ИПС "Әділет"

ЗҚАИ-ның ескертпесі!
Осы бұйрық 01.08.2019 бастап қолданысқа енгізіледі

БҰЙЫРАМЫН:

1. "Авиация персоналының біліктілік деңгейін айқындау қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрінің міндетін атқарушының 2017 жылғы 31 шілдедегі № 517 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 15600 болып тіркелген, 2017 жылғы 26 желтоқсандағы Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің эталондық бақылау банкінде жарияланған) мынадай өзгерістер енгізілсін:

көрсетілген бұйрықпен бекітілген Авиация персоналының біліктілік деңгейін айқындау қағидаларында:

2-тармақтың 1) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын:

"1) азаматтық авиация саласындағы уәкілетті ұйым – мемлекет жарғылық капиталына жүз пайыз қатысатын, Қазақстан Республикасының азаматтық авиация саласын ұшу қауіпсіздігін және авиациялық қауісіздігін тұрақты дамытуды қамтамасыз етуге бағытталған қызметті жүзеге асыратын акционерлік қоғам ( бұдан әрі - уәкілетті ұйым);";

4-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"4. Авиациялық персонал теориялық білім мен практикалық дағдылар деңгейін, сондай - ақ авиациялық персоналдың біліктілік деңгейін анықтау үшін тағайындалған жеке тұлғалар жүргізетін тестілеу немесе кезеңдік тексеру көмегімен Халықаралық Азаматтық авиация ұйымының (бұдан әрі - ИКАО) стандарттарына сәйкес орындалатын функцияларға сәйкес деңгейдегі тілдерді білуін көрсетеді.";

6-тармақтың бірінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын:

"6. Авиациялық персоналдың біліктілік деңгейін осы Қағидалардың 3-тарауына сәйкес уәкілетті ұйым тағайындйтын емтихан алушы (бағалаушы) айқындайды.";

9-тармақтың екінші абзацы мынадай редакцияда жазылсын:

"Біліктілік, арнайы белгілер үшін кандидаттың теориялық білімін тестілеу, авиациялық персоналдың куәлігін ұзарту компьютерлерде немесе қағаз тасығыштарда автоматтандырылған тәсілмен жүргізіледі.";

14-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"14. Тестілеу кезінде кандидаттар басқа кандидаттармен сөйлеспейді, материалдармен алмаспайды, қағаз, электрондық және өзге де тасымалдағыштардағы ақпаратты пайдаланбайды, үй-жайдан шықпайды, қабылдаушы-таратушы электрондық құрылғыларды (оның ішінде ұялы телефондар мен өзге де электрондық жабдықтарды) пайдаланбайды. Мұндай құрылғылар тестілеу кезінде өшірілуге тиіс.";

20-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"20. Сынақ тапсырмаларын жасауды және оларды жыл сайын жаңартуды осы Қағидаларға сәйкес уәкілетті ұйым келісім бойынша емтихан алушы (бағалаушы) жүзеге асырады.";

28-тармақтың 2) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын:

"2) емтиханды өтуге кандидат тапсырманы тек емтихан алушының нұсқауы бойынша оқуды және орындауды бастауға болатынын ескертеді. Кандидаттар тест басталғанға дейін оларға қатысты бөлігінде бақылау парақтарын толтырады;"

30-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"30. Емтихан кезінде емтихан алушы (бағалаушы) өзін байыпты ұстайды, мұқият, мейірімді болады және көп сөйлемейді. Тест тапсырмасында жауаптың дұрыс таңдалуына қатысты сұрақтарға жауап беруге болмайды.";

31-тармақтың бірінші абзацы мынадай редакцияда жазылсын:

"31. Емтихандарда аяқталған жазбаша жұмыстарды немесе толтырылған сауалнамаларды алғаннан кейін қағаз материалдарды пайдалана отырып, олар емтихан алушыға (бағалаушыға) баға қою үшін дереу қайтарылады. Көп нұсқалы үлгідегі емтихан үлгілік жауап бланкілерін пайдалана отырып өткізілген жағдайда, баға қою оқу құрылғысының көмегімен автоматты немесе жартылай автоматты түрде жүргізіледі.";

37-тармақтың 5) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын:

"5) LAPL немесе ULAPL беру үшін жалпы қажетті пәндер бойынша теориялық білім әуе кемелерінің басқа санаты (бұдан әрі - ӘК) үшін LAPL немесе ULAPL иесіне толық есептеледі;";

37-тармақтың 6) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын:

"6) LAPL, ULAPL немесе PPL беру үшін әуе кемелерінің басқа санаты үшін куәлік иесі теориялық даярлықтан өтеді және мынадай салаларда тиісті деңгейде теориялық емтихандарды нәтижелі тапсырады:

ұшу принциптері (тәжірибелік аэродинамика);

пайдалану процедуралары, ұшу сипаттамалары және жоспарлау (Ұшуды пайдалану жөніндегі нұсқаулық);

ӘК туралы жалпы білім (ӘК және күштік қондырғы конструкциясы);

әуе навигациясы;";

"8) жеңіл ұшақтың LAPL (А) пилотының куәлігін алу үшін, мотопланерге құқықтарды кеңейте отырып, ULAPL(S) планерінде аса жеңіл әуе кемесінің пилоты куәлігінің иесі практикалық дағдылар бойынша емтихан өткізу кезінде емтихан алушыға пайдалану процедуралары, ұшу сипаттамалары мен жоспарлау, ӘК туралы жалпы білімі бойынша теориялық білімнің жеткілікті деңгейін көрсетеді;";

37-тармақтың 10) тармақшасының бірінші абзацы мынадай редакцияда жазылсын:

"10) әуе кемелерінің сол санатында АҰҚ (IR) бойынша ұшуға рұқсат беру үшін тиісті теориялық емтиханды нәтижелі тапсырған СPL кандидатына мынадай пәндер бойынша теориялық білімнің талаптары есептеледі:";

37-тармақтың 11) тармақшасының бірінші абзацы мынадай редакцияда жазылсын:

"11) әуе кемелерінің басқа санатында ATPL бар ATPL-ге кандидат әуе кемелерінің әртүрлі санаттары үшін ATPL оқу жоспарлары арасында анықталған айырмашылықтарға сәйкес АОО-да аралық теориялық даярлықтан өтеді. Кандидат осы бөлімде анықталғандай, әуе кемелерінің тиісті санаттары үшін келесі пәндер бойынша теориялық емтихандарды тапсырады:";

37-тармақтың 15) тармақшасының бірінші абзацы мынадай редакцияда жазылсын:

"15) АҰҚ (IR (Н) бойынша ұшуға рұқсаты бар, СPL(H) үшін тиісті теориялық емтихандарды нәтижелі тапсырған ATPL(H) кандитатына мынадай пәндер бойынша теориялық білімнің талаптары есептеледі:";

37-тармақтың 17) тармақшасының бірінші абзацы мынадай редакцияда жазылсын:

"17) көзбен шолып ұшуға рұқсат бере отырып, ATPL(H) үшін тиісті теориялық емтихандарды нәтижелі тапсырған IR(H) тікұшақтар үшін аспаптар бойынша ұшуға рұқсат беруге кандидатқа мынадай пәндерді тапсыру талап етіледі:";

38-тармақтың 1) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын:

"1) кандидаттар куәлік немесе біліктілік белгісін алу үшін қажетті теориялық емтихандардың барлық кешенін тапсырады.;";

49-тармақтың 1), 2), 3), 4) және 5) тармақшалары мынадай редакцияда жазылсын:

"1) жеке тестінің ең жоғары және ең төменгі ұзақтығы және әрбір тапсырмаға немесе әрбір элементке бөлінетін уақыт. Ең жоғары ұзақтықтың екі аспектісі бар: емтихан алушы тестіні негізсіз созбайды, себебі бұл кандидаттың жұмыс қабілетін әділетсіз төмендетеді және кандидат барлық практикалық міндеттерді орындап, ақылға қонымды уақыт кезеңі ішінде барлық сұрақтарға жауап береді;

2) кандидаттың ұшу кітапшасын қарау арқылы тәжірибеге қойылатын ең төменгі талаптардың орындалуы тексеріледі;

3) егер өлшемшарттар сақталмаған болса, тапсырманы орындауға қанша мүмкіндік беріледі және қандай жағдайларда беріледі.

Бір тапсырмалар (мысалы, ұшудан кейін қозғалтқыштың шартты істен шығуы кезіндегі дұрыс іс-қимылдар) шекті болып саналады және бірінші мүмкіндіктен-ақ, ал басқалары (мысалы, бұрылу кезінде абсолюттік биіктікті ұстап тұру) - бірінші мүмкіндік кезінде өлшемдерден асып кеткен жағдайда қайталап орындағаннан кейін ғана сәтті орындалады. Рұқсат етілген мүмкіндіктердің жалпы санына қатысты шектеу белгіленеді;

4) емтихан алушы мен кандидаттың барлық кезеңдердегі, әсіресе нақты немесе имитацияланатын авариялық жағдайларға қатысты тиісті рөлі. Ұшу емтихандарын өткізу кезінде әуе кемесінің командирінің кім болуына қатысты ешқандай күмән тумайды және ӘК басқаруды беру/қабылдау процедуралары де түсінікті;

5) қолданылатын жабдықтың түрі.";

49-тармақтың 8) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын:

"8) тәжірибелік дағдылардың емтиханы бойынша емтихан алушының баяндамасы.

Белгіленетін ақпарат нақтыланады, сондай-ақ егер емтихан алушы уәкілетті ұйымның қызметкері болып табылмаса, нысанды қалай өңдеу керек екені көрсетіледі. Тәжірибелік дағдылардың емтиханы бойынша баяндаманың екінші данасы кандидатқа ұсынылады. Баяндаманың үшінші данасы уәкілетті ұйымға жолданады.";

55-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"55. Тестілеуді өткізу туралы толық мәлімет әуе қозғалысына қызмет көрсету мамандарының біліктілік деңгейін анықтайтын емтихан алушыларға арналған нұсқаулықта жазылған.";

68-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"68. Бағалау нәтижелеріне шағымдану туралы аппеляциялық өтініш (бұдан әрі – өтініш) осы Қағидаларға 13-қосымшаға сәйкес нысан бойынша шағымдану себептерін негіздей отырып уәкілетті ұйымға беріледі.";

71-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"71. Комиссия өтініштерді қарау бойынша отырыстарды уәкілетті ұйымда өтініш тіркелген күннен бастап жиырма екі жұмыс күні ішінде өткізеді.";

73-тармақтың бірінші абзацы мынадай редакцияда жазылсын:

"73. Емтихан алушы (бағалаушы) оны тағайындау үшін жеке тұлға уәкілетті ұйымға мыналарды ұсынады:";

74-тармақтын екінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын:

"Комиссия құрамына уәкілетті ұйымның лауазымды тұлғалары, сондай – ақ азаматтық авиация саласының персоналы (қазіргі емтихан алушылар (бағалаушылар) кіреді.";

75-тармақтың екінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын:

"Комиссия отырысы басталғанға дейін екі жұмыс күнінен кем емес мерзімде уәкілетті ұйым өтініш берушіге оның басталу күні мен уақыты туралы ақпаратты қамтитын ерікті нысандағы ресми хабарламаны жолдайды.";

78-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"78. Емтихан алушыны (бағалаушыны) тағайындауды үш жылдан аспайтын мерзіммен барлық өкілеттіліктерді көрсете отырып, осы Қағидаларға 17–қосымшаға сәйкес нысан бойынша тиісті құжатты бере отырып, комиссияның оң шешімі негізінде уәкілетті ұйым жүзеге асырады.

Тағайындаған емтихан алушы (бағалаушы) туралы мәлімет уәкілетті ұйымның сайтында орналастырылады.";

80, 81 және 82-тармақтар мынадай редакцияда жазылсын:

"80. Теориялық білімді (License knowledge test) тестілеу және/немесе тәжірибелік дағдыларды (License Skill (Proficiency) Check) бағалау кезінде авиациялық персоналдың куәлігін (бұдан әрі-куәліктер) беру немесе ұзарту, сондай-ақ қатар біліктілік белгісінің қолданыс мерзімін ұзарту мақсатында емтихан алушы уәкілетті ұйымның атынан әрекет етеді.

81. Теориялық білімді тестілеу және/немесе тәжірибелік дағдыларды бағалау жүргізу үшін бөгде кәсіпорындарға азаматтық авиация ұйымының емтихан алушысын (бағалаушыны) уәкілетті ұйым тартқан кезде емтихан алушы (бағалаушы) тарту кезеңінде ол жұмыс жасайтын азаматтық авиация ұйымымен еңбек қатынасын сақтайды.

82. Теориялық білімді тестілеуді (бағалауды) жүзеге асыратын авиациялық оқу орталықтарының емтихан алушысында (бағалаушысында) қолданыстағы куәліктердің, біліктілік белгісінің және медициналық сертификаттың болуы талап етілмейді.

Бұл ретте емтихан алушылардың аталған санатын авиациялық персоналды кәсіби даярлаудың іске асырылатын бағдарламаларының бағыттары бойынша уәкілетті ұйым тағайындайды.";

84-тармақтың бірінші абзацы мынадай редакцияда жазылсын:

"84. Талап етілген біліктілігі бар емтихан алушысы (бағалаушы) болмаған жағдайда, теориялық білімді тестілеуді және тәжірибелік дағдыларды бағалауды жүргізу үшін уәкілетті ұйым өлшемшарттары бойынша ұқсас біліктілігі бар маманды бекітеді. Мұндай бекіту келесі жағдайда беріледі:";

1-қосымшаның 9-тармағы мынадай редакцияда жазылсын:

"9. Уәкілетті ұйымға комиссия отырысының хаттамасы мен тексеру нәтижелері бар құжаттарды кейіннен жолдай отырып, куәліктерді беруге (қолданылу мерзімін ұзарту) азаматтық авиация ұйымдарынан, сондай-ақ жеке тұлғалардан келген тексеру нәтижелері бар ұсыныстар мен құжаттарды қарау.";

4, 11, 12, 13, 14, 17 және 19-косымшалар осы бұйрыққа 1, 2, 3, 4, 5, 6 және 7-қосымшаларға сәйкес мынадай редакцияда жазылсын;

2. Қазақстан Республикасы Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрлігінің Азаматтық авиация комитеті заңнамада белгіленген тәртіппен:

1) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді;

2) осы бұйрық мемлекеттік тіркелген күннен бастап күнтізбелік он күн ішінде оның қазақ және орыс тілдерінде ресми жариялау және енгізу үшін Қазақстан Республикасы Нормативтік құқықтық актілерінің эталондық бақылау банкіне енгізу үшін "Қазақстан Республикасының Заңнама және құқықтық ақпарат институты" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорнына жіберуді;

3) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрлігінің интернет-ресурсында орналастыруды қамтамасыз етсін.

3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының Индустрия және инфрақұрылымдық даму вице-министріне жүктелсін.

4. Осы бұйрық 2019 жылғы 1 тамыздан бастап қолданысқа енгізіледі және ресми жариялануға тиіс.

Қазақстан Республикасының
Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрі

Р. Скляр

	Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрінің 2019 жылғы 31 шілдедегі № 594 бұйрығына 1-қосымша
	Авиациялық персоналдың біліктілік деңгейін айқындау қағидаларына 4-қосымша
	Нысан

Бағалау парағы / Assessment Form

Тәжірибелік тағылымдаманы бағалау (On the Job Training) / OJT Assessment

Aircraft Type: ӘК түрі	Training Duration: Оқытудың ұзақтығы	Company Location and Approval Nr: Компанияның орналасуы және оның сертификатын мақұлдау нөмірі
Trainee Name: Білім алушының аты	Date and Place of Birth: Туған жылы, күні және орны	KC Staff number: компаниядағы сәйкестендіру нөмірі	License Nr. And Type: Куәлік нөмірі және оның санаты
OJT Supervisor(s) Name/ OJTсупервайзерінің аты:		OJT Supervisor Stamp / OJT супервайзерінің мөртаңбасы:
OJT Assessor Name: OJT бағалаушысының аты	Date of Assessment: Бағалау күні	OJT Assessor Stamp: OJTбағалаушысының мөртаңбасы

Есептер және нұсқауларды пайдалану / Use reports&indications
Білім алушы қолжетімді есептер мен нұсқауларды оқиды / Trainee reads the available reports and indications	Пікірлер / Comments:
Білім алушы есептер мен нұсқауларды нақты түсіндіре алады (кеңес беруші басшылықты ашады/келеңсіздіктерді шешу басталғанға дейін дұрыс әрекеттерді алдын ала қабылдайды)/ Trainee interprets the reports and indications correctly (Opens proper manuals/takes right actions to start the problem solving process)

Құжаттаманы іздеу және қоллану / Find&Use documentation
Білім алушы MEL дұрыс сілтемені тексереді / Trainee consults the correct MEL reference	Пікірлер / Comments:
Білім алушы MEL сәйкес ұшып шығуларды дұрыс түсіндіреді / Trainee makes the correct interpretation on dispatch according MEL
Білім алушы бұзылу және ақаулықтарды бойынша тиісті процедураларды табады / Trainee finds proper trouble shooting procedure
Білім алушы бұзылу және ақаулықтарды іздеу бойынша басшылықты, ӘК ТҚ бойынша басшылықты , тиісті процедураларды дұрыс түсіндіреді ( білім алушының алдын ала қабылдаған әрекеттерінен не көрінді) / Trainee makes the correct interpretation on TSM, AMM and other related procedures (this shows in the actions trainee takes)

Орындаудың дұрыстығы// Correctly perform actions
Білім алушы процедураға қадамды ілеседі / Trainee follows the procedure steps	Пікірлер/ Comments:
Білім алушы мүмкіндіктер тиісті орындалғанына көз жеткізеді / Trainee make sure that actions are properly done

Қоршаған орта жағдайларындағы жұмыс / Operate in compliance with environment
Білім алушы қауіпсіздікке кепілдік бере отырып, міндеттер орындалу басталғанға дейін ортаны бағалайды / Trainee scan the environment before starting the task to ensure safety	Пікірлер / Comments:
Білім алушы алдын ала ескертуді дұрыс оқиды/ түсіндіреді / Trainee reads/interprets safety warnings correctly
Қажеттілік болғанда білім алушы адамдарды өз жұмысы туралы ақпараттайды / Trainee informs people his work, if necessary
Бригада мүшелері арасындағы міндеттер бойынша персоналмен байланыс қанағаттанарлық / Communication linked to task performance between team members is okay
Білім алушы міндетті орындау уақытында қоршаған ортаны үнемі бағалайды/ Trainee continuously scan environment during task performance
Білім алушы қауіпсіздік кепілдігі үшін оны орындау үдерісінде қоршаған ортаның өзгерісіне тиісті жауап қайәтарады / Traineereactsproperlytochangesduringtaskperformancetoensuresafety

Жүйелік өзара әрекет / System interaction
Білім алушы орындау алдында өзге жүйелердің әсерінің салдарларын талдайды/ Trainee ‘analyses’ the consequence of other systems before performing an action	Пікірлер / Comments:
Білім алушы жүйе жұмыста болғанда өзге жүйелер үшін жауапкершілікті өзіне алады// Traineetakesconsequenceonothersystemsintoaccountwhenactingonasystem

ӘК-гі ақырғы мүмкіндіктер / Мұқият тексеру / Performs aircraft final/close-up
Білім алушы ұшақты кері бастапқы күйіне қайтарады (немесе тиісті жағдайларда , жағдайларға байланысты)/ Trainee restores the aircraft back to initial condition (or appropriate condition depending on the circumstances)	Комментарии / Comments:

Борттық жорналдағы жазбалар/ / Reports in logbook
Білім алушы борттық жорналдағы тиісті жерлерді толтырады / Trainee fills the proper field in the logbook	Комментарии / Comments:
Білім алушы борттық жорналдағы тиісті сілтемелер және сипаттарды пайдаланады / Trainee uses proper references and descriptions in the logbook

Мен осымен әр жұмыс міндетіне қатысты білім алушыны бақыладым және олар аяқталғаннан кейін білім алушы тәжірибелік тағылымдаманың тапсырмалары бойынша жазбалардағы өлшемдерге(OJT Records) сәйкестігін көрсеткенін растаймын /(OJT Records)/I here by confirm that I have supervised the trainee inrelation to every actual job task and that in completing them the trainee has demonstrated compliance with the criteria listed in this OJT task book.

OJT супервайзерінің қолы / OJT Supervisor Sign………......... Күні / Date…………………

OJTсупервайзерінің мөртаңбасы / OJT Supervisor Stamp

Мен, осымен OJT супервайзерінің пікірлерін негіздей отырып, тәжірибелік тағылымдама міндеттерінің талап етілетін түрлілігі мен мөлшерінің аяқталғанын растаймын / I hereby confirm the completion of the required diversity and quantity of OJT, based on the supervisor(s) comments.

OJT бағалаушысының қолы/ OJT Assessor Sign…………………………………………..

Күні / Date……………………… OJTбағалаушысының мөртаңбасы /

OJT Assessor Stamp

Ескерту. БАҒАЛАУ – жалпы ескертулер / ASSESSTMENT – General

OJT-үдерістің толыққандылығы бағалануы қажет

Әр нақты міндетті орындауды бақылаушы немесе ақпараттың кез келген көзіне қатысты супервайзерден (супервайзерлер) барлық есептер немесе кері байланыс (басшылық және процедураларды пайдалану, қауіпсіздік шараларын сақтау, алдын ала ескертулер және ұсыныстар, қызмет көрсету ортасында барабар тәртіп), тағайындалған бағалаушы келесі мүмкіндіктерге ие болуы қажет:

OJT процедурасының толықтай сақталуына кепілдік беру (тәжірибелік тағылымдаманың мақсаты және мазмұны тұрғысынан);

Кандидаттың жете білетінінің бағаланғанына көз жеткізіңіз.

Күмән болған жағдайда, бағалаушы кандидатты қосымша бағалауға өтуге немесе егер OJT процдеуралары толық көлемде сақталмаса, олқылықтарды талдауды жүргізуге шешім қабылдай алады, мысалы, міндеттердің жеткіліксіз мөлшері игерілсе немесе олардың жеткілікті түрлілігіне қол жеткізілмесе немесе супервайзер кандидаттың тапсырмаларды орындауына қатысты күмән келтірсе. Егер білім алушы талап етілетін жете білудің қауіпсіз орындалуына қолы жетпесе , супервайзер нақты міндеттке қол қоймауы қажет.

Бағалаушының функциясы: Супервайзер кандидаттың жете білуін жанама түрде негіздегеннен кейін аяқталған OJT ақтық бағалауын жүргізу.

Мақсаты: супервайзердің (супервайзерлердің) есептері және одан (олардан) кері байланыстың негізінде OJT талап етілетін түрлілігі мен мөлшерінің аяқталуын растау. Бағалаушының тікелей бағалауының қажеттілігінсіз OJT жекелеген міндеттерінің аяқталуын тікелей супервайзердің (супервайзерлердің) растауы жеткілікті.

Бағалау түрі: OJT уақытында үздіксіз (тікелей супервайзермен расталған), және OJT толыққандылығын ақырғы бағалау сияқты жиынтықтаушы (супервайзердің есептерінің және онымен кері байланыс негізінде).

Тәжірибелік тағылымдаманың сапасын айқындау және оны бағалау.

Тәжірибелік тағылымдаманы өткізу кезінде OJT супервайзері өткізілетін тағылымдаманың сапасын қадағалайды және бақылайды.

Бұл міндеттерді орындау кезінде ең кем дегенде төмендегі сәттерді қамтитын тұрақты бағалау қажет:

1) Қоршаған орта туралы білім алушының хабардар болуы (қауіпсіздік әрекеттері, қауіпсіздік бойынша алдын ала ескертулерді қолдану және қауіпті жағдайлардың алдын алу);

2) Жүйелерді біріктіру (айқындау, сипаттау, түсіндіру, жоспарлау, орындауды қоса жүйелердің өзара әрекеттерін түсінуді көрсету);

3) Арнайы акценттер мен жаңадан енгізулерді талап ететін облыстар білімі және түсіну;

4) есептер және нұсқауларды пайадалану( оқу және түсіндіру қабілеттілігі);

5) ӘК құжаттамасы – іздеу және қолдану.Білім алушы ұшақтың тиісті құжаттамасын сәйкестендіруге, бұл құжаттаманың ішінде бағдар алуға, ұйғарылған процдураларды орындауға қабілетті болуы қажет;

6) ӘК-де ТҚ әрекеттерін орындау және саймандарды пайдалану;

7) ӘК-де қызмет көрсету жағдайларында білім алушының жұмыс істеуі кезінде оның қатынасы мен тәртібі.

Орналасу және анықтау – білім алушы ӘК жүйесін, басты түйіндерді мен жүйенің құрамдарын және оның шағын құрамдастарын (егер қолданылса) орынды табады және анықтайды және ең үлкен дәлдікпен бағалаушыға бұны көрсетеді.

Түсіндіру – білім алушы персонал мен жабдыққа зиян келтірудің алдын алуда қауіпсіздік бойынша алдын ала ескертулерді орындау, қауіпсіз жұмыс үшін олардың дұрыс конфигурациясы бөлігінде ӘК жүйесін тексеруде жеткілікті білімін көрсетуге қабілетті болуға тиіс.Содан кейін білім алушы талап етілетін міндеттерді аяқтау үшін кез келген қажетті сынақтау жабдығын және/немесе арнайы сайманды қолдануды қоса, орындалуы қажет барлық позициялар мен әрекеттер бойынша басқарудың көрсетілген элементтері әсерінің нәтижелерін айқындайды бағалаушыға дұрыс түсінідіреді. ӘКТҚ бойынша басшылықтың процедуралары пайдаланылуға тиіс.

Ақаулықтарды іздеу және жою – білім алушы қауіпсіз ұшып шығу және бұзылуды анықтау үшін бұзылу/ ақаулықтарды анықтауға тиісті сайман және техникалық нұсқаулықты пайдаланады.

Бағалау OJT супервайзерінің пікірлері негізінде орындалады. Егер OJT супервайзерінің пікірі бойынша оқытуға жіберілген білім алушы "бағалау- жалпы ескертулер" параграфында атап көрсетілген өлшемдерге сәйкес келсе, супервайзер әр жеке міндетке қатысты OJT жазбаларына өзінің жеке мөртаңбасын қояды.

АЯҚТАЛУ: Аяқталғанан кейін, егер оның қолдануы уәкілетті ұйым тарапынан келісілсе ,білім алушыға ТҚ және АТЖ ұйымының сертификаты шығарылатын болады.

