"Жер қойнауын геологиялық зерттеу бойынша жобалау құжаттарын жасау жөніндегі нұсқаулықты бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрінің міндетін атқарушының 2018 жылғы 28 мамырдағы № 396 бұйрығына өзгерістер және толықтырулар енгізу туралы

Қазақстан Республикасы Экология, геология және табиғи ресурстар министрінің 2021 жылғы 30 шiлдедегi № 279 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2021 жылғы 4 тамызда № 23864 болып тіркелді

Қазақстан Республикасының 2021 жылғы 2 қаңтардағы Экология кодексінің 225-бабының 1-тармағына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

1. "Жер қойнауын геологиялық зерттеу бойынша жобалау құжаттарын жасау жөніндегі нұсқаулықты бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрінің міндетін атқарушының 2018 жылғы 28 мамырдағы № 396 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 17076 болып тіркелген) мынадай өзгерістер және толықтырулар енгізілсін:

көрсетілген бұйрықпен бекітілген Жер қойнауын геологиялық зерттеу бойынша жобалау құжаттарын жасау жөніндегі нұсқаулыққа:

9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24-тармақтар мынадай редакцияда жазылсын:

"9. Геологиялық тапсырмада берілген жер қойнауын пайдаланудағы әрбір объект үшiн зерттеу кешеніне енетін геологиялық түсірілім және (немесе) геофизикалық жұмыстардың барлық қажетті түрлері мен тиiстi жұмыстарының бiрыңғай жобалау құжаттамасы әзiрленедi.

10. Геологиялық зерттеу жоспары мынадай бөлімдерден тұрады:

1) геологиялық тапсырма;

2) кіріспе;

3) жұмыстар ауданының физикалық-географиялық сипаттамасы;

4) бұрын жүргізілген зерттеулерді шолу, талдау және бағалау;

5) жұмыстар ауданының геологиялық сипаттамасы;

6) геологиялық зерттеу бойынша жұмыстардың құрамы, түрлері, әдістері мен тәсілдері;

7) жұмыстардың болжамды нәтижелері;

8) еңбекті қорғау және қауіпсіздік техникасы;

9) қоршаған ортаны қорғау;

10) қолданылған дереккөздер тізімі;

11) сметалық бөлігі.

11. "Геологиялық тапсырма" бөлімі жер қойнауын геологиялық зерттеуді жүргізу мақсатын көрсетеді және:

1) жұмыстың нысаналы мақсатын, учаске аумағының шекарасы мен негізгі бағалау параметрлерін;

2) геологиялық міндеттерін, оларды шешудің бірізділігі мен негізгі әдістерін;

3) күтілетін нәтижелері мен жұмыс орындау мерзімін қамтиды (есеп беру құжаттарының нысаны мен олар ұсынылатын инстанция көрсетілуі тиіс).

12. Геологиялық тапсырманы жер қойнауын геологиялық зерттеуге арналған лицензияны ресімдейтін тұлға бекітеді.

13. "Кіріспе" бөлімінде:

1) жер қойнауын геологиялық зерттеуге лицензия ресімдеуші тұлға туралы мәліметтер, оның ішінде жеке немесе заңды тұлғаның атауы, заңды мекенжайы;

2) геологиялық зерттеудің мақсаты;

3) геологиялық зерттеудің ағымдағы және перспективадағы қажеттіліктерін негіздеу;

4) жұмыстардың басталу және аяқтау мерзімдері қамтылады.

14. "Ауданның физикалық-географиялық жұмыстар сипаттамасы" бөлімінде ауданның географиялық (әкімшілік) орны көрсетіледі (геологиялық мәселелер шешілетін аумақтар шегінде). Рельеф сипаттамасы, абсолюттік белгілері мен салыстырмалы артықшылықтары, климаттық ерекшеліктері, халық саны мен елді мекеннің сипаттамасы, көлік инфрақұрылымын дамуы, жұмыстарды ұйымдастыру мен құнына әсер ететін коммуникациялар және өзге де мәліметтер.

