Қазақстан Республикасы Әділет министрінің 2017 жылғы 31 наурыздағы № 342 "Сот сарапшыларының біліктілік даярлығы қағидаларын бекіту" және 2017 жылғы 31 наурыздағы № 346 "Сот сарапшыларының біліктілігін арттыру қағидаларын бекіту туралы" бұйрықтарына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы

Қазақстан Республикасы Әділет министрінің 2020 жылғы 27 қаңтардағы № 19 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2020 жылғы 3 ақпанда № 19967 болып тіркелді

БҰЙЫРАМЫН:

1. "Сот сарапшыларының біліктілік даярлығы қағидаларын бекіту" Қазақстан Республикасы Әділет министрінің 2017 жылғы 31 наурыздағы № 342 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 15003 тіркелген, 2017 жылғы 17 сәуірде Қазақстан Республикасы Нормативтік құқықтық актілерінің Эталондық бақылау банкінде жарияланған) келесі өзгеріс енгізілсін:

көрсетілген бұйрықпен бекітілген Сот сарапшыларының біліктілік даярлығы қағидалары осы бұйрыққа 1-қосымшаға сәйкес жаңа редакцияда жазылсын.

2. "Сот сарапшыларының біліктілігін арттыру қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Әділет министрінің 2017 жылғы 31 наурыздағы № 346 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде №14980 тіркелген, 2017 жылғы 13 сәуірде Қазақстан Республикасы Нормативтік құқықтық актілерінің Эталондық бақылау банкінде жарияланған), келесі өзгерістер мен толықтырулар енгізілсін:

жоғарыда көрсетілген бұйрықпен бекітілген Сот сарапшыларының біліктілігін арттыру қағидаларында:

12-тармақтың 1) тармақшасы келесі редакцияда жазылсын:

"1) Сот сарапшыларын оқытудың міндетті 60 академиялық оқу сағаты осы Қағиданың 5-тармағында белгіленген тәртіппен жүргізіледі;";

15-тармақ келесі редакцияда жазылсын:

"15. Қосымша сағаттарға, осы Қағиданың 4-тармағында белгіленген біліктілікті арттырудың әр түрлі нысандарын қоспағанда, Қағидаға қосымшаға сәйкес сынақ бірліктерін қайта есептеу жүйесімен есептелетін ғылыми жұмыстарды, мақалаларды, баяндамаларды жариялау, қатысқан конференциялар, семинарлар, форумдар қосылады.";

осы бұйрыққа 2-қосымшаға сәйкес қосымшамен толықтырылсын.

3. Сараптамалық қызметті ұйымдастыру департаменті заңнамада белгіленген тәртіппен:

1) осы бұйрықты мемлекеттік тіркеуді;

2) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің ресми интернет-ресурсында орналастырылуын қамтамасыз етсін.

4. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Қазақстан Республикасы Әділет министрінің жетекшілік ететін орынбасарына жүктелсін.

5. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының Әділет министрі

М. Бекетаев

	Қазақстан Республикасы Әділет министрінің 2020 жылғы 27 қаңтардағы № 19 бұйрығына 1 қосымша
	Қазақстан Республикасы Әділет министрінің 2017 жылғы 31 наурыздағы № 342 бұйрығымен бекітілді

Сот сарапшыларының біліктілік даярлығы қағидасы

1. Осы сот сарапшыларының біліктілік даярлығы туралы қағидасы (бұдан әрі - Қағида) "Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің Сот сараптамалары орталығы" республикалық мемлекеттік қазыналық кәсіпорны (бұдан әрі - Орталық) – сот сараптамалар органына алғаш сарапшы ретінде жұмысқа қабылданатын қызметкердің және сот-сараптама қызметімен айналысуға арналған лицензия алуға үміткер адамдардың (бұдан әрі – үміткерлер) біліктілік даярлығын ұйымдастырудың бірыңғай тәртібін анықтайды.

2. Қағида сот сарапшысы біліктілігін алу үшін біліктілік емтиханын тапсыруға оның рұқсат алу мақсатында сот-сараптама мамандығын игеру бойынша жоғарғы білімі бар үміткерді тиімді даярлауды ұйымдастыруға бағытталған.

3. Біліктілік даярлығын ұйымдастыру Орталыққа жүктеледі, ол сараптама мамандығы бойынша тиісті жұмыс тәжірибесі бар даярлау басшысын анықтайды, оның қорытындысы бойынша есепті бекітеді, біліктілік даярлығы барысы бойынша бақылауды жүзеге асырады.