Бағалау парағы / Assessment Form ӘК түріне оқыту кезінде тәжірибелік элементті бағалау / Practical Assessment of Type Training Course

Aircraft Type: ӘК түрі	Training Duration: Оқытудың ұзақтығы	Company Location and Approval Nr: Компанияның орналасуы және оның сертификатының мақұлдау нөмірі
Trainee Name: Білім алушының аты	Date and Place of Birth: Туған күні, жылы Туған жері	KC Staff number: Компаниядағы сәйкестендіру нөмірі	License Nr. аnd Type: Куәлік нөмірі және оның санаты
Instructor / Assessor Name: Нұсқаушының/бағалаушының аты	Date of Assessment: Бағалау күні	Instructor / Assessor Stamp: Нұсқаушының/бағалаушының мөртаңбасы

Task Number Тапсырмалардың нөмірі	ATA Chapter Number / ATA Chapter нөмірі	Description of Task / Тапсырмаларды сипаттау	Assessor Stamp / Штамп оценщика
Task Number Тапсырмалардың нөмірі	ATA Chapter Number / ATA Chapter нөмірі	Description of Task / Тапсырмаларды сипаттау	Passed / Өтті	Failed / Өткен жоқ
1)
2)
3)
4)
5)

Есептер және нұсқауларды пайдалану / Use reports&indications	1-мүмкіндік		2- мүмкіндік
	Өтті	Өткен жоқ	Өтті	Өткен жоқ
Білім алушы қол жетімді есептер мен нұсқауларды оқиды / Trainee reads the available reports and indications
Білім алушы есептер мен нұсқауларды орынды түсіндіреді (кеңес беретін басшылықты ашады /келеңсіздіктерді шешу басталғанға дейін дұрыс әрекеттерді алдын ала қабылдайды) / Trainee interprets the reports and indications correctly (Opens proper manuals/takes right actions to start the problem solving process)

Құжаттаманы іздеу және қолдану / Find&Use documentation	1- мүмкіндік		2- мүмкіндік
Құжаттаманы іздеу және қолдану / Find&Use documentation	Өтті	Өткен жоқ	Өтті	Өткен жоқ
Білім алушы MEL дұрыс сілтемені тексереді / Trainee consults the correct MEL reference
Білім алушы MEL сәйкес ұшып шығуларды дұрыс түсіндіреді / Trainee makes the correct interpretation on dispatch according MEL
Білім алушы істен шығу және ақаулықтар бойынша тиісті процедураларды табады / Trainee finds proper trouble shooting procedure
Білім алушы істен шығу және ақаулықтарды іздеу бойынша нұсқаулықты, ӘК ТҚ бойынша нұсқаулықты, тиісті процедураларды дұрыс түсіндіреді ( білім алушының алдын ала қабылдаған әрекеттерінен не көрінді) / Trainee makes the correct interpretation on TSM, AMM and other related procedures (this shows in the actions trainee takes)

Орындаудың дұрыстығы / Correctly perform actions	1-мүмкіндік		2-мүмкіндік
Орындаудың дұрыстығы / Correctly perform actions	Өтті	Өткен жоқ	Өтті	Өткен жоқ
Білім алушы процедураға ретімен ілеседі / Trainee follows the procedure steps
Білім алушы әрекеттер тиісті орындалғанына көз жеткізеді / Trainee make sure that actions are properly done

Қоршаған орта жағдайларындағы жұмыс / Operate in compliance with environment	1-мүмкіндік		2-мүмкіндік
	Өтті	Өткен жоқ	Өтті	Өткен жоқ
Білім алушы қауіпсіздікке кепілдік бере отырып, міндеттерді орындау басталғанға дейін ортаны бағалайды / Trainee scan the environment before starting the task to ensure safety
Білім алушы алдын ала ескертуді дұрыс оқиды/ түсіндіреді / Trainee reads/interprets safety warnings correctly
Қажеттілік болғанда білім алушы адамдарға өз жұмысы туралы хабарлайды / Trainee informs people his work, if
Бригада мүшелері арасындағы міндеттер бойынша персоналмен байланыс қанағаттанарлық / Communication linked to task performance between team members is okay
Білім алушы міндетті орындау барысында қоршаған ортаны үнемі бағалайды/ Trainee continuously scan environment during task performance
Білім алушы қауіпсіздік кепілдігі үшін оны орындау барысында қоршаған ортаның өзгеруіне тиісті жауап қайтарады / Trainee reacts properly to changes during task performance to ensure safety

Жүйелік өзара әрекет / System interaction	1-мүмкіндік		2-мүмкіндік
Жүйелік өзара әрекет / System interaction	Өтті	Өткен жоқ	Өтті	Өткен жоқ
Білім алушы орындау алдында өзге жүйелердің әсерінің салдарларын талдайды / Trainee ‘analyses’ the consequence of other systems before performing an action
Білім алушы жүйе жұмыста болғанда өзге жүйелер үшін жауапкершілікті өзіне алады / Trainee takes consequence on other systems into account when acting on a system

ӘК-дегі ақырғы әрекеттер / Мұқият тексеру / Performs aircraft final/close-up	1-мүмкіндік		2-мүмкіндік
	Өтті	Өткен жоқ	Өтті	Не прошел
Білім алушы ұшақты қайта бастапқы күйіне (немесе жағдайларға байланысты, тиісті жағдайларға) қайтарады/ Trainee restores the aircraft back to initial condition (or appropriate condition depending on the circumstances)

Борттық журналдағы жазбалар / Reports in logbook	1-мүмкіндік		2-мүмкіндік
	Өтті	Өткен жоқ	Өтті	Өткен жоқ
Білім алушы борттық журналдағы тиісті жерлерді толтырады / Trainee fills the proper field in the logbook
uses proper references and descriptions in the logbook
Білім алушы борттық журналдағы тиісті сілтемелер және сипаттамаларды пайдаланады / / Trainee

Мен осымен әр жұмыс міндетіне қатысты білім алушыны бақыладым және олар аяқталғанан кейін білім алушы тәжірибелік оқыту тапсырмалары бойынша жазбалардағы өлшемдерге (OJT Records) сәйкестігін көрсеткенін растаймын (PTR) /

/ I here by confirm that I have supervised the trainee in relation to every actual job task and that incompleting them the trainee has demonstrated compliance with the criteria listed in the introduction to this PTR.

Бағалаушының қолы / Assessor Sign…………………………………….

Күні/ Date……………… Бағалаушының мөрі / Assessor Stamp.

Instructor Comments / Бағалаушының пікірлері :

Assessor Comments / Комментарии оценщика:

Ескерту. БАҒАЛАУ – жалпы ескертулер / ASSESSTMENT – General

Барлық міндеттер аяқталғаннан кейін келесі өлшемшарттарға сәйкес келетін бағалау орындалуға тиіс:

Бағалау тағайындалған бағалаушымен орындалуға тиіс;

Бағалау ӘК түріне және ең аз дегенде келесі тармақтарды қамтитын оның техникалық қызмет көрсетуге қатысты құзіреттіліктерге тоғыстырылуы қажет:

2) Жүйелерді біріктіру айқындау, сипаттау, түсіндіру, жоспарлау, орындауды қоса жүйелердің өзара әрекеттерін түсінуді көрсету);

3) Арнайы акценттер мен жаңадан енгізулерді талап ететін салаларды білу және түсіну;

4) есептер және нұсқауларды пайдалану (оқу және түсіндіру қабілеттілігі);

5) ӘК құжаттамасы – іздеу және қолдану. Білім алушы ұшақтың тиісті құжаттамасын сәйкестендіруге, бұл құжаттаманың ішінде бағдар алуға, ұйғарылған процедураларды орындауға қабілетті болуы қажет;

6) ӘК-ге ТҚ әрекеттерін орындау және саймандарды пайдалану;

7) ӘК-ге қызмет көрсету жағдайларында білім алушының жұмыс істеуі кезіндегі оның қатынасы мен тәртібі.

Бағалауды осы бағалау нысанын толтыратын бағалаушы жүргізеді. Осы нысанды толтыру үшін бағалаушы жоғарыда 2) тармақшада көрсетілген өлшемдерді бағалау үшін жеткілікті тапсырманы немесе міндеттер санын (5-тен көп емес) таңдайды. Таңдалған нақты міндеттердің саны мен сипаты әрбір жеке оқушы үшін олардың тиісті тәжірибесіне байланысты ерекшеленеді. Таңдалған міндеттер мен ATA тарауының тиісті нөмірі туралы толық ақпарат көрсетілген жерде жазылған. Тапсырмалар таңдалғаннан кейін, оларды бағалау былайша орындалады:

Орналасуы мен анықтамасы – білім алушы ӘК жүйелерін, жүйенің басты тораптары мен құрамдас бөліктерін және оның кіші құрамдауыштарын (егер қолдануға болатын болса) дұрыс анықтайды және айқындайды және оны бағалаушыға барынша дәлдікпен көрсетеді.

Түсініктеме – білім алушы қауіпсіз жұмыс үшін олардың дұрыс конфигурациясы бөлігінде ӘК жүйелерін тексеруде жеткілікті білімдерді көрсетуге, персонал мен жабдықтарға зиян келтірудің алдын алу үшін қауіпсіздік бойынша ескерту талаптарын орындауға қабілетті. Содан кейін білім алушы талап етілетін міндеттерді аяқтау үшін кез келген қажетті тестілік жабдықты және немесе арнайы құралдарды қолдануды қоса алғанда, орындалуы қажет барлық позициялар мен іс-қимылдар бойынша басқарудың көрсетілген элементтерінің әсер ету нәтижелерін бағалаушыға анықтайды және дұрыс түсіндіреді. ӘК ТҚ бойынша нұсқаулық процедуралары пайдаланылады.

Ақауларды іздеу және жою – білім алушы қауіпсіз ұшып шығу және істен шығуды анықтау үшін талаптарды анықтай отырып, істен шығуды/ақаулықты анықтау үшін тиісті құрал мен техникалық нұсқауларды пайдаланады.

Бағалау "өтті" / "өтпеді" жазбаларын пайдалана отырып жүргізіледі. Егер білім алушы жоғарыда 2) тармақшада аталған, әрбір таңдалған міндетке қатысы бар өлшемшарттарға жауап берсе, бағалаушы бұл міндетті бағалаушының мөртабанымен белгілейді.

Егер білім алушы таңдалған міндетке қатысты көрсетілген өлшемдердің ең болмағанда біреуіне жауап бермесе, бағалаушы өзінің мөртабанын қоймайды және оның орнына "Fail" ("өтпеді") деген сөзді мөртабанға арналған орынға жазады. Содан кейін білім алушы бағалаушы таңдаған тағы бір міндетті (міндеттерді) орындап, күрделілігі бойынша да, техникалық сипаттамалары бойынша да бастапқы тапсырманың баламасы бойынша қайта бағалаудан өтеді. Барлық көрсетілген өлшемшарттарды қанағаттандыру үшін бағалауға 5-тен артық емес міндет пайдаланылады.

Аяқтау. Талап етілетін міндеттер, сондай-ақ табысты практикалық бағалау аяқталғаннан кейін білім алушының практикалық оқуы бойынша (Practical Training Records, PTR) жазбалардың түпнұсқасын АОО оқу бөліміне немесе практикалық элементтің нұсқаушысымен немесе практикалық элементтің бағалаушысымен практикалық оқуға қойылатын барлық талаптардың орындалуын және осы талаптарға сәйкестік кепілдігін қамтамасыз етуді тексеру үшін қайтарылады. Егер барлық талаптар орындалса, білім алушыға практикалық элемент бөлігінде ӘК типіне оқытуды растайтын АОО атынан сертификат шығарылады.

	Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрінің 2019 жылғы 31 шілдедегі № 594 бұйрығына 2-қосымша
	Авиациялық персоналдың біліктілік деңгейін айқындау Қағидасына 11 Қосымша

ӘК ТҚ жөніндегі мамандар үшін бастапқы дайындығының емтихандар стандарты

1. Жалпы талаптар.

1. Бастапқы (базалық), кәсіби дайындық аясындағы барлық емтихандар бірнеше жауаптан дұрыс нұсқауын және очерк (essay) түріндегі сұрақтың таңдауымен сұрақтарды қолданумен өткізілуі тиіс, егер бұл төмендегі талаптармен айқындалса.

Бұрыс, ұқсас жауаптар кім пәнді білмейтін кез келген үшін шын сияқты, баламалы көрінуі қажет. Барлық ұқсас жауаптар сұраққа байланысты және сондай сөздігі, грамматикалық конструкциясы және бірдей ұзындығы болуы тиіс. Сандық мәндері бар сұрақтарды бұрыс жауаптар бұрыс мәндерді (-салыстырғандағы +) немесе өлшемнің бұрыс шамаларымен пайдалану ретінде процедуралық қателерге сәйкес болуы тиіс.Олар кездейсоқ сандар болуы тиіс.

2. Бірнеше жауаптан дұрыс нұсқасын таңдаумен сұрақтардың әрқайсысына жауаптың үш ұқсас нұсқасы болуы тиіс, олардың ішінен біреуі ға дұрыс болуы қажет және үміткерге әр сұраққа 75 секунд есебінен уақыттың орташа номиналдық кесіндісінде негізделетін әр модульға уақыт берілуі тиіс.

3. Очерк түріндегі әр сұрақ жауапты жазуда дайындықты талап етеді және үміткерге әр сұраққа жауап үшін 20 минут беріледі.

4. Очерк үшін қолайлы сұрақтар(essay) дайындалуы және7А, 7В, 9А, 9В, 10 және 10RK Appendix I бағдарламасын пайдаланумен бағалануы қажет.

5. Әр сұрақтың өзге тараудың бөлігіне сәйкес бола алатын кез келген ұқсас жауаптардың білімін қосатын ол үшін дайындалған жауаптың үлгісі болады.

6. Жауаптың үлгісі негізгі тармақтар сияқты маңызды тармақтардың тізбесіне бөлінеді.

7. Сұрақтармен бөліктің және дұрыс жауаптың нұсқасын таңдаумен әр модуль немесе шағын модуль бойынша өту бағасы 75 % құрайды.

8. Очерк (essay) түріндегі әр сұрақ үшін өту бағасы сұрақпен белгіленген негізгі талап етілген тармақтарды қосуы және кез келген негізгі тармаққа қатысты елеусіз қателері болуы тиіс үміткерлердің жауабы 75 % құрайды.

9. Егер дұрыс нұсқасын таңдаумен сұрақтар немесе очерк (essay) түріндегі сұрақтар құласа, кейіннен не тапсырылмады соны қайта тапсыру қажет. Annex IV (Part-147) немесе ҚР ережелеріне сәйкес мақұлданған ӘК ТҚ мамандарын оқытатын Тапсырылмаған модуль 30 күннен бұрын емес қайта тапсырылса, қандай да бір белгілі модулде тапсырылмаған пәнді ескерумен АОО қайтадан курс өткізу жағдайларынан басқа тапсырылмаған модуль тапсырылмаған емтихан күнінен кейінгі 90 күннен кем бұрын емес қайтадан тапсырыла алады.

10. Базалық білімге талап етілетін уақыттың кезеңі куәлігі әлдеқашан берілген өзге санат куәлігінің бөлігі ретінде өткен модуль бойынша сол емтиханнан басқа модуль бойынша әр жеке емтиханға қолданылады.

11. Қайта тапсырулардың дәйекті талпыныстарының ең үлкен саны әр модуль үшін 3-уіне тең. Үш талпыныстан келесі сессия сессиялар арасындағы күтудің 1-ші жылын өткеннен кейін рұқсат етіледі.

12. Өтініш беруші ӘК ТҚ жөніндегі мамандарды оқытатын, емтихан өткізетін АОО-н соңғы жыл ішінде талпыныстардың саны және мөлшері туралы жазбаша нысанды растауы және талпыныстар орын алған ұйымдар мен авиациялық өкіметті атауы тиіс. ӘК ТҚ жөніндегі мамандарды оқытатын АОО белгіленген уақытша шектеу аясында талпыныстардың мөлшерін тексеру үшін жауапты.

1. Әр модульге сұрақтардың мөлшері:

1) Модуль 1 - Математика:

А санаты : бірнеше жауаптың дұрыс нұсқасын таңдаумен және очерксіз(essay) 6 сұрақ. Рұқсат етілген уақыт 20 минут.

В1 санаты: бірнеше жауаптың дұрыс нұсқасын таңдаумен және очерксіз(essay) 32 сұрақ. Рұқсат етілген уақыт 40 минут.

В2 санаты: бірнеше жауаптың дұрыс нұсқасын таңдаумен және очерксіз(essay) 32 сұрақ. Рұқсат етілген уақыт 40 минут.

В3 санаты: бірнеше жауаптың дұрыс нұсқасын таңдаумен және очерксіз(essay) 32 сұрақ. Рұқсат етілген уақыт 40 минут.

2) Модуль 2- Физика:

А санаты: бірнеше жауаптың дұрыс нұсқасын таңдаумен және очерксіз(essay) 32 сұрақ. Рұқсат етілген уақыт 40 минут.

B1 санаты: бірнеше жауаптың дұрыс нұсқасын таңдаумен және очерксіз(essay) 52 сұрақ. Рұқсат етілген уақыт 65 минут.

B2 санаты : бірнеше жауаптың дұрыс нұсқасын таңдаумен және очерксіз(essay) 52 сұрақ. Рұқсат етілген уақыт 65 минут.

B3 санаты: бірнеше жауаптың дұрыс нұсқасын таңдаумен және очерксіз(essay) 32 сұрақ. Рұқсат етілген уақыт 35 минут.

Модуль 3- электротехниканың негіздері:

А санаты : бірнеше жауаптың дұрыс нұсқасын таңдаумен және очерксіз(essay) 20 сұрақ. Рұқсат етілген уақыт 25 минут.

к B1санаты: бірнеше жауаптың дұрыс нұсқасын таңдаумен және очерксіз(essay) 52 сұрақ. Рұқсат етілген уақыт 65 минут.

B2 санаты : бірнеше жауаптың дұрыс нұсқасын таңдаумен және очерксіз(essay) 52 сұрақ. Рұқсат етілген уақыт 65 минут.

B3 санаты : бірнеше жауаптың дұрыс нұсқасын таңдаумен және очерксіз(essay) 24 сұрақ. Рұқсат етілген уақыт 30 минут.

Модуль 4- Электроника негіздері:

B1 санаты: бірнеше жауаптың дұрыс нұсқасын таңдаумен және очерксіз(essay) 20 сұрақ. Рұқсат етілген уақыт 25 минут.

B2 санаты : бірнеше жауаптың дұрыс нұсқасын таңдаумен және очерксіз(essay) 40 сұрақ. Рұқсат етілген уақыт 50 минут.

B3 санаты : бірнеше жауаптың дұрыс нұсқасын таңдаумен және очерксіз(essay) 8 сұрақ. Рұқсат етілген уақыт 10 минут.

Модуль 5- Сандық техника/ электроника аспаптарының жүйесі:

А санаты: бірнеше жауаптың дұрыс нұсқасын таңдаумен және очерксіз(essay) 16 сұрақ. Рұқсат етілген уақыт 20 минут.

B1.1 және В1.3 санаты: бірнеше жауаптың дұрыс нұсқасын таңдаумен және очерксіз(essay) 40 сұрақ. Рұқсат етілген уақыт 50 минут.

B1.2 және В1.4 санаты: бірнеше жауаптың дұрыс нұсқасын таңдаумен және очерксіз(essay) 20 сұрақ. Рұқсат етілген уақыт 25 минут.

B2 санаты: бірнеше жауаптың дұрыс нұсқасын таңдаумен және очерксіз(essay) 72 сұрақ. Рұқсат етілген уақыт 90 минут.

B3 санаты: бірнеше жауаптың дұрыс нұсқасын таңдаумен және очерксіз(essay) 16 сұрақ. Рұқсат етілген уақыт 20 минут.

Модуль 6- Материалдар және бөлшектер:

А санаты: бірнеше жауаптың дұрыс нұсқасын таңдаумен және очерксіз(essay) 52 сұрақ. Рұқсат етілген уақыт 65 минут.

B1санаты: бірнеше жауаптың дұрыс нұсқасын таңдаумен және очерксіз(essay) 72 сұрақ. Рұқсат етілген уақыт 90 минут.

B2 санаты: бірнеше жауаптың дұрыс нұсқасын таңдаумен және очерксіз(essay) 60 сұрақ. Рұқсат етілген уақыт 75 минут.

B3 санаты: бірнеше жауаптың дұрыс нұсқасын таңдаумен және очерксіз(essay) 60 сұрақ. Рұқсат етілген уақыт 75 минут.

Модуль 7А – Техникалық қызмет көрсету тәжірибесі:

А санаты: бірнеше жауаптың дұрыс нұсқасын таңдаумен және 2 очерк(essay) 72 сұрақ. Рұқсат етілген уақыт 40 минут + 40 минут.

B1 санаты : бірнеше жауаптың дұрыс нұсқасын таңдаумен және 2 очерк(essay) 80 сұрақ. Рұқсат етілген уақыт 100 минут + 40 минут.

B2 санаты : бірнеше жауаптың дұрыс нұсқасын таңдаумен және 2 очерк (essay) 60 сұрақ. Рұқсат етілген уақыт 75 минут+40 минут.

3) Модуль 7B –Тахникалық қызмет көрсету тәжірибесі:

B3санаты: бірнеше жауаптың дұрыс нұсқасын таңдаумен және 2 очерк(essay) 60 сұрақ. Рұқсат етілген уақыт 75 минут+40 минут.

4) Модуль 8 – Базалық аэродинамика:

А санаты : бірнеше жауаптың дұрыс нұсқасын таңдаумен және очерксіз(essay) 20 сұрақ. Рұқсат етілген уақыт 25 минут.

B1 санаты : бірнеше жауаптың дұрыс нұсқасын таңдаумен және очерксіз(essay) 20 сұрақ. Рұқсат етілген уақыт 25 минут.

B2 санаты: бірнеше жауаптың дұрыс нұсқасын таңдаумен және очерксіз(essay) 20 сұрақ. Рұқсат етілген уақыт 25 минут.

B3 санаты: бірнеше жауаптың дұрыс нұсқасын таңдаумен және очерксіз(essay) 20 сұрақ. Рұқсат етілген уақыт 25 минут.

5) Модуль 9A – ӘК –ң техникалық қызметіне қолданылатын адамның мүмкіндіктері ( А, В1, В2 санаттары үшін) :

А санаты : бірнеше жауаптың дұрыс нұсқасын таңдаумен және очерксіз(essay) 20 сұрақ. Рұқсат етілген уақыт 25 минут.

B1 санаты : бірнеше жауаптың дұрыс нұсқасын таңдаумен және очерксіз(essay) 20 сұрақ. Рұқсат етілген уақыт 25 минут.

B2 санаты : бірнеше жауаптың дұрыс нұсқасын таңдаумен және очерксіз(essay) 20 сұрақ. Рұқсат етілген уақыт 25 минут.

В3 санаты: бірнеше жауаптың дұрыс нұсқасын таңдаумен және очерксіз(essay) 20 сұрақ. Рұқсат етілген уақыт 25 минут.

Модуль 9A - ӘК-ң техникалық қызметіне қолданатын адамның мүмкіндіктері (А,В1, В2 санаттары үшін):

А санаты : бірнеше жауаптың дұрыс нұсқасын таңдаумен және 1 очерк(essay) 20 сұрақ. Рұқсат етілген уақыт 25 минут+20 минут.

B1 санаты : бірнеше жауаптың дұрыс нұсқасын таңдаумен және очерксіз(essay) 20 сұрақ. Рұқсат етілген уақыт 25 минут+20 минут.

B2 санаты : бірнеше жауаптың дұрыс нұсқасын таңдаумен және очерксіз(essay) 20 сұрақ. Рұқсат етілген уақыт 25 минут+20 минут.

Модуль 9B – ӘК-ң техникалық қызметіне қолданатын адамның мүмкіндіктері (В3 санаты үшін):

B3 санаты: бірнеше жауаптың дұрыс нұсқасын таңдаумен және очерксіз(essay) 16 сұрақ. Рұқсат етілген уақыт 25 минут+ 20 минут.

6) Модуль 10 – Авиациялық заңнама:

категория А санаты : бірнеше жауаптың дұрыс нұсқасын таңдаумен және 1 очерк (essay)32 сұрақ. Рұқсат етілген уақыт 40 минут+ 20 минут.

B1 санаты: бірнеше жауаптың дұрыс нұсқасын таңдаумен және 1 очерк(essay)40 сұрақ. Рұқсат етілген уақыт 50 минут+ 20 минут.

B2 санаты : бірнеше жауаптың дұрыс нұсқасын таңдаумен және 1 1очерк(essay)40 сұрақ. Рұқсат етілген уақыт 50 минут+ 20 минут.

B3 санаты: бірнеше жауаптың дұрыс нұсқасын таңдаумен және 1 очерк (essay)32 сұрақ. Рұқсат етілген уақыт 40 минут+ 20 минут.

7) Модуль 10RK – Қазақстандық және авиациялық авиациялық заңнама:

А санаты : бірнеше жауаптың дұрыс нұсқасын таңдаумен және 1 очерк (essay)32 сұрақ. Рұқсат етілген уақыт 40 минут+ 20 минут.

B1 санаты : бірнеше жауаптың дұрыс нұсқасын таңдаумен және 1 очерк (essay) 40 сұрақ. Рұқсат етілген уақыт 50 минут+ 20 минут.

B2 санаты: бірнеше жауаптың дұрыс нұсқасын таңдаумен және 1 очерк (essay) 40 сұрақ. Рұқсат етілген уақыт 50 минут+ 20 минут.

B3 санаты : бірнеше жауаптың дұрыс нұсқасын таңдаумен және 1 очерк (essay)32 сұрақ. Рұқсат етілген уақыт 40 минут+ 20 минут.

8) Модуль 11A – газ турбинді қозғалтқыштармен ұшақтар- – аэродинамика, құрылымы және жүйелері:

А санаты : бірнеше жауаптың дұрыс нұсқасын таңдаумен және очерксіз(essay) 108 сұрақ. Рұқсат етілген уақыт 135 минут.

B1 санаты: бірнеше жауаптың дұрыс нұсқасын таңдаумен және очерксіз(essay) 140 сұрақ. Рұқсат етілген уақыт 175 минут.

9) Модуль 11B – Поршенді қозғалтқыштармен ұшақтар – аэродинамика, құрылымы және жүйелері ( А2 және В1,2 санаттары үшін) :

А санаты: бірнеше жауаптың дұрыс нұсқасын таңдаумен және очерксіз(essay) 72 сұрақ. Рұқсат етілген уақыт 90 минут.

B1 санаты : бірнеше жауаптың дұрыс нұсқасын таңдаумен және очерксіз(essay) 100 сұрақ. Рұқсат етілген уақыт 125 минут.

10) Модуль 11С - Поршенді қозғалтқыштармен ұшақтар – аэродинамика, құрылымы және жүйелері ( В3 санаты үшін) :

B3 санаты : бірнеше жауаптың дұрыс нұсқасын таңдаумен және очерксіз(essay) 60 сұрақ. Рұқсат етілген уақыт 75 минут.

11) Модуль 12- Тікұшақтар- аэродинамика, құрылымы және жүйелері:

А санаты: бірнеше жауаптың дұрыс нұсқасын таңдаумен және очерксіз(essay) 100 сұрақ. Рұқсат етілген уақыт 125 минут.

B1 санаты : бірнеше жауаптың дұрыс нұсқасын таңдаумен және очерксіз(essay) 128 сұрақ. Рұқсат етілген уақыт 160 минут.

12) Модуль 13- Әуе кемелері- аэродинамика, құрылымы және жүйелері:

B2 санаты : бірнеше жауаптың дұрыс нұсқасын таңдаумен және очерксіз(essay) 180 сұрақ. Рұқсат етілген уақыт 225 минут. Сұрақтыр және рұқсат етілген уақыты , егер талап етілсе екі емтиханға бөлінуі мүмкін.

13) Модуль 14 – Күштік қондырғы:

B2 санаты : бірнеше жауаптың дұрыс нұсқасын таңдаумен және очерксіз(essay) 24 сұрақ. Рұқсат етілген уақыт 30 минут.

Модуль 15 – Газ турбинді қозғалтқыш:

А санаты : бірнеше жауаптың дұрыс нұсқасын таңдаумен және очерксіз(essay) 60 сұрақ. Рұқсат етілген уақыт 75 минут.

B1 санаты : бірнеше жауаптың дұрыс нұсқасын таңдаумен және очерксіз(essay) 92 сұрақ. Рұқсат етілген уақыт 115 минут.

Модуль 16 – Поршенді қозғалтқыш:

А санаты : бірнеше жауаптың дұрыс нұсқасын таңдаумен және очерксіз(essay) 52 сұрақ. Рұқсат етілген уақыт 65 минут..

B1 санаты : бірнеше жауаптың дұрыс нұсқасын таңдаумен және очерксіз(essay) 72 сұрақ. Рұқсат етілген уақыт 90 минут.

B3 санаты : бірнеше жауаптың дұрыс нұсқасын таңдаумен және очерксіз(essay) 68 сұрақ. Рұқсат етілген уақыт 80 минут.

Модуль 17А – әуе бұрандасы (дА және В1 санаттары үшін):

А санаты : бірнеше жауаптың дұрыс нұсқасын таңдаумен және очерксіз(essay) 20 сұрақ. Рұқсат етілген уақыт 25 минут.

B1санаты : бірнеше жауаптың дұрыс нұсқасын таңдаумен және очерксіз(essay) 32 сұрақ. Рұқсат етілген уақыт 40 минут.

Модуль 17В – Әуе бұрандасы (В3 санаты үшін ):

B3 санаты : бірнеше жауаптың дұрыс нұсқасын таңдаумен және очерксіз(essay) 28 сұрақ. Рұқсат етілген уақыт 30 минут.

	Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрінің 2019 жылғы 31 шілдедегі № 594 бұйрығына 3-қосымша
	Авиациялық персоналдың біліктілік деңгейін айқындау қағидаларына 12 қосымша

ӘК түріне емтихандарды өткізу стандарттары - ӘК ТҚ мамандары үшін тәжірибелік тағылымдама

1-тарау. Жалпы талаптар

ӘК түріне біліктілік бағалау теориялық емтиханнан, практикалық бағалаудан тұрады, практикалық баға "С" санатындағы рейтингтерге қолданылмайды.

1. Теориялық емтихандар келесі талаптарға сәйкес келеді:

1) "Азаматтық авиацияның авиациялық оқу орталығын сертификаттау және сертификат беру қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрінің міндетін атқарушының 2015 жылғы 6 ақпандағы № 115 бұйрығының (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 10486 болып тіркелген) талаптарына сәйкес Уәкілетті ұйым сертификаттаған АОО-да немесе уәкілетті ұйым таныған басқа оқу ұйымдарында өткізілген кезде жүргізіледі.;

2) төмендегі 3-тармақшада рұқсат етілген сипатталғандарды қоспағанда, стандарттарға сәйкес келеді:

уәкілетті ұйым белгілеген қолайлы деректердің міндетті бөлігінде айқындалған тиісті элементтермен немесе егер мұндай элементтер жоқ болса, осы қосымшада сипатталған стандарттармен;

осы Қағидалардың емтихан өткізу стандарты бойынша.

3) "С" санаты жағдайында академиялық техникалық білім бойынша білікті мамандар үшін ӘК түріне бірінші тиісті теориялық оқыту "В1" немесе "В2" санаттарының деңгейі бойынша алынады";

4) ӘК ТҚ жөніндегі маманның куәлігіне рейтинг енгізуге арналған өтініштің алдындағы 3 жылдық кезең шегінде басталады және аяқталады.

Ескерту. 3 жылдық кезеңнің басы болып, қайсысы бұрын басталғанына қарай - аяқталуы – тәжірибелік элементті бағалау күні немесе супервайзердің куәлікті берген елдің авиациялық билігі мақұлдаған практикалық тағылымдама бағдарламасының соңғы игерілген міндеттеріне практикалық тағылымдамаға қол қойған күні болуына қарай теориялық элементті немесе практикалық тағылымдаманы зерделеудің басталуы есептеледі.