15. "Бұрын жүргізілген зерттеулерді шолу, талдау және бағалау" бөлімінде жобаланатын түрлердің жасалуын және жұмыс көлемін негіздеу мақсатында, объектінің геологиялық, геохимиялық, геофизикалық, гидрогеологиялық зерттеулермен зерттелу дәрежесі қысқаша қамтылады және мыналардан:

1) жобаланып отырған жұмыстардың негіздемесіне байланысты бұрын орындалған геологиялық зерттеулерін қысқаша сараптамалық шолудан;

2) зерттелген объектілердің контурларын нөмірлеп көрсету, зерттеу картограммаларынан тұрады.

16. "Жұмыс ауданының геологиялық сипаттамасы" бөлімі стратиграфия (жыныстарды егжей-тегжейлі сипаттамасыз), тектоника, металлогения, пайдалы қазбалар және жұмыс әдістемесін негіздеу үшін қажетті басқа да геологиялық сипаттамалар бойынша алдыңғы зерттеулердің сипаттамасын қамтиды.

17. Ұсынылған жобаланған жұмыстар ауданының геологиялық сипаттамаларын баяндай отырып, жобаға жобаланған жұмыстардың ауқымындағы немесе аралас ауқымдағы алдыңғы зерттеулердің материалдары бойынша жасалған (немесе басып шығарылған) геологиялық картаны ұсыну қажет.

Геологиялық карта толық стратиграфиялық бағаннының геологиялық қимасымен қоса беріледі. Егер ауданның жобаланған жұмыстарының стратиграфия, магматизм (вулканизм), тектоника, метаморфизм, металлогения схемасының авторлары әр түрлі және бірдей емес болған жағдайда, барлық схемаларды салыстыру (корреляциялау) қажет.

18. "Геологиялық зерттеу бойынша жұмыстардың құрамы, түрлері, әдістері мен тәсілдері" бөлімі:

1) геологиялық міндеттер мен оларды шешу әдістерін;

2) геологиялық түсіру және (немесе) геофизикалық әдістердің сипаттамасы (стратиграфия, литология, магматизм, тектоника мәселелерін нақтылауды қоса алғанда);

3) жер қойнауын геологиялық зерттеу жөніндегі жұмыстардың түрлері, болжамды көлемі және жүргізу мерзімдері, сондай-ақ олар бойынша жоспарланған жұмыстардың жиынтық тізбесі;

4) жоспарланған жұмыстарды негіздейтін графикалық материалдарын.

19. Геологиялық зерттеу бойынша жұмыстардың барлық түрлері құжатталады және есепке алынады.

20. Геологиялық түсірілім және геофизикалық зерттеулер кешенінде геологиялық және геофизикалық әдістер көмегімен анықталатын геологиялық міндеттері, осы әдістер мен жұмыс түрлерінің ұтымды кешені негізделген.

Геофизикалық жұмыстар кешенінде жеке әдістермен шешілетін геологиялық тапсырмалар анықталады. Тиісті аспаптар мен жабдықтарды таңдау негізделген. Қалыптасқан жағдайлардан ауытқуларды ескере отырып, қиындық санаттарына, өндіріс көлігінің түрі мен коэффициенттеріне негізделген. Негізгі және қосалқы жұмыстар көлемі (сейсмикалық барлау, сейсмикалық ұңғымаларды бұрғылау, жарылғыш және топографиялық-геодезиялық жұмыстар) көрсетіледі.

21. Қазақстан Республикасы Үкіметінің шешіміне бойынша жер қойнауын пайдаланушы геологиялық зерттеу учаскесінде параметрлік ұңғымаларды бұрғылауды жүзеге асырады.

Геологиялық ақпараттың нақты геологиялық міндеттері мен талаптары негізінде ұңғымалардың орналасқан жері, олардың тереңдігі, керннің іріктеу интервалы, интервалдар бойынша керннің ең аз рұқсат етілген шығу пайызы анықталады.

