Жеке тұлғаның салық салуға жататын кірістерін жанама әдіспен айқындау қағидаларын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің Бірінші орынбасары - Қазақстан Республикасы Қаржы министрінің 2020 жылғы 16 наурыздағы № 275 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2020 жылғы 31 наурызда № 20215 болып тіркелді.

      ЗҚАИ-ның ескертпесі!
      Осы бұйрық 01.01.2021 бастап қолданысқа енгізіледі

      "Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы" 2017 жылғы 25 желтоқсандағы Қазақстан Республикасы Кодексінің (Салық кодексі) 72-бабы 9-тармағына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

      1. Қоса беріліп отырған Жеке тұлғаның салық салуға жататын кірістерін жанама әдіспен айқындау қағидалары бекітілсін.

      2. Мыналардың:

      1) "Жеке тұлғаның салық салуға жататын кірістерін жанама әдіспен айқындау қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Қаржы министрінің міндетін атқарушының 2016 жылғы 22 шілдедегі № 383 бұйрығының (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 14160 болып тіркелген, "Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесінде 2016 жылы 9 қыркүйекте жарияланған);

      2) "Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігінің кейбір бұйрықтарына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Қаржы министрінің 2017 жылғы 31 наурыздағы № 213 бұйрығымен бекітілген Қазақстан Республикасы Қаржы министрінің өзгерістер мен толықтырулар енгізілетін бұйрықтары тізбесінің 2-тармағының (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 15096 болып тіркелген, Қазақстан Республикасының Нормативтік құқықтық актілерінің эталондық бақылау банкінде 2017 жылғы 13 маусымда жарияланған) күші жойылды деп танылсын.

      3. Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігінің Мемлекеттік кірістер комитеті заңнамада белгіленген тәртіппен:

      1) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін;

      2) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігінің интернет-ресурсында орналастырылуын;

      3) осы бұйрық Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін он жұмыс күні ішінде Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігінің Заң қызметі департаментіне осы тармақтың 1) және 2) тармақшаларында көзделген іс-шараларды орындау туралы мәліметтердің ұсынылуын қамтамасыз етсін.

      4. Осы бұйрық 2021 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгізіледі және ресми жариялануға жатады.

      Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің
Бірінші Орынбасары -Қаржы министрі
А. Смаилов

  Қазақстан Республикасы
Премьер-Министрінің Бірінші
Орынбасары – Қазақстан Республикасы
Қаржы министрінің
2020 жылғы 16 наурызы
№ 275 бұйрығымен
бекітілді

Жеке тұлғаның салық салуға жататын кірістерін жанама әдіспен айқындау қағидалары

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Осы Жеке тұлғаның салық салуға жататын кірістерін жанама әдіспен айқындау қағидалары (бұдан әрі – Қағидалары) "Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы" 2017 жылғы 25 желтоқсандағы Қазақстан Республикасы Кодексінің (Салық кодексі) (бұдан әрі – Салық кодексі) 72-бабының 9-тармағына сәйкес әзірленді және салықтық бақылауды жүзеге асыру барысында жеке тұлғаның салық салуға жататын кірістерін жанама әдіспен айқындау (бұдан әрі – жанама әдіс) тәртібін айқындайды.

      Ескерту. 1-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қаржы министрінің 18.03.2021 № 231 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      2. Жеке тұлғаның салық салуға жататын кірістерін жанама әдіспен айқындау, салық декларацияларында көрсетілген мәліметтердің толықтығы мен дұрыстығын айқындау мақсатында жеке тұлғаға қатысты салықтық бақылауды жүзеге асыру барысында қолданылады.

      Ескерту. 2-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қаржы министрінің 18.03.2021 № 231 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      3. Осы Қағидалардың күші дара кәсіпкер, жеке практикамен айналысатын адам ретінде тіркеу есебінде тұрған жеке тұлғаға қатысты оның осындай қызметті жүзеге асыру кезеңіне қолданылмайды.

      4. Қазақстан Республикасының салық заңнамасының арнайы ұғымдары мен терминдері Салық кодексінің тиісті баптарында айқындалатын мағынасында пайдаланылады.

