыптардың басымдығы мен өзектігін, сондай-ақ жұмыстарды жылдар бойынша орындау мерзімдерін ескере отырып, Перспективтік номенклатура қалыптастырады.

9. Әзірлеуге, техникалық түзетуге және цифрлық форматқа көшіруге жататын мемлекеттік нормативтердің жылдық тізбесі, осы Ережелердің 2-қосымшасына сәйкес форма бойынша сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы мемлекеттік нормативтерді әзірлеу, техникалық түзету және цифрлық форматқа көшіру жөніндегі жұмыстардың тақырыптық жоспары түрінде Перспективтік номенклатураға енгізілген басымды және өзекті тақырыптардан қалыптастырылады.

Қалыптастырылған тақырыптық жоспарды уәкілетті органның ведомствосының басшылығы бекітеді және қаржыландыруды бөлу мақсатында республикалық бюджеттік бағдарламаға енгізіледі.

10. Сәулет, елдімекен құрылысы және құрылыс қызметінің субъектілері уәкілетті органның ведомствосы жазбаша растаған кезде, ғылыми және (немесе) мамандандырылған ұйымдарды тарта отырып, өз қаражаты есебінен мемлекеттік нормативтердің бастамашылық әзірленуін жүзеге асырады.

11. Мемлекеттік нормативтер:

1) ғылыми зерттеулер, эксперименттер, сынақтар және өлшеулер нәтижелерін;

2) халықаралық, өңірлік стандарттарды, ұйымдардың стандарттарын, шет мемлекеттердің стандарттарын және ғимараттар мен имараттарды жобалау, салу және пайдалану процестеріне қойылатын талаптарды белгілейтін өзге де құжаттарды;

3) жаңа технологиялар мен құрылыс материалдарын, бұйымдары мен құрылмаларын қолдану тәжірибесін ескере отырып әзірленеді.

12. Құрылыс құрылмаларын есептеу жөніндегі нормативтерді, сондай-ақ жобалау мен құрылыстың ұйымдастырушылық-әдістемелік мәселелері жөніндегі ережелерді қоспағанда, әртүрлі мақсаттағы мемлекеттік нормативтер техникалық түзетуге жатады.

13. Мемлекеттік нормативтерді әзірлеу бір күнтізбелік жыл ішінде жүзеге асырылады. Техникалық түзетумен және цифрлық форматқа көшірумен мемлекеттік нормативтерді әзірлеу жөніндегі жұмыстарды жүзеге асыру барысында, сондай-ақ бір шарт шеңберінде ғылыми зерттеулер жүргізу қажет болған жағдайда, жұмыстардың көлемін жылдар бойынша бөле отырып, әзірлеу мерзімі ұлғаяды.

14. Мемлекеттік нормативтерді әзірлеуді, техникалық түзетуді және цифрлық форматқа көшіру жұмыстарын ұйымдастыруды төменде келтірілген сатылар деп бөледі.

Мемлекеттік нормативтерді әзірлеу бойынша:

1-кезең – мемлекеттік нормативті әзірлеуді (қайта өңдеуді) ұйымдастыру;

2-кезең – мемлекеттік нормативтің бірінші редакцияда жобасын (қажеттілікке қарай келесі аралық редакцияларда) әзірлеу (қайта өңдеу), нормалаудың тиісті бағыты бойынша Мемлекеттік органдардың пікірлері мен жауаптарын алу (тапсырыс беруші анықтайды), Қазақстан Республикасының Ұлттық Кәсіпкерлер палатасының және жеке кәсіпкерлік субъектілері бірлестіктерінің қорытындыларын алу;

3-кезең – әзірлеушінің түпкілікті редакциясында мемлекеттік норматив жобасын дайындау, келісу және оны тапсырыс берушіге ұсыну;

4-кезең – мемлекеттік нормативті қарау, қабылдау (бекіту немесе құптау) және тіркеу (қажет болған жағдайда);

5-кезең – мемлекеттік нормативті қолданысқа енгізу.

Мемлекеттік нормативтерді техникалық түзету бойынша: мемлекеттік нормативтерді әзірлеу жөніндегі кезеңдерге ұқсас.

Мемлекеттік нормативтерді цифрлық форматқа көшіру бойынша:

1-кезең-мемлекеттік нормативті цифрлық форматқа көшіруді ұйымдастыру;

2-кезең-мемлекеттік нормативтер талаптарының ресімделетін бөлігінен автоматтандырылған тексерулердің тестілік модельдерін жасау;

3-кезең-мемлекеттік нормативтер талаптарының ресімделетін бөлігінен автоматтандырылған тексерулердің тестілік үлгілерін көрсету және тапсырысшыға атқарылған жұмысты ұсыну;

4-кезең-тапсырыс берушінің жұмыстарды қарауы, қабылдауы (құптауы).

Мемлекеттік нормативтерді әзірлеу, техникалық түзету және цифрлық форматқа көшіру кезінде сатыларды біріктіруге немесе саты құрамында орындалатын жекелеген жұмыстарды бөлуге жол беріледі.

15. Осы Қағидалардың 10-тармағына сәйкес бастамашылық тәртіппен мемлекеттік нормативтерді әзірлеу бойынша жұмыстарды ұйымдастыру шарттың талаптарына сәйкес орындалады.

Сонымен бірге, мемлекеттік норматив жобасы бекітілгенге және қолданысқа енгізілгенге дейін ҒТК құптауын алуға тиіс.

16. Мемлекеттік нормативтердің әзірлеушісін таңдау рәсімі Қазақстан Республикасы Бюджет кодексінің 41-бабының нормалары немесе "Мемлекеттік сатып алу туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 4-тарауын сақтай отырып жүзеге асырылады.

17. Мемлекеттік нормативтерді әзірлеу шартта белгіленген талапшарттар мен мерзімдерге, сондай-ақ осы Қағидалардың ережелеріне сәйкес жүзеге асырылады.

18. Мемлекеттік нормативтерді әзірлеу барысында олардың мазмұны келесі талаптарды ескере отырып жазылады:

1) мемлекеттік нормативтердің ережелері міндетті және ұсынылатын болып бөлінеді.

Міндетті ережелер ең төменгі қажетті немесе ең жоғары рұқсат етілген деңгейде белгіленеді, ұсынылатын ережелер озық жетістіктерді ескере отырып, экономикалық негізделген және тәжірибеде дәлелденген шешімдер деңгейінде белгіленеді.

Міндетті ережелерге мемлекеттік нормативтердің қағидаттарына сәйкес сөзсіз сақталуы тиіс ережелер жатады.

Ұсынылған ережелерге тұтынушының нақты қажеттіліктері мен мүмкіндіктеріне немесе өндіріс жағдайларына сәйкес өзгеретін ережелерді жатқызады;

2) ҚБҚ өнімнің жекелеген түрлеріне және (немесе) олардың өмірлік циклінің процестеріне қойылатын міндетті талаптарды белгілейтін және Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес әзірленетін нормативтік құқықтық актілердің туынды түріне жатады;

3) ҚН нормалаудың нәтижелі әдісінің негізінде әзірленеді және нормалаудың мақсаттарын және техникалық реттеу объектілеріне қойылатын міндетті нәтижелі, пайдалану талаптарын анықтайтын ережелерден тұрады.

ҚН техникалық реттеудің әртүрлі объектілеріне қатысты қауіпсіздік жөніндегі техникалық регламенттердің талаптарын, құрылыс объектілері сапасының қажетті деңгейін, құрылысқа, жобалауға және құрылысқа арналған инженерлік ізденістер бойынша жалпы техникалық талаптарды, сондай-ақ жоспарлау мен құрылысқа, ғимараттар мен имараттарға, құрылыс құрылмаларына, инженерлік жабдықтың негіздері мен жүйелеріне қойылатын талаптарды, сондай-ақ құрылыс өнімінің пайдалану сипаттамаларын нақтылайтын ережелерді қамтиды.

ҚН құрамында келесілер көзделеді:

құрылыс өнімінің қауіпсіздігі мен сапасын қамтамасыз етуге бағытталған, оны өндіру және пайдалану процестерін ұйымдастыру мен жүргізу әдістеріне қойылатын талаптар;

қолайлы және қауіпсіз тіршілік ортасын қалыптастыру нормалары мен ережелері;

ғимараттарға, имараттарға, олардың құрылмалық элементтеріне және инженерлік жабдықтар жүйелеріне, сондай-ақ жекелеген үй-жайларға қойылатын нәтижелі талаптар;

құрылыста қолдануға жарамдылығын және құрылыс құрылмалары мен инженерлік жүйелердің беріктігін қамтамасыз ететін материалдардың қасиеттеріне қойылатын талаптар;

өрт және түтін таралуының алдын алу, адамдарды эвакуациялауды, құрылмалардың отқа төзімділігін, өрт сөндіру командаларының қауіпсіз жұмысын қамтамасыз ету бойынша өрт қауіпсіздігі талаптары;

техникалық регламенттер мен санитариялық қағидалардың гигиеналық және санитариялық-эпидемиологиялық талаптарын қанағаттандыру үшін қажетті сипаттамалар;

ғимараттар мен имараттарды пайдалану барысында материалдық және энергетикалық ресурстарды ұтымды жұмсауды, қоршаған ортаны қорғауды қамтамасыз ететін талаптар.

Техникалық регламенттің мақсаттарына қол жеткізу үшін және пайдалану сипаттамаларын тікелей нормалау мүмкін болмаған жағдайда, оның ішінде бақылау әдістерінің болмауына байланысты қажет болған жағдайларды қоспағанда, ҚН құрылмалық және көлемді жайғастыру шешімдеріне, материалдардың нақты түрлері мен маркаларын қолдануға қатысты нормалаудың ұйғарымды әдісінің ережелерін қамтымайды. Осы сипаттамалар нормалаудың ұйғарымды әдісінің тиісті ережелерін белгілеу арқылы жанама түрде реттеледі.

ҚН, ғимараттар немесе имараттар арналған өндірістің технологиялық процестеріне қойылатын талаптарды қамтымайды.

ҚН-да қолданудың ерікті таңдау құжаттарына сілтемелер жоқ;

4) жобалау және құрылыс жөніндегі ҚЖ - да ресми танылғандар ретінде ұсынылған, тәжірибеде өзін-өзі ақтаған ережелер-техникалық регламенттер мен ҚН талаптарының сақталуын қамтамасыз етуге мүмкіндік беретін қолайлы шешімдер, сондай-ақ "Қосымша талаптар" бөлімі түрінде ҚН-мен регламенттелмеген жекелеген мәселелер бойынша ережелер қажетті толықтығымен келтіріледі.

ҚЖ, атап айтқанда, келесілерді қамтиды:

инженерлік ізденістер жүргізу және жобалау бойынша жұмыстарды орындау қағидалары, әзірленетін жобалық және технологиялық құжаттаманың құрамы мен нысандары;

ғимараттар мен имараттарды салу және пайдалану барысында өндірісті ұйымдастыру жөніндегі ережелер, жұмыстарды жүргізу тәсілдері мен әдістері;

қала құрылысы және типологиялық шешімдерді, сондай-ақ әлеуметтік нормативтерді қолдану жөніндегі ұсынымдар;

құрылыс құрылмаларын, ғимараттар мен имараттардың негіздерін және олардың инженерлік жүйелерін есептеу және жобалау, қызмет ету мерзімін болжау, ғимараттардың, имараттардың және олардың элементтерінің ұзақ мерзімділігі мен жөндеуге жарамдылығын қамтамасыз ету;

ғимараттардың, имараттардың және олардың бөліктерінің көлемдік-жоспарлау және құрылмалық шешімдерін таңдау жөніндегі ұсынымдар;

пайдалану режимінің әр түрлі сипаттамалары бар және әртүрлі климаттық жағдайларда ғимараттар мен имараттарды салу кезінде құрылыс құрылмаларының элементтерін, инженерлік жүйелерді, бұйымдар мен материалдарды қолдану ережелері.

ҚЖ нормативінде осы ережелер жинақтары әзірленген техникалық регламенттердің, ҚН-ның ережелерін қайталауға жол берілмейді;

5) жобалаудың еуропалық стандарттарына (Еурокодтарға) ұқсас ережелер жинағы – ҚР ҚЖ EN, Еуропалық стандарттау комитеті (CEN) шығарған Еурокодтың толық мәтінін (қосымшаларды қоса алғанда) қамтиды.

ҚР ҚЖ EN нормативіне Ұлттық қосымшасы Еурокодта ұлттық деңгейде шешім қабылдау үшін ашық қалдырылған параметрлер туралы ақпаратты ғана қамтиды. Ұлттық деңгейде (NDP) белгіленетін бұл параметрлер Қазақстан Республикасындағы ғимараттар мен инженерлік құрылыстарды жобалауға ғана қолданылады.