Бұрғылаудың таулы-геологиялық жағдайлары мен ұңғымалардың параметрлері негізінде, бұрғылаудың түрлері мен әдістері таңдалып, бұрғылау қондырғыларының түрлері, ұңғымалар мен бұрғылау технологиясы негізделіп, ұңғымалардың геологиялық және техникалық бөлімдері құрастырылады.

Бұрғылау көлемі ұңғымалардың орналасуы бойынша (картографиялық, құрылымдық, құрылымдық-параметрлік, іздестіру-картографиялық, барлау), ұңғымалардың түрлері бойынша (тік, бағыттық), бұрғылау әдістерімен (бағаналы, иірлік және т.с.с), базаға және бір-біріне қатысты ұңғымалардың орналасуы бойынша (біреу, топтық), электр қуатын алу тәсілі бойынша (электр станциясынан, жеке меншіктегі стационарлы электр станциясынан, жеке жылжымалы электр станциясынан) есептелінеді.

Бұрғылау көлемі ұңғымалар топтары арасында тереңдік, бұрғылау қондырғысының қозғалтқышының түрі бойынша (электр қозғалтқышынан немесе ішкі жану қозғалтқышынан) орташа диаметрі бойынша, тау жынысы санаты бойынша бөлінеді.

22. "Жұмыстардың күтілетін нәтижелері" бөлімі орындалған жұмыстар кешенінің талап етілетін нәтижесін баяндайды.

23. "Еңбекті қорғау және қауіпсіздік техникасы" бөлімінде:

1) жұмыс орнының ерекшеліктері, жалпы ережелер;

2) Қазақстан Республикасының нормативтiк құқықтық актiлерiмен қабылданған қауiпсiздiк пен денсаулықты қорғау бойынша нормативтiк құжаттардың тізбесі;

3) техникалық қауіпсіздік бойынша іс-шаралар;

4) жұмыс уақытында еңбек қауіпсіздігі мен еңбекті қорғауды жақсарту бойынша іс-шаралар көрсетіледі.

24. "Қоршаған ортаны қорғау" бөлімі:

1) қоршаған ортаға әсер ету ықпалын бағалауды;

2) жобалау жұмыстарын орындау кезінде сақталуы талап етілетін негізгі нормативтік құжаттардың (стандарттар, қағидалар, нұсқаулықтар) тізбесі;

3) геологиялық барлау жұмысы процесінде жер қойнауын қорғау, жер қойнауының зиянды заттар мен өндiрiс қалдықтарымен ластануын болдырмау жөнiндегi іс-шараларды;

4) жұмыс ауданының экологиялық-экономикалық сипаттамаларын;

5) табиғатты қөрғау іс-шаралары, орман, жануарлар әлемін қөрғау және табиғатты қөрғауды бақылауды;

6) жер қойнауын мен қоршаған ортаны қорғау жөнiндегi iс-шараларды жүзеге асыру үшiн жұмыс көлемi мен тасымалдау көлемiн, жұмыс iстеу уақытын, материалдар мен энергияны тұтынуды есептеу нәтижелерін қамтиды.".

30-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

30. "Түрлері келесі бөлімдерден тұрады:

1) кіріспе;

2) ауданның физикалық-географиялық сипаттамасы;

3) геологиялық тапсырма;

4) бұрын жүргізілген зерттеулерді талдау және бағалау;

5) ауданның геологиялық-гидрогеологиялық сипаттамасы;

6) гидрогеологиялық зерттеу;

7) бұрғылау жұмыстары;

8) геофизикалық зерттеулер;

9) тәжірибелік-сүзгі жұмыстары (сынақ және сынақ сорғысы);

10) режимдік және гидрометрлік бақылау жүргізу;

11) топографиялық-геодезиялық жұмыстар;

12) зертханалық зерттеулер;

13) камералдық жұмыстар;

14) қорытынды;

15) қолданылған дереккөздер тізімі;

16) сметалық бөлігі;

17) қоршаған ортаны қорғау.".

