"Жою жоспарын жасау бойынша нұсқаулықты және пайдалы қатты қазбаларды өндіру жөніндегі операциялардың салдарын жоюдың болжамды құнын есептеу әдістемесін бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрінің 2018 жылғы 24 мамырдағы № 386 бұйрығына өзгерістер енгізу туралы

Қазақстан Республикасы Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрінің м.а. 2021 жылғы 29 қазандағы № 568 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2021 жылғы 1 қарашада № 24983 болып тіркелді

БҰЙЫРАМЫН:

1. "Жою жоспарын жасау бойынша нұсқаулықты және пайдалы қатты қазбаларды өндіру жөніндегі операциялардың салдарын жоюдың болжамды құнын есептеу әдістемесін бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрінің 2018 жылғы 24 мамырдағы № 386 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде 2018 жылғы 13 маусымда № 17048 болып тіркелген) мынадай өзгерістер енгізілсін:

көрсетілген бұйрықпен бекітілген Жою жоспарын жасау бойынша нұсқаулықта:

2-тармақта:

5) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:

"5) жою нұсқалары – өнеркәсіптік қауіпсіздік сараптамасын және жою жоспарының мемлекеттік экологиялық сараптамасын жүргізу кезінде жою жөніндегі таңдап алынған іс-шараларды айқындау үшін бағаланатын жер қойнауы учаскесінің әрбір объектісін жоюға ұсынылған балама тәсілдердің жиынтығы;";

28) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:

"28) мүдделі тараптар – мүдделі жұртшылық, мемлекет, өндірістік ұйымдар, жер қойнауын пайдаланушы болып табылмайтын жер учаскесінің иесі (болған жағдайда) және жер қойнауын пайдалану салдарларын жою мәселелері бойынша шешімдер қабылдау процесінде мүдделері қозғалатын немесе қозғалуы мүмкін басқа да тұлғалар;";

4-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"4. Жою жоспары:

1) қатты немесе кең таралған пайдалы қазбаларды өндіру учаскесі үшін;

2) тау-кен өндіру және (немесе) тау-кен байыту өндірісінің техногендік минералдық түзілімдерін орналастыру объектілерін орналастыру және (немесе) пайдалану кезінде жер қойнауы кеңістігін пайдалану учаскесі үшін;

3) Кодекстің 194-бабына сәйкес алынған тау-кен массасының және (немесе) орнын ауыстырған топырақтың жиынтық көлемі бір мың текше метрден асатын шегіндегі барлау учаскесі үшін жасалады".

5-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"5. Екі және одан да көп жер қойнауы учаскесін жоюдың бірыңғай жоспары жасалады, егер:

1) жер қойнауы кеңістігін пайдалануға лицензия (лицензиялар) бойынша жеке (жекелеген) учаскеде (учаскелерде) орналасқан тау-кен өндіру немесе тау-кен байыту өндірісінің техногендік минералдық түзілімдерін орналастыру объектілері қатты немесе кең таралған пайдалы қазбаларды өндіру жөніндегі операциялар барысында өндіру учаскесіндегі (өндіру учаскелеріндегі) кенішті (карьерді, шахтаны) пайдалануға тікелей байланысты болса;

2) қатты немесе кең таралған пайдалы қазбаларды өндіруге арналған лицензия (лицензиялар) бойынша өндірудің аралас учаскелерінде орналасқан кеніштерді (карьерлерді, шахталарды) пайдалану бірыңғай технологиялық процесте жүзеге асырылса.

Жер қойнауын пайдаланушы Кодекстің 55-бабына сәйкес жер қойнауының әрбір учаскесі бойынша жеке-жеке жою жөніндегі міндеттеменің орындалуын қамтамасыз етуді ұсынады.";

12-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"12. Жоюды жоспарлау қажетті зерттеулер жүргізуді көздейді. Жою жөніндегі зерттеулер жою жоспарының құрамында қарастырылған, зерттеулер жоспарына сәйкес жүзеге асырылады.

Жою жөніндегі зерттеулер жою бойынша іс-шараларға немесе оларды тиісті деңгейге дейін төмендетуге қатысты белгісіз мәселелерді шешу мақсатында жүзеге асырылады.