2. Практикалық баға келесі талаптарға сәйкес келеді:

1) Азаматтық авиацияның авиациялық оқу орталығын сертификаттау және сертификат беру қағидаларының талаптарына сәйкес уәкілетті ұйым сертификатталған АОО-да немесе уәкілетті ұйымды практикалық оқытуды және бағалауды жүргізуге мақұлданған басқа ұйымдарда өткізу кезінде жүргізілген;

2) төмендегі "с" тармағында сипатталған ерекшеліктерге рұқсат етілген оқытуды қоспағанда, стандарттарға сәйкес келеді:

Уәкілетті ұйым белгілеген қолайлы деректердің міндетті бөлігінде айқындалған тиісті элементтермен немесе, егер мұндай элементтер жоқ болса, осы қосымшада сипатталған стандарттармен; және

Осы Қағидалардың емтихан өткізу стандарты бойынша.

3) ӘК типіне жататын ӘК ТҚ бойынша тиісті ("Х" белгісімен белгіленген) белгіленген тармақтардың болуын қамтиды;

4) ӘК типіне оқыту кезінде пайдаланылатын жабдықты, компоненттерді, жаттығу құрылғыларын, басқа да құрылғыларды пайдалануды көрсетуді қамтиды;

5) ӘК ТҚ жөніндегі маманның куәлігіне рейтинг енгізуге арналған өтініштің алдындағы 3 жылдық кезең шегінде басталады және аяқталады.

Ескерту. 3 жылдық кезеңнің басы болып бұрын басталғанына байланысты теориялық элементті зерделеудің немесе практикалық тағылымдаманың басталуы, аяқталуы - тәжірибелік элементті бағалау күні немесе супервайзердің куәлікті берген елдің авиациялық билік етуі мақұлдаған практикалық тағылымдама бағдарламасының соңғы игерілген міндеттеріне практикалық тағылымдамаға қол қойған күні есептеледі.

2-тарау. ӘК түріне арналған емтихан стандарты және бағалау

Теориялық элемент емтихан стандарты

Теориялық элемент кезеңі аяқталғаннан кейін жазбаша емтихан өткізіледі, оның мәні төмендегідей:

1) емтихан форматы бірнеше жауаптың дұрыс нұсқасын таңдаумен сұрақтарды қамтиды. Әрбір сұрақтың тек біреуі дұрыс жауап беретін 3 балама жауабы бар. Емтиханның жалпы уақыты сұрақтардың жалпы санына негізделеді және жауап беру уақыты орташа есеппен сұраққа 90 секунд есебімен есептеледі;

2) дұрыс емес балама жауаптар затты білмейтін кез келген адамға шынайы көрінеді. Барлық балама жауаптар сұраққа анық және олардың бірдей сөздігі, грамматикалық құрылымы және ұзындығы бар;

3) сандық мәндерді қамтитын сұрақтарда дұрыс емес жауаптар дұрыс емес мәнді пайдалану (- -пен салыстырғанда +) немесе дұрыс емес өлшеу шаралары сияқты процедураларық қателерге сәйкес келеді. Олар кездейсоқ сандар емес;

4) әрбір бөлім үшін емтихан деңгейі (Chapters) ( * ) 2-тармақта айқындалған "ӘК2 түріне оқыту деңгейлері". Алайда, ең төменгі деңгейдегі мәселелердің шектеулі санын пайдалану қолайлы.

5) емтихандар жабық кітаппен өткізіледі. Ешқандай анықтамалық материал рұқсат етілмейді. "В1" немесе "В2" кандидаттары техникалық құжаттаманы түсіндіретін емтихандар үшін ерекшелік жасалады.

Сұрақтар саны сабақ беру сағатына кем дегенде 1 сұраққа сәйкес келеді. Әрбір бөлімге сұрақтардың саны және деңгей барабар:

осы бөлімде оқуға жұмсалған нақты оқу сағаттарына және оқу деңгейіне;

курстың оқу жоспарында (TNA) келтірілген зерделеу мақсаттарына.

Уәкілетті ұйым курсты мақұлдау кезінде сұрақтардың саны мен деңгейін бағалайды;

6) емтихандағы ең төменгі өту балы 75 % құрайды. ӘК түріне оқу емтиханы бірнеше емтиханға бөлінетін жерде әрбір емтихан кемінде 75% бағамен тапсырылды. 75% белгісіне жету үшін, емтихандағы сұрақтар саны 4 есе;

7) емтихандар талап етілетін сұрақтардың қажетті санына және олардың деңгейіне сәйкес келгенге дейін емтихан фазасының аяқталуы ақырғы емтиханның бір бөлігі ретінде пайдаланылмайды.

3-тарау. Практикалық элементті бағалау стандарты

ӘК түріне оқытудың практикалық элементі аяқталғаннан кейін келесі талаптарға сәйкес келетін бағалау орындалады:

бағалауды тиісті біліктілігі бар, тағайындалған аттестаттайтын маман (бағалаушы) орындады;

бағалау білім алушының білімі мен іскерлігін бағалайды.

Емтихан түрлері:

Емтиханды бағалаушы уәкілетті ұйым сертификаттаған АОО-да жүргізеді.

Емтихан ауызша, жазбаша әдіспен өткізіледі немесе практикалық бағалауға немесе олардың комбинациясына негізделеді, бұл ретте ол мынадай талаптарға сәйкес келеді:

ауызша емтихан сұрақтары жауаптың толық түсіндірілуін талап етеді;

жазбаша емтихан сұрақтары баяндау түрінде (essay) немесе бірнеше жауаптың дұрыс нұсқасын таңдау сұрақтарымен өткізіледі.;

практикалық бағалау тапсырманы орындауда маманның құзыретін көрсетеді;

бөлім үлгісі бойынша сұрақтар (Chapters) ( * * ), көрсетілген деңгейде курс жоспарының 3-параграфынан (Sillabus) / емтиханнан алынған;

дұрыс емес балама жауаптар пәнді білмейтін кез келген адамға шынайы көрінеді. Сұраққа барлық балама жауаптар анық және олардың бірдей сөздігі, грамматикалық құрылымы және ұзындығы бар;

сандық мәндерді қамтитын сұрақтарда дұрыс емес жауаптар дұрыс емес мәнді пайдалану (- -пен салыстырғанда +) немесе дұрыс емес өлшеу шаралары сияқты процедураларық қателіктерге сәйкес келеді. Олар кездейсоқ сандар емес.

Емтихандар білім алушылардың келесі мақсаттарға қол жеткізгеніне кепілдік береді:

ӘК және оның жүйелері зерттелді;

ӘК ТҚ жөніндегі нұсқаулыққа сәйкес ТҚ, инспекциялар мен жоспарлы жұмыстарды қауіпсіз орындауға кепілдік берілген және қажеттілігіне қарай ӘК-де қандай да бір түрдегі басқа тиісті нұсқаулықтар мен міндеттермен істен шығулар мен ақаулықтарды іздеу, жөндеу, реттеу, ауыстыру, керек-жарақтар және, егер қажет болса, қозғалтқышты іске қосу және сынау сияқты функционалдық тексерулердің мысалдары берілген.;

ӘК техникалық әдебиеттері мен құжаттамасын дұрыс пайдалану. Арнаулы / арнайы құралдар мен тестілік жабдықтарды дұрыс пайдалану, ӘК пайдалану кезінде ТҚ қоса алғанда, арнайы үлгідегі компоненттер мен модульдерді алып тастау мен ауыстыруды орындау.

Келесі шарттар емтихандарға қатысты қолданылады:

бірізді мүмкіндіктердің максималды саны 3-ке тең. Келесі 3 мүмкіндіктен тұратын сессия сеанстар арасында бірінші жыл өткеннен кейін өткізіледі.;

күту кезеңі 30 күнге тең және бір сессия шегінде бірінші сәтсіз мүмкіндіктен кейін талап етіледі, содан кейін екінші сәтсіз мүмкіндіктен кейін 60 күндік күту кезеңі қажет болады.

Өтініш беруші соңғы жылдағы және дәл осындай мүмкіндіктер орын алған мүмкіндіктер саны мен күні туралы жазбаша растайды және емтихан қабылдайтын бағалаушыға ол туралы хабарлайды.

ӘК типіне емтихан, ӘК ТҚ жөніндегі маманның куәлігіне рейтинг енгізу үшін өтініштің алдындағы 3 жыл шегінде талап етілетін практикалық элементті қоса алғанда жүргізіледі.

Ескерту. 3 жылдық кезеңнің басы болып теориялық элементті зерделеудің немесе бұрын басталғанына байланысты практикалық тағылымдаманың басталуы, аяқталуы-тәжірибелік элементті бағалау күні немесе супервайзердің куәлік (лицензия) берген елдің авиациялық билігі мақұлдаған практикалық тағылымдама бағдарламасының соңғы игерілген міндетіне қол қойған күні есептеледі.

ӘК түріне емтиханды кем дегенде бір емтихан қабылдаушы жүргізеді. Емтихан алушы (емтихан алушылар) өтініш берушіні оқуына қатыстырылмайды.

Жазылған және қол қойылған есепті емтихан алушы (емтихан алушылар) емтихан нәтижесі туралы ақпаратпен бірге (өтті немесе өтпеді) дайындайды.

Практикалық тағылымдама.

Практикалық тағылымдама (OJT) ӘК ТҚ жөніндегі ұйымның бақылауымен жүргізіледі, тиісінше ӘК және қозғалтқыштың белгілі бір түріне техникалық қызмет көрсетуге мақұлданған және білікті, тағайындалған аттестаттаушы маман (бағалаушы) бағалайды.

Тәжірибелік тағылымдама ӘК ТҚ жөніндегі маманның куәлігіне ӘК типінің рейтингін енгізу үшін өтініштің алдындағы 3 жыл шегінде басталады және аяқталады.

Ескерту. 3 жылдық кезеңнің басы болып теориялық элементті зерделеудің немесе бұрын басталғанына байланысты практикалық тағылымдаманың басталуы, аяқталуы – тәжірибелік элементті бағалау күні немесе супервайзердің куәлік (лицензия) берген елдің авиациялық билігі мақұлдаған практикалық тағылымдама бағдарламасының соңғы игерілген міндетіне қол қойған күні есептеледі.

1) мақсаттар:

тәжірибелік тағылымдаманың мақсаты қауіпсіз ӘК ТҚ орындауда талап етілетін құзыреттілік пен тәжірибені алу болып табылады;

2) мазмұны

Практикалық тағылымдама уәкілетті ұйым қабылдаған міндеттерді қамтуға тиіс.

Аяқтауға талап етілген OJT міндеттері ӘК-ге де, оның жүйелеріне де, оның ішінде тапсырманы аяқтау үшін талап етілетін техникалық деректерді енгізуге де қолайлы. Қарапайым есептер OJT-ге енгізіледі, ТҚК бойынша басқа да неғұрлым күрделі міндеттер қажет болған жағдайда қосылады және осы типтегі ӘК-де орындалады.

Әрбір міндетке білім алушы мен тағайындалған супервайзер қол қояды.

Аталған міндеттер өзекті жұмыс карталарына, жұмыс парақтарына сілтеме жасайды.

Аяқталған OJT соңғы бағасы міндетті болып табылады және оны аттестаттаушы маман (бағалаушы) бағалаған.

Келесі деректер OJT жұмыс парақтарында / журналда жазылған:

1) білім алушының аты-жөні;

2) туған күні;

3) ӘК ТҚ бойынша мақұлданған ұйым;

4) орналасуы;

5) егер қолданылса супервайзер (лар) мен бағалаушының аты;

6) тапсырманың аяқталу күні;

7) тапсырманың сипаттамасы және жұмыс картасы/жұмысқа тапсырыс беру, журнал.

8) ӘК түрі және ӘК тіркеу нөмірі

9) ӘК-ге қолданылатын рейтинг.

Құзыретті биліктердің тексеруіне жәрдемдесу ретінде OJT демонстрациясы егжей-тегжейлі жұмыс парақтарынан/журналдардан және OJT осы бөлімнің талаптарына сәйкестігін көрсететін сәйкестік туралы есептен тұрады.

Стандартты міндеттердің 50% дейін ӘК типіне оқу басталғанға дейін игеріледі, ӘК нақты түріне қолданылатын басқа да міндеттердің 50% ӘК типіне оқыту аяқталғаннан кейін игеріледі.

4-тарау. ӘК ТҚ мамандары үшін қайта даярлау және кәсіби деңгейді қолдау курстары бойынша емтихандар стандарты.

1. Қайта даярлау курстарының барлық емтихандары және емтиханды талап ететін кәсіби деңгейді қолдау сұрақтарды қолдана отырып және электрондық бағдарламаларды пайдалана отырып, немесе жазбаша нысанда бірнеше жауаптың дұрыс нұсқасын таңдаумен жүргізіледі.

2. Дұрыс емес балама жауаптар пәнді білмейтін кез келген адамға ұқсас көрінеді. Сұрақтың барлық балама жауаптары анық және олардың ұқсас сөздігі, грамматикалық конструкциялары және бірдей ұзындығы бар. Сандық мәндерді қамтитын сұрақтарда дұрыс емес жауаптар дұрыс емес мәнді пайдалану (минуспен салыстырғанда +) сияқты процедураларық қателіктермен немесе дұрыс емес өлшеу шараларымен сәйкес келеді. Олар кездейсоқ сандар емес.

3. Бірнеше нұқсаның ішінен жауаптың дұрыс нұсқасын таңдауы бар сұрақтардың әрқайсысында жауаптың 2 балама нұсқасы болуы керек, олардың біреуі ғана дұрыс және кандидатқа әрбір модульге әр сұраққа 90 секунд есебімен орташа номиналды уақыт аралығында негізделетін уақыт беріледі.

4. Әрбір сұрақтың оған дайындалған жауап үлгісі бар.

5. Сұрақтармен және жауаптың дұрыс нұсқасын таңдаумен әрбір курс бойынша өту бағасы 75% құрайды.

	Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрінің 2019 жылғы 31 шілдедегі № 594 бұйрығына 4-қосымша
	Авиациялық персоналдың біліктілік деңгейін айқындау қағидаларына 13-қосымша

Уәкілетті ұйым _________________ атынан _ (тегі, аты, әкесінің аты (бар болса) __________________ (мамандық) Апелляциялық өтініш

Бағалау нәтижелерімен (тестілеу/практикалық біліктер мен дағдылар), (керегінің астын сызу) мына себеп бойынша келіспеймін:

_________________________________________________________________

Осыған байланысты Сізден менің өтінішімді комиссия отырысында қарауыңызды және аталған мәселе бойынша шешім қабылдауыңызды сұраймын.

Күні

Кандидаттың қолы

	Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрінің 2019 жылғы 31 шілдедегі № 594 бұйрығына 5-қосымша
	Авиациялық персоналдың біліктілік деңгейін айқындау Қағидасына 14-қосымша
	Нысан

(мақсаты)

Әуе қызметіне қызмет көрсету диспетчерлері және операторлары үшін ұсыным _______________ (уәкілетті ұйымның атауы) _

Тегі Аты Әкесінің аты (бар болса) (әрі қарай Т.А.Ә.) _____________________________

Туған жылы _______________________________________________________________

Лауазымы _________________________________________________________________

Жұмыс орны ______________________________________________________________

Куәлік: ________________________________________________ № ________________

__________________________________________________________ берілді

(кім, күні)

д "___"_____________ ____ ж.дейін жарамды

Жалпы білімі ______________________________________________________________

(нені бітірді, оқу кезеңі, оқу мекемесінің атауы, толықтай)

Арнайы білімі ____________________________________________________________

(нені бітірді,оқу кезеңі, оқу мекемесінің атауы, толықтай)

БӨТ(БКК) өтуі ____________________________________________________________

(қайда, оқыту кезеңі және мақсаты)

Тернажерлық дайындық __________ жалпы бағалаумен_____сағат көлемінде өткізілді.

Нұсқаушы ______________________________ 20__;. "______" ___________________

(Т.А.Ә., қолы)

ДҰСК тұжырымы: 20__ж. "__"____ дейін диспетчер жұмысына жарамды деп танылды.

Жұмысқа рұқсатының болуы ________________________________________________

(ӘҚҚ тұрағының атауы, нұсқаушылық жұмысқа,)

ӘҚҚ қағидаларын бұзудың болуы ______________________________________

__________________________________________________________________________

(күні, сипаты, қабылданған шаралар)

Қысқаша сипаттама

Қорытынды: ____________________ Емтихан алушы ____________________________

(қолы, Т.А.Ә. (болу кезінде)) "____"______________ 20___ж. Мөрдің орны (бар болса).

	Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрінің 2019 жылғы 31 шілдедегі № 594 бұйрығына 6-қосымша
	Авиациялық персоналдың біліктілік деңгейін айқындау қағидасына 17-қосымша

Examiner (assessor) authorization Емтихан алушының (бағалаушының) тағайындауы

The Aviation Administration Republic of Kazakhstan hereby authorizes. Қазақстан Республикасының авиациялық әкімшілігі тағайындайды.

Last, First name:

Аты Тегі _____________________________________________________

License number:

Куәлік нөмірі ______________

Home address: ____________________________________________________

Aircraft Type

Әуе кемесінің түрі______________________________________________

As A Senior Examiner

Аға емтихан алушы ____________________________________________

As a Type Rating Examiner

ӘК түрі бойынша емтихан алушы ______________________________________

Authorization number is: KZ/TRE/0XX

Тағайындау нөмірі

This authorization entitles the holder:

Осы тағайындау иесінің уәкілеттігі:

1) to conduct Proficiency Checks in accordance with ICAO Annexes 1 - 6/ ИКАО 1-6 Қосымшаларының талаптарына сәйкес ұшу біліктерін тексеруді жүргізеді;

2) to conduct Skill Tests in accordance with ICAO Annexes 1 - 6 / ИКАО 1-6 Қосымшаларының талаптарына сәйкес ұшу біліктерін тексеруді жүргізеді;

3) to supervise Examiner Authorization/ емтихан алушылар орындайтын тексерулерді қадағалауды жүзеге асыру;

4) re – authorization acceptance tests/ емтихан алушының әрекет ету мерзімін ұзартуға тест жүргізеді.

This authorization is valid until:___________________

Тағайындау жарамды: _____________________

Date of issue / Берілген күні:

Official person civil aviation authority

Уәкілетті ұйымның лауазымды тұлғасы

	Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрінің 2019 жылғы 31 шілдедегі № 594 бұйрығына 7-қосымша
	Авиациялық персоналдың біліктілік деңгейін айқындау Қағидасына 19 Қосымша

Ұшу экипажы мүшелерінің дайындық деңгейін және біліктілігін сынақтауды тексеруді өткізудің кестесін жасақтау жөніндегі басшылық.

1 кесте. Ұшқыштардың АҰЕ (ұшақ) бойынша ұшуларға рұқсаттың тәжірибелік икемділіктері бойынша емтиханның мазмұны.

Бақылау тексерулердің карталарын пайдалану (check list), ұшу шеберлігін қолдану (airmanship), анти – және қарсы - мұздану процедуралары және қатерлер факторларын және қателерді бақылау ұстанымдары барлық бөліктерде қолданылады.

1 бөлік – Ұшуға дайындық және ұшып шығу
1.1	ҰПБ –н жұмыс (немесе ұқсас басшылықпен) , соның ішінде ұшу, салмақ және орталық ауырлығының параметрлерін есептеу
1.2	Әуе қозғалысы қызметінің құжаттамасымен, ауа райының болжамымен жұмыс
1.3	Ұшудың АТS жоспарын, IFR жоспарын және ұшу жорналын әзірлеу
1.4	Ұшу алдындағы тексеру
1.5	Метеоминимумдар
1.6	Самғауға жермен жүргізу
1.7	Ұшу алдындағы брифинг. Самғау
1.8***	Аспаптар бойынша ұшуға өту
1.9***	Ұшып шығу кезіндегі саймандық процедуралар, биіктік өлшегіштерді орнату
1.10***	АТS тұрағымен байланыстың мәселелерін келісу, радио байланыстың процедуралары
2 бөлік – Жалпы ұшуды басқару***
2.1	Түрлі жылдамдықтарда кқлденең ұшуды қоса аспаптармен ғана ұшақты басқару, ӘК-н тәртіптке келтіру
2.2	Биіктікті алумен және стандартты бұрылысты төмендетумен бұрылыстар
2.3	45° тұрақты қисаюмен шұғыл бұрылуды қоса ерекше жағдайдан шығу(unusual attitude), және төмендету кезіндегі тік шұғыл бұрулар (
2.4*	Көлденең ұшуда, көтерілу және төмендеумен шұғыл бұрылуларда және отырғызу конфигурациясының ұшуында құлаудан қалыпқа келтіру- тек ұшақтар үшін
2.5	"шектеулі панелдер" режімі:орнықты биіктеуді алу және төмендету, жоспарлы курсқа шығумен берілген биіктіктегі стандарттық бұрылыстар, ерекше жағдайлардан қалыпқа келу (unusual attitude) – тек ұшақтар үшін
3 бөлік –Бағыттағы IFR процедуралары***
3.1	Жолды қармаумен оның желілерін қадағалау, мысалы, NDB, VOR, RNAV электрондық навигациялық жүйелерді пайдалану
3.2	Радиотехникалық құралдарды пайдалану
3.3	Көлденең ұшу, курсты , биіктік және жылдамдықты басқару, қуатылықты орнату, тәртіптке келтіру техникасы
3.4	Биіктік өлшегішті орнату
3.5	Ұшу уақытын және келудің есепті уақытын бағалау (ETAs) (егер талап етілсе, бағыттағы күту (en-route holding))
3.5	Ұшу барысын бақылау, ұшу жорналын жүргізу, отынды пайдалануды, ӘК жүйелерін басқаруды бақылау,
3.7	Мұзданудан қорғау процедуралары, үлігленген , егер қажет болса
3.8	АТS-н байланыс –келісу, радиобайланыс процедуралары
4 бөлік– Отырғызуға дәл кіру процедуралары***
4.1	Навигация құралдарын орнату және тексеру, жабдықты сәйкестендіру
4.2	Келу процедуралары, биіктік өлшегішті тексеру
4.3	Төмендеу, отырғызуға кіру және қонуы кезінде тексерулерді қоса, қондыру және қонуға кіру кезіндегі келіссөздер
4.4**	Күту процедурасы (Holding procedure)
4.5	Қондыруға кірудің белгіленген процедурасымен сәйкестік
4.6	Қондырудың кірудің уақытын бағалау
4.7	Курсты, биіктік және жылдамдықты басқару ( тұраұтандырылған отырғызу)
4.8**	Екінші шеңберге кету
4.9**	Қондыруға қайтара кірудің процедурасы және отырғызулар
4.10	АТS-н байланыс – келісу, радиобайланыс процедуралары
5 бөлік– отырғызуға дәл емес кірудің процедуралары***
5.1	Навигация құралдарын орнату және тексеру, жабдықты сәйкестендіру
5.2	Келу процедуралары, биіктік өлшегішті тексеру
5.3	Төмендеу, қондыруға кіру және қонуы кезінде тексерулерді қоса, отырғызу және қонуға кіру кезіндегі келіссөздер
5.4**	Күту процедурасы (Holding procedure)
5.5	Қондыруға кірудің белгіленген процедурасымен сәйкестік
5.6	Қондыруға кірудің уақытын бағалау
5.7	Курсты, биіктік және жылдамдықты басқару ( тұрақтандырылған қондыру)
5.8**	Екінші шеңберге кету
5.9**	Қондыруға қайтара кірудің процедурасы және отырғызулар
5.10	АТS-н байланыс – келісу, радиобайланыс процедуралары
6 бөлік –қозғалтқыштардың бірі жұмыс емес жағдайда болғандағы ұшу ( көп қозғалтқышты ұшақтар үшін)***
6.1	Самғаудан кейін немесе екінші шеңберге кету кезінде қозғалтқыштың бұзылуына ұқсату
6.2	Бір қозғалтқыштың бұзылуы жағдайында қондыруғакіру, екінші шеңберге кету және қоныдруға қайтара кіру
6.3	Қондыруға кіру және бір қозғалтқыштың бұзылуы кезіндегі қону
6.4	АТS-н байланыс – келісу, радиобайланыс процедуралары

Ескерту:

* FFS, FTD 1/2/3 немесе FNPT II тренажерларында орындалуы мүмкін.

** немесе 4 бөлікте, немесе 5 бөлікте орындалуы мүмкін.

***Аспаптар бойынша ғана бағдар кезінде орындалуы тиіс.

2 кесте. Біліктілікті тексерудің/ тәжірибелік икемділіктер бойынша емтиханның мазмұны

Көтеріңкі ұшу сипаттамалары бар күрделі ұшақтардан басқа бір ұшқыштан тұратын экипажы бар ұшақтар(SPA),	Тәжірибелік оқыту				Біліктілікті тексеру/ тәжірибелік дағдылар бойынша емтихан
Маневрлер, процедуралар				Оқыту курсын өткізген нұсқаушының ата тегі	тексерілді	Емтихан қабылдаған емтихан алушының ата тегі
Маневрлер, процедуралар	"FTD" тренажеры	"FFS" тренажеры	A	Оқыту курсын өткізген нұсқаушының ата тегі	"FFS” A тренажерында	Емтихан қабылдаған емтихан алушының ата тегі
1 БӨЛІК
1 1.1. Ұщу алдындағы дайындық, құжаттама,салмақ және орталық ауырлық, метеожағдайлар, брифинг (NOTAM)
1.2. ұшу алдындағы тексерулер
1.2.1 Сыртқы			P
1.2.2 ішкі			P		M
1.3. Қозғалтқышты қосу, қалыпты ақаулықтар					M
1.4. Самғауға жерден ұшу					M
1.5. Ұшып шығу алдындағы тексеру: қозғалтқышты сынау (Engine run - up)					M
1.6. Самғау: жалғас қанатшаларды орнатумен қалыпты, ҰПБ сәйкес, Бүйірлік жео ( егер жағдай мүмкіндік берсе)					M
1.7. Биіктікті алу: Vx/Vy жылдамдықтарын ұстау, курсқа шығу, тегістеу					M
1.8. АТS - н байланыс – келісу, радиобайланыс процедуралары
2 БӨЛІК
2. Ұшу жұмысы (шолу метеожағдайлары - VMC) 2.1. жалғас қанатшаларды пайдаланумен және пайдаланусыз шағын жылдамдық кезінде ұшуды қоса, түрлі жылдамдық кезіндегі тура және көлденең ұшу (қолданылса, Vmca жылдамдығындағы ұшуды қоса)
2.2. Тік бұрылыстар (360° солға және қисаюмен оңға 45°)					M
2.3. Құлау және одан қорытынды: 1) "таза" қанатта құлау 2) қондыруға кіру кезінде ұшақ және қозғалтқыштың конфигурациясында қисаюмен төмендеуде бұрылыстағы құлауға тәсілдеме (approach configuration); 3) Ұшақ және қозғалтқыштың отырғызу конфигурациясы кезінде құлауға тәсілдеме (landing configuration); 4) жиналынған жалғас қанатшалармен бұрылыста және қозғалтқыштың жұмыс режімінде кедергіге тәсілдеме “climb power” (тек бір моторлы ұшақтар үшін))					M
2.4. егер мүмкіндік болса, автоұшқыштың және пилотажды командалық аспаптың көмегімен ұшуды орындау (3 бөлікте орындалуы мүмкін					M
2.5. АТS-н байланыс – келісу, радиобайланыс процедуралары
3А БӨЛІК
3А Шолу ұщуларының ережесі жөніндегі бағдар бойынша жұмыс ПВП ( В.5.3 и В.5.4 қараңыз) 3А.1. Ұшу жоспары, "жолды соқыр есептеу" (dead reckoning), карталарды оқу.
3A. 2 Биіктікті, курсты және жылдамдықты ұстау
3A. 3 бағдар, уақытты бақылау, келудің есепті уақытын қайта қарау (ETAs)
3A. 4 Радионавигациялық құралдарды пайдалану ( егер бұл қолданылса)
3A. 5 ұшу менеджменті ( ұшу жорналы, соның ішінде жоспарлы тексерулер, отын жүйелер, мұздану)
3А.7. АТS-н байланыс – келісу, радиобайланыс процедуралары
3Б БӨЛІК
3Б аспаптар бойынша ұшу 3Б.1* IFR бойынша ұшып шығу					M
3Б.2* IFR бағдары бойынша					M
3Б.3* бағдар бойынша процедуралар					M
3Б.4* ILS бойынша DH/A 200 футқа (60м) немесе процедура минимумына дейін кіру (глиссаданы қармау үшін автоұшқыш пайдаланылуы мүмкін)					M
3Б.5* MDH/A дейін қондыруға дәл емес кіру(ең аз биіктік, төмендеуі) және MAP (екінші шеңберге кету нүктелері)					M
3Б.6* ұщу жаттығулары, соның ішінде компас және авиа көкжиегінің бұзылуға ұқсату: с rate 1 turn бұрылыстар, күрделі жағдайлардан қалыпқа келтірілу (recoveries from unusual attitudes)					M
3Б.7* курстық немесе глиссадалық маяктың жасамай қалуы
3Б.8. АТS-н байланыс – келісу, радиобайланыс процедуралары
4БӨЛІК
4 келу және қону. 4.1.келу бойынша әуеайлақтық процедуралар					M
4.2. Қалыпты қону					M
4.3. жалғас қанатшаларсыз қону					M
4.4. Бүйірлі жел кезіндегі қону (ыңғайлы жағдайларда)
4.5. белдеу үстінде 200 футқа дейін биіктіктен шағын газ режімінде жақындап келу және қону (тек бір моторлы ұшақтар үшін)
4.6. ең аз биіктіктен екінші шеңберге кету					M
4.7.түнгі жағдайларда екінші шеңберге кету (егер қолданылса)
4.8. АТS-н байланыс – келісу, радиобайланыс процедуралары
5 БӨЛІК
5. Штаттық емес және апаттық процедуралар (бқл бөліктің тармақтары 1-4 бөліктердің тармақтарымен бірігуі мүмкін) 5.1. саналы жылдамдықтағы үщілген самғау					M
5.2 самғаудан кейінгі қозғалтқышты істен шығаруға ұқсату (тек бір моторлы ұшақтар үшін)			P		M
5.3. Бос жүрістегі мәжбүрлі қонуға ұқсату (тек бір моторлы ұшақтар үшін)			P		M
5.4. ұқсатылған төтенше жағдайлар: 1) ұшу кезіндегі алау және түтін; 2) жағдайлар,ға қарамастан жүйенің шалысы,
5.5. қозғалтқышты ажырату және оны қайтара қосу (тек көп қозғалтқышты ұшақтарда ұшу икемділіктерін тексеру үшін), егер ұшақта орындалса, онда қауіпсіз биіктікте
5.6. АТS-н байланыс – келісу, радиобайланыс процедуралары
ЧАСТЬ 6
6. Ассимметриялық тартумен ұшуға ұқсату. 6.1.* (Бұл бөлік 1+8 бөліктермен үйлестірілуі мүмкін). Самғау кезінде қозғалтқыштың бұзылуына ұқсату ( егер ол FFS или FNPTII тернажерында емес өткізілсе, онда қауіпсіз биіктікте)					M
6.2.* ассимметриялық тартумен қондыруға кіру және екінші шеңберге кету					M
6.3.* Ассимметриялық тартумен қондыруға кіру және толық тоқтаумен қону					M
6.4 АТS-н байланыс – келісу, радиобайланыс процедуралары

