Патологиялық анатомия және сот - медицина сараптамасы қызметін жүзеге асыратын ұйымдарда трансплантаттау мақсатында мәйіттерден көру ағзаларын алу және консервациялау қағидаларын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2020 жылғы 21 желтоқсандағы № ҚР ДСМ-307/2020 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2020 жылғы 22 желтоқсанда № 21850 болып тіркелді.

"Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы" Қазақстан Республикасы Кодексінің 212-бабының 4-тармағына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

Ескерту. Кіріспе жаңа редакцияда - ҚР Денсаулық сақтау министрінің 27.10.2022 № ҚР ДСМ-120 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

1. Осы бұйрыққа қосымшаға сәйкес Патологиялық анатомия және сот - медицина сараптамасы қызметін жүзеге асыратын ұйымдарда трансплантаттау мақсатында мәйіттерден көру ағзаларын алу және консервациялау қағидалары бекітілсін.

2. Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің Медициналық көмекті ұйымдастыру департаменті Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен:

1) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді;

2) осы бұйрықты ресми жариялағаннан кейін оны Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің интернет - ресурсында орналастыруды;

3) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркегеннен кейін он жұмыс күні ішінде Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің Заң департаментіне осы тармақтың 1) және 2) тармақшаларында көзделген іс - шаралардың орындалуы туралы мәліметтерді ұсынуды қамтамасыз етсін.

3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау вице - министріне жүктелсін.

4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрі

А. Цой

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасы

Әділет министрлігі

Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрі 2020 жылғы 21 желтоқсандағы № ҚР ДСМ-307/2020 бұйрыққа қосымша

Патологиялық анатомия және сот - медицина сараптамасы қызметін жүзеге асыратын ұйымдарда трансплантаттау мақсатында мәйіттерден көру ағзаларын алу және консервациялау қағидалары

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Осы Патологиялық анатомия және сот - медицина сараптамасы қызметін жүзеге асыратын ұйымдарда трансплантаттау мақсатында мәйіттерден көру ағзаларын алу және консервациялау қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) "Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы" Қазақстан Республикасының 2020 жылғы 7 шілдедегі Кодексі 212 - бабының 4 - тармағына сәйкес әзірленді және Патологиялық анатомия және сот - медицина сараптамасы қызметін жүзеге асыратын ұйымдарда трансплантаттау мақсатында мәйіттерден көру ағзаларын алу және консервациялау тәртібін айқындайды.

2. Осы Қағидаларда мынадай терминдер мен ұғымдар пайдаланылады:

1) ағза – организмнің белгілі бір функциясын атқаратын бөлігі;

2) ағзалардың (ағза бөлігінің) және (немесе) тіндердің (тін бөлігінің) қайтыс болғаннан кейінгі донорлығына құқығын білдірген азаматтардың тіркелімі (бұдан әрі – Тіркелім) – "Бекітілген халықтың тіркелімі" мемлекеттік ақпараттық жүйесінде модуль ретінде құрылған трансплантаттау мақсатында ағзалардың (ағза бөлігінің) және (немесе) тіндердің (тін бөлігінің) қайтыс болғаннан кейінгі донорлыққа тірі кезінде бас тартуға немесе келісім беруге өзінің құқығын іске асыруға өз еркін білдірген кәмелетке толған және әрекетке қабілетті адамдардың деректер базасы;

3) денсаулық сақтау саласындағы уәкілетті орган (бұдан әрі – уәкілетті орган) – Қазақстан Республикасы азаматтарының денсаулығын сақтау, медицина және фармацевтика ғылымы, медициналық және фармацевтикалық білім беру, халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы, дәрілік заттар мен медициналық бұйымдардың айналысы, медициналық қызметтер (көмек) көрсетудің сапасы саласында басшылықты және салааралық үйлестіруді жүзеге асыратын орталық атқарушы орган;

