Діни қызмет саласында жұмыс істейтін террористік тұрғыдан осал объектілердің (ғибадат үйлерінің (ғимараттарының) терроризмге қарсы қорғалуын ұйымдастыру жөніндегі нұсқаулықты бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Ақпарат және қоғамдық даму министрінің 2023 жылғы 17 шiлдедегi № 284-НҚ бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2023 жылғы 20 шiлдеде № 33123 болып тіркелді.

      "Терроризмге қарсы іс-қимыл туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 10-2-бабының 1-тармағына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

      1. Қоса беріліп отырған Діни қызмет саласында жұмыс істейтін террористік тұрғыдан осал объектілердің (ғибадат үйлерінің (ғимараттарының) терроризмге қарсы қорғалуын ұйымдастыру жөніндегі нұсқаулық бекітілсін.

      2. Қазақстан Республикасы Ақпарат және қоғамдық даму министрлігінің Дін істері комитеті Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен:

      1) осы бұйрықты Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді;

      2) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Ақпарат және қоғамдық даму министрлігінің ресми интернет-ресурсында орналастыруды;

      3) осы бұйрық Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін он жұмыс күні ішінде осы тармақтың 1) және 2) тармақшаларында көзделген іс-шаралардың орындалуы туралы мәліметтерді Қазақстан Республикасы Ақпарат және қоғамдық даму министрлігінің Заң департаментіне ұсынуды қамтамасыз етсін.

      3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылауды жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының Ақпарат және қоғамдық даму вице-министріне жүктелсін.

      4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

      Қазақстан Республикасының
Ақпарат және қоғамдық даму
министрі
Д. Қыдырәлі

      "КЕЛІСІЛДІ"

      Қазақстан Республикасының

      Ғылым және жоғары білім министрлігі


      "КЕЛІСІЛДІ"

      Қазақстан Республикасының

      Ұлттық қауіпсіздік комитеті


      "КЕЛІСІЛДІ"

      Қазақстан Республикасының

      Ішкі істер министрлігі

  Қазақстан Республикасының
Ақпарат және қоғамдық
даму министрі
2023 жылғы 17 шілдедег
№ 284-НҚ Бұйрықпен
бекітілген

Діни қызмет саласында жұмыс істейтін террористік тұрғыдан осал объектілердің (ғибадат үйлерінің (ғимараттарының) терроризмге қарсы қорғалуын ұйымдастыру жөніндегі нұсқаулық

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Осы Діни қызмет саласында жұмыс істейтін террористік тұрғыдан осал объектілердің (ғибадат үйлерінің (ғимараттарының) терроризмге қарсы қорғалуын ұйымдастыру жөніндегі нұсқаулық (бұдан әрі – Нұсқаулық) "Терроризмге қарсы іс-қимыл туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 10-2-бабының 1-тармағына, сондай-ақ "Террористік тұрғыдан осал объектілердің терроризмге қарсы қорғалуын ұйымдастыруға қойылатын талаптарды бекіту туралы" (бұдан әрі – Талаптар) Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2021 жылғы 6 мамырдағы № 305 қаулысымен бекітілген Террористік тұрғыдан осал объектілердің терроризмге қарсы қорғалуын ұйымдастыруға қойылатын талаптарына сәйкес әзірленді.

      2. Нұсқаулық Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2021 жылғы 12 сәуірдегі № 234 қаулысымен бекітілген Объектілерді террористік тұрғыдан осал объектілерге жатқызу қағидалары мен өлшемшарттарына сәйкес террористік тұрғыдан осал объектілерге жатқызылған діни қызмет саласында жұмыс істейтін объектілерді (ғибадат үйлерді (ғимараттарды) (бұдан әрі – ғибадат үйлері (ғимараттары)) терроризмге қарсы қорғалуын ұйымдастыру мәселелерін нақтылайды.

      3. Осы Нұсқаулық бір мезгілде (сыйымдылығы) 200 (екі жүз) және одан да көп адамға арналған ғибадат үйлеріне (ғимараттарына) қолданылады.

      Осы Нұсқаулық діни білім беру ұйымдарына қолданылмайды.

      Діни білім беру ұйымдарының терроризмге қарсы қорғалуы "Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің террористік тұрғыдан осал объектілері мен білім және ғылым саласындағы қызметті жүзеге асыратын террористік тұрғыдан осал объектілерді терроризмге қарсы қорғауды ұйымдастыру жөніндегі нұсқаулықты бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2022 жылғы 30 наурыздағы № 117 бұйрығына сәйкес қамтамасыз етіледі (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 27414 болып тіркелген).

      4. Нұсқаулық діни бірлестіктердің, олардың филиалдары мен өкілдіктерінің немесе ғибадат үйлерін (ғимараттарын) өзге заңды негізде пайдаланатын басшыларының, діни қызметшілердің, ғибадат үйлері (ғимараттары) персоналының жұмысына, сондай-ақ ғибадат үйлерінің (ғимараттарының) терроризмге қарсы қорғалу жағдайын зерделеу, тексеру және бағалау кезінде мемлекеттік және жергілікті атқарушы органдардың өкілдеріне қолдануға арналған.

      Ғибадат үйлерінің (ғимараттарының) терроризмге қарсы қорғалуының жай-күйін зерделеу, тексеру және бағалау құдайға құлшылық ету, діни жоралар, рәсімдер жасауға бөгет келтірмеуге тиіс.

      5. Ғибадат үйлерін (ғимараттарын) пайдалану кезінде меншік нысанына қарамастан Талаптардың, сондай-ақ осы Нұсқаулықтың сақталуы қамтамасыз етіледі.

      6. Діни бірлестіктердің, олардың филиалдары мен өкілдіктерінің немесе ғибадат үйлерін (ғимараттарын) өзге заңды негізде пайдаланатын басшылары ғибадат үйінің (ғимаратының) терроризмге қарсы қорғалуы жөніндегі іс-шараларды жүргізуді қамтамасыз ететін адамды (адамдарды) тағайындайды.

      7. Осы Нұсқаулықта мынадай негізгі ұғымдар қолданылады:

      1) алғашқы ден қою шаралары – терроризм актісінің қатері немесе жасалғаны туралы уәкілетті мемлекеттік органдарды уақтылы хабардар етуге бағытталған, объект персоналы және күзет қызметі субъектісінің қызметкерлері қабылдайтын бірінші кезектегі іс-шаралардың, сондай-ақ терроризм актісінің ықтимал салдарын барынша азайту және жою (шұғыл (алғашқы) ден қою күштерінің алғашқы және тергеу әрекеттерін жүзеге асыруына көмек көрсету, зардап шеккендерге алғашқы медициналық көмек көрсету, эвакуациялау және басқалары) жөніндегі іс-қимылдардың кешені;

      2) бейнебақылау жүйесі - бейнебақылау камераларының, деректерді беру желілерінің, бағдарламалық және техникалық құралдардың және бейнежазбаларды сақтау құралдарының, сондай-ақ өзара ақпарат алмасуды жүзеге асыратын бағдарламалық және (немесе) техникалық басқару құралдарының жиынтығы;

      3) ғибадат үйі (ғимараты) – құдайға құлшылық етуге, дұға оқылатын және діни жиналыстарға, діни тәу етуге (мінажат етуге) арналған орын;

      4) діни бірлестік – Қазақстан Республикасы азаматтарының, шетелдіктер мен азаматтығы жоқ адамдардың өз мүдделерінің ортақтығы негізінде діни қажеттіліктерін қанағаттандыру үшін Қазақстан Республикасының заңнамалық актілерінде белгіленген тәртіппен біріккен ерікті бірлестігі;

      5) діни қызмет – діндарлардың діни қажеттіліктерін қанағаттандыруға бағытталған қызмет;

      6) діни қызметші – діни, уағыздаушылық қызметке тиісті діни бірлестік уәкілеттік берген адам;

      7) жарықтандыру жүйесі – тәуліктің қараңғы уақытында бейнебақылау жүйесі үшін жарықтандырудың қажетті деңгейін және объектідегі адамдар мен көлік құралдарын көруді қамтамасыз етуге мүмкіндік беретін техникалық құралдар жиынтығы;

      8) күзет қызметінің субъектілері – бұл Қазақстан Республикасы ішкі істер органдарының мамандандырылған күзет бөлімшелері және жеке күзет ұйымдары;

      9) объектілердің персоналы – объектінің, оның ішінде оның жалға алынған алаңдарында қызметін жүзеге асыратын басшылары, жұмысшылары, қызметкерлері;

      10) объектінің периметрі – құқық белгілейтін құжаттарға сәйкес объектінің шекарасы;

      11) терроризмге қарсы қорғалу паспорты – объект туралы жалпы және инженерлік-техникалық мәліметтер қамтылатын, оның терроризмге қарсы қорғалуының жай-күйін көрсететін және террористік тұрғыдан осал объектідегі терроризм актілерінің алдын алу, жолын кесу, барынша азайту және (немесе) салдарын жою жөніндегі іс-шараларды жоспарлауға арналған ақпараттық-анықтамалық құжат;

      12) хабардар ету жүйесі – террористік тұрғыдан осал объектідегі тұлғаларды төтенше жағдайлар (авария, өрт, дүлей апат, шабуыл, террористік акт) кезіндегі дабыл және қалыптасқан жағдайдағы іс-қимылдар туралы жедел хабардар етуге (жарықпен және (немесе) дыбыстық хабарлауға) арналған техникалық құралдар жиынтығы.

      Осы Нұсқаулықта пайдаланылатын өзге де ұғымдар Қазақстан Республикасының терроризмге және діни қызметке қарсы іс-қимыл салаларындағы және діни бірлестіктердегі заңнамасына сәйкес қолданылады.

      Ескерту. 7-тармаққа өзгеріс енгізілді – ҚР Мәдениет және ақпарат министрінің 01.07.2024 № 280-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      8. Ғибадат үйлерінің (ғимараттарының) терроризмге қарсы қорғалуын қамтамасыз ету жөніндегі шаралар ғибадат үйлерінің (ғимараттарның) аумағында терроризм актілерін жасауға кедергі келтіретін жағдайлар жасауға (олардың жасалу қатерін азайтуға), ықтимал террористік қатерлердің салдарын барынша азайтуға және (немесе) жоюға бағытталған.

      Ғибадат үйлерін (ғимараттарын) қорғау шараларын ұйымдастыру алдын алу, сараланған тәсіл, барабарлық және кешенділік қағидаттарына негізделеді.

      9. Ғибадат үйлерінің (ғимараттарының) терроризмге қарсы қорғалуы мыналарға бағытталған жағдайлар жасаумен:

      1) терроризм актілерін дайындау және (немесе) жасау белгілерін анықтау, оған күдікті адамдар мен заттарды анықтау мәніне жағдайды бақылау жөнінде шаралар қолдану;

      2) ғибадат үйлерінде (ғимараттарында) терроризм актілерін жасау әрекеттерінің алдын алу және жолын кесу, оған мыналар жөнінде шаралар қабылдау:

      террористік сипаттағы ықтимал қатерлердің сипаты мен ерекшелігін нақтылау;

      террористік қатерлердің неғұрлым ықтимал сценарийлерін модельдеу және оларға ден қоюдың тиісті алгоритмдерін әзірлеу;

      терроризм актісін жасауға ықпал ететін ықтимал себептер мен жағдайларды айқындау және оларды жою;

      келушілер мен көлік құралдарына қол жеткізудің белгіленген тәртібін тұрақты бақылауды ұйымдастыру;

      діни қызметшілер мен ғибадат үйлерінің (ғимараттарының) персоналында қауіпсіздік мәдениетін, терроризмге қарсы сананы қалыптастыру;

      терроризмге қарсы қауіпсіздігін қамтамасыз ететін барлық іс-шараларды бақылау;

      3) ғибадат үйлерінде (ғимараттарында) ықтимал террористік қатерлердің салдарларын барынша азайту және жою бойынша мына шаралар қабылдау:

      террористік сипаттағы ықтимал қатерлерге ден қою алгоритмдерін әзірлеу;

      діни қызметшілер мен ғибадат үйлерінің (ғимараттарының) персоналын терроризм актісін жасау кезіндегі және одан кейінгі әрекеттеріне қатысты тиісті даярлау;

      уәкілетті органдарды уақтылы хабардар етуді ұйымдастыру;

      ғибадат үйінің (ғимаратының) терроризмге қарсы қорғалу паспортын уақтылы жасау, өзекті жай-күйде ұстау және оны тиісінше сақтау арқылы қамтамасыз етіледі.

      10. Ғибадат үйлерінің (ғимараттарының) терроризмге қарсы қорғалуын діни бірлестіктің, олардың филиалдары мен өкілдіктерінің немесе ғибадат үйлерін (ғимараттарын) өзге заңды негізде пайдаланатын басшысы ұйымдастырады.

      11. Діни бірлестіктің, олардың филиалдары мен өкілдіктерінің немесе ғибадат үйлерін (ғимараттарын) өзге заңды негізде пайдаланатын бірінші басшысының (не оның міндетін атқарушы адамның) бұйрығымен терроризмге қарсы қорғау жөніндегі іс-шараларды жүргізуді қамтамасыз ететін адам айқындалады.

      Ғибадат үйінің (ғимаратының) терроризмге қарсы қорғалуы жөніндегі іс-шараларды өткізуді қамтамасыз етуге жауапты қызметкерді таңдау және тағайындау соңғысының терроризмге қарсы қызметінің ерекшелігіне неғұрлым сәйкес келетін құзыреті мен лауазымдық міндеттері ескеріле отырып жүргізіледі.

      Діни бірлестіктің, олардың филиалдары мен өкілдіктерінің немесе ғибадат үйлерін (ғимараттарын) пайдаланатын басшысымен өзге заңды негізде тиісті бұйрық шығарылады, қызметкердің функциясы лауазымдық міндеттерге енгізіледі.

2-тарау. Өткізу режимін ұйымдастыруға қойылатын талаптар

      12. Діни бірлестіктердің, олардың филиалдары мен өкілдіктерінің немесе ғибадат үйлерін (ғимараттарын) өзге заңды негізде пайдаланатын басшылары діни қызметшілердің, ғибадат үйінің (ғимаратының) персоналы мен келушілерінің қауіпсіздік деңгейін арттыру үшін қажет болған жағдайда ғибадат үйлерінде (ғимараттарында) діндарлардың құдайға құлшылық ету, діни жоралар, рәсімдер және (немесе) жиналыстар бөгетсіз жүргізу (жасау) құқықтарын сақтай отырып, оның ерекшелігіне сәйкес өткізу режимін белгілейді.

      Өткізу режимін қамтамасыз ету үшін діни бірлестіктердің, олардың филиалдары мен өкілдіктерінің немесе ғибадат үйлерін (ғимараттарын) өзге заңды негізде пайдаланатын басшылары "Күзет қызметі туралы" Қазақстан Республикасының Заңында көзделген ерекшеліктерді ескере отырып, Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексіне сәйкес террористік тұрғыдан осал объектілерді күзету жөніндегі қызметті жүзеге асыруға рұқсат құжаттары бар жеке күзет ұйымдарымен күзет қызметтерін көрсету туралы шарт жасасады.

      13. Террористік тұрғыдан осал объектілерді күзету жөніндегі қызметті жүзеге асыруға рұқсат құжаттары бар жеке күзет ұйымдарымен шарт жасасу кезінде ғибадат үйінің (ғимаратының) терроризмге қарсы қорғалуын қамтамасыз ету жөніндегі мынадай іс-шараларды:

      1) ғибадат үйін (ғимаратын) күзетуді;

      2) ғибадат үйінің (ғимаратының) аумағында құқыққа қарсы ниеттері бар адамдарды, сондай-ақ діндарлардың діни мақсаттағы заттарды өз қалауы бойынша пайдалану құқығын сақтай отырып, оларды сату үшін пайдаланылуы мүмкін құралдар мен заттарды анықтауды;

      3) жеке күзет ұйымы қызметкерлерінің ғибадат үйінде (ғимаратында) орнатылған инженерлік-техникалық қорғау құралдарын тиісінше пайдалануды қамтамасыз етуін көздеу қажет.

      14. Ғибадат үйін (ғимаратын) терроризмге қарсы қорғалуын қамтамасыз ету, өткізуді бақылау тәртібін ұйымдастыру мақсатында мыналар:

      1) келушілер үшін қолжетімділікті шектемей, ғибадат үйлеріндегі (ғимаратындағы) үй-жайлар;

      2) ғибадат үйлерінде (ғимараттарында) құдайға құлшылық ету, діни жоралар, рәсімдер және (немесе) жиналыстарды бөгетсіз жүргізу (жасау) құқықтарын сақтай отырып, келушілер үшін қолжетімділігі шектеулі ғибадат үйлеріндегі (ғимаратындағы) үй-жайлар орнатылады.

      15. Өткізу режимін ұйымдастыру тәртібі "Діни қызмет және діни бірлестіктер туралы" Қазақстан Республикасының заңына қайшы келмеуге тиіс.

3-тарау. Профилактикалық және оқу іс-шараларын ұйымдастыруға қойылатын талаптар

      16. Профилактикалық және оқу іс-шаралары діни қызметшілер мен ғибадат үйлерінің (ғимараттарының) персоналына ғибадат үйінің (ғимаратының) негізгі ерекшеліктері, терроризм актісі жасалған жағдайда ықтимал салдарлар, терроризм актілерін болғызбау жөніндегі іс-шараларды жүргізу тәртібі туралы ақпараттарды жеткізу мақсатында жүргізіледі.