3 кесте. CPL(A) беру үшін тәжірибелік икемділіктер бойынша емтиханның мазмұны

Бақылау тексерулердің карталарын пайдалану (check list), ұшу шеберлігін қолдану (airmanship), анти – және қарсы - мұздану процедуралары және қатерлер факторларын және қателерді бақылау ұстанымдары барлық бөліктерде қолданылады.
1 БӨЛІК — ҰШУҒА ДАЙЫНДЫҚ ЖӘНЕ ҰШЫП ШЫҒУ
1.1	Алдын ала ұшу дайындығы, оған қоса: ұшуды жоспарлау, құжаттаманы зерделеу, салмақ және орталық ауырлығын бағалау, ауа райы туралы мәліметтер алу, ұшқыштар үшін хабарларды шолу (NOTAM)
1.2	Ұшақты тексеру және қызмет көрсету
1.3	Жермен жүргізу және самғау
1.4	Ұшу сипаттамаларын талдау және тәртіптке келтіру
1.5	Әуе айлағын және қозғалыс сызбасын бағалау
1.6	Ұшып шығу процедурасы, биіктікті өлшегішті орнату, соқтығыстарды алдын ала ескерту үшін қоршаған кеңістікті шолу
1.7	АТS-н байланыс – келісу, радиобайланыс процедуралары
2 БӨЛІК НЕГІЗГІ ҰШУДЫ БАСҚАРУ
2.1	Сыртқы бағдарлардың көмегімен ұшақты басқару, соның ішінде тура, берілген биіктіктегі қозғалыс, биіктікті алу, төмендету, бақылау
2.2	Сыни төмен жылдамдықтағы ұшу, оған қоса тану және бастапқы және күшейген құлау жағдайларынан шығу
2.3	Қондыру жағдайындағы шұғыл бұрылыстарды қоса бұры қисаю бұрышымен тік бұрылыстар.
2.4	Сыни төмен жылдамдықтағы ұшу, оған қоса тану және шиыршықты шүйілуден шығу
2.5	Ұшу тек аспаптар бойынша, оған қоса: а) көлденең ұшу, крейсерлік ұшу, ұшу режімі, курсты бақылау, биіктіктер және жылдамдықтар; б)биіктікті алудағы бұрылыстар және 10°–30° өисаю бұрышымен төмендету; в) стандарттық емес жағдайлардан шығу (recoveries from unusual attitudes); г) "шектеулі панель" режімі.
2.6	АТS-н байланыс – келісу, радиобайланыс процедуралары
3 БӨЛІК БАҒЫТ ПРОЦЕДУРАЛАРЫ
3.1	Сыртқы бағдарлардың көмегімен ұшақты басқару, соның ішінде крейсердік режімде ұшудың алыстығы мен ұзақтығын айқындау
3.2	Бағдар, картаны оқу
3.3	Управление высотой, скоростью, курсом, наблюдение
3.4	Биіктік өлшегішті жөнге келтіру, АТS-н байланыс – келісу, радиобайланыс процедуралары
3.5	Ұшудың барысын бақылау, ұшу жорналын жүргізу, отын шығынын бақылау, бағыттан ауытқыуды бағалау және ұшудың дұрыс бағытын қайта жаңғырту
3.6	Ауа рай жағдайларын бақылау, тенеденцияларды бағалау, берілген жол желісінен ауытқуларды жоспарлау (track)
3.7	Жол бағытын қадағалау, Слежение за направлением маршрута, жайғастыру (NDB немесе VOR навигациялық жүйелердің көмегімен), жабдықты сәйкестендіру (аспаптар бойынша ұшу), қосалқы әуе айлағына кету жоспарын жүзеге асыру)
4 БӨЛІК –ҚОНДЫРУҒА КІРУ ПРОЦЕДУРАЛАРЫ ЖӘНЕ ҚОНДЫРУЛАР
4.1	Келу процедуралары, биіктік өлшегішті орнату, тексерулер, бақылау
4.2	АТS-н байланыс – келісу, радиобайланыс процедуралары
4.3	Төмен биіктіктен екінші шеңберге кету
4.4	Қалыпты қондыру, бүйірлі желмен қондыру (қолайлы жағдайларда)
4.5	Қысқа қашықтықпен қондыру
4.6	Шағын газде кіру және қондыру (тек бір моторлы ұшақтар үшін)
4.7	Жалғас қанатшаларды пайдаланусыз қондыру
4.8	Ұшудан кейінгі әрекеттер
5 БӨЛІК ҚАЛЫПТАН ТЫС ЖӘНЕ АПАТТЫҚ ПРОЦЕДУРАЛАР
Бқл бөлік 1+4 бөліктермен бірігуі мүмкін.
5.1	Самғаудан кейінгі қозғалтқыштың істен шығуына ұқсату ( қауіпсіз биіктікте) өрт жаттығулары
5.2	Жабдық жұмысындағы шалыстар, оған қоса шассидың шығуының баламалы механизмінің кемшіліктері, электр және тежегіш жүйелеріндегі ақаулықтар
5.3	Мәжібүрлі қондыруға ұқсату
5.4	АТS-н байланыс – келісу, радиобайланыс процедуралары
5.5	Ауызша сұрақтар
6 БӨЛІК – АССИМЕТРИЯЛЫҚ ҰШУҒА ҰҚСАТУ ЖӘНЕ СЫНЫП ЖӘНЕ ТҮРІНЕ СӘЙКЕС ТЕКСЕРУЛЕР
Бұл бөлік 1-5 бөліктермен бірігуі мүмкін
6.1	Самғау кезінде қозғалтқыштың бұзылуына ұқсату ( егер ол FFS или FNPTII тернажерында емес өткізілсе, онда қауіпсіз биіктікте)
6.2	Қондыруға ассиметриялық кіру және екінші шеңберге кіру
6.3	Ассиметриялық кіру және толық тоқтаумен қондырулар
6.4	Қозғалтқышты тоқтату және қайтадан қосу
6.5	АТS-н байланыс – келісу, радиобайланыс процедуралары, ұшу шеберлігі
6.6	FE қарауы бойынша – сынып және түріне сәйкес келетін ұшуды тексерудің өзге жағдайлары, егер бұл қолданылса: а) Автоұшқышпен қатынасты қоса үшақтың жүйелері; б) қысымды кқтеру жүйесін пайдалану; в) мұздану жүйесіне анти- және қарсы-пайдалану.
6.7	Ауызша сұрақтар

Ескерту. Кестені жасақтау, тексеруді өткізу ,ұшу экипаждары мүшелерінің біліктілігін дайындау және сынақтау деңгейі Басшылығына түсіндірулер қосымшада келтірілген.

Кестені жасақтау, тексеруді
өткізу, ұшу экипаждары
мүшелерінің біліктілігін
дайындау және сынақтау
деңгейі Басшылығына
Қосымша

Кестені жасақтау, тексеруді өткізу, ұшу экипаждары мүшелерінің біліктілігін дайындау және сынақтау деңгейі Басшылығына түсіндірулер

1 тарау. Жалпы

1. Үміткер сынақ/тексеру бағдарламасына сәйкес барлық қажетті нұқсаулықтан өтеді. Емтихан алушы үміткердің сынақтан өтуіне дайын екеніне көз жеткізеді, үміткер барлық тәжірибедік дәрістерден ткенін, ал жаттығуға тапсырмалар нұқсаушымен қол қойылғанын тексереді.

2. Сынақ/тексеру барысында өңделуі тиіс сұрақтар тиісті құжаттамада беріледі (License Skill Tests/Proficiency Checks LSC/LPCMPA&SP). Сынатар/ тексерулерді өткізу үшін біргеге сценарийлерді пайдалану мүмкін. Сонымен бірге емтихан алушы бұл сценарийлердің бірін таңдайды. Барлық талаптарға сәйкес келген және тиісті органнан оларды пайдалауға рұқсаты бар тренажерларды пайдалануға рұқсат беріледі.

3. Емтихан алушы ұшу сынақтауын ол өкілетті ұйымның талаптарына сәйкес келетіндей, сонымен қатар аталған сынақта берілген барлық маневрлерді өткізуге және дайындауға әр үміткердің жеткілікті уақытын қамтамасыз ететіндей түрде өткізеді.

4. Өкілетті ұйым теориялық білім жауаптың бірнеше нұсқалары бар сұрақнаманы толтыру көмегімен немесе өзге лайықты тәсілдермен тексерілгенін талап етеді.Жауаптың бірнеше нұсқаларымен сұрақнамалар қолданылмайтын жерде, жазбаша ( электронды) нысанда белгілеумен ұшқыштың білімін бағалаудың өзге қолайлы тәсілі қолданылады.

2 тарау. Сынақты/тексеруді өткізу

5. "М" әрпімен белгіленген тармақтарда (mandatory – міндетті)сынақтауға жататын білімінң ең аз көлеміне талаптар бар. Емтихан алушы өз қарауы бойынша "тәжірибелік жаттығулар" облысынан қосымша сұрақтарды таңдайды.

6. LST/LPC сынағын орындау кезінде елеусіз қателер анықталған жағдайда 2 (екі) талпынысқа жол беріледі. Бұл жағдайда үміткер сынақтық ұшудың барлық тапсырмаларынан өтеді және бұдан кейін ғана егер уақыт қалса, оған қандай да бір тапсырманы орындау мүмкіндігі беріледі.

Әуе кемесінде тексеру/сынақты өткізу кезінде бір мәртеден барлық тапсырмаларды орындауды аяқтау диспетчерлік сүйемелдеуге немесе қнадайда болмасын өзге сыртық факторларға байланысты күрделіліктерден мүмкінсіз болуы мүмкін.

Бірінші талпыныстан бес тапсырманы өтуге қабілетсіздік үміткермен барлық сынақты қайтара өту қажеттілігін білдіреді. 5 тапсырмадан аспай құлаған үміткер оларды 2 (екінші) талпыныстан қайта тапсыруға жіберіледі.

7. Бір сұрақты үміткермен екі рет тапсыра алмау , оған барлық сынақты/тексеруді тұтас қайтадан өту қажеттілігін білдіреді.

8. №1 талпыныс. Еегер үміткер сынақты/тексеруді тапсырудың бірінші талпынысы кезінде ол осыған дейін табысты тапсырған сұраққа жауап бермесе, бұл сәтсіз бірінші талпыныс ретінде есептеледі. Бұл LST/LPC бланкісінде емтихан алушымен бұрын жасалған белгіні өзгерту керек дегенді білдіреді.

9. №2 талпыныс.

Бірінші талпыныс кезінде дұрыс жауап беоілген сұрақтарды қоса, қайтара сынақтау/тексеру кезінде қандай да болмасын сұраққа теріс жауап үміткердің барлық сынақты/тексеруді тұтас қайтадан өту тиіс екендігін білдіреді. Аталған талап жиі теріс түсіндіріледі.

"Қайтара сынақтау\тексеру" сөзі негізгі болып табылады.

Бірінші талпыныс толықтау аяқталу қажет. Егер теріс жауап берілген сұрақтар болса, емтихан алушы үміткерге екінші талпынысты (№2 талпыныс) жүзеге асыруға мүмкіндік береді. Бұл себеп бойынша үміткер табысты өткен сол ұшу маневрын қайтара орындаудан қашқақтауға кеңес береміз. Аталған келеңсіздіктерді шешудің көптеген өзге мүмкіндіктері бар. Мысалы, тексеруге, /сынақтауға жататын кезеңнің /маневрдың басталу сәтіне дейін екінші ұшқышқа ұшақты басқаруды ұсыну ( сол сәтке дейін ұшақтағы белсенді басқаруды емтихан алушы өзіне алуы мүмкін). Тренажер жалғастыруға үміткердің толық әзірлік сәтіне дейін "қойылуы" және "іркіліске қойылуы" мүмкін немесе екінші шеңберге кетудәі сәтісзі талпынысы жағдайында ең азға сәйкес жағдайлардың басталуы үшін қабылданған кез келген нүктеге кірудің екінші түрін таңдауы мүмкін.

Барлық жағдайлардағ егер өткен (тапсырған) тапсырма бойынша тренажерда ұшуды орындауы болатын болсағ бұл туралы үміткерге брифинг барысында хабарлайды..

10. Егер сынақ/тексеру емтихан алушымен елеусіз деп есептелген себептер бойынша тоқталсағ онда сынақтауды (тексеруді) қайта жаңартқан кезде тапсырылмаған секцияларды ғана тапсыру қажет. сынақты тоқтауға орынды себептер болған кезде үміткер сынақты табысты өтуге жейін өндірістік рейстерді орындауға қайта орала алмайды.

11. № 1 талпыныс кезінде емтихан алушы өз қарауы бойынша тексерудің кез келген жаттығуларын (кез келген сұрақ) бір рет қайталай алады. Үміткер сынақты қайтара өткізуді емтихан алушыдан талап етуге құқылы. Әдеттегідей, емтихан алушы үміткермен жіберілген қате елеусіз деп ол санаған жағдайда өз қарауы бойынша қандайда болмасын жаттығуды өз қарауы бойынша қайталауы мүмкін , қате қайтара нұсқаулықты өткізумен түзетілуі мүмкін. Қайталау мүмкіндігі үміткердің жеткіліксіз әзірлігі кезінде ұсынылмайды. Егер қосымша жаттығу талап етілсе, онда ол қайтара сынақтауға дейін, яғни 1 (екінші) талпынысқа дейін ұсынылады. Қайталама ұшулар тексеруді (сынақ) өткізу бастапқыда 2 (екінші) күндізгі іс-шаралар сияқты жоспарланған жағдайлардан басқа тренажердың өзге сценарийіне ( өзге ұшуға) ауыстырылады. Қайталаулар екінші емтихан алушыға берілмейді. №2 талпыыс кезіндегі қайталама сынақтаулар үшін сұрақтар қайталанбайды. Үміткерге 2 (екінші) талпынысты ұсыну алдындағы 1 (бірініші) талпыныстағы жіберілген қателер туралы айту қажеті.

12. Сынақтың сынақтың барлық техникалық бөлігі 2 рет қайталануы мүмкін, барлық жаттығуларды қайталау құқына ұсыыным бұрыс болып табылады. Қайталама талпыныстар LST/LPC нысандарында белгіленбейді.

13. Егер ұміткердің құзіреттілігі толық қайта бағалауды (қайталама тексеру) талап еткен жағдайда, емтихан алушы кез келген кезеңде сынақты (тексеру) тоқтата алады.

14. Егер емтихан алушы ұміткер қандайда болмасын сыртқы алаңдатушы факторлардың тапсырмасымен жеткіліксіз жақсы игерді деп санаса, жаттығу бағаланбауы тиіс.

Егер ұшқыш емтиханға келсе және оның басталар алдында денсаулыңына шағымданбаса, онда ол ұшуға дайын деп саналады. Сынақ өткеннен кейін денсаулығына шағымдану қабылданбайды.

15. Сынақты (тексеруді) өткізу пішімі өндірістік ұшуға ұқсайтындай түрде жасақталады. Ұшуға жоспарлау және дайындық пайдалану процедураларына сәйкес кәдімгі материалдарды пайдаланумен экипажбен өткізіледі. Ұшуда үміткер әдеттегідей сол карталар мен жинақтарды пайдаланады. Мысалы, үйде ерте дайындалған суреттерді, сызбалар және бөліп көрсеткен фрагменттері бар ксерокс көшірмелерін пайдалануға болмайды.

Ұшақтар және қозғалтқыштар жүйесінің істен шығуына ұқсатумен сынақтар/тексерулерді өткізу жүк немесе жолушыларды коммерциялық тасымалдау кезінде өндірістік жағдайларда жүзеге асырылмайды.

16. Көп мүшелі экипажбен ұшақтағы сынақ/тексеру экипаж құрамында өткізіледі. Егере сынақ/тексеру тренажерда емес, ұшақта өтсе, емтихан алушы екінші ұшқыштың (командир) рөлінде болуы мүмкін.

17. (ATPL) желілік ұшқыштың бастапқы лицензиясына ие болатын үміткер сынақтың барлық кезеңінде белсенді басқаруды pilot (flying) жүзеге асыратын ұшқыш ретінде жұмыс дағдыларын көрсетеді. Одан басқа үміткер басқаруды жүзеге асырмайтын ұщқыш (pilot monitoring) ретінде де жұмыс дағдыларын көрсетеді.

18. Ұшуды тексеруді(сынақтау) өткізу туралы нақты мәліметтер ұшу құрамынан емтихан алушының Басшылығында баяндалған. .

19. ұшуды тексеру/сынақтаудың мақсаты келесілер болып табылады:

1) үміткер тәжірибеде алынатын рұқсатқа (рейтингке) сәйкес қажетті білімнің онда болуын көрсете алды ма, айқындау;

2) қандай да болмасын жаттығуларды ( процедуралар) орындау барысында әдетте жіберілетін қателерді түзету бойынша кеңестерді беру жолымен үйрету және оқытудың жақсартылған стандарттары;

3) Ұшу тәртібі мен авиациялық стандарттарды сақтауды талап ете отырып, авиациялық индустрияда қауіпсіздік стандарттарын (мүмкін болған жерде-қатаңдату) сақтауды қамтамасыз ету.

3 тарау. ҰӨП бойынша ұшуларға рұқсат туралы біліктілік белгісін алу үшін тәжірибелік дағдылар жөніндегі емтихан (IR skilltest)

20. IR алуға үміткер ұшуды тексеру кезінде пайдалынылатын әуе кемесінің сол сыныбы немесе түрі бойынша нұсқаулық алуы тиіс.

21. Үміткер ұшу икемділіктерін тексерудің барлық бөліктері бойынша өту белгісін алуы тиіс (skill test). Егер қандай да болмасын тармақта, қандай да бір бөлікте өту белгісін алмаса, демек бұл бөлік бойынша өтпеу белгісі қойылады. Бөліктердің біреуінен көп өтпеу белгісі үміткерден ұшуды тексерудің барлық бөліктерін қайта тапсыруды талап етеді. Бір бөліктен ғана өтпеу белгісі сол бөлікті қайта тапсыруды талап етеді. Қайталама тексерудің кез келген бөлігінен , соның ішінде алдыңғы қайта тапсыруды табысты тапсырған сол бөліктер бойынша өтпеу белгісі үміткерден ұшу икемділіктерінің барлық тексеруін қайта тапсыруды талап етеді (skill test). Барлық бөліктер бойынша ұшу икемділіктерін тексеру алты ай ішінде аяқталуы тиіс. Екі талпыныстан сәйкес барлық бөлімдерді тапсырудың қабілетсіздігі бұдан әрі оқытуды талап етеді.

22. Қайталама оқыту сәтсіз ұшу тексерулерінен кейін басталады. Ұшу икемділіктерін тексеру тапсыру талпыныстары шектеусіз.

23. тексеру тәжірибелік ұшуды ұқсату үшін тағайындалған. Ұшу бағыты емтихан алушымен таңдалуы тиіс. Жалпы қабылданған инструктивтік материалдар негізіндегі үміткердің ұшуды жоспарлау және өткізу қабілеттілігі елеулі элемент болып табылады. Үміткер өзіне ұшуды жоспарлауды алады және борттағы ұшуды орындау үшін барлық жабдық және құжаттаманың болу орын қамтамасыз етуге тиіс. Ұшудың ұзақтығы 1 сағаттан кем еместі құрайды.

24. Егер емтихан алушы дәлелсіз деп санайтын себептер бойынша үміткер тексеруді тоқтауға шешімді қабылдайды, бұл үміткер барлық тексеруді қайта тапсыруы қажет. Егер тексеру емтихан алушы дәлелді деп санайтын себептер бойынша тоқталса, онда келесі ұшуда тексерудің тапсырылмаған бөліктері бойынша ғана тексеру жүреді.

25. Емтихан алушының қарауы бойынша кез келген маневр немесе сынақтау процедурасы үміткермен бір рет қайталанады. Емтихан алушы үміткермен ұшу дағдылары толық қайтара сынақтауды талап етеді деп санаса, ол кез келген кезеңде сынақты тоқтата алады.

26. Үміткер ӘКК функцияларын орындай алатын жағдайдан әуе кемесін басқаруы және экипаждың өзге мүшелері жоқ сияқты ұшуды орындауы тиіс. Қауіпсіздік мүдделерінде немесе басқа кеме үшін жіберілмейтін кідірісті болғызбауда емтихан алушы араласуы қажет жағдайлардан басқа ол әуе кемесін басқаруға қатысуға тиісті емес.

27. Салыстырмалы/ абсолютті шешім қабылдау (Decision heights/altitude), төмендеудің ең аз салыстырмалы/ абсолюттік биіктігі (minimum descent heights/altitudes) және екінші шеңберге кету нүктесі үміткермен айқындалады және емтихан алушымен келісіледі.

28. IR үміткер емтихан алушыға онымен орындалатын тексеру мен міндеттерді, соның ішінде радиобайланыс құрылғысының сәйкестенуін көрсетуі қажет. Тексерулер ұшуды тексеру өткізілетін бақылау тексерулерінің белгіленген карталарына сәйкес аяқталуы тиіс. Ұшуға дайындық уақытында үміткер қозғалтқыш және жылдамдық жұмысының параметрлерін айқындауға міндетті. Самғау, қондыруға кірулер және қондырулар пайдаланылатын әуе кемесін ұшуды пайдалану жөніндегі басшылығына сәйкес үміткермен есептеледі.

29. Үміткер оның шектеулері аясында әуе кемесін басқару қабілеттілігін көрсете алуы, барлық маневрларды дәл және бір сарынды орындауы, жақсы қабылданған шешімдерді және ұшу икемділіктерін көрсете білуі, аэронаивгация облысында білімін білдіруі, және процедура немесе маневрдың табысты нәтижесі күмән келтірмейтіндей ұщудың барлық кезеңдерінде әуе кемесіне бақылауды жүзеге асыра білуі тиіс.

30 Турбуленттік жағдайларға, пайдаланылатын әуе кемесінің ұшу сапалары мен сипаттамаларына қарамастан ұшу парамтерлерінің келесі ауытқуларына жол беріледі:

1) биіктігі бойынша:

әдеттегідей,

100 фут (30 метр);

екінші шеңберге кетудің басталуы, шешімдерді қабылдау биіктігі, +50/-0 фут (+15/-0 метр);

төмендеудің ең аз биіктігі (екінші шеңберге кету нүктесі), +50/-0 фут (+15/-0 метр);

2) жол желісін қадағалау (tracking):

радиолокациялық

5 ;

қондыруға дәл кіру – азимут және глиссада бойынша шкаланың жартысы;

3) курс:

барлық жұмыс жасайтын қозғалтқыштар кезінде,

5 ;

қозғалтқыштың істен шығуына ұқсатумен

10 ;

4) жылдамдық:

барлық жұмыс жасайтын қозғалтқыштар кезінде,

5 түйін;

қозғалтқыштың істен шығуына ұқсатумен, +10/-5 түйін.

4 тарау. Ұшу икемділіктері бойынша емтихан және көп мүшелі экипаж ұшқышының (MPL), әуе желісі ұшқышының(ATPL) куәлігін, түрі және сыныбы бойынша біліктілік белгісін беру үшін дайындық деңгейін біліктілік тексеру(proficiency check) , сонымен қатар аспаптар(IR) бойынша ұшуға рұқсат үшін біліктілік тексеру

31. Тәжірибелік дағдылар жөніндегі емтиханды өткізуге үміткер емтиханда пайдаланатын әуе кемелерінің сол сыныбында немесе түрінде оқытудан өтуі тиіс.

32. Екі талпыныстан емтихан бөлігінен кез келгені бойынша өтпеу белгісі қосымша оқытуды талап етеді.

33. Емтихандарды тапсырудың талпыныстар мөлшері шектеусіз.

Оқыту курсының, біліктілік тексерудің (proficiency check) немесе тәжірибелік икемділіктер жөніндегі емтиханның (skill test). мазмұны.

34. Егер өзгесі ӘК –өндірушінің мақұлданған деректерімен айқындалмаса, ұшуларға оқытудың оқу жоспары, тәжірибелік икемділіктер бойынша біліктілік тексерулер мен емтихандар Осы Қағидаға сәйкес болуы тиіс. Тәжірибелік икемділіктер бойынша оқу жоспары, біліктілік емтихандары бұл ӘК өндірушінің мақұлданған деректерімен айқындалған сияқты әуе кемелерінің сол ұқсас түрлерінде жұмыстың алдыңғы тәжірибесінен өту жолымен азаюы мүмкін.

35. ATPL беру үшін тәжірибелік икемділіктер бойынша емтиханнан басқа ұшқыштың рұқсаты бар ӘК-ң сол түрлері мен нұсқалары бойынша жалпы болып табылатын тәжірибелік емтиханның элементтері ұшқышқа өту белгісі қойылуы мүмкін.

36. Емтихан алушы тәжірибелік икемділіктер бойынша біліктілік тексерулері мен емтихандарының түрлі сценарийлері арасында таңдай алады. Бұл сценарийлерде үлгіленген пайдалану режімдері бар. Сонымен бірге ұшулардың(FFS) кешенді тренажерлары және осы Қағидамен көзделген сияқты өзге бар тренажерларды пайдаланылуы қажет.

37. Біліктілікті тексеру уақытында емтихан алушы сынып жіне түрінің белгісі иегерінде теориялық біліімнің қажетті деңгейі бар екеніне көз жеткізуі қажет.

38. Егер емтихан алушы дәлелсіз деп санайтын себептер бойынша үміткер тексеруді тоқтауға шешімді қабылдайды, бұл үміткер барлық тексеруді қайта тапсыруы қажет. Егер тексеру емтихан алушы дәлелді деп санайтын себептер бойынша тоқталса, онда келесі ұшуда тексерудің тапсырылмаған бөліктері бойынша ғана тексеру жүреді.

39. FE қарауы бойынша кез келген маневр немесе сынақтау(емтихан) процедурасы үміткермен бір рет қайталанады. FE үміткермен ұшу дағдылары толық қайтара сынақтауды талап етеді деп санаса, ол кез келген кезеңде тексеруді тоқтата алады.

40. Егер тексеру дара басқаруды талап еткен жағдайда, үміткер ӘКК немесе екінші ұшқыштың функцияларын орындай алатын жағдайдан әуе кемесін басқаруы және экипаждың өзге мүшелері жоқ сияқты ұшуды орындауы тиіс.

41. Сынақтық ұшудың алдын ала дайындығы барысында үміткер ұозғалтқыш және жылдамдық жұмысының параметрлерін айқындау қажет.Үміткер онымен өткізілген бақылау тексерулер мен өзге дайындық жұмыстарының, соның ішінде райдиобайланысқұралдарын сәйкестендіруше байланысты нәтижелерін емтихан алушыға ұсынуға тиісті. Тексерулер сынақ өтетін әуе кемесі үшін бақылау тексерулерінің карталарына (check list) және, егер бұл қолданылса, экипаждың өзара әрекет концепциясына (МСС) сәйкес аяқталуы қажет. Самғау , қондыруға кіру және қондыру үшін ұшу сипаттамалары жөніндегі нұсқаулыққа ұшулардың өндірісі және пайдаланатын әуе кемесі үшін ұшуды пайдалану жөніндегі басшылыққа сәйкес үміткермен есептеледі. Салыстырмалы/ абсолютті шешім қабылдау (DH/A), төмендеудің ең аз салыстырмалы/ абсолюттік биіктігі (MDH/A), және сонымен бірге екінші шеңберге кету нүктесі(MAP) үміткермен айқындалады және емтихан алушымен келісіледі.

