Биологиялық қорғауды қамтамасыз ету қағидаларын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2022 жылғы 2 қарашадағы № ҚР ДСМ-125 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2022 жылғы 3 қарашада № 30388 болып тіркелді

      ЗҚАИ-ның ескертпесі!
      Бұйрық 24.11.2022 бастап қолданысқа енгізіледі.

      "Қазақстан Республикасының биологиялық қауіпсіздігі туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 9-бабының 9) тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

      1. Осы бұйрыққа қосымшаға сәйкес қоса беріліп отырған Биологиялық қорғауды қамтамасыз ету қағидалары бекітілсін.

      2. Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау министрлігі Санитариялық-эпидемиологиялық бақылау комитеті Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен:

      1) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді;

      2) осы бұйрық ресми жарияланғаннан кейін оны Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау министрлігінің интернет-ресурсында орналастыруды;

      3) осы бұйрық Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін он жұмыс күні ішінде осы тармақтың 1) және 2) тармақшаларында көзделген іс-шаралардың орындалуы туралы мәліметтерді Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау министрлігінің Заң департаментіне ұсынуды қамтамасыз етсін.

      3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау вице-министріне жүктелсін.

      4. Осы бұйрық 2022 жылғы 24 қарашадан бастап қолданысқа енгізіледі және ресми жариялануға жатады.

      Қазақстан Республикасы
Денсаулық сақтау министрі 		А. Ғиният

  Қазақстан Республикасы
Денсаулық сақтау министрі
2022 жылғы 2 қарашадағы
№ ҚР ДСМ-125 бұйрығымен
бекітілген

Биологиялық қорғауды қамтамасыз ету қағидалары

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Осы биологиялық қорғауды қамтамасыз ету осы қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) "Қазақстан Республикасының биологиялық қауіпсіздігі туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 9-бабының 9) тармақшасына сәйкес әзірленген және биологиялық қауіпсіздікті қамтамасыз ету тәртібін айқындайды.

      2. Осы Қағидаларда мынадай терминдер, анықтамалар мен қысқартулар пайдаланылды:

      1) биологиялық қауіпсіздік саласындағы авариялық жағдай – ықтимал қауіпті биологиялық объектіде (бұдан әрі – ЫҚБО) патогенді биологиялық агенттермен (бұдан әрі –ПБА) жұмыс істеу кезінде пайда болған, өндірістік аймақтың ауасына, қоршаған ортаға ПБА-ның енуінің немесе оны адамның, жануарлардың және өсімдіктердің жұқтыруының нақты немесе ықтимал мүмкіндігін тудырған жағдай;

      2) микробиологиялық зертхана – құрамында ПБА және (немесе) олардың фрагменттері бар заттар мен материалдарды іріктеуді және зерттеуді қоса алғанда, ПБА-мен жұмыс істеуге арналған арнайы жабдықталған үй-жайлары бар ықтимал қауіпті биологиялық объект;

      3) биологиялық қауіпсіздік боксы (бұдан әрі – БҚБ) – бақыланатын жұмыс аймағында бір бағытты ауа ағынын жасау, айналымдағы ауаны қалқыма шаң тәрізді және аэрозольді бөлшектерден тазарту және зарарсыздандыру, сондай-ақ ПБА-мен қауіпсіз жұмыс жағдайларын қамтамасыз ету үшін пайдаланылатын жабдық;

      4) боксталған үй-жай – ПБА-мен жұмыс кезінде қауіпсіздікті қамтамасыз ету үшін тиісті түрде жабдықталған, оқшауланған үй-жай;

      5) боксқа кіреберіс (шлюз) - боксталған үй-жайды көрші үй-жайлардан бөлуге пайдаланылатын үй-жай;

      6) виварий – зертханалық жануарлардың әртүрлі түрлері кейіннен зерттеу (эксперименттік, сынақ) және диагностикалық жұмыстар жүргізу үшін, сондай-ақ өндірістік мұқтаждар үшін бере отырып, ұсталатын және көбейтілетін ЫҚБО бөлімшесі;

      7) "жұқпалы" аймақ – ПБА-мен жұмыс істеу жүзеге асырылатын микробиологиялық зертхана үй-жайларының тобы;

      8) инсектарий – жәндіктерді кейіннен зерттеу (эксперименттік, сынақ) және диагностикалық жұмыстар жүргізу үшін, сондай-ақ өндірістік мұқтаждар үшін бере отырып, оларды ұстауға, өсіруге немесе көбейтуге арналған ЫҚБО бөлімшесі;

      9) бақылау-өткізу пункті (бұдан әрі – БӨП) – адамдар мен көлік құралдарын бақылауды, өткізуді, тексеріп-қарауды қамтамасыз етуге арналған, арнайы жабдықталған орын;

      10) өткізу режимі – адамдар мен көлік құралдарына рұқсат беру, оларды ЫҚБО-ға жылжыту тәртібін айқындайтын, сондай-ақ материалдық құндылықтар мен мүлікті объектіден объектіге жылжыту (кіргізу, шығару, әкелу, әкету) тәртібін регламенттейтін, ЫҚБО-ны физикалық қорғауды қамтамасыз ететін қоршау құрылыс конструкцияларын (тосқауылдарын) және БӨП-ті көздейтін қағидалардың, іс-шаралар мен рәсімдердің жиынтығы;

      11) "таза" аймақ – құрамында ПБА және (немесе) олардың фрагменттері бар заттар мен материалдар түспеуі тиіс микробиологиялық зертхана үй-жайларының тобы.

      3. Осы Қағидалар ведомстволық тиесілігіне және меншік нысанына қарамастан, ықтимал қауіпті биологиялық объектілерде (бұдан әрі – микробиологиялық зертхана) патогенді биологиялық агенттерді зерттеу мақсатында олармен жұмыс істеуге қолданылады.

      4. Биологиялық қорғауды қамтамасыз ету тәртібі объектінің құрылысына жер учаскесін таңдау, микробиологиялық зертханаларды жобалау, пайдалану, реконструкциялау, жөндеу тәртібін, микробиологиялық зертханаларда сумен жабдықтау, суды бұру, жылумен жабдықтау, жарықтандыру, желдету, ауа баптау, оларда жұмыс істеу және дезинфекциялау тәртібін, авариялар кезінде биологиялық қорғауды қамтамасыз ету тәртібін, заттар мен материалдарды сақтау және тасымалдау тәртібін көздейді.

2-тарау. Биологиялық қорғауды қамтамасыз ету тәртібі

1-параграф. Объекті құрылысына жер учаскесін таңдау, микробиологиялық зертханаларды жобалау, пайдалану, реконструкциялау, жөндеу кезінде биологиялық қорғауды қамтамасыз ету тәртібі

      5. Объектілер құрылысына жер учаскесін таңдау кезінде мынадай:

      1) бұрын мал қорымына пайдаланылған және уытты қалдықтарды көму орындары;

      2) күйдіргі бойынша стационарлық қолайсыз елді мекеннің жер учаскелері пайдаланылмайды.

      6. Объектілердің құрылысына жер учаскесін таңдау кезінде алаң "Қазақстан Республикасындағы сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 20-бабының 23-16) тармақшасына сәйкес сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы мемлекеттік нормативтердің (бұдан әрі – сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы мемлекеттік нормативтер) талаптарына сәйкес айқындалады.

      7. Микробиологиялық зертхана ғимараты дербес жер учаскелерінде немесе құрамына кіретін ұйымның жер учаскесінде орналасады.

      8. Микробиологиялық зертханалар дербес ғимаратта, зерттеуге арналған заттар мен материалдарды қабылдауға арналған жеке кіретін есігі бар бейінді ұйымдардың жапсарлас-жанастыра салынған өндірістік үй-жайларында, зерттеуге арналған заттар мен материалдарды қабылдауға арналған жеке кіретін есігі болған кезде ұйымдардың өндірістік бейінді ғимараттарының жеке қабаттарында орналастырылады.

      9. Объектілерді жобалау кезінде үй-жайлардың алаңы сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы мемлекеттік нормативтерге сәйкес жобалауға арналған тапсырмамен айқындалады. Микробиологиялық зертханалардың үй-жайлары осы Қағидаларға 1-қосымшаға сәйкес орналастырылады.

      10. Микробиологиялық зерттеулерді орындайтын микробиологиялық зертханаларда: қызметкерлерге арналған және зерттеуге заттар мен материалдарды қабылдауға арналған санитариялық өткізгіші бар кемінде екі кіретін есігі болады.

      Қосымша зерттеуге арналған заттар мен материалды беру терезесі арқылы алуға жол беріледі.

      Зертханалық зерттеулердің әртүрлі түрлерін орындайтын микробиологиялық зертханалар үшін материалды қабылдауға, тіркеуге және оны бастапқы өңдеуге арналған бір бөлменің болуына жол беріледі.

      11. Сыртқы қоршауда жабылмайтын есіктер, қақпалар, есікшелер, сондай-ақ ойылған, зақымданған жерлер қолданылмайды.

      12. Аумақ қоршауының периметрі бойынша жарық орнатылады.

      13. Микробиологиялық зертханалардың терезе ойықтары, бірінші қабатының витриналары мынадай параметрлердің біріне балама берік болады:

      1) қарапайым әйнектелген, қалыңдығы кемінде 1 миллиметр болат табақтан жасалған рольставнялармен қосымша қорғалған терезелер;

      2) қарапайым әйнектелген, металл торлармен (құлпы бар жылжымалы немесе айқара ашылатын) немесе тиісті берік жалюздермен қосымша қорғалған терезелер;

      3) 9,5 метр және одан жоғары биіктіктен лақтырылған, салмағы 4 килограмм болат шардың 3 соққысына төтеп бере алатын, жалғыз соққыға төзімді қорғаныш әйнегі бар арнайы конструкцияның терезелері.

      14. Микробиологиялық зертханалар үй-жайларының конструктивті сәулет-жоспарлау орындалуы болады және жиынтығында кіруден қорғауды қамтамасыз ететін техникалық қауіпсіздік жүйелерімен жарақталады.

      15. Улы заттармен жұмыс жеке үй-жайларда (бөлмелерде) немесе жеке сору шкафында жүргізіледі.

      16. Боксталған үй-жайдың терезелері, есіктері мықтап жабылады. Желкөздер жәндіктерден тормен қорғалады. Боксталған үй-жайлар мен боксқа кіреберістердің (шлюздердің) есіктерінде көрінетін терезелер болады.

      17. Микробиологиялық зертханалардың үй-жайларын жоспарлау таза және жұқпалы ағындардың қиылысуын болдырмайды. Кіретін есігінде микробиологиялық зертхананың атауы және "Биологиялық қауіп" белгісі белгіленеді. Үй-жайлардың есіктеріне олардың мақсаты көрсетілген тақтайшалар ілінеді.

      18. Микробиологиялық зертханада материал алуға арналған пункт болған кезде персонал мен тексерілетін адамдар үшін бөлек дәретханалар көзделеді.

      19. Зертханалық үй-жайлардағы еденнің, қабырғалардың, төбенің беті тегіс, саңылаусыз, оңай өңделетін, жуу және дезинфекциялық құралдардың әсеріне төзімді болады, тайғақ еден қолданылмайды.

      20. ПБА-мен жұмыс істеуге арналған "жұқпалы" үй-жайлар едені жабындарының шеттері көтерілген болады. Траптар болған кезде еденнің еңісі болады.

      21. От қауіпті және жарылыс қауіпті заттармен жұмыс жүргізілетін үй-жайларда екі шығатын жер көзделеді.

      22. Микробиологиялық зертханаларды реконструкциялау және жөндеу кезінде осы Қағидалардың жоғарыда көрсетілген тармақтары сақталады.

      23. Патогендігі I-II топтағы ПБА-мен жұмыс істеу бойынша эксперименттік, диагностикалық және өндірістік жұмыстар жүргізумен, оның ішінде оларды сақтаумен айналысатын объектілерде өткізу режимі белгіленеді.

      24. 2-сыныпты БҚБ-да патогендігі I-IV топтағы ПБА-мен тек ғылыми-зерттеу жұмыстары жүргізілетін микробиологиялық зертханалар үшін аспалы төбелерді пайдалануға жол беріледі.

2-параграф. Микробиологиялық зертханаларда сумен жабдықтау, су бұру, жылумен жабдықтау, жарықтандыру, желдету, ауа баптау кезінде биологиялық қорғауды қамтамасыз ету тәртібі

      25. Микробиологиялық зертханаларда ауыз сумен және (немесе) шаруашылық-ауыз сумен жабдықтау жарамды күйде көзделеді.

      26. Орталықтандырылған сумен жабдықтау жүйесі болмаған кезде ішкі су құбыры мен су бұру құрылғысы бар жергілікті ауыз су мақсатындағы көздердің суы пайдаланылады.

      27. Микробиологиялық зертханада персоналдың қолын жууға арналған раковиналар және араластырғыш арқылы суық және ыстық су келтірілген ыдыстар мен мүкәммалды жууға арналған раковиналар немесе ванналар жабдықталады.

      28. Микробиологиялық зертханаларды кәрізделмеген және ішінара кәрізделген жерде орналастыру кезінде жергілікті кәріз құрылғысы (септик) көзделеді. Сарқынды суларды қабылдау объекті аумағының шаруашылық аймағында орналасқан, гидравликалық ысырмалары (сифондары) бар қақпақтармен жарақтандырылған, жалпы немесе бөлек жерасты су өткізбейтін сыйымдылықтарға жүзеге асырылады, оларға қатысты тазалау уақтылы жүргізіледі.

      29. Орталықтандырылған жылумен жабдықтау көзі болмаған жағдайда сұйық, қатты, газ тәрізді отынмен жұмыс істейтін автономды қазандық көзделеді.

      30. Үй-жайларды табиғи және жасанды жарықтандыру сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы мемлекеттік нормативтерге сәйкес айқындалады.

      31. Жұмыс үй-жайлары дезинфектанттарға төзімді материалдан жасалған жарықтан қорғау құрылғыларын пайдалану жолымен жұмыс үстелдері мен оптиканы күн сәулесінің тікелей түсуінен қорғаумен қамтамасыз етіледі.

      32. Люминесцентті микроскоппен жұмыс жүргізілетін үй-жайда, фото бөлмеде, себезгі бөлмелерінде табиғи жарық көзделмейді. Қойма үй-жайларындағы терезелер металл торлармен жабдықталады.

      33. Микробиологиялық зертхана жасанды іске қосылатын сору-сыртқа тарату желдеткішімен және сыртқа тарату шкафтарынан ауаны соруға арналған жеке (автономды) желдету құрылғыларымен жабдықталады.

      34. Сору шкафтары мен БҚБ желдеткіштерінің ажыратқыштары оларға жақын, сору шкафтарында және БҚБ-да орналасқан аспаптарды қосуға арналған розеткалар – сыртқы панельде, газ крандары – алдыңғы борттарда, штепсельдік розеткалар – сору шкафынан немесе БҚБ-дан тыс жұмыс үстелінің бүйір жағында орналасады.

      35. Сору шкафтарының жармалары (есіктері) жұмыс кезінде төменде кішкене саңылаумен жабылады. Көтерілген жармалар олардың құлауын болдырмайтын құралдармен мықтап бекітіледі.

      36. Микробиологиялық зертханаларда "Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы" Қазақстан Республикасы Кодексінің 94-бабының 2-тармағына және 95-бабына сәйкес белгіленген санитариялық қағидалардың, гигиеналық нормативтердің (бұдан әрі – нормалау құжаттары) талаптарына сәйкес оңтайлы микроклиматтық жағдайлар (температура, ауа қозғалысының жылдамдығы және ауаның салыстырмалы ылғалдылығы) жасалады.

      37. Микробиологиялық зертханаларда жазғы кезеңде ауа баптағыштар пайдаланылады. Жұқпалы материалмен жұмыс кезінде ауа баптағыш өшіріледі. Ауа баптағыштардың сүзгіш элементтері мерзімді түрде (жылына кемінде 1 рет) механикалық бөлшектерден тазартылады және дезинфекцияланады. Микробиологиялық зертханаларда дезарларды пайдалануға жол беріледі.

      38. Патогендігі I-II топтағы ПБА-мен жұмыс істеуді жүзеге асыратын микробиологиялық зертханаларды кәрізделмеген және ішінара кәрізделген жерде орналастырған кезде кемінде екі септик мөлшерінде жергілікті кәріз құрылғысы көзделеді.

      39. Патогендігі I-II топтағы ПБА-мен жұмыс істеуді жүзеге асыратын микробиологиялық зертхананың жұқпалы аймағының үй-жайлары жасанды іске қосылатын сору-сыртқа тарату желдеткішімен және шыға берісте ұсақ тазалау сүзгілерімен жабдықталады.

      40. Патогендігі III-IV топтағы ПБА-мен жұмыс істеуді жүзеге асыратын микробиологиялық зертханалар жасанды іске қосылатын ішке сору-сыртқа тарату желдеткішімен жабдықталады. Аудандық деңгейдегі патогендігі III-IV топтағы ПБА-мен жұмыс істеуді жүзеге асыратын микробиологиялық зертханалар үшін механикалық іске қосылатын желдеткішпен жабдықталады.

3-параграф. Микробиологиялық зертханаларда биологиялық қорғауды қамтамасыз ету кезінде биологиялық қорғауды қамтамасыз ету тәртібі

      41. Меншік нысанына қарамастан микробиологиялық зертханалар тиісті рұқсаты және оған қосымша болған кезде ПБА-мен жұмыс істеуді жүзеге асырады.

      Аса қауіпті инфекциялық ауруларды тудыратын патогендігі I және (немесе) II топтағы ПБА-мен және (немесе) оларды жұқтыруға күдікті биологиялық материалмен жұмыс істейтін субъектілердің персоналы және өндірістік қызмет түрі бойынша егілетін адамның хабардар етілген келісімі алынғаннан кейін вакцинациялауға жатады.

      42. Жұмысқа түсер кезінде персонал "Жұмыскерлерді, басшылар мен еңбек қауіпсіздігін және еңбекті қорғауды қамтамасыз етуге жауапты адамдарды еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау мәселелері бойынша оқытудан, нұсқау беруден және білімін тексеруден өткізу қағидалары мен мерзімдерін бекіту туралы" (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 12665 болып тіркелген) Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау және әлеуметтік даму министрінің 2015 жылғы 25 желтоқсандағы № 1019 бұйрығына сәйкес қызметкерлердің еңбек қауіпсіздігі мен еңбекті қорғау саласындағы мәселелер жөніндегі нұсқама жүргізіледі.

      Көмекші персонал жұмысқа тұрған кезде ПБА-мен жұмыс істеуді жүзеге асыратын субъектінің ішкі ережелеріне сәйкес биологиялық қауіпсіздік жөнінде нұсқама жүргізіледі.

      43. Инфекциялық және (немесе) паразиттік ауруларды тудыратын патогендігі II топтағы қоздырғыштардың детекциясы бойынша антигендерді (қоздырғыштың жинақталуынсыз), антиденелерді иммунологиялық және молекулалық-генетикалық әдістермен (қоздырғыштың жинақталуынсыз) анықтау бойынша адамдардың клиникалық материалын зерттеуді патогендігі III-IV топтағы патогенді биологиялық агенттермен жұмыс істеуге рұқсаты бар микробиологиялық зертханаларда жүргізуге жол беріледі.

      44. Микробиологиялық зертханалар нормалау құжаттарында көрсетілген зерттеулердің сапасын бақылау жүйесіне сәйкес келеді.

      45. Зертхана үй-жайларында:

      1) қорғаныш костюмсіз жұмыс істемейді;

      2) жұмысты желдеткіш ақаулы болғанда жүргізбейді;

      3) реактивтерді заттаңбасыз сақтамайды және қолданбайды;

      4) жұмыс орындарында және стеллаждарда прекурсорлар, улы, өрт-жарылыс қаупі бар заттар мен ерітінділердің қорын сақтамайды.

      46. Қысымдағы баллондардағы газ тәрізді заттармен жұмыс кезінде мынадай шарттар сақталады:

      1) баллон вентилін жылдам ашпау;

      2) оларды жұмыс үй-жайында сақтамау.

      47. Сору шкафтарының жармалары (есіктері) жұмыс кезінде жабылады, көтерілген жармалар құралдармен мықтап бекітіледі.

      48. Тез тұтанатын сұйықтықтарды 100 Цельсий градусқа (бұдан әрі - °С) дейін қыздыру су моншаларында, 100°С жоғары – май моншаларында жүргізіледі.

      49. Ішінде химиялық заттар бар ыдыстар кептелген шыны тығындармен, сілтілер бар ыдыстар – бұралатын қақпақтармен жабылады.

      50. Сұйықтықтарды құю кезінде (құрамында инфекциялық аурулардың қоздырғыштары бар сұйықтықтардан басқа) құйғыш пайдаланылады.

      51. Барлық боксталған үй-жайларда боксқа кіреберіс (шлюз) болады, онда айна, қол жууға арналған раковиналар (қол жуғыштар) орнатылады.

      Осы тармақтың бірінші бөлігі патогендігі III-IV топтардағы ПБА-мен жұмыс істеуді жүзеге асыратын микробиологиялық зертханаларда боксталған үй-жайда ІІ сыныптағы БҚБ және желдеткіштің сору жүйесі бар болған кезде қолданылады. Қол жууға арналған раковина (қол жуғыш) полимераздық тізбекті реакциямен зерттеуді (бұдан әрі – ПТР зерттеу) қоспағанда, боксталған үй-жайға кіреберісте орнатылады.

      Патогендігі III-IV топтардағы ПБА-мен жұмыс істеуді жүзеге асыратын микробиологиялық зертханаларда қол жууға арналған раковина (қол жуғыштар) болмаған кезде тері антисептиктері және дезинфекциялық ерітінділері пайдаланылады.

      52. Қолды жуу диспенсерден сұйық сабын беру арқылы жүзеге асырылады және қолды кептіру бір рет қолданылатын қағаз сүлгілермен жүзеге асырылады.

      53. Микробиологиялық зертханалар шұғыл көмек көрсету жағдайына және авария жағдайына дәрі қобдишаларымен қамтамасыз етіледі. Ботулиндік уыттармен жұмыс жүргізу кезінде микробиологиялық зертханаларда уытқа қарсы сарысулар болады.

      54. Патогендігі I-II топтардағы ПБА-ны жұқтырған немесе жұқтыруы ықтимал материалмен жұмыс жүргізуге арналған микробиологиялық зертхананың "жұқпалы" және "таза" аймақтары болады.

      55. Микробиологиялық зертханалар үй-жайлары осы Қағидаларға 1-қосымшаға сәйкес келеді.

      56. Патогендігі I топтағы вирустармен жұмыс өзара байланысатын боксталған үй-жайлар боксқа кіреберіс (шлюз) жүйесімен жабдықталған (есік, беру терезесі) арнайы мақсаттағы микробиологиялық зертханаларда жүргізіледі. "Жұқпалы" аймақтың үй-жайында есіктері автоматты бұғатталатын өтпе автоклав орнатылады.