      17. Профилактикалық және оқу іс-шараларын (бұдан әрі – іс-шаралар) діни бірлестіктердің, олардың филиалдары мен өкілдіктерінің немесе ғибадат үйлерін (ғимараттарын) өзге заңды негізде пайдаланатын басшылары немесе терроризмге қарсы қорғау талаптарын сақтауға жауапты адам құқық қорғау органдарының қызметкерлерін тарта отырып ұйымдастырады.

      Іс-шаралар жеке немесе діни қызметшілер тобымен және ғибадат үйінің (ғимаратының) персоналымен нұсқаулар, сабақтар (практикалық және теориялық) түрінде өткізіледі.

      18. Ғибадат үйлерінде (ғимараттарда) профилактикалық іс-шара ретінде терроризмге қарсы іс-қимыл жөніндегі жедел штабтар діни қызметшілер мен ғибадат үйлерінің (ғимараттарының), сондай-ақ оларда күзет қызметін жүзеге асыратын субъектілердің (олар болған жағдайда) персоналын бағалауға, терроризм актісін жасауға кедергі келтіруге, салдарларды барынша азайтуды және жоюды қамтамасыз етуге бағытталған іс-шаралар өткізеді (эксперименттер).

      19. Іс-шаралар діни қызметшілер мен ғибадат үйінің (ғимаратының) персоналын күдікті адамдар мен заттарды анықтау жөніндегі іс-қимылдарға, терроризм актісін (актілерін) жасау немесе жасау қаупі жағдайында залалды болғызбау немесе азайту жөніндегі іс-қимылдарға, оның салдарларынан қорғау тәсілдеріне, келушілерді, діни қызметшілер мен персоналды ғибадат үйінен (ғимаратынан) қауіпсіз және уақтылы эвакуациялауға оқытуды қамтамасыз етеді.

      20. Теориялық іс-шаралар (дәрістер) барысында нормативтік құқықтық актілермен регламенттелген талаптар, нұсқаулар, іс-қимыл алгоритмдері туралы, ғибадат үйінің (ғимаратының) ерекшеліктері туралы қажетті ақпарат жеткізіледі.

      Практикалық іс-шаралар барысында діни қызметшілер, ғибадат үйі (ғимараты) персоналының және күзет қызметі субъектілерінің (қажет болған жағдайда):

      1) қауіпсіз және кедергісіз эвакуация жүргізу жөніндегі;

      2) терроризм актісі қатері төнген жағдайдағы;

      3) ғибадат үйінің (ғимаратының) аумағында күдікті адамдар мен заттар, сондай-ақ терроризм актілерін жасаудың өзге де сценарийлер анықталған кездегі іс-қимылы пысықталады.

      Практикалық және теориялық іс-шаралар осы Нұсқаулықтың 1-қосымшасына сәйкес тақырыптар бойынша жылына кемінде бір рет кезеңділікпен өткізіледі.

      21. Нұсқау өткізу сипаты мен уақыты бойынша жоспарлы және жоспардан тыс болып бөлінеді.

      Жоспарлы нұсқау жылына кемінде бір рет өткізіледі.

      Жоспардан тыс нұсқауды діни бірлестіктердің, олардың филиалдары мен өкілдіктерінің немесе ғибадат үйлерін (ғимараттарын) өзге заңды негізде пайдаланатын басшылары немесе өзге де лауазымды адамдары не өткізілетін оқу-жаттығуларға, жаттығуларға және эксперименттерге тартылған мемлекеттік органдардың өкілдері мынадай жағдайларда:

      1) ғибадат үйі (ғимараты) террористік қауіптілік деңгейі енгізілген аумақта болған кезде;

      2) терроризм актісін жасаудың ықтимал қатері туралы ақпараттың болған кезде;

      3) оқу-жаттығуларға, жаттығуларға, эксперименттерге дайындық кезінде жүргізеді.

      Жоспардан тыс нұсқау жеке немесе діни қызметшілер тобымен және ғибадат үйінің (ғимаратының) персонал тобымен жүргізіледі. Жоспардан тыс нұсқаудың мазмұны оны жүргізу қажеттілігін тудырған себептер мен жағдайларға байланысты әрбір нақты жағдайда айқындалады.

      Практикалық және теориялық іс-шаралар, жоспарлы нұсқаулар діни бірлестіктердің, олардың филиалдары мен өкілдіктерінің немесе ғибадат үйлерін (ғимараттарын) өзге заңды негізде пайдаланатын басшысымен бекітілген кестеге сәйкес жүргізіледі.

      22. Нұсқаулар мен іс-шараларды өткізу туралы осы Нұсқаулыққа 2-қосымшаға сәйкес нысан бойынша терроризмге қарсы қорғау жөніндегі оқу іс-шараларын есепке алу журналында жазба жүргізіледі не хаттама немесе анықтама (қатысушылардың едәуір саны (20 (жиырма) адамнан астам) болған жағдайда) жасалады.

      23. Іс-шаралар өткізу туралы негізгі есептік құжаттар мыналар болып табылады:

      1) терроризмге қарсы дайындық жөніндегі іс-шараларды өткізуді есепке алу журналы;

      2) осы Нұсқаулыққа 3-қосымшаға сәйкес нысан бойынша терроризмге қарсы бағыттағы нұсқауларды өткізу кестесі.

4-тарау. Террористік көріністерге ден қою, сондай-ақ жасалған терроризм актісінің нәтижесінде туындаған техногендік сипаттағы қатерлерді жою мәселелері жөніндегі өзара іс-қимылды ұйымдастыруға қойылатын талаптар

      24. Терроризмге қарсы комиссиямен өзара іс-қимыл терроризм актісін (актілерінің) профилактикалау және алдын алу, діни қызметшілер мен ғибадат үйінің (ғимаратының) персоналын, ғибадат үйінің (ғимаратының) қауіпсіздігін қамтамасыз ететін адамдарды оқыту және даярлау, ғибадат үйі (ғимараты) аумағында терроризм актісі (актілері) қатер төнген немесе жасалған жағдайда ғибадат үйінің (ғимаратының) іс-қимылға дайындығын айқындау мақсатында ұйымдастырылады.

      Діни қызметшілер мен ғибадат үйі (ғимараты) персоналының терроризмге қарсы комиссиямен өзара іс-қимылы терроризм актісін (актілерін) жасау немесе жасау қатерлеріне ден қоюға, терроризмге қарсы түрлі деңгейдегі оқу-жаттығуларды, жаттығуларды, эксперименттерді, сондай-ақ терроризмге қарсы операцияларды дайындау мен өткізуге дайындықты қамтамасыз ету шеңберінде тұрақты негізде ұйымдастырылады.

      25. Терроризмге қарсы комиссиямен өзара іс-қимыл ғибадат үйі (ғимараты) үшін террористік сипаттағы неғұрлым ықтимал қатерлерді нақтылау жолымен профилактикалық және оқу іс-шараларын жоспарлау кезеңінде белгіленеді.

      26. Ғибадат үйі (ғимараты) аумағындағы террористік сипаттағы неғұрлым ықтимал қатерлерге, ғибадат үйінің (ғимаратының) ерекшеліктеріне сүйене отырып, осы Нұсқаулыққа 4-қосымшада келтірілген террористік сипаттағы ықтимал қатерлерге ғибадат үйі (ғимараты) адамдарының түрлі топтарының іс-қимыл алгоритмдері әзірленеді.

      27. Бұл алгоритмдер уәкілетті мемлекеттік органдардың қатысуымен өткізілетін практикалық іс-шаралар, сондай-ақ терроризмге қарсы әртүрлі деңгейдегі іс-шараларды, жаттығу іс-шараларын дайындау және өткізу, діни қызметшілер мен ғибадат үйі (ғимараты) персоналының іс-қимылын бағалау барысында пысықталады.

      28. Терроризмге қарсы әртүрлі деңгейдегі іс-шараларды өткізу, діни қызметшілер мен ғибадат үйі (ғимараты) персоналының іс-қимылын бағалау қорытындылары бойынша тиісті жоспарларға, кестелер мен алгоритмдерге өзгерістер мен толықтырулар енгізіледі.

      29. Террористік көріністерге ден қою мәселелері жөніндегі өзара іс-қимыл міндеттерінің бірі Қазақстан Республикасының аумақтық ішкі істер және ұлттық қауіпсіздік органдарын терроризм актілерін дайындау фактілері мен белгілері туралы уақтылы хабардар ету және оларға жол бермеуге бағытталған шараларды іске асыру болып табылады.

      30. Діни бірлестіктердің, олардың филиалдары мен өкілдіктерінің немесе ғибадат үйлерін (ғимараттарын) өзге заңды негізде пайдаланатын басшылары терроризм актісін (актілерін) жасау немесе жасау қатерлеріне ден қоюға дайындықты қамтамасыз ету шеңберінде бастапқы ден қою алгоритмдерін:

      1) терроризм актісінің (актілерінің) жасалуы немесе жасалу қаупі туралы Қазақстан Республикасының аумақтық ішкі істер және ұлттық қауіпсіздік органдарын дереу хабардар етуі бойынша;

      2) уәкілетті мемлекеттік органдардан терроризм актісінің (актілерінің) жасалуы немесе жасалу қаупі туралы ақпарат алған кезде әзірлейді.

      31. Діни бірлестіктердің, олардың филиалдары мен өкілдіктерінің немесе ғибадат үйлерін (ғимараттарын) өзге де заңды негізде пайдаланатын басшылары ғибадат үйіне (ғимаратына) терроризм актісінің жасалу қатері немесе жасалуы туралы (оның ішінде жасырын сипаттағы) ақпарат алған кезде ақпаратты дереу жеке өзі немесе олар уәкілеттік берген адам өзінің иелігіндегі байланыс құралдары арқылы аумақтық ұлттық қауіпсіздік, ішкі істер органдарына, сондай-ақ діни қызмет саласындағы мемлекеттік органға жеткізеді (қайталайды).

      32. Террористік қауіптіліктің белгіленген деңгейіне діни бірлестіктің, олардың филиалдары мен өкілдіктерінің немесе ғибадат үйлерін (ғимараттарын) өзге заңды негізде пайдаланатын басшысы немесе өзге де лауазымды адамдары мынадай қауіпсіздік шараларын қолданады:

      бейнебақылау және хабардар ету жүйелерінің жұмыс қабілеттілігін тексеру және қамтамасыз ету;

      діни қызметшілермен және ғибадат үйінің (ғимаратының) персоналымен терроризм актісінің жасалу немесе жасау қатері кезіндегі іс-қимылдар жөніндегі нұсқаулар өткізу;

      шұғыл эвакуациялау мәселелерін пысықтау;

      терроризм актілеріне ден қою, сондай-ақ жасалған терроризм актісінің нәтижесінде туындаған техногендік сипаттағы қатерлерді жою мәселелері бойынша терроризмге қарсы күрес жөніндегі уәкілетті мемлекеттік органдармен және ұйымдармен, жедел штабтармен және күзет қызметі субъектілерімен (қажет болған жағдайда) бірлескен іс-қимылдарды пысықтау.

5-тарау. Террористік тұрғыдан осал ғибадат үйлерінің (ғимараттарының) терроризмге қарсы қорғалу паспортын әзірлеуге және оның айналымына қойылатын талаптар

      33. Ғибадат үйін (ғимаратын) террористік тұрғыдан осал объектілерге бастапқы жатқызу кезінде оның басшысы ғибадат үйін (ғимаратын) облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың террористік тұрғыдан осал объектілерінің тізбесіне енгізу туралы тиісті хабарлама алғаннан кейін 45 (қырық бес) күн ішінде ғибадат үйінің (ғимаратының) терроризмге қарсы қорғалу паспортын (бұдан әрі – паспорт) әзірлеуге шаралар қабылдайды.

      Паспорт "Террористік тұрғыдан осал объектілердің терроризмге қарсы қорғалуының үлгілік паспортын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрінің 2023 жылғы 14 маусымдағы № 481 және Қазақстан Республикасы Ұлттық қауіпсіздік комитеті төрағасының 2023 жылғы 26 маусымдағы № 51 бірлескен бұйрығымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 32950 болып тіркелген) бекітілген террористік тұрғыдан осал объектілердің терроризмге қарсы қорғалуының үлгілік паспортына (бұдан әрі – үлгілік паспорт) сәйкес бір мезгілде электрондық нұсқаны әзірлей отырып, екі данада әзірленеді.

      34. Паспорт қолжетімділігі шектеулі ақпаратты қамтитын құжат болып табылады және оны әзірлеу кезінде қолжетімділігі шектеулі ақпаратқа қойылатын заңнама талаптарын сақтау қажет.

      35. Діни бірлестіктің, олардың филиалдары мен өкілдіктерінің немесе ғибадат үйлерін (ғимараттарын) өзге заңды негізде пайдаланатын басшысымен паспортты әзірлеуге, оның сақталуына және паспорттың деректерін уақтылы жаңартуға жауапты адам (адамдар) тағайындалады.

      36. Әзірленген паспорттың жобасы ғибадат үйінің (ғимаратының) орналасқан жері бойынша аумақтық ішкі істер органының басшыларымен жасалғаннан кейін күнтізбелік 10 (он) күн ішінде келісіледі.

      Паспорт жобасын келісу мерзімі паспорт үлгілік паспортта көрсетілген лауазымды адамға келіп түскен күннен бастап 15 (он бес) жұмыс күнінен аспайды.

      Келісуші адамнан паспорттың жобасына ескертулер болған жағдайда, пысықтау мерзімі қайтарылған күннен бастап 15 (он бес) жұмыс күнінен аспайды, ал қайта қайтарылған кезде 7 (жеті) жұмыс күнінен аспайды.

      37. Келісілгеннен кейін 10 (он) жұмыс күні ішінде паспортты ғибадат үйінің (ғимаратының) басшысы бекітеді (оның ішінде оны жаңарту кезінде).

      38. Паспорттың бірінші данасы (түпнұсқасы) әзірленіп, бекітілгеннен кейін оның сақталуына және паспорттың деректерін уақтылы жаңартуға жауапты адамда сақталуға тиіс.

      Паспорт қызметтік іс жүргізуде міндетті түрде тіркелуге жатады. Құжаттың бірінші данасында құжаттың көшірмелері кімге жіберілгені және олар қандай нөмірлерге тіркелгені туралы ақпарат жазылады.

      39. Терроризм актілерінің салдарын жоюға және азайтуға тартылған органдарға паспортты уақтылы беруді қамтамасыз ету мақсатында паспортқа құжаттарды 2 (екі) данада уақытша беру актісі жасалады.

      40. Құжаттарды уақытша беру актісінің бір данасы паспортпен бірге терроризмге қарсы операцияға басшылықты жүзеге асыратын жедел штабқа беріледі. Тізімдеменің екінші данасы паспортты сақтауға жауапты адамда қалады.

      41. Паспорттың екінші данасы мен электрондық нұсқасы (PDF форматында электрондық ақпарат жеткізгіште) ол бекітілген немесе түзетілген күннен бастап күнтізбелік 10 (он) күннен кешіктірілмейтін мерзімде сақтау үшін Қазақстан Республикасы ішкі істер органдарының аумақтық бөлімшелеріне жіберіледі.

      42. Паспорт:

      1) меншік құқығы;

      2) діни бірлестіктің, олардың филиалдары мен өкілдіктерінің немесе ғибадат үйлерін (ғимараттарын) өзге де заңды негізде пайдаланатын басшысы;

      3) ғибадат үйінің (ғимаратының) атауы;

      4) ғибадат үйінің (ғимаратының) негізгі мақсаты;

      5) егер ғибадат үйінің (ғимаратының), іргелес аумақ құрылысының жалпы алаңы мен периметріне немесе күрделі жөндеу, ғимараттарды (құрылыстар мен құрылысжайларды) және инженерлік жүйелерді қайта құру аяқталғаннан кейін конструкциясы (өзгерістер енгізілсе) өзгерген жағдайда түзетуге жатады.

      43. Өзгерістер түзету үшін негіздер туындағаннан кейін 20 (жиырма) жұмыс күні ішінде енгізіледі.

      Паспортты әзірлеу, оған түзетулер енгізу мерзімдері ұлғайған кезде діни бірлестіктің, олардың филиалдары мен өкілдіктерінің немесе ғибадат үйлерін (ғимараттарын) пайдаланатын басшы өзге заңды негізде терроризмге қарсы комиссияға тиісті өтінішпен жүгінеді.

      Паспортта сақтауға жауапты қызметкер діни бірлестік, олардың филиалдары мен өкілдіктері басшысының немесе ғибадат үйлерін (ғимараттарын) өзге заңды негізде пайдаланатын басшысының немесе паспортқа қол қоюға уәкілетті адамның қолымен куәландырылған өзгерістердің себептері мен күндерін көрсете отырып, енгізілген өзгерістер мен толықтырулар туралы белгілер енгізеді. Өзгерістер орын алған паспорт элементтері ғана ауыстырылуға жатады.

      Діни бірлестік, олардың филиалдары мен өкілдіктерінің немесе ғибадат үйлерін (ғимараттарын) өзге заңды негізде пайдаланатын басшысының қолы қойылған тиісті өзгерістер туралы ақпарат бір мезгілде паспорттың электрондық нұсқасын ауыстыра отырып, паспорттың екінші данасына іске қосу үшін Қазақстан Республикасының ішкі істер органдарына жіберіледі.

      44. Паспорт:

      1) 5 (бес) жылда кемінде бір рет;

      2) паспорт мәтіні тармақтарының жартысынан астамына түзетулер енгізген жағдайда толық ауыстыруға жатады.

