Білім алушылардың білімін бағалауды жүргізу үшін қағидалар мен талаптарды бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Ғылым және жоғары білім министрінің 2023 жылғы 8 қарашадағы № 569 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2023 жылғы 10 қарашада № 33622 болып тіркелді.

"Қазақстан Республикасы Ғылым және жоғары білім министрлігінің кейбір мәселелері туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2022 жылғы 19 тамыздағы № 580 қаулысымен бекітілген Қазақстан Республикасы Ғылым және жоғары білім министрлігі туралы ереженің 15-тармағының 35-1) тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

1. Қоса беріліп отырған Білім алушылардың білімін бағалауды жүргізу үшін қағидалар мен талаптар осы бұйрыққа қосымшаға сәйкес бекітілсін.

2. Қазақстан Республикасы Ғылым және жоғары білім министрлігінің Ғылым және жоғары білім саласындағы сапаны қамтамасыз ету комитеті заңнамада белгіленген тәртіппен:

1) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Әдiлет министрлiгiнде мемлекеттiк тiркелуін;

2) осы бұйрық ресми жарияланғаннан кейін оны Қазақстан Республикасы Ғылым және жоғары білім министрлігінің интернет-ресурсында орналастыруды қамтамасыз етсін.

3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының Ғылым және жоғары білім вице-министріне жүктелсін.

4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының Ғылым және жоғары білім министрі

С. Нурбек

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасының

Ұлттық экономика министрлігі

Қазақстан Республикасының Ғылым және жоғары білім министрі 2023 жылғы 8 қарашадағы № 569 бұйрығына қосымша

Білім алушылардың білімін бағалауды жүргізу үшін қағидалар мен талаптар

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Осы Білім алушылардың білімін бағалауды жүргізу үшін қағидалар мен талаптар (бұдан әрі - Қағидалар) "Қазақстан Республикасы Ғылым және жоғары білім министрлігінің кейбір мәселелері туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2022 жылғы 19 тамыздағы № 580 қаулысымен бекітілген Қазақстан Республикасы Ғылым және жоғары білім министрлігі туралы ереженің 15-тармағының 35-1) тармақшасына, "Жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім берудің мемлекеттік жалпыға міндетті стандарттарын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Ғылым және жоғары білім министрінің 2022 жылғы 20 шiлдедегi № 2 бұйрығына (бұдан әрі - МЖБС) сәйкес әзірленген және меншік нысанына және ведомстволық бағыныстылығына қарамастан жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру ұйымдары (бұдан әрі - ЖЖОКБҰ) білім алушыларының білімін бағалау жүргізудің тәртібін айқындайды.

2. Білім алушылардың білімін бағалауды ЖЖОКБҰ-да ғылым және жоғары білім саласындағы уәкілетті органның ведомствосы (бұдан әрі - ведомство) Қазақстан Республикасы Ғылым және жоғары білім министрлігі "Ұлттық тестілеу орталығы" республикалық мемлекеттік қазыналық кәсіпорнымен (бұдан әрі - ҰТО) бірлесіп жүргізеді.

3. Білім алушылардың білімін бағалау білім алушылардың оқу жетістіктерін анықтау үшін оларды бақылаудың тиімді және ашық рәсімі негізінде жүргізіледі.

2-тарау. Білім алушылардың білімін бағалауды ұйымдастыру және жүргізу

4. Білім алушылардың білімін бағалау техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі немесе жоғары білім базасында жеделдетілген оқу мерзімі бар жоғары білімнің қысқартылған білім беру бағдарламалары бойынша білім алушыларды қоспағанда, күндізгі оқу нысанындағы бакалавриат білім алушылары арасында компьютерлік тестілеу (бұдан әрі - тестілеу) түрінде жүргізіледі. Бакалавриат білім алушылар контингенті болмаған жағдайда, тестілеу кадрлар даярлаудың барлық бағыттары бойынша магистранттар арасында жүргізіледі.