4. Үміткерлердің біліктілік даярлықтан өтуін қамтамасыз ету, сараптама мамандығын жетік игеру үшін оған қажетті жағдайларды жасауды Орталық жүзеге асырады.

5. Үміткерлерді біліктілік даярлау мерзімі сараптамалық мамандығына байланысты, негізгі даярлық деңгейіне, сондай-ақ, тиісті білім саласында үміткердің жұмыс өтілі Орталықтың келісімі бойынша алты айдан бір жыл шегінде біліктілік даярлау басшысы белгілейді.

6. Біліктілік даярлық мазмұны тиісті сараптама мамандығы бойынша типтік біліктілік даярлық бағдарламасымен анықталады (бұдан әрі - БДБ), оны Орталық құрастырады және бекітеді.

7. Қызметкерді нақты сот-сараптама мамандығы бойынша БДБ келесіні қамтиды:

1) жалпы бөлімі: құқықтық білім негіздері (қылмыстық, азаматтық, әкімшілік процесстер негіздері), криминалистикалық және сот экспертологияның ғылыми негіздері;

2) арнайы бөлімі: сот сараптамасының анықталған түрінің теориялық және әдістемелік негіздері, сот сараптамасының анықталған түрін тағайындау және өндірісі негіздері.

8. Үміткердің біліктілік даярлығы жеке сипатта және олар төмендегіні қарастырады:

жеке теоретикалық және тәжірибелік дайындықты;

қажетті кәсіби дағдыларды алу және оларды біліктілік даярлау басшысының басшылығымен сот-сараптамасы өндірісіне қатысу, арқылы жетілдіру;

сот-сараптамасы қызметін реттейтін нормативтік құқықтық актілерді дербес зерделеу;

сарапшы қорытындысын құрастыру бойынша тәжірибелік дағдыларды алу;

сот-сараптама зерттеулерінің тәсілдері мен әдістемелерін зерделеу;

біліктілік даярлау басшысымен зерделенген материалдарды бекіту және тәжірибелік дағдыларды жетілдіру үшін сараптама тәжірибесіндегі проблемалық мәселелерді бірлесіп талқылау.

9. Біліктілік даярлау басшысы:

үміткерге теориялық мәселелерді игеру және тәжірибелік дағдыларды алуға көмек көрсетеді;

сараптама зерттеулер тәсілдері мен әдістемелерін зерделеу кезінде қиындық келтіретін мәселелерді түсіндіреді;

теоретикалық мәселелер бойынша ауызша сұранысты жүзеге асырады, тәжірибелік тапсырмалардың орындалуын бақылайды;

біліктілік даярлық барысы туралы Орталықты хабардар етеді.

10. Үміткер біліктілік даярлау мерзімінің өтуі бойынша орындалған жұмыс мазмұны мен көлемін көрсетіп, онда даярлау бағдарламасы бейнеленген біліктілік даярлықты өту туралы жазбаша есебін құрастырады, біліктілік даярлау басшысы жазбаша сұраныс түрінде сот-сараптамасы мамандығын игеру ұзақтығы, көлемі мен тиімділігі көрсетіліп, қажетті ұсыныстар береді.

11. Біліктілік даярлау нәтижелерін қорытындылау біліктілік даярлықты өту деңгейі мен сапасын анықтау үшін Орталықтың үміткермен сұхбаттасуы арқылы жүргізіледі.

12. Орталықтың ұсынымы бойынша сұхбаттасу қорытындысы нәтижесінде біліктілік даярлықты өткен үміткер сот сарапшысы біліктілігін алу үшін біліктілік емтиханды тапсыруға жіберіледі.

	Қазақстан Республикасының
	Әділет министрі
	2020 жылғы 27 қаңтары
	№ 19
	бұйрығына 2 қосымша
	Сот сарапшылардың
	біліктілігін арттыру
	қағидаларына қосымша

Сот сарапшылардың біліктілігін арттыруға өту курстары кезіңде жүйе сынақ бірліктерді қайта есептеу жүйесі

