ИПС "Әділет"

"Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы" Қазақстан Республикасының 2020 жылғы 7 шілдедегі Кодексінің 9-бабының 25) тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

1. Қоса беріліп отырған Халықтың декреттелген тобындағы адамдарды гигиеналық оқыту қағидалары бекітілсін.

2. "Халықтың декреттелген тобындағы адамдарды гигиеналық оқыту қағидаларын және Халықтың декреттелген тобындағы адамдарды гигиеналық оқыту бағдарламаларын бекіту және "Жеке медициналық кітапшаларды беру, есепке алу және жүргізу қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрінің міндеттерін атқарушының 2015 жылғы 24 ақпандағы № 126 бұйрығына өзгеріс пен толықтыру енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2018 жылғы 12 сәуірдегі № 168 бұйрығының (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 16929 болып тіркелген, Қазақстан Республикасының Нормативтік құқықтық актілерінің эталондық бақылау банкінде 2018 жылғы 6 маусымда жарияланған) күші жойылды деп танылсын.

3. Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің Тауарлар мен көрсетілетін қызметтердің сапасы мен қауіпсіздігін бақылау комитеті Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен:

1) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді;

2) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің интернет-ресурсында орналастыруды;

3) осы бұйрық Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін он жұмыс күні ішінде Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің Заң департаментіне осы тармақтың 1) және 2) тармақшаларында көзделген іс-шаралардың орындалуы туралы мәліметтерді ұсынуды қамтамасыз етсін.

4. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау вице-министріне жүктелсін.

5. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасы
Денсаулық сақтау министрі

А. Цой

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасының

Ұлттық экономика министрлігі

Қазақстан Республикасы
Денсаулық сақтау министрі
2020 жылғы 16 қарашасы
№ ҚР ДСМ-195/2020
бұйрығымен бекітілген

Халықтың декреттелген тобындағы адамдарды гигиеналық оқыту қағидалары

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Осы Халықтың декреттелген тобындағы адамдарды гигиеналық оқыту қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) "Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы" Қазақстан Республикасының 2020 жылғы 7 шілдедегі Кодексінің (бұдан әрі – Кодекс) 9-бабының 25) тармақшасына сәйкес әзірленген және халықтың декреттелген топтарына гигиеналық оқытуды жүргізу тәртібін айқындайды.

2. Осы Қағидаларда мынадай негізгі ұғымдар пайдаланылған:

1) халықтың декреттелген тобын гигиеналық оқыту – инфекциялық және паразиттік, кәсіптік аурулардың профилактикасы, халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы нормативтік құқықтық актілер (объектілерді күтіп-ұстау, пайдалану және орналастыру, жеке және қоғамдық гигиенаны сақтау) бойынша білім алушылардың кәсіптеріне сәйкес оқыту;

2) халықтың декреттелген тобының емтиханы – айналасындағы адамдарға инфекциялық және паразиттік аурулар жұқтыру үшін қауіп төндіретін халыққа қызмет көрсету саласында жұмыс істейтін қызметкерлердің білімінің және біліктілігінің сәйкестік деңгейін айқындау;

3) жеке медициналық кітапша – жұмысқа жіберілу туралы белгі қойылып, міндетті медициналық қарап-тексерудің нәтижелері енгізілетін жеке құжат;

4) халықтың декреттелген тобы – халыққа қызмет көрсету саласында жұмыс істейтін және айналасындағы адамдарға инфекциялық және паразиттік аурулар жұқтыру үшін барынша жоғары қауіп төндіретін адамдар;

5) эпидемиялық маңызы бар объектілер – халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы нормативтік құқықтық актілердің талаптары бұзылған кезде өндіретін өнімі және (немесе) қызметі халық арасында тағамнан уланудың және (немесе) инфекциялық, паразиттік аурулардың пайда болуына алып келуі және (немесе) физикалық факторлардан, өнеркәсіптік және радиоактивті ластанулардан халық денсаулығына зиян келтіруі мүмкін объектілер.

2-тарау. Халықтың декреттелген топтарына гигиеналық оқытуды жүргізу тәртібі

3. Халықтың декреттелген тобының адамдары жұмысқа тұру кезінде бастапқы және одан әрі жылына бір рет кезеңділікпен гигиеналық оқытылуға жатады.

4. Халықтың декреттелген тобының гигиеналық оқыту бойынша оқыту өндірістен қол үзіп жүргізіледі.

5. Халықтың декреттелген тобының гигиеналық оқыту бойынша қызметті "гигиена және эпидемиология" мамандығы бойынша медициналық білімі бар жеке тұлғалар немесе заңды тұлғалардың өкілдері жүзеге асырады.

6. Жеке немесе заңды тұлғалар гигиеналық оқыту бойынша қызметі басталғанға дейін "Хабарламалар нысандарын және Мемлекеттік органдардың хабарламаларды қабылдау қағидаларын бекіту туралы, сондай-ақ хабарламаларды қабылдауды жүзеге асыратын мемлекеттік органдарды айқындау туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрінің 2015 жылғы 6 қаңтардағы № 4 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 10194 болып тіркелген) сәйкес халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік органның ведомствосының аумақтық бөлімшелерін хабардар етеді.

7. Гигиеналық оқытуға ақы төлеуді халықтың декреттелген тобының өз бетінше не тараптардың келісімі бойынша жұмыс беруші жүзеге асырады.

8. Халықтың декреттелген тобының гигиеналық оқыту осы Қағидаларға 1-қосымшаға сәйкес халықтың декреттелген топтарын гигиеналық оқыту бағдарламалары бойынша жүргізіледі.

9. Гигиеналық оқыту бағдарламасы:

1) білім алушылардың кәсіптеріне байланысты сағат саны 12-ден 18-ге дейін теориялық оқытуды;

2) 2 сағат көлемінде емтиханды қамтиды.

10. Оқыту бағдарламалары халықтың декреттелген тобының кәсіптеріне сәйкес келеді. Әртүрлі декреттелген топтарды гигиеналық оқытуды біріктіруге жол берілмейді.

