Тұжырымдама, доктрина әзірлеу қағидаларын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрінің 2018 жылғы 11 маусымдағы № 211 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2018 жылғы 28 маусымда № 17139 болып тіркелді. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрінің 2021 жылғы 3 қыркүйектегі № 83 бұйрығымен.

Ескерту. Күші жойылды - ҚР Ұлттық экономика министрінің 03.09.2021 № 83 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2017 жылғы 29 қарашадағы № 790 қаулысымен бекітілген Қазақстан Республикасындағы мемлекеттік жоспарлау жүйесінің 9-тармағына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

1. Қоса беріліп отырған Тұжырымдама, доктрина әзірлеу қағидалары бекітілсін.

2. Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігінің Стратегиялық жоспарлау және талдау департаменті Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен:

1) осы бұйрықты Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді;

2) осы бұйрық Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін күнтізбелік он күн ішінде оның қазақ және орыс тілдеріндегі қағаз және электронды түрдегі көшірмесін ресми жариялауға мерзімді баспасөз басылымдарына, сондай-ақ ресми жариялау және Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің эталондық бақылау банкіне қосу үшін "Республикалық құқықтық ақпарат орталығы" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорнына жіберуді;

3) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігінің интернет-ресурсында және мемлекеттік органдардың интранет-порталында орналастыруды;

4) осы бұйрық Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін он жұмыс күні ішінде Қазақстан Республикасының Ұлттық экономика министрлігінің Заң департаментіне осы тармақтың 1), 2) және 3) тармақшаларында көзделген іс-шаралардың орындалуы туралы мәліметтерді ұсынуды қамтамасыз етсін.

3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының Ұлттық экономика вице-министріне жүктелсін.

4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының
Ұлттық экономика министрі	Т. Сүлейменов

Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрінің 2018 жылғы 11 маусымдағы № 211 бұйрығымен бекітілген

Тұжырымдама, доктрина әзірлеу қағидалары

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Осы Тұжырымдама, доктрина әзірлеу қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2017 жылғы 29 қарашадағы № 790 қаулысымен бекітілген Қазақстан Республикасындағы мемлекеттік жоспарлау жүйесіне сәйкес әзірленді және тұжырымдама, доктрина әзірлеу тәртібін айқындайды.

2. Осы Қағидаларда мынадай негізгі ұғымдар пайдаланылады:

1) доктрина – белгілі бір мәселе бойынша көзқарастар жүйесін, саяси қағидаттардың жиынтығын айқындайтын құжат;

2) тұжырымдама – қоғамдық өмір салаларында (әлеуметтік, саяси, рухани) ұзақ мерзімді кезеңге әзірленетін және тиісті саланы дамытудың пайымын, сондай-ақ мемлекеттік саясаттың негізгі қағидаттары мен жалпы тәсілдерін қоса алғанда, оның негіздемесін көрсететін идеологиялық сипаттағы құжат.

3. Тұжырымдамалар мен доктриналар Мемлекеттік жоспарлау жүйесінің құжаттары мен заңдар арқылы іске асырылады.

4. Тұжырымдама, доктрина әзірлену сатысында барлық мүдделі мемлекеттік органдармен Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен және мерзімде келісіледі.

5. Тұжырымдама, доктрина әзірлеу ғылыми-зерттеу ұйымдарын, ғалымдарды, сарапшыларды, әртүрлі білім саласындағы мамандарды тарта отырып жүзеге асырылады.

6. Тұжырымдама, доктрина әзірлену сатысында, мүдделі мемлекеттік органға келісу үшін жіберілгенге дейін заңнамада белгіленген тәртіппен көпшіліктің талқылауы үшін ашық нормативтік құқықтық-актілердің интернет-порталында орналастырылады.

2-тарау. Тұжырымдаманы әзірлеу тәртібі

7. Тұжырымда қоғамдық өмір салаларындағы жалпыұлттық сипаттағы нақты міндеттерді шешу мақсатында әзірленеді, өзекті проблемалар негізге алынады және әлеуметтанушылық, статистикалық, сараптамалық және өзге де ақпаратты талдауға негізделеді.