      57. Аса қауіпті инфекциялық аурулар тудыратын патогендігі I-II топтардағы ПБА-мен жұмыс жүргізу кезінде материалға байланысты мыналар сақталады:

      1) буынаяқтылармен жұмыс істеу кезінде қолданылатын зертханалық ыдыстар зарарсыздандырылады, қалдықтарға дезинфекциялық ерітінді құйылады немесе өртеледі. Құралдар қайнатылады немесе отпен күйдіріледі. Бөз қаптар сулы-сабынды ерітіндіде 30 минут бойы қайнату арқылы зарарсыздандырылады;

      2) жыртқыш құстар мен жануарлардың экскременттерін талдау оларды 1% формалин ерітіндісінде 12-18 сағат ұстағаннан кейін жүргізіледі;

      3) жәндіктер мен кенелер олардың таралуын болдырмайтын торларда немесе банкаларда арнайы үй-жайда (инсектарийде) ұсталады. Инсектарийді толықтыру үшін алынған бүргелер қан ішпеген дарақтар пайда болғанға дейін бөлек банкаларда сақталады;

      4) жұмыс аяқталғаннан кейін жұмыс үстелдері дезинфекциялық ерітіндімен, қол - 70⁰ этил спиртімен өңделеді;

      5) ауру жұқтырған жануарлармен жұмыс жүргізілетін үй-жайға кіреберісте (есіктің түбінде) биіктігі 30 сантиметр (бұдан әрі – см) табалдырықтар орнатылады;

      6) боксталған үй-жайлардың есіктерінде дезинфекциялық ерітіндіге малынған кілемшелер қойылады;

      7) зертханалық үй-жайлардың герметикалығы;

      8) патогендігі I топтың қоздырғыштарын жұқтыруы ықтимал материалмен жұмыс істейтін адамдарға жұмыс күнінің соңында дене температурасының термометриясы жүргізіледі;

      9) патогендігі I-II топтардағы микроорганизмдерді жұқтыруы ықтимал материалмен залалданған жануарлар басқа жануарлардан бөлек ұсталады;

      10) адамдардан, кеміргіштерден, эктопаразиттерден алынған биологиялық материалды, сыртқы ортаның, жұқпалы жануарлардың сынамаларын қабылдауға және бастапқы өңдеуге байланысты барлық жұмыстар және оларды патогендігі I-II топтағы қоздырғыштарға зерттеу I-II типті қорғаныш костюмін пайдалана отырып, "жұқпалы" блокта жүргізіледі;

      11) сап және мелиоидоз қоздырғыштарымен зерттеулер I типті қорғаныш костюмінде жүргізіледі;

      12) микробиологиялық зертхананың "жұқпалы" аймағынан қорғаныш киіммен шығуға және жұқпалы немесе жұқтыруы ықтимал материалмен жұмыс істеу кезеңінде қызметкерді "жұқпалы" аймақтан шақыруға тыйым салынады;

      13) күйдіргі қоздырғышымен жұмыс істеу кезінде зерттеу аяқталғаннан кейін осы қоздырғыштың себілуіне үй-жайдан және жабдықтардан шайындылар алу жүргізіледі, зарарсыздандыру Қазақстан Республикасының және Еуразиялық экономикалық одақтың заңнамасында белгіленген тәртіппен қолдануға рұқсат етілген дезинфекциялық құралмен жүргізіледі.

      Егер жұқпалы жануарлар жеке желдетілетін торлар кешендерінде (микрозоляторлар) ұсталатын болса, осы тармақтың 5) тармақшасы қолданылмайды.

      58. Зерттелетін материалды микробиологиялық зертхананың бір аймағынан екіншісіне ауыстыру герметикалық жабық металл ыдыста (биксте, бакта, контейнерде) жүзеге асырылады. Сұйық материалдары бар сыйымдылықтар тасымалдау кезінде ішіндегісінің төгілуін болдырмайтын тығындармен жабылады. Материалды ашқан кезде бикстер, контейнерлер мен түтікшелер дезинфекциялық құралмен өңделеді және химиялық және дезинфекциялық құралдарға төзімді табақтарға қойылады.

      59. Зертханалық материалды түтікшелерде, шыныаяқтарда, сауыттарда себу кезінде материалдың атауы, талдау нөмірі, себу күні және тіркеу нөмірі жазылған жазбалар көрсетіледі.

      60. Құрамында инфекциялық аурулардың қоздырғыштары бар сұйық орталармен жұмыс жасау алдында жұмыс бетіне дезинфекциялық ерітінді бар кювет немесе дезинфекциялық ерітіндіге батырылған дәке сулық қойылады. Жұмысты автоматты тамшуырдың (дозатордың), бір рет қолданылатын немесе көп рет қолданылатын стерильді тамшуырдың көмегімен жүргізеді. Ауыстырылатын немесе дезинфекцияланатын сүзгілері бар автоматты тамшуырлар пайдаланылады. Сұйық ортада патогендігі I-II топтардағы микроорганизмдермен жұмыс істеу кезінде жұмыс тек БҚБ-да жүргізіледі және сүзгілері бар ұштықтар пайдаланылады.

      Пайдалану алдында ыдыстар, тамшуырлар, жабдықтар, шприцтердің бүтіндігі мен жарамдылығы тексеріледі.

      61. Микробиологиялық ертханаларда:

      1) бір уақытта инфекциялық материалды зерттеу жүргізілетін үй-жайда тірі вакциналармен жұмыс істемейді;

      2) микробиологиялық зертханада зерттелетін микроорганизмдер сезімтал дәрілік препараттар болмаған кезде вирулентті антибиотикке төзімді микроорганизмдермен эксперименттік жұмыстар жүргізбейді;

      3) жанып тұрған жанарғылар мен қыздырғыш аспаптарды қараусыз қалдырмайды;

      4) крандары жарамсыз жанарғыларда жұмыс істемейді және тұтанғыш заттарды оларға жақын ұстамайды;

      5) жанып тұрған жанарғылар және электр қыздырғыш аспаптары қосылған кезде отқа қауіпті төгілген заттарды жинамайды;

      6) жұмыс кезінде боксталған үй-жай есігін ашпайды;

      7) жұмыс аяқталғаннан кейін жұмыс үстелдерінде бекітілмеген жағындыларды, инфекциялық материалы бар зертханалық ыдысты қалдырмайды.

      62. Істен шыққан материал (жұмыс себінділері, науқастардан алынған биологиялық материал, кеміргіштердің, зертханалық жануарлардың өлекселері, ұя салу материалы) зарарсыздандырылады.

      63. Жұқпалы материалды сақтағаннан кейін тоңазытқыштарды еріту оларды дезинфекциялаумен қатар жүргізіледі. Конденсациялық су зарарсыздандырылады.

      64. Жұмыс күнінің соңында патогендігі I-II топтардағы ПБА сақталатын термостаттар, тоңазытқыштар, шкафтар пломбаланады, өндірістік үй-жайлардың есіктері құлыппен жабылады.

      65. Виварий мен инсектарийде омыртқалылар мен буынаяқтылардың қозғалысын тіркеу келіп түскен және берілген күні, аулау орны мен күні, зерттеу және карантин нәтижелері көрсетіле отырып, арнайы нөмірленген және тігілген журналда (еркін нысанда) жүргізіледі.

      66. Виварий мен инсектарий үй-жайлары жұмыс күні аяқталғаннан кейін мөрленеді.

      67. Зертханалық жануарларда ПБА индикациясы бойынша зерттеулер жүргізу кезінде мынадай шарттар сақталады:

      1) микробиологиялық зертхананың "жұқпалы" аймағының боксталған үй-жайларындағы БҚБ-да оларға қатысты көрсетілген жұмыс жүргізілетін тірі вирустарды қоспағанда, зертханалық жануарларды жұқтыру және ашу, жұқтырған жануарларды ұстау, жасушалар мен тауық эмбриондарының өсірінділерін жұқтыру, әртүрлі бастапқы және қайта өсірілетін жасушалар өсірінділерін дайындау, клиникалық материалды бастапқы өңдеу, оның ішінде центрифугалау, кептіру, аэрозольдің пайда болуы ықтимал операциялар, суспензияларды дайындау, лиофилизацияланған ПБА-мен жұмыс микробиологиялық зертхананың "жұқпалы" аймағының боксталған үй-жайларында жүргізіледі;

      2) ПБА немесе ПБА жұқтыруы ықтимал материалы бар сыйымдылықтар дезинфекциялық ерітіндіге малынған көп қабатты сулықпен жабылған науаға немесе контейнерге орналастырылады.

      68. Адамдардың және (немесе) жануарлардың қан сарысуларын антигенді анықтауға немесе патогендігі I-II топтағы ПБА-ға антиденелерді анықтауға зерттеу жеке боксталған үй-жайда немесе БҚБ-да жүргізіледі. Қан сарысуын центрифугалау арқылы бөлу және инактивациялау боксталған үй-жайда немесе БҚБ-да жүргізіледі.

      69. Микробиологиялық зертханалар химиялық реагенттердің, жуу және дезинфекциялау құралдарының әсеріне төзімді ашық түсті жиһазбен жабдықталады. Ішкі және сыртқы беттерінде өңдеуді қиындататын саңылаулар мен ойықтар бар жиһаз пайдаланылмайды.

      70. Паразитологиялық зертханаларда стробилдердің, онкосфералардың, жұмыртқалардың, дернәсілдердің, ересек гельминттер мен ішек қарапайымдылары дарақтарының болуына ықтимал материал тығыз жабылатын қақпағы бар шыны немесе пластик ыдыста жеткізіледі.

      71. Гельминттердің, қарапайымдылардың болуына зерттеу және дайындау сору шкафында жүргізіледі.

      72. Материалды қабылдау және бастапқы өңдеу аймағында аликвотирлеу (немесе басқа да манипуляциялар) үшін үлгілерді ашу II сыныпты БҚБ-да жүргізіледі.

      73. Гельминттермен ластануы ықтимал материал жұмыс күнінің соңында мөрленетін жеке тоңазытқышта сақталады.

      74. Микробиологиялық зертханалардың қалдықтарын жинау, пайдалану, қолдану, залалсыздандыру, тасымалдау, сақтау және көму "Өндіріс және тұтыну қалдықтарын жинауға, пайдалануға, қолдануға, залалсыздандыруға, тасымалдауға, сақтауға және көмуге қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар" санитариялық қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің міндетін атқарушы 2020 жылғы 25 желтоқсандағы № ҚР ДСМ-331/2020 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 21934 болып тіркелген) сәйкес жүргізіледі.

      75. Мицелиалды фаза өсірінділерімен манипуляциялар, барлық фазаларда саңырауқұлақтардың тіршілік етуін зерттеу БҚБ-да жүргізіледі.

      76. Боксталған үй-жайлардағы мицелиалды өсірінділер себінділері физиологиялық ерітіндісі немесе сорпасы бар түтікшелер мен матрастарға алдын ала енгізілгеннен кейін жасалады. Өсірінділерді жуу кезінде матрастарға сұйықтық түтікшелер арқылы ұзын инесі бар шприцпен енгізіледі. Өсірінділер металл сыйымдылықтарға инкубацияланады.

      77. Саңырауқұлақтардың мицелиалды фазаларымен жұмыс кезінде себінділері бар матрастар, түтікшелер боксталған үй-жайдан тыс ашылмайды. Себінділерді қарау боксталған үй-жайларда мақта-дәке маскасы немесе респираторы бар IV типті костюммен жүргізіледі. Саңырауқұлақтардың ашытқы фазаларымен жұмыс боксталған үй-жайда мақта-дәке маскасы немесе респираторы бар IV типті костюммен, серологиялық зерттеулер – IV типті костюммен жүргізіледі.

      78. Жасуша элементтерін есептеу алдында саңырауқұлақтар суспензиясы автоклавталады немесе оларға 10%-дық формалин қосылады және термостатта 37ºС температурада 2 сағат ұсталады.

      79. Антигендерді, вакциналарды алу мақсатында өсірілген саңырауқұлақ жіпшесі 0,5 атмосферада 30 минут бойы автоклавтау немесе 0,5% соңғы шоғырлануына дейін формалин қосу арқылы зарарсыздандырылады.

      Жасуша желілерін культивациялау және зертханалық материалмен жұмыс БҚБ-да бір рет қолданылатын стерильді қолғаптармен орындалады.

      80. АИТВ инфекциясын зерттеу жөніндегі микробиологиялық зертханаларда қан сарысуларының үлгілерін сақтауға арналған жеке төмен температуралы (минус 40ºС) тоңазыту жабдығы көзделеді. Тоңазыту жабдығы құлыптап жабылады және мөрленеді.

      81. Микробиологиялық зертханалардың қызметкерлері қорғаныш костюмдерімен қамтамасыз етіледі.

      82. ПБА-мен орындалатын жұмысқа байланысты қорғаныш костюмдерінің мынадай типтері пайдаланылады:

      1) I тип – медициналық костюм немесе комбинезон, медициналық тәпішке, медициналық бас киім, үлкен үшкіл орамал (капюшон), обаға қарсы халат, оң қысымды респиратор-капюшон, мақта-дәке маска (аэрозольға қарсы респиратор, сүзгі немесе оттегі-оқшаулағыш газқағар), көзілдірік, медициналық қолғап (екі жұп), сүлгі, шұлық, жабық зертханалық аяқкиім (су өткізбейтін етік). Жұмыстың қауіпті түрлері кезінде қосымша су өткізбейтін алжапқыш және жеңқаптар киеді;

      2) II тип – медициналық костюм немесе комбинезон, медициналық тәпішке, медициналық бас киім, үлкен үшкіл орамал (капюшон), обаға қарсы халат, оң қысымды респиратор-капюшон, мақта-дәке маска (аэрозольға қарсы респиратор, сүзгілеуші немесе оттегі-оқшаулағыш газқағар), медициналық қорғап (екі жұп), сүлгі, шұлық, жабық зертханалық аяқкиім (непромокаемые етік). Жұмыстың қауіпті түрлері кезінде қосымша су өткізбейтін алжапқыш және жеңқаптар киеді;

      3) III типті – медициналық костюм, бітеу ілгегі бар комбинезон, медициналық бас киім, үлкен үшкіл орамал (капюшон), обаға қарсы халат немесе медициналық халат (бітеу ілгегі бар комбинезон), медициналық қолғап, көзілдірік немесе қорғаныш экраны, сүлгі, шұлық, жабық зертханалық аяқкиім (галош немесе былғары, қысқа су өткізбейтін бахилалары бар жабық тәпішке);

      4) IV типті – медициналық костюм, бас киім немесе кіші үшкіл орамал, обаға қарсы халат, медициналық халат немесе бітеу ілгегі бар комбинезон, медициналық қолғап, шұлық, жабық зертханалық аяқкиім (былғары, жабық тәпішке).

      Көп рет қолданылатын қорғаныш костюмі әрбір пайдаланғаннан кейін зарарсыздандырылуға жатады. Бір рет қолданылатын қорғаныш костюмдерін пайдалануға жол беріледі.

      Ұзын жеңді және алдында тұйық ілгегі бар комбинезондар мен медициналық костюмдер пайдаланылады.

      83. Аса қауіпті инфекциялық ауруларды тудыратын, оның ішінде тауық эмбриондарын, жануарларды, эктопаразиттерді жұқтыру патогендігі I-II топтағы ПБА-мен жұмыс істеу және биологиялық сыналатын жануарларды ашу, адамдардың мәйіттерін және (немесе) жануарлардың өлекселерін ашу, штаммдар мен биологиялық материалды центрифугалау және вакуумдық кептіру, ошақтардағы жұмыс үшін I типті қорғаныш костюмін пайдаланады.

      Патогендігі I-II топтардағы ПБА жұқтыруы ықтимал материалмен жұмыс істеу кезінде, оның ішінде жануарларды ашу, қыл-қыбырларды жинау, эктопаразиттерді жинау және оларды себу, "жұқпалы" аймақта жинау және ондағы аварияларды жою, риккетсиялардың кептірілген өсіріндісі бар ампулаларды ашу, риккетсиялардың биомассасын гомогенизациялау кезінде II типті қорғаныш костюмі пайдаланылады.

      Инфекциялық және (немесе) паразиттік ауруларды туындататын патогендігі II топтың ПБА жұқтыруы ықтимал материалмен жұмыс істеу кезінде қорғаныш костюмінің III типі қолданылады.

      Патогендігі III-IV топтағы ПБА жұқтыруы ықтимал материалмен жұмыс істеу кезінде қорғаныш костюмінің IV типі қолданылады.

      84. Обаға қарсы мақта-мата халаттың ұзындығы сирақтың төменгі үштен біріне дейін, бұл ретте етегі бір-бірін жауып тұрады, қақпаның белбеуі мен баулары әрқайсысы жеке етекке тігілген екі бөліктен тұрады, жеңдерді байлау үшін бір ұзын бау көзделеді.

      85. Көлемі 90х90х125 см обаға қарсы мақта-мата үшкіл орамал қолданылады.

      86. Тыныс алу ағзаларын қорғау үшін бет жағы оқшауланған сүзгілейтін жеке қорғаныш құралдары (оның ішінде аэрозольге қарсы) не ұзындығы 25 см, ені 17 см тегіс мақта қабаты бар ұзындығы 125 см және ені 50 см бөлінген дәкеден жасалған мақта-дәке маскасы қолданылады.

      87. Қорғаныш көзілдірігі кең, тығыз жататын шеті, олардың герметикалығын қамтамасыз ететін, терлеуге қарсы жабыны бар иілген әйнектері бар жабық типті болады. Оқшаулағыш беткі бөлігі бар химиялық және биологиялық факторлардан көзді жеке қорғаныш құралдары (қорғаныш көзілдірігі) пайдаланылады.

      88. Қорғаныш костюмін боксқа кіреберісте не жұқпалы материалмен жұмыс істейтін боксталған үй-жайға кіргенге дейін мынадай ретпен киеді: пижама (комбинезон), шұлық, тәпішке, медициналық бас киім, үшкіл орамал (капюшон), обаға қарсы халат және етік. Халаттың жағасындағы таспалар мен халат белдігін алдынан сол жақта міндетті түрде ілмектеп байлайды, содан кейін таспаларды жеңге бекітеді. Респиратор (маска) ауыз бен мұрынды жабады, масканың жоғарғы таспалары желкеге, төменгі таспалары төбеге байланады, мұрын қанаттарының бүйірлеріне мақта тампондары қойылады. Көзілдірік жақсы бекітіледі және ауа сүзгісінің жоқ екені тексеріледі. Сүлгі алдыға белдің оң жағына бекітіледі.

      89. Қорғаныш костюмін мынадай тәртіппен: костюмнің әрбір бөлігін шешкеннен кейін қолғап киілген қолды дезинфекциялау ерітіндісіне батырып шешеді:

      1) етікті немесе кебісті дезинфекциялау ерітіндісіне молынан малынған тампонмен жоғарыдан төмен қарай сүртеді;

      2) сүлгіні бүктеп алады;

      3) жұмыс кезінде жеңқап пен қолғаптың екінші сыңары пайдаланылған болса, олар шешіледі;

      4) дезинфекциялық ерітіндіге малынған мақта тампонмен сүртеді, алжапқыштың сыртқы жағын ішке қарай бүктеп шешеді;

      5) көзілдірікті екі қолыңызбен алға, жоғары және артқа тартып шешеді;

      6) респиратор немесе мақта-дәке масканың бауын шешеді және оның сыртқы жағын бетке тигізбей шешеді;

      7) халат жағасының бауларын, белдікті шешеді және қолғаптың жоғарғы шетін түсіріп, жеңнің бауларын шешеді, халаттың сыртқы бөлігін ішке қарай орап шешеді;

      8) үшкіл орамалдың барлық ұштарын желкеде бір қолға мұқият жинап шешеді;

      9) қолғапты шешеді (қолғаптың бүтіндігінің бұзылуына күдік болған жағдайда оны дезинфекциялау ерітіндісінде (бірақ ауамен емес) тексереді);

      10) етікті шешеді;

      11) қорғаныш костюмін шешкеннен кейін қолды 70%-дық спиртпен өңдейді, содан кейін сабынмен мұқият жуады.

      90. Костюмді зарарсыздандыру үшін өңдеуге арналған дезинфекциялық ерітінді бар жеке сыйымдылықтар көзделеді: етік немесе галош, костюмді шешу процесінде қолғаппен қолды, мақта-дәке масканы, халатты, үшкіл орамалды (капюшонды), сүлгіні, қолғапты, көзілдірікті 70% спиртке батырады.

      91. Автоклавтау, қайнату арқылы немесе дезинфекциялау камерасында зарарсыздандыру кезінде костюмді тиісінше бикстерге, қос қаптарға салады.

4-параграф. БҚБ-мен жұмыс істеу кезінде биологиялық қорғауды қамтамасыз ету тәртібі

      92. Мынадай:

      1) патогендігі I топтағы вирустармен жұмыс үшін 3-сыныпты БҚБ не 1 немесе 2-сыныпты БҚБ персоналға арналған арнайы комбинезондармен біріктіріп қолданылады (толық жабық дене, ауа беру, жоғары қысым);

      2) патогендігі I-II топтағы ПБА-мен жұмыс үшін 2-сыныпты (А1, А2, В1, В2) БҚБ қолданылады;

      3) патогендігі III-IV топтағы ПБА-мен жұмыс үшін сору шкафтары қолданылатын паразитологиялық зертханаларды қоспағанда, 1-сыныпты қорғау БҚБ қолданылады.

      ПБА-мен жұмыс жүргізілетін үй-жайлар бактерицидті сәулелегіштермен жабдықталады.

      93. БҚБ сыныбын таңдау мынадай өлшемшарттар бойынша жүзеге асырылады: қоршаған ортаны қорғау; заттар мен материалдарды қорғау және осы Қағидалардың 75-тармағына сай және осы Қағидаларға 2-қосымшада көзделген БҚБ сыныптамасына сәйкес айқаспалы контаминациядан қорғау.

      94. БҚБ ауа ағындарының пайда болуын болдырмайтын персоналдың барлық қозғалыс жолдарынан алыс және барлық туындайтын тыс орнатылады (адамдардың микробиологиялық зертханадағы қозғалысы, есіктерді ашу және жабу, терезелерден болатын желдің өті). Техникалық қызмет көрсетуді жеңілдету үшін БҚБ қабырғалары мен үй-жай қабырғасы арасындағы саңылау кемінде 30 см болуы тиіс. БҚБ төбесі мен үй-жайдың төбесі арасындағы қашықтық кемінде 30 см болуы тиіс, бұл шығатын ауа ағындарын дұрыс өлшеуге және шығу кезінде сүзгіні ауыстыруға мүмкіндік береді.

      95. БҚБ ішінде ПБА-мен жұмыс істеу өндірушінің нұсқаулығына және өндірістік практикаға сәйкес жүзеге асырылады. БҚБ жұмысын бастау алдында БҚБ-ның аттестаттаудан өткені туралы қолданыстағы сертификаттың болуын тексеру қажет.