11. Гигиеналық оқытуды жүргізуге арналған оқу үй-жайлары көп функционалды ғимараттар немесе өзге мақсаттағы ғимараттар құрамындағы жеке үй-жайларда орналастырылады.

12. Гигиеналық оқытудан өткеннен кейін гигиеналық оқытуды жүргізетін жеке және заңды тұлғалар бекітетін тестілік сұрақтар түрінде емтихан өткізіледі.

13. Тестілеу нәтижесі дұрыс жауаптар 80%-дан артқан жағдайда оң деп саналады. Емтихан нәтижелері осы Қағидаларға 2-қосымшаға сәйкес гигиеналық оқытудан өткен халықтың декреттелген тобының есепке алу журналына енгізіледі.

ЗҚАИ-ның ескертпесі!
14-тармақ жаңа редакцияда көзделген - ҚР Денсаулық сақтау министрінің 13.03.2024 № 8 (01.01.2025 бастап қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

14. Оң нәтиже болғанда осы Қағидаларға 3-қосымшаға сәйкес нысан бойынша жеке медициналық кітапшаға гигиеналық оқыту нәтижелерін енгізу үшін мөртабан түрінде белгі қойылады.

15. Қанағаттанарлықсыз баға алған жағдайда білімін қайта тексеруді бір айдан кешіктірмей белгілейді.

16. Жеке немесе заңды тұлғалар халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік орган ведомствосының аумақтық бөлімшелерінің сұрау салуы бойынша гигиеналық оқыту жөнінде ақпарат ұсынады.

Халықтың декреттелген
тобындағы адамдарды
гигиеналық оқыту
қағидаларына
2-қосымша