      45. Паспорт тиісті акт жасала отырып, комиссиялық тәртіппен жойылуға жатады.

      Акт ұйымда қалады және паспортқа жауапты адамда сақталады.

      Актінің көшірмесі паспорттың екінші данасын сақтау орны бойынша жіберіледі.

6-тарау. Террористік тұрғыдан осал ғибадат үйлерін (ғимараттарын) инженерлік-техникалық жабдықтармен жарақтандыруға қойылатын талаптар

      46. Ғибадат үйлері (ғимараттары) хабардар ету жүйесімен, бейнебақылау жүйесімен жарақтандырылады.

      47. Бейнебақылау жүйесі ғибадат үйіндегі (ғимаратындағы) және оның аумағындағы жағдайға бақылау жүргізу, сондай-ақ рұқсатсыз кіру фактісін көзбен шолып растау, жағдайды бағалау және бұзушылардың іс-әрекеттерін тіркеу мақсатында орнатылады.

      48. Бейнебақылау жүйелеріне қойылатын техникалық талаптар Қазақстан Республикасы Ұлттық қауіпсіздік комитеті төрағасының 2020 жылғы 27 қазандағы № 69-қе бұйрығымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 21693 болып тіркелген) бекітілген Ұлттық бейнемониторинг жүйесінің жұмыс істеу қағидаларында көзделген бейнебақылау жүйелерінің минималды техникалық шарттарына сәйкес келеді.

      49. Ғибадат үйінде (ғимаратында):

      1) ғибадат үйі (ғимараты) орналасқан аумақтың периметрі;

      2) ғибадат үйінде (ғимаратында) адамдар көп жиналатын орындары;

      3) бас және қосалқы кіру есіктері (болған жағдайда) бейнебақылау жүйесімен жабдықталады.

      50. Бейнебақылау жүйесі:

      1) визуалды ақпаратты телекамералардан техникалық құралға немесе алынған ақпаратты жинаудың, өңдеудің, көрсетудің және тіркеудің техникалық құралдарының жиынтығына беруді;

      2) автоматтандырылған режимдегі жұмысты;

      3) нақты уақыт режимінде ғибадат үйіндегі (ғимаратындағы) жағдайды бағалау мүмкіндігін;

      4) 30 тәуліктен кем емес мерзімде ақпаратты сақтауды;

      5) ғибадат үйі (ғимараты) аумағының периметрі бойынша орнатылған бейнебақылау жүйесін Ұлттық бейнемониторинг жүйесінің жұмыс істеу қағидаларында айқындалған тәртіппен және шарттарда Ұлттық бейнемониторинг жүйесіне қосылуды қамтамасыз етеді.

      51. Ғибадат үйлері (ғимараттары) діни қызметшілерді, ғибадат үйінің (ғимаратының) персоналы мен келушілерді штаттан тыс жағдайдың туындауы (терроризм актісінің жасалу қатері немесе жасалуы және туындаған салдарлар туралы) туралы жедел хабардар ету және олардың іс-қимылдарын үйлестіру мақсатында хабардар ету жүйелерімен және құралдарымен жарақтандырылады.

      52. Діни қызметшілерді, ғибадат үйлерінің (ғимаратының) персоналы мен келушілерді хабардар ету мыналарды қамтамасыз ететін техникалық құралдардың:

      1) адамдар үнемі немесе уақытша болатын ғибадат үйінде (ғимаратында), ғибадат үйінің (ғимаратының) аумағында дыбыстық және жарық сигналдарын беру;

      2) діни қызметшілердің, персоналдың және ғибадат үйіне (ғимаратына) келушілердің қауіпсіздігін қамтамасыз етуге бағытталған қауіптің сипаты, қажеттілік пен эвакуациялау жолдары, басқа да іс-қимылдар туралы сөйлеу ақпаратын трансляциялау көмегімен жүзеге асырылады.

      53. Хабарлағыштардың саны және олардың қуаты адамдар үнемі немесе уақытша болатын барлық жерлерде қажетті естілуді қамтамасыз етеді.

  Діни қызмет саласында жұмыс
істейтін террористік тұрғыдан
осал объектілердің (ғибадат
үйлерінің (ғимараттарының)
терроризмге қарсы қорғалуын
ұйымдастыру жөніндегі
нұсқаулыққа
1-қосымша

Іс-шара тақырыптарының нұсқалары

 

р/с

Тақырыптардың атаулары

Барлығы сағат

Оның ішінде

Дәрістер

Практикалық іс-шаралар

Жаттығулар

Діни қызметшілер мен ғибадат үйінің (ғимаратының) персоналы үшін

1.

Террористік тұрғыдан осал ғибадат үйлерінің (ғимараттарының) ерекшеліктері, терроризм актісі жасалған жағдайда ықтимал салдарлары





2.

Жарылғыш заттарды тану және жарылыс қаупі кезінде өзін-өзі ұстау қағидалары





3.

Ғибадат үйі (ғимараты) маңында қоғамдық тәртіпсіздіктер туындаған және адамдарды кепілге алу қаупі туындаған кезде қауіпсіздікті қамтамасыз ету





4.

Террористік акт жасау қатері төнген кезде қауіпсіздікті қамтамасыз ету





5.

Жасалған террорлық шабуыл кезіндегі басшылардың іс-қимылы





6.

Ғибадат үйі (ғимараты) миналанғаны туралы анонимді қоңырау алған кездегі іс-қимыл тәртібі





7.

Ғибадат үйі (ғимараты) миналанғаны туралы ауызша хабар алған кездегі іс-қимыл тәртібі





Жұмысқа алғаш қабылданған діни қызметшілер мен ғибадат үйінің (ғимаратының) персоналы үшін

8.

Ғибадат үйіндегі (ғимаратындағы) қауіпсіздік шараларының негізгі талаптары





9.

Ғибадат үйіне (ғимаратына) террористік акт жасалған жағдайда ықтимал қауіптілігі





10.

Ғибадат үйіне (ғимаратына) шабуыл жасау кезіндегі іс-қимыл тәртібі





  Діни қызмет саласында жұмыс
істейтін террористік тұрғыдан
осал объектілердің (ғибадат
үйлерінің (ғимараттарының)
терроризмге қарсы қорғалуын
ұйымдастыру жөніндегі
нұсқаулыққа
2-қосымша

Терроризмге қарсы дайындық жөніндегі оқу іс-шараларын есепке алу
ЖУРНАЛЫ

      ________________________________
(ұйымның атауы)
(титул беті)

      Терроризмге қарсы дайындық жөніндегі оқу іс-шараларын өткізуді есепке алу
№ _ журнал

      Журналды жүргізуді бастау күні 20____ ж. "____" ____________

      Журналды жүргізудің аяқталу күні 20____ ж. "____" ____________

      (ішкі жағы)

      1-бөлім. Нұсқаулар


р/с

Нұсқауды өткізу күні

Нұсқау алушының тегі, аты, әкесінің аты (бар болған кезде) және лауазымы

Нұсқау түрі: жоспарлы/ жоспардан тыс

Нұсқау жүргізген адамның тегі, аты, әкесінің аты (бар болған кезде) және лауазымы

Нұсқау алушының қолы

Нұсқау өткізген адамның қолы

1

2

3

4

5

6

7




































      Ескертпе:

      1) жоспарлы нұсқаулар барысында діни қызметшілер мен ғибадат үйінің (ғимаратының) персоналына терроризм актісі болған жағдайда барлық ықтимал жағдайлар кезіндегі іс-қимыл алгоритмдері жеткізіледі, ал жоспардан тыс нұсқаулардың тақырыбы өткізілетін оқу-жаттығулардың, жаттығулар мен эксперименттердің тақырыбына байланысты болады;

      2) терроризмге қарсы бағыттағы өткізілетін жоспарлы нұсқауларды құжаттамалық ресімдеуді қолмен жазу тәсілімен де, аралас – қолмен және баспа тәсілімен де жүзеге асыруға жол беріледі. 3, 4 және 5-бағандарды баспа түрінде толтыруға жол беріледі (егер нұсқауды сол бір қызметкер жүргізсе), журналдың қалған бағандарын нұсқауды тыңдаған адам өзі толтырады;

      3) өткізу күні толық көрсетіледі (күні, айы және жылы);

      4) діни қызметшілер мен ғибадат үйінің (ғимаратының) персоналымен жоспардан тыс нұсқау жүргізу қажет болған жағдайда оны да осы журналда құжаттайды, ал "нұсқау түрі" бағанда "жоспардан тыс", "№ _ телефонграмма бойынша", "террористік қауіптілік деңгейі бойынша" жазба қоюға жол беріледі.

      2-бөлім. Іс-шаралар


р/с

Іс-шараны өткізу күні

Іс-шараның тақырыбы

Оқу сұрақтары

Қатысқан жұмыскерлер саны

Іс-шараны өткізген адамның қолы

1

2

3

4

5

6































      Ескертпе: іс-шаралардың тақырыбы мен оқу сұрақтары жалпы сипатта емес, нақты көрсетілген.

  Діни қызмет саласында жұмыс
істейтін террористік тұрғыдан
осал объектілердің (ғибадат
үйлерінің (ғимараттарының)
терроризмге қарсы қорғалуын
ұйымдастыру жөніндегі
нұсқаулыққа
3-қосымша
  "Бекітемін"
Ұйым басшысы
______________________
тегі, аты, әкесінің аты
(бар болған кезде)
20__ ж. "__"_________

20__ жылға арналған
_______________________________________________________
(құрылтай құжаттарына сәйкес объектінің атауы)
діни қызметшілермен және ғибадат үйінің (ғимаратының)
персоналымен терроризмге қарсы бағыттағы нұсқаулар өткізу
кестесі


р/с

Тақырыптың атауы

Жаттықтырушы ауысым

Өткізу күні

Ескертпе

1.





2.





3.





4.





5.





6.





7.





      Ұйымдағы терроризмге қарсы қызмет үшін жауапты болып тағайындалған адамның лауазымы ______________________

      тегі, аты, әкесінің аты

      (бар болған кезде)

      Ескертпе: егер мекеме жұмыскері (қызметкері) қандай да бір себептермен (науқастану, демалыс) нұсқау жүргізу кезінде болмай қалса, онымен тақырыпты зерделеу ағымдағы тоқсан аяқталғанға дейін кез келген күні жеке жүргізіледі.

  Діни қызмет саласында жұмыс
істейтін террористік тұрғыдан
осал объектілердің (ғибадат
үйлерінің (ғимараттарының)
терроризмге қарсы қорғалуын
ұйымдастыру жөніндегі
нұсқаулыққа
4-қосымша

Ғибадат үйінің (ғимаратының) түрлі адамдар тобының террористік сипаттағы ықтимал қатерлерге іс-қимыл алгоритмдері

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Осы ғибадат үйінің (ғимаратының) түрлі адамдар тобының террористік сипаттағы ықтимал қатерлерге іс-қимыл алгоритмі (бұдан әрі –Алгоритм) техногендік сипаттағы төтенше жағдайлар туындаған және терроризм актісін жасау қаупі төнген жағдайларда ғибадат үйлерінің (ғимараттарының) жұмыс істеуінің орнықтылығын арттыру жөніндегі іс-шараларды басқару мақсатында әзірленген және олардың алдын алуға және жоюға бағытталған.

      Террористік қатерлердің алдын алу адамдардың өмірі мен денсаулығын сақтауға, террористік қатерді жүзеге асыру қаупін және терроризм актісінің жасалуын барынша азайтуға бағытталған іс-шаралар кешені болып табылады.

      Техногендік сипаттағы төтенше жағдайлар аймағында авариялық-құтқару және кезек күттірмейтін жұмыстарды жүргізуге дайындық жөніндегі іс-шаралар кешенін қабылдау ғибадат үйлерінің (ғимараттарының) жұмыс істеу орнықтылығын қамтамасыз етуге бағытталған.

      2. Терроризм актісі жасалған жағдайда діни бірлестіктің, олардың филиалдары мен өкілдіктерінің немесе ғибадат үйлерін (ғимараттарын) өзге заңды негізде пайдаланатын басшысы, діни қызметшілері, персоналы және күзет қызметінің субъектілері (қажет болған жағдайда) жасалған терроризм актісі туралы құқық қорғау және арнаулы органдарды дереу хабардар етеді, діни бірлестіктің, олардың филиалдары мен өкілдіктерінің немесе ғибадат үйлерін (ғимараттарын) өзге заңды негізде пайдаланатын басшысы ғибадат үйіндегі (ғимаратындағы) адамдарды эвакуациялауды қамтамасыз етеді.

      Террористік қызметті ықтимал дайындау мен жүзеге асырудың негізгі белгілері:

      мінез-құлқында террористік шабуыл жасалуы мүмкін ғибадат үйінің (ғимаратының) жақын маңындағы жағдайды зерделеп жүргені байқалатын, объектінің қызметіндегі белгілі бір нәрселерге жоғары немесе негізсіз себептен қызығушылық танытқан адамдардың пайда болуы;

      ғибадат үйіне (ғимаратына) күдікті адамдардың бірнеше рет келуі және олардың фото- және бейнетүсірілім жүргізуі;

      техникалық қызмет көрсетуге қатысы жоқ адамдардың жертөлелерге түсіп, шатырастына көтерілуі;

      ғибадат үйінің әкімшілігі, діни қызметшілері мен персоналына жалған ақпарат хабарлау.

      Террористік шабуылдың үлгілік сценарийлерін алдын ала талдау негізінде оларды төтенше жағдайларды дамытудың әрбір фазасында қолайлы, оң жағына өзгерту мақсатында нақты бастапқы, аралық және қорытынды жағдайларға тиімді әсер етуге мүмкіндік беретін іс-шаралар кешенін әзірлеу және нақты уақыт режимінде іске асыру маңызды.

      Түрлі жағдайларды алдын ала пысықтау Ғибадат үйіндегі (ғимаратындағы) түрлі орталарда жүрген адамдардың террористік сипаттағы ықтимал қатерлерге қарсы іс-қимыл алгоритмін, оның ішінде қысылтаяң жағдайлардағы іс-қимылдарды реттейтін мекенжай нұсқаулықтары мен жаднамаларды қалыптастыруға мүмкіндік береді.

      Ғибадат үйлерінің (ғимараттарының) терроризмге қарсы қорғалуын қамтамасыз ету жөніндегі іс-шараларға басшылықты олардың басшылары Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген құзыреті шегінде жүзеге асырады.

      3. Техногендік сипаттағы төтенше жағдайлардың алдын алу жөніндегі іс-шаралар олардың туындау ықтималдығы мен олардан келтірілуі мүмкін залалды ескере отырып жүргізіледі.

      Техногендік сипаттағы төтенше жағдайлардың алдын алу жөніндегі іс-шараларды орындау қолданыстағы заңнамада белгіленген құзыреті шегінде діни бірлестіктің, олардың филиалдары мен өкілдіктерінің немесе ғибадат үйлерін (ғимараттарын) өзге заңды негізде пайдаланатын басшыларына жүктеледі.

2-тарау. Ғимаратта және оған іргелес аумақта терроризм актісінің жасалу қатері туындаған кезде діни қызметшілердің, ғибадат үйі (ғимараты) персоналының және күзет қызметі субъектілерінің (қажет болған жағдайда) іс-қимыл тәртібі

      4. Тәртіп ғибадат үйінде (ғимаратында) және оған іргелес аумақта терроризм актісінің жасалу қатері туындаған кезде діни қызметшілер, ғибадат үйі (ғимараты) персоналының және күзет қызметі субъектілерінің (қажет болған жағдайда) іс-қимылын жүйелейді және синхрондайды.

      Бұл тәртіпті діни бірлестіктің, олардың филиалдары мен өкілдіктерінің немесе ғибадат үйін (ғимаратын) өзге заңды негізде пайдаланатын басшысы әрбір қызметкерге жеткізеді.

      5. Ғибадат үйіне (ғимаратына) және оған іргелес аумаққа терроризм актісінің жасалу қатері туындаған кезде жедел іс-қимылдар қабылдау үшін:

      күдікті затты табу;

      телефон арқылы немесе жазбаша түрде қоқан-лоққы көрсету;

      діни қызметшілер, персонал мен келушілерге қарулы шабуыл жасау;

      террористердің діни қызметшілерді, персонал мен ғибадат үйіне (ғимаратына) келушілерді кепілге алуы;

      атыс;

      ғибадат үйінің (ғимаратының) жарылуы;

      өрт;

      ғимараттың қирауы негіз болып табылады.

      6. Жоғарыда аталған жағдайларда діни бірлестіктің, олардың филиалдары мен өкілдіктерінің немесе ғибадат үйлерін (ғимараттарын) өзге заңды негізде пайдаланатын басшысы, діни қызметшілері, ғибадат үйінің (ғимаратының) персоналы және күзет қызметі субъектілері (қажет болған жағдайда) болған оқиға туралы:

      ішкі істер органдарының "102" арнасына, "112" бірыңғай кезекші-диспетчерлік қызметіне;

      діни қызмет саласындағы уәкілетті органға дереу хабарлайды.

1-параграф. Күдікті зат табу

      7. Күдікті зат деп иесіз сөмке, пакет, жәшік, қорап, күдікті дыбыстар (шертулер, тықылдау) және ерекше иістер (бадам, хлор, аммиак) шығаратын сымдары бар ойыншық түсініледі.

      Бұл зат жарылғыш құрылғы немесе улы химикаттармен, биологиялық агенттермен (қауіпті инфекциялардың қоздырғыштары, күйдіргі, шешек, туляремия сияқты) толтырылған пакет болуы мүмкін.

