Қазақстан Республикасының кейбір нормативтік құқықтық актілеріне бағалы қағаздар нарығы және жинақтаушы зейнетақы жүйесі мәселелері бойынша өзгерістер енгізу туралы

Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 2023 жылғы 26 мамырдағы № 29 қаулысы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2023 жылғы 2 маусымда № 32673 болып тіркелді

ЗҚАИ-ның ескертпесі!
Осы бұйрықтың қолданысқа енгізілу тәртібін 4-т. қараңыз

Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігінің Басқармасы ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:

1. "Қазақстан Республикасының бағалы қағаздар нарығында кастодиандық қызметті жүзеге асыру қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2013 жылғы 26 шілдедегі № 184 қаулысына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 8692 болып тіркелген) мынадай өзгерістер енгізілсін:

кіріспесі мынадай редакцияда жазылсын:

"Қазақстан Республикасының Әлеуметтік кодексіне, "Бағалы қағаздар рыногы туралы", "Инвестициялық және венчурлік қорлар туралы", "Жобалық қаржыландыру және секьюритилендіру туралы", "Сақтандыру төлемдеріне кепілдік беру қоры туралы" Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің Басқармасы ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:";

көрсетілген қаулымен бекітілген Қазақстан Республикасының бағалы қағаздар нарығында кастодиандық қызметті жүзеге асыру қағидаларында:

кіріспесі мынадай редакцияда жазылсын:

"Осы Қазақстан Республикасының бағалы қағаздар нарығында кастодиандық қызметті жүзеге асыру қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексіне (Жалпы бөлім), Қазақстан Республикасының Әлеуметтік кодексіне, "Бағалы қағаздар рыногы туралы" (бұдан әрі – Бағалы қағаздар нарығы туралы заң), "Инвестициялық және венчурлік қорлар туралы" (бұдан әрі – Инвестициялық қорлар туралы заң), "Жобалық қаржыландыру және секьюритилендіру туралы", "Сақтандыру төлемдеріне кепілдік беру қоры туралы" (бұдан әрі – Қор туралы заң) Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес әзірленді және бағалы қағаздар нарығында кастодиандық қызметті жүзеге асыру талаптары мен тәртібін айқындайды.";

46-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"46. Мыналар:

1) Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген тәртіппен бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорын тарату туралы Қазақстан Республикасы Үкіметінің шешімі;

2) кастодианның бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының зейнетақы активтерін сақтау және есепке алу бойынша функцияларын Ұлттық Банк жүзеге асыруын көздейтін Қазақстан Республикасы Әлеуметтік кодексі талабының өзгеруі Ұлттық Банк және бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қоры арасында жасалған кастодиандық шартты бұзуға негіздер болып табылады.

50-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"50. Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының зейнетақы активтерін нысаналы орналастыруға (пайдалануға) бақылау жасауды кастодиан:

1) Қазақстан Республикасының зейнетақымен қамсыздандыру саласындағы және бағалы қағаздар нарығы туралы заңнамасымен;

2) бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының инвестициялық декларациясымен;

3) зейнетақы активтерін сенімгерлік басқару туралы шартпен;

4) уәкілетті орган қолданған, бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының зейнетақы активтеріне қатысты инвестициялық қызметін шектеуге бағытталған шектеулі ықпал ету шараларымен немесе санкциялармен белгіленген талаптарға кастодианның есепке алу жүйесінде ашылған шоттар бойынша операциялар жасауға ұсынылған құжаттардың және бұйрықтардың (тапсырмалардың) сәйкестігін тексеру жолымен және (немесе) бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының зейнетақы активтері қатысуымен жасалған мәмілелердің сәйкестігіне мониторинг жүргізу жолымен жүзеге асырады.";

58-6-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"58-6. Инвестициялық портфельді басқарушының сенімгерлік басқаруындағы бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының зейнетақы активтерінің нысаналы орналастырылуын (пайдаланылуын) бақылауды кастодиан бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қоры және инвестициялық портфельді басқарушы ұсынған, кастодианның есепке алу жүйесінде ашылған шоттар бойынша операцияларды жасауға арналған құжаттар мен бұйрықтарды (тапсырмаларды):