Халықтың декреттелген тобындағы адамдарды гигиеналық оқыту бағдарламалары

№	Тақырып атаулары	Сағат саны
1	2	3
1. Тамақ өнімдерін өндіру, сақтау, өткізу, кәдеге жарату және жою процесінде олармен жанасатын қызметкерлер, оның ішінде мүкәммалды, жабдықтарды санитариялық өндеу және жөндеу, сондай-ақ оларды көліктердің барлық түрлерінде тасымалдау кезіндегі қызметкерлерге арналған гигиеналық оқыту бағдарламасы
1.1.	Халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы заңнаманың негіздері. "Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы" Қазақстан Республикасының 2020 жылғы 7 шілдедегі Кодексінің (бұдан әрі – Кодекс) 94-бабының және 95-бабының ережелеріне сәйкес халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік орган бекітетін санитариялық қағидалардың және гигиеналық нормативтердің талаптарын сақтамағаны үшін қызметкерлердің жауапкершілігі. Тиімді тамақтану туралы ұғым. Тамақ өнімдерін мемлекеттік гигиеналық тіркеу және регламенттеу туралы ұғым. Тамақ өнімдерін сертификаттау туралы ұғым. Тамақ өнімдерінің сапасы мен қауіпсіздігіне қойылатын гигиеналық талаптар. Тамақ өнімін байыту (фортификациялау) ұғымы. Тағамдық және биологиялық құндылығын арттыру, сондай-ақ олардың адамдағы тапшылыққа негізделген аурулардың алдын алу мақсатында тамақ өнімін өндіру және қайта өңдеу процесінде оған витаминдерді, минералдарды және басқа да заттарды енгізу.	3
1.2.	Инфекциялық аурулар туралы ұғым. Ауру тудыратын микробтар және олардың адам организміне ену жолдары. Іріңді аурулар. Ішек және ішек құрт ауруларын қоздырушылар, оларды жұқтыру жолдары. Бактерия тасымалдаушылық. Бактериялық және бактериялық емес тамақтан уланулар. Ішек инфекциялық ауруларының және тамақтан уланулардың профилактика шаралары. Профилактикалық медициналық қарап-тексерулер. Жеке гигиена қағидалары. Қызметкерлерді міндетті медициналық қарап-тексеру.	3
1.3.	Қоғамдық тамақтану объектілерінің құрылғысына және күтіп-ұстауға қойылатын талаптар. Сауда жабдықтарын, мүкәммалды, ыдыстарды санитариялық өңдеу режимі. Қоғамдық тамақтану объектілеріндегі сыни нүктелер. Өндірістік бақылау. Дезинфекция, дезинсекция, дератизация ұғымдары. Кальян тарту, оның адам денсаулығына ықтимал қаупі туралы ұғым.	3
1.4.	Азық-түлік саудасы кәсіпорындарының құрылғысына және күтіп-ұстауға қойылатын талаптар. Тамақ өнімдерін қабылдау, сақтау, өткізу және тасымалдау тәртібі. Тамақ өнімдерінің сапасын және қауіпсіздігін растайтын құжаттардың тізбесі. Тамақ өнімдерінің жарамдылық мерзімдері және сақтау мерзімдері туралы ұғым. Тамақ өнімдерінің сапасыздығының негізгі белгілері. Тез бұзылатын тамақ өнімдерін сақтау және өткізу шарттары. Тамақ өнімдерін таңбалауға қойылатын талаптар. Қаптамалау материалдары.	3
1.5.	Емтихан	2
1.6.	Қорытынды:	14
2. Білім беру объектілеріндегі қызметкерлерге (жалпы орта білім беретін мектептердің бастауыш сыныптарының мұғалімдері; балалар мен жасөспірімдер тұратын білім және тәрбие беру объектілерінің барлық түрлерінің бастауыш сыныптарының мұғалімдері, тәрбиешілері мен тәрбиеші көмекшілері; техникалық персонал); балалар сауықтыру (жыл бойы, маусымдық) ұйымдарындағы және шипажай объектілеріндегі қызметкерлерге; әр түрлі және үлгідегі мектепке дейінгі ұйымдарындағы, балалар үйлеріндегі қызметкерлерге арналған гигиеналық оқыту бағдарламасы
2.1.	Халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы заңнаманың негіздері. Кодекстің 94-бабының және 95-бабының ережелеріне сәйкес халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік орган бекітетін санитариялық қағидалардың және гигиеналық нормативтердің талаптарын сақтамағаны үшін қызметкерлердің жауапкершілігі. Мектепке дейінгі балалар ұйымдары мен балалар үйлерін, сауықтыру лагерьлерін күтіп-ұстауға қойылатын талаптар. Аумақты, топтық алаңдарды, құмсалғыштарды, спорт жабдықтарын күтіп-ұстауға қойылатын талаптар, топтық оқшаулау қағидаттары. Топтардың толтырылуы. Температуралық режимді, үй-жайлар мен рекреацияларды желдету тәртібін сақтау. Ағымдағы және күрделі тазалау; желдету ережелері; жинау мүкәммалына, жуу және дезинфекциялау құралдарына қойылатын талаптар. Төсек орынды ауыстыру, оны сақтау, кір жуу орындарына жеткізу, таңбалау. Түбектерді жуу, дәретханаларды тазалау ережелері. Топтардағы ыдыстарға күтім жасау, оны таңбалау, шүберекті жуу, сақтау, өңдеу ережелері. Ойыншықтарға күтім жасау. Дезқұралдарды және жуу ерітінділерін дайындау. Ауызсу тәртібіне қойылатын талаптар.	3
2.2.	Жалпы білім беру ұйымдарының, барлық түрдегі балалар мен жасөспірімдер тұратын білім және тәрбие беру объектілерінің үй-жайларын күтіп-ұстауға қойылатын талаптар. Оқушылар мен тәрбиеленушілердің бойы мен жасына сәйкес отырғызуға, заттарды саралауға, жиһазбен қамтамасыз етуге қойылатын талаптар. Температуралық режимді, үй-жайларды және демалатын орындарды желдету тәртібін сақтау. Ауызсу тәртібін ұйымдастыру. Сыныптардың толықтығына қойылатын талаптар. Тұрып оқитын білім беру объектілерінің барлық түрінде төсекті ауыстыру, оқушылар мен тәрбиеленушілердің жеке гигиенаны сақтауы.	3
