"Қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастыруға (жылыстатуға) және терроризмді қаржыландыруға қарсы іс-қимыл жасау мақсатында екінші деңгейдегі банктер, Қазақстан Республикасы бейрезидент-банктерінің филиалдары мен Ұлттық пошта операторы үшін ішкі бақылау қағидаларына қойылатын талаптарды бекіту туралы" Қазақстан Республикасының Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 2020 жылғы 22 наурыздағы № 18 қаулысына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы

Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 2022 жылғы 24 ақпандағы № 13 қаулысы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2022 жылғы 28 ақпанда № 26962 болып тіркелді

ЗҚАИ-ның ескертпесі!
Бұйрықтың қолданысқа енгізілу тәртібін 4-т. қараңыз.

Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігінің Басқармасы ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:

1. "Қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастыруға (жылыстатуға) және терроризмді қаржыландыруға қарсы іс-қимыл жасау мақсатында екінші деңгейдегі банктер, Қазақстан Республикасы бейрезидент-банктерінің филиалдары мен Ұлттық пошта операторы үшін ішкі бақылау қағидаларына қойылатын талаптарды бекіту туралы" Қазақстан Республикасының Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 2020 жылғы 22 наурыздағы № 18 қаулысына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 20160 болып тіркелген) мынадай өзгерістер мен толықтырулар енгізілсін:

көрсетілген қаулымен бекітілген Қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастыруға (жылыстатуға) және терроризмді қаржыландыруға қарсы іс-қимыл жасау мақсатында екінші деңгейдегі банктер, Қазақстан Республикасы бейрезидент-банктерінің филиалдары мен Ұлттық пошта операторы үшін ішкі бақылау қағидаларына қойылатын талаптарда:

2, 3 және 4-тармақтар мынадай редакцияда жазылсын:

"2. Егер Талаптарда өзгеше көзделмесе, Талаптарда қолданылатын ұғымдар КЖ/ТҚҚ туралы заңда және "Төлемдер және төлем жүйелері туралы" Қазақстан Республикасының Заңында және "Акционерлік қоғамдар туралы" Қазақстан Республикасының Заңында көрсетілген мағыналарында пайдаланылады.

Талаптардың мақсаттары үшін мынадай ұғымдар пайдаланылады:

әдеттегіден тыс операция (мәміле) – клиенттің КЖ/ТҚҚ туралы заңның 10-бабының 2-тармағына сәйкес қаржы мониторингін жүзеге асыратын және қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастыруға (жылыстатуға), терроризмді қаржыландыруға, жаппай қырып-жою қаруын таратуды қаржыландыруға қарсы іс-қимыл жөніндегі өзге де шараларды қабылдайтын уәкілетті орган (бұдан әрі – уәкілетті орган) айқындаған, сондай-ақ банк дербес әзірлеген күдікті операцияны айқындау белгілері ескеріле отырып, КЖ/ТҚҚ туралы заңның 4-бабының 4-тармағына сәйкес міндетті түрде зерделенуге тиіс операциясы (мәмілесі);

біржолғы операция (мәміле) – банктің жеке тұлғаның банктік шотына ақшаны есептеу не қолма-қол ақшаны қабылдауға, банк шотын пайдаланбай қолма-қол ақшасыз төлемге немесе ақша аударымына арналған жабдық (құрылғы) арқылы көрсетілетін қызметтерді берушінің пайдасына төлем жүргізу, айырбастау пунктінде қолма-қол шетел валютасын сатып алу, сату немесе айырбастау, осындай клиенттің банктік шотына қол жеткізу құралы болып табылмайтын төлем карточкасын пайдалану, мемлекеттік органдардың пайдасына атқарушылық іс жүргізу шеңберінде берешекті жабдық (құрылғы) арқылы төлеу, айырбастау пункттері арқылы тазартылған құйма алтынды сатып алу бойынша қызметтер көрсетуі, сондай-ақ банктің сәйкестендірілмеген электрондық ақша иелеріне электрондық ақшаны сатып алу және пайдалану жөніндегі операцияларды жүргізу арқылы қызметтер көрсетуі;

жария лауазымды адам – ұлттық және шетелдік жария лауазымды адам;

заңды тұлға құрмай шетелдік құрылым – шет мемлекеттің (аумақтың) заңнамасына сәйкес құрылған немесе заңды тұлға құрмай шетелдік құқық қолданыла отырып, өз қатысушыларының не пайда алушылардың мүдделері үшін пайда (кіріс) алуға бағытталған қызметті жүзеге асыруға құқылы құрылым;

қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастыру (жылыстату) және терроризмді қаржыландыру тәуекелдері (бұдан әрі – КЖ/ТҚ тәуекелдері) – банкті қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастыру (жылыстату) және терроризмді қаржыландыру (бұдан әрі – КЖ/ТҚ) процестеріне қасақана немесе қасақана емес тарту тәуекелдері;

КЖ/ТҚ тәуекелдерін басқару – банк КЖ/ТҚ тәуекелдерін анықтау, бағалау, мониторингтеу, сондай-ақ оларды азайту бойынша қабылдайтын шаралар жиынтығы (көрсетілетін қызметтерге (өнімдерге), клиенттерге, сондай-ақ клиенттер жүргізетін операцияларға қатысты);

клиент – банктің қызметін алатын жеке тұлға және (немесе) заңды тұлға және (немесе) заңды тұлға құрмаған шетелдік құрылым;

ұлттық жария лауазымды тұлға (бұдан әрі – ҰЖЛТ):

жауапты мемлекеттік лауазымды атқаратын адам;

лауазымды адам;

мемлекеттік функцияларды орындауға уәкілетті тұлға;

мемлекеттік ұйымда немесе квазимемлекеттік сектор субъектісінде басқарушылық функцияларды орындайтын адам;

цифрлық актив – қаржы құралы болып табылмайтын, криптография және компьютерлік есептеулер құралдарын қолдана отырып, электрондық-цифрлық нысанда жасалған мүлік, сондай-ақ мүліктік құқықтарды куәландырудың электрондық-цифрлық нысаны;

шекті операция – клиенттің ақшамен және (немесе) өзге де мүлікпен жүргізілетін, КЖ/ТҚҚ туралы заңның 4-бабының 1-тармағына сәйкес қаржы мониторингіне жататын операциясы;

шетелдік жария лауазымды тұлға (бұдан әрі – ШЖЛТ):

шет мемлекеттің заң шығарушы, атқарушы, әкімшілік, сот органдарында немесе қарулы күштерінде қандай да бір лауазымды атқаратын тағайындалатын немесе сайланатын адам;

шет мемлекет үшін қандай да бір жария функцияны орындайтын адам;

халықаралық шарттар мәртебесі бар келісімдер негізінде елдер құрған ұйымдарда басшы лауазым атқаратын адам;

іскерлік қатынастар – банктің клиентке қаржылық қызметке және қаржылық көрсетілетін қызметке қатысты қызметтерді (өнімдерді) ұсынуы жөніндегі қатынастар.

3. Қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастыруға (жылыстатуға), терроризмді қаржыландыруға (бұдан әрі – КЖ/ТҚ) қарсы іс-қимыл мақсатында банк ішкі бақылауды:

1) банктің КЖ/ТҚҚ туралы заңның талаптарын орындауын қамтамасыз ету;

2) ұйымның ішкі бақылау жүйесінің тиімділігін КЖ/ТҚ тәуекелдерін және қатар жүретін тәуекелдерді (операциялық, бедел) басқару үшін жеткілікті деңгейде ұстап тұру;

3) банкті, оның лауазымды тұлғалары мен қызметкерлерін КЖ/ТҚ процестеріне тартуды болдырмау мақсатында жүзеге асырады.

Осы тармақтың бірінші бөлігінде көзделген ішкі бақылаудан басқа, банк КЖ/ТҚҚ туралы заңның 12-1 және 13-баптарында көзделген жаппай қырып-жою қаруын таратудың алдын алуға, оған кедергі келтіруге және тоқтатуға қатысты нысаналы қаржылық санкциялар жөніндегі талаптардың сақталуын қосымша жүзеге асырады.

4. Банкте КЖ/ТҚҚ мақсатында ішкі бақылауды ұйымдастыру шеңберінде банктің ішкі аудит қызметінің КЖ/ТҚҚ мақсатында ішкі бақылаудың тиімділігін бағалауды жүргізуіне қойылатын талаптар қамтылатын ішкі бақылау қағидалары әзірленеді.