      8. Қауіпті немесе күдікті затты тапқан адам шұғыл ден қою қызметтері келгенге дейін заттан қауіпсіз қашықтықта болуы және болған жағдайға қатысты айғақтар беруге дайын болуы қажет.

      9. Күдікті зат табылған жағдайдағы басшының іс-қимылы:

      Діни қызметшілер мен ғибадат үйінің (ғимаратының) персоналы қатарынан қоршау қою;

      қауіпті немесе күдікті зат табылған жерге шұғыл ден қою қызметтерінің кедергісіз кіруін қамтамасыз ету (ішкі істер органдарының бөлімшелері, жедел медициналық көмек қызметтері, өрт сөндіру қызметтері, жедел-құтқару қызметтері);

      діни қызметшілерді, персонал мен ғибадат үйіне (ғимаратына) келушілерді эвакуациялау жөнінде шаралар қабылдау.

      10. Ғибадат үйі (ғимараты) діни қызметшілері мен персоналының күдікті зат табылған кездегі іс-қимылы:

      күдікті заттың табылғаны туралы діни бірлестіктің, олардың филиалдары мен өкілдіктерінің немесе ғибадат үйлерін (ғимараттарын) өзге заңды негізде пайдаланатын басшылығына хабарлау;

      ғибадат үйіне (ғимаратына) келушілерді күдікті заттан қауіпсіз қашықтыққа (100 метрден алыс) ауыстыру (апару), олжаға жақындамау, қол тигізбеу, ашпау және орнын ауыстырмау;

      күдікті затты тапқан адамдарға шұғыл ден қою қызметтері келгенге дейін қауіпсіз қашықтықта болуға және болған жағдайға қатысты айғақтар беруге дайын болуы тиіс;

      иесіз заттың ықтимал иесін анықтау мақсатында айналадағы адамдарға сауалнама жүргізу;

      заттың жанында радиобайланыс құралдарын, оның ішінде ұялы телефонды да пайдаланудан бас тарту;

      күдікті заттың анықталған уақыты мен орнын тіркеу;

      күдікті заттың сыртқы түрін мен оның табылу мән-жайларын сипаттауға дайын болу;

      дүрбелең туғызбау үшін не болғанын білуі тиіс адамдардан басқа ешкімге жарылыс қаупі туралы хабарламау;

      күдікті зат пен қауіпті аймаққа бөгде адамдардың кіруін шектеуді қамтамасыз ету;

      ғибадат үйіне (ғимратына) келушілерді қауіпті аймаққа іргелес аумақтан эвакуациялауды ұйымдастыруға жәрдем көрсету;

      қажет болған жағдайда қорғанысты қамтамасыз ететін заттардың артына (ғимараттың бұрышы, бағана, ағаш, автомашина) тығылу, бақылау жүргізу;

      ғибадат үйінен (ғимаратынан) шығып кету, мүмкін болмаған жағдайда қорғауды қамтамасыз ететін және қажетті қашықтықтағы заттардың артына тығылу қажет.

      Жарылғыш құрылғы немесе жарылғыш құрылғыға ұқсас зат табылған кезде эвакуация мен қоршау ұсынылатын аймақтар:

      Граната – 50 метр;

      салмағы 200 грамм тротил құты – 45 метр;

      жару құрылғысы – кемінде 200 метр;

      0,33 литр сыра банкісі – 60 метр;

      дипломат (кейс) – 230 метр;

      жол шабаданы – 350 метр;

      жеңіл автомашина – кемінде 600 метр;

      микроавтобус – 920 метр;

      жүк машинасы (фургон) – 1240 метр.

      11. Ғибадат үйіне (ғимаратына) келушілердің іс-қимылы:

      үрейленбеу, барлық жерде ғибадат үйінің (ғимаратының) персоналын тыңдау;

      күдікті затты ұстамау, ашпау және жылжытпау;

      қажет болған жағдайда қорғауды қамтамасыз ететін заттардың артына тығылу (ғимараттың бұрышы, бағана, ағаш, автомашина);

      ғибадат үйінен (ғимаратынан) шығып кету, мүмкін болмаған жағдайда қорғауды қамтамасыз ететін және қажетті қашықтықтағы заттардың артына тығылу қажет.

2-параграф. Телефон арқылы немесе ауызша қоқан-лоққы жасалуы

      12. Телефон жарылғыш салынған құрылғылар туралы, адамдарды кепілге алу, қорқытып алу және бопсалау туралы ақпаратты қамтитын хабарламалар келіп түсетін арна болып табылады.

      Мұндай бірде-бір сигналды, оның ішінде ауызша келіп түскен сигналды назардан тыс қалдырмау. Әңгімені сөзбе-сөз есте сақтау және оны қағазға түсіруге тырысу.

      Сөйлесу фактісі мен оның мазмұнын таратпау, ақпаратқа ие адамдардың санын барынша шектеу.

      13. Телефон арқылы немесе ауызша қоқан-лоққы алушының (ғибадат үйінің (ғимаратының) басшысы, діни қызметшісі және персоналы) іс-қимылы:

      Әңгіме барысында қоңырау шалушының немесе әңгімелесушінің жынысын, жасын және сөйлеу ерекшеліктерін белгілеу;

      дауыс (қатты немесе тыныш, төмен немесе жоғары);

      сөйлеу қарқыны (жылдам немесе баяу);

      айтылымы (айқын, бұрмаланған, тұтығу, сақаулану, акцентпен немесе диалектімен);

      сөйлеу әдеті (әдепсіз, келемеждеп, былапыт сөздермен).

      Телефон арқылы қоқан-лоққы кезінде дыбыстық фонға назар аудару маңызды (автомашиналардың немесе теміржол көлігінің шуы, теле- немесе радиоаппаратураның дыбысы, дауыстар), қоңырау сипаты (қалалық, қалааралық).

      Әңгіменің нақты басталу уақыты мен ұзақтығын айқындап қою керек.

      Қалай болғанда да, әңгіме барысында мынадай сұрақтарға жауап алуға тырысу:

      бұл адам қайда, кімге, қандай телефон арқылы қоңырау шалып тұр (телефон арқылы қоқан-лоққы кезінде)?

      Ол нақты қандай талаптар қояды?

      Жеке талап қояды ма немесе делдал ретінде әрекет етеді ме және кейбір адамдар тобын білдіреді ме?

      Қандай жағдайда ол немесе олар өз жоспарынан бас тартуға келіседі?

      Онымен қалай және қашан байланысуға болады?

      Бұл қоңырау туралы кімге хабарлай аласыз немесе хабарлауыңыз керек?

      Шешімдер қабылдау немесе қандай да бір іс-қимыл жасау үшін қоңырау шалушыдан барынша мүмкіндігінше көбірек уақыт алуға тырысыңыз.

      Мүмкіндігінше әңгімелесу процесінде немесе әңгімелесу аяқталғаннан кейін дереу ішкі істер органдарының "102" арнасына немесе "112" бірыңғай кезекші-диспетчерлік қызметіне және ғибадат үйінің (ғимаратының) басшылығына (діни қызметші мен ғибадат үйінің (ғимаратының) персоналы телефон арқылы немесе ауызша қоқан-лоққы алған жағдайда) хабарлаңыз.

3-параграф. Жазбаша нысандағы қоқан-лоққы жасалуы

      14. Қоқан-лоққы алушының жазбаша нысандағы іс-қимылы (басшысы, діни қызметшілері мен ғибадат үйінің (ғимаратының), персоналы):

      мұндай құжатты алғаннан кейін, оған барынша мұқият болыңыз. Мүмкіндігінше оны таза, тығыз жабылған пластик пакетке салып, бөлек қатты папкаға салу керек;

      оған саусақ іздерін қалдырмауға тырысу;

      егер құжат конвертпен келсе – оны тек сол немесе оң жағынан ашып, шеттерін қайшымен мұқият кесу;

      бұл жағдайда бәрін сақтау: мәтіні бар құжаттың өзі, кез келген тіркеме, конверт және қаптама, ештеңені тастамау;

      құжаттың мазмұнымен таныс адамдардың шеңберін кеңейтпеу.

4-параграф. Қарулы шабуыл жасалуы

      15. Ғибадат үйіне (ғимаратына) қарулы шабуыл жасалған кезде өзін-өзі оқшаулау үшін шаралар қабылдау, қауіпті аймақтан дереу шығып кету.

      Жасырынып, террористердің кетуін күту және мүмкін болған жағдайда ғимараттан шығып кету.

      16. Діни бірлестіктің, олардың филиалдары мен өкілдіктерінің немесе ғибадат үйлерін (ғимараттарын) өзге заңды негізде пайдаланатын басшысының іс-қимылы:

      құқық қорғау және/немесе арнаулы мемлекеттік органдарды қарулы шабуыл жасау фактісі мен мән-жайлары туралы дереу хабардар ету;

      адамдардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету жөніндегі жұмысты ұйымдастыру (эвакуация, ішкі кедергілерді оқшаулау, штаттан тыс жағдай туралы хабарлау);

      терроризмге қарсы күрес жөніндегі жедел штабтың келген өкілдерімен өзара іс-қимыл.

      17. Діни қызметшілер мен ғибадат үйі (ғимараты) персоналының іс-қимылы:

      жағдайды бағалау, ғибадат үйінен (ғимаратынан) келушілермен бірге қалай шығып кетуге болатыны туралы нақты жоспар ойластыру;

      ғибадат үйіне (ғимаратына) келушілермен бірге қауіпсіз эвакуациялану;

      заттар мен сөмкелерді қалдыру;

      қолды жасырмау, оларды назарда ұстау.

      Ғибадат үйінен (ғимаратынан) кету мүмкіндігі болмаған жағдайда:

      өзіңіз тұрған үй-жайдан (кабинеттен, бөлмеден) тез шығып қарап, ғибадат үйіне (ғимаратына) келушілерді сыртқы қабырғалардың сенімділігі жағдайында осы үй-жайға (кабинетке, бөлмеге) жіберу;

      есікті мықтап жабу, абзалырақ – кілтпен жабу;

      терезелерді жабу, барлық перделерді түсіру немесе жабу;

      сізді көре алмайтындай қабырғалардың жанына орналасқан маңызды;

      осы үй-жайда ең қауіпсіз орынды табу (кабинетте, бөлмеде);

      жарықты және компьютерлердің мониторларын өшіріңіз, ұялы телефондарды дыбыссыз сигналға қою;

      тыныштықты қамтамасыз ету;

      мүмкіндігінше осы үй-жайда (кабинетте, бөлмеде) орналасқан ғибадат үйінің (ғимаратының) персоналы мен келушілердің аты-жөндерін білу;

      дәлізде тұрғандардың барлығы дереу жақын маңдағы бөлмеге (кабинетке, бөлмеге) өтіп, жарықты сөндіру;

      діни бірлестіктің, олардың филиалдары мен өкілдіктерінің немесе ғибадат үйлерін (ғимараттарын) өзге заңды негізде пайдаланатын басшылығын, құқық қорғау және/немесе арнаулы мемлекеттік органдарды қарулы шабуыл жасау фактісі туралы кез келген тәсілмен хабардар ету.

      18. Ғибадат үйіне (ғимаратына) келушілердің іс-қимылы:

      үрейленбеу, барлық жерде ғибадат үйінің (ғимаратының) персоналын тыңдау;

      ғибадат үйінен (ғимаратынан) байқатпай шығып кету, мүмкін болмаған жағдайда қауіпсіз жерге жасырыну;

      есікті жауып бұғаттау, құқық қорғау және/немесе арнаулы мемлекеттік органдар қызметкерлерінің келуін күту;

      мүмкіндігінше құқық қорғау және/немесе арнаулы мемлекеттік органдарды, персоналды, ғибадат үйі (ғимараты) басшылығын қарулы шабуылдың фактісі мен мән-жайлары туралы кез келген тәсілмен хабардар ету.

5-параграф. Адамдарды кепілге алуы

      19. Діни бірлестіктің, олардың филиалдары мен өкілдіктерінің немесе ғибадат үйлерін (ғимараттарын) өзге заңды негізде пайдаланатын басшысының іс-қимылы:

      адамдардың қауіпсіздігі үшін барынша мүмкін жағдайларды ұйымдастыру;

      кепілге алынғаны туралы құқық қорғау және/немесе арнаулы мемлекеттік органдарға дереу хабарлау;

      адамдарды кепілге алғандардан талаптарын анықтауға тырысу;

      терроризмге қарсы күрес жөніндегі жедел штабтан келген өкілдермен өзара іс-қимылды қамтамасыз ету.

      20. Діни қызметшілер мен ғибадат үйі (ғимараты) персоналының іс-қимылы:

      мүмкіндігінше ғибадат үйінен (ғимаратынан) байқатпай шығып кету;

      мүмкіндігінше ғибадат үйінен (ғимаратынан) адамдарды шығару немесе үй-жайға тығылу, есікті бұғаттау, құқық қорғау және/немесе арнаулы мемлекеттік органдардың қызметкерлері келгенге дейін сол жерде бола тұру;

      мүмкіндігінше кез келген қолжетімді тәсілмен және өз қауіпсіздігін кепілдендірілген қамтамасыз ету шартымен құқық қорғау және/немесе арнаулы мемлекеттік органдарға кепілге алған адамдардың (саны, қару-жарағы, жасы, аты-жөні) басып алу мән-жайлары туралы хабарлау;

      өз бастамасы бойынша келіссөздерге шықпау.

      21. Ғибадат үйіне (ғимаратына) келушілердің іс-қимылы:

      үрейленбеу, шыдамдылық сақтап және өзін-өзі ұстай білу;

      қауіпсіз орынды табуға тырысу;

      тұтқындалу туралы хабарлама алғаннан кейін құқық қорғау және/немесе арнаулы мемлекеттік органдар әрекет ете бастайды және босату үшін қажет нәрсенің барлығын жасайтындығын есте сақтау;

      кепілге алынған адамдарды қару қолдануға итермелейтін және адам өліміне әкеп соқтыруы мүмкін іс-әрекеттерге жол бермеу;

      еркінен айыруға, қорлауға және кемсітуге төзу, кепілге алған адамдардың көзіне қарамау, арандатушылықпен әрекет етпеу;

      кез келген іс-әрекетті орындау үшін (отыру, тұру, ішу, дәретханаға бару) рұқсат сұрау;

      жарақаттанған жағдайда, қозғалмауға тырысу, осылайша қан жоғалтуды азайту.

      22. Адамдарды кепілге алу кезіндегі жалпы іс-қимыл тәртібі:

      кепілге алынған адамдарды дене күшін немесе қару қолдануға итермелеуі мүмкін әрекеттерге жол бермеу;

      өз мінез-құлқымен назар аудартпау;

      егер қашудың сәттілігіне толық сенімді болмасаңыз, қашуға тырыспау;

      адамдарды кепілге алған адамдар туралы мүмкіндігінше көп ақпаратты есте сақтау (саны, қару-жарағы, әсіресе сыртқы келбеті, дене бітімі, сөйлеу екпіні, әңгіме тақырыбы, темпераменті, мінез-құлық мәнері);

      тұрған жерді (қамалған) анықтауға тырысу;

      мүмкіндік болған жағдайда, кез келген қолжетімді байланыс тәсілін пайдалана отырып, өмірге қауіп төндірмей, сақтық таныта отырып, болған оқиға туралы құқық қорғау және/немесе арнаулы мемлекеттік органдарға хабарлауға тырысу;

      жарақат алған жағдайда өзіне алғашқы көмек көрсетуге тырысу;

      терезелерден, есіктерден алыс орындарда болу.

      Кепілге алынған адамдарды босату жөніндегі операцияны жүргізу кезінде мынадай талаптарды сақтау қажет:

      төмен қарап еденге жату, мүмкін болса қабырғаға жабысып, басты қолмен жабу және қозғалмау;

      құқық қорғау және/немесе арнаулы мемлекеттік органдардың қызметкерлеріне қарай жүгірмеу немесе олардан қашпау, өйткені олар сізді қылмыскер ретінде қабылдауы мүмкін;

      мүмкін болса еciк ойығынан және терезелер ұңғысынан алыс болу керек.

6-параграф. Атыс кезінде

      23. Діни бірлестіктің, олардың филиалдары мен өкілдіктерінің немесе ғибадат үйлерін (ғимараттарын) өзге заңды негізде пайдаланатын басшысының іс-қимылы:

      адамдардың қауіпсіздігі үшін барынша мүмкін жағдайларды ұйымдастыру;

      атыс туралы құқық қорғау және/немесе арнаулы мемлекеттік органдарға дереу хабарлау.

      24. Діни қызметшілер, ғибадат үйінің (ғимаратының) персоналы мен келушілерінің іс-қимылы:

      сыртта атыс кезінде терезе жанында тұрмау, ол пердемен жабылған болса да;

      терезенің ернек тақтайы деңгейінен жоғары көтерілмеу;

      сыртта атыс кезінде жерге жатып, еңбектеп тасаға баруға тырысу (ғимараттың бұрышы, гүлзар, аялдама), егер жақын жерде мұндай нәрсе болмаса, басты қолмен жауып, тіктеліп жату.

      Бәр тынышталғанда бағытты өзгертіп, жоғары көтеріле аласыз және діттеген жеріңізге жете аласыз.