2.3.	Ас блогы аумағын және үй-жайларын, асүй мүкәммалын, ыдыстарын күтіп ұстауға қойылатын талаптар. Өндірістік және қосалқы үй-жайларды ағымдық және күрделі тазалау, дезинфекциялық, дератизациялық және дезинсекциялық іс-шаралар. Жабдықтарға, мүкәммалдарға, асхана мен асүй ыдыстарына қойылатын талаптар. Асхана және асүй ыдыстарын жуу тәртібі. Жуу және дезинфекциялау құралдарына қойылатын талаптар, оларды пайдалану ережелері. Азық-түлік шикізатын аспаздық өңдеуге қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар. Шикі және дайын өнімді өндеу. Салаттарды дайындау технологиясы. Дайын тағамдардың витаминдерін сақтау және С-витаминдеу қағидалары. Қызметтік құжаттаманы жүргізу. Тамақтану гигиенасы. Тиімді тамақтануды ұйымдастыру. Балалар ұжымдарында тамақтан уланудың профилактикасы. Тамақты үлестіру, дайын тағамдарды өткізу.	3
2.4.	Балалар мекемесіндегі инфекциялық және паразиттік аурулар. Тұмаумен және жіті респираторлық аурулармен сырқаттанушылықтың эпидемиялық өсуі кезеңінде жүргізілетін эпидемияға қарсы іс-шаралар. Оқушылар мен тәрбиеленушілер арасында инфекциялық сырқаттанушылық кезінде эпидемияға қарсы іс-шараларды жүргізу. Эпидемияға қарсы іс-шаралар. Ағымдағы және күрделі тазалау; жинау мүкәммалына, жуу және дезинфекциялау құралдарына қойылатын талаптар. Өндірістік бақылау. Персоналдың жеке гигиенасы. Қызметкерлердің міндетті медициналық қарап-тексерулері	3
2.5.	Емтихан	2
2.6.	Қорытынды:	14
3. Денсаулық сақтау және медициналық-әлеуметтік оңалту (мейірбике көмекшілері; кір жуатын бөлмелердің қызметкерлері; тағам өнімдерімен жанасатын қызметкерлер) қызметкерлеріне арналған гигиеналық оқыту бағдарламасы
3.1.	Халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы заңнаманың негіздері. Кодекстің 94-бабының және 95-бабының ережелеріне сәйкес халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік орган бекітетін санитариялық қағидалардың және гигиеналық нормативтердің талаптарын сақтамағаны үшін қызметкерлердің жауапкершілігі. Хирургиялық бейіндегі бөлімшелерді; дермато-косметологиялық, пластикалық және эстетикалық хирургия объектілерін; перинаталды орталықтарды, акушерлік стационарларды; қан қызметі объектілерін; инфекциялық ауруханалар мен бөлімшелерді; туберкулезге қарсы ұйымдарды; физиокабинеттерді; орталықтандырылған стерилизациялау бөлімшелерін; стоматологиялық емханаларды (кабинеттерді); паллиативтік көмек және мейірбике күтімін көрсету жөніндегі денсаулық сақтау объектілерін; гемодиализ бөлімшелерін, патологоанатомиялық ұйымдарды күтіп-ұстауға қойылатын талаптар; Өндірістік бақылау.	3
3.2.	Ауруханаішілік инфекциялардың алдын алу жөніндегі іс-шаралар. Ауруханаішілік инфекциялардың алдын алу жөніндегі профилактикалық іс-шараларды ұйымдастыру және жүргізу. Персоналдың қолын өндеу ережелері. Тері және сілемейлі қабықтар қанмен немесе басқа да биологиялық сұйықтықтармен ластанған кезде, сондай-ақ укол немесе кесіп кету кезіндегі профилактикалық іс-шаралар. АИТВ* – инфекциясының профилактикасы. Денсаулық сақтау объектілері персоналының еңбек шарттарына және тұрмыстық қызмет көрсетілуіне қойылатын талаптар. Қызметкерлердің міндетті медициналық қарап-тексерулері	3
3.3.	Денсаулық сақтау объектілерінде қалдықтарды жинауға, залалсыздандыруға, сақтауға қойылатын талаптар. Медициналық қалдықтардың сыныптамасы. Медициналық қалдықтарды залалсыздандыру және/немесе зарарсыздандыру тәсілдері мен әдістері. Радиоактивті медициналық қалдықтармен жұмыс істеу	3
3.4.	Денсаулық сақтау объектілерінде санитариялық-эпидемияға қарсы және санитариялық-профилактикалық іс-шараларды ұйымдастыруға, жүргізуге қойылатын талаптар. Медициналық мақсаттағы бұйымдарды стерильдеуді және дезинфекциялауды жүргізу жағдайларына қойылатын талаптар. Дезинфекциялық, дератизациялық және дезинсекциялық іс-шаралар. Қорытынды дезинфекция. Температуралық режимді, үй-жайларды желдету режимін, ағымдағы және күрделі тазалауды жүргізуге, жинау мүкәммалына, жуу және дезинфекциялау құралдарына қойылатын талаптарды сақтау. Төсек орынды ауыстыру. Инфекция жұққан киім-кешекті жуу.	3
3.5.	Денсаулық сақтау объектілерінде тамақтану жағдайларына қойылатын талаптар. Жабдыққа, мүкәммалға, асхана және асүй ыдыстарына қойылатын талаптар. Асхана және асүй ыдыстарын жуу тәртібі. Азық-түлік шикізатын аспаздық өңдеуге қойылатын талаптар. Шикі және дайын өнімді өңдеу. Дайын тамақты үлестіру. Денсаулық сақтау объектілерінде тамақтан уланудың профилактикасы.	3
3.6.	Емтихан	2
3.7.	Қорытынды.	17
4. Жолаушыларға қызмет көрсету саласындағы (жолаушылар поезының жолсеріктері, өзен, теңіз және әуе көліктерінің стюардтары) қызметкерлеріне арналған гигиеналық оқыту бағдарламасы
4.1.	Халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы заңнаманың негіздері.Кодекстің 94-бабының және 95-бабының ережелеріне сәйкес халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік орган бекітетін санитариялық қағидалардың және гигиеналық нормативтердің талаптарын сақтамағаны үшін қызметкерлердің жауапкершілігі. Жолаушылар поездарын, өзен, теңіз және әуе көліктерін күтіп-ұстауға және жабдықтауға қойылатын талаптар. Жолаушыларға қызмет көрсету объектілерін (теміржол вокзалдарын, аэровокзалдарды, әуежайларды, теңіз және өзен вокзалдарын, автовокзалдарды, метрополитендерді) күтіп-ұстауға қойылатын талаптар. Жабдықтау пункттерінің жұмысына қойылатын талаптар. Ауа-жылыту режимі. Қызметкерлердің міндетті медициналық қарап-тексерулері.	3