8. Ережелері мен міндеттері қолданыстағы тұжырымдамалардың, Мемлекеттік жоспарлау жүйесі құжаттарының ережелері және міндеттерін қайталайтын тұжырымдама әзірлеуге жол берілмейді.

9. Тұжырымдама ағымдағы ахуал талдауын, халықаралық тәжірибеге шолуды, саланы дамытудың үрдістері мен пайымын қамтиды, міндеттерді айқындайды, саланы дамытудың негізгі қағидаттары мен жалпы тәсілдерін, күтілетін нәтижелерді, тұжырымдаманы іске асыру кезеңдерін ашады, тұжырымдаманы іске асыру болжанып отырған Мемлекеттік жоспарлау жүйесі құжаттарының және Қазақстан Республикасы заңдарының тізбесін көздейді.

Ағымдағы ахуал талдауында саланың жай-күйінің бағалануы, шешуші проблемалар, қызмет саласын дамытуды мемлекеттік реттеудің қолданыстағы саясатын талдау және осы тұжырымдама қажеттілігінің негіздемесі көрсетіледі.

Халықаралық тәжірибеге шолу Қазақстан Республикасының жағдайына бейімделуі мүмкін ұқсас мәселелерді шешу жөніндегі әлемдік практиканың оң тәжірибесін талдауды қамтиды.

Тұжырымдаманың пайымы дамудың қазіргі үрдісін ескере отырып, белгілі бір саланың жоспарлы кезеңнің сонына қарайғы даму деңгейін көрсетеді.

Міндеттер негізгі проблемалардың шешу жолдарын айқындайды.

Тәсілдер белгіленген міндеттерді шешудің неғұрлым тиімді тәсілдері мен әдістерін айқындайды.

Күтілетін нәтижелерде тұжырымдаманы іске асыру нәтижесінде қол жеткізілуге тиіс белгілі бір саладағы оң өзгерістері сипатталады. Бұл ретте күтілетін нәтижелер сандық және/немесе сапалық мәнде қалыптасады.

Тұжырымдаманы іске асыру кезеңі оның міндеттеріне қол жеткізудің болжамды мерзімін сипаттайды.

Тұжырымдамада қолданылған терминдер мен анықтамаларды нақтылау қажет болған кезде, олардың мағынасын түсіндіретін кіші бөлім көзделеді.

Тұжырымдамада көзделген саланың даму деңгейіне қол жеткізу болжанатын қолданыстағы және сол сияқты әзірленуі жоспарланып отырған Мемлекеттік жоспарлау жүйесінің құжаттары мен Қазақстан Республикасы заңдарының тізбесі келтіріледі. Бұл ретте тұжырымдаманың әрбір міндетінің шешілуі қандай құжат арқылы қамтамасыз етілетіні көрсетіледі.

3-тарау. Доктрина әзірлеу тәртібі

10. Доктрина жалпыұлттық тәсілдерді, жалпы көзқарастарды, қауіпсіздік, сыртқы және ішкі саясат саласындағы, сондай-ақ ел дамуының қоғамдық маңызы бар мәселелері бойынша мемлекеттік саясаттың стратегиялық бағытын тұжырымдау мақсатында әзірленеді.

Доктрина мемлекеттік саясатты жүргізудің мақсаттарын, негізін қалаушы принциптері мен нысандарын айқындайды және Мемлекеттік жоспарлау жүйесінің құжаттары мен Қазақстан Республикасының заңдары арқылы іске асырылады.

11. Доктрина құрылымында мынадай бөлімдер:

1) кіріспе;

2) ағымдағы жағдайды талдау;

3) негізгі ережелер;

4) қорытынды қамтылады.

12. "Кіріспе" бөлімінде доктринаны әзірлеудің негіздемесі мен қажеттілігі көрсетіледі, доктринаның мәні ашылады.

Доктринада пайдаланылатын терминдер мен анықтамаларды нақтылау қажет болса, олардың мағынасын түсіндіретін кіші бөлім көзделеді.