мынадай мазмұндағы 47-тармақпен толықтырылсын:

"47. "Қоршаған ортаны қорғау" бөлімі мыналарды қамтиды:

1) қоршаған ортаға әсер ету ықпалын бағалауды;

2) жобалау жұмыстарын жүргізу кезінде талаптарын сақтау қажет негізгі нормативтік құжаттардың (стандарттар, қағидалар, нұсқаулықтар) тізбесі;

3) геологиялық барлау жұмыстары процесінде жер қойнауын кешендi және ұтымды пайдалануды қамтамасыз ету, жер асты сулары қорларының сақталуына жұмыстардың зиянды әсеріне жол бермеу, жер асты суларының зиянды заттармен және өндiрiс қалдықтарымен ластануын болдырмау жөнiндегi іс-шаралар.".

2. Қазақстан Республикасы Экология, геология және табиғи ресурстар министрлігінің Геология комитеті заңнамада белгіленген тәртіппен:

1) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін;

2) осы бұйрықтың ресми жарияланған кейін Қазақстан Республикасы Экология, геология және табиғи ресурстар министрлігінің интернет-ресурсында орналастырылуын;

3) осы бұйрық Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін он жұмыс күні ішінде осы тармақтың 1) және 2) тармақшаларына сәйкес іс-шаралардың орындалуы туралы мәліметтердің Қазақстан Республикасы Экология, геология және табиғи ресурстар министрлігінің Заң қызметі департаментіне ұсынылуын қамтамасыз етсін.

3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының Экология, геология және табиғи ресурстар вице-министріне жүктелсін.

4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының Экология, геология және табиғи ресурстар министрі

М. Мирзагалиев

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасы

Ауыл шаруашылығы министрлігі

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасы

Цифрлық даму, инновациялар

және аэроғарыш өнеркәсібі министрлігі

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасы

Энергетика министрлігі

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасы

Индустрия және

инфрақұрылымдық даму министрлігі

"О внесении изменений и дополнений в приказ исполняющего обязанности министра по инвестициям и развитию Республики Казахстан от 28 мая 2018 года № 396 "Об утверждении инструкции по составлению проектных документов по геологическому изучению недр"

Приказ Министра экологии, геологии и природных ресурсов Республики Казахстан от 30 июля 2021 года № 279. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 4 августа 2021 года № 23864

В соответствии с пунктом 1 статьи 225 Экологического кодекса Республики Казахстан от 2 января 2021 года ПРИКАЗЫВАЮ:

1. Внести в приказ исполняющего обязанности министра по инвестициям и развитию Республики Казахстан от 28 мая 2018 года № 396 "Об утверждении инструкции по составлению проектных документов по геологическому изучению недр" (зарегистрированный в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 17076) следующие изменения и дополнения:

в Инструкции по составлению проектных документов по геологическому изучению недр, утвержденной указанным приказом:

пункты 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24 изложить в следующей редакции:

"9. На каждый объект недропользования, на который выдано геологическое задание, разрабатывается единая проектная документация, предусматривающая все необходимые виды геологосъемочных и (или) геофизических работ и сопутствующих им работ, входящих в проектируемый комплекс исследований.

10. План геологического изучения состоит из следующих разделов:

1) геологическое задание;

2) введение;

3) физико-географическая характеристика района работ;

4) обзор, анализ и оценка ранее проведенных исследований;

5) геологическая характеристика района работ;

6) состав, виды, методы и способы работ по геологическому изучению;

7) ожидаемые результаты работ;

8) охрана труда и техника безопасности;

9) охрана окружающей среды;

10) список используемых источников;

11) сметная часть.

11. Раздел "Геологическое задание" отражает цель проведения геологического изучения недр и содержит:

1) целевое назначение работ, границы территории участка и основные оценочные параметры;

2) геологические задачи, последовательность и основные методы их решения;

3) ожидаемые результаты и сроки выполнения работ (с указанием форм отчетной документации и инстанций, которым они представляются).