4.2.	Жіті ішек инфекциялары, аса қауіпті және карантиндік инфекциялар, тағамдық уытты инфекциялар туралы ұғым, клиникасы және профилактика шаралары. Микроорганизмдер туралы ұғым және инфекциялық аурулардың пайда болуындағы олардың рөлі. Ішек инфекцияларының, гельминтоздардың, ауа-тамшы инфекцияларының, венерологиялық аурулардың, АИТВ инфекциясы*, гемоконтактілі инфекциялардың, карантиндік және аса қауіпті инфекциялардың профилактикасы. Инфекциялық аурулармен, аса қауіпті инфекциялармен және тағамдық уытты инфекциялармен ауыратын науқастар анықталған кездегі эпидемияға қарсы іс-шаралар. Жазатайым жағдайлар кезінде зардап шеккендерге алғашқы медициналық көмек көрсету.	3
4.3.	Тамақ өнімдерін сақтауға және тез бұзылатын өнімдерді өткізу мерзімдеріне қойылатын талаптар. Тамақ өнімдерін тасымалдау. Дезинфекциялық, дератизациялық және дезинсекциялық іс-шаралар. Өндірістік бақылау. Жеке және қоғамдық гигиена.	3
4.4.	Емтихан	2
4.5.	Қорытынды:	14
5. Ауыз суды дайындаумен, су құбыры желілеріне қызмет көрсетумен тікелей байланысты су құбыры құрылыстарындағы қызметкерлерді гигиеналық оқыту бағдарламасы
5.1.	Халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы заңнаманың негіздері. Кодекстің 94-бабының және 95-бабының ережелеріне сәйкес халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік орган бекітетін санитариялық қағидалардың және гигиеналық нормативтердің талаптарын сақтамағаны үшін қызметкерлердің жауапкершілігі. Адам өміріндегі судың маңызы. Судың эпидемиологиялық маңызы. Сумен жабдықтау көздері, олардың гигиеналық сипаттамасы. Су арқылы берілетін инфекциялық аурулардың профилактикасы. Өндірістік бақылау. Қызметкерлердің міндетті медициналық қарап-тексерулері. Жеке гигиена қағидалары, еңбек жағдайлары.	3
5.2.	Жерасты көздерінен алынған орталықтандырылған сумен жабдықтау және олардың құрылғысына қойылатын талаптар. Жерүсті су көздерінен алынған орталықтандырылған сумен жабдықтау ерекшеліктері және олардың құрылғыларына қойылатын талаптар (жерүсті су бөгеттері бар қалалар үшін).	3
5.3.	Су құбыры желісіне қойылатын талаптар. Су құбыры құрылыстары мен желілерін дезинфекциялау. Сумен жабдықтау көздерін және шаруашылық-ауыз сумен жабдықтау су құбырларын санитариялық қорғау аймақтары. Санитариялық қорғау аймақтары аумағындағы санитариялық-гигиеналық режим.	3
5.4.	Орталықтандырылған ауыз сумен жабдықтау жүйелеріндегі судың сапасына қойылатын гигиеналық талаптар. Сапаны бақылау. Сумен жабдықтау орталықтандырылмаған кезде судың сапасына қойылатын талаптар. Көздерді санитариялық қорғау. Құдықты (каптажды) тазарту, дезинфекциялау әдістері.	3
5.5.	Емтихан	2
5.6.	Қорытынды:	14
6. Тұрмыстық қызмет көрсету саласындағы (моншалар, хауыздар, бассейндер, спорттық-сауықтыру ұйымдары, шаштараздар, косметологиялық салондар, кір жуатын орындар, химиялық тазарту орындары, қонақүйлер, хостелдер) қызметкерлерін гигиеналық оқыту бағдарламасы
6.1.	Халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы заңнаманың негіздері. Кодекстің 94-бабының және 95-бабының ережелеріне сәйкес халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік орган бекітетін санитариялық қағидалардың және гигиеналық нормативтердің талаптарын сақтамағаны үшін қызметкерлердің жауапкершілігі. Ауа-тамшы, ішек, паразиттік, жұқпалы тері инфекциялары мен трансмиссивті жолмен (қан арқылы) берілетін инфекциялар, аса қауіпті инфекциялар. Парентералді вирусты гепатиттердің профилактикасы. Дезинсекция, дератизация, терминдері мен анықтамалары, химиялық дезинфекцияны жүргізу үшін қолданылатын жаңа құралдар. Қызметкерлердің міндетті медициналық қарап-тексерулері, жеке гигиена қағидалары, еңбек жағдайлары. Өндірістік бақылау.	3
6.2.	Шаштараздарды, сұлулық салондарын және косметологиялық кабинеттерді орналастыруға, жабдықтауға, жарақтандыруға, күтіп-ұстауға қойылатын талаптар. Жұмыс құрал-саймандарын, жұмыс үстелдерінің үстін дезинфекциялау әдістері. Тері, шаш, тырнақ аурулары. Жұқпалы тері және паразиттік аурулар және шаштараздарда олардың таралуының алдын алу шаралары.	3
6.3.	Моншалардың гигиеналық маңызы. Монша мен сауналардың құрылғысына, жабдықтауға, пайдалануға және күтіп-ұстауға қойылатын талаптар. Жұқпалы инфекциялық аурулар. Моншада олардың таралуының алдын алу шаралары.	3
6.4.	Тұрғын үй-жайларды және қонақ үйлер мен хостелдердің ортақ пайдаланылатын үй-жайларын күтіп-ұстау бойынша талаптар. Қонақ үйлердің төсек орын шаруашылығына қойылатын талаптар. Аса қауіпті инфекциялар анықталған жағдайдағы персоналдың әрекеті. Қонақ үйлерде, хостелдерде қолданылатын дезинфекция әдістері.	3
6.5.	Кір жуу орындары мен химиялық тазалау орындарының (өндірістік үй-жайлар, тұрмыстық үй-жайлар, үй-жайларды ішкі әрлеу, санитариялық-техникалық жабдықтау) құрылғысына және жабдықтауға қойылатын талаптар. Кір жуу орындары мен химиялық тазалау орындарын пайдалануға қойылатын талаптар. Дезинфекция, оның әдістері. Кір жуу орындарында қолданылатын дезинфекциялау әдістері.	3
6.6.	Жүзу бассейіндерін пайдалану режимдеріне қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар. Бассейін суларын зарарсыздандыру әдістері. Үй-жайлар мен ванналарды тазалауға және дезинфекциялауға қойылатын талаптар. Жүзу бассейндерінің су сапасына қойылатын талаптар.	3
6.7.	Емтихан	2
6.8.	Қорытынды:	20