Жою бойынша зерттеу нәтижелері жою жоспарын өнеркәсіптік қауіпсіздіктің бастапқы және кезекті сараптамасына және мемлекеттік экологиялық сараптамаға жібергенге дейін жоюды жоспарлау туралы пікір қалыптастыру үшін мүдделі тараптарға ұсынылады.

Жою жөніндегі зерттеу нәтижелері жергілікті ерекшеліктерді ескереді және жою нұсқаларын қалыптастыру, жою міндеттерін, іс-шараларын және өлшемшарттарын айқындау кезінде пайдаланылады.";

15-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"15. Жою міндеттерін анықтау жер қойнауы учаскесінің әрбір объектісі үшін жүзеге асырылады. Берілген міндеттер жою мақсаттарымен және қағидаттарымен тікелей сәйкестендірілген.

Міндеттерді айқындау және өзгерту мүдделі тараптарды тарта отырып, бастапқы кезеңде және кейіннен жер қойнауын пайдалану жөніндегі операцияларды жүргізу барысында жүзеге асырылады.

Жою міндеттерін өзгерту кезінде мүдделі тараптардың қатысуы өнеркәсіптік қауіпсіздік сараптамасын және жою жоспарының мемлекеттік экологиялық сараптамасын жүргізгенге дейін жүзеге асырылады және тиісті түсініктемелер беру арқылы жүргізіледі.";

17 және 18-тармақтар мынадай редакцияда жазылсын:

"17. Жою бойынша таңдалған іс-шара жою мақсатында жүзеге асырылатын нақты жұмыстар мен әрекеттердің тізімі ретінде беріледі. Нақты іс-шараны таңдау ғылыми зерттеулердің қолданыстағы тұжырымдармен, зертханалық сынаулармен, қолданыстағы әдебиетпен, зертханалық немесе тәжірибелік-өнеркәсіптік зерттемелермен негізделеді.

Экологиялық аспектілердің, мүдделі тараптардың пікірлерінің, технологиялардың, тәжірибелердің, экологиялық мониторинг пен жою зерттеулерінің қолжетімділігінің салдарынан қалпына келтіру мақсатында жою бойынша таңдап алынған іс-шара жер қойнауын пайдалану аяқталғанға дейін өзгертілуі мүмкін. Бұл жағдайда жер қойнауын пайдаланушы жою жөніндегі іс-шараны таңдаудағы өзгерістерді сипаттайтын жедел іс-қимыл жоспарын көздеуі қажет.

Өнеркәсіптік сараптаманың және мемлекеттік экологиялық сараптаманың оң нәтижесін алған жою бойынша таңдалған іс-шара жер қойнауы учаскесінің әрбір объектісі бойынша жою жобасында ескеріледі.

18. Жою өлшемшарттары жер қойнауы учаскесінің тиісті объектіне қатысты оны орындаудың сәттілігін анықтау мақсатында жоюдың әрбір міндеті үшін белгіленеді.

Жою өлшемшарттары өңірлік ерекшеліктерге және кен орнының ерекшеліктеріне байланысты ерекшелік сипатта болады.

Жою өлшемшарттары сапалық немесе сандық көрсеткішпен беріледі, сондай-ақ уақыттық сипатты ескереді.

Жою өлшемшарттарын айқындауға мүдделі тараптар қатысады. Жою өлшемшартттарының тізбесі жер қойнауы учаскесінде жер қойнауын пайдаланудың дамуына қарай кеңейтілуге жатады.

Соңғы жою өлшемшарттары жер қойнауын пайдаланушымен жер қойнауы учаскесінде тау-кен операцияларын жүргізуді аяқтайтын кезде, өнеркәсіптік қауіпсіздік сараптамасынан және мемлекеттік экологиялық сараптамадан өткен жою жоспарында бекітіледі.