7-параграф. Ғибадат үйі (ғимараты) жарылған кезде

      25. Діни бірлестіктің, олардың филиалдары мен өкілдіктерінің немесе ғибадат үйлерін (ғимараттарын) өзге заңды негізде пайдаланатын басшысының іс-қимылы:

      адамдардың қауіпсіздігі үшін барынша ыңғайлы жағдайларды ұйымдастыру;

      құқық қорғау және/немесе арнаулы мемлекеттік органдарды жарылыс туралы дереу хабардар ету.

      26. Діни қызметшілердің, персоналдың және ғибадат үйіне (ғимаратына) келушілердің іс-қимылы:

      еденге жату, шыны шкафтардың, витриналар мен терезелердің жанында болмауға тырысу;

      бөлмелер арасын бөлген жерлер, төбелер, люстралар үлкен қауіп төндіретіндіктен, негізгі қабырғалардың астына жасырыну;

      баспалдақ алаңына шықпау, қосылып тұрған электр құралдарына қол тигізбеу;

      қараңғыда қаласаңыз да, сіріңке жақпаңыз – газдың шығуына байланысты жарылыс болуы мүмкін;

      ғибадат үйінен (ғимараттан), әсіресе баспалдақпен түсу керек болса, арқаны қабырғаға тақай, жүріп шығу керек. Еңкейіп, басыңызды қолыңызбен жабыңыз – жоғарыдан қирандылар төгілуі мүмкін.

      Көшеге шыққаннан кейін ғимараттан алыстап, құлауы мүмкін ернеулер мен қабырғаларды бақылау. Тез және мұқият бағдарлану керек, өйткені ғибадат үйі (ғимараты) құлаған кезде дүрбелең тудыратын қалың шаң бұлт көтеріледі.

8-параграф. Террористер шабуыл жасаған кезде

      27. Діни бірлестіктің, олардың филиалдары мен өкілдіктерінің немесе ғибадат үйлерін (ғимараттарын) өзге заңды негізде пайдаланатын басшысының іс-қимылы:

      адамдардың қауіпсіздігі үшін барынша ыңғайлы жағдайларды ұйымдастыру;

      ғибадат үйінің (ғимаратының) аумағында күдікті адамның немесе адамдар тобының анықталғаны туралы құқық қорғау және/немесе арнаулы мемлекеттік органдарға ақпаратты дереу беру;

      құқық қорғау және/немесе арнаулы мемлекеттік органдардың қызметкерлеріне анықтау және ұстау уақытын қысқартуы мүмкін күдікті адам туралы барынша толық ақпарат беру;

      адамдарды ұйымдасқан түрде эвакуациялауды және өз қауіпсіздігін қамтамасыз ету.

      28. Діни қызметшілердің, персоналдың және ғибадат үйіне (ғимаратына) келушілердің іс-қимылы:

      ғимараттан байқатпай шығу немесе үй-жайға тығылу, есікті бұғаттау, құқық қорғау және/немесе арнаулы мемлекеттік органдар қызметкерлерінің келуін күту;

      мүмкіндігінше құқық қорғау және/немесе арнаулы мемлекеттік органдарды, діни қызметшілерді, ғибадат үйі (ғимараты) персоналын, діни бірлестіктің, олардың филиалдары мен өкілдіктерінің немесе ғибадат үйлерін (ғимараттарын) өзге заңды негізде пайдаланатын басшылығын қарулы шабуылдың фактісі мен мән-жайлары туралы кез келген тәсілмен хабардар ету.

      29. Террористің сыртқы белгілері мынадай болуы мүмкін:

      ауа райына сәйкес келмейтін, қолдан жасалған жарылғыш құрылғының элементтерін жасыруға мүмкіндік беретін киім;

      қолдан жасалған жару құрылғысының киімнен шығып тұратын элементтері, сымдар, тумблерлер, ажыратқыштар;

      қолында қару немесе жарылғыш құрылғыны жасыруға болатын үлкен сөмкелердің болуы;

      тасымалданатын заттарға абай болу, оларды денеге қысып ұстау және әлсін-әлсін оларды еріксіз сипалап қарау;

      форма талабына сәйкес келмейтін (шеврондардың болмауы, форманың төменгі және жоғарғы бөліктері түсінің, бас киімнің сәйкес келмеуі) камуфляж киімді пайдалану.

9-параграф. Өрттің шығуы (жарылыстың болуы)

      30. Діни бірлестік, олардың филиалдары мен өкілдіктерінің немесе ғибадат үйлерін (ғимараттарын) өзге заңды негізде пайдаланатын басшысының іс-қимылы:

      бұл туралы дереу 101 нөмірі бойынша мемлекеттік өртке қарсы қызметке телефон арқылы немесе 112 бірыңғай кезекшілік-диспетчерлік қызметке хабарлау;

      адамдарды құтқару және эвакуациялау, өртті бастапқы өрт сөндіру құралдарымен сөндіру және материалдық құндылықтарды сақтау шараларын қабылдау;

      өртке қарсы автоматты қорғау жүйелерінің (өрт кезінде адамдарды хабардар ететін) жұмысқа қосылуын тексеру;

      қажет болған жағдайда электр қуатын өшіру (өрттен қорғау жүйелерін қоспағанда);

      ғимарат үй-жайларындағы өрттің және түтіндеудің алдын алуға ықпал ететін басқа да іс-шараларды орындау;

      мемлекеттік өртке қарсы қызмет бөлімшесі келгенге дейін өртті сөндіру бойынша жалпы басшылықты жүзеге асыру (ғибадат үйінің (ғимаратының) ерекше ерекшеліктерін ескере отырып);

      ғибадат үйінің (ғимаратының) өрт сөндіруге қатысатын діни қызметшілер мен персоналының қауіпсіздік талаптарын сақтауын қамтамасыз ету;

      мемлекеттік өртке қарсы қызмет бөлімшелерін қарсы алуды ұйымдастыру және өрт ошағына кіру және өртке қарсы сумен жабдықтау үшін ең қысқа жолды таңдауға көмек көрсету.

      Өрт сөндіру бөлімшесі келгеннен кейін діни бірлестіктің, олардың филиалдары мен өкілдіктерінің немесе ғибадат үйлерін (ғимараттарын) өзге заңды негізде пайдаланатын басшысы өрт сөндіру бастығына ғимараттың, іргелес құрылыстар мен құрылысжайлардың конструкциялық ерекшеліктері, сақталатын заттардың саны мен өрт қауіпті қасиеттері және өртті табысты жою, қауіпсіздік үшін қажетті басқа да мәліметтер туралы хабардар етеді.

      31. Діни қызметшілер мен ғибадат үйі (ғимараты) персоналының іс-қимылы:

      ғибадат үйінің (ғимаратының) мекенжайын, өрттің шыққан жерін, өзінің тегі мен атын, лауазымын атай отырып, басшылыққа, сондай-ақ, мемлекеттік өртке қарсы қызметке 101 нөмірі бойынша телефон арқылы немесе 112 бірыңғай кезекші-диспетчерлік қызметке дереу хабарлау;

      ғибадат үйінің (ғимаратының) хабардар ету жүйесін іске қосу және өрт тұтанып жатқаны туралы хабардар ету;

      электр құралдары мен жабдықтарды токтан ажырату;

      өртті бастапқы өрт сөндіру құралдарымен оқшаулау және сөндіру шараларын қабылдау;

      шыдам мен сабыр сақтап, үрейге жол бермей, шығу, сондай-ақ, мүмкіндігінше ғимараттан басқа адамдарды өрт кезінде эвакуациялаудың бекітілген жоспарына сай шығару;

      мүмкіндігінше зардап шеккендерге алғашқы көмек көрсету;

      өрт сөндірушілер мен құтқарушылардың кездесуін ұйымдастыру, оларға ғибадат үйіне (ғимаратына) кіретін, өрт гидранттарының люктерін орналасқан жерлерді көрсету, эвакуациялау жоспары мен жоспардан өрт шыққан жерді көрсету;

      өрт сөндірушілер келгеннен кейін ішкі істер органдары қызметкерлері келгенге дейін аумақты қоршап, оған сөндіруге қатыспайтын адамдардың кіруіне тыйым салу қажет;

      мүмкіндігінше ғибадат үйінен (ғимаратынан) өзіңізбен бірге шыққан адамдардың атын айтып, түгендеуді жүзеге асыру және оның нәтижелері туралы ғибадат үйінің басшысына баяндау.

      32. Ғибадат үйіне (ғимаратына) келушілердің іс-қимылы:

      өрт туралы дабылды естіп, ғибадат үйі (ғимараты) персоналының нұсқауы бойынша ғимараттан эвакуациялау жоспарына сай шығып кету;

      эвакуация кезінде үрейге бой алдырмау, дүрлікпеу және итермелеспеу;

      қатты түтіндеген кезде міндетті түрде тыныс алу органдарын қорғау құралдарын пайдалану;

      жан-жаққа қашпай, эвакуациялау жоспарында көрсетілген жиналатын жерге жиналу қажет.

10-параграф. Ғимараттың қирауы

      33. Діни бірлестіктің, олардың филиалдары мен өкілдіктерінің немесе ғибадат үйлерін (ғимараттарын) өзге заңды негізде пайдаланатын басшысының іс-қимылы:

      ғибадат үйінің (ғимаратының) хабардар ету жүйесін іске қосып, оның қирағаны және іс-қимыл тәртібі туралы хабардар ету;

      қирау нәтижесінде пайда болған өртті бастапқы өрт сөндіру құралдарымен оқшаулау мен сөндіру шараларын қабылдау;

      адамдарды дереу эвакуациялауды ұйымдастыру;

      эвакуациялау барысында кіріп-шығатын жерлерде дүрлігу мен бір-бірін итеріп таптауды болдырмау;

      мүмкіндігінше зардап шеккендерге алғашқы көмек көрсету;

      өрт сөндірушілер мен құтқарушыларды қарсы алуды ұйымдастыру, оларға ғибадат үйіне (ғимаратына) кіретін, өрт гидранттарының люктерін орналасқан жерлерді көрсету, эвакуациялау жоспары мен жоспардан өрт шыққан жерді көрсету;

      өрт сөндірушілер келгеннен кейін ішкі істер органдары қызметкерлері келгенге дейін аумақты қоршап, оған авариялық-құтқару жұмыстарын жүргізуге тартылмаған адамдардың кіруіне тыйым салу қажет;

      ғимараттан қауіпсіз қашықтықтан жиналатын жер белгілеу;

      эвакуацияланған адамдардың аттарын атап, түгендеуді ұйымдастыру.

      34. Діни қызметшілер, ғибадат үйінің (ғимаратының) персоналы мен оған келушілердің іс-қимылы:

      ғимараттан мүмкіндігінше тез кетуге тырысу;

      ғимараттан шығатын кезде баспалдақпен түсу;

      эвакуация кезінде дүрлікпеу, бір-бірін итеріп таптамау;

      мүмкіндігіне қарай зардап шеккендерге алғашқы көмек көрсету;

      көшеге шыққаннан кейін ғимараттарға жақын жерге тұрмау, ашық жерге, эвакуациялайтын орындарға өту;

      ғимараттан шығу мүмкіндігі болмаған жағдайда, ең қауіпсіз орынға: қабырғалардың саңылаулары мен бұрыштары, қаңқаның белдемелері астына жетіп алу;

      мүмкін болса, үстелдің астына тығылу – ол құлаған заттар мен сынықтардан қорғайды;

      терезелер мен электр құрылғыларынан алыс болу.

      35. Қиранды астында қалған адамдардың іс-қимылы:

      терең демалу, үрей мен қорқынышқа бой алдырмау;

      етбетке аунап, барынша қауіпсіз жерге жетуге тырысу (қирандының бұрыштары);

      тұла бойды тексеру, мүмкіндігінше өзіңізге алғашқы көмек көрсету;

      абайлап, айналадағы бос орынды барынша кеңейтуге тырысу;

      металдан жасалған затпен біркелкі ырғақта ұра отырып, сигнал беру;

      тар болса да, шығатын саңылау байқағанда, бойды бос ұстап, шынтақпен денеге қысып, өтуге тырысу;

      үміт үзбеу және көмек күту.

Об утверждении инструкции по организации антитеррористической защиты объектов (культовых зданий (сооружений), уязвимых в террористическом отношении, функционирующих в сфере религиозной деятельности

Приказ Министра информации и общественного развития Республики Казахстан от 17 июля 2023 года № 284-НҚ. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 20 июля 2023 года № 33123.

      В соответствии с пунктом 1 статьи 10-2 Закона Республики Казахстан "О противодействии терроризму" ПРИКАЗЫВАЮ:

      1. Утвердить прилагаемую Инструкцию по организации антитеррористической защиты объектов (культовых зданий (сооружений), уязвимых в террористическом отношении, функционирующих в сфере религиозной деятельности.

      2. Комитету по делам религий Министерства информации и общественного развития Республики Казахстан в установленном законодательством Республики Казахстан порядке обеспечить:

      1) государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

      2) размещение настоящего приказа на интернет-ресурсе Министерства информации и общественного развития Республики Казахстан;

      3) в течение десяти рабочих дней после государственной регистрации настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан предоставление в Юридический департамент Министерства информации и общественного развития Республики Казахстан сведений об исполнении мероприятий, предусмотренных подпунктами 1) и 2) настоящего пункта.

      3. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на курирующего вице-министра информации и общественного развития Республики Казахстан.

      4. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

      Министр информации и общественного
развития Республики Казахстан
Д. Қыдырәлі

      "СОГЛАСОВАН"
Министерство науки и
высшего образования
Республики Казахстан
      "СОГЛАСОВАН"
Комитет национальной безопасности
Республики Казахстан
      "СОГЛАСОВАН"
Министерство внутренних дел
Республики Казахстан

 
  Утверждена приказом
министра информации и
общественного развития
Республики Казахстан
от 17 июля 2023 года № 284-НҚ

Инструкция по организации антитеррористической защиты объектов (культовых зданий (сооружений), уязвимых в террористическом отношении, функционирующих в сфере религиозной деятельности

Глава 1. Общие положения

      1. Настоящая Инструкция по организации антитеррористической защиты объектов (культовых зданий (сооружений), уязвимых в террористическом отношении, функционирующих в сфере религиозной деятельности (далее – Инструкция), разработана в соответствии с пунктом 1 статьи 10-2 Закона Республики Казахстан "О противодействии терроризму", а также Требованиями к организации антитеррористической защиты объектов, уязвимых в террористическом отношении, утвержденных постановлением Правительства Республики Казахстан от 6 мая 2021 года № 305 "Об утверждении требований к организации антитеррористической защиты объектов, уязвимых в террористическом отношении" (далее – Требования).

      2. Инструкция детализирует вопросы организации антитеррористической защиты объектов (культовых зданий (сооружений), функционирующих в сфере религиозной деятельности (далее – культовые здания (сооружения)), отнесенных к объектам, уязвимым в террористическом отношении, в соответствии с Правилами и критериями отнесения объектов к уязвимым в террористическом отношении, утвержденными постановлением Правительства Республики Казахстан от 12 апреля 2021 года № 234.

      3. Настоящая Инструкция распространяется на культовые здания (сооружения), рассчитанные на одновременное пребывание (вместимостью) 200 (двести) и более человек.

      Настоящая Инструкция не распространяется на духовные (религиозные) организации образования.

      Антитеррористическая защищенность духовных (религиозных) организаций образования обеспечивается в соответствии с приказом Министра образования и науки Республики Казахстан от 30 марта 2022 года № 117 "Об утверждении инструкции по организации антитеррористической защиты объектов, уязвимых в террористическом отношении, Министерства образования и науки Республики Казахстан и объектов, уязвимых в террористическом отношении, осуществляющих деятельность в сфере образования и науки" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 27414).

      4. Инструкция предназначена для применения в работе руководителей религиозных объединений, их филиалов и представительств, или использующих культовые здания (сооружения) на ином законном основании, священнослужителями, персоналом культовых зданий (сооружений), а также для представителей государственных и местных исполнительных органов при изучении, проверке и оценке состояния антитеррористической защищенности культовых зданий (сооружений).

      Изучение, проверка и оценка состояния антитеррористической защищенности культовых зданий (сооружений) не должны препятствовать совершению богослужения, религиозных обрядов, церемоний.

      5. При эксплуатации культовых зданий (сооружений), вне зависимости от формы собственности, обеспечивается соблюдение Требований, а также настоящей Инструкции.

      6. Руководители религиозных объединений, их филиалов и представительств, или использующих культовые здания (сооружения) на ином законном основании, назначает лицо (лица), обеспечивающее проведение мероприятий по антитеррористической защищенности культового здания (сооружения).