Ескертпе:

*АИТВ инфекциясы - адамның иммун тапшылығы вирусы туындатқан, иммундық жүйенің ерекше зақымдануымен сипатталатын және жүре пайда болған иммун тапшылығы синдромы қалыптасқанға дейін оның баяу бұзылуына алып келетін созылмалы инфекциялық ауру.

	Халықтың декреттелген тобындағы адамдарды гигиеналық оқыту қағидаларына 2-қосымша
	Нысан

Гигиеналық оқытудан өткен халықтың декреттелген тобының есепке алу журналы

№	Т.А.Ә. (қызметкердің бар болған жағдайда)	Жұмыс орны, тұрғылықты мекенжайы	Қызметтің, жұмыстың, көрсетілетін қызметтің жүзеге асырылатын түрі көрсетіліп, лауазымы	Оқытуды жүргізу кезеңі	Емтихан өткізу күні	Емтихан нәтижесі	Қайта тапсырған жағдайда кезекті емтиханның күні	Қызметкердің қолы

ЗҚАИ-ның ескертпесі!
3-қосымша алып тастау көзделген - ҚР Денсаулық сақтау министрінің 13.03.2024 № 8 (01.01.2025 бастап қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

	Халықтың декреттелген тобындағы адамдарды гигиеналық оқыту қағидаларына 3-қосымша
	Нысан

Жеке медициналық кітапшаға гигиеналық оқыту нәтижелерін енгізу үшін мөртабан

Ұйымның атауы, байланыс деректері (орналасқан жері, телефоны)
____________________________________
бағдарламасы бойынша гигиеналық оқытудан өтті және емтихан тапсырды
20___ жылғы "___" ______________
Гигиенист-эпидемиолог___________
(Т.А.Ә. (бар болған жағдайда), қолы)

Unofficial translation

In accordance with subparagraph 25) of article 9 of the Code of the Republic of Kazakhstan dated July 7, 2020 "On people's health and health care system", I HEREBY ORDER:

1. To approve the attached rules of hygienic training of persons of a decreed group of population.

2. To recognize as invalid the order of the Minister of Health of the Republic of Kazakhstan dated April 12, 2018 № 168 "On approval of the Rules for hygienic training of persons of a decreed group of population and Programs of hygienic training of persons of a decreed group of population and amendments to the order of the Acting Minister of National Economy of the Republic of Kazakhstan dated February 24, 2015 № 126 "On approval of the Rules for issuing, recording and maintaining personal medical records" (registered in the Register of state registration of regulatory legal acts under № 16929, published on June 6, 2018 in the Reference Control Bank of regulatory legal acts of the Republic of Kazakhstan).