1) Қазақстан Республикасының Әлеуметтік кодексі 15-бабының 7) тармақшасында, "Қаржы нарығы мен қаржы ұйымдарын мемлекеттiк реттеу, бақылау және қадағалау туралы" Қазақстан Республикасының Заңы 12-бабының 10) тармақшасында және кастодианның ішкі құжаттарында;

2) инвестициялық декларацияда;

3) зейнетақы активтеріне қатысты инвестициялық портфельді басқарушының инвестициялық қызметін шектеуге бағытталған, уәкілетті орган қолданған қадағалап ден қою шараларында белгіленген талаптарға сәйкестігін тексеру арқылы жүзеге асырады.".

2. "Инвестициялық портфельді басқару жөнiндегi қызметті жүзеге асыру қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2014 жылғы 3 ақпандағы № 10 қаулысына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 9248 болып тіркелген) мынадай өзгерістер енгізілсін:

көрсетілген қаулымен бекітілген Инвестициялық портфельді басқару жөнiндегi қызметті жүзеге асыру қағидаларында:

кіріспесі мынадай редакцияда жазылсын:

"Осы Инвестициялық портфельді басқару жөнiндегi қызметті жүзеге асыру қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексіне (Ерекше бөлім), Қазақстан Республикасының Әлеуметтік кодексіне, "Сақтандыру қызметі туралы", "Бағалы қағаздар рыногы туралы" (бұдан әрі – Бағалы қағаздар нарығы туралы заң), "Қаржы нарығы мен қаржы ұйымдарын мемлекеттiк реттеу, бақылау және қадағалау туралы", "Инвестициялық және венчурлік қорлар туралы" (бұдан әрі – Инвестициялық қорлар туралы заң), "Жобалық қаржыландыру және секьюритилендіру туралы" (бұдан әрі – Секьюритилендіру туралы заң) Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес әзірленді, Қазақстан Республикасында инвестициялық портфельді басқару жөніндегі қызметті жүзеге асыру талаптары мен тәртібін белгілейді.

Қағидалар:

уәкілетті органның лицензиясы негізінде ерікті зейнетақы жарналарын тарту құқығынсыз инвестициялық портфельді басқару жөніндегі қызметті жүзеге асыратын ұйымдарға;

уәкілетті органның лицензиясы негізінде ерікті зейнетақы жарналарын тарту құқығымен инвестициялық портфельді басқару жөніндегі қызметті жүзеге асыратын ұйымдарға олар ерікті зейнетақы жарналарын тарту есебінен емес қалыптастырылған инвестициялық портфельді басқару жөніндегі қызметті жүзеге асырған кезде;

"өмірді сақтандыру" саласында қызметті және уәкілетті органның бағалы қағаздар нарығында инвестициялық портфельді басқару жөніндегі қызметті жүзеге асыруға лицензиясының негізінде сақтанушының инвестицияларға қатысу талабы көзделетін сақтандыру шарттары бойынша және инвестициялау мақсаттары үшін сақтанушылардан алынған сақтандыру сыйлықақыларының (сақтандыру жарналарының) бір бөлігі және оларды инвестициялаудан алынған кірістердің (шығындардың) есебінен қалыптастырылған активтерді дербес басқаруды жүзеге асыратын сақтандыру ұйымдарына (бұдан әрі – сақтандыру ұйымдары) қолданылады.

Инвестициялық портфельді басқарушының инвестициялау мақсаттары үшін сақтанушылардан алынған сақтандыру сыйлықақыларының (сақтандыру жарналарының) және сақтанушының инвестицияларға қатысу талабы көзделетін сақтандыру шарттары бойынша оларды инвестициялаудан алынған кірістердің (шығындардың) бір бөлігі есебінен қалыптастырылған активтерді басқару жөніндегі қызметі "Сақтандыру қызметі туралы" Қазақстан Республикасының Заңы 12-бабының 5-тармағына сәйкес уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде (бұдан әрі – Сақтанушының инвестицияларға қатысу қағидалары) белгіленген ерекшеліктер ескеріле отырып жүзеге асырылады.";

7-2-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"7-2. Зейнетақы активтерінің есебінен инвестициялық портфельді басқару бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қоры және инвестициялық портфельді басқарушы арасында жасалған зейнетақы активтерін сенімгерлік басқару туралы шарттың (бұдан әрі – зейнетақы активтерін сенімгерлік басқару туралы шарт) негізінде жүзеге асырылады.