4) көру ағзаларының (ағза бөлігінің) және (немесе) тіндерінің (тін бөлігінің) ықтимал қайтыс болғаннан кейінгі доноры (бұдан әрі – ықтимал донор) – медициналық қызметтің бейініне сәйкес ағзаларды (ағзаның бөлігі) және (немесе) тіндерді (тіннің бөлігін) трансплантаттау қызметтін көрсету бойынша медициналық қызметті жүзеге асыруға лицензиясы бар, патологиялық анатомия және сот-медицина сараптамасы қызметін жүзеге асыратын мемлекеттік ұйымдарда болған, 48 сағаттан кешіктірмей биологиялық өлімі расталған қабілетті (қайтыс болған кезде), он сегіз жастағы және одан үлкен адамның мәйіті;

5) көру ағзаларын (ағзаның бөлігін) және (немесе) тіндерін (тіннің бөлігін) дайындау – одан әрі консервациялау мақсатында көру ағзаларын (ағзаның бөлігін) және (немесе) тіндерін (тіннің бөлігін) мобилизациялау бойынша операциялық іс -шара;

6) көру ағзаларын (ағзаның бөлігін) және (немесе) тіндердің (тіннің бөлігін) алу – трансплантаттау мақсатында мәйіттерден көру ағзаларын алу;

7) көру ағзаларын (ағзаның бөлігін) және (немесе) тіндерін (тіннің бөлігін) консервациялау - көру ағзаларының (ағза бөлігінің) және (немесе) тіндердің (тін бөлігінің) тіршілік етуін сақтау мақсатында сыртқы және ішкі ықпалдан көру ағзаларының (ағза бөлігінің) және (немесе) тіндердің (тін бөлігінің) жасушаларын қорғауды қамтамасыз ететін шаралардың жиынтығы;

7-1) консервацияланған мөлдір қабық – бұл консервацияға ұшыраған көз алмасының тіні;

8) көру ағзаларын (ағзаның бөлігін) және (немесе) тіндерін (тіннің бөлігін) сақтау – трансплантаттау сәтіне дейін ағзалары (ағзаның бөлігі) және (немесе) тіндері (тін бөлігін) жасушаларының тіршілікке икемділігін толық сақтауға бағытталған іс-шаралардың жиынтығы;

9) көру ағзаларын (ағзаның бөлігін) және (немесе) тіндерін (тіннің бөлігін) тасымалдау – сақтау және трансплантаттау үшін көру ағзаларын (ағзаның бөлігін) және (немесе) тіндерді (тіннің бөлігін) жеткізу бойынша іс - шаралар кешені;

10) трансплантаттау орталығы – республикалық маңызы бар қалалардағы және астанадағы ғылыми - зерттеу институттары мен ғылыми орталықтарының базасында көру ағзаларын (ағзаның бөлігін) және (немесе) тіндерін (тіннің бөлігін) алу, дайындау, сақтау, консервациялау, тасымалдау және трансплантаттау бойынша қызметтер көрсететін уәкілетті органға бағынысты денсаулық сақтау ұйымы;

11) трансплантаттау – ағзаларды (ағзаның бөлігін) және (немесе) тіндерді (тіннің бөлігін) организмнің басқа жеріне немесе басқа организмге ауыстырып салу;

12) Трансплантаттау жөніндегі үйлестіру орталығы (бұдан әрі – Үйлестіру орталығы) – ағзаларды (ағзаның бөлігін) және (немесе) тіндерді (тіннің бөлігін) трансплантаттауды үйлестіру және сүйемелдеу мәселелерімен айналысатын денсаулық сақтау ұйымы;

13) тін – құрылымы, функциялары және шығу тегі бірдей жасушалар мен жасушааралық заттың жиынтығы.