№	Іс-шаралар	Сынақ бірліктер саны (СБ)
Негізгі несиелік бірліктер
1	Біліктілікті арттыру* - 60 міндетті академиялық сағат * - Қазақстан Республикасында да, одан тыс жерлерде де сот-сараптама органында, мемлекеттік және үкіметтік емес ұйымдарда, оқу білім мекемелерінде өткен біліктілікті арттыру сағаттары ескеріледі	60
Қосымша сынақ бірліктер
2	Конференция жұмысына қатысқаны туралы сертификатпен расталғаны (тақырыбы, орны, ұйымдастырушысы, күні): - ғылыми практикалық (баяндамамен қатысу / қатысу) - халықаралық (баяндамамен қатысу / қатысу)	5/12 7/14
3	Сот-сараптама органында, мемлекеттік және мемлекеттік емес ұйымдарда, оқу-білім мекемелерінде, өндірістік базаларда, сондай-ақ Қазақстан Республикасындағы және шетелде оқыту семинарларына, дәрістерге қатысу, соның ішінде қашықтықтан білім беру технологияларын қолдану (тақырып, сағаттың ұзақтығы), орны, ұйымдастырушысы, күні)	1 сағаты = 1
4	Монографияның жариялануы (тақырып, автор, баспагер, күні): -Моно-авторлық / бірінші автор -Бірлескен авторлық	20 10
5	Ғылыми мақаланы Жоғары аттестаттау комиссиясының тізімі бойынша жариялау (тақырып, авторлар, атауы және басылым нөмірі, күні): -Моно-авторлық / бірінші автор -Бірлескен авторлық	7 5
6	Шетелдік басылымдарда ғылыми мақаланың жариялануы (тақырып, авторлар, атауы және басылым нөмірі, күні): - Моно-авторлық / бірінші автор -Бірлескен авторлық Рецензияланған журналдарда: - Моно-авторлық / бірінші автор -Бірлескен авторлық	10 8 20 15
7	Ғылыми мақаланың басқа арнайы басылымдарда, сайттарда жариялануы (тақырыбы, авторлары, атауы және басылым нөмірі, күні, сайтқа сілтеме): -Моно-авторлық / бірінші автор -Бірлескен авторлық	5 3
8	Баяндама тезистерін ғылыми-практикалық конференциялар жинағында жариялау * (тақырып, авторлар, атауы және басылым нөмірі, күні): - республикалық деңгейде - халықаралық деңгейде * - автор және алғашқы 3 бірлескен автор үшін ескеріледі	1 тезис = 3 1 тезис = 5
9	Сот сараптамасының әдістері мен әдістемелік ұсынымдарын әзірлеу (тақырып, авторлар): Әдістемелер: - Моно-авторлық / бірінші автор -Бірлескен авторлық Әдістемелік ұсыныс: - Моно-авторлық / бірінші автор -Бірлескен авторлық	20 15 15 10
10	Өнертабысқа патент алу (куәліктің нөмірі мен берілген күні)	20
11	Зияткерлік меншік құқығына сертификат алу (куәліктің нөмірі мен берілген күні)	15
12	Шетелде тағылымдамадан өту (қашықтықтан оқыту), жұмыс сағатының саны (тақырып, ұзақтығы, орналасқан жері, күні) туралы құжат берумен расталады	1 күн = 5
13	Мастер-классқа мамандық бойынша тренингке қатысу (тақырып, ұзақтығы, орны, ұйымдастырушысы, күні): - Қазақстан Республикасында - шетелде	1 күн = 5 1 күн = 10
14	Бұқаралық ақпарат құралдарымен жұмыс (тақырып, телеарна мен бағдарламаның атауы, атауы, басылым нөмірі, күні): -сот-сараптама мәселелері бойынша теле бағдарламаларға қатысу - газеттерде және мамандандырылмаған журналдардағы жарияланымдар	5 3
15	Стандартты әзірлеу және практикалық қызметке енгізу: - Моно-авторлық / бірінші автор -Бірлескен авторлық	30 25

О внесении изменений и дополнений в приказы Министра юстиции Республики Казахстан от 31 марта 2017 года № 342 "Об утверждении квалификационной подготовки судебных экспертов" и от 31 марта 2017 года № 346 "Об утверждении Правил повышения квалификации судебных экспертов"

Приказ Министра юстиции Республики Казахстан от 27 января 2020 года № 19. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 3 февраля 2020 года № 19967

ПРИКАЗЫВАЮ:

1. Внести в приказ Министра юстиции Республики Казахстан от 31 марта 2017 года № 342 "Об утверждении квалификационной подготовки судебных экспертов" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов № 15003, опубликован в Эталонном контрольном банке нормативных правовых актов Республики Казахстан 17 апреля 2017 года) следующее изменение:

Правила квалификационной подготовки судебных экспертов, утвержденные указанным приказом изложить в новой редакции согласно приложению 1 к настоящему приказу.