3. The Committee for control of quality and safety of goods and services of the Ministry of Health of the Republic of Kazakhstan, in accordance with the procedure established by the legislation of the Republic of Kazakhstan, to ensure:

1) state registration of this order in the Ministry of Justice of the Republic of Kazakhstan;

2) posting of this order on the Internet resource of the Ministry of Health of the Republic of Kazakhstan;

3) within ten working days after the state registration of this order in the Ministry of Justice of the Republic of Kazakhstan, the submission of information to the Legal Department of the Ministry of Health of the Republic of Kazakhstan on implementation of the measures provided for in subparagraphs 1) and 2) of this paragraph.

4. Supervising vice minister of health of the Republic of Kazakhstan is authorized to control the execution of this order.

5. This order comes into effect upon the expiration of ten calendar days after the day of its first official publication.

Minister of health of the
Republic of Kazakhstan

A. Tsoi

"AGREED"
Ministry of national economy of the
Republic of Kazakhstan

Approved
by the order of the
Minister of health of the
Republic of Kazakhstan
dated November 16, 2020
№ ҚР ДСМ-195/2020

Rules for hygienic training of persons of a decreed group of population

Chapter 1. General provisions

1. These Rules for hygienic training of persons of a decreed group of population (hereinafter referred to as the Rules) are developed in accordance with subparagraph 25) of Article 9 of the Code of the Republic of Kazakhstan dated July 7, 2020 "On people's health and health care system" (hereinafter referred to as the Code) and determine the procedure for hygienic training of decreed groups of population.

2. The following basic concepts are used in these Rules:

1) hygienic training of a decreed group of population - training on prevention of infectious and parasitic, occupational diseases, regulatory legal acts in the field of sanitary and epidemiological well-being of the population (maintenance, operation and placement of facilities, personal and public hygiene) in accordance with the professions of students;

2) examination of a decreed group of population - determining the level of conformity of knowledge and qualifications of workers working in the sphere of public services, which poses a danger to infecting others with infectious and parasitic diseases;

3) a personal medical record - a personal document in which the results of mandatory medical examinations are entered with a note of admission to work;

4) a decreed group of population - persons working in the field of public services and posing the greatest danger to infecting people around with infectious and parasitic diseases;

5) epidemically significant objects - objects, manufactured products and (or) whose activities, in violation of the requirements of regulatory legal acts in the field of sanitary and epidemiological well-being of the population, may lead to the occurrence of food poisoning and (or) infectious, parasitic diseases among the population and (or) inflict harm to public health from physical factors, industrial and radioactive contamination.

Chapter 2. Procedure of hygienic training of persons of a decreed group of population

3. Persons of a decreed group of population are subject to primary hygienic training upon admission to work and in the future, once a year.

4. Hygienic training of the decreed groups of population is carried out off-job.

5. Activities on hygienic training of the decreed group of population are carried out by individuals or representatives of legal entities with medical education in the specialties "hygiene and epidemiology".

6. Individuals and legal entities prior to the commencement of hygienic training activities in accordance with the order of the Minister of National Economy of the Republic of Kazakhstan dated January 6, 2015 № 4 “On approval of notification forms and the Rules for acceptance of notifications by state bodies, as well as on determining state bodies that accept notifications" (registered in the Register of state registration of regulatory legal acts under № 10194) notify the territorial divisions of the department of the state body in the field of sanitary and epidemiological welfare of the population.

7. Payment for hygienic training is carried out by the decreed groups of population independently, or by the employer by agreement of the parties.

8. Hygienic training of the decreed group of population is carried out according to the programs of hygienic training of the decreed groups of population in accordance with Appendix 1 to these Rules.

9. The hygiene training program includes:

1) theoretical training in the amount of 12 - 18 hours, depending on the profession of the students;

2) exam in the amount of 2 hours.

10. Training programs correspond to the professions of the decreed group of population. Combination of hygienic training of various decreed groups is not allowed.

11. Educational premises for hygienic training are located in separate premises as part of multi-functional buildings or buildings for other purposes.

12. After passing the hygienic training, an exam is conducted in the form of test questions approved by individuals and legal entities conducting hygienic training.

13. A test result is considered positive if more than 80% of answers are correct. The results of the exam are entered in the register of the decreed group of population who has passed hygienic training in accordance with Appendix 2 to these Rules.

14. Upon a positive result, information about passing the exam shall be entered into the information system of the state body in the field of sanitary and epidemiological well-being of the population by individuals and legal entities that conducted the hygiene training.

Footnote. Clause 14 is provided in the wording of the order of the Minister of Healthcare of the Republic of Kazakhstan dated 13.03.2024 № 8 (comes into effect from 01.01.2025).

15. Upon receipt of an unsatisfactory result, a repeated examination of knowledge is appointed no later than one month.

16. Individuals or legal entities at the request of the territorial subdivisions of the department of the state body in the field of sanitary and epidemiological well-being of the population, provide information on hygienic training.