Ішкі бақылау қағидаларында КЖ/ТҚҚ туралы заңның 11-бабында көзделген бағдарламалар қамтылады, банк оларды Талаптарға сәйкес дербес әзірлейді және банктің ішкі құжаты не банктің басқару органы немесе атқарушы органдары бекіткен осындай құжаттардың жиынтығы болып табылады.";

7 және 8-тармақтары мынадай редакцияда жазылсын:

"7. КЖ/ТҚҚ мақсатында ішкі бақылауды ұйымдастыру бағдарламасында мыналарды қамтылады, бірақ олармен шектелмейді:

1) мәліметтерді тіркеу, сондай-ақ КЖ/ТҚҚ мақсатында ішкі бақылауды іске асыру барысында алынған құжаттар мен ақпаратты сақтау тәртібі;

2) банк қызметкерлерінің, оның ішінде банктің басқару органының және атқарушы органының жауапты қызметкерінің өздеріне белгілі болған, банк қызметкерлері жол берген КЖ/ТҚҚ туралы заңды, сондай-ақ ішкі бақылау қағидаларын бұзу фактілері туралы хабардар ету тәртібі;

3) банк кіретін банк конгломератының КЖ/ТҚҚ бойынша талаптарының сипаттамасы (бар болса);

4) КЖ/ТҚҚ мақсатында банктің ішкі аудит қызметінің бақылау тиімділігін бағалау нәтижелері бойынша басқарушылық есептілікті, соның ішінде банк конгломераты шеңберінде шоғырландырылған негізде басқарушылық есептілікті дайындау және банктің басқару органы мен атқарушы органына ұсыну тәртібі;

5) банктің жауапты қызметкерінің, басқару органының және (немесе) атқарушы органының немесе банктің басшы қызметкерінің клиенттермен іскерлік қатынастарды белгілеу, жалғастыру не тоқтату туралы, КЖ/ТҚҚ туралы заңда және (немесе) клиенттермен жасасқан шарттарда көзделген жағдайларда және банктің ішкі құжаттарында көзделген тәртіппен клиенттердің операцияларын өткізуді тоқтата тұру не бас тарту туралы шешімдер қабылдау тәртібі;

6) КЖ/ТҚ тәуекелдерін бағалау нәтижелерін бағалау, айқындау, құжаттамалық тіркеу және жаңарту рәсімі;

7) бөлімшенің КЖ/ТҚҚ бойынша функцияларының, оның ішінде КЖ/ТҚ мақсатында ішкі бақылауды жүзеге асыру кезінде банктің басқа бөлімшелерімен, филиалдарымен, еншілес ұйымдарымен өзара іс-қимыл жасау рәсімінің, сондай-ақ жауапты қызметкердің функцияларының, өкілеттіктерінің, жауапты қызметкердің банктің басқару органымен және атқарушы органымен өзара іс-қимыл жасау рәсімінің сипаттамасы;

8) Қазақстан Республикасында, сондай-ақ одан тысқары жерлерде орналасқан өз филиалдарының, өкілдіктерінің, еншілес ұйымдарының, егер бұл олардың орналасқан жеріндегі мемлекеттің заңнамасына қайшы келмесе, ішкі бақылау қағидаларын сақтау және іске асыру тәртібі.

8. КЖ/ТҚҚ мақсатында ішкі бақылауды ұйымдастыру бағдарламасына сәйкес жауапты қызметкердің және КЖ/ТҚҚ жөніндегі бөлімше қызметкерлерінің функциялары мыналарды қамтиды, бірақ олармен шектелмейді:

1) банктің басқарушы органы немесе атқарушы органы әзірлеген және келісілген ішкі бақылау қағидаларының және (немесе) оларға өзгерістердің (толықтырулардың) болуын, сондай-ақ олардың банкте сақталуын мониторингтеуді қамтамасыз ету;

2) КЖ/ТҚҚ туралы заңға сәйкес қаржы мониторингі жөніндегі уәкілетті органға хабарларды ұсынуды ұйымдастыру және ұсынуды бақылау;

3) клиенттердің операцияларын күдікті ретінде тану және банктің ішкі құжаттарында көзделген тәртіппен қаржы мониторингі жөніндегі уәкілетті органға хабарлар жіберу қажеттігі туралы шешімдер қабылдау;

4) банктің ішкі құжаттарында көзделген тәртіппен банктің басқару органын және (немесе) банктің атқарушы органын анықталған ішкі бақылау қағидаларын бұзушылықтар туралы хабардар ету;

5) ішкі бақылау қағидаларының іске асырылу нәтижелері және банктің басқару органына және атқарушы органына анықталған кемшіліктер туралы есептерді қалыптастыру үшін КЖ/ТҚҚ мақсатында, оның ішінде банк конгломераты шеңберінде КЖ/ТҚ тәуекелдерін басқару және ішкі бақылау жүйелерін жақсарту бойынша ұсынылатын шаралар туралы ақпаратты дайындау;

6) банктің КЖ/ТҚ процестеріне тартылу тәуекелін бағалау және қаржы нарығы мен қаржы ұйымдарын реттеу, бақылау және қадағалау жөніндегі уәкілетті органға (бұдан әрі – уәкілетті орган) жыл сайын, есепті жылдан кейінгі жылдың 5 ақпанынан кешіктірмей сұратылған ақпаратты беру үшін сандық және сапалық көрсеткіштерді жинау бойынша үйлестіру.";

13-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"13. КЖ/ТҚ тәуекелдерін басқаруды ұйымдастыру мақсатында банк КЖ/ТҚ тәуекелдерін басқару бағдарламасын әзірлейді.

Тәуекелдерді бағалау нәтижелері уәкілетті органның талап етуі бойынша "Қаржы нарығы мен қаржы ұйымдарын мемлекеттiк реттеу, бақылау және қадағалау туралы" Қазақстан Республикасы заңының 14-бабының бірінші бөлігіне сәйкес ұсынылады.";

15-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"15. Мәртебесі және (немесе) қызметі КЖ/ТҚ тәуекелін арттыратын клиенттердің түрлеріне мыналар енгізіледі, бірақ олармен шектелмейді:

1) жария лауазымды тұлғалар, олардың отбасы мүшелері және олардың жақын туыстары;

2) шетелдік қаржы ұйымдары;

3) заңды тұлғалар және қызметі қолма-қол ақшаның қарқынды айналымымен байланысты дара кәсіпкерлер, оның ішінде:

қолма-қол шетел валютасымен айырбастау операцияларына арналған Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің лицензиясы негізінде қызметін айырбастау пунктері арқылы жүзеге асыратын заңды тұлғалар;

Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің лицензиясы негізінде қызметінің ерекше түрі банкноттарды, монеталарды және құндылықтарды инкассациялау болып табылатын заңды тұлғалар (банк белгілеген КЖ/ТҚҚ жөніндегі талаптарды сақтайтын банктердің еншілес ұйымдарын қоспағанда);

микроқаржылық қызметті жүзеге асыратын ұйымдар;

тұтынушылардан қолма-қол ақша қабылдауды, оның ішінде электрондық терминалдар арқылы жүзеге асырушы қызметтерді (қаржылық қызметтерді қоспағанда) жеткізушілердің агенттері (сенім білдірген);

ойын бизнесін ұйымдастырушылар, сондай-ақ Қазақстан Республикасынан тыс онлайн-казино қызметін көрсететін не онлайн-казино қызметінен түсетін кірістерді алатын тұлғалар;

туристік қызметтерді, сондай-ақ қолма-қол ақшаның қарқынды айналымымен байланысты өзге де қызметтерді көрсететін тұлғалар;

4) адвокаттар және заң мәселелері бойынша басқа да тәуелсіз мамандар олар клиенттің атынан немесе оның тапсырмасы бойынша КЖ/ТҚҚ туралы Заңның 3-бабы 1-тармағының 7) тармақшасында көрсетілген қызметке қатысты ақшамен және (немесе) мүлікпен операцияларға қатысатын жағдайларда, бағалы қағаздар нарығының кәсіби қатысушылары (екінші деңгейдегі банктер белгілеген, КЖ/ТҚҚ жөніндегі талаптарды сақтайтын екінші деңгейдегі банктердің еншілес ұйымдарын қоспағанда);

5) "өмірді сақтандыру" саласы бойынша қызметті жүзеге асыратын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары, сақтандыру брокерлері (банк белгілеген КЖ/ТҚҚ жөніндегі талаптарды сақтайтын банктердің еншілес ұйымдарын қоспағанда);

6) қаржы лизингі бойынша қызметтер көрсететін тұлғалар (екінші деңгейдегі банктер белгілеген КЖ/ТҚҚ бойынша талаптарды сақтайтын екінші деңгейдегі банктердің еншілес ұйымдарын қоспағанда);

7) қызметті сақтандыру агенттері ретінде жүзеге асыратын тұлғалар;

8) жылжымайтын мүлікті сатып алу-сату бойынша делдалдық қызметті жүзеге асыратын тұлғалар;

9) қызметі қаруды, жарылғыш заттарды өндірумен және (немесе) сатумен байланысты адамдар;

10) қызметі бағалы металдарды, асыл тастарды не олардан жасалған бұйымдарды өндірумен және (немесе) өңдеумен, сондай-ақ сатып алумен-сатумен байланысты тұлғалар;

11) қорлардың, діни бірлестіктердің ұйымдық-құқықтық нысанындағы коммерциялық емес ұйымдар;

12) Талаптардың 17-тармағында көрсетілген шет мемлекеттерде орналасқан (тіркелген) тұлғалар, сондай-ақ Қазақстан Республикасында орналасқан осындай тұлғалардың филиалдары мен өкілдіктері;

13) ұсынған деректерінің дәйектілігіне күмәндануға негіз бар, клиент;

14) клиент КЖ/ТҚҚ туралы заңда көзделген клиентті тиісінше тексеру рәсімдерінен жалтаруға бағытталған іс-әрекеттер жасағанда;

15) цифрлық активтерді шығару, олардың сауда-саттығын ұйымдастыру, сондай-ақ цифрлық активтерді ақшаға, құндылықтарға және өзге де мүлікке айырбастау бойынша көрсетілетін қызметтерді ұсыну жөніндегі қызметті жүзеге асыратын тұлғалар.";

мынадай мазмұндағы 20-1-тармағымен толықтырылсын:

"20-1. Банктер:

1) берудің жаңа тетіктерін қоса алғанда, жаңа өнімдерді және жаңа іскерлік практика әзірлеуге;

2) жаңа және сол сияқты қолданыстағы өнімдер үшін жаңа немесе дамушы технологияларды пайдалануға байланысты туындауы мүмкін КЖ/ТҚ тәуекелдерін айқындайды және бағалайды.

КЖ/ТҚ тәуекелдерін бағалау жаңа өнімдерді, іскерлік практиканы іске қосқанға дейін немесе жаңа (дамушы) технологияларды пайдаланғанға дейін жүргізіледі.";

21 және 22-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"21. Клиентті тиісінше тексеру бойынша КЖ/ТҚҚ туралы заңның талаптарын іске асыру мақсатында банк клиенттерді сәйкестендіру бағдарламасын әзірлейді.