ҚР ҚЖ EN нормативіне тіреу құрылмалардың, сондай-ақ жеке конструктивтік элементтердің параметрлерін жобалаудың, есептеудің және анықтаудың жалпы қағидаттары мен қағидаларын белгілейді. Олар дәстүрлі құрылыс әдістеріне де, инновациялық қолдану аспектілеріне де қатысты, бірақ стандартты емес құрылмалар ережелері немесе балама шешімдерді әзірлеу үшін сарапшыларды тарту қажет арнайы шешімдер жоқ;

6) нормативтік техникалық құралдар (ҒТҚ) түріндегі нормативтік техникалық құжаттар, технологиялық жобалау нормалары, технологиялық карталар, құрылыстың әдістемелік құжаттары техникалық регламенттер мен ҚН талаптарын, сондай-ақ ҚЖ-нің қолайлы шешімдерін іске асыру үшін практикамен тексерілген ережелерді (есептеулер, мысалдар, технологиялық және техникалық сипаттамалар мен түсіндірмелер, әдістемелер және басқасы) қамтиды.

19. Мемлекеттік нормативтерді жасау, мазмұндау және ресімдеу осы Қағидалардың талаптары мен "Қазақстан Республикасының техникалық реттеудің мемлекеттік жүйесі. Стандарттарды жасауға, мазмұндауға, рәсімдеуге және мазмұнына қойылатын жалпы талаптар" ҚР СТ 1.5 белгіленген талаптарына сәйкес жүргізіледі.

Халықаралық, өңірлік және ұлттық стандарттарды қолдану негізінде әзірленетін нормативтік техникалық құжаттарды жасау, мазмұндау, ресімдеу және белгілеу тәртібі "Қазақстан Республикасын техникалық реттеудің мемлекеттік жүйесі. Шет мемлекеттердің халықаралық, өңірлік және ұлттық стандарттарын, Қазақстан Республикасындағы стандарттау жөніндегі өзге нормативтік құжаттарды қолдану тәртібі" ҚР СТ 1.9 талаптарына сәйкес жүргізіледі.

20. ҚБҚ мәтіні "Нормативтік құқықтық актілерді әзірлеу, келісу және мемлекеттік тіркеу қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2016 жылғы 6 қазандағы № 568 қаулысының және "Заңға тәуелді нормативтік құқықтық актілердің жобаларын әзірлеу, олардың келісілу қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2016 жылғы 6 қазандағы № 569 қаулысының (бұдан әрі – Қазақстан Республикасы Үкіметінің № 568 және № 569 қаулылары) талаптарына сәйкес рәсімделеді.

21. Мемлекеттік нормативтер мемлекеттік және орыс тілдерінде шығарылады.

22. Мемлекеттік нормативтер мұқабасының нысаны ҚБҚ-ны қоспағанда, осы Қағидаларға 3-қосымшада келтірілген нысанға сәйкес ресімделеді.

23. Мемлекеттік нормативтерге арналған "Алғы сөз" құрылымдық элементінің үлгісі ҚБҚ-ны қоспағанда, осы Қағидаларға 4-қосымшада көрсетілген.

24. Мемлекеттік нормативтік құжаттың мемлекеттік мен орыс тілдеріндегі шмуцтитулы (бірінші беті) құрылыстағы басшылық құжаттарды қоспағанда, осы Қағидаларға 5-қосымшада келтірілген нысанға сәйкес ресімделеді.

25. Құрылыстағы басшылық құжаттарды қоспағанда, мемлекеттік нормативтердегі "Нормативтік сілтемелер" деген құрылымдық элементте нормативтік құқықтық актілердің және нормативтік-техникалық құжаттардың тізбесі бар, онда құжаттың мәтінінде сілтемелер беріледі (берілген). Сілтемелер тізбесі "Осы құрылыс нормаларын (нормативтік-техникалық құралды, қағидалар жинақтарын және тағы басқа) қолдану үшін келесі сілтемелер пайдаланылады" деген сөздерден басталады.

Тараудың соңында келесі мазмұндағы ескертпе көрсетілуі қажет:

"Ескертпе – Осы мемлекеттік нормативті пайдаланған кезде "Қазақстан Республикасының аумағында қолданылатын сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы нормативтік құқықтық актілер мен нормативтік техникалық құжаттар тізбесі", "ҚР Ұлттық стандарттары мен ұлттық техникалық-экономикалық ақпарат жіктеуіштерінің каталогы" және "Мемлекетаралық стандарттар каталогы" ақпараттық каталогтары бойынша жыл сайын жасалатын анықтамалық құжаттардың қолданылуын ағымдағы жылғы жағдай бойынша және ай сайын шығарылатын тиісті ақпараттық бюллетеньдерге - ағымдағы жылы жарияланған стандарттардың журналдары мен ақпараттық көрсеткіштері бойыншатексерген орынды. Егер сілтемелік құжат ауыстырылған (өзгертілген) болса, онда осы нормативті пайдаланған кезде ауыстырылған (өзгертілген) стандартты басшылыққа алған жөн, егер сілтемелік құжат ауыстырусыз жойылған болса, онда оған сілтеме берілген ереже осы сілтемені қозғамайтын бөлігінде қолданылады.".

Нормативтік сілтемелер тізбесіне нормативтік құқықтық актілердің және нормативтік-техникалық құжаттардың толық белгілері мен атауы келесі ретте белгілердің тіркеу нөмірлерінің (болған жағдайда) өсу тәртібінде енгізіледі:

заңнамалық және заңға тәуелді актілер, техникалық регламенттер, нормативтік құқықтық актілердің сатыларына заңдық күшіне байланысты бұйрықтар;

ҚБҚ;

ҚН;

мемлекетаралық құрылыс нормаларын;

ҚЖ;

НТҚ;

құрылыстағы халықаралық және мемлекетаралық стандарттар;

Қазақстан Республикасының аумағында қолдануға рұқсат етілген ұлттық стандарттар, сондай-ақ шет мемлекеттердің стандарттары.

3-тарау. Мемлекеттік нормативтерді келiсу тәртібі

26. Әзірлеуші, шартта тапсырыс беруші анықтаған ұйымдарға, тиісті сын-пікір алу мақсатында түсіндірме жазбасы бар әзірленген мемлекеттік норматив жобасын жібереді. Мемлекеттік нормативтің жобасы бойынша сын-пікір әзірлеушіге жобаны қарауға алған күннен бастап, күнтізбелік 30 күннен кешіктірілмей беріледі.

Ұйым көрсетілген мерзімде сын-пікірді ұсынбаған жағдайда, егер шартта өзгеше көзделмесе, мемлекеттік нормативтерді әзірлеу шартта белгіленген мерзімдерге сәйкес жалғасады, ал мемлекеттік нормативтің жобасы осы ұйыммен келісілген болып есептеледі.

Қажет болған жағдайда әзірлеуші ұсынылған сын-пікірлер жөнінен келіспеушіліктерді қарау бойынша мүдделі мемлекеттік органдар мен ұйымдардың өкілдерімен кеңес өткізеді. Кеңесте қабылданған шешімдер хаттамамен ресімделеді және ескертулер мен ұсыныстардың жиынтық кестесінде көрсетіледі.

27. "Қызметтік пайдалану үшін" деген белгісі бар мемлекеттік нормативтердің жобалары тапсырыс берушінің тікелей сын-пікір алуы үшін мүдделі мемлекеттік органдардың қарауына жіберіледі.

28. Түсіндірме жазбамен бірге бірінші редакцияда әзірленетін мемлекеттік нормативтің жобасы осы Қағидаларға 6-қосымшаға сәйкес әзірленген мемлекеттік нормативтің ісіне кіретін құжаттардың тізбесіне сәйкес оны уәкілетті органның ведомствосына қарау және істі қалыптастыру үшін жіберіледі.

29. Әзірлеуші, мемлекеттік нормативтің жобасы түпкілікті редакцияда ұсынылғанға дейін, шартта анықталған тиісті мемлекеттік органдар мен ұйымдардың мемлекеттік нормативтің жобасын қайта қарауын ұйымдастыруды жүзеге асырады.

Сонымен бірге, мемлекеттік норматив жобасы тиісті мемлекеттік органдарға бұрын алынған сын-пікірлер ескеріле отырып, пысықталған редакцияда қарауға жіберіледі.

30. Мемлекеттік норматив жобасын түпкілікті редакцияда дайындау тиісті мемлекеттік органдар мен ұйымдардан алған жауаптары ескеріле отырып жүзеге асырылады.

31. Мемлекеттік норматив жобасы түпкілікті редакцияда тапсырыс берушіге мемлекеттік және орыс тілдерінде, қағаз және электрондық жеткізгіштерде және шартта, ілеспе хатта және қосымшаларда анықталған мөлшерде беріледі:

1) төмендегілер қамтылған мемлекеттік норматив жобасына түсіндірме жазба:

мемлекеттік норматив әзірлеу мен қолданудан экономикалық тиімділіктің негіздемелері;

мемлекеттік норматив әзірлеу үшін негіздер;

мемлекеттік норматив жобасын ұйымдардың қарауына жіберу және сын-пікір алу туралы мәліметтер;

мемлекеттік норматив жобасын әзірлеу барысында пайдаланылған нормативтік құқықтық актілер және нормативтік техникалық құжаттар туралы ақпарат;

әзірлеуші туралы деректер;

2) мемлекеттік норматив жобасы бірінші редакцияда жіберілген ұйымдардың тізбесі;

3) мемлекеттік норматив жобасы бірінші (аралық) және түпкілікті редакцияда қарауға жіберілген мемлекеттік органдар мен ұйымдардан алынған сын-пікір;

4) бірінші (аралық) және түпкілікті редакциядағы мемлекеттік норматив жобасы бойынша ескертулер мен ұсыныстардың қалыптастырылған жиынтық кестесі;

5) қолданыстағы мемлекеттік нормативтердің күшін жою туралы немесе жаңа мемлекеттік нормативтердің қолданысқа енгізілуіне байланысты оларға өзгерістер және (немесе) толықтырулар енгізу туралы ұсыныстар.

32. Мемлекеттік нормативтер жобасының түпкілікті редакциясы "қызмет бабында пайдалану үшін" деген белгісі бар құжаттарды қоспағанда, ҒТК-ның қарауына енгізіледі.

33. Мемлекеттік норматив жобасын келісу бойынша жұмыстардың құрамы, ол бойынша техникалық түзету жүргізілген, мемлекеттік нормативтерді әзірлеу жөніндегі жұмыстарға ұқсас.

34. Мемлекеттік нормативтің цифрланған жобасы шартта анықталған мемлекеттік органдармен және ұйымдармен келісіледі.

4-тарау. Мемлекеттiк нормативтердi бекiту, тiркеу және қолданысқа енгiзу (қолданылуын тоқтату, күшiн жою) тәртібі

35. 100 нөмірінен басталатын жобалау және құрылыс салу жөніндегі ҚЖ қоспағанда, мемлекеттік нормативтерді тіркеу (есепке алу) нөмірі 00 (01) нөмірінен басталады.

36. Мемлекеттік нормативтің шифры салалық сыныптамаға біріктірілген барлық деңгейдегі құжаттар белгілерінің есепке алу-тіркеу бірлігін қамтамасыз етеді және сәулет, қала құрылысы мен құрылыс саласындағы нормативтік база туралы ақпаратты тиімді сақтауға, қолдануға және пайдалануға арналған қажетті жағдайларды жасайды.

Шифр құрылымына берілген схемаға сәйкес "нүкте" және "дефис" белгілерімен ажыратылатын, белгілеудің әріптік және сандық (Х) элементтері кіреді.

ХХ ХХ – мемлекеттік нормативтердің аббревиатурасы;

Х. – кешен;

ХХ – шағын кешен;

- ХХ – тіркеу (есепке алу) нөмірі;

- ХХХ – бекіту жылы.

Мысал – ҚР ҚН 1.02-03-2011, ҚР ҚЖ 1.02-106-2013.

Өзгерістерімен қайта шығарылған мемлекеттік нормативтің шифрына <*> элементі қосылады, мысалы: ҚР ҚН 1.02-03-2011*, ҚР ҚЖ 1.02-106-2013*.

Мемлекеттік нормативтің өзгертілген тармақтары сондай-ақ жұлдызшамен белгіленеді.

37. Мемлекеттік нормативтер, сондай-ақ оларға енгізілетін өзгерістер және (немесе) толықтырулар уәкілетті орган ведомствосының бұйрығымен бекітіледі.

38. Мемлекеттік нормативті қабылдау барысында қажеттілігіне қарай, оның орнына ол әзірленген нормативтің күші жойылады.

39. Мемлекеттік нормативтердің ережелеріне енгізілетін, өзгертулер мен толықтырулар негізделуі тиіс, ғылыми-техникалық негіздемесі болуы тиіс, әлемдік тәжірибені талдауға және қажет болған жағдайда қаржылық-экономикалық есептеуге ие болуы тиіс.