Appendix 1
to the Rules for hygienic
training of a decreed group
of population

Programs of hygienic training of persons of a decreed group of population

№	Name of topics	Quantity of hours
1	2	3
1. Hygienic training program for employees who have contact with food during their production, storage, sale, disposal and destruction, including employees for sanitation and repair of inventory, equipment, as well as during their transportation by all types of transport
1.1.	Basics of legislation in the field of sanitary and epidemiological welfare of the population. Responsibility of employees for non-compliance with the requirements of sanitary rules and hygienic standards approved by the state body in the field of sanitary and epidemiological well-being of the population in accordance with the provisions of Article 94 and Article 95 of the Code of the Republic of Kazakhstan dated July 7, 2020 "On people's health and health care system" (hereinafter - the Code). The concept of a balanced diet. The concept of state hygienic registration and regulation of food products. The concept of food certification. Hygienic requirements for the quality and safety of food. The concept of enrichment (fortification) of food products. The introduction of vitamins, minerals and other substances into food products during its production or processing in order to increase the nutritional and biological value, as well as to prevent diseases caused by their deficiency in humans.	3
1.2.	The concept of infectious diseases. Pathogenic microbes and ways of their penetration into the human body. Pustular diseases. Pathogens of intestinal and helminthic diseases, ways of their transmission. Bacterial disease carrier. Food poisoning of bacterial and non-bacterial origin. Measures for prevention of intestinal infectious diseases and food poisoning. Preventive medical examinations. Personal hygiene rules. Mandatory medical examinations of employees.	3
1.3.	Requirements for structure and maintenance of public catering facilities. Modes of sanitizing of commercial equipment, inventory, packaging. Critical points at catering facilities. Production control. The concepts of disinfection, disinsection, deratization. The concept of hookah smoking, about its potential danger to human health.	3
1.4.	Requirements for structure and maintenance of food trade enterprises The procedure for acceptance, storage, sale and transportation of food products. List of documents confirming the quality and safety of food products. Concepts about the shelf life and shelf life of food. The main signs of poor quality food. Conditions for storage and sale of perishable foodstuffs. Requirements for food labeling. Packaging materials.	3
1.5.	Exam	2
1.6.	Total:	14
2. Hygienic training program for employees of educational facilities (primary school teachers of general education schools; primary school teachers, educators and assistants to educators of educational and upbringing facilities with accommodation for children and adolescents of all types; technical staff); children's health-improving (year-round, seasonal) and sanatorium facilities; preschool organizations of all types and forms and children's homes
2.1.	Basics of legislation in the field of sanitary and epidemiological welfare of the population. Responsibility of employees for non-compliance with the requirements of sanitary rules and hygienic standards approved by the state body in the field of sanitary and epidemiological welfare of the population in accordance with the provisions of Article 94 and Article 95 of the Code. Requirements for maintenance of preschool organizations and children's homes, health camps. Requirements for maintenance of the territory, group grounds, sandboxes, sports equipment, the principles of group isolation. Occupancy in groups. Compliance with the temperature regime, the regime of ventilation of premises and recreation. Current and general cleaning; ventilation rules; Requirements for cleaning equipment, detergents and disinfectants. Change of bed linen, storage, delivery to the laundry, labeling. Rules for washing pots, cleaning toilets. Caring for dishes in groups, marking them, rules for washing, storing, processing rags. Toy care. Preparation of disinfectants and cleaning solutions. The requirement for a drinking regime.	3
2.2.	Requirements for maintenance of premises of general educational organizations, educational and upbringing facilities with accommodation for children and adolescents of all kinds. Requirements for ranking subjects, seating, providing furniture in accordance with the height and age of students and pupils. Compliance with the temperature regime, the regime of ventilation of premises and recreation. Organization of the drinking regime. Requirements for the occupancy of classes. Change of bed linen in educational facilities with accommodation of all types, observance of personal hygiene by students and pupils.	3
2.3.	Requirements for maintenance of the territory and premises of the catering unit, kitchen utensils, dishes. Current and general cleaning of industrial and utility rooms, disinfection, deratization and disinsection measures. Requirements for equipment, inventory, dining room and kitchen utensils. Washing mode for kitchen and tableware. Requirements for detergents and disinfectants, rules for their use, Sanitary and epidemiological requirements for the culinary processing of food raw materials. Processing of raw and finished products. Salad preparation technology. Rules for preservation of vitamins and C-vitaminization of ready meals. Maintenance of service documentation. Food hygiene. Organization of rational nutrition. Prevention of food poisoning in children's groups. Food distribution, ready meals sale.	3
2.4.	Infectious and parasitic diseases in a children's institution. Anti-epidemic measures during an epidemic rise in the incidence of influenza and acute respiratory diseases. Carrying out anti-epidemic measures when registering infectious diseases among students and pupils. Anti-epidemic measures. Current and general cleaning; requirements for cleaning equipment, detergents and disinfectants. Production control. Personal hygiene of staff. Mandatory medical examinations of employees.	3
2.5.	Exam	2
2.6.	Total:	14
3. Hygiene training program for healthcare and social rehabilitation workers (nurse assistants; laundry workers; food contact workers)
3.1.	Basics of legislation in the field of sanitary and epidemiological welfare of the population. Responsibility of employees for non-compliance with the requirements of sanitary rules and hygienic standards approved by the state body in the field of sanitary and epidemiological welfare of the population in accordance with the provisions of Article 94 and Article 95 of the Code. Requirements for maintenance of surgical departments; objects of dermato-cosmetology, plastic and aesthetic surgery; perinatal centers, obstetric hospitals; blood service facilities; infectious diseases hospitals and departments; anti-tuberculosis organizations; physiological rooms; centralized sterilization departments; dental clinics (offices); palliative care and nursing facilities; departments of hemodialysis; anatomico-pathological organizations. Production control.	3
3.2.	Measures to prevent nosocomial infections. Organization and implementation of preventive measures to prevent nosocomial infections. Rules for handling hands of the staff. Preventive measures for skin and mucous membrane contamination with blood or other biological fluids, as well as during injections or paresis. Prevention of HIV infection *. Requirements for working conditions and consumer services for health care personnel. Mandatory medical examinations of employees.	3
3.3.	Requirements for collection, disposal, storage of waste at healthcare facilities. Classification of medical waste. Methods and ways of disinfection and / or disposal of medical waste. Management of radioactive medical waste.	3
3.4.	Requirements for organization and implementation of sanitary-anti-epidemic and sanitary-preventive measures at health facilities. Requirements for conditions for sterilization and disinfection of medical devices. Disinfection, deratization and disinsection measures. Final disinfection. Compliance with the temperature regime, the mode of airing the premises, the requirements for current and general cleaning; cleaning equipment, detergents and disinfectants. Requirements for the linen regime at healthcare facilities. Change of bed linen. Washing of the infected linen.	3
3.5.	Requirements for food conditions at healthcare facilities. Requirements for equipment, inventory, dining room and kitchen utensils. Washing mode for kitchen and tableware. Requirements for culinary processing of food raw materials. Processing of raw and finished products Distribution of prepared food. Prevention of food poisoning at healthcare facilities.	3
3.6.	Exam	2
3.7.	Total:	17
4. Hygienic training program for workers in the passenger service sector (conductors of passenger trains, stewards of river, sea transport and air transport)
4.1.	Basics of legislation in the field of sanitary and epidemiological welfare of the population. Responsibility of employees for non-compliance with the requirements of sanitary rules and hygienic standards approved by the state body in the field of sanitary and epidemiological welfare of the population in accordance with the provisions of Article 94 and Article 95 of the Code. Requirements for maintenance and equipment of passenger trains, river, sea and air transport, Requirements for maintenance of passenger service facilities (railway stations, air terminals, airports, sea and river stations, bus stations, subways). Requirements for the work of equipment points. Air-thermal regime. Mandatory medical examinations of employees.	3
4.2.	The concept of acute intestinal infections, especially dangerous and quarantine infections, food toxicoinfections, clinic and preventive measures. The concept of microorganisms and their role in the occurrence of infectious diseases. Prevention of intestinal infections, helminthiasis, airborne infections, venereal diseases, HIV infection*, blood-borne infections, quarantine and especially dangerous infections. Anti-epidemic measures in identifying patients with infectious diseases, especially dangerous infections and food toxicoinfections. Providing first aid to injured in accidents.	3
4.3.	Requirements for storage of food and timing of the sale of perishable products. Transportation of food products. Disinfection, deratization and disinsection measures. Production control. Personal and public hygiene.	3
4.4.	Exam	2
4.5.	Total:	14
5. Hygienic training program for employees of water supply facilities related directly to the preparation of drinking water, maintenance of water supply networks
5.1.	Basics of legislation in the field of sanitary and epidemiological welfare of the population. Responsibility of employees for non-compliance with the requirements of sanitary rules and hygienic standards approved by the state body in the field of sanitary and epidemiological welfare of the population in accordance with the provisions of Article 94 and Article 95 of the Code. The value of water in human life. Epidemiological significance of water. Sources of water supply, their hygienic characteristics. Prevention of waterborne infectious diseases. Production control. Mandatory medical examinations of employees. Personal hygiene rules, working conditions.	3
5.2.	Centralized water supply from underground sources and requirements for its arrangement. Features of centralized water supply from surface sources and requirements for its arrangement (for cities with surface water intakes).	3
5.3.	Requirements for water supply network. Disinfection of water supply facilities and networks. Zones of sanitary protection of water supply sources and water pipelines of domestic and drinking water supply. Sanitary and epidemiological regime on the territory of sanitary protection zones.	3
5.4.	Hygienic requirements for water quality of centralized drinking water supply systems. Quality control. Requirements for water quality with decentralized water supply. Sanitary protection of sources. Methods for cleaning, disinfection of a well (capturing).	3
5.5.	Exam	2
5.6.	Total:	14
6. Hygienic training program for employees in the field of consumer services (baths, saunas, swimming pools, sports and fitness organizations, hairdressers, beauty salons, laundries, dry cleaners, hotels, hostels)
6.1.	Basics of legislation in the field of sanitary and epidemiological welfare of the population. Responsibility of employees for non-compliance with the requirements of sanitary rules and hygienic standards approved by the state body in the field of sanitary and epidemiological welfare of the population in accordance with the provisions of Article 94 and Article 95 of the Code. The concept of infectious diseases, ways and means of their spread. Airborne, intestinal, parasitic, infectious skin infections and infections transmitted by a vector-borne route (through blood), especially dangerous infections. Prevention of parenteral viral hepatitis. Disinsection, deratization, terms and definitions, new means used for chemical disinfection. Mandatory medical examinations of employees, personal hygiene rules, working conditions. Production control.	3
6.2.	Requirements for accommodation, equipment, outfitting, maintenance of hairdressing salons, beauty salons and beauty parlors. Methods for disinfection of working tools, surfaces of work tables. Diseases of the skin, hair, nails. Infectious skin and parasitic diseases and measures to prevent their spread in hairdressing salons.	3
6.3.	The hygienic value of the baths. Requirements for structure, equipment, operation and maintenance of baths and saunas. Contagious infectious diseases. Measures to prevent their spread in the bath.	3
6.4.	Requirements for maintenance of residential premises and common areas of hotels, hostels. Requirements for linen in hotels. Personnel actions in case of detection of especially dangerous infections. Disinfection methods used in hotels, hostels.	3
6.5.	Requirements for arrangement and equipment of laundries and dry-cleaners (industrial premises, utility rooms, interior decoration, sanitary equipment). Requirements for operation of laundries and dry cleaners. Disinfection, its methods. Disinfection methods used in laundries.	3
6.6.	Sanitary and epidemiological requirements for operation of swimming pools. Swimming pool water disinfection methods. Requirements for cleaning and disinfection of rooms and baths. Requirements for water quality of swimming pools.	3
6.7.	Exam	2
6.8.	Total:	20

Note:

*HIV infection is a chronic infectious disease caused by the human immunodeficiency virus, characterized by a specific damage to the immune system and leading to its slow destruction until the formation of acquired immunodeficiency syndrome.

	Appendix 2 to the Rules for hygienic training of a decreed group of population
	Form

Register of a decreed group of population that have passed hygienic training

№	FULL NAME (if any) of employee	Place of work, address of location	Position indicating the type of activity, work, services carried out	Period of training	Date of the exam	Result of the exam	Date of the next exam in case of retake	Signature of the employee

	Appendix 3 to the Rules for hygienic training of a decreed group of population
	Form

Footnote. Appendix 3 has been excluded by the order of the Minister of Healthcare of the Republic of Kazakhstan dated 13.03.2024 № 8 (comes into effect from 01.01.2025).

Халықтың декреттелген тобындағы адамдарды гигиеналық оқыту қағидаларын бекіту туралы