5. Тест тапсырмаларының мазмұны ғылыми және философиялық таным әдістерін, ғылыми дүниетаным мазмұнын, Қазақстанның тарихи дамуының негізгі кезеңдерін, заңдылықтары мен ерекшеліктерін ғылыми талдауды, Қазақстан тарихы оқиғаларының себептері мен салдарын талдау үшін тарихи сипаттаудың әдістері мен тәсілдерін қолдана білуді, ақпараттық-коммуникациялық технологиялардың сан қилы түрлерін қолдану қабілетін, құзыреттердің қалыптасу деңгейін және білім алушылардың құндылық бағдарларын бағалауды, әлеуметтік, этикалық және ғылыми пайымдауларды, одан әрі оқытуды өз бетінше жалғастыру үшін қажетті оқыту дағдыларын, себеп-салдарлық байланыстарды анықтау, алынған деректер негізінде қорытынды жасау, сондай-ақ жаңа ақпаратты іздеу, оны талдау және жүйелеу дағдыларын ескере отырып, пайымдауларды қалыптастыру үшін ақпаратты түсіндіре білуге бағытталған.

6. Тестілеу нәтижелеріне апелляция рәсімі жүргізілмейді.

7. Тестіленушілердің тізімі ғылым және жоғары білім саласындағы уәкілетті органның ақпараттық жүйесінен қалыптастырылады.

8. ЖЖОКБҰ толық оқу циклімен күндізгі оқу нысанындағы бітіру немесе бітіру алдындағы курс білім алушыларының 100 процент тестілеуге қатысуын қамтамасыз етеді.

Жоғарыда аталған курстардың бірінде академиялық сабақтар болмаған кезеңде, тестілеуге ЖЖОКБҰ-да академиялық сабақтар өткізілетін курс қатысады.

9. Кадрларды даярлау бағыты бойынша тестіленушілердің жалпы санынан 10 проценттен аспайтындай білім алушылардың ауру, жүктілік және/немесе бала туу, академиялық ұтқырлық бағдарламасына қатысуы бойынша қатыспауына жол беріледі.

10. Білім алушы тестілеу басталғанға дейін дәлелсіз себеппен (құжаттық растау болмаған кезде) тестілеуге келмеген жағдайда, оның нәтижесі нөлге тең болады, ол ең төменгі шекті балды еңсермеген тестіленушілердің үлесін есептеу кезінде есептеледі.

11. ҰТО өз құзыреті шеңберінде:

1) білім алушылардың білімін бағалауды өткізу үшін тест тапсырмаларын дайындауды қамтамасыз етеді;

2) тестілеуді өткізу кестесін (орны, уақыты, саны және тестілеуге жататын білім алушылардың тегі бойынша тізімі) ведомствомен және ЖЖОКБҰ-мен келіседі;

3) компьютерлік тестілеуді өткізу үшін бағдарламалық қамтамасыз етуді әзірлейді;

4) тестілеу аяқталғаннан кейін 24 сағат ішінде ведомствоға емтихан ведомосін беруді қамтамасыз етеді;

5) жоғары жылдамдықты және кең жолақты интернетке қол жеткізуді жасайды;

6) санитариялық-эпидемиологиялық нормаларды сақтау, өртке қарсы қауіпсіздік жағдайларын жасау, медициналық қызмет көрсету бөлігінде тестілеуді өткізуге көмек көрсетеді.

12. Ведомство білім алушыларды тестілеу басталғанға дейін 30 минут бұрын бекітілген кестеге сәйкес жеке басын куәландыратын құжаты негізінде тестілеуге жіберуді ұйымдастырады.

13. Білім алушылар тестілеуді оқыту тілінде тапсырады, тестілеу 60 тест тапсырмасын қамтитын төрт бөлімнен тұрады, оның ішінде:

1) Қазақстан тарихы бойынша -15 тапсырма;

2) Философия бойынша - 15 тапсырма;

3) Ақпараттық-коммуникациялық технологиялар бойынша - 15 тапсырма;

4) оқыту дағдылары бойынша - 15 тапсырма.