      96. БҚБ-ның жұмыс аймағы шартты түрде 3 бөлікке бөлінуі тиіс: "таза" аймақ, жұмыс аймағы және ластанған аймақ. Объектілер (материал, жабдық, зертханалық ыдыс) таза материалдың ластанған аймақта және керісінше қозғалысын болдырмайтындай етіп ("таза аймақтан ластанған аймаққа" қағидаты) және кабинаның алдыңғы жиегнінен ішке қарай кемінде 100 миллиметр орналасады.

      97. БҚБ-ның ішкі беттері микробиологиялық зертхананың операциялық рәсімінің стандарттарына сәйкес дезинфекциялық құралдармен және бактерицидті шаммен өңделеді. БҚБ-дағы сүзгілер жұмысының тиімділігіне жыл сайын бақылау жүргізу керек.

      98. БҚБ жүктемесі шамадан тыс жүктелуін және боксталған үй-жайдың алдыңғы, артқы және бүйір торларынан шығатын ауа ағындарының бұғатталуын болдырмау мақсатында тек қажетті жабдықпен және материалмен жүргізіледі. БҚБ жұмыс аймағындағы барлық объектілер (материал, жабдық, зертханалық ыдыс) жұмыс бетінің артқы жиегіне мүмкіндігінше алыс орналастырылады, бұл ретте боксталған үй-жайдың артқы қабырғасындағы торды жаппайды. Аэрозольдер шығаратын жабдық боксталған үй-жайдың жұмыс бетінің артқы жиегіне орналастырылады. Бокстың жұмыс аймағына енгізілетін барлық заттардың беттері 70% спиртпен өңделеді, шашырандыларын дезинфекциялық сулықтармен сүрту керек. Биологиялық қауіпті қалдықтарға арналған пакеттер мен ұштықтар мен бір рет қолданылатын тамшуырларға арналған науаларды жұмыс және ластанған аймақтарда БҚБ-ның бір қабырғасының жанына орналастырылады.

      99. БҚБ жұмыс аймағында микро жанарғылар немесе арнайы электр жанарғылар қолданылады. БҚБ-да ашық оттың шығуын болдырмау үшін бір рет қолданылатын микробиологиялық ілмектер мен зертханалық ыдыс пайдаланылады.

      100. БҚБ жұмыс аймағында манипуляциялар жасау кезінде БҚБ жұмыс аймағына немесе одан қол қозғалысының санын және қол қозғалысын азайту сақталады.

      101. Микробиологиялық зертханаларда кептірілген микроорганизмдер бар ампулаларды ашу БҚБ-да, дезинфекцияық құрал бар кюветтің үстінде немесе дезинфекциялық құрал сіңдірілген сулықтың үстінде жүргізіледі. Кесілген ампуланың ұшы дезинфекциялық құралмен суланған үш қабатты дәке сулықпен жабылады және пинцетпен сындырылады. Ашылған ампула бір-екі минут бойы сол сулықпен жабылып қалдырылады, кейіннен сулықты дезинфекциялық ерітіндіге батырады, содан кейін ампула стерильді тампонмен жабылады.

      102. БҚБ-да жұмыс аяқталғаннан кейін қалдықтарға арналған контейнер жабылады және беті дезинфекциялау ерітіндісімен сүртіледі. Жабдықты қоса алғанда, барлық заттардың беттері дезинфекцияланады, тазалау үшін пайдаланылған сулықтар мен қолғаптар қалдықтарға арналған контейнерге салынады. Дезинфекциялық құралдармен өңделгеннен кейін барлық заттар БҚБ-дан алынады. БҚБ-ның ішкі беттері (жұмыс беті, қабырғалары) дезинфекциялық құралдармен сүртіледі. БҚБ-ны өшіру алдында ауаны тазарту циклдерінің жеткілікті саны өтуі үшін жұмыс режимінде қосымша 5-10 минутқа қалдыру керек.

      103. Автоклавтарды пайдалану мынадай тәртіппен жүзеге асырылады:

      1) автоклавта жұмыс істейтін, қысыммен жұмыс істейтін жабдықтармен жұмыс істеуге рұқсаты бар адамға егер екі және одан да көп қызметкердің қолы тиемей жұмыс істеп жатса, пломбыланған бактар мен жұқпалы материалы бар ыдыстарды қолхатпен тапсыру;

      2) бекітілген есепке алу нысанына сәйкес автоклавтың, құрғақ кептіру шкафтарының жұмысын бақылау журналын жүргізу.

      104. Тазарту және автоклавтау рәсімдерінің алдында көп рет пайдаланылатын заттар беттері дезинфекциялық ерітіндімен өңделетін, қақпағы бар контейнерлерге салынады немесе оралып, қаптарға (В класты пакеттерге) салынады. Автоклавтауға болмайтын заттарды БҚБ-ның жұмыс аймағынан шығару алдында дезинфекциялық ерітіндіге батырады. БҚБ-да жинау жүргізілген барлық киімдер пакеттерге салынып, автоклавталады.

5-параграф. Микробиологиялық зертхана үй-жайларында дезинфекциялау кезінде биологиялық қорғауды қамтамасыз ету тәртібі

      105. ПБА-мен жұмыс жүргізу кезінде оны бастағанға дейін микробиологиялық зертханалардың үй-жайын ылғалды тәсілмен, "таза" аймақта жуу құралдарын қолдана отырып, "жұқпалы" аймақта жуу құралдары мен микробиологиялық зертхананың операциялық рәсімінің стандарттарына сәйкес дезинфектанттарды қолдана отырып жинайды, бактерицидті сәулелегіштермен сәулелейді. Жұмыс аяқталғаннан кейін үстелдерді, аспаптарды, жабдықты, еденді, БҚБ-ны дезинфекциялық құралды қолдана отырып сүртеді. Жинау мүкәммалының "таза" және "жұқпалы" аймақтар үшін жеке таңбасы болады.

      106. Жұмыс күнінің басында және соңында жұмыс бөлмелерінде үстелдерді, аспаптарды, жабдықты 70°С этил спиртімен және Қазақстан Республикасының және Еуразиялық экономикалық одақтың заңнамасында белгіленген тәртіппен қолдануға рұқсат етілген дезинфекциялық құралдармен өңдеу жүргізіледі.

      107. Зерттелетін материалды түтікшелерге, шыныаяқтарға, сауыттарда себу кезінде материалдың атауы, талдау нөмірі, себу күні және тіркеу нөмірі бар жазбалар көрсетіледі.

      108. Детекцияны электрофорез әдісімен жүргізген кезде аптасына бір рет ампликондар үшін ингибирлеуші әсері бар реагенттерді пайдалана отырып, деконтаминациялау бойынша іс-шаралар жүргізіледі.

6-параграф. ПТР зерттеулерін жүргізу кезінде биологиялық қорғауды қамтамасыз ету тәртібі

      109. Аса қауіпті инфекциялық ауруларды тудыратын патогендігі I-II топтағы ПБА-мен ПТР зерттеулер жүргізуге арналған үй-жайлардың ПТР-талдаудың кезеңдеріне сәйкес келетін үш аймағы болады:

      1) реакциялық қоспаны дайындауға арналған ІІ сыныпты БҚБ-мен боксқа кіреберісі (шлюзі) бар боксталған үй-жай;

      2) Дезоксирибонуклеин қышқылын (рибонуклеин қышқылын) (бұдан әрі -ДНҚ (РНҚ) бөлуге арналған II сыныпты БҚБ-мен боксқа кіреберісі (шюзі) бар боксталған үй-жай;

      3) амплификация жүргізуге арналған боксқа кіреберісі (шлюзі) бар боксталған үй-жай.

      110. Инфекциялық және (немесе) паразиттік ауруларды тудыратын патогендігі II-IV топтағы ПБА-мен ПТР әдісімен зерттеулер жүргізуге арналған үй-жайлардың ПТР-талдаудың кезеңдеріне сәйкес келетін үш аймағы болады:

      1) реакциялық қоспаны дайындауға арналған ІІ сыныпты БҚБ-мен боксқа кіреберісі (шлюзі) бар бокс;

      2) ДНҚ (РНҚ) бөлуге арналған II сыныпты БҚБ-мен боксқа кіреберісі (шлюзі) бар бокс;

      3) амплификация жүргізуге арналған үй-жай.

      Реакциялық қоспаны нуклеин қышқылымен араластыру және амплификациялау процесін көздейтін жабық типтегі талдағышты пайдаланған кезде ПТР зерттеулер жүргүізуге арналған үй-жайда екі аймақ болады.

      111. Боксқа кіреберістерде (шлюздерде) айна, қол жууға арналған раковиналар немесе қол жуғыштар орнатылады, олар болмаған кезде тері антисептиктері және дезинфекциялық ерітінділер бар сыйымдылықтар пайдаланылады.

      112. ПТР әдісімен зерттеу жүргізуге биологиялық қорғауды қамтамасыз ету үшін мыналар сақталады:

      1) әрбір аймақта тек осы бөлмеде пайдаланылатын жиһаздың, тоңазытқыштардың, мұздатқыштардың, зертханалық жабдықтардың, реагенттердің, автоматты тамшуырлардың (мөлшерлегіштердің), ұштықтардың, пластик және шыны ыдыстардың, қорғаныш костюмінің, бір рет қолданылатын тальксыз қолғаптардың, жинау мүкәммалының және шығыс материалдарының жиынтығы болады;

      2) бір рет қолданылатын ұштықтар мен ыдыстарды қайта пайдаланылмайды, жабдықтар, шығыс материалдары, реактивтер, қолғаптар, халаттар бір үй-жайдан басқа үй-жайға тасымалданбайды;

      3) ПТР бойынша барлық жұмыс жұмыстың әрбір кезеңі қамтамасыз етілетін бір рет қолданылатын тальксыз қолғаппен жүргізіледі;

      4) ПТР жүргізуге арналған барлық үй-жайларды әрлеу жуу және дезинфекциялық құралдардың әсеріне төзімді материалмен жүргізіледі;

      5) барлық үй-жайларда бактерицидті сәулелегіштер орнатылады;

      6) детекцияны электрофорез әдісімен жүргізу кезінде бұл кезеңге жеке персонал қызмет көрсетеді;

      7) ПТР-дің барлық кезеңдерін жүргізуге арналған реагенттерді сақтау шарттары реагенттерді қолдану жөніндегі өндірушінің нұсқаулығының талаптарына сәйкес келеді. Клиникалық үлгілер реагенттерден бөлек сақталады;

      8) ПТР зерттеулерге арналған үй-жайдағы оңтайлы температура егер зерттеу әдістемесінде өзгеше көзделмесе плюс 18ºС-22ºС шегінде ұсталады, салыстырмалы ылғалдылық 40%-дан 70%-ға дейін, температуралық режим мен ылғалдылық белгісі бар құжаттаманы жүргізу керек;

      9) реагенттер бөлуге немесе амплификациялауға арналған боксталған үй-жайда сақталмайды. Сынамалар реакциялық қоспаны дайындауға арналған бөлмеде сақталмайды.

7-параграф. Иммундық-ферментті талдау әдісімен зерттеу жүргізу кезінде биологиялық қорғауды қамтамасыз ету тәртібі

      113. Иммундық-ферментті талдау (бұдан әрі – ИФТ) немесе электрохемилюминесценция әдісімен зерттеулер жүргізуге арналған үй-жайларды биологиялық қорғауды қамтамасыз ету үшін зерттеу кезеңдеріне сәйкес келетін екі аймақ болады:

      1) материалды қабылдау, тіркеу және оны бастапқы өңдеу бөлмесі;

      2) зерттеу жүргізуге арналған үй-жай.

      114. ИФТ немесе электрохемилюминесценция әдістерімен зерттеу жүргізуге арналған үй-жайларда қол жууға арналған раковиналар немесе қол жуғыштар орнатылады, болмаған кезде тері антисептиктері және дезинфекциялық ерітінділер бар сыйымдылықтар пайдаланылады.

      115. ИФТ немесе электрохемилюминесценция әдістерімен зерттеу жүргізу үшін мыналар сақталады:

      1) бір рет қолданылатын ұштықтар мен ыдыстар қайта пайдаланылмайды, жабдықтар, шығыс материалдары, реактивтер, қолғаптар, халаттар бір үй-жайдан басқа үй-жайға тасымалданбайды;

      2) үй-жайдағы оңтайлы температура егер зерттеу әдістемесінде өзгеше көзделмесе плюс 18ºС-22ºС шегінде, салыстырмалы ылғалдылық 40%-дан 70%-ға дейін ұсталады, температуралық режим мен ылғалдылық белгісі бар құжаттама жүргізіледі;

      3) күн сайын жұмыстан кейін жабдықты, мөлшерлегіштерді, штативтерді өңдеу 70º этил спиртімен жүргізіледі, планшеттерді автоматты жуу құралы дистилденген сумен және аптасына бір рет 70% этил спиртімен жуылады;

      4) планшеттерді жылыту құралдарының жанында инкубациялау жүргізілмейді;

      5) зерттелетін материалды зарарсыздандыру "жұқпалы" аймақта жүргізіледі.

8-параграф. Авариялар кезінде биологиялық қорғауды қамтамасыз ету тәртібі

      116. Ықтимал ПБА бар зерттелетін материалмен жұмыс кезінде авариялар болғанда жұмысты дереу тоқтатады және авариялық сигнализацияны қосады және ішкі байланыс арқылы авария туралы микробиологиялық зертхана меңгерушісіне хабарлайды. Барлық авариялық жағдайлар журналға тіркеледі.

      117. Патогендігі I-II топтағы ПБА шашырауымен авария болған кезде және бөлмедегі барлық адамдар мүмкіндігінше демін іште ұстап, дереу боксталған үй-жайдан шығып, боксқа кіреберіске (шлюзге) шығады. Сигнал алғаннан кейін І типті обаға қарсы костюмдегі персонал боксқа кіреберіске (шлюзге) кіреді, боксқа кіреберістегі (шлюздегі) персоналға жедел профилактика дәрі қобдишасын пайдалана отырып, дененің ашық бөліктерін өңдеуге көмектеседі (көзге және мұрынға қоздырғыш сезімтал антибиотиктердің ерітінділерін тамызады, ауыз бен тамақты 70° этил спиртімен шаяды, терең микоз қоздырғыштарымен жұмыс кезінде 1% бор қышқылын тамызады), киім суланады және дезинфекциялық ерітінді сіңдіріледі. Боксқа кіреберісте (шлюзде) өз бетінше қорғаныш киімді дезинфекциялық ерітіндіге батырады немесе автоклавтауға немесе қайнатуға арналған бикске (бакқа) салады.

      Патогендігі I топтағы ПБА шашырауымен аварияны жасаған персонал профилактикалық емдеу арқылы медициналық бақылауға изоляторға орналастырылады.

      Патогендігі II топтың ПБА шашырауымен аварияны жасаған персоналға қатысты медициналық бақылау, қажет болған жағдайда профилактикалық емдеу жүргізіледі.

      Авария болған үй-жайға I типтегі қорғаныш костюміндегі персонал авария орнын және барлық объектілерді дезинфекциялауды жүргізеді, бактерицидті сәулелегіштерді қосады.

      118. Патогендігі III-IV топтағы ПБА-ның шашырауы орын алған авария кезінде сигнал алғаннан кейін персонал III типті костюммен кіреді, алдын ала еден мен үстелге дезинфекциялық ерітінді құяды, авария болған үй-жайдағы персоналға шұғыл профилактиканың дәрі қобдишасын пайдалана отырып, дененің ашық бөліктерін өңдеуге көмектеседі, киімді дезинфекциялық ерітіндімен сулайды және сіңдіреді. Авария аймағынан шыққан кезде арнайы киімді шешеді және дезинфекциялық ерітіндіге батырады немесе автоклавтау немесе қайнату үшін бикске (бакқа) салады. Персонал бактерицидті сәулелегіштерді қосады. Экспозициядан кейін тиісті персонал дезинфекция жүргізеді.

      119. Ботулиндік уытпен авария кезінде көзді және ауызды сумен және 1 миллилитрде 10 халықаралық бірлікке дейін сұйылтылған уытқа қарсы сарысумен жуады. Ботулин уыты терінің ашық жерлеріне түскен кезде оны көп мөлшерде сабындап жуады.

      120. Белгісіз қоздырғышпен жұмыс істеу кезінде болған авария кезінде әсері кең спектрлі бактерияға қарсы және (немесе) вирусқа қарсы препараттармен профилактикалық емдеу жүргізіледі.

      121. Биологиялық материал шашырамай авария болған кезде авария фактісі журналда тіркеледі, үй-жайдағы персонал биологиялық материалдың жабдықтың бетімен жанасатын орнына дезинфекциялық ерітіндісі бар тампонды (салфетка) қояды, боксталған үй-жайда бактерицидті сәулелегіштерді қосады, персонал боксталған үй-жайдан шығады, боксқа кіреберісте (шлюзде) қорғаныш киімін дезинфекциялық ерітіндіге батырады немесе автоклавтау немесе қайнату үшін бикске (бакқа) салады. Экспозициядан кейін төгілген материал жиналады және кәдеге жарату үшін контейнерге салынады, тиісті персонал дезинфекция жүргізеді.

      122. БҚБ ішінде авария болған жағдайда инфекциялық материалмен жұмыс тоқтатылады және өндірістік практикаға сәйкес шаралар қабылданады. Авария фактісі тіркеледі, биологиялық материалдың жабдықтың бетімен жанасатын орнына дезинфекциялық ерітіндісі бар тампонды (салфетка) қояды, БҚБ-да бактерицидті сәулелегіштер қосылады, қорғаныш киімді дезинфекциялық ерітіндіге батырады немесе автоклавтау немесе қайнату үшін бикске (бакқа) салады. Экспозициядан кейін төгілген материал жиналады және кәдеге жарату үшін контейнерге салынады. Авария және дезинфекция кезінде сору желдеткіші қосулы күйінде қалады.

      123. Тері жабыны бүтіндігінің бұзылуымен болған авария кезінде:

      1) патогендігі I топтағы ПБА-мен жұмыс істеу кезінде қанды жарақаттан құрғақ стерильді сулыққа сығып алады және жарақатты дезинфекциялық ерітіндіні қолданбай йодпен өңдейді, зардап шегушіні инкубациялық кезең мерзіміне дереу оқшаулайды, күнделікті қызу өлшеу және дәрігерлік бақылау жүргізеді, сондай-ақ бактерияға қарсы және вирусқа қарсы препараттармен профилактикалық емдеу тағайындалады;

      2) АИТВ инфекциясымен жұмыс істеу кезінде зардап шегушіге 72 сағаттан кешіктірмей профилактикалық антиретровирустық терапия (АРВТ) тағайындалады және "авариялық жағдайдан" кейін 3 ай бойы бақылау белгіленеді. Зардап шегушіге инфекцияның таралу мүмкіндігі туралы ескертіледі. АИТВ инфекциясына талдау теріс болған кезде "авариялық жағдайдан" кейін 1 айдан, 3 айдан кейін бақылау тоқтатылады;

      3) күйдіргі қоздырғышымен жұмыс істеу кезінде жарақат алған жерді сабындап сумен мұқият жуады және дезинфекциялық ерітінділерді қолданбай йод жағады;

      4) терең микоз қоздырғыштарымен авария болған жағдайда жарақат алған жерді дезинфекциялық ерітіндімен өңдейді, сабындап сумен жуады, йод жағады;

      5) патогендігі II топтағы ПБА-мен жұмыс істеу кезінде қанды құрғақ стерильді сулыққа сығып алады, жарақатты жылы ағынды сумен сабындап жуады және жарақатты дезинфекциялық ерітіндіні қолданбай йодпен өңдейді. Қажет болған жағдайда зардап шегушіні инкубациялық кезең мерзіміне оқшаулайды, күнделікті қызу өлшеу және дәрігерлік бақылау жүргізіледі, сондай-ақ бактерияға қарсы және вирусқа қарсы препараттармен профилактикалық емдеу тағайындалады.

      124. Патогендігі I топтағы ПБА-мен жұмыс істейтін субъекті жанында оларда ауруға ықтимал симптомдар анықталған жағдайда қызметкерлер мен аварияға жол берген адамдарға арналған изолятор көзделеді.

      Изолятор аварияға жол берген адамдарды оқшаулау үшін кемінде екі боксталған үй-жаймен және байланыста болған адамдармен, негізгі және резервтегі спецификалық дәрілік препараттардың, шокқа қарсы дәрі-дәрмектердің, дезинфекциялық құралдардың қорымен, сондай-ақ санитариялық тораппен қамтамасыз етіледі.

9-параграф. Биологиялық Заттар мен материалдарды сақтау және тасымалдау кезінде биологиялық қорғауды қамтамасыз ету тәртібі

      125. Заттар мен материалдарды сақтау және тасымалдау төмен температураға төзімді, төмен температуралы шкафтарға немесе сұйық азоты бар ыдыстарға орналастырылған сынбайтын, герметикалық контейнерлерде жүзеге асырылады.

      Микроорганизмдер штаммдарын жою осы Қағидаларға 3-қосымшаға сәйкес микроорганизмдер штаммдарын жою актісімен ресімделеді.

      126. Ішінде микроорганизмдер бар сыйымдылықтарда микроорганизмнің атауы, штамм нөмірі және қайта себілген (лиофилизация) күні көрсетілген анық, өшірілмейтін жазулар немесе берік желімделген затбелгілер болады. Уыттар бар сыйымдылықтар затбелгінің төменгі оң жақ бұрышы қызыл түспен қосымша таңбаланады.

      127. Себу немесе жою мақсатында лиофилизацияланған ПБА бар ампулаларды ашу осы Қағидаларға 4-қосымшаға сәйкес себу немесе жою мақсатында лиофилизацияланған ПБА бар ампулаларды ашу актісімен ресімделеді.

      128. Микроорганизмдердің штаммдары тоңазытқышта немесе жанбайтын шкафта (сейфте) топтарға бөліп сақталады. Әртүрлі топтағы микроорганизмдерді жабылатын қақпағы бар сынбайтын жеке сыйымдылықтарда сақтаған кезде оларды бірге ұсталады. Сыйымдылықтар мөрленеді, олардың сыртына немесе ішіне сақталатын микроорганизмдердің тізбесі мен саны бар тізім салынады.

      129. Патогендігі I-II топтағы ПБА-ны уақытша сақтауға беру осы Қағидаларға 5-қосымшаға сәйкес патогендігі I-II топтағы ПБА-ны уақытша сақтауға (сақтағаннан кейін) беру актісімен ресімделеді.

      130. Патогендігі I-II топтағы патогенді биологиялық агенттерді және патогендігі III-IV топтағы коллекциялық микроорганизмдерді микробиологиялық зертхана ішінде беруді осы Қағидаларға 6-қосымшаға сәйкес патогендігі I-II топтағы ПБА-ны және патогендігі III-IV топтағы коллекциялық микроорганизмдерді микробиологиялық зертхана ішінде беру актісі жасалғаннан кейін жүзеге асырады.