Ескерту. 2-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Денсаулық сақтау министрінің 27.10.2022 № ҚР ДСМ-120 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

3. Трансплантаттау мақсатында мәйіттерден көру ағзаларын (ағзаның бөлігін) және (немесе) тіндерін (тіннің бөлігін) алу және консервациялау Кодекстің 212 - бабының 4 - тармағына сәйкес медициналық қызметтің бейініне орай ағзаларды (ағзаның бөлігін) және (немесе) тіндерді (тіннің бөлігін) трансплантаттау қызметтерін көрсету бойынша медициналық қызметті жүзеге асыруға лицензиясы болған кезде патологиялық анатомия және сот - медицина сараптамасы қызметін жүзеге асыратын мемлекеттік ұйымдарда жүргізіледі.

4. Офтальмологиядағы трансплантаттау мақсаттары үшін көру ағзаларын (ағзаның бөлігін) және (немесе) тіндерін (тіннің бөлігін) алу биологиялық өлімнің болуы және медициналық қарсы көрсеткіштердің болмауы туралы қорытынды болған кезде және осы Қағидалардың 11 - тармағында көзделген жағдайларда жүргізіледі.

5. Патологиялық - анатомиялық зерттеп - қарауға (диагностика) немесе сот-медицина сараптамасына жататын мәйіттер көру ағзаларын (ағзаның бөлігін) және (немесе) тіндерін (тіннің бөлігін) алу үшін объект болып табылады.

6. Трансплантаттау мақсатында көру ағзаларын (ағзаның бөлігін) және (немесе) тіндерін (тіннің бөлігін) алу үшін мыналар медициналық қарсы көрсеткіштер болып табылады:

1) инфекциялық аурулар;

2) қан гемолизін тудыратын улармен улану (жүрек қызметінің тоқтап қалуын тудыратын, өмірлік маңызы бар орталыққа тез әсер ететін, улы заттармен улануды қоспағанда);

3) суға кету;

4) көру ағзаларының (ағза бөлігінің) және (немесе) тіндерінің (тін бөлігінің) зақымдануы.

2 - тарау. Офтальмологияда трансплантаттау мақсатында мәйіттерден көру ағзаларын (ағзаның бөлігін) және (немесе) тіндерін (тіннің бөлігін) алу және консервациялау тәртібі

7. Патологиялық анатомия және сот - медицина сараптамасы қызметін жүзеге асыратын мемлекеттік ұйымдардың басшылары күн сайын (оның ішінде демалыс және мереке күндері) Үйлестіруші орталыққа көру ағзаларының (ағза бөлігінің) және (немесе) тіндердің (тін бөлігінің) ықтимал донорларының болуы, патологиялық-анатомиялық диагностикаға немесе сот - медицина сараптамасына кедергі келтірмейтіндерден көру ағзаларын (ағзаның бөлігін) және (немесе) тіндерін (тіннің бөлігін) алу туралы ақпаратты ұсынады.

8. Үйлестіру орталығы ықтимал донор туралы хабар алған сәттен бастап 2 сағат ішінде трансплантаттау мақсатында қайтыс болған кейін Тіркелімдегі ағзалардың (ағза бөлігінің) және (немесе) тіндердің (тін бөлігінің) донорлығы мәселелесі бойынша азаматтың тірі кезінде ерік білдіруі бойынша ақпаратқа тексеру жүргізеді. Тексеру нәтижелері туралы трансплантаттау орталығына және патологиялық анатомия және сот - медицина сараптамасы қызметін жүзеге асыратын мемлекеттік ұйымға тексеруден кейін 2 сағаттың ішінде хабарлайды.

9. Тірі кезінде келісім берген жағдайда трансплантатттау орталығы Үйлестіруші орталықтан ақпарат алғаннан кейін жұбайына (зайыбына) және (немесе) оның жақын туыстарының біріне (заңды өкілдеріне) қайтыс болған адамның көру ағзаларының (ағза бөлігінің) және (немесе) тіндердің (тін бөлігінің) қайтыс болғаннан кейінгі донорлығы мәселесі бойынша ерік білдіргені туралы кідірместен хабарлайды.