Тау-кен операцияларының алғашқы кезеңдерінде жою жоспарымен көзделген жоюдың кейбір өлшемшарттары жоюдың қалған өлшемшарттарын анықтау бойынша іс-шаралардың мерзімін және сипатын көрсете отырып, экологиялық мониторинг немесе жою зерттеулерінің нәтижелеріне негізделеді. ";

28-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"28. Жою жоспары тау-кен операцияларының дамуына қарай, бірақ өнеркәсіптік қауіпсіздік сараптамасының және мемлекеттік экологиялық сараптаманың соңғы оң қорытындысы алынған күннен бастап үш жылдан кешіктірілмей, сондай-ақ Кодекстің 216-бабының 5-тармағына сәйкес тау-кен жұмыстары жоспарына өзгерістер енгізілген кезде қайта қаралады. Жою жоспарының әрбір кейінгі редакциясы жер қойнауы учаскесінің жекелеген объектілері бойынша, сондай-ақ тау-кен операциялары барысында прогрессивті жоюға жататын объектілер бойынша жер қойнауын пайдалану салдарын жоюды жоспарлауды нақтылаудың нақтылайтын деңгейін қамтиды.";

32-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"32. Жоюдың түпкілікті жоспары өнеркәсіптік қауіпсіздік сараптамасының және мемлекеттік экологиялық сараптаманың оң қорытындыларымен жер қойнауын пайдалану аяқталғанға дейін кемінде үш жыл бұрын жасалады.

Түпкілікті жою жоспарында таңдалған жою нұсқасын негіздеу және талдау, жою бойынша іс-шараларды егжей-тегжейлі сипаттау, жою бойынша зерттеу нәтижелері, жою бойынша негізгі жұмыстар аяқталған соң жою мониторингінің жоспары және төтенше жағдайлар кезінде әрекет ету жоспары беріледі.

Түпкілікті жою жоспарының мазмұны мыналар ескеріледі:

1) жалпы жер қойнауын пайдалану объектісі үшін және оның әрбір элементі бойынша жеке-жеке жоюдың түпкілікті міндеттерін;

2) жоюдың барлық міндеттерін анықтауға арналған жою өлшемшарттарының толық тізімін;

3) жер қойнауын пайдалану учаскесінің әрбір объектісі үшін "жобалық-сметалық құжаттама" егжей-тегжейлік деңгейіне дейін жою бойынша таңдалған іс-шараларды толық сипаттауды;

4) күтпеген жағдайлар туындағанда мүмкін болатын жоспарды толық сипаттауды және бағалауды;

5) жою іс-шараларының түпкілікті кестесін;

6) жер қойнауын пайдалану объектісінің жаңа фотосуреттерін;

7) жою бойынша жұмыстар аяқталған соң жауапты тұлғаларды көрсетіп, жою мониторинг пен техникалық қызмет көрсетудің толық жоспарын;

8) қоршаған орта, адамдар мен жабайы жануарлардың өмірі мен денсаулығы үшін болжамдалатын тәуекелдерді толық сипаттауды (тәуекелдерді бағалауды);

9) жою міндеттері мен өлшемшарттарына қол жеткізуді көрсетіп, жою бойынша іс-шаралардың шамамен есептеу құнының нақтыланған көлемін, жою бойынша міндеттені қамтамасыз етудің тәсілін (тәсілдерін) және сомасын (сомаларын);

10) тиісті құжаттарды қоса беріп, жою бойынша аяқталған және (немесе) жалғастырылатын жұмыстарды сипаттау тізбесін;

11) мүдделі тараптардың түпкілікті жою жұмыстарын жоспарлауға қатысу журналын;

12) қалған тәуекелдерді сипаттауды.";

36-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"36. Жою жоспарына берілген қосымша суреттер, схемалар, кестелер, карталар, есептер, сондай-ақ осы Нұсқаулықтың 43 және 57-тармақтарына сәйкес ұсынуға жататын құжаттардан тұрады. Көлемі бір беттегі суреттер, схемалар, кестелер және карталар жою жоспарының негізгі бөлігінің тиісті бөлімінде орналасады.

Жою жоспарына берілген барлық қосымшалар нөмірленеді. Нөмірлеу теспелі болады.

Жою жоспары кезекті өнеркәсіптік қауіпсіздігі сараптамаға және мемлекеттік экологиялық сараптамаға ұсыну кезінде жою бойынша жүргізілген зерттеулерді қоса алғанда, іс-шаралар кестесіне сәйкес іс-шараларды орындау туралы есептер қоса беріледі.";

38-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"38. Жою жоспарының "Қысқаша сипаттау" бөлімінде жер қойнауы учаскесін игеру кезеңіне байланысты қызмет деңгейімен жою жоспарының қысқаша сипаты беріледі.