13. "Ағымдағы жағдайды талдау" бөлімінде белгілі бір салалардағы қолданыстағы мемлекеттік саясат көзқарастарының, қағидаттары мен бағыттарының орныққан жүйесінің талдауы көрсетіледі.

14. "Негізгі ережелер" бөлімінде мемлекеттік саясатты жүргізудің мақсаты, қағидаттары, бағыттары, тәсілдері мен нысандары айқындалады, сондай-ақ оларды таңдау негіздемесі келтіріледі.

Доктринаның мақсаты белгілі бір мәселедегі істің түпкілікті қалаулы жай-күйін көрсетеді.

Доктринаның қағидаттары мемлекеттік саясаттың ұсынылған бағытын іске асырудың негіздері мен қағидаларын белгілейді.

Мемлекеттік саясаттың бағыттары мемлекеттік саясаттың бағытын, бағдарын, таңдауын айқындайды.

Мемлекеттік саясатты жүргізу тәсілдері мен нысандары қойылған мақсатқа қол жеткізудің болжанатын (ықтимал) жолдарын айқындайды.

15. "Қорытынды" бөлімінде доктринаны іске асыру нәтижесінде ел мен қоғамды дамытуда күтілетін оң өзгерістерді көрсете отырып, жалпы қорытынды қамтылады.

Об утверждении Правил разработки концепции, доктрины

Приказ Министра национальной экономики Республики Казахстан от 11 июня 2018 года № 211. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 28 июня 2018 года № 17139. Утратил силу приказом Министра национальной экономики Республики Казахстан от 3 сентября 2021 года № 83.

Сноска. Утратил силу приказом Министра национальной экономики РК от 03.09.2021 № 83 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

В соответствии с пунктом 9 Системы государственного планирования в Республике Казахстан, утвержденной постановлением Правительства Республики Казахстан от 29 ноября 2017 года № 790, ПРИКАЗЫВАЮ:

1. Утвердить прилагаемые Правила разработки концепции, доктрины.

2. Департаменту стратегического планирования и анализа Министерства национальной экономики Республики Казахстан в установленном законодательством порядке Республики Казахстан обеспечить:

1) государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

2) в течение десяти календарных дней после государственной регистрации настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан направление его копии в бумажном и электронном виде на казахском и русском языках на официальное опубликование в периодические печатные издания, а также в Республиканское государственное предприятие на праве хозяйственного ведения "Республиканский центр правовой информации" для официального опубликования и включения в Эталонный контрольный банк нормативных правовых актов Республики Казахстан;

3) размещение настоящего приказа на интернет-ресурсе Министерства национальной экономики Республики Казахстан и на интранет-портале государственных органов;

4) в течение десяти рабочих дней после государственной регистрации настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан представление в Юридический департамент Министерства национальной экономики Республики Казахстан сведений об исполнении мероприятий, предусмотренных подпунктами 1), 2) и 3) настоящего пункта.

3. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на курирующего вице-министра национальной экономики Республики Казахстан.

4. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Министр национальной экономики Республики Казахстан

Т. Сулейменов

Утверждены приказом Министра национальной экономики Республики Казахстан от 11 июня 2018 года № 211

Правила разработки концепции, доктрины

Глава 1. Общие положения

1. Настоящие Правила разработки концепции, доктрины (далее – Правила) разработаны в соответствии с Системой государственного планирования в Республике Казахстан, утвержденной постановлением Правительства Республики Казахстан от 29 ноября 2017 года № 790, и определяют порядок разработки концепции, доктрины.

2. В настоящих Правилах используются следующие основные понятия:

1) доктрина – документ, определяющий систему воззрений, совокупность политических принципов по определенному вопросу;

2) концепция – документ идеологического характера, разрабатываемый в сферах общественной жизни (социальная, политическая, духовная) на долгосрочный период и отражающий видение развития соответствующей сферы, а также обоснование соответствующей государственной политики, включая основные принципы и общие подходы этой политики.

3. Концепции и доктрины реализуются через документы Системы государственного планирования и законы.