2-тарау. Жеке тұлғаның салық салуға жататын кірістерін жанама әдіспен айқындау тәртібі

      5. Қазақстан Республикасының мемлекеттік кірістер органдары (бұдан әрі – МКО) Салық кодексінің 72-бабы 6-тармағына сәйкес жеке тұлғаның кірісін айқындаудың жанама әдісінің мынадай түрлерін:

      1) активтердің құн өсімі әдісін;

      2) шығындарды есепке алу әдісін;

      3) банк шоттарындағы қаражаттың қозғалысын есепке алу әдісін қолданады.

      МКО қажет болған жағдайда, Қағидалардың осы тармағында көрсетілген әдістер жиынтығын пайдаланады.

      6. Жанама әдіспен айқындау мынадай кезеңдерден тұрады:

      1) объектілерді айқындау;

      2) объектілерді бағалау;

      3) жеке тұлғаның кірісін есептеу.

      7. МКО объектілерді айқындау үшін:

      1) жеке тұлғаның банк шоттарындағы ақша қалдығы мен қозғалысы туралы, жеке тұлғаға берілген кредиттер және ипотекалық тұрғын үй заемдары бойынша сыйақыны өтеуге арналған шығыстар туралы;

      2) Қазақстан Республикасының аумағындағы мүлік туралы, медициналық және білім беруге арналған шығыстар туралы, жеке тұлғалардың мәмілелері мен шарттары, оның ішінде сақтандыру шарттары, жеке тұлғалардың бағалы қағаздармен, биржалық тауарлармен мәмілелері туралы және әлеуметтік төлемдер бойынша аударымдар мен төлемдер туралы;

      3) Салық кодексінің 294-бабы 3-тармағына сәйкес айқындалатын шет мемлекеттегі мүлік, оның ішінде салық салуда жеңілдігі бар мүлік туралы;

      4) жеке және заңды тұлғалар табыс еткен салық есептілігі нысандарынан;

      5) салықтық және кедендік бақылаудың, оның ішінде Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес мәмілелер жасасқан және (немесе) жеке тұлғада есеп айырысу бойынша дебиторлық және (немесе) кредиторлық берешек пайда болған тұлғаларға қатысты өзге де нысандарының нәтижелері бойынша алынған;

      6) құжаттамалық расталған басқа ақпарат көздерінен алынған мәліметтерді пайдаланады.

      8. МКО объектілерді айқындау мақсатында:

      1) банктер мен банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдарға;

      2) Қазақстан Республикасының аумағында қызметін жүзеге асыратын тиісті уәкілетті мемлекеттік органдарға, жергілікті атқарушы органдарға және өзге де ұйымдарға;

      3) қолданыстағы халықаралық шарттар негізінде ақпарат алмасу шеңберінде шет мемлекеттердің құзыретті органдары немесе осындай ақпарат бар халықаралық ұйымдарға сұрау салулар жолдайды.

      9. Мәлімет көздері мән-жайларға, жеке тұлға қызметінің сипаты мен түріне қарай әрбір нақты жағдайда ерекшеленуі мүмкін.

      10. Объектілерді бағалау салық есептілігінен және (немесе) бастапқы есепке алу құжаттардан, сондай-ақ басқа да көздерден алынған ақпараттың негізінде жүзеге асырылады.

      11. Жеке тұлғада активтердің, оның ішінде аяқталмаған құрылыс объектілердің, көлік құралдарының, жер учаскелерінің, материалдық емес активтердің, жылжамайтын инвистициялардың және өзге де мүліктің бағасын растайтын құжаттар болмаған кезде осы жеке тұлғаның кірісіне көрсетілген активтің нарықтық бағасы қосылады.

      Объектілердің нарықтық құны МКО тартатын, "Қазақстан Республикасындағы бағалау қызметі туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес қызметін жүзеге асыратын бағалаушы есебінің негізінде айқындалады.

      12. МКО жанама әдістер негізінде айқындаған объектілер туралы мәліметтері жеке тұлғаның салық декларацияларында көрсетілген тиісті деректермен салыстырылады.