Берілген сипаттау жоспарды қайта қарастыратын мүдделі тараптар үшін арналған, сондай-ақ жою жоспарының мазмұнымен және мәнімен қысқаша танысу мақсатында беріледі.

Қысқаша сипаттамада негізгі белгісіз мәселелер мен оларды шешу жолдарын қоса алғанда, жою жоспарының негізгі аспектілері қамтылады.

Жою жоспарын кезекті қарау кезінде өнеркәсіптік қауіпсіздік сараптамасының және мемлекеттік экологиялық сараптаманың оң нәтижесін алған жою жоспарының алдыңғы нұсқасына қатысты негізгі айырмашылықтар сипатталады.

Егер жер қойнауы учаскесіндегі жер қойнауын пайдалану аяқталуға жақын болса, жою жоспарының жоспарының осы бөлімі жою мақсаты мен өлшемшарттарын, сондай-ақ жою нәтижелерін жою мониторингі жөніндегі іс-шараларды қысқаша көрсететін кестемен толықтырылады.

Кестелер жер қойнауы учаскелеріне сәйкес ұйымдастырылуы немесе экожүйенің бағалы компоненттері бойынша бөлінеді.";

41-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"41. Жою жоспарын құруда мүдделі тараптардың қатысуын сипаттауға сондай-ақ жоюды жоспарлауға, стратегиясына және жоспарларына жергілікті жұртшылықтың қатысу тәсілдерін сипаттау және бірігуі кіреді.

Мүдделі жұртшылықтың қатысу дәрежесі жер қойнауын пайдалану ауқымы мен ұзақтығына, инфрақұрылымының даму күрделілігіне, жергілікті жұртшылық үшін жер қойнауын падаланудың маңыздылығына және болжамдалатын болашақтағы жер пайдалануға тура пропорционал болады.

Мүдделі тараптардың қатысуы "қоғамдық тыңдауларды өткізу қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Экология, Геология және табиғи ресурстар министрінің м.а. 2021 жылғы 3 тамыздағы № 286 бұйрығына (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 23901 болып тіркелген) сәйкес өткізілетін қоғамдық тыңдаулар нысанында өткізіледі.

Жою жоспарына берілген қосымшада талқылау тақырыптары, нәтижелері мен адамдардың тізімі көрсетіле отырып, кездесулер, қоғамдық тыңдаулар, телеконференциялар, хат алмасу, мүдделі тараптардың қатысу семинарлары хаттамалары ұсынылады. Сондай-ақ мүдделі тараптармен барлық хат алмасулар, қоғамдық тыңдауларға, кездесулерге, семинарларға, тұсаукесерлерге шақырулар қоса беріледі.";

56-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"Жою өлшемшарттары:

1) экологиялық, әлеуметтік және экономикалық жағдайлардың бірегей жиынтығын көрсететін жеткілікті дәрежеде нақтылық;

2) жою нәтижелері жер қойнауын пайдалану зардаптарының осыған ұқсас жою нәтижелеріне қаншалықты сәйкес келетіндігін көрсету үшін өлшемді;

3) қолжетімді немесе шынайы;

4) өлшенетін міндеттерге және басқарылатын тәуекелдерге қатысты;

5) белгілі бір уақыт кезеңінде өлшемшарттар мониторингін жүргізу үшін және жою нәтижелінің дұрыстығына көз жеткізу үшін жедел болуы тиіс.

Жою өлшемшарттары ұзақ мерзімді экологиялық әсерді (кем дегенде үш жүз жылға берілген) математикалық модельдеуді пайдалана отырып, рекультивацияның болжамды нәтижелерге сәйкестігін көрсететін қызмет тиімділігінің индикаторларын қамтиды. Математикалық үлгілеуге берілген бөлшектер, жорамалдар мен шектеулер, жою жоспарына берілген қосымшада ұсынылады.

Жою өлшемшарттары сандық мөлшерде көрсетіледі. Индикативтік өлшемшарттар жоюды жоспарлаудың бастапқы кезеңдерінде пайдаланылады және сапалық болады.