Клиентті (оның өкілін) және бенефициарлық меншік иесін сәйкестендіру банктің клиент (оның өкілі) туралы мәліметтерді тіркеу, бенефициарлық меншік иесін анықтау және ол туралы мәліметтерді тіркеу, іскерлік қатынастардың болжамды мақсатын немесе біржолғы операцияны (мәмілені) белгілеу және тіркеу, сондай-ақ КЖ/ТҚҚ туралы заңда көзделген клиент және оның өкілдері туралы мәліметтерді алу және тіркеу бойынша іс-шаралар жүргізуінде.

Жасалатын операцияларды қаржыландыру көзі туралы мәліметтерді қажет болған кезде алуды және тіркеуді қоса алғанда, iскерлiк қатынастарды тексерудi және осы қаржы мониторингi субъектiсi арқылы клиент жүзеге асыратын операцияларды зерделеудi тұрақты негiзде жүргiзу.

22. Клиентті, оның өкілін және бенефициарлық меншік иесін сәйкестендіру бағдарламасы мыналарды қамтиды, бірақ онымен шектелмейді:

1) банктің іскерлік қатынастар орнатудан және (немесе) операциялар жүргізуден бас тарту, сондай-ақ іскерлік қатынастарды тоқтату туралы шешім қабылдау рәсімін, негіздері мен мерзімдерін қоса алғанда, клиенттерді қызмет көрсетуге қабылдау тәртібі;

2) клиентті (оның өкілін) және бенефициарлық меншік иесін сәйкестендіру тәртібі, оның ішінде клиентті тиісінше тексерудің оңайлатылған және күшейтілген шараларын қолдану рәсімдерінің ерекшеліктері;

3) шетелдік қаржы ұйымдарымен корреспонденттік қатынастар орнатылған кезде сәйкестендіруді жүргізу ерекшеліктері;

4) банктің қызмет көрсетудегі немесе қызмет көрсетуге қабылдайтын клиенттер (олардың өкілдері) мен бенефициарлық меншік иелерінің, олардың жұбайларын (зайыптарын) және жақын туыстарын анықтауға бағытталған шаралардың сипаттамасы;

5) КЖ/ТҚҚ туралы заңның 12-бабына сәйкес жасалған терроризмді және экстремизмді қаржыландыруға байланысты ұйымдар мен тұлғалардың тізбесінде (бұдан әрі – Тізбе) және КЖ/ТҚҚ туралы заңның 12-1-бабына сәйкес жасалған жаппай қырып-жою қаруын таратуды қаржыландыруға байланысты ұйымдар мен тұлғалардың тізбесінде (бұдан әрі – ЖҚҚТҚ тізбесі) болуына нысаналы қаржы санкцияларын қолдану, клиентті (оның өкілін) және бенефициарлық меншік иесін тексеру тәртібі;

6) Тізбеден және ЖҚҚТҚ тізбесінен клиент (оның өкілі) туралы мәліметтер алып тасталған кезде нысаналы қаржы санкцияларының қолданысын тоқтату тәртібі;

7) іскерлік қатынастарды қашықтан орнату кезінде (клиенттің немесе оның өкілінің жеке қатысуынсыз) сәйкестендіру ерекшеліктері;

8) банк кіретін банк конгломераты белгілеген КЖ/ТҚҚ жөніндегі талаптарды орындау шеңберінде клиентті (оның өкілін) және бенефициарлық меншік иесін сәйкестендіру процесінде алынған мәліметтер, сондай-ақ осындай мәліметтерді сақтаудың және құпиялылығын қамтамасыз етудің алмасу ерекшеліктері (болған кезде);

9) басқа қаржы ұйымдарынан мәліметтер алу, оның ішінде брокер (дилер) өз банктік шоты бойынша олардың пайдасына немесе атынан операциялар жасайтын жеке және заңды тұлғаларды сәйкестендіру арқылы клиенттерді сәйкестендіру ерекшеліктері;

10) клиент (оның өкілі) және бенефициарлық меншік иесі туралы мәліметтердің дәйектілігін тексеру тәртібі;

11) клиент досьесінің нысанына, мазмұнына және жүргізу тәртібіне, мәліметтерді жаңарту кезеңділігін көрсете отырып, досьедегі мәліметтерді жаңартуға қойылатын талаптар;

12) клиенттің тәуекел деңгейін бағалау тәртібі, осындай тәуекелді бағалау негіздері;

13) КЖ/ТҚҚ туралы заңның 5-бабы 5-тармағының үшінші және төртінші бөліктеріне сәйкес қаржы мониторингі жөніндегі уәкілетті орган айқындаған нысан бойынша клиенттердің бенефициарлық меншік иелері туралы мәліметтерді банктің сұратуы бойынша алу және ұсыну тәртібі.

Клиент (оның өкілі) ұсынатын құжаттар клиент (оның өкілі) және бенефициарлық меншік иесі туралы мәліметтерді растау мақсатында олардың дәйектілігі тексеріледі.

Егер банк КЖ/ТҚҚ туралы заңға сәйкес шарт негізінде өзге тұлғаға банктің клиенттеріне қатысты КЖ/ТҚҚ туралы заңның 5-бабы 3-тармағының 1), 2), 2-1) және 4) тармақшаларында көзделген шараларды қолдануды тапсырса, банк осындай тұлғалармен өзара іс-қимыл жасаудың мыналар қамтылатын қағидаларын әзірлейді:

банктің сәйкестендіру жүргізу тапсырылған тұлғалармен шарттар жасасу рәсімі, сондай-ақ банктің осындай шарттар жасасуға уәкілетті лауазымды тұлғаларының тізбесі;

банк пен сәйкестендіруді жүргізу тапсырылған тұлғалар арасындағы шарттарға сәйкес клиентті (оның өкілін) және бенефициарлық меншік иесін сәйкестендіру рәсімі;

сәйкестендіруді жүргізу тапсырылған тұлғалардың сәйкестендіруді жүргізу кезінде алынған мәліметтерді банкке беру рәсімі мен мерзімдері;

банктің сәйкестендіру жүргізу тапсырылған тұлғалардың алынған мәліметтерді банкке беру рәсімін, мерзімдері мен толық болуын қоса алғанда, сәйкестендіру жөніндегі талаптарды сақтауын бақылауды жүзеге асыру рәсімі, сондай-ақ анықталған бұзушылықтарды жою жөнінде банк қабылдайтын шаралар;

сәйкестендіру жөніндегі талаптарды, оның ішінде рәсімдерді, алынған мәліметтерді банкке беру мерзімдерін және толық болуын сақтамаған жағдайда, банктің сәйкестендіру жүргізу тапсырылған тұлғалармен жасалған шартты орындаудан біржақты бас тарту туралы шешім қабылдау негіздері, рәсімі және мерзімдері;

банктің сәйкестендіру жүргізу тапсырылған тұлғалармен шартты орындаудан біржақты бас тарту туралы шешім қабылдауға уәкілетті лауазымды тұлғаларының тізбесі;

банк сәйкестендіру жүргізуді тапсырған тұлғалардың сәйкестендіру жөніндегі талаптарды сақтамағаны үшін, алынған мәліметтерді банкке беру рәсімін, мерзімдері мен толықтығын қоса алғанда, олардың жауапкершілігі туралы ережелері;

банктің сәйкестендіру жөніндегі талаптарды орындау мақсатында оларға әдіснамалық көмек көрсету мәселелері бойынша сәйкестендіруді жүргізу тапсырылған тұлғалармен өзара іс-қимыл жасау рәсімі.

Банктің өзара іс-қимыл қағидаларына қосымша талаптарды енгізуіне жол беріледі.";

24, 25 және 26-тармақтар мынадай редакцияда жазылсын:

"24. КЖ/ТҚҚ туралы заңның 5-бабы 2 және 3-1-тармақтарының және 7-бабы 1-тармағының талаптарын ескере отырып, банк клиентті (оның өкілін) және бенефициарлық меншік иесін сәйкестендіруді жүргізеді, іскерлік қатынастарды тексереді және операцияларды зерделейді, қажет болған кезде жасалатын операцияларды қаржыландыру көздері туралы мәліметтер алу мен белгілеуді қоса алғанда, клиенттің тәуекел деңгейін ескере отырып, сондай-ақ мынадай:

1) клиент шекті операция (мәміле) жасаған;

2) клиент күдікті операция (мәміле) жасаған (жасауға әрекет еткен);

3) клиент қылмыстық кірістерді заңдастыру (жылыстату) және терроризмді қаржыландыру типологияларына, схемалары мен тәсілдеріне сәйкес келетін сипаттамасы бар операцияны (мәмілені) жасаған;

4) клиент әдеттегіден тыс операция (мәміле) жасаған;

5) клиент (оның өкілі), бенефициарлық меншік иесі туралы бұрын алынған деректердің дәйектілігіне күмәндануға негіздер болған;

6) клиент 500 000 теңгеден асатын сомаға не 500 000 теңге баламасынан асатын шетел валютасындағы сомаға біржолғы операция (мәміле) жүргізген (жасаған), оның ішінде жеке тұлғаның банктік шотына ақшаны есепке алу не банк шотын пайдаланбай қолма-қол ақшасыз төлемге немесе ақша аударымына арналған жабдық (құрылғы) арқылы көрсетілетін қызметтерді берушінің пайдасына төлем жүргізу бойынша операцияларды, айырбастау пунктінде қолма-қол шетел валютасын сатып алу, сату немесе айырбастау операцияларын жүргізген;

7) клиенттің 200 000 теңгеден асатын сомаға не осындай клиенттің банктік шотына қол жеткізу құралы болып табылмайтын төлем карточкасын пайдалана отырып операциялар бойынша 200 000 теңге баламасынан асатын шетел валютасындағы сомаға біржолғы операция (мәміле) жүргізген (жасаған);

8) клиенттің қолма-қол ақшаны қабылдауға арналған жабдық (құрылғы) арқылы мемлекеттік органдардың пайдасына атқарушылық іс жүргізу шеңберінде берешекті төлеу бойынша операция жүргізген;

9) сәйкестендірілмеген электрондық ақша иелері-жеке тұлғалар "Төлемдер және төлем жүйелері туралы" Қазақстан Республикасының Заңы 44-бабының 4-тармағында көзделген сомадан аспайтын электрондық ақшаны сатып алу және пайдалану жөніндегі операцияларды жасаған жағдайларда клиент және бенефициарлық меншік иесі туралы алынған мәліметтердің дәйектілігін тексереді және іскерлік қатынастардың немесе біржолғы операцияның (мәміленің) болжамды мақсатын анықтайды.