4. Концепция, доктрина на стадии разработки согласовываются со всеми заинтересованными государственными органами в порядке и сроки, установленные законодательством Республики Казахстан.

5. Разработка концепции, доктрины осуществляется с привлечением научно-исследовательских организаций, ученых, экспертов, специалистов различных областей знаний.

6. Концепция, доктрина на стадии разработки, до направления на согласование в заинтересованные государственные органы, размещаются для публичного обсуждения на интернет-портале открытых нормативных правовых актов в установленном законодательством порядке.

Глава 2. Порядок разработки концепции

7. Концепция разрабатывается в целях решения конкретных задач общенационального характера в сферах общественной жизни, исходит из актуальных проблем и основываться на анализе социологической, статистической, экспертной и иной информации.

8. Не допускается разработка концепции, положения и задачи которой дублируются с положениями и задачами действующих концепций, документов Системы государственного планирования.

9. Концепция содержит анализ текущей ситуации, обзор международного опыта, тенденции и видение развития сферы, определяет задачи, раскрывает основные принципы и общие подходы развития сферы, ожидаемые результаты, этапы реализации концепции, предусматривает перечень документов Системы государственного планирования и законов Республики Казахстан, посредством которых предполагается реализация концепции.

В анализе текущей ситуации отражаются оценка состояния сферы, ключевые проблемы, анализ действующей политики государственного регулирования развития сферы деятельности и обоснование необходимости данной концепции,

Обзор международного опыта содержит анализ позитивного опыта мировой практики по решению аналогичных вопросов, которые могут быть адаптированы к условиям Республики Казахстан.

Видение концепции отражает уровень развития определенной сферы к концу планового периода с учетом имеющихся тенденций развития.

Задачи определяют пути решения ключевых проблем.

Подходы определяют наиболее эффективные способы и методы решения установленных задач.

Ожидаемые результаты характеризуют положительные изменения в определенной сфере, которые должны быть достигнуты в результате реализации концепции. При этом, ожидаемые результаты формулируются в качественном и/или количественном выражении.

Этапы реализации концепции характеризуют ориентировочные сроки достижения ее задач.

При необходимости уточнения терминов и определений, использованных в концепции, предусматривается подраздел, разъясняющий их смысл.

В концепции приводится перечень как действующих, так и планируемых к разработке документов Системы государственного планирования и законов Республики Казахстан, посредством которых предполагается достижение уровня развития сферы, предусмотренной в концепции. При этом, указывается посредством какого документа будет обеспечено решение каждой задачи концепции.

Глава 3. Порядок разработки доктрины

10. Доктрина разрабатывается в целях выработки общенациональных подходов, общих взглядов, стратегического курса государственной политики в области безопасности, внешней и внутренней политики, а также по общественно значимым вопросам развития страны.

Доктрина определяет цели, основополагающие принципы и формы проведения государственной политики и реализуется посредством документов Системы государственного планирования и законов Республики Казахстан.

11. Структура доктрины содержит следующие разделы:

1) введение;

2) анализ текущей ситуации;

3) основные положения;

4) заключение.

12. В разделе "Введение" указываются обоснование и необходимость разработки доктрины, раскрывается сущность доктрины.

При необходимости уточнения терминов и определений, используемых в доктрине, предусматривается подраздел, разъясняющий их смысл.

13. В разделе "Анализ текущей ситуации" отражается анализ установившихся системы взглядов, принципов и направлений действующей государственной политики в определенных сферах.

14. В разделе "Основные положения" определяются цели, принципы, направления, способы и формы проведения государственной политики, а также приводится обоснование их выбора.

Цели доктрины отражают конечное желаемое состояние дел в определенном вопросе.

Принципы доктрины устанавливают основы и правила реализации предлагаемого курса государственной политики.

Направления государственной политики определяют курс, ориентир, выбор государственной политики.

Способы и формы проведения государственной политики определяют предполагаемые (возможные) пути достижения поставленной цели.

15. В разделе "Заключение" содержатся общие выводы с указанием ожидаемых положительных изменений в развитии страны и общества в результате реализации доктрины.