10. Трансплантаттау үшін мәйіттен ағзаларын (ағзаның бөлігін) және (немесе) тіндерді (тіннің бөлігін) алу:

1) егер алу кезінде медициналық ұйым осы адам тірі кезінде өзінің ағзаларын (ағзаның бөлігін) және (немесе) тіндерін (тіннің бөлігін) алуға, оның ішінде Тіркелімге келісім бермегенін тіркеу арқылы келіспейтіні туралы мәлімдеген болса;

2) егер медициналық ұйым алу сәтінде қайтыс болған адамның өлімінен кейін жұбайы (зайыбы), ол болмаған кезде адамның жақын туыстарының бірі ағзаларды (ағзаның бөлігін) және (немесе) тіндерді (тіннің бөлігін) алуға (оның ішінде қайтыс болған адамның тірі кезіндегі келісім бергені болса) өзінің келіспейтіні туралы мәлімдеген болса;

3) қайтыс болған адамның тірі кезінде ерік білдіргені белгісіз болған жағдайда:

жұбайының (зайыбының), ол болмаған жағдайда оның жақын туыстарының бірінің ағзаларды (ағзаның бөлігін) және (немесе) тіндерді (тіннің бөлігін) алуға жазбаша келісім бермеген болса (оның ішінде қайтыс болған адамның басқа жақын туыстарының келісім бергені болса);

жұбайының (зайыбының), ол болмаған жағдайда хабардар етілген сәттен бастап 24 сағат ішінде өтініш берген жақын туыстарының бірінің оның ағзаларын (ағзаның бөлігін) және (немесе) тіндерін (тіннің бөлігін) алуға еркін білдіргені болмаса;

4) егер көру ағзаларын (ағзаның бөлігін) және (немесе) тіндерін (тіннің бөлігін) алу сот - медицина сараптамасына немесе патологиялық - анатомиялық диагностикаға кедергі келтіретін жағдайда жүзеге асырылмайды.

11. Қайтыс болған адамнан трансплантаттау үшін көру ағзаларын (ағзаның бөлігін) және (немесе) тіндерін (тіннің бөлігін) алу:

1) осы адамның трансплантаттау мақсатында оның ағзаларын (ағзаның бөлігін) және (немесе) тіндерін (тіннің бөлігін) алуға тірі кезіндегі келісім беруі болған жағдайда жұбайының (зайыбының) өтініш берілген жазбаша келісім бермеуі, ол болмаған жағдайда қайтыс болған адамның жақын туыстарының бірінің келісім беруі бір уақытта болмаған кезде;

2) адамның тірі кезіндегі еркін білдіруі белгісіз болған жағдайда:

жұбайының (зайыбының) жазбаша келісімі болған кезде;

жұбайы (зайыбы) болмаған кезде, ықтимал донордың қайтыс болуы туралы хабардар етілген сәттен бастап 24 сағат ішінде өтініш берген жақын туыстарының бірінің жазбаша келісім беруі болған кезде;

3) егер көру ағзаларын (ағзаның бөлігін) және (немесе) тіндерін (тіннің бөлігін) алу сот-медицина сараптамасына немесе патологиялық-анатомиялық диагностикаға кедергі келтірмейтін жағдайда жүзеге асырылады.

12. Осы Қағидаларда некеде (ерлі - зайыпты) болмаған кезде қайтыс болған сәттегі адамның азаматтық жағдайы жұбайының (зайыбының) болмауы деп түсіндіріледі.

13. Трансплантаттау мақсатында көру ағзаларын (ағзаның бөлігін) және (немесе) тіндерін (тіннің бөлігін) алу биологиялық өлім расталғаннан кейін 24 сағаттың ішінде жүргізіледі, ал температурасы төмен жағдайда мәйітті тауып алған кезде 48 сағаттың ішінде жүргізіледі.