Ұсынылған мәліметтердің дәйектілігін тексеру клиент (оның өкілі) ұсынған тиісті құжаттардың түпнұсқаларының немесе нотариат куәландырған көшірмелерінің деректерімен салыстырып тексеру, қолжетімді көздерден (дерекқорлардан) алынған деректермен салыстырып тексеру, мәліметтерді басқа да тәсілдермен тексеру арқылы жүзеге асырылады.

Клиент белгіленген іскерлік қатынастар шеңберінде операциялар жасаған кезінде, егер клиентті сәйкестендіру осы тармақтың бірінші бөлігінің 2), 3), 4) және 5) тармақшаларында көзделген жағдайларды, сондай-ақ клиенттің тәуекел деңгейіне және Талаптарға сәйкес бұрын алынған қосымша мәліметтерді жаңарту не алу қажеттігін қоспағанда, осындай іскерлік қатынастарды белгілеу кезінде жүргізілсе, клиентті (оның өкілін) және бенефициарлық меншік иесін сәйкестендіру жүргізілмейді.

25. Клиентті (оның өкілін) және бенефициарлық меншік иесін сәйкестендіру шеңберінде Талаптардың 23 және 24-тармақтарына сәйкес алынған мәліметтер құжатпен тіркеледі және банк клиенттің досьесіне енгізеді (қосады), ол клиентпен іскерлік қатынастардың бүкіл кезеңі ішінде және клиентпен іскерлік қатынастар немесе біржолғы операция (мәміле) жүргізу (жасау) тоқтатылған күннен бастап кем дегенде 5 (бес) жыл банкте сақталады.

Банк КЖ/ТҚҚ туралы заңның 5-бабы 6-тармағының 1) тармақшасын қолданған кезде банк клиент (оның өкілін) және бенефициарлық меншік иесін туралы қаржы мониторингінің басқа субъектілерінен клиенттің досьесіне енгізу (қосу) үшін мәліметтерді дереу, сондай-ақ растайтын құжаттардың көшірмелерін сұрату бойынша кідіріссіз алады, оларға оның ішінде ақпарат, ақпараттық жүйеден немесе банк клиентті тиісінше тексеру шараларын негізге алатын басқа қаржы мониторингі субъектілерінің дерекқорынан үзінді көшірмелер жатады.

Банк ішкі құжаттарға сәйкес досьелер жүргізетін клиенттердің топтары мыналарды қамтиды, бірақ шектелмейді:

жеке тұлғалар;

заңды тұлға құрмай шетелдік құрылым;

заңды тұлғалар, оның ішінде шетелдік қаржы ұйымдары-респонденттер.

Банк клиент досьесін ол туралы банк ішкі бақылау қағидаларына сәйкес оған банк берген тәуекел деңгейіне қарай қалыптастырады. Клиентке төмен деңгей берілген жағдайда оған қатысты тиісінше тексерудің жеңілдетілген шаралары жүргізіледі және КЖ/ТҚҚ туралы заңның 5-бабы 3-тармағының 1), 2), 2-1) және 4) тармақшаларында көзделген мәліметтер тізбесі бекітіледі.

Клиентке тәуекелдің жоғары деңгейі берілген жағдайда оған қатысты тиісті тексерудің күшейтілген шаралары жүргізіледі және қосымша мәліметтерге КЖ/ТҚҚ туралы заңның 5-бабы 5-тармағында көзделген мәліметтер жатады (салықтық резиденттілігі, қызметінің түрі және жасалатын операцияларды қаржыландыру көзі туралы мәліметтер).

Шетелдік қаржы ұйымы және оның клиенттері корреспонденттік шоттар арқылы төлемдерді және (немесе) ақша аударымдарын жүзеге асырған кезде банк төлем құжатында КЖ/ТҚҚ туралы Заңның 7-бабының 2-тармағында көзделген мәліметтердің болуын тексереді.

26. Клиентті (оның өкілін) және бенефициарлық меншік иесін сәйкестендіру барысында банк мұндай клиенттің (оның өкілінің) және бенефициарлық меншік иесінің Тізбеде және ЖҚҚТҚ тізбесінде болуына тексеру жүргізеді.

Банк клиентті (оның өкілін) сәйкестендіру және бенефициарлық меншік иесін анықтау барысында мұндай клиенттің (оның өкілінің) және бенефициарлық меншік иесінің ҰЖЛТ-ға және ШЖЛТ-ға, олардың жұбайларына (зайыптарына) және жақын туыстарына тиесілігіне тексеру жүргізеді.

Банктер ШЖЛТ-ға, оның жұбайына (зайыбына) және жақын туыстарына қатысты:

1) ШЖЛТ беделін оның КЖ/ТҚ жағдайларына қатыстылығына қарай бағалауды жүзеге асыруға;

2) банктің басшы қызметкерінің осындай клиенттермен (олардың өкілдерімен) және бенефициарлық меншік иелерімен іскерлік қатынастар орнатуға, оны жалғастыруға рұқсатын алуға;

3) клиенттің (оның өкілінің) және бенефициарлық меншік иесінің қаражат көзін анықтау үшін қолжетімді шаралар қабылдауға;

4) клиенттерді (олардың өкілдерін) және бенефициарлық меншік иелерін тиісінше тексеру жөнінде күшейтілген шаралар қабылдауға міндетті.

Тәуекелдің жоғары деңгейі берілген ҰЖЛТ-ға, оның жұбайына (зайыбына) және жақын туыстарына қатысты банк қосымша осы тармақтың үшінші бөлігінің 1), 2), 3) және 4) тармақшаларында белгіленген шараларды қолданады.

Еуразиялық экономикалық одаққа кіретін мемлекеттердің азаматтарына қатысты көші-қон карточкалары туралы мәліметтер алу талап етілмейді.

Клиенттің (оның өкілінің) және бенефициарлық меншік иесінің Тізбеде және ЖҚҚТҚ тізбесінде болуын (Тізбеге және ЖҚҚТҚ тізбесіне енгізілуін) тексеру клиенттің тәуекел деңгейіне байланысты емес және Тізбеге және ЖҚҚТҚ тізбесіне өзгерістер енгізілуіне (Тізбенің және ЖҚҚТҚ тізбесінің жаңартылуына) қарай жүзеге асырылады.

Банк жеке тұлғаны (заңды тұлғаның немесе заңды тұлға құрмай шетелдік құрылым басшысының, бенефициарлық меншік иесін) сәйкестендіру кезінде мынадай деректерді белгілейді және тіркейді:

тегі, аты, әкесінің аты (бар болса);

азаматтығы;

туған күні және жері;

заңды мекенжайы;

жеке басын куәландыратын құжаттың және (немесе) оның негізінде сәйкестендіру жүргізілетін өзге де құжаттың деректемелері;

қызмет түрі (жеке кәсіпкерлер үшін);

жеке сәйкестендіру нөмірі (Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жеке тұлғаға жеке сәйкестендіру нөмірі берілмеген жағдайларды қоспағанда).

Банк заңды тұлға-клиентті және заңды тұлға құрмай шетелдік құрылым-клиентті сәйкестендіру кезінде мынадай деректерді белгілейді және тіркейді:

атауы;

ұйымның тіркеу нөмірі және мемлекеттік тіркелген күні;

тіркеуші органның атауы (олар бар болса);

орналасқан және тіркелген жері; бизнес-сәйкестендіру нөмірі (заңды тұлғаға Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес бизнес-сәйкестендіру нөмірі берілмеген жағдайларды қоспағанда) не бейрезидент-заңды тұлға шет мемлекетте тіркелген нөмір;

қызмет түрі;

басшы (құрылтай құжаттарына сәйкес заңды тұлға-клиенттің атынан әрекет етуге уәкілетті өзге тұлға), қаржылық құжаттарға қол қою құқығы бар тұлға туралы деректер;

бенефициарлық меншік иелері туралы деректер.";

29, 30 және 31-тармақтар мынадай редакцияда жазылсын:

"29. Клиенттердің операцияларын мониторингтеу және зерделеу бағдарламасы төмендегілерден тұрады, бірақ олармен шектелмейді:

1) КЖ/ТҚҚ туралы заңның 10-бабының 2-тармағына сәйкес қаржылық мониторинг жөніндегі уәкілетті орган анықтаған, сондай-ақ банк дербес түрде әзірлеген күдікті операцияларды анықтау белгілерінің негізінде құрылған күдікті операциялар белгілерінің тізбесі;

2) клиенттің КЖ/ТҚҚ туралы заңның 4-бабының 5-тармағына сәйкес қаржылық мониторинг жөніндегі уәкілетті орган бекіткен қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастыру және терроризмді қаржыландыру типологиялары, схемалары мен тәсілдеріне сәйкес келетін сипаттамалардан тұратын операцияларын анықтау рәсімі;