Өнеркәсіптік қауіпсіздік сараптамасының және мемлекеттік экологиялық сараптаманың оң қорытындысын алған жою жоспарында көрсетілген жою өлшемшарттары оны кезекті қайта қарау кезінде жою жоспарына қосымша берілген есептерде іс-шараларды орындаудың көрсеткіші болып табылады.";

81-тармақтың 2) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын:

"2) жою жоспарының күні және өнеркәсіптік қауіпсіздік сараптамасының және мемлекеттік экологиялық сараптаманың барлық оң қорытындыларының деректемелері;";

Нұсқаулыққа 5-қосымша осы бұйрыққа қосымшаға сәйкес редакцияда жазылсын;

көрсетілген бұйрықпен бекітілген Пайдалы қатты қазбаларды өндіру жөніндегі операциялардың салдарын жоюдың шамамен алынған құнын есептеу әдістемесінде:

7-тармақтың 1) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын:

"1) Нұсқаулыққа сәйкес әзірленген жою жоспарының (бұдан әрі – жою жоспары) өнеркәсіптік қауіпсіздік сараптамасының және мемлекеттік экологиялық сараптамасының соңғы оң қорытындысы алынған күннен бастап үш жылдан кешіктірмей;";

10-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"10. Қамтамасыз ету сомасы, өнеркәсіптік қауіпсіздік сараптамасының және жою жоспарының мемлекеттік экологиялық сараптамасының соңғы оң қорытындысы шыққан күннен бастап, келесі үш жылда жоспарланған өндірістік операциялардың және операциялардың салдарын жою жөніндегі жұмыстың жалпы сметалық құнын қамтиды.".

2. Қазақстан Республикасы Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрлігінің Қатты пайдалы қазбалар бойынша жер қойнауын пайдалану департаменті заңнамада белгіленген тәртіппен:

1) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді;

2) осы бұйрықты ресми жарияланғаннан кейін Қазақстан Республикасы Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрлігінің интернет-ресурсында орналастыруды қамтамасыз етсін.

3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының Индустрия және инфрақұрылымдық даму вице-министріне жүктелсін.

4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасы Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрінің міндетін атқарушы	М. Карабаев
"КЕЛІСІЛДІ" Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрлігі
"КЕЛІСІЛДІ" Қазақстан Республикасы Экология, геология және табиғи ресурстар министрлігі

Қазақстан Республикасы Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрінің міндетін атқарушының 2021 жылғы 29 қазандағы № 568 Жою жоспарын жасау жөніндегі нұсқаулыққа 5-қосымша

Жою жоспарын құру процесінің негізгі кезеңдерінің схемалық бейнесі

5-схема

О внесении изменений в приказ Министра по инвестициям и развитию Республики Казахстан от 24 мая 2018 года № 386 "Об утверждении Инструкции по составлению плана ликвидации и Методики расчҰта приблизительной стоимости ликвидации последствий операций по добыче твҰрдых полезных ископаемых"

Приказ и.о. Министра индустрии и инфраструктурного развития Республики Казахстан от 29 октября 2021 года № 568. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 1 ноября 2021 года № 24983

ПРИКАЗЫВАЮ:

1. Внести в приказ Министра по инвестициям и развитию Республики Казахстан от 24 мая 2018 года № 386 "Об утверждении Инструкции по составлению плана ликвидации и Методики расчета приблизительной стоимости ликвидации последствий операций по добыче твердых полезных ископаемых" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 17048) следующие изменения:

в Инструкции по составлению плана ликвидации, утвержденной указанным приказом:

в пункте 2:

подпункт 5) изложить в следующей редакции:

"5) варианты ликвидации – набор предложенных альтернативных подходов к ликвидации каждого объекта участка недр, оцениваемых для определения выбранных мероприятий по ликвидации при проведении экспертизы промышленной безопасности и государственной экологической экспертизы плана ликвидации;";

подпункт 28) изложить в следующей редакции:

"28) заинтересованные стороны – заинтересованная общественность, государство, производственные организации, владелец земельного участка, не являющийся недропользователем (при наличии), и третьи лица, чьи интересы затрагиваются или могут затрагиваться процессом принятия решений по вопросам ликвидации последствий недропользования;";

пункт 4 изложить в следующей редакции:

"4. План ликвидации составляется:

1) для участка добычи твердых или общераспространенных полезных ископаемых;