      131. Микроорганизмдерді ұйымның шегінен тыс жерге беру осы Қағидаларға 7-қосымшаға сәйкес патогендігі I-IV топтағы ПБА-ны ұйымның шегінен тыс жерге беру актісі жасалғаннан кейін жүргізіледі. ПБА-ны елдің шегінен тыс жерлерге беру Қазақстан Республикасының экспорттық бақылау саласындағы заңнамасына сәйкес жүзеге асырылады.

      132. Патогендігі III-IV топтағы ПБА-ны тасымалдау пошта байланысы немесе курьер арқылы жүзеге асырылады. Микроорганизмдерді алушы-ұйым алған кезде курьер сенімхат және оның жеке басын куәландыратын құжаттарды ұсынады.

      133. Патогендігі I-II топтағы ПБА-ны тасымалдауды биологиялық қауіпсіздік бойынша білімі бар екі адам қолмен жүзеге асырады, олардың біреуінің патогендігі тиісті топтағы микроорганизмдермен жұмыс істеуге рұқсаты немесе арнайы байланысы болады. Микроорганизмдерді алған кезде қолмен тасушы адам сенімхат пен өзінің жеке басын куәландыратын құжаттарды ұсынуады. Қолмен тасушы адам тасымалданатын штаммның сақталуына және тұтастығына жауапты болады.

      134. Патогендігі I-II топтағы ПБА үшін екі данада қаптамалау актісі қосымша жасалады. Көрсетілген құжаттардың бірінші даналары микроорганизмдер бар қаптамаға салынады, құжаттардың екінші даналары жөнелтушіде қалады.

      135. ПБА-ны тасымалдау осы Қағидаларға 8-қосымшаға сәйкес жөнелтуші ұйым берген арнайы жүкті тасымалдауға арналған ілеспе құжат болған кезде жүзеге асырылады. Құжаттар үш данада жасалады: ілеспе хат, қаптамалау актісі, қабылдау-тапсыру актісі, штамм паспорты. Көрсетілген құжаттардың бірінші даналары ПБА бар сыртқы қаптамаға салынады. Құжаттардың екінші даналары жөнелтушіде қалады. Құжаттардың үшінші даналары адресатқа алдын ала арнайы пошта арқылы жіберіледі.

      136. ПБА-ны алған ұйым ПБА алғанын растайтын хатты оларды берген ұйымға, оның ішінде қолжетімділігі шектеулі ақпаратқа қойылатын талаптарды ескере отырып жібереді.

      137. Жөнелтуші ұйым алушы ұйымға шұғыл байланыс (факс, электрондық пошта, телефон) арқылы ПБА-ны жөнелткен күнді және көліктің түрін хабарлайды.

      138. ПБА-ны тығыз қоректік ортада береді. Құрамында ПБА бар уыттар, вирустар, ағзалар, тіндер және олардың суспензиялары лиофилизацияланған түрде, консервіленген сұйықтықта немесе мұздатылған күйде беріледі.

      139. Биологиялық материалды және ПБА-ны микробиологиялық зертханаға тасымалдау кезінде үш рет қаптамалау қағидаты сақталады, оған мыналар кіреді:

      1) бастапқы сыйымдылық – таңбаланған контейнер, түтікше, зертханалық үлдірмен герметикаланған қақпақпен берік жабылған ішінде сынама бар құты;

      2) екінші сыйымдылық – ағып кеткен кезде барлық үлгіні абсорбциялау үшін жеткілікті мөлшерде абсорбциялаушы материал бар берік су өткізбейтін ағып кетпейтін контейнер (полиэтилен пакет);

      3) сыртқы қаптама – биологиялық материалдарды тасымалдауға арналған берік термооқшаулағыш контейнер. Тасымалдаудың температуралық жағдайларын қамтамасыз ету үшін термоконтейнерге талап етілетін температуралық режим жағдайларын ұстайтын элементтерді салады. Контейнерге "Халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы есепке алу мен есеп құжаттамасының нысандарын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2021 жылғы 20 тамыздағы № ҚР ДСМ-84 бұйрығына сәйкес нысан бойынша ресімделетін жолдама салынады. Термоконтейнердің сыртқы жағында алушының және жөнелтушінің мекенжайы, телефоны, факсы, электрондық поштасы, тасымалдау шарттары көрсетілген затбелгі бекітіледі.

      140. Жөнелтілімнің мекенжай жағы "Қауіпті! Тасымалдау кезінде ашуға болмайды" деген белгімен белгіленеді.

      141. Биологиялық материалдарды және ПБА-ны жөнелтуші ұйым Қазақстан Республикасының экспорттық бақылау саласындағы заңнамасына, сондай-ақ қолданыстағы халықаралық конвенциялар мен қағидаларға сәйкес ПБА-ны қаптамалау және жөнелту пунктіне дейін тасымалдау қағидаларының сақталуына, сондай-ақ ПБА-ны қаптамалау мен жөнелтудің дұрыстығын қамтамасыз етеді.

  Биологиялық қорғауды
қамтамасыз ету қағидаларына
1-қосымша

Микробиологиялық зертханалар үй-жайлары Патогендігі I-II топтардағы микроорганизмдермен жұмыс жүргізетін бактериологиялық зертхана үй-жайлары

      1-кесте

р/с №

Үй-жайлардың атауы

1.

"Таза" аймақта мыналар көзделеді:

1)

микробиологиялық зертхана меңгерушісінің кабинеті

2)

әкімшілік жұмысқа арналған бөлмелер

3)

персонал бөлмесі

4)

гардероб

5)

қоректік орталарды дайындауға және құюға арналған боксталған үй-жай

6)

автоклав

7)

препараторлық-стерилдеу

8)

жуу бөлмесі

9)

қойма

2.

Жұқпалы аймақта мыналар көзделеді:

1)

материалды қабылдау, тіркеу және оны бастапқы өңдеу бөлмесі

2)

боксқа кіреберісі (шлюзі) бар 2 боксталған үй-жай

3)

бактериологиялық зерттеулерге арналған боксқа кіреберісі (шлюзі) бар боксталған үй-жай

4)

ИФТ диагностикасына, серологиялық зерттеулерге арналған үй-жай

5)

экспресс-диагностикаға арналған үй-жай

6)

автоклав

7)

Мыналар кіретін жұқпалы аймақ:

7.1)

зоологиялық-паразитологиялық бөлме

7.2)

материалды қабылдау және бастапқы өңдеуге арналған бөлмелерден, жұқтыруға, ашуға және себуге арналған бөлмелерден, мүкәммалды зарарсыздандыруға арналған бөлмеден және жұқтырылған жануарларды ұстауға арналған бөлмеден тұратын, жұқтырылған жануарлармен жұмыс істеуге арналған блок

7.3)

қорғаныш костюмін киюге арналған үй-жай немесе аймақ

7.4)

қорғаныш костюмін шешуге арналған үй-жай

3.

Персоналға арналған санитариялық өткізгіш:

1)

гардероб

2)

себезгі бөлмесі

3)

дәретхана

      Ескертпе: Микробиологиялық зертханалар үшін зерттеулер жүргізуге көзделген үй-жайлар жиынтығы зерттеулердің түріне және орындалатын номенклатурасына байланысты болады.

Патогендігі III-IV топтағы микроорганизмдермен жұмыс жүргізетін бактериологиялық зертхана үй-жайларының жиынтығы

      2-кесте

р/с №

Үй-жайлардың атауы

1.

"Таза" аймақта мыналар көзделеді:

1)

бактериологиялық зертхана меңгерушісінің кабинеті

2)

оқу бөлмесі

3)

стерилдеу

4)

қоректік ортаны дайындауға үй-жай:

4.1)

қоректік ортаны дайындау

4.2)

ортаны құюға арналған боксқа кіреберісі бар боксталған үй-жай

5)

зертханалық ыдыстарға, реактивтерге, материалдарға арналған қойма

6)

персонал бөлмесі

7)

жуу орны

2.

Жұқпалы аймақта мыналар көзделеді:

1)

ішек тобы инфекцияларына зерттеуге арналған үй-жай

2)

санитариялық бактериология бойынша зерттеулер жүргізуге арналған боксқа кіреберісі (шлюзі) бар боксталған үй-жай

3)

тамшылы инфекцияларды зерттеуге арналған үй-жай:

3.1)

зерттеу жүргізуге арналған бөлме

3.2)

боксқа кіреберісі (шлюзі) бар боксталған үй-жай

4)

серологиялық зерттеуге арналған үй-жай

5)

пайдаланылған инфекциялық материалды зарарсыздандыруға және ортаны, ыдысты стерилдеуге арналған үй-жай

6)

тіркеу және зерттеу нәтижелерін беру орны

7)

сынамаларды алу үй-жайы

8)

дәретхана

3.

Персоналға арналған санитариялық өткізгіш:

1)

гардероб

2)

себезгі бөлмесі

3)

дәретхана

      Ескертпе: Бактериологиялық зертханалар үшін зерттеулер жүргізу үшін көзделген үй-жайлар жиынтығы зерттеулердің түріне және орындалатын номенклатурасына байланысты болады.

      Автоматтандырылған ортаны қайнату орны болған кезде 1-тармақтың 4.1) және 4.2) тармақшалары 2-кестеге біріктіріледі. Бір үй-жайда тамшылы инфекцияларға дәрігерлер мен зертханашыларға арналған үй-жайды орналастыруға жол беріледі. Бактериологиялық зертханада қорғаныш костюмін киюге арналған аймақ және қорғаныш костюмін шешуге арналған аймақ айқындалады.

      Бактериологиялық зертхананың жұмысын бір рет қолданылатын шығыс материалын пайдалана отырып ұйымдастыру кезінде жұмыс аймағында раковина көзделеді.

      Жұмысқа бір рет қолданылатын ыдысқа құйылған дайын қоректік орталарды пайдаланған жағдайда, стерилдіктің кіру бақылауын сақтаған кезде, тоңазытқыштар мен шкафтарда дайын қоректік орталарды сақтауға арналған үй-жай болған кезде қоректік орталарды дайындауға арналған үй-жайдың болмауына жол беріледі.

      Мамандандырылған ұйыммен "Б" сыныбының медициналық қалдықтарын кәдеге жаратуға шарт жасалған жағдайда және эпидемиологиялық қауіпсіздік қамтамасыз етілген жағдайда пайдаланылған инфекциялық материалды зарарсыздандыру үшін автоклавтың болмауына жол беріледі.

Патогендігі I-II топтардағы микроорганизмдермен жұмыс жүргізетін вирусологиялық зертхана үй-жайлары

      3-кесте

р/с №

Үй-жайлардың атауы

1.

"Таза" аймақта мыналар көзделеді:

1)

вирусологиялық зертхана меңгерушісінің кабинеті

2)

әкімшілік жұмысқа арналған бөлмелер

3)

персонал бөлмесі

4)

жуу бөлмесі

5)

автоклав (ыдыстарды, қоректік орталарды, ерітінділерді стерилдеу үшін)

6)

ыдыстар, реактивтер қорларын сақтауға арналған үй-жай

7)

тіндер өсірінділерін дайындауға арналған боксқа кіреберісі (шлюзі) бар боксталған үй-жай

8)

иммунологиялық зерттеулер жүргізуге арналған боксталған үй-жай

2.

Жұқпалы аймақта мыналар көзделеді:

1)

материалды қабылдау, тіркеу және оны бастапқы өңдеу бөлмесі

2)

бастапқы сынамаларды өңдеу үй-жайы

3)

тіндер өсірінділері мен эмбриондарды жұқтыруға арналған боксқа кіреберісі (шлюзі) бар боксталған үй-жай

4)

микроскопқа арналған үй-жай

5)

эталонды штаммдармен жұмысқа және серологиялық зерттеулер жүргізуге арналған боксқа кіреберісі (шлюзі) бар боксталған үй-жай

6)

пайдаланылған инекциялық материалды зарасыздандыру үшін автоклав

7)

Медициналық қалдықтарды уақытша сақтауға арналған үй-жай

8)

сынамаларды сақтауға арналған үй-жай

9)

Мыналар көзделетін жұқпалы аймақ:

9.1)

зоологиялық-паразитологиялық бөлме

9.2)

материалды қабылдау және бастапқы өңдеуге арналған бөлмелерден, жұқтыруға, ашуға және себуге арналған бөлмелерден, мүкәммалды зарарсыздандыруға арналған бөлмеден және жұқтырылған жануарларды ұстауға арналған бөлмеден тұратын, жұқтырылған жануарлармен жұмыс істеуге арналған блок

9.3)

қорғаныш костюмін киюге арналған үй-жай немесе аймақ

9.4)

қорғаныш костюмін шешуге арналған үй-жай

3.

Аса қауіпті инфекциялық ауруларды тудыратын патогендігі I-II топтағы ПБА-мен ПТР зерттеулер жүргізуге арналған үй-жайлар

1)

реакциялық қоспаны дайындауға арналған ІІ сыныпты БҚБ-мен боксқа кіреберісі (шлюзі) бар боксталған үй-жай;

2)

Дезоксирибонуклеин қышқылын (рибонуклеин қышқылын) (бұдан әрі - ДНҚ (РНҚ) бөлуге арналған II сыныпты БҚБ-мен боксқа кіреберісі (шюзі) бар боксталған үй-жай;

3)

амплификация жүргізуге арналған боксқа кіреберісі (шлюзі) бар боксталған үй-жай.

4.

Инфекциялық және (немесе) паразиттік ауруларды тудыратын патогендігі II-IV топтағы ПБА-мен ПТР зерттеулер жүргізуге арналған үй-жайлар

1)

реакциялық қоспаны дайындауға арналған ІІ сыныпты БҚБ-мен боксқа кіреберісі (шлюзі) бар бокс;

2)

ДНҚ (РНҚ) бөлуге арналған II сыныпты БҚБ-мен боксқа кіреберісі (шлюзі) бар бокс;

3)

амплификация жүргізуге арналған үй-жай.

5.

Персоналға арналған санитариялық өткізгіш:

1)

гардероб

2)

себезгі бөлмесі

3)

дәретхана



      Ескертпе:

      Вирусологиялық зертханалар үшін зерттеулер жүргізу үшін көзделген үй-жайлар жиынтығы зерттеулердің түріне және орындалатын номенклатурасына байланысты болады.

      Вирусологиялық зертхананың жұмысын бір рет қолданылатын шығыс материалын пайдалана отырып ұйымдастыру кезінде стерилдеу орнының болмауына жол беріледі.

Патогендігі III-IV топтардағы микроорганизмдермен жұмыс жүргізетін вирусологиялық зертхана үй-жайлары

      4-кесте

р/с №

Үй-жайлардың атауы

1.

"Таза" аймақта мыналар көзделеді:

1)

вирусологиялық зертхана меңгерушісінің кабинеті

2)

персонал бөлмесі

3)

жуу бөлмесі

4)

автоклав (ыдыстарды, орталарды, ерітінділерді стерилдеу үшін)

5)

ыдыстар, реактивтер қорларын сақтауға арналған қойма

6)

препараторлық-стерилизациялық

2.

Жұқпалы аймақта мыналар көзделеді:

1)

материалды қабылдау, тіркеу және оны бастапқы өңдеу бөлмесі

2)

респираторлық вирустармен жұмысқа арналған боксқа кіреберісі (шлюзі) бар боксталған үй-жай

3)

энтеровирустармен жұмысқа және санитариялық вирусология жүргізуге арналған боксқа кіреберісі (шлюзі) бар боксталған үй-жай

4)

тіндер өсірінділерін дайындауға арналған боксқа кіреберісі (шлюзі) бар боксталған үй-жай

5)

иммундық-ферменттік талдауға арналған үй-жай

6)

пайдаланылған инекциялық материалды зарарсыздандыру үшін автоклав

4.

Инфекциялық және (немесе) паразиттік ауруларды тудыратын патогендігі III-IV топтағы ПБА-мен ПТР зерттеулер жүргізуге арналған үй-жайлар

1)

реакциялық қоспаны дайындауға арналған ІІ сыныпты БҚБ-мен боксқа кіреберісі (шлюзі) бар боксталған үй-жай

2)

Дезоксирибонуклеин қышқылын (рибонуклеин қышқылын) (бұдан әрі - ДНҚ (РНҚ) бөлуге арналған II сыныпты БҚБ-мен боксқа кіреберісі (шлюзі) бар боксталған үй-жай

3)

амплификация жүргізуге арналған үй-жай.

5.

Персоналға арналған санитариялық өткізгіш:

1)

гардероб

2)

себезгі бөлмесі

3)

дәретхана

      Ескертпе: сынамалар дайындау аймағының және қоспа дайындау аймағының боксқа кіреберісі (шлюз) ортақ болуы мүмкін.

Паразитологиялық зертхана үй-жайлары

      5-кесте

р/с №

Үй-жайлардың атауы

1.

"Таза" аймақ

1)

паразитологиялық зертхана меңгерушісінің кабинеті

2)

гардероб

3)

персонал бөлмесі

4)

Қойма

5)

дәретхана

6)

жуу орны

2.

Жұқпалы аймақ:

1)

қабылдауға, тіркеуге және талдау нәтижелерін беруге арналған бөлме

2)

дәретхана

3)

гельминтологиялық зерттеулерге арналған үй-жай

4)

серологиялық зерттеулер үй-жайы

5)

экспресс-диагностикаға арналған үй-жай

6)

энтомологиялық зерттеулер бөлмесі

      Ескертпе: Паразитологиялық ертханалар үшін зерттеулер жүргізу үшін көзделген үй-жайлар жиынтығы зерттеулердің түріне және орындалатын номенклатурасына байланысты болады. Егер паразитологиялық зертхана бактериологиялық зертхананың құрамына кіретін болса, онда қабылдауға, тіркеуге және талдауларды беруге арналған үй-жайлар, жуу бөлмесі және күтуге арналған бөлме бактериологиялық зертхананың осыған ұқсас үй-жайымен біріктірілген. Энтомолог болған жағдайда энтомологиялық зерттеулер бөлмесі.

      Паразитологиялық зертхананың жұмысын бір рет қолданылатын шығыс материалын пайдалана отырып ұйымдастыру кезінде стерилдеудің болмауына жол беріледі.

Полимераздық тізбекті реакция (ПТР) микробиологиялық зертханаларына арналған үй-жайлар

      6-кесте

р/с №

Үй-жайлардың атауы

Электрофорез әдісімен ПТР диагностикасы

1

Материалды қабылдау, тіркеу және оны бастапқы өңдеу бөлмесі

2

Дезоксирибонуклеин қышқылын (рибонуклеин қышқылын) (бұдан әрі - ДНҚ (РНҚ) ДНҚ (РНҚ) бөлуге арналған боксқа кіреберісі (шлюзі) бар боксталған үй-жай

3

Реакциялық қоспаны дайындауға арналған боксталған үй-жай

4

Амплификация және детекция жүргізуге арналған боксталған үй-жай

5

Пайдаланылған инфекциялық материалды зарарсыздандыруға арналған автоклав

6

Жуу бөлмесі

7

Шығыс материалдарына арналған қойма

8

Стерилдеу бөлмесі

9

Гардероб

10

Әкімшілік жұмысқа арналған бөлме

11

Меңгеруші кабинеті

12

Дәретхана

13

Себезгі бөлмесі

Нақты уақыт режиміндегі ПТР диагностикасы

1

Материалды қабылдау, тіркеу және оны бастапқы өңдеу бөлмесі

2

ДНҚ (РНҚ) бөлуге арналған боксталған үй-жай

3

Реакциялық қоспаны дайындауға арналған боксталған үй-жай

4

Амплификация жүргізу үшін үй-жай:

4.1

боксқа кіреберісі (шлюзі) бар боксталған үй-жай (аса қауіпті инфекциялар аурулар тудыратын патогендігі I-II топтағы ПБА үшін )

4.2

боксқа кіреберісі (шлюзі) бар боксталған үй-жай (инфекциялық және (немесе) паразиттік аурулар тудыратын патогендігі II- IV топтағы ПБА үшін )

5

Пайдаланылған инфекциялық материалды зарарсыздандыруға арналған автоклав

6

Жуу бөлмесі

7

Шығыс материалдарына арналған қойма

8

Стерилдеу бөлмесі

9

Гардероб

10

Әкімшілік жұмысқа арналған бөлме

11

Меңгеруші кабинеті

12

Дәретхана

13

Себезгі бөлмесі

ПЦР - диагностика мобильных лаборатории в режиме реального времени мобильных лаборатории

1

Материалды қабылдау, тіркеу және оны бастапқы өңдеу бөлмесі

2

ДНҚ (РНҚ) бөлуге арналған боксталған үй-жай

3

Реакциялық қоспаны дайындауға арналған боксталған үй-жай

4

Амплификация жүргізу үшін үй-жай:

4.1

боксқа кіреберісі (шлюзі) бар боксталған үй-жай (аса қауіпті инфекциялық ауруларды тудыратын патогендігі I-II топтағы ПБА-мен ПТР зерттеулер жүргізуге арналған)

4.2

боксталған үй-жай (Инфекциялық және (немесе) паразиттік ауруларды тудыратын патогендігі II-IV топтағы ПБА-мен ПТР зерттеулер жүргізуге арналған)

5

Пайдаланылған инфекциялық материалды зарарсыздандыруға арналған автоклав

      Ескертпе: Микробиологиялық зертхананың жұмысын бір рет қолданылатын шығыс материалын пайдалана отырып ұйымдастыру кезінде стерилдеудің және жуу бөлмесінің болмауына жол беріледі.

      Мамандандырылған ұйыммен "Б" сыныбының медициналық қалдықтарын кәдеге жаратуға шарт жасалған жағдайда және эпидемиологиялық қауіпсіздік қамтамасыз етілген жағдайда пайдаланылған инфекциялық материалды зарарсыздандыру үшін автоклавтың болмауына жол беріледі.

Иммундық-ферментті талдау (ИФТ) микробиологиялық зертханаларына арналған үй-жайлар

      7-кесте

р/с №

Үй-жайлардың атауы

1

Материалды қабылдау, тіркеу және оны алғашқы өңдеу бөлмесі

2

ИФТ жүргізуге арналған үй-жай

3

Пайдаланылған инфекциялық материалды зарарсыздандыруға арналған автоклав

4

Жуу бөлмесі

5

Шығыс материалдарына арналған қойма

6

Стерилдеу бөлмесі

7

Гардероб

8

Әкімшілік жұмысқа арналған бөлме

9

Меңгеруші кабинеті

10

Дәретхана

11

Себезгі бөлмесі

      Микробиологиялық зертхананың жұмысын бір рет қолданылатын шығыс материалын пайдалана отырып ұйымдастыру кезінде стерилдеудің және жуу бөлмесінің болмауына жол беріледі.