Мемлекеттік нормативтердің ережелеріне енгізілетін өзгерістер мен толықтырулар негізделуі, ғылыми-техникалық негізі, әлемдік тәжірибені талдауы және қажет болған жағдайда қаржылық-экономикалық есебі болуы тиіс

Құрылыс материалдары және бұйымдары бойынша Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2010 жылғы 17 қарашадағы № 1202 қаулысымен бекітілген "Ғимараттар мен құрылыстардың, құрылыс материалдары мен бұйымдарының қауіпсіздігіне қойылатын талаптар" техникалық регламентінің 13-тармағына сәйкес ілеспе құжаттамалар ұсынылады.

40. "Қызмет бабында пайдалану үшін" деген белгісі бар құжаттарды қоспағанда, мемлекеттік нормативке өзгерістер мен (немесе) толықтырулар енгізу туралы ұсыныс ҒТК-нің қарауына және құптауына енгізіледі.

41. Мемлекеттік нормативтерді, сондай-ақ оларға өзгерістерді және (немесе) толықтыруларды енгізу күні бейімделу кезеңі ескеріле отырып, бірақ олар бекітілген күннен бастап кемінде 6 (алты) айдан кейін белгіленеді.

Төтенше жағдайлардың салдарларының алдын алу немесе жою, жоғары тұрған мемлекеттік органдардың тапсырмаларын орындау қажет болған жағдайларда, сондай-ақ ҒТК отырысында осындай ұсынымдар мақұлданған жағдайларда, сондай-ақ уәкілетті орган ведомствосының шешімі бойынша мемлекеттік нормативтерді, оларға өзгерістерді және (немесе) толықтыруларды қолданысқа енгізу мерзімін қысқартуға жол беріледі.

42. Мемлекеттік нормативтің немесе оның жекелеген нормаларының қолданылуы белгілі бір мерзімге тоқтатылуы мүмкін. Мемлекеттік нормативтердің немесе оның жекелеген нормаларының қолданылуын тоқтату жеке бұйрықпен жүзеге асырылады.

43. Мемлекеттік нормативтерді бекіту, күшін жою, олардың қолданылуын тоқтата тұру, сондай-ақ оларға өзгерістер және (немесе) толықтырулар енгізу туралы ақпарат салалық баспа басылымдарында жарияланады, сондай-ақ уәкілетті орган ведомствосының сайтында орналастырылады.

44. ҚБҚ-ң мемлекеттік тіркелуі Қазақстан Республикасы Үкіметінің № 568 және № 569 қаулыларына сәйкес жүзеге асырылады.

45. Сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы қолданыстағы мемлекеттік нормативтер туралы мәліметтер Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрінің 2015 жылғы 19 қарашадағы № 701 бұйрығымен бекітілген (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 12423 болып тіркелген) Сәулет, қала құрылысы және құрылыс каталогтарын қалыптастыру және жүргізу қағидаларына сәйкес уәкілетті органның ведомствосы қалыптастыратын "Қазақстан Республикасының аумағында қолданыстағы сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы нормативтік құқықтық актілердің және нормативтік техникалық құжаттардың тізбесі" және "Қазақстан Республикасының аумағында қолданыстағы құрылыстағы баға белгілеу жөніндегі нормативтік құжаттар тізбесі" каталогтарға орналастырылады.

46. Мемлекеттік нормативтерді белгіленген мерзімде уәкілетті органның ведомствосы Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрінің 2018 жылғы 28 желтоқсандағы № 944 бұйрығымен бекітілген (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 18090 болып тіркелген) Нормативтік техникалық құжаттардың бірыңғай мемлекеттік қорын қалыптастыру, жүргізу және қолдап отыру, сондай-ақ нормативтік техникалық құжаттардың, ресми басылымдардың көшірмелерін тарату қағидаларына сәйкес нормативтік-техникалық құжаттардың бірыңғай мемлекеттік қорына жібереді.

47. Жаңадан әзірленген және қолданысқа енгізілген мемлекеттік нормативтердің ережелері, сондай-ақ қолданыстағы мемлекеттік нормативтерге өзгерістер мен (немесе) толықтырулар, бұрын қолданыста болған нормативтік-техникалық құжаттарға сәйкес жобаланған және салынған қолданыстағы ғимараттар мен имараттарға қолданылмайды.

Қолданыстағы ғимараттар мен имараттарды өзгерту (реконструкциялау, кеңейту, жаңғырту, қайта жабдықтау, техникалық қайта жарақтандыру, реставрациялау, күрделі жөндеу) барысында осы Қағидалардың 45-тармағында көрсетілген, каталогтарға енгізілген қолданыстағы мемлекеттік нормативтердің ережелері қолданылады.

48. Қолданудың ерікті таңдауының нормативтік техникалық құжаттарында белгіленген ережелер, нәтижелі шешімдер (баламалы құжаттар) болмаған жағдайда объектілерді жобалау және салу барысында міндетті түрде сақталуға жатады.

49. Әртүрлі деңгейдегі мемлекеттік нормативтерде қайшылықтар болған жағдайда жоғарырақ деңгейдегі құжаттың нормалары қолданылады.

Бір деңгейдегі мемлекеттік нормативтерде қайшылықтар болған жағдайда, қолданысқа кейінірек енгізілген құжаттың нормасы, немесе қолданысқа кейінірек енгізілген құжатқа сәйкес келетін норма қолданылады.

Сәулет, қала құрылысы және
құрылыс саласындағы
мемлекеттік нормативтерді
әзірлеу, келісу, бекіту,
тіркеу және қолданысқа енгізу
(қолданысын тоқтату, күшін
жою) қағидаларына
1-қосымша