      7. В настоящей Инструкции используются следующие понятия:

      1) меры первичного реагирования – комплекс первоочередных мероприятий, предпринимаемый персоналом объекта и сотрудниками субъекта охранной деятельности, направленный на своевременное информирование уполномоченных государственных органов об угрозе или совершении акта терроризма, а также действий по минимизации и ликвидации возможных последствий акта терроризма (оказание помощи в осуществлении первичных и следственных действий силами экстренного (первичного) реагирования, оказание первой медицинской помощи пострадавшим, эвакуация и так далее);

      2) система видеонаблюдения – совокупность камер видеонаблюдения, линий передачи данных, программных и технических средств и хранения видеозаписей, а также программных и (или) технических средств управления, осуществляющих информационный обмен между собой;

      3) культовое здание (сооружение) – место, предназначенное для богослужений, молитвенных и религиозных собраний, религиозного почитания (паломничества);

      4) религиозное объединение – добровольное объединение граждан Республики Казахстан, иностранцев и лиц без гражданства, в установленном законодательными актами Республики Казахстан порядке объединившихся на основе общности их интересов для удовлетворения духовных потребностей;

      5) религиозная деятельность – деятельность, направленная на удовлетворение религиозных потребностей верующих;

      6) священнослужитель – лицо, уполномоченное соответствующим религиозным объединением на духовное, проповедническое служение;

      7) система освещения – совокупность технических средств, позволяющих обеспечить необходимый уровень освещенности для системы видеонаблюдения, видимость людей и транспортных средств на объекте в темное время суток;

      8) субъекты охранной деятельности – это специализированные охранные подразделения органов внутренних дел Республики Казахстан и частные охранные организации;

      9) персонал объектов – руководители, работники, сотрудники объекта, в том числе осуществляющие деятельность на его арендуемых площадях;

      10) периметр объекта – граница объекта согласно правоустанавливающим документам;

      11) паспорт антитеррористической защищенности – информационно-справочный документ, содержащий общие и инженерно-технические сведения об объекте, отражающие состояние его антитеррористической защищенности, и предназначенный для планирования мероприятий по предупреждению, пресечению, минимизации и (или) ликвидации последствий актов терроризма на объекте, уязвимом в террористическом отношении;

      12) система оповещения – совокупность технических средств, предназначенных для оперативного информирования (светового и (или) звукового оповещения) находящихся на объекте, уязвимом в террористическом отношении, лиц о тревоге при чрезвычайных происшествиях (аварии, пожаре, стихийном бедствии, нападении, террористическом акте) и действиях в сложившейся обстановке.

      Иные понятия, используемые в настоящей Инструкции, применяются в соответствии с законодательством Республики Казахстан в областях противодействия терроризму и религиозной деятельности, и религиозных объединениях.

      Сноска. Пункт 7 с изменением, внесенным приказом Министра культуры и информации РК от 01.07.2024 № 280-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      8. Меры по обеспечению антитеррористической защиты культовых зданий (сооружений) направлены на создание условий, препятствующих совершению актов терроризма (снижение риска их совершения) на территории культовых зданий (сооружений), минимизацию и (или) ликвидацию последствий возможных террористических угроз.

      Организация мер защиты культовых зданий (сооружений) строится на принципах заблаговременности, дифференцированного подхода, адекватности и комплексности.

      9. Антитеррористическая защищенность культовых зданий (сооружений) обеспечивается созданием условий, направленных на:

      1) обнаружение признаков подготовки и (или) совершения актов терроризма, что достигается принятием мер по контролю за обстановкой на предмет выявления подозрительных лиц и предметов;

      2) предупреждение и пресечение попыток совершения актов терроризма на территории культовых зданий (сооружений), что достигается принятием мер по:

      уточнению характера и специфики возможных угроз террористического характера;

      моделированию наиболее вероятных сценариев террористических угроз и разработке соответствующих алгоритмов реагирования на них;

      определению возможных причин и условий, способствующих совершению акта терроризма и их устранение;

      организации постоянного контроля за установленным порядком доступа посетителей и транспортных средств;

      формированию культуры безопасности и антитеррористического сознания у священнослужителей и персонала культовых зданий (сооружений);

      контролю всех мероприятий, которыми обеспечивается антитеррористическая безопасность;

      3) минимизацию и ликвидацию последствий возможных террористических угроз в культовых зданиях (сооружениях), что достигается принятием мер по:

      разработке алгоритмов реагирования на возможные угрозы террористического характера;

      соответствующей подготовке священнослужителей и персонала культовых зданий (сооружений) в отношении их действий при совершении акта терроризма и после него;

      организации своевременного оповещения уполномоченных органов,

      своевременному составлению, поддержанию в актуальном состоянии паспорта антитеррористической защищенности культового здания (сооружения) и его надлежащему хранению.

      10. Антитеррористическую защищенность культовых зданий (сооружений) организует руководитель религиозного объединения, их филиалов и представительств, или лиц, использующих культовые здания (сооружения) на ином законном основании.

      11. Приказом первого руководителя религиозного объединения, их филиалов и представительств, или использующих культовые здания (сооружения) на ином законном основании (либо лица, исполняющего его обязанности) определяется лицо, обеспечивающее проведение мероприятий по антитеррористической защищенности.

      Выбор и назначение ответственного сотрудника за обеспечение проведения мероприятий по антитеррористической защищенности культового здания (сооружения) производится с учетом компетенции и должностных обязанностей последнего, наиболее соответствующих специфике антитеррористической деятельности.

      Руководителем религиозного объединения, их филиалов и представительств, или использующих культовые здания (сооружения) на ином законном основании издается соответствующий приказ, функция сотрудника включается в должностные обязанности.

Глава 2. Требования к организации пропускного режима

      12. Руководители религиозных объединений, их филиалов и представительств, или использующих культовые здания (сооружения) на ином законном основании для повышения уровня безопасности священнослужителей, персонала и посетителей культового здания (сооружения), при необходимости устанавливают пропускной режим, в соответствии с его спецификой, с соблюдением прав верующих беспрепятственно проводить (совершать) в культовых зданиях (сооружениях) богослужений, религиозных обрядов, церемоний и (или) собраний.

      Для обеспечения пропускного режима руководители религиозных объединений, их филиалов и представительств, или использующих культовые здания (сооружения) на ином законном основании заключает договор об оказании охранных услуг, в соответствии с Гражданским кодексом Республики Казахстан с учетом особенностей, предусмотренных Законом Республики Казахстан "Об охранной деятельности" с частными охранными организациями, имеющими разрешительные документы на осуществление деятельности по охране объектов, уязвимых в террористическом отношении.

      13. При заключении договора с частными охранными организациями, имеющими разрешительные документы на осуществление деятельности по охране объектов, уязвимых в террористическом отношении необходимо предусматривать обеспечение последними мероприятий по обеспечению антитеррористической защищенности культового здания (сооружения):

      1) охрана культового здания (сооружения);

      2) выявление на территории культового здания (сооружения) лиц с противоправными намерениями, а также предметов и веществ, которые могут быть использованы для их реализации, с соблюдением права верующих использовать предметы религиозного назначения по своему усмотрению;

      3) надлежащее использование сотрудниками частной охранной организации инженерно-технических средств защиты, установленных в культовом здании (сооружении).

      14. В целях обеспечения антитеррористической защищенности культового здания (сооружения), организации порядка пропускного режима устанавливаются:

      1) помещения в культовом здании (сооружении) без ограничения доступа для посетителей;

      2) помещения в культовом здании (сооружении) ограниченного доступа для посетителей с соблюдением прав верующих беспрепятственно проводить (совершать) в культовых зданиях (сооружениях) богослужений, религиозных обрядов, церемоний и (или) собраний.

      15. Порядок организации пропускного режима не должен противоречить Закону Республики Казахстан "О религиозной деятельности и религиозных объединениях".

Глава 3. Требования к организации профилактических и учебных мероприятий

      16. Профилактические и учебные мероприятия проводятся с целью доведения до священнослужителей и персонала культовых зданий (сооружений) информации об основных особенностях культового здания (сооружения), возможных последствиях в случае совершения акта терроризма, порядка проведения мероприятий по предотвращению актов терроризма.

      17. Профилактические и учебные мероприятия (далее – мероприятия) организуются руководителями либо лицом, ответственного за соблюдение требований антитеррористической защиты, религиозных объединений, их филиалов и представительств, или использующих культовые здания (сооружения) на ином законном основании, с привлечением сотрудников правоохранительных органов.

      Мероприятия проводятся индивидуально или с группой священнослужителей и персонала культового здания (сооружения) в виде инструктажей, занятий (практические и теоретические).

      18. В культовых зданиях (сооружениях), в качестве профилактического мероприятия, оперативными штабами по борьбе с терроризмом проводятся мероприятия, направленные на оценку священнослужителей и персонала культовых зданий (сооружений), а также субъектов, осуществляющих охранную деятельность на них (при их наличии), к воспрепятствованию совершения акта терроризма, обеспечению минимизации и ликвидации последствий (эксперименты).

      19. Мероприятия обеспечивают обучение священнослужителей и персонала культового здания (сооружения) действиям по выявлению подозрительных лиц и предметов, действиям в условиях совершения или угрозы совершения акта (актов) терроризма по предотвращению или минимизации ущерба, способам защиты от его последствий, безопасной и своевременной эвакуации с культового здания (сооружения) посетителей, священнослужителей и персонала культового здания (сооружения).

      20. В ходе теоретических мероприятий (лекций) доводится необходимая информация о требованиях, регламентированных нормативными правовыми актами, инструкциями, алгоритмами действий, об особенностях культового здания (сооружения).

      В ходе практических мероприятий отрабатываются действия священнослужителей, персонала культового здания (сооружения) и субъектов охранной деятельности (при необходимости):

      1) по проведению безопасной и беспрепятственной эвакуации;

      2) в случае угрозы акта терроризма;

      3) при обнаружении на территории культового здания (сооружения) подозрительных лиц и предметов, а также иных сценариев совершения актов терроризма.

      Практические и теоретические мероприятия проводятся с периодичностью не реже одного раза в год по темам согласно приложению 1 к настоящей Инструкции.

      21. По характеру и времени проведения инструктаж подразделяется на плановый и внеплановый.

      Плановый инструктаж проводится не реже одного раза в год.

      Внеплановый инструктаж проводится руководителями или иными должностными лицами религиозных объединений, их филиалов и представительств, или использующих культовые здания (сооружения) на ином законном основании, либо представителями государственных органов, задействованных в проводимых учениях, тренировках и экспериментах в случаях:

      1) когда культовое здание (сооружение) находится на территории, где введен уровень террористической опасности;

      2) наличия информации о возможной угрозе совершения акта терроризма;

      3) подготовки к учениям, тренировкам, экспериментам.

      Внеплановый инструктаж проводится индивидуально или с группой священнослужителей и персонала культового здания (сооружения). Содержание внепланового инструктажа определяется в каждом конкретном случае в зависимости от причин и обстоятельств, вызвавших необходимость его проведения.

      Практические и теоретические мероприятия, плановые инструктажи проводятся в соответствии с графиком проведения, утвержденным руководителем религиозного объединения, их филиалов и представительств, или использующих культовые здания (сооружения) на ином законном основании.

      22. О проведении инструктажей и мероприятий производится запись в журнале учета учебных мероприятий по антитеррористической защите, по форме согласно приложению 2 к настоящей Инструкции либо составляется протокол или справка (в случае значительного количества (более 20 (двадцати) человек) присутствующих).

      23. Основными отчетными документами о проведении мероприятий являются:

      1) журнал учета проведения мероприятий по антитеррористической подготовке;

      2) график проведения инструктажей антитеррористической направленности по форме согласно приложению 3 к настоящей Инструкции.

Глава 4. Требования к организации взаимодействия по вопросам реагирования на террористические проявления, а также ликвидации угроз техногенного характера, возникших в результате совершенного акта терроризма

      24. Взаимодействие с антитеррористической комиссией организуется в целях профилактики и предупреждения акта (актов) терроризма, обучения и подготовки священнослужителей и персонала культового здания (сооружения), лиц, обеспечивающих безопасность культового здания (сооружения), определения готовности культового здания (сооружения) к действиям в случае угрозы или совершения акта (актов) терроризма на территории культового здания (сооружения).

      Взаимодействие священнослужителей и персонала культового здания (сооружения) с антитеррористической комиссией организуется на постоянной основе в рамках обеспечения готовности к реагированию на угрозы совершения или совершение акта (актов) терроризма, подготовки и проведения разноуровневых антитеррористических учений, тренировок, экспериментов, а также антитеррористических операций.

      25. Взаимодействие с антитеррористической комиссией устанавливается на этапе планирования профилактических и учебных мероприятий путем уточнения наиболее вероятных для культового здания (сооружения) угроз террористического характера.

      26. Исходя из наиболее вероятных угроз террористического характера на территории культового здания (сооружения), особенностей культового здания (сооружения), разрабатываются алгоритмы действий различного круга лиц культового здания (сооружения) на возможные угрозы террористического характера, приведенные в приложении 4 к настоящей Инструкции.

      27. Данные алгоритмы, отрабатываются в ходе практических мероприятий, проводимых с участием уполномоченных государственных органов, а также подготовки и проведения разноуровневых антитеррористических мероприятий, тренировочных мероприятий, оценки действий священнослужителей и персонала культового здания (сооружения).

      28. По итогам проведения разноуровневых антитеррористических мероприятий, оценки действий священнослужителей и персонала культового здания (сооружения) в соответствующие планы, графики и алгоритмы вносятся изменения и дополнения.

      29. Одной из задач взаимодействия по вопросам реагирования на террористические проявления является своевременное информирование территориальных органов внутренних дел и национальной безопасности Республики Казахстан о фактах и признаках подготовки актов терроризма и реализация мер, направленных на их недопущение.

      30. Руководители религиозных объединений, их филиалов и представительств, или использующих культовые здания (сооружения) на ином законном основании в рамках обеспечения готовности к реагированию на угрозы совершения или совершение акта (актов) терроризма разрабатывают алгоритмы первичного реагирования в случаях:

      1) по незамедлительному информированию территориальных органов внутренних дел и национальной безопасности Республики Казахстан об угрозе совершения или совершении акта (актов) терроризма;

      2) при получении информации от уполномоченных государственных органов об угрозе совершения или совершении акта (актов) терроризма.

      31. Руководители религиозных объединений, их филиалов и представительств, или использующих культовые здания (сооружения) на ином законном основании при получении информации об угрозе совершения или о совершении акта терроризма на культовое здание (сооружение) (в том числе анонимного характера) незамедлительно лично или через уполномоченное ими лицом посредством имеющихся в его распоряжении средств связи доводит (дублирует) информацию в территориальные органы национальной безопасности, внутренних дел, а также государственному органу в сфере религиозной деятельности.

      32. В соответствии с установленным уровнем террористической опасности, руководителем или иным должностным лицами религиозного объединения, их филиалов и представительств, или использующих культовые здания (сооружения) на ином законном основании применяются следующие меры безопасности:

      проверка и обеспечение работоспособности систем видеонаблюдения и оповещения;

      проведение инструктажей со священнослужителями и персоналом культового здания (сооружения) по действиям при совершении или угрозе совершения акта (актов) терроризма;

      отработка вопросов экстренной эвакуации;

      отработка совместных действий с уполномоченными государственными органами и организациями, оперативными штабами по борьбе с терроризмом и субъектами охранной деятельности (при необходимости) по вопросам реагирования на акты терроризма, а также ликвидации угроз техногенного характера, возникших в результате совершенного акта терроризма.

Глава 5. Требования к разработке и обращению паспорта антитеррористической защищенности культовых зданий (сооружений), уязвимых в террористическом отношении

      33. При первичном отнесении культового здания (сооружения) к уязвимым в террористическом отношении, его руководитель принимает меры к разработке паспорта антитеррористической защищенности культового здания (сооружения) (далее – паспорт) в течение 45 (сорока пяти) дней после получения соответствующего уведомления о включении культового здания (сооружения) в перечень объектов, уязвимых в террористическом отношении, области, городов республиканского значения, столицы.

      Паспорт разрабатывается согласно типовому паспорту антитеррористической защищенности объектов, уязвимых в террористическом отношении, утвержденному совместным приказом Министра внутренних дел Республики Казахстан от 14 июня 2023 года № 481 и Председателя Комитета национальной безопасности Республики Казахстан от 26 июня 2023 года № 51 "Об утверждении типового паспорта антитеррористической защищенности объектов, уязвимых в террористическом отношении" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 32950) (далее – типовой паспорт), в двух экземплярах с одновременной разработкой электронного варианта.

      34. Паспорт является документом, содержащим информацию с ограниченным доступом и при его разработке необходимо соблюдать требованиями законодательства, предъявляемыми к информации с ограниченным доступом.

      35. Руководителем религиозного объединения, их филиалов и представительств, или использующих культовые здания (сооружения) на ином законном основании назначается лицо (лица), ответственное (ответственные) за разработку паспорта, его хранение и своевременное обновление данных паспорта.

      36. Разработанный проект паспорта согласовывается с руководителями территориального органа внутренних дел по месту нахождения культового здания (сооружения) в течение 10 (десяти) календарных дней после составления.

      Срок согласования проекта Паспорта не превышает 15 (пятнадцати) рабочих дней со дня поступления Паспорта должностному лицу, указанному в типовом паспорте.

      При наличии замечаний от согласующего лица к проекту паспорта, срок доработки не превышает 15 (пятнадцати) рабочих дней со дня возврата, а при повторном возврате не превышает 7 (семи) рабочих дней.

      37. В течение 10 (десяти) рабочих дней после согласования Паспорт утверждается (в том числе при его обновлении) руководителем религиозного объединения, их филиалов и представительств, или использующих культовые здания (сооружения) на ином законном основании.

      38. После разработки и утверждения первый экземпляр паспорта (оригинал) подлежит хранению у лица, ответственного за его хранение и своевременное обновление данных паспорта.

      Паспорт подлежит обязательной регистрации в служебном делопроизводстве. В первом экземпляре документа записывается информация – кому были отправлены копии документа и за какими номерами.

      39. В целях обеспечения своевременной выдачи паспорта органам, задействованным в ликвидации и минимизации последствий актов терроризма, на паспорт составляется акт временной передачи документов в 2 (двух) экземплярах.

      40. Один экземпляр акта временной передачи документов вместе с паспортом передается в оперативный штаб, осуществляющему руководство антитеррористической операцией. Второй экземпляр описи остается у лица, ответственного за хранение паспорта.