      Мамандандырылған ұйыммен "Б" сыныбының медициналық қалдықтарын кәдеге жаратуға шарт жасалған жағдайда және эпидемиологиялық қауіпсіздік қамтамасыз етілген жағдайда пайдаланылған инфекциялық материалды зарарсыздандыру үшін автоклавтың болмауына жол беріледі.

  Биологиялық қорғауды
қамтамасыз ету қағидаларына
2-қосымша

Биологиялық қауіпсіздік боксы (БҚБ) сыныптамасы

БҚБ қорғау сыныбы

ПБА-ның патогенділік тобы

Қорғау

Биологиялық қауіпсіздік деңгейі

персоналды

қоршаған ортаны

заттар мен материалды

айқаспалы контаминациядан

1

Патогендігі III-IV топтар

халат,
қолғап, маскалар (қажет болған жағдайда көзілдірік)

ауаның бөлмеге немесе жабық сорғыға шығуы;
ауаның рециркуляциясы 0,0 %;
шығу ағыны
100 %

талап етілмейді

микробиологиялық жұмыс қағидаларын сақтау
қалдықтарды кәдеге жарату жөніндегі жалпы қағидаларды сақтау;

Бірінші және екінші

2 А1

Патогендігі I-II топтар

арнайы халат,
қолғап, тәпішке, маскалар (қажет болған жағдайда екінші жұп қолғап, N-95 маскалар, арнайы көзілдірік, етік, бахилалар);
микробиологиялық зертханадан шыққаннан кейін себезгі;
дене температурасының термометриясы

ауаның бөлмеге немесе герметикалық емес сорғыға шығуы;
ауаның рециркуляциясы 70,0 %;
шығу ағыны 30,0 %

қажет болған жағдайда талап етіледі

микробиологиялық жұмыс қағидаларын сақтау;
кіруді шектеу;
қалдықтарды кәдеге жарату жөніндегі жалпы қағидаларды сақтау;
қажет болған жағдайда БҚБ-ны, қалдықтарды, зертханалық киімді деконтаминациялау

Бірінші, екінші және үшінші

2 А2

Патогендігі I-II топтар

арнайы халат,
қолғап, тәпішке, маскалар (қажет болған жағдайда екінші жұп қолғап, N-95 маскалар, арнайы көзілдірік, етік, бахилалар);
микробиологиялық зертханадан шыққаннан кейін себезгі;
дене температурасының термометриясы

ауаның бөлмеге немесе
герметикалық емес сорғыға шығуы;
ауаның рециркуляциясы 70,0 %;
шығу ағыны 30,0 %
төмен қысым аймағы

қажет болған жағдайда талап етіледі

микробиологиялық жұмыс қағидаларын сақтау;
кіруді шектеу;
қалдықтарды кәдеге жарату жөніндегі жалпы қағидаларды сақтау;
қажет болған жағдайда БҚБ-ны, қалдықтарды, зертханалық киімді деконтаминациялау

Бірінші, екінші және үшінші

2 В1

Патогендігі I-II топтар

арнайы халат,
екі жұп қолғап, тәпішке (қажет болған жағдайда бахилалар, етік, галоштар), мақта-дәке маска немесе N-95 маскалары, арнайы көзілдірік;
микробиологиялық зертханадан шыққаннан кейін себезгі;
дене температурасының термометриясы

ауаның тек жабық сорғыға шығуы;
ауа рециркуляциясы
30,0 %;
шығу ағыны 70,0 %;
төмен қысым аймағы

талап етіледі

микробиологиялық жұмыс қағидаларын сақтау;
кіруді шектеу;
қалдықтарды кәдеге жарату жөніндегі жалпы қағидаларды сақтау;
БҚБ, қалдықтарды, зертханалық киімдерді деконтаминациялау

Екінші және үшінші

2 В2

Патогендігі I-II топтар

арнайы халат,
екі жұп қолғап, тәпішке (қажет болған жағдайда бахилалар, етік, галоштар), мақта-дәке маска немесе N-95 маскалары, арнайы көзілдірік;
микробиологиялық зертханадан шыққаннан кейін себезгі;
дене температурасының термометриясы

ауаның тек
жабық
сорғыға шығуы;
ауа рециркуляциясы
0,0 %;
шығу ағыны
100 %;
төмен қысым аймағы.

талап етіледі

микробиологиялық жұмыс қағидаларын сақтау;
кіруді шектеу;
қалдықтарды кәдеге жарату жөніндегі жалпы қағидаларды сақтау;
БҚБ, қалдықтарды, зертханалық киімдерді деконтаминациялау

Екінші және үшінші

3

Патогендігі I топтағы вирустар

арнайы комбинезон (дене толық жабылған, автономды ауа беру, жоғары қысым);
зертханадан шыққаннан кейін себезгі;
микробиологиялық зертханадан шыққаннан кейін арнайы киімді толық деконтаминациялау;
персоналды медициналық бақылау

ауаның бөлмеге немесе
жабық
сорғыға шығуы;
ауа рециркуляциясы
0,0 %;
шығу ағыны
100 %;
төмен қысым аймағы;
вакуумның берілуі мен шығуының жеке жүйелері,
деконтаминация

талап етіледі

микробиологиялық жұмыстың қосымша қағидаларын сақтау;
кіруді шектеу;
қалдықтарды кәдеге жарату декантоминациясы бойынша жалпы қағидаларды сақтау;
БҚБ, қалдықтар, зертханалық киімдерді міндетті деконтаминациялау

Үшінші және төртінші

  Биологиялық қорғауды
қамтамасыз ету қағидаларына
3-қосымша
 
Нысан
  Бекітемін
Микробиологиялық зертхана
меңгерушісі
_______________________
Тегі, аты, әкесінің аты (бар
болған жағдайда)
"_____"________________

Микроорганизм штаммдарын жою актісі

      20___жылғы __________ №___
Біз, төменде қол қоюшылар, _______________________________________________________
________________________________________________________________________________
(лауазымы, тегі, аты, әкесінің аты (бар болған жағдайда))
________________________________________________________________________________
(рұқсат берген адамның тегі, аты, әкесінің аты (бар болған жағдайда) және лауазымы,
рұқсаттың нөмірі мен күні) рұқсатына сәйкес
________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
(түрдің атауы, штамдар №, объектілер саны) автоклавтау арқылы
_____________________________________________________________________
(автоклавтау режимі)
немесе _________________________________________________________________________
(дезинфекциялық ерітіндінің атауы, оның шоғырлануы, зарарсыздандыру уақыты)
батыру арқылы патогенді микроорганизмді жойдық.
Патогенді микроорганизмді жою күні ______________________________________
Қолдары:

  Биологиялық қорғауды
қамтамасыз ету қағидаларына
4-қосымша
 
Нысан
  Бекітемін
Микробиологиялық зертхана
меңгерушісі
______________________
Тегі, аты, әкесінің аты (бар
болған жағдайда)
"_____"________________

Себу немесе жою мақсатында лиофилизацияланған патогенді биологиялық агенттер (ПБА) бар ампуланы(ларды) ашу актісі

      20___жылғы __________ №___

      Біз, төменде қол қоюшылар, _______________________________________________________
________________________________________________________________________________
(лауазымы, тегі, аты, әкесінің аты (бар болған жағдайда))
________________________________________________________________________________
(рұқсат берген адамның тегі, аты, әкесінің аты (бар болған жағдайда) және лауазымы,
рұқсаттың нөмірі мен күні)
рұқсатына сәйкес ________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
(түрдің атауы, штамдар №, объектілер саны)
________________________________________________________________________________
(микроорганизмді себу немесе оны жою)
мақсатында құрғақ микроорганизм бар ампуланы(ларды) аштық.
Патогенді микроорганизмнің қалдықтары бар ампула(лар)
______________________________________________________________автоклавтау арқылы
(күні) (автоклавтау режимі)
немесе ____________________________________________________________батыру арқылы
(дезинфекциялық ерітіндінің атауы, оның шоғырлануы, зарарсыздандыру уақыты)
зарарсыздандырылды.
Ампуланы(ларды) ашу күні ___________________________
Қолдары:

  Биологиялық қорғауды
қамтамасыз ету қағидаларына
5-қосымша
  Нысан
  Бекітемін
Микробиологиялық зертхана
меңгерушісі
_______________________
Тегі, аты, әкесінің аты (бар
болған жағдайда)
"_____"______________

Патогендігі І-II топтардағы патогенді биологиялық агенттерді (ПБА) уақытша сақтауға беру(сақтудан алу) актісі

      20___жылғы __________ №___

      Біз, төменде қол қоюшылар, _______________________________________________________
________________________________________________________________________________
(микроорганизмді беретін адамның лауазымы, тегі, аты, әкесінің аты (бар болған жағдайда),
беру орны)
Микробиологиялық зертхана (бөлім) меңгерушісінің өкіміне сәйкес
___________________________________________________________________қаптамаланған
________________________________________________________________ мөрімен мөрлеген
(мөр бедері, мөр иесінің тегі, аты, әкесінің аты (бар болған жағдайда)
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
(түрдің атауы, штамдар №, объектілер саны, беру шарттары: қайта себу құқығымен немесе
құқығынсыз)
микроорганизмді беруді жүргізу туралы осы актіні жасадық.

      Көрсетілген микроорганизмдер ____________________________________________________
(бөлменің, сейфтің және тоңазытқыштың №)
Бірге берілді ___________________________________________________________________
(есепке алу құжаттамасының атауы, сейфтің кілті)
Беру күні _______________________________________________________________________
Тапсырды: ______________________________________________________________________
(тегі, аты, әкесінің аты (бар болған жағдайда), қолы)
Қабылдады: _____________________________________________________________________
(тегі, аты, әкесінің аты (бар болған жағдайда), қолы)

  Биологиялық қорғауды
қамтамасыз ету қағидаларына
6-қосымша
 
Нысан
  Бекітемін
Ұйым басшысы
_______________________
Тегі, аты, әкесінің аты (бар
болған жағдайда)
"_____"______________

Патогендігі І-II топтардағы патогенді биологиялық агенттерді және патогендігі III-IV топтардағы коллекциялық микроорганизмдерді микробиологиялық зертхана (ұйым) ішінде беру актісі

      20___жылғы __________ №___

      Біз, төменде қол қоюшылар, _______________________________________________________
________________________________________________________________________________
(патогенді микроорганизмді беретін адамның лауазымы, тегі, аты, әкесінің аты (бар болған
жағдайда), беру орны)
________________________________________________________________________________
(патогенді микроорганизмді алған адамның лауазымы, тегі, аты, әкесінің аты (бар болған жағдайда))
_______________________________________________ микробиологиялық зертхана (бөлім)
меңгерушісінің өкіміне сәйкес
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
(түрдің атауы, штамдар №, объектілер саны, беру шарттары: қайта себу құқығымен немесе
құқығынсыз) патогенді микроорганизмді беруді жүргізу туралы осы актіні жасадық.
Беру күні ___________________________________________________________________
Тапсырды: ____________________________________________________________
(тегі, аты, әкесінің аты (бар болған жағдайда), қолы)
Қабылдады: ____________________________________________________________________
(тегі, аты, әкесінің аты (бар болған жағдайда), қолы)

  Биологиялық қорғауды
қамтамасыз ету қағидаларына
7-қосымша

Патогендігі І- IV топтардағы патогенді биологиялық агенттерді ұйым шегінен тыс беру актісі

      20___жылғы __________ №___

      Біз, төменде қол қоюшылар, _______________________________________________________
________________________________________________________________________________
(патогенді микроорганизмді беретін адамның лауазымы, тегі, аты, әкесінің аты (бар болған
жағдайда), беру орны)
__________________________________________________________________
(патогенді микроорганизмді алған адамның лауазымы, тегі, аты, әкесінің аты (бар болған
жағдайда)) ұйым басшысының өкіміне сәйкес
________________________________________________________________________________
______ ____________________________________________________________________
(түрдің атауы, штамдар №, объектілер саны, қаптама түрі)
патогенді микроорганизмді беруді жүргізу туралы осы актіні жасадық.
Беру күні ___________________________________________________________________
Тапсырды: ____________________________________________________________________
(тегі, аты, әкесінің аты (бар болған жағдайда), қолы)
Қабылдады:_____________________________________________________________
(тегі, аты, әкесінің аты (бар болған жағдайда), қолы)

  Биологиялық қорғауды
қамтамасыз ету қағидаларына
8-қосымша
 
Нысан

      Типографияда дайындалған
ұйымның мөртабаны
Бақылау қызметтеріне

Арнайы жүкті тасымалдауға ілеспе құжат

      _____________________________________________________________________ өкілі(дері)
(ұйымның атауы)
______________________________________________________________________________
(тегі, аты, әкесінің аты (бар болған жағдайда), лауазымы)
оның ішінде ол (олар) ___________________________________________________________
арнайы жүк-жөнелтілімді ________________________________________________________
(микроорганизмнің атауы)
______________________________________________________ жеткізуі үшін берілді.
Арнайы жүк ______________________________________________________ қаптамаланған
(қаптама түрі)
_________________________________________ бедері бар сүргіш мөрмен мөрленген
(микробиологиялық зертхана атауы)
№ __________________ және ақ матамен қапталған және сондай бедері бар мөрмен
мөрленген ағаштан жасалған жөнелтілім жәшігіне салынған.
Арнайы жүк жарылысқа қауіпті емес, өртке қауіпті емес!
Арнайы жүкті _________________________________ тасымалдауға рұқсат етілген.
(көлік түрі)
Ұйым басшысы _____________________________________________________
(қолы)
Елтаңбасы бар мөр орны

Об утверждении правил обеспечения биологической защиты

Приказ Министра здравоохранения Республики Казахстан от 2 ноября 2022 года № ҚР ДСМ-125. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 3 ноября 2022 года № 30388

      Примечание ИЗПИ!
Вводится в действие с 24.11.2022.

      В соответствии с подпунктом 9) статьи 9 Закона Республики Казахстан "О биологической безопасности Республики Казахстан" ПРИКАЗЫВАЮ:

      1. Утвердить прилагаемые Правила обеспечения биологической защиты согласно приложению к настоящему приказу.

      2. Комитету санитарно-эпидемиологического контроля Министерства здравоохранения Республики Казахстан в установленном законодательством порядке обеспечить:

      1) государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

      2) размещение настоящего приказа на интернет-ресурсе Министерства здравоохранения Республики Казахстан после его официального опубликования;

      3) в течение десяти рабочих дней после государственной регистрации настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан представление в Юридический департамент Министерства здравоохранения Республики Казахстан сведений об исполнении мероприятий, предусмотренных подпунктами 1) и 2) настоящего пункта.

      3. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на курирующего вице-министра здравоохранения Республики Казахстан.

      4. Настоящий приказ вводится в действие с 24 ноября 2022 года и подлежит официальному опубликованию.

      Министр здравоохранения
Республики Казахстан 		А. Ғиният

  Утверждены приказом
Министр здравоохранения
Республики Казахстан
от 2 ноября 2022 года
№ ҚР ДСМ-125

Правила обеспечения биологической защиты

Глава 1. Общие положения

      1. Настоящие правила обеспечения биологической защиты (далее – Правила), разработаны в соответствии с подпунктом 9) статьи 9 Закона Республики Казахстан "О биологической безопасности Республики Казахстан" и определяют порядок обеспечения биологической защиты.

      2. В настоящих Правилах использованы следующие термины, определения и сокращения:

      1) аварийная ситуация в области биологической безопасности – ситуация, возникшая на потенциально опасном биологическом объекте (далее – ПОБО) при работе с патогенными биологическими агентами (далее – ПБА), создающая реальную или потенциальную возможность проникновения ПБА в воздух производственной зоны, окружающую среду или заражение им человека, животных и растений;

      2) микробиологическая лаборатория – потенциально опасный биологический объект со специально оборудованными помещениями, предназначенными для обращения с ПБА, включая отбор и исследование веществ и материалов, которые содержат ПБА и (или) их фрагменты;

      3) бокс биологической безопасности (далее – БББ) – оборудование, используемое для создания однонаправленного воздушного потока в контролируемой рабочей зоне, очистки и обеззараживания циркулирующего воздуха от взвешенных пылевидных и аэрозольных частиц, а также обеспечения безопасных условий работы с ПБА;

      4) боксированное помещение – изолированное помещение, оборудованное соответствующим образом для обеспечения безопасности при работе с ПБА;

      5) предбокс (шлюз) – помещение, используемое для отделения боксированного помещения от смежных помещений;

      6) виварий – подразделение ПОБО, где содержатся и размножаются разные виды лабораторных животных с последующей передачей их для проведения исследовательских (экспериментальных, испытательных) и диагностических работ, а также для производственных нужд;

      7) "заразная" зона – группа помещений микробиологической лаборатории, где осуществляется обращение с ПБА;

      8) инсектарий – подразделение ПОБО для содержания, выведения или разведения насекомых с последующей передачей их для проведения исследовательских (экспериментальных, испытательных) работ, а также для производственных нужд;

      9) контрольно-пропускной пункт (далее – КПП) – специально оборудованное место, предназначенное для обеспечения контроля, пропуска, досмотра людей и транспортных средств;

      10) пропускной режим – совокупность правил, мероприятий и процедур, определяющих порядок допуска лиц и транспортных средств, их перемещения на ПОБО, а также регламентирующий порядок перемещения материальных ценностей и имущества (внос, вынос, ввоз, вывоз) с объекта на объект, предусматривающий ограждающие строительные конструкции (барьеры) и КПП, обеспечивающие физическую защиту ПОБО;

      11) "чистая" зона – группа помещений микробиологической лаборатории, куда не поступают вещества и материалы, которые содержат ПБА и (или) их фрагменты.

      3. Настоящие Правила распространяются на работы с патогенными биологическими агентами в целях их исследования на потенциально опасных биологических объектах независимо от их ведомственной принадлежности и форм собственности (далее - микробиологическая лаборатория).

      4. Порядок обеспечения биологической защиты предусматривает порядок выбора земельного участка под строительство объекта, проектирования, эксплуатации, реконструкции, ремонта микробиологических лабораторий, порядок водоснабжения, водоотведения, теплоснабжения, освещения, вентиляции, кондиционирования, работы и дезинфекции в микробиологических лабораториях, порядок обеспечения биологической защиты при авариях, порядок хранения и транспортировки веществ и материалов.

Глава 2. Порядок обеспечения биологической защиты

Параграф 1. Порядок обеспечения биологической защиты при выборе земельного участка под строительство объекта, проектирования, эксплуатации, реконструкции, ремонта микробиологических лабораторий

      5. При выборе земельного участка под строительство объектов не используются следующие земельные участки:

      1) использованные в прошлом под скотомогильники и места захоронения токсичных отходов;

      2) стационарно неблагополучные по сибирской язве населенного пункта.

      6. Площадь при выборе земельного участка под строительство объектов, определяется в соответствии с требованиями государственных нормативов в области архитектуры, градостроительства и строительства согласно подпункту 23-16) статьи 20 Закона Республики Казахстан "Об архитектурной, градостроительной и строительной деятельности в Республике Казахстан" (далее – государственные нормативы в области архитектуры, градостроительства и строительства).

      7. Здания микробиологической лаборатории располагаются на самостоятельных земельных участках или на земельном участке организации, в состав которой они входят.

      8. Микробиологические лаборатории размещаются в самостоятельном здании, встроено-пристроенных производственных помещениях профильных организаций с отдельным входом для приема веществ и материала на исследование, на отдельных этажах производственных профильных зданий организации при наличии отдельного входа для приема веществ и материала на исследование.

      9. При проектировании объектов площадь помещений определяется заданием на проектирование в соответствии с государственными нормативами в области архитектуры, градостроительства и строительства. Помещения микробиологических лабораторий располагаются согласно приложению 1 к настоящим Правилам.

      10. Микробиологические лаборатории, выполняющие микробиологические исследования, имеют не менее двух входов: с санитарным пропускником для сотрудников и для приема веществ и материала на исследование.

      Дополнительно допускается получение веществ и материала для исследования через передаточное окно.

      Для микробиологических лабораторий, выполняющих различные виды лабораторных исследований, допускается наличие одной комнаты для приема, регистрации материала и его первичной обработки.

      11. Во внешнем ограждении не применяются не запираемые двери, ворота, калитки, а также проломы, повреждения.

      12. По периметру ограждения территории устанавливается освещение.

      13. Оконные проемы, витрины первого этажа микробиологических лабораторий имеют прочность эквивалентную одному из следующих параметров:

      1) окна с обычным остеклением, дополнительно защищенным рольставнями из стального листа толщиной не менее 1 миллиметров;

      2) окна с обычным остеклением, дополнительно защищенные металлическими решетками (раздвижные или распашные с замком) или жалюзи соответствующей прочности;

      3) окна специальной конструкции с защитным остеклением, устойчивым к одиночному удару, выдерживающим 3 удара стального шара весом 4 килограмма, сброшенного с высоты 9,5 метров и выше.

      14. Помещения микробиологических лабораторий имеют конструктивное архитектурно-планировочное исполнение и оснащение техническими системами безопасности, в совокупности обеспечивающими защиту от проникновения.

      15. В микробиологических лабораториях работы с ядовитыми веществами проводятся в отдельных помещениях (комнатах) или в отдельном вытяжном шкафу.

      16. Окна, двери боксированных помещений и комнат закрываются наглухо. Форточки защищаются сеткой от насекомых. Двери в боксированных помещениях и предбоксах (шлюзах) имеют обозреваемые окна.

      17. Планировка помещений микробиологических лабораторий исключает перекрест чистых и заразных потоков. На входной двери обозначается название микробиологической лаборатории и знак "Биологическая опасность". На дверях помещений вывешиваются таблички с указанием их назначения.

      18. При наличии в микробиологической лаборатории пункта для забора материала предусматриваются раздельные туалеты для персонала и обследуемых лиц.

      19. Поверхность пола, стен, потолка в лабораторных помещениях гладкая, без щелей, легко обрабатываемая, устойчивая к действию моющих и дезинфицирующих средств, не применяются скользкие полы.

      20. Края покрытий пола "заразных" помещений для работы с ПБА подняты. При наличии трапов пол имеет уклоны.

      21. В помещениях, в которых проводятся работы с огнеопасными – и взрывоопасными веществами, предусматриваются два выхода.

      22. При реконструкции и ремонте микробиологических лабораторий соблюдаются вышеуказанные пункты настоящих Правил.

      23. На объектах, занятых проведением экспериментальных, диагностических и производственных работ по обращению с ПБА I-II групп патогенности, в том числе их хранением, устанавливается пропускной режим.

      24. Для микробиологических лабораторий, проводящих только научно-исследовательские работы с ПБА I-IV групп патогенности в БББ 2 класса, допускается использование подвесных потолков.

Параграф 2. Порядок обеспечения биологической защиты при водоснабжении, водоотведении, теплоснабжении, освещении, вентиляции, кондиционировании в микробиологических лабораториях

      25. В микробиологических лабораториях предусматриваются в исправном состоянии питьевое и (или) хозяйственно-питьевое водоснабжение.