Мемлекеттік нормативтердің құрылымы

1. Ұйымдастыру-әдістемелік нормативтік құжаттар
1.01 Стандарттау, нормалау, сертификаттау	Құрылыстағы стандарттау, нормалау және сертификаттау бойынша жұмыстардың мақсаттары, міндеттері, объектілері, әдіснамасы және ұйымдастырылуы.
1.02 Құрылысқа арналған инженерлік іздестірулер және жобалау	Құрылыс, жобалау алдындағы және жобалау жұмыстарына арналған инженерлік іздестірулердің құрамы, жалпы талаптары және оны жүргізу тәртібі. Жобаларды келісу, сараптама жүргізу және бекіту тәртібі. Қала құрылысы және жобалау-сметалық құжаттаманың түрлері, мазмұны және ресімделуі.
1.03 Өндіріс	Құрылысты ұйымдастыру, технологиялық дайындау және құрылысты жүргізудің жалпы қағидалары, құрылысты механизациялау, құрылыс процесіндегі еңбек қауіпсіздігін және қоршаған ортаны қорғауды қамтамасыз ету. Сапасын бақылау және құрылысы аяқталған объектілерді қабылдау. Құрылыс бұйымдары және материалдарының өндірісін ұйымдастыру. Технологиялық және атқарушылық құжаттаманың түрлері, мазмұны және ресімделуі.
1.04 Пайдалану	Ғимараттар мен имараттардың құрылыс құрылмаларына және инженерлік жабдықтары жүйелеріне техникалық қызмет көрсетудің, зерттеп-қараудың және жөндеудің жалпы қағидалары. Жөндеу-пайдалану құжаттамаларының түрлері, мазмұны және ресімделуі.
1.05 Сәулет және қала құрылысы қызметі	Сәулет және қала құрылысы органдарының бірыңғай жүйесінің құрылымын және функцияларын анықтайтын ұйымдастыру-әдістемелік ережелер. Оған қатысушылардың сәулет қызметін жүзеге асыру қағидалары әдістері.
2. Жалпы нормативтік-техникалық құжаттар
2.01 Құрылыс ғимараттарының сенімділігінің негізгі ережелері	Құрылыс ғимараттарының, инженерлік жүйелердің, құрылмалардың және материалдардың қауіпсіздігін, пайдалануға жарамдылығын және ұзақтығын қамтамасыз етудің жалпы қағидаттары. Сенімділіктің негізгі ұғымдары, құрылыс ғимараттарын жауапкершілік дәрежелері, жүктемелері және алуан түрлердің әсерлері бойынша жіктеу. Іркілістерді жіктеу, есептеме моделдерінің параметрлері және құрылыс ғимараттары, құрылмалар және негіздер сенімділігі бойынша нормативтік талаптарды белгілеу қағидаттары. Құрылыстағы статистикалық қабылдау бақылауының негіздері.
2.02 Өрт қауіпсіздігі	Қала құрылысы, көлемді-жоспарлау, конструктивтік міндеттерді шешу кезіндегі өрт қауіпсіздігін қамтамасыз етудің жалпы қағидаттары, отқа төзімділігі және өрт қауіптілігі бойынша ғимараттарды, құрылыстарды және олардың элементтерін жіктеу, эвакуация жолдары және қауіпсіздік аймақтары. Құрылыс құрылмалары, материалдары мен бұйымдарының өрт-техникалық көрсеткіштері, есептеудің, бақылау әдістерінің және сынақтардың қағидаттары.
2.03 Қауіпті геофизикалық әсерлерден қорғану	Қауіпті геофизикалық әсерлердің (сейсмика, лайкөшкіндер, опырылулар, қар көшкіні, сел, төзу, қазбалы, карстық, су басатын, су астында қалатын аумақтар және басқалар) негізгі сипаттамалары және олардан инженерлік қорғану қағидаттары. Құрылысқа арналған инженерлік іздестірулерге, адамдардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету бойынша қала құрылысы, көлемдік-жайғастыру, құрылмалық және құрылыс-технологиялық іс-шараларға, сондай-ақ инженерлік қорғаныс имараттарын пайдалануға қойылатын талаптар.
2.04 Ішкі климат және зиянды әсерлерден қорғау	Үй-жайлардың жылу, ауалық-ылғалдық, акустикалық және жарықтық режимін қамтамасыз етудің жалпы қағидаттары. Қоршаған орта әсерінің сипаттамалары (соның ішінде климаттық әсерлер, вибрация, шу, сәуле шығару, уытты бөліністер және басқалар). Осы әсерлерден адамдардың денсаулығын қорғаудың есептік әдістері және құрылмалық қамтамасыз ету, бақылау және сынау әдістері.
2.05 Біркелкі өзара алмасушылық және үйлесімдік	Құрылыстағы біркелкі өзара алмасушылықты және үйлесімдікті қамтамасыз етудің жалпы қағидаттары, мөлшерді үйлестіру ережелері, геометриялық параметрлердің рұқсат етілуі. Өлшемдер және дәлдікті бақылау әдістері.
3. Қала құрылысы, ғимараттар мен имараттар бойынша нормативтік-техникалық құжаттар
3.01 Қала құрылысы	Өндірістік күштерді таратып орналастыру, орналастырудың, аумақтардың ауыларалық, инженерлік және көліктік инфрақұрылымын дамытудың негізгі ережелері, аумақтарды, қоныстарды және олардың жекелеген бөліктерін жоспарлау және салу.
3.02 Тұрғын, қоғамдық және өндірістік ғимараттар мен имараттар	Тұрғын, қоғамдық, өндірістік және қоймалық ғимараттар, құрылыстар мен олардың бөліктерін жіктеу және оларға қойылатын техникалық талаптар. Жұмыстарды жүргізудің негізгі ережелері, қабылдау ережелері, бақылау мен сынау әдістері.
3.03 Көлік құрылыстары	Автомобиль және темір жолдарының, метрополитен, теңіз, өзен, әуе, өндірістік және қала көлігінің құрылыстары мен элементтерін жіктеу, жүктемелер және әсер етулер, геометриялық параметрлер және оларға қойылатын техникалық талаптар. Есептеу, жобалау және жұмыстарды жүргізу бойынша негізгі ережелер, қабылдау ережелері, бақылау мен сынау әдістері.
3.04 Гидротехникалық және мелиоративтік құрылыстар	Тоғандарға, арналарға, бөгеттерге, жағаны бекіту және өзге құрылыстарды жіктеу, жүктемелер және әсер етулер, геометриялық параметрлер және оларға қойылатын негізгі талаптар. Есептеу, жобалау және жұмыстарды жүргізу бойынша негізгі ережелер, қабылдау ережелері, бақылау мен сынау әдістері.
3.05 Магистральдық және кәсіпшілік құбырлар	Құбырлар мен газ, мұнай және мұнай өнімдеріне арналған қоймаларды жіктеу, жүктемелер және әсер етулер, геометриялық параметрлер және оларға қойылатын негізгі талаптар. Есептеу, жобалау және жұмыстарды жүргізу бойынша негізгі ережелер, қабылдау ережелері, бақылау мен сынау әдістері.
3.06 Мүгедектер мен халықтың өзге де әлеуметтік қорғалатын топтарына қолайлы өмір сүру ортасын қамтамасыз ету	Мүгедектер мен халықтың өзге де әлеуметтік қорғалатын топтарына қолайлы өмір сүру ортасын қамтамасыз ету бойынша негізгі ережелер мен жалпы талаптар.
4. Ғимараттар мен имараттарды, сыртқы желілерді инженерлік қамтамасыз етуге арналған нормаланған құжаттар
4.01 Сумен жабдықтау және канализация	Жүйелер мен тұтынушыларды жіктеу, сыртқы желілерге, құрылыстарға және олардың орналасуына, ішкі жүйелеріне қойылатын техникалық талаптар. Су тұтыну нормалары, суды даярлау және қалдық суларды тазалау. Жобалау және жұмыстарды жүргізу, пайдалану режимі бойынша негізгі ережелер. Санитариялық-техникалық жабдықтар, арматура, аспаптар және канализация құбырлары. Қабылдау ережелері, бақылау және сынау әдістері.
4.02 Жылумен жабдықтау, жылыту, ауаны желдету және ауабаптағыш орнату	Жүйелер мен тұтынушыларды жіктеу, сыртқы желілерге, құрылыстарға және олардың орналасуына, торапты суға, ішкі жүйелері мен жабдықтарына қойылатын техникалық талаптар. Жылуды тұтыну нормалары, шығарындыларды тазалау, қосалқы жылу ресурстарын қолдану. Жобалау, және жұмыстарды жүргізу, пайдалану режимі бойынша негізгі ережелер. Жылыту аспаптары, арматура, ауа арналары. Қабылдау ережелері, бақылау және сынау әдістері.
4.03 Газбен қамту	Жүйелерді жіктеу, газ құбырларына, жабдықтарына және сөндіретін құрылғыларға техникалық талаптар. Газды тұтыну нормалары. Жұмыстарды жобалау және жүргізу, пайдалану режимі бойынша негізгі ережелер.
4.04 Электрмен қамту	Желілер және тұтынушыларды жіктеу. Жұмыстарды жобалау және жүргізу бойынша негізгі ережелер. Электр қондырғыларының ережелері.
4.05 Қоқысты жою	Қоқысты жою жүйелеріне, жабдықтарға, қатты тұрмыстық қалдықтарды жинау, жою және кәдеге жарату жүйелерін ұйымдастыруға қойылатын техникалық талаптар. Жобалау, монтаждау және пайдалану бойынша негізгі ережелер.
5. Құрылыс құрылмаларына және бұйымдарына арналған нормативтік-техникалық құжаттар
5.01 Ғимараттар мен имараттардың негіздері және іргетастары	Жер қабаттарын жіктеу және олардың есептік сипаттамалары. Негіздер мен қадалық іргетастарды есептеу және жобалау әдістері. Жұмыстарды жүргізу, пайдалану режимі және жай-күйін болжау бойынша негізгі ережелер. Қабылдау ережелері, бақылау және сынау әдістері.
5.02 Тас және арматураланған тас құрылмалары	Ғимараттар мен имараттардың тасқа және арматураланған тас құрылмаларына жалпы талаптар. Құрылмалар мен олардың қосындыларын есептеу және жобалау әдістері, құрылмаларды тұрғызу, пайдалану режимі және жай-күйін болжау бойынша негізгі ережелер. Қабылдау ережелері, бақылау және сынау әдістері.
5.03 Темiрбетон және бетон құрылмалар	Монолиттік, құрама және құрама-монолиттік бетон және темірбетон құрылмаларға қойылатын жалпы талаптар. Құрылмалар мен олардың қосылыстарын есептеу және жобалау әдістері, құрылмаларды әзірлеу және тұрғызу, тоттанудан қорғау, пайдалану режимі және жай-күйін болжау бойынша негізгі ережелер. Зауытта әзірленген темірбетон және бетон құрылмалар. Қабылдау ережелері, бақылау және сынау әдістері.
5.04 Металл құрылмалар	Тиімді жылытқышы барды қоса алғанда, болат және алюминий қоспаларынан жасалған тіреу және қоршау құрылмаларына қойылатын жалпы талаптар. Құрылмалар мен олардың қосылыстарын есептеу және жобалау әдістері, құрылмаларды әзірлеу және тұрғызу, тоттанудан қорғау, пайдалану режимі және жай-күйін болжау бойынша негізгі ережелер. Зауытта дайындалған металл құрылмалар. Қабылдау ережелері, бақылау және сынау әдістері.
5.05 Ағаш құрылмалар	Ғимараттар мен имараттардың ағаш құрылмаларына қойылатын жалпы талаптар. Құрылмалар мен олардың қосылыстарын есептеу және жобалау әдістері, құрылмаларды әзірлеу және тұрғызу, тоттанудан қорғау, пайдалану режимі және жай-күйін болжау бойынша негізгі ережелер. Ағаш құрылмалар және зауытта жасалған бұйымдар. Қабылдау ережелері, бақылау және сынау әдістері.
5.06 Басқа материалдардан жасалған құрылмалар	Асбестцементті және басқа материалдардан жасалған құрылмаларға қойылатын жалпы талаптар. Құрылмалар мен олардың қосылыстарын есептеу және жобалау әдістері, құрылмаларды әзірлеу және тұрғызу, тоттанудан қорғау, пайдалану режимі және жай-күйін болжау бойынша негізгі ережелер. Зауытта дайындалған құрылмалар. Қабылдау ережелері, бақылау және сынау әдістері.
5.07 Терезелер, есiктер, қақпалар мен олардың аспаптары	Бұйымдарға қойылатын жалпы талаптар. Бұйымдар және жабдықтаушы бөлшектерге арналған техникалық шарттар. Қабылдау ережелері, бақылау және сынау әдістері.
6. Құрылыс материалдары және бұйымдарына арналған нормативтік құжаттар
6.01 Қабырғалық қалау материалдары	Кірпішке және түрлі материалдардан қабырғалық тастарға жалпы талаптар. Нақты түрге, типтеріне, маркілеріне арналған техникалық шарттар. Қабылдау ережелері, бақылау және сынау әдістері.
6.02 Минералды тұтқыр заттар	Цементке және басқа тұтқыр заттарға қойылатын жалпы талаптар. Нақты түрге, типтеріне, маркілеріне арналған техникалық шарттар. Қабылдау ережелері, бақылау және сынау әдістері.
6.03 Бетондар және ерітінділер	Әртүрлі бетондарға, бетон қоспаларына, құрылыс ерітінділеріне қойылатын жалпы талаптар. Нақты бір түрге арналған техникалық шарттар. Қабылдау ережелері, бақылау және сынау әдістері.
6.04 Қиыршықтас, малтатас және құрылыс жұмыстарына арналған құм	Қиыршықтасқа, малтатасқа, құмға жасанды және табиғи кеуекті толтырғыштарға қойылатын жалпы талаптар. Нақты бір түрге арналған техникалық шарттар. Қабылдау ережелері, бақылау және сынау әдістері.
6.05 Жылуды оқшаулайтын, дыбыс оқшаулайтын және дыбыс сіңіргіш материалдар	Минералды мақта бұйымдарына ұяшықты бетоннан жасалған бұйымдарға, пенопласт негізіндегі тақталарға және өзге жылуды оқшаулайтын материалдарға қойылатын жалпы талаптар. Нақты бір түрге арналған техникалық шарттар. Қабылдау ережелері, бақылау және сынау әдістері.
6.06 Жаппа, гидрооқшаулағыш және герметикаландырғыш материалдар және бұйымдар	Орама жаппа материалдарына, жаппа мастикаларына, оқшаулайтын және қымтайтын материалдарға қойылатын жалпы талаптар. Нақты бір түрге арналған техникалық шарттар. Қабылдау ережелері, бақылау және сынау әдістері.
6.07 Әрлеу және қаптау материалдары	Полимерлік, керамикалық, ағаш және басқа да әрлеу және қаптау материалдар мен бұйымдарына қойылатын талаптар. Қабылдау ережелері, бақылау және сынау әдістері.
6.08 Асбестцемент бұйымдары	Асбестоцементті тегіс және толқынды табақтарға, құбырларға, экструзия бұйымдарына қойылатын талаптар. Қабылдау ережелері, бақылау және сынау әдістері.
6.09 Жол материалдары	Асфальтобетонға, асфальтобетонды қоспаларға және басқа да жол материалдарына қойылатын талаптар. Қабылдау ережелері, бақылау және сынау әдістері.
6.10 Құрылыстық шыны	Құрылысқа арналған табақ шынысына және шыныдан жасалынған бұйымдарына қойылатын талаптар. Қабылдау ережелері, бақылау және сынау әдістері.
7. Құрылыс ұйымдарын жабдықтау құралдарына арналған нормативтік құжаттары
7.01 Мобилдік ғимараттар мен имараттар	Жіктеу және жалпы техникалық талаптар. Ғимараттар мен имараттардың нақты түрлеріне арналған техникалық шарттар. Қабылдау ережелері, бақылау және сынау әдістері.
7.02 Құрылыс ұйымдарын жабдықтау	Мінбе және мінбе сатыларға, бетон жұмыстарға арналған қалыптарға, монтаж жабдығына және бекiткiштерге, қол құралына, пакеттеу және контейнерлеу құралдарына қойылатын жалпы техникалық талаптар. Қабылдау қағидалары, бақылау және сынау әдiстерi.
7.03 Құрылыс индустриясы кәсіпорындарының мамандандырылған жабдығы	Жабдыққа, жабдық және қалыптар үшін майлауға қойылатын жалпы техникалық талаптар. Қабылдау ережелері, бақылау және сынау әдістері.
8. Баға белгілеу мен сметалар бойынша нормативтік құжаттар
8.01 Құрылыстағы баға белгілеу бойынша ұйымдастыру-әдістемелік құжаттар	Баға белгілеу мәселелері бойынша ұйымдастыру-әдістемелік ережелер.
8.02 Инвестицияларды жоспарлау кезеңіндегі баға белгілеу және сметалар	Жобалау алдындағы құжаттама құрамында құрылыстың, реконструкциялаудың құнын айқындау қағидалары мен әдістері.
8.03 Жобалау және іздестіру жұмыстарына арналған баға белгілеу және сметалар	Құрылыстағы жобалау және іздестіру жұмыстарының құнын айқындау қағидалары мен әдістері.
8.04 Жаңа құрылысқа, реконструкциялауға арналған баға белгілеу және сметалар	Жобалау құжаттамасы құрамындағы құрылыстың, реконструкциялаудың құнын айқындау қағидалары мен әдістері. Күрделі жұмсалымдарға қажеттілікті айқындауға арналған сметалық нормативтік база.
8.05 Ғимараттар мен имараттарды күрделі жөндеуге арналған баға белгілеу және сметалар	Жобалау құжаттамасы құрамында ғимараттар мен имараттарды күрделі жөндеу бойынша жұмыстардың құнын айқындау қағидалары мен әдістері. Күрделі жұмсалымдарға қажеттілікті айқындауға арналған сметалық нормативтік база.
8.06 Ғимараттар мен имараттарды жоюға арналған баға белгілеу және сметалар	Жобалау құжаттамасы құрамында жою жұмыстарының құнын айқындау қағидалары мен әдістері. Күрделі жұмсалымдарға қажеттілікті айқындауға арналған сметалық нормативтік база.
8.07 Сметалық баға белгілеудің ресурстық-технологиялық базасы	Құрылыс үшін материалдық және отын-энергетикалық ресурстары шығысының нормативтік көрсеткіштерін әзірлеудің және қолданудың қағидалары мен әдістемелері. Құрылыс өнімі элементтерінің еңбек сыйымдылығын айқындаудың қағидалары мен әдістері. Іске асырылған жобалардың электрондық дерекқоры.
9. Мемлекеттiк қала құрылысы кадастрын жүргiзу жөнiндегi нормативтiк құжаттар
9.01 Қала құрылысы кадастры	Қала құрылысы кадастрын құрудың және жүргізудің жалпы қағидалары. Қала құрылысы кадастры құжаттамаларының түрлері, мазмұны және ресімделуі.
10. Сәйкестікті бағалау және мемлекеттiк бақылау мен қадағалау органдарының нормативтiк құжаттары
10.01 Сәйкестікті бағалау, бақылау, қадағалау	Ұйымдастыру-әдістемелік, құрамы, жалпы талаптар, жүргізу тәртібі, ұйымдастыру құрылымы
11. Құрылыстағы мердiгерлiк жұмыстарға конкурстар (тендерлер) ұйымдастыру мен өткiзу тәртiбi туралы нормативтiк құжаттар

	Сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы мемлекеттік нормативтерді әзірлеу, келісу, бекіту, тіркеу және қолданысқа енгізу (қолданысын тоқтату, күшін жою) қағидаларына 2-қосымша Нысан
	20___ жылғы " " _____ № бұйрығымен бекітілген

________________________________________________ бөлімі бойынша (бюджеттік бағдарламаның бөлімі және атауы) сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы мемлекеттік нормативтерді әзірлеу, техникалық түзету және цифрлық форматқа көшіру бойынша жұмыстардың тақырыптық жоспары

Р/с №	Нормативтік-техникалық құжаттың атауы	___жылға арналған жоспар	Тоқсандық жоспарлық игеру, мың теңге				Аяқталу мерзімі
Р/с №	Нормативтік-техникалық құжаттың атауы	___жылға арналған жоспар	I	II	III	IV	Аяқталу мерзімі
"Нормативтік құжаттарды, жобалық ұсыныстарды, техникалық шешімдерді әзірлеу" _____ бөлімі
________іс-шара
	Іс-шара бойынша барлығы