12. Геологическое задание утверждается лицом, оформляющим лицензию на геологическое изучение недр.

13. Раздел "Введение" содержит:

1) сведения о лице, оформляющего лицензию на геологическое изучение недр, в том числе наименование, юридический адрес физического или юридического лица;

2) цель проведения геологического изучения;

3) обоснование текущей и перспективной потребности геологического изучения;

4) сроки начала и завершения работ.

14. В разделе "Физико-географическая характеристика района работ" указывается географическое (административное) положение района работ (площади, в пределах которой должны быть решены геологические задачи). Кратко освещаются характер рельефа, абсолютные отметки и относительные превышения, климатические особенности, населенность и характеристика населенных пунктов, развитие транспортной инфраструктуры, коммуникаций и иные сведения, влияющие на организацию и стоимость работ.

15. В разделе "Обзор, анализ и оценка ранее проведенных исследований", в целях обоснования постановки проектируемых видов и объемов работ, кратко освещается степень изученности объекта геологическими, геохимическими, геофизическими, гидрогеологическими исследованиями и состоит из:

1) краткого аналитического обзора ранее выполненных на объекте геологических исследований, имеющих отношение к обоснованию проектируемых работ;

2) картограммы изученности с указанием контуров изученных объектов с их нумерацией.

16. Раздел "Геологическая характеристика района работ" содержит описание предыдущих исследований по стратиграфии (без детального описания пород), тектонике, металлогении, полезных ископаемых и прочих геологических характеристик, необходимых для обоснования методики работ.

17. С изложением геологической характеристики района проектируемых работ к проекту приложить геологическую карту в масштабе проектируемых работ или в смежном масштабе, составленную (или изданную) по материалам предшествующих исследований.

Геологическая карта сопровождается подробной стратиграфической колонкой с геологическим разрезом. В случаях, когда схемы стратиграфии, магматизма (вулканизма), тектоники, метаморфизма и металлогении района проектируемых работ разработаны разными авторами и не идентичны, следует привести сопоставление (корреляцию) всех имеющихся схем.

18. Раздел "Состав, виды, методы и способы работ по геологическому изучению" содержит:

1) геологические задачи и методы их решения;

2) описание геологосъемочных и (или) геофизических методов (включая уточнение вопросов стратиграфии, литологии, магматизма, тектоники);

3) виды, примерные объемы и сроки проведения работ по геологическому изучению недр, а также сводный перечень планируемых работ по ним;

4) графические материалы, обосновывающие планируемые работы.

19. Все виды работ по геологическому изучению подлежат документированию, и отражаются в отчетах.

20. В комплексе геологосъемочных и геофизических исследований излагаются геологические задачи, подлежащие решению с помощью геологических и геофизических методов, обосновывается рациональный комплекс этих методов и видов работ. Определяются геологические задачи, решаемые отдельными методами в комплексе геофизических работ. Обосновывается выбор соответствующей аппаратуры и оборудования. Обосновываются категории трудности, вид производственного транспорта, коэффициенты, учитывающие отклонения от нормализованных условий. Указываются объемы основных и вспомогательных работ (сейсморазведка, бурение сейсморазведочных скважин, взрывные и топографо-геодезические работы).

21. По решению Правительства Республики Казахстан на участке геологического изучения недропользователь осуществляет бурение параметрических скважин.

Исходя из конкретных геологических задач и требований к геологической информации, определяются места заложения скважин, их глубина, интервалы отбора керна, минимально допустимый процент выхода керна по интервалам.

Исходя из горно-геологических условий бурения и параметров скважин, выбираются виды и способы бурения, типы буровых станков, обосновываются конструкции скважин и технология бурения, составляются геолого-технические разрезы скважин.