42. Қауіпсіздік мүдделерінде немесе басқа кеме үшін жіберілмейтін кідірісті болғызбауда емтихан алушы араласуы қажет жағдайлардан басқа ол әуе кемесін басқаруға қатысуға тиісті емес.

Көп мүшелі экипажбен (MPA) ӘК түрінің біліктілік белгісін алу, кқп мүшелі экипажбен оларды пайдалану кезінде бір ұшқышты (SPA) ұшақтардың, сонымен қатар кқп мүшелі экипаж ұшқышының куәлігін (MPL) және желілік авиация ұшқышының (ATPL).куәлігін алу кезіндегі тәжірибелік дағдылар бойынша біліктілік тексерулері мен емтихандары үшін арнайы талаптар.

43. Көп мүшелі экипажы бар ұшақ немесе SPA ұшағы үшін ұшу дағдыларын тексеру оларды көп мүшелі экипажбен пайдалану кезінде көп мүшелі экипажда жүзеге асырылады. Өзге түрдегі біліктілік белгісі бар өзге үміткер немесе өзге білікті ұшқыш екінші ұшқыштың рөлін орындай алады. Егер әуе кемесі пайдаланылса, екінші ұшқыш емтихан алушы немесе нұсқаушы болуы тиіс.

44. Үміткер МСС сәйкес штаттық емес және апаттық операциялардан басқа "басқарушы ұшқыш" (PF) ретіндегі сияқты сол "басқарушы емес ұшқыш" (PNF) ретінде өте алуы мүмкін ұшуды тексерудің барлық бөліктерінен өту кезінде "басқарушы ұшқыш" (PF) ретінде әрекет етуі тиіс. МРА –а біліктілік белгісін немесе ATPL алуға үміткер PNF ретінде әрекет ету қабілеттілігін көрсете білуі тиіс. Үміткер егер бұл сынақтардың барлық элементтері таңдалған орында орындалса, ұшу икемділіктерін тексеру үшін ұшақ кабинасының сол жақ отрығышынғ немесе оң жақ отырғышын таңдай алады.

45. Өтініш беруші PF немесе PNF ретінде әрекет етуіне қарамастан ӘКК міндеттерін орындауды талап ететін көп мүшелі экипажды райдалану кезінде ATPL алуға немесе MPA, немесе SPA түріндегі белгілерге үміткерлерді тексеруде емтихан алушымен білімнің келесі арнайы облыстары тексерілуі тиіс:

1) экипаждың өзара әрекетін басқару;

2) Тиіст қадағалау жолымен әуе кемесін пайдалануды жалпы бақылауды орындау;

3) Қалыптасқан жағдайға қолданылатын қауіпсіздік аспектілеріне және тиісті нормалар мен ережелерге сәйкес , соның ішінде төтенше жағдайлар туындаған кезде басымдылықтарды орнату және шешімдерді қабылдау.

46. Егер IR алу талап етілетін болса, онда тексеру ҰӨЕ(IFR) бойынша өтуі тиіс, сонымен қатар әуе көлігін пайдаланудың коммерциялық жағдайлары ең жоғары үлгіленуі мүмкін. Әдеттегі жалпы қабылданған құралдарды пайдалана отыра үміткердің ұшуды жоспарлау және өткізу қабілеттілігі тексеру үшін елеулі элемент болып табылады.

47. Егер (Type Rating) түріне рұқсат туралы біліктілік белгісін алу курсы ұшу дайындығының 2 сағаттан азды қосса, ұшу икемділіктерін тексеру FFS тренажерында өтуі мүмкін және ұшақтағы оқу ұшулары басталғанға дейін аяқталуы мүмкін. Бұл жағдайда ұшақтағы ұшу дайындығын қоса, түр белгісіне курстың аяқталуы туралы куәлік жаңа түрдегі белгі үміткердің куәлігіне енгенге дейін өкілетті ұйымға жолдануы қажет.

48. Көтеріңкі ұшу сипаттамалары бар күрделі ұшақтан басқа 1 адамнан тұратын ұшақ (SP aircraft) жағдайында, үміткер біліктілік тексеру және икемділіктерін тексерудің барлық сәйкес бөліктерінен өтуі тиіс. Егер қандай да болмасын бөліктің қандай да болмасын тармағы бойынша "өтпеу белгісі" алынса, демек, бұл бөлік бойынша "өтпеу белгісі" қойылады. Бөліктердің біреуінен көп өтпеу белгісі үміткерден ұшуды тексерудің барлық бөліктерін қайта тапсыруды талап етеді. Бір бөліктен ғана өтпеу белгісі сол бөлікті қайта тапсыруды талап етеді. Қайталама тексерудің кез келген бөлігінен , соның ішінде алдыңғы талпыныста "өту белгісі" алынға сол бөліктерде , үміткерден ұшу икемділіктерінің барлық тексеруін қайта тапсыруды талап етеді. Көп қозғалтқышты SPA үшін ассиметриялық ұшуға жататын тиісті сынақтау мен тексерудің 6 бөлігін өткізіп жіберу керек.

49. Көтеріңкі ұшу сипаттамалары бар көп мүшелі экипаж ұшақтар және SP ұшақтары жағдайында үміткер тәжірибелік дағдылар және біліктілік тексерулер бойынша емтиханның барлық бөліктерінен қтуі қажет. 5 тармақтан асатын өтпеу белгісі тек осы тармақтарды қайта тапсыруды талап етеді. 5 тармақтан аз өтпеу белгісітек осы тармақтарды қайта тапсыруды талап етеді. Қайталама тексерудің кез келген тармақтары , соның ішінде алдыңғы қайта тапсыруда өту белгісі қойылғандар бойынша өтпеу белгісі үміткерден барлық тексеруден қайта өтуді талап етеді. ATPL кулігін немесе MPL көп мүшелі экипаж ұшқышының куәлігін алу кезінде 6 бөлік тәжірибелік икемділіктер және біліктілік тексеру емтиханының бөлігі болып табылмайды. Егер өтініш беруші 6 бөлікті сәтісіз тапсырса, немесе тіпті тапсырмаса, түр белгісі оған CAT II немесе CAT III санатты аспаптар бойынша қондыру құқығынсыз берілетін болады. CAT II немесе CAT III –е түр белгісі бойынша құқықты кеңейту үшін әуе кемесінің тиісті түріне 6 бөлік бойынша ұшу икемділіктерін тексеруді тапсыруы тиіс.

50. Үміткер қабілеттілігін көрсетуі тиіс:

1) оның шектеулі аясында ұшақты басқару;

2) барлық маневрларды дәл және бір сарынды орындау;

3) жақсы қабылданған шешімдер және ұшу икемділіктерді көрсете білу;

4) аэронаивгация облысында білімін көрсете білу;

5) процедура немесе маневрдың табысты нәтижесі күмән келтірмейтіндей ұщудың барлық кезеңдерінде әуе кемесіне бақылауды жүзеге асыру;

6) егер бұл қолданылса, экмпаж мүшелерінің жұмыс қабілетілігін жоғалту кезінде экипаж мүшелерінің әрекеттер үйлесімділігі мен процедураларды түсіну және қолдану;

7) егер бұл қолданылса, экипаждың өзге мүшелерімен тиімді өзара әрекет.

51. Іөтеріңкі ұшу сипаттамалары бар кешенді ұшақтардан басқа, SP (single - pilot) үшаұтары үшін оқыту деректері мен ұшуды тексеруді нәтижелері енгізілген кесте төменде келтірілген:

1) кестеде келесі символдар қолданылады:

P – ӘКК немесе екінші ұщқыш ретінде үйретілген, сонымен қатар "басқарушы ұшқыш" (PF) және "басқарушы емес ұшқыш" (PNF) функцияларын орындайтын ұшықш;

X – Егер мұндай болса, ұшуды ұқсату қолданылуы тиіс жаттығулар, болмаған жағдайда, маневр және процедуралар үшін ұшақты пайдалану қажет;

= Оқыту бақылаудағы ұшақты тексерумен толықтырылуы тиіс;

2) тәжірибелік дайындық ең болмағанда(Р) ретінде көрсетілген деңгейдің оқу техникасында өтуі немесе (

)бағыт тілімен көрсетілген техниканың кез келген ең жоғары деңгейінде өткізілуі қажет. Пайдаланатын оқу техникасын белгілеу үшін келесі белгілер мен қысқартулар қолданылады:

A – Ұшақ;

FFS - кешенді тренажҰр;

FTD – ұшуларға оқыту үшін тренажер (көп қозғалтқышты ұшақ сыныбының біліктілік белгісі үшін тренажер FNPT II);

3) (*) жұлдызшасымен белгіленген 3 Б бөлігінің тармақтары және көп қозғалтқышты ұшақтардың 6 бөлік тармақтары тек аспаптарға сүйене орындалуы тиіс, егер IR қайта растау және жаңғырту ұшу икемділіктері мен біліктілік тексерулері не кірсе.Егер (*) жұлдызшасымен белгіленген тармақтар тәжірибелік дағдылар және біліктілік тексеру емтиханы уақытында тек аспаптармен жүргізілмесе, және есепке алынатын IR құқықтары жоқ болса, сынып және түр белгілері VFR шолу ұшуларымен шектелетін болады;

4) Тек шолу ұшулары үшін көп қозғалтқышты ұшақтардың сыныбы бойынша біліктілік белгісін қайта растауда, бағыттың 10 секторларын өтудің талап етілетін тәжірибесі алдыңғы 12 ай ішінде аяқталмаса, 3А бөлігі бойынша сынақтар орындалуы тиіс. Егер 3Б бөлігінің жаттығулары бойынша тексеру орындалса, 3 А бөлігі бойынша тексеру талап етілмейді;

5) Ұшу икемділіктері мен біліктілік тексеруінің тізбегіндеі көрсетілген "М" әрпі в бұл жаттығуды ( мұндайлар бірнешеу болғанда таідауға жаттығулар) міндетті орындау қажеттілігін білідреді;

6) FFS немесе FNPT II тренжарлары, егер олар сынып және түрдің біліктілік белгілерін алу үшін бекітілген курстың бөлігі табылса, көп қозғалтқышты ұшақтың түрі немесе сыныбының біліктілік белгілері бойынша тәжірибелік дайындықта пайдаланылуы тиіс.Оларды курста бекіту үшін келесілер назарға қабылданады:

Тиісті сертификатталған талаптарда келтірілген FFS немесе FNPT Iiтренажерларының білікті деңгейі;

Нұсқаушылардың біліктілігі;

Оқыту курсымен көзделген FFS немесе FNPT дайындық сағаттарының саны;

Үміткердің оқыту кезінде пайдаланатын ұқсас түрлердегі алдыңғы тәжірибесі;

Ұшу икемділіктері мен біліктілік тексеруді сынақтау пайдаланудың көп мүшелі режімінде жүзеге асырылса, түрге рұқсат туралы біліктілік белгі пайдаланудың кқп мүщелі режімімен шектеледі.

5 тарау. CPL алу үшін тәжірибелік дағдылар бойынша емтихан

52. CPL алу үшін біліктілік сынақтаынан өтауге үміткер ұшу икемділіктерін тексеру кезінде пайдаланатын әуе кемесінің сол сыныбы немесе түрінде оқытудан өтуі тиіс.

53. Үміткер ұшу мкемділіктерінің барлық бөліктері бойынша өту белгісін алуы тиіс (skill test). Егер қандай да болмасын тармақта, қандай да бір бөлікте өту белгісін алмаса, демек бұл бөлік бойынша өтпеу белгісі қойылады. Бөліктердің біреуінен көп өтпеу белгісі үміткерден ұшу икемділіктерін тексерудің барлық бөліктерін қайта тапсыруды талап етеді. Бір бөліктен ғана өтпеу белгісі сол бөлікті қайта тапсыруды талап етеді. Қайталама тексерудің кез келген бөлігінен , соның ішінде алдыңғы қайта тапсыруды табысты тапсырған сол бөліктер бойынша өтпеу белгісі үміткерден ұшу икемділіктерінің барлық тексеруін қайта тапсыруды талап етеді (skill test). Барлық бөліктер бойынша ұшу икемділіктерін тексеру 6 ай ішінде аяқталуы тиіс. Екі талпыныстан сәйкес барлық бөлімдерді тапсырудың қабілетсіздігі бұдан әрі оқытуды талап етеді.

54. Қайталама оқыту сәтсіз ұшу тексерулерінен кейін басталады. Ұшу икемділіктерін тексеру тапсыру талпыныстары шектеусіз.

Тәжірибелік дағылар бойынша емтиханды өткізу.

55. Егер емтихан алушы дәлелсіз деп санайтын себептер бойынша үміткер тексеруді тоқтауға шешімді қабылдайды, бұл үміткер барлық тексеруді қайта тапсыруы қажет. Егер тексеру емтихан алушы дәлелді деп санайтын себептер бойынша тоқталса, онда келесі ұшуда тексерудің тапсырылмаған бөліктері бойынша ғана тексеру жүреді.

56. Ұшудан емтихан алушының бойынша кез келген маневр немесе сынақтау(емтихан) процедурасы үміткермен бір рет қайталанады. Ұшудан емтихан алушы үміткермен ұшу дағдылары толық қайтара сынақтауды талап етеді деп санаса, ол кез келген кезеңде тексеруді тоқтата алады.

57. Үміткер ӘКК функцияларын орындай алатын жағдайдан әуе кемесін басқаруы және экипаждың өзге мүшелері жоқ сияқты ұшуды орындауы тиіс.

58. Үміткер емтихан алушыға онымен орындалатын тексеру мен міндеттерді, соның ішінде радиобайланыс құрылғысының сәйкестенуін көрсетуі қажет. Тексерулер ұшуды тексеру өткізілетін бақылау тексерулерінің белгіленген карталарына сәйкес аяқталуы тиіс. Ұшуға дайындық уақытында үміткер қозғалтқыш және жылдамдық жұмысының параметрлерін айқындауға міндетті. Самғау, қондыруға кірулер және қондырулар пайдаланылатын әуе кемесін ұшуды пайдалану жөніндегі басшылығына сәйкес үміткермен есептеледі.

59. Қауіпсіздік мүдделерінде немесе басқа кеме үшін жіберілмейтін кідірісті болғызбауда ұшудан емтихан алушы араласуы қажет жағдайлардан басқа ол әуе кемесін басқаруға қатысуға тиісті емес.

60. Біліктілік сынақтары ұшін пайдаланатын ұшақ оқу ұшақтарының талаптарына жауап беруі қажет, сонымен қатар төрт адамнан кем емес тасымал үшін сертификатталған болуы тиіс, ауыспалы қадаммен бүрандасы және жиналмалы шассиі болуы тиіс.

61. Ұшу бағыты емтихан ашуымен, ал тағайындалу түрағы бақылаущы әуе айлағымен таңдалады. Ұшудың ұзақтығы 90 минуттан кем болмауы тиіс.

62. Үміткер қабілеттілігін көрсетуі тиіс:

1) оның шектеулі аясында ұшақты басқару;

2) барлық маневрларды дәлі және бір сарынды орындау;

3) жақсы қабылданған шешімдер және ұшу икемділіктерді көрсете білу;

4) аэронаивгация облысында білімін көрсете білу;

Ұшу параметрлерінің жол берілетін ауытқулары

63. 2.3, 2.5.тармақтар және 5 және 6 бөліктердің барлық тармақтары 3 кесте. CPL(A) беру үшін тәжірибелік икемділіктер бойынша емтиханның мазмұны FNPT- II, FTD-1/2/3 немесе FFS тренажерларында толық көлемде орындалуы мүмкін.

Примечание ИЗПИ!
Настоящий приказ вводится в действие с 1 августа 2019 года.

ПРИКАЗЫВАЮ:

1. Внести в приказ исполняющего обязанности Министра по инвестициям и развитию Республики Казахстан от 31 июля 2017 года № 517 "Об утверждении Правил определения уровня квалификации авиационного персонала" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 15600, опубликован в Эталонном контрольном банке нормативных правовых актов Республики Казахстан в электронном виде от 26 декабря 2017 года) следующие изменения:

в Правилах определения уровня квалификации авиационного персонала, утвержденных указанным приказом:

подпункт 1) пункта 2 изложить в следующей редакции:

"1) уполномоченная организация в сфере гражданской авиации - акционерное общество со стопроцентным участием государства в уставном капитале, осуществляющее деятельность, направленную на обеспечение устойчивого развития отрасли гражданской авиации Республики Казахстан, безопасности полетов и авиационной безопасности (далее - уполномоченная организация);";

пункт 4 изложить в следующей редакции:

"4. Авиационный персонал демонстрирует уровень теоретических знаний и практических навыков, а также знание языков на уровне, соответствующем выполняемым функциям, в соответствии со стандартами Международной организации гражданской авиации (далее - ИКАО) с помощью тестирования или периодических проверок, проводимых назначенными физическими лицами, для определения уровня квалификации авиационного персонала.";

часть первую пункта 6 изложить в следующей редакции:

"6. Уровень квалификации авиационного персонала определяется экзаменатором (оценщиком), назначаемым уполномоченной организацией в соответствии главой 3 настоящих Правил.";

абзац второй пункта 9 изложить в следующей редакции:

"Тестирование теоретических знаний кандидата для квалификационных, специальных отметок, продления свидетельства авиационного персонала проводится или автоматизированным способом на компьютерах, или на бумажных носителях.";

пункт 14 изложить в следующей редакции:

"14. Во время тестирования кандидаты не разговаривают с другими кандидатами, не обмениваются материалами, не используют информацию на бумажных, электронных и иных носителях, не покидают помещение, не используют принимающее-передающие электронные устройства (в том числе мобильные телефоны и иные электронные оборудования). Такие устройства подлежат отключению на время проведения тестирования.";

пункт 20 изложить в следующей редакции:

"20. Разработка тестовых заданий и их ежегодное обновление осуществляется экзаменатором (оценщиком), по согласованию с уполномоченной организацией, согласно настоящими Правилами.";

подпункт 2) пункта 28 изложить в следующей редакции:

"2) кандидат на прохождение экзамена предупреждается о том, что начинать читать и выполнять задания можно только по указанию экзаменатора. Кандидаты заполняют контрольные листы, в части их касающейся, до начала теста;";

пункт 30 изложить изложить в следующей редакции:

"30. Во время экзамена экзаменатор (оценщик) ведет себя спокойно, внимательный, приветливый и немногословен. Нельзя отвечать на вопросы, касающиеся правильности выбора ответа в тестовом задании.";

абзац первый пункта 31 изложить в следующей редакции:

"31. На экзаменах с использованием бумажных материалов после получения завершенных письменных работ или заполненных вопросников, они незамедлительно возвращаются экзаменатору (оценщику) для выставления оценок. В случае проведения экзаменов многовариантного типа с использованием типовых бланков ответов, выставление оценок производится автоматически или полуавтоматически при помощи считывающего устройства."

подпункт 5) пункта 37 изложить в следующей редакции:

"5) для выдачи LAPL или ULAPL, теоретические знания по общим необходимым предметам, полностью зачисляются обладателю LAPL или ULAPL для другой категории воздушных судов (далее - ВС);";

подпункт 6) пункта 37 изложить в следующей редакции:

"6) для выдачи LAPL, ULAPL или PPL, обладатель свидетельства для другой категории воздушных судов получает теоретическую подготовку и успешно сдает теоретические экзамены на соответствующем уровне в следующих областях:

принципы полета (практическая аэродинамика);

эксплуатационные процедуры, летные характеристики и планирование (Руководство по летной эксплуатации);

общие знания о ВС (конструкция ВС и силовой установки);

воздушная навигация;";

"8) для получения свидетельства пилота легкого самолета LAPL (А), обладатель свидетельства пилота сверхлегкого воздушного судна на планере ULAPL(S) с расширением прав на мотопланер, демонстрирует экзаменатору при проведении экзамена по практическим умениям достаточный уровень теоретических знаний по эксплуатационным процедурам, летным характеристикам и планированию, общим знаниям о ВС;";

абзац первый подпункта 10) пункта 37 изложить в следующей редакции:

"10) кандидату на СPL, который успешно прошел соответствующие теоретические экзамены для допуска к полетам по ППП (IR) в той же категории воздушных судов, зачитываются требования теоретических знаний по следующим предметам:";

абзац первый подпункта 11) пункта 37 изложить в следующей редакции:

"11) кандидат на ATPL, имеющий ATPL в другой категории воздушных судов, проходит переходную теоретическую подготовку в АУЦ, в соответствии с различиями, выявленными между учебными планами ATPL для различных категорий воздушных судов. Кандидат сдает теоретические экзамены, как это определено в настоящем разделе, по следующим предметам для соответствующих категорий воздушных судов:";

абзац первый подпункта 15) пункта 37 изложить в следующей редакции:

"15) кандидату на ATPL(H) с допуском к полетам по ППП (IR(Н), успешно сдавшему соответствующие теоретические экзамены для СPL(H), зачитываются требования теоретических знаний по следующим предметам:";

абзац первый подпункта 17) пункта 37 изложить в следующей редакции:

"17) кандидату на допуск полетов по приборам для вертолетов IR(H), успешно сдавшему соответствующие теоретические экзамены для ATPL(H) с допуском к визуальным полетам, требуется сдать следующие предметы:";

подпункт 1) пункта 38 изложить в следующей редакции:

"1) кандидаты сдают весь комплекс теоретических экзаменов, которые необходимы для получения свидетельства или квалификационной отметки;";

подпункты 1), 2), 3), 4) и 5) пункта 49 изложить в следующей редакции:

"1) максимальная и минимальная продолжительность индивидуального теста и время, отводимое на каждое задание или каждый элемент. Максимальная продолжительность имеет два аспекта: экзаменатор не затягивает неоправданно тест, поскольку это несправедливо снизит работоспособность кандидата и кандидат выполнит все практические задачи и ответить на все вопросы в течение разумного периода времени;

2) выполнение каких минимальных требований к опыту проверяется, путем просмотра летной книжки кандидата;

3) сколько попыток дается на выполнение задания и при каких условиях, если критерии не соблюдаются.

Одни задания (например, правильные действия при условном отказе двигателя после взлета) считаются критическими и успешно выполняются с первой попытки, а другие (например, выдерживание абсолютной высоты при крутом развороте) - с повторной попытки выполнения в случае превышения критериев при первой попытке. Устанавливается предел в отношении общего числа разрешаемых попыток;

4) соответствующие роли экзаменатора и кандидата на всех этапах, особенно в том, что касается реальных или имитируемых аварийных ситуаций. При проведении летных экзаменов не возникает никаких сомнений относительно того, кто является командиром воздушного судна, и процедуры передачи/принятия управления ВС понятны;

5) тип оборудования, которое используется.";

подпункт 8) пункта 49 изложить в следующей редакции:

"8) доклад экзаменатора по экзамену практических навыков.

Конкретизируется информация, которая фиксируется, а также указывается, как следует обрабатывать форму, особенно если экзаменатор не является сотрудником уполномоченной организации. Второй экземпляр доклада по экзамену практических навыков предоставляется кандидату. Третий экземпляр доклада направляется в уполномоченную организацию.";

пункт 55 изложить в следующей редакции:

"55. Подробные сведения о проведении тестирования изложены в Руководстве для экзаменаторов, определяющих уровень квалификации специалистов обслуживания воздушного движения.";

пункт 68 изложить в следующей редакции:

"68. Апелляционное заявление (далее - заявление) об обжаловании результатов оценки подается в уполномоченную организацию, с обоснованием причины обжалования по форме, согласно приложению 13 к настоящим Правилам.";

пункт 71 изложить в следующей редакции:

"71. Комиссия проводит заседание по рассмотрению заявлений в течение двадцати двух рабочих дней со дня регистрации заявления в уполномоченной организации.";

абзац первый пункта 73 изложить в следующей редакции:

"73. Физическое лицо, для назначения его экзаменатором (оценщиком), представляет в уполномоченную организацию:";

часть вторую пункта 74 изложить в следующей редакции:

"В состав комиссии включаются должностные лица уполномоченной организации, а также персонал отрасли гражданской авиации (действующие экзаменаторы (оценщики)).";

часть вторую пункта 75 изложить в следующей редакции:

"В срок не менее, чем за два рабочих дня до начала заседания комиссии, уполномоченная организация направляет заявителю официальное уведомление в произвольной форме, содержащее информацию о дате и времени его начала.";

пункт 78 изложить в следующей редакции:

"78. Назначение экзаменатора (оценщика) осуществляется уполномоченной организации на основании положительного решения комиссии с выдачей соответствующего документа по форме, согласно приложению 17 к настоящим Правилам, с указанием всех полномочий, со сроком не более трех лет.

Сведения о назначенных экзаменаторах (оценщиках) размещаются на сайте уполномоченной организации.";

пункты 80, 81 и 82 изложить в следующей радакции:

"80. При тестировании (оценке) теоретических знаний (License knowledge test) и/или оценке практических навыков (License Skill (Proficiency) Check) с целью выдачи или продления свидетельства авиационного персонала (далее -свидетельства), а также продления срока действия квалификационной отметки, экзаменатор действует от имени уполномоченной организации.

81. При привлечении уполномоченной организации экзаменатора (оценщика) организации гражданской авиации в сторонние предприятия для проведения тестирования теоретических знаний и/или оценки практических навыков, на период привлечения экзаменатор (оценщик) сохраняет трудовые отношения с организацией гражданской авиации, в которой он работает.

82. Экзаменаторам (оценщикам) авиационных учебных центров, осуществляющим тестирование (оценку) теоретических знаний, не требуется наличие действующих свидетельств, квалификационных отметок и медицинского сертификата.

При этом данная категория экзаменаторов назначается уполномоченной организацией по направлениям реализуемых программ профессиональной подготовки авиационного персонала.";

абзац первый пункта 84 изложить в следующей редакции:

"84. В случае отсутствия экзаменатора (оценщика) требуемой квалификации, для проведения тестирования (оценки) теоретических знаний и оценки практических навыков уполномоченной организацией утверждается специалист, имеющий аналогичную по критериям квалификацию. Такое утверждение дается в случае:";

пункт 9 приложения 1 изложить в следующей редакции:

"9. Рассмотрение представления и документов с результатами проверок от организаций гражданской авиаций, а также частных лиц, на выдачу свидетельств (продление срока действия), с последующим направлением в уполномоченную организацию документов с результатами проверок и протокола заседаний комиссии.";

приложения 4, 11, 12, 13, 14, 17 и 19 изложить в следующей редакции согласно приложениям 1, 2, 3, 4, 5, 6 и 7 к настоящему приказу.";

2. Комитету гражданской авиации Министерства индустрии и инфраструктурного развития Республики Казахстан в установленном законодательством порядке обеспечить:

1) государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

2) в течение десяти календарных дней со дня государственной регистрации настоящего приказа направление на казахском и русском языках в Республиканское государственное предприятие на праве хозяйственного ведения "Институт законодательства и правовой информации Республики Казахстан" для официального опубликования и включения в Эталонный контрольный банк нормативных правовых актов Республики Казахстан.

3) размещение настоящего приказа на интернет-ресурсе Министерства индустрии и инфраструктурного развития Республики Казахстан.

3. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на курирующего вице-министра индустрии и инфраструктурного развития Республики Казахстан.

4. Настоящий приказ вводится в действие с 1 августа 2019 года и подлежит официальному опубликованию.