Мемлекеттік нормативтер мұқабасы

	Сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы мемлекеттік нормативтер (мемлекеттік/орыс тілдерінде) _____________________________________________________________ (Нормативтің түрі – құрылыс нормалары, нормативтік- техникалық құрал, қағидалар жинақтары және тағы сол сияқтылар) мемлекеттік/орыс тілдерінде

"Кереге" элементі бар түрлі-түсті жолақ: құрылыс нормалары – қызыл түспен; құрылыстағы баға белгілеу жөніндегі нормативтік құжаттар – жасыл түспен; басқа мемлекеттік нормативтер – көк түспен	(нормативтің атауы) – мемлекеттік/орыс тілдерінде __________________________________ (нормативті белгілеу) – мемлекеттік/орыс тілдерінде ҚР ҚН/ Х.ХХ-ХХ-20ХХ ҚР ҚЖ СН РК/ Х.ХХ-ХХ-20ХХ СП РК Ресми басылым – мемлекеттік/орыс тілдерінде

	(Құжатты бекіткен уәкілетті органның ведомствосының атауы) – мемлекеттік/орыс тілдерінде (басылған жылы)

АЛҒЫ СӨЗ
1 ӘЗІРЛЕГЕН:	____________ (әзірлеген ұйымның атауы)
2 ҰСЫНҒАН:	_________ (уәкілетті орган)
3 БЕКІТІЛГЕН ЖӘНЕ ҚОЛДАНЫСҚА ЕНГІЗІЛГЕН:	_________ (уәкілетті органның) 20ХХ жылғы "__" _______ бұйрығымен
ПРЕДИСЛОВИЕ
1 РАЗРАБОТАН:	__________ (организация разработчик)
2 ПРЕДСТАВЛЕН:	_________ (уполномоченный орган)
3 УТВЕРЖДЕН И ВВЕДЕН В ДЕЙСТВИЕ:	Приказом __________ (уполномоченного органа) от "__" _____ 20ХХ года

Осы мемлекеттік норматив сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы уәкілетті орган ведомствосының рұқсатынсыз ресми басылым ретінде толық немесе ішінара көшірілмейді, көбейтілмейді және таратылмайды.

Настоящий государственный норматив не может быть полностью или частично воспроизведен, тиражирован и распространен в качестве официального издания без разрешения ведомства уполномоченного органа в области архитектуры, градостроительства и строительства.

Мемлекеттік нормативтік құжаттың мемлекеттік/орыс тілдеріндегі шмуцтитулы (бірінші беті) ҚР ҚН/ Х.ХХ-ХХ-20ХХ ҚР ҚЖ СН РК/ Х.ХХ-ХХ-20ХХ СП РК ҚАЗАКСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ҚҰРЫЛЫС НОРМАЛАРЫ/ ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ ЕРЕЖЕЛЕРІНІҢ ЖИНАҒЫ СТРОИТЕЛЬНЫЕ НОРМЫ РЕСПУБЛИКИ КАЗАХСТАН/ СВОДЫ ПРАВИЛ РЕСПУБЛИКИ КАЗАХСТАН

__________________________________________________________________________

МЕМЛЕКЕТТІК НОРМАТИВТІҢ АТАУЫ МЕМЛЕКЕТТІК ТІЛДЕ МЕМЛЕКЕТТІК НОРМАТИВТІҢ АТАУЫ ОРЫС ТІЛІНДЕ

__________________________________________________________________________

Енгізілген күні 20ХХ ХХ-ХХ

1 ҚОЛДАНУ САЛАСЫ МӘТІН

__________________________________________________________________________

Ресми басылым

ҚР ҚЖ EN нормативтік техникалық құралдың (НТҚ) мемлекеттік/орыс тілдеріндегі шмуцтитулы (бірінші беті)

	ҚР НТҚ Х.ХХ-ХХ-20ХХ
	НТП РК Х.ХХ-ХХ-20ХХ

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ НОРМАТИВТІК-ТЕХНИКАЛЫҚ ҚҰРАЛЫ НОРМАТИВНО-ТЕХНИЧЕСКОЕ ПОСОБИЕ РЕСПУБЛИКИ КАЗАХСТАН

__________________________________________________________________________

МЕМЛЕКЕТТІК НОРМАТИВТІҢ АТАУЫ МЕМЛЕКЕТТІК ТІЛДЕ МЕМЛЕКЕТТІК НОРМАТИВТІҢ АТАУЫ ОРЫС ТІЛІНДЕ

__________________________________________________________________________

Енгізілген күні 20ХХ ХХ-ХХ

1 ҚОЛДАНУ САЛАСЫ МӘТІН

__________________________________________________________________________

Ресми басылым

Әзірленген мемлекеттік нормативтің ісіне кіретін құжаттардың тізбесі

1. Бірінші/түпкілікті редакцияларда мемлекеттік нормативтің жобасын ұсыну туралы әзірлеушінің хаты.

2. Әзірленген мемлекеттік нормативтің жобасына түсіндірме жазба.

3. Бірінші редакцияда әзірленген мемлекеттік нормативтің жобасы.

4. Сын-пікірлер алу үшін (сын-пікір алу туралы белгісімен) әзірленген мемлекеттік нормативтің жобасы жіберілетін ұйымдардың тізбесі.

5. Бірінші редакцияда әзірленген мемлекеттік нормативтің жобасы бойынша алынған сын-пікірлер (ескертулер мен ұсыныстар) түпнұсқасы.

6. Әзірлеуші ұйымның келісу отырысының хаттамалары (өткізілген жағдайда).

7. Бірінші редакцияда әзірленген мемлекеттік норматив бойынша алынған пікірлер жиынтығы.

8. Әзірленген мемлекеттік нормативтің жобасы түпкілікті редакцияда олардың ескертулері мен ұсыныстары бойынша қалыптастырылған жиынтық кестемен қарауға жіберілген мемлекеттік органдардың тізбесі (қарау туралы жауапты алғаны туралы белгімен).

9. Тиісті мемлекеттік органдармен әзірленетін мемлекеттік нормативтің жобасын қарауды растайтын түпнұсқа құжаттар.

10. Қолданыстағы мемлекеттік нормативтердің күшін жою туралы ұсыныстар немесе оларға жаңа мемлекеттік нормативтің енгізілуіне байланысты өзгерістер жобалары.

11. Мемлекеттік нормативтің түпкілікті редакциясы.

12. Уәкілетті орган ведомствосының ҒТК хаттамалары.

13. ҒТК қаулысы.

Unofficial translation

Footnote. The title - in the wording of the order of the Minister of Industry and Infrastructure Development of the Republic of Kazakhstan dated 03.05.2023 No. 314 (shall enter into force upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

In accordance with subparagraph 23-30) of Article 20 and paragraph 6 of Article 28 of the Law of the Republic of Kazakhstan dated July 16, 2001 "On architectural, urban planning and construction activities in the Republic of Kazakhstan" I hereby ORDER:

Footnote. Preamble - as amended by Order No. 510 of the Minister of Industry and Infrastructure Development of the Republic of Kazakhstan dated September 30, 2020 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the date of its first official publication).

1. Approve the attached Rules for the development, agreement, approval, registration and implementation (suspension, cancellation) of state standards in the field of architecture, urban planning and construction.

Footnote. Paragraph 1 - in the wording of the order of the Minister of Industry and Infrastructure Development of the Republic of Kazakhstan dated 03.05.2023 No. 314 (shall enter into force upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

2. The committee on construction and housing-communal services of the Ministry for Investment and Development of the Republic of Kazakhstan, in the manner established by the legislation of the Republic of Kazakhstan shall ensure:

1) state registration of this order at the Ministry of Justice of the Republic of Kazakhstan;

2) within ten calendar days from the date of state registration of this order sending its copy on paper and electronic form in the Kazakh and Russian languages to the Republican state enterprise on the right of economic management "Republican Center for Legal Information" for official publication and inclusion into the Standard control bank of regulatory legal acts of the Republic of Kazakhstan;

3) within ten calendar days after state registration of this order, sending its copy for official publication in periodicals;

4) placement of this order on the Internet resource of the Ministry for Investment and Development of the Republic of Kazakhstan;

5) within ten working days after state registration of this order, submitting information on implementation of measures provided for in subparagraphs 1), 2), 3) and 4) of this paragraph to the Legal department of the Ministry for Investment and Development of the Republic of Kazakhstan.

3. Control over execution of this order shall be entrusted to the acting Vice-minister for investment and development of the Republic of Kazakhstan.

4. This order shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication.

Minister for Investment and Development
of the Republic of Kazakhstan

Zh. Kasymbek

"AGREED"
Minister of Finance
of the Republic of Kazakhstan
__________________ B. Sultanov
December 26, 2017

"AGREED"
Minister of National Economy
of the Republic of Kazakhstan
__________________ T. Suleimenov
"___" _____________ 2017

"AGREED"
Acting Minister of National Economy
of the Republic of Kazakhstan
__________________ S. Zhumangarin
January 5, 2018

Approved
by order of the Minister
for Investment and Development
of the Republic of Kazakhstan
dated December 22, 2017 No. 890

Rules
for development, approval, agreement, registration and implementation (suspension, cancellation)
of state standards in the field of architecture, urban planning and construction

Footnote. The Rules - in the wording of the order of the Minister of Industry and Infrastructure Development of the Republic of Kazakhstan dated 03.05.2023 No. 314 (shall enter into force upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

Chapter 1. General provisions

1. The rules for the development, agreement, approval, registration and implementation (suspension, cancellation) of state standards (hereinafter referred to as the Rules) have been developed in accordance with paragraph 6 of Article 28 of the Law of the Republic of Kazakhstan "On architectural, urban planning and construction activities in the Republic of Kazakhstan" and shall determine the procedure for the development, agreement, approval, registration and implementation, suspension and cancellation of state standards.

2. The provisions of these Rules shall apply to the subjects of architectural, urban planning and construction activities of the Republic of Kazakhstan developing state standards.

3. The following concepts shall be used in these Rules:

1) the developer - an organization developing state standards;

2) Scientific and Technical Council (hereinafter referred to as the STC) - a consultation and advisory body created in the department of the authorized body, which prepares and considers proposals on the main areas of development of the construction industry, conducting scientific and technical policies in the field of architecture, urban planning, construction and housing and communal services, pricing in construction, implementation of architectural and construction control, as well as draft regulatory legal and state documents in the field of architecture, urban planning and construction;

3) Code of Practice (hereinafter referred to as CP) - a regulatory and technical document of voluntary application selection containing acceptable solutions for design, construction, installation, maintenance or operation of buildings and structures;

4) revision - revision of the state standard with a significant change in its content (more than 35% of the volume), changes in the structure and (or) name, updating, as well as the introduction of new and (or) more progressive provisions into it;

5) acceptable solution - a normatively fixed method for satisfying the entry into force upon expiry of requirement, which is given in the regulatory technical documents of voluntary application;

6) construction standards (hereinafter referred to as the CS) - a regulatory technical document containing that shall enter into force upon expiry of requirements specifying the requirements of technical regulations and mandatory for application by subjects in the field of architecture, urban planning and construction;

7) guiding documents in construction (hereinafter - GDC) - regulatory legal acts establishing mandatory requirements for the organization of design and construction activities and regulating the relationship of subjects in the field of architecture, urban planning and construction;

8) development of state standards - activities on the development of new and revision of existing state standards;

9) technical adjustment of state standards - editing the text of the state standard by excluding double or ambiguous interpretation of regulatory requirements and provisions, elimination of duplication and conflicts, as well as irrelevant regulatory references with the possibility of their further translation into digital format;

10) conversion to the digital format of state standards - building the requirements of the state standard to be computer processed (interpreted) in order to conduct an automated examination of information models of construction facilities for compliance with regulatory requirements;

11) provision of the state standard - a structural element of the content of a regulatory and technical document, which shall have the form of a requirement, rules, recommendations and notes;

12) recommended provision of the state standard - a provision containing advice or instruction;

13) resulting requirements - the minimum necessary mandatory requirements to the operational characteristics of the facility, which do not establish methods or solutions for their satisfaction and shall be given in the provisions of CS and GDC;

14) resulting solution - an alternative method to an acceptable solution that satisfies resulting requirement. Resulting solutions shall be based on scientifically substantiated and experimentally tested solutions that fully satisfy the resulting requirement;

15) prescriptive normalization method - a method providing for an element-by-element description of construction facilities, which prescribes certain space-planning, structural and other solutions, materials, products, equipment, performance characteristics, methods of manufacture, installation, operating conditions, acceptance procedure and other means of achieving the goal;

16) regulatory technical document (regulatory technical document) - regulatory document containing technical and technological standards;

17) improvement of regulatory and technical documents - updating of state standards (development, technical adjustment, translation into digital format) in order to maintain the technical level and current requirements taking into account international experience, research work;

18) feedback - a written document submitted based on the results of consideration of draft state standards;

19) architectural, urban planning and construction catalog (hereinafter referred to as the catalog) - systematized lists of regulatory legal acts and regulatory technical documents in the field of architecture, urban planning and construction, standard designs and standard design solutions of enterprises, buildings and structures, building structures, products and construction materials, work execution technologies and regulatory documents on pricing in construction;

20) state standards in the field of architecture, urban planning and construction (state standards) - a system of regulatory legal acts, urban planning and technical regulations, regulatory and technical documents, other mandatory requirements, conditions and restrictions that ensure favorable, safe and other necessary conditions for human habitation and life;

21) formalized part of the requirement - part of the requirement in the state standard, where quantitative and (or) calculable qualitative characteristics of the requirement are known and determined, which can be converted into a machine-readable format in the form of a set of rules for application in the information system of checks of information models;

22) customer - a legal entity organizing the development, technical adjustment and (or) translation into the digital format of state standards;

23) the resulting rationing method - an approach to rationing that focuses on desired, measurable outcomes rather than prescriptive processes, methods and procedures. This rationing method is based on performance (on achieving certain results) without specific guidance as to how these results shall be obtained;

24) agency of the authorized body - a department of the central state body that performs, within the competence, in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan, control and implementation functions in the field of architectural, urban planning and construction activities;

25) digital format - data (documents, images and the like) in the form of a sequence of numbers intended for storage and processing using software or information systems

Chapter 2. Procedure for development of state standards

4. Organization of works on development, technical adjustment and digitization of state standards shall include formation of:

prospective nomenclature subject to development, technical adjustment and digitization of state standards (hereinafter referred to as the Prospective nomenclature) for a period of three years;

annual list of state standards subject to development, technical adjustment and digital conversion.