14. Тестілеуді өткізудің жалпы уақыты 90 минутты құрайды. Дұрыс жауапты таңдаған кезде әрбір тест тапсырмасы бір балмен бағаланады. Ең жоғары балл саны - 60, шекті балл - 30, оның ішінде әрбір бөлім бойынша кемінде 7 балл болуы керек. Тестілеу нәтижелері білім алушының тестілеуі аяқталғаннан кейін автоматты түрде беріледі.

15. Кадрлар даярлаудың әрбір бағыты бойынша тестіленушілердің жалпы санынан 30 проценттен астам білім алушылардың әрбір бөлім бойынша шекті балды (кемінде 7 балл), сондай-ақ жалпы тестілеуді еңсермеуі МЖМБС талаптарын бұзу деп танылады. МЖМБС талаптарына сәйкес емес деп танылған кадрларды даярлау бағыты бойынша білім алушылар қайта тестілеуден өтеді.

16. Білім алушыларды тестілеу кезінде ЖЖОКБҰ академиялық адалдық ережелерінің сақталуына қажетті жағдай жасайды. Бұл ретте, білім алушының өзімен бірге ғимаратқа төмендегі тыйым салынған заттарды: ақпараттарды тасымалдау функциясымен жабдықталған ұялы байланыстар, оның ішінде пейджер, ұялы телефондар, планшеттер, iPad (Айпад), iPod (Айпод), SmartPhone (Смартфон), ноутбуктер, плейерлер, модемдер (мобильді роутерлер), радио-электрондық байланыстың барлық түрлері, оның ішінде (Wi-Fi (Вай-фай), Bluetooth (Блютуз), Dect (Дект), 3G (3 Джи), 4G (4 Джи), 5G (5 Джи), смарт сағаттар, смарт көзілдірік, фитнес білезік (трекерлер), диктофон, калькулятор, сымды және сымсыз құлаққаптар, шпаргалкаларды, оқу-әдістемелік әдебиеттерді алып кіруі туралы анықталған факті болған жағдайда, еркін нысанда аудиторияға жібермеу туралы акт жасалады және оның нәтижесі нөлге теңестіріледі, ол шекті балды еңсермеген тестіленушілердің үлесін есептеу кезінде есептеледі.

17. Тестілеу кезінде білім алушы:

1) келіссөздер жүргізбеуі;

2) бір жерден екінші жерге ауысып отырмауы;

3) аудиторияға төмендегі тыйым салынған заттарды: ақпараттарды тасымалдау функциясымен жабдықталған ұялы байланыстар, оның ішінде пейджер, ұялы телефондар, планшеттер, iPad (Айпад), iPod (Айпод), SmartPhone (Смартфон), ноутбуктер, плейерлер, модемдер (мобильді роутерлер), радио-электрондық байланыстың барлық түрлері, оның ішінде (Wi-Fi (Вай-фай), Bluetooth (Блютуз), Dect (Дект), 3G (3 Джи), 4G (4 Джи), 5G (5 Джи), смарт сағаттар, смарт көзілдірік, фитнес білезік (трекерлер), диктофон, калькулятор, сымды және сымсыз құлаққаптар, шпаргалкаларды, оқу-әдістемелік әдебиеттерді алып кіргізбеуге және пайдаланбауы тиіс.

18. Тестілеу нәтижелері білім алушылардың оқу жетістіктерін және ЖЖОКБҰ көрсететін білім беру қызметтерінің сапасын талдау нәтижелері бойынша басқарушылық шешімдер қабылдау үшін ЖЖОКБҰ-ның басқару органдарына 3 (үш) жұмыс күні ішінде жіберіледі.

Об утверждении Правил и требований для проведения среза знаний обучающихся

Приказ Министра науки и высшего образования Республики Казахстан от 8 ноября 2023 года № 569. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 10 ноября 2023 года № 33622.

В соответствии с подпунктом 35-1) пункта 15 Положения о Министерстве науки и высшего образования Республики Казахстан, утвержденного постановлением Правительства Республики Казахстан от 19 августа 2022 года № 580 "О некоторых вопросах Министерства науки и высшего образования Республики Казахстан", ПРИКАЗЫВАЮ:

1. Утвердить прилагаемые Правила и требования для проведения среза знаний обучающихся согласно приложению к настоящему приказу.