14. Трансплантаттау мақсатында көру ағзаларын (ағзаның бөлігін) және (немесе) тіндерін (тіннің бөлігін) алу қайтыс болған адамның денесіне құрметпен және ізгі ықтияттылықпен қарай отырып жүзеге асырылады.

15. Көру ағзаларын (ағзаның бөлігін) және (немесе) тіндерін (тіннің бөлігін) алғаннан кейін орбита облысының түрі және формасы протездерді қолдану, сондай-ақ қабақтарды тігу және бекіту арқылы косметикалық қалпына келтіруге жатады.

16. Алынған көру ағзалары (ағзаның бөлігі) және (немесе) тіндері (тіннің бөлігі) стерильді құтыларға салынады, 2,0 миллилитр физиологиялық ерітіндіні құяды. Құтылар қақпақпен жабылады және алынған көру ағзаларының (ағза бөлігінің) және (немесе) тіндерінің (тін бөлігінің) атауы, консервациялау күні мен донорға берілген нөмір көрсетіліп таңбаланады.

Трансплантаттау мақсатында мәйіттерден көру ағзалары болмаған кезде патологиялық анатомия қызметін жүзеге асыратын ұйымдарда (алынған көру тіндері (тіннің бөліктері)) консервацияланған мөлдір қабықты пайдалануға жол беріледі.

Ескерту. 16-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Денсаулық сақтау министрінің 27.10.2022 № ҚР ДСМ-120 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

17. Таңбаланған көз қарашығы бар құты мұздатқыш камерасына салынады және Цельсий бойынша + 2 градустан Цельсий бойынша + 4 градусқа дейінгі температурада сақталады.

18. Көру ағзаларын (ағзаның бөлігін) және (немесе) тіндерін (тіннің бөлігін) дайындау, алу және консервациялау аяқталғаннан кейін алуды жүргізген мамандар Кодекстің 7 - бабының 31) тармақшасына сәйкес бекітілген нысан бойынша акт толтырады.

19. Алу туралы актінің бір данасы донорға ресімделген Кодекстің 7 - бабының 31) тармақшасына сәйкес нысан бойынша бекітілген стационарлық науқастың медициналық картасына жапсырылады және бір-бір данада әрбір көру ағзаларының (ағза бөлігінің) және (немесе) тіндерінің (тін бөлігінің) бірлігіне қоса беріледі.

20. Көру ағзалары (ағзаның бөлігі) және (немесе) тіндері (тіннің бөлігі) дайындау, алу, консервациялау, сақтау және тасымалдаудан кейін трансплантаттау үшін жарамсыз болып танылса, патологиялық - анатомиялық зерттеп - қараудан (диагностикадан) кейін санитариялық - эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы белгіленген нормативтік-құқықтық актілерге сәйкес қайта өңделеді.

On approval of the rules for removal and preservation of visual organs from cadavers for transplantation in pathologic anatomy and forensic medical examination organizations

Order of the Minister of Health of the Republic of Kazakhstan dated December 21, 2020 No. ҚР DSM-307/2020. Registered with the Ministry of Justice of the Republic of Kazakhstan on December 22, 2020 No. 21850.

Unofficial translation

In accordance with paragraph 4 of Article 212 of the Code of the Republic of Kazakhstan “On Public Health and the Healthcare System,” I HEREBY ORDER:

Footnote. The preamble is in the wording of the order of the Minister of Healthcare of the Republic of Kazakhstan dated 27.10.2022 №KR HCM-120 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

1. Approve the rules for removal and preservation of visual organs from cadavers for transplantation in pathologic anatomy and forensic medical examination organizations in accordance with the appendix to this order.