5. Proposals for inclusion in the forming Perspective nomenclature for a period of three years, subject to development, technical adjustment and translation into the digital format of state standards shall be submitted by the subjects of architectural, urban planning and construction activities to the department of the authorized body in the form of an application drawn up in any form.

6. The application shall show the justification of the need to improve the regulatory and technical documents, the deadlines for implementation and, if necessary, the approximate volume (number of pages) in accordance with the structure of state standards in the field of architecture, urban planning and construction in accordance with Annex 1 to these Rules.

7. The submitted application shall be considered by the agency of the authorized body within 30 calendar days from the date of registration to establish the feasibility of including the declared document in the Prospective nomenclature.

8. Based on the results of the consideration of applications by the department of the authorized body, a Perspective nomenclature shall be formed, taking into account the priority and relevance of topics, as well as the timing of work by year.

9. The annual list of state standards subject to development, technical adjustment and digitization is formed from priority and current topics included in the Perspective nomenclature in the form of a thematic work plan for the development, technical adjustment and digitization of state standards in the field of architecture, urban planning and construction in accordance with Annex 2 to these Rules.

The formed thematic plan shall be approved by the leadership of the department of the authorized body and shall be included in the republican budget program in order to allocate funding.

10. Subjects of architectural, urban planning and construction activities, in case of written confirmation by the department of the authorized body, carry out the initiative development of state standards at their own expense with the involvement of scientific and (or) specialized organizations.

11. State standards shall be developed taking into account:

1) results of scientific research, experiments, tests and measurements;

2) international, regional standards, standards of organizations, standards of foreign countries and other documents establishing requirements for the design, construction and operation of buildings and structures;

3) experience in the use of new technologies and constructing materials, products and structures.

12. State standards for various purposes shall be subject to technical adjustment, with the exception of standards for the calculation of constructing structures, as well as containing provisions on organizational and methodological issues of design and construction.

13. The development of state standards shall be carried out within one calendar year. When carrying out work on the development of state standards with technical adjustment and digitization, as well as if it is necessary to conduct scientific research under one contract, the development period is increased, with the breakdown of the scope of work by years.

14. The organization of work on the development, technical adjustment and digitization of state standards shall be divided into the following stages.

On the development of state standards:

Stage 1 - organization of state regulation development;

Stage 2- development of a draft state standard in the first edition (if necessary, subsequent, intermediate), receipt of feedback and responses from state bodies in the corresponding direction of rationing (determined by the customer), receipt of conclusions of the national chamber of entrepreneurs of the Republic of Kazakhstan and associations of private enterprises;

Stage 3 - preparation of the draft state standard in the final version of the developer, approval and submission to the customer;

Stage 4 - consideration, adoption (approval or agreement) and registration with the justice bodies of the Republic of Kazakhstan (if necessary) of the state standard;

Stage 5 - the implementation of the state standard.

According to the technical adjustment of state standards: similar to the stages for the development of state standards.

On the translation into digital format of state standards:

Stage 1- organization of translation into digital format of the state standard;

Stage 2- creation of test models of automated checks from the formalized part of the requirements of state standards;

Stage 3 - demonstration of test models of automated checks from the formalized part of the requirements of state standards and presentation of the work performed to the customer;

Stage 4- review, acceptance (approval) of works by the customer.

It shall be allowed to combine the stages or highlight individual works performed as part of the stage during the development, technical adjustment and digital conversion of state standards.

15. The organization of work on the development of state standards on an initiative basis in accordance with paragraph 10 of these Rules shall be carried out in accordance with the terms of the contract.

At the same time, the draft state regulation must be approved by the STC before its approval and implementation.

16. The procedure for choosing a developer of state standards shall be carried out in compliance with the standards of Article 41 of the Budget Code of the Republic of Kazakhstan or Chapter 4 of the Law of the Republic of Kazakhstan "On public procurement."

17. The development of state standards shall be carried out in accordance with the terms and conditions established by the contract, as well as the provisions of these Rules.

18. When developing state standards, their content is set out taking into account the following requirements:

1) the provisions of state standards shall be divided into mandatory and recommended.

Mandatory provisions shall be set at the minimum necessary or maximum permissible level, recommended - at the level of economically justified and proven in practice solutions, taking into account advanced achievements.

Mandatory include those provisions that, in accordance with the principles of state standards, shall be subject to unconditional compliance.

The recommended provisions shall include those that shall be amended according to the specific needs and capabilities of the consumer or production conditions;

2) GDC shall refer to the derivative type of regulatory legal acts establishing mandatory requirements for certain types of products and (or) processes of their life cycle and developed in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan;

3) CS shall contain provisions detailing the requirements of technical safety regulations for various technical regulation facilities, the required level of quality of construction facilities, general technical requirements for engineering surveys for construction, design and construction, as well as requirements for planning and development, buildings and structures, construction structures, foundations and systems of engineering equipment, as well as operational characteristics of construction products.

CS shall include the following:

requirements to the organization and methods of the processes of production and operation of construction products aimed at ensuring its safety and quality;

standards and rules for the formation of a favorable and safe life environment;

resulting requirements for buildings, structures, their structural elements and systems of engineering equipment, as well as individual premises;

requirements to material properties ensuring their suitability for use in construction and durability of building structures and engineering systems;

fire safety requirements to prevent the spread of fire and smoke, ensure the evacuation of people, fire resistance of structures, safe operation of fire brigades;

characteristics necessary to meet hygienic and sanitary-epidemiological requirements of technical regulations and sanitary rules;

requirements ensuring rational consumption of material and energy resources during the operation of buildings and structures, environmental protection.

CS shall not contain the provisions of the prescriptive standard method related to design and space planning solutions, the use of specific types and grades of materials, unless it is necessary to achieve the goals of the technical regulations and if it is impossible to directly normalize operational characteristics, including due to the lack of control methods. These characteristics shall be regulated indirectly by establishing the relevant provisions of the prescriptive normalization method.

CS shall not contain requirements for production processes for which buildings or structures are intended.

CS shall not contain references to voluntary application selection documents;

4) in the CP for design and construction shall provide with the necessary completeness the provisions recommended as officially recognized, justified in practice - acceptable solutions, the application of which shall allow to ensure compliance with the requirements of technical regulations and CS, as well as provisions on certain issues not regulated by CS in the form of the section "Additional requirements."

The CP, particularly shall comprise:

rules for engineering surveys and design works, composition and forms of the developed design and process documentation;

provisions on the organization of production, methods and methods of work during the construction and operation of buildings and structures;

recommendations on the application of urban planning and typological solutions, as well as social standards;

methods of calculation and design of building structures, foundations of buildings and structures and their engineering systems, forecasting of service life, ensuring durability and maintainability of buildings, structures and their elements;

recommendations on selection of space-planning and structural solutions of buildings, structures and their parts;

rules for the use of elements of building structures, engineering systems, products and materials in the construction of buildings and structures with different operating conditions and in different climatic conditions.

In CP it is not allowed to duplicate the provisions of technical regulations, MV, in the development of which these CP are developed;

5) CP identical to European Design Standards (Eurocodes) - CP RK EN shall contain the full text of the Eurocode (including Annexes) issued by the European Committee for Standardization (CEN).

The National Annex to CP RK EN shall contain only information on the parameters that are left open in Eurocode for decision-making at the national level. These parameters set at the national level (NDP) shall apply only to the design of buildings and engineering structures in the Republic of Kazakhstan.

CP RK EN shall establish general principles and rules for design, calculation and determination of parameters, both of the load-bearing structures themselves and of individual structural elements. They concern both traditional construction methods and aspects of innovative application, but shall not contain rules for non-standard structures or special solutions for which it is necessary to involve experts to develop alternative solutions;

6) regulatory technical documents in the form of regulatory technical manuals (RTM), process design standards, process charts, methodological construction documents shall contain practice-proven provisions (calculations, examples, technological and technical descriptions and explanations, procedures, etc.) for the implementation of the requirements of technical regulations and CS, as well as acceptable solutions of the CP.

19. Construction, presentation, registration of state standards shall be carried out in accordance with the requirements of these Rules and ST RK 1.5 "General requirements for the construction, presentation, execution and content of national standards and recommendations for standardization."

The procedure for the construction, presentation, execution, content and designation of regulatory technical documents developed on the basis of the application of international, regional and national standards is carried out in accordance with the requirements of SR RK 1.9 "State system of technical regulation of the Republic of Kazakhstan. General requirements for the construction, presentation, formalization and content of international, regional and foreign standards used as national and preliminary national standards. "

20. The text of the GDC shall be drawn up in accordance with the requirements of the Rules for the development, coordination and state registration of regulatory legal acts approved by the resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated October 6, 2016 No. 568 and the Rules for the development, agreement of draft by-laws of regulatory legal acts approved by the resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated October 6, 2016 No. 569 (hereinafter referred to as the resolutions of the Government of the Republic of Kazakhstan No. 568 and No. 569).

21. State standards shall be published in the state and Russian languages.

22. The form of the cover of state standards, with the exception of the GDC, shall be drawn up in accordance with the form provided in Annex 3 to these Rules.

23. The form of the structural element "Preface" for state standards, with the exception of GDC, shall be given in Annex 4 to these Rules.

24. Shmuttitul (first page) of state standards in the state and Russian languages, with the exception of the GDC, shall be drawn up in accordance with the form provided in Annex 5 to these Rules.

25. The structural element "Regulatory references" in state regul, with the exception of GDC, shall contain a list of regulatory legal acts and regulatory technical documents to which the text of the document contains (given) references. The list of references shall begin with the words: "The following references shall be used to apply these building codes (regulatory technical manuals, codes of practice, etc.):"

At the end of the section, a note should be given as follows:

"Note - when using this state standard, it shall be advisable to verify the validity of reference documents on information catalogs "List of regulatory legal acts and regulatory technical documents in the field of architecture, urban planning and construction operating on the territory of the Republic of Kazakhstan," "Catalog of national standards and national classifiers of technical and economic information of the Republic of Kazakhstan" and "Catalog of interstate standards," compiled annually as of the current year, and the corresponding monthly newsletters - magazines and information indexes of standards published in the current year. If the reference document is replaced (amended), then when using this regulation, it is necessary to be guided by the replaced (amended) standard, if the reference document is canceled without amenment, then the provision in which it is referred to shall apply in the part not affecting this reference. "

The list of references shall include full designations and names of regulatory legal acts and regulatory technical documents, in ascending order of registration numbers of designations (if any) in the following sequence:

legislative and by-laws, technical regulations, orders depending on the legal force in the hierarchy of regulatory legal acts;

GDC;

interstate building codes;

CP;

interstate codes of practice for design and construction;

CS;

Scientific and technological progress STP;

international and interstate standards in construction;

national standards, as well as standards of foreign countries allowed for use in the territory of the Republic of Kazakhstan.

Chapter 3. Procedure for approval of state standards

26. The developer shall send to the organizations defined by the customer in the contract the developed draft state standard with an explanatory note in order to obtain the appropriate feedback. Feedback on the draft state standard shall be provided to the developer no later than 30 calendar days from the date of receipt of the draft for consideration.

If the organization fails to submit a recall within the specified period, the development of state standards continues according to the terms established in the contract, and the draft state standard is considered agreed by this organization, unless otherwise provided by the contract.