2. Комитету по обеспечению качества в сфере науки и высшего образования Министерства науки и высшего образования Республики Казахстан в установленном законодательством порядке обеспечить:

1) государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

2) размещение настоящего приказа на интернет-ресурсе Министерства науки и высшего образования Республики Казахстан после его официального опубликования.

3. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на курирующего вице-министра науки и высшего образования Республики Казахстан.

4. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Министр науки и высшего образования Республики Казахстан

С. Нурбек

"СОГЛАСОВАН"
Министерство национальной экономики
Республики Казахстан

Приложение к приказу Министр науки и высшего образования Республики Казахстан от 8 ноября 2023 года № 569

Правила и требования для проведения среза знаний обучающихся

Глава 1. Общие положения

1. Настоящие Правила и требования для проведении среза знаний обучающихся (далее - Правила) разработаны в соответствии с подпунктом 35-1) пункта 15 Положения о Министерстве науки и высшего образования Республики Казахстан, утвержденного постановлением Правительства Республики Казахстан от 19 августа 2022 года № 580 "О некоторых вопросах Министерства науки и высшего образования Республики Казахстан", приказа Министра науки и высшего образования Республики Казахстан от 20 июля 2022 года № 2 "Об утверждении государственных общеобязательных стандартов высшего и послевузовского образования" (далее - ГОСО) и определяет порядок организации и проведения среза знаний обучающихся организаций высшего и послевузовского образования независимо от форм собственности и ведомственной подчиненности (далее - ОВПО).

2. Срез знаний обучающихся проводится ведомством уполномоченного органа в области науки и высшего образования (далее - ведомство) в ОВПО совместно с Республиканским государственным казенным предприятием "Национальный центр тестирования" Министерства науки и высшего образования Республики Казахстан (далее - НЦТ).

3. Срез знаний обучающихся проводится для выявления учебных достижений обучающихся на основе эффективной и прозрачной процедуры их контроля.

Глава 2. Организация и проведение среза знаний обучающихся

4. Срез знаний обучающихся проводится в форме компьютерного тестирования (далее - тестирование) среди обучающихся бакалавриата очной формы, за исключением обучающиеся по сокращенным образовательным программам высшего образования с ускоренным сроком обучения на базе технического и профессионального, послесреднего или высшего образования. При отсутствии контингента обучающихся бакалавриата, тестирование проводится среди магистрантов по всем направлениям подготовки кадров.

5. Содержание тестовых заданий направлено на выявление понимания и осмысление методов научного и философского познания, содержания научного мировоззрения, научного анализа основных этапов, закономерностей и своеобразия исторического развития Казахстана, умения использовать методы и приемы исторического описания для анализа причин и следствий событий истории Казахстана, способности применять различные виды информационно-коммуникационных технологий, оценку уровня сформированности компетенций и ценностные ориентиры обучающихся, умения интерпретировать информацию для формирования суждений с учетом социальных, этических и научных соображений, навыков обучения, необходимых для самостоятельного продолжения дальнейшего обучения, умения выявлять причинно-следственные связи, делать выводы на основе полученных данных, а также поиск новой информации, ее анализ и систематизация.

6. Результаты тестирования не подлежат процедуре апелляции.

7. Список тестируемых формируется из информационной системы уполномоченного органа в области науки и высшего образования.

8. ОВПО обеспечивает участие в тестировании 100 процентов обучающихся выпускного или предвыпускного курса очной формы с полным циклом обучения.

В период отсутствия академических занятий у одного из вышеуказанных курсов, в тестировании участвует тот курс, у которого проводятся академические занятия в ОВПО.

9. Допускается отсутствие не более 10 процентов обучающихся по болезни, беременности и/или рождению ребенка, участию в программе академической мобильности, из общего количества тестируемых по направлению подготовки кадров.