      Ескерту. 12-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қаржы министрінің 18.03.2021 № 231 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      13. Салықтық бақылау кезінде жеке тұлғаның декларацияларында көрсетілген сомалар қабылданады.

      Ескерту. 13-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қаржы министрінің 18.03.2021 № 231 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      13-1. Жеке тұлғаның Салық кодексінің 635-бабында белгіленген мерзімде кірістер мен мүлік туралы декларацияны тапсырмауы осындай жеке тұлғада:

      жеке тұлғаның дербес салық салуға жататын кірістердің;

      мемлекеттік немесе өзге тіркеуге жататын мүлікті, құқықтары және (немесе) мәмілелері мемлекеттік немесе өзге тіркеуге жататын мүлікті, оның ішінде Қазақстан Республикасының шегінен тыс жерлерде сатып алу, иеліктен шығару, өтеусіз алу фактісінің болмағанын растау болып есептеледі.

      Ескерту. 13-1-тармақпен толықтырылды - ҚР Қаржы министрінің 18.03.2021 № 231 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      14. Егер жеке тұлғаның салық декларацияларында көрсетілген кірістері, жеке тұтынуға, оның ішінде мүлік сатып алуға жұмсаған шығыстарына сәйкес келмесе МКО кіріс пен салықты, өткен кезеңдердегі кірістерін ескере отырып, оның жұмсаған шығыстары негізінде айқындайды.

      Ескерту. 14-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қаржы министрінің 18.03.2021 № 231 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      15. Жеке тұлғаның салық салуға жататын кірістерін жанама әдіспен айқындау нәтижелері салықтық тексеру жүргізу және (немесе) мемлекеттік бақылаудың өзге де нысандарында жүзеге асыру барысында пайдаланылады.

On approval of the Rules for determining the income of an individual subject to taxation by an indirect method

Order of the First Deputy Prime Minister of the Republic of Kazakhstan - Minister of Finance of the Republic of Kazakhstan dated March 16, 2020, No. 275. Registered with the Ministry of Justice of the Republic of Kazakhstan on March 31, 2020, No. 20215

      Unofficial translation

      Note of ILLI!
      Effective from 01.01.2021.

      In accordance with paragraph 9 of Article 72 of the Code of the Republic of Kazakhstan dated December 25, 2017 "On taxes and other obligatory payments to the budget" (Tax Code) I HEREBY ORDER:

      1. To approve the attached Rules for determining the income of an individual subject to taxation by an indirect method.

      2. To recognize as terminated:

      1) Order of the Acting Minister of Finance of the Republic of Kazakhstan dated July 22, 2016, No. 383 "On approval of the Rules for determining the income of an individual subject to taxation by an indirect method" (registered in the State Register of Normative Legal Acts under No. 14160, published on September 9, 2016, in the Legal Information System "Adilet");

      2) paragraph 2 of the List of orders of the Ministry of Finance of the Republic of Kazakhstan, which are amended and supplemented, approved by Order of the Minister of Finance of the Republic of Kazakhstan dated March 31, 2017, No. 213 "On amendments and additions to some orders of the Ministry of Finance of the Republic of Kazakhstan" (registered in the State Register of Normative Legal Acts under No. 15096, published on June 13, 2017, in the Reference Control Bank of Normative Legal Acts of the Republic of Kazakhstan).

      3. State Revenue Committee of the Ministry of Finance of the Republic of Kazakhstan, in the manner prescribed by law, shall ensure:

      1) state registration of this Order with the Ministry of Justice of the Republic of Kazakhstan;

      2) placement of this Order on the Internet resource of the Ministry of Finance of the Republic of Kazakhstan;

      3) within ten working days after the state registration of this Order with the Ministry of Justice of the Republic of Kazakhstan, the submission of information to the Department of Legal Service of the Ministry of Finance of the Republic of Kazakhstan on the implementation of measures provided for in subparagraphs 1) and 2) of this paragraph.