2. The Department for organization of medical aid of the Ministry of Healthcare of the Republic of Kazakhstan, in accordance with the procedure established by the legislation of the Republic of Kazakhstan, shall:

1) provide state registration of this order with the Ministry of Justice of the Republic of Kazakhstan;

2) post this order on the Internet resource of the Ministry of Healthcare of the Republic of Kazakhstan after its official publication;

3) within ten working days after the state registration of this order with the Ministry of Justice of the Republic of Kazakhstan, report to the Legal Department of the Ministry of Healthcare of the Republic of Kazakhstan on execution of the actions provided for in subparagraphs 1) and 2) of this paragraph.

3. Control over the execution of this order shall be assigned to the supervising Vice Minister of Healthcare of the Republic of Kazakhstan.

4. This order shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the date of its first official publication.

Minister of Healthcare
of the Republic of Kazakhstan	A. Tsoi

"AGREED"

Ministry of Justice

of the Republic of Kazakhstan

Appendix to Order №ҚR DSM-307/2020 of the Minister of Healthcare of the Republic of Kazakhstan as of December 21, 2020

Rules for removal and preservation of visual organs from cadavers for transplantation in in pathologic anatomy and forensic medical examination organizations

Chapter 1. General Provisions

1. These rules for removal and preservation of visual organs from cadavers for transplantation in pathologic anatomy and forensic medical examination organizations (hereinafter -the Rules) have been developed in accordance with paragraph 4 of Article 212 of the Code of the Republic of Kazakhstan dated July 7, 2020 On Public Health and Health Care System and define the procedure for the removal and preservation of visual organs from cadavers for transplantation in pathologic anatomy and forensic medical examination organizations

2. These Rules shall use the following terms and definitions:

1) an organ – a part of the body performing a specific function;

2) a register of citizens who have expressed the right to posthumous donation of organs (parts of an organ) and (or) tissues (parts of tissue) (hereinafter - the Register) - a database of adults and capable persons who have voluntarily expressed a desire to exercise their right to lifetime refusal or consent to posthumous donation of organs (parts of an organ) and (or) tissues (parts of tissue) for the purpose of transplantation, created as a module in the state information system “Register of the Attached Population”;

3) an authorized body in the field of healthcare (hereinafter - the authorized body) - the central executive body carrying out leadership and intersectoral coordination in the field of protecting the health of citizens of the Republic of Kazakhstan, medical and pharmaceutical science, medical and pharmaceutical education, sanitary and epidemiological welfare of the population, circulation of medicines and medical products, quality of medical services (assistance);

4) a potential posthumous donor of organs (parts of an organ) and (or) tissues (parts of tissue) of vision (hereinafter - the potential donor) - the corpse of a person aged eighteen years or older, with biological death confirmed no later than 48 hours, located in state organizations carrying out the activities of pathological anatomy and forensic medical examination, having licenses to carry out medical activities to provide organ (part of an organ) and (or) tissue (part of tissue) transplantation services according to the profile of medical activity;

5) procurement of organs (parts of an organ) and (or) tissues (parts of tissue) of vision - an operational measure for the mobilization of organs (parts of an organ) and (or) tissues (parts of tissue) of vision for the purpose of subsequent preservation;

6) harvesting of organs (parts of an organ) and (or) tissues (parts of tissue) of vision - removal of organs (parts of an organ) and (or) tissues (parts of tissue) of vision from corpses for the purpose of transplantation;

7) conservation of organs (parts of an organ) and (or) tissues (parts of tissue) of vision - a set of measures that ensure the protection of cells of organs (parts of an organ) and (or) tissues (parts of tissue) of vision from internal and external influences, in order to preserve vital functions of organs (parts of an organ) and (or) tissues (parts of tissue) of vision;

7-1) preserved cornea - the tissue of the eyeball that has been preserved;

8) storage of organs (parts of an organ) and (or) tissues (parts of tissue) of vision - a set of measures aimed at maximizing the viability of cells of organs (parts of an organ) and (or) tissues (parts of tissue) of vision until the moment of transplantation;

9) transportation of organs (parts of an organ) and (or) tissues (parts of tissue) of vision - a set of measures for the delivery of organs (parts of an organ) and (or) tissues (parts of tissue) of vision for storage and transplantation;