2. Внести в приказ Министра юстиции Республики Казахстан от 31 марта 2017 года № 346 "Об утверждении Правил повышения квалификации судебных экспертов" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов № 14980, опубликован в Эталонном контрольном банке нормативных правовых актов Республики Казахстан 13 апреля 2017 года), следующее изменения и дополнение:

в Правилах повышения квалификации судебных экспертов, утвержденные вышеуказанным приказом:

подпункт 1) пункта 12 изложить в следующей редакции:

"1) 60 обязательных академических часов обучения судебные эксперты проходят в порядке, установленном пунктом 5 настоящих Правил;";

пункт 15 изложить в следующей редакции:

"15. В дополнительные часы, кроме различных форм повышения квалификации, установленных пунктом 4 настоящих Правил, включается опубликование научных работ, статей, докладов, участие на конференциях, семинарах, форумах, исчисляемых системой перерасчета зачетных единиц согласно приложению, к настоящим правилам";

дополнить приложением согласно приложению 2 к настоящему приказу.

3. Департаменту по организации экспертной деятельности в установленном законодательством порядке обеспечить:

1) государственную регистрацию настоящего приказа;

2) размещение настоящего приказа на официальном интернет-ресурсе Министерства юстиции Республики Казахстан.

4. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на курирующего заместителя Министра юстиции Республики Казахстан.

5. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Министр юстиции Республики Казахстан

М. Бекетаев

	Приложение 1 к приказу Министр юстиции Республики Казахстан от 27 января 2020 года № 19
	Утверждены приказом Министра юстиции Республики Казахстан от 31 марта 2017 года № 342

Правила квалификационной подготовки судебных экспертов

1. Настоящие Правила квалификационной подготовки судебных экспертов (далее Правила) определяют единый порядок организации квалификационной подготовки лиц, впервые поступающих на работу в качестве эксперта в орган судебных экспертиз – Республиканское государственное казенное предприятие "Центр судебных экспертиз Министерства юстиции Республики Казахстан" (далее – Центр), и лиц, претендующих на получение лицензии на занятие судебно-экспертной деятельностью (далее – претенденты).

2. Правила направлены на эффективную организацию подготовки претендента, имеющего высшее образование по осваиваемой судебно-экспертной специальности, в целях последующего получения им доступа к сдаче квалификационного экзамена для присвоения квалификации судебного эксперта.

3. Организация квалификационной подготовки возлагается на Центр, который определяет руководителя подготовки, имеющего соответствующий опыт работы по экспертной специальности, утверждает отчет по ее итогам, осуществляет контроль за ходом квалификационной подготовки.

4. Обеспечение прохождения квалификационной подготовки претендента, создания ему необходимых условий для успешного освоения экспертной специальности осуществляется Центром.

5. Срок квалификационной подготовки претендента в зависимости от экспертной специальности, уровня базовой подготовки, а также опыта работы претендента в соответствующей отрасли знаний устанавливается руководителем квалификационной подготовки в пределах от шести месяцев до одного года по согласованию с Центром.

6. Содержание квалификационной подготовки определяется типовой программой квалификационной подготовки по соответствующей экспертной специальности (далее – ПКП), которая составляется и утверждается Центром.

7. ПКП претендента по конкретной судебно-экспертной специальности содержит следующее:

1) общая часть: основы правовых знаний (основы уголовного, гражданского, административного процессов), научные основы криминалистики и судебной экспертологии;

2) специальная часть: теоретические и методические основы определенного вида судебной экспертизы, основы назначения и производства определенного вида судебной экспертизы.

8. Квалификационная подготовка претендента носит индивидуальный характер и предусматривает:

самостоятельную теоретическую и практическую подготовку;

приобретение необходимых профессиональных навыков и их усовершенствование посредством участия в производстве судебно-экспертных исследований под руководством руководителя квалификационной подготовки;

самостоятельное изучение нормативных правовых актов, регулирующих судебно-экспертную деятельность;

получение практических навыков по составления заключений эксперта;

изучение методов и методик производства судебно-экспертных исследований;

совместное обсуждение с руководителем квалификационной подготовки проблемных вопросов экспертной практики для закрепления изученного материала и наработка практических навыков.