Министр индустрии
и инфраструктурного развития
Республики Казахстан

Р. Скляр

	Приложение 1 к приказу Министра индустрии и инфраструктурного развития Республики Казахстан от 31 июля 2019 года № 594
	Приложение 4 к Правилам определения уровня квалификации авиационного персонала
	Форма

Оценочный лист / Assessment Form

Оценка практической стажировки (On the Job Training) / OJT Assessment

Aircraft Type: Тип ВС	Training Duration: Продолжительность обучения	Company Location and Approval Nr: Расположение компании и одобрительный номер ее сертификата
Trainee Name: Имя обучаемого	Date and Place of Birth: Дата и место рождения	KC Staff number: Идентификационный Номер в компании	License Nr. And Type: Номер свидетельства и его категория
OJT Supervisor(s) Name/ Имя супервайзера OJT:		OJT Supervisor Stamp / Штамп супервайзер OJT:
OJT Assessor Name: Имя оценщика OJT	Date of Assessment: Дата оценки	OJT Assessor Stamp: Штамп оценщикаOJT
Использование отчетов и указаний / Use reports&indications
Обучаемый читает доступные отчеты и указания / Trainee reads the available reports and indications			Комментарии / Comments:
Обучаемый интерпретирует отчеты и указания корректно (открывает советующие руководства / предпринимает правильные действия к началу решения проблемы)/ Trainee interprets the reports and indications correctly (Opens proper manuals/takes right actions to start the problem solving process)
Поиск и применение документации / Find&Use documentation
Обучаемый проверяет правильную ссылку на MEL / Trainee consults the correct MEL reference			Комментарии / Comments:
Обучаемый правильно интерпретирует вылет ВС в соответствии с MEL / Trainee makes the correct interpretation on dispatch according MEL
Обучаемый находит соответствующую процедуру по поиску отказа и неисправности / Trainee finds proper trouble shooting procedure
Обучаемый правильно интерпретирует руководство по поиску отказов и неисправностей, руководство по ТО ВС соответствующие процедуры (что видно по предпринимаемым действиям обучаемого) / Trainee makes the correct interpretation on TSM, AM Mandother related procedures (this shows in the actions trainee takes)
Правильность исполнения / Correctly perform actions
Обучаемый следует процедуре пошагово / Trainee follows the procedure steps			Комментарии / Comments:
Обучаемый убеждается, что действия соответствующе исполнены / Trainee make sure that actions are properly done
Работа в условиях окружающей среды / Operate in compliance with environment
Обучаемый оценивает среду до начала выполнения задачи, гарантируя безопасность / Trainees can the environment before starting the task to ensure safety			Комментарии / Comments:
Обучаемый правильно читает / интерпретирует предупреждения / Trainee reads/interprets safety warnings correctly
Когда необходимо, обучаемый информирует людей о своей работе / Trainee in forms people his work, if necessary
Связь с персоналом по задачам между членами бригады удовлетворительная / Communication linked to task performance between team members is okay
Обучаемый постоянно оценивает окружающую среду во время исполнения задачи / Trainee continuously scan environment during task performance
Обучаемый, для гарантии безопасности, соответствующе реагирует на изменения окружающей среды в процессе ее исполнения /
Системное взаимодействие / System interaction
Обучаемый анализирует последствия влияния других систем перед выполнением / Trainee ‘analyses’ the consequence of other systems before performing an action			Комментарии / Comments:
Обучаемый берет на себя ответственность за другие систем, когда система находится в работе/ Traineetakesconsequenceonothersystemsintoaccountwhenactingonasystem
Финальные действия с ВС / Тщательный осмотр / Performs air craft final/close-up
Обучаемый возвращает самолет обратно в исходное состояние (или в соответствующие условия, в зависимости от обстоятельств) Trainee restores the aircraft back to initial condition (or appropriate condition depending on the circumstances)			Комментарии / Comments:
Записи в бортовом журнале / Reports in log book
Обучаемый заполняет соответствующие поля в бортовом журнале / Trainee fills the proper field in the logbook			Комментарии / Comments:
Обучаемый использует соответствующие ссылки и описания в бортовом журнале / Trainee uses proper references and descriptions in the logbook

Я настоящим подтверждаю, что наблюдал обучаемого в отношении каждой рабочей задачи и что по их завершению обучаемый продемонстрировал соответствие критериям, перечисленным в записях по задачам практической стажировки (OJT Records)/I here by confirm that I have supervised the trainee inrelation to every actual job task and that in completing them the trainee has demonstrated compliance with the criteria listed in this OJT task book.

Подпись супервайзера OJT / OJT Supervisor Sign……………………………………… Дата / Date…………………

Штамп супервайзера OJT / OJT Supervisor Stamp

Я настоящим подтверждаю завершение затребованного разнообразия и количества задач практической стажировки, основываясь на комментариях супервайзера OJT / I hereby confirm the completion of the required diversity and quantity of OJT, based on the supervisor(s) comments.

Подпись оценщика OJT/ OJT Assessor

Sign………………………………………….. Дата / Date………………………

Штамп оценщикаOJT /

OJT Assessor Stamp

Примечание. ОЦЕНКА - общие замечания / ASSESSTMENT - General

Оценивается полнота всего OJT-процесса.

Все отчеты или обратная связь от супервайзера (супервайзеров), контролирующих исполнение каждой фактической задачи или в отношении любого другого источника информации (использование руководств и процедур, соблюдение мер безопасности, предупреждений и рекомендаций, адекватное поведение в среде обслуживания), назначенный оценщик имеет возможность:

гарантировать, что процедура OJT полностью соблюдена (с точки зрения цели и содержания практической стажировки);

убедитесь, что компетентность кандидата оценена.

В случае сомнений, оценщик принимает решение перейти к дополнительной оценке кандидата или провести анализ пробелов, если процедуры OJT соблюдены не в полном объеме, например, когда освоено недостаточное количество задач или не достигнуто достаточное их разнообразие или супервайзер сомневается в отношении корректного исполнения задачи кандидатом. Супервайзер не подписывает фактическую задачу, если обучаемый не достигнет требуемой компетентности в безопасном ее выполнении.

Функция оценщика: провести окончательную оценку завершенного OJT, когда компетенция кандидата косвенно обоснована супервайзером.

Цели: подтвердить завершение требуемого разнообразия и количества OJT на основе отчетов супервайзера (супервайзеров) и обратной связи от него (от них). Достаточно того, чтобы завершение отдельных задач OJT подтверждалось непосредственным супервайзером (супервайзерами) без необходимости прямой оценки оценщиком.

Тип оценки: Непрерывная, вовремя OJT (подтвержденная непосредственным супервайзером) и суммирующая, как окончательная оценка полноты OJT (на основе отчетов супервайзеров и обратной связи от них)

Определение качества практической стажировки и ее оценка.

При проведении практической стажировки супервайзер OJT следит за качеством проводимой стажировки и наблюдает за сталируемым.

При исполнения этих задач необходима постоянная оценка, которая, как минимум, включает в себя следующие моменты:

1) осведомленность обучаемого об окружающей среде (действия по безопасности, применение предупреждений по безопасности и предотвращение опасных ситуаций);

2) интеграция систем (демонстрация понимания взаимодействия систем, включая определение, описание, объяснение, планирование, выполнение);

3) знание и понимание областей, требующих специальных акцентов или нововведений;

4) использование отчетов и указаний (способность читать и объяснять);

5) документация ВС - поиск и применение. Обучаемый способен идентифицировать соответствующую документацию самолета, ориентироваться внутри этой документации, выполнять предписанные процедуры);

6) выполнение действий по ТО на ВС и использование инструмента;

7) отношение и поведение обучаемого при его работе в условиях обслуживания ВС.

Расположение и определение - обучаемый корректно обнаруживает и определяет системы ВС, главные узлы и компоненты системы и ее подкомпоненты (если применимо) и демонстрирует это оценщику с максимальной точностью.

Объяснение - обучаемый способен к демонстрации достаточных знаний в проверке систем ВС в части правильной их конфигурации для безопасной работы, выполнения предупреждений по безопасности для предотвращения нанесения вреда персоналу и оборудованию. Затем обучаемый определяет и правильно объясняет оценщику результаты влияния указанных элементов управления по всем позициям и действиям, которые необходимо выполнить, включая применение любого необходимого тестового оборудования и / или специального инструмента для завершения требуемых задач. Используются процедуры руководства по ТОВС.

Поиск и устранение неисправностей - обучаемый использует соответствующий инструмент и технические руководства к определению отказа/неисправности, определяя требования для безопасного вылета и определения отказа.

Оценка выполняется, на основе комментария супервайзера OJT. Если по мнению супервайзера OJT, допущенного к проведению обучения, обучаемый соответствует критериям, перечисленным в параграфе "Оценка - общие замечания", супервайзер ставит в записях OJT свой личный штамп в отношении каждой отдельной задачи.

ЗАВЕРШЕНИЕ: По завершению обучаемому будет выпущен сертификат организации ТО и РАТ, если его применение согласовано с уполномоченной организацией.

Оценочный лист / Assessment Form

Оценка практической элемента при обучении на тип ВС / Practical Assessment of Type Training Course

Aircraft Type: Тип ВС	Training Duration: Продолжительность обучения	Company Location and Approval Nr: Расположение компании и одобрительный номер ее сертификата
Trainee Name: Имя обучаемого	Date and Place of Birth: Дата и месторождения	KC Staff number: Идентификационный номер в компании	License Nr. аnd Type: Номер свидетельства и его категория
Instructor / Assessor Name: Имя инструктора / оценщика	Date of Assessment: Дата оценки	Instructor / Assessor Stamp: Штамп инструктора / оценщика

Task Number Номер задачи	ATA Chapter Number / Номер ATA Chapter	Description of Task / Описание задачи	Assessor Stamp / Штамп оценщика
Task Number Номер задачи	ATA Chapter Number / Номер ATA Chapter	Description of Task / Описание задачи	Passed/ Прошел	Failed / Не прошел
1)
2)
3)
4)
5)
Использование отчетов и указаний / Use reports&indications					1-я попытка		2- я попытка
Использование отчетов и указаний / Use reports&indications					Прошел	Не прошел	Прошел	Не прошел
Обучаемый читает доступные отчеты и указания / Trainee reads the available reports and indications
Обучаемы интерпретирует отчеты и указания корректно (открывает советующие руководства / предпринимает правильные действия к началу решения проблемы) / Trainee interprets the reports and indications correctly (Opens proper manuals/takes right actions to start the problem solving process)
Поиск и применение документации / Find&Use documentation					1-я попытка		2- я попытка
Поиск и применение документации / Find&Use documentation					Прошел	Не прошел	Прошел	Не прошел
Обучаемый проверяет правильную ссылку на MEL / Trainee consults the correct MEL reference
Обучаемый правильно интерпретирует вылет ВС в соответствии с MEL / Trainee makes the correct interpretation on dispatch according MEL
Обучаемый находит соответствующую процедуру по поиску отказа и неисправности / Trainee finds proper trouble shooting procedure
Обучаемый правильно интерпретирует руководство по поиску отказов и неисправностей, руководство по ТО ВС и др. соответствующие процедуры (что видно по предпринимаемым действиям обучаемого) / Trainee makes the correct interpretation on TSM, AMMandother related procedures (this shows in the actions trainee takes)

Правильность исполнения / Correctly perform actions	1-я попытка		2- я попытка
Правильность исполнения / Correctly perform actions	Прошел	Не прошел	Прошел	Не прошел
Обучаемый следует процедуре пошагово / Trainee follows the procedure steps
Обучаемый убеждается, что действия соответствующе исполнены / Trainee make sure that actions are properly done

Работа в условиях окружающей среды / Operate in compliance with environment	1-я попытка		2- я попытка
	Прошел	Не прошел	Прошел	Не прошел
Обучаемый оценивает среду до начала выполнения задачи, гарантируя безопасность / Trainees cans the environment before starting the task to ensure safety
Обучаемый правильной читает/ интерпретирует предупреждения / Trainee reads/interprets safety warnings correctly
Когда необходимо, обучаемый информирует людей о своей работе / Trainee informs people of his work, if necessary
Связь с персоналом по задачам между членами бригады удовлетворительная / Communication linked to task performance between team members is okay
Обучаемый постоянно оценивает окружающую среду во время исполнения задачи / Trainee continuouslys cans environment during task performance
Обучаемый, для гарантии безопасности, соответствующе реагирует на изменения окружающей среды в процессе ее исполнения / Traineereactsproperlytochangesduringtaskperformancetoensuresafety

Системное взаимодействие / System interaction	1-я попытка		2- я попытка
Системное взаимодействие / System interaction	Прошел	Не прошел	Прошел	Не прошел
Обучаемый анализирует последствия влияния других систем перед выполнением / Trainee ‘analyses’ the consequence of other systems before performing an action
Обучаемый учитывает последствия других систем, когда система находится в работе / Trainee takes consequence on other systems into account when acting on a system

Финальные действия с ВС / Тщательный осмотр / Performs aircraft final/close-up	1-я попытка		2- я попытка
	Прошел	Не прошел	Прошел	Не прошел
Обучаемый возвращает самолет обратно в исходное состояние (или в соответствующие условия, в зависимости от обстоятельств) Trainee restores the aircraft back to initial condition (or appropriate condition depending on the circumstances)

Записи в бортовом журнале / Reports in logbook	1-я попытка		2- я попытка
	Прошел	Не прошел	Прошел	Не прошел
Обучаемый заполняет соответствующие поля в бортовом журнале / Trainee fills the proper field in the logbook
uses proper references and descriptions in the logbook
Обучаемый использует соответствующие ссылки и описания в бортовом журнале / Trainee

Я настоящим подтверждаю, что наблюдал обучаемого в отношении каждой рабочей задачи и что по их завершению обучаемый продемонстрировал соответствие критериям, перечисленным в записях по задачам практической обучения (PTR) / I hereby confirm that I have supervised the trainee in relation to every actual job task and that in completing them the trainee has demonstrated compliance with the criteria listed in the introduction to this PTR.

Подпись оценщика / Assessor Sign…………………………………….

Дата / Date……………… печать оценщика / Assessor Stamp.

Instructor Comments / Комментарии инструктора:

Assessor Comments / Комментарии оценщика:

Примечание. ОЦЕНКА - общие замечания / ASSESSTMENT - General

По завершению всех задач выполняется оценка, которая соответствует следующим критериям:

оценка проводится назначенным оценщиком;

оценка сфокусирована на компетенциях, относящихся к типу ВС и его техническому обслуживанию, которое будет включать, как минимум, следящие пункты:

3) знание и понимание областей, требующих специальных акцентов или нововведений;

4) использование отчетов и указаний (способность читать и объяснять);

6) выполнение действий по ТО на ВС и использование инструмента;

7) отношение и поведение обучаемого при его работе в условиях обслуживания ВС.

Оценка проводится оценщиком, заполняющим настоящую форму оценки. Для заполнения этой формы оценщик выбирает задачу или количество задач (не более 5), которые / достаточны для оценки критериев, перечисленных в подпункте 2) выше. Как количество, так и характер выбранных конкретных задач отличаются для каждого отдельного учащегося в зависимости от их соответствующего опыта. Подробная информация о выбранных задачах и соответствующем номере главы ATA записана в указанном месте. После того как задачи выбраны, их оценка выполняется следующим образом:

Объяснение - обучаемый способен к демонстрации достаточных знаний в проверке систем ВС в части правильной их конфигурации для безопасной работы, выполнения требований предупреждений по безопасности для предотвращения нанесения вреда персоналу и оборудованию. Затем обучаемый определяет и правильно объясняет оценщику результаты влияния указанных элементов управления по всем позициям и действиям, которые необходимо выполнить, включая применение любого необходимого тестового оборудования и / или специального инструмента для завершения требуемых задач. Используются процедуры руководства по ТО ВС.

Оценка проводится, используя записи "прошел" / "не прошел". Если, обучаемый отвечает критериям, перечисленным в подпункте 2) выше, имеющим отношение к каждой выбранной задаче, оценщик отметит эту задачу штампом оценщика.

Если, обучаемый не отвечает хотя бы одному из указанных критериев, относящихся к выбранной задаче, оценщик не поставит свой штамп и вместо этого напишет слово "Fail" ("Не прошел") в то место, которое предназначенное для штампа. Затем обучаемый проходит переоценку, выполнив еще одну задачу (задачи), выбранную оценщиком, которая эквивалента исходной задаче как по сложности, так и по техническим характеристикам. Для удовлетворения всех указанных критериев к оценке используется не более 5 задач.

Завершение. По завершении, как требуемых задач, так и успешной практической оценки, оригинал записей по практическому обучению (Practical Training Records, PTR) обучаемого возвращается в учебный отдел АУЦ либо инструктором практического элемента, либо оценщиком практического элемента для проверки обеспечения выполнение всех требований к практическому обучению и гарантии соответствия этим требованиям. Если все требования выполнены, обучаемому выпускается сертификат от имени АУЦ, подтверждающий обучение на тип ВС в части практического элемента.

	Приложение 2 к приказу Министра индустрии и инфраструктурного развития Республики Казахстан от 31 июля 2019 года № 594
	Приложение 11 к Правилам определения уровня квалификации авиационного персонала
	Форма

Стандарт экзаменов первоначальной подготовки для специалистов по ТО ВС

Глава 1. Общие требования.

"1. Все экзамены в рамках первоначальной (базовой) профессиональной подготовки проводятся с применением вопросов с выбором правильного варианта ответа из нескольких и вопроса в виде очерка (essay), если это определено требованиями ниже.

Неправильные альтернативные ответы выглядят эквивалентно правдоподобно для любого, кто не знает предмет. Все альтернативные ответы связаны с вопросом и содержат подобный словарь, грамматическую конструкцию и одинаковую длину. В вопросах, содержащих цифровые значения, неправильные ответы соответствуют процедурным ошибкам, таким как использование неправильного значения (+ в сравнении с -) или с неправильными мерами измерения. Они не являются случайными числами.

2. Каждый из вопросов с выбором правильного варианта ответа из нескольких имеет три альтернативных варианта ответа, из которых только один правильный и кандидату отпускается время на каждый модуль, который базируется на среднем номинальном отрезке времени из расчета 75 секунд на каждый вопрос.

3. Каждый вопрос в виде очерка (essay) требует подготовки в написании ответа и кандидату отводится 20 минут для ответа на каждый вопрос.

4. Приемлемые вопросы для очерка (essay) подготовлены и оценены с использованием знаний программ Appendix I модулей 7А, 7В, 9А, 9В, 10 и 10RK.

5. Каждый вопрос имеет подготовленную для него модель ответа, которая также включается знание любых альтернативных ответов, которые соответствуют другим подразделам.

6. Модель ответа разбита на перечень важных пунктов, известных как ключевые пункты.

7. Проходная оценка по каждому модулю или под - модулю части с вопросами и выбором правильного варианта ответа составляет 75 %.

8. Проходная оценка для каждого вопроса в виде очерка (essay) составляет 75%, в которой ответ кандидатов включает 75% затребованных ключевых пунктов, определенных вопросом и содержать незначительные ошибки, относящиеся к любому ключевому пункту.

9. Если вопросы с выбором правильного варианта ответа, либо вопросы в виде очерка (essay) провалены, в последующем, необходимо пересдать то, что не сдано.

10. Несданный модуль пересдается не ранее чем через 90 дней, последующих за датой экзамена, который не сдан, за исключением случаев, когда АУЦ, обучающий специалистов по ТО ВС, одобренный в соответствии с Annex IV (Part-147) или правилами РК проводит курс повторно с учетом несданного предмета в каком-то определенном модуле, где несданный модуль пересдается не ранее чем через 30 дней.

11. Период времени, затребованный к базовым знаниям, применяется к каждому индивидуальному экзамену по модулю, за исключением тех (того) экзамена по модул, который пройден, как часть свидетельства другой категории, где свидетельство уже была выдано.

12. Максимальное число последовательных попыток пересдач для каждого модуля равно 3-м. Следующая сессия из трех попыток разрешается после прохождения 1-го года ожидания между сессиями.

13. Заявитель подтверждает в письменной форме АУЦ, обучающей специалистов по ТО ВС, которые проводят экзамен, о числе и количество попыток сдачи в течение последнего года и назвать организацию или авиационную власть, где эти попытки имели место. АУЦ, обучающий специалистов по ТО ВС, ответственны за проверку количества попыток в пределах установленного временного лимита.";

14. Количество вопросов на каждый модуль:

1) Модуль 1 - Математика:

категория А: 16 вопросов с выбором правильного варианта ответа из нескольких и без очерка (essay). Разрешенное время 20 минут;

категория B1: 32 вопроса с выбором правильного варианта ответа из нескольких и без очерка (essay). Разрешенное время 40 минут;

категория B2: 32 вопроса с выбором правильного варианта ответа из нескольких и без очерка (essay). Разрешенное время 40 минут;

категория B3: 32 вопроса с выбором правильного варианта ответа из нескольких и без очерка (essay). Разрешенное время 40 минут;

2) Модуль 2 - Физика:

категория А: 32 вопроса с выбором правильного варианта ответа из нескольких и без очерка (eassay). Разрешенное время 40 минут;

категория B1: 52 вопроса с выбором правильного варианта ответа из нескольких и без очерка (essay). Разрешенное время 65 минут;

категория B2: 52 вопроса с выбором правильного варианта ответа из нескольких и без очерка (essay). Разрешенное время 65 минут;

категория B3: 32 вопроса с выбором правильного варианта ответа из нескольких и без очерка (essay). Разрешенное время 35 минут;

3) Модуль 3 - Основы электротехники:

категория А: 20 вопросов с выбором правильного варианта ответа из нескольких и без очерка (essay). Разрешенное время 25 минут;

категория B3: 24 вопроса с выбором правильного варианта ответа из нескольких и без очерка (essay). Разрешенное время 30 минут;

4) Модуль 4- Основы электроники:

категория B1: 20 вопросов с выбором правильного варианта ответа из нескольких и без очерка (essay). Разрешенное время 25 минут;

категория B2: 40 вопросов с выбором правильного варианта ответа из нескольких и без очерка (essay). Разрешенное время 50 минут;

категория B3: 8 вопросов с выбором правильного варианта ответа из нескольких и без очерка (essay). Разрешенное время 10 минут;

5) Модуль 5 - Системы приборов цифровой техники/электроники:

категория B1.1 и В1.3: 40 вопросов с выбором правильного варианта ответа из нескольких и без очерка (essay). Разрешенное время 50 минут;

категория B1.2 и В1.4: 20 вопросов с выбором правильного варианта ответа из нескольких и без очерка (essay). Разрешенное время 25 минут;

категория B2: 72 вопроса с выбором правильного варианта ответа из нескольких и без очерка (essay). Разрешенное время 90 минут;

категория B3: 16 вопросов с выбором правильного варианта ответа из нескольких и без очерка (essay). Разрешенное время 20 минут;

6) Модуль 6 - Материалы и детали:

категория А: 52 вопроса с выбором правильного варианта ответа из нескольких и без очерка (essay). Разрешенное время 65 минут;

категория B1: 72 вопроса с выбором правильного варианта ответа из нескольких и без очерка (essay). Разрешенное время 90 минут;

категория B2: 60 вопросов с выбором правильного варианта ответа из нескольких и без очерка (essay). Разрешенное время 75 минут;

категория B3: 60 вопросов с выбором правильного варианта ответа из нескольких и без очерка (essay). Разрешенное время 75 минут;

7) Модуль 7А - Практики технического обслуживания:

категория А: 72 вопросов с выбором правильного варианта ответа из нескольких и 2 очерка (essay). Разрешенное время 40 минут плюc 40 минут;

категория B1: 80 вопросов с выбором правильного варианта ответа из нескольких и 2 очерка (essay). Разрешенное время 100 минут плюс 40 минут;

категория B2: 60 вопросов с выбором правильного варианта ответа из нескольких и 2 очерка (essay). Разрешенное время 75 минут плюс 40 минут;

8) Модуль 7B - Практики технического обслуживания:

категория B3: 60 вопросов с выбором правильного варианта ответа из нескольких и 2 очерка (essay). Разрешенное время 75 минут плюс 40 минут;

9) Модуль 8 - Базовая аэродинамика:

категория B2: 20 вопросов с выбором правильного варианта ответа из нескольких и без очерка (essay). Разрешенное время 25 минут;

категория B3: 20 вопросов с выбором правильного варианта ответа из нескольких и без очерка (essay). Разрешенное время 25 минут;.

10) Модуль 9A - Возможности человека, применительно к техническому обслуживанию ВС (для категорий А, В1, В2):

категория А: 20 вопросов с выбором правильного варианта ответа из нескольких и 1 очерк (essay). Разрешенное время 25 минут плюс 20 минут;

категория B1: 20 вопросов с выбором правильного варианта ответа из нескольких и 1очерк (essay). Разрешенное время 25 минут плюс 20 минут;

категория B2: 20 вопросов с выбором правильного варианта ответа из нескольких и 1 очерк (essay). Разрешенное время 25 минут плюс 20 минут;

11) Модуль 9B - Возможности человека, применительно к техническому обслуживанию ВС (для категории В3):

категория B3: 16 вопросов с выбором правильного варианта ответа из нескольких и 1 очерк (essay). Разрешенное время 20 минут плюс 20 минут;

12) Модуль 10 - Авиационное законодательство:

категория А: 32 вопроса с выбором правильного варианта ответа из нескольких и 1 очерк (essay). Разрешенное время 40 минут плюс 20 минут;

категория B1: 40 вопросов с выбором правильного варианта ответа из нескольких и 1 очерк (essay). Разрешенное время 50 минут плюс 20 минут;

категория B2: 40 вопросов с выбором правильного варианта ответа из нескольких и 1 очерк (essay). Разрешенное время 50 минут плюс 20 минут;

категория B3: 32 вопроса с выбором правильного варианта ответа из нескольких и 1очерк (essay). Разрешенное время 40 минут плюс 20 минут;

13) Модуль 10RK - Казахстанское и международное авиационное законодательство:

Категория А: 32 вопроса с выбором правильного варианта ответа из нескольких и 1 очерк (essay). Разрешенное время 40 минут плюс 20 минут;

Категория B1: 40 вопросов с выбором правильного варианта ответа из нескольких и 1 очерк (essay). Разрешенное время 50 минут плюс 20 минут;

Категория B2: 40 вопросов с выбором правильного варианта ответа из нескольких и 1 очерк (essay). Разрешенное время 50 минут плюс 20 минут;

Категория B3: 32 вопроса с выбором правильного варианта ответа из нескольких и 1очерк (essay). Разрешенное время 40 минут плюс 20 минут;

14) Модуль 11A - Самолеты с газотурбинными двигателями - аэродинамика, структура и системы:

категория А: 108 вопросов с выбором правильного варианта ответа из нескольких и без очерка (essay). Разрешенное время 135 минут;

категория B1: 140 вопросов с выбором правильного варианта ответа из нескольких и без очерка (essay). Разрешенное время 175 минут;

15) Модуль 11B - Самолеты с поршневыми двигателями - аэродинамика, структура и системы (для категорий А2 и В1.2):

категория А: 72 вопроса с выбором правильного варианта ответа из нескольких и без очерка (essay). Разрешенное время 90 минут;

категория B1: 100 вопросов с выбором правильного варианта ответа из нескольких и без очерка (essay). Разрешенное время 125 минут.

16) Модуль 11С - Самолеты с поршневыми двигателями - аэродинамика, структура и системы (для категории В3):

17) Модуль 12- Вертолеты - аэродинамика, структура и системы:

категория А: 100 вопросов с выбором правильного варианта ответа из нескольких и без очерка (essay). Разрешенное время 125 минут;

категория B1: 128 вопросов с выбором правильного варианта ответа из нескольких и без очерка (essay). Разрешенное время 160 минут;

18) Модуль 13- Воздушные суда - аэродинамика, структура и системы:

категория B2: 180 вопросов с выбором правильного варианта ответа из нескольких и без очерка (essay). Разрешенное время 225 минут. Вопросы и разрешенное время могут быть разделены в два экзамена, если требуется;

19) Модуль 14 - Силовая установка:

категория B2: 24 вопроса с выбором правильного варианта ответа из нескольких и без очерка (essay). Разрешенное время 30 минут;

20) Модуль 15 - Газотурбинный двигатель:

категория А: 60 вопросов с выбором правильного варианта ответа из нескольких и без очерка (essay). Разрешенное время 75 минут;

категория B1: 92 вопроса с выбором правильного варианта ответа из нескольких и без очерка (essay). Разрешенное время 115 минут;

21) Модуль 16 - Поршневой двигатель:

категория B3: 68 вопросов с выбором правильного варианта ответа из нескольких и без очерка (essay). Разрешенное время 80 минут;

22) Модуль 17А - Воздушный винт (для категорий А и В1):

23) Модуль 17В - Воздушный винт (для категории В3):

категория B3: 28 вопросов с выбором правильного варианта ответа из нескольких и без очерка (essay). Разрешенное время 30 минут.

	Приложение 3 к приказу Министра индустрии и инфраструктурного развития Республики Казахстан от 31 июля 2019 года № 594
	Приложение 12 к Правилам определения уровня квалификации авиационного персонала
	Форма

Стандарт проведения экзаменов на тип ВС - практическая стажировка для специалистов ТО ВС.

Глава 1. Общие требования

Квалификационное оценивание на тип ВС состоит из теоретического экзамена, практического оценки, практическое оценка не применимы к рейтингам категории "С".

1. Теоретические экзамены соответствуют следующим требованиям:

1) проводятся в АУЦ, сертифицированных уполномоченной организацией в соответствии с требованиями приказа исполняющего обязанности Министра по инвестициям и развитию Республики Казахстан от 6 февраля 2015 года № 115 "Об утверждении Правил сертификации и выдачи сертификата авиационного учебного центра гражданской авиации" (зарегистрированный в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов № 10486), или при проведении в других учебных организациях - признанных уполномоченной организацией;

2) соответствуют стандартам, за исключением разрешенного описанногов подпункте 3 ниже:

с соответствующими элементами, определенными в обязательной части приемлемых данных, установленных уполномоченной организацией или, если таких элементов нет, стандартом, описанных в настоящем Приложении;

по стандарту проведения экзаменов настоящих Правил.

3) в случае категории "С", для специалистов, квалифицированных по академическому техническому образованию, первое соответствующее теоретическое обучение на тип ВС получается по уровню категорий "В1" или "В2";

4) начинаются и завершаются в пределах 3-х летнего периода, предшествующих заявлению на внесение рейтинга в свидетельство специалиста по ТО ВС.

Примечание. Началом 3 - летнего периода считается начало изучения теоретического элемента или практической стажировки в зависимости от того, что начато раньше, окончание - дата оценки практического элемента или дата подписания супервайзером практической стажировки последней освоенной задачи программы практической стажировки, одобренной к проведению авиационной властью той страны, которая выдала свидетельство.