      26. При отсутствии централизованной системы водоснабжения используются воды из местных источников питьевого назначения с устройством внутреннего водопровода и водоотведения.

      27. В микробиологической лаборатории оборудуются раковины для мытья рук персонала и раковины или ванны для мытья посуды и инвентаря с подводкой холодной и горячей воды через смесители.

      28. При размещении микробиологических лабораторий в неканализованной и частично канализованной местности предусматривается устройство местной канализации (септик). Прием сточных вод осуществляется в общую или раздельные подземные водонепроницаемые емкости, оснащенные крышками с гидравлическими затворами (сифонами), расположенные в хозяйственной зоне территории объекта, в отношении которых проводится очистка.

      29. При отсутствии централизованного источника теплоснабжения предусматривается автономная котельная, работающая на жидком, твердом, газообразном топливе.

      30. Естественное и искусственное освещение помещений определяется в соответствии с государственными нормативами в области архитектуры, градостроительства и строительства.

      31. Рабочие помещения обеспечиваются защитой рабочих столов и оптики от прямого попадания солнечного света путем использования светозащитных устройств из материала, устойчивого к дезинфектантам.

      32. В помещении, где проводится работа с люминесцентным микроскопом, фото комнате, в душевых, не предусматривается естественное освещение. В складских помещениях окна оборудуются металлическими решетками.

      33. Микробиологическая лаборатория оборудуется приточно-вытяжной вентиляцией с искусственным побуждением и отдельными (автономными) вентиляционными устройствами для отсоса воздуха из вытяжных шкафов.

      34. Выключатели вентиляции вытяжных шкафов и БББ располагаются вблизи них, розетки для включения приборов, располагающихся в вытяжных шкафах и БББ – на наружной панели, газовые краны – у передних бортов, штепсельные розетки – на торцевой стороне рабочего стола вне вытяжного шкафа или БББ.

      35. Створки (дверцы) вытяжных шкафов во время работы закрываются с небольшим зазором внизу. Приподнятые створки прочно укрепляются приспособлениями, исключающими их падение.

      36. В микробиологических лабораториях создаются оптимальные микроклиматические условия (температура, скорость движения воздуха и относительная влажность воздуха), в соответствии с установленными требованиями санитарных правил, гигиенических нормативов согласно пункту 2 статьи 94 и статьи 95 Кодекса Республики Казахстан "О здоровье народа и системе здравоохранения" (далее – документы нормирования).

      37. В микробиологических лабораториях в летний период используются кондиционеры. При работе с зараженным материалом кондиционер выключается. Фильтрующие элементы кондиционеров периодически (не менее 1 раза в год) подвергаются очистке от механических частиц и дезинфекции. В микробиологических лабораториях допускается использовать дезары.

      38. При размещении микробиологических лабораторий, осуществляющих обращение с ПБА I-II групп патогенности, в неканализованной и частично канализованной местности предусматривается устройство местной канализации в количестве не менее двух септиков.

      39. Помещения "заразной" зоны микробиологической лаборатории, осуществляющей обращение с ПБА I-II групп патогенности, оборудуются приточно-вытяжной вентиляцией с искусственным побуждением и фильтрами тонкой очистки на выходе.

      40. Микробиологические лаборатории, осуществляющие обращение с ПБА III-IV групп патогенности, оборудуются приточно-вытяжной вентиляцией с искусственным побуждением. Микробиологические лаборатории, осуществляющие обращение с ПБА III-IV групп патогенности, районного уровня оборудуются вентиляцией с механическим побуждением.

Параграф 3. Порядок обеспечения биологической защиты при работе в микробиологических лабораториях

      41. Микробиологические лаборатории независимо от форм собственности осуществляют обращение с ПБА при наличии соответствующего разрешения и приложения к нему.

      Персонал субъектов, осуществляющих обращение с ПБА I и (или) II группы патогенности, вызывающие особо опасные инфекционные заболевания, и (или) биологическим материалом, подозрительным на зараженность ими, и по роду производственной деятельности, подвергаются вакцинации после получения информированного согласия прививаемого лица.

      42. При поступлении персонала на работу проводится инструктаж по вопросам в области безопасности и охраны труда работников в соответствии с приказом Министра здравоохранения и социального развития Республики Казахстан от 25 декабря 2015 года № 1019 "Об утверждении Правил и сроков проведения обучения, инструктирования и проверок знаний по вопросам безопасности и охраны труда работников, руководителей и лиц, ответственных за обеспечение безопасности и охраны труда" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 12665).

      При поступлении вспомогательного персонала на работу проводится инструктаж по биологической безопасности в соответствии с внутренними положениями субъекта, осуществляющего обращение с ПБА.

      43. Исследования клинического материала от людей по выявлению антигенов (без накопления возбудителя), антител иммунологическими и молекулярно-генетическими методами (без накопления возбудителя) по детекции возбудителей II группы патогенности, вызывающих инфекционные и (или) паразитарные заболевания, допускается проводить в микробиологических лабораториях, имеющих разрешение на работы с патогенными биологическими агентами III-IV группы патогенности.

      44. Микробиологические лаборатории соответствуют системе контроля качества исследований, которые указаны в документах нормирования.

      45. В помещениях лаборатории не:

      1) работают без защитного костюма;

      2) проводят работы при неисправной вентиляции;

      3) хранят и не применяют реактивы без этикеток;

      4) хранят запасы прекурсоров, ядовитых, огне-взрывоопасных веществ и растворов на рабочих местах и стеллажах.

      46. При работе с газообразными веществами, находящимися в баллонах под давлением, соблюдаются следующие условия:

      1) не открывать быстро вентили баллона;

      2) не хранить их в рабочем помещении.

      47. Створки (дверцы) вытяжных шкафов во время работы закрываются, приподнятые створки прочно укрепляются приспособлениями.

      48. Нагревание легковоспламеняющихся жидкостей до 100 градус Цельсия (далее - °С) проводится на водяных банях, свыше 100°С – на масляных банях.

      49. Сосуды с химическими веществами закрываются стеклянными притертыми пробками, со щелочами – закручивающимися крышками.

      50. При переливании жидкостей (кроме жидкостей, содержащих возбудителей инфекционных заболеваний) используется воронка.

      51. Все боксированные помещения имеют предбокс (шлюз), где устанавливаются зеркало, раковины для мытья рук (рукомойники).

      Часть первая настоящего пункта не распространяется на микробиологические лаборатории, осуществляющие обращение с ПБА III-IV групп патогенности, при наличии в боксированном помещении БББ II класса и вытяжной системы вентиляции. Раковина для мытья рук (рукомойник) устанавливается при входе в боксированное помещение, за исключением исследований полимеразной цепной реакции (далее – ПЦР исследования).

      В микробиологических лабораториях, осуществляющих обращение с ПБА III-IV групп патогенности, при отсутствии раковины для мытья рук (рукомойники) используются кожные антисептики и дезинфицирующие растворы.

      52. Мытье рук осуществляется путем подачи жидкого мыла с диспенсера и высушивание рук производится разовыми бумажными полотенцами.

      53. Микробиологические лаборатории обеспечиваются аптечками на случай экстренной помощи и на случай аварий. При проведении работ с ботулиническим токсином микробиологические лаборатории имеют антитоксические сыворотки.

      54. Микробиологическая лаборатория для проведения работы с материалом, зараженным или вероятным на зараженность ПБА I-II групп патогенности, имеют "заразную" и "чистую" зоны.

      55. Помещения микробиологических лабораторий соответствует приложению 1 к настоящим Правилам.

      56. Работа с вирусами I группы патогенности проводится в специально предназначенных микробиологических лабораториях, оснащенных системой (дверь, передаточное окно) сообщающихся между собой боксированных помещений с предбоксом (шлюзом). В помещении "заразной" зоны устанавливается проходной автоклав с автоматической блокировкой дверей.

      57. При проведении работ с ПБА I-II групп патогенности в зависимости от материала соблюдается следующее:

      1) лабораторная посуда, применяемая при работе с членистоногими, обеззараживается, отходы заливаются дезинфицирующим раствором или сжигаются. Инструменты кипятятся или обжигаются на огне. Бязевые мешочки обеззараживаются кипячением в водно-мыльном растворе в течение 30 минут;

      2) разбор погадок хищных птиц и экскрементов зверьков проводится после 12-18 часового их выдерживания в 1% растворе формалина;

      3) насекомые и клещи содержатся в специальном помещении (инсектарии) в садках или банках, исключающих их рассеивание. Блох, добытых для пополнения инсектария, содержат в отдельных банках до появления молодых, не пивших кровь особей;

      4) после окончания работы рабочие столы обрабатываются дезинфицирующим раствором, руки – 70% этиловым спиртом.

      5) у входа в помещение (у основания двери), где проводится работа с зараженными животными, устанавливаются пороги высотой 30 сантиметр (далее - см);

      6) у дверей боксированных помещений устанавливаются коврики, смоченные дезинфицирующим раствором;

      7) герметичность лабораторных помещений;

      8) лицам, работающим с материалом, вероятным на зараженность возбудителями I группы патогенности, в конце рабочего дня проводится термометрия температуры тела;

      9) животные, зараженные материалом, вероятным на инфицированность микроорганизмами I-II групп патогенности, содержатся отдельно от остальных животных;

      10) все работы, связанные с приемом и первичной обработкой биологического материала от людей, грызунов, эктопаразитов, проб внешней среды, зараженных животных и их исследование на возбудителей I-II группы патогенности, проводятся в "заразном" блоке с использованием защитного костюма I-II типа;

      11) исследования с возбудителями сапа и мелиоидоза проводятся в защитном костюме I типа;

      12) запрещено выходить из "заразной" зоны микробиологической лаборатории в защитном костюме и вызывать сотрудника из "заразной" зоны в период его работы с заразным или вероятным на зараженность материалом;

      13) при работе с возбудителем сибирской язвы, по завершению исследований, производится отбор смывов в помещении и с оборудования на обсемененность данным возбудителем, обеззараживание проводится разрешенным дезинфицирующим средством, разрешенным в установленном законодательством Республики Казахстан и Евразийского экономического союза порядке к применению.

      Подпункт 5) настоящего пункта не распространяется, если зараженные животные содержатся в комплексах индивидуально вентилируемых клеток (микроизоляторы).

      58. Перенос исследуемого материала из одной зоны микробиологической лаборатории в другую осуществляется в металлической, герметично закрытой посуде (биксе, баке, контейнере). Емкости с жидкими материалами, закрываются пробками, исключающими выливание содержимого во время переноса. При распаковке материала биксы, контейнеры и пробирки обрабатывают дезинфицирующим средством и ставят на подносы, устойчивые к химическим и дезинфицирующим средствам.

      59. При посеве исследуемого материала на пробирках, чашках, флаконах указываются надписи с названием материала, номером анализа, датами посева и регистрационным номером.

      60. Перед работой с жидкими средами, содержащими возбудителей инфекционных заболеваний, на рабочую поверхность ставят кювет с дезинфицирующим раствором или марлевую салфетку, смоченную дезинфицирующим раствором. Работу проводят с помощью автоматической пипетки (дозатор), одноразовых или многоразовых стерильных пипеток. Используются автоматические пипетки со сменными или дезинфицируемыми фильтрами. При работе с микроорганизмами I-II групп патогенности в жидкой среде, работа проводится только в БББ и используются наконечники с фильтрами.

      Перед использованием посуда, пипетки, оборудование, шприцы проверяются на целостность и исправность.

      61. В микробиологических лабораториях не:

      1) работают с живыми вакцинами в помещении, где одновременно проводятся исследования инфекционного материала;

      2) проводят экспериментальные работы с вирулентными антибиотикоустойчивыми микроорганизмами при отсутствии в микробиологической лаборатории лекарственных препаратов, к которым чувствительны исследуемые микроорганизмы;

      3) оставляют без присмотра зажженные горелки и нагревательные приборы;

      4) работают на горелках с неисправными кранами, и не держат вблизи них воспламеняющиеся вещества;

      5) убирают пролитые огнеопасные вещества при зажженных горелках и включенных электронагревательных приборах;

      6) открывают дверь боксированного помещения во время работы;

      7) оставляют на рабочих столах нефиксированные мазки, лабораторную посуду с инфекционным материалом после завершения работы.

      62. Отработанный материал (рабочие посевы, биологический материал от больных, трупы грызунов, лабораторных животных, гнездовой материал) обеззараживают.

      63. Оттаивание холодильников после хранения в нем заразного материала совмещается с их дезинфекцией. Конденсационные воды обеззараживаются.

      64. В конце рабочего дня термостаты, холодильники, шкафы, где хранятся ПБА I-II групп патогенности, пломбируются, двери производственных помещений закрываются на замок.

      65. В виварии и инсектарии регистрация движения позвоночных и членистоногих ведется в специальном пронумерованном и прошнурованном журнале (в произвольной форме) с указанием даты поступления и выдачи, места и даты вылова, результатов исследования и карантина.

      66. Помещения вивария и инсектария по окончанию рабочего дня опечатываются.

      67. При проведении исследований у лабораторных животных по индикации ПБА соблюдаются следующие условия:

      1) заражение и вскрытие лабораторных животных, содержание инфицированных животных, заражение культуры клеток и куриных эмбрионов, приготовление различных первичных и перевиваемых линий культур клеток, первичная обработка клинического материала, в том числе центрифугирование, сушка, операции с вероятным образованием аэрозоля, приготовление суспензий, работа с лиофилизированными ПБА проводится в боксированных помещениях "заразной" зоны микробиологической лаборатории, за исключением живых вирусов, в отношении которых указанная работа проводится в БББ в боксированных помещениях "заразной" зоны микробиологической лаборатории;

      2) емкости с ПБА или материалом, вероятным на зараженность ПБА, помещаются на лоток или контейнер, покрытый многослойной салфеткой, смоченной дезинфицирующим раствором.

      68. Исследования сывороток крови людей и (или) животных на обнаружение антигена или определение антител к ПБА I-II групп патогенности проводятся в отдельном боксированном помещении или в БББ. Отделение сыворотки крови центрифугированием и инактивация проводятся в боксированном помещении или БББ.

      69. Микробиологические лаборатории оборудуются мебелью светлых тонов, устойчивой к действию химических реагентов, моющих и дезинфицирующих средств. Не используется мебель, имеющая на внутренних и наружных поверхностях щели и пазы, затрудняющие обработку.

      70. В паразитологических лабораториях материал, вероятный на содержание стробил, онкосфер, яиц, личинок, особей взрослых гельминтов и простейших кишечника, доставляется в стеклянной или пластиковой посуде с плотно закрывающейся крышкой.

      71. Подготовка и исследования на наличие гельминтов, простейших проводятся в вытяжном шкафу.

      72. Вскрытие образцов для аликвотирования (или другие манипуляции) в зоне приема и первичной обработки материала проводятся в БББ II класса.

      73. Материал, вероятный на зараженность гельминтами, хранится в отдельном холодильнике, который в конце рабочего дня опечатывается.

      74. Сбор, использование, применение, обезвреживание, транспортировка, хранение и захоронение отходов микробиологических лабораторий осуществляется в соответствии с приказом исполняющего обязанности Министра здравоохранения Республики Казахстан от 25 декабря 2020 года № ҚР ДСМ-331/2020 "Санитарно-эпидемиологические требования к сбору, использованию, применению, обезвреживанию, транспортировке, хранению и захоронению отходов производства и потребления" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 21934).

      75. Манипуляции с культурами мицелиальной фазы, изучение выживаемости грибов во всех фазах проводятся в БББ.

      76. Посевы мицелиальных культур в боксированных помещениях делаются после предварительного внесения в пробирки и матрацы с физиологическим раствором или бульоном. При смывах культур жидкость в матрацы вносится через пробирки шприцом с длинной иглой. Посевы инкубируются в металлических емкостях.

      77. При работе с мицелиальными фазами грибов матрацы, пробирки с посевами вне боксированных помещений не открываются. Просмотр посевов проводится в боксированных помещениях в костюме IV типа с ватно-марлевой маской или респиратором. Работа с дрожжевыми фазами грибов проводится в боксированном помещении в костюме IV типа с ватно-марлевой маской или респиратором, серологические исследования – в костюме IV типа.

      78. Перед подсчетом клеточных элементов суспензии грибов автоклавируются или в них добавляются формалин 10% и выдерживаются в термостате 2 часа при температуре 37ºС.

      79. С целью получения антигенов, вакцин, выращенная грибница обеззараживается автоклавированием при 0,5 атмосфер в течение 30 минут или добавлением формалина до конечной концентрации 0,5%.

      Культивирование клеточных линий и работа с исследуемым материалом выполняются в одноразовых стерильных перчатках в БББ.

      80. В микробиологических лабораториях по изучению ВИЧ-инфекции предусматривается отдельное низкотемпературное (минус 40ºС) холодильное оборудование для хранения образцов сывороток крови. Холодильное оборудование запирается на замок и опечатывается.

      81. Сотрудники микробиологических лабораторий обеспечиваются защитными костюмами.

      82. В зависимости от выполняемой работы с ПБА используются следующие типы защитных костюмов:

      1) I тип – медицинский костюм или комбинезон, медицинские тапочки, медицинская шапочка, большая косынка (капюшон), противочумный халат, респиратор-капюшон положительного давления, ватно-марлевая маска (противоаэрозольный респиратор, фильтрующий или кислородно-изолирующий противогаз), очки, медицинские перчатки (две пары), полотенце, носки, закрытая лабораторная обувь (непромокаемые сапоги). При опасных видах работ дополнительно одевают непромокаемый фартук и нарукавники;

      2) II тип – медицинский костюм или комбинезон, медицинские тапочки, медицинская шапочка, большая косынка (капюшон), противочумный халат, ватно-марлевая маска (противоаэрозольный респиратор, фильтрующий или кислородно-изолирующий противогаз), медицинские перчатки (две пары), полотенце, носки, закрытая лабораторная обувь (непромокаемые сапоги). При опасных видах работ дополнительно одевают непромокаемый фартук и нарукавники;

      3) III типа – медицинский костюм, медицинская шапочка, большая косынка (капюшон), противочумный халат или комбинезон с глухой застежкой, медицинские перчатки, очки или защитный экран, полотенце, носки, закрытая лабораторная обувь (галоши или кожаные закрытые тапочки с короткими водонепроницаемыми бахилами);

      4) IV типа – медицинский костюм, шапочка или малая косынка, противочумный халат, медицинский халат или комбинезон с глухой застежкой, медицинские перчатки, носки, закрытая лабораторная обувь (кожаные закрытые тапочки).

      Многоразовый защитный костюм после каждого использования подлежит обеззараживанию. Допускается использование одноразовых защитных костюмов.

      Используются комбинезоны и медицинские костюмы с длинным рукавом и спереди с глухой застежкой.

      83. Для работы с ПБА I-II групп патогенности, вызывающими особо опасные инфекционные заболевания, в том числе заражение куриных эмбрионов, животных, эктопаразитов, и вскрытие биопробных животных, вскрытие трупов людей и (или) животных, центрифугирование и вакуумное высушивание штаммов и биологического материала, работа в очагах, используют защитный костюм I типа.

      При работе с материалом, вероятным на зараженность ПБА I-II групп патогенности, в том числе вскрытие животных, очес, сбор эктопаразитов и их посев, уборка в "заразной" зоне и ликвидация аварий в ней, вскрытие ампул с высушенной культурой риккетсий, гомогенизацию биомассы риккетсий используется защитный костюм II типа.

      При работе с материалом, вероятным на зараженность ПБА II группы патогенности, вызывающими инфекционные и (или) паразитарные заболевания применяется III тип защитного костюма.

      При работе с материалом, вероятным на зараженность ПБА III-IV групп патогенности, применяется IV тип защитного костюма.

      84. Противочумный хлопчатобумажный халат, длина до нижней трети голени, при этом полы глубоко заходят одна на другую, пояс и завязки у ворота состоят из двух частей, пришитых каждая к отдельному полю, для завязывания рукавов предусматривается одна длинная тесемка.

      85. Применяется противочумная хлопчатобумажная косынка размером 90х90х125 см.

      86. Для защиты органов дыхания применяются фильтрующие средства индивидуальной защиты (в том числе противоаэрозольные), с изолирующей лицевой частью либо ватно-марлевая маска из куска марли длиной 125 см и шириной 50 см с ровным пластом ваты длиной 25 см, шириной 17 см. Края куска марли заворачивают внахлест.

      87. Защитные очки закрытого типа с широким, плотно прилегающим краем, обеспечивающим их герметичность, изогнутыми стеклами с антизапотевающим покрытием. Используются средства индивидуальной защиты глаз (очки защитные) от химических и биологических факторов с изолирующей лицевой частью.

      88. Защитный костюм надевают в предбоксе (шлюз) либо у входа в боксированное помещение, где работают с заразным материалом в следующей последовательности: пижама (комбинезон), носки, тапочки, медицинская шапочка, косынка (капюшон), противочумный халат и сапоги. Тесемки у ворота халата и пояс халата завязывают спереди на левой стороне петлей, после чего закрепляют тесемки на рукавах. Респиратор (маска) закрывает рот и нос, верхние тесемки маски завязывают петлей на затылке, нижние на темени, по бокам крыльев носа закладывают ватные тампоны. Очки хорошо пригнаны и проверены на отсутствие фильтрации воздуха. Полотенце закрепляется спереди сбоку к поясу.

      89. Защитный костюм снимают в следующем порядке: погружая руки в перчатках в дезинфицирующий раствор после снятия каждой части костюма:

      1) сапоги или галоши протирают сверху вниз тампонами, обильно смоченными дезинфицирующим раствором;

      2) вынимают, сворачивая полотенце;

      3) снимают нарукавники и вторую пару перчаток, если они были использованы при работе;

      4) протирают ватным тампоном, смоченным дезинфицирующим раствором, фартук, снимают, складывая наружной стороной внутрь;

      5) снимают очки, оттягивая их двумя руками вперед, вверх и назад за голову;

      6) респиратор или ватно-марлевую маску развязывают и снимают, не касаясь лица наружной ее стороной;

      7) развязывают завязки ворота халата, пояс и опустив верхний край перчаток, развязывают завязки рукавов, снимают халат, заворачивая наружную часть его внутрь;

      8) снимают косынку, осторожно собирая все концы ее в одну руку на затылке;

      9) снимают перчатки (при подозрении на нарушение целостности перчаток их проверяют в дезинфицирующем растворе (но не воздухом);

      10) снимают сапоги;

      11) после снятия защитного костюма руки обрабатываются 70% спиртом, затем тщательно моют с мылом.

      90. Для обеззараживания костюма предусматриваются отдельные емкости с дезинфицирующим раствором для обработки: сапог или галош, рук в перчатках в процессе снятия костюма, ватно-марлевых масок, халата, косынки (капюшона), полотенца, перчаток, очки погружаются в 70% спирт.

      91. При обеззараживании автоклавированием, кипячением или в дезинфицирующей камере, костюм складывают соответственно в биксы, двойные мешки.

