Ұлттық кеңістіктік деректер инфрақұрылымын пайдалану жөніндегі қағидаларды бекіту туралы

Қазақстан Республикасының Цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 2023 жылғы 20 наурыздағы № 102/НҚ бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2023 жылғы 28 наурызда № 32134 болып тіркелді

ЗҚАИ-ның ескертпесі!
Осы бұйрық 01.01.2025 бастап қолданысқа енгізіледі.

"Геодезия, картография және кеңістіктік деректер туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 13-бабының 18) тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

1. Қоса беріліп отырған Ұлттық кеңістіктік деректер инфрақұрылымын пайдалану жөніндегі қағидалар бекітілсін.

2. Қазақстан Республикасы Цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсібі министрлігінің Геодезия және картография комитеті заңнамада белгіленген тәртіппен:

1) осы бұйрықты Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді;

2) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсібі министрлігінің интернет-ресурсында орналастыруды қамтамасыз етсін.

3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының Цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсібі вице-министріне жүктелсін.

4. Осы бұйрық 2025 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының Цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсібі министрі

Б. Мусин

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасының

Ұлттық қауіпсіздік комитеті

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасының Индустрия

және инфрақұрылымдық даму министрлігі

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасының

Қорғаныс министрлігі

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасының

Ауыл шаруашылығы министрлігі

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасының

Экология және табиғи ресурстар министрлігі

Қазақстан Республикасының Цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсібі министрі 2023 жылғы 20 наурыздағы № 102/НҚ Бұйрықпен бекітілген

Ұлттық кеңістіктік деректер инфрақұрылымын пайдалану жөніндегі қағидалар

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Осы Ұлттық кеңістіктік деректер инфрақұрылымын пайдалану жөніндегі қағидалар (бұдан әрі – Қағидалар) "Геодезия, картография және кеңістіктік деректер туралы" Қазақстан Республикасы Заңының (бұдан әрі – Заң) 13-бабының 18) тармақшасына сәйкес әзірленді және Ұлттық кеңістіктік деректер инфрақұрылымын пайдалану тәртібін айқындайды.

2. Осы Қағидаларда мынадай негізгі ұғымдар пайдаланылады:

1) базалық кеңістіктік деректер – географиялық ақпараттық жүйелерді интеграциялау және бірлесіп пайдалану үшін біріздендірілген негіз ретінде жалпыға бірдей қолжетімді стандартталған кеңістіктік деректердің жиынтығы;

2) географиялық ақпараттық жүйе – Жер туралы, жер бетінің объектілері, табиғи, техногендік және қоғамдық процестер туралы кеңістіктік ақпаратты жинауды, өңдеуді, талдауды, модельдеуді, сақтауды, таратуды және өзгеше пайдалануды қамтамасыз ететін ақпараттық жүйе;

3) интероперабельділік – кеңістіктік деректердің, метадеректердің, техникалық және бағдарламалық құралдардың функционалдық және ақпараттық өзара іс-қимыл жасауға қабілеттілігін білдіретін өзара үйлесімділік қағидаты;

4) кеңістіктік деректер – жергілікті жер объектілерінің орналасқан жері туралы мәліметтер қамтылатын, белгілі бір нысанда және координаттық есептеу жүйесінде ұсынылған ақпарат;

5) кеңістіктік деректердің геосервистері (бұдан әрі – геосервисттер) – пайдаланушыға кеңістіктік деректермен және (немесе) метадеректермен операцияларды жүзеге асыру үшін құралдар беретін және дербес өнім немесе қосылатын сервис түрінде болатын электрондық ақпараттық ресурс;

6) мемлекеттік кәсіпорын – мемлекеттік мүлік туралы заңнамаға сәйкес топографиялық-геодезиялық және картографиялық жұмыстарды жүргізуді жүзеге асыратын уәкілетті органның ведомстволық бағынысты ұйымы;

7) мемлекеттік геодезиялық желі (бұдан әрі – МГЖ) – мемлекеттік координаттық есептеу жүйесін белгілеу және (немесе) тарату мақсатында пайдаланылатын геодезиялық желі;