2. Практическое оценка соответствует следующим требованиям:

1) проведена в АУЦ сертифицированным уполномоченной организацией в соответствии с требованиями Правил сертификации и выдачи сертификата авиационного учебного центра гражданской авиации, или при проведении в других организациях - одобренных к проведению практического обучению и оценки уполномоченной организации;

2) соответствуют стандартам за исключением разрешенного обучения отличиям, описанного в пункте "с" ниже:

по стандарту проведения экзаменов настоящих Правил.

3) включают наличие отмеченных пунктов, соответствующих деятельности по ТО ВС (отмеченных знаком "Х"), относящихся к типу ВС;

4) включают демонстрацию использования оборудования, компонентов, тренажеров, других устройств, используемых при обучении на тип ВС;

5) начинаются и завершаются в пределах 3-х летнего периода, предшествующих заявлению на внесение рейтинга в свидетельство специалиста по ТО ВС.

Примечание. Началом 3-х летнего периода считается начало изучения теоретического элемента или практической стажировки в зависимости от того, что начато раньше, окончание - дата оценки практического элемента или дата подписания супервайзером практической стажировки последней освоенной задачи программы практической стажировки, одобренной к проведению авиационной властью той страны, которая выдала свидетельство.

Глава 2. Стандарт экзаменов на тип ВС и оценка

Стандарт экзамена теоретического элемента

По завершению этапа теоретического элемента, проводится письменный экзамен, который заключается в следующем:

1) формат экзамена включает в себя вопросы с выбором правильного варианта ответа из нескольких. Каждый вопрос имеет 3 альтернативных ответа, в котором только один имеет правильный ответ. Общее время экзамена базируется на общем числе вопросов и время для ответов в среднем рассчитывается из расчета 90 секунд на вопрос;

2) неправильные альтернативные ответы выглядят правдоподобно для любого, кто не знает предмет. Все альтернативные ответы очевидны к вопросу и иметь одинаковый словарь, грамматическую конструкцию и длину;

3) в вопросах, содержащих цифровые значения, неправильные ответы соответствуют процедурным ошибкам, таким как использование неправильного значения (+ в сравнении с -) или неправильные меры измерения. Они не являются случайными числами;

4) уровень экзамена для каждого раздела (Chapters) (*) один из определенных в пункте 2 "Уровни обучения на тип ВС2. Однако, является приемлемым использование ограниченного числа вопросов самого низкого уровня.

5) экзамены проводятся с закрытой книгой. Никакой справочный материал не допускается. Исключение будет сделано для тех экзаменов, где кандидаты "В1" или "В2" будут интерпретировать техническую документацию.

Число вопросов соответствует как минимум 1 вопрос на час преподавания. Число вопросов на каждый раздел и уровень пропорциональны к:

фактическим часам обучения, потраченным на обучение в этом разделе и уровню обучения;

целям изучения, как приведено в учебном плане курса (TNA).

Уполномоченная организация будет оценивать количество и уровень вопросов при одобрении курса;

6) минимальный проходной балл на экзамене составляет 75 %. Там, где экзамен обучения на тип ВС разделяется на несколько экзаменов, каждый экзамен сдан с оценкой не менее 75%. С целью возможности достичь отметки именно 75%, число вопросов в экзамене кратно 4-м;

7) конец фазы экзаменов не используется как часть финального экзамена до тех пор, пока экзамены не будут соответствовать нужному количеству требуемых вопросов и их уровню.

Глава 3. Стандарт оценки практического элемента

После того, как практической элемент обучения на тип ВС завершен, выполняется оценка, которая соответствует следующему требованиям:

оценка исполнена аттестующим специалистом (оценщиком) соответствующе квалифицированным, назначенным;

оценка оценивает знания и умения обучаемого.

Типы экзаменов:

Экзамен проводится оценщиком в АУЦ сертифицированном уполномоченной организацией.

Экзамен проводится устным, письменным методом или базируется на практической оценке или их комбинации, при этом он соответствует следующим требованиям:

вопросы устного экзамена требуют подробного разъяснения ответа;

вопросы письменного экзамена проводятся в виде изложения (essay) или с вопросами выбором правильного варианта ответа из нескольких;

практическая оценка показывает компетенцию специалиста в исполнении задачи;

вопросы по образцу раздела (Chapters) (**), взяты из параграфа 3 плана курса (Sillabus) / экзамена на указанном уровне;

неправильные альтернативные ответы выглядят правдоподобно для любого, кто не знает предмет. Все альтернативные ответы очевидны к вопросу и имеют одинаковый словарь, грамматическую конструкцию и длину;

в вопросах, содержащих цифровые значения, неправильные ответы соответствуют процедурным ошибкам, таким как использование неправильного значения (+ в сравнении с -) или неправильные меры измерения. Они не являются случайными числами.

Экзамены гарантируют, что обучаемым достигнуты следующие цели:

изучены ВС и его системы;

гарантировано безопасное исполнение ТО, инспекций и плановых работ в соответствии с руководством по ТО ВС и, по мере необходимости, с другими соответствующими инструкциями и задачами на ВС того или иного типа, даны примеры поиска отказа и неисправности, ремонта, регулировок, замен, оснастки и функциональных проверок, таких как запуск и опробование двигателя, если требуется;

корректно использование технической литературы и документации ВС. Корректно использование специализированного / специального инструмента и тестового оборудования, выполнение снятия и замены компонентов и модулей специального типа, включая ТО при эксплуатации ВС.

Следующие условия применяют к экзаменам:

максимальное число последовательных попыток равно 3-м. Следующая сессия из 3-х попыток проводится после прохождения 1-го года между сессиями;

период ожидания равен 30 дням и требуется после первой провальной попытки в пределах одной сессии, затем потребуется период ожидания в 60 дней после второй провальной попытки.

Заявитель подтверждает письменно и уведомляет оценщика, который принимает экзамен, о количестве и датах попыток за последний год и где именно такие попытки имели место.

Экзамен на тип ВС проводится, включая требуемый практический элемент в пределах 3-х лет, предшествующих заявлению для внесения рейтинга в свидетельство специалиста по ТО ВС.

Примечание. Началом 3-летнего периода считается начало изучения теоретического элемента или практической стажировки в зависимости от того, что начато раньше, окончание - дата оценки практического элемента или дата подписания супервайзером практической стажировки последней освоенной задачи программы практической стажировки, одобренной авиационной властью той страны, которая выдала свидетельство (лицензию).

Экзамен на тип ВС провидится как минимум с одним экзаменатором. Экзаменатор (экзаменаторы) не вовлекается в обучение заявителя.

Написанный и подписанный отчет подготавливается экзаменатором (экзаменаторами) с информацией о результате экзамена (прошел или не прошел).

Практическая стажировка.

Практическая стажировка (OJT) проводится под контролем организации по ТО ВС, соответственно одобренной к техническому обслуживанию определенного типа ВС и двигателя и оценивается аттестующим специалистом (оценщиком), соответствующе квалифицированным, назначенным.

Практическая стажировка начинается и завершается в пределах 3-х лет, предшествующих заявлению для внесения рейтинга типа ВС в свидетельство специалиста по ТО ВС.

Примечание. Началом 3-летнего периода считается начало изучения теоретического элемента или практической стажировки в зависимости от того, что начато раньше, окончание - дата оценки практического элемента или дата подписания супервайзером практической стажировки последней освоенной задачи программы практической стажировки, одобренной авиационной властью той страны, которая выдала свидетельство (лицензию).

1) цели:

целью практической стажировки является получение требуемой компетенции и опыта в исполнении безопасного ТО ВС;

2) содержание

Практическая стажировка должна включать задачи, которые приемлемы уполномоченной организацией.

Задачи OJT, затребованные к завершению, приемлемы как к ВС, так и его системам, в том числе к вводу технических данных, требуемых для завершения задачи. Простые задачи включаются в OJT, другие более сложные задачи по ТО включаются, при необходимости, и выполняются на ВС данного типа.

Каждая задача подписывается обучаемым и назначенным супервайзером.

Перечисленные задачи ссылаются на актуальные рабочие карты, рабочие листы.

Окончательная оценка завершенного OJT является обязательной и оценена аттестующим специалистом (оценщиком).

Следующие данные записаны в рабочих листах OJT / журнала:

1) ФИО обучаемого;

2) дата рождения;

3) одобренная организация по ТО ВС;

4) расположение;

5) имя супервайзера (ов) и оценщика, включая номер свидетельства, если применимо;

6) дата завершения задачи;

7) описание задачи и рабочая карта/ заказ на работу, журнал.

8) тип ВС и регистрационный номер ВС

9) применимый рейтинг к ВС.

В порядке содействия проверке компетентными властями, демонстрация OJT состоят из детализированных рабочих листов / журналов и отчета о соответствии, демонстрирующего соответствие OJT требованиям этой части.

До 50% стандартных задач осваивается до начала обучения на тип ВС, другие 50% задач, применимых к конкретному типу ВС, осваиваются после завершения обучения на тип ВС.

Глава 4. Стандарт экзаменов по курсам переподготовки и поддержания профессионального уровня для специалистов ТО ВС.

1. Все экзамены курсов переподготовки и поддержание профессионального уровня, которые требуют экзамена, проводится с применением вопросов и выбором правильного варианта ответа из нескольких с использованием электронных программ или в письменной форме.

2. Неправильные альтернативы ответы выглядят эквивалентно правда подобно для любого, кто не знает предмет. Все альтернативные ответы очевидны к вопросу и содержат подобный словарь, грамматические конструкции и одинаковую длину. В вопросах, содержащих цифровые значения, неправильные ответы соответствуют процедурным ошибкам, таким как использование неправильного значения (+ в сравнении с -) или с неправильными мерами измерения.

Они не являются случайными числами.

3. Каждый из вопросов с выбором правильного варианта ответа из нескольких иметь от 2-х альтернативных варианта ответа, из которых только один правильный и кандидату отпущено время на каждый модуль, которое базируется на среднем номинальном отрезке времени из расчета 90 секунд на каждый вопрос.

4. Каждый вопрос имеет подготовленную для него модель ответа.

5. Проходная оценка по каждому курсу с вопросами и выбором правильного варианта ответа составляет 75%.

	Приложение 4 к приказу Министра индустрии и инфраструктурного развития Республики Казахстан от 31 июля 2019 года № 594
	Приложение 13 к Правилам определения уровня квалификации авиационного персонала

                              Уполномоченная организация
                              _________________
                              от _
                              (фамилия, имя отчество (при наличии)
                              __________________
                                    (специальность)

Апелляционное заявление

С результатами оценки (тестирование/практические умения и навыки), (нужное подчеркнуть) не согласен по причине:

_________________________________________________________________

В этой связи, прошу Вас рассмотреть мое заявление на заседании комиссии и принять решение по данному вопросу.

Дата

Подпись Кандидата

	Приложение 5 к приказу Министра индустрии и инфраструктурного развития Республики Казахстан от 31 июля 2019 года № 594
	Приложение 14 к Правилам определения уровня квалификации авиационного персонала
	Форма

Представление
для диспетчеров и операторов
обслуживания воздушного движения
в __________________________________
(название уполномоченной организации)

      на ____________________________________________________________
                                    (цель)
Ф.И.О______________________________________________________________
Дата рождения_______________________________________________________
Занимаемая должность________________________________________________
Место работы _______________________________________________________
Свидетельство:__________________________________№__________________
выдано_____________________________________________________________
                        (кем, дата, )
действительно до "___"_____________ ____ г.
Общее образование_____________________________________________________
(что закончил, период обучения, наименование учебного учреждения полностью)
Специальное образование ________________________________________________
(что закончил, период обучения, наименование учебного учреждения полностью)
Прохождение КПП (КПК)_____________________________________________
                        (где, период и цель обучения)
Тренажерная подготовка проведена в объеме ______ часов с общей оценкой
______________________
Инструктор ______________________________"______" ______________20__г.
                  (ФИО, подпись)
Заключение ВЛЭК: признан годным к работе диспетчером до
"______"___________________20__г.
Наличие допуска к работе _____________________________________________
                  (наименование пункта ОВД, к инструкторской работе, )
Наличие нарушений правил ОВД _________________________________
___________________________________________________________________
                  (дата, характер, принятые меры)
Краткая характеристика
Вывод:_____________________________Экзаменатор________________________
      (подпись, Ф.И.О. (при наличии))       "______"________________ 20___г.М.П.

	Приложение 6 к приказу Министра индустрии и инфраструктурного развития Республики Казахстан от 31 июля 2019 года № 594
	Приложение 17 к Правилам определения уровня квалификации авиационного персонала

Examiner (assessor) authorization
Назначение экзаменатором (оценщиком)

The Aviation Administration Republic of Kazakhstan hereby authorizes.
Авиационная Администрация Республики Казахстан назначает.

Last, First name:

Имя Фамилия ________________________________________________________

License number:

Номер свидетельство __________________________________________________

Home address: _______________________________________________________

Aircraft Type

Тип воздушного судна ________________________________________________

As A Senior Examiner

Старшим экзаменатором ______________________________________________

As a Type Rating Examiner

Экзаменатором по типу ВС ___________________________________________

Authorization number is: KZ/TRE/0XX

Номер назначения

This authorization entitles the holder:

Держатель этого назначения уполномочен:

1) to conduct Proficiency Checks in accordance with ICAO Annexes 1 - 6/проводит проверки летных умений в соответствии с требованиями Приложений ИКАО 1-6;

2) to conduct Skill Tests in accordance with ICAO Annexes 1 - 6 / проводить проверки квалификации в соответствии с требованиями Приложений ИКАО 1 - 6;

3) to supervise Examiner Authorization/ осуществлять надзор выполняемых экзаменаторами проверок;

4) re - authorization acceptance tests/проводить тест на продление срока действия экзаменатора.

This authorization is valid until:___________________

Назначение действительно: _____________________

Date of issue / Дата выдачи:

Official person civil aviation authority

Должностное лицо уполномоченной организации.

	Приложение 7 к приказу Министра индустрии и инфраструктурного развития Республики Казахстан от 31 июля 2019 года № 594
	Приложение 19 к Правилам определения уровня квалификации авиационного персонала

Руководство по составлению расписания, проведения проверки, уровня подготовки и тестирования квалификации членов летных экипажей.

Таблица 1. Содержание экзамена по практическим умениям допуска к полетам по ППП (самолет) пилотов.

Использование карт контрольных проверок (check list), применение летного мастерства (airmanship), анти - и противо - обледенительные процедуры и принципы контроля факторов угрозы и ошибок применяются во всех частях.

Часть 1 - Подготовка к полету и вылет.
1.1	Работа с РЛЭ (или аналогичным руководством), особенно расчет параметров полета, массы и центровки
1.2	Работа с документами обслуживания воздушного движения, прогнозом погоды
1.3	Подготовка АТS плана полета, IFR плана и журнала полета
1.4	Осмотр перед полетом
1.5	Метеоминимумы
1.6	Выруливание на взлет
1.7	Предполетный брифинг. Взлет
1.8***	Переход к полету по приборам
1.9***	Инструментальные процедуры при вылете, установка высотомера
1.10***	Согласование вопросов связи с пунктом АТS, процедуры радиосвязи
Часть 2 - Общее пилотирование***
2.1	Управление самолетом исключительно по приборам, включая горизонтальный полет на разных скоростях, триммирование ВС
2.2	Развороты с набором высоты и снижением со стандартным разворотом (Rate 1 turn)
2.3	Выход из необычных положений (unusual attitude), включая виражи с постоянным креном 45° и крутые виражи при снижении
2.4*	Восстановление из сваливания в горизонтальном полете, виражах с подъемом и снижением и полете в посадочной конфигурации - только для самолетов
2.5	Режим "ограниченной панели": устойчивый набор и снижение, стандартные развороты на заданной высоте с выходом на запланированный курс, восстановление из необычных положений (unusual attitude) - только для самолетов
Часть 3 - Процедуры IFR на маршруте***
3.1	Слежение за линией пути, включая ее захват, например с использованием электронных навигационных систем NDB, VOR, RNAV
3.2	Использование радиотехнических средств
3.3	Горизонтальный полет, управление курсом, высотой и скоростью, установка мощности, техника триммирования
3.4	Установка высотомера
3.5	Оценка времени полета и расчетного времени прибытия (ETAs) (если потребуется, ожидание на маршруте (en-route holding))
3.5	Наблюдение за ходом полета, ведение журнала полета, контроль использования топлива, управлением системами ВС
3.7	Процедуры защиты от обледенения, смоделированные, если необходимо
3.8	Связь с АТS - согласование, процедуры радиосвязи
Часть 4 - Процедуры точного захода на посадку***
4.1	Установка и проверка средств навигации, идентификация оборудования
4.2	Процедуры прибытия, проверка высотомера
4.3	Переговоры при заходе на посадку и приземлении, включая проверки при снижении, заходе на посадку и приземлении.
4.4**	Процедура ожидания (Holding procedure)
4.5	Соответствие с установленной процедурой захода на посадку
4.6	Оценка времени захода на посадку
4.7	Управление курсом, высотой и скоростью (стабилизированная посадка)
4.8**	Уход на второй круг
4.9**	Процедура повторного захода на посадку и посадки
4.10	Связь с АТS - согласование, процедуры радиосвязи
Часть 5 - Процедуры неточного захода на посадку***
5.1	Установка и проверка средств навигации, идентификация оборудования
5.2	Процедуры прибытия, проверка высотомера
5.3	Переговоры при заходе на посадку и приземлении, включая проверки при снижении, заходе на посадку и приземлении.
5.4**	Процедура ожидания (Holding procedure)
5.5	Соответствие с установленной процедурой захода на посадку
5.6	Оценка времени захода на посадку
5.7	Управление курсом по высоте и скорости (стабилизированная посадка)
5.8**	Уход на второй круг
5.9**	Процедура повторного захода на посадку и приземления
5.10	Связь с АТS - согласование, процедуры радиосвязи
Часть 6 - Полет, когда один из двигателей находится в нерабочем состоянии (только для многодвигательных самолетов) ***
6.1	Имитация отказа двигателя после взлета или при уходе на второй круг
6.2	Заход на посадку, уход на второй круг и повторный заход на посадку в условиях отказа одного двигателя
6.3	Заход на посадку и приземление при отказе одного двигателя
6.4	Связь с АТS - согласование, процедуры радиосвязи

Примечание:

* Может быть выполнено на тренажерах FFS, FTD 1/2/3 или FNPT II.

** Может быть выполнено, либо в части 4, либо в части 5.

***Должно быть выполнено при ориентировании только по приборам.

Таблица 2. Содержание квалификационной проверки/ Экзамена по практическим умениям

Самолеты с экипажем, состоящим из 1 пилота(SPA), кроме сложных самолетов с повышенными летными характеристиками	Практическое обучение				Квалификационная проверка/по практическим умениям
Маневры, процедуры				Инициалы инструктора, который провел курс обучения	Проверено на	Инициалы экзаменатора, принявшего экзамена
Маневры, процедуры	Тренажер "FTD"	Тренажер "FFS"	A	Инициалы инструктора, который провел курс обучения	Тренажер "FFS” A	Инициалы экзаменатора, принявшего экзамена
ЧАСТЬ 1
1 1.1. Предполетная подготовка, документация, масса и центровка, метеоусловия, брифинг (NOTAM)
1.2. Предполетные проверки
1.2.1 Наружные	P#		P
1.2.2 Внутренние			P		M
1.3. Запуск двигателя: Нормальные неисправности.	P--->	---->	---->		M
1.4. Выруливание на взлет		P--->	---->		M
1.5. Проверки перед вылетом: Опробование двигателя (Enginerun - up)	P--->	---->	---->		M
1.6. Взлет: Нормальный, с установкой закрылков согласно РЛЭ, Боковой ветер (если позволяют условия)		P--->	---->		M
1.7. Набор высоты: выдерживание скоростей Vx/Vy, выход на курс, выравнивание		P--->	---->		M
1.8. Связь с АТS - согласование, процедуры радиосвязи
ЧАСТЬ 2
2. Летная работа (визуальные метеоусловия - VMC) 2.1. Прямой и горизонтальный полет при различных скоростях, включая полет при критически малой скорости с использованием и без использования закрылок (включая полет на скорости Vmcaкогда применимо)		P--->	---->
2.2. Крутые виражи (360° влево и вправо с креном 45°)		P--->	---->		M
2.3. Сваливание и вывод из него: 1) Сваливание на "чистом" крыле; 2) подход к сваливанию в вираже со снижением с креном, в конфигурации самолета и двигателя при заходе на посадку (approach configuration); 3) подход к сваливанию при посадочной конфигурации самолета и двигателя (landing configuration); 4) подход к срыву, на вираже в наборе с убранными закрылками и режиме работы двигателя “climb power” (только для одномоторного самолета)		P--->	---->		M
2.4. Выполнение полета с помощью автопилота и пилотажного командного прибора (может быть выполнено в части 3) если возможно.		P--->	---->		M
2.5. Связь с АТS- согласование, процедуры радиосвязи
ЧАСТЬ 3А
3А Работа по маршруту по правилам визуальных полетов ПВП (см. В.5.3 и В.5.4) 3А.1. План полета, "слепое счисление пути" (dead reckoning), чтение карт.
3A.2 Выдерживание высоты, курса и скорости
3A.3 Ориентация, контроль времени и пересмотр расчетного времени прибытия (ETAs)
3A.4 Использование радионавигационных средств (если это применимо)
3A.5 Менеджмент в полете (журнал полета, в том числе плановые проверки, в т.ч. топлива, систем и обледенения)
3А.7. Связь с АТS - согласование, процедуры радиосвязи
ЧАСТЬ 3Б
3Б Полет по приборам 3Б.1* Вылет по IFR		P--->	--->		M
3Б.2* IFR по маршруту		P--->	--->		M
3Б.3* Процедуры по маршруту		P--->	--->		M
3Б.4* Заход по ILS до DH/A 200 футов (60м) или до минимума процедуры (может быть использован автопилот для захвата глиссады)		P--->	--->		M
3Б.5* Неточный заход на посадку до MDH/A (минимальной высоты снижения) и MAP (точки ухода на второй круг)		P--->	--->		M
3Б.6* Летные упражнения, в том числе с имитацией отказа компаса и авиагоризонта: развороты с rate 1 turn, восстановление из сложных положений (recoveries from unusual attitudes)	P--->	--->	--->		M
3Б.7* Отказ курсового или глиссадного маяка	P--->	--->	--->
3Б.8. Связь с АТS - согласование, процедуры радиосвязи.
ЧАСТЬ 4
4. Прибытие и посадка. 4.1. Аэродромные процедуры по прибытию.		P--->	--->		M
4.2. Нормальная посадка.		P--->	--->		M
4.3. Посадка без закрылок		P--->	--->		M
4.4. Посадка при боковом ветре (при подходящих условиях)		P--->	--->
4.5. Подход и посадка в режиме малого газа с высоты до 2000 футов над полосой (только для одномоторных самолетов)		P--->	--->
4.6. Уход на второй круг с минимальной высоты		P--->	--->		M
4.7.Уход на второй круг в ночных условиях (если возможно)	P--->	--->	--->
4.8. Связь с АТS - согласование, процедуры радиосвязи.
ЧАСТЬ 5
5. Нештатные и аварийные процедуры (пункты этой части могут быть объединены с пунктами частей 1 - 4). 5.1. Прерванный взлет на разумной скорости		P--->	--->		M
5.2 Имитация отказа двигателя после взлета (только для одномоторных самолетов)			P		M
5.3. Имитация вынужденной посадки на холостом ходу (только для одномоторных самолетов)			P		M
5.4. Имитированные чрезвычайные ситуации: 1) огонь и дым в полете; 2) сбои системы, в зависимости от обстоятельств.	P--->	--->	--->
5.5. Выключение двигателя и его повторный запуск (только для проверки летных умений на многодвигательных самолетах), если выполняется в самолете, то на безопасной высоте	P--->	--->	--->
5.6. Связь с АТS - согласование, процедуры радиосвязи.
ЧАСТЬ 6
6. Имитация полета с асимметричной тягой. 6.1.* (Эта часть может быть скомбинирована с частями 1 - 5). Имитация отказа двигателя при взлете (на безопасной высоте, если она проводится не на тренажерах FFS или FNPTII)	P---->	---->	---->X		M
6.2.* Заход на посадку и уход на второй круг с асимметричной тягой	P--->	--->	--->		M
6.3.* Заход на посадку и посадка с полной остановкой с асимметричной тягой	P--->	--->	--->		M
6.4. Связь с ATS - согласование, процедуры радиосвязи.

Таблица 3. Содержание экзамена по практическим умениям для выдачи CPL(A)

Карты контрольных проверок самолета, летное мастерство, управление самолетом с помощью внешних визуальных ориентиров, анти - и противно- обледенительные процедуры и принципы контроля факторов угрозы и ошибок применяются во всех частях.
ЧАСТЬ 1 — ПОДГОТОВКА К ПОЛЕТУ И ВЫЛЕТ
1.1	Предполетная подготовка, включая: планирование полета, изучение документации, оценка массы и центровки, получение сведений о погоде, обзор сообщений для пилотов (NOTAM)
1.2	Осмотр и обслуживание самолета
1.3	Выруливание и взлет
1.4	Анализ летных характеристик и триммирование
1.5	Оценка аэродрома и схем движения
1.6	Процедура вылета, установка высотомера, обзор окружающего пространства для предупреждения столкновений
1.7	Связь с АТS - согласование, процедуры радиосвязи
ЧАСТЬ 2 ОСНОВНОЕ ПИЛОТИРОВАНИЕ
2.1	Управление самолетом с помощью внешних визуальных ориентиров, в том числе движение по прямой, на заданной высоте, набор, снижение, наблюдение
2.2	Полет на критически низких скоростях, включая распознавание и выход из ситуации начального и развившегося сваливания
2.3	Виражи, включая развороты в посадочной ситуации. Крутые виражи с углом крена 45°
2.4	Полеты на критически высоких скоростях, включая распознавание и выход из спирального пикирования
2.5	Полет исключительно по приборам, включая: а) горизонтальный полет, крейсерский режим полета, контроль курса, высоты и скорости; б) виражи в наборе и снижении с углом крена 10°-30°; в) выход из нестандартных положений (recoveries from unusual attitudes); г) режим "ограниченной панели".
2.6	Связь с АТS - согласование, процедуры радиосвязи
ЧАСТЬ 3 ПРОЦЕДУРЫ НА МАРШРУТЕ
3.1	Управление самолетом с помощью внешних визуальных ориентиров, в том числе определение дальности и продолжительности полета в крейсерском режиме.
3.2	Ориентация, чтение карты
3.3	Управление высотой, скоростью, курсом, наблюдение
3.4	Настройка высотомера, связь с АТS - согласование, процедуры радиосвязи
3.5	Наблюдение за ходом полета, ведение полетного журнала, контроль расхода топлива, оценка отклонений от маршрута и воссоздание правильного направления полета
3.6	Наблюдение за погодными условиями, оценка тенденций, планирование отклонений от линии заданного пути (track)
3.7	Слежение за направлением маршрута, позиционирование (с помощью навигационных систем NDB или VOR), идентификация оборудования (полет по приборам), осуществление плана ухода на запасной аэродром (визуальный полет)
ЧАСТЬ 4 - ПРОЦЕДУРЫ ЗАХОДА НА ПОСАДКУ И ПОСАДКИ
4.1	Процедуры прибытия, установка высотомера, проверки, наблюдение
4.2	Связь с АТS - согласование, процедуры радиосвязи
4.3	Уход на второй круг с низкой высоты
4.4	Нормальная посадка, посадка с боковым ветром (при подходящих условиях)
4.5	Посадка с коротким пробегом
4.6	Заход и посадка на малом газе (только для одномоторных самолетов)
4.7	Посадка без использования закрылков
4.8	Послеполетные действия
ЧАСТЬ 5 НЕНОРМАЛЬНЫЕ И АВАРИЙНЫЕ ПРОЦЕДУРЫ
Эта часть может быть объединена с частями 1 - 4
5.1	Имитация отказа двигателя после взлета (на безопасной высоте), пожарные учения
5.2	Сбои в работе оборудования, включая неполадки альтернативного механизма выпуска шасси, неисправности в электрической и тормозной системах
5.3	Имитация вынужденной посадки
5.4	Связь с АТS - согласование, процедуры радиосвязи
5.5	Устные вопросы
ЧАСТЬ 6 - ИМИТАЦИЯ АСИММЕТРИЧНОГО ПОЛЕТА И ДРУГИЕ ПРОВЕРКИ, СООТВЕТСТВУЮЩИЕ КЛАССУ ИЛИ ТИПУ
Эта часть может быть объединена с частями 1 - 5
6.1	Имитация отказа двигателя во время взлета (на безопасной высоте, если не проводить на тренажере "FFS")
6.2	Асимметричный заход на посадку и уход на второй круг
6.3	Асимметричный заход и посадки с полной остановкой
6.4	Остановка и повторный запуск двигателя
6.5	Связь с АТS - согласование, процедуры радиосвязи, летное мастерство
6.6	По усмотрению FE - любые другие положения летной проверки, соответствующие классу или типу, если это применимо: а) системы самолета, включая обращение с автопилотом; б) эксплуатация системы наддува; в) использование анти - и противо - обледенительной системы.
6.7	Устные вопросы

Примечание. Пояснения к Руководству по составлению расписания, проведения проверки, уровня подготовки и тестирования квалификации членов летных экипажей приведено в приложении.