2) для участка использования пространства недр при размещении и (или) эксплуатации объектов размещения техногенных минеральных образований горнодобывающего и (или) горно-обогатительного производств;

3) для участка разведки в той его части, в пределах которой в соответствии со статьей 194 Кодекса совокупный объем извлеченной горной массы и (или) перемещенной почвы превышает одну тысячу кубических метров.";

пункт 5 изложить в следующей редакции:

"5. Единый план ликвидации на два и более участка недр разрабатывается, если:

1) объекты размещения техногенных минеральных образований горнодобывающего или горно-обогатительного производства, расположенные на отдельном (отдельных) участке (участках) по лицензии (лицензиям) на использование пространства недр, непосредственно связаны с эксплуатацией рудника (карьера, шахты), находящегося на участке добычи (участках добычи), в ходе операций по добыче, добыче твердых или общераспространенных полезных ископаемых;

2) эксплуатация рудников (карьеров, шахт), расположенных на смежных участках добычи по лицензии (лицензиям) на добычу твердых или общераспространенных полезных ископаемых, осуществляется в едином технологическом процессе.

Недропользователь предоставляет обеспечение исполнения обязательства по ликвидации отдельно по каждому участку недр в соответствии со статьей 55 Кодекса.";

пункт 12 изложить в следующей редакции:

"12. Планирование ликвидации предусматривает проведение необходимых исследований. Исследования по ликвидации осуществляются в соответствии с планом исследований, предусмотренным в составе плана ликвидации.

Исследования по ликвидации осуществляются с целью решения неопределенных вопросов относительно мероприятий по ликвидации или снижения их до приемлемого уровня.

Результаты исследований по ликвидации представляются заинтересованным сторонам для выработки мнения о планировании ликвидации до направления плана ликвидации на первичную и очередную экспертизу промышленной безопасности и государственную экологическую экспертизу.

Результаты исследования по ликвидации учитывают местные особенности и используются при выработке вариантов ликвидации, определению задач, мероприятий и критериев ликвидации.";

пункт 15 изложить в следующей редакции:

"15. Определение задач ликвидации осуществляется для каждого объекта участка недр. Данные задачи непосредственно соотносятся с целями и принципами ликвидации.

Определение и изменение задач осуществляется с привлечением заинтересованных сторон, на первоначальном этапе и впоследствии в ходе проведения операций по недропользованию.

Участие заинтересованных сторон при изменении задач ликвидации осуществляется до проведения экспертизы промышленной безопасности и государственной экологической экспертизы плана ликвидации и сопровождается соответствующими пояснениями.";

пункты 17 и 18 изложить в следующей редакции:

"17. Выбранное мероприятие по ликвидации представляет собой список конкретных работ и действий, осуществляемых в целях ликвидации. Выбор конкретного мероприятия обосновывается существующими выводами научных исследований, лабораторными испытаниями, действующей литературой, лабораторными или опытно-промышленными испытаниями.

С учетом экологических аспектов, предложение заинтересованных сторон, доступности технологий, практик, результатов экологического мониторинга и исследований ликвидации в целях рекультивации выбранное мероприятие по ликвидации корректируется перед окончанием недропользования. Недропользователь предусматривает план действий, описывающий изменения в выборе мероприятия по ликвидации.

Выбранное мероприятие по ликвидации, предусмотренное в плане ликвидации, получившем положительные заключения промышленной экспертизы и государственной экологической экспертизы, учитывается в проекте ликвидации по каждому объекту участка недр.

18. Критерии ликвидации определяются для каждой задачи ликвидации с целью установления успешности ее выполнения относительно соответствующего объекта участка недр.

Критерии ликвидации имеют специфичный характер, исходя из региональных особенностей и особенностей месторождения.

Критерии ликвидации выражаются качественным или числовым показателем, а также учитывают временной характер.

В определении критериев ликвидации участвуют заинтересованные стороны. Перечень критериев ликвидации подлежит расширению по мере развития недропользования на участке недр.

Окончательные критерии ликвидации утверждаются недропользователем в плане ликвидации, прошедшем экспертизу промышленной безопасности и государственную экологическую экспертизу, к завершению проведения горных операций на участке недр.