8) мемлекеттік гравиметриялық желі (бұдан әрі – МГрЖ) – бірыңғай гравиметриялық негізді белгілеу және (немесе) тарату мақсатында пайдаланылатын гравиметриялық желілер;

9) мемлекеттік нивелирлік желі (бұдан әрі – МНЖ) – мемлекеттік биіктіктерді есептеу жүйесін белгілеу және (немесе) тарату мақсатында пайдаланылатын нивелирлік желі;

10) мемлекеттік геодезиялық қамтамасыз ету жүйесі (бұдан әрі – МГҚЖ) –МГЖ, МНЖ және МГрЖ жиынтығы;

11) метадеректер – кеңістіктік деректер мен геосервистердің жинақтарын сипаттайтын ақпарат;

12) тақырыптық кеңістіктік деректер – ғылыми, өндірістік немесе өзге де қызмет процесінде геодезиялық, картографиялық қызмет субъектілері жасайтын кеңістіктік деректер;

13) геопортал – телекоммуникация құралдары арқылы кеңістіктік деректерге және кеңістіктік деректердің геосервистеріне қол жеткізуді қамтамасыз ететін ақпараттық жүйе;

14) бірыңғай цифрлық картографиялық негіз – Ұлттық кеңістіктік деректер инфрақұрылымының (бұдан әрі – ҰКДИ) құрамдас картографиялық бөлігі және Қазақстан Республикасының аумағы туралы базалық кеңістіктік деректердің жүйеленген жиынтығы болып табылатын электрондық ақпараттық ресурс;

15) Ұлттық кеңістіктік деректер қоры – геодезиялық және картографиялық қызмет субъектілерінің одан әрі пайдалануы мақсатында есепке алынуға, ұзақ сақталуға жататын цифрлық және (немесе) аналогтық түрдегі кеңістіктік деректердің жалпымемлекеттік, салааралық маңызы, арнаулы және (немесе) салалық маңызы бар жиынтығы;

16) тұрақты жұмыс істейтін референциялы станция – белгілі кеңістіктік координаттары бар нүктеде орналасқан радиоэлектрондық және техникалық құралдардың кешені, олардың көмегімен жаһандық навигациялық спутниктік жүйелердің сигналдарын кейіннен өңдеу және пайдаланушыларға түзетуші ақпаратты беру үшін қабылдау жүзеге асырылады.

3. ҰКДИ мемлекеттік геопорталы базалық және тақырыптық мәліметтерді қоса алғанда, кеңістіктік деректердің жиынтығын қамтиды.

4. ҰКДИ мемлекеттік геопорталы келесі мәліметтермен толтыру және толықтыру нәтижесінде қалыптастырылады:

1) Ұлттық кеңістіктік деректер қорының деректері және мәліметтері;

2) мемлекеттік мақсаттағы қашықтықтан зондтау, геодезиялық, топографиялық, картографиялық, гидрографиялық және шегендеу жұмыстарын жүргізу нәтижесінде алынған деректер және мәліметтер;

3) арнайы және (немесе) салалық мақсаттағы қашықтықтан зондтау, геодезиялық, топографиялық, картографиялық, гидрографиялық жұмыстарды жүргізу нәтижесінде алынған деректер және мәліметтер;

4) бірыңғай цифрлық картографиялық негіз.

5. ҰКДИ-дағы кеңістіктік деректер спутниктік технологияларды пайдалана отырып, мемлекеттік координаттар жүйесінде сақталады және өңделеді.

2-тарау. Ұлттық кеңістіктік деректер инфрақұрылымын пайдалану тәртібі

6. ҰКДИ:

картографиялық кескін түріндегі кеңістіктік деректерді іздеуді және визуализациялауды;

интероперабельділіктің бірыңғай форматын ескере отырып, кеңістіктік деректерді пайдалануды қамтамасыз етеді.