If necessary, the developer holds a meeting with representatives of interested state bodies and organizations to consider disagreements on the submitted reviews. Decisions taken at the meeting shall be documented in a protocol and reflected in a summary table of comments and proposals.

27. Draft state standards marked "for official use" shall be sent for consideration to the interested state bodies for feedback directly by the customer.

28. The draft of the developed state standard in the first version with an explanatory note is submitted to the department of the authorized body for its consideration and formation of the case in accordance with the list of documents included in the case of the developed state standard in accordance with Annex 6 to these Rules.

29. The developer, prior to submission of the draft state standard in the final version, shall organize the re-review of the draft state standard by the relevant state bodies and organizations defined in the contract.

At the same time, the draft state standard shall be sent to the relevant state bodies for consideration in the developed version, taking into account previously received reviews.

30. The preparation of the draft state standard in the final version shall be carried out taking into account the received answers of the relevant state bodies and organizations.

31. The draft state standard in the final version shall be submitted to the customer in the state and Russian languages, in paper and electronic media, and in the quantity specified by the contract, cover letter and annexes:

1) explanatory note to the draft state standard containing:

justification of economic efficiency from the development and application of the state standard;

grounds for the development of a state standard;

information on the distribution of the draft state standard for consideration and receipt of feedback from organizations;

information on regulatory legal acts and regulatory technical documents that have been used in the development of the draft state regulation;

Developer data

2) the list of organizations to which the draft state regulation has been sent in the first version;

3) feedback received from state bodies and organizations to which the draft state standard in the first (intermediate) and final version has been sent for consideration;

4) the compiled summary table of comments and proposals on the draft state standard in the first (intermediate) and final version;

5) proposals on the abolition of current state standards or amendments and (or) additions to them related to the introduction of a new state standard.

32. The final versions of the draft state standards shall be submitted for consideration by the STC, with the exception of documents marked "for internal use."

33. The scope of work on the approval of the draft state standard, according to which a technical adjustment has been carried out, shall be similar to the work on the development of state standards.

34. The digitized draft state regulation shall be coordinated with state bodies and organizations defined in the contract.

Chapter 4. Procedure for approval, registration and implementation (suspension, cancellation) of state standards

35. Registration (accounting) numbers of state regulations begin with the number 00 (01), with the exception of CS, which begin with the number 100.

36. The code of the state standard shall ensure the accounting and registration unity of the designations of documents of all levels combined in the industry classification, and shall create the necessary conditions for effective storage, dissemination and use of information on the regulatory framework in the field, architecture, urban planning and construction activities.

The structure of the code shall include alphabetic and numeric (X) elements of the designation, separated by the signs "point" and "hyphen" according to the above scheme:

XX XX - an abbreviation of state standards;

X. - complex;

XX - sub-complex;

- ХХ - registration (accounting) number;

- ХХХХ - year of approval.

Example - SN RK 1.02-03-2011, SP RK 1.02-106-2013.

An element < * >, for example: SN RK 1.02-03-2011 *, SP RK 1.02-106-2013 *, shall be added to the code reprinted with amendments in the state standard.

The star sign also shall indicate the amended points of the state standard.

37. State regulations shall be approved by the order of the department of the authorized body, as well as amendments and (or) additions introduced to them.

38. The standard shall be canceled, when adopting a state standard which has been developed instead.

39. Amenments and additions to the provisions of state standards should be justified, have a scientific and technical justification, an analysis of world experience and, if necessary, financial and economic calculation.

Supporting documentation for construction materials and products shall be provided in accordance with paragraph 13 of the technical regulations "Requirements for the safety of architecture and structures, construction materials and products," approved by resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated November 17, 2010 No. 1202.

40. Proposals for amendments and/or additions to state regulations, with the exception of documents marked "for internal use," shall be submitted for consideration and approval by the STC.

41. The date of introduction of state standards, as well as amendments and/or additions to them, shall be established taking into account the adaptation period, but not earlier than six (6) months from the date of their approval.

It shall be allowed to reduce the period of implementation of state standards, as well as amendments and (or) additions to them by decision of the department of the authorized body in cases of the need to prevent or eliminate the consequences of emergency situations, the execution of orders of higher state bodies, as well as in cases of approval of such recommendations at the STC meeting.

42. The state standard or its individual standards may be suspended for a certain period. Suspension of state standards or its individual standards shall be carried out by a separate order.

43. Information on approval, cancellation, suspension of state standards, as well as amendments and (or) additions to them shall be published in industry print media, and is also posted on the website of the department of the authorized body.

44. State registration of the STC shall be carried out in accordance with the decisions of the Government of the Republic of Kazakhstan No. 568 and No. 569.

45. Information on the current state standards in the field of architecture, urban planning and construction shall be placed in the catalogs "List of regulatory legal acts and regulatory technical documents in the field of architecture, urban planning and construction, operating on the territory of the Republic of Kazakhstan" and "List of regulatory documents on pricing in the construction of operating on the territory of the Republic of Kazakhstan, " formed by the agency of the authorized body in accordance with the Rules for the formation and maintenance of architectural, urban planning and construction catalogs approved by order of the Minister of National Economy of the Republic of Kazakhstan dated November 19, 2015 No. 701 (registered in the Register of State Registration of Regulatory Legal Acts under No. 12423).

46. State standards shall be sent within the established time frame by the department of the authorized body to a unified state fund of regulatory technical documents in accordance with the Rules for the formation, agreement and maintenance of a unified state fund of regulatory technical documents, as well as the distribution of copies of regulatory technical documents, official publications approved by order of the Minister for Investments and Development of the Republic of Kazakhstan dated December 28, 2018 No. 944 (registered under No. 18090).

47. The provisions of newly developed and shall enter into force upon expiry of state standards, as well as amendments and (or) additions to the current state standards do not apply to existing architecture and structures designed and built-in accordance with previously existing regulatory and technical documents.

When changing (reconstruction, expansion, modernization, re-equipment, technical re-equipment, restoration, overhaul) of existing architecture and structures, the provisions of the current state standards included in the catalogs specified in paragraph 45 of these Rules shall be applied.

48. The provisions established in the regulatory technical documents of the voluntary choice of application, in the absence of effective solutions (alternative documents), shall be subject to mandatory compliance with the design and construction of facilities.

49. If there are contradictions in state standards of different levels, the standards of a higher-level document shall apply.

If there are contradictions in state standards of the same level, the standard of the document later shall enter into force, or the standard that corresponds to the document later shall enter into force, shall be recognized as valid.

	Annex 1 to Rules for development, agreement, approval, registration
	and implementation (suspension, cancellation) of state standards in the field of architecture, urban planning and construction

Structure of state standards

Organizational and methodological regulatory documents
1.01 Standardization, rationing, certification	Objectives, objectives, facilities, methodology and organization of work on standardization, standardization and certification in construction.
1.02 Engineering survey for construction and design	Composition, general requirements and procedure of engineering surveys for construction, pre-design and design works. Procedure for approval, examination and approval of projects. Types, content and execution of urban planning and design and estimate documentation.
1.03 Production	Construction organization, technological preparation and general rules of construction production, construction mechanization, occupational safety and environmental protection during construction. Quality control and acceptance of completed facilities. Organization of production of construction products and materials. Types, content and execution of process and as-built documentation.
1.04 Operation	General rules for maintenance, inspection and repair of building structures and engineering equipment systems of buildings and structures. Types, content and execution of repair and operational documentation.
1.05 Architecture and urban planning activities	Organizational and methodological provisions defining the structure and functions of a unified system of architecture and urban planning bodies. Rules and methods of carrying out architectural activities by its participants.
General regulatory and technical documents
2.01 Basic provisions of construction structure’s reliability	General principles for ensuring the safety, serviceability and durability of construction structures, engineering systems, structures and materials. Basic concepts of reliability, classification of construction structures by the degree of responsibility, load and impact of various types. Classification of failures, parameters of design models and principles of establishment of regulatory requirements for reliability of construction structures, structures and foundations. Basics of statistical acceptance control in construction.
2.02 fire safety	General principles for ensuring fire safety in solving urban planning, space planning and structural tasks, classification of the building, structures and their elements by fire resistance and fire hazard, fire protection equipment, escape routes and safety zones. Fire and technical indicators of building structures, materials and products, calculation principles, control and test methods.
2.03 Protection against hazardous geophysical impacts	General principles of engineering protection and characteristics of hazardous geophysical impacts (seismic, landslides, collapses, avalanches, mudslides, erosion, moonlighting, karst, flooded and flooded areas, etc.). Requirements for engineering surveys for construction, urban planning, space planning, structural construction and technological measures to ensure the safety of people, as well as the operation of engineering protection structures.
2.04 Internal climate and protection from harmful effects	General principles of ensuring the thermal, air-humidity, acoustic and light conditions of the premises. Environmental impact characteristics (including climatic effects, vibration, noise, radiation, toxic emissions, etc.). Design methods and constructive provision of protection of human health from these impacts, methods of control and testing.
2.05 Dimensional interchangeability and compatibility	General principles of ensuring dimensional interchangeability and compatibility in construction, rules for coordinating dimensions, tolerances of geometric parameters. Methods of measurement and accuracy control.
3. Regulatory and technical documents on urban planning, buildings and structures, hormative and technical documents
3.01 Urban planning	The main provisions of resettlement, placement of productive forces, development of the interverse, engineering and transport infrastructure of territories, planning and development of territories, settlements and their separate parts.
3.02 Residential, public and industrial facilities and structures	Classification and technical requirements for residential, public, production and warehouse facilities, structures and their parts. Main provisions for performance of works, acceptance rules, methods of control and testing.
3.03 Transport facilities	Classification, loads and impacts, geometric parameters and technical requirements for structures and elements of roads and railways, underground, sea, river, air, industrial and urban transport. Basic provisions for calculation, design and performance of works, acceptance rules, control and test methods.
3.04 Hydrotechnical and reclamation structures	Classification, loads and impacts, basic requirements for dams, channels, dams, shore protection and other structures. Basic provisions for calculation, design and performance of works, acceptance rules, control and test methods.
3.05 Export Pipelines and Flowlines	Load and impact classification, geometric parameters and technical requirements for pipelines and storage facilities for gas, oil and petroleum products, as well as their location. Basic provisions for calculation, design and performance of works, acceptance rules, control and test methods.
3.06 Ensuring an accessible living environment for people with disabilities and other socially protected segments of the population	Basic provisions and general requirements for ensuring an accessible living environment for people with disabilities and other socially protected segments of the population.
4. Regulatory documents for engineering support of facilities and structures and external networks
4.01 Water supply and sewerage	Classification of systems and consumers, technical requirements for external networks, structures and their location, internal systems. Water consumption standards, water treatment and wastewater treatment. Main provisions for design and performance of works, operation mode. Sanitary equipment, valves, appliances and sewer pipes. Acceptance rules, control and test methods.
4.02 Heat, heating, ventilation and air conditioning	Classification of systems and consumers, technical requirements for external networks and facilities, their location, network water, internal systems and equipment. Heat consumption rates, emission cleaning, use of secondary heat resources. Main provisions for design and performance of works, operation mode. Heating devices, valves and air ducts. Acceptance rules, control and test methods.
4.03 Gas supply	Classification of systems, technical requirements for gas pipelines, equipment and disconnecting devices. Gas consumption rates. Main provisions for design and performance of works, operation mode. Acceptance rules, control and test methods.
4.04 Power supply	Classification of lines and consumers. Design and execution philosophy. Electrical installation Rules.
4.05 Rubbish disposal	Technical requirements for waste disposal systems, equipment, organization of solid waste collection, disposal and disposal systems. Basic provisions for design, installation and operation.
5. Regulatory and technical documents for building structures and products
5.01 Foundations and basis of facilities and structures	Classification and design characteristics of soils. Methods of calculation and design of foundations and pile foundations. Main provisions for performance of works, operation mode and condition diagnostics. Acceptance of rules, control and test methods.
5.02 Stone and reinforced stone structures	General requirements for stone and reinforced stone structures of facilities and structures. Methods of calculation and design of structures and their connections, basic provisions for erection of structures, mode of their operation and state diagnostics. Acceptance rules, control and test methods.
5.03 Reinforced concrete and concrete structures	General requirements for cast-in-situ, prefabricated and cast-in-situ concrete and reinforced concrete structures. Methods of calculation and design of structures and their connections, basic provisions for the manufacture, erection of structures, protection against corrosion, the mode of their operation and diagnostics of the state. Prefabricated reinforced concrete and concrete structures. Acceptance of rules, control and test methods.
5.04 Metal structures	General requirements for load-bearing and enclosing structures, including those with effective insulation, made of steel and aluminum alloys. Methods of calculation and design of structures and their connections, basic provisions for the manufacture, installation of structures, protection against corrosion, the mode of their operation and diagnostics of the state. Prefabricated metal structures. Acceptance of rules, control and test methods.
5.05 Wood structure	General requirements for wooden structures of buildings and structures. Methods of calculation and design of structures and their connections, basic provisions for the manufacture, installation of structures, protection against corrosion, the mode of their operation and diagnostics of the state. Prefabricated wooden structures and products. Acceptance of rules, control and test methods.
5.06 Structures made of other materials	General requirements for asbestos cement and structures made of other materials. Methods of calculation and design of structures and their connections, basic provisions for the manufacture, installation of structures, the mode of their operation and diagnostics of the state. Prefabricated structures. Acceptance rules, control and test methods.
5.07 Windows, doors, gates and devices for them	General requirements for products. Specifications for products and components. Acceptance of rules, control and test methods.
6. Regulatory documents for construction materials and products
6.01 Wall masonry	General requirements for bricks and wall stones made of various materials. Specifications for specific varieties, types, grades. Acceptance rules, control and test methods.
6.02 Mineral binders	General requirements for cement and other binders. Specifications for specific varieties, types, grades. Acceptance of rules, control and test methods.
6.03 Concretes and mortars	General requirements for concretes of various types, concrete mixtures, mortars. Specifications for specific varieties. Acceptance of rules, control and test methods.
6.04 Crushed stone, gravel and sand for construction works	General requirements for crushed stone, gravel, sand, artificial and natural porous aggregates. Specifications for specific varieties. Acceptance of rules, control and test methods.
6.05 Heat-insulating, sound-insulating and sound-absorbing materials	General requirements for mineral wool products, cellular concrete products, foam-based slabs and other heat-insulating materials. Specifications for specific varieties. Acceptance of rules, control and test methods.
6.06 Roofing, waterproofing and sealing materials and products	General requirements for rolled roofing materials, roofing mastics, insulating and sealing materials. Specifications for specific varieties. Acceptance of rules, control and test methods.
6.07 Finishing and facing materials	Requirements for polymer, ceramic, wood and other finishing and facing materials and products. Acceptance of rules, control and test methods.
6.08 Asbestos-cement products	Requirements for asbestos-cement flat and wavy sheets, pipes, extrusion products. Acceptance of rules, control and test methods.
6.09 Road materials	Requirements for asphalt concrete, asphalt concrete mixtures and other road materials. Acceptance of rules, control and test methods.
6.10 Construction glass	Requirements for Sheet Glass and Glass Products for Construction. Acceptance rules, control and test methods.
7. Regulatory documents for equipment of construction organizations
7.01 Mobile buildings and structures	Classification and general technical requirements. Specifications for specific types of buildings and structures. Acceptance of rules, control and test methods.
7.02 Equipment of construction organizations	General technical requirements for scaffolding and scaffolding, formwork for concrete works, installation equipment and fasteners, manual tools, packaging and containerization facilities. Acceptance of rules, control and test methods.
7.03 Specialized tooling of construction industry enterprises	General technical requirements for tooling, lubricant for tooling and molds. Acceptance rof ules, control and test methods.
8. Regulatory documents on pricing and estimates
8.01 Organizational and methodological documents on pricing in construction	8.01 Organizational and methodological documents on pricing in construction
8.02 Pricing and estimates at the stage of investment planning	Rules and methods for determining the cost of construction, reconstruction as part of pre-design documentation. Estimated regulatory framework for determining the need for capital investments.
8.03 Pricing and estimates for design and survey work	Rules and methods for determining the cost of design and survey work in construction
8.04 Pricing and estimates for new construction, reconstruction	Rules and methods for determining the cost of construction, reconstruction as part of design documentation. Estimated regulatory framework for determining the need for capital investments.
8.05 Pricing and estimates for major repairs of buildings and structures	Rules and methods for determining the cost of major repairs of buildings and structures as part of design documentation. Estimated regulatory framework for determining the need for capital investments.
8.06 Pricing and estimates for liquidation of buildings and structures	Rules and methods for determining the cost of liquidation works as part of design documentation. Estimated regulatory framework for determining the need for capital investments.
8.07 Resource and technological base of estimated pricing	Rules and methods for development and application of normative indicators of consumption of material and fuel and energy resources for construction. Rules and methods for determining the labour intensity of elements of construction products. Electronic data bank of implemented projects.
9. Regulatory documents on the maintenance of the state urban planning cadastre
9.01 Urban planning cadastre	General rules for creation and maintenance of urban planning cadastre. Types, content and execution of documentation of the urban planning cadastre.
10. Regulatory documents of conformity assessment and state supervision and control bodies
10.01 Conformity assessment, control, supervision	Organizational and methodological, composition, general requirements, procedure, organizational structure
11. Regulatory documents on the procedure for organization and holding of tenders (tenders) for contract works in construction