      41. Второй экземпляр и электронный вариант паспорта (в формате PDF на электронном носителе информации) в срок не позднее 10 (десяти) календарных дней со дня его утверждения или корректировки направляются в территориальные подразделения органов внутренних дел Республики Казахстан для хранения.

      42. Паспорт подлежит корректировке в случае изменения:

      1) прав собственности;

      2) руководителя религиозного объединения, их филиалов и представительств, или использующих культовые здания (сооружения) на ином законном основании;

      3) наименования культового здания (сооружения);

      4) основного предназначения культового здания (сооружения);

      5) общей площади и периметра культового здания (сооружения), застройки прилегающей территории или после завершения капитального ремонта, реконструкции зданий (строений и сооружений) и инженерных систем, если были произведены изменения в конструкции.

      43. Изменения вносятся в течение 20 (двадцати) рабочих дней после возникновения оснований для корректировки.

      При увеличении сроков разработки паспорта, внесения корректив в него руководитель религиозного объединения, их филиалов и представительств, или использующих культовые здания (сооружения) на ином законном основании обращается в антитеррористическую комиссию с соответствующим обращением.

      В паспорте сотрудником, ответственным за хранение, вносятся отметки о внесенных изменениях и дополнениях с указанием причин и дат изменения, заверенные подписью руководителя религиозного объединения, их филиалов и представительств, или использующих культовые здания (сооружения) на ином законном основании или лица, уполномоченного подписывать паспорт. Замене подлежат только те элементы паспорта, где произошли изменения.

      Одновременно информация о соответствующих изменениях за подписью руководителя религиозного объединения, их филиалов и представительств, или использующих культовые здания (сооружения) на ином законном основании направляется в органы внутренних дел Республики Казахстан для приобщения ко второму экземпляру паспорта с одновременной заменой электронного варианта паспорта.

      44. Паспорт подлежит полной замене:

      1) не реже одного раза в 5 (пять) лет;

      2) в случае внесения корректив в более чем половину пунктов текста паспорта.

      45. Паспорт подлежит уничтожению в комиссионном порядке с составлением соответствующего акта.

      Акт остается в организации и подлежит хранению у лица, ответственного за паспорт.

      Копия акта направляется по месту хранения второго экземпляра паспорта.

Глава 6. Требования, предъявляемые к оснащению культовых зданий (сооружений), уязвимых в террористическом отношении, инженерно-техническим оборудованием

      46. Культовые здания (сооружения) оснащаются системой оповещения, системой видеонаблюдения.

      47. Система видеонаблюдения устанавливается в целях ведения наблюдения за обстановкой в культовом здании (сооружении) и на его территории, а также визуального подтверждения факта несанкционированного проникновения, оценки ситуации и фиксирования действий нарушителей.

      48. Технические требования к системам видеонаблюдения соответствуют минимальным техническим условиям систем видеонаблюдения, предусмотренным Правилами функционирования Национальной системы видеомониторинга, утвержденными приказом Председателя Комитета национальной безопасности Республики Казахстан от 27 октября 2020 года № 69-қе (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 21693).

      49. В культовом здании (сооружении) системой видеонаблюдения оборудуются:

      1) периметр территории, на котором располагается культовое здание (сооружение);

      2) места массового пребывания людей в культовом здании (сооружении);

      3) главный и запасные входы (при наличии).

      50. Система видеонаблюдения обеспечивает:

      1) передачу визуальной информации с телекамер на техническое средство или совокупность технических средств сбора, обработки, отображения и регистрации полученной информации;

      2) работу в автоматизированном режиме;

      3) возможность оценки ситуации в культовом здании (сооружении) в режиме реального времени;

      4) срок хранения информации не менее 30 суток;

      5) подключение системы видеонаблюдения, установленной по периметру территории культового здания (сооружения), к Национальной системе видеомониторинга в порядке и на условиях, определенных Правилами функционирования Национальной системы видеомониторинга.

      51. Культовые здания (сооружения) оснащаются системами и средствами оповещения в целях оперативного информирования священнослужителей, персонала и посетителей культового здания (сооружения) о возникновении внештатной ситуации (об угрозе совершения или совершении акта терроризма и возникших последствиях) и координации их действий.

      52. Оповещение священнослужителей, персонала и посетителей культового здания (сооружения) осуществляется, с помощью технических средств, которые обеспечивают:

      1) подачу звуковых и световых сигналов в культовом здании (сооружении), на территории культового здания (сооружения) с постоянным или временным пребыванием людей;

      2) трансляцию речевой информации о характере опасности, необходимости и путях эвакуации, других действиях, направленных на обеспечение безопасности священослужителей, персонала и посетителей культового здания (сооружения).

      53. Количество оповещателей и их мощность обеспечивают необходимую слышимость во всех местах постоянного или временного пребывания людей.

 
  Приложение 1
к Инструкции по организации
антитеррористической защиты
объектов (культовых зданий
(сооружений), уязвимых в
террористическом отношении,
функционирующих в сфере
религиозной деятельности

Варианты тематик мероприятий

п/п

Наименование тем

Всего часов

В том числе

Лекции

Практические мероприятия

Тренировки

Для священнослужителей и персонала культового здания (сооружения)

1.

Особенности культовых зданий (сооружений), уязвимых в террористическом отношении, возможные последствия в случае совершения акта терроризма





2.

Распознавание взрывчатых веществ и правила поведения при угрозе взрыва





3.

Обеспечение безопасности при возникновении общественных беспорядков вблизи культового здания (сооружения) и угрозе захвата заложников





4.

Обеспечение безопасности при угрозе совершения террористического акта





5.

Действия руководителей при совершенном теракте





6.

Порядок действий при получении анонимного звонка о минировании культового здания (сооружения)





7.

Порядок действий при получении устного сообщения о минировании культового здания (сооружения)





Для священнослужителей и персонала культового здания (сооружения), впервые принятых на работу

8.

Основные требования мер безопасности на культовом здании (сооружении)





9.

Потенциальные опасности культового здания (сооружения) в случае совершения на него террористического акта





10.

Порядок действия при нападении на культовое здание (сооружение)





  Приложение 2
к Инструкции по организации
антитеррористической защиты
объектов (культовых зданий
(сооружений), уязвимых в
террористическом отношении,
функционирующих в сфере
религиозной деятельности

      ЖУРНАЛ
учета учебных мероприятий по антитеррористической подготовке
________________________________
      (наименование организации) (титульный лист)
      Журнал № ___
учета проведения учебных мероприятий по антитеррористической подготовке

      Дата начала ведения журнала "____" ____________ 20____ г.
      Дата окончания ведения журнала "____" ____________ 20____ г.
      (внутренняя сторона)
      Раздел 1. Инструктажи

№ п/п

Дата проведения инструктажа

Фамилия, имя, отчество (при его наличии) и должность инструктируемого

Вид инструктажа:
плановый/
внеплановый

Фамилия, имя, отчество (при его наличии) и должность лица, проводившего инструктаж

Подпись инструктируемого

Подпись лица, проводившего инструктаж

1

2

3

4

5

6

7




































      Примечание:

      1) в ходе плановых инструктажей до священнослужителей и персонала культового здания (сооружения) доводятся алгоритмы действий при всех возможных ситуациях в случае акта терроризма, а тематика внеплановых инструктажей зависит от тематики проводимых учений, тренировок и экспериментов;

      2) документальное оформление проводимых плановых инструктажей антитеррористической направленности допускается осуществлять как рукописным способом, так и комбинированным – рукописным и печатным. В печатном виде допускается заполнять графы: 3, 4 и 5 (если инструктаж проводит один и тот же сотрудник), остальные графы журнала заполняются лично лицом, прослушавшим инструктаж;

      3) дата проведения указывается полностью (число, месяц и год);

      4) при необходимости проведения внепланового инструктажа со священнослужителями и персоналом культового здания (сооружения) его также документируют в данном журнале, а в графе "Вид инструктажа" допускается ставить запись – "внеплановый", "по телефонограмме №___", "по уровню террористической опасности".

      Раздел 2. Мероприятия

№ п/п

Дата проведения мероприятия

Тема мероприятия

Учебные вопросы

Количество присутствовавших работников

Подпись лица, проводившего мероприятие

1

2

3

4

5

6































      Примечание: Тема мероприятий и учебные вопросы четко конкретизируются, а не несут общий характер.

  Приложение 3
к Инструкции по организации
антитеррористической защиты
объектов (культовых зданий
(сооружений), уязвимых в
террористическом отношении,
функционирующих в сфере
религиозной деятельности
  "Утверждаю"
Руководитель организации
______________________
фамилия, имя, отчество
(при его наличии)
"__" _________20__ года

      График проведения инструктажей антитеррористической направленности со
священнослужителями и персоналом культового здания (сооружения)
______________________________________________
      (наименование объекта в соответствии с учредительными документами)
на 20 __ год


№ п/п

Наименование темы

Тренирующая смена

Дата проведения

Примечание

1.





2.





3.





4.





5.





6.





7.





      Должность лица, назначенного ответственным за
антитеррористическую деятельность в организации______________________
      фамилия, имя, отчество (при его наличии)

      Примечание: Если работник (сотрудник) учреждения по каким–либо причинам (болезнь, отпуск) отсутствовал при проведении инструктажа, изучение тематики с ним проводится индивидуально, в любой из дней до окончания текущего квартала.

 
  Приложение 4
к Инструкции по организации
антитеррористической защиты
объектов (культовых зданий
(сооружений), уязвимых в
террористическом отношении,
функционирующих в сфере
религиозной деятельности

Алгоритмы действий различного круга лиц культового здания (сооружения) на возможные угрозы террористического характера

Глава 1. Общие положения

      1. Настоящий алгоритм действий различного круга лиц культового здания (сооружения) на возможные угрозы террористического характера (далее – Алгоритм), разработан с целью управления мероприятиями по повышению устойчивости функционирования культовых зданий (сооружений) в случаях возникновения чрезвычайных ситуаций техногенного характера и угрозы совершения акта терроризма и направлен на их предупреждение и ликвидацию.

      Предупреждением террористических угроз является комплекс мероприятий, направленных на сохранение жизни и здоровья людей, максимально уменьшение риска осуществления террористической угрозы и минимизацию совершения акта терроризма.

      Принятие комплекса мероприятий по подготовке к проведению аварийно-спасательных и неотложных работ в зоне чрезвычайных ситуаций техногенного характера направлено на обеспечение устойчивости функционирования культовых зданий (сооружений).

      2. В случае совершения акта терроризма руководитель религиозного объединения, их филиалов и представительств, или использующих культовые здания (сооружения) на ином законном основании, священнослужитель, персонал культового здания (сооружения) и субъект охранной деятельности (при необходимости) незамедлительно информируют правоохранительные и специальные органы о совершенном акте терроризма и обеспечивают эвакуацию лиц, находящихся в культовом здании (сооружении).

      Основными признаками возможной подготовки и осуществления террористической деятельности являются:

      появление лиц, в поведении которых усматривается изучение обстановки в близлежащем окружении культового здания (сооружения) возможной террористической атаки, повышенный или неадекватно мотивированный интерес к определенным аспектам в его деятельности;

      неоднократное появление подозрительных лиц у культового здания (сооружения) и проведение ими фото - и видеосъемки;

      проникновение в подвалы и на чердаки лиц, которые не имеют отношения к их техническому обслуживанию;

      сообщение администрации, священнослужителям и персоналу культового здания (сооружения) ложной информации.

      На основе заблаговременного анализа типовых сценариев террористической атаки важно с целью их изменения в благоприятную, положительную сторону в каждой фазе развития чрезвычайных ситуаций разработать и в режиме реального времени реализовать комплекс мероприятий, позволяющих эффективно влиять на конкретные исходную, промежуточную и заключительную ситуации.

      Предварительные проработки различных ситуаций позволят сформировать Алгоритм действий различного круга лиц культового здания (сооружения) на возможные угрозы террористического характера, в том числе адресных инструкций и памяток, регулирующих действия в экстремальных ситуациях.

      Руководство мероприятиями по обеспечению антитеррористической защищенности культовых зданий (сооружений) осуществляется их руководителями в пределах компетенции, установленной законодательством Республики Казахстан.

      3. Мероприятия по предупреждению чрезвычайных ситуаций техногенного характера проводятся с учетом вероятности их возникновения и возможного ущерба от них.

      Выполнение мероприятий по предупреждению чрезвычайных ситуаций техногенного характера возлагается на руководителей религиозного объединения, их филиалов и представительств, или использующих культовые здания (сооружения) на ином законном основании в пределах их компетенции, установленной действующим законодательством.

Глава 2. Порядок действий священнослужителей, персонала культового здания (сооружения) и субъектами охранной деятельности (при необходимости) при возникновении угрозы совершения акта терроризма в здании и на прилегающей к нему территории

      4. Порядок систематизирует и синхронизирует действий священнослужителей, персонала культового здания (сооружения) и субъектами охранной деятельности (при необходимости) при возникновении угрозы совершения акта терроризма в культовом здании (сооружении) и на прилегающей к нему территории.

      Данный порядок руководителем религиозного объединения, их филиалов и представительств, или использующих культовые здания (сооружения) на ином законном основании, доводится до каждого сотрудника.

      5. Основанием для принятия немедленных действий при возникновении угрозы совершения акта терроризма на культовое здание (сооружение) и на прилегающей к нему территории являются:

      обнаружение подозрительного предмета;

      поступление угрозы по телефону или в письменном виде;

      вооруженное нападение на священнослужителей, персонал и посетителей культового здания (сооружения);

      захват террористами в заложники священнослужителей, персонала и посетителей культового здания (сооружения);

      стрельба;

      взрыв культового здания (сооружения);

      пожар;

      обрушение здания.

      6. В вышеперечисленных случаях руководитель религиозного объединения, их филиалов и представительств, или использующих культовые здания (сооружения) на ином законном основании, священнослужители, персонал культового здания (сооружения) и субъекты охранной деятельности (при необходимости), незамедлительно сообщает о случившемся:

      на канал "102" органов внутренних дел, единую дежурно-диспетчерскую службу "112";

      уполномоченному органу в сфере религиозной деятельности.

Параграф 1. Обнаружение подозрительного предмета

      7. Под подозрительным предметом понимаются бесхозная сумка, пакет, ящик, коробка, игрушка с торчащими проводами, издающая подозрительные звуки (щелчки, тикание) и необычные запахи (миндаля, хлора, аммиака).

      Данный предмет может оказаться взрывным устройством, или начиненным отравляющими химическими веществами, биологическими агентами (возбудителями опасных инфекций, типа сибирской язвы, натуральной оспы, туляремии) пакетом.

      8. Лицу, обнаружившему опасный или подозрительный предмет до прибытия служб экстренного реагирования необходимо находится на безопасном расстоянии от предмета и быть готовым дать показания, касающиеся случившегося.

      9. Действия руководителя при обнаружение подозрительного предмета:

      выставить оцепление из числа священнослужителей и персонала культового здания (сооружения);

      обеспечить беспрепятственный подъезд к месту обнаружения опасного или подозрительного предмета служб экстренного реагирования (подразделения органов внутренних дел, службы скорой медицинской помощи, пожарные расчеты, оперативно-спасательные службы);

      принять меры по эвакуации священнослужителей, персонала и посетителей культового здания (сооружения).

      10. Действия священнослужителей и персонала культового здания (сооружения) при обнаружение подозрительного предмета:

      сообщить руководству религиозного объединения, их филиалов и представительств, или использующих культовые здания (сооружения) на ином законном основании, об обнаружении подозрительного предмета;

      перевести посетителей культового здания (сооружения) на безопасное расстояние от подозрительного предмета (не ближе 100 метров), не приближаться, не трогать, не вскрывать и не перемещать находку;

      лицам, обнаружившим подозрительный предмет, до прибытия служб экстренного реагирования находиться на безопасном расстоянии и быть готовыми дать показания, касающиеся случившегося;

      опросить окружающих с целью установления возможного владельца бесхозного предмета;

      воздержаться от использования средств радиосвязи, в том числе и сотового телефона, вблизи предмета;

      зафиксировать время и место обнаружения;

      быть готовым описать внешний вид подозрительного предмета, и обстоятельства его обнаружения;

      не сообщать об угрозе взрыва никому, кроме тех, кому необходимо знать о случившемся, чтобы не создавать панику;

      обеспечить ограничение доступа посторонних лиц к подозрительному предмету и опасной зоне;

      оказать содействие в организации эвакуации посетителей культового здания (сооружения) с территории, прилегающей к опасной зоне;

      при необходимости укрыться за предметами, обеспечивающими защиту (угол здания, колона, дерево, автомашина), вести наблюдение;

      покинуть культовое здание (сооружение), при невозможности – укрыться за предметами, обеспечивающими защиту и на необходимом удалении.

      Рекомендуемые зоны эвакуации и оцепления при обнаружении взрывного устройства или предмета, похожего на взрывное устройство:

      граната– 50 метров;

      тротиловая шашка массой 200 грамм – 45 метров;

      взрывное устройство – не менее 200 метров;

      пивная банка 0,33 литра – 60 метров;

      дипломат (кейс) – 230 метров;

      дорожный чемодан – 350 метров;

      легковая автомашина – не менее 600 метров;

      микроавтобус – 920 метров;

      грузовая машина (фургон) – 1240 метров.

      11. Действия посетителей культового здания (сооружения):

      не паниковать, во всем слушать священнослужителя и персонал культового здания (сооружения);

      не трогать, не вскрывать и не передвигать подозрительный предмет;

      при необходимости укрыться за предметами, обеспечивающими защиту (угол здания, колона, дерево, автомашина);

      покинуть культовое здание (сооружение), при невозможности – укрыться за предметами, обеспечивающими защиту и на необходимом удалении.