7. Мемлекеттік кәсіпорын:

кеңістіктік деректерді, метадеректерді қабылдауды және тексеруді, сонымен қатар оларды ҰКДИ мемлекеттік геопорталында орналастыруды;

геодезиялық пункттерді есепке алуды, тұрақты жұмыс істейтін референциялы станциясының тұтастығын бақылауды;

мемлекеттік геодезиялық желілердің тұрақты жұмыс істейтін референциялы станциялары арқылы геодезиялық және картографиялық қызмет субъектілеріне жоғары дәлдіктегі спутниктік орналасу ақпаратын беруді;

геодезиялық және картографиялық қызмет субъектілеріне ҰКДИ деректерін беруді жүзеге асырады.

8. ҰКДИ мемлекеттік геопорталында мемлекеттік кәсіпорын кеңістіктік деректер мен геосервистерді іздеу, кеңістіктік деректер мен метадеректерді қарау, көшірмелерді жүктеу және алу, деректерді трансформациялау және түрлендіру сервистерін қамтамасыз етеді.

9. Жеке және заңды тұлғалар жалпыға қолжетімді кеңістіктік деректерді мемлекеттік ҰКДИ геопорталынан дербес алады. Бұл жағдайда кеңістіктік деректер үшін ақы алынбайды.

10. ҰКДИ деректерін қағаз немесе электрондық жеткізгіштерде алу қажет болған кезде, мемлекеттік кәсіпорын жеке және заңды тұлғалардан Заңның 20-бабының 7-тармағына сәйкес төлемақы алады.

Кеңістіктік деректер мен ҰКДИ метадеректері мемлекеттік органдарға тегін ұсынылады.

Жеке және заңды тұлғаларға кеңістіктік деректерін беру геодезия, картография және кеңістіктік деректер саласындағы уәкілетті орган бекітетін Ұлттық кеңістіктік деректер қорының мәліметтерін қалыптастыру, жинау, сақтау, пайдалану және беру қағидаларында белгіленген тәртіппен Заңның 13-бабы 12-тармағына сәйкес жүзеге асырылады.

11. Бюджет қаражаты есебінен қаржыландырылатын геодезиялық, топографиялық және картографиялық жұмыстардың тапсырыс берушілері және (немесе) орындаушылары болып табылатын геодезиялық және картографиялық қызмет субъектілері Заңның 10-бабы 3-тармағына сәйкес бұрын жасалған кеңістіктік деректерді пайдаланады.

12. ҰКДИ жүргізу және пайдалану мынадай талаптарға сәйкес жүзеге асырылады:

1) спутниктік технологияларды қолдана отырып, мемлекеттік координаттар жүйесін бірыңғай пайдалану;

2) базалық кеңістіктік деректерді бірыңғай пайдалану;

3) әлеуметтік-экономикалық дамудың, мемлекеттік басқарудың, экономика салаларын цифрландырудың басым міндеттерін шешуге ҰКДИ құру және дамыту процестерінің бағыныстылығы;

4) мемлекеттік ақпараттық жүйелерді, кадастрларды құру кезінде кеңістіктік объектілердің координаттық сипаттамасы;

5) кеңістіктік деректердің өзектілігі, дұрыстығы, толықтығы, тұтастығы және белгіленген дәлдігі;

6) бірыңғай нормативтік техникалық құжаттар мен стандарттар негізінде кеңістіктік деректердің үйлесімділігі;

7) геосервистердің, кеңістіктік деректердің, олардың метадеректерінің интероперабельділігі;

8) ҰКДИ ұлттық стандарттарын тиісті халықаралық стандарттармен үйлестіру;

9) барлық мүдделі субъектілер үшін базалық кеңістіктік деректердің, олардың метадеректерінің ашықтығы мен қолжетімділігі;

10) ақпараттық-коммуникациялық технологиялар және ақпараттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету саласында.

Об утверждении правил по использованию Национальной инфраструктуры пространственных данных

Приказ Министра цифрового развития, инноваций и аэрокосмической промышленности Республики Казахстан от 20 марта 2023 года № 102/НҚ. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 28 марта 2023 года № 32134

Сноска. Вводится в действие с 01.01.2025 в соответствии с пунктом 4 настоящего приказа.