10) a center of transplantation - a healthcare organization subordinate to the authorized body, which provides services for the removal, procurement, storage, preservation, transportation and transplantation of organs (parts of an organ) and (or) tissues (parts of tissue) on the basis of scientific-research institutes and scientific centers, in cities of republican significance and the capital;

11) transplantation – transplantation of organs (parts of an organ) and (or) tissues (parts of tissue) to another place in the body or to another organism;

12) Coordination center for transplantation (hereinafter - Coordination center) – a healthcare organization involved in the coordination and support of transplantation of organs (parts of an organ) and (or) tissues (parts of tissue);

13) tissue - a collection of cells and intercellular substance that have the same structure, functions and origin.

Footnote. Paragraph 2 is in the wording of the order of the Minister of Healthcare of the Republic of Kazakhstan dated 27.10.2022 №KR HCM-120 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

3. Retrieval and conservation of organs (parts of an organ) and (or) tissues (parts of tissue) of vision from cadavers for the transplantation purpose shall be performed in state pathologic anatomy and forensic medical examination organizations, with a license for providing medical services in transplantation of organs (part of an organ) and (or) tissues (part of tissue) in keeping with the medical activity profile, in accordance with paragraph 4 of Article 212 of the Code.

4. Retrieval of organs (part of an organ) and (or) tissues (part of tissue) of vision for the purpose of transplantation in ophthalmology shall be carried out in the presence of a conclusion on the occurrence of biological death, absence of medical contraindications and in the cases provided for in paragraph 11 of these Rules.

5. The object for the removal of organs (parts of an organ) and (or) tissues (parts of tissue) of vision shall be cadavers subject to pathological examination (diagnostics) or forensic medical examination.

6. Medical contraindications for the removal of organs (part of an organ) and (or) tissues (part of tissue) of vision for the transplantation purpose shall be:

1) infectious diseases;

2) contamination with poisons that can cause blood hemolysis (with the exception of poisoning by substances that act fast on vital centers, causing cardiac arrest);

3) drowning;

4) damage to organs (parts of an organ) and (or) tissues (parts of tissue) of vision.

Chapter 2. Procedure for removal and preservation of organs (parts of an organ) and (or) tissues (parts of tissue)
of vision from cadavers for the purpose of transplantation in ophthalmology

7. The heads of state pathological anatomy and forensic medical examination organizations shall daily (including on weekends and holidays) provide information to the Coordination Center on the presence of potential donors, from whom the removal of organs (parts of an organ) and (or) tissues (parts tissue) of vision does not interfere with pathological diagnostics or forensic medical examination.

8. Within 2 hours from receiving information on a potential donor, the Coordination Center shall check the information in the Register for a citizen's lifetime expression of will on organ (part of an organ) and (or) tissue (part of tissue) donation after death for the purpose of transplantation. The results of the check shall be reported to the transplant center and to the state pathologic anatomy and forensic medical examination organization within 2 hours after the check.

9. In case of lifetime consent, the transplant center shall immediately notify the spouse and (or) one of the close relatives (legal representatives) of the lifetime expression of the will of the deceased on posthumous donation of organs (part of an organ) and (or) tissues (part of tissue) of vision upon receipt of the information from the Coordination Center.

10. Removal of organs (parts of an organ) and (or) tissues (parts of tissue) of vision for transplantation from a cadaver shall not be carried out:

1) if the medical organization was notified by the time of retrieval that this person declared during his lifetime his disagreement to the removal of his organs (part of an organ) and (or) tissues (part of tissue), including by registering the disagreement in the Register;

2) if the medical organization was notified by the time of retrieval that after the death of the deceased person, the spouse, and in his (her) absence, one of the close relatives, declared their disagreement with the removal of his/her organs (part of the organ) and (or) tissues (parts of tissue) (including in the presence of the lifetime consent of the deceased);