      4. This Order shall come into effect on January 1, 2021, and is subject to official publication.

      First Deputy Prime Minister of the
Republic of Kazakhstan-Minister of Finance
 A. Smailov

  Approved
by Order of the First Deputy
Prime Minister of the Republic of
Kazakhstan - Minister of Finance
of the Republic of Kazakhstan
dated March 16, 2020, No. 275

The Rules for determining the income of an individual subject to taxation by an indirect method

Chapter 1. General Provisions

      1. These Rules for determining the income of an individual subject to taxation by an indirect method (hereinafter referred to as the Rules) have been developed in accordance with paragraph 9 of Article 72 of the Code of the Republic of Kazakhstan dated December 25, 2017 "On taxes and other obligatory payments to the budget" (Tax Code) and shall determine the procedure for determining the income of an individual subject to taxation by the indirect method (hereinafter referred to as the Indirect method) during tax control.

      2. Determination of the income of an individual subject to taxation by an indirect method shall be applied during tax control concerning an individual to determine the completeness and reliability of the information reflected in the declaration of an individual (hereinafter referred to as the Declaration) provided for in Chapter 71 of the Tax Code.

      3. The actions of these Rules shall not apply to an individual who was registered as an individual entrepreneur, a person engaged in private practice, during the period of such activity.

      4. Special concepts and terms of the tax legislation of the Republic of Kazakhstan shall be used in the meanings defined in the relevant articles of the Tax Code.

Chapter 2. The procedure for determining the income of an individual subject to taxation by an indirect method

      5. The state revenue authorities of the Republic of Kazakhstan (hereinafter referred to as SRA) in accordance with paragraph 6 of Article 72 of the Tax Code shall apply the following types of indirect method for determining the income of an individual:

      1) method of increasing the value of assets;

      2) cost accounting method;

      3) method of accounting for the movement of funds in bank accounts.

      If necessary, SRA shall use a combination of methods specified in this paragraph of the Rules.

      6. Determination by the indirect method shall consist of the following steps:

      1) definition of objects;

      2) assessment of objects;

      3) calculation of the income of an individual.

      7. To determine the objects of SRA, the following information shall be used:

      1) on the balances and movement of money in the bank accounts of an individual, on loans provided to an individual, and the cost of repaying interest on mortgage loans;

      2) on the property, located on the territory of the Republic of Kazakhstan, on the costs of health care and education, for transactions and agreements of individuals, including contracts of insurance transactions of individuals with securities, commodities, and on deductions and payments on social payments;

      3) on property located in a foreign state, including those with preferential taxation, determined in accordance with paragraph 3 of Article 294 of the Tax Code;

      4) from the forms of tax reporting submitted by individuals and legal entities;

      5) obtained as a result of other forms of tax and customs control, including concerning persons with whom an individual entered into transactions in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan and (or) on mutual settlements with which an individual has a debtor and (or) payable debt;

      6) obtained from other sources of information, documented.

      8. To determine the objects the SRA shall send inquiries to:

      1) banks and organizations carrying out certain types of banking operations;

      2) relevant authorized state bodies, local executive bodies, and other organizations operating in the territory of the Republic of Kazakhstan;

      3) competent authorities of foreign states in the framework of the exchange of information based on existing international treaties or to international organizations that have such information.

      9. Sources of information may differ in each specific case, depending on the circumstances, nature, and type of activity of the individual.

      10. Assessment of objects shall be carried out based on information obtained from tax reports and (or) primary accounting documents, as well as from other sources.

      11. If an individual does not have documents confirming the value of assets, including construction in progress, vehicles, land plots, intangible assets, investment property, and other property, the market value of the specified asset shall be included in the income of this individual.

      The market value of objects shall be determined based on the report of an appraiser engaged by the SRA, carrying out activities in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan "On Valuation Activity in the Republic of Kazakhstan".

      12. Information on the objects determined by the SRA based on indirect methods is compared with the corresponding data specified by the individual in the tax reporting forms.

      13. If the amount of income declared by an individual in the declaration exceeds the amount of income identified from other (additional) sources of information, the amount of income indicated in the declaration shall be accepted during a tax control.

      14. If the income of an individual, reflected in the declaration, does not correspond to his expenses made for personal consumption, including the acquisition of property, the SRA shall determine income and tax based on his expenses, taking into account the income of previous periods.

      15. The results of determining the income of an individual subject to taxation by an indirect method shall be used during a tax audit and (or) implementation of other forms of state control.