3) Талаптарда көзделген жағдайларда клиент (оның өкілі) және бенефициарлық меншік иесі туралы бұрын алынған мәліметтерді жаңарту және (немесе) қосымша мәліметтер алу бойынша банк бөлімшелерінің (қызметкерлерінің) арасында міндеттерді бөлу;

4) шекті, әдеттегіден тыс және күдікті операциялар туралы мәліметтерді анықтау және бөлімшелердің (қызметкерлердің) арасында беру бойынша банк бөлімшелерінің (қызметкерлерінің) арасында міндеттерді бөлу;

5) жауапты қызметкердің клиент операциясының біліктілігі туралы шешім қабылдау тәртібі, негіздемелері және мерзімі;

6) әдеттегіден тыс операцияларды (мәмілелерді) зерделеу нәтижелері туралы мәліметтерді, сондай-ақ шекті және күдікті операциялар (соның ішінде операция сомасы) туралы мәліметтерді белгілеу (соның ішінде белгілеу тәсілдері) және сақтау тәртібі;

7) тәуекелдің жоғары деңгейі берілген клиенттердің операцияларына мониторинг жүргізу және зерделеу тәртібі;

8) клиент жүйелі түрде және (немесе) елеулі көлемде әдеттегіден тыс және (немесе) күдікті операцияларды жүзеге асырған жағдайда клиентке және оның операцияларына қатысты шаралар қабылдау тәртібі және қабылданатын шаралардың сипаты;

9) қаржылық мониторинг жөніндегі уәкілетті органға шекті және күдікті операциялар туралы хабарлар ұсыну тәртібі;

10) банктің уәкілетті органдары мен лауазымды адамдарына шекті және күдікті операцияның анықталғандығы туралы хабарлау (қажет болған кезде) тәртібі.

КЖ/ТҚҚ туралы заңның 10-бабының 2-тармағына сәйкес қаржылық мониторинг жөніндегі уәкілетті орган анықтаған күдікті операциялардың белгілерін анықтау мақсатында, банк қызметінің ауқымы мен негізгі бағыттарын, оның клиенттері қызметінің сипаты, ауқымы мен негізгі бағыттарын, клиенттер мен олардың операцияларымен байланысты тәуекелдер деңгейін ескере отырып, банк ішкі бақылау қағидаларында дербес түрде бағалау критерийлерін (жүйелілік, тұрақтылық, мәнділік, маңыздылық, асыра алаңдаушылық, негізсіз асығыстық, кішігірім кезең, үлкен көлем, адамдар тобы) анықтайды.

30. Клиенттердің операцияларын мониторингтеу және зерделеу бағдарламасының аясында банк барлық шекті, әдеттегіден тыс, күдікті операциялар мен КЖ/ТҚ типологияларына, схемаларына және тәсілдеріне сәйкес келетін сипаттамалардан тұратын операциялардың мақсаттары мен негіздемелерін, сондай-ақ қажет болатын жағдайда қаржыландыру көзін анықтауға бағытталған іс-шараларды жүргізеді.

Банк клиенттердің операцияларын мониторингтеу және зерделеу нәтижелерін банк қызметтерінің (өнімдерінің ) КЖ/ТҚ тәуекелдеріне ұшырау дәрежесін жыл сайын бағалау, сондай-ақ клиенттердің тәуекелдер деңгейлерін қайта қарау үшін пайдаланады.

Клиенттердің операцияларын мониторингтеу және зерделеу бағдарламасын іске асыру шеңберінде алынған мәліметтер Талаптардың 25-тармағында көзделген клиент досьесіне енгізіледі және (немесе) банкте клиентпен іскерлік қатынастардың бүкіл кезеңі бойы және операция жасалғаннан кейін және біржолғы операция (мәміле) жасалғаннан кейін кемінде бес жыл сақталады.

31. Клиент операцияларын зерделеу жиілігін банк клиенттің (клиенттер тобының) тәуекел деңгейін және (немесе) клиент пайдаланатын банк қызметтерінің (өнімдерінің) КЖ/ТҚ тәуекелдеріне ұшырау дәрежесін, клиенттің қаржылық мониторинг жасалуы тиіс операция (операциялар) жасауын (жасауға әрекеттерін), сондай-ақ банктегі қаржылық мониторинг жөніндегі уәкілетті орган бекіткен КЖ/ТҚ типологиялары, схемалары мен тәсілдерін ескере отырып анықтайды.

Клиентке тәуекелдің жоғары деңгейі берілген жағдайда, сондай-ақ клиент күдікті операция жасаған кезде банк клиенттің белгілі бір уақыт кезеңінде, бірақ кем дегенде соңғы айда жүргізетін (жүргізген) операцияларын зерделейді.

КЖ/ТҚҚ туралы заңның 4-бабы 4-тармағында көрсетілген негіздерден басқа, банк тәуекелдің жоғары деңгейі берілген клиентке қолма-қол ақшаны біржолғы беру операциясын, оның ішінде банк банктің ішкі бақылау қағидаларында дербес түрде анықтаған сомаға банктік шотты (шоттарды) пайдалану арқылы жасалған операциясын қосымша түрде зерделейді. Уәкілетті орган тәуекелдің жоғары деңгейі берілген клиентке қолма-қол ақшаны біржолғы беру операциясының сомасын қайта қарау қажеттілігі туралы нұсқау жіберген жағдайда, банк нұсқауға сәйкес лимиттер белгілейді.".

2. Қаржы ұйымдарының әдіснамасы және пруденциялық реттеу департаменті Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен:

1) Заң департаментімен бірлесіп осы қаулыны Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді;

2) осы қаулыны ресми жарияланғаннан кейін Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігінің ресми интернет-ресурсына орналастыруды;

3) осы қаулы мемлекеттік тіркелгеннен кейін он жұмыс күні ішінде Заң департаментіне осы тармақтың 2) тармақшасында көзделген іс-шараның орындалуы туралы мәліметтерді ұсынуды қамтамасыз етсін.

3. Осы қаулының орындалуын бақылау Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Төрағасының жетекшілік ететін орынбасарына жүктелсін.

4. Осы қаулы алғашқы ресми жарияланғаннан күнінен кейін күнтізбелік отыз күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының Қаржы нарығын реттеу және дамыту Агенттігінің Төрағасы

М. Абылкасымова

"КЕЛІСІЛДІ" Қазақстан Республикасының Қаржылық мониторинг агенттігі

О внесении изменений и дополнений в постановление Правления Агентства Республики Казахстан по регулированию и развитию финансового рынка от 22 марта 2020 года № 18 "Об утверждении Требований к Правилам внутреннего контроля в целях противодействия легализации (отмыванию) доходов, полученных преступным путем, и финансированию терроризма для банков второго уровня, филиалов банков-нерезидентов Республики Казахстан и Национального оператора почты"

Постановление Правления Агентства Республики Казахстан по регулированию и развитию финансового рынка от 24 февраля 2022 года № 13. Зарегистрировано в Министерстве юстиции Республики Казахстан 28 февраля 2022 года № 26962

Примечание ИЗПИ!
Порядок введения в действие см. п.4

Правление Агентства Республики Казахстан по регулированию и развитию финансового рынка ПОСТАНОВЛЯЕТ:

1. Внести в постановление Правления Агентства Республики Казахстан по регулированию и развитию финансового рынка от 22 марта 2020 года № 18 "Об утверждении Требований к Правилам внутреннего контроля в целях противодействия легализации (отмыванию) доходов, полученных преступным путем, и финансированию терроризма для банков второго уровня, филиалов банков-нерезидентов Республики Казахстан и Национального оператора почты" (зарегистрировано в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов Республики Казахстан под № 20160) следующие изменения и дополнения:

в Требованиях к Правилам внутреннего контроля в целях противодействия легализации (отмыванию) доходов, полученных преступным путем, и финансированию терроризма для банков второго уровня, филиалов банков-нерезидентов Республики Казахстан и Национального оператора почты, утвержденных указанным постановлением:

пункты 2, 3 и 4 изложить в следующей редакции:

"2. Если Требованиями не предусмотрено иное, понятия, применяемые в Требованиях, используются в значениях, указанных в Законе о ПОД/ФТ, Законе Республики Казахстан "О платежах и платежных системах" и Законе Республики Казахстан "Об акционерных обществах".

Для целей Требований используются следующие понятия:

необычная операция (сделка) - операция (сделка) клиента, подлежащая обязательному изучению в соответствии с пунктом 4 статьи 4 Закона о ПОД/ФТ с учетом признаков определения подозрительной операции, определенных уполномоченным органом, осуществляющим финансовый мониторинг и принимающим иные меры по противодействию легализации (отмыванию) доходов, полученных преступным путем, финансированию терроризма, финансированию распространения оружия массового уничтожения (далее - уполномоченный орган по финансовому мониторингу) в соответствии с пунктом 2 статьи 10 Закона о ПОД/ФТ, а также разработанных банком самостоятельно;

разовая операция (сделка) – предоставление банком услуг путем проведения операций по зачислению денег на банковский счет физического лица либо проведению платежа в пользу поставщика услуг посредством оборудования (устройства), предназначенного для приема наличных денег, безналичному платежу или переводу денег без использования банковского счета, покупке, продаже или обмену наличной иностранной валюты в обменном пункте, использованию платежной карточки, не являющейся средством доступа к банковскому счету такого клиента, оплате задолженности в рамках исполнительного производства в пользу государственных органов посредством оборудования (устройства), покупке аффинированного золота в слитках через обменные пункты, а также предоставление банком услуг неидентифицированным владельцам электронных денег путем проведения операций по приобретению и использованию электронных денег;

публичное должностное лицо - национальное и иностранное публичное должностное лицо;

иностранная структура без образования юридического лица – структура, созданная в соответствии с законодательством иностранного государства (территории) или с применением иностранного права без образования юридического лица, которая вправе осуществлять деятельность, направленную на извлечение прибыли (дохода) в интересах своих участников либо иных выгодоприобретателей;