На ранних стадиях горных операций некоторые критерии ликвидации, предусмотренные планом ликвидации, основываются на результатах экологического мониторинга или исследованиях ликвидации, с указанием описания и сроков мероприятий по определению остальных критериев ликвидации.";

пункт 28 изложить в следующей редакции:

"28. План ликвидации пересматривается по мере развития горных операций, но не позднее трех лет со дня получения последнего положительного заключения экспертизы промышленной безопасности и государственной экологической экспертизы, а также при внесении изменений в план горных работ в соответствии с пунктом 5 статьи 216 Кодекса. Каждая последующая редакция плана ликвидации содержит уточняющий уровень детализации планирования ликвидации последствий недропользования по отдельным объектам участка недр, а также по объектам, подлежащим прогрессивной ликвидации в ходе горных операций.";

пункт 32 изложить в следующей редакции:

"32. Окончательный план ликвидации, с положительными заключениями экспертизы промышленной безопасности и государственной экологической экспертизы составляется не ранее, чем за три года до завершения недропользования.

В окончательном плане ликвидации представляются обоснование и анализ выбранного варианта ликвидации, детальное описание мероприятий по ликвидации, результаты исследований по ликвидации, план ликвидационного мониторинга после завершения основных работ по ликвидации и план действий при чрезвычайных ситуациях.

Содержание окончательного плана ликвидации учитывает:

1) окончательные задачи ликвидации для объекта недропользования в целом и для каждого его элемента в отдельности;

2) полный список критериев ликвидации для определения выполнения всех задач ликвидации;

3) подробное описание выбранных мероприятий по ликвидации для каждого объекта участка недр до уровня детальности "проектно-сметная документация";

4) подробное описание и оценку плана действий на случай непредвиденных обстоятельств;

5) окончательный график ликвидационных мероприятий;

6) новые фотографии объекта недропользования;

7) подробный план ликвидационного мониторинга и технического обслуживания после завершения основных работ по ликвидации с указанием ответственных лиц;

8) подробное описание прогнозируемых рисков для окружающей среды, жизни и здоровья людей и диких животных (оценка риска);

9) подробные расчеты стоимости мероприятий по ликвидации, способ (способы) и сумма (суммы) обеспечения (обеспечений) обязательства по ликвидации с указанием на достижение задач и критериев ликвидации;

10) перечень с описанием завершенных и (или) продолжающихся работ по ликвидации с приложением соответствующих документов;

11) журнал участия заинтересованных сторон в планировании окончательных ликвидационных работ;

12) описание оставшихся рисков.";

пункт 36 изложить в следующей редакции:

"36. Приложения к плану ликвидации составляют рисунки, схемы, таблицы, карты, отчеты, а также документы, подлежащие представлению согласно пунктам 43 и 57 настоящей Инструкции. Рисунки, схемы, таблицы и карты размером в одну страницу располагаются в соответствующем разделе основной части плана ликвидации.

Все приложения к плану ликвидации пронумеровываются. Нумерация является сквозной.

При представлении плана ликвидации на очередную экспертизу промышленной безопасности и государственную экологическую экспертизу к нему прилагаются отчеты о выполнении мероприятий согласно графику мероприятий, включая проведенные исследования по ликвидации.";

пункт 38 изложить в следующей редакции:

"38. В Разделе "Краткое описание" плана ликвидации приводится краткое описание плана ликвидации с уровнем детальности в зависимости от этапа освоения участка недр.

Данное описание предназначено для заинтересованных сторон, которые пересматривают план, а также с целью краткого ознакомления с содержанием и сутью плана ликвидации.

В кратком описании содержатся ключевые аспекты плана ликвидации, включая основные неопределенные вопросы и способы их решения.

При очередном пересмотре плана ликвидации также описываются основные различия в отношении предыдущей версии плана ликвидации, получившего положительные заключения экспертизы промышленной безопасности и государственной экологической экспертизы.

Если недропользование на участке недр близится к завершению, данный раздел плана ликвидации дополняется таблицей, которая кратко будет отображать цель и критерии ликвидации, а также мероприятия по ликвидационному мониторингу результатов ликвидации.

Таблицы организованы согласно объектам участка недр или разделены по ценным компонентам экосистемы.";

пункт 41 изложить в следующей редакции:

"41. Описание участия заинтересованных сторон в составлении плана ликвидации включает также описание способа участия и интеграции местной общественности в планировании ликвидации, стратегию и планы.