Зейнетақы активтерін сенімгерлік басқару туралы шарт Қазақстан Республикасы Әлеуметтік кодексінің 37-бабының 3-тармағына сәйкес жасалады.";

25-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"25. Клиенттің инвестициялық портфелін басқару Қазақстан Республикасының Әлеуметтік кодексіне, Бағалы қағаздар нарығы туралы заңға, Инвестициялық қорлар туралы заңға, Қағидаларға және клиенттің инвестициялық декларациясына сәйкес жүзеге асырылады.";

36-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"36. Инвестициялық портфельді басқарушы туынды қаржы құралдарымен ұйымдастырылмаған нарықта брокердің қызметін пайдаланбастан дербес жасалған мәмілелерді жүргізуді орталық депозитарий жүзеге асыратын тізілімге (бұдан әрі – тізілім) енгізу үшін есепті аптадан кейінгі аптаның бірінші жұмыс күнінің Астана қаласының уақыты бойынша сағат 14-00-ден кешіктірмей орталық депозитарийге Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 17920 болып тіркелген Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2018 жылғы 29 қарашадағы № 307 қаулысымен бекітілген Орталық депозитарий қызметін жүзеге асыру қағидаларының талаптарына және орталық депозитарийдің ішкі құжаттарына сәйкес ақпарат ұсынады.

Ақпарат ақпаратты беру күніндегі барлық қолданыстағы ұйымдастырылған және ұйымдастырылмаған нарықта туынды қаржы құралдарымен жасалған мәмілелер бойынша, сондай-ақ есепті кезеңде жасалған және орындалған мәмілелер бойынша ұсынылады.".

2. Бағалы қағаздар нарығы департаменті Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен:

1) Заң департаментімен бірлесіп осы қаулыны Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді;

2) осы қаулы ресми жарияланғаннан кейін Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігінің ресми интернет-ресурсында орналастыруды;

3) осы қаулы мемлекеттік тіркелгеннен кейін он жұмыс күні ішінде Заң департаментіне осы тармақтың 2) тармақшасында көзделген іс-шараның орындалуы туралы мәліметтерді ұсынуды қамтамасыз етсін.

3. Осы қаулының орындалуын бақылау Қазақстан Республикасының Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Төрағасының жетекшілік ететін орынбасарына жүктелсін.

4. Осы қаулы 2023 жылғы 1 шілдеден бастап қолданысқа енгізіледі және ресми жариялануға тиіс.

Қазақстан Республикасының Қаржы нарығын реттеу және дамыту Агенттігінің Төрағасы

М. Абылкасымова

О внесении изменений в некоторые нормативные правовые акты Республики Казахстан по вопросам рынка ценных бумаг и накопительной пенсионной системы

Постановление Правления Агентства Республики Казахстан по регулированию и развитию финансового рынка от 26 мая 2023 года № 29. Зарегистрировано в Министерстве юстиции Республики Казахстан 2 июня 2023 года № 32673

Примечание ИЗПИ!
Вводится в действие с 01.07.2023

Правление Агентства Республики Казахстан по регулированию и развитию финансового рынка ПОСТАНОВЛЯЕТ:

1. Внести в постановление Правления Национального Банка Республики Казахстан от 26 июля 2013 года № 184 "Об утверждении Правил осуществления кастодиальной деятельности на рынке ценных бумаг Республики Казахстан" (зарегистрировано в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 8692) следующие изменения:

преамбулу изложить в следующей редакции:

"В соответствии с Социальным кодексом Республики Казахстан, законами Республики Казахстан "О рынке ценных бумаг", "Об инвестиционных и венчурных фондах", "О проектном финансировании и секьюритизации", "О Фонде гарантирования страховых выплат" Правление Национального Банка Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ:";