Параграф 2. Поступление угрозы по телефону либо устно

      12. Телефон является каналом поступления сообщений, содержащих информацию о заложенных взрывных устройствах, о захвате людей в заложники, вымогательстве и шантаже.

      Не оставляйте без внимания ни одного подобного сигнала, в том числе, поступившего в устной форме. Постарайтесь дословно запомнить разговор и зафиксировать его на бумаге.

      Не распространяйтесь о факте разговора и его содержании, максимально ограничьте число людей, владеющих информацией.

      13. Действия получателя угрозы по телефону (руководитель, священнослужитель и персонал культового здания (сооружения):

      По ходу разговора отметьте пол, возраст звонившего либо собеседника и особенности его речи:

      голос (громкий или тихий, низкий или высокий);

      темп речи (быстрый или медленный);

      произношение (отчетливое, искаженное, с заиканием, шепелявое, с акцентом или диалектом);

      манера речи (развязная, с издевкой, с нецензурными выражениями).

      При угрозе по телефону важно обратить внимание на звуковой фон (шум автомашин или железнодорожного транспорта, звук теле- или радиоаппаратуры, голоса), характер звонка (городской, междугородный).

      Необходимо зафиксировать точное время начала разговора и его продолжительность.

      В любом случае постарайтесь в ходе разговора получить ответы на следующие вопросы:

      куда, кому, по какому телефону звонит данный человек (при угрозе по телефону)?

      какие конкретные требования он выдвигает?

      выдвигает требования лично или выступает в роли посредника и представляет какую-то группу лиц?

      на каких условиях он или они согласны отказаться от задуманного?

      как и когда с ним можно связаться?

      кому вы можете или должны сообщить об этом звонке?

      Постарайтесь добиться от звонящего максимально возможного промежутка времени для принятия решений или совершения каких-либо действий.

      По возможности в процессе разговора или немедленно после окончания разговора сообщите на канал "102" органов внутренних дел или единую дежурно-диспетчерскую службу "112" и руководству культового здания (сооружения) (в случае получения угрозы священнослужителем и персоналом культового здания (сооружения) о телефонной либо устной угрозе.

Параграф 3. Поступление угрозы в письменной форме

      14. Действия получателя угрозы в письменной форме (руководитель, священнослужитель и персонал культового здания (сооружения):

      После получения такого документа обращайтесь с ним максимально осторожно. По возможности уберите его в чистый плотно закрываемый полиэтиленовый пакет и поместите в отдельную жесткую папку.

      Постарайтесь не оставлять на нем отпечатков своих пальцев.

      Если документ поступил в конверте – его вскрытие производите только с левой или правой стороны, аккуратно отрезая кромки ножницами.

      При этом сохраняйте все: сам документ с текстом, любые вложения, конверт и упаковку – ничего не выбрасывайте.

      Не расширяйте круг лиц, знакомых с содержанием документа.

Параграф 4. Вооруженное нападение

      15. При вооруженном нападении на культовое здание (сооружение) необходимо принять меры для самоизоляции, немедленно покинуть опасную зону;

      Спрятавшись, дождитесь ухода террористов, и при первой возможности покиньте здание.

      16. Действия руководителя религиозного объединения, их филиалов и представительств, или использующих культовые здания (сооружения) на ином законном основании:

      незамедлительное информирование правоохранительных и/или специальных государственных органов о факте и обстоятельствах вооруженного нападения;

      организация работы по обеспечению безопасности людей (эвакуация, блокирование внутренних барьеров, оповещение о нештатной ситуации);

      взаимодействие с прибывающими представителями оперативного штаба по борьбе с терроризмом.

      17. Действия священнослужителей и персонала культового здания (сооружения):

      оценить ситуацию, продумать четкий план как покинуть культовое здание (сооружение) с посетителями;

      при возможности безопасно эвакуироваться вместе с посетителями культового здания (сооружения);

      оставить вещи и сумки;

      не прятать руки, держать их на виду.

      В случае отсутствия возможности покинуть культовое здание (сооружение) следует:

      быстро выглянуть из помещения (кабинета, комнаты), где вы находитесь и направить всех, посетителей культового здания (сооружения), в данное помещение (кабинет, комнату) при условии надежности внешних стен;

      плотно закрыть дверь, желательно на ключ;

      закрыть окна, опустить или закрыть все жалюзи;

      важно располагаться у стен так, чтобы вас не могли видеть;

      найти наиболее безопасное место в данном помещении (кабинете, комнате);

      выключить свет и мониторы компьютеров, сотовые телефоны поставить на беззвучный сигнал;

      обеспечить тишину;

      по возможности узнать фамилии и имена священнослужителей, персонала и посетителей культового здания (сооружения), которых находится в данном помещении (кабинете, комнате).

      все, кто находится в коридоре, немедленно проходят в ближайшее помещение (кабинет, комнату) и выключают свет;

      информировать любым способом руководство религиозного объединения, их филиалов и представительств, или использующих культовые здания (сооружения) на ином законном основании, правоохранительные и/или специальные государственные органы о факте вооруженного нападения.

      18. Действия посетителей культового здания (сооружения):

      не паниковать, во всем слушать священнослужителей и персонал культового здания (сооружения);

      незаметно покинуть культовое здание (сооружение), при невозможности – укрыться в безопасном месте;

      заблокировать дверь, дождаться прибытия сотрудников правоохранительных и/или специальных государственных органов;

      по возможности информировать любым способом правоохранительные и/или специальные государственные органы, священнослужителей и персонал, руководство культового здания (сооружения) о факте и обстоятельствах вооруженного нападения.

Параграф 5. Захват заложников

      19. Действия руководителя религиозного объединения, их филиалов и представительств, или использующих культовые здания (сооружения) на ином законном основании:

      организовать максимально возможные условия для безопасности людей;

      незамедлительно информировать правоохранительные и/или специальные государственные органы о захвате заложников;

      пытаться выяснить требования лиц, захвативших заложников;

      обеспечить взаимодействие с прибывающими представителями оперативного штаба по борьбе с терроризмом.

      20. Действия священнослужителей и персонала культового здания (сооружения):

      по возможности незаметно покинуть культовое здание (сооружение);

      по возможности вывести с культового здания (сооружения) людей или укрыться в помещении, заблокировать дверь, продержаться до прибытия сотрудников правоохранительных и/или специальных государственных органов;

      по возможности информировать любым доступным способом и при условии гарантированного обеспечения собственной безопасности правоохранительные и/или специальные государственные органы об обстоятельствах захвата заложников и лицах, захвативших заложников (количество, вооружение, возраст, имена);

      не вступать в переговоры по собственной инициативе.

      21. Действия посетителей культового здания (сооружения):

      не паниковать, сохранять выдержку и самообладание;

      старайтесь найти безопасное место;

      помните, что получив сообщение о вашем захвате, правоохранительные и/или специальные государственные органы уже начали действовать и предпримут все необходимое для вашего освобождения;

      не допускать действий, которые могут спровоцировать лиц, захвативших заложников к применению оружия и привести к человеческим жертвам;

      переносите лишения, оскорбления и унижения, не смотрите в глаза лицам, захвативших заложников, не ведите себя вызывающе;

      на совершение любых действий (сесть, встать, попить, сходить в туалет) спрашивайте разрешение;

      если вы ранены, постарайтесь не двигаться, этим вы сократите потерю крови.

      22. Общий порядок действий при захвате в заложники:

      не допускать действий, которые могут спровоцировать лиц, захвативших заложников к применению физической силы или оружия;

      не привлекать внимания своим поведением;

      не пытаться бежать, если нет полной уверенности в успехе побега;

      запомнить, как можно больше информации о лицах, захвативших заложников (количество, вооружение, как выглядят, особенно внешности, телосложения, акцент, тематика разговора, темперамент, манера поведения);

      постараться определить место своего нахождения (заточения);

      при наличии возможности, используя любой доступный способ связи, без риска для жизни, проявляя осторожность, попытаться сообщить о произошедшем в правоохранительные и/или специальные государственные органы;

      при ранении, постараться самостоятельно оказать себе первую помощь;

      расположиться подальше от окон, дверей.

      При проведении операции по освобождению заложников необходимо соблюдать следующие требования:

      лечь на пол лицом вниз, по возможности прижавшись к стене, голову закрыть руками и не двигаться;

      не бежать навстречу сотрудникам правоохранительных и/или специальных государственных органов или от них, так как они могут принять вас за преступника;

      если есть возможность, необходимо держаться подальше от проемов дверей и окон.

Параграф 6. При стрельбе

      23. Действия руководителя религиозного объединения, их филиалов и представительств, или использующих культовые здания (сооружения) на ином законном основании:

      организовать максимально возможные условия для безопасности людей;

      незамедлительно информировать правоохранительные и/или специальные государственные органы о стрельбе.

      24. Действия священнослужителей, персонала и посетителей культового здания (сооружения):

      при стрельбе на улице не стойте у окна, даже если оно закрыто занавеской;

      не поднимайтесь выше уровня подоконника;

      При стрельбе на улице, ложиться на землю и постараться отползти в укрытие (угол здания, клумба, остановка), если такого поблизости нет, закройте голову руками и лежите смирно.

      Когда все утихнет, вы сможете подняться, изменив маршрут, добраться до места назначения.

Параграф 7. При взрыве культового здания (сооружения)

      25. Действия руководителя религиозного объединения, их филиалов и представительств, или использующих культовые здания (сооружения) на ином законном основании:

      организовать максимально возможные условия для безопасности людей;

      незамедлительно информировать правоохранительные и/или специальные государственные органы о взрыве.

      26. Действия священнослужителей, персонала и посетителей культового здания (сооружения):

      лечь на пол, стараясь не оказаться вблизи стеклянных шкафов, витрин и окон;

      укрыться под главными стенами, так как большую опасность как правило несут перегородки, потолки, люстры;

      не выходить на лестничные клетки, не касаться включенных электроприборов;

      оказавшись в темноте, не стоит зажигать спички – может возникнуть взрыв из-за утечки газа;

      выходить из культового здания (сооружения) необходимо прижавшись спиной к стене, особенно если придется спускаться по лестнице. Пригнитесь, прикройте голову руками – сверху могут посыпаться обломки.

      Оказавшись на улице, отойти от здания, следить за карнизами и стенами, которые могут рухнуть. Ориентироваться надо быстро и осторожно, так как при обрушении культового здания (сооружения) поднимается густая туча пыли, вызывающая панику.

Параграф 8. При атаке террористами

      27. Действия руководителя религиозного объединения, их филиалов и представительств, или использующих культовые здания (сооружения) на ином законном основании:

      организовать максимально возможные условия для безопасности людей;

      незамедлительная передача информации в правоохранительные и/или специальные государственные органы о выявлении на территории культового здания (сооружения) подозрительного лица или группы лиц;

      предоставление сотрудникам правоохранительных и/или специальных государственных органов максимально полной информации о подозрительном лице, которая может сократить время выявления и задержания;

      обеспечение организованной эвакуации людей и собственной безопасности.

      28. Действия священнослужителей, персонала и посетителей культового здания (сооружения):

      незаметно выйти из здания или укрыться в помещении, заблокировать дверь, дождаться прибытия сотрудников правоохранительных и/или специальных государственных органов;

      по возможности информировать любым способом правоохранительные и/или специальные государственные органы, священнослужителей и персонал, руководство религиозного объединения, их филиалов и представительств, или использующих культовые здания (сооружения) на ином законном основании, о факте и обстоятельствах вооруженного нападения.

      29. Возможные внешние признаки террориста:

      одежда, не соответствующая погоде, просторная, позволяющая скрыть элементы самодельного взрывного устройства;

      торчащие из-под одежды элементы взрывного устройства, провода, тумблеры, выключатели;

      наличие в руках больших сумок, в которых можно скрыть оружие или взрывное устройство;

      осторожное обращение к переносимым вещам, прижимание их к телу и периодическое их непроизвольное ощупывание;

      использование камуфлированной форменной одежды, в которой могут присутствовать различные нарушения (отсутствие шевронов, несоответствие цвета нижних и верхних частей формы, головного убора).

Параграф 9. Возникновение пожара (взрыва)

      30. Действия руководителя религиозного объединения, их филиалов и представительств, или использующих культовые здания (сооружения) на ином законном основании:

      немедленно сообщить об этом по телефону в государственную противопожарную службу по номеру 101 или единую дежурно-диспетчерскую службу 112;

      принять меры по спасению и эвакуации людей, тушению пожара первичными средствами пожаротушения и сохранности материальных ценностей,

      проверить включение в работу автоматических систем противопожарной защиты (оповещения людей при пожаре);

      при необходимости отключить электроэнергию (за исключением систем противопожарной защиты);

      выполнить другие мероприятия, способствующие предотвращению развитию пожара и задымления помещений здания;

      осуществлять общее руководство по тушению пожара (с учетом специфических особенностей культового здания (сооружения) до прибытия подразделения государственной противопожарной службы;

      обеспечить соблюдение требования безопасности священнослужителей и персонала культового здания (сооружения), принимающими участие в тушении пожара;

      организовать встречу подразделений государственной противопожарной службы и оказать помощь в выборе кратчайшего пути для подъезда к очагу пожара и противопожарного водоснабжения.

      По прибытии пожарного подразделения руководитель религиозного объединения, их филиалов и представительств, или использующих культовые здания (сооружения) на ином законном основании, информирует руководителя тушения пожара о конструктивных особенностях здания, прилегающих строений и сооружений, количестве и пожароопасных свойствах хранимых веществ – и других сведениях, необходимых для успешной ликвидации пожара, безопасности.

      31. Действия священнослужителей и персонала культового здания (сооружения):

      немедленно сообщить руководству, а также по телефону в государственную противопожарную службу по номеру 101 или единую дежурно-диспетчерскую службу 112, назвав адрес культового здания (сооружения), место возникновения пожара, свою фамилию и имя, должность;

      задействовать системы оповещения культового здания (сооружения) и проинформировать о возникновении возгорания;

      обесточить электрические приборы и оборудование;

      принять меры по локализации и тушению пожара первичными средствами пожаротушения;

      соблюдая выдержку и спокойствие, не допуская паники, выйти, а также по мере возможности вывести других людей из задания согласно утвержденному плану эвакуации при пожаре;

      по мере возможности оказать первую помощь пострадавшим;

      организовать встречу пожарных и спасателей, показать им места подъезда к культовому зданию (сооружению), размещение люков пожарных гидрантов, план эвакуации и место возгорания на плане;

      после приезда пожарных необходимо оцепить территорию до прибытия сотрудников органов внутренних дел и запретить вход на нее лицам, не задействованным в тушении;

      по мере возможности осуществить перекличку людей, покинувших культовое здание (сооружение) вместе с вами и доложить о ее результатах руководителю религиозного объединения, их филиалов и представительств, или использующих культовые здания (сооружения) на ином законном основании.

      32. Действия посетителей культового здания (сооружения):

      услышав тревогу о пожаре, по указанию священнослужителей и персонала культового здания (сооружения), покинуть здание, согласно плана эвакуации;

      в ходе эвакуации не поднимать панику и не толкаться;

      при сильном задымлении обязательно использовать средства защиты органов дыхания;

      не разбегаясь собраться в одном месте сбора, указанного в плане эвакуации.

Параграф 10. Обрушение здания

      33. Действия руководителя религиозного объединения, их филиалов и представительств, или использующих культовые здания (сооружения) на ином законном основании:

      задействовать системы оповещения культового здания (сооружения) и проинформировать об обрушении и порядке действия;

      принять меры по локализации и тушению пожара первичными средствами пожаротушения возникших в результате обрушения;

      организовать немедленную эвакуацию людей;

      в ходе проведения эвакуации пресекать панику и давку в проходах;

      по мере возможности оказать первую помощь пострадавшим;

      организовать встречу пожарных и спасателей, показать им места подъезда к культовому зданию (сооружения), размещение люков пожарных гидрантов, план эвакуации и место обрушения на плане;

      после приезда пожарных необходимо оцепить территорию до прибытия сотрудников органов внутренних дел и запретить вход на нее лицам, не задействованным в проведение аварийно-спасательных работ;

      определить место сбора на безопасном расстоянии от здания;

      организовать перекличку эвакуированных людей.

      34. Действия священнослужителей, персонала и посетителей культового здания (сооружения):

      постараться как можно быстрее покинуть здание;

      покидая здание спускаться по лестнице;

      не создавать панику и давку при эвакуации;

      по мере возможностей оказать первую помощь пострадавшим;

      оказавшись на улице не стоять вблизи зданий, а перейти на открытое пространство и в места эвакуаций;

      при отсутствии возможности покинуть здание, занять самое безопасное место: проемы и углы стен, под балками каркаса;

      если возможно, спрятаться под стол – он защитит от падающих предметов и обломков;

      держаться подальше от окон и электроприборов.

      35. Действия в случае если оказались в завале:

      дышите глубоко, не поддавайтесь панике и страху;

      перевернитесь лицом вниз и постарайтесь перебраться в более безопасное место (углы завала);

      осмотрите себя и по возможности окажите себе первую помощь;

      с осторожностью максимально расширьте пространство вокруг;

      подайте сигнал, с помощью ритмичного стука металлическими предметами;

      обнаружив узкий выход протиснитесь через него, расслабив мышцы и прижав локти к телу;

      не впадайте в отчаяние и ждите помощи.