	Annex 2 to Rules for development, agreement, approval, registration
	and implementation (suspension, cancellation) of state standards in the field of architecture, urban planning and construction

	Form
	Approved by order
	from _____ "____", 20
	№ _________

Thematic work plan for development, technical adjustment and translation
to the digital format of state standards in the field of architecture,
urban planning and construction

by section ________________________________

(section and name of the budget program)

№ r/n	Name of the regulatory and technical document	Plan ___ (year)	Quarterly planned development, thousand tenge				completion date
№ r/n	Name of the regulatory and technical document	Plan ___ (year)	I	II	III	IV	completion date
Section __ "Development of regulatory documents, project proposals, technical solutions"
Events
	Total by event

	Annex 3 to Rules for development, agreement, approval, registration
	and implementation (suspension, cancellation) of state standards in the field of architecture, urban planning and construction

	Form

State standard cover

	State standards in the field of architecture, urban planning and construction (in state/Russian language) _____________________________________________________ (type of standard - building codes, regulatory and technical manual, code of practice, etc.) in the state/Russian language
Color strip: with the element "kerege" building codes - red; regulatory documents on pricing in construction - green; other government regulations shall be blue.	(name of the standard) - in the state/Russian languages ______________________________________________________ (designation of the standard) - in the state/Russian languages ҚР ҚН / X. X X - X X -20 X X ҚR hedgehog СН РК / X. X X - X X -20 X X СП РК official edition - in the state/Russian languages (name of the standard) - in the state/Russian languages ______________________________________________________ (designation of the standard) - in the state/Russian languages ҚР ҚН / X. X X - X X -20 X X ҚR hedgehog СН РК / X. X X - X X -20 X X СП РК official edition - in the state/Russian languages

	(Name of the department of the authorized body that approved the document) - in the state/Russian languages (year of publication)

	Annex 4 to Rules for development, agreement, approval, registration
	and implementation (suspension, cancellation) of state standards in the field of architecture, urban planning and construction

	Form

	АЛҒЫ СӨЗ
1 ӘЗІРЛЕГЕН:	____________ (әзірлеген ұйымның атауы)
2 ҰСЫНҒАН:	_________ (уәкілетті орган)
3 БЕКІТІЛГЕН ЖӘНЕ ҚОЛДАНЫСҚА ЕНГІЗІЛГЕН:	_________ (уәкілетті органның) 20ХХ жылғы "__" _______ бұйрығымен

	PREFACE
1 DEVELOPED BY:	__________ (developer organization)
2 PRESENTED BY:	_________ (authorized body)
3 APPROVED AND ENACTED BY:	by order of the __________ (authorized body) from "__" _____ 20XX

Осы мемлекеттік нормативті ресми басылым ретінде қайта шығаруға (толық немесе ішінара), көбейтіп таратуға және таратуға сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы уәкілетті орган ведомствосының рұқсатымен жол беріледі. This state standard cannot be fully or partially reproduced, replicated and distributed as an official publication without the permission of the department of the authorized body in the field of architecture, urban planning and construction.

	Annex 5 to Rules for development, agreement, approval, registration
	and implementation (suspension, cancellation) of state standards in the field of architecture, urban planning and construction

	Form

Shmuttitul (first page) of the state regulatory document in the state/Russian languages

ҚР ҚН/ Х.ХХ-ХХ-20ХХ

ҚР ЕЖ

СН РК/ Х.ХХ-ХХ-20ХХ

СП РК

ҚАЗАКСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ҚҰРЫЛЫС НОРМАЛАРЫ/

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ ЕРЕЖЕЛЕРІНІҢ ЖИНАҒЫ

BUILDING CODES OF THE REPUBLIC OF KAZAKHSTAN/

CODES OF RULES OF THE REPUBLIC OF KAZAKHSTAN

___________________________________________________________

NAME OF THE STATE REGULATION

IN THE STATE LANGUAGE

NAME OF THE STATE REGULATION IN RUSSIAN LANGUAGE

___________________________________________________________

Date of introduction 20ХХ-ХХ-ХХ

1 SCOPE OF APPLICATION

T E X T

____________________________________________________________

Official edition

Shmuttitul (first page) of regulatory technical manuals (STP) to JV RK EN in the state/Russian language

ҚР НТҚ Х.ХХ-ХХ-20ХХ

НТП РК Х.ХХ-ХХ-20ХХ

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ

НОРМАТИВТІК-ТЕХНИКАЛЫҚ ҚҰРАЛЫ

REGULATORY AND TECHNICAL MANUAL OF THE REPUBLIC OF KAZAKHSTAN

NAME OF THE STATE REGULATION

IN THE STATE LANGUAGE

NAME OF THE STATE REGULATION IN RUSSIAN LANGUAGE

Date of introduction 20ХХ-ХХ-ХХ

1 SCOPE OF APPLICATION

T E X T

___________________________________________________________________

Official edition

	Annex 6 to Rules for development, agreement, approval, registration
	and implementation (suspension, cancellation) of state standards in the field of architecture, urban planning and construction

List of documents included in the work of the developed state standard

1. Developer's letter on submission of the draft state regulation in the version of the first/final one.

2. Explanatory note to the draft state standard being developed.

3. Draft of the developed state standard in the first edition.

4. The list of organizations to which the draft developed state standard for feedback has been sent (with a mark on receipt of feedback).

5. Originals of feedback (comments and proposals) received on the draft developed state standard in the first version.

6. Minutes of the conciliation meeting developer (during the meeting).

7. Summary of feedback on the draft developed state regulation in the first edition.

8. The list of state bodies to which the draft of the developed state regulation was sent in the final version for consideration (with a note on receiving a response to the review) with a summary table formed according to their comments and proposals.

9. Original documents confirming the consideration of the draft state regulation being developed with the relevant state authorities.

10. Proposals on the abolition of current state standards or draft changes to them related to the introduction of a new state standard.

11. Final version of the state regulation.

12. Minutes of the STC of the department of the authorized body.

13. STC Resolution.

1-тарау. Жалпы ережелер

2-тарау. Мемлекеттік нормативтерді әзірлеу тәртібі

3-тарау. Мемлекеттік нормативтерді келiсу тәртібі

4-тарау. Мемлекеттiк нормативтердi бекiту, тiркеу және қолданысқа енгiзу (қолданылуын тоқтату, күшiн жою) тәртібі

Мемлекеттік нормативтердің құрылымы

Мемлекеттік нормативтер мұқабасы

МЕМЛЕКЕТТІК НОРМАТИВТІҢ АТАУЫ МЕМЛЕКЕТТІК ТІЛДЕ МЕМЛЕКЕТТІК НОРМАТИВТІҢ АТАУЫ ОРЫС ТІЛІНДЕ

1 ҚОЛДАНУ САЛАСЫ МӘТІН

ҚР ҚЖ EN нормативтік техникалық құралдың (НТҚ) мемлекеттік/орыс тілдеріндегі шмуцтитулы (бірінші беті)

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ НОРМАТИВТІК-ТЕХНИКАЛЫҚ ҚҰРАЛЫ НОРМАТИВНО-ТЕХНИЧЕСКОЕ ПОСОБИЕ РЕСПУБЛИКИ КАЗАХСТАН

МЕМЛЕКЕТТІК НОРМАТИВТІҢ АТАУЫ МЕМЛЕКЕТТІК ТІЛДЕ МЕМЛЕКЕТТІК НОРМАТИВТІҢ АТАУЫ ОРЫС ТІЛІНДЕ

1 ҚОЛДАНУ САЛАСЫ МӘТІН

Әзірленген мемлекеттік нормативтің ісіне кіретін құжаттардың тізбесі

On approval of the Rules for development, agreement, approval, registration and implementation (suspension, cancellation) of state standards in the field of architecture, urban planning and construction

Rules for development, approval, agreement, registration and implementation (suspension, cancellation) of state standards in the field of architecture, urban planning and construction

Chapter 1. General provisions

Chapter 2. Procedure for development of state standards

Chapter 3. Procedure for approval of state standards

Chapter 4. Procedure for approval, registration and implementation (suspension, cancellation) of state standards

Structure of state standards

Thematic work plan for development, technical adjustment and translationto the digital format of state standards in the field of architecture,urban planning and construction

State standard cover

Shmuttitul (first page) of the state regulatory document in the state/Russian languages

Shmuttitul (first page) of regulatory technical manuals (STP) to JV RK EN in the state/Russian language

List of documents included in the work of the developed state standard

Rules
for development, approval, agreement, registration and implementation (suspension, cancellation)
of state standards in the field of architecture, urban planning and construction

Thematic work plan for development, technical adjustment and translation
to the digital format of state standards in the field of architecture,
urban planning and construction