3) in the case when the lifetime will of the deceased person is unknown:

in the presence of a written disagreement of the spouse to the removal of his/her organs (part of the organ) and (or) tissues (part of the tissue), and in his (her) absence - one of the close relatives (including with the consent from other close relatives of the deceased );

in the absence of the will of the spouse to remove his/her organs (part of the organ) and (or) tissues (part of the tissue), and in his (her) absence – of one of the close relatives declared within 24 hours from the moment of notification;

4) in the event that the removal of organs (parts of an organ) of vision and (or) tissues (parts of tissue) interferes with a forensic medical examination or pathologic anatomical diagnostics.

11. Removal of organs (part of an organ) and (or) tissues (part of tissue) of vision for transplantation from a deceased person shall be carried out:

1) in the case of a lifetime consent of this person to the removal of his or her organs (part of an organ) and (or) tissues (part of tissue) for the purpose of transplantation, in the absence of the declared written disagreement of the spouse, and in his (her) absence - consent one of the close relatives of the deceased;

2) when the lifetime expression of the will of a person is unknown:

with the written consent of the spouse;

in the absence of a spouse - with the written consent of one of the close relatives, declared within 24 hours from the moment of notification on a potential donor’s death. In this event, with the simultaneous presence of disagreement (disagreements) from other close relatives of the deceased, the removal of organs (part of an organ) and (or) tissues (part of tissue) shall not be carried out;

3) if the removal of organs (part of an organ) of vision and (or) tissues (part of tissue) does not interfere with a forensic medical examination or pathologic anatomical diagnostics.

12. The absence of a spouse in these Rules means the civil status of a person at the time of death, in which he was not married (matrimonial state).

13. The removal of organs (parts of an organ) and (or) tissues (parts of tissue) of vision shall be carried out within 24 hours after the pronounced biological death, provided that the dead body had been kept under low-temperature conditions - within 48 hours.

14. Removal of organs (part of an organ) and (or) tissues (part of tissue) of vision for the purpose of transplantation shall be carried out with due respect for the body of a deceased person.

15. After removal of organs (part of an organ) and (or) tissues (part of tissue) of vision, the appearance and shape of the eye socket area shall be subject to cosmetic restoration through the use of prostheses, as well as stitching and fixation of the eyelids.

16. The removed organs (parts of an organ) and (or) tissues (parts of tissue) of vision shall be placed in sterile vials and filled with 2.0 milliliters of physiological solution. The bottles shall be closed with a lid and labeled with the name of the removed organs (parts of an organ) and (or) tissues (parts of tissue) of vision, the date of preservation, and the number assigned to the donor.

In the absence of visual organs from corpses for the purpose of transplantation in organizations engaged in the activities of pathological anatomy (removed tissue (parts of tissue) of vision), the use of preserved corneas shall be allowed.

Footnote. Paragraph 16 is in the wording of the order of the Minister of Healthcare of the Republic of Kazakhstan dated 27.10.2022 №KR HCM-120 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

17. A labeled vial with an eyeball shall be placed in a refrigerator and stored at a temperature from +2 degrees Celsius to +4 degrees Celsius.

18. Upon completion of procurement, removal and conservation of organs (part of an organ) and (or) tissues (parts of tissue) of vision, the specialists who carried out the removal shall fill out an act in the form approved in accordance with subparagraph 31) of Article 7 of the Code.

19. One copy of the act of removal shall be pasted into the medical record of an inpatient issued for the donor, approved in the form in accordance with subparagraph 31) of Article 7 of the Code, and one copy shall be attached to each removed organ (part of the organ) and (or) tissues (parts of tissue) of vision.

20. Organs (parts of an organ) and (or) tissue (parts of tissue) of vision after procurement, removal, conservation, storage and transportation that are pronounced as unsuitable for transplantation after pathological examination (diagnosis), shall be disposed of in accordance with the established regulatory legal acts in the field of sanitary - epidemiological well-being.