в Правилах осуществления кастодиальной деятельности на рынке ценных бумаг Республики Казахстан, утвержденных указанным постановлением:

преамбулу изложить в следующей редакции:

"Настоящие Правила осуществления кастодиальной деятельности на рынке ценных бумаг Республики Казахстан (далее – Правила) разработаны в соответствии с Гражданским кодексом Республики Казахстан (Общая часть), Социальным кодексом Республики Казахстан, законами Республики Казахстан "О рынке ценных бумаг" (далее – Закон о рынке ценных бумаг), "Об инвестиционных и венчурных фондах" (далее – Закон об инвестиционных фондах), "О проектном финансировании и секьюритизации", "О Фонде гарантирования страховых выплат" (далее – Закон о Фонде) и определяют условия и порядок осуществления кастодиальной деятельности на рынке ценных бумаг.";

пункт 46 изложить в следующей редакции:

"46. Основаниями для расторжения кастодиального договора, заключенного между Национальным Банком и единым накопительным пенсионным фондом, являются:

1) решение Правительства Республики Казахстан о ликвидации единого накопительного пенсионного фонда в порядке, предусмотренном законами Республики Казахстан;

2) изменение требования Социального кодекса Республики Казахстан, предусматривающего, что функции кастодиана по хранению и учету пенсионных активов единого накопительного пенсионного фонда осуществляются Национальным Банком.";

пункт 50 изложить в следующей редакции:

"50. Контроль за целевым размещением (использованием) пенсионных активов единого накопительного пенсионного фонда осуществляется кастодианом путем проверки представленных документов и приказов (поручений) на совершение операций по счетам, открытым в системе учета кастодиана, и (или) путем мониторинга заключенных сделок с участием пенсионных активов единого накопительного пенсионного фонда на соответствие требованиям, установленным:

1) законодательством Республики Казахстан в области пенсионного обеспечения и о рынке ценных бумаг;

2) инвестиционной декларацией единого накопительного пенсионного фонда;

3) договором о доверительном управлении пенсионными активами;

4) ограниченными мерами воздействия или санкциями, примененными уполномоченным органом, направленными на ограничение инвестиционной деятельности единого накопительного пенсионного фонда в отношении пенсионных активов.".

пункт 58-6 изложить в следующей редакции:

"58-6. Контроль за целевым размещением (использованием) пенсионных активов единого накопительного пенсионного фонда, находящихся в доверительном управлении управляющего инвестиционным портфелем, осуществляется кастодианом путем проверки документов и приказов (поручений) на совершение операций по счетам, открытым в системе учета кастодиана, представленных единым накопительным пенсионным фондом и управляющим инвестиционным портфелем, на соответствие требованиям, установленным:

1) подпунктом 7) статьи 15 Социального кодекса Республики Казахстан, подпунктом 10) статьи 12 Закона Республики Казахстан "О государственном регулировании, контроле и надзоре финансового рынка и финансовых организаций" и внутренними документами кастодиана;

2) инвестиционной декларацией;

3) мерами надзорного реагирования, примененными уполномоченным органом, направленными на ограничение инвестиционной деятельности управляющего инвестиционным портфелем в отношении пенсионных активов.".

2. Внести в постановление Правления Национального Банка Республики Казахстан от 3 февраля 2014 года № 10 "Об утверждении Правил осуществления деятельности по управлению инвестиционным портфелем" (зарегистрировано в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 9248) следующие изменения:

в Правилах осуществления деятельности по управлению инвестиционным портфелем, утвержденных указанным постановлением:

преамбулу изложить в следующей редакции:

"Настоящие Правила осуществления деятельности по управлению инвестиционным портфелем (далее – Правила) разработаны в соответствии с Гражданским кодексом Республики Казахстан (Особенная часть), Социальным кодексом Республики Казахстан, законами Республики Казахстан "О страховой деятельности", "О рынке ценных бумаг" (далее – Закон о рынке ценных бумаг), "О государственном регулировании, контроле и надзоре финансового рынка и финансовых организаций", "Об инвестиционных и венчурных фондах" (далее – Закон об инвестиционных фондах), "О проектном финансировании и секьюритизации" (далее – Закон о секьюритизации), устанавливают условия и порядок осуществления деятельности по управлению инвестиционным портфелем в Республике Казахстан.