В соответствии с подпунктом 18) статьи 13 Закона Республики Казахстан "О геодезии, картографии и пространственных данных" ПРИКАЗЫВАЮ:

1. Утвердить прилагаемые Правила по использованию Национальной инфраструктуры пространственных данных.

2. Комитету геодезии и картографии Министерства цифрового развития, инноваций и аэрокосмической промышленности Республики Казахстан в установленном законодательством порядке обеспечить:

1) государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

2) размещение настоящего приказа на интернет-ресурсе Министерства цифрового развития, инноваций и аэрокосмической промышленности Республики Казахстан;

3. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на курирующего вице-министра цифрового развития, инноваций и аэрокосмической промышленности Республики Казахстан.

4. Настоящий приказ вводится в действие с 1 января 2025 года.

Министр цифрового развития, инноваций и аэрокосмической промышленности Республики Казахстан

Б. Мусин

"СОГЛАСОВАН" Комитет национальной безопасности Республики Казахстан

"СОГЛАСОВАН" Министерство индустрии и инфраструктурного развития Республики Казахстан

"СОГЛАСОВАН" Министерство обороны Республики Казахстан

"СОГЛАСОВАН" Министерство сельского хозяйства Республики Казахстан

"СОГЛАСОВАН" Министерство экологии и природных ресурсов Республики Казахстан

Утвержден приказом Министра цифрового развития, инноваций и аэрокосмической промышленности Республики Казахстан от 20 марта 2023 года № 102/НҚ

Правила по использованию Национальной инфраструктуры пространственных данных

Глава 1. Общие положения

1. Настоящие Правила по использованию Национальной инфраструктуры пространственных данных (далее – Правила) разработаны в соответствии с подпунктом 18) статьи 13 Закона Республики Казахстан "О геодезии, картографии и пространственных данных" (далее – Закон) и определяют порядок по использованию Национальной инфраструктуры пространственных данных.

2. В настоящих Правилах используются следующие основные понятия:

1) базовые пространственные данные – совокупность общедоступных стандартизированных пространственных данных как унифицированной основы для интеграции и совместного использования в геоинформационных системах;

2) географическая информационная система – информационная система, обеспечивающая сбор, обработку, анализ, моделирование, хранение, распространение и иное использование пространственной информации о Земле, объектах земной поверхности, природных, техногенных и общественных процессах;

3) интероперабельность – принцип взаимосовместимости, выражающий способность пространственных данных, метаданных, технических и программных средств к функциональному и информационному взаимодействию;

4) пространственные данные – информация, содержащая сведения о местоположении объектов местности, представленная в определенной форме и координатной системе отсчета;

5) геосервисы пространственных данных (далее – геосервисы) – электронный информационный ресурс, предоставляющий пользователю инструменты для осуществления операций с пространственными данными и (или) метаданными и существующие в виде самостоятельного продукта или подключаемого сервиса;

6) государственное предприятие – подведомственная организация уполномоченного органа, осуществляющая производство топографо-геодезических и картографических работ в соответствии с законодательством о государственном имуществе;

7) государственная геодезическая сеть (далее – ГГС) – геодезическая сеть, используемая в целях установления и (или) распространения государственной координатной системы отсчета;

8) государственная гравиметрическая сеть (далее – ГГрС) – гравиметрические сети, используемые в целях установления и распространения единой гравиметрической основы;

9) государственная нивелирная сеть (далее – ГНС) – нивелирная сеть, используемая в целях установления или распространения государственной системы отсчета высот;

10) система государственного геодезического обеспечения (далее – СГГО) – совокупность ГГС, ГНС и ГГрС;

11) метаданные – информация, описывающая наборы пространственных данных и геосервисов;

12) тематические пространственные данные – пространственные данные, создаваемые субъектами геодезической, картографической деятельности в процессе научной, производственной или иной деятельности;

13) геопортал – информационная система, обеспечивающая доступ к пространственным данным и геосервисам пространственных данных посредством средств телекоммуникаций;

14) единая цифровая картографическая основа – электронный информационный ресурс, который является составной картографической частью Национальной инфраструктуры пространственных данных (далее - НИПД) и систематизированной совокупностью базовых пространственных данных о территории Республики Казахстан;

15) Национальный фонд пространственных данных – совокупность пространственных данных в цифровом и (или) аналоговом виде, подлежащих учету, длительному хранению в целях их дальнейшего использования субъектами геодезической и картографической деятельности, имеющая общегосударственное, межотраслевое значение, специальное и (или) отраслевое значение;

16) постоянно действующая референцная станция – расположенный в точке с известными пространственными координатами комплекс радиоэлектронных и технических средств, с помощью которых осуществляется прием сигналов глобальных навигационных спутниковых систем для последующей обработки и передачи корректирующей информации пользователям.