Рассчитываются объемы бурения, которые распределяются по назначению скважин (картировочные, структурные, структурно-параметрические, поисково-картировочные, разведочные), по типу скважин (вертикальные, наклонно-направленные), по способам бурения (колонковое, шнековое и пр.), по расположению скважин относительно базы и друг от друга (одиночные, групповые), по способу получения электроэнергии (от энергосети, от собственной стационарной электростанции, от индивидуальной передвижной электростанции).

Объемы бурения распределяются также по группам скважин по глубине, по среднему диаметру скважин, по категориям горных пород, по типу привода бурового станка (от электродвигателя или двигателя внутреннего сгорания).

22. Раздел "Ожидаемые результаты работ" излагается требуемый результат выполненного комплекса работ.

23. Раздел "Охрана труда и техника безопасности" содержит:

1) особенности участка работ, общие положения;

2) перечень нормативных документов по технике безопасности и охране здоровья, принятые нормативными правовыми актами Республики Казахстан;

3) мероприятия по технике безопасности;

4) мероприятия по улучшению охраны труда и техники безопасности при проведении работ.

24. Раздел "Охрана окружающей среды" содержит:

1) оценку воздействия на окружающую среду;

2) перечень основных нормативных документов (стандартов, правил, инструкций), требования которых необходимо соблюдать при производстве проектируемых работ;

3) мероприятия по охране недр в процессе геологоразведочных работ, недопущению вредного влияния работ на сохранность запасов полезных ископаемых, предотвращению загрязнения недр вредными веществами и отходами производства;

4) эколого-экономическая характеристика района работ;

5) природоохранные мероприятия, охрана лесов, животного мира и природоохранный контроль;

6) результаты расчетов объемов работ и транспортных перевозок, затрат времени и труда, расхода материалов и энергии на проведение мероприятий по охране недр и окружающей среды.".

пункт 30 изложить в следующей редакции:

"30. Виды состоят из следующих разделов:

1) введение;

2) физико-географическая характеристика района;

3) геологическое задание;

4) анализ и оценка ранее проведенных исследований;

5) геолого-гидрогеологическая характеристика района;

6) гидрогеологическое обследование;

7) буровые работы;

8) геофизические исследования;

9) опытно-фильтрационные работы (пробные и опытные откачки);

10) режимные и гидрометрические наблюдения;

11) топографо-геодезические работы;

12) лабораторные исследования;

13) камеральные работы;

14) заключение;

15) список использованных источников;

16) сметная часть;

17) охрана окружающей среды.".

дополнить пунктом 47 следующего содержания:

"47. Раздел "Охрана окружающей среды" содержит:

1) оценку воздействия на окружающую среду;

2) перечень основных нормативных документов (стандартов, правил, инструкций), требования которых необходимо соблюдать при производстве проектируемых работ;

3) мероприятия по охране недр в процессе геологоразведочных работ, недопущению вредного влияния работ на сохранность запасов подземных вод, предотвращению загрязнения подземных вод вредными веществами и отходами производства.".

2. Комитету геологии Министерства экологии, геологии и природных ресурсов Республики Казахстан в установленном законодательством порядке обеспечить:

1) государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

2) размещение настоящего приказа на интернет-ресурсе Министерства экологии, геологии и природных ресурсов Республики Казахстан после его официального опубликования;

3) в течение десяти рабочих дней после государственной регистрации настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан представление в департамент юридической службы Министерства экологии, геологии и природных ресурсов Республики Казахстан сведений об исполнении мероприятий, предусмотренных подпунктами 1) и 2) настоящего пункта.

3. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на курирующего вице-министра экологии, геологии и природных ресурсов Республики Казахстан.

4. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Министр экологии, геологии и природных ресурсов Республики Казахстан

М. Мирзагалиев

"СОГЛАСОВАН" Министерство сельского хозяйства Республики Казахстан

"СОГЛАСОВАН" Министерство цифрового развития, инноваций и аэрокосмической промышленности Республики Казахстан

"СОГЛАСОВАН" Министерство энергетики Республики Казахстан

"СОГЛАСОВАН" Министерство индустрии и инфраструктурного развития Республики Казахстан