риски легализации (отмывания) доходов, полученных преступным путем, финансирования терроризма (далее – риски ОД/ФТ) - риски преднамеренного или непреднамеренного вовлечения банка в процессы легализации (отмывания) доходов, полученных преступным путем, финансирования терроризма (далее – ОД/ФТ) или иную преступную деятельность;

управление рисками ОД/ФТ - совокупность принимаемых банком мер по выявлению, оценке, мониторингу рисков ОД/ФТ, а также их минимизации (в отношении услуг (продуктов), клиентов, а также совершаемых клиентами операций);

клиент – физическое лицо и (или) юридическое лицо и (или) иностранная структура без образования юридического лица, получающие услуги банка;

национальное публичное должностное лицо (далее - НПДЛ):

лицо, занимающее ответственную государственную должность;

должностное лицо;

лицо, уполномоченное на выполнение государственных функций;

лицо, исполняющее управленческие функции в государственной организации или субъекте квазигосударственного сектора;

цифровой актив – имущество, созданное в электронно-цифровой форме с применением средств криптографии и компьютерных вычислений, не являющееся финансовым инструментом, а также электронно-цифровая форма удостоверения имущественных прав;

пороговая операция - операция клиента с деньгами и (или) иным имуществом, которая в соответствии с пунктом 1 статьи 4 Закона о ПОД/ФТ подлежит финансовому мониторингу;

иностранное публичное должностное лицо (далее – ИПДЛ):

лицо, назначаемое или избираемое, занимающее какую-либо должность в законодательном, исполнительном, административном, судебном органах или вооруженных силах иностранного государства;

лицо, выполняющее какую-либо публичную функцию для иностранного государства;

лицо, занимающее руководящую должность в организациях, созданных странами на основе соглашений, которые имеют статус международных договоров;

деловые отношения - отношения по предоставлению банком клиенту услуг (продуктов), относящихся к финансовой деятельности и финансовым услугам.

3. Внутренний контроль в целях противодействия легализации (отмыванию) доходов, полученных преступным путем, финансированию терроризма (далее – ПОД/ФТ) осуществляется банком в целях:

1) обеспечения выполнения банком требований Закона о ПОД/ФТ;

2) поддержания эффективности системы внутреннего контроля банка на уровне, достаточном для управления рисками ОД/ФТ и сопряженными рисками (операционного, репутационного);

3) исключения вовлечения банка, его должностных лиц и работников в процессы ОД/ФТ.

Помимо внутреннего контроля, предусмотренного частью первой настоящего пункта, банк дополнительно осуществляет соблюдение требований по целевым финансовым санкциям, относящимся к предупреждению, воспрепятствованию и прекращению распространения оружия массового уничтожения и его финансирования, предусмотренных статьями 12-1 и 13 Закона о ПОД/ФТ.

4. В рамках организации внутреннего контроля в целях ПОД/ФТ в банке разрабатываются правила внутреннего контроля, включающие требования к проведению службой внутреннего аудита банка оценки эффективности внутреннего контроля в целях ПОД/ФТ.

Правила внутреннего контроля включают в себя программы, предусмотренные статьей 11 Закона о ПОД/ФТ, разрабатываются банком самостоятельно в соответствии с Требованиями и являются внутренним документом банка либо совокупностью таких документов, утвержденных органом управления или исполнительным органом банка.";

пункты 7 и 8 изложить в следующей редакции:

"7. Программа организации внутреннего контроля в целях ПОД/ФТ включает, но не ограничивается:

1) порядок фиксирования сведений, а также хранения документов и информации, полученных в ходе реализации внутреннего контроля в целях ПОД/ФТ;

2) порядок информирования работниками банка, в том числе ответственным работником, органа управления и исполнительного органа банка о ставших им известными фактах нарушения Закона о ПОД/ФТ, а также правил внутреннего контроля, допущенных работниками банка;

3) описание требований по ПОД/ФТ банковского конгломерата, в который входит банк (при наличии);

4) порядок подготовки и представления органу управления и исполнительному органу банка управленческой отчетности, в том числе на консолидированной основе в рамках банковского конгломерата, по результатам оценки эффективности внутреннего контроля в целях ПОД/ФТ службой внутреннего аудита банка;

5) порядок принятия решений ответственным работником, органом управления и (или) исполнительным органом банка или руководящим работником банка об установлении, продолжении либо прекращении деловых отношений с клиентами, о приостановлении либо отказе в проведении операций клиентов в случаях, предусмотренных Законом о ПОД/ФТ и (или) договорами с клиентами, и в порядке, предусмотренном внутренними документами банка;

6) процедуру оценки, определения, документального фиксирования и обновления результатов оценки рисков ОД/ФТ;

7) описание функций подразделения по ПОД/ФТ, в том числе, процедуру взаимодействия с другими подразделениями банка, филиалами, дочерними организациями при осуществлении внутреннего контроля в целях ПОД/ФТ, а также функций, полномочий ответственного работника, процедуру взаимодействия ответственного работника с органом управления и исполнительным органом банка;

8) порядок соблюдения и реализации правил внутреннего контроля своими филиалами, представительствами, дочерними организациями, расположенными как в Республике Казахстан, так и за ее пределами, если это не противоречит законодательству государства их места нахождения.

8. Функции ответственного работника и работников подразделения по ПОД/ФТ в соответствии с программой организации внутреннего контроля в целях ПОД/ФТ включают, но не ограничиваются:

1) обеспечение наличия разработанных и согласованных с органом управления или исполнительным органом банка правил внутреннего контроля и (или) изменений (дополнений) к ним, а также мониторинга за их соблюдением в банке;

2) организация представления и контроль за представлением сообщений в уполномоченный орган по финансовому мониторингу в соответствии с Законом о ПОД/ФТ;

3) принятие решений о признании операций клиентов в качестве подозрительных и необходимости направления сообщений в уполномоченный орган по финансовому мониторингу в порядке, предусмотренном внутренними документами банка;

4) информирование органа управления банка и (или) исполнительного органа банка о выявленных нарушениях правил внутреннего контроля в порядке, предусмотренном внутренними документами банка;

5) подготовка информации о результатах реализации правил внутреннего контроля и рекомендуемых мерах по улучшению систем управления рисками ОД/ФТ и внутреннего контроля в целях ПОД/ФТ, в том числе в рамках банковского конгломерата, для формирования отчетов органу управления банка и исполнительному органу о выявленных недостатках;

6) координация по сбору количественных и качественных показателей для оценки риска вовлеченности банка рискам в процессы ОД/ФТ и передачи запрашиваемой информации в уполномоченный орган по регулированию, контролю и надзору финансового рынка и финансовых организаций (далее - уполномоченный орган) ежегодно не позднее 5 февраля года, следующего за отчетным годом.";

пункт 13 изложить в следующей редакции:

"13. В целях организации управления рисками ОД/ФТ банк разрабатывает программу управления рисками ОД/ФТ.

Результаты оценки рисков предоставляются по требованию уполномоченного органа в соответствии с частью первой статьи 14 Закона Республики Казахстан "О государственном регулировании, контроле и надзоре финансового рынка и финансовых организаций.";

пункт 15 изложить в следующей редакции:

"15. Типы клиентов, чей статус и (или) чья деятельность повышают риск ОД/ФТ, включают, но не ограничиваются:

1) публичные должностные лица, их супруги и близкие родственники;

2) иностранные финансовые организации;

3) юридические лица и индивидуальные предприниматели, деятельность которых связана с интенсивным оборотом наличных денег, в том числе:

юридические лица, осуществляющие деятельность исключительно через обменные пункты на основании лицензии Национального Банка Республики Казахстане на обменные операции с наличной иностранной валютой;

юридические лица, исключительной деятельностью которых является инкассация банкнот, монет и ценностей на основании лицензии Национального Банка Республики Казахстан (за исключением дочерних организаций банков, которые соблюдают требования по ПОД/ФТ, установленные банком);

организации, осуществляющие микрофинансовую деятельность;

агенты (поверенные) поставщиков услуг (кроме финансовых), осуществляющие прием от потребителей наличных денег, в том числе через электронные терминалы;

организаторы игорного бизнеса, а также лица, предоставляющие услуги либо получающие доходы от деятельности онлайн-казино за пределами Республики Казахстан;

лица, предоставляющие туристские услуги, а также услуги, связанные с интенсивным оборотом наличных денег;

4) адвокаты и другие независимые специалисты по юридическим вопросам в случаях, когда они от имени или по поручению клиента участвуют в операциях с деньгами и (или) имуществом в отношении деятельности, указанной в подпункте 7) пункта 1 статьи 3 Закона о ПОД/ФТ, профессиональные участники рынка ценных бумаг (за исключением дочерних организаций банков второго уровня, которые соблюдают требования по ПОД/ФТ, установленные банками второго уровня);

5) страховые (перестраховочные) организации, страховые брокеры, осуществляющие деятельность по отрасли "страхование жизни" (за исключением дочерних организаций банка, которые соблюдают требования по ПОД/ФТ, установленные банком);

6) лица, предоставляющие услуги по финансовому лизингу (за исключением дочерних организаций банков второго уровня, которые соблюдают требования по ПОД/ФТ, установленные банками второго уровня);

7) лица, осуществляющие деятельность в качестве страховых агентов;

8) лица, осуществляющие посредническую деятельность по купле-продаже недвижимости;

9) лица, деятельность которых связана с производством и (или) торговлей оружием, взрывчатыми веществами;

10) лица, деятельность которых связана с добычей и (или) обработкой, а также куплей-продажей, драгоценных металлов, драгоценных камней либо изделий из них;

11) некоммерческие организации в организационно-правовой форме фондов, религиозных объединений;

12) лица, расположенные (зарегистрированные) в иностранных государствах, указанных в пункте 17 Требований, а также расположенные в Республике Казахстан филиалы и представительства таких лиц;

13) клиент, в отношении которого имеются основания для сомнения в достоверности полученных данных;

14) клиент совершает действия, направленные на уклонение от процедур надлежащей проверки клиента, предусмотренных Законом о ПОД/ФТ;

15) лица, осуществляющие деятельность по выпуску цифровых активов, организации торгов ими, а также предоставлению услуг по обмену цифровых активов на деньги, ценности и иное имущество.";

дополнить пунктом 20-1 следующего содержания:

"20-1. Банки определяют и оценивают риски ОД/ФТ, которые могут возникнуть в связи с:

1) разработкой новых продуктов и новой деловой практикой, включая новые механизмы их передачи;

2) использованием новых или развивающихся технологий как для новых, так и для действующих продуктов.