Приложение
к Руководству по составлению
расписания, проведения
проверки, уровня подготовки
и тестирования квалификации
членов летных экипажей.

Пояснения к Руководству по составлению расписания, проведения проверки, уровня подготовки и тестирования квалификации членов летных экипажей.

Глава 1. Общие положения

1. Кандидат проходит весь необходимый инструктаж в соответствии с программой теста/проверки. Экзаменатор удостоверяется, что кандидат готов к прохождению теста, проверяет, что кандидат прошел все практические занятия, а задания на тренировку подписаны инструктором.

2. Вопросы, которые прорабатываются в ходе теста/проверки, даются в соответствующих документах (License Skill Tests/Proficiency Checks LSC/LPCMPA&SP). Возможно использование нескольких сценариев для проведения тестов/проверок. При этом экзаменатор выбирает один из этих сценариев. Разрешается использование тренажеров при условии их соответствия всем требованиям и наличия разрешения на их использование от соответствующего органа.

3. Экзаменатор проводит летное тестирование таким образом, чтобы оно соответствовало требованиям уполномоченной организации, а также обеспечивало у каждого кандидата достаточное время на подготовку и на проведение всех маневров, прописанных в данном тесте.

4. Уполномоченная организация требует, чтобы теоретические знания были проверены с помощью заполнения вопросников с несколькими вариантами ответа или же другими подходящими способами. Там, где вопросники с несколькими вариантами ответа не используются, используется иной подходящий способ оценки знаний пилота, с фиксацией в письменной (электронной) форме.

Глава 2. Проведение теста/проверки

5. Пункты, отмеченные буквой "М" (mandatory - обязательные) содержат требования к минимальному объему знаний, подлежащему тестированию. Экзаменатор, по своему усмотрению выбирает дополнительные вопросы из области "практической тренировки".

6. При выполнении теста LST/LPC допускается 2 (две) попытки в случае выявления несущественных ошибок. В этом случае кандидат проходит все остальные задачи тестового полета, и лишь после этого ему предоставляется возможность выполнить какую-либо задачу повторно, если осталось время.

При проведении проверки/теста на воздушном судне завершение выполнения всех задач с первого раза невозможно из-за сложностей, связанных с диспетчерским сопровождением или каких-либо других внешних факторов.

Неспособность прохождения пяти заданий с первой попытки означает необходимость прохождения кандидатом всего теста повторно. Кандидат, проваливший не более 5 заданий, допускаются на их пересдачу со 2 (второй) попытки.

7. Не сдача кандидатом даже одного вопроса дважды означает, что ему/ей необходимо повторно пройти всю проверку/тест целиком.

8. Попытка № 1. Если кандидат при первой попытке сдачи теста/проверки не отвечает на вопрос, который он до этого успешно сдал, это зачитывается как неудачная первая попытка. Это означает, что необходимо изменить отметки, сделанные экзаменатором на бланке LST/LPC ранее.

9. Попытка № 2.

Неверный ответ на какой-либо вопрос при повторном тестировании/проверке, включая те вопросы, на которые был дан правильный ответ при первой попытке, означает, что кандидат повторно сдает весь тест/проверку целиком.

Ключевыми являются слова "повторное тестирование/проверка". Необходимо, чтобы первая попытка была полностью завершена. Если есть вопросы, на которые дан неверный ответ, экзаменатор дает кандидату возможность осуществить вторую попытку (попытку №2). По этой причине избегается повторное выполнение того полетного маневра, который кандидат уже успешно прошел. Есть много других возможностей решить данную проблему. Например, предоставить пилотирование самолетом другому пилоту до момента наступления этапа/маневра, который подлежит проверке/тестированию (в самолете активное управление до этого момента берет на себя экзаменатор). Тренажер "выставляется" и "поставлен на паузу" до момента полной готовности кандидата к продолжению или же, в случае с неудачной попыткой ухода на 2 (второй) круг, выбирается другой тип захода к любой точке, принятой за начало условий, соответствующих минимальным.

Во всех случаях, если предстоит выполнять полет на тренажере по заданию, которое уже проходили (сдавали), об этом оповещается кандидат в ходе брифинга.

10. Если тест/проверка прекращены по причинам, сочтенным экзаменатором незначительными, то при возобновлении теста (проверки) сдаются только те секции, которые не были сданы. При наличии веских причин на прекращение теста, кандидат не допускается к выполнению производственных рейсов до успешного прохождения теста.

11. При попытке № 1 экзаменатор по своему усмотрению повторяет любые упражнения (любой вопрос) проверки единожды. Кандидат не вправе требовать от экзаменатора повторного проведения теста. Как правило, экзаменатор по своему усмотрению повторяет какое-либо упражнение в том случае, если он/она считает, что ошибка, допущенная кандидатом незначительна, и ошибка будет исправлена проведением повторного инструктажа. Возможность повторения не предоставляется при недостаточной подготовке кандидата. Если требуется дополнительная тренировка, то она предоставляется до повторного тестирования, то есть до 2 (второй) попытки. Повторные полеты не переносятся на другой сценарий тренажера (на другой полет), за исключением случаев, когда проведение проверки (теста) изначально планировалось как 2 (второе) дневное мероприятие. Повторы не передаются другому экзаменатору. Вопросы для повторного тестирования, при попытке № 2 не повторяются. Кандидату доводится до сведения о допущенных при 1 (первой) попытке ошибках перед предоставлением 2 (второй) попытки.

12. Несмотря на то, что технически все части теста допускается повторять 2 раза, предоставление права на повтор всех упражнений является неправильным. Повторные попытки не фиксируются в формах LST/LPC.

13. Экзаменатор останавливает тест (проверку) на любом этапе в том случае, если становится ясным, что компетентность кандидата требует полной переоценки (повторной проверки).

14. Если экзаменатор считает, что кандидат недостаточно хорошо справился с заданием ввиду каких-либо внешних отвлекающих факторов, упражнение не оценивается.

Если пилот явился на экзамен и перед его началом не высказал каких-либо жалоб на здоровье, то считается, что он готов к полету. Жалобы на здоровье после проведения теста не принимаются.

15. Формат проведения теста (проверки) составлен таким образом, чтобы имитировался производственный полет. Планирование и подготовка к полету производится экипажем с использованием обычных материалов, в соответствии с эксплуатационными процедурами. В полете кандидат использует те же карты и сборники, что и обычно. Не используются заготовленные заранее дома рисунки, схемы или ксерокопии с выделенными фрагментами.

Проведение тестов/проверок с имитацией отказа систем самолета и двигателей не осуществляется в производственных условиях, при коммерческой перевозке груза или пассажиров.

16. Тест (проверка) на самолете с многочленным экипажем осуществляется в составе экипажа. Если же тест (проверка) проводятся на самолете, а не на тренажере, экзаменатор выступает в роли второго пилота (командира).

17. Кандидат на первоначальное присвоение лицензии линейного пилота (ATPL) демонстрирует навыки работы в качестве пилота, осуществляющего активное управление (pilot flying) на всех этапах теста. Кроме того, кандидат также демонстрирует и навыки работы в качестве пилота, не осуществляющего управление (pilot monitoring).

18. Подробные сведения о проведении летной проверки (тестирования) изложены приложении 19 настоящих Правил.

19. Целью летной проверки/тестирования является:

1) определение, сумел ли кандидат на практике продемонстрировать наличие у него (нее) необходимых знаний (навыков), соответствующих получаемому допуску (рейтингу);

2) улучшение стандартов преподавания и обучения путем выдачи рекомендаций по исправлению ошибок, обычно допускаемых в ходе исполнения каких-либо упражнений (процедур);

3) обеспечение соблюдения (а там, где возможно - и ужесточение) стандартов безопасности в авиационной индустрии, требуя соблюдения летной дисциплины и авиационных стандартов.

Глава 3. Экзамен по практическим умениям для получения квалификационной отметки о допуске к полетам по ППП (IR skill test)

20. Кандидат на получение IR получает инструктаж по тому же классу или типу воздушного судна, которое будет использоваться при летной проверке.

21. Кандидат получает зачет по всем частям проверки летных умений (skill test). Если по какому-либо пункту в какой-либо части получен незачет, значит, по этой части ставится незачет. Незачет в более чем одной из частей будет требовать от кандидата пересдачу всех частей летной проверки. Незачет только одной части будет требовать пересдачи этой части. Незачет по любой части повторной проверки, в том числе по тем частям, которые успешно сданы на предыдущей пересдаче, требуется от кандидата пересдачи всей проверки летных умений (skill test). Проверка летных умений по всем частям завершается в течение 6 месяцев. Неспособность сдать все соответствующие разделы теста с двух попыток потребует дальнейшего обучения.

22. Повторное обучение начинается сразу после неудачных летных проверок. Количество попыток сдать проверку летных умений не ограничено.

23. Проверка предназначена для имитации практического полета. Маршрут полета выбирается экзаменатором. Существенным элементом является способность кандидата планировать и проводить полет на основе общепринятых инструктивных материалов. Кандидат берет на себя планирование полета и обеспечивает нахождение всего оборудования и документации для выполнения полета на борту. Продолжительность полета составляет не менее 1 часа.

24. В случае если кандидат принимает решение прекратить проверку по причинам, которые экзаменатор считает неуважительными, этот кандидат пересдает всю проверку снова. Если проверка останавливается по причинам, которые экзаменатор считает уважительными, то в следующем полете идет проверка только по несданным ее частям.

25. По усмотрению экзаменатора, любой маневр или процедура испытания повторяется кандидатом один раз. Экзаменатор останавливает тест на любом этапе, если он считает, что демонстрация навыков полета кандидатом требует полного повторного тестирования.

26. Кандидат пилотирует воздушное судно из положения, при котором выполняются функции КВС и выполняет полет, как будто нет других членов экипажа. Экзаменатор не участвует в пилотировании воздушного судна, за исключением случаев, когда его вмешательство необходимо в интересах безопасности, или во избежание недопустимой задержки для другого судна.

27. Относительная/Абсолютная высота принятия решения (Decision heights/altitude), минимальная относительная/абсолютная высота снижения (minimum descent heights/altitudes) и точка ухода на второй круг определяются кандидатом и согласуются с экзаменатором.

28. Кандидат на IR демонстрирует экзаменатору выполняемые им проверки и обязанности, в том числе идентификацию устройств радиосвязи. Проверки завершаются в соответствии с установленными картами контрольных проверок для воздушного судна, на котором проводится летная проверка. Во время подготовки к полету кандидат определяет параметры работы двигателя и скорости. Параметры взлета, захода на посадку и посадки рассчитывается кандидатом в соответствии с руководством по летной эксплуатации используемого воздушного судна.

29. Кандидат демонстрирует способность управлять воздушным судном в пределах его ограничений, плавно и точно выполнить все маневры, показать хорошее принятие решений и летное умение, продемонстрировать знания в области аэронавигации; и осуществлять контроль над воздушным судном на всех этапах полета так, чтобы успешный исход процедуры или маневра не подвергался сомнениям.

30. В зависимости от условий турбулентности, летных качеств и характеристик используемого воздушного судна допускаются следующие отклонения параметров полета:

1) по высоте:

± 100 футов (30 метров);

начало ухода на второй круг, высота принятия решения, +50/-0 футов (+15/-0 метров);

минимальная высота снижения (точка ухода на второй круг), +50/-0 футов (+15/-0 метров);

2) слежение за линией пути (tracking):

радиолокационное ± 5 ;

точный заход на посадку - половина шкалы по азимуту и глиссаде;

3) курс:

при всех работающих двигателях, ± 5 ;

с имитацией отказа двигателя ± 10 ;

4) скорость:

при всех работающих двигателях, ± 5 узлов;

с имитацией отказа двигателя, +10/-5 узлов.

Глава 4. Экзамен по летным умениям (skill test) и квалификационная проверка (proficiency check) уровня подготовки для выдачи свидетельств пилота многочленного экипажа (MPL), пилота авиалиний (ATPL), квалификационных отметок по типу и классу, а также квалификационная проверка для допуска к полетам по приборам (IR)

31. Кандидат на проведение экзамена по практическим умениям проходит обучение на том же классе или типе воздушных судов, которые будут использоваться на экзамене.

32. Незачет по любой из части экзамена с двух попыток требует дополнительного обучения.

33. Количество попыток сдачи экзамена не ограничено.

Содержание курса обучения, квалификационной проверки (proficiency check) или экзамена по практическим умениям (skill test).

34. Если иное не определено одобренными данными производителя ВС, учебный план обучения полетам, квалификационные проверки и экзамены по практическим умениям соответствуют требованиям настоящих Правил. Учебный план, квалификационные экзамены по практическим умениям уменьшаются, путем зачета предыдущего опыта работы на аналогичных типах воздушных судов, как это определено одобренными данными производителя ВС.

35. Кроме экзамена по практическим умениям для выдачи ATPL, пилоту засчитываются элементы практического экзамена, которые являются общими по тем типам и вариантам ВС, на которых пилот имеет допуск.

36. Экзаменатор выбирает между различными сценариями квалификационных проверок и экзаменов по практическим умениям. Эти сценарии содержат смоделированные эксплуатационные режимы. Используются также комплексные тренажеры полетов (FFS) и другие, имеющиеся в наличии тренажеры, как это предусмотрено настоящими Правилами.

37. Во время квалификационной проверки, экзаменатор убеждается, что обладатель отметок класса или типа имеет необходимый уровень теоретических знаний.

38. В случае если кандидат принимает решение прекратить проверку или экзамен по причинам, которые экзаменатор считает неуважительными, этот кандидат пересдает всю проверку снова. Если проверка или экзамен останавливается по причинам, которые экзаменатор считает уважительными, то в следующем полете идет проверка только по несданным ее частям.

39. По усмотрению экзаменатора, любой маневр или процедура проверки (экзамена) повторяется кандидатом один раз. Экзаменатор останавливает проверку на любом этапе, если он считает, что демонстрация кандидатом навыков полета требует полной повторной летной проверки.

40. Кандидат пилотирует воздушное судно из положения, при котором выполняются функции КВС или второго пилота, в зависимости от проверки, и выполняет полет, как будто нет других членов экипажа, в случае, если проверка требует одиночного пилотирования.

41. В ходе предварительной подготовки экзаменационного полета, кандидат определяет параметры работы двигателя и скорости. Кандидат предоставляет экзаменатору результаты проведенных им контрольных проверок и других подготовительных работ, в том числе, связанных с идентификацией средств радиосвязи. Проверки завершаются в соответствии с картами контрольных проверок (check list) для воздушного судна, на котором проводится испытание и, если это применимо, с концепцией взаимодействия экипажа (МСС). Летные характеристики для взлета, захода на посадку и посадки рассчитывается кандидатом в соответствии с инструкцией по производству полетов или руководству по летной эксплуатации для используемого воздушного судна. Относительная/Абсолютная высота принятия решения (DH/A), относительная/абсолютная минимальная высота снижения (MDH/A), а также точка ухода на второй круг (MAP) согласовывается с экзаменатором.

42. Экзаменатор не участвует в пилотировании воздушного судна, за исключением случаев, когда его вмешательство необходимо в интересах безопасности, или во избежание недопустимой задержки для другого судна.

Специальные требования для квалификационных проверок и экзаменов по практическим умениям при получении квалификационных отметок типа ВС с многочленным экипажем (MPA), одно пилотных самолетов (SPA) при эксплуатации их с многочленным экипажем, а также при получении свидетельств пилота многочленного экипажа (MPL) и пилота линейной авиации (ATPL).

43. Проверка летных навыков для самолета с многочленным экипажем или для SPA самолета при эксплуатации их с многочленным экипажем осуществляется в многочленном экипаже. Другой кандидат или другой квалифицированный пилот с квалификационной отметкой иного типа выполняет функции второго пилота. Если используется воздушное судно, второй пилот является экзаменатором или инструктором.

44. Кандидат действует в качестве "пилотирующего пилота" (PF) при прохождении всех частей летной проверки, за исключением нештатных и аварийных операций, которые, в соответствии с МСС, проводятся пилотом, как в качестве "пилотирующего пилота" (PF), так и в качестве "не пилотирующего пилота" (PNF). Кандидат на получение квалификационной отметки типа на MPA в первый раз, или на получение ATPL, также демонстрирует способность действовать в качестве PNF. Кандидат выбирает, либо левое, либо правое сиденье в кабине самолета для проверки летных умений, если все элементы этих испытаний выполняются на выбранном месте.

45. При проверке кандидатов на получение ATPL, или на выдачу отметок типа для MPA, или SPA при эксплуатации с многочленным экипажем, которые требуют выполнения обязанностей КВС, независимо от того, заявитель действует как PF или PNF, экзаменатором проверяются следующие специальные области знаний:

1) управление взаимодействием экипажа;

2) выполнение общего контроля эксплуатации воздушного судна путем соответствующего надзора;

3) установка приоритетов и принятие решений в соответствии с аспектами безопасности применительно к сложившейся обстановке, в том числе и при возникновении чрезвычайных ситуаций.

46. Если требуется получение IR, то проверка проводится по ППП (IFR), а также максимально возможно смоделированы коммерческие условия эксплуатации воздушного транспорта. Существенным элементом для проверки является способность кандидата планировать и проводить полет, пользуясь обычными общепринятыми средствами.

47. Если курс получения квалификационной отметки о допуске на тип (Type Rating) включает менее 2-х часов летной подготовки, проверка летных умений проводится на тренажере FFS и завершается до начала учебных полетов на самолете. В этом случае свидетельство о завершении курса на отметку типа, включая летную подготовку на самолете, направляется уполномоченной организации до того, как отметка нового типа вносится в свидетельство кандидата.

48. В случае самолет с экипажем, состоящим из одного человека (SP aircraft), за исключением сложного самолета с повышенными летными характеристиками, кандидат проходит все соответствующие части квалификационных проверок и проверки умений. Если по какому-либо пункту в какой-либо части получен "незачет", значит, по этой части ставится "незачет". "Незачет" в более чем одной из частей требует от кандидата пересдачу всех частей летной проверки. "Незачет" только одной части требует пересдачи только этой части. "Незачет" в любой части повторной проверки, в том числе в тех частях, в которых получен "зачет" на предыдущей попытке, будут требовать от кандидата пересдачи всей проверки летных умений. Для SPA многодвигательного самолета, часть 6 соответствующего испытания или проверки, относящаяся к асимметричному полету, пропускается.

49. В случае самолетов с многочленным экипажем и SP самолетов с повышенными летными характеристиками, кандидат проходит все части экзамена по практическим умениям и квалификационной проверки. Незачет в более чем 5 пунктах требует от кандидата пересдачу всей летной проверки. Незачет в менее чем 5 пунктах требует пересдачи только этих пунктов. Незачет по любым пунктам повторной проверки, в том числе по тем, которые были зачтены на предыдущей пересдаче, требует от кандидата пересдачи всей проверки. Часть 6 не является частью экзамена по практическим умениям и квалификационной проверки при получении свидетельств ATPL или пилота многочленного экипажа MPL. Если заявитель неудачно сдает или вообще не сдает часть 6, отметка типа выдается ему без прав посадки по приборам, категорий CAT II или CAT III. Чтобы расширить права по отметке типа на CAT II или CAT III, кандидат сдает проверку летных умений по части 6 на соответствующем типе воздушного судна.

50. Кандидат продемонстрировал способность:

1) управлять самолетом в пределах его ограничений;

2) плавно и точно выполнить все маневры,

3) продемонстрировать хорошее принятие решений и летное умение;

4) продемонстрировать знания в области аэронавигации;

5) осуществлять контроль над воздушным судном во всех случаях так, чтобы успешный исход процедуры или маневра никогда не вызывал серьезных сомнений.

6) понимать и применять координацию действий членов экипажа и процедуры при потере работоспособности членов экипажа, если это применимо;

7) эффективно взаимодействовать с другими членами экипажа, если это применимо.

51. Ниже приведена таблица, в которую вносятся данные обучения и результаты летной проверки для SP (single - pilot) самолетов, кроме комплексных самолетов с повышенными летными характеристиками:

1)в таблице применены следующие символы:

P - пилоты, обученные в качестве КВС или второго пилота, а также, выполняющие функции "пилотирующего пилота" (PF) и "не пилотирующего пилота" (PNF);

X - упражнение, для которого используются имитаторы полета, если таковые имеются; в противном случае, если необходимо, для маневра и процедуры используется самолет;

P # = Обучение дополняется осмотром самолета под наблюдением;

2) практическая подготовка проводится, по крайней мере, на учебной технике уровня, показанного как (Р), или проводится на любом более высоком уровне техники, показанном стрелкой (---->). Для обозначения используемой учебного техники применяются следующие обозначения и аббревиатуры:

A - Самолет;

FFS - Комплексный тренажер;

FTD - Тренажер для обучения полетам (включая тренажер FNPT II для квалификационной отметки класса многодвигательного самолета);

3) пункты части 3Б, отмеченные звездочкой (*) и пункты части 6 для многодвигательных самолетов выполняются, ориентируясь исключительно на приборы, если ревалидация или возобновление IR включены в проверку летных умений или квалификационную проверку. Если отмеченные звездочкой (*) пункты не проведены исключительно по приборам во время экзамена по практическим умениям или квалификационной проверки, и, если нет прав IR, которые засчитываются, отметки класса или типа будут ограничиваться только правами визуальных полетов VFR;

4) для ревалидации квалификационной отметки по классу многодвигательного самолета, только для визуальных полетов, когда требуемый опыт прохождения 10 секторов маршрута в течение предыдущих 12 месяцев не был завершен, выполняется проверка по части 3A. Летная проверка по части 3А не требуются, если выполнена проверка по упражнениям части 3Б;

5) указанная буква "М" в колонке проверки летных умений или квалификационной проверки означает, что это упражнение (или упражнение на выбор, когда таковых несколько) необходимо выполнить обязательно;

6) тренажеры FFS или FNPT II используются для практической подготовки по квалификационным отметкам типа или класса многодвигательного самолета, если они являются частью утвержденного курса обучения для получения квалификационных отметок класса или типа. Для утверждения их в курсе учитывается следующее:

квалификационный уровень тренажеров FFS или FNPT II, приведенный в соответствующих сертификационных требованиях;

квалификация инструкторов;

количество часов подготовки на FFS или FNPT II, предусмотренных курсом обучения;

квалификация и предыдущий опыт кандидата на аналогичных типах, которые используются при обучении;

когда проверка летных умений и квалификационная проверка осуществляется в многочленном режиме эксплуатации, квалификационная отметка о допуске на тип ограничивается многочленным режимом эксплуатации.

Глава 5. Экзамен по практическим умениям для получения CPL

52. Кандидат на прохождение квалификационных испытаний для получения CPL проходит обучение на том же классе или типе воздушного судна, которое будет использоваться при проверке летных умений.

53. Кандидат получает зачет по всем частям проверки летных умений (skill test). Если по какому-либо пункту в какой-либо части получен незачет, значит, по этой части ставится незачет. Незачет в более чем одной из частей требует от кандидата пересдачу всех частей летной проверки. Незачет только одной части требует пересдачи этой части. Незачет по любой части повторной проверки, в том числе по тем частям, которые успешно сданы на предыдущей пересдаче, требует от кандидата пересдачи всей проверки летных умений (skill test). Проверка летных умений по всем частям завершаются в течение 6 месяцев. Неспособность сдать все соответствующие разделы теста с двух попыток потребует дальнейшего обучения.

54. Повторное обучение начинается сразу после неудачных летных проверок. Количество попыток сдать проверку летных умений не ограничено.

Проведение экзамена по практическим умениям.

55. В случае если кандидат принимает решение прекратить проверку по причинам, которые летный экзаменатор считает неудовлетворительными, этот кандидат пересдает весь проверку снова. Если проверка останавливается по причинам, которые летного экзаменатора считает удовлетворительными, то в следующем полете идет проверка только по несданным ее частям.

56. По усмотрению летного экзаменатора, любой маневр или процедура проверки повторяется кандидатом один раз. Летный экзаменатор останавливает тест на любом этапе, если он считает, что демонстрация кандидатом навыков полета требует полного повторного летной проверки.

57. Кандидат пилотирует воздушное судно из положения, при котором выполняются функции командира воздушного судна и проводить полет, как будто нет других членов экипажа.

58. Кандидат демонстрирует экзаменатору выполняемые им проверки и обязанности, в том числе идентификацию устройств радиосвязи. Проверки завершены в соответствии с установленными картами контрольных проверок для воздушного судна, на котором проводится летная проверка. Во время подготовки к полету кандидат определяет параметры работы двигателя и скорости. Параметры взлета, захода на посадку и посадки рассчитывается кандидатом в соответствии с руководством по летной эксплуатации используемого воздушного судна.

59. Летный экзаменатор не участвует в пилотировании воздушного судна, за исключением случаев, когда его вмешательство необходимо в интересах безопасности, или во избежание недопустимой задержки движения другого судна.

60. Самолет, используемый для квалификационных испытаний отвечает требованиям для учебных самолетов, а также сертифицирован для перевозки не менее четырех человек, имеет винт с переменным шагом и убирающиеся шасси.

61. Маршрут полета выбирает летный экзаменатор, а пункт назначения является контролируемым аэродромом. Продолжительность полета должна составлять не менее 90 минут.

62. Кандидат продемонстрировал способность:

1) управлять самолетом в пределах его ограничений;

2) плавно и точно выполнить все маневры;

3) показать хорошее принятие решений и летное умение;

4) продемонстрировать знания в области аэронавигации;

Допускаемые отклонения параметров полета.

63. Пункты 2.3, 2.5. и все пункты частей 5 и 6 Таблица 3. Содержание экзамена по практическим умениям для выдачи CPL(A) в полном объеме выполнены на тренажерах FNPT- II, FTD-1/2/3 или FFS.

Бағалау парағы / Assessment Form

Бағалау парағы / Assessment Form ӘК түріне оқыту кезінде тәжірибелік элементті бағалау / Practical Assessment of Type Training Course

ӘК ТҚ жөніндегі мамандар үшін бастапқы дайындығының емтихандар стандарты

1. Жалпы талаптар.

ӘК түріне емтихандарды өткізу стандарттары - ӘК ТҚ мамандары үшін тәжірибелік тағылымдама

1-тарау. Жалпы талаптар

2-тарау. ӘК түріне арналған емтихан стандарты және бағалау

3-тарау. Практикалық элементті бағалау стандарты

4-тарау. ӘК ТҚ мамандары үшін қайта даярлау және кәсіби деңгейді қолдау курстары бойынша емтихандар стандарты.

Уәкілетті ұйым _______________________________ атынан _____________________________ (тегі, аты, әкесінің аты (бар болса) ________________________________ (мамандық) Апелляциялық өтініш

Examiner (assessor) authorization Емтихан алушының (бағалаушының) тағайындауы

Ұшу экипажы мүшелерінің дайындық деңгейін және біліктілігін сынақтауды тексеруді өткізудің кестесін жасақтау жөніндегі басшылық.

Кестені жасақтау, тексеруді өткізу, ұшу экипаждары мүшелерінің біліктілігін дайындау және сынақтау деңгейі Басшылығына түсіндірулер

1 тарау. Жалпы

2 тарау. Сынақты/тексеруді өткізу

3 тарау. ҰӨП бойынша ұшуларға рұқсат туралы біліктілік белгісін алу үшін тәжірибелік дағдылар жөніндегі емтихан (IR skilltest)

5 тарау. CPL алу үшін тәжірибелік дағдылар бойынша емтихан

Оценочный лист / Assessment Form

Оценка практической стажировки (On the Job Training) / OJT Assessment

Стандарт экзаменов первоначальной подготовки для специалистов по ТО ВС

Глава 1. Общие требования.

Стандарт проведения экзаменов на тип ВС - практическая стажировка для специалистов ТО ВС.

Глава 1. Общие требования

Глава 2. Стандарт экзаменов на тип ВС и оценка

Глава 3. Стандарт оценки практического элемента

Глава 4. Стандарт экзаменов по курсам переподготовки и поддержания профессионального уровня для специалистов ТО ВС.

Уполномоченная организация _______________________________ от _____________________________ (фамилия, имя отчество (при наличии) ________________________________ (специальность)

Examiner (assessor) authorization Назначение экзаменатором (оценщиком)

The Aviation Administration Republic of Kazakhstan hereby authorizes. Авиационная Администрация Республики Казахстан назначает.

Руководство по составлению расписания, проведения проверки, уровня подготовки и тестирования квалификации членов летных экипажей.

Пояснения к Руководству по составлению расписания, проведения проверки, уровня подготовки и тестирования квалификации членов летных экипажей.

Глава 1. Общие положения

Глава 2. Проведение теста/проверки

Глава 3. Экзамен по практическим умениям для получения квалификационной отметки о допуске к полетам по ППП (IR skill test)

Глава 5. Экзамен по практическим умениям для получения CPL

Уәкілетті ұйым _________________ атынан _ (тегі, аты, әкесінің аты (бар болса) __________________ (мамандық) Апелляциялық өтініш

Уполномоченная организация
_________________
от _
(фамилия, имя отчество (при наличии)
__________________
(специальность)

Examiner (assessor) authorization
Назначение экзаменатором (оценщиком)

The Aviation Administration Republic of Kazakhstan hereby authorizes.
Авиационная Администрация Республики Казахстан назначает.