Параграф 4. Порядок обеспечения биологической защиты при работе с БББ

      92. Для работы:

      1) с вирусами I группы патогенности, применяются БББ 3 класса защиты либо БББ 1 или 2 класса в комбинации со специальными комбинезонами для персонала (полностью закрытое тело, подача воздуха, повышенное давление);

      2) с ПБА I-II групп патогенности применяются БББ класса 2 А1, 2 А2, 2 В1, 2 В2 защиты;

      3) с ПБА III- IV групп патогенности применяются БББ 1 класса защиты, за исключением паразитологических лабораторий, где применяются вытяжные шкафы.

      Помещения, где проводится работа с ПБА, оборудуются бактерицидными облучателями.

      93. Выбор класса БББ осуществляется по следующим критериям: защита персонала; защита окружающей среды; защита веществ и материала и защита от перекрестной контаминации согласно пункту 75 настоящих Правил и в соответствии с классификацией БББ, предусмотренной приложением 2 к настоящим Правилам.

      94. БББ устанавливается вдали от всех путей перемещения персонала, исключающих возникновение воздушных потоков (передвижении людей по микробиологической лаборатории, открывании и закрывании дверей, сквозняком из окон). Зазор между стенками БББ и стеной помещения должен быть не менее 30 см для облегчения технического обслуживания. Расстояние между крышей БББ и потолком помещения составляет не менее 30 см, позволяющее проводить корректные измерения выходящих воздушных потоков и производить замены фильтра на выходе.

      95. Обращение с ПБА внутри БББ осуществляется в соответствии с инструкцией производителя и производственной практикой. Перед началом работы БББ следует проверить наличие действующего сертификата о прохождении аттестации БББ.

      96. Рабочая зона БББ условно делится на 3 части: "чистая" зона, рабочая зона и загрязненная. Объекты (материал, оборудование, лабораторная посуда) располагаются таким образом, чтобы избежать движение чистого материала над загрязненной и наоборот (принцип "от чистого к загрязненному"), и не менее 100 миллиметров внутрь от переднего края кабины.

      97. Внутренние поверхности БББ обрабатываются дезинфицирующими средствами и бактерицидными лампами в соответствии со стандартами операционной процедуры микробиологической лаборатории. Следует проводить ежегодный контроль эффективности работы фильтров в БББ.

      98. Загрузка БББ производится только необходимым оборудованием и материалом с целью исключения перегрузки и блокировки воздушных потоков из передних, задних и боковых сеток боксированных помещений. Все объекты (материал, оборудование, лабораторная посуда) в рабочей зоне БББ размещаются как можно дальше к заднему краю рабочей поверхности, не закрывая при этом решетку у задней стенки боксированного помещения. Оборудование, которое генерирует аэрозоли, размещается у заднего края рабочей поверхности боксированного помещения. Поверхности всех предметов, вносимых в рабочую зону боксированного помещения, обрабатываются 70% спиртом, брызги следует вытирать дезинфицирующими салфетками. Пакеты для биологически опасных отходов и лотки для наконечников и одноразовых пипеток, размещаются возле одной стенки БББ в рабочей и загрязненной зонах.

      99. В рабочей зоне БББ используются микро-горелки или специальные электро-горелки (электрические стерилизаторы). Для исключения открытого пламени в БББ используются одноразовые микробиологические петли и лабораторная посуда.

      100. При манипуляциях в рабочей зоне БББ соблюдается минимизация количества движений рук в или из рабочей зоны БББ.

      101. В микробиологических лабораториях вскрытие ампул с высушенными микроорганизмами проводится в БББ, над кюветой с дезинфицирующим средством или над пропитанной дезинфицирующим средством салфеткой. Конец надрезанной ампулы накрывается трехслойной марлевой салфеткой, смоченной дезинфицирующим средством, и обламывается пинцетом. Вскрытая ампула остается накрытой той же салфеткой в течение одной-двух минут, с последующим погружением салфетки в дезинфицирующий раствор, после чего ампула накрывается стерильным тампоном.

      102. По окончании работы в БББ контейнер для отходов закрывается и его поверхности протираются дезинфицирующим раствором. Поверхности всех предметов, включая оборудование дезинфицируются, использованные для чистки салфетки и перчатки помещаются в контейнер для отходов. После обработки дезинфицирующими средствами все предметы убираются из БББ. Внутренние поверхности БББ (рабочая поверхность, стены) протираются дезинфицирующими средствами. Перед выключением БББ следует оставить в рабочем режиме дополнительно на 5-10 минут, чтобы прошло достаточное количество циклов очистки воздуха.

      103. Эксплуатация автоклавов осуществляется в следующем порядке:

      1) сдавать под расписку лицу, работающему на автоклаве, имеющий доступ к работе с оборудованием, работающим под давлением, опломбированные баки, посуду с заразным материалом, если этим заняты два и более работника;

      2) вести журнал контроля работы автоклава, сухожаровых шкафов, согласно утвержденной учетной форме.

      104. Предметы многократного использования перед процедурами очистки и автоклавирования помещаются в контейнеры с крышками или заворачивается и вкладывается в мешочки (пакеты класса В), поверхности, которых обрабатываются дезинфицирующим раствором. Предметы, которые нельзя автоклавировать, перед удалением из рабочей зоны БББ замачиваются в дезинфицирующем растворе. Вся одежда, в которой проводилась уборка БББ, запечатывается в пакеты и автоклавируется.

Параграф 5. Порядок обеспечения биологической защиты при дезинфекции в помещениях микробиологических лабораторий

      105. При проведении работ с ПБА до их начала помещение микробиологических лабораторий убирают влажным способом, в "чистой" зоне с применением моющих средств, в "заразной" зоне с применением моющих средств и дезинфектантов, облучают бактерицидными облучателями в соответствии со стандартами операционной процедуры микробиологической лаборатории. После окончания работы столы, приборы, оборудование, пол, БББ протирают с применением дезинфицирующего средства. Уборочный инвентарь имеет маркировку отдельно для "чистой" и "заразной" зон.

      106. В начале и в конце рабочего дня в рабочих комнатах проводится обработка столов, приборов, оборудования 70% этиловым спиртом и дезинфекционными средствами, в установленном законодательством Республики Казахстан и Евразийского экономического союза порядке к применению.

      107. При посеве исследуемого материала на пробирках, чашках, флаконах указываются надписи с названием материала, номером анализа, датами посева и регистрационным номером.

      108. При проведении детекции методом электрофореза один раз в неделю проводятся мероприятия по деконтаминации с использованием реагентов, имеющих ингибирующий эффект для ампликонов.

Параграф 6. Порядок обеспечения биологической защиты при проведении ПЦР исследований

      109. Помещения для проведения ПЦР исследований с ПБА I-II групп патогенности, вызывающими особо опасные инфекционные заболевания, имеют три зоны, которые соответствуют этапам ПЦР-анализа:

      1) боксированное помещение с предбоксом (шлюзом) с БББ II класса для приготовления реакционной смеси;

      2) боксированное помещение с предбоксом (шлюзом) с БББ II класса для выделения дезоксирибонуклеиновой кислоты (рибонуклеиновой кислоты) (далее - ДНК (РНК);

      3) боксированное помещение с предбоксом (шлюзом) для проведения амплификации.

      110. Помещения для проведения ПЦР исследований с ПБА II-IV групп патогенности, вызывающими инфекционные и (или) паразитарные заболевания, имеют три зоны, которые соответствуют этапам ПЦР-анализа:

      1) боксированное помещение с БББ II класса для приготовления реакционной смеси;

      2) боксированное помещение с предбоксом (шлюзом) с БББ II класса для выделения ДНК (РНК);

      3) помещение для проведения амплификации.

      При использовании анализатора закрытого типа, предусматривающего процесс смешивания реакционной смеси с нуклеиновой кислотой и амплификацию, помещения для проведения ПЦР исследований имеют две зоны.

      111. В предбоксах (шлюзах) устанавливаются зеркало, раковины для мытья рук или рукомойники, при их отсутствии используются кожные антисептики и емкости с дезинфицирующими растворами.

      112. Для обеспечения биологической защиты для проведения исследований методом ПЦР соблюдается следующее:

      1) каждая зона имеет свой набор мебели, холодильников, морозильников, лабораторного оборудования, реагентов, автоматических пипеток (дозаторов), наконечников, пластиковой и стеклянной посуды, защитный костюм, одноразовых перчаток без талька, уборочного инвентаря, расходного материала, используемых только в данной комнате;

      2) повторно не используются одноразовые наконечники и посуда, не переносится оборудование, расходные материалы, реактивы, перчатки, халаты из помещения в другое помещение;

      3) вся работа по ПЦР проводится в одноразовых перчатках без талька, которыми обеспечивается каждый этап работы;

      4) отделка всех помещении для проведения ПЦР проводится материалом, устойчивым к действию моющих и дезинфицирующих средств;

      5) во всех помещениях устанавливают бактерицидные облучатели;

      6) при проведении детекции методом электрофореза данный этап обслуживается отдельным персоналом;

      7) условия хранения реагентов для проведения всех этапов ПЦР соответствуют требованиям инструкции от производителя по применению реагентов. Клинические образцы хранятся отдельно от реагентов;

      8) оптимальная температура в помещении для ПЦР исследований поддерживается в пределах плюс 18ºС - 22ºС, относительная влажность от 40 % до 70 %, если иное не предусмотрено методикой исследования, следует вести документацию с отметкой температурного режима и влажности;

      9) реагенты не хранятся в боксированном помещении для выделения или амплификации. Пробы не хранятся в комнате для приготовления реакционной смеси.

Параграф 7. Порядок обеспечения биологической защиты при проведении исследований методом иммуноферментного анализа

      113. Для обеспечения биологической защиты помещения для проведения исследований методом иммуноферментного анализа (далее – ИФА) или электрохемилюминисценции имеют две зоны, которые соответствуют этапам исследований:

      1) комнату приема, регистрации материала и его первичной обработки;

      2) помещение для проведения исследований.

      114. В помещении для проведения исследований методами ИФА или электрохемилюминисценции устанавливаются раковины для мытья рук или рукомойники, при отсутствии используются кожные антисептики и емкости с дезинфицирующими растворами.

      115. Для проведения исследований методами ИФА или электрохемилюминисценции соблюдается следующее:

      1) повторно не используются одноразовые наконечники и посуда, не переносится оборудование, расходные материалы, реактивы, перчатки, халаты из помещения в другое помещение;

      2) оптимальная температура в помещении поддерживается в пределах плюс 18ºС - 22ºС, относительная влажность от 40 % до 70%, если иное не предусмотрено методикой исследования, ведется документация с отметкой температурного режима и влажности;

      3) ежедневно, после работы обработка оборудования, дозаторов, штативов проводится 70% этиловым спиртом, автоматический промыватель планшет промывается дистиллированной водой и один раз в неделю 70% этиловым спиртом;

      4) не проводится инкубирование планшета вблизи нагревательных приборов;

      5) обеззараживание исследуемого материала проводится в "заразной" зоне.

Параграф 8. Порядок обеспечения биологической защиты при авариях

      116. При авариях во время работы с исследуемым материалом с возможным ПБА немедленно прекращают работу и включают аварийную сигнализацию и по внутренней связи сообщает об аварии заведующему микробиологической лаборатории. Все аварийные ситуации фиксируются в журнале.

      117. При аварии, произошедшей с разбрызгиванием ПБА I-II групп патогенности, и все лица, находящиеся в комнате, задержав дыхание, немедленно покидают боксированное помещение, выходят в предбокс (шлюз). После получения сигнала входит персонал в предбокс (шлюз) в противочумном костюме I типа, предварительно помогает находящимся в предбоксе (шлюзе) персоналу, в обработке открытых частей тела с использованием аптечки экстренной профилактики (в глаза и нос закапывают растворы антибиотиков, к которым чувствителен возбудитель, рот и горло прополаскивают 70% этиловым спиртом, при работе с возбудителями глубоких микозов, в глаза и нос закапывают 1% борную кислоту), одежду орошают и пропитывают дезинфекционным раствором. В предбоксе (шлюзе) защитный костюм самостоятельно погружают в дезинфицирующий раствор или помещают в бикс (бак) для автоклавирования или кипячения.

      Персонал, совершивший аварию с разбрызгиванием ПБА I группы патогенности, помещается в изолятор под медицинское наблюдение с профилактическим лечением.

      В отношении персонала, совершившего аварию с разбрызгиванием ПБА II группы патогенности, проводится медицинское наблюдение, при необходимости профилактическое лечение.

      В помещение, где произошла авария персонал в защитном костюме I типа проводит дезинфекцию места аварии и всех объектов, включает бактерицидные облучатели.

      118. При аварии, произошедшей с разбрызгиванием ПБА III-IV групп патогенности, после получения сигнала входит персонал в костюме III типа, предварительно заливает пол и столы дезинфекционным раствором, помогает находящимся персоналу в помещении, где произошла авария в обработке открытых частей тела с использованием аптечки экстренной профилактики, одежду орошают и пропитывают дезинфекционным раствором. При выходе из зоны аварии снимает специальную одежду и погружают в дезинфицирующий раствор или помещают в бикс (бак) для автоклавирования или кипячения. Персонал включает бактерицидные облучатели. После экспозиции соответствующий персонал проводит дезинфекцию.

      119. При аварии с ботулиническим токсином глаза и рот промывают водой и антитоксической сывороткой, разведенной до 10 международных единиц в 1 миллилитре. При попадании ботулинического токсина на открытые участки кожи смывают его большим количеством воды с мылом.

      120. При аварии, произошедшей при работе с неизвестным возбудителем, проводится профилактическое лечение антибактериальными и (или) антивирусными препаратами широкого спектра действия.

      121. При аварии, произошедшей без разбрызгивания биологического материала, фиксируется факт аварии в журнале, персонал, находящийся в помещении, накладывает тампон (салфетку) с дезинфицирующим раствором на место соприкосновения биологического материала с поверхностью оборудования, в боксированном помещении включают бактерицидные облучатели, персонал выходит из боксированного помещения, в предбоксе (шлюзе) защитный костюм погружают в дезинфицирующий раствор или помещают в бикс (бак) для автоклавирования или кипячения. После экспозиции разлитый материал собирается и помещается в контейнер для утилизации, соответствующий персонал проводит дезинфекцию.

      122. При аварии внутри БББ работы с инфекционным материалом прекращается и принимаются меры в соответствии с производственной практикой. Фиксируется факт аварии, накладывает тампон (салфетку) с дезинфицирующим раствором на место соприкосновения биологического материала с поверхностью оборудования, в БББ включают бактерицидные облучатели, защитный костюм погружают в дезинфицирующий раствор или помещают в бикс (бак) для автоклавирования или кипячения. После экспозиции разлитый материал собирается и помещается в контейнер для утилизации. Вытяжная вентиляция во время аварии и дезинфекции остается включенной.

      123. При аварии, произошедшей с нарушением целостности кожных покровов:

      1) при работе с ПБА I группы патогенности, кровь выдавливают с раны в сухую стерильную салфетку и обрабатывают рану йодом без применения дезинфицирующего раствора, пострадавшего немедленно изолируют на срок инкубационного периода, проводят ежедневное термометрирование и врачебное наблюдение, а также назначается профилактическое лечение антибактериальными и противовирусными препаратами;

      2) при работе с ВИЧ-инфекцией, пострадавшему не позднее 72 часов назначается профилактическая антиретровирусная терапия (АРВТ) и устанавливается наблюдение в течение 3 месяцев после "аварийной ситуации". Пострадавший предупреждается о возможности им распространения инфекции. При отрицательных анализах на ВИЧ-инфекцию через 1 месяц, 3 месяца после "аварийной ситуации" наблюдение прекращают;

      3) при работе с возбудителем сибирской язвы место ранения тщательно промывают водой с мылом и смазывают йодом, без применения дезинфицирующих растворов;

      4) при аварии с возбудителями глубоких микозов место ранения обрабатывают дезинфицирующим раствором, моют водой с мылом, смазывают йодом;

      5) при работе с ПБА II групп патогенности, кровь выдавливают в сухую стерильную салфетку, промывают рану теплой проточной водой с мылом и обрабатывают рану йодом без применения дезинфицирующего раствора. При необходимости пострадавшего изолируют на срок инкубационного периода, проводят ежедневное термометрирование и врачебное наблюдение, а также назначается профилактическое лечение антибактериальными и противовирусными препаратами.

      124. При субъекте, осуществляющим обращение с ПБА I группы патогенности, предусматривается изолятор для сотрудников на случай обнаружения у них симптомов вероятных на заболевание и лиц, допустивших аварию.

      Изолятор обеспечивается не менее двумя боксированными помещениями для изоляции, допустивших аварию и контактными лицами, запасом основных и резервных специфических лекарственных препаратов, противошоковых медикаментов, дезинфицирующих средств, а также санузлом.

Паргараф 9. Порядок обеспечения биологической защиты при хранении и транспортировке биологических веществ и материалов

      125. Хранение и транспортировка веществ и материала осуществляется в небьющихся, герметичных контейнерах, выдерживающих низкие температуры, помещенных в низкотемпературные шкафы или сосуды с жидким азотом.

      Уничтожение штаммов микроорганизмов оформляется актом уничтожения штамма микроорганизмов согласно приложению 3 к настоящим Правилам.

      126. Емкости, содержащие микроорганизмы, имеют четкие, несмываемые надписи или прочно наклеенные этикетки с обозначением названия микроорганизма, номера штамма и даты пересева (лиофилизации). Емкости с токсинами дополнительно маркируются красным цветом правого нижнего угла этикетки.

      127. Вскрытие ампул с лиофилизированными ПБА с целью высева или уничтожения оформляется актом вскрытия ампул (ы) с лиофилизированными ПБА с целью высева или уничтожения согласно приложению 4 к настоящим Правилам.

      128. Штаммы микроорганизмов хранятся в холодильнике или несгораемом шкафу (сейфе) раздельно по группам. Микроорганизмы различных групп содержатся совместно при условии хранения их в отдельных небьющихся емкостях с закрывающейся крышкой. Емкости опечатываются, снаружи или внутри их помещается список с перечнем и количеством хранящихся микроорганизмов.

      129. Передача ПБА I-II групп патогенности на временное хранение оформляется актом передачи ПБА I-II групп патогенности на (после) временное (ого) хранение(я) согласно приложению 5 к настоящим Правилам.

      130. Передачу патогенных биологических агентов I-II групп патогенности и коллекционных микроорганизмов III-IV групп патогенности внутри микробиологической лаборатории осуществляют после составления акта передачи ПБА I-II групп патогенности и коллекционных микроорганизмов III-IV групп внутри микробиологической лаборатории согласно приложению 6 к настоящим Правилам.

      131. Передача микроорганизмов за пределы организации производится после составления акта передачи ПБА I- IV групп патогенности за пределы организации согласно приложению 7 к настоящим Правилам. Передача ПБА за пределы страны осуществляется в соответствии с законодательством Республики Казахстан в сфере экспортного контроля.

      132. Транспортирование ПБА III-IV групп патогенности осуществляется почтовой связью или курьером. При получении организацией-получателем микроорганизмов, курьером предоставляется доверенность и документы, удостоверяющие его личность.

      133. Транспортирование ПБА I-II групп патогенности осуществляется двумя нарочными, обладающими знаниями по биологической безопасности, один из которых имеет допуск к работе с микроорганизмами соответствующих групп патогенности, или специальной связью. При получении микроорганизмов нарочный предоставляет доверенность и документы, удостоверяющие его личность. Нарочный является ответственным за сохранность и целостность транспортируемого штамма.

      134. Для ПБА I-II групп патогенности дополнительно составляется акт упаковки в двух экземплярах. Первые экземпляры указанных документов помещаются в упаковку с микроорганизмами, вторые экземпляры документов остаются у отправителя.

      135. Транспортировка ПБА осуществляется при наличии сопроводительного документа на транспортирование специального груза согласно приложению 8 к настоящим Правилам, выданное организацией-отправителем. Документы составляются в трех экземплярах: сопроводительное письмо, акт упаковки, акт приема-передачи, паспорт штамма. Первые экземпляры указанных документов помещаются в наружную упаковку с ПБА. Вторые экземпляры документов остаются у отправителя. Третьи экземпляры документов отправляется адресату специальной почтой заранее.

      136. Организация, получившая ПБА, направляет письмо, подтверждающее получение ПБА, в организацию, их выдавшую, в том числе с учетом требований к информации ограниченного доступа.

      137. Организация–отправитель сообщает организации-получателю по срочной связи (факс, электронная почта, телефон) дату и вид транспорта, которым отправлен ПБА.

      138. ПБА передают на плотных питательных средах. Токсины, вирусы, органы, ткани и их суспензии, содержащие ПБА, передаются в лиофилизированном виде, в консервирующей жидкости или в замороженном состоянии.

      139. При транспортировке биологического материала и ПБА в микробиологическую лабораторию соблюдается принцип тройной упаковки, которая включает следующее:

      1) первичная емкость – маркированный контейнер, пробирка, флакон с пробой, надежно закрытый крышкой, герметизированной лабораторной пленкой;

      2) вторичная емкость – прочный водонепроницаемый не протекающий контейнер (полиэтиленовый пакет) с абсорбирующим материалом в количестве достаточном для абсорбции всего образца при протечке;

      3) внешняя упаковка – прочный термоизолирующий контейнер, предназначенный для транспортировки биологических материалов. Для обеспечения температурных условий транспортировки в термоконтейнер помещают элементы, поддерживающие условия требуемого температурного режима. В контейнер помещается направление, оформляемое по форме, согласно приказа Министра здравоохранения Республики Казахстан от 20 августа 2021 года № ҚР ДСМ-84 "Об утверждении форм учетной и отчетной документации в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 24082). На внешней стороне термоконтейнера укрепляют этикетку с указанием адреса, телефона, факса, электронной почты получателя и отправителя, условия транспортирования.

      140. Адресная сторона посылки обозначается знаком – "Опасно! Не открывать во время перевозки".

      141. Организация–отправитель биологического материалов и ПБА обеспечивает соблюдение правил упаковки и транспортирования до пункта пересылки, а также за правильность упаковки и отправления ПБА в соответствии с законодательством Республики Казахстан в сфере экспортного контроля, а также с действующими международными конвенциями и правилами.

  Приложение 1
к Правилам обеспечения
биологической защиты

Помещения микробиологических лабораторий

Помещения бактериологической лаборатории, проводящей работу с микроорганизмами I-II групп патогенности

      Таблица 1

№ п/п Наименование помещений

1.

В "чистой" зоне предусматриваются:

1)

кабинет заведующего бактериологической лабораторией

2)

комнаты для административной работы

3)

комната для персонала

4)

гардеробная

5)

боксированное помещение для приготовления и розлива питательных сред

6)

автоклавная

7)

препараторская-стерилизационная

8)

моечная

9)

кладовая

2.