Оценка рисков ОД/ФТ проводится до запуска новых продуктов, деловой практики или использования новых (развивающихся) технологий.";

пункты 21 и 22 изложить в следующей редакции:

"21. В целях реализации требований Закона о ПОД/ФТ по надлежащей проверке клиента банк разрабатывает программу идентификации клиентов.

Идентификация клиента (его представителя) и бенефициарного собственника заключается в проведении банком мероприятий по фиксированию сведений о клиенте (его представителе), выявлению бенефициарного собственника и фиксированию сведений о нем, установлению и фиксированию предполагаемой цели деловых отношений или разовой операции (сделки), а также получению и фиксированию иных предусмотренных Законом о ПОД/ФТ сведений о клиенте и их представителях.

Проведение на постоянной основе проверки деловых отношений и изучения операций, осуществляемых клиентом через данный субъект финансового мониторинга, включая при необходимости получение и фиксирование сведений об источнике финансирования совершаемых операций.

22. Программа идентификации клиента, его представителя и бенефициарного собственника включает, но не ограничивается:

1) порядок принятия клиентов на обслуживание, включая процедуру, основания и сроки принятия банком решения об отказе в установлении деловых отношений и (или) в проведении операции, а также прекращении деловых отношений;

2) порядок идентификации клиента (его представителя) и бенефициарного собственника, в том числе особенности процедур применения упрощенных и усиленных мер надлежащей проверки клиента;

3) особенности проведения идентификации при установлении корреспондентских отношений с иностранными финансовыми организациями;

4) описание мер, направленных на выявление банком среди клиентов (их представителей) и бенефициарных собственников, находящихся на обслуживании или принимаемых на обслуживание, публичных должностных лиц, их супругов и близких родственников;

5) порядок применения целевых финансовых санкций, проверки клиента (его представителя) и бенефициарного собственника на наличие в перечнях организаций и лиц, связанных с финансированием терроризма и экстремизма, финансированием распространения оружия массового уничтожения, составляемых в соответствии со статьями 12 (далее - Перечень) и 12-1 (далее - Перечень ФРОМУ) Закона о ПОД/ФТ;

6) порядок прекращения действия целевых финансовых санкций при исключении сведений о клиенте (его представителе) и бенефициарного собственника из Перечня и Перечня ФРОМУ;

7) особенности идентификации при дистанционном установлении деловых отношений (без личного присутствия клиента или его представителя);

8) особенности обмена сведениями, полученными в процессе идентификации клиента (его представителя) и бенефициарного собственника, а также хранения и обеспечения конфиденциальности таких сведений, в рамках выполнения требований по ПОД/ФТ, установленных банковским конгломератом, в который входит банк (при наличии);

9) особенности идентификации клиентов путем получения сведений от других финансовых организаций, в том числе идентификации физических и юридических лиц, в пользу или от имени которых брокером (дилером) совершаются операции по своему банковскому счету;

10) порядок проверки достоверности сведений о клиенте (его представителе) и бенефициарном собственнике;

11) требования к форме, содержанию и порядку ведения досье клиента, обновления сведений, содержащихся в досье, с указанием периодичности обновления сведений;

12) порядок оценки уровня риска клиента, основания оценки такого риска;

13) порядок получения и представления по запросу банка сведений о бенефициарных собственниках клиентов по форме и порядке, определенным уполномоченным органом по финансовому мониторингу в соответствии с частью третьей и четвертой пункта 5 статьи 5 Закона о ПОД/ФТ.

Документы, представляемые клиентом (его представителем) в целях подтверждения сведений о клиенте (его представителе) и бенефициарном собственнике, проверяются на их действительность.

Если банк в соответствии с Законом о ПОД/ФТ на основании договора поручил иному лицу применение в отношении клиентов банка мер, предусмотренных подпунктами 1), 2), 2-1) и 4) пункта 3 статьи 5 Закона о ПОД/ФТ, банк разрабатывает правила взаимодействия с такими лицами, которые включают:

процедуру заключения банком договоров с лицами, которым поручено проведение идентификации, а также перечень должностных лиц банка, уполномоченных заключать такие договоры;

процедуру идентификации клиента (его представителя) и бенефициарного собственника в соответствии с договорами между банком и лицами, которым поручено проведение идентификации;

процедуру и сроки передачи банку сведений, полученных при проведении идентификации, лицами, которым поручено проведение идентификации;

процедуру осуществления банком контроля за соблюдением лицами, которым поручено проведение идентификации, требований по идентификации, включая процедуру, сроки и полноту передачи банку полученных сведений, а также меры, принимаемые банком по устранению выявленных нарушений;

основания, процедуру и сроки принятия банком решения об одностороннем отказе от исполнения договора с лицами, которым поручено проведение идентификации, в случае несоблюдения ими требований по идентификации, в том числе процедур, сроков и полноты передачи банку полученных сведений;

перечень должностных лиц банка, уполномоченных принимать решение об одностороннем отказе от исполнения договора с лицами, которым поручено проведение идентификации;

положения об ответственности лиц, которым банк поручил проведение идентификации, за несоблюдение ими требований по идентификации, включая процедуру, сроки и полноту передачи банку полученных сведений;

процедуру взаимодействия банка с лицами, которым поручено проведение идентификации, по вопросам оказания им методологической помощи в целях выполнения требований по идентификации.

Допускается включение банком дополнительных условий в правила взаимодействия.";

пункт 24, 25 и 26 изложить в следующей редакции:

"24. С учетом требований пунктов 2, 3-1 статьи 5 и пункта 1 статьи 7 Закона о ПОД/ФТ банк проводит идентификацию клиента (его представителя) и бенефициарного собственника, проверку деловых отношений и изучение операций, включая при необходимости получение и фиксирование сведений об источнике финансирования совершаемых операций, с учетом уровня риска клиента, а также проводит проверку достоверности полученных сведений о клиенте (его представителе) и бенефициарном собственнике и устанавливает предполагаемую цель деловых отношений или разовой операции (сделки) в случаях:

1) совершения клиентом пороговой операции (сделки);

2) совершения клиентом подозрительных операций (попытки совершения);

3) совершения клиентом операции (сделки), имеющей характеристики, соответствующие типологиям, схемам и способам легализации (отмывания) преступных доходов и финансирования терроризма;

4) совершения клиентом необычной операции (сделки);

5) наличия оснований для сомнения в достоверности ранее полученных данных о клиенте (его представителе), бенефициарном собственнике;

6) совершения клиентом разовой операции (сделки) на сумму, превышающую 500 000 тенге, либо сумму в иностранной валюте, превышающую эквивалент 500 000 тенге, в том числе путем совершения операции по зачислению денег на банковский счет физического лица либо проведению платежа в пользу поставщика услуг посредством оборудования (устройства), предназначенного для приема наличных денег, безналичного платежа или перевода денег без использования банковского счета, операции по покупке, продаже или обмену наличной иностранной валюты в обменном пункте и покупке аффинированного золота в слитках через обменные пункты;

7) совершения клиентом разовой операции (сделки) на сумму, превышающую 200 000 тенге, либо сумму в иностранной валюте, превышающую эквивалент 200 000 тенге по операциям с использованием платежной карточки, не являющейся средством доступа к банковскому счету такого клиента;

8) совершения клиентом операции по оплате задолженности в рамках исполнительного производства в пользу государственных органов посредством оборудования (устройства), предназначенного для приема наличных денег;

9) совершения неидентифицированными владельцами электронных денег – физическими лицами операций по приобретению и использованию электронных денег, не превышающих сумму, предусмотренную пунктом 4 статьи 44 Закона Республики Казахстан "О платежах и платежных системах".

Проверка достоверности представленных сведений осуществляется путем сверки с данными оригиналов или нотариально удостоверенных копий соответствующих документов, представленных клиентом (его представителем), либо сверки с данными из доступных источников (базами данных), либо проверки сведений другими способами.

При совершении клиентом операции в рамках установленных деловых отношений, идентификация клиента (его представителя) и бенефициарного собственника не проводится, если она проводилась при установлении таких деловых отношений, за исключением случаев, предусмотренных подпунктами 2), 3), 4) и 5) части первой настоящего пункта, а также необходимости обновления ранее полученных либо получения дополнительных сведений в соответствии с уровнем риска клиента и Требованиями.

25. Сведения, полученные в соответствии с пунктами 23 и 24 Требований в рамках идентификации клиента (его представителя) и бенефициарного собственника, документально фиксируются и вносятся (включаются) банком в досье клиента, которое хранится в банке на протяжении всего периода деловых отношений с клиентом и не менее 5 (пяти) лет со дня прекращения деловых отношений с клиентом либо совершения разовой операции (сделки).

При применении банком подпункта 1) пункта 6 статьи 5 Закона о ПОД/ФТ банк незамедлительно получает сведения о клиенте (его представителе) и бенефициарном собственнике от других субъектов финансового мониторинга для внесения (включения) в досье клиента, а также по запросу без задержки получает копии подтверждающих документов, к которым, в том числе относятся информация, выписки из информационных систем или баз данных других субъектов финансового мониторинга, на меры надлежащей проверки клиента которого полагается банк.