Степень участия заинтересованной общественности прямо пропорциональна масштабу и длительности недропользования, сложности развития инфраструктуры, важности недропользования для местной общественности и предполагаемому будущему землепользованию.

Участие заинтересованных сторон проводится в форме общественных слушаний, проводимых в соответствии с приказом исполняющего обязанности Министра экологии, геологии и природных ресурсов Республики Казахстан от 3 августа 2021 года № 286 "Об утверждении Правил проведения общественных слушаний" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 23901).

В приложении к плану ликвидации представляются протоколы встреч, общественных слушаний, телеконференций, переписки, семинаров участия заинтересованных сторон с указанием тем обсуждения, результатов и списка людей. Также прилагается вся корреспонденция с заинтересованными сторонами, приглашения на общественные слушания, встречи, семинары, презентации.";

пункт 56 изложить в следующей редакции:

"56. Критерии ликвидации:

1) конкретность, в степени достаточной, отражающая уникальный набор экологических, социальных и экономических обстоятельств;

2) измеримость результатов планируемой ликвидации результатами ликвидации аналогичных последствий недропользования;

3) достижимость или реалистичность;

4) относимость к измеряемым задачам и управляемым рискам;

5) срочность в целях ведения мониторинга критериев в определенный период времени и подтверждения достижения результатов ликвидации.

Критерии ликвидации включают индикаторы эффективности деятельности, показывающие соответствие рекультивации прогнозируемым результатам с использованием математического моделирования долгосрочного экологического воздействия (не менее, чем на триста лет). Детали по математическому моделированию, допущения и ограничения, включаются в приложение к плану ликвидации.

Критерии ликвидации отображаются количественными показателями. Индикативные критерии используются на ранних этапах планирования ликвидации и отоброжаются качественными показателями.

Критерии ликвидации, указанные в плане ликвидации, получившем положительные заключения экспертизы промышленной безопасности и государственной экологической экспертизы, являются показателем выполнения мероприятий в отчетах, прилагаемых к плану ликвидации при очередном его пересмотре.";

подпункт 2) пункта 81 изложить в следующей редакции:

"2) даты и реквизиты всех положительных заключений экспертизы промышленной безопасности и государственной экологической экспертизы плана ликвидации;";

приложение 5 к Инструкции изложить в редакции согласно приложению к настоящему приказу;

в Методике расчета приблизительной стоимости ликвидации последствий операций по добыче твердых полезных ископаемых, утвержденной указанным приказом:

подпункт 1) пункта 7 изложить в следующей редакции:

"1) не позднее трех лет со дня получения последнего положительного заключения экспертизы промышленной безопасности и государственной экологической экспертизы плана ликвидации, разработанного в соответствии с Инструкцией (далее – план ликвидации);";

пункт 10 изложить в следующей редакции:

"10. Сумма обеспечения покрывает общую расчетную стоимость работ по ликвидации последствий произведенных операций по добыче и операций, планируемых на предстоящие три года с даты последнего положительного заключения экспертизы промышленной безопасности и государственной экологической экспертизы плана ликвидации.".

2. Департаменту недропользования по твердым полезным ископаемым Министерства индустрии и инфраструктурного развития Республики Казахстан в установленном законодательством порядке обеспечить:

1) государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

2) размещение настоящего приказа на интернет-ресурсе Министерства индустрии и инфраструктурного развития Республики Казахстан после его официального опубликования.

3. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на курирующего вице-министра индустрии и инфраструктурного развития Республики Казахстан.

4. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

исполняющий обязанности министра индустрии и инфраструктурного развития Республики Казахстан

М. Карабаев

"СОГЛАСОВАН"
Министерство по чрезвычайным ситуациям
Республики Казахстан

"СОГЛАСОВАН"
Министерство экологии, геологии
и природных ресурсов
Республики Казахстан

	Приложение к приказу исполняющего обязанности Министра индустрии и инфраструктурного развития Республики Казахстан от 29 октября 2021 года № 568
	Приложение 5 к Инструкции по составлению плана ликвидации

Схематическое изображение основных этапов процесса составления плана ликвидации

Схема-5