9. Руководитель квалификационной подготовки:

оказывает претенденту помощь в освоении теоретических вопросов и приобретении практических навыков;

разъясняет вопросы, которые оказывают затруднения при изучении методов и методик производства экспертных исследований;

осуществляет устный опрос по теоретическим вопросам, контролирует выполнение практических заданий;

информирует Центр о ходе квалификационной подготовки.

10. По истечении срока квалификационной подготовки претендент составляет письменный отчет о ее прохождении, в котором отражается выполнение им программы подготовки с указанием содержания и объема выполненной работы, руководителем квалификационной подготовки – письменный отзыв, в котором отмечается продолжительность освоения судебно-экспертной специальности, ее объем и эффективность, даются необходимые рекомендации.

11. Подведение итогов квалификационной подготовки проводится Центром путем собеседования с претендентом при участии руководителя квалификационной подготовки для определения уровня и качества прохождения квалификационной подготовки.

12. По итогам собеседования по представлению Центра, претендент прошедший квалификационную подготовку, допускается к сдаче квалификационного экзамена для присвоения квалификации судебного эксперта.

	Приложение 2 к приказу Министр юстиции Республики Казахстан от 27 января 2020 года № 19
	Приложение к Правилам повышения квалификации судебных экспертов

Система пересчета зачетных единиц при прохождении курсов повышения квалификации судебных экспертов

№	Мероприятия	Количество зачетных единиц (ЗЕ)
Основные зачетные единицы
1	Повышение квалификации* - 60 обязательных академических часов * - учитываются часы повышения квалификации, пройденные в органе судебной экспертизы, государственных и негосударственных организациях, учебно-образовательных учреждениях производственных базах как в Республике Казахстан, так и за рубежом	60
Дополнительные зачетные единицы
2	Подтвержденное сертификатом участия в работе конференции (тема, место проведения, организатор проведения, дата): -научно-практической (участие/участие с докладом) - международной (участие/участие с докладом)	5/12 7/14
3	Участие в обучающих семинарах, лекциях, проводимых в органе судебной экспертизы, государственных и негосударственных организациях, учебно-образовательных учреждениях, производственных базах как в Республике Казахстан, так и за рубежом, в том числе, с применением дистанционных образовательных технологий (тема, продолжительность в час, место проведения, организатор проведения, дата)	1 час = 1
4	Публикация монографии (тема, авторы, издательство, дата): - Моноавторство/первый автор - Соавторство	20 10
5	Публикация научной статьи в изданиях по перечню Высшей аттестационной комиссии (тема, авторы, наименование и №издания, дата): - Моноавторство/первый автор - Соавторство	7 5
6	Публикация научной статьи в зарубежных изданиях (тема, авторы, наименование и №издания, дата): - Моноавторство/первый автор - Соавторство В рецензируемых журналах: - Моноавторство/первый автор - Соавторство	10 8 20 15
7	Публикация научной статьи в других специализированных изданиях, сайтах (тема, авторы, наименование и № издания, дата, ссылка на сайт): - Моноавторство/первый автор - Соавторство	5 3
8	Публикация тезисов доклада в сборниках научно-практических конференций *(тема, авторы, наименование и №издания, дата): - республиканского уровня - международного уровня * - учитывается для автора и первых 3-х соавторов	1 тезис = 3 1 тезис = 5
9	Разработка методик и методических рекомендаций судебной экспертизы (тема, авторы): Методики: - Моноавторство/первый автор - Соавторство Методические рекомендации: - Моноавторство/первый автор - Соавторство	20 15 15 10
10	Получение патента на изобретение (№ и дата выдачи свидетельства)	20
11	Получение свидетельства об интеллектуальной собственности (№ и дата выдачи свидетельства)	15
12	Стажировка за рубежом (дистанционное обучение), подтвержденная выдачей документа о количестве рабочих часов (тема, продолжительность, место прохождения, дата)	1 день = 5
13	Участие в мастер-классе, тренинге по специальности (тема, продолжительность, место проведения, организатор проведения, дата): - в Республике Казахстан - за рубежом	1 день = 5 1 день = 10
14	Работа со средствами массовой информации (тема, наименование телеканала и программы, наименование, № издания, дата): - участие в телепередачах, посвященных вопросам судебной экспертизы - публикации в газетах и неспециализированных журналах	5 3
15	Разработка и внедрение в практическую деятельность стандарта: - Моноавторство/первый автор - Соавторство	30 25