10. В случае неявки обучающегося на тестирование по неуважительной причине (при отсутствии документального подтверждения) до начала тестирования, его результат приравнивается нулю, который засчитывается при подсчете доли тестируемых, не преодолевших минимальный пороговый балл.

11. НЦТ в рамках своих компетенций:

1) обеспечивает подготовку тестовых заданий для проведения среза знаний обучающихся;

2) согласовывает график (место, время, количество и пофамильный список обучающихся, подлежащих тестированию) проведения тестирования с ведомством и ОВПО;

3) разрабатывает программное обеспечение для проведения компьютерного тестирования;

4) обеспечивает выдачу экзаменационной ведомости ведомству в течение 24-х часов после окончания тестирования;

5) создает доступ к высокоскоростному и широкополосному интернету;

6) оказывает содействие в проведении тестирования в части соблюдения санитарно-эпидемиологических норм, создания условий противопожарной безопасности, медицинского обслуживания.

12. Ведомство организует запуск обучающихся на тестирование на основании документа, удостоверяющего личность, согласно утвержденному графику за 30 минут до начала тестирования.

13. Обучающиеся проходят тестирование на основе языка обучения по четырем блокам, включающие 60 тестовых заданий, в том числе:

1) по Истории Казахстана - 15 заданий;

2) по Философии - 15 заданий;

3) по Информационно-коммуникационным технологиям - 15 заданий;

4) по навыкам обучения - 15 заданий.

14. Общее время проведения тестирования составляет 90 минут. Каждое тестовое задание при выборе правильного ответа оценивается в один балл. Максимальное количество баллов - 60, пороговый балл составляет - 30, в том числе по каждой части должно быть не менее 7 баллов. Результаты тестирования выдаются автоматически после окончания тестирования обучающегося.

15. Непреодоление порогового балла по каждой части (не менее 7 баллов), а также в целом теста более 30 процентов обучающимися от общего количества тестируемых по каждому направлению подготовки кадров, признается нарушением требований ГОСО. Обучающиеся по направлению подготовки кадров, признанного не соответствующим требованиям ГОСО, проходят пересдачу тестирования.

16. Во время тестирования обучающихся ОВПО создает необходимые условия для соблюдения правил академической честности. При этом, в случае выявления факта проноса обучающимися в здание следующих запрещенных предметов мобильной связи, оснащенных функциями переноса информации, в том числе пейджер, сотовые телефоны, планшеты, iPad (Айпад), iPod (Айпод), SmartPhone (Смартфон)), ноутбуки, плейеры, модемы (мобильные роутеры), любые виды радио-электронной связи, в том числе Wi-Fi (Вай-фай), Bluetooth (Блютуз), Dect (Дект), 3G (3 Джи), 4G (4 Джи), 5G (5 Джи) смарт часы, смарт-очки, фитнес-браслет (трекер), диктофон, калькулятор, наушники проводные и беспроводные, шпаргалки, учебно-методическую литературу, составляется Акт о недопуске в аудиторию в произвольной форме и его результат приравнивается нулю, который засчитывается при подсчете доли тестируемых, не преодолевших пороговый балл.

17. Во время тестирования обучающийся не должен:

1) переговариваться;

2) пересаживаться с места на место;

3) заносить в аудиторию следующие запрещенные предметы мобильной связи, оснащенные функциями переноса информации, в том числе пейджер, сотовые телефоны, планшеты, iPad (Айпад), iPod (Айпод), SmartPhone (Смартфон)), ноутбуки, плейеры, модемы (мобильные роутеры), любые виды радио-электронной связи, в том числе Wi-Fi (Вай-фай), Bluetooth (Блютуз), Dect (Дект), 3G (3 Джи), 4G (4 Джи), 5G (5 Джи) смарт часы, смарт-очки, фитнес-браслет (трекер), диктофон, калькулятор, наушники проводные и беспроводные, шпаргалки, учебно-методическую литературу.

18. Результаты тестирования направляются органам управления ОВПО для принятия управленческих решений по итогам анализа учебных достижений обучающихся и качества образовательных услуг, оказываемых ОВПО в течение 3 (трех) рабочих дней.