Действие Правил распространяется на:

организации, осуществляющие на основании лицензии уполномоченного органа деятельность по управлению инвестиционным портфелем без права привлечения добровольных пенсионных взносов;

организации, осуществляющие на основании лицензии уполномоченного органа деятельность по управлению инвестиционным портфелем с правом привлечения добровольных пенсионных взносов, при осуществлении ими деятельности по управлению инвестиционным портфелем, сформированным не за счет привлечения добровольных пенсионных взносов;

страховые организации, осуществляющие деятельность в отрасли "страхование жизни" и самостоятельное управление активами, сформированными за счет части страховых премий (страховых взносов), полученных от страхователей для целей инвестирования, и доходов (убытков), полученных от их инвестирования, по договорам страхования, предусматривающим условие участия страхователя в инвестициях, на основании лицензии уполномоченного органа на осуществление деятельности по управлению инвестиционным портфелем на рынке ценных бумаг (далее – страховые организации).

Деятельность управляющего инвестиционным портфелем по управлению активами, сформированными за счет части страховых премий (страховых взносов), полученных от страхователей для целей инвестирования, и доходов (убытков), полученных от их инвестирования, по договорам страхования, предусматривающим условие участия страхователя в инвестициях, осуществляется с учетом особенностей, установленных нормативным правовым актом уполномоченного органа в соответствии с пунктом 5 статьи 12 Закона Республики Казахстан "О страховой деятельности" (далее – Правила участия страхователя в инвестициях).";

пункт 7-2 изложить в следующей редакции:

"7-2. Управление инвестиционным портфелем за счет пенсионных активов, осуществляется на основании договора о доверительном управлении пенсионными активами, заключенного между единым накопительным пенсионным фондом и управляющим инвестиционным портфелем (далее – договор о доверительном управлении пенсионными активами).

Договор о доверительном управлении пенсионными активами заключается в соответствии с пунктом 3 статьи 37 Социального кодекса Республики Казахстан.";

пункт 25 изложить в следующей редакции:

"25. Управление инвестиционным портфелем клиента осуществляется в соответствии с Социальным кодексом Республики Казахстан, Законом о рынке ценных бумаг, Законом об инвестиционных фондах, Правилами и инвестиционной декларацией клиента.".

пункт 36 изложить в следующей редакции:

"36. Управляющий инвестиционным портфелем для включения в реестр сделок с производными финансовыми инструментами, заключенными самостоятельно без использования услуг брокера на неорганизованном рынке, ведение которого осуществляется центральным депозитарием (далее - реестр), не позднее 14-00 часов по времени города Астаны первого рабочего дня недели, следующей за отчетной неделей, представляют в центральный депозитарий информацию в соответствии с требованиями Правил осуществления деятельности центрального депозитария, утвержденных постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 29 ноября 2018 года № 307, зарегистрированным в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 17920, и внутренними документами центрального депозитария.

Информация представляется по всем действующим на дату представления информации сделкам с производными финансовыми инструментами, заключенными на организованном и неорганизованном рынках, а также заключенным и исполненным сделкам в отчетном периоде.".

2. Департаменту рынка ценных бумаг в установленном законодательством Республики Казахстан порядке обеспечить:

1) совместно с Юридическим департаментом государственную регистрацию настоящего постановления в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

2) размещение настоящего постановления на официальном интернет-ресурсе Агентства Республики Казахстан по регулированию и развитию финансового рынка после его официального опубликования;

3) в течение десяти рабочих дней после государственной регистрации настоящего постановления представление в Юридический департамент сведений об исполнении мероприятия, предусмотренного подпунктом 2) настоящего пункта.

3. Контроль за исполнением настоящего постановления возложить на курирующего заместителя Председателя Агентства Республики Казахстан по регулированию и развитию финансового рынка.

4. Настоящее постановление вводится в действие с 1 июля 2023 года и подлежит официальному опубликованию.

Председатель Агентства Республики Казахстан по регулированию и развитию финансового рынка

М. Абылкасымова