В "заразной" зоне предусматриваются:

1)

комната приема, регистрации материала и его первичной обработки

2)

2 боксированные помещения с предбоксами (шлюзами)

3)

боксированное помещение с предбоксом (шлюзом) для бактериологических исследований

4)

помещение для ИФА диагностики, серологических исследований

5)

помещение для экспресс-диагностики

6)

автоклавная

7)

"заразный" блок, который включает в себя:

7.1)

зоолого-паразитологическая комната

7.2)

блок для работы с инфицированными животными, состоящий из комнат для приема и первичной обработки материала, комнаты для заражения, вскрытия и посева, комната для обеззараживания инвентаря и комната для содержания зараженных животных

7.3)

помещение или зона для надевания защитного костюма

7.4)

помещение для снятия защитного костюма

3.

Санитарный пропускник персонала:

1)

гардеробная

2)

душевая

3)

туалет

      Примечание: Для микробиологических лабораторий набор помещений, предусмотренных для проведения исследований, зависит от вида и выполняемой номенклатуры исследований.

Набор помещений бактериологической лаборатории, проводящей работы с микроорганизмами III - IV групп патогенности

            Таблица 2

№ п/п Наименование помещений

1.

В "чистой" зоне предусматриваются:

1)

кабинет заведующего бактериологической лабораторией

2)

учебная комната

3)

стерилизационная

4)

помещения для приготовления питательных сред:

4.1)

средоварочная

4.2)

боксированное помещение с предбоксом (шлюзом) для розлива сред

5)

кладовые для лабораторной посуды, реактивов, материалов

6)

комната персонала

7)

моечная

2.

В "заразной" зоне предусматриваются:

1)

помещение для исследования на кишечную группу исследований

2)

боксированное помещение для проведения исследований по санитарной бактериологии с предбоксом (шлюзом)

3)

помещения для исследования на капельные инфекции:

3.1)

комната для проведения исследований

3.2)

боксированное помещение с предбоксом (шлюзом)

4)

помещение для серологических исследований

5)

помещение для обеззараживания отработанного инфекционного материала и стерилизации сред, посуды

6)

регистратура и выдача результатов анализов

7)

помещение для забора проб

8)

туалет

3.

Санитарный пропускник персонала:

1)

гардеробная

2)

душевая

3)

туалет

      Примечание: Для бактериологической лабораторий набор помещений, предусмотренных для проведения исследований, зависит от вида и выполняемой номенклатуры исследований.

      Подпункты 4.1) и 4.2) пункта 1 таблицы 2 совмещаются при наличии автоматизированной средоварни. Допускается размещать в одном помещении помещение для врачей и лаборантов на капельные инфекции. В бактериологической лаборатории определяются зона для надевания защитного костюма и зона для снятия защитного костюма.

      При организации работы бактериологической лаборатории с применением одноразового расходного материала, предусматривается раковина в рабочей зоне.

      Допускается отсутствие помещения для приготовления питательных сред, при условии использования в работе готовых питательных сред, разлитых в одноразовую посуду, при соблюдении входного контроля стерильности, при наличии помещения для хранения готовых питательных сред в холодильниках и шкафах.

      Допускается отсутствие автоклавной для обеззараживания отработанного инфекционного материала, при условии заключенного договора на утилизацию медицинских отходов класса "Б" с специализированной организацией и при условии обеспечения эпидемиологической безопасности.

Помещения вирусологической лаборатории, проводящей работу с микроорганизмами I-II групп патогенности

      Таблица 3

№ п/п Наименование помещений

1.

В "чистой" зоне предусматриваются:

1)

кабинет заведующего вирусологической лабораторией

2)

комнаты для административной работы

3)

комната для персонала

4)

моечная

5)

автоклавная (для стерилизации посуды, среды, растворов)

6)

помещение для хранения запасов посуды, реактивов

7)

боксированное помещение с предбоксом (шлюзом)для приготовления культур тканей

8)

боксированное помещение для проведения иммунологических исследований

2.

В "заразной" зоне предусматриваются:

1)

комната приема, регистрации материала и его первичной обработки

2)

помещение обработки первичных проб

3)

боксированное помещение с предбоксом (шлюзом)для заражения культуры тканей и эмбрионов

4)

помещение для микроскопии

5)

боксированное помещение с предбоксом (шлюзом)для работы с эталонными штамами и проведения серологических исследований

6)

автоклавная для обеззараживания отработанного инфекционного материала

7)

помещение для временного хранения медицинских отходов

8)

помещение для хранения проб

9)

"заразный" блок, который включает в себя:

9.1)

зоолого-паразитологическая комната

9.2)

блок для работы с инфицированными животными, состоящий из комнат для приема и первичной обработки материала, комнаты для заражения, вскрытия и посева, комната для обеззараживания инвентаря и комната для содержания зараженных животных

9.3)

помещение или зона для одевания защитного костюма

9.4)

помещение для снятия защитного костюма

3.

Помещения для проведения ПЦР исследований с ПБА I-II групп патогенности, вызывающими особо опасные инфекционные заболевания

1)

боксированное помещение с предбоксом (шлюзом) с БББ II класса для приготовления реакционной смеси

2)

боксированное помещение с предбоксом (шлюзом) с БББ II класса для выделения дезоксирибонуклеиновой кислоты (рибонуклеиновой кислоты) (далее - ДНК (РНК)

3)

боксированное помещение с предбоксом (шлюзом) для проведения амплификации.

4.

Помещения для проведения ПЦР исследований с ПБА II группы патогенности, вызывающими инфекционные и (или) паразитарные заболевания

1

боксированное помещение с БББ II класса для приготовления реакционной смеси

2

боксированное помещение с предбоксом (шлюзом) с БББ II класса для выделения ДНК (РНК)

3

помещение для проведения амплификации

5.

Санитарный пропускник персонала:

1)

гардеробная

2)

душевая

3)

туалет

      Примечание: Для вирусологических лабораторий набор помещений предусмотренный для проведения исследований зависит от вида и выполняемой номенклатуры исследований.

      При организации работы вирусологической лаборатории с применением одноразового расходного материала, допускается отсутствие стерилизационной.

Помещения вирусологической лаборатории, проводящей работу с микроорганизмами III - IV групп патогенности

      Таблица 4

№ п/п Наименование помещений

1.

В "чистой" зоне предусматриваются:

1)

кабинет заведующего вирусологической лабораторией

2)

комната для персонала

3)

моечная

4)

автоклавная (для стерилизации посуды, среды, растворов)

5)

помещение для хранения запасов посуды, реактивов

6)

препараторская-стерилизационная

2.

В "заразной" зоне предусматриваются:

1)

комната приема, регистрации материала и его первичной обработки

2)

боксированное помещение для работы с респираторными вирусами с предбоксом (шлюзом)

3)

боксированное помещение для работы с энтеровирусами и проведение санитарной вирусологии с предбоксом (шлюзом)

4)

боксированное помещение для приготовления культур тканей с предбоксом (шлюзом)

5)

помещение для иммуноферментного анализа

6)

автоклавная для обеззараживания отработанного инфекционного материала

4

Помещения для проведения ПЦР исследований с ПБА III - IV группы патогенности, вызывающими инфекционные и (или) паразитарные заболевания

1)

боксированное помещение с БББ II класса для приготовления реакционной смеси

2)

боксированное помещение с предбоксом (шлюзом) с БББ II класса для выделения дезоксирибонуклеиновой кислоты (рибонуклеиновой кислоты)

3)

помещение для проведения амплификации

5.

Санитарный пропускник персонала:

1)

гардеробная

2)

душевая

3)

туалет

      Примечание: допускается общий предбокс (шлюз) для зоны подготовки проб и зоны приготовления смеси

Помещения паразитологической лаборатории

      Таблица 5

№ п/п Наименование помещений

1.

"Чистая" зона

1)

кабинет заведующего паразитологической лабораторией

2)

гардеробная

3)

комната персонала

4)

кладовая

5)

туалет

6)

моечная

2.

"заразная" зона

1)

комната для приема, регистрации и выдачи результатов анализов

2)

туалет

3)

помещение для гельминтологических исследований

4)

помещение серологических исследований

5)

помещение для экспресс-диагностики

7)

комната энтомологических исследований

      Примечание: Для паразитологических лабораторий набор помещений предусмотренный для проведения исследований зависит от вида и выполняемой номенклатуры исследований. Если паразитологическая лаборатория входит в состав бактериологической лаборатории, то помещения для приема, регистрации и выдачи анализов, моечная и комната для ожидания совмещены с аналогичным помещением бактериологической лаборатории. Комната энтомологических исследований при наличии энтомолога.

      При организации работы паразитологической лаборатории с применением одноразового расходного материала, допускается отсутствие стерилизационной.

Помещения для микробиологических лабораторий полимеразной цепной реакции (ПЦР)

      Таблица 6

№ п/п Наименование помещений
ПЦР - диагностика методом электрофореза

1

Комната приема, регистрации материала и его первичной обработки

2

Боксированное помещение с предбоксом (шлюзом) для выделения дезоксирибонуклеиновой кислоты (рибонуклеиновой кислоты) (далее - ДНК (РНК)

3

Боксированное помещение для приготовления реакционной смеси

4

Боксированное помещение для проведения амплификации и детекции

5

Автоклавная для обеззараживания отработанного инфекционного материала

6

Моечная

7

Кладовая для расходных материалов

8

Стерилизационная

9

Гардеробная

10

Комната для административной работы

11

Кабинет заведующего

12

Туалет

13

Душевая

ПЦР - диагностика в режиме реального времени

1

Комната приема, регистраци и материала и его первичной обработки

2

Боксированное помещение с предбоксом (шлюзом) для выделения ДНК (РНК)

3

Боксированное помещение для приготовления реакционной смеси

4

Помещения для проведения амплификации:

4.1

боксированное помещение с предбоксом (шлюзом) (для ПБА I-II группы патогенности, вызывающими особо опасные инфекционные заболевания)

4.2

боксированное помещение (для ПБА II - IV группы патогенности, вызывающими инфекционные и (или) паразитарные заболевания)

5

Автоклавная для обеззараживания отработанного инфекционного материала

6

Моечная

7

Кладовая для расходных материалов

8

Стерилизационная

9

Гардеробная

10

Комната для административной работы

11

Кабинет заведующего

12

Туалет

13

Душевая

ПЦР - диагностика в режиме реального времени мобильных лабораторий

1

Комната приема, регистрации материала и его первичной обработки

2

Боксированное помещение для выделения ДНК (РНК)

3

Боксированное помещение для приготовления реакционной смеси

4

Помещения для проведения амплификации:

4.1

боксированное помещение с предбоксом (шлюзом) (для ПБА I-II группы патогенности, вызывающими особо опасные инфекционные заболевания)

4.2

боксированное помещение (для ПБА II - IV группы патогенности, вызывающими инфекционные и (или) паразитарные заболевания)

5

Автоклавная для обеззараживания отработанного инфекционного материала

      Примечание: При организации работы микробиологической лаборатории с применением одноразового расходного материала, допускается отсутствие стерилизационной и моечной.

      Допускается отсутствие автоклавной для обеззараживания отработанного инфекционного материала, при условии заключенного договора на утилизацию медицинских отходов класса "Б" с специализированной организацией и при условии обеспечения эпидемиологической безопасности.

Помещения для микробиологических лабораторий иммуноферментного анализа (ИФА)

      Таблица 7

№ п/п Наименование помещений

1

Комната приема, регистрации материала и его первичной обработки

2

Помещение для проведения ИФА

3

Автоклавная для обеззараживания отработанного инфекционного материала

4

Моечная

5

Кладовая для расходных материалов

6

Стерилизационная

7

Гардеробная

8

Комната для административной работы

9

Кабинет заведующего

10

Туалет

11

Душевая

      При организации работы микробиологической лаборатории с применением одноразового расходного материала, допускается отсутствие стерилизационной и моечной.

      Допускается отсутствие автоклавной для обеззараживания отработанного инфекционного материала, при условии заключенного договора на утилизацию медицинских отходов класса "Б" с специализированной организацией и при условии обеспечения эпидемиологической безопасности.

  Приложение 2
к Правилам обеспечения
биологической защиты

Классификация бокса биологической безопасности (БББ)

Класс защиты БББ Группа патогенности ПБА Защита Уровень биологической безопасности
персонала окружающей среды веществ и материала от перекрестной контаминации

1

III - IV групп патогенности

халат,
перчатки, маски (очки по
необходимости)

выход воздуха в комнату или
закрытую
вытяжку;
рециркуляция
воздуха 0,0 %;
выходящий
поток 100 %

не требуется

соблюдение правил
микробиологических работ;
соблюдение общих правил по утилизации отходов

Первый и второй

2 А1

I-II групп патогенности

специальный халат,
перчатки, тапочки, маски (при необходимости вторая пара перчаток, маски N-95, специальные очки, сапоги, бахилы);
душ после выхода из
микробиологической лаборатории;
термометрия температуры тела

выход воздуха в комнату или
негерметичную вытяжку;
рециркуляция
воздуха 70,0 %;
выходящий
поток 30,0 %

при необходимости требуется

соблюдение правил
микробиологических работ;
ограничение доступа;
соблюдение общих правил по утилизации отходов;
при необходимости деконтаминация БББ, отходов, лабораторной одежды

Первый, второй и третий

2 А2

I-II групп патогенности

специальный халат,
перчатки, тапочки, маски (при необходимости вторая пара перчаток, маски N-95, специальные очки, сапоги, бахилы);
душ после выхода из
микробиологической лаборатории;
термометрия температуры тела

выход воздуха в комнату или
негерметичную вытяжку;
рециркуляция
воздуха 70,0 %;
выходящий
поток 30,0 %;
зона
пониженного
давления

при необходимости требуется

соблюдение правил
микробиологических работ;
ограничение доступа;
соблюдение общих правил по утилизации отходов;
при необходимости деконтаминация БББ, отходов, лабораторной одежды

Первый, второй и третий

2 В1

I-II групп патогенности

специальный халат,
двойные перчатки, тапочки (при необходимости бахилы, сапоги, галоши), ватно-марлевая маска или маски N-95, специальные очки;
душ после выхода из
микробиологической лаборатории;
термометрия температуры тела

выход воздуха только в
закрытую
вытяжку;
рециркуляция
воздуха 30,0 %;
выходящий
поток 70,0 %;
зона
пониженного
давления

требуется

соблюдение правил
микробиологических работ;
ограничение доступа;
соблюдение общих правил по утилизации отходов;
деконтаминация БББ, отходов, лабораторной одежды

Второй и третий

2 В2

I-II групп патогенности

специальный халат,
двойные перчатки, тапочки (при необходимости бахилы, сапоги, галоши), ватно-марлевая маска или маски N-95, специальные очки;
душ после выхода из
микробиологической лаборатории;
термометрия температуры тела

выход воздуха только в
закрытую
вытяжку;
рециркуляция
воздуха 0,0 %;
выходящий
поток 100 %;
зона
пониженного
давления

требуется

соблюдение правил
микробиологических работ;
ограничение доступа;
соблюдение общих правил по утилизации отходов;
деконтаминация БББ, отходов, лабораторной одежды

Второй и третий

3

Вирусы I группы патогенности

специальный комбинезон (полностью закрытое тело, автономное подача воздуха, повышенное давление);
душ после выхода из
микробиологической лаборатории;
полная деконтаминация
специальной одежды после выхода из
микробиологической лаборатории;
медицинский контроль персонала

выход воздуха в комнату или
закрытую
вытяжку;
рециркуляция
воздуха 0,0 %;
выходящий
поток 100 %;
зона
пониженного
давления;
отдельные системы
подачи и выхода вакуума,
деконтаминации

требуется

соблюдение дополнительных правил
микробиологических работ;
ограничение доступа;
соблюдение общих правил по декантоминации утилизации отходов;
обязательная деконтаминация БББ, отходов, лабораторной одежды

Третий и четвертый

 
  Приложение 3
к Правилам обеспечения
биологической защиты
  Форма

                                                      Утверждаю
                                    Заведующий микробиологической лабораторией
                                                _______________________
                                          фамилия, имя, отчество (при его наличии)
                                                "_____"________________

Акт уничтожения штамма микроорганизмов от__________20___года №___

      Мы, нижеподписавшиеся, ___________________________________________________
      __________________________________________________________________________
                  (должность, фамилия, имя, отчество (при его наличии)
      __________________________________________________________________________
      согласно разрешению
      __________________________________________________________________________
      (фамилия, имя, отчество (при его наличии) и должность, давшего разрешение, номер
      и дата разрешения)
      __________________________________________________________________________
      уничтожили патогенный микроорганизм
      __________________________________________________________________________
      __________________________________________________________________________
      (наименование вида, № штаммов, количество объектов)
      __________________________________________________________________________
      автоклавированием __________________________________________или погружением
                                    (режим автоклавирования)
      в ________________________________________________________________________
      (название дезинфицирующего раствора, его концентрация, время обеззараживания)
      Дата уничтожения патогенного микроорганизма ________________________________
      Подписи:

  Приложение 4
к Правилам обеспечения
биологической защиты
  Форма

                                                            Утверждаю
                                                Заведующий микробиологической
                                                            лабораторией
                                                _____________________________
                                                фамилия, имя, отчество (при его
                                                наличии)
                                                "_____"_____________________

Акт вскрытия ампул (ы) с лиофилизированными патогенными биологическими агентами с целью высева или уничтожения

                                                от __________ 20___года №___

      Мы, нижеподписавшиеся,
      __________________________________________________________________________
                  (должность, фамилия, имя, отчество (при его наличии)
      __________________________________________________________________________
      согласно разрешению
      __________________________________________________________________________
      (фамилия, имя, отчество (при его наличии) и должность, давшего разрешение, номер
      и дата разрешения)
      ________________________________________________________________________
      вскрыли ампулу(ы) с сухим микроорганизмом __________________________________
                              (наименование вида, № штаммов, количество объектов)
      __________________________________________________________________________
      с целью ___________________________________________________________________
      (посев микроорганизма или его уничтожение)
      Ампула (ы) с остатками патогенного микроорганизма обеззаражена(ы)
      ________________ автоклавированием _________________________ или погружением
                                    (дата) (режим автоклавирования)
      в ________________________________________________________________________
      (название дезинфицирующего раствора, его концентрация, время обеззараживания)
      Дата вскрытия ампул(ы) ___________________________
      Подписи:

  Приложение 5
к Правилам обеспечения
биологической защиты
  Форма

                                                            Утверждаю
                                                Заведующий микробиологической
                                                лабораторией
                                                _______________________
                                                фамилия, имя, отчество
                                                (при его наличии)
                                                "_____"______________

Акт передачи патогенных биологических агентов I-II групп патогенности на (после) временное (ого) хранение(я)

                                                от __________ 20___года №___

      Мы, нижеподписавшиеся, ___________________________________________________
      __________________________________________________________________________
      (должность, фамилия, имя, отчество (при его наличии), передающего микроорганизм,
      место передачи)
      составили настоящий акт в том, что согласно распоряжению заведующего
      микробиологической лабораторией (отделом) __________________________________
      ______________________________________________ произведена передача
      микроорганизма:
      __________________________________________________________________________
      (наименование вида, № штаммов, количество объектов, условия передачи: с правом
      или без права пересева)
      Упакованные в ____________________________________________________________
      Опечатанных печатью ______________________________________________________
            (оттиск печати, фамилия, имя, отчество (при его наличии) владельца печати)
      Указанные микроорганизмы находятся в ______________________________________
                                          (№ комнаты, сейфа и холодильника)
      Одновременно переданы ____________________________________________________
                              (наименование учетной документации, ключ от сейфа)
      Дата передачи _____________________________________________________________
      Передал: __________________________________________________________________
                  (фамилия, имя, отчество (при его наличии), подпись)
      Принял: __________________________________________________________________
                  (фамилия, имя, отчество (при его наличии), подпись)

  Приложение 6
к Правилам обеспечения
биологической защиты
  Форма

                                                            Утверждаю
                                                      Руководитель организации
                                                      _______________________
                                                      фамилия, имя, отчество
                                                      (при его наличии)
                                                      "_____"________________

Акт передачи патогенных биологических агентов I-II групп патогенности и коллекционных микроорганизмов III-IV групп внутри микробиологической лаборатории

                                                от __________ 20___года №___

      Мы, нижеподписавшиеся, ___________________________________________________
      __________________________________________________________________________
      (должность, фамилия, имя, отчество (при его наличии) лица, передающего
      патогенный микроорганизм, место
      передачи) _________________________________________________________________
      (должность, фамилия, имя, отчество (при его наличии), получившего патогенный
      микроорганизм) составили настоящий акт в том, что согласно распоряжению
      заведующего микробиологической
      лабораторией (отделом) ____________________________
      _______________________ произведена передача патогенного микроорганизма:
      __________________________________________________________________________
      (наименование вида, № штаммов, количество объектов) _________________________
      Дата передачи _____________________________________________________________
      Передал: __________________________________________________________________
                  (фамилия, имя, отчество (при его наличии), подпись)
      Принял: __________________________________________________________________
                  (фамилия, имя, отчество (при его наличии), подпись)

  Приложение 7
к Правилам обеспечения
биологической защиты

Акт передачи патогенных биологических агентов I- IV групп патогенности за пределы организации

                                                от __________20___ года №___

      Мы, нижеподписавшиеся, ___________________________________________________
      __________________________________________________________________________
      (должность, фамилия, имя, отчество (при его наличии), передающего микроорганизм,
      место передачи)
      __________________________________________________________________________
      __________________________________________________________________________
      (должность, фамилия, имя, отчество (при его наличии), получающего, наименование
      организации) составили настоящий акт в том, что согласно распоряжению
      руководителя организации
      __________________________________________________________________________
      произведена передача микроорганизма:
      __________________________________________________________________________
      __________________________________________________________________________
            (наименование вида, № штаммов, количество объектов, вид упаковки)
      Дата передачи _____________________________________________________________
      Передал: __________________________________________________________________
                  (фамилия, имя, отчество (при его наличии), подпись)
      Принял: __________________________________________________________________
                  (фамилия, имя, отчество (при его наличии), подпись)

  Приложение 8
к Правилам обеспечения
биологической защиты
  Форма

      Штамп организации
      типографского Службам
      контроля изготовления

Сопроводительный документ на транспортирование специального груза

      Дана представителю (ям) ____________________________________________________
                                    (наименование организации)
      __________________________________________________________________________
                  (фамилия, имя, отчество (при его наличии), должность)
      в том, что он (и) доставляют в ________________________________________________
      специальный груз-посылку __________________________________________________
                                    (наименование микроорганизма)
      специальный груз упакован в ________________________________________________
                                          (вид упаковки)
      опечатанный сургучной печатью с оттиском ___________________________________
                              (наименование микробиологической лаборатории)
      № ____ и уложенный в деревянный посылочный ящик, обшитый белой тканью и
      опечатанный печатью с тем же оттиском.
      Специальный груз не взрывоопасен, не огнеопасен!
      Транспортирование специального груза _____________________________ разрешено.
                                          (вид транспорта)
      Руководитель организации __________________________________________________
                                                (подпись)
      Место гербовой печати