Группы клиентов, по которым банком в соответствии с внутренними документами ведутся досье, включают, но не ограничиваются:

физические лица;

иностранные структуры без образования юридического лица;

юридические лица, в том числе иностранные финансовые организации-респонденты.

Банк формирует досье клиента путем фиксирования сведений о нем в зависимости от уровня его риска, присвоенного банком в соответствии с правилами внутреннего контроля банка. В случае присвоения клиенту низкого уровня в отношении него проводятся упрощенные меры надлежащей проверки и фиксируется перечень сведений, предусмотренный подпунктами 1), 2), 2-1) и 4) пункта 3 статьи 5 Закона о ПОД/ФТ.

В случае присвоения клиенту высокого уровня риска в отношении него проводятся усиленные меры надлежащей проверки и фиксируются дополнительные сведения, предусмотренные пунктом 5 статьи 5 Закона о ПОД/ФТ (сведений о налоговом резидентстве, роде деятельности и источнике финансирования совершаемых операций).

При осуществлении платежей и (или) переводов денег иностранной финансовой организацией и ее клиентами через корреспондентские счета, банком проверяется наличие в платежном документе сведений, предусмотренных пунктом 2 статьи 7 Закона о ПОД/ФТ.

26. В процессе идентификации клиента (его представителя) и бенефициарного собственника банком проводится проверка на наличие такого клиента (его представителя) и бенефициарного собственника в Перечне и Перечне ФРОМУ.

Банком в процессе идентификации клиента (его представителя) и выявления бенефициарного собственника проводится проверка на принадлежность такого клиента (его представителя) и бенефициарного собственника к НПДЛ и ИПДЛ, их супругам и близким родственникам.

Банки в отношении ИПДЛ, его супруги (супруга) и близких родственников обязаны:

1) осуществлять оценку репутации ИПДЛ в отношении причастности его к случаям ОД/ФТ;

2) получать разрешение руководящего работника банка на установление, продолжение деловых отношений с такими клиентами (их представителями) и бенефициарными собственниками;

3) предпринимать доступные меры для установления источника средств клиента (его представителя) и бенефициарного собственника;

4) предпринимать усиленные меры надлежащей проверки клиентов (их представителей) и бенефициарных собственников.

В отношении НПДЛ, его супруги (супруга) и близких родственников, которым присвоен высокий уровень риска, банк дополнительно обязан применять меры, установленные подпунктами 1), 2), 3) и 4) части третьей настоящего пункта.

Сведения о миграционных карточках не требуется получать в отношении граждан государств, входящих в Евразийский экономический союз.

Проверка наличия клиента (его представителя) и бенефициарного собственника в Перечне и Перечне ФРОМУ (включения в Перечень и Перечень ФРОМУ) не зависит от уровня риска клиента и осуществляется по мере внесения изменений в Перечень и Перечень ФРОМУ (обновления Перечня и Перечня ФРОМУ).

Банк при идентификации физического лица (руководителя юридического лица или иностранной структуры без образования юридического лица, бенефициарного собственника) устанавливает и фиксирует следующие данные:

фамилию, имя, отчество (при наличии);

гражданство;

дату и место рождения;

юридический адрес;

реквизиты документа, удостоверяющего личность, и (или) иного документа, на основании которого проводится идентификация;

вид деятельности (для индивидуальных предпринимателей);

индивидуальный идентификационный номер (за исключением случаев, когда физическому лицу не присвоен индивидуальный идентификационный номер в соответствии с законодательством Республики Казахстан).

Банк при идентификации клиента-юридического лица и клиента-иностранную структуру без образования юридического лица, устанавливает и фиксирует следующие данные:

наименование;

регистрационный номер и дату государственной регистрации организации;

наименование регистрирующего органа (при их наличии);

место нахождения и регистрации;

бизнес идентификационный номер (за исключением случаев, когда юридическому лицу не присвоен бизнес-идентификационный номер в соответствии с законодательством Республики Казахстан), либо номер, под которым юридическое лицо-нерезидент зарегистрировано в иностранном государстве;

вид деятельности;

данные о руководителе (ином лице, уполномоченном в соответствии с учредительными документами действовать от имени клиента-юридического лица), лице, имеющего право подписи на финансовых документах;

данные о бенефициарном собственнике.";

пункты 29, 30 и 31 изложить в следующей редакции:

"29. Программа мониторинга и изучения операций клиентов включает, но не ограничивается:

1) перечень признаков подозрительных операций, составленный на основе признаков определения подозрительной операции, определенных уполномоченным органом по финансовому мониторингу в соответствии с пунктом 2 статьи 10 Закона о ПОД/ФТ, а также разработанных банком самостоятельно;

2) процедуру выявления операций клиента, имеющих характеристики, соответствующие типологиям, схемам и способам ОД/ФТ, утвержденным уполномоченным органом по финансовому мониторингу в соответствии с пунктом 5 статьи 4 Закона о ПОД/ФТ;

3) распределение обязанностей между подразделениями (работниками) банка по обновлению ранее полученных и (или) получению дополнительных сведений о клиенте (его представителе) и бенефициарном собственнике в случаях, предусмотренных Требованиями;

4) распределение обязанностей между подразделениями (работниками) банка по выявлению и передаче между подразделениями (работниками) сведений о пороговых, необычных и подозрительных операциях;

5) порядок, основания и срок принятия ответственным работником решения о квалификации операции клиента;

6) порядок фиксирования (в том числе способы фиксирования) и хранения сведений о результатах изучения необычных операций (сделок), а также сведений о пороговых и подозрительных операциях (в том числе сумме операции);

7) порядок проведения мониторинга и изучения операций клиентов высокого уровня риска;

8) порядок принятия и описание мер, принимаемых банком в отношении клиента и его операций в случае осуществления клиентом систематически и (или) в значительных объемах необычных и (или) подозрительных операций;

9) порядок представления в уполномоченный орган по финансовому мониторингу сообщений о пороговых и подозрительных операциях;

10) порядок информирования (при необходимости) уполномоченных органов и должностных лиц банка о выявлении пороговой и подозрительной операции.

Для целей признаков определения подозрительных операций, определенных уполномоченным органом по финансовому мониторингу в соответствии с пунктом 2 статьи 10 Закона о ПОД/ФТ, банк в правилах внутреннего контроля самостоятельно определяет оценочные категории (включая, но не ограничиваясь, систематичность, регулярность, значительность, существенность, излишняя озабоченность, необоснованная поспешность, небольшой период, большое количество, группа лиц) с учетом масштаба и основных направлений деятельности банка, характера, масштаба и основных направлений деятельности его клиентов, уровня рисков, связанных с клиентами и их операциями.

30. В рамках программы мониторинга и изучения операций клиентов банком проводятся мероприятия, направленные на установление целей и оснований всех пороговых, необычных, подозрительных операций и операций, имеющих характеристики, соответствующие типологиям, схемам и способам ОД/ФТ, а также при необходимости источника финансирования.

Результаты мониторинга и изучения операций клиентов используются для ежегодной оценки степени подверженности услуг (продуктов) банка рискам ОД/ФТ, а также для пересмотра уровней рисков клиентов.

Полученные в рамках реализации программы мониторинга и изучения операций клиента сведения вносятся в досье клиента, предусмотренное пунктом 25 Требований, и (или) хранятся в банке на протяжении всего периода деловых отношений с клиентом и не менее пяти лет после совершения операции либо совершения разовой операции (сделки).

31. Частота изучения операций клиента определяется банком с учетом уровня риска клиента (группы клиентов) и (или) степени подверженности услуг (продуктов) банка, которыми пользуется клиент, рискам ОД/ФТ, совершения (попытки совершения) клиентом операций (операции), подлежащих (подлежащей) финансовому мониторингу, а также с учетом имеющихся у банка типологий, схем и способов ОД/ФТ, утвержденных уполномоченным органом по финансовому мониторингу.

В случае присвоения клиенту высокого уровня риска, а также в случае совершения клиентом подозрительной операции банком изучаются операции, которые проводит (проводил) клиент за определенный период времени, но не менее чем за последний месяц.

Помимо оснований, указанных в пункте 4 статьи 4 Закона о ПОД/ФТ, банком дополнительно изучается операция по единовременной выдаче клиенту высокого уровня риска наличных денег, в том числе с использованием банковского (банковских) счета (счетов) на сумму, определенную банком в правилах внутреннего контроля банка самостоятельно. В случае направления уполномоченным органом указания о необходимости пересмотра суммы операции по единовременной выдаче клиенту высокого уровня риска наличных денег, банк устанавливает лимиты в соответствии с указанием.".

2. Департаменту методологии и пруденциального регулирования финансовых организаций в установленном законодательством Республики Казахстан порядке обеспечить:

1) совместно с Юридическим департаментом государственную регистрацию настоящего постановления в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

2) размещение настоящего постановления на официальном интернет-ресурсе Агентства Республики Казахстан по регулированию и развитию финансового рынка после его официального опубликования;

3) в течение десяти рабочих дней после государственной регистрации настоящего постановления представление в Юридический департамент сведений об исполнении мероприятия, предусмотренного подпунктом 2) настоящего пункта.

3. Контроль за исполнением настоящего постановления возложить на курирующего заместителя Председателя Агентства Республики Казахстан по регулированию и развитию финансового рынка.

4. Настоящее постановление вводится в действие по истечении тридцати календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Председатель Агентства Республики Казахстан по регулированию и развитию финансового рынка

М. Абылкасымова

"СОГЛАСОВАНО"
Агентство Республики Казахстан
по финансовому мониторингу