3. Государственный геопортал НИПД включает в себя наборы пространственных данных, в том числе базовые и тематические.

4. Государственный геопортал НИПД формируется в результате наполнения и обновления следующими данными:

1) данные и материалы Национального фонда пространственных данных;

2) данные и материалы, полученные в результате дистанционного зондирования, геодезических, топографических, картографических, гидрографических и демаркационных работ государственного назначения;

3) данные и материалы, полученные в результате дистанционного зондирования, геодезических, топографических, картографических, гидрографических работ специального и (или) отраслевого назначения.

4) единая цифровая картографическая основа.

5. Пространственные данные в НИПД хранятся и обрабатываются в государственной системе координат с применением спутниковых технологий.

Глава 2. Порядок использования Национальной инфраструктуры пространственных данных

6. НИПД обеспечивает использование пространственных данных с учетом:

поиска и визуализации пространственных данных в виде картографического изображения;

единого формата интероперабельности.

7. Государственное предприятие осуществляет:

прием и проверку пространственных данных, метаданных и их размещение на государственном геопортале НИПД;

учет геодезических пунктов, контроль целостности сети постоянно действующих референцных станций;

выдачу субъектам геодезической и картографической деятельности сведений высокоточного спутникового позиционирования посредством постоянно действующих референцных станций государственных геодезических сетей;

выдачу субъектам геодезической и картографической деятельности данных НИПД.

8. На геопортале НИПД государственным предприятием обеспечиваются сервисы поиска пространственных данных и геосервисов, просмотра пространственных данных и метаданных, скачивания и получения копий, трансформирования и преобразования данных.

9. Физические и юридические лица самостоятельно получают общедоступные пространственные данные из государственного геопортала НИПД. Оплата за пространственные данные не взымается.

10. При необходимости получения данных НИПД на бумажном или электронном носителе, государственным предприятием у физических и юридических лиц взимается плата согласно пункта 7 статьи 20 Закона.

Пространственные данные и метаданные НИПД государственным органам предоставляются бесплатно.

Предоставление пространственных данных физическим и юридическим лицам осуществляется в порядке определенном в Правилах формирования, сбора, хранения, использования и выдачи сведений Национального фонда пространственнных данных, утверждаемых уполномоченным органом в сфере геодезии, картографии и пространственных данных в соответствии с подпунктом 12) статьи 13 Закона.

11. Субъекты геодезической и картографической деятельности, являющиеся заказчиками и (или) исполнителями геодезических, топографических и картографических работ, финансируемых за счет бюджетных средств, используют ранее созданные пространственные данные в соответствии с пунктом 3 статьи 10 Закона.

12. Ведение и использование НИПД осуществляется в соответствии с требованиями:

1) единого использования государственной системы координат с применением спутниковых технологий;

2) единого использования базовых пространственных данных;

3) подчиненность процессов создания и развития НИПД решению приоритетных задач социально-экономического развития, государственного управления, цифровизации отраслей экономики;

4) координатного описания пространственных объектов при создании государственных информационных систем, кадастров;

5) актуальности, достоверности, полноты, целостности и установленной точности пространственных данных;

6) совместимости пространственных данных на основе единых нормативных технических документов и стандартов;

7) интероперабельности геосервисов, пространственных данных, их метаданных;

8) гармонизации национальных стандартов НИПД с соответствующими международными стандартами;

9) открытости и доступности базовых пространственных данных, их метаданных для всех заинтересованных субъектов;

10) в области информационно-коммуникационных технологий